Đề án xây dựng mô hình du lịch cộng đồng ở bản Pác Ngòi – Ba Bể Bắc Cạn

BÀI THUYẾT TRÌNH

Đề án xây dựng mơ hình du lịch cộng đồng ở bản Pác Ngòi –
Ba Bể - Bắc Cạn
1. Xây dựng mơ hình phát triển du lịch cộng đồng:
a) Các bên tham gia vào xây dựng mơ hình du lịch cộng đồng:
 Chính quyền địa phương:
 Cư dân địa phương:
 Các doanh nghiệp du lịch vừa và nhỏ:
 Các tổ chức phi chính phủ:
 Khách du lịch:
 Các cơ sở đào tạo:
 Các công ty vận tải:
 Các công ty lữ hành:
b) Xây dựng quy chế Du lịch cộng đồng tại địa phương
• Tổ chức hoạt động Du lịch cộng đồng tại địa phương
Ban quản lý Du lịch cộng đồng và các nhóm chức năng:

Ban quản lí
du lịch cộng
đồng

Nhóm tiếp
nhận,dẫn
khách đi tham
quan

Nhóm chuẩn
bị ẩm thực

Nhóm văn

nghệ

Nhóm sản
xuất hang thủ
công và nông
sản

Các thành viên tham gia ban quản lý du lịch bản khoảng 5 người có thể bao gồm:


- Đại diện lãnh đạo UBND xã
- Trưởng thôn
- Người có uy tín trong bản
- Đại diện hội phụ nữ bản
- Đại diện 1 người trong các nhóm tổ dịch vụ
c. Tổ thuyết minh, hướng dẫn: nên gồm 3-5 người ưu tiên thanh niên nghèo nhưng có
hiểu biết về địa hình làng bản và có kỹ năng nói chuyện. Có trách nhiệm đưa khách đi
tham quan làng bản và cảnh quan ve suối, rừng.
d. Tổ lưu trú homestay: trước mắt có thể bao gồm 20 nhà có khả năng đón khách. Các
hộ gia đình trong nhóm này có trách nhiệm giữ gìn vệ sinh nhà cửa, chăn màn, ga
nệm sạch sẽ. Giới thiệu cho khách về văn hóa dân tộc Thái, phối hợp với các nhóm
dịch vụ khác để phục vụ khách. Nhận khách theo sự phân công của ban quản lý du
lịch thơn
e. Tổ nấu ăn: Tổ có trách nhiệm phục vụ ăn uống cho khách, bảo đảm an toàn vệ sinh
thực phẩm.
f. Tổ biểu diễn văn nghệ: hiện tại có 4 đội văn nghệ, mỗi đội có từ 10 đến 20 người.
Nên luân phiên mỗi đội phục vụ văn nghệ là 10 người. Có trách nhiệm biểu diễn văn
nghệ cho khách xem và tổ chức các hoạt động giao lưu.
g. Tổ dệt thổ cẩm: gồm 5-10 hộ có khả năng dệt tốt, hướng dẫn cho khách xem các
công đoạn. Đồng thời nghiên cứu phát triển thêm các mặt hàng để có thể bán cho

khách.
c) Những qui định về phân phối lợi ích kinh tế từ du lịch
• Phân chia lợi ích du lịch trong mơ hình:
STT
1
2
3
4
5
6
7

Thành phân
Thuế
Lương cộng đồng
Bảo quản
Quỹ cộng đồng
Bảo tồn VQG
Quảng cáo
Chi phí khác

Tỷ lệ phân chia (%)
5
40
10
15
10
10
10

2. Phát triển các sản phẩm du lịch cộng đồng:
Sản phẩm du lịch là các dịch vụ trong chương trình du lịch nhằm thỏa mãn các nhu
cầu du lịch của du khách về tham quan,nghỉ dưỡng,vui chơi , giải trí trong suốt
chuyến hành hình du lịch của mình.
Các sản phẩm du lịch hấp dẫn đóng vai trị rất quan trọng trong việc tạo ra nét đặc
trưng của điểm đến , thu hút khách du lịch đến với điểm tham quan.
Bản Pác Ngịi – với vị trí địa lý thuận lợi và sở hữu nguồn tài nguyên du lịch tự nhiên
và nguồn tài nguyên du lịch nhân văn hấp dẫn.. Từ đó là cơ sở để hình thành các sản
phẩm du lịch mang tính ấn tượng thu hút du khách. Do đó đây đã được coi là một
điểm sáng trong phát triển du lịch cộng đồng được nhiều người biết đến với các sản
phẩm du lịch như :
-

Sản phẩm du lịch phục vụ lưu trú : ngủ tại nhà sàn của đồng bào dân tộc tày.

