KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ
Học phần: Chủ nghĩa xã hội khoa hội
ĐỀ TÀI: Nhà nước XHCN và vấn đề xây dựng nhà nước
pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay
Giảng viên hướng dẫn :
Sinh viên thực hiện : Đinh Phương Thảo
Lớp
Mã sinh viên
:
:
Hà nội, ngày 6 tháng 6 năm 2020
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 1
1 Lí do chọn đề tài .......................................................................................................... 1
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................ 1
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................. 1
4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu .............................................................. 1
5. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài ..................................................................... 2
CHƯƠNG 1 : CÁC LÍ LUẬN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ..................................... 3
1.1 Nhà nước xã hội chủ nghĩa ...................................................................................... 3
1.1.1 Khái niệm…. .......................................................................................................... 3
1.1.2 Đặc trưng, chức năng và nhiệm vụ của nhà nước xã hội chủ nghĩa ................ 3
1.2 Nhà nước pháp quyền XHCN ................................................................................. 5
1.2.1 Khái niệm…. .......................................................................................................... 5
1.2.1 Đặc trưng của nhà nước pháp quyền nói chung ................................................ 5
1.2.2 Đặc trưng của nhà nước pháp quyền xhcn việt nam ......................................... 6
CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG XÂY DỰNG NHÀ NƯỚC PHÁP QUYỀN XÃ HỘI
CHỦ NGHĨA Ở VIỆT NAM HIỆN NAY .................................................................... 7
2.1. Nhà nước pháp quyền và Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam
.......................................................................................................................................... 7
2.2 Xu thế hội nhập, phát triển – cơ hội với việc xây dựng nhà nước pháp quyền xã
hội chủ nghĩa ở Việt Nam .............................................................................................. 8
2.3 Các thách thức đối với quá trình xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ
nghĩa ở Việt Nam ............................................................................................................ 9
CHƯƠNG 3 MỘT SỐ GIẢI PHÁP TIẾP TỤC XÂY DỰNG VÀ HOÀN THIỆN
NHÀ NƯỚC PHÁP QUYỀN XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở VIỆT NAM TRONG XU
THẾ HỘI NHẬP VÀ PHÁT TRIỂN.......................................................................... 10
3.1 Các biện pháp xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa
ở Việt Nam hiện nay ..................................................................................................... 10
3.2 Liên hệ với bản thân .............................................................................................. 12
KẾT LUẬN ................................................................................................................... 13
TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................... 14
1
MỞ ĐẦU
1 Lí do chọn đề tài
Ngay từ buổi đầu được thành lập và trong suốt quá trình xây dựng và phát triển,
Nhà nước ta đã mang những yếu tố của một nhà nước pháp quyền của nhân dân,
do nhân dân và vì nhân dân, gắn bó chặt chẽ và phục vụ lợi ích của nhân dân, của
dân tộc. Nhà nước đã từng bước thực hiện việc quản lý xã hội bằng pháp luật,
không ngừng phát huy dân chủ, tăng cường pháp chế XHCN. Thực tiễn đổi mới
trong những năm qua đã khẳng định yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền dưới
sự lãnh đạo của Ðảng như một xu thế khách quan. Xây dựng Nhà nước pháp quyền
XHCN Việt Nam chính là xây dựng một nhà nước thật sự của dân dưới sự lãnh
đạo của Ðảng với lý tưởng dân chủ, nhân đạo, cơng bằng, tất cả vì hạnh phúc của
nhân dân,..Từ những điều ấy, em đã chọn đề tài: “ Nhà nước XHCN và vấn đề xây
dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay”.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích nghiên cứu của đề tài là làm rõ được các lí luận về nhà nước XHCN,
nhà nước pháp quyền và Vấn đề xây dựng nhà nước pháp quyền ở Việt Nam hiện
nay.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: về nhà nước XHCN và nhà nước pháp quyền XHCN
Phạm vi nghiên cứu: ở Việt Nam trong khoảng những năm 2000 cho đến nay .
4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
Cơ sở lý luận: quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin về vấn đề vấn đề nhà nước
XHCN và Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa
2
Phương pháp nghiên cứu: đề tài sử dụng phương pháp luận biện chứng duy vật
với các phương pháp như: thống nhất lơgic và lịch sử, phân tích, tổng hợp, khái
qt hóa và hệ thống hóa.
5. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài
Ý nghĩa lý luận: đề tài giải quyết được vấn đề lý luận về nhà nước XHCN, Nhà
nước pháp quyền XHCN.
Ý nghĩa thực tiễn: đề tài có ý nghĩa về mặt thực tiễn là góp phần hiểu rõ về
XHCN, nhà nước pháp quyền XHCN để từ đó xây dựng nhà nước pháp quyền xã
hội chủ nghĩa
3
CHƯƠNG 1 : CÁC LÍ LUẬN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1.1 Nhà nước xã hội chủ nghĩa
1.1.1 Khái niệm
Nhà nước xã hội chủ nghĩa là tổ chức mà thông qua đó, đảng của giai cấp cơng
nhân thực hiện vai trị lãnh đạo của mình đối với tồn xã hội; là một tổ chức chính
trị thuộc kiến trúc thượng tầng dựa trên cơ sở kinh tế của chủ nghĩa xã hội; đó là
một nhà nước kiểu mới, thay thế nhà nước tư sản nhờ kết quả của cuộc cách mạng
xã hội chủ nghĩa; là hình thức chun chính vơ sản được thực hiện trong thời kỳ
quá độ lên chủ nghĩa xã hội.
Chính vì vậy, nhà nước xã hội chủ nghĩa vừa là cơ quan quyền lực, vừa là bộ
máy hành chính, vừa là tổ chức quản lý kinh tế, văn hóa, xã hội của nhân dân,
được thể hiện tập trung qua hai chức năng chủ yếu của nó, đó là chức năng thống
trị giai cấp và chức năng xã hội.
1.1.2 Đặc trưng, chức năng và nhiệm vụ của nhà nước xã hội chủ nghĩa
Khác với các hình thức nhà nước đã từng có trong lịch sử, nhà nước xã hội chủ
nghĩa là một kiểu nhà nước đặc biệt. Đó là kiểu nhà nước có những đặc trưng cơ
bản sau đây:
Một là, nhà nước xã hội chủ nghĩa là công cụ cơ bản để thực hiện quyền lực của
nhân dân lao động, đặt dưới sự lãnh đạo của đảng cộng sản.
Hai là, nhà nước xã hội chủ nghĩa là công cụ chuyên chính giai cấp, nhưng vì lợi
ích của tất cá những người lao động tức là tuyệt đại đa số nhân dân; thực hiện sự
4
trấn áp đối với những lực lượng chống đối, phá hoại sự nghiệp cách mạng xã hội
chủ nghĩa.
Ba là, trong khi nhấn mạnh sự cần thiết của bạo lực và trấn áp, các nhà kinh điển
của chủ nghĩa Mác - Lênin vẫn xem mặt tổ chức, xây dựng là đặc trưng cơ bản
của nhà nước xã hội chủ nghĩa, của chun chính vơ sản. V.I.Lênin cho rằng,
chun chính vơ sản khơng phải là bạo lực đối với bọn bóc lột, và cũng không
phải chủ yếu là bạo lực mà mặt cơ bản của nó là tổ chức, xây dựng tồn diện xã
hội mới - xã hội xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa.
Bốn là, nhà nước xã hội chủ nghĩa là yếu tố cơ bản của nên dân chủ xã hội chủ
nghĩa. Theo V.I.Lênin, con đường vận động, phát triển của nó là ngày càng hồn
thiện các hình thức đại diện của nhân dân, mở rộng dân chủ nhằm lôi cuốn đông
đảo quần chúng nhân dân tham gia quản lý nhà nước, quản lý xã hội.
Những đặc trưng cơ bản đó cho thấy chức năng, nhiệm vụ của nhà nước xã hội
chủ nghĩa biểu hiện tập trung ở việc quản lý xã hội trên tất cả các lĩnh vực bằng
pháp luật.
Chức năng của nhà nước xã hội chủ nghĩa được thực hiện cả bằng tổ chức có
hiệu quả cơng việc xây dựng tồn diện xã hội mới, cả bằng việc sử dụng những
công cụ bạo lực để đập tan sự phản kháng của kẻ thù chống lại sự nghiệp xây dựng
chủ nghĩa xã hội, bảo vệ độc lập, chủ quyền của đất nước, giữ vững an ninh xã
hội.
