Giao an Ngu van 8 co chu de

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.38 MB, 282 trang )

(1)Ngµy soan:14/8/2014 TiÕt 1.V¨n b¶n: T«i ®i häc (Thanh TÞnh) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Cảm nhận được tâm trạng, cảm giác của nhân vật tôi trong buổi tựu trường đầu tiên trong một đoạn trích truyện có sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Tôi đi học. - Nghệ thuật miêu tả tâm lý trẻ nhở ở tuổi đến trường trong một văn bản tự sự qua ngòi bút Thanh Tịnh. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu đoạn trích tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm. - Trình bày những suy nghĩ, tình cảm về một sự việc trong cuộc sống của bản thân. 3. Thái độ: Biết yêu thương, quý trọng thầy cô và gắn bó với bạn bè, trường lớp. III. CHUẨN BỊ 1. Gi¸o viªn:- §äc tËp truyÖn ng¾n cña t¸c gi¶ Thanh TÞnh. - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o. 2. Häc sinh:So¹n bµi IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1.OÅn định lụựp 2.KiÓm tra bµi cò : kiÓm tra s¸ch, vë. 3. Bµi míi Hoạt động 1: Khởi động Trong cuộc đời mỗi con ngời, những kỉ niệm của tuổi học trò thờng đợc lu giữ bền lâu trong trí nhớ. Đặc biệt là những kỉ niệm về buổi đến trờng đầu tiên. Tiết học ®Çu tiªn cña n¨m häc míi nµy, c« vµ c¸c em sÏ t×m hiÓu mét truyÖn ng¾n rÊt hay cña nhà văn Thanh Tịnh. Truyện ngắn " Tôi đi học " Thanh Tịnh đã diễn tả những kỉ niÖm m¬n man, b©ng khu©ng cña mét thêi th¬ Êy. Hoạt động của gv và hs. kiÕn thøc I. §äc vµ t×m hiÓu chung: Hoạt động 2: Tìm hiểu chung về văn bản 1 . T¸c gi¶: ? Dựa vào chú thích () SGK và phần tự tìm - Thanh TÞnh (192014-1988), quª ë hiểu thêm về tác giả, các em hãy giới thiệu HuÕ, tõng d¹y häc, viÕt b¸o vµ lµm v¨n. một vài nét về tác giả Thanh TÞnh? - §¹t gi¶i thëng HCM vÒ VH ( Phương pháp: hoạt động nhóm) - Sáng tác của ông đằm thắm và đầy chÊt th¬. Kỹ thuật: “ Khăn phủ bàn” GV híng dÉn: §äc chËm, dÞu, h¬i buån, l¾ng 2. T¸c phÈm: - ThÓ lo¹i: truyÖn ng¾n tr÷ t×nh sâu; chú ý lời của ngời mẹ, ông đốc. - In trong tËp “Quª mÑ”, xuÊt b¶n - GV đọc mẩu, gọi học sinh đọc tiếp. n¨m 1941. ? Nªu xuÊt xø cña t¸c phÈm? - Tõ khã GV híng dÉn häc sinh t×m hiÓu c¸c tõ: «ng đốc, lạm nhận. ? Có những nhân vật nào đợc kể lại trong truyÖn ng¾n nµy? Ai lµ nh©n vËt trung t©m? 3 . Bè côc: V× sao? + Cảm nhận của nhân vật Tôi trên đ? Kỉ niệm ngày đầu tiên đến trờng đợc kể êng tíi trêng. theo tr×nh tù thêi gian, kh«ng gian nh thÕ + C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i ë s©n nµo? ? T¬ng øng víi tr×nh tù Êy lµ nh÷ng ®o¹n nµo trêng..

(2) cña v¨n b¶n? ? §o¹n nµo gîi c¶m xóc th©n thuéc nhÊt trong em? V× sao?. + C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i trong líp häc.. II. §äc - T×m hiÓu v¨n b¶n: Hoạt động 3: Tìm hiểu chi tiết 1. Kh¬i nguån kû niÖm: - GV chuyển ý: Phân tích văn bản theo bốH -- - Lóc cuèi thu,... em nhá rôt rÌ cïng cục. ? Nỗi nhớ buổi tựu trờng tác giả đợc khơi mẹ đến tr trường  gợi nhớ kỉ niệm nguån tõ thêi ®iÓm nµo? v× sao? ? Lý do? - Sự liên tởng tơng đơng, tự nhiên giữa hiện t¹i vµ qu¸ khø cña b¶n th©n. - C¶m gi¸c trong s¸ng n¶y në nh mÊy ? T©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i khi nhí l¹i kû niÖm cò ntn? Ph©n tÝch gi¸ trÞ biÓu c¶m cña 4 cµnh hoa t¬i mØm cêi H/a so s¸nh, nhân hoá, từ láy đợc sử dụng để tả tõ l¸y t¶ c¶m xóc Êy? ? Nh÷ng c¶m xóc cã tr¸i ngîc, m©u thuÈn t©m tr¹ng, c¶m xóc cña t«i khi nhí l¹i kû niÖm tùu trêng:c¶m xóc xao nhau kh«ng? V× sao? xuyÕn, vui síng khi nhí KN xa.  Kh«ng >< nhau, tr¸i ngîc nhau mµ gÇn gòi, bæ sung cho nhau, rót ng¾n kho¶ng c¸ch gi÷a hiÖn t¹i vµ qu¸ khø, nh»m diÔn t¶ 1 c¸ch cô thÓ t©m tr¹ng khi nhø l¹i vµ c¶m xóc thùc cña t«i khi Êy. a. C¶m nhËn cña nh©n vËt “t«i” ? Kỉ niệm ngày đầu đến trờng của nhân vật trên đờng tới trờng: T«i g¾n víi thêi gian, kh«ng gian cô thÓ nµo? ? V× sao thêi gian vµ kh«ng gian Êy trë thµnh - Thêi gian: buæi s¸ng cuèi thu. kØ niÖm trong t©m trÝ t¸c gi¶? - Không gian: trên con đờng dài và hÑp. quen l¹ T«i ®i ? Chi tiÕt: T«i kh«ng léi qua s«ng th¶ diÒu häc nh thằng Quý và không đi ra đồng thả diều nh th¾ng S¬n n÷a cã ý nghÜa g×?  Dấu hiệu đổi khác trong tình cảm ? Cã thÓ hiÓu g× vÒ nh©n vËt t«i qua chi tiÕt vµ nhËn thøc. gh× thËt chÆt hai quyÓn vë míi trªn tay vµ muèn thö søc m×nh tù cÇm bót thíc? ? Trong những cảm nhận mới mẻ trên con đờng làng tới trờng, nhân vật tôi đã bộc lộ đức - Xin mẹ cầm bút thớc...So sánh  Muốn khẳng định mình, ngây thơ tÝnh g× cña m×nh? đáng yêu. ? Ph©n tÝch ý nghÜa vµ biÖn ph¸p nghÖ thuËt đợc sử dụng trong câu văn: “ý nghĩ ấy - Giµu c¶m xóc, yªu häc, yªu b¹n bÌ, tho¸ng qua trong trÝ t«i nhÑ nhµng nh mét yªu m¸i trêng vµ yªu quª h¬ng. lµn m©y lít ngang trªn ngän nói”? - GV cho HS th¶o luËn nhãm. -> Kỉ niệm đẹp, đề cao việc học của Hoạt động 4: Luyện tập ? H·y t×m trong phÇn ®Çu v¨n b¶n nh÷ng c©u con ngêi... v¨n t¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt so s¸nh vµ cho biÕt ý nghÜa cña chóng? 4. Cñng cè: ? Em ấn tợng nhất với câu văn nào trong phần đầu đã học? 5. Híng dÉn tù häc - §äc kÜ v¨n b¶n. - ViÕt ®o¹n v¨n kÓ vÒ kØ niÖm cña em vÒ trêng líp trong buæi ®Çu ®i häc. -T×m hiÓu phÇn cßn l¹i.

(3) Ngµy so¹n: 14/8/2014 TiÕt 2. V¨n b¶n:. T«i ®i häc (Thanh TÞnh). I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Cảm nhận được tâm trạng, cảm giác của nhân vật tôi trong buổi tựu trường đầu tiên trong một đoạn trích truyện có sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Tôi đi học. - Nghệ thuật miêu tả tâm lý trẻ nhở ở tuổi đến trường trong một văn bản tự sự qua ngòi bút Thanh Tịnh. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu đoạn trích tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm. - Trình bày những suy nghĩ, tình cảm về một sự việc trong cuộc sống của bản thân. 3. Thái độ: Biết yêu thương, quý trọng thầy cô và gắn bó với bạn bè, trường lớp. III. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn:- §äc tËp truyÖn ng¾n cña t¸c gi¶ Thanh TÞnh. - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o. 2. Häc sinh:So¹n bµi IV . Tiến trình tổ chức các hoạt động lên lớp 1. ổn định lớp 2.KiÓm tra bµi cò 1. Tr×nh bµy m¹ch c¶m xóc cña v¨n b¶n “T«i ®i häc”? 2.T×m nh÷ng c©u v¨n t¸c gi¶ sö dông nghÖ thuËt so s¸nh? 3. Bµi míi Hoạt động 1: Khởi động “Tôi đi học” là truyện ngắn đợc tái hiện theo dòng hồi tởng của kí ức, bao gồm một chuổi c¸c sù kiÖn mµ yÕu tè xuyªn suèt lµ dßng c¶m xóc tha thiÕt, trong trÎo tu«n trµo. Theo dßng c¶m xúc ấy ta biết đợc tâm trang hồi hộp, cảm giác bở ngở của nhân vật Tôi trên đờng cùng mẹ tới trờng, trên sân trờng và trong lớp học. Hoạt động của gv và hs Hoạt động 2: Tìm hiểu văn bản GV hớng dẫn HS đọc phần 2 của văn bản. ? C¶nh tríc s©n trêng lµng Mü LÝ lu l¹i trong t©m trÝ t¸c gi¶ cã g× næi bËt? ? Tríc c¶nh tîng Êy, t©m tr¹ng, c¶m gi¸c cña nh©n vËt T«i nh thÕ nµo? ? Tâm trạng ấy đợc tác giả diễn tả bằng h×nh ¶nh so s¸nh nµo? ? Em cã suy nghÜ g× vÒ h×nh ¶nh so s¸nh đó?. ? Khi håi trèng trêng vang lªn vµ khi nghe gọi đến tên mình, tâm trạng chú bé nh thế nµo?. kiÕn thøc II. §äc - T×m hiÓu v¨n b¶n: a. C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i trªn đờng tới trờng: b. C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i khi ë s©n trêng: - Rất đông ngời...ngời nào cũng đẹp. - C¶m gi¸c míi mÎ. - Bì ngì, ngËp ngõng, e sî. + C¶m xóc trang nghiªm vÒ m¸i trêng. + T©m tr¹ng håi hép, lo sî. - Mang ý nghÜa tîng trng, giµu søc gîi. -> Miêu tả sinh động hình ảnh và t©m tr¹ng cña c¸c em nhá lÇn ®Çu đến trờng. - Chó bÐ c¶m thÊy m×nh ch¬ v¬, vông vÒ, giËt m×nh vµ lóng tóng. - Håi hép, lo l¾ng, sî sÖt -> khãc. ..

(4) ? Vì sao khi sắp hàng đợi vào lớp nhân vật t«i l¹i c¶m thÊy “ Trong ... lÇn nµy”? GV gọi HS đọc phần cuối văn bản ? C¶m nhËn cña nh©n vËt t«i khi vµo líp nh thÕ nµo? ? T¹i sao nh©n vËt t«i l¹i cã c¶m nhËn nh vËy? ? Hãy đọc đoạn “ Một con... đánh vần đọc”. Chi tiÕt Êy cã ý nghÜa g×? ? Em có cảm nhận gì về thái độ, cử chỉ của nh÷ng em bÐ lÇn ®Çu ®i häc?. -> sù tinh tÕ trong viÖc miªu t¶ t©m lÝ trÎ th¬. c. C¶m nhËn cña nh©n vËt t«i trong líp häc: - C¶m nhËn míi mÎ cña cËu bÐ lÇn đầu đợc vào lớp học. - Bắt đầu ý thức những thứ đó sẽ g¾n bã th©n thiÕt víi m×nh.. -> Sự ngộ nghĩnh đáng yêu của chú bé lần đầu đến trờng. Yêu mẹ, yªu thiªn nhiªn vµ khao kh¸t häc tËp trëng thµnh.. ? Qua văn bản, tác giả khiến em có cảm nhận gì về thái độ của những người lớn đối với các em bé lần đầu tiên đi học ? (Gợi ý : các vị phụ huynh, ông đốc, và thầy giáo?) - GV bình: Ngôi trường của nhân vật “tôi” là một ngôi trường giáo dục ấm áp, là nguồn nuôi dưỡng các em trưởng thành.. 2. Cảm nhận về thái độ, cử chỉ của người lớn: - Các PHHS: Chuẩn bị chu đáo cho con em; trân trọng tham dự buổi lễ quan trọng này: cùng lo lắng, hồi hộp cùng con - Ông đốc : Từ tốn bao dung - Thấy giáo trẻ : vui tính, giàu tình Hoạt động 4: Tổng kết thương. ? Theo em, nét đặc sắc về nghệ thuật của  Nhà trường và gia đình rất có trách truyÖn lµ g×? nhiệm với thế hệ tương lai. IV. Ghi nhí: ? Theo em, sức cuốn hút của truyện đợc tạo 1. Nghệ thuật nªn tõ ®©u? - Bố cục độc đáo. - H×nh ¶nh thiªn nhiªn giµu søc GV gọi HS đọc ghi nhớ. gîi. - Ng«n ng÷, h×nh ¶nh so s¸nh giµu søc gîi, mang ý nghÜa tîng trng. - KÕt hîp hµi hoµ gi÷a kÓ, t¶ vµ béc lé c¶m xóc. 2. Néi dung: Buæi tùu trêng ®Çu tiªn sÏ mÉi m·i kh«ng bao giê quªn trong t©m trÝ t/g - mçi chóng ta.. Hoạt động 5: Luyện tập: Củng cố bài học, liên hệ thực tế, thực hành trên cơ sở những kiến thức vừa tìm hiểu. 1.Văn bản sử dụng phơng thức biểu đạt nào? A. Tù sù. C. BiÓu c¶m. B. Miªu t¶. D. C¶ ba ph¬ng thøc trªn. 2. Những cảm giác nảy nở trong lòng tôi là những cảm giác nào? Qua đó em thấy đợc điều gì tốt đẹp ở nhân vật tôi? 4. Củng cố: - Đọc ghi nhớ ? Theo em, sức cuốn hút của truyện đợc tạo nên từ đâu? 5. Híng dÉn tù häc - Häc bµi, n¾m kiÕn thøc..

(5) - ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n ghi l¹i Ên tîng cña em trong buæi tùu trêng mµ em nhí m·i. - So¹n bµi: Trong lßng mÑ. ===============================.

(6) Ngµy 14/8/2014 TiÕt 3. Hướng dẫn đọc thêm Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Phân biệt được các cấp độ khái quát về nghĩa của từ ngữ. - Biết vận dụng hiểu biết về cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ vào đọc – hiểu và tạo lập văn bản. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Các cấp độ khái quát về nghĩa của từ ngữ. 2. Kỹ năng: Thực hành so sánh, phân tích các cấp độ khái quát về nghĩa của từ ngữ. 3. Thái độ: Biết yêu quý và có ý thức trong việc giữ gìn và phát huy tiếng Việt. III. Chuẩn bị : 1.Giáo viên: - Sách giáo khoa, sách giáo viên, sách bài tập, thiết kế bài giảng. - Bảng phụ, các ví dụ. 2.Học sinh: - Đọc sách, tìm hiểu bài. - Xem lại nội dung các bài về nghĩa của từ ở chương trình lớp 7. IV. TiÕn tr×nh lªn líp 1. ổn định lớp 2. KiÓm tra bµi cò: S¸ch - vë cña HS ? ở lớp 7 các em đã học về từ đồng nghĩa, trái nghĩa, hãy lấy một số ví dụ về 2 lo¹i tõ nay. 3. Bµi míi Hoạt động 1: Khởi động “Quan hệ trái nghĩa và đồng nghĩa là những quan hệ về nghĩa của từ mà ta đã học ở lớp 7. Hôm nay ta tìm hiểu một mối quan hệ khác về nghĩa của từ ngữ đó là mối quan hệ bao hàm - đợc gäi lµ ph¹m vi kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷.. Hoạt động của gv và hs Hoạt động 2:. kiÕn thøc I. Từ ngữ nghĩa rộng và từ ngữ nghĩa hẹp GV treo bảng phụ ghi sơ đồ trong SGK. 1. Ví dụ : Sgk 2. NhËn xÐt ? Nghĩa của từ động vật rộng hơn hay hẹp hơn nghÜa cña c¸c tõ “thó, chim, c¸”? T¹i sao?  Rộng hơn, vì động vật bao gồm ? H·y xem xÐt mèi quan hÖ vÒ nghÜa cña c¸c tõ cả thú, chim và cá. “thó, chim, c¸” víi c¸c tõ “voi, h¬u, tu hó, s¸o,  nghĩa từ “thú” rộng hơn so với “ c¸ r«, c¸ thu”? voi, hươu” vì thú bao gồm cả voi, GV: Nh vËy, c¸c tõ “thó, chim, c¸” cã ph¹m vi nghÜa réng h¬n c¸c tõ “voi, h¬u, tu hó, s¸o, c¸ hươu rô, cá thu” nhng lại có nghĩa hẹp hơn từ “động nghĩa từ “chim” rộng hơn so với “ tu vËt”. hú, sáo→ Chim bao gồm cả tu hú, sáo nghĩa từ “cá” rộng hơn so với “ cá rô, GV ®a bµi tËp: cá thu” - cá bao gồm cả cá rô, cá Cho 3 tõ: c©y, cá, hoa. ? h·y t×m nh÷ng tõ ng÷ cã ph¹m vi nghÜa réng thu hơn và hẹp hơn các từ đó?  Nghĩa từ “ thú” rộng hơn từ “ - Réng h¬n: thùc vËt. voi, hươu”; hẹp hơn từ động vật. - HÑp h¬n: cam, cau, dõa, cá s÷a, cá gÊu, cá.

(7) gµ, hoa mai, hoa lan, hoa hång. ? Từ đó, em hiểu thế nào là từ ngữ có nghĩa réng, nghÜa hÑp? ? Mét tõ cã thÓ võa cã nghÜa réng vïa cã nghĩa hẹp đợc không? Vì sao? Lấy ví dụ minh ho¹? HS đọc ghi nhớ Hoạt động 3: - Cho HS lập sơ đồ, có thể theo mẫu bài học hoÆc HS tù s¸ng t¹o - Cho HS th¶o luËn 1 nhãm lµm mét c©u 3. Ghi nhí: SGK/10 II. LuyÖn tËp - Cho 4 nhãm lªn b¶ng ghi nh÷ng tõ ng÷ cã nghÜa hÑp cña c¸c tõ ë BT3 trong thêi gian 3 phót? ( C©u a, b, c, d) - Lµm ë nhµ. Bµi tËp Bµi TËp 2: a. Chất đốt. b. NghÖ thuËt. c. Thøc ¨n. d. Nh×n. e. §¸nh. Bµi tËp 3: a. Xe cộ: Xe đạp, xe máy, xe hơi. b. Kim loại: Sắt, đồng, nhôm. c: Hoa qu¶: Chanh, cam. d. Mang: X¸ch, khiªng, g¸nh. Bµi tËp 4: Bµi tËp 5: - §éng tõ nghÜa r«ng: Khãc. - §éng tõ nghÜa hÑp: Nøc nì, sôt sïi.. 4. Củng cố, đánh giá - HS nh¾c l¹i thÕ nµo lµ tõ ng÷ nghÜa réng, tõ ng÷ nghÜa hÑp? 5. Híng dÉn ë nhµ: Bµi cò: - Häc kÜ néi dung.T×m c¸c tõ ng÷ thuéc cïng 1 ph¹m vi nghÜa trong môn Ngữ văn và lập sơ đồ khái quát về nghĩa của các từ đó. - Lµm bµi tËp 4. Bài mới: Chuẩn bị bài " Tính thống nhất về chủ đề của văn bản " Ngµy so¹n:15/8/2014 TiÕt 4:. Tính thống nhất về chủ đề của văn bản I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Thấy được tính thống nhất về chủ đề của văn bản và xác định được chủ đề của văn bản cụ thể. - Biết viết một văn bản bảo đảm tính thống nhất về chủ đề. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Chủ đề văn bản. - Những thể hiện của chủ đề trong văn bản. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu và có khả năng bao quát toàn bộ văn bản..

(8) - Trình bày một văn bản (nói, viết) thống nhất về chủ đề. 3. Thái độ Biết viết một đoạn văn bản đảm bảo tính thống nhất về chủ đề III. ChuÈn bÞ: -So¹n gi¸o ¸n, v¨n b¶n mÉu, b¶ng phô. -Häc bµi cò vµ xem tríc bµi míi. IV. Tiến trình các hoạt động dạy học 1. ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò ? ThÕ nµo lµ tÝnh m¹ch l¹c vµ liªn kÕt trong v¨n b¶n? VD minh ho¹? 3.Bµi míi. Hoạt động 1: Khởi động Tính thống nhất về chủ đề của văn bản là 1 trong những đặc trng quan trọng t¹o nªn VB. §Æc trng nµy cã liªn hÖ mËt thiÕt víi tÝnh m¹ch l¹c, tÝnh liªn kÕt mµ c¸c em đã học ở lớp 7. Vậy thế nào là tính thống nhất về chủ đề của văn bản, nó thể hiện ë nh÷ng ph¬ng diÖn nµo? §ã lµ néi dung bµi häc h«m nay. kiÕn thøc Hoạt động của gv vÀ hs Hoạt động 2: I. Chủ đề của văn bản: GV gọi HS đọc lại văn bản “Tôi đi * Kỉ niệm ngày đầu tiên đến trờng: häc”. - Kỉ niệm trên đờng cùng mẹ tới trờng. ? T¸c gi¶ håi tëng l¹i nh÷ng kØ niÖm - KØ niÖm trªn s©n trêng. s©u s¾c nµo trong thêi Êu th¬ cña m×nh? - KØ niÖm trong líp häc. T©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c ngì ngµng vµ trang träng. ? Từ hồi tởng ấy, em cảm nhận đợc gì -> Đây là chủ đề của văn bản “Tôi đi học”. vÒ t©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i? - Là đối tợng và vấn đề chính mà văn bản cần biểu đạt. ? Vậy, em hiểu chủ đề của văn bản là II. Tính thống nhất về chủ đề của văn g×? b¶n: - Nhan đề. - C¸c tõ ng÷ : T«i, biÓu thÞ ý nghÜa ®i häc. ? V× sao em biÕt v¨n b¶n “T«i ®i häc” - C¸c c©u: nh¾c vÒ KN buæi tùu trêng ®Çu nãi lªn nh÷ng kØ niÖm cña t¸c gi¶ vÒ tiªn. buæi tùu trêng ®Çu tiªn?  LÆp l¹i nhiÒu lÇn. GV: Nh vËy VB cã tÝnh thèng nhÊt vÒ ND là chủ đề, từ ngữ và câu đều xoay quanh một vấn đề x/đ, xoay quanh đối tîng lµ n.v T«i. ? V¨n b¶n tËp trung håi tëng l¹i t©m tr¹ng g× cña nh©n vËt T«i? - T©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c míi l¹, bì ? Tâm trạng ấy đợc thể hiện qua các chi ngỡ. tiÕt vµ h×nh ¶nh nµo? GV: C¸c tõ ng÷, chi tiÕt trong v¨n b¶n đều tập trung thể hiện tâm trạng của nh©n vËt T«i trong buæi tùu trêng. => Đó là tính thống nhất về chủ đề trong v¨n b¶n. ? VËy, em hiÓu thÕ nµo lµ tÝnh thèng * Ghi nhí: nhất về chủ đề trong văn bản? - Văn bản phải tập trung biểu đạt, hớng đến HĐ3. Ghi nhớ một chủ đề đã đợc xác định, khụng xa rời hay lạc sang chủ đề khác. ? Tính thống nhất về chủ đề đợc thể - Nội dung và cấu trúc hình thức. hiện ở những phơng diện nào của văn + Nội dung: đối tợng và vấn đề chính phải b¶n? đợc xác định để mọi phần, mọi chi tiết đều xoay quanh nã. + Hình thức: nhan đề, các phần , các từ ? Làm thế nào để đảm bảo tính thống ngữ, hình ảnh của văn bản phải có sự thống nhất đó?.