-

Sản phẩm du lịch phục vụ nhu cầu ăn uống của du khách : ăn các món ăn dân

tộc như lợn cắp nách,cá nướng , rượu ngô,… cùng với đồng bào.
-

Sản phẩm các mặt hàng thủ công mỹ nghệ: dệt thổ cẩm truyền thống

-

Sản phẩm du lịch phục vụ nhu cầu tham quan , vui chơi giải trí : ngồi thuyền

độc mộc tham quan các hang động đẹp như động Hua Mạ , thác Đầu Đẳng , Ao Tiên ,

chương trình tham quan du lịch : đi bộ tham quan vườn quốc gia ba bể , các chương
trình văn nghệ hát then , đàn tính , …
Các sản phẩm du lịch vốn có ở Pác Ngịi đã mang được những nét đặc thù của đồng
bào dân tộc Tày ở nơi đây.Tuy nhiên với những tài nguyên vốn có ở nơi đây cịn có
thể phát triển thêm các sản phẩm du lịch góp phần hồn thiện hơn sản phẩm du lịch
của Pác Ngòi.


 Xây dựng chương trình du lịch trải nghiệm với chủ đề như : “ Một ngày làm
cư dân Pác Ngịi “ , “ Sống như người Tày”.
Trong chương trình du lịch này có thể tham quan , tìm hiểu các hộ gia đình làm nghề
dệt thổ cẩm , nấu rượu ngô , tham gia các hoạt động lao động sản xuất cùng với bà
con người Tày ,lên rừng lấy rau,lấy thuốc ,chế biến các món ăn, tham gia chương
trình văn nghệ cùng với người dân.
Tuy nhiên để thực hiện các chương trình này cần phải có những thay đổi sau
-

Phát triển thêm chương trình văn nghệ buổi tối : Hiện nay , Pác Ngịi có những

đội văn nghệ phục vụ cho du khách tuy nhiên mới ở dạng hình thức biểu diễn các tiết
mục hát then , đàn tính ; có thể phát triển thêm các chương trình văn nghệ cho du
khách tự trải nghiệm như cho du khách mặc đồ của đồng bào dân tộc tày và học múa
then , múa dậm thng. Có thể tổ chức cho du khách thành các đội chơi và thi đua với
nhau nếu đông người tham gia.
-

Khôi phục lại các nghề thủ công truyền thống như nấu rượu ngô , dệt thổ cẩm :

Dệt thổ cẩm và rượu ngô là những nét đẹp truyền thống của đồng bào dân tộc Tày ở
thôn Pác Ngịi.Tuy nhiên ngày nay cịn rất ít hộ gia đình làm nghề,đang có nguy cơ

mai một và để phát triển du lịch thì vẫn chưa mang tính chun nghiệp . Vì thế cần
phải khơi phục lại các nghề thủ công truyền thống này để phục vụ nhu cầu tham
quan , tìm hiểu văn hóa của du khách .
Tuy nhiên đến nay, nghề dệt thổ cẩm đang có nhiều bất cập như: nguyên liệu dệt
khan hiếm, phải mua nguyên liệu tận vùng Hịa Bình và Hà Đơng (Hà Nội), bên cạnh
đó khung dệt của bà con chưa được đầu tư theo cơng nghệ mới, các sản phẩm làm ra
khó có thể cạnh tranh được với các mặt hàng dệt thổ cẩm ở các tỉnh khác như: Sơn
La, Lào Cai...Vì thế để tạo nên sự khác biệt với nghề dệt ở những nơi khác thì cần
phải có một kế hoạch lâu dài từ việc trồng bông, se tơi, nhuộm sợi, cho tới kỹ thuật
dệt để tạo ra những sản phẩm chất lượng cao hơn nữa, đáp ứng nhu cầu của du khách.