Từ thực tế xây dựng xã hội mới ở nước Nga Xô viết. V.I.Lênin đã làm rõ nhiệm
vụ của nhà nước xã hội chủ nghĩa trên hai lĩnh vực kinh tế và xã hội
Đối với lĩnh vực kinh tế, nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của nhà nước vô sản là
phải nhanh chóng phát triển mạnh số lượng sản phẩm, cùng cố kỷ luật lao động
mới và nâng cao năng suất lao động.
5
Đối với lĩnh vực xã hội, nhà nước xã hội chủ nghĩa phải xây dựng được quan hệ
xã hội mới, hình thành những tổ chức lao động mới, tập hợp được đơng đảo những
người lao động có khả năng vận dụng những thành tựu của khoa học - kỹ thuật
vào sản xuất, thực hiện từng bước cải tạo những người tiểu sản xuất hàng hóa
thơng qua những tổ chức thích hợp.
1.2
Nhà nước pháp quyền XHCN
1.2.1 Khái niệm
Nhà nước pháp quyền là một hiện tượng chính trị – pháp lý phức tạp được hiểu
và nhìn nhận ở nhiều góc độ khác nhau. Hiểu đơn giản nhà nước pháp quyền là
một nhà nước quản lý kinh tế – xã hội bằng pháp luật và nhà nước hoạt động tuân
theo pháp luật.
Nhà nước pháp quyền XHCN là một Nhà nước vừa phải thể hiện được các giá
trị phổ viến của nhà nước pháp quyền, vừa khẳng định được bản sắc đặc thù của
riêng mình.
1.2.1 Đặc trưng của nhà nước pháp quyền nói chung
Các giá trị phổ biến này được trình bày dưới các dạng thức khác nhau bởi các
nhà lý luận, phụ thuộc vào lập trường chính trị – pháp lý và quan điểm học thuật
của từng người. Các trình bày có thể khác nhau, song về bản chất có thể quy về
các giá trị có tính tổng qt sau:
Nhà nước pháp quyền là biểu hiện tập trung của chế độ dân chủ. Dân chủ vừa là
bản chất của nhà nước pháp quyền vừa là điều kiện, tiền đề của chế độ nhà nước.
Nhà nước pháp quyền được tổ chức và hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và
pháp luật. Hiến pháp và pháp luật ln giữ vai trị điều chỉnh cơ bản đối với toàn
6
bộ hoạt động Nhà nước và hoạt động xã hội, quyết định tính hợp hiến và hợp pháp
của mọi tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước.
Nhà nước pháp quyền tôn trọng, đề cao và đảm bảo quyền con người trong mọi
lĩnh vực hoạt động của Nhà nước và xã hội. Quyền con người là tiêu chí đánh giá
tính pháp quyền của chế độ nhà nước. Mọi hoạt động của Nhà nước đều phải xuất
phát từ sự tôn trọng và đảm bảo quyền con người, tạo mọi điều kiện cho cơng dân
thực hiện quyền của mình theo đúng các quy định của luật pháp.
1.2.2 Đặc trưng của nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam
Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước của nhân dân, do
nhân dân, vì nhân dân, thể hiện quyền làm chủ của nhân dân
Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam tổ chức và hoạt động trên cơ
sở Hiến pháp, tôn trọng và bảo vệ Hiến pháp
Nhà nước pháp quyền Việt Nam quản lý xã hội bằng pháp luật, bảo đảm vị trí tối
thượng của pháp luật trong đời sống xã hội
Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam tôn trọng và bảo vệ quyền con
người, các quyền và tự do của công dân, giữ vững mối liên hệ giữa Nhà nước và
công dân, giữa Nhà nước và xã hội. Trong nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa
Việt Nam, quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân cơng và phối hợp kiểm
sốt giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền: lập pháp, hành
pháp và tư pháp, có sự kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc thực hiện quyền lực nhà
nước.
Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước do Đảng Cộng
sản Việt Nam lãnh đạo.
