Sáng kiến kinh nghiệm, SKKN, Giáo viên chủ nhiệm và việc duy trì sĩ số học sinh tại trường Trung học cơ sở Lê Quý Đôn

Trường THCS Lê Quý Đôn

GV:Nguyễn Thị Uyên

I.PHẦN MỞ ĐẦU:
I.1 Lí do chọn đề tài:
Trong nhà trường phổ thông, công tác duy trì sĩ số gắn liền với chất
lượng dạy - học và hiệu quả giáo dục là một trong những tiêu chí quan trọng
trong việc đánh giá, nhận xét chất lượng hoạt động của mỗi giáo viên chủ
nhiệm lớp và của tập thể nhà trường. Đối với trường Trung học cơ sở, muốn
có được kết quả như vấn đề nêu trên địi hỏi có rất nhiều yếu tố như: Trình độ,
năng lực của giáo viên trong việc thực hiện công tác cầu nối giữa Nhà trường,
Gia đình và Xã hội, năng lực, trình độ quản lý của Hiệu trưởng, sự phối hợp
của Ban đại diện Hội phụ huynh học sinh, sự phối hợp nhịp nhàng và đồng
thuận giữa Gia đình - Nhà trường và các đoàn thể xã hội, sự quan tâm giúp đỡ
về điều kiện cơ sở vật chất của chính quyền địa phương, của lãnh đạo ngành
các cấp, là tiền đề giúp cho công tác dạy và học, duy trì và phát triển sĩ số học
sinh bền vững....
Giáo viên chủ nhiệm là một trong những yếu tố góp phần vào sự nghiệp
giáo dục toàn diện cho học sinh. “ Một thầy giáo tốt, dạy học bằng cả trái
tim chứ không phải bằng trang giáo án” ( Danh ngôn hay nói về Thầy cơ).
Song với việc “Dạy chữ” cho các em, chúng ta cần quan tâm hết sức đến việc
“Dạy người”. Vì đây là sự nghiệp giáo dục của tồn đảng, tồn dân, mà trong
đó có nghành sư phạm là then chốt.
Duy trì sĩ số là những khái niệm gần gũi đối với tất cả mọi người làm
nghề dạy học . Tuy nhiên, làm thế nào để nâng cao cơng tác duy trì sĩ số trong
nhà trường đạt kết quả mang tính lâu dài, bền vững đó là cơ sở quyết định để
nâng cao chất lượng dạy và học, đảm bảo hiệu quả đào tạo giáo dục nhà
trường, góp phần phát triển dân trí ở địa phương.
Đối với người giáo viên làm cơng tác chủ nhiệm cần có vai trị trách
nhiệm rất quan trọng trong thực hiện cơng tác duy trì sĩ số, tạo ý thức ham

học, ngăn chặn hiện tượng bỏ học giữa chừng ở học sinh, bởi vì những học
sinh thất học là một mối nguy hại cho xã hội, các em dễ dính vào các tệ nạn
xã hội. Vậy làm thế nào để duy trì tốt sĩ số học sinh? Là người Giáo viên chủ
nhiệm, tôi luôn trăn trở,và lo lắng trước thực trạng học sinh bỏ học, khơng
ham học. Đó là lý do chủ yếu tôi chọn đề tài sáng kiến: " Giáo viên chủ
nhiệm và việc duy trì sĩ sớ học sinh tại trường Trung học cơ sở Lê Q
Đơn".
Mục đích của sáng kiến kinh nghiệm có hiệu quả nhằm góp phần nâng
cao tỉ lệ huy động học sinh đến trường, đồng thời thúc đẩy cơng tác duy trì sĩ
số ngày một bền vững. Khẳng định các yếu tố như: Kịp thời, ổn định, bền
vững...trong cơng tác huy động và duy trì sĩ số học sinh ở nhà trường trong
1
Sáng kiến kinh nghiệm:Giáo viên chủ nghiệm và việc duy trì sĩ sớ học sinh tại(Trường
THCS Lê Quý Đôn)


Trường THCS Lê Quý Đôn

GV:Nguyễn Thị Uyên

những năm học tiếp theo; hồn thiện với tỉ lệ cao cơng tác phổ cập giáo dục
trung học cơ sở, tăng nhanh trình độ dân trí ở địa phương; Góp phần thực hiện
các chủ trương về phát triển giáo dục của Đảng và Nhà nước ta trong giai
đoạn hiện nay, mục tiêu giáo dục của Trung học cơ sở và kế hoạch của nhà
trường trong việc xây dựng trường đạt chuẩn Quốc gia giai đoạn 2: 2020 2025.
Về thực tế giảng dạy cũng như công tác chủ nhiệm lớp ở trường Trung
học cơ sở, việc duy trì sĩ số của lớp người làm giáo viên chủ nhiệm địi hỏi
phải nắm bắt tình hình, lí do tại sao học sinh nghĩ học, tìm hiểu về tâm tư
nguyện vọng của học sinh, tìm hiểu về gia đình, xã hội. Để việc duy trì sĩ số
học sinh hiệu quả hơn trong cơng tác chủ nhiệm, thì người giáo viên chủ

nhiệm phải hình thành cho học sinh về nhận thức sự hiểu biết của việc nghĩ
học sớm.
Là một giáo viên chủ nhiệm tôi rất mong muốn học sinh của lớp mình
nói riêng và học sinh tồn trường nói chung, cần duy trì sĩ số đến trường đều
đặn và đầy đủ. Để các em có đầy đủ tri thức nhân cách, bản lĩnh làm hành
trang vững chắc để bước vào đời, trở thành người công dân tốt.
I.2 Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài:
Nghiên cứu những biện pháp duy trì sĩ số học sinh tại trường Trung học
cơ sở Lê Quý Đôn. Đồng thời giảm được tỉ lệ học sinh nghĩ học ở nhà trường,
qua việc nghiêng cứu đó nhằm nâng cao nghiệp vụ trong công tác chủ nhiệm
của bản thân, học hỏi kinh nghiệm ở đồng nghiệp của mình.
I.3 Đới tượng nghiêng cứu:
Đối tượng nghiêng cứu là học sinh tại trường Trung học cơ sở Lê Quý
Đôn.
I.4 Giới hạn của đề tài:
Nghiêng cứu học sinh các lớp chủ nhiệm 2018 đến nay.
I.5 Phương pháp nghiêng cứu:
Trong quá trình tìm hiểu và nghiêng cứu bản thân tơi đã sử dụng các
phương pháp như sau:
*Phương pháp quan sát:
Quan sát thái độ của các em trong học tập cũng như các hoạt động tập
thể, các em đã có trách nhiệm với bản thân nói riêng hay tập thể nói chung
hay chưa.
Các em thấy mỗi ngày đến trường là một niền vui hay chưa. Các em
thích những hoạt động nào ở lớp và ở trường. Tại sao? ( Vì sao khơng thích nguyên nhân cần tìm hiểu).
*.Phương pháp giả thuyết:
Đưa ra một ví dụ để lí giải và chứng minh cụ thể về thực tế..
2
Sáng kiến kinh nghiệm:Giáo viên chủ nghiệm và việc duy trì sĩ sớ học sinh tại(Trường
THCS Lê Q Đôn)

Trường THCS Lê Quý Đôn

GV:Nguyễn Thị Uyên

*. Phương pháp phân tích và tởng hợp kinh nghiệm:
- Phân tích về ngun nhân học sinh có ý định bỏ học.
- Có biện pháp giáo dục của giáo viên chủ nhiện, gia đình học sinh và
nhà trường.
*. Phương pháp điều tra:
- Nắm rõ học sinh về tâm lí qua bạn bè và giáo viên chủ nhiệm cũ.
- Trong các năm học tại trường cho đến nay em thích giáo viên chủ nhiệm
nào. Tại sao?
- Khi giáo viên chủ nhiệm hoặc giáo viên bộ môn nhắc nhở em về cách ứng
xử với thầy cô và bạn bè chưa tốt, em có suy nghĩ gì ?
- Ước mơ của em sau này lớn lên là gì?

II. PHẦN NỢI DUNG
II.1. CƠ SỞ LÍ ḶN:
Vấn đề duy trì sĩ số là một trong những nguyên nhân dẫn đến chất
lượng giáo dục của các em. Do vậy bản thân tôi luôn đặt ra hàng đầu về vấn
đề này trước khi nhận lớp chủ nhiệm ngay từ đầu năm học.
Trường THCS Lê Quý Đôn nằm ở trung tâm thị trấn Krơng Năng . Tuy
nhiên có học sinh của các xã như: Phú Lộc, Phú Xuân, Ea Hồ, Dốc Điểm
(thuộc đia phận xã Tam Giang) Phần lớn các em là con nơng dân , và một số ít
bn bán nhỏ. Hồn cảnh kinh tế đời sống gia đình cũng cịn nhiều khó khăn.
Những đối tượng học sinh vắng khơng lí do dẫn đến việc bỏ học giữa chừng
thường rơi vào những gia đình ít quan tâm hoặc quan tâm khơng đúng mức.
Những công việc thường ngày của các em là tự do, tùy tiện, khơng ai bảo ban,

chăm sóc. Bên cạnh đó việc học ở nhà của các em khơng được ai nhắc nhở,
dạy dỗ, có đơi khi các em khơng đến lớp vì những lí do bâng quơ như: Ngủ
quên, xe đạp bị hư, chơi Game...
Việc nghỉ học không lí do đã làm ảnh hưởng đến việc duy trì sĩ số học sinh
hàng buổi và làm giảm chất lượng học tập của các em, sức học của các em
ngày càng sa sút.
Cịn một số phụ huynh thường khơng xem trọng việc học tập của con
em mình, dễ dàng cho các em nghỉ học khi bận việc đơn giản của gia đình,
nng chiều con, hoặc buộc con nghỉ học để phụ giúp trông giữ em, giữ nhà,
phụ việc đồng áng...
Sự quan tâm của các đồn thể chính quyền địa phương trong địa bàn
quản lý còn hạn chế, chưa thực sự đi vào chiều sâu đúng nghĩa.
Vai trò giáo viên chủ nhiệm của một số giáo viên trong nhà trường chưa
cao, chưa thực sự hết lịng vì học sinh do mình phụ trách.
Hiện nay với yêu cầu chỉ đạo của Ngành Giáo dục và Đào tạo là phải
duy trì tốt sĩ số, việc đảm bảo tỉ lệ chuyên cần duy trì sĩ số học sinh trở thành
3
Sáng kiến kinh nghiệm:Giáo viên chủ nghiệm và việc duy trì sĩ sớ học sinh tại(Trường
THCS Lê Quý Đôn)


Trường THCS Lê Q Đơn

GV:Nguyễn Thị Un

bài tốn phức tạp, mà người làm cơng tác chủ nhiệm phải tìm cách giải quyết,
thực hiện tốt theo kế hoạch đề ra.
Giáo viên chủ nhiệm là chiến sĩ tiên phong trên mặt trận tư tưởng văn hóa, có
nhiệm vụ bồi dưỡng, giáo dục phẩm chất của một con người. Bên cạnh kiến
thức sách vở, thì cịn có nhiệm vụ hết sức quan trọng đó là: Thực hiện cơng