Du khách tới nơi đây khơng chỉ được thấy hình ảnh ấn tượng của các thiếu nữ Tày
hay các cụ già dệt vải bên khung cửi mà có thể quan sát được cả một quy trình để có
thể làm nên một sản phẩm , từ khâu trồng bông ,xe tơ ,…đến dệt vải và làm ra một
sản phẩm hoàn chỉnh.Thậm trí du khách có thể được trải nghiệm vào qui trình đó.
 Phát triển các khu vui chơi truyền thống của đồng bào dân tộc tày.
Du khách đi du lịch ngồi tham quan , tìm hiểu thì nhu cầu vui chơi giải trí cũng rất
cao. Hơn nữa đồng bào dân tộc tày có rất nhiều các trị chơi dân gian truyền thống tuy
nhiên chỉ được tổ chức trong các lễ hội như bắn cung, bắn nỏ , đi cà kheo, bịt mắt bắt
dê,… cịn ở dịp bình thường du khách tới thì khơng có các trị chơi này cũng như các
khu vui chơi giải trí là chưa có.Để phát triển du lịch đồng thời góp phần bảo tồn các
giá trị văn hóa thì có thể phát triển ra các khu vui chơi giải trí có các trị chơi truyền
thống kết hợp với mở các quán nước , quán ăn vặt có các đồ ăn truyền thống và trang
trí theo phong cách của đồng bào,sử dụng các tấm vải thổ cẩm , gỗ ,…để trang
trí.Trong khu vui chơi có các nhân viên chính là người dân – được qua đào tạo và
mặc những bộ trang phục truyền thống để phục vụ du khách.
 Sáng tạo ra các sản phẩm quà lưu niệm đặc trưng.
Khi đi du lịch du khách chỉ có thể đem về những ấn tượng và các đồ lưu niệm để ghi
lại những kỷ niệm của điểm đến .Vì thế quà lưu niệm là rất quan trọng không chỉ thúc

đẩy nhu cầu mua của du khách mà cịn góp phần tạo nên ấn tượng và chính là một
dụng cụ để quảng bá hình ảnh điểm đến. Tuy nhiên tới Pác Ngòi hiện nay du khách
chủ yếu mua về các sản phẩm như : Chuối rừng, măng rừng, cơm lam, bánh chuối,rau
dớn,cá nướng… và một số thảo mộc. Có thể phát triển sản phẩm quà lưu niệm hơn
như sau :
Cần tạo dựng một hình ảnh biểu tượng cho du lịch Pác Ngịi để có thể nhìn vào đó mà
người ta có thể nhớ ln tới Pác Ngịi , có thể là hình ảnh của chiếc thuyền độc mộc,
…Vấn đề này cần phải có sự bàn bạc kỹ lưỡng của các cấp chính quyền và địa


phương mới có thể thống nhất được. Từ đó sáng tạo ra các sản phẩm lưu niệm mang
hình dáng của hình ảnh biểu tượng , chẳng hạn như:
-

Sáng tạo sản phẩm từ các vải dệt thổ cẩm , hay trên các sản phẩm từ thổ cẩm

như : chăn ,gối, túi sách,ví ,mũ,… bán cho du khách đều có in hình ảnh biểu tượng .
-

Tạo nên các sản phẩm từ gỗ cho hình ảnh biểu tượng.

-

Làm móc chìa khóa ,… có hình ảnh biểu tượng.

Từ các sản phẩm vốn có , thay đổi hình dáng ,mẫu mã trong cách đóng gói cho bắt
mắt , chẳng hạn như các loại bánh có thể để trong các giỏ mây, rượu ngơ có thể đóng
vị và bỏ trong những chiếc túi dệt thổ cẩm phù hợp,…
Làm các cây đàn tính , sáo ,thuyền độc mộc,…dưới dạng đồ lưu niệm.
• Chương trình du lịch tham quan Pác Ngòi

Tour du lịch tham quan Hà Nội – Pác Ngòi ( 3 ngày – 2 đêm)
Ngày 1 :
6.00 h xe bắt đầu khởi hành từ Hà Nội đi Cao Bằng.
11:45 đến bến thuyền Hồ Ba Bể
12:00 đi xuồng vào Pác Ngòi.
12:00 - 14:00 ăn trưa tại bản với các món ăn đậm đà bản sắc dân tộc : Lợn cắp nách ,
cá nướng , rau rừng , xôi ngũ sắc ,…
14:15 đi thuyền độc mộc thăm quan hồ Ba Bể -một trong một trăm hồ nước ngọt lớn
nhất thế giới và nằm trong vườn quốc gia Ba Bể với cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ
nhưng không kém phần thơ mộng.