7
CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG XÂY DỰNG NHÀ NƯỚC PHÁP QUYỀN XÃ
HỘI CHỦ NGHĨA Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
2.1. Nhà nước pháp quyền và Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt
Nam
Ở Việt Nam, khái niệm “nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa” lần đầu tiên
được nêu ra tại Hội nghị lần thứ hai Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá VII
(ngày 29/11/1991). Xuất phát từ bản chất là Nhà nước của nhân dân, do nhân dân,
vì nhân dân, nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam có 5 đặc điểm cơ
bản sau:
Một là, quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân cơng, phối hợp, kiểm soát
giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp và
tư pháp.
Hai là, thượng tôn Hiến pháp và pháp luật, mọi chủ thể trong xã hội đều phải tôn
trọng và nghiêm chỉnh thực hiện pháp luật mà Hiến pháp là đạo luật tối cao, bộ
luật gốc mang tính nền tảng.
Ba là, khẳng định và bảo vệ quyền con người, quyền công dân, tơn trọng sự bình
đẳng của mọi cá nhân và thể nhân trong thụ hưởng và phát triển quyền, không có
sự phân biệt đối xử, trước tiên và chủ yếu trong việc tham gia vào công tác quản
lý nhà nước và xã hội.
Bốn là, sự cầm quyền của Đảng Cộng sản Việt Nam trong khuôn khổ Hiến pháp
và pháp luật.
Năm là, bảo vệ công lý, quyền con người, quyền công dân. Quyền và nghĩa vụ
của tất cả mọi người, mọi công dân và của mỗi người, mỗi công dân được pháp
8
luật và các chủ thể trong xã hội, đặc biệt là Nhà nước thừa nhận, tôn trọng, bảo vệ,
bảo đảm thực hiện và thúc đẩy trong khuôn khổ luật pháp.
Như vậy, có thể nhận thấy, Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam
vừa mang những đặc điểm của nhà nước pháp quyền nói chung, nhất là tính thượng
tơn Hiến pháp, pháp luật, vừa có những đặc thù của riêng Việt Nam, được nhấn
mạnh ở ba điểm chính sau:
Thứ nhất, cơ sở kinh tế của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là
nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Thứ hai, cơ sở xã hội của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa là khối đại đoàn
kết toàn dân tộc.
Ba là, tính nhất nguyên chính trị và sự lãnh đạo của một Đảng duy nhất cầm
quyền tạo khả năng đồng thuận xã hội, tăng cường khả năng hợp tác và giúp đỡ
lẫn nhau giữa các giai tầng, các cộng đồng dân cư và các dân tộc.
2.2 Xu thế hội nhập, phát triển – cơ hội với việc xây dựng nhà nước pháp
quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam
Xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong bối cảnh hội
nhập và phát triển có những cơ hội như:
Một là, khẳng định tính tất yếu của việc xây dựng nhà nước pháp quyền trong
bối cảnh hội nhập và phát triển. Nhà nước pháp quyền với những giá trị đã được
kiểm chứng về tổ chức bộ máy và kỹ thuật vận hành là một thành tựu mà nhân loại
đạt được, đặc biệt dưới chế độ tư bản chủ nghĩa.
Hai là, bối cảnh hội nhập và phát triển đưa Việt Nam ngày càng gần hơn với thế
giới, học tập kinh nghiệm về tổ chức, kỹ thuật vận hành bộ máy nhà nước của các
nước phát triển để hoàn thiện hơn mơ hình nhà nước pháp quyền ở Việt Nam.
Tồn cầu hóa, hội nhập và phát triển đưa các quốc gia đến gần nhau hơn, khoảng
9
cách về khơng gian, địa lý gần như khơng cịn là rào cản. Chính điều này giúp cho
các giá trị tồn cầu có điều kiện lan tỏa sâu rộng hơn..
Ba là, bối cảnh hội nhập và phát triển tạo ra áp lực, nhưng đồng thời chính là
động lực để Việt Nam quyết tâm xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.
Bối cảnh mới tạo ra những áp lực lớn cho Đảng, Chính phủ và nhân dân trong
hành trình vươn tới những giá trị nhân loại, rút dần khoảng cách với các quốc gia
phát triển trong khu vực và thế giới. Tuy nhiên, khi đã nhận thức được toàn cầu
hóa, hội nhập và phát triển là xu thế tất yếu, xác định được đúng vị trí và điểm
đứng của mình, sẽ là động lực giúp Việt Nam bứt phá và tự khẳng định mình trên
trường quốc tế.