(9) HS đọc.. nhất, cùng xoay quanh chủ đề và hớng về chủ đề.. Hoạt động 4. Luyện Tập III. LuyÖn tËp: Bài tập 1: GV chia nhóm cho HS thảo luận.Tính thống nhất về chủ đề của văn bản: a. C¨n cø vµo: - Nhan đề văn bản. - C¸c ®o¹n: giíi thiÖu rõng cä, t¶ c©y cä, t¸c dông cña c©y cä, t×nh c¶m g¾n bã víi c©y cä. b. C¸c ý lín cña phÇn th©n bµi s¾p xÕp hîp lÝ. c. Hai c©u trùc tiÕp nãi vÒ t×nh c¶m g¾n bã cña ngêi d©n s«ng Thao vµ rõng cä: Dï ai ®i ngîc vÒ xu«i C¬m n¾m l¸ cä lµ ngêi s«ng Thao. Bµi tËp 2: Nªn bá hai c©u: b vµ d. 4. Củng cố: Vậy, em hiểu thế nào là tính thống nhất về chủ đề trong văn bản? 5.H¬ng dÉn tù häc: Häc bµi, thuéc ghi nhí, n¾m v÷ng kiÕn thøc. Bài cũ: - Làm BT3, chú ý diễn đạt câu b, e cho sát(tập trung) với chủ đề. Viết một đoạn văn về chủ đề: Mùa thu với những ấn tợng sâu sắc nhất. Soạn bài : Bố cục của v¨n b¶n.

(10) Ngµy so¹n: 20/8/2014 TiÕt 5 V¨n b¶n: (TrÝch: Nh÷ng ngµy th¬ Êu - Nguyªn Hång) I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Có được những kiến thức sơ giản về thể văn hồi kí. - Thấy được đặc điểm của thể văn hồi kí qua ngòi bút Nguyên Hồng: thấm đượm chất trữ tình, lời văn chân thành, dạt dào cảm xúc. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm thể loại hồi kí. - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Trong lòng mẹ. - Ngôn ngữ truyện thể hiện niềm khát khao tình cảm ruột thịt cháy bỏng của nhân vật. - Ý nghĩa giáo dục: những thành kiến cổ hủ, nhỏ nhen, độc ác không thể làm khô héo tình cảm ruột thịt sâu nặng, thiêng liêng. 2. Kỹ năng: - Bước đầu biết đọc – hiểu một văn bản hồi kí. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm truyện. 3. Thái độ: Giáo dục HS đồng cảm với nỗi đau tinh thần, tình yêu thơng mẹ mãnh liệt của bé Hång. III.ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn:- §äc tËp truyÖn ng¾n: Nh÷ng ngµy th¬ Êu cña t¸c gi¶ Nguyªn Hång. - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o. 2. Häc sinh: So¹n bµi. IV. TiÕn tr×nh lªn líp. 1.ổn định lớp 2.KiÓm tra bµi cò ? C¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt T«i trong VB T«i ®i häc? ? Nªu vµ chØ râ ý nghÜa cña mét h×nh ¶nh so s¸nh giµu chÊt th¬ mµ em thÝch nhÊt trong truyÖn ng¾n nµy? 3. Bµi míi Hoạt động 1: Khởi động. Nguyên Hồng là một trong những nhà văn có một thời thơ ấu thật cay đắng, khốn khổ, những kỉ niệm ấy đã đợc nhà văn viết lại trong tập hồi kí " Những ngày thơ ấu " kỉ niệm về ngời mẹ đáng thơng qua cuộc trò chuyện với bà Cô và qua cuộc gặp gỡ bất ngờ với mẹ là một trong những chơng truyện cảm động nhất.. Trong lßng mÑ. Hoạt động 2 I. §äc- T×m hiÓu chung ? Cho HS đọc kĩ chú thích SGK 1. T¸c gi¶ ? Em h·y tr×nh bµy ng¾n gän vÒ Nguyªn - Nguyªn Hång(1918-1982) quª Hång vµ t¸c phÈm " Nh÷ng ngµy th¬ Êu " Nam §Þnh. - Nhµ v¨n lín cña nÒn v¨n häc VN hiện đại tập trung viết về lớp ngời cùng khổ, dới đáy của xã hội với t×nh yªu s©u s¾c, m·nh liÖt. 2. T¸c phÈm: ? Tác phẩm đợc viết theo thể loại gì? - Håi kÝ gåm 9 ch¬ng - viÕt vÒ tuæi thơ cay đắng của tác giả. - ThÓ lo¹i : TiÓu thuyÕt håi ký . - Lµ tËp v¨n xu«i giµu chÊt tr÷ t×nh, c¶m xóc dµo d¹t, tha thiÕt ch©n.

(11) ? VÞ trÝ ®o¹n trÝch trong t¸c phÈm? thµnh. - GV Híng dÉn HS víi giäng chËm, t×nh - "Trong lßng mÑ" lµ ch¬ng 4. cảm, chú ý ngôn ngữ của Hồng khi đối tho¹i víi bµ c« vµ giäng cay nghiÖt, ch©m biÕm cña bµ c« ? Chuyện đợc kể trong hồi ký . Nhân vật chÝnh lµ ai ? Cã 2 sù viÖc chÝnh lµ sù viÖc nµo ? - BÐ Hång bÞ h¾t hñi vµ bÐ Hång gÆp l¹i mÑ khi mÑ vÒ th¨m. ? GV hái l¹i mét sè tõ yªu cÇu häc sinh gi¶i thÝch : rÊt kÞch , tha h¬ng cÇu thùc , t©m can, thµnh kiÕn , cæ tôc , ¶o ¶nh... ? ? M¹ch truyÖn kÓ cña ®o¹n trÝch " Trong lßng mÑ" cã g× gièng vµ kh¸c víi v¨n b¶n "T«i ®i häc"? + Gièng: KÓ, t¶ theo tr×nh tù thêi gian trong håi tëng, nnhí l¹i kÝ øc tuæi th¬ . - Phơng thức biểu đạt: Kể, tả, biểu cảm. + Kh¸c: "T«i ®i häc" liÒn m¹ch trong kho¶ng thêi gian ng¾n, kh«ng ng¾t qu¶ng: Buæi s¸ng... " Trong lßng mÑ" kh«ng liÒn m¹ch cã kho¶ng c¸ch nhá vÒ thêi gian vµi ngµy khi cha gÆp vµ kh«ng gÆp ? VËy ®o¹n trÝch cã thÓ chia bè côc nh thÕ nµo? Néi dung tõng phÇn ?. Hoạt động 3: tìm hiểu về tác phẩm ? Cảnh ngộ của bé Hồng có gì đặc biệt ? Cảnh ngộ thơng tâm đó đợc giới thiệu qua nh÷ng c©u v¨n nµo? * Dòng tự sự khơi nguồn và từ đó nhân vật bà cô xuất hiện . Tâm địa của bà ta từng bớc bộc lộ rõ qua lời kể , tả tinh tế . - HS đọc lại đoạn kể về cuộc gập gỡ và đối tho¹i gi÷a bµ c« vµ bÐ Hång. ? TÝnh c¸ch vµ lßng d¹ bµ c« thÓ hiÖn qua nh÷ng ®iÒu g×? - ( Lời nói, nụ cời, cử chỉ, thái độ) ? Cö chØ: Cêi hái vµ néi dung c©u hái cña bà cô có phản ánh đúng tâm trạng và tình cảm của bà đối với mẹ bé Hồng và đứa ch¸u ruét cña m×nh hay ko? V× sau em nhận ra điều đó? Từ ngữ nào biểu hiện thực chất thái độ của bà? từ nào biểu hiện thực chất thái độ của bà? - Cö chØ: Cêi, hái- nô cêi vµ c©u hái cã vÎ quan t©m, th¬ng ch¸u, tèt bông nhng b»ng sự thông minh nhạy cảm bé Hồng đã nhận ra ý nghĩa cay độc trong giọng nói và nét mÆt cña bµ c« - rÊt kÞch: Gi¶ dèi ? Sau lêi tõ chèi cña Hång, bµ c« l¹i hái. 3. Bè côc:2 ®o¹n - Từ đầu....ngời ta hỏi đến chứ : T©m tr¹ng cña bÐ Hång khi trß chuyÖn víi ngêi c« - Cßn l¹i: T©m tr¹ng cña bÐ Hång khi gÆp mÑ. II. §äc hiÓu v¨n b¶n. 1. Nh©n vËt bµ c«:. - Cêi hái... RÊt kÞch.=> gi¶ dèi.. - Gieo r¾c vµo ®Çu bÐ Hång nh÷ng hoài nghi để bé Hồng ruồng rẫy và khinh miÖt mÑ.. - Hái lu«n, giäng vÉn ngät..

(12) gì? nét mặt và thái độ của bà thay đổi ra Mắt long lanh nhìn cháu chằm sao? chÆp. - Bµ c« hái lu«n, giäng ngät : Mî mµy ph¸t tµi ... m¾t long lanh nh×n ch»m chÆp. Lêi nãi cö chØ nµy cµng chøng tá sù gi¶ dèi và ác độc. Bà ta tiếp tục đóng kịch, trêu cợt ch¸u.  nhôc m¹ mÑ bÐ Hång - §éc ¸c. ? Bµ ta muèn g× khi nãi mÑ chó ®ang ph¸t tµi vµ ng©n dµi 2 tiÕng em bÐ ? - Khi nhËn thÊy bÐ Hång im lÆng cói ®Çu , rng rng muèn khãc , bµ c« l¹i khuyªn l¹i an ủi , tỏ ra rộng lợng muốn giúp đỡ cháu ; nhng 2ch÷ em bÐ ng©n dµi thËt ngät. Râ ràng bà cô đã biểu hiện sự săm soi, độc địa , hành hạ, nhục mạ bằng cách cố ý xoáy s©u vµo nçi ®au, nçi khæ t©m cña ch¸u. ? V× sao nh÷ng lêi lÏ cña bµ c« l¹i khiÕn Hång lßng ®au nh th¾t l¹i , níc m¾t rßng rßng ? - Thật cay đắng bởi vết thơng lòng lại bị chính ngời cô ruột đào xới , coi nh trò đùa. ? MÆc kÖ ch¸u cêi dµi trong tiÕng khãc , thái độ của bà cô ntn ? - T¬i cêi kÓ vÒ t×nh c¶nh tóng quÉn cña mÑ bÐ Hång. Mæc ch¸u phÉn uÊt,nøc në ngêi c« vÉn cha chÞu bu«ng tha. Bµ ta vÉn kÓ tØ mØ sù tóng quÉn r¸ch ríi, gÇy guéc cña mÑ Hång 1 c¸ch thÝch thó víi sù v« c¶m, s¾c lạnh đến ghê rợn. Bà ta muốn cháu đau khổ h¬n n÷a, lóng tóng,thª th¶m h¬n n÷a. Chứng tỏ -> Ngời cô lạnh lùng độc ác, th©m hiÓm ? Thái độ của bà cô thay đổi ra sao khi nãi vÒ bè Hång ? - §æi giäng , vç vai , nghiªm nghÞ . Tá râ sự ngậm ngùi thơng xót ngời đã mất. Lộ rõ sù th©m hiÓm , tr¬ trÏn. ? Sau đó, cuộc đối thoại lại tiếp tục nh thế nµo? ? Qua ®©y em cã nhËn xÐt g× vÒ con ngêi nµy? ? Nh©n vËt bµ c« cã ý nghÜa tè c¸o x· héi ntn? Nv bµ c« ko ph¶i hoµn toµn ko cßn tån t¹i trong x· héi ngµy nay. H×nh ¶nh bµ c« khiến ngời đọc căm ghét khó chịu bao nhiªu th× h/¶ ngßi mÑ vµ t×nh c¶m cña bÐ Hång víi mÑ cµng m¹nh mÏ bÊy nhiªu. 4. LuyÖn tËp, cñng cè: - Tãm t¾t néi dung ®o¹n truyÖn - Nhân vật ngời cô đợc khắc hoạ trên những ph¬ng diÖn nµo? - Lêi nãi - Cö chØ - Suy nghÜ 5. Híng dÉn tự học. - T¬i cêi kÓ vÒ t×nh c¶nh tóng quÉn cña mÑ Hång.  Tµn nhÉn, l¹nh lïng.. - §æi giäng, nghiªm nghÞ, tá sù ngËm ngïi..  Tr¬ trÏn  §©y lµ h×nh ¶nh mang ý nghÜa tè c¸o s©u s¾c: + Tè c¸o nh÷ng con ngêi sèng tµn nhÉn, kh« hÐo c¶ t×nh m¸u mñ. + Tè c¸o nh÷ng thµnh kiÕn cæ hñ, hÑp hßi cña x· héi TD - PK ViÖt Nam tríc CMT8 -1945.

(13) - T×m hiÓu t©m tr¹ng cña bÐ Hång trong ®o¹n truyÖn khi trß chuyÖn víi ngêi c« vµ khi gÆp gì mÑ. - Tóm tắt đoạn trích - Hoàn thành phần luyện tập Ngµy so¹n: 20/8/2014 TiÕt 6 V¨n b¶n: (TrÝch: Nh÷ng ngµy th¬ Êu - Nguyªn Hång) I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Có được những kiến thức sơ giản về thể văn hồi kí. - Thấy được đặc điểm của thể văn hồi kí qua ngòi bút Nguyên Hồng: thấm đượm chất trữ tình, lời văn chân thành, dạt dào cảm xúc. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm thể loại hồi kí. - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Trong lòng mẹ. - Ng. ngữ truyện thể hiện niềm khát khao tình cảm ruột thịt cháy bỏng của n.vật. - Ý nghĩa giáo dục: những thành kiến cổ hủ, nhỏ nhen, độc ác không thể làm khô héo tình cảm ruột thịt sâu nặng, thiêng liêng. 2. Kỹ năng: - Bước đầu biết đọc – hiểu một văn bản hồi kí. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm truyện. 3. Thái độ: Giáo dục HS đồng cảm với nỗi đâu tinh thần, TY thơng mẹ mãnh liệt của bé Hång. III. ChuÈn bÞ: Gi¸o viªn: Bµi so¹n, SGK, t liÖu HS: So¹n theo híng dÉn, phiÕu häc tËp IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định lớp:(1') 2. KiÓm tra bµi cò: ? Qua phÇn ®Çu cña v¨n b¶n em hiÓu g× vÒ nh©n vËt bµ c«? A. Là ngời xấu xa, thâm độc với những rắp tâm tanh bẩn. B. Là đaị diện cho thành kiến cổ hủ hẹp hòi, phi nhân đạo trong XH bấy giê. C. Là ngời phụ nữ tiêu biểu cho vẻ đẹp truyền thống từ xa đến nay. D. Gåm A vµ B 3. Bµi míi Hoạt động 1: Khởi động Càng nhận ra sự thâm độc của ngời cô, bé Hồng càng đau đớn và trào lên cảm xúc yêu thơng mãnh liệt đối với ngời mẹ bất hạnh của mình. Hoạt động 1 Giới thiệu bài: Hoạt động 2:(30') III/-Đọc - Tìm hiểu văn bản. Trong lßng mÑ. Hoạt động 2: ? Khi nghe lêi c« nãi, bÐ Hång cã nhËn xét gì về ý đồ của bà Cô? - NhËn ra d· t©m cña bµ c« muèn chia rÏ em víi mÑ ? TiÕng cêi cña 2 c« ch¸u cã ý nghÜa gièng. 2. T×nh yªu th¬gn m·nh liÖt cña bÐ Hång víi mÑ. a. Trong cuộc đối thoại với bà cô:.

(14) nhau ko? - Tiếng cời của ngời rắp tâm tạo trò đùa độc ác , tiếng cời của ngời nhận ra ý định… ? Sau lÇn hái thø 2 , t©m tr¹ng cña Hång ra sao? - Tríc c©u hái , lêi khuyªn nh s¸t muèi vµo lòng , chứa đựng sự mỉa mai chua cay , lòng bé Hồng nh càng thắt lại vì đau đớn , tủi nhục. Xúc động vì thơng mẹ thơng thân…dờng nh ko kìm nén đợc. ? Chi tiÕt cêi dµi trong tiÕng khãc cã ý nghÜa g×? - §©y lµ c©u v¨n thÓ hiÖn râ phÈm chÊt cña bÐ Hång . Nã thÓ hiÖn nång nhiÖt , m¹nh mÏ c¶m xóc , tr¹ng th¸i cña nv. §ã lµ tình cảm tin yêu mẹ phải chịu đựng kìm nÐn . ? Tâm trạng đau đớn của bé Hồng đc đẩy lên đến đỉnh điểm khi nào ? - Khi câu chuyện về mẹ đợc kể bằng giọng tu¬i cêi cña bµ c«… ? Lòng căm tức tột cùng đợc thể hiện qua chi tiÕt nµo? Gi¸ nh÷ng cæ tôc ®Çy ®o¹ …. ? Bé nghĩ gì gì về mẹ, về những cổ tục đã đày đoạ mẹ? -khãc th¬ng , c¨m tøc hñ tôc phong kiÕn muèn vå, c¾n ,nhai,nghiÒn... ? Em có nhận xét gỡ về 3 động từ đó? - 3 động từ chỉ 3 trạng tháiphản ứng ngày cµng d÷ déi, thÓ hiÖn nçi c¨m phÉn cùc ®iÓm ? Qua đây, em hiểu đợc gì về tình cảm của Hồng đối với mẹ? ? Qua cuộc đối thoại của Hồng với bà cô, em hiểu gì về tính cách đời sống tình cảm cña Hång. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ h/¶ so s¸nh mµ t¸c giả sử /d khi đặt giả thiết ngời mà bé Hồng nh×n thÊy ko ph¶i lµ mÑ ?. - Lßng th¾t l¹i. khoÐ m¾t cay cay - Nớc mắt ròng ròng..đầm đìa....  Đau đớn, uất ức, căm giận - Cêi dµi trong tiÕng khãc. - Giá cổ tục là hòn đá...vồ mà cắn, nhai ,nghiÕn cho k× n¸t vôn míi th«i.so s¸nh, §T m¹nh - c¨m giËn cæ tôc vµ th¬ng yªu mÑ . ThÊu hiÓu, c¶m th«ng hoµn c¶nh bÊt h¹nh cña mÑ.. + Hång cã t©m hån trong s¸ng giµu t×nh thêng mÑ, nh¹y c¶m, th«ng minh, qu¶ quyÕt b. NiÒm h¹nh phóc v« biªn cña bÐ Hång khi gÆp mÑ vµ trong lßng mÑ:. - TiÕng gäi cuèng quýt thÓ hiÖn sù kh¸t khao t×m mÑ , gÆp mÑ ®ang ch¸y s«i trong tâm hồn. Giả thiết đợc đặt ra để cực tả xúc động tâm trạng của mình trong 1 tình huèng cô thÓ. Tét cïng h¹nh phóc , tét cïng ®au khæ. §ã lµ phong c¸ch v¨n ch¬ng s©u s¾c , nång nhiÖt cña Nguyªn Hång . - " ..Những rung động cực điểm của một linh hån trÎ d¹i..." ( Th¹ch Lam) ? Niềm vui sớng của Hồng khi đợc gặp mẹ * Gặp mẹ: đợc tác giả miêu tả thật thấm thía, xúc - mừng, tủi động. Em hãy tìm những chi tiết thể hiện - Gọi mẹ đầy vui mừng mà bối rối. điều đó? - Véi v·, cuèng cuång ®uæi theo. ? Qua đó, em có nhận xét gì về nghệ thuật Khát khao tình mẹ * Trong lßng mÑ: miªu t¶ t©m lý vµ t×nh c¶m nh©n vËt? ? Hình ảnh mẹ đợc hiện lên ntn qua cảm - Ngồi vào lòng mẹ: Vui sớng đến ngÊt ng©y, tá râ nh÷ng c¶m xóc xóc cña Hång ? - Đó là ngời mẹ yêu con, gần gũi , đẹp đẽ , mãnh liệt.

(15) can đảm vợt lên mọi lời mỉa mai.. - Thấy: mẹ đẹp..gò má hồng ..hơi thë th¬m tho...c¶m gi¸c Êm ¸p...ªm dÞu Nghệ thuật miêu tả tâm lý đặc sắc. tinh tế xúc động - niềm hạnh phúc vµ vui síng ngÊt ng©y trong t×nh mÑ ngät ngµo.. Hoạt động 4:(5') III/- Tổng kết ? Đây là văn bản đậm đà chất trữ tình- 1. NT: Nhân vật- ngời kết chuyện để ở Yếu tố trữ tình đựơc tạo nên nh thế nào? ng«i thø 1. - Tình huống truyện phù hợp, đặc s¾c, ®iÓn h×nh cã ®iÒu kiÖn béc lé t©m tr¹ng. GV: Nguyên Hồng đã rất thành công khi sử - Kết hợp nhuần nhuyển giữa kể, tả vµ biÓu hiÖn c¶m xóc. dông c¸c h×nh ¶nh so s¸nh. ? Em h·y chØ ra vµ thö ph©n tÝch hiÖu qu¶ - Nh÷ng so s¸nh míi mÏ, hay hÊp dÉn. nghệ thuật của những so sánh đó? - Miêu tả tâm lý đặc sắc, tinh tế ? Em h·y tr×nh bµy néi dung ®o¹n trÝch? + Néi dung: T×nh mÉu tö thiªng - HS đọc ghi nhớ: SGK " Trong lßng mÑ " lµ lêi K/® ch©n thµnh liªng s©u nÆng cña bÐ Hång trong đầy cảm động về sự bất diệt cảu tình mẫu cảnh ngộ đáng thơng. tö 4. LuyÖn tËp cñng cè : ? Cã nhµ nghiªn cøu cho r»ng Nguyªn Hång lµ nhµ v¨n cña phô n÷ vµ trÎ em. Qua chơng " Trong lòng mẹ " em thấy ý kiến trên có đúng không? vì sao? T/gth«ng c¶m víi nh÷ng ®au khæ vµ kh¸t väng h¹nh phóc cña ngêi phô n÷. ¤ng thấu hiểu nổi đau trong trái tim nhạy cảm dể tổn thơng của tuổi thơ và những nét đẹp trong t©m hån non trÎ.. 5. Híng dÉn tù häc ë nhµ :. Bài cũ: - Học kĩ nội dụng văn bản và chú ý đến mặt thành công về NT. - ViÕt mét ®o¹n v¨n ghi l¹i nh÷ng Ên tîng s©u s¾c nhÊt vÒ mÑ cña em. Bài mới: Soạn bài: Tức nớc vỡ bờ. Đọc tóm tắt nội dung TT Tắt đèn.

(16) Ngµy So¹n:22/8/2014 TiÕt 7: Trêng tõ vùng I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được thế nào là trường từ vựng và xác lập được một số trường từ vựng gần gũi. - Biết cách sử dụng các từ cùng trường từ vựng để nâng cao hiệu quả diễn đạt. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Khai niệm trường từ vựng. 2. Kỹ năng: - Tập hợp các từ có chung nét nghĩa vào cùng một trường từ vựng. - Vận dụng kiến thức về trường từ vựng để đọc – hiểu và tạo lập văn bản. 3. Thái độ: - Biết cách sử dụng các từ cùng trường từ vựng để nâng cao hiệu quả diễn đạt. III. CHUẨN BỊ 1/ GV: Nghiªn cøu vµ so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS:Häc bµi cò, xem tríc bµi Trêng tõ vùng. IV.TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY- HỌC 1. ổn định lớp: 2. KiÓm tra bµi cò: ? ThÕ nµo lµ tõ ng÷ nghÜa réng, tõ ng÷ nghÜ hÑp? H·y lÊy vÝ dô vÒ tõ ng÷ võa cã nghÜa réng? võa cã nghÜa hÑp? ? Lµm BT 4-5. 3. Bµi míi: Hoạt động 1: Khởi động ở bài trớc các em đã tìm hiểu về cấp độ khái quát nghĩa. Hôm nay các em sẽ đi tìm hiểu khái niệm trờng từ vựng - 1 k/n liên quan đến hiện tợng đồng nghĩa, trái nghÜa , AD, HD... Hoạt động của giáo viên , học sinh Nội dung cần đạt Hoạt động 2 : - HS đọc VD (SGK) - C¸c tõ in ®Ëm trong ®o¹n trÝch cã nÐt chung nµo vÒ nghÜa? - Qua ph©n tÝch VD, em hiÓu thÕ nµo lµ trêng tõ vùng? Cho mét vµi VD? (Dông cô nÊu níng) - HS đọc ghi nhớ - HS đọc VD trờng từ vựng “ mắt ” + Bé phËn cña m¾t: Lßng ®en, lßng tr¾ng, con ng¬i, l«ng mµy, l«ng mi... + Đặc điểm của mắt: đờ đẫn, sắc, lờ đờ, toÐt... +C¶m gi¸c cña m¾t: chãi, hoa, cém. -> Lu ý a, b. - Tõ “ ngät ” cã thÓ thuéc nh÷ng trêng tõ vùng nµo? ( HS đọc trong sgk-> lu ý c) (HS đọc VD d -> lu ý d) Trong ®o¹n v¨n trªn t/ g sö dông biÖn ph¸p NT g×?. I. ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng 1.VD - C¸c tõ : mÆt, m¾t, da, gß m¸, ®Çu, c¸nh tay, miÖng cã nÐt chung vÒ nghÜa : chØ bé phËn cña c¬ thÓ con ngêi  t¹o thµnh trêng tõ vùng. 2. Ghi nhí (SGK) Trêng tõ vùng lµ tËp hîp cña nh÷ng tõ cã Ýt nhÊt mét nÐt chung vÒ nghÜa. 3. Lu ý a. Mét trêng tõ vùng cã thÓ bao gåm nhiÒu trêng tõ vùng nhá h¬n (tÝnh hÖ thèng). b. Mét trêng tõ vùng cã thÓ bao gåm nh÷ng tõ kh¸c biÖt nhau vÒ tõ lo¹i ( §Æc ®iÓm ng÷ ph¸p). c. Mét tõ cã thÓ thuéc nhiÒu trêng tõ vùng kh¸c nhau do hiÖn tîng nhiÒu nghÜa. d. Ngêi ta thêng dïng c¸ch chuyÓn trêng từ vựng để tăng thêm tính NT của ngôn từ và khả năng diễn đạt (nhân hoá, ẩn dụ, so s¸nh).