15:30 leo lên Thác Đầu ĐẳngThác hùng vĩ với chiều dài hơn 1.000 mét, hoà với
phong cảnh rừng nguyên sinh.
16:30: đi xem Ao Tiên rộng hơn 3.000m2, được bao bọc bởi núi đá vôi và rừng già
nguyên sinh, nước ao trong xanh, mát lạnh.
17:30 về bản ăn tối .Tại đây quý khách có thể thưởng thức những món ăn đặc sản địa
phương như thịt trâu hun khói, cá hồ Ba Bể, rau rừng...
19:30 thưởng thức các chương trình văn nghệ hát then , đàn tính của đồng bào dân tộc
Tày và trực tiếp tham gia vào các điệu múa then,múa quạt của bà con nơi đây.
21:00 đốt lửa trại ,giao lưu giữa các đoàn khách.
22:00 thu dọn về nhà sàn nghỉ ngơi
Ngày 2 :
6h30 ăn sáng
7h30 du khách đi tham quan những hộ gia đình sản xuất nghề thủ cơng truyền thống
dệt thổ cẩm,nấu rượu ngô và trực tiếp trải nghiệm vào công đoạn của dệt thổ cẩm như
hái bông,nhuộm sợi.
11h du khách trở về nhà sàn ăn trưa và nghỉ ngơi.
14h du khách được hướng dẫn viên đưa ra khu vui chơi truyền thống của thơn Pác
Ngịi.Tại đây , du khách sẽ được hướng dẫn viên tổ chức cho chơi các trò chơi truyền

thống của bản , xem biểu diễn múa võ.
19h du khách ăn tối tại nhà sàn .Sau đó , nghỉ ngơi và tự do tham quan bản vào buổi
tối.
Ngày 3 :


6h30 du khách ăn sáng
7h-8h30 là khoảng thời gian cho du khách tự do mua sắm các món quà lưu niệm về
làm quà.
9h du khách đi tham quan vườn quốc gia ba bể . Tới đây du khách có dịp tìm hiểu về
rất nhiều các lồi động thực vật q hiếm .Các loài gỗ quý hiếm như Đinh , Lim
,Sến , Táu , Trúc dây ( một loại cây đặc trưng của nơi đây ) ,và hàng trăm loại phong
lan …các loài động vật quý được đưa vào sách đỏ Việt Nam như : Vọoc đen má trắng
, cầy vằn bắc ,hang trăm loài chim , cá (cá chiên,…)
11h du khách bắt đầu từ vườn quốc gia ba bể trở về nhà sàn để ăn trưa và nghỉ ngơi.
2h chiều du khách xuất phát trở về Hà Nội kết thúc chuyến tham quan Hà Nội – Pác
Ngòi 3 ngày 2 đêm.
GIÁ TOUR TRỌN GÓI:1.845.000 VND / KHÁCH
(áp dụng cho khách lẻ ghép đồn).
Bao gồm:
Xe ơ tơ đời mới đưa đón theo chương trình.
Mức ăn chính 90.000đ/suất, ăn sáng 50.000đ/suất
Ngủ nhà sàn tập thể
Hướng dẫn viên phục vụ nhiệt tình, thành thạo, chu đáo xuyên suốt tuyến du lịch
Bảo hiểm: 100.000đ/ người
Nước uống phục vụ trên xe, mỗi ngày 02 chai 500ml, một số thuốc dự phịng
Khơng bao gồm:
Thuế VAT10%;
Ăn sáng tại khách sạn, đồ uống và các chi phí các nhân
Thăm quan ngồi chương trình tour

Tiền bồi dưỡng cho hướng dẫn viên và lái xe
Bảng các dịch vụ và tính giá tour cụ thể:
STT
Dịch vụ
Chi Phí
Mức giá cho từng
người
1
Phương tiện đi lại (ơ tơ)
6000.000đ/ đồn
300.000đ/ người
(20 người)
2
Nước uống, mũ, một số đồ dùng y 100.000đ/ người
100.000đ/ người
tế
3
Bảo hiểm
2000.000đ/ đoàn
100.000đ/ người


4

Thuê nhà sàn

5

Phục vụ ăn uống

6

Xem biểu diễn nghệ thuật truyền
thống, múa võ
Vé vào khu vui chơi giải trí

7
8
9
10
11
12

3 trưa x50.000đ/lượt 310.000đ/ người
2 tối x 80.000đ/tối
90.000đ/người/bữa 500.000đ/người
(ăn 5 bữa chính).
Bữa sáng( 2 bữa)
25.000đ/người
1000.000đ/ đoàn
50.000đ/ người
50.000đ/ người

50.000đ/ người

Vé thăm vườn quốc gia Ba Bể
Thuê trang phụ Tày biểu diễn văn
nghệ
Vé đi thuyền tham quan

25.000đ/ người
100.000đ/ người

25.000đ/ người
100.000đ/ người

160.000đ/ người

160.000đ/ người

Thuê hướng dẫn viên
Tham gia vào quy trình nấu rượu,
dệt thổ cẩm

1000.000đ/ 2 ngày
100.000đ/người

50.000đ/ người
100.000đ/người

Tổng

1.845.000đ/ người

Trên đây là chương trình du lịch tham quan bản Pác Ngịi dưới hình thức du lịch tham
quan thắng cảnh kết hợp với du lịch văn hóa.Ngồi ra cịn có thể tổ chức các chương
trình du lịch mang tính đặc thù với sự trải nghiệm cao của du khách như chương trình
du lịch “ một ngày làm cư dân Pác Ngòi “ hay “ sống như người Tày” đã được nêu ở
phần trên. Ở loại hình du lịch này du khách được trải nghiệm thực tế vào các hoạt
động thường nhật của người dân từ chế biến thực phẩm , tham gia các hoạt động sản

xuất : làm ruộng,đánh cá , làm các nghề thủ công truyền thống nấu rượu ngô, dệt thổ
cẩm , tham gia các hoạt động vui chơi giải trí,các chương trình văn nghệ của đồng
bào ,…
3.

Đối tượng khách hàng mục tiêu của du lịch cộng đồng bản Pác Ngòi
- Khách hàng mục tiêu là những đối tượng khách hàng có nhu cầu và khả năng
tri trả, sẵn sàng tham gia du lịch cộng đồng ở Pác Ngòi.


Cũng như đặc điểm của những khách du lịch cộng đồng khác,khách du lịch
cộng đồng mục tiêu của thôn Pác Ngịi cũng có những đặc điểm như sau :
o

Tơn trọng các giá trị tự nhiên,lịch sử , văn hóa của điểm tham quan

o

Quan tâm đến tác động của du lịch tới mơi trường và các giá trị bền
vững .

o

Thích chỗ ở quy mơ nhỏ của người dân địa phương

o

Thích tìm kiếm các khía cạnh chân thực của cuộc sống

o

Tìm kiếm sự tương tác với con người , lối sống và các nền văn hóa
riêng khác nhau của chính họ.

o

Khơng bị thu hút bởi các tiếp thị hàng loạt.

o

Có học vấn cao

o

Có thu nhập tương đối cao

o

Khơng đi cùng con cái.
Từ đó , có thể thấy khách hàng mục tiêu của du lịch cộng đồng Pác Ngòi
là :

o Những vị khách phương tây ưa tìm hiểu , khám phá .
o Những nhà nghiên cứu về văn hóa các vùng miền.
o Ngồi ra , Khách du lịch bụi và khách du lịch trẻ có ngân sách đi du lịch
nhỏ cũng có thể tham giađược Du lịch cộng đồng vì các dịch vụ ăn ở đi
lại của Du lịch cộng đồng thường rẻ hơn so với các dịch vụ của loại hình
du lịch khác
Đối với các đối tượng du khách này cần có các biện pháp Marketing phù hợp
vì họ khơng bị thu hút bởi các tiếp thị hàng loạt.

- Đối với quảng cáo : để quảng cáo về điểm đến du lịch nên đưa lên các trang
thông tin tin cậy , chính thống để tạo sự tin tưởng về thông tin đối với du
khách.
+ Quảng cáo trên truyền hình
+ Quảng cáo trên internet:
+ Lập trang web riêng để có thể quảng cáo về hình ảnh của bản Pác Ngòi,
các tour, các dịch vụ tại Pác Ngòi
+ Quảng cáo trên các tạp chí ấn phẩm du lịch
+ Quảng cáo bằng các tập gấp. Trên tập gấp sẽ ghi những thơng tin cơ bản
về tour du lịch đến Pác Ngịi kèm theo những hình ảnh thực tế, số điện
thoại liên hệ với doanh nghiệp.
- Xin tài trợ của tổng cục du lịch tổ chức các chuyến du lịch famtrip có sự kết
hợp của của các cơ quan quản lý, các doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực
dịch vụ, du lịch của địa phương...với các đơn vị lữ hành.Để sau mỗi chuyến
Famtrip, nhiều clip, phóng sự, bài báo quảng báo về du lịch Pác Ngịi được
đăng tải, phát sóng trên các kênh truyền hình nước ngồi và các tạp chí du lịch
lớn của quốc tế.
- Liên kết điểm đến với các công ty , đơn vị lữ hành,đại lý du lịch để các nhân
viên sales tour tư vấn cho du khách.
- Có các tập gấp giới thiệu về hình ảnh của Pác Ngòi phát cho du khách ngay tại
điểm đến để có thể lan rộng hình ảnh của pác ngịi nhờ chính các du khách đã
tới đây.


Để xây dựng một mơ hình phát triển du lịch cộng đồng hợp lý đúng đắn cần rất nhiều
yếu tố.Trên đây mới chỉ là một số nội dung nằm trong tổng thể mơ hình phát triển du
lịch cộng đồng ở thơn Pác Ngịi.