2.3 Các thách thức đối với quá trình xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội
chủ nghĩa ở Việt Nam
Bên cạnh những cơ hội, quá trình xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ
nghĩa ở Việt Nam cũng phải đối mặt với khơng ít thách thức như:
Một là, áp lực trong việc phải khẳng định cơ sở khoa học và thực tiễn của mơ
hình nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, nhất là làm rõ hơn đặc trưng của nhà
nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa mà Việt Nam xây dựng. Nhà nước pháp quyền
là một giá trị phổ biến của phương Tây hiện đại. Nhưng mơ hình chúng ta lựa chọn
là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, ngoài những đặc trưng chung của nhà
nước pháp quyền nói chung, cịn có những đặc thù của Việt Nam.
Hai là, sự chống phá công cuộc xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa
ở Việt Nam của các thế lực thù địch cả trong và ngoài nước. Xây dựng nhà nước
pháp quyền trong bối cảnh có những đặc thù đã là một thách thức, nhưng khó khăn
hơn là chúng ta luôn phải đối mặt với sự chống phá hoặc ngấm ngầm, hoặc trực
diện từ các thế lực thù địch cả trong và ngoài nước.
10
Ba là, thiếu những cơ sở thực tiễn để xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp
quyền xã hội chủ nghĩa. Như đã biết, tư tưởng nhà nước pháp quyền xuất hiện từ
rất sớm, nhưng phải đến thời đại cách mạng tư sản mới có những điều kiện để phát
triển thành học thuyết và hiện thực hoá trong thực tế. Nước ta hiện nay vẫn còn
những hạn chế nhất định về trình độ phát triển kinh tế, trình độ dân trí, ý thức
thượng tơn pháp luật của người dân,… Những điều này nếu không được khắc phục
kịp thời sẽ là một thách thức lớn ngăn cản quá trình xây dựng nhà nước pháp quyền
xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.
Bốn là, thách thức trong quá trình bảo tồn và gìn giữ các giá trị truyền thống của
dân tộc, tiếp thu tinh hoa thế giới, đưa các giá trị Việt Nam đến gần hơn với các
giá trị thế giới. Toàn cầu hóa, hội nhập và phát triển địi hỏi khả năng tự khẳng
định trong quá trình giao lưu và tiếp biến. Mong muốn hội nhập nhưng khơng hịa
tan, tiếp thu có chọn lọc và hiệu quả các giá trị thế giới cho phù hợp với điều kiện
và các giá trị truyền thống của người Việt Nam cũng là một thách thức rất lớn.
CHƯƠNG 3 MỘT SỐ GIẢI PHÁP TIẾP TỤC XÂY DỰNG VÀ HOÀN
THIỆN NHÀ NƯỚC PHÁP QUYỀN XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở VIỆT NAM
TRONG XU THẾ HỘI NHẬP VÀ PHÁT TRIỂN
3.1 Các biện pháp xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ
nghĩa ở Việt Nam hiện nay
Để tiếp tục xây dựng, hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt
Nam, trong thời gian tới cần tập trung vào một số giải pháp cơ bản sau đây:
Thứ nhất, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa trên cả ba lĩnh vực: xây dựng
pháp luật, chấp hành pháp luật và bảo vệ pháp luật. Tập trung xây dựng, hoàn thiện
hệ thống pháp luật đồng bộ, hiện đại với tính cơng khai, minh bạch cao, phù hợp
với điều kiện phát triển kinh tế-xã hội của đất nước và yêu cầu hội nhập quốc tế
11
sâu rộng. Bên cạnh đó cần đề cao tinh thần “thượng tơn pháp luật,” coi trọng cơng
tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, văn hóa, kết hợp sức mạnh của pháp luật
với sức mạnh đạo đức, văn hóa và dư luận xã hội
Thứ hai, chủ động xây dựng và kiến tạo các điều kiện thuận lợi để các giá trị của
nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa có thể hình thành và phát triển mạnh mẽ..
Cần có các hình thức đẩy mạnh xã hội học tập, nâng cao trình độ dân trí, tạo lập
mơi trường để rèn luyện ý thức và bản lĩnh chính trị của cơng dân. Có các cơ chế
thúc đẩy kinh tế, văn hóa phát triển, vì đời sống vật chất, tinh thần của người dân
có thực sự được cải thiện theo hướng đầy đủ và văn minh thì ý thức, niềm tin, thái
độ và hành động của họ mới tốt lên được.