tác chủ nhiệm lớp, biết dìu dắt học sinh về mặt học tập cũng như rèn luyện
đạo đức. Nắm bắt đặc điểm tâm sinh lí cử chỉ của từng học sinh.
Công tác chủ nhiệm muốn thành cơng, thì hoạt động của người giáo
viên chủ nhiệm phải mang tính nghệ thuât, sáng tạo khéo léo trong mỗi học
sinh, mỗi hồn cảnh. Phong cách trình bày của giáo viên phải mang tính khoa
học, thu hút và thuyết phục.
Trong công tác chủ nhiệm nhiều năm bản thân tự nhận thấy các tệ nạn
xã hội ngày một nhiều hơn đạo đức của một số học sinh càng sa sút, dẫn đến
bỏ học. Để làm tốt cơng tác đó giáo viên chủ nhiệm phải nắm rõ nhiệm vụ
của giáo viên chủ nhiệm trong điều lệ trường phổ thơng. Vai trị của giáo viên
chủ nhiệm trong công tác giáo dục học sinh được coi như là người cha người
mẹ thứ hai. đối với lứa tuổi học sinh nhất là khối lớp 7 và 8 cách suy nghĩ
nhạy bén, tư duy trừu tượng ở mức cao, thay đổi tính nết, thích khẳng định
mình trước mọi người, đơi lúc cosuy nghĩ là mình đủ lớn. Nên rất dễ lôi kéo
và sa ngã. Các em cần được trau dồi tư tưởng vững vàng, có nghị lực để vươn
lên trong mọi mặc.
1.Vai trò và vị trí của giáo viên chủ nhiệm:
- Là người lãnh đạo, tổ chức, điều hành, là cầu nối trung gian giữa nhà
trường, tập thể học sinh, gia đình, xã hội. Chịu trách nhiệm quản lí cơng tác
giáo dục học sinh. Quan tâm đến từng cá nhân trong lớp về mọi phương diện
như: học tập, sinh hoạt, lao động, tu dưỡng đạo đức… nhằm nâng cao chất
lượng tồn diện.
2. Những phẩm chất cớt lõi của giáo viên chủ nhiệm:
- Có tinh thần trách nhiệm với tập thể lớp, mẫu mực, trung thực với học
sinh,
nhân ái có lịng vị tha, nhân ái.
-Có lương tâm nghề nghiệp, tích cực khơng ngừng hồn thiện bản thân
mình
-Đối xử với học sinh công bằng, không thiên vị, để học sinh, tin tưởng
vững tâm hơn là điểm tựa của các em mỗi ngày đến trường.

3. Chức năng của giáo viên chủ nhiệm:
-Thiết lập mối quan hệ trong các lực lượng giáo dục nhằm nâng cao
chất lượng giáo dục toàn diện.
- Tổ chức xây dựng tập thể lớp thành chi đội vững mạnh.
4
Sáng kiến kinh nghiệm:Giáo viên chủ nghiệm và việc duy trì sĩ sớ học sinh tại(Trường
THCS Lê Q Đôn)


Trường THCS Lê Quý Đôn

GV:Nguyễn Thị Uyên

4. Năng lực sư phạm cần có của một giáo viên chủ nhiệm lớp:
- Tạo sự gần gũi, diễn đạt mang tính thuyết phục giữa cơ và trị.
- Ứng xử tốt các tình huống xảy ra trong lớp.
- Hiểu biết sâu sắc về văn hóa chung của các dân tộc, ngồi dân tộc
kinh thì cịn có học sinh dân tộc ( Tày và Ê đê). Nhằm khơi dậy sự hứng thú
vào động cơ học tập cũng như rèn luyện đạo đức và cách suy nghĩ chín chắn
hơn cho học sinh.
- Có kế hoạch cụ thể về tổ chức, chỉ đạo các hoạt động trong cơng tác
chủ nhiệm.
Qua nghiên cứu tìm hiểu những ngun nhân dẫn đến sự hạn chế của
cơng tác duy trì sĩ số. Trong những năm học gần đây tôi đã tiến hành và đề ra
những giải pháp để vận dụng vào cơng tác, và thấy thật sự có hiệu quả. Chính
vì vậy mà việc duy trì sĩ số là vấn đề hết sức quan trọng trong giáo dục đào
taọ, đặc biệt là trong giai đoạn hiện nay.
II.2. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU:
*. Đặc điểm tình hình:
Trường Trung học cơ sở Lê Q Đơn đóng trên địa bàn Thị trấn Krơng

Năng
Số lượng học sinh: 806 em với 19 lớp, trong đó có 78 học sinh dân tộc (
chiếm tỉ lệ 9,7% )
Thông qua kế hoạch công tác chủ nhiệm đầu năm và báo cáo của Ban
giám hiệu, về tình hình huy động học sinh ra vào lớp đầu năm và học sinh bỏ
học cuối năm. Hầu hết học sinh bỏ học rơi vào diện học sinh nghèo, học sinh
dân tộc tại chỗ bố mẹ ly dị hoặc đi làm ăn xa phải ở với ơng bà. Vì vậy cịn
thiếu sự quan tâm của các bậc phụ huynh.
*. Thuận lợi:
- Được sự tin tưởng của Ban giám hiệu phân công làm công tác chủ
nhiệm từ năm 2000 cho đến nay. Bản thân tơi mỗi năm có thêm kinh nghiệm
trong cơng tác quản lí học sinh, duy trì sĩ số đạt kết quả cao.
- Điều kiện kinh tế gia đình học sinh ngày một khá hơn do đó sự quan
tâm của gia đình ngày càng cao.
-Đa số học sinh ngoan lễ phép có ý thức kỷ luật chấp hành tốt, tích cực
tham gia các hoạt động phong trào Đoàn Đội trường lớp đề ra.
- Điều kiện thuận lợi cho việc tổ chức dạy và học tương đối đầy đủ.
Đội ngũ giáo viên chuyên môm vững kết hợp với giáo viên chủ nhiệm về
công tác quản lí học sinh trong tiết dạy chặt chẽ.

5
Sáng kiến kinh nghiệm:Giáo viên chủ nghiệm và việc duy trì sĩ số học sinh tại(Trường
THCS Lê Quý Đôn)


Trường THCS Lê Quý Đôn

GV:Nguyễn Thị Uyên

- Ban đại diện hội cha mẹ học sinh phối kết hợp với ban đại diện chi hội

của các lớp, cùng giáo viên chủ nhiệm duy trì về tỉ lệ đảm bảo chuyên cần của
học sinh.
* Khó khăn:
- Bên cạnh những thuận lợi trên, việc nghiên cứu đề tài cịn gặp nhiều
khó khăn: Ea Hồ là một xã vùng 3 của huyện, đời sống kinh tế một số gia đình
khó khăn, đặc biệt là học sinh dân tộc Êđê buôn Ngoan (dân tộc tại chỗ) việc
đầu tư học tập cho các em còn nhiều hạn chế, tình trạng tảo hơn sớm vẫn cịn.
Bố mẹ ly dị nhau dẫn đến chán nản
- Một số đối tượng học sinh cá biệt thiếu sự quan tâm, đôn đốc của gia
đình, sự tác động của các thành phần xấu trong xã hội, sự hiểu biết của các em
con non nớt.

6
Sáng kiến kinh nghiệm:Giáo viên chủ nghiệm và việc duy trì sĩ sớ học sinh tại(Trường
THCS Lê Q Đơn)


Trường THCS Lê Q Đơn

GV:Nguyễn Thị Un

(Hình ảnh gd khó khăn của học sinh lớp 8A tại buôn Ngoan)
*. Phân tích, đánh giá các nội dung, vấn đề mà thực trạng đề ra:

7
Sáng kiến kinh nghiệm:Giáo viên chủ nghiệm và việc duy trì sĩ sớ học sinh tại(Trường
THCS Lê Q Đôn)


Trường THCS Lê Quý Đôn

GV:Nguyễn Thị Uyên

Với trách nhiệm của một giáo viên chủ nhiệm, tôi cũng giống như bất
cứ người giáo viên nào mong muốn lớp mình phụ trách đạt yêu cầu về mặt
chất lượng học tập và đảm bảo duy trì sĩ số từ đầu năm đến cuối năm.
Vấn đề duy trì sĩ số là một trong những nguyên nhân dẫn đến chất
lượng giáo dục của các em. Do vậy bản thân tôi luôn đặt ra hàng đầu về vấn
đề này trước khi nhận lớp chủ nhiệm ngay từ đầu năm học.
+ Số lượng học sinh trường THCS Lê Quý Đôn qua các năm học:
Qua số liệu về học sinh bỏ học của các năm gần đây đã có sự giảm
xuống rõ rệt. Đây là một kết quả đáng mừng cho sự phấn đấu kiên trì khơng
mệt mỏi của tập thể giáo viên chủ nhiệm nói riêng và Hội đồng sư phạm nhà
trường THCS Lê Q Đơn nói chung trong cơng tác duy trì số lượng.
Số liệu tỉ lệ học sinh bỏ học từ năm học 2017 - 2018 đến năm học
2018 - 2019 đến năm học 2019- 2020 của trường :
Năm học
Tỉ lệ h/s bỏ học

2017-2018
0,1%

2018-2019
<0,1%

2019 -2020
0 %

- Vì vậy là giáo viên trong nhà trường đồng thời cũng là giáo viên chủ
nhiêm lớp. Tôi nhận thấy cần phải có biện pháp và hành động cụ thể

để góp phần trong cơng tác duy trì sĩ số - khơng cịn học sinh bỏ
học.
II. 3. NỢI DUNG VÀ HÌNH THỨC CỦA GIẢI PHÁP:
a. Mục tiêu của giải pháp:
-Tìm hiểu nghiêng cứu giáo dục học sinh không bỏ học giữa chừng mà
tiếp tục học tập để là hành trang vững chắc cho bản thân gia đình và xã
hội.
Sau ngày nhận lớp tập trung học sinh, tôi cho học sinh làm lý lịch ghi rõ
họ tên, nghề nghiệp, cha mẹ, hoàn cảnh sinh sống của gia đình, cơng việc
thường ngày ở nhà và là con thứ mấy trong gia đình, thống kê bao nhiêu em
có hồn cảnh khó khăn, bao nhiêu em có sổ hộ nghèo, hộ cận nghèo...
Ngồi ra tơi còn trao đổi với giáo viên chủ nhiệm của lớp năm trước để
nắm rõ hơn về hồn cảnh gia đình của từng học sinh. Sau đó tơi tập hợp thành
một danh sách theo dõi và phân loại đối tượng học sinh, đăc biệt học sinh có
hồn cảnh khó khăn, học sinh yếu có nguy cơ bỏ học.
b.Nợi dung và cách thức thực hiện giải pháp:
_* . Nắm hoàn cảnh và đặc điểm gia đình từng học sinh
Sau ngày nhận lớp tập trung học sinh, tôi cho học sinh làm lý lịch ghi rõ
họ tên, nghề nghiệp, cha mẹ, hoàn cảnh sinh sống của gia đình, cơng việc
8
Sáng kiến kinh nghiệm:Giáo viên chủ nghiệm và việc duy trì sĩ sớ học sinh tại(Trường
THCS Lê Quý Đôn)


Trường THCS Lê Quý Đôn

GV:Nguyễn Thị Uyên

thường ngày ở nhà và là con thứ mấy trong gia đình, thống kê bao nhiêu em
có hồn cảnh khó khăn, bao nhiêu em có sổ hộ nghèo, hộ cận nghèo...

Ngồi ra tơi cịn trao đổi với giáo viên chủ nhiệm của lớp năm trước để
nắm rõ hơn về hồn cảnh gia đình của từng học sinh. Sau đó tơi tập hợp thành
một danh sách theo dõi và phân loại đối tượng học sinh, đăc biệt học sinh có
hồn cảnh khó khăn, học sinh yếu có nguy cơ bỏ học.
*. Nắm chất lượng học tập và hạnh kiểm năm trước
Mục tiêu là thông qua chất lượng học tập năm trước để biết được tình
hình học tập của các em, việc làm này giúp tôi lựa chọn biện pháp phân học
sinh học khá hơn theo dõi giúp đỡ, uốn nắn phù hợp, không để các em chán
nản bỏ học vì sức học yếu.
*. Kết hợp chặt chẽ với phụ huynh học sinh và Ban chấp hành Hội Cha mẹ
học sinh của lớp
Ở lần họp phụ huynh học sinh đầu năm, phụ huynh học sinh lớp đã bầu
ra Ban chấp hành Hội Cha mẹ học sinh của lớp, đây là cánh tay đắc lực, là sự
cộng tác chặt chẽ hỗ trợ cho tôi trong công tác chủ nhiệm. Với phụ huynh học
sinh, tôi lập danh bạ để liên lạc thường xuyên giúp chủ nhiệm nắm bắt rõ hơn
về thời gian biểu của học sinh cũng như các thói quen, sở thích và tính cách
của học sinh. Một khi hiểu rõ học sinh của mình hơn thì giáo viên chủ nhiệm
sẽ có nhiều giải pháp để giúp học sinh của mình chuyên cần hơn trong học tập
cũng như duy trì tính chun cần của các em.
Hiện nay trong mơi trường giáo dục có khơng ít những trường hợp học
sinh thường xuyên vì các đam mê đã bỏ học, nhất là các trò chơi trên Internet,
dẫn tới thường xuyên nghỉ học, tình hình học tập sa sút, chán nản. Trong quá
trình chủ nhiệm những năm học vừa qua, tơi cũng đã gặp một số trường hợp
học sinh vì sự lơi cuốn của các trị chơi Game đã thu hút dẫn đến nghỉ học
nhiều ngày.
Với những trường hợp trên tơi đã thường xun liên lạc với gia đình và
tìm hiểu cụ thể nguyên nhân để từ đó phối hợp với phụ huynh đề ra các biện
pháp ngăn chặn các hành vi biểu hiện tiêu cực. Thường xuyên gặp gỡ phụ
huynh để trao đổi thông tin hai chiều. Năm học 2017- 2018 có em Võ Thị
Thảo (lớp 7C) khơng có bố, mẹ bị câm điếc nên lúc gặp và trao đổi với phụ

huynh cũng có phần khó khăn hơn, nhưng vẫn còn may mắn là phụ huynh em
biết chữ nên cùng trao đổi bằng chữ viết. Tơi phân tích cho em những tác hại
của các trò chơi điện tử, từ đó em đã nhận thức được đúng sai và từ đã có sự
thay đổi, cố gắng học tập và rèn luyện đạo đức.
Hay trường hợp của em Quyền 8E năm học 2018-2019 nhiều lần em
nghỉ học khơng có lí do. Tơi liên lạc với phụ huynh tìm hiểu ra mới biết bố mẹ
em đã ly dị nhau (gia đình ở tận Ea Tân) gửi em ra học cùng ông bà hàng
9
Sáng kiến kinh nghiệm:Giáo viên chủ nghiệm và việc duy trì sĩ sớ học sinh tại(Trường
THCS Lê Q Đơn)


Trường THCS Lê Q Đơn

GV:Nguyễn Thị Un

xóm. Lúc đó em đang tụ tập lang thang cùng đám bạn chơi bài ở một quán
cafe. Sau nhiều lần phối hợp giữa giáo viên chủ nhiệm và phụ huynh học sinh,
các trường hợp trên đã được ngăn chặn, kìm chế sự tác động tiêu cực đến học
sinh, để các em đi học thường xun hơn, góp phần duy trì sĩ số lớp.
Trong những trường hợp khó vận động, như em H Nham mà tôi chủ
nhiệm lớp 8A năm học 2019 – 2020, em thường xuyên đi học muộn, và nghỉ
học phụ công việc gia đình. Tìm hiểu về hồn cảnh của em tơi được biết gia
đình em khó khăn ơng bị tai biến đang điều trị, mẹ phải chăm ơng, một mình
bố đi làm, khi trao đổi với phụ huynh thì bố em bảo người dân tộc chúng tôi
học xong kiếm việc cũng khó nên cho nghỉ học sớm để giúp gia đình. Ban
chấp hành Hội cha mẹ học sinh của lớp hỗ trợ cho tơi, cùng tơi tìm đến nhà và
vận động em đi học trở lại.
*. Kết hợp với giáo viên bộ môn và công tác Đội
Thông thường giáo viên chủ nhiệm chỉ có một vài tiết trong tuần dạy ở

lớp mình chủ nhiệm, cho nên với ít buổi đó thì giáo viên sẽ khó khăn để nắm
bắt được tình hình của lớp mình, vì vậy việc phối hợp với giáo viên bộ môn là
hết sức quan trọng, nhằm theo dõi sĩ số học sinh, qua đó có kế hoạch điều
chỉnh cũng như động viên các em đến lớp chuyên cần.
Tổ chức Đoàn, Đội là một tổ chức thường xuyên theo dõi về rèn luyện
nề nếp và đạo đức cho học sinh. Hàng ngày Đội cờ đỏ chấm điểm vệ sinh, nề
nếp và số học sinh nghỉ học của các lớp, thơng qua đó giáo viên chủ nhiệm
nắm bắt được tình hình của lớp mình, phối hợp với Tổng phụ trách để có biện
pháp thích hợp với những em học sinh vắng học khơng có lí do bỏ học. Một
số em có hồn cảnh gia đình khó khăn, hoặc gia đình ít quan tâm nên có nhiều
em nghỉ học mà gia đình vẫn khơng biết, khi gặp và trao đổi thì phụ huynh
mới vỡ lẽ ra là hàng ngày con mình vẫn mang cặp đến trường nhưng không
vào lớp học, mà vào quán chơi game và tụ tập đi chơi với bạn...Vì vậy có thể
nói Tổng phụ trách và cơng tác Đội ở Trường luôn sát cánh cùng giáo viên
chủ nhiệm lớp trong các hoạt động của Chi đội và đóng vai trị quan trọng
trong cơng tác giám sát, theo dõi việc duy trì sĩ số của lớp.
Nắm bắt tình hình học tập và tham gia các hoạt động để có sự theo dõi
và kịp thời chấn chỉnh tình trạng học sinh hay vắng trễ hoặc có tình trạng trốn
tiết, bỏ buổi học.
*. Phát huy vai trò Ban cán sự lớp và các mối quan hệ bạn bè của
học sinh:( Thành lập đôi bạn cùng tiến - tổ chức tốt tiết sinh hoạt lớp hàng
tuần)
Xây dựng đội ngũ cán bộ lớp là những em có năng lực, có uy tín và
gương mẫu do chính các em bầu ra vào đầu mỗi năm học. Để theo dõi và nắm
bắt tình hình của lớp, bản thân thường xuyên trao đổi với Ban cán sự lớp
10
Sáng kiến kinh nghiệm:Giáo viên chủ nghiệm và việc duy trì sĩ sớ học sinh tại(Trường
THCS Lê Q Đơn)

Trường THCS Lê Quý Đôn

GV:Nguyễn Thị Uyên

thông tin trao đổi trực tiếp hoặc liên lạc qua điện thoại để nắm bắt thông tin
kịp thời cũng như những thay đổi của lớp mình để đề ra biện pháp và xử lý
kịp thời vấn đề bỏ học. Trong quá trình vận động học sinh đi học chuyên cần,
tôi luôn quan tâm đến mối quan hệ bạn bè của học sinh đó để có thể từ bạn bè
động viên, quan tâm giúp đỡ các em sớm trở lại trường.
Tổ chức tốt tiết sinh hoạt lớp nghe báo cáo của các tổ trưởng, lớp phó
học tập lớp trưởng để nắm bắt tình hình của lớp trong tuần và thực hiện. Thỉnh
thoảng giáo viên chủ nhiệm đưa ra chủ đề cán sự lớp điều khiển tiết sinh hoạt,
làm cho tiết sinh hoạt thêm phong phú, gây hứng thú ( Có sự giám sát của
giáo viên chủ nhiệm)
Ví dụ: Năm học 2019-2020, lớp tơi có em H Nham là một học sinh yếu,
với hoàn cảnh gia đình, nhưng qua tìm hiểu tơi được biết là em có thái độ
chán nản khơng muốn đi học nữa. Tơi đã cùng Ban cán sự lớp và một số học
sinh là bạn thân của em đến tận nhà động viên, thăm hỏi, đồng thời tuyên
truyền cho em biết được việc nghỉ học lâu ngày sẽ không tốt với chất lượng
học của em, và ảnh hưởng đến phong trào thi đua của lớp, chính vì thế em đã
nhận ra và đến lớp học chuyên cần hơn. Sau khi em đi học trở lại, tôi phân
công cho em H Trinh là một học sinh khá, hướng dẫn và kèm bạn học, nhắc
nhở bạn học bài, hướng dẫn bạn làm bài tập và củng cố kiến thức mà bạn chưa
hiểu... Qua đó tơi thấy tình cảm thầy trị, bạn bè gắn bó với nhau hơn, các em
đến lớp chuyên cần và việc học ngày càng tiến bộ hơn.
Tổ chức tốt tiết sinh hoạt lớp nghe báo cáo của các tổ trưởng, lớp phó
học tập lớp trưởng để nắm bắt tình hình của lớp trong tuần và thực hiện. Thỉnh
thoảng giáo viên chủ nhiệm đưa ra chủ đề cán sự lớp điều khiển tiết sinh hoạt,
làm cho tiết sinh hoạt thêm phong phú, gây hứng thú ( Có sự giám sát của
giáo viên chủ nhiệm)

Đôi bạn cùng tiến (H’ Trinh và H’ Nham)- Lớp trưởng điều hành tiết s.hoạt

11
Sáng kiến kinh nghiệm:Giáo viên chủ nghiệm và việc duy trì sĩ sớ học sinh tại(Trường
THCS Lê Quý Đôn)


Trường THCS Lê Quý Đôn

GV:Nguyễn Thị Uyên

Tiết sinh hoạt lớp diễn ra sôi nổi với nhiều ý kiến hay, vui của các em.
*. Công tác tham mưu với Lãnh đạo nhà trường:
Mỗi khi trong lớp có học sinh bỏ học không lý do, giáo viên chủ nhiệm
kịp thời tham mưu với Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng nhà trường để có hướng
giải quyết. Có thể nói rằng trong những năm qua, Lãnh đạo nhà trường là chỗ
dựa vững chắc đã tư vấn và chỉ đạo cho giáo viên chủ nhiệm chúng tôi cách
giải quyết các trường hợp học sinh bỏ học một cách có hiệu quả .
Trên cơ sở tham mưu, tư vấn và giúp đỡ của Ban giám hiệu nhà trường
đã giúp tơi và đồng nghiệp của mình làm tốt hơn cơng tác duy trì sĩ số.
C . Mới quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp:
Mối quan hệ giữa các biện pháp giải pháp là sự gắn kết chặt chẽ với nhau,
hỗ trợ cho nhau bởi vì:
-Chỉ có những người Thầy có tâm huyết, yêu nghề, mến trẻ, mới xem học
sinh như con em của mình.
- Xử lí tình huống phải biết kiềm chế nóng giận , khéo léo, có lịng tấm
lịng bao dung, nhân hậu.

12

Sáng kiến kinh nghiệm:Giáo viên chủ nghiệm và việc duy trì sĩ sớ học sinh tại(Trường
THCS Lê Quý Đôn)


Trường THCS Lê Quý Đôn

GV:Nguyễn Thị Uyên

- Nắm bắt được tình hình cụ thể, thực tế của từng câu chuyện nhằm đưa ra
các giải pháp biện pháp thích hợp để giáo dục và duy trì sĩ số học sinh đến
trường.
- Qua q trình làm cơng tác chủ nhiệm lớp tơi ln trăn trở tìm ra biện
pháp tốt nhất để hướng cho các em, muốn trưởng thành thì các em phải
học, học để có kiến thức trang bị cho cuộc sống của mình.
- Để: ”Mỡi ngày đến trường là mợt niềm vui” thì khơng chỉ giáo viên
chủ nhiệm, nhà trường mà phải cần có sự phối hợp đồng bộ của cả xã hội
trong đó quan trọng nhất là gia đình. Dó đó giải pháp phối kết hợp với gia
đình học sinh là thực sự cần thiết không thiếu được.
- Là một giáo viên chủ nhiệm lớp tôi nhận ra rằng trách nhiệm của mình
hết sức quan trọng trong cơng tác này.
d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu, phạm
vi và hiệu quả ứng dụng:
- Qua q trình thực hiện bản thân tơi chủ nhiệm đã thu được kết quả
như sau:
- Lớp chủ nhiệm suốt mấy năm học khơng có học sinh bỏ học đạt
100% duy trì sĩ số.
- Kể cả ngày mưa bão thời tiết khắc nghiệt các em vẫn đến trường đầy
đủ, trừ khi vắng có lí do. ( có sự liên lạc của phụ hunyh qua điện thoại).
- Tập thể lớp đoàn kết, vì vậy việc học của các em cũng có nhiều tiến
bộ đáng kể.

- Các lớp xây dựng chi đội vững mạnh tham gia tích cực các hoạt động
tập thể do nhà trường, Liên đội đề ra.
- Học sinh chấp hành tốt kỉ cương, nề nếp, khơng có hiện tượng học
sinh nghỉ học khơng lí do.
- Sau các năm áp dụng một số biện pháp nêu trên, từ năm học 20182019 và năm học 2019 -2020 đến hết học kì I năm học 2021 ở lớp tôi chủ
nhiệm đã đạt được kết quả như sau:
Năm học
2018-2019
2019-2020
HK I : 2020-2021

Đầu năm tổng sớ
học sinh
37
39
39

Ći năm tởng sớ
học sinh
37
39
39

Tỉ lệ
100%
100%
100%

Nhìn lại kết quả trên, bản thân tơi rất vui mừng vì đã thực hiện đạt cam
kết duy trì sĩ số với Nhà trường và đã hoàn thành được nhiệm vụ của một giáo

viên chủ nhiệm trong cơng tác duy trì sĩ số.
13
Sáng kiến kinh nghiệm:Giáo viên chủ nghiệm và việc duy trì sĩ số học sinh tại(Trường
THCS Lê Quý Đôn)


Trường THCS Lê Quý Đôn

GV:Nguyễn Thị Uyên

+ Đối với học sinh : Đã tạo niềm tin nơi các em, để các em học tập và
gắn bó với trường lớp hơn.
+ Đới với nhà trường và Ngành: Góp phần cung cấp thêm kinh
nghiệm công tác chủ nhiệm phổ biến cho các lớp, các khối áp dụng thì thiết
nghĩ sẽ giảm thiểu tình trạng học sinh bỏ học.
- Giáo dục tốt định hướng tốt sẽ là mục tiêu toàn diện cho tương lai
các em sau này và là sự phát triển của một đất nước giàu mạnh.
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ:
III.1. KẾT LUẬN:
Người giáo viên chủ nhiệm phải thấy việc thực hiện duy trì sĩ số là
nhiệm vụ quan trọng trong cơng tác giáo dục, hạn chế tình trạng học sinh bỏ
học trên địa bàn của trường, Thị trấn, Huyện và toàn Tỉnh.
Đề tài sáng kiến kinh nghiệm về: " Công tác duy trì sĩ số " là đề tài
không mới, tuy có những kinh nghiệm đã được sử dụng nhiều lần nhưng
mong muốn có những nét mới đạt được những hiệu quả thiết thực hơn trong
tình hình hiện nay.
Cơng tác duy trì sĩ số là nhiệm vụ thường xuyên, dù đứng ở vị trí nào
thì những người làm cơng tác trong sự nghiệp trồng người cũng phải quan tâm
thực hiện nghiêm túc vấn đề này, phải vận dụng sáng tạo, linh hoạt, năng động
trong thực tế, kết hợp nhiều giải pháp để thực hiện tốt cơng tác này.

Ngồi ra để cơng tác duy trì sĩ số học sinh đạt hiệu quả, người giáo viên
chủ nhiệm cần có cái tâm đối với học sinh, phải hiểu hồn cảnh từng học sinh
để có biện pháp giúp đỡ, tạo điều kiện cho các em ham thích học tập, thích
đến trường.
Việc duy trì sĩ số, chống lưu ban, bỏ học trong học sinh là nâng cao
hiệu quả cơng tác phổ cập giáo dục, góp phần nâng cao dân trí, là nên tảng
ban đầu đào tạo con người mới phát triển toàn diện về mọi mặt, tham gia việc
thực hiện cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, xây dựng nước nhà ngày
càng giàu mạnh.
III.2. KIẾN NGHỊ:
*. Đối với nhà trường:
- Phối kết hợp với các tổ chức trong nhà trường, tổ chức tốt và thường
xuyên các hoạt động, phát huy hiệu quả hơn nữa trong cơng tác chủ nhiệm,
giúp đỡ học sinh có hồn cảnh khó khăn.
-Tạo mơi trường gắn bó thân thiện giữa Nhà trường- Gia đình và Xã
hội, góp phần giải quyết vấn đề cấp bách hiện nay là vấn đề bỏ học của học
sinh trên địa bàn.
14
Sáng kiến kinh nghiệm:Giáo viên chủ nghiệm và việc duy trì sĩ sớ học sinh tại(Trường
THCS Lê Quý Đôn)


Trường THCS Lê Quý Đôn

GV:Nguyễn Thị Uyên

- Cho học sinh nghe những câu chuyện qua chương trình phát thanh
măng non của Liên đội, hoặc tuyên truyền qua tiết chào cờ về hậu
quả của việc nghỉ học sớm.
- Ngoài việc nâng cao chất lượng dạy học, phải đảm bao đến việc duy

trì sĩ số lớp. Để nâng cao cơng tác chủ nhiệm hơn nữa và có hiệu quả thì
nhà trường cần quan tâm nhiều đến công tác chủ nhiệm.
*.Đối với gia đình học sinh:
- Quan tâm đơn đốc con em mình về việc học cũng như giờ giấc đến
lớp. Cho các em hiểu được việc đến trường là cả tương lai sau này đối với
các em.
-Thường xuyên liên lạc với nhà trường đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm
lớp. Nếu các em thực hiện tốt thì nên động viên khích lệ để các em tiếp tục
phát huy, nếu chưa tốt thì kịp thời uốn nắn để các em tiến bộ.
*. Đối với chính qùn địa phương:
Nắm bắt tình hình và thơng tin học sinh bỏ học ở địa phương để động
viên các em đến trường.
Công tác bàn giao học sinh nghĩ hè ở địa phương chưa tổ chức tốt các
hoạt động sinh hoạt bổ ích, ý nghĩa đối với lứa tuổi các em .
Trên đây là những kinh nghiệm mà tôi đã đúc kết được trong q trình
thực hiện: " Cơng tác chủ nhiệm và việc duy trì sĩ sớ học sinh tại trường
THCS Lê Quý Đôn", bản thân muốn chia sẽ cùng đồng nghiệp, dù đã có
nhiều cố gắng nhưng chắc rằng khơng thể tránh khỏi những thiếu sót. Vì vậy
rất mong nhận được sự góp ý của hội đồng giáo dục nhà trường, cũng như tất
cả quý thầy cô, và đặc biệt là những thầy cô đã từng làm công tác chủ nhiệm
lớp. nhằm phát triển đề tài và giúp tơi hồn thiện hơn trong cơng tác giáo dục.
Xin chân thành cảm ơn!
NGƯỜI VIẾT

Nguyễn Thị Uyên

15
Sáng kiến kinh nghiệm:Giáo viên chủ nghiệm và việc duy trì sĩ sớ học sinh tại(Trường
THCS Lê Quý Đôn)

Trường THCS Lê Quý Đôn

GV:Nguyễn Thị Uyên

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Hoạt động giáo dục ở trường THCS – Hà Nhật Thăng ( chủ biên ) Nhà
xuất bản GD -1999.
2. Học viện quản lí giáo dục năm 2013.
3. Luật giáo dục sửa đổi.
4. Sổ tay trường học thân thiện học sinh tích cực 2008- 2013.
5. Các văn bản chỉ đạo phổ cập của Bộ GD, Sở GD, Phòng GD & ĐT
6. Danh ngơn hay nói về thầy cơ.

16
Sáng kiến kinh nghiệm:Giáo viên chủ nghiệm và việc duy trì sĩ sớ học sinh tại(Trường
THCS Lê Quý Đôn)


Trường THCS Lê Quý Đôn

GV:Nguyễn Thị Uyên

MỤC LỤC
Trang
I. PHẦN MỞ ĐẦU…………………………..………………………………01
I.1. Lý do chọn đề tài…………………………..……………………………01
I.2.Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài ..................................................................02
I.3. Đối tượng nghiên cứu………………………..………………………….02
I.4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu……………….…………………………..02

I.5. Phương pháp nghiên cứu………………………………………………..02
II.PHẦN NỘI DUNG…………………….………………………………….03
II.1. Cơ sở lý luận………………………………...…………………………03
II.2. Thực trạng………………………………………….…………………..05
II.3. Nội dung và hình thức của giải pháp…………………………………..07
a. Mục tiêu của giải pháp……………………………………………...….07
b. Nội dung và cách thức thực hiện………………………………………07
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp,biện pháp………….…………………11
d.Kết quả khảo nghiệm,giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu.……….…12
III.PHẦN KẾT LUẬN- KIẾN NGHỊ…………………………… ………..13
III.1. Kết luận…………………………………………………………….…13
III.2. Kiến nghị………………………………………………… …………. 13
TÀI LIỆU THAM KHẢO……………………………………………….…15

17
Sáng kiến kinh nghiệm:Giáo viên chủ nghiệm và việc duy trì sĩ sớ học sinh tại(Trường
THCS Lê Quý Đôn)


Trường THCS Lê Quý Đôn

GV:Nguyễn Thị Uyên

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC GIÁO DỤC CẤP CƠ
SỞ
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC GIÁO DỤC CẤP
HUYỆN

........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
18
Sáng kiến kinh nghiệm:Giáo viên chủ nghiệm và việc duy trì sĩ sớ học sinh tại(Trường
THCS Lê Quý Đôn)


Trường THCS Lê Quý Đôn

GV:Nguyễn Thị Uyên

........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................

19
Sáng kiến kinh nghiệm:Giáo viên chủ nghiệm và việc duy trì sĩ sớ học sinh tại(Trường
THCS Lê Quý Đôn)


Trường THCS Lê Quý Đôn

GV:Nguyễn Thị Uyên

20
Sáng kiến kinh nghiệm:Giáo viên chủ nghiệm và việc duy trì sĩ sớ học sinh tại(Trường

THCS Lê Quý Đôn)