(17) Hoạt động 3 : - HS đọc VB “ Trong lòng mẹ ” - C¸ nh©n suy nghÜ. II. LuyÖn tËp Bµi tËp1 : - C¸c tõ thuéc trêng tõ vùng “ ngêi ruét thÞt ” : thÇy, mÑ, mî, c«, con, em. Bµi tËp 2 : §Æt tªn trêng tõ vùng cho mçi Bµi tËp 2. Hs th¶o luËn nhanh trong d·y tõ: nhãm-> tr¶ lêi a. Dụng cụ đánh bắt thuỷ sản. b.Dụng cụ để đựng. c. Hoạt động của chân. d. Tr¹ng th¸i t©m lÝ cña ngêi. e. TÝnh nÕt cña ngêi. - Chó ý tÝnh nhiÒu nghÜa cña c¸c tõ g. dụng cụ để viết. - Th¶o luËn nhãm Bµi tËp 4. trêng tõ vùng : - Khøu gi¸c : mòi, th¬m, ®iÕc, thÝnh. Bµi tËp 3. - ThÝnh gi¸c: tai, nghe, ®iÕc, râ, C¸c tõ in ®Ëm thuéc trêng tõ vùng “ th¸i thÝnh. độ” Yêu cầu hs xếp các từ vào đúng trờng từ vùng theo b¶ng trong sgk. Bµi tËp 5 : T×m c¸c trêng tõ vùng cña mçi tõ - L¹nh : Yêu cầu hs tham khảo thêm từ điển để + Trêng thêi tiÕt : l¹nh lÏo, m¸t mÎ, Êm gi¶i bµi nµy Êp… + Trêng t×nh c¶m : l¹nh lïng, l¹nh nh¹t, nång Êm, nång hËu… - Líi : + Trêng c«ng cô (líi, c©u, giËm, vã…) + Trờng hành động ( kéo lới, câu, đánh giËm, th¶ vã…) + Trêng kÜ thuËt, chiÕn thuËt (líi ®iÖn, Hs đọc và tìm ra t/g đã chuyển các từ in mạng lới, cán bộ…) ®Ëm tõ trêng tõ vùng nµo sang trõng tõ B µi tËp 6 : Tác giả đã chuyển những từ in đậm từ trvựng nào? êng “ qu©n sù ” sang trêng “ n«ng nghiÖp ”. 4. Cñng cè: - Trêng tõ vùng lµ g×? Thö lÊy 1 vÝ dô vÒ 1 trêng tõ vùng bÊt k×? 5. Híng dÉn ë nhµ Bµi cò: - N¾m kÜ ghi nhí.- Lµm bµi tËp 7, 5 ( SGK). Bµi míi: ChuÈn bÞ bµi " Bè côc cña v¨n b¶n " - Nắm bắt được yêu cầu của văn bản về bố cục. - Biết cách xây dựng bố cục văn bản mạch lạc, phù hợp với đối tượng, phản ánh, ý đồ giao tiếp của người viết và nhận thức của người đọc..

(18) Ngµy So¹n: 22/8/2014 TiÕt 8: Bè côc cña v¨n b¶n I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nắm bắt được yêu cầu của văn bản về bố cục. - Biết cách xây dựng bố cục văn bản mạch lạc, phù hợp với đối tượng, phản ánh, ý đồ giao tiếp của người viết và nhận thức của người đọc. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Bố cục của văn bản, tác phẩm của việc xây dựng bố cục. 2. Kỹ năng: - Sắp xếp các đoạn văn trong bài theo một bố cục nhất định. - Vận dụng kiến thức về bố cục trong việc đọc – hiểu văn bản. 3. Thái độ: Ý thức sử dụng bố cục hợp lý trong xây dựng văn bản. III. CHUẨN BỊ 1/ GV: Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi IV. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC 1. ổn định lớp 2. Bài Cũ:(2') Chủ đề của văn bản là gì? Thế nào tính thống nhất về chủ đề của văn bản? Làm thế nào để đảm bảo tính thống nhất đó? 3. Bµi míi: Hoạt động 1: Khởi động Lâu nay các em đã viết những bài tập làm văn đã biết đợc bố cục của 1 văn bản là nh thế nào và đẻ các em hiểu sâu hơn về cách sắp xếp, bố trí nội dung phần th©n bµi, phÇn chÝnh cña v¨n b¶n. C« cïng c¸c em sÏ ®i vµo t/h tiÕt häc h«m nay. Hoạt động 2. I. Bè côc cña v¨n b¶n 1. Văn bản: Ngời thầy đạo cao đức - Gọi 1 HS đọc văn bản " Ngời thầy đạo cao trọng. 2. NhËn xÐt: đức trọng" ? V¨n b¶n trªn cã thÓ chia thµnh mÊy phÇn? Chỉ ra các phần đó? ? Nªu nhiÖm vô cña tõng phÇn trong v¨n b¶n trªn? + 3 phÇn: - PhÇn 1: «ng CVA... mang danh lîi -> Giíi thiÖu vÒ Chu V¨n An. - PhÇn 2: Häc trß theo «ng....ko cho vµo - Bè côc cña v¨n b¶n 3 phÇn th¨m. - PhÇn 3: Cßn l¹i, T×nh c¶m cña mäi ngêi đối với Chu Văn An ? Em h·y ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a c¸c - 3 phÇn cã quan hÖ chÆt chÏ víi phÇn trong v¨n b¶n. nhau để tập trung làm rõ chủ đề + Mèi quan hÖ gi÷a c¸c phÇn: Lu«n g¾n bã chÆt chÏ víi nhau phÇn tríc lµ cña v¨n b¶n. tiền đề, cho phần sau, phần sau là sự tiếp nối MB: Nêu chủ đề TB: Tr×nh bµy c¸c khÝa c¹nh cña cu¶ phÇn tríc. Các phần đều tập trung làm rõ cho chủ đề chủ đề. KB: Tổng kết chủ đề của văn bản. cña v¨n b¶n. ? Tõ viÖc ph©n tÝch trªn, h·y cho biÕt kh¸i qu¸t, bè côc cña v¨n b¶n gåm mÊy phÇn? ? ? ? NhiÖm vô cña tõng phÇn vµ mèi quan hÖ 2. KÕt luËn: Ghi nhí : (SGK) gi÷a c¸c phÇn trong mét v¨n b¶n. HS đọc.

(19) II. C¸ch bè trÝ, s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi cña v¨n b¶n: ? PhÇn th©n bµi v¨n b¶n " T«i ®i häc" cña 1. T×m hiÓu VD: Thanh TÞnh kÓ vÒ nh÷ng sù kiÖn nµo? C¸c sù a. . T«i ®i häc: kiện ấy đợc sắp xếp theo thứ tự nào? - Hồi tởng - đồng hiện(qk-ht)-liên - S¾p xÕp theo sù håi tëng nh÷ng kØ niÖm vÒ trëng  tr×nh tù thêi gian buæi tùu trêng ®Çu tiªn cña t¸c gi¶,c¸c c¶m xúc đợc sắp xếp theo thứ tự thời gian. - Sắp xếp theo sự liên tởng đối lập những cảm xúc của một đối tợng trớc dây và buổi tùu trêng. ? ChØ ra nh÷ng diÔn biÕn t©m tr¹ng bÐ Hång . Trong lßng mÑ: trong phÇn th©n bµi? - Tình thợng mẹ và thái độ căm ghét cổ - Diễn biến tâm lí, tình cảm  Sự tôc.... - Niềm vui sớng cực độ khi ở trong lòng mẹ. phát triển của sự việc. ? Khi t¶ ngêi vËt, con vËt, phong c¶nh..em sÏ lÇn lît miªu t¶ theo t×nh tù nµo? H·y kÓ mét sè t×nh tù thêng gÆp mµ em c. VB miªu t¶: - T¶ ngêi: ko gian: Xa <-> gÇn. biÕt? thêi gian. -T¶ ngêi: chØnh thÓ - bé phËn T/c, c¶m xóc. *Sù viÖc nãi vÒ Chu V¨n An lµ ng? PhÇn th©n bµi cña v¨n b¶n " Ngêi thÇy êi tµi cao. đạo cao...." nêu các sự việc nh thế nào? -Vb Ngời thầy đạo cao đức trọng: - tµi cao. Sự việc đợc trình bày theo ý chủ - Đạo đức đợc mọi ngời kính trọng. ? TL: B»ng nh÷ng hiÓu biÕt cña m×nh h·y quan cña ngêi viÕt. cho biÕt néi dung c¸ch s¾p xÕp phÇn th©n 2. Ghi nhí SGK/ bµi cña v¨n b¶n? ( ViÖc s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi tuú e vµo nh÷ng yÕu tè nµo? C¸c ý trong phÇn thân bài thờng đợc sắp xếp theo những trình tù nµo? Hoạt động 3:(10') III/- Luyện tập ? Ph©n tÝch c¸ch tr×nh bµy ý trong c¸c ®o¹n trÝch? ( Cho HS đọc các đoạn văn, sau đó HS thao luận- đại diện nhóm trả lợi). a. Theo kh«ng gian ấn tợng về đàn chim từ xa đến gần. b. Theo thêi gian: Vẻ đẹp của Ba Vì vào những thời ®iÓm kh¸c nhau. c. LuËn chøng vµ lêi bµn vÒ mèi quan hÖ gi÷a sù thËt lÞch sö vµ truyÒn thuyÕt. BT 2 a. Gi¶i thÝch c©u tôc ng÷ Gi¶i thÝch nghÜa ®en vµ nghÜa bãng. b. Chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ theo các ý đã vạch ra. 4 . LuyÖn tËp cñng cè: - Bè côc cña mét v¨n b¶n? néi dung cña tõng phÇn? - ViÖc s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi tuú thuéc vµo yÕu tè nµo? 5. Híng dÉn ë nhµ: Bµi cò: - N¾m kÜ néi dung phÇn ghi nhí.

(20) - Lµm bµi tËp 2, 3 Bµi míi: ChuÈn bÞ bµi " Tøc níc vì bê "..

(21) Ngµy So¹n 28/8/2014 TiÕt 9: V¨n b¶n: Tøc níc vì bê (TrÝch T¾t §Ìn - Ng« TÊt Tè - ) I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biết đọc – hiểu một đoạn trích trong tác phẩm truyện hiện đại. - Thấy được bút pháp hiện thực trong nghệ thuật hiện đại của nhà văn Ngô Tất Tố. - Hiểu được cảnh ngộ cơ cực của người nông dân trong xã hội tàn ác, bất nhân dưới chế độ cũ; thấy được sức phản kháng mãnh liệt, tiềm tàng trong những người nông dân hiền lành và quy luật của cuộc sống: có áp bức – có đấu tranh. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ. - Giá trị hiện thực và nhân đạo qua một đoạn trích trong tác phẩm Tắt đèn. - Thành công của nhà văn trong việc tạo tình huống truyện, miêu tả, kể chuyện và xây dựng nhân vật. 2. Kỹ năng: - Tóm tắt văn bản truyện. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực. 3. Thái độ: Gi¸o dôc HS biÕt yªu th¬ng, c¶m th«ng quý träng con ngêi n«ng d©n l¬ng thiÖn. Cã thái độ yêu ghét rạch ròi: Yêu lẽ phải, căm ghét cái ác, cái tàn nhẫn. III. ChuÈn bÞ: -: SGK, nghiªn cøu tµi liÖu liªn quan, so¹n gi¸o ¸n. -: Häc bµi cò, so¹n bµi míi. IV. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học: 1. ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò ?Ph©n tÝch t©m tr¹ng cña bÐ Hång khi n»m trong lßng mÑ? 3. Bµi míi. Hoạt động 1: Khởi động Trong tự nhiên có quy luật đã đợc khái quát thành câu tục ngữ, " Có áp bức có dấu tranh" Quy luật này đợc thể hiện khá rõ trong đoạn trích " Tức nớc vỡ bờ" của Ngô Tất Tố. Chúng ta cùng tìm hiểu quy luật đó thể hiện nh thế nào trong văn bản. Hoạt động 2: Tìm hiểu chung về văn b¶n * Gv híng dÉn HS t×m hiÓu t¸c gi¶, t¸c phÈm. - HS đọc chú thích ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm? -HS nªu- Gv chèt néi dung c¬ b¶n Ng« TÊt Tè lµ nhµ v¨n cña n«ng d©n.... * GV hớng dẫn HS đọc, Chị Dậu giọng lễ phép, đanh đá. Cai lệ giọng thô bạo , nhát gõng . GV gọi HS đọc phân vai -> nhận xét ? Tác phẩm đợc viết theo thể loại nào ? - TiÓu thuyÕt : Lµ t¸c phÈm tù sù cì lín cã kh¶ n¨ng ph¶n ¸nh hiÖn thùc. I. §äc - T×m hiÓu chung 1.T¸c gi¶ - Ng« TÊt Tè(1893-1954), quª ë lµng Léc Hµ huyÖn Tõ S¬n, tØnh B¾c Ninh (§«ng Anh). - Tríc c¸ch m¹ng: nhµ v¨n hiÖn thùc xuÊt s¾c, nhµ b¸o, nhµ kh¶o cæ häc... - Sau c¸ch m¹ng: Tuyªn truyÒn v¨n nghÖ phôc vô kh¸ng chiÕn. -2. T¸c phÈm: viÕt 1939. T¸c phÈm kÓ vÒ n¹n su thuÕ - mét g¸nh nÆng cña ngêi n«ng d©n tríc c¸ch m¹ng. - §o¹n trÝch thuéc ch¬ng XVIII . - Tõ khã: - T×m hiÓu c¸c tõ: su, cai lÖ, x¸i, lùc ®iÒn, hÇu cËn..

(22) ®/s ë mäi giíi h¹n kh«ng gian vµ 3. Bè côc :2 phÇn thêi gian. - Từ đầu đến hay ko . Cảnh buổi sáng ? §o¹n trÝch cã thÓ chia lµm mÊy phÇn ? ë nhµ chÞ DËu . - Đoạn còn lại . Cuộc đối mặt với tay sai , sù vïng lªn cña chÞ DËu. Hoạt động 3 : Đọc - Tìm hiểu nội dung văn bản ? Dựa vào lí thuyết về sự thống nhất về chủ đề văn bản để cminh cho nhan đề Tức nớc vỡ bờ ? + C¸c phÇn néi dung liªn quan trong v¨n b¶n : ChÞ DËu bÞ ¸p bøc cïng quÉn, buéc ph¶i ph¶n øng chèng l¹i cai lÖ vµ ngêi nhµ lÝ trëng. + Thể hiện đúng t tởng của văn bản : Có áp bức có đấu tranh. ? Hãy xác định nhân vật trung tâm của văn b¶n ? ? Qua phÇn trÝch dÉn em thÊy t×nh c¶nh nhµ chÞ DËu ntn ? ? Mục đích duy nhất của chị lúc này là gì ? B¶o vÖ chång . ? Có thể gọi đây là tức nớc đầu tiên đợc ko ? Đợc , vì 3 đứa con nhỏ đói khát , gia cảnh túng thiếu , chồng có thể bị đánh bất cứ lúc nào. Tờt cả lo lắng dồn lên đôi vai chị . Chị còn biết làm gì hơn là chờ đợi và hy vọng. Chị thơng yêu lo l¾ng cho chång . ChÝnh t×nh th¬ng yªu nµy sÏ qđ phần lớn thái độ và hđ của chị trong đoạn tiÕp theo. HdÉn HS t×m hiÓu 2 tuyÕn nh©n vËt - GV chia líp thµnh hai nhãm ? Cai lÖ lµ danh tõ chung hay danh tõ riªng? Bän chóng cã vai trß g× trong vô su thuÕ lµng §«ng x¸? - Lµ dtõ chung chØ nh÷ng tªn tay sai m¹t h¹ng nhng tiêu biêu nhất , độc ác , tàn nhẫn , táng tận l¬ng t©m , nhê bãng quan chóng tha hå t¸c oai t¸c qu¸i gióp lÝ dÞch trãc thuÕ ngêi nghÌo . ? Cai lÖ xuÊt hiÖn ntn ë nhµ chÞ DËu? 1. Tìm những chi tiết miêu tả thái độ,hành động cña cai lÖ vµ nhËn xÐt ? - Gv cho HS tr×nh bµy vµ nhËn xÐt, GV chèt néi dung. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt kh¾c ho¹ nh©n vËt cña t¸c gi¶? KÕt hîp c¸c chi tiÕt ®iÓn hình về lời nói , hđ, bộ dạng để khắc hoạ nhân vËt .§ã chÝnh lµ sù s¾c s¶o tinh tÕ cña NTT. Bëi lũ đầu trâu mặt ngựa , đại diện cho c/q nhà nớc ko ph¶i v× d©n , b¶o vÖ d©n mµ chuyªn ¸p bøc , đánh đập , bắt trói , hành hạ dân cùng thì làm gì cã lßng tr¾c Èn. ? Qua đó, em thấy cai lệ là ngời nh thế nào. ? TL V× sao chØ lµ tªn tai sai m¹t h¹ng mµ h¾n vẫn có quyền đánh ngời? Em hiểu gì về bản chÊt cña XH cò qua nh÷ng tªn cai lÖ nµy? - Bộ mặt của XH đơng thời đầy rẫy những bất. II. §äc t×m hiÓu v¨n b¶n. 1. Tình thế của gia đình chị Dậu - ThiÕu su, chång bÞ hµnh h¹ tëng chÕt võa tØnh l¹i t×nh c¶nh nguy cÊp, thª th¶m, đáng thơng.. 2. Nh©n vËt Cai lÖ. - Sầm sập tiến vào , sầm sập đến víi roi song , tay thíc d©y thõng . - Hành /đ, cử chỉ: gõ roi, trợn ngợc hai mắt ,đùng đùng giật phắt gi©y thõng , ch¹y sÇm sËp… bịch , sán đến , tát bốp vào mặt chÞ DËu §T m¹nh - hung h¨ng, t¸ng tËn l¬ng t©m. - Lêi nãi : qu¸t , thÐt , hÇm hÌ , nh©m nh¶m chöi m¾ng Ng«n ng÷ cña loµi cÇm thó ..  Dïng 1 lo¹t ®tõ m¹nh , võa kÓ , tả sinh động bóc trần bộ dạng , b¶n chÊt tµn b¹o , bÊt nh©n cña cai lệ- bộ mặt củaXH PK-TD đơng thời...

(23) c«ng tµn ¸c. Mét XH ®c x©y dùng trªn c¬ së cña h® b¹o ngîc.... -GV: Chuyện đã tạo dựng đc h/ả chân thực về ngêi phô n÷ n«ng d©n bÞ ¸p bøc cïng quÉn trong XHPK nhng vẫn giữ đc bản chất tốt đẹp của ngời lđ đó là chị Dậu. ? Nhân vật chị Dậu đã đợc khắc hoạ bằng nh÷ng chi tiÕt nµo? Ch¨m sãc chång , rãn rÐn bng 1 b¸t chê chång ¨n cã ngon miÖng ko, hÕt lßng th¬ng yªu chång con. ? Khi 2 tên tay sai xuất hiện với thái độ hống hách , chị có thái độ ntn? ? Em có nhận xét gì về cách xng hô và thái độ cña chÞ DËu víi nh÷ng tªn cai lÖ? * ChÞ lÔ phÐp , nhòn nhÆn , thiÕt tha van xin cña kÎ bÒ díi. Lêi lÏ rµnh m¹ch cã lÝ cã t×nh. ? Trong cuộc đối thoại đó thái độ của chị có thay đổi ko? ? Tìm những hành động, lời nói của chị Dậu ( chó ý c¸ch xng h« ) diÔn biÕn t©m lÝ nh©n vËt? - GV cho HS t×m, chó ý c¸ch xng h«, - GV cho HS ph©n tÝch t©m lÝ cña nh©n vËt. Tøc qu¸ , liÒu m¹ng cù l¹i , xng t«i víi «ng thÓ hiÖn t thÕ ngang hµng víi chóng. - Råi chÞ nghiÕn r¨ng : Mµy trãi chång bµ … chuyển đổi thành t thế của ngời bề trªn , th¸ch thøc kÎ bÒ díi. - ChÞ tóm cæ Ên , dói lµm chóng ng· cháng quÌo. N¾m gËy , gi»ng co , du ®Èy , tóm tãc l¼ng cho chóng ng· nhµo . ? Từ đấu lí đến đấu lực, sự phản kháng của chị đợc tái hiện ntn? Có gì đáng học tập? ? KQ này khiến ng đọc thực sự hả hê. Theo em sự thay đổi của chị Dậu có hợp lí o? - cso, mâu thuẫn từng bớc đợc đẩy lên điỉnh ®iÓmcïng sù tµn b¹o cña tay sai vµ sù nguy cÊp cho tÝnh m¹ng cña anh DËu. ? TL: Do ®©u chÞ DËu cã søc m¹nh l¹ lïng nh vËy? - Do quá giận dữ , bị áp bức đòi hỏi cách giải quyÕt mau lÑ , liÒu lÜnh v× chång v× con…. ? §Æc ®iÓm næi bËt nµo trong tÝnh c¸ch cña chÞ đợc bộc lộ? - Méc m¹c, hiÒn dÞu, sèng khiªm nhêng, biÕt nhÉn nhôc nhng kh«ng yÕu ®uèi. ChÞ cã søc sèng m·nh liÖt, tinh thÇn ph¶n kh¸ng quyÕt liÖt Hoạt động 3: Tổng kết ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt kh¾c ho¹ nh©n vËt? - KÕt hîp c¸c chi tiÕt ®iÓn h×nh vÒ cö chØ , lêi nãi , h®, b»ng ph¬ng ph¸p tù sù kÕt hîp miªu t¶ và biểu cảm . Nhân vật trở nên sinh động chân thùc , cã søc truyÒn c¶m. ? T×m hiÓu néi dung ®o¹n trÝch em hiÓu thÕ nµo về nhan đề " Tức nớc vỡ bờ " ? ? Bµi häc h«m nay cÇn ghi nhí ®iÒu g×? V¨n b¶n cho thÊy ®iÒu g× vÒ XH n«ng th«n VN tríc CMT8 , ngêi n«ng d©n nhÊt lµ ngêi phô n÷ ? GV cho HS đọc.. 2. Sù vïng lªn cña chÞ DËu - Cã t×nh th¬ng chång tha thiÕt. - Run run: nhµ ch¸u... thiÕt tha: xin «ng... - X¸m mÆt: ch¸u van «ng  lÔ phÐp , cam chÞu van xin cña kÎ bÒ díi - LiÒu m¹ng cù l¹i: chång t«i....c¸c «ng kh«ng ®c hµnh h¹ cã lÝ cã t×nh, c¶nh c¸o cña kÎ ngang hµng. - NghiÕn r¨ng: mµy...bµ.  th¸ch thøc cña kÎ bÒ trªn.. - ChÞ : Tóm ¸o..Ên dói ..cai lÖ ng· cháng quÌo. gi»ng co, ®u ®Èy, vËt, tóm tãc, l¼ng...ng nhµ LT ng· nhµo. Hiªn ngang /thÊt b¹i th¶m h¹i.. Giµu TY th¬ng, cã søc sèng m·nh liÖt,tinh thÇn ph¶n kh¸ng tiÒm tµng. III. Ghi nhí: SGK 1. NT: - Kh¾c ho¹ tÝnh c¸ch nh©n vËt - Ng«n ng÷ kÓ chuyÖn hÊp dÉn - miêu tả linh hoạt sinh động 2. ND: - C/s c¬ cùc cña ng n«ng d©n..

(24) - XH pk tµn b¹o, bÊt c«ng. - QL XH : cã ¸p bøc cã ®/tranh. 4. Luyện , tập củng cố :? Em hiểu ntn về câu nói của Ng Tuân sau khi đọc xong đ.trích này:" NTT đã xui ng nông dân nổi loạn"? 5. Híng dÉn ë nhµ : Bµi cò: - Häc kÜ néi dung bµi, n¾m ghi nhí. - H·y ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ nh©n vËt chÞ DËu? Bµi míi: Xem tríc bµi: X©y dùng ®o¹n v¨n trong vb. Ngµy so¹n 30/8/2014 TiÕt 10: X©y dùng ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nắm được các khái niệm đoạn văn, từ ngữ chủ đề, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu trong đoạn văn và cách trình bày nội dung trong đoạn văn. - Vận dụng kiến thức đã học, viết được đoạn văn theo yêu cầu. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Khái niệm đoạn văn, từ ngữ chủ đề, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu trong một đoạn văn. 2. Kỹ năng: - Nhận biết được từ ngữ chủ đề, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu trong một đoạn văn đã cho. - Hình thành chủ đề, viết các từ ngữ và câu chủ đề, viết các câu liền mạch theo chủ đề và quan hệ nhất định. - Trình bày một đoạn văn theo kiểu quy nạp, diễn dịch, song hành, tổng hợp. 3. Thái độ: Sử dụng hiệu quả trong việc tạo lập văn bản. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV: Nghiªn cøu tµi liÖu vµ so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS:Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. IV. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy: 1. ổn định lớp 2. KT Bµi cò Bè côc cña v¨n b¶n? NhiÖm vô cña tõng phÇn? mèi quan hÖ gi÷a c¸c phÇn?. Cho biÕt c¸ch s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi? 3. Bµi míi: Hoạt động 1: Khởi động ở lớp 6,7 các em đã đợc học cách viết đoạn văn , hôm nay chúng ta sẽ tìm hiÓu kü h¬n vÒ néi dung nµy. Hoạt động 2: 20ph Tìm hiểu về đ.văn - HS đọc văn bản " Ngô Tất Tố và tác phẩm Tắt đèn" ? V¨n b¶n trªn gåm mÊy ý? ? Mỗi ý đợc viết thành mấy đoạn văn? - 2 ý, Mỗi ý đợc viết thành 1 đoạn văn ? Em thêng dùa vµo dÊu hiÖu h×nh thøc nào để nhận biết đoạn văn? - DÊu hiÖu: ViÕt hoa lïi ®Çu dßng vµ cã dÊu chÊm xuèng dßng. ? VËy theo em ®o¹n v¨n lµ g×? ( Đ.văn là đơn vị trên câu, có vai trò quan träng trong viÖc t¹o lËp v¨n b¶n). I. ThÕ nµo lµ ®o¹n v¨n? 1. VD. 2. KÕt luËn: §o¹n v¨n: §¬n vÞ trùc tiÕp t¹o nªn vb¶n. vÒ h×nh thøc: ViÕt hoa lïi ®Çu dßng, kÕt thóc b»ng dÊu chÊm. Ndung: biểu đạt 1 ý tơng đối hoàn chØnh.

(25) ? §äc l¹i ®o¹n v¨n vµ t×m tõ ng÷ cã t¸c dụng duy trì đối tợng trong đoạn văn? - §1: Ng« TÊt Tè («ng, nhµ v¨n) - Đ2: Tắt đèn ? §äc ®o¹n 2 cña v¨n b¶n vµ t×m c©u then chèt cña ®o¹n v¨n? Đ2: Câu : Tắt đèn là tác phẩm tiêu biểu nhÊt cña Ng« TÊt tè. ? Tại sao em biết đó là câu chủ đề của ®o¹n v¨n? - Néi dung: Mang néi dung kh¸i qu¸t cña c¶ ®o¹n v¨n. ? Em h·y nhËn xÐt g× vÒ néi dung h×nh thức và vị trí của câu chủ đề? - H×nh thøc: Lêi lÏ ng¾n gän, thêng cã 2 thµnh phÇn chÝnh - VÞ trÝ: §Çu hoÆc cuèi ®o¹n. - Câu chủ đề định hớng nội dung cho c¶ ®o¹n . V× vËy khi v¨n b¶n cã nhiÒu đoạn văn ta cần nhặt ra các câu chủ đề th× sÏ cã 1 v¨n b¶n hoµn chØnh. ? §äc 2 ®o¹n v¨n vÒ Ng« TÊt Tè. ? Đoạn 1 có câu chủ đề không? Em có nhận xét gì về các ý đợc trình bày trong c©u? - Đoạn 1: Không có câu chủ đề -> Các ý đợc lần lợt trình bày trong các câu bình đẳng với nhau. ? Câu chủ đề của đoạn 2 là gì? Nó đợc đặt ở vị trí nào? Mối quan hệ giữa câu chủ đề với các câu khác trong đoạn? ? §äc ®o¹n v¨n môc II2b. §o¹n v¨n cã câu chủ đề ko? nếu có thì nó ở vị trí nµo?. II. Tõ ng vµ c©u trong ®o¹n v¨n 1. Từ ngữ chủ đề và câu chủ đề của ®o¹n v¨n: - Từ ngữ chủ đề: là từ dùng làm đè mục, đợc lặp lại để duy trì đối tợng đc biểu đạt. - Câu chủ đề: ND: kq ý cña c¶ ®o¹n v¨n HT: ngắn gọn, đủ C_V Vị trí: đứng đầu hoặc cuối đoạn.. 2.C¸ch tr×nh bµy néi dung ®o¹n v¨n: a. T×m hiÓu: § 1: - tr×nh bµy theo c¸ch song hµnh.. Đ2: Câu chủ đề đoạn đầu- mang ý nghĩa kh¸i qu¸t cña c¶ ®o¹n, c¸c c©u sau bæ sung, làm rõ nội dung câu chủ đề ( Câu khai triÓn) => Tr×nh bµy theo c¸ch diÔn dÞch. §o¹n 2b: Câu chủ đề: Cuối đoạn văn. => Tr×nh bµy theo c¸ch quy n¹p. b. KÕt luËn: Ghi nhí: SGK. ? Theo dõi 2 đoạn văn có câu chủ đề . T×m 2 c©u trùc tiÕp bæ sung ý nghÜa cho câu chủ đề ? - §o¹n 2 phÇn I. – Qua vô thuÕ ... - Tắt đèn làm ... XH ấy ? Quan hệ giữa câu chủ đề và câu khai triÓn lµ ntn ? - Câu chủ đề : Nội dung khái quát (chÝnh) - C©u khai triÓn : bæ sung ý nghÜa (phô) - C©u khai triÓn trong ®o¹n v¨n cã mối quan hệ bình đẳng nhau. - C¸c c©u cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau vÒ ý nghÜa. Gọi 2 HS đọc: ghi nhớ. Hoạt động3:(15') III/ - Luyện tập: HS đọc văn bản " Ai nhầm" văn bản có Bài tập 1: mấy ý? Mỗi ý đc diễn đạt thành mấy - Văn bản gồm 2 ý. ®o¹n v¨n? - Những ý diễn đạt thành 1 đoạn văn Bµi tËp 2: HS đọc yêu cầu BT2 - §o¹n a: diÔn dÞch..

(26) - §o¹n b: Song hµnh. - §o¹n c: Song hµnh. 4. LuyÖn tËp cñng cè: - §o¹n v¨n lµ gi? Tãm t¾t c¸ch tr×nh bµy néi dung cña so¹n v¨n? - ViÕt ®o¹n v¨n quy n¹p kho¶ng 7- 8 c©u nªu c¶m nghÜ cña em vÒ nh©n vËt bÐ Hång khi gÆp mÑ. 5. Híng dÉn ë nhµ: Bµi cò: - Häc kÜ ghi nhí. - Lµm bµi tËp 3, 4 ( SGK). Bµi míi: ¤n l¹i c¸ch viÕt bµi v¨n tù sù, «n tËp c¸ch viÕt v¨n, ®o¹n v¨n để chuẩn bị viết bài..

(27) Ngµy so¹n: 3/9/2014 TiÕt 2014, 12: ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 1 - v¨n tù sù I. Mục tiêu cần đạt: 1. Kiến thức:- Ôn tập lại kiểu bài văn tự sự đã học ở lớp 6. Đồng thời biết kết hợp với kiểu bài biểu cảm đã học lớp 7. 2. KÝ n¨ng:- RÌn luyÖn kÜ n¨ng viÕt bµi v¨n, ®o¹n v¨n, viÕt c©u, kÜ n¨ng diễn đạt mạch lạc, trôi chảy. 3.Thái độ:- Giáo dục ý thức nghiêm túc, độc lập suy nghĩ. II. Ph¬ng ph¸p: - Tù luËn( ViÕt vë) III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Soạn bài: Ra đề, đáp án, biểu điểm. 2/ HS: Xem l¹i kiÕn thøc vÒ v¨n tù sù, vë viÕt IV. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy và học: 1/ ổn định: 2/ Bµi Cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS 3/ Bµi míi: GV: Ghi đề lên bảng: PhÇn Tù luËn (10®) Ngêi Êy ( b¹n, thÇy, ngêi th©n.....) sèng m·i trong lßng t«i. Yêu cầu: - HS xác định đúng kiểu bài tự sự. - Xác định đợc ngôi kể, nói đợc kỉ niệm khó phai về đối tợng ấy. §¸p ¸n, biÓu ®iÓm. I/. Më bµi. - Giới thiệu đợc đối tợng sẽ kể. - Ên tîng khã phai vÒ ngêi Êy. II/. Th©n bµi. - KÓ l¹i nh÷ng kØ niÖm khã phai, nh÷ng t×nh c¶m s©u s¾c. * Chú ý: Xác định trình tự kể: - Theo thời gian, không gian. - Theo diÔn biÕn cña sù viÖc. - Theo diÔn biÕn t©m tr¹ng, c¶m xóc... III/. KÕt bµi. - K/định lại tình cảm, cảm xúc của bản thân đối với ngời ấy. - Mong íc cña b¶n th©n dµnh cho ngêi Êy. * BiÓu ®iÓm: + Điểm 9, 10: - Bài viết xác định đúng kiểu bài, xác định đợc ngôi kể. - Kể một cách chân thành, cảm động về ngời đã để lại cho mình nh÷ng Ên tîng khã quªn. - V¨n viÕt tr«i ch¶y, m¹ch l¹c, cã c¶m xóc. Kh«ng sai lçi chÝnh t¶. + Điểm 7, 8: Trình bày khá đầy đủ những yêu cầu đề ra. Văn viết khá trôi chảy, mạch lạc, ít lỗi về dùng từ, đặt câu. + Điểm 5, 6: Biết cách kể song diễn đạt cha trôi chảy. Có sai chính tả. + Điểm 3, 4: Kể còn lan man, cha xác định đúng yêu cầu cuả đề. V¨n viÕt lñng cñng, sai nhiÒu chÝnh t¶. + Điểm 1,2: Hiểu sai yêu cầu của đề, văn viết cẩu thả, sai nhiều lỗi chính tả. IV/. §¸nh gi¸ kÕt qu¶: - GV nhËn xÐt giê kiÓm tra - GV thu bµi kiÓm tra. V/. Híng dÉn dÆn dß: - ¤n l¹i lÝ thuyÕt v¨n tù sù. - ChuÈn bÞ bµi: L·o H¹c ( tiÕt 1). §äc kÜ v¨n b¶n, n¾m kÜ t¸c gi¶, t¸c phÈm. Xem tríc c¸c chó thÝch..

(28) Ngµy so¹n: 8/9/2014 TiÕt 13 .V¨n b¶n: L·o H¹c (Nam Cao) (Trích) I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biế đọc – hiểu một đoạn trích trong tác phẩm hiện thực tiêu biểu của nhà văn Nam Cao. - Hiểu được tình cảnh khốn cùng, nhân cách cao quý, tâm hồn đáng trân trọng của người nông dân qua hình tượng nhân vật lão Hạc; lòng nhân đạo sâu sắc của nhà văn Nam Cao trước số phận đáng thương của người nông dân cùng khổ. - Thấy được nghệ thuật viết truyện bậc thầy của nhà văn Nam Cao qua truyện ngắn Lão Hạc. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực. - Sự thể hiện tinh thần nhân đạo của nhà văn. - Tài năng nghệ thuật xuất sắc của nhà văn Nam Cao trong việc xây dựng tình huống truyện, miêu tả, kể truyện, khắc hoạ hình tượng nhân vật. 2. Kỹ năng: - Đọc diễn cảm, hiểu, tóm tắt được tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực. 3. Thái độ: Gi¸o dôc HS biÕt yªu th¬ng, c¶m th«ng quý träng con ngêi nghÌo khæ bÊt h¹nh cã t©m hån cao c¶. III. ChuÈn bÞ, Ph¬ng ph¸p: - Tìm hiểu, vấn đáp, đàm thoại,giải quyết vấn đề 1/ GV: §äc tµi liÖu liªn quan, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi míi. IV. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học: 1. ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò - Tõ c¸c nh©n vËt chi DËu, anh DËu vµ bµ l·o hµng xãm, em cã thÓ kh¸i qu¸t ®iÒu g× vÒ sè phËn vµ phÈm chÊt cña nd VN tríc CMT8. - Quy luật " Có áp bức có đấu tranh" Tức nớc vỡ bờ trong đoạn trích đợc thể hiÖn nh thÕ nµo? 3. Bµi míi: Hoạt động 1: Khởi động Có những ngời nuôi chó, quý chó nh ngời, nh con. Nhng quý chó đến mức nh Lão Hạc thì thật là hiếm và quý đến thế, tại sao lão lại bán chó để rồi dằn vặt, hành hạ mình và cuối cùng tự tìm đến cái chết dữ dội, thê thảm? Nhà văn NC muốn gửi gắm điều gì qua thiên truyện đau thơng và vô cùng xúc động này. Hoạt động của GV và hs. Hoạt động 2: Tìm hiểu chung về văn b¶n( 10ph) ? KT Kh¨n phñ bµn: Nªu nh÷ng nÐt chính về cuộc đời và sự nghiệp sáng tác cña nhµ v¨n Nam Cao? GV chèt vµ më réng cho hs hiÓu biÕt vÒ t¸c gi¶. - Hy sinh trên đờng đi công tác vùng sau. KiÕn thøc. I. §äc-T×m hiÓu chó thÝch 1. T¸c gi¶ - TrÇn H÷u Tri (1915-1951), Hµ Nam. - Lµ nhµ v¨n hiÖn thùc xuÊt s¾c. - Ngßi bót thÊm nhuÇn s©u s¾c chñ nghĩa nhân đạo, yêu thơng trân träng con ngêi..

(29) lng địch.. 2. T¸c phÈm: - 1943-> truyÖn ng¾n viÕt vÒ sè ? Tác phẩm Lão Hạc ra đời vào thời gian phận ngời nông dân Việt Nam trnào? ND chính của tác phẩm này? øoc C¸ch m¹ng th¸ng T¸m. GV gäi HS tãm t¾t phÇn ch÷ nhá. - Tõ khã: - Nêu yêu cầu đọc và đọc mẫu 1 đoạn. Cao vọng, phó lý, sở mộ phu, văn Gọi HS đọc tiếp. tù, b·. - ThÓ lo¹i: truyÖn ng¾n hiÖn thùc. GV híng dÉn HS t×m hiÓu mét sè tõ. - Ngoài những từ đợc giải thích trong 3. Bố cục: 3 phần. SGK, cã tõ nµo em cha hiÓu? ? V¨n b¶n cã thÓ chia lµm mÇy phÇn? Néi dung mæi phÇn? Hoạt động 3: II. §äc- hiÓu v¨n b¶n ? §o¹n trÝch cã nh÷ng nh©n vËt nµo? Ai lµ 1. Nh©n vËt l·o H¹c nh©n vËt chÝnh? a. T©m tr¹ng l·o H¹c sau khi b¸n ? Nªu tãm t¾t nh÷ng nÐt chÝnh vÒ hoµn cËu Vµng c¶nh hiÖn t¹i cña l·o H¹c? §ã lµ hoµn ¶nh ntn? ? Cậu Vàng có ý nghĩa nh thế nào đối với L·o H¹c? - Quan träng: + KØ niÖm cña ngêi con trai duy nhÊt. + Ngêi b¹n th©n thiÕt. ? Tình cảm của Lão Hạc đối với cậu Vàng nh thÕ nµo? ? V× sao rÊt yªu th¬ng cËu Vµng mµ l·o ph¶i d»n lßng b¸n cËu Vµng? - NghÌo, yÕu, sau trËn b·o kh«ng cã viÖc lµm -> kh«ng cã ¨n. - Nu«i th©n kh«ng næi, kh«ng thÓ nu«i cËu. - Đã nuôi không nỡ để cậu đói. - Cè lµm ra vui vÎ, cêi nh mÕu. -> ho¸ kiÕp cho nã. ? Tìm những chi tiết miêu tả thái độ, tâm + Mắt ầng ậng nớc + MÆt co róm, vÕt nh¨n x« l¹i, Ðp tr¹ng cña L·o h¹c sau khi b¸n cËu Vµng? níc m¾t ch¶y. + §Çu ngoÑo, miÖng mÕu m¸o. ? Em có nhận xét gì về NT mtả để tái hiện + Hu hu khóc... t©m tr¹ng l·o H¹c ë ®©y?  Kể tả đặc sắc - Đau đớn, hối hận, - Đặc tả khuôn mặt với tuận tự từng diễn xót xa, thơng tiếc đến tột cùng. biÕn t©m lÝ cïng biÓu hiÖn cña ng giµ rÊt chÝnh x¸c... - Lét t¶ hÕt t©m tr¹ng nh©n vËt qua nÐt mặt, hành động. - Miªu t¶ ch©n thËt, cô thÓ, diÔn biÕn t©m tr¹ng hîp lÝ. - Ân hận vì cho rằng mình đã lừa ? ( §éng n·o): Thö ph©n tÝch c¸i hay cña mét con chã. tõ l¸y Çng Ëng, tõ Ðp? - Cè k×m nÐn næi ®au nhng nã cø oµ vì. ? Qua đó em thấy tâm trạng của Lão Hạc nh thÕ nµo? ? Bên cạnh tâm trạng đau đớn lão Hạc còn => Tâm trạng chua chát, ngậm cã t©m tr¹ng g× kh¸c sau khi b¸n chã? ngïi. ? V× sao b¸n cËu Vµng - mét con chã, mét NgËm ngïi, chua xãt cho mét kiÕp việc rất bình thờng mà lão đau đớn đến ngời của chính mình: nghèo khó, vËy? khæ cùc, mÊt m¸t kh«ng h¬n g× mét - B¸n cËu Vµng lµ b¸n ®i niÒm an ñi, b¸n con chã -> BÊt lùc tríc c¶ hiÖn t¹i chæ dùa tinh thÇn. vµ t¬ng lai mê mÞt..

(30) - B¸n cËu Vµng lµ b¸n ®i kØ vËt cña con, b¸n ®i niÒm hi väng trong l·o vÒ viÖc chê ngµy con trë vÒ. ? Trong lêi kÓ, lêi ph©n trÇn víi «ng gi¸o cßn cho ta thÊy râ h¬n t©m tr¹ng g× cña l·o H¹c? V× sao l·o cã t©m tr¹ng Êy? ? Qua ®©y, ta thÊy ë L·o H¹c cã phÈm chất tốt đẹp gì? GV: Câu chuyện này là cái cớ để lão thực hiÖn mét ®iÒu quan träng, ®iÒu Êy lµ g×? Chóng ta sÏ t×m hiÓu ë tiÕt sau. Hoạt động 4: Luyện tập ? Tõ tÊt c¶ nh÷ng sù viÖc trªn, em cã suy nghÜ g× vÒ tÊm lßng t×nh c¶m cña ngêi cha trong l·o H¹c?. - Mét ngêi n«ng d©n nghÌo khæ nhng giµu t×nh th¬ng, giµu lßng nh©n hËu. - Đau đớn khi bán chó - kỉ vật của đứa con. Nhng nếu để thì lại tiêu vµo tiÒn cña con  th¬ng con. Vµ viÑc b¸n chã lµ chi tiÕt ®Èy sù viÖc lên dần đến đỉnh điểm, bát ngờ. Sau này nghĩ lại ta thấy đó là sự khởi ®Çu trong qu¸ tr×nh chuÈn bÞ cña l·o H¹c.. 4. Cñng cè: ? Nªu ng¾n gän t©m tr¹ng cña L·o H¹c sau Khi b¸n cËu Vµng? 5. Híng dÉn tù häc - N¾m kÜ néi dung phÇn võa häc. - So¹n kÜ phÇn cßn l¹i. Tình cảnh khốn cùng, nhân cách cao quý, tâm hồn đáng trân trọng của người nông dân qua hình tượng nhân vật lão Hạc.

(31) Ngµy so¹n: 8/9/2014 TiÕt 14.V¨n b¶n:. L·o H¹c (Tiếp) ( Nam Cao). I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biế đọc – hiểu một đoạn trích trong tác phẩm hiện thực tiêu biểu của nhà văn Nam Cao. - Hiểu được tình cảnh khốn cùng, nhân cách cao quý, tâm hồn đáng trân trọng của người nông dân qua hình tượng nhân vật lão Hạc; lòng nhân đạo sâu sắc của nhà văn Nam Cao trước số phận đáng thương của người nông dân cùng khổ. - Thấy được nghệ thuật viết truyện bậc thầy của nhà văn Nam Cao qua truyện ngắn Lão Hạc. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực. - Sự thể hiện tinh thần nhân đạo của nhà văn. - Tài năng nghệ thuật xuất sắc của nhà văn Nam Cao trong việc xây dựng tình huống truyện, miêu tả, kể truyện, khắc hoạ hình tượng nhân vật. 2. Kỹ năng: - Đọc diễn cảm, hiểu, tóm tắt được tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực. 3. Thái độ: - Gi¸o dôc HS biÕt yªu th¬ng, c¶m th«ng quý träng con ngêi nghÌo khæ bÊt h¹nh cã t©m hån cao c¶. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV: §äc tµi liÖu liªn quan, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi míi. IV. TiÕn tr×nh lªn líp 1 .ổn định lớp: (1') 2. KiÓm tra bµi cò: ? H·y tãm t¾t t¸c phÈm L·o H¹c ? ? Ph©n tÝch t©m tr¹ng cña l·o sau khi b¸n cËu Vµng? 3 . Bµi míi: Hoạt động 1: Khởi động Sau khi bán cậu Vàng, Lão Hac rất đau khổ và tiếp đến lão sẽ làm gì để giải quyết khó khăn của mình, liệu tơng lai của lão sẽ đi đến dâu? Hôm nay, cô trò chúng ta tìm hiÓu. Hoạt động của GV và hs. kiÕn thøc. Hoạt động 2 ? Sau khi kÓ víi «ng gi¸o viÖc b¸n cËu Vàng, lão Hạc đã nhờ ông giáo việc gì? - Nhê gi÷ vên cho con trai l·o , göi tiÒn ma chay. ? M¶nh vên víi mãn tiÒn cã ý nghÜa ntn víi l·o H¹c? - M¶nh vên lµ tµi s¶n duy nhÊt dµnh cho con trai , g¾n víi danh dù , bæn phËn cña kẻ làm cha. Món tiền cả đời dành dụm để lµm ma lµ ý nghÜa danh dù cña kÎ lµm ngêi. ? Sau đó lão sống ntn? - ChØ ¨n cñ khoai, cñ chuèi, sung luéc , rau m¸, cñ r¸y hay b÷a trai b÷a èc.. II. §äc - hiÓu v¨n b¶n: b. C¸i chÕt cña l·o H¹c: - Gi÷ hé 3 sµo vên cho con. - Giữ hộ 30 đồng bạc để lo liệu khi lão chÕt khái lµm phiÒn bµ con. - Từ chối sự giúp đỡ của ông giáo. - Sèng c¬ cùc..

(32) ? TLnhóm: Lão có tiền nhng lại gửi để sèng c/s nghÌo khæ ,vî «ng gi¸o cho r»ng l·o gµn dë. ý kiÕn cña em ntn? - Nh×n bÒ ngoµi l·o cã vÎ gµn dë. Thùc chÊt l·o lo cho con , v× con. Bëi nÕu sèng l·o sÏ ¨n vµo tiÒn dµnh dôm cho con . L·o ©m thÇm chuÈn bÞ cho c¸i chÕt. ? Qua việc làm đó , em có suy nghĩ gì về l·o H¹c? - HS đọc đoạn còn lại. Bằng những việc làm cụ thể lão đã chuẩn bị cái chết cho m×nh. T×m chi tiÕt miªu t¶ c¸i chÕt cña l·o? L·o vËt v· , tru trÐo , rò rîi , giËt m¹nh, m¾t long sßng säc. ? Em có nhận xét gì về từ ngữ dùng để miªu t¶ c¸i chÕt cña l·o ? - Dïng tõ tîng h×nh täng thanh t¹o h×nh ảnh cụ thể, sinh động về cái chết dữ dội , thê thảm. Làm cho ngời đọc nh đợc chøng kiÕn c¸i chÕt cña l·otrong nçi ¸m ¶nh kh«n ngu«i. ? Cái chết đó có ý nghĩa gì đối với lóo Hạc ? - HS th¶o luËn rót ra néi dung - GV chèt GV: Sù bÊt ngê cña c¸i chÕt Êy, cµng lµm cho c©u chuyÖn thªm c¨ng th¼ng, thªm xúc động. Mâu thuẫn, bế tắc đợc đẩy lên đỉnh điểm và kết thúc một cách bi đát và tÊt yÕu. ? T¹i sao l·o H¹c l¹i ph¶i chÕt vµ chän c¸i chÕt nh vËy? ? Từ đó, em hiểu gì về Lão Hạc? - T¹ téi víi cËu Vµng. - Tơng lai con đợc bảo đảm. => L¬ng thiÖn, nh©n c¸ch trong s¹ch, mét ngêi cha giµu t×nh th¬ng con. - Béc lé sè phËn vµ tÝnh c¸ch cña l·o H¹c-> ngêi n«ng d©n trong x· héi cò. - Tè c¸o x· héi thùc d©n nöa phong kiÕn. - C¸i chÕt cña l·o H¹c lµm cho mäi ngêi hiÓu râ con ngêi cña l·o h¬n, quÝ träng vµ th¬ng tiÕc l·o h¬n. GV: Ngoµi nh©n vËt l·o H¹c, truyÖn cßn cã mét nh©n vËt xuyªn suèt lµ «ng gi¸o. ? C¸ch kÓ ë ®©y cã gièng víi T¾t đèn của NTTố ko? - KÓ ng«i 1, «ng gi¸o ? Vai trß cña «ng gi¸o trong truyÖn? - võa lµ ngêi chøng kiÕn võa lµ ngêi tham gia câu chuyện, vừa đóng vai trò dẫn chuuyện, vừa trực tiếp bày tỏ thái độ, bộc lé t©m tr¹ng cña b¶n th©n. - Mét ngêi giµu t×nh th¬ng, lßng tù träng -> §ã lµ chç gÇn gòi lµm cho hai ngêi l¸ng giÒng nµy th©n thiÕt víi nhau. ? Trớc sự đau đớn của lão Hạc , ông giáo cã h® vµ suy nghÜ ntn?. Th¬ng con v« bê- Giµu lßng tù träng. - Xin b¶ chã cña Binh T. -> «ng gi¸o vµ Binh T hiÓu lÇm. - .. vËt v·, tru trÐo, rò rîi... giËt, m¾t long sßng säc....  Tõ tîng h×nh, tîng thanh - C¸i chÕt d÷ dội, đau đớn và thê thảm.. * ChÕt:. - Tù gi¶i tho¸t - Gi÷ toµn vèn liÕng cho con - Giữ đợc lòng tự trọng. - T×nh c¶nh tóng quÉn c¬ cùc cña ngêi dân lao động.. => Ca ngîi phÈm chÊt cña ng n«ng d©n = Phª ph¸n, tè c¸o XHTDPK. 2. Nh©n vËt «ng gi¸o - ¤ng lµ mét tri thøc nghÌo sèng ë n«ng th«n..

(33) - Nghe l·o kÓ chuyÖn muèn «m choµng lÊy l·o mµ khãc. Råi mêi ¨n khoai , uèng níc... ? Đó là thái độ ntn? ? Em hiÓu g× vÒ «ng gi¸o qua ý nghÜ cña «ng? “ Chao «i ….. ta th¬ng” ? §o¹n v¨n nµy thuéc kiÓu v¨n b¶n nµo? NghÞ luËn: triÕt lÝ tr÷ t×nh, c¶m xóc , xãt xa. - Thái độ sống cách ứng xử nhân đạo; ph¶i quan s¸t , suy nghÜ , nh×n nhËn ngêi bằng tấm lòng đồng cảm , tình thơng. Đó là chủ đề sâu sắc nhất ở tác phẩm của Nam Cao. - Phơng pháp đúng đắn để đánh giá con ngời là đặt mình vào hoàn cảnh của họ để hiÓu vµ c¶m th¬ng hä. ? Khi nghe Binh T kÓ chuyÖn l·o H¹c xin bả chó, tôi thấy cuộc đời thật đáng buồn? Đó là thái độ gì của ông giáo? = > Ngỡ ngàng “ Con ngời đáng kính …” Buồn vì nhận ra 1 vấn đề của con ngời. ? Nhng chøng kiÕn c¸i chÕt cña l·o H¹c th× t«i l¹i thÊy: “ Ko …. nghÜa kh¸c” ? Em hiểu ý nghĩa câu nói đó ntn? => Cuộc đời cha hẳn đáng buồn : nhân tính chiÕn th¾ng, lßng tù träng vÉn gi÷ ch©n con ngêi tríc bê vùc th¼m cña sù tha ho¸. L·o H¹c vÉn lu«n lµ niÒm tin yªu c¶m phôc cña mäi ngêi. - §¸ng buån theo nghÜa kh¸c : ngêi tèt lại rơi vào bế tắc , 1 nhân cách cao đẹp phải tìm đến cái chết nh 1 cứu cánh.. - Thông cảm, an ủi, giúp đỡ. - NÕu ta kh«ng cè t×m mµ hiÓu hä...kh«ng bao giê ta th¬ng. => Có chiều sâu tâm lí và thấm đợm triết lí nhân sinh sâu sắc: "đôi mắt" nhìn đời, nhìn ngời đúng đắn,nhân đạo. - Cuộc đời cha hẳn đáng buồn... Niềm tin vào p/c tốt đẹp cuả con ngời.. III. Tæng kÕt ( 4 ph) 1. NT: - Ng«i kÓ 1 linh ho¹t - KÕt hîp c¸c PTB§ thÓ hiÖn chiÒu s©u tâm lí nhân vật sinh động. Hoạt động 3: ? Thành công cảu Nam Cao về NT đợc - tình huống bất ngờ, khắc hoạ n.v. - Ng«n ng÷ giµu h×nh ¶nh,. thÎ hiÖn ntn trong truyÖn nµy? 2. ND: ? T×nh huèng bÊt ngê cã t/d g×? - Truyện đã thể hiện một cách chân thực và cảm động số phận đau thơng của ngời n«ng d©n trong x· héi cò vµ phÈm chÊt cao quý, tiÒm Èn cña hä. ? Häc xong VB, em hiÓu g× vÒ sè phËn vµ => §ã lµ tÊm lßng th¬ng yªu tr©n träng phẩm chất của ng nông dân trong xã hội đối với ngời nông dân. IV. LuyÖn tËp xa còng nh t/c cña Nam Cao víi hä? - Gọi HS đọc ghi nhớ SGK. Hoạt động 4 ? KÓ tªn mét vµi t¸c ph¶m cña Nam Cao mµ em biÕt? ? Nhận xét nào nói đúng về n.v ông giáo? A. §ång c¶m chia sÎ nçi ®au víi l·o H¹c. B. Là ng tin cậy để lão Hạc chia sẻ. C. Là ng có cách nhìn mới mẻ, đúng đắn vÒ l·o H¹c - ng n«ng d©n nãi chung. D. C¶ 3 ý trªn. 4. Cñng cè:.

(34) Ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ nh©n vËt L·o H¹c? «ng Gi¸o cã ph¶i lµ hiÖn th©n cña Nam Cao ko? 5 . Híng dÉn tù häc :(3') HD lµm BT 7: - nÐt chung : T×nh c¶nh PhÈm chÊt - NÐt riªng: - Søc m¹nh cña TY th¬ng, tinh thÇn ph¶n kh¸ng tiÒm tµng. - TY th¬ng con vµ ý thøcnh©n c¸ch, lßng tõ träng. Bµi míi: Xem tríc bµi: Tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh. ===================================.

(35) Ngµy so¹n:9/9/2014 TiÕt 15: Tõ tîng h×nh - tõ tîng thanh I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu thế nào là từ tượng hình, từ tượng thanh. - Có ý thức sử dụng từ tượng hình, từ tượng thanh để tăng thêm tính hình thượng, tính biểu cảm trong giao tiếp, đọc – hiểu và tạo lập văn bản. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Đặc điểm của từ tượng hình, từ tượng thanh. - Công dụng của của từ tượng hình, từ tượng thanh. 2. Kỹ năng: - Nhận biết của từ tượng hình, từ tượng thanh và g.trị của chúng trong văn m.tả. - Lựa chọn, sử dụng của từ tượng hình, từ tượng thanh p. hợp với h.cảnh nói, viết. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV: Nghiªn cøu vµ so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS:Häc bµi c, xem tríc bµi míi. IV. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy: 1. ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò ? Em h·y t×m nh÷ng tõ thuéc trêng tõ vùng chØ tÝnh c¸ch con ngêi? 3. Bµi míi: Hoạt động 1: Khởi động Trong v¨n b¶n L·o H¹c bªn c¹nh nh÷ng thµnh c«ng vÒ néi dung th× cßn cã gi¸ trị NT, cụ thể là kể , tả , sử dụng từ ngữ gợi h/ả, âm thanh làm ngời đọc nh đợc chứng kiÕn sù viÖc x¶y ra. Bµi häc h«m nay sÏ gióp chóng ta hiÓu h¬n vÒ líp tõ ng÷ Êy. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG CẦN ĐẠT Hoạt động 2 I. §Æc ®iÓm vµ c«ng dông - GV yêu cầu HS đọc các đoạn trích trong a. §äc vÝ dô: SGK? b. NhËn xÐt: ? Trong c¸c tõ ng÷ in ®Ëm trªn, nh÷ng tõ ng÷ nµo gîi t¶ h×nh ¶nh, d¸ng vÎ , tr¹ng th¸i cña sù vËt, nh÷ng tõ ng÷ nµo m« pháng ©m thanh cña tù nhiªn cña con ngêi? ? Nh÷ng tõ ng÷ nµy cã t/d ntn trong ®o¹n trÝch? - Tù sù, miªu t¶ => c¶nh, ngêi hiÖn ra sèng động với nhiều cử chỉ , hình dáng , tâm tr¹ng, ©m thanh kh¸c nhau. Nh÷ng tõ ng÷ gîi h/¶ d¸ng vÎ,tr¹ng - Tõ ng÷ gîi t¶ h/a, d¸ng vÎ: Mãm mÐm, th¸i...gäi lµ tõ tîng h×nh, nh÷ng tõ m« xång xéc, vËt v·, rò rîi, xéc xÖch, sßng säc. pháng ©m thanh....gäi lµ tõ tîng thanh - Tõ ng÷ m« pháng ©m thanh cña tù nhiªn, con ngêi: hu hu, ö. ? Nh÷ng tõ ng÷ gîi h×nh ¶nh, d¸ng vÎ, tr¹ng th¸i...gäi lµ tõ tîng h×nh, nh÷ng tõ m« pháng ©m thanh....gäi lµ tõ tîng thanh ?VËy tõ tîng h×nh lµ g×? Tõ tîng thanh lµ g×? * Yªu cÇu HS lµm bµi tËp nhanh sau: Ph©n biÖt cêi ha h¶ , h« hè , ? - Cêi ha h¶: To, tá ý t¸n thëng , s¶ng kho¸i ..

(36) - Cêi h« hè : Th« lç, g©y c¶m gi¸c khã chÞu cho ngêi nghe. * Khi vËn dông cÇn chän tõ phï hîp s¾c th¸i biÓu c¶m , râ rµng. ? T×m nh÷ng tõ tîng h×nh tîng thanh trong ®o¹n : “ Anh DËu… d©y thõng” + Tác dụng: Gợi đợc hình ảnh, âm thanh .? Việc sử dụng những từ ngữ trên có tác cụ thể, sinh động, có giá trị biểu cảm dông g× trong v¨n tù sù, miªu t¶? cao. ? Qua vÝ dô trªn em hiÓu thÕ nµo lµ tõ tîng h×nh , tõ tîng thanh? ? §Æc ®iÓm , c«ng dông cña chóng? 2. KÕt luËn: Ghi nhí: SGK HS đọc to ghi nhớ. Hoạt động 3:(15') II/ - Luyện tập Bµi tËp 1: ? HS đọc kĩ các câu văn trích tác phẩm " Tắt - Từ tợng hình: Rón rén, lẻo khoẻo, đèn " tìm những từ tợng hình, tơng thanh cháng quÌo. - Tõ tîng thanh: soµn so¹t, bÞch, bèp. Bµi tËp 2: - Lß dß, khÊt khìng, ngËt ngìng, lom - GV chia líp thµnh 2 nhãm. Trong thêi gian khom, dß dÈm, liªu xiªu. 2 phót, c¸c nhãm thi nhau t×m tõ tõ d¸ng ®i Bµi tËp 3: - Ha hả: to, sảng khoái, đắc ý. cña ngêi? ? Ph©n tÝch ý nghÜa c¸c tõ tîng thanh t¶ - H× h×: Võa ph¶i, thÝch thó, hån nhiªn. - H« hè: to, v« ý, th«. tiÕng ngêi? - H¬ hí: to, h¬i v« duyªn. - GV cho HS đặt câu với những từ ở SGK? Bµi tËp 4: 4. LuyÖn tËp, cñng cè. - ThÕ nµo lµ tõ tîng h×nh? thÕ nµo lµ tõ tîng thanh? C«ng dông cña chóng trong v¨n tù sù, miªu t¶ 5. Híng dÉn tù häc. Bài cũ: - Nắm kĩ nội dung ghi nhớ: đặc điểm và công dụng. - Làm bài tập 4, 6 ( SGK). ( Su tầm từ những bài thơ em đợc häc hoÆc nh÷ng bµi th¬ em biÕt) Bµi míi: ChuÈn bÞ bµi " Liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n Ngµy so¹n: 10/9/2014 TiÕt 16. Liªn kÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n. I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Biết cách sử dụng các phương tiện để liên kết các đoạn văn, làm cho chúng liền ý, liền mạch. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sự liên kết giữa các đoạn, các phương tiện liên kết đoạn (từ liên kết và câu nối) - Tác dụng của việc liên kết các đoạn văn trong quá trình tạo lập văn bản. 2. Kỹ năng: Nhận biết, sử dụng được các câu, các từ có chức năng, tác dụng liên kết các đoạn trong một văn bản. 3. Thái độ: Giáo dục HS thấy đựơc vai trò quan trọng của phợng tiện liên kết đoạn v¨n trong v¨n b¶n vµ cã ý thøc vËn dông khi viÕt tËp lµm v¨n. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV: Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi IV. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy: 1. ổn định lớp: 2. KT Bµi Cò :.

(37) ? Thế nào là từ ngữ chủ đề, câu chủ đề? Em hãy trình bày các cách trình bày néi dung ®o¹n v¨n? ? Đọc đoạn văn em đã tạo lập và cho biết em diễ đạt theo cách nào? 3. Bµi míi: Hoạt động1 : Khởi động Lâu nay, các em đã từng viết những bài tập làm văn, các em cũng đã biết cách sử dụng các phơng tiện liên kết trong văn bản để liên kết các đoạn văn với nhau. Phơng tiÖn liªn kÕt cã t¸c dông nh thÕ nµo ta sÏ t×m hiÓu. Hoạt động 2( 8p): I/ - Tác dụng của việc liên kết các đoạn văn trong văn b¶n: - HS đọc đoạn văn 1. I. T×m hiÓu VD: ? Hai ®o¹n v¨n cã mèi liªn hÖ g× kh«ng? 1. Hai ®o¹n v¨n kh«ng cã mèi liªn T¹i sao? hÖ: ( Ko liªn hÖ, cïng miªu t¶ vµ ph¸t biÓu cảm nghĩ về cùng một đối tợng-> không thèng nhÊt ë cïng 1 thêi ®iÓm). §o¹n 1 t¶ c¶nh s©n trêng . §o¹n 2 lµ c¶m gi¸c cña nh©n vËt t«i 1 lÇn ghÐ th¨m trêng tríc ®©y. - §äc ®o¹n v¨n 2: ? Cụm từ " Trớc đó mấy hôm" bổ sung ý nghÜa g× cho ®o¹n v¨n thø 2? ( Bæ sung lµm râ vÒ thêi gian mµ nh©n vËt " T«i " ph¸t biÓu c¶m nghÜ. ? Theo em, với cụm từ trên, hai đoạn văn " Trớc đó mấy hôm" phơng tiện liên liên hệ với nhau nh thế nào? ở đ1 đánh kết đoạn đồng hiện tại với quá khứ. Còn đ2 phân định rõ thời gian hiện tại – quá khứ nhờ cụm từ : trớc đó mấy hôm. Về hình thức : ChuyÓn ý nghÜ tõ hiÖn t¹i -> qu¸ khø , t¹o tÝnh chØnh thÓ cho v¨n b¶n, chuyÓn tõ ®o¹n v¨n nµy sang ®v¨n kh¸c. * Nh vậy cụm từ : trớc đó mấy hôm là Tác dụng: Thể hiện quan hệ ý nghĩa, ph¬ng tiÖn lkÕt ®o¹n. phÇn lµm nªn tÝnh hoµn chØnh ? Em h·y cho biÕt t¸c dông cña ph¬ng gãp cña v¨n b¶n. tiÖn liªn kÕt ®o¹n v¨n? 2. KÕt luËn: Ghi nhí: SGK Hoạt động 2:(2014') II/ - Cách liên kết các đoạn văn trong văn bản - GV yêu cầu HS đọc các đoạn văn.(HS 1/. Dùng từ ngữ để liên kết các ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n: th¶o luËn) ? §o¹n a: Hai ®o¹n v¨n trªn liÖt kª 2 kh©u cña qu¸ tr×nh lÜnh héi vµ c¶m thô a. VD: t¸c phÈm v¨n häc, §ã lµ nh÷ng kh©u nµo? ( 2 kh©u: T×m hiÓu, c¶m thô) ? T×m nh÷ng tõ ng÷ liªn kÕt trong 2 ®o¹n + §o¹n a: - B¾t ®Çu. - Sau kh©u t×m hiÓu. v¨n? ? §Ó liªn kÕt c¸c ®o¹n cã quan hÖ liÖt kª, * Ph¬ng tiÖn liªn kÕt cã liÖt kª: §Çu ta dïng nh÷ng tõ ng÷ cã t¸c dông liÖt kª. tiªn, tríc hÕt, thø hai, tiÕp theo, H·y kÓ tiÕp c¸c ph¬ng tiÖn cã quan hÖ ngoµi ra, cuèi cïng.......). + §o¹n b: liÖt kª? Nhng Quan hệ đối lập ? §o¹n b: - T×m quan hÖ ý nghÜa gi÷a 2 ®o¹n v¨n trªn. ? T×m tõ ng÷ liªn kÕt trong hai ®o¹n v¨n đó? ( Trớc đó, nhng ) ? Tõ " Nhng " theo em chØ quan hÖ ý nghÜa nh thÕ nµo?.

(38) ? T×m thªm nh÷ng ph¬ng tiÖn liªn kÕt thực hiện ý nghĩa đối lập? §o¹n c: ( Nhng, tr¸i l¹i, ngîc l¹i...) - Ph¬ng tiÖn liªn kÕt: §ã, nµy... - §äc l¹i 2 ®o¹n v¨n môc I2: -> Dùng chỉ từ, đại từ... làm phơng ? " §ã " thuéc tõ lo¹i nµo?- ChØ tõ. tiÖn liªn kÕt. ? " Trớc đó" là khi nào? §o¹n d: ? H·y kÓ tiÕp nh÷ng tõ ng÷ cã t¸c dông - Ph¬ng tiÖn liªn kÕt; Nãi tãm l¹i. nµy? ? Ph©n tÝch mèi quan hÖ ý nghÜa gi÷a hai -> ý nghÜa tæng kÕt. đoạn văn đó? b. Ghi nhí: SGK ? T×m nh÷ng tõ ng÷ liªn kÕt gi÷a 2 ®o¹n văn đó? ? Theo em, " Nãi tãm l¹i " chØ quan hÖ ý nghÜa g×? T×m nh÷ng tõ mang ý nghÜa tổng kết, khái quát? Tóm lại, nhìn chung. 2/. Dùng câu nối để liên kết các ? Vậy có thể dùng phơng tiện gì để liên đoạn văn: a- C©u liªn kÕt: " ¸i dµ, l¹i cßn kÕt ®o¹n v¨n ? chuyện đi học nữa cơ đấy " - Cho HS đọc đoạn văn. ? T×m c©u liªn kÕt gi÷a 2 ®o¹n v¨n? ? Tại sao câu đó có tác dụng liên kết?- Vì sao nã bæ sung, lµm râ ý cña ®o¹n trªn: " b. KÕt luËn: * Ghi nhí SGK Bố đóng sách cho mà đi học" ? Khi liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n, ta dïng nh÷ng ph¬ng tiÖn liªn kÕt chñ yÕu nµo? t¸c dông cña nh÷ng ph¬ng tiện liên kết đó? Hoạt động 3:(13') III/- Luyện tập T×m nh÷ng tõ ng÷ cã t¸c dông liªn kÕt Bµi tËp 1: ChØ ra ph¬ng tiÖn liªn kÕt: ®o¹n v¨n trong nh÷ng ®o¹n trÝch sau, chØ a). Nãi nh vËy: Tæng kÕt ra mèi quan hÖ ý nghÜa? b). Thế mà: ý nghĩa đối lập. c). còng: nèi tiÕp, liÖt kª ? §iÒn tõ lµm ph¬ng tiÖn liªn kÕt vµo chç - Tuy nhiªn: t¬ng ph¶n trèng cho thÝch hîp Bµi tËp 2: a).Từ đó - bµi 3 H/ dÉn vÒ nhµ b).Nãi tãm l¹i c).Tuy nhiªn d).thËt khã tr¶ lêi 4. Củng cố đánh giá: 3’ - Nêu những phơng tiện để liên kết đoạn văn? Tác dụng của những phơng tiện liên kết đó? 5. Híng dÉn tù häc: (3') Bµi cò: - N¾m kÜ ghi nhí: VÒ ph¬ng tiÖn ghi nhí vµ t¸c dông. - Làm lại bài tập 2, làm bài tập 3 ( vận dụng kiến thức đã học ) - N¾m néi dung ý nghÜa vµ thµnh c«ng vÒ mÆt nghÖ thuËt cña truyÖn ng¾n L·o H¹c. Bài mới: - Xem trớc bài: Từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội - Hãy tìm những từ ngữ địa phơng nơi em ở hoặc vùng kh¸c( em biÕt)..

(39) Ngµy so¹n:16/9/2014 TiÕt 17: Từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu thế nào là từ ngữ địa phương, biệt ngữ xã hội. - Nắm được hoàn cảnh sử dụng và giá trị của từ ngữ địa phương, biệt ngữ xã hội trong văn bản. II– TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm từ ngữ địa phương, biệt ngữ xã hội. - Tác dụng của việc sử dụng từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội trong văn bản. 2. Kỹ năng: - Nhận biết, hiểu nghĩa một số từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội. - Dùng từ ngữ địa phương và biệt ngữ phù hợp với tình huống giao tiếp. 3. Thái độ: - Không nên làm dụng từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội, biết dùng đúng lúc đúng chổ, tráng gây khó khăn trong giao tiếp. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV: Soạn giáo án, tìm thêm một số từ địa phơng ở các vùng. 2/ HS: Häc bµi cñ, xem tríc bµi míi. IV. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy: 1. ổn định lớp: 2. KT bµi cò: ? ThÕ nµo lµ tõ tîng h×nh, tîng thanh? Cho vÝ dô? 3. Bµi míi Hoạt động 1: Khởi động TiÕng ViÖt lµ thø tiÕng cã tÝnh thèng nhÊt cao. Ngêi B¾c Bé, Trung Bé vµ Nam Bộ có thể hiểu đợc tiếng nói của nhau. Tuy nhiên, bên cạnh sự thống nhất cơ bản đó, tiếng nói mỗi địa phơng cũng có những khác biệt về ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp. Tiết học hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về từ địa phơng, biệt ngữ xã hội ở một số vùng miền và ở một tầng lớp xã hội nhất định Hoạt động 2 (7ph): I/ - Từ ngữ địa phơng: ? Quan s¸t tõ in ®Ëm trong c¸c vÝ dô sau ? Bắp và bẹ ở dây đều có nghĩa là " Ngô ", từ nào là từ địa phơng, từ nào đợc sử dông phæ biÕn trong toµn d©n? ( Tõ ng÷ toµn d©n: líp tõ v¨n ho¸, chuÈn mực, đợc sử dụng rộng rãi). ? GV cho hs xem b¶ng phô cã chøa c©u sau: Đứng bên ni đồng …. Mênh mông. ? Tìm từ địa địa phơng, từ toàn dân tơng ứng , cho biết nó đợc s/d ở địa phơng nào? - Ni, tª, nµy, kia -> tiÕng M Trung. ? Vậy em hiểu thế nào là từ ngữ địa phơng?. 1.VD: - Bắp, bẹ: Từ ngữ địa phơng. - Ng«: Tõ ng÷ toµn d©n.. 2. Ghi nhí: SGK. Hoạt động 3 (7p) : II/ - Biệt ngữ xã hội - HS đọc ví dụ ( SGK) HS thảo luận. 1.VD: ? T¹i sao trong ®o¹n v¨n nµy, cã chæ t¸c a). gi¶ dïng tù mÑ, cã chæ l¹i dïng tõ mî? ( Mẹ và mợ: 2 từ đồng nghĩa ) - Trong tÇng líp trung lu, thîng lu, con - MÑ: Tõ ng÷ toµn d©n. gäi mÑ lµ Mî, T¸c gi¶ dïng tõ " MÑ" - Mî: Tõ ng÷ cña mét tÇng líp x· héi trong lời kể mà đối tợng là độc giả, " Mợ" nhất định. trong câu đáp của cậu bé Hồng trong cuộc.

(40) đối thoại giữa cậu ta với ngời cô-> cùng tÇng líp x· héi. ? TÇng líp x· héi nµo thêng dïng tõ ng÷ nµy? - Trung lu vµ thîng lu. ? C¸c tõ ngçng , tróng tñ cã nghÜa lµ g×? b):" Ngçng" :®iÓm 2 " Trúng tủ": thi đúng phần đã học ai thêng dïng tïe ng÷ nµy? b. HS tr¶ lêi : HS thêng dïng tõ " ngçng": điểm 2; " Trúng tủ": Thi đúng phần đã 2. KÕt luËn: häc. ? VËy theo em, biÖt ng÷ xhéi kh¸c tõ ng÷ * Ghi nhí SGK toµn d©n nh thÕ nµo? - Thùc hiÖn bµi tËp nhanh: C¸c tõ: " TrÉm, khanh, long sµng, ngù thiÖn" cã nghÜa lµ g×? - TrÉm: vua xng h«; Khanh: vua gäi quan; Long sµng: giêng vua; Ngù thiÖn: vua dïng b÷a. Hoạt động 4(8p): III/- Sử dụng từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội ? Khi sử dụng từ ngữ địa phơng hoặc biệt 1/. Sử dụng từ ngữ địa phơng, biệt ngữ ng÷ x· héi, cÇn chó ý ®iÒu g×? x· héi, cÇn lu ý: - §èi tîng giao tiÕp. -T×nh huèng giao tiÕp. -Hoµn c¶nh giao tiÕp. 2/. Sö dông trong v¨n ch¬ng: ? Tại sao ko nên lạm dụng từ ngữ địa ph- Để tô đậm sắc thái địa phơng hoặc tầng ¬ng, biÖt ng÷ x· héi? ( L¹m dông g©y khã líp xuÊt th©n, tÝnh c¸ch cña nh©n vËt. * Ghi nhí: SGK hiÓu, tèi nghÜa ). Gọi 1 HS đọc to, rõ ghi nhớ Hoạt động 5:(15p) IV/ - Luyện tập GV híng dÉn HS th¶o luËn, lËp 2 nhãm t/ BT1. chøc trß ch¬i tiÕp søc. BT2. Bµi 2 cho HS t×m hiÓu gi¶i thÝch. BT3. VD: Nhót: mét lo¹i da muèi ë NghÖ TÜnh a). (+) - Ng¸i: xa; Ché: thÊy; b). (- ) Nam Bé: nãn: mò vµ nãn: Th¬m: qu¶ c). (- ) døa; V«: vµo... d). (- ) Bµi 3: Cho HS thùc hiÖn phÇn bµi tËp tr¾c e). (- ) nghiÖm. g). (- ) Trong nh÷ng trêng hîp giao tiÕp ®a ra ë bµi tËp 3, trêng hîp nµo nªn dïng tõ ng÷ địa phơng? trờng hợp nào ko nên? IV. LuyÖn tËp cñng cè: - Từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội khác từ ngữ toàn dân nh thế nào? V. Híng dÉn vÒ nhµ:(3') Bµi cò: - N¾m kÜ néi dông c¸c ghi nhí - Lµm bµi tËp 4, mçi em su tÇm Ýt nhÊt 2 bµi. - §äc thªm ( trang 59 ) Bµi míi: - HS đọc lại những tác phẩm văn học- tập tóm tắt (Ch.trình lớp 8) ChuÈn bÞ bµi " Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù " ================================.

(41) Ngµy So¹n:16/9/2014 TiÕt 18 Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù I– MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Biết cách tóm tắt một văn bản tự sự. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Các yêu cầu đối với việc tóm tắt văn bản tự sự. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu, nắm bắt được toàn bộ cốt truyện của văn bản tự sự. - Phân biệt sự khác nhau giữa tóm tắt khái quát và tóm tắt chi tiết. - Tóm tắt văn bản tự sự phù hợp với yêu cầu sử dụng. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV: Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cñ, xem tríc bµi míi IV. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy: 1. ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: ? Em hãy kể tên 1 số tác phẩm văn học đã học từ đầu năm đến nay? Nêu nhân vật chính của các tác phẩm đó? 3. Bµi míi: Hoạt động 1 : Khởi động Khi các em đọc 1 tác phẩm văn học, một văn bản tự sự nào đó, các em cảm thấy thích thú, tâm đắc, muốn kể lại một cách ngắn gọn cho gia đình nghe. Nh vậy các em đã thực hiện đợc việc tóm tắt văn bản tự sự. Vậy thế nào là tóm tắt văn bản tự sù? C¸ch thøc tãm t¾t nh thÕ nµo? TiÕt häc h«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu. Hoạt động 2:(10') I/ - Thế nào là tóm tắt văn bản tự sự: - Cho HS đọc mục 1(SGK) và cho biết ý 1. Tìm hiểu: nghÜa cña viÖc tãm t¾t v¨n b¶n tù sù? ( tóm tắt: để sử dụng hoặc thông báo cho ngêi kh¸c biÕt néi dung chÝnh cña v¨n 2.KÕt luËn: b¶n) - Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù lµ dïng lêi v¨n ? Theo em thÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù cña m×nh tr×nh bµy ng¾n gän néi dung sù? chÝnh cña v¨n b¶n ( chó ý sù viÖc tiªu - Cho HS tr¾c nghiÖm b»ng h×nh thøc th¶o biÓu, nh©n vËt quan träng) luận, lựa chọn câu trả lời đúng nhất ở mục 2. - Yªu cÇu HS ph©n tÝch lÝ gi¶i c¸ch lùa chän cña m×nh? Hoạt động 3:(10') II/ - Cách tóm tắt văn bản tự sự: - GV yêu cầu HS đọc văn bản tóm tắt ở SGK. ? V¨n b¶n tãm t¾t trªn kÓ l¹i néi dung cña v¨n b¶n nµo? ( S¬n tinh, Thuû tinh). ? Dựa vào đâu em nhận ra điều đó? ( dựa vµo nh©n vËt, sù viÖc vµ chi tiÕt tiªu biÓu). ? V¨n b¶n tãm t¾t trªn cã nªu ®c néi dung chÝnh cña v¨n b¶n Êy ko? ( cã ). ? V¨n b¶n tãm t¾t trªn cã g× kh¸c so víi nguyªn v¨n cña v¨n b¶n? - So s¸nh v¨n b¶n tãm t¾t víi ng÷ v¨n. + Nguyªn v¨n truyÖn dµi h¬n. + Sè lîng nh©n vËt, chi tiÕt trong truyÖn nhiÒu. + Lêi v¨n trong truyÖn kh¸ch quan h¬n. ? Tõ viÖc t×m hiÓu trªn, theo em yªu cÇu đối với 1 văn bản tóm tắt là gì?. 1/. Những yêu cầu đối với văn bản tóm t¾t:. - Lêi v¨n: ng¾n gän, xóc tÝch. - ND : Nêu đợc nhân vật, sự việc chi tiÕt tiªu biÓu, kh¸ch quan, trung thµnh víi v¨n b¶n. - Yêu cầu: đúng mđ cân đối hoµn chØnh: më ®Çu- d.biÕn - kÕt thóc.

(42) ( - Bảo đảm tính khách quan ) ( - Bảo đảm tính hoàn chỉnh ). ( - Bảo đảm tính cân đối). ? Muốn viết đợc một văn bản tóm tắt, theo em ph¶i lµm nh÷ng viÖc g×? nh÷ng viÖc Êy ph¶i thùc hiÖn theo tr×nh tù nµo?. 2/. C¸c bíc tãm t¾t v¨n b¶n: + Bíc 1: §äc kÜ toµn bé v¨n b¶n- n¾m ch¾c néi dung. + Bíc 2: Lùa chän nh÷ng sù viÖc chÝnh vµ nh©n vËt chÝnh. + Bíc 3: S¾p xÕp néi dung theo tr×nh tù hîp lÝ. + Bíc 4: ViÕt b¶n tãm t¾t b»ng lêi v¨n. * Ghi nhí SGK. - GV gọi 2 em đọc to, rõ phần ghi nhớ (SGK) Hoạt động 4( 2014p): Luyện tập - GV híng dÉn cho HS luyÖn tËp tãm t¾t Tãm t¾t truyÖn " Con Rång ch¸u Tiªn" v¨n b¶n tù sù. Ch¬ng tr×nh NV líp 6 4. LuyÖn tËp cñng cè : - ThÕ nµo lµ tãm t¾t 1 v¨n b¶n tù sù? Khi tãm t¾t cÇn nh÷ng yªu cÇu nµo? Nªu c¸c bíc tãm t¾t v¨n b¶n? 5. Híng dÉn dÆn dß: (3') Bµi cò: - Häc kÜ néi dung ghi nhí vµ biÕt vËn dông vµo viÖc tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. Bµi míi: - §äc truyÖn ng¾n " L·o H¹c" cña Nam Cao, ®o¹n trÝch " Tøc níc vì bê " cña Ng« TÊt Tè n¾m kÜ néi dung. ===================================.

(43) Ngµy So¹n: 16/9/2014 TiÕt 19 LuyÖn tËp tãm t¾t v¨n b¶n tù sù I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Biết cách tóm tắt một văn bản tự sự. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Các yêu cầu đối với việc tóm tắt văn bản tự sự. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu, nắm bắt được toàn bộ cốt truyện của văn bản tự sự. - Phân biệt sự khác nhau giữa tóm tắt khái quát và tóm tắt chi tiết. - Tóm tắt văn bản tự sự phù hợp với yêu cầu sử dụng. 3/. Thái độ: - Thấy đựơc đây là việc làm quan trọng và cần thiết. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV: So¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Tãm t¾t tríc v¨n b¶n " L·o H¹c" IV. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy: 1. ổn định lớp 2. KT Bµi Cò: ? Nêu các bớc tóm tắt văn bản tự sự? Yêu cầu đối với 1 văn bản tóm tắt? 3/ Bµi míi: Hoạt động 1: Khởi động Tiết trớc, các em đã nắm đợc mục đích và cách thức tóm tắt 1 văn bản tự sự. Hôm nay, chúng ta sẽ tiến hành luyện tập tóm tắt 1 số tác phẩm văn học để khắc s©u lÝ thuyÕt. Hoạt động 2:(20') Bài tập 1 HS theo giái kÜ BT1 ( SGK) . Tãm t¾t v¨n b¶n " L·o H¹c" ? Bản liệt kê trên đã nêu đợc những sự viÖc tiªu biÓu vµ nh©n vËt quan träng cña truyÖn ng¾n L·o H¹c cha? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tr×nh tù liÖt kª ë SGK? ( Bản liệt kê nêu tơng đối đầy đủ các SV, a). Sắp xếp lại theo trình tự hợp lý nh©n vËt vµ chi tiÕt tiªu biÓu nhng lén xén 1- b, 2- a, 3- d, 4- c, 5- g, 6- e, 7- i, thiÕu m¹ch l¹c). ? H·y s¾p xÕp l¹i sù viÖc trªn theo thø tõ 8- h, 9-k. hîp lý? ? Sau khi s¾p xÕp hîp lÝ, h·y viÕt tãm t¾t truyÖn L·o H¹c b»ng 1 v¨n b¶n ng¾n gän ( b). ViÕt tãm t¾t v¨n b¶n. kho¶ng 10 dßng). - GV cho HS viÕt. - Sau đó gọi 1 vài em đọc bản tóm tắt, líp nhËn xÐt. - Cuèi cïng, gäi 1 em tù tãm t¾t b»ng lêi nãi? Hoạt động 3:(10') Bài tập 3 - Gv híng dÉn HS tr¶ lêi c©u hái bµi tËp 3 Bµi tËp3: GV nêu vấn đề V×: §ã lµ v¨n b¶n tr÷ t×nh, chñ yÕu ? Tại sao các văn bản " Tôi đi học", " miêu tả những diễn biến trong đời sống Trong lòng mẹ"rất khó tóm tắt? Nếu muốn nội tâm nhân vật, ít các sự việc đợc kể tãm t¾t th× ta ph¶i lµm g×? l¹i. - nªu tãm t¾t th× ph¶i viÕt l¹i truyÖn -> §©y lµ mét c«ng viÖc khã kh¨n cÇn cã thêi gian. 4. LuyÖn tËp cñng cè:.

(44) nµo?. ? ThÕ nµo lµ v¨n b¶n tù sù ?Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù ph¶i qua nh÷ng bíc. 5. Híng dÉn dÆn dß:(3') Bài cũ: - Làm BT2: HS cần xác định đợc nhân vật chính. Nhng chó ý sù viÖc quan träng trong v¨n b¶n. - tìm đọc phần tóm tắt một số tác phẩm tự sự đã học trong tõ ®iÓn v¨n häc. Bài mới: - Chuẩn bị cho tiết trả bài, các em cần nhớ kĩ đề và tự đánh giá bài viết của mình qua gợi ý đánh giá ở SGK..

(45) Ngµy So¹n: 16/9/2014 TiÕt 20 Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 1 I. Mục tiêu cần đạt : 1/.KiÕn thøc: - Qua tiÕt tr¶ bµi gióp HS «n tËp l¹i kiÕn thøc vÒ kiÓu v¨n tù sù kÕt hîp víi viÖc tãm t¾t t¸c phÈm tù sù. 2/. KÜ n¨ng : - Luyện tập kĩ năng dùng từ, đặt câu và kĩ năng xây dựng văn bản. 3/. Thái độ: Gi¸o dôc HS ý thøc phª b×nh vµ tù phª b×nh. II. ChuÈn bÞ: 1/ GV: T×m nh÷ng lçi cña HS vµ chän bµi kh¸ tèt. 2/ HS: Xem l¹i kiÕn thøc v¨n tù sù. III. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy: 1. ổn định lớp 2. KT Bµi Cò: ? ThÕ nµo lµ tù sù? Bè côc cña 1 v¨n b¶n tù sù? 3. Bµi míi: Hoạt động 1 : Khởi động §Ó gióp c¸c em tù nhËn ra nh÷ng u ®iÓm còng nh nh÷ng nhîc ®iÓm trong bµi viết của mình và của các bạn, các em tự khắc phục đợc những cái cha tốt để hoàn thiÖn h¬n trong nh÷ng tiÕt viÕt bµi sau Hoạt động 2: I/ - Nhận xét, đánh giá chung: - GV yêu cầu HS nhắc lại đề bài. ?Xác định thể loại, nội dung, cách làm?. 1/. Mục đích, yêu cầu.. - ThÓ lo¹i: Tù sù - HS «n l¹i kiÓu bµi tù sù, cã kÕt hîp víi - Néi dung: kiÓu bµi biÓu c¶m + miªu t¶- LuyÖn tËp x©y dùng ®o¹n v¨n, v¨n b¶n? Em h·y x¸c định kiểu bài chính? ? Nội dung cần đạt trong đề bài này là gì? - KÓ vÒ mét ngêi ban, ngêi thÇy hoÆc ngêi th©n...( Chó ý sù viÖc, c¶m xóc. Miªu t¶ trong v¨n b¶n) ? Ngoµi yÕu tè tù sù, theo em cßn cã thÓ sử dụng đc những phơng thức biểu đạt 2/. Nhận xét chung về kết quả của bµi viÕt. nµo? ( BiÓu c¶m, miªu t¶ ) *Ưu điểm: Nhìn chung HS nắm đợc ? Bµi viÕt hoµn chØnh sÏ gåm mÊy phÇn? ph¬ng ph¸p tù sù biÕt kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. - Sai lçi chÝnh t¶ nhiÒu. - Nắm đợc bố cục, những bài viết ( VDô; s-x; dÊu ~, ?; ch÷ ngh, gh. chân thành, diễn đạt mạch lạc, trôi - NhiÒu so s¸nh vông. -T×nh c¶m cha ch©n thµnh trong bµi ch¶y: biÕt sö dông ph¬ng tiÖn liªn kÕt. viÕt. *Hạn chế: - Nhiều bài diễn đạt * Nh÷ng bµi viÕt cã néi dung tèt: vông cha hoµn chØnh N. Thuý, HuyÒn, Giang, Xu©n, H»ng… - Một số bài nội dung cha đạt, diễn đạt - Sai lỗi chính tả nhiều. vụng: Chiểu, Hiếu sai nhiều lỗi chính tả, - Diễn đạt câu không thoát ý, hoặc Việt viết sơ sài, Xuyên, Vũ, Giỏp, Huy… không rõ mục đích. - Tham kh¶o v¨n mÉu nhng kh«ng biÕt chän ý hay, chÐp nguyªn phÇn KÕt qu¶ cô thÓ: më bµi cña ngêi ta vµo bµi lµm cña 8B: Giái: 2014 ; Kh¸: 16; TB:17; YÕu: 3 m×nh. - ThiÕu s¸ng t¹o, kÓ, t¶ khu«n mÉu Hoạt động 3: II/ Trả bài, chữa lỗi.

(46) - GV tr¶ bµi cho HS - Tr¶ bµi: - HS đọc lại bài, chữa lỗi sai - §äc mét sè bµi cã néi dung tèt cho HS - Ch÷a lçi häc tËp - §äc bµi viÕt hay: Nữ, Hường, Phương Anh... - Bµi cÇn cè g¾ng : …. 4. LuyÖn tËp cñng cè: - ThÕ nµo lµ tãm t¾t 1 v¨n b¶n tù sù? Khi tãm t¾t cÇn nh÷ng yªu cÇu nµo? Nªu c¸c bíc tãm t¾t v¨n b¶n? 5. Híng dÉn, dÆn dß:(3') Bµi cò: - VÒ nhµ xem l¹i thÓ lo¹i tù sù. Bµi míi: -ChuÈn bÞ bµi: " C« bÐ b¸n diªm" =====================================.

(47) Ngµy So¹n: 20/9/2014 TiÕt 21 V¨n b¶n:. C« bÐ b¸n diªm (An-®ec-xen). I– MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biết đọc – hiểu một đoạn trích trong tác phẩm truyện. - Sự thể hiện của tinh thần nhân đạo, tài năng nghệ thuật xuất sắc của nhà văn An-đéc-xen qua một tác phẩm tiêu biểu. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Những hiểu biết bước đầu về “người kể chuyện cổ tích” An-đéc-xen. - Nghệ thuật kể chuyện, các tổ chức các yếu tố hiện thực và mộng tưởng trong tác phẩm. - Lòng thương cảm của tác giả đối với em bé bất hạnh. 2. Kỹ năng: - Đọc diễn cảm, hiểu, tóm tắt được tác phẩm. - Phân tích được một số hình ảnh tương phản (đối lập, đặt gần nhau, làm nổi bật lẫn nhau). - Phát biểu cảm nghĩ về một đoạn truyện. 3. Thái độ: Biết yêu thơng và chia sẻ với những ngời gặp cảnh ngộ bất hạnh III. ChuÈn bÞ: 1/ GV: Nghiªn cøu tµi liÖu liªn quan, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Học bài cũ, tìm đọc thêm truyện cổ tích của An-dec-xen và đọc toàn v¨n truyÖn “ c« bÐ b¸n diªm “ vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. IV. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học. 1. ổn định lớp: 2. KT Bµi Cò : ? Tr×nh bµy nguyªn nh©n vµ ý nghÜa c¸i chÕt cña “ L·o H¹c “? ? Nªu ng¾n gän c¶m nghÜ cña em vÒ nh©n vËt nµy? 3. Bµi míi: Hoạt động1 : Khởi động Trªn thÕ giíi cã rÊt nhiÒu nh÷ng nhµ v¨n chuyªn viÕt truyÖn vµ truyÖn cæ tÝch cho trÎ em. Nh÷ng truyÖn cæ tÝch do nhµ v¨n §an M¹ch An- dÐc xen s¸ng t¸c th× thËt tuyệt vời. Không những trẻ em khắp nơi vô cùng yêu thích, say mê đón đọc mà ngời lớn đủ mọi lứa tuổi cũng đọc mãi không chán. Hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu 1 c©u chuyÖn hay cña «ng : " C« bÐ b¸n diªm". Hoạt động 2(14p): I/ Đọc - Tìm hiểu chung ? Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ 1.T¸c gi¶: - An - ®Ðc – xen (1805 – 1875) t¸c gi¶ An- ®Ðc- xen và đoạn trích ? - Lµ nhµ v¨n §an M¹ch - Hs tr×nh bµy - GV chèt néi dung - Chuyªn viÕt truyÖn dµnh cho trÎ - Hớng dẫn HS đọc chậm, giọng tình em cảm. -- GV đọc mẩu sau đó gọi 2 HS - Nổi tiếng với truyện : Cô bé bán diªm; BÇy chim thiªn nga... đọc đến hết. ? Yªu cÇu 1 HS tãm t¾t l¹i truyÖn, HS 2. T¸c phÈm * §o¹n trÝch : GÇn hÕt truyÖn kh¸c nhËn xÐt, GV ®iÒu chØnh ng¾n “C« bÐ b¸n diªm”. §©y còng lµ mét phÇn träng t©m cña ? Yªu cÇu HS gi¶i thÝch mét sè tõ khã? truyÖn - Tõ khã : - C©y th«ng N« - en - Phuèc sÐt... ? Theo dâi néi dung truyÖn vµ cho biÕt: ? TruyÖn cã thÓ chia lµm mÊy 3. Bè côc :.

(48) ®o¹n? Néi dung tõng ®o¹n? H/s th¶o luËn c©u hái 1 sgk - PhÇn 2 lµ phÇn träng t©m (cã thÓ chia lµm 5 ®o¹n nhá c¨n cø vµo c¸c lÇn quÑt diªm) ? Nh×n vµo bè côc cña v¨n b¶n em cã nhËn xÐt g× ?. - Phần 1 : Từ đầu… cứng đờ ra. Hoµn c¶nh cña c« bÐ b¸n diªm - PhÇn 2:TiÕp theo…chÇu thîng đế C¸i lÇn quÑt diªm vµ nh÷ng méng tëng - PhÇn 3 : Cßn l¹i C¸i chÕt th¬ng t©m cña em bÐ => TruyÖn diÔn biÕn theo tr×nh tù 3 phÇn lµ m¹ch l¹c, hîp lý.. Hoạt động3: Đọc - Tìm hiểu văn bản * GV híng dÉn HS t×m hiÓu néi dung v¨n b¶n - HS đọc đoạn 1 ? Hoµn c¶nh cña c« bÐ b¸n diªm trong văn bản có gì đặc biệt? - Bµ vµ mÑ mÊt, tµi s¶n tiªu tan, sèng víi bè trong c¸i xã . ? Hoàn cảnh đó đa em bé đến tình trạng nh thÕ nµo? - §ãi, rÐt, chÞu sù m¾ng nhiÔc ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ hoµn c¶nh cña c« bÐ b¸n diªm? ? C« bÐ cïng nh÷ng bao diªm xuÊt hiÖn trong thêi gian vµ kh«ng gian nµo? - ở ngoài đờng , vào đêm giao thừa. ? Theo em đêm giao thừa là một đêm nh thÕ nµo?(h¹nh phóc vµ ®Çm Êm) ? H×nh ¶nh cña c« bÐ b¸n diªm ttrong đêm giao thừa đợc tác giả khắc hoạ b»ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt g× lµ chÝnh? - §èi lËp- t¬ng ph¶n ? T×m nh÷ng chi tiÕt, h×nh ¶nh thÓ hiÖn sự đối lập? Tác dụng của nghệ thuật đó? - Ngoài đờng rét >< Rực ánh đèn - Xã tèi t¨m >< Ng«i nhµ cã d©y trêng xu©n - Đầu trần, chân đất >< Trời rét, tuyết => Hoàn cảnh thật đáng thơng. Đây có thể hình ảnh thực đã xẩy ra ở đất nớc §an M¹ch thêi An §Ðc Xen. Nhng còng cã thÓ lµ t×nh huèng nhµ v¨n s¸ng t¹o nên để khắc họa âu chuyện. Cha cần biÕt c©u chuyÖn diÔn biÕn ra sao, chØ một cảnh đầu tiên đã gợi ra rất nhiều điều thơng tâm, đồng cảm trong lòng ngời đọc. ? Nh÷ng sù viÖc trªn gîi cho em thÊy vµ c¶m nhËn ntn vÒ c« bÐ b¸n diªm ? - Em nhỏ bé cô độc, đói rét , bị đầy ải , ko đợc ai đoái hoài , khốn khổ đáng thơng.. h¹nh. 1. Hoµn c¶nh cña c« bÐ b¸n diªm: - Nhµ nghÌo, må c«i me, b¸n diêm để kiếm sống - §ªm giao thõa,gi¸ rÐt. - Em ®i b¸n diªm nhng ch¼ng ai hái mua.. - Em ®i b¸n diªm, ®Çu trÇn, ch©n đất, không bán đợc diêm >< Mọi ngêi nghØ ng¬i, trêi gi¸ rÐt, không dám về nhà, sợ bị đánh. => Tơng phản, đối lập -> nhằm lµm næi bËt t×nh c¶nh hÕt søc téi nghiÖp cña em bÐ. - Em bé bụng đói >< trong phố sùc nøc mïi ngçng quay; em sèng trong c¸i xã tèi t¨m >< ng«i nhµ xinh x¾n cã d©y têng xu©n bao quanh => næi bËt nçi khæ vÒ tinh thÇn cña em bÐ. * Nghệ thuật đối lập, tơng phản -> Nçi bËt sù ®au khæ, t×nh c¶nh đáng thơng, bất hạnh của em bé.. => Hình ảnh có thật trên đất nớc §an M¹ch, gîi nhiÒu th¬ng t©m và đồng cảm trong lòng ngời đọc. 4. LuyÖn tËp cñng cè: ? Nh÷ng chi tiÕt t¬ng ph¶n cã ý nghÜa ntn trong viÖc kh¾c ho¹ nçi bÊt cña c« bÐ trong hiÖn t¹i?.

(49) 5 . Híng dÉn, dÆn dß: (3') Bµi cò: - §äc vµ tãm t¾t l¹i truyÖn “ C« bÐ b¸n diªm”. - §äc diÔn c¶m ®o¹n trÝch. Bµi míi: Xem tríc bµi: Trî tõ vµ th¸n tõ..

(50) Ngµy So¹n: 20/9/2014 TiÕt 22 V¨n b¶n:. C« bÐ b¸n diªm (Tiếp) (An-®ec-xen). I– MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biết đọc – hiểu một đoạn trích trong tác phẩm truyện. - Sự thể hiện của tinh thần nhân đạo, tài năng nghệ thuật xuất sắc của nhà văn An-đéc-xen qua một tác phẩm tiêu biểu. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Những hiểu biết bước đầu về “người kể chuyện cổ tích” An-đéc-xen. - Nghệ thuật kể chuyện, các tổ chức các yếu tố hiện thực và mộng tưởng trong tác phẩm. - Lòng thương cảm của tác giả đối với em bé bất hạnh. 2. Kỹ năng: - Đọc diễn cảm, hiểu, tóm tắt được tác phẩm. - Phân tích được một số hình ảnh tương phản (đối lập, đặt gần nhau, làm nổi bật lẫn nhau). - Phát biểu cảm nghĩ về một đoạn truyện. 3. Thái độ: Biết yêu thơng và chia sẻ với những ngời gặp cảnh ngộ bất hạnh III. ChuÈn bÞ: 1/ GV: Nghiªn cøu tµi liÖu liªn quan, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Học bài cũ, tìm đọc thêm truyện cổ tích của An-dec-xen và đọc toàn v¨n truyÖn “ c« bÐ b¸n diªm “ vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. IV. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học. 1. ổn định lớp: 2. KT Bµi Cò : ? C« bÐ b¸n diªm ®ang ë trong hoµn c¶nh ntn?gîi cho em nh÷ng c¶m xóc g×? 3. Bµi míi: Hoạt động1 : Khởi động Trong hoàn cảnh khốn cùng nh vậy, cô bé bất hạnh đã làm gì để vợt qua, điều gì sẽ đến với cô? Các em sẽ tiếp tục đi tìm hiểu nội dung của giờ học hôm nay. Hoạt động 2: H/s đọc phần 2 ? Chi tiết nào đợc lặp đi lặp lại trong bµi? Chi tiÕt 5 lÇn em bÐ quÑt diªm ? V× sao em ph¶i quÑt diªm. - Khi ¸nh löa loÐ lªn, còng lµ lóc thÕ giíi m¬ íc tëng tîng xuÊt hiÖn, lóc diªm t¾t th× em l¹i trë vÒ víi c¶nh thùc. 5 lÇn bËt diªm lµ 5 lÇn béc lé íc m¬ ch¸y bỏng cña em ? Trong lÇn quÑt diªm thø nhÊt em bÐ thấy nh÷ng g×? ? §ã lµ 1 c¶nh tîng nh thÕ nµo? ? Điều đó cho thấy mong ớc nào của cụ bÐ?. 2. Thùc tÕ vµ méng tëng - Quẹt diêm : Sởi ấm + để đợc đắm chìm trong thế giới ảo ảnh do em tëng tîng ra (thùc + ¶o ®an xen => thÕ giíi cæ tÝch). a, LÇn thø nhÊt : Diªm ch¸y => lß sëi …=> s¸ng sủa, ấm áp => mong ớc đợc sởi Êm trong mét m¸i nhµ quen thuéc. => GÇn víi thùc tÕ, hîp lý : V× lóc nµy em ®ang rÐt, em l¹i võa quÑt diªm, ngän löa Ýt ái cã thÓ ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ lÇn méng tëng lµm em Êm lªn mét chót nµy?.

(51) ? ở lần thứ hai em đã thấy gì? ? C¶m nhËn cña em vÒ méng tëng cña c« bÐ b¸n diªm, sau lÇn quÑt diªm thø hai ? ? Sự sắp xếp đặt song song cảnh mộng tởng và thực tế đó có ý nghĩa gì? ? Thực tế đã thay đổi mộng tởng nh thế nµo sau lÇn quÑt diªm thø hai?. ? Trong lÇn quÑt diªm thø ba em cã thấy g×? ? Em đọc đợc mơ ớc nào của cô bé từ c¶nh tîng Êy? G/v giải thích phong tục đón tết Nô en ở c¸c níc ch©u ©u - Mộng tởng đó nhanh chóng biến mất cïng víi que diªm - C¶nh thËt : Ngän nÕn bay lªn… ng«i sao trªn trêi nhËp vµo c¶nh thùc vµ ¶o ¶nh tang trÝ tëng tîng cña em thÕ lµ h×nh ¶nh bµ em xuÊt hiÖn ? Có gì đặc biệt trong lần quẹt diêm thứ t? ? Em bé đã mong ớc điều gì và vì sao nh vËy? ? Em cã suy nghÜ g× vÒ nh÷ng mong íc cña c« bÐ qua 4 lÇn quÑt diªm? => chuÈn bÞ cho lÇn thø n¨m ) * C¶ 4 lÇn : §Òu lµ nh÷ng mong íc ch©n thành, chính đáng, giản dị, của bất cứ đứa trẻ nào trên thế gian này ? LÇn quÑt diªm thø 5 cã g× kh¸c so víi 4 lÇn tríc ? ? Em đã nhìn thấy những gì? ? Khi tÊt c¶ nh÷ng que diªm cßn l¹i ch¸y lªn lµ lóc c« bÐ b¸n diªm thÊy mình đợc bay lên cùng bà chẵng còn đói rét,đau buồn nào đe doạ nữa. Điều đó có ý nghÜa g×? H/s tho¶ luËn nhãm - Cuộc sống chỉ là buồn đau, đói rét - ChØ cã c¸i chÕt míi gi¶i tho¸t hä - ThÕ gian kh«ng cã h¹nh phóc. H¹nh phúc chỉ có ở thợng đế chí nhân ? Tất cả điều kể trên đã nói với chúng ta vÒ em bÐ nh thÕ nµo? ? Tình cảm của tác giả đối với em bé? Em đã ra đi vĩnh viễn trong đói khát, rét. b, LÇn hai : - Bàn ăn sang trọng, đầy đủ, sung tóc - H×nh ¶nh con ngçng quay : Gîi ra tõ c¶nh thùc - H×nh ¶nh con ngçng lng c¾m th×a…tiÕn vÒ em lµ mét ®iÒu kú diÖu => tëng tîng => Méng tëng, xen kÏ thùc tÕ => thÓ hiÖn íc m¬ ch¸y báng của em là đói, là khao khát đợc ¨n => ý nghÜa : + Lµm næi râ mong íc, h¹nh phúc chính đáng của em bé bán diªm vµ th©n phËn bÊt h¹nh cña em + Cho thÊy sù thê ¬, v« nh©n đạo của xã hội đối với ngời nghÌo c, LÇn thø ba : - C©y th«ng N« en => mong íc đợc vui đón Nô en. d, LÇn thø t : - Bµ néi hiÖn vÒ. - Em bÐ cÊt lêi nãi víi bµ => Mong đợc ở mãi cùng bà (ngêi yªu th¬ng em nhÊt, => sù thơng nhớ bà đợc che chở, yêu th¬ng. e, LÇn thø n¨m : - Em quÑt hèi h¶, liªn tôc… k× hÕt bao diªm… - H×nh ¶nh bµ hiÖn lªn cao lín, đẹp - Em muèn nÝu gi÷ bµ em l¹i víi em - Em đã bay lên cùng bà * Cô bé bán diêm bị bỏ rơi, đói rét, cô độc. Luôn khao khát đợc Êm no yªn vui, th¬ng yªu. => T¸c gi¶ bµy tá niÒm c¶m.

(52) buèt, trong niÒm hy vọng tan biÕn cïng ảo ảnh về một ngời thân yêu đã mất. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt kÓ truyÖn cña t¸c gi¶ ë ®o¹n 2 ?. ? PhÇn cuèi cña truyÖn cho ta thÊy c¶nh tîng g×? ? Cảnh em bé chết vì giá rét trong đêm giao thõa gîi cho em c¶m xóc g×? ? Tình cảm của mọi ngời đối với cảnh tợng ấy nh thế nào? * Em thật tội nghiệp. Ngời đời đối sử víi em qu¸ l¹nh lïng, chØ cã mÑ, bµ em là thơng em, nhng đều đã mất. Ngời cha đối sử với em thiếu tình thơng, khách qua đờng chẳng đoái hoài nên em chẳng bán đợc diêm, những ngời nhìn thấy thi thÓ em vµo ngµy mång 1 tÕt còng l¹nh lïng nh thÕ ? C¶m nhËn cña em vÒ c¶nh th¬ng t©m nµy? TÊm lßng cña t¸c gi¶ muèn göi g¾m qua truyÖn ng¾n nµy lµ g×? - Trong c¸i x· héi cò thiÕu t×nh th¬ng Êy chØ cã An - ®Ðc – xen víi tÊt c¶ niÒm thơng cảm, thơng yêu đối với em bé bất hạnh…Vì vậy miêu tả thi thể em với đôi má hồng, đôi môi đang mỉm cời, hình dung ra c¶nh huy hoµng cña hai bµ ch¸u bay lên trời đón lấy những niềm vui đầu năm. Nhng đã phải thừa nhận rằng cái chết của bé thật thơng tâm, cảm động Hoạt động 3 : Hớng dẫn tổng kết ? T¹i sao cã thÓ nãi c« bÐ b¸n diªm lµ mét bµI ca vÒ lßng nh©n ¸i víi con ngêi nãi chung, trÎ em nãi riªng?. th«ng, th¬ng yªu s©u nÆng cña mình đối với em bé đáng thơng, bÊt h¹nh.  HiÖn thùc, méng tëng xen kÏ nhau, s¾p xÕp hîp lý, khÐo lÐo gợi lên trớc ngời đọc vẻ đẹp hồn nhiên tơi tắn của em bé đáng thơng. Ngòi bút nhân ái và lãng mạn của nhà văn đã làm cho câu chuyện cảm động đau thơng mà vÉn nhÑ nhµng ®Çy chÊt th¬ 3. Mét c¶nh th¬ng t©m - Em chÕt v× gi¸ rÐt - Ch¼ng ai biÕt nh÷ng ®iÒu kú diệu em đã trông thấy => Em chết trong đói, rét=> Hình ảnh đẹp nh tiên đồng ngọc n÷ >< giã l¹nh, bÇu trêi xanh nh¹t cña ngµy ®Çu n¨m - Cảnh thơng tâm >< thái độ thờ ¬ cña mäi ngêi. III. Tæng kÕt 1. NghÖ thuËt : - §an xen yÕu tè thËt vµ méng tëng - KÕt hîp tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m - Kết cấu tơng phản, đối lập ? Em học tập đợc những gì từ nghệ thuật - Trí tởng tợng bay bổng kÓ truyÖn cña t¸c gi¶? 2. Néi dung : B»ng sù th¬ng * H/s đọc ghi nhớ xót, đồng cảm bênh vực trẻ em nghèo, tác giả đã lột tả cho chóng ta thÊy : trªn thÕ gian lạnh lùng đói khát không có chổ cho no Êm, niÒm vui, h¹nh phóc cña trÎ th¬ nghÌo khæ Hoạt động 4 : Hớng dẫn luyện tập - Hình ảnh, chi tiết nào trong truyện làm em cảm động nhất? Vì sao? - Từ truyện này, chúng ta thấy trách nhiệm của ngời lớn đối với trẻ em nh thế nµo? Ngîc l¹i. 4. Củng cố: Gv củng cố nội dung tiêt 2 và nội dung cả bài để học sinh nắm được nội dung bài tốt..

(53) 5.Híng dÉn häc ë nhµ - Lµm c©u hái sè 4 (sgk) vµo giÊy - Ghi l¹i c¶m nhËn cña em vÒ mét chi tiÕt nghÖ thuËt t¬ng ph¶n trong ®.trÝch bằng đ.v diễn dịch ( gạch chân câu chủ đề) - So¹n bµi tiÕp theo. ==========================.

(54) Ngµy So¹n:21/9/2014 TiÕt 23. Trî tõ, th¸n tõ I– MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu thế nào là trợ từ và thán từ, các loại thán từ. - Nhận biết và hiểu tác dụng của trợ từ, thán từ trong văn bản. - Biết dùng trợ từ và thán từ trong các trường hợp giao tiếp cụ thể. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm trợ từ, thán từ. - Đặc điểm và cách sử dụng trợ từ , thán từ. 2. Kỹ năng: Dùng trợ từ và thán từ phù hợp trong nói và viết. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n, nghiªn cøu bµi. 2/ HS: Häc bµi cò xem tríc bµi míi IV. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học: 1. ổn định lớp. 2. KiÓm trabµi cò: ? ThÕ nµo lµ tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh? LÊy vÝ dô mçi lo¹i tõ riªng. ? T×m c©u th¬ cã sö dông tõ tîng thanh, tîng h×nh mµ em biÕt vµ ph©n tÝch ngắn gọn giá trị của chúng trong câu thơ đó. 3. Bµi míi: Hoạt động 1- Khởi động Trong quá trình giao tiếp, đôi khi ngoài nội dung thông báo khách quan, chúng ta còn muốn thể hiện thái độ, tình cảm của mình và việc sử dụng phù hợp các trợ từ, thán từ sẽ giúp ta đạt đc hiệu quả giao tiếp mà mình mong muốn. Hoạt động 2:(8p) I/ - Trợ từ: - HS đọc 3 câu ở mục 1 1. T×m hiÓuvÝ dô : ? NghÜa cña c¸c c©u díi ®©y cã g× kh¸c nhau? - Nã ¨n hai b¸t Vì sao có sự khác nhau đó? c¬m. C©u 1: Th«ng b¸o kh¸ch quan. - Nã ¨n nh÷ng hai C©u 2, 3: Th«ng b¸o kh¸ch quan+ chñ quan. b¸t c¬m. ? C¸c tõ nh÷ng vµ cã ë trong c©u 2, 3 biÓu thÞ thái độ gì của ngời nói? Nó đi kèm từ ngũ nào - Nã ¨n cã hai b¸t trong c©u? c¬m. - Đi kèm từ ngũ sau nó -> Thái độ nhấn mạnh, => Câu 2 đánh giá ăn nhiều=> đánh giá của ngời nói đối với sự vật, sự việc. Bày tỏ thái độ qua từ: những. ? Nh÷ng tõ nh “ Cã” vµ “ Nh÷ng “ ë hai c©u trªn gäi lµ trî tõ, vËy trî tõ lµ g×? => Câu 3 đánh giá ăn ít=> Bày ? Đặt 3 câu có từ chính, đích, ngay. tỏ thái độ qua từ: có - Nãi dèi lµ tù lµm h¹i chÝnh m×nh - Tôi đã gọi đích danh nó ra. 2. Ghi nhí: SGK Hoạt động 3( 8p): II/ - Thán từ: - HS đọc ví dụ 2: SGK 1/.T×m hiÓu VD: ? C¸c tõ nµy, a, vÇng trong nh÷ng ®o¹n trÝch biÓu thÞ ®iÒu g×? - Câu a: Này, Gây sự chú ý ở ngời đối thoại. Từ A: Biểu thị thái độ tức giận khi nhận ra điều gì đó ko tốt. - Câu b: Vâng, biểu thị thái độ lễ phép, vui 2/. Ghi nhớ: SGK mõng..

(55) ? HS đọc nội dung mục 2 và trả lời câu hỏi SGK? ( a, b) ? VËy th¸n tõ lµ gi? Th¸n tõ gåm mÊy lo¹i chÝnh? ? Đặt câu có thán từ “ A” biểu thị thái độ vui mõng? §Æt c©u víi nh÷ng th¸n tõ kh¸c? - A ! Tôi đã hiểu đợc bài cô giáo cho hôm nay råi. Hoạt động 4:(17')III/ - Luyện tập: ? Trong c¸c c©u ë bµi tËp 1, tõ nµo lµ trî tõ? Tõ Bµi tËp 1: nµo kh«ng ph¶i lµ trî tõ? C©u cã trî tõ: a, c. g, i Bµi tËp 2: - LÊy: NhÊn m¹nh ý nghÜa kh«ng cã g×. - Nguyªn: NhÊn m¹nh ý tiÒn th¸ch c íi qu¸ cao. - Đến: Thể hiện thái độ hơi bất bình vì vấn đề rất vô lý. - C¶: nhÊn m¹nh ý kh«ng b×nh ? HS đọc kĩ những đoạn trích từ tác phẩm “ thờng, ăn rất khoẻ. L·o H¹c “ cña Nam Cao vµ chØ ra c¸c th¸n tõ - Cø: ThÓ hiÖn sù lÆp ®i lÆp l¹i. trong những câu đó. BT 3 a). Nµy, µ. b). Êy. c). V©ng. ? HS đọc các câu ở BT 4 ( SGK) và cho biết các d). Chao ôi. th¸n tõ in ®Ëm béc lé c¶m xóc g×? e). Hìi ¬i. Bµi tËp 4: chÝ. chÝ. xin tiÕc nuèi. hîp lÝ. Kìa: Tỏ ý đắc Ha. ha:. Kho¸i. ¸i ¸i: Tá ý van Than «i: Tá ý. 4. LuyÖn tËp cñng cè (3p): ? Đặt câu có nội dung tuỳ chọn trong đó có sử dụng trờ từ và thán từ. 5 . Híng dÉn tù häc:(3') Bµi cò: - N¾m ghi nhí, lµm bµi tËp 2, 5. - Vận dụng kiến thức về trợ từ, thán từđể nhận biết chúng trong 1 văn bản đã học. Bµi míi: Xem tríc néi dung bµi míi: T×nh th¸i tõ - Nhận ra và hiểu vai trò của các yếu tố miêu tả, biểu cảm trong văn bản tự sự. - Biết cách đưa các yếu tố miêu tả, biểu cảm vào bài văn tự sự. --------------------------------------------.

(56) Ngµy So¹n: 21/9/2014 TiÕt 24. Miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n b¶n tù sù I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nhận ra và hiểu vai trò của các yếu tố miêu tả, biểu cảm trong văn bản tự sự. - Biết cách đưa các yếu tố miêu tả, biểu cảm vào bài văn tự sự. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Vai trò của yếu tố kể trong văn bản tự sự. - Vai trò của các yếu tố miêu tả, biểu cảm trong văn bản tự sự. - Sự kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu lộ tình cảm trong văn bản tự sự. 2. Kỹ năng: - Nhận ra và phân tích được tác dụng của các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong một văn bản tự sự. - Sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong làm văn tự sự III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n, nghiªn cøu bµi. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi IV. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học: 1. ổn định lớp: 2. KT Bµi Cò: ? ThÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù? Khi tãm t¾t v¨n b¶n tù sù cÇn lu ý ®iÒu g×? 3. Bµi míi: Hoạt động 1: Khởi động Trong một văn bản tự sự, nếu chỉ có sự việc, nhân vật, hành động đơn thuần thì văn bản trở nên khô khan và cứng nhắc. Bởi vậy để văn bản tự sự trở nên hấp dẫn, hình dáng sự việc và nhân vật thêm sinh động và để bộc lộ tình cảm của ngời viết trớc những sự việc và nhân vật thì đòi hỏi văn tự sự phải có kết hợp của yếu tố miêu tả vµ biÓu c¶m? Hoạt động 2: I/ -Sự kết hợp các yếu tố kể, tả và biểu lộ tình cảm trong V¨n tù sù: ? Theo em thÕ nµo lµ miªu t¶, biÓu c¶m 1.VD vµ kÓ? - Kể: Tập trung nêu sự việc, hành động, n.vËt - Tả: Chỉ ra tính chất, màu sắc và mức độ của sự việc, nhân vật hành động. - Biểu cảm: Bày tỏ cảm xúc thái độ của ngêi viÕt. - Cho HS đọc đoạn văn ở SGK. ? Em hãy xác định các yếu tố tự sự ( Sự viÖc lín vµ sù viÖc nhá) trong ®o¹n v¨n? 2. NhËn xÐt: + Sù viÖc lín: KÓ l¹i cuéc gÆp gì c¶m động giữa nhân vật tôi với ngời mẹ lâu ngµy xa c¸ch. + Sù viÖc nhá: MÑ t«i vÉy t«i, t«i ch¹y theo chiÕc xe chë mÑ, mÑ kÐo t«i lªn xe t«i oµ khãc, mÑ khãc theo, t«i ngåi bªn mÑ ng· ®Çu...quan s¸t mÑ. ? Xác định các yếu tố miêu tả và biểu c¶m trong ®o¹n v¨n? + YÕu tè miªu t¶: Thë hång héc, tr¸n ®Èm må h«i, rÝu c¶ ch©n l¹i, mÑ kh«ng cßm câi, mÆt t¬i s¸ng, m¾t trong, da mÞn..

(57) + YÕu tè biÓu c¶m: Hay t¹i sù sung síng... sung tóc? T«i thÊy nh÷ng c¶m gi¸c l¹ thêng, ph¶i bÐ l¹i ... ªm dÞu v« cïng. - C¸c yÕu tè tù sù miªu t¶ biÓu c¶m ? Các yếu tố này đứng riêng hay đan xen không đứng tách riêng mà đan xen vµo nhau? vào nhau 1 cách hài hoà để tạo nên ? Em thö bá hÕt c¸c yÕu tè miªu t¶, biÓu m¹ch v¨n nhÊt qu¸n cảm sau đó chép các câu kể ngời, sự việc thµnh 1 ®o¹n Em cã nhËn xÐt g× vÒ ®o¹n văn đó? - Vai trß: Miªu t¶, biÓu c¶m lµm cho - Khô khan không gây xúc đoạn văn hấp dẫn, sinh động, khiến ngời đọc phải suy nghĩ, liên tởng. động cho ngời đọc. ? YÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m cã vai trß Gióp ngêi viÕt béc lé t×nh c¶m, th¸i nh thế nào đối với văn bản tự sự? Trong độ, suy nghĩ của mình. ®o¹n v¨n , miªu t¶ lµm cho cuéc gÆp gì trở nên sinh động , có màu sắc hơng vị , hình dáng, diện mạo, hành động, nhân vật, nh hiện lên trớc mắt ngời đọc. Biểu c¶m gióp thÓ hiÖn râ t×nh mÉu tö s©u nÆng , thÊm thÝa, s©u s¾c , thÓ hiÖn th¸i 3.Vai trß cña yÕu tè kÓ ngêi- viÖc độ trân trọng yêu mến của tác giả đối với trong văn bản tự sự. nh©n vËt , sù viÖc. ? NÕu chØ cã c¸c yÕu tè miªu t¶, biÓu - Lµ yÕu tè chÝnh t¹o nªn cèt truyÖn, cã vai trß quan träng nhÊt trong v¨n c¶m th× ®o¹n v¨n nh thÕ nµo? - §o¹n v¨n kh«ng cßn c¸c sù viÖc, nh©n b¶n tù sù. vËt, kh«ng cßn chuyÖn vµ trë nªn vu v¬, khã hiÓu. ? Ngêi ta sö dông yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m trong v¨n b¶n tù sù nh thÕ nµo? Vai *Ghi nhí: SGK trò của những yếu tố đó? Học sinh đọc ghi nhí. Hoạt động 3: II/ - Luyện tập: - GV cho HS thảo luận nhóm, sau đó gọi 1 HS đại diện trình bày? - GV híng dÉn HS lµm vµo giÊy nh¸p, sau đó trình bày trớc lớp.. Bµi tËp 1: Miªu t¶ : Sau 1 håi trèng … s¾p hµng … ®i vµo líp , ko ®i …ko đứng lại, co lên 1 chân… duối mạnh nh đá 1 quả ban tởng tợng. - BiÓu c¶m: Vang déi c¶ lßng t«i c¶m thÊy m×nh ch¬ v¬ , vông vÒ lóng tóng , run run theo nhÞp bíc rén rµng trong líp. - ë vb T¾t §Ìn : u van con , u l¹y con … ®i víi u. - Vb L·o H¹c: Chao «i ! §èi víi nh÷ng ngêi … ta th¬ng Bµi tËp 2: Hs vÒ nhµ lµm theo gîi ý cña gi¸o viªn.. 4. LuyÖn tËp cñng cè: - Ngời ta có sử dụng 1 cách độc lập các yếu tố miêu tả và biểu cảm hay ko? Vậy thì trong những văn bản nào, mỗi yếu tố đó đóng vai trò chủ đạo? - Vai trß cña c¸c yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m trong v¨n tù sù 5. Híng dÉn dÆn dß: Bµi cò: - N¾m néi dung bµi häc. - TËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù kÓ vÒ mét ®iÒu thó vÞ ë líp em, cã sö dông yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m. Bµi míi: chuÈn bÞ lµm bµi cho giê LuyÖn tËp ë giê sau..

(58) - Đặc điểm thể loại truyện với nhân vật, sự kiện, diễn biến truyện qua một đoạn trích trong tác phẩm Đôn Ki-hô-tê. - Ý nghĩa của các cặp nhân vật bất hủ mà Xéc -van - tét đã góp vào văn học nhân loại: Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa. ------------------------------------------------.

(59) Ngµy So¹n: 27/9/2014 TiÕt 25 V¨n b¶n: §¸nh nhau víi cèi xay giã (TrÝch: §«n-ki-h«-tª cña XÐc-van-tÐt) I.– MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Cảm nhận đúng về các hình tượng và cách xây dựng các nhân vật này trong đoạn trích. II– TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Đặc điểm thể loại truyện với nhân vật, sự kiện, diễn biến truyện qua một đoạn trích trong tác phẩm Đôn Ki-hô-tê. - Ý nghĩa của các cặp nhân vật bất hủ mà Xéc -van - tét đã góp vào văn học nhân loại: Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa. 2. Kỹ năng: - Nắm bắt diễn biến của các sự kiện trong đoạn trích. - Chỉ ra được những chi tiết tiêu biểu cho tính cách mỗi nhân vật (Đôn Ki-hôtê và Xan-chô Pan-xa) được miêu tả trong đoạn trích. 3. Thái độ: - GD ý thức sống đúng đắn, có lý tởng sống cao đẹp. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV: Nghiªn cøu tµi liÖu liªn quan, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi míi. IV. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học: I. ổn định lớp: 2. KiÓm tra bµi cò: ? Sự thông cảm, TY thơng sâu sắc của nhà văn với cô bé bán diêm đợc thể hiÖn qua nh÷ng chi tiÕt nµo? ? Nghệ thuật đặc sắc và nổi bật nhất trong truyện là gì? có tác dụng gì trong ph¶n ¸nh néi dung t¸c phÈm 3. Bµi míi: Hoạt động 1: Khởi động Tây Ban Nha là đất nớc ở phía Tây Âu, trong thời đại Phục hng (thế kỉ XIV - XVI) đất nớc này đã sản sinh ra một nhà văn vĩ đại Xéc-van-tét(1547 - 1616) với tác phẩm bÊt hñ - bé tiÓu thuyÕt §«n Ki- h«- tª.Trong tiÕt häc nµy chóng ta sÏ t×m hiÓu v¨n bản “ Đánh nhau với cối xay gió “ trích trong tác phẩm đó. Hoạt động của h/s Kết quả cần đạt (Díi sù híng dÉn cña g/v) (Néi dung bµi häc) Hoạt động 2 : Hớng dẫn tìm hiểu I.Đọc,tìm hiểu chung chung v¨n b¶n 1, T¸c gi¶ : ? Tr×nh bµy ng¾n gän hiÓu biÕt cña - XÐc – van – tÐc (1547 – 1616) em vÒ t¸c gi¶ vµ bé tiÓu thuyÕt “§«n - Lµ nhµ v¨n T©y Ban Nha – ki – h« - tª” - T¸c phÈm næi tiÕng “§«n – ki – - G/v nhËn xÐt, lu ý vÒ t¸c gi¶ h« - tª” - G/v gi¶i thÝch t¸c phÈm “§«n– - §o¹n trÝch “§¸nh nhau víi cèi xay giã” ki– h« - tª” dÉn vµo ®o¹n trÝch. trÝch trong t¸c phÈm “§«n – ki – h« tª” - G/v hớng dẫn cách đọc : 3 h/s nối 2, Đọc : tiếp nhau đọc 3, Tõ khã : 2014,5 …. - G/v kiểm tra việc nhớ từ khó của - Truyện kiếm hiệp : Truyện về cuộc đời h/s sù nghiÖp cña nh÷ng hiÖp sÜ - Cối xay gió : Cối xay hành động bằng søc giã thæi quay c¸nh qu¹t => phæ biÕn ë Ch©u ¢u H/s th¶o luËn c©u hái 1 sgk 4, Bè côc :.

(60) - Tõ ®Çu… kh«ng c©n søc => thÇy trß Đôn – ki trớc trận đấu - TiÕp theo….. ra xa => thÇy trß Đôn – ki trong trận đấu - Còn lại : thầy trò Đôn... sau trận đấu ? Xác định nhân vật trọng tâm của 5, Sự việc chính : truyÖn (§«n – ki vµ Xan – ch«) - Hai thÇy trß nh×n thÊy nh÷ng chiªc cèi xay giã. - Hai thầy trò nhận định về những chiếc ?Dùa vµo 5 sù viÖc trªn h·y tãm t¾t cèi xay giã l¹i ®o¹n trÝch. - Đôn – ki đánh nhau với cối xay gió * Tãm t¾t : - Quan niệm, cách sử về đau đớn §«n – ki gÆp nh÷ng chiªc cèi - Quan niÖm vÒ chuyÖn ¨n, ngñ xay gió và chàng nghĩ đó là những tªn khæng lå xÊu xa. MÆc cho Xan – chô can ngăn, Đôn – ki đơn phơng độc mã lao tới cánh quạt khiến c¶ ngêi lÉn ngùa bÞ träng th¬ng. Trªn đờng đi tiếp, Đôn – ki – hô - tê vì danh dù cña hiÖp sÜ, v× nµng §uyn – xi – nª - a, v× theo s¸ch nªn chµng đã không rên rĩ, không ăn, không ngñ. Trong khi Êy Xan – ch« vÉn cø việc ăn no ngủ kỹ .Hoạt động 3: Trß ch¬i: Ai nhanh h¬n II. §äc - T×m hiÓu chi tiÕt ? Hãy nêu những đặc điểm cơ bản cña 2 thÇy trß §«n...? Nh©n 1.§«nKih« tª 2. Xanch«Panxa - XuÊt th©n; vËt - h×nh d¸ng; - suy nghÜ; - trang bÞ ? Em có cảm nghĩ gì trớc 2 hình ảnh Hoạt động 4 :Luyện tập: nµy? GV đọc cho tham khảo về tấc giả, tác Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ phẩm trong từ điển văn học. thuËt g× trong kh¾c ho¹ n.v? 4. Cñng cè: ? Hai nhân vật này đợc đặt cạnh nhau gợi cho em những cảm xúc gì? 5. Híng dÉn tù häc: - §äc kÜ l¹i phÇn chó thÝch vÒ t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm trong tõ ®iÓn v¨n häc. - So¹n kÜ phÇn bµi cßn l¹i. ----------------------------------------.

(61) Ngµy So¹n: 27/9/2014 TiÕt 25 V¨n b¶n: §¸nh nhau víi cèi xay giã (Tiếp) (TrÝch: §«n-ki-h«-tª cña XÐc-van-tÐt) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Cảm nhận đúng về các hình tượng và cách xây dựng các nhân vật này trong đoạn trích. II– TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Đặc điểm thể loại truyện với nhân vật, sự kiện, diễn biến truyện qua một đoạn trích trong tác phẩm Đôn Ki-hô-tê. - Ý nghĩa của các cặp nhân vật bất hủ mà Xéc -van - tét đã góp vào văn học nhân loại: Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa. 2. Kỹ năng: - Nắm bắt diễn biến của các sự kiện trong đoạn trích. - Chỉ ra được những chi tiết tiêu biểu cho tính cách mỗi nhân vật (Đôn Ki-hôtê và Xan-chô Pan-xa) được miêu tả trong đoạn trích. 3. Thái độ: - GD ý thức sống đúng đắn, có lý tởng sống cao đẹp phù hợp thực tế. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV: Nghiªn cøu tµi liÖu liªn quan, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi míi. IV. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học: 1. ổn định lớp: 2. KiÓm tra bµi cò: ? Tãm t¾t ®o¹n trÝch " §¸nh nhau víi cèi xay giã" . 3. Bµi míi: Hoạt động 1: Khởi động Đôn Ki-hô-tê đánh nhau với cối xay gió, cuộc chiến diễn ra nh thế nào? Kết quả ra sao? H«m nay chóng ta t×m hiÓu. Hoạt động 2 ? Hãy lập bảng so sánh những tương phản giữa hai thầy trò. ? §Ó chøng tá con ngêi hiÖp sÜ, §«n Ki-h«-tª đã có những lời nói, suy nghĩ và hành động nh thÕ nµo?. ? Em cã suy nghÜ g× vÒ những hành động? ? V× sao §«nKi-h«-tª cã suy nghÜ ®iªn rå nh vËy? ? H·y ph©n tÝch ®iÓm đáng cời, đáng chê và. Sự vật, Đôn Ki-hô-tê hiện tượng Cối xay gió Khổng lồ xấu xa Cánh quạt Cánh tay dài ngẵng Thất bại Vì pháp sư Phơren-xtôn Đau đớn Không rên la Quan niệm Vì lý tưởng công sống bằng và tự do cho mọi người. Mục đích Xả thân vì lý sống tưởng đến cùng Bản tính Ưa phiêu lưu mạo hiểm Sách vở Tôn sùng nhất nhất tuân theo Suy nghĩ Viễn vông. Xan-chô Pan-xa Cối xay gió Chỉ là cánh quạt Vì đánh nhau với cối xay gió Mặc sức rên la Thực dụng vì bản thân mình Hưởng thụ cá nhân Nhát gan, lười biếng Không biết gì về sách vở Thực tế.

(62) điểm tốt đẹp của 2 n.v n ày? ? Theo em tác dụng của - Xây dựng cặp nhân vật theo lối tương phản. Sự tương nghệ thuật tương phản phản ấy lại bổ trợ tính cách cho nhau (tính thực tế của giám mã – tính viễn vông của hiệp sĩ) ấy như thế nào ? ? Bài học rút ra từ cặp * Bµi häc: Làm người phải biết sống có ước mơ, lý thầy trò này? tưởng và can đảm thực hiện ước mơ lý tưởng. - Phải yêu sách vở nhưng đừng quá mê muội để đến mức xa rời thực tế, viễn vông, điên rồ. - Không quá thực dung, không nên ích kỷ. Hoạt động 3 III/- Tổng kết – Ghi nhớ ? Khái quát lại nội - Nghệ thuật tương phản có tác dụng khắc họa tính cách dung nghệ thuật bài hai nhân vật: Đôn Ki-hô-tê thật nực cười nhưng cơ bản học. có những phẩm chất đáng quý; Xan chô Pan-xa có những mặt tốt song cũng bộc lộ nhiều điểm đáng chê trách. - Cho HS đọc ghi nhớ. - Nd: SGK/80 4. LuyÖn tËp cñng cè : - Ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ nh©n vËt §«n- ki- h«- tª vµ Xan ch«- pan- xa ? - Cần thấy rõ dụng ý của việc xây dựng cặp nhân vật tương phản này . 5. Híng dÉn, dÆn dß: Bµi cò: - §äc kÜ v¨n b¶n vµ tãm t¾t néi dung. - N¾m néi dung, ý nghÜa vµ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n vµ rót ra bµi cho b¶n th©n. Bµi míi: Soạn - Hiểu thế nào là tình thái từ. - Nhận biết và hiểu tác dụng của tình thái từ trong văn bản. - Biết sử dụng tình thái từ phù hợp với tình huống giao tiếp. ------------------------------------.

(63) Ngµy So¹n: 27/9/2014 TiÕt 27. T×nh th¸i tõ. I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu thế nào là tình thái từ. - Nhận biết và hiểu tác dụng của tình thái từ trong văn bản. - Biết sử dụng tình thái từ phù hợp với tình huống giao tiếp. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm và các loại tình thái từ. - Cách sử dụng tình thái từ. 2. Kỹ năng: Dùng tình thái từ phù hợp với yêu cầu giao tiếp. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n, nghiªn cøu bµi. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi IV. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học: 1. ổn định: 2.KT Bµi Cò: ThÕ nµo lµ trî tõ, th¸n tõ? Cho vÝ dô? 3. Bµi míi: Hoạt động 1- Giới thiệu bài: ë mét sè trêng hîp, khi ta thªm vµo c©u trÇn thuËt nh÷ng t×nh th¸i tõ th× nã trë thµnh c©u cÇu khiÕn, c©u c¶m th¸n hoÆc c©u nghi vÊn. TiÕt häc h«m nay chóng ta t×m hiÓu xem t×nh th¸i tõ lµ g×? C«ng dông cña nã nh thÕ nµo trong viÖc t¹o c©u trong mục đích nói. Hoạt động 2: I/ - Chức năng của tình thái từ: - HS chó ý quan s¸t tõ in ®Ëm ë (I) 1. VD: ? Trong các ví dụ đó, nếu bỏ các từ in đậm thì ý nghĩa của câu có gì thay đổi? a). Bá tõ “ µ”: Kh«ng cßn lµ c©u nghi vÊn b). Bá tõ “ §i “ Kh«ng cßn lµ c©u cÇu a). Tõ “ µ”: YÕu tè t¹o nªn c©u hái. khiÕn. c). Bá tõ “ Thay”: Kh«ng cßn lµ c©u c¶m b). Tõ “ §i”: YÕu tè t¹o nªn c©u cÇu khiÕn. th¸n. ? Nh vËy mçi tõ in ®Ëm trªn lµ mét yÕu tè c). Tõ “ Thay”: YÕu tè t¹o nªn c©u c¶m th¸n. cÊu t¹o nªn c©u g×? ? ë vÝ dô (d) tõ “ ¹ “ biÓu thÞ s¾c th¸i t×nh c¶m g× con ngêi? 2. Ghi nhí: SGK ? Nh vậy những từ in đậm đó gọi là tình th¸i tõ? ? Em h·y cho biÕt t×nh th¸i tõ lµ g×? nã gåm nh÷ng lo¹i nµo? Hoạt động 3: II/ - Sử dụng tình thái từ: - HS đọc các câu ở mục (II) và cho biết 1. VD những từ in đậm ( tình thái từ) đợc dùng trong hoµn c¶nh giao tiÕp kh¸c nhau nh thÕ nµo? 1). µ: hái, th©n mËt, b»ng vai nhau. 2). ¹: hái, kÝnh träng. 3). NhÐ: CÇu khiÕn, th©n mËt. 2/. Ghi nhí: SGK 4). ¹: CÇu khiÕn lÔ phÐp. ? VËy sö dông t×nh tahÝ tõ cÇn lu ý nh÷ng g×?.

(64) BT nhanh: Cho c©u" Nam häc bµi". H·y thêm tình thái từ để thay đổi sắc thái ý nghÜa cña c©u trªn? - HS đọc to rõ ghi nhớ Hoạt động 4:(15') III/ - Luyện tập: - HS đọc nội dung bài tập 1 và xác định Bài tập 1: tõ nµo lµ t×nh th¸i tõ vµ tõ nµo kh«ng TTT: b, c, e, i ph¶i? Bµi tËp 2: Gi¶i thÝch ý nghÜa cña c¸c t×nh th¸i tõ in a). Chø: Nghi vÊn. ®Ëm? b). Chø: NhÊn m¹nh. c) : Ph©n v©n. d). NhØ: Th©n mËt. e). NhÐ: Th©n mËt. g). VËy: MiÔn cëng, kh«ng hµi lßng. h). C¬ mµ: thuyÕt phôc. Bµi tËp ( Bæ sung). Bµi tËp 1: ? Xác định tình thái từ trong các câu sau? Bµi tËp 2: - Anh ®i ®i! - Chị đã nói thế ? - Sao mµ l¾m nhØ nhÐ c¬ chø? ? Cho mét c©u cã th«ng tin sù kiÖn: Na học bài. Dùng tình thái từ để thay đổi sắc th¸i vµ ý nghÜa cña c©u trªn? 4. LuyÖn tËp cñng cè: Nh¾c l¹i chøc n¨ng cña t×nh th¸i tõ? Thö lÊy 1 vÝ dô vÒ t×nh th¸i tõ cÇu khiÕn? 5. Híng dÉn, dÆn dß: (3') Bµi cò: - N¾m kÜ néi dung 2 ghi nhí, lµm bµi tËp 3, 4 ( SGK). - Gi¶i thÝch ý nghÜa cña t×nh th¸i tõ trong mét v¨n b¶n em tù chän Bµi míi: - Xem l¹i néi dung bµi: Miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n b¶n tù sù. - Chän 1 trong ba sù viÖc nªu ë s¸ch gi¸o khoa vµ viÕt ®o¹n v¨n tù sù cã sö dông yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m. --------------------------------------------------------Ngµy So¹n: 27/9/2014 TiÕt 28. LuyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Vận dụng kiến thức về các yếu tố, biểu cảm trong văn bản tự sự, thực hành viết đoạn văn tự sự có sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Sự kết hợp các yếu tố kể, và biểu lộ tình cảm trong văn bản tự sự. 2. Kỹ năng: - Thực hành sự dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong làm văn kể chuyện. - Viết đoạn văn tự sự có sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm có độ dài khoảng 90 chữ. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n, nghiªn cøu bµi. 2/ HS: ViÕt ®o¹n v¨n theo sù viÖc cho tríc. IV. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học: 1. ổn định:.

(65) 2 . KT Bµi Cò: ? Vai trß cña yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n b¶n tù sù? - KiÓm tra viÖc lµm BT2 cña HS 3. . Bµi míi: Hoạt động 1. Giới thiệu bài: ở tiết trớc chúng ta đã thấy vai trò quan träng cña c¸c yÕu tè miªu t¶ , biÓu c¶m trong v¨n tù sù .H«m nay …. : I/ - Quy tr×nh x©y dùng ®o¹n v¨n tù Hoạt động 2 - GV cho HS t×m hiÓu qui tr×nh x©y dùng sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶, biÓu 1. T×m hiÓu VD: cảm. HS đọc thầm các dữ kiện SGK. ? Những yếu tố cần thiết để xây dựng đoạn v¨n lµ g×? - Sự việc: Các hành vi, hành động...đã xảy ra. - Nhân vật chính: Chủ thể của hành động 2. Kết luận: Qui tr×nh x©y dùng ®o¹n v¨n gåm 5 hoÆc ngêi chøng kiÕn sù viÖc. ? Vai trß cña yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m bíc: trong v¨n tù sù? – Lµm cho sù viÖc dÔ hiÓu, hÊp dÉn, sinh + Lùa chän sù viÖc. + Lùa chän ng«i kÓ. động. ? Quy trình xây dựng 1 đoạn văn gồm mấy + Xác định thứ tự kể. + Xác định yếu tố miêu tả, biểu cảm. bíc? NhiÖm vô cña mçi bíc lµ g×? * GV yªu cÇu HS chän lùa sù viÖc vµ nh©n + ViÕt ®o¹n v¨n vËt råi viÕt thµnh ®o¹n v¨n (7’) GV lu ý HS: x/® cÊu tróc ®o¹n câu chủ đề tÝnh liªn kÕt, m¹ch l¹c - Gäi 3 HS tr×nh bµy bµi viÕt cña m×nh tríc líp – HS kh¸c nhËn xÐt vµ bæ sung. - GV nhËn xÐt vµ ®iÒu chØnh. Hoạt động 3: II/ - Luyện tập: ? Nhập vai ông giáo để viết đoạn văn theo 1/.Viết đoạn văn: sự việc và nhân vật đã cho ở SGK Sù viÖc, nh©n vËt : Sau khi b¸n chã , - HS viết: 4 em đọc bài viết, HS khác nhận lão Hạc sang nhà ông giáo kể lại.. xÐt. §ãng vai «ng gi¸o kÓ l¹i gi©y phót ? T×m trong truyÖn L·o H¹c cña Nam Cao Êy. ®o¹n v¨n t¬ng øng víi sù viÖc trªn? ( H«m - Hs viÕt sau L·o H¹c...L·o hu hu khãc) - §èi chiÕu ,so s¸nh ®o¹n v¨n trong ? Em hãy xác định yếu tố miêu tả và biểu văn bản: Kết hợp miêu tả , biểu cảm đợc sử dụng trong đoạn văn? Những cảm . yếu tố đó giúp Nam Cao biểu hiện điều gì? – Thể hiện sinh động sự đau đớn, quặn qu¹i vÒ tinh thÇn cña L·o H¹c trong gi©y 2/. So s¸nh víi ®o¹n v¨n t¬ng øng phót ©n hËn, xãt xa. cña Nam Cao: - Thể hiện sự cảm thông sâu sắc của nhân - Đoạn văn của Nam Cao đã khắc ho¹ thµnh c«ng 1 l·o H¹c giµ nua , vËt “ t«i” víi L·o H¹c. khốn khổ về hình dáng , đau đớn qu»n quaÞ vÒ tinh thÇn. 4. Cñng cè( 4') - GV cho HS đọc thêm 2 đoạn văn ở SGK để các em thấy đc sự kết hợp cña yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong ®o¹n v¨n tù sù? 5. Híng dÉn, dÆn dß:(3') Bµi cò: - TËp chän sù viÖc, nh©n vËt vµ tù viÕt thµnh ®o¹n v¨n cã sö dông yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m. Bµi míi: - §äc v¨n b¶n “ ChiÕc l¸ cuèi cïng”..

(66) - So¹n bµi theo c©u hái SGK. - Nhân vật, sự kiện, cốt chuyện trong một tác phẩm truyện ngắn hiện đại Mĩ. - Lòng cảm thông, sự sẻ chia giữa những nghệ sĩ nghèo. - Ý nghĩa của tác phẩm nghệ thuật vì cuộc sống của con người. ---------------------------------------------.

(67) Ngµy so¹n 4/10/2014 TiÕt 29 V¨n b¶n:. ChiÕc l¸ cuèi cïng. ( TrÝch ) O.Hen- ri. I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được tấm lòng yêu thương những người nghèo khổ của nhà văn được thể hiện trong truyện. - Thấy được nghệ thuật kể chuyện độc đáo, hấp dẫn của tác giả O Hen-ri. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Nhân vật, sự kiện, cốt chuyện trong một tác phẩm truyện ngắn hiện đại Mĩ. - Lòng cảm thông, sự sẻ chia giữa những nghệ sĩ nghèo. - Ý nghĩa của tác phẩm nghệ thuật vì cuộc sống của con người. 2. Kỹ năng: - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong tác phẩm tự sự để đọc – hiểu tác phẩm. - Phát hiện, phân tích đặc điểm nổi bật về nghệ thuật kể chuyện của nhà văn. - Cảm nhận được ý nghĩa nhân văn sâu sắc của truyện. 3. Thái độ: - T×nh c¶m yªu th¬ng con ngêi, quý träng gi¸ trÞ cña nghÖ thuËt ch©n chÝnh. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV: Soạn giáo án, đọc thêm truyện ngắn O-hen-ri. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi míi. IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định lớp: 2.KT Bµi Cò: ? Ph©n tÝch u vµ nhîc ®iÓm cña hai nh©n vËt: §«n Ki- h« -tª vµ gi¸m m· Xanch« Pan -xa trong ®o¹n trÝch “§¸nh nhau víi cèi xay giã”? ? Em rút ra đợc bài học gì qua hai nhân vật ấy? 3 . Bµi míi: Hoạt động 1 : Khởi động Văn học Mĩ là một nên văn học trẻ nhng đã xuất hiện những nhà văn kiệt xuất nh Hêminway, Giăc Lơn đơn.....Trong số đó, tên tuổi của O. Hen-ri nỗi bật lên nh 1 t¸c gi¶ truyÖn ng¾n tµi danh. ChiÕc l¸ cuèi cïng lµ mét trong nh÷ng truyÖn ng¾n cã giá trị đặc sắc của ông. Hoạt động 2(10ph): I/Đọc -Tìm hiểu chung - HS đọc chú thích (*) SGK 1. T¸c gi¶ ? ( KT kh¨n tr¶i bµn): Em h·y nªu nh÷ng nÐt c¬ - O. Hen-ri (1862- 1910) lµ b¶n vÒ t¸c gi¶ O.Hen-ri? - Giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶ nhµ v¨n MÜ qua báo văn học tuổi trẻ : Tên thật là ... Mồ côi - Thành công đặc biệt về mẹ, cha là thầy thuốc . Mời năm tuổi bỏ học để đi mảng truyện ngắn. lµm , lµm nhiÒu nghÒ. B¾t ®Çu viÕt tõ ngoµi 20 TruyÖn cña «ng thêng nhÑ tuæi , cã bót lùc dåi dµo ( 40 truyÖn ng¾n vµ 1 sè nhµng, nhng to¸t lªn tinh thÇn bài thơ ) có lối viết nhẹ nhàng , nửa h nửa thực , nhân đạo cao cả, tình thơng cã biÖt tµi x©y dùng cèt truyÖn chÆt chÏ , t×nh yªu nh÷ng ngêi nghÌo khæ. huèng ngÉu nhiªn , kÕt thóc thó vÞ, bÊt ngê. §· tõng ngåi tï 3 n¨m( téi thôt kÐt). ¤ng mÊt v× bÖnh lao. Bút danh của ông là tên của ngời quản tù đã đối 2.Tác phẩm: - ThÓ lo¹i: TruyÖn ng¾n xö tèt víi «ng . - GV hd cách đọc: Chú ý đọc đúng lời thoại, đặc biệt đoạn Xiu kể về cái chết của cụ Bơ-men, cần