Thứ ba, luôn đứng vững trên lập trường quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh, tiếp thu có chọn lọc những giá trị phổ biến về xây dựng nhà
nước pháp quyền trên thế giới. Việc học hỏi kinh nghiệm, tìm tịi, nghiên cứu,
chọn lọc, tiếp thu và phát triển một cách sáng tạo những tinh hoa, giá trị tiến bộ về
nhà nước pháp quyền là một nhu cầu cần thiết khách quan.
Thứ tư, Đảng cầm quyền lãnh đạo xây dựng Nhà nước phải giữ vững nguyên tắc
Đảng lãnh đạo bằng quan điểm, đường lối chính trị và cầm quyền lãnh đạo bằng
pháp luật. Cách mạng xã hội chủ nghĩa Việt Nam thể hiện đặc thù của bản chất,
nội dung, phương thức cầm quyền của Đảng Cộng sản Việt Nam và đó cũng là
đặc điểm của mối quan hệ giữa Đảng cầm quyền và Nhà nước pháp quyền xã hội
chủ nghĩa Việt Nam. Do đó, cần gắn kết chặt chẽ bản chất giai cấp của Nhà nước
với tính dân tộc, tính nhân dân, thể hiện sâu sắc ý chí, nguyện vọng của nhân dân,
bởi lợi ích căn bản của giai cấp công nhân, của dân tộc và của nhân dân là thống
nhất.
12
3.2 Liên hệ với bản thân
Để góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở nước ta, bản
thân em cần phải gương mẫu thực hiện và tuyên truyền, vận động mọi người thực
hiện đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước; tích cực tham gia
các hoạt động: xây dựng, củng cố, bảo vệ chính quyền, giữ gìn trật tự… Đặc biệt
cần phê phán, đấu tranh với những hành vi vi phạm pháp luật và thường xuyên
nêu cao tinh thần cảnh giác trước những âm mưu, thủ đoạn chống phá các thế lực
thù địch.
13
KẾT LUẬN
Xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam là cơng việc hồn
tồn mới mẻ, cần đến tính tích cực, chủ động và sáng tạo rất lớn của Đảng, tuyệt
đối không thể rập khuôn theo các giá trị và mơ hình xây dựng của các nước phương
Tây với các mơ hình và thể chế chính trị khác. Công cuộc xây dựng Nhà nước
pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam phải bảo đảm nguyên lý của mối quan hệ
giữa đảng cầm quyền và nhà nước pháp quyền. Vì vậy, yêu cầu đặt ra là Đảng phải
ln đảm bảo được tính chính đáng trong cầm quyền của mình thể hiện uy tín, sự
tin tưởng, sự cuốn hút của Đảng đối với nhân dân; tính hiệu quả trong lãnh đạo
phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, đáp ứng yêu cầu, lợi ích của nhân dân. Đồng
thời, để tiến nhanh cùng với xu thế phát triển của xã hội hiện đại, sự cầm quyền
của Đảng trong quan hệ với xây dựng nhà nước pháp quyền cần không ngừng
được đổi mới: quyền lực chính trị của Đảng gắn liền với quyền lực nhà nước và
quyền lực của nhân dân.
Do kiến thức và kinh nghiệm chưa nhiều, lại bị hạn chế về thời gian nên bài tiêu
luận không tránh khái những khiếm khuyết. Với tinh thần thực sự muốn hiểu biết
thêm về đề tài “Nhà nước XHCN ,vấn đề xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội
chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay ” và muốn có nhiều kiến thức thực tế, em rất mong
nhận được sự quan tâm, trao đổi và góp ý của các thầy cơ giáo và các bạn để hoàn
hiện hơn nữa bài tiểu luận cũng như kiến thức của mình.
14
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình Những vấn đề cơ bản về nhà nước và pháp luật xã hội chủ nghĩa,
Nhà xuất bản Chính trị-Hành chính, Hà Nội, 2009
2. Giáo trình nhà nước và pháp luật, Trường Đại học Luật Hà Nội, Nhà xuất bản
công an nhân dân, Hà Nội, 2009
3. Điều 2 Hiến pháp năm 1992 (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2001) quy định: "
Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước pháp quyền
XHCN của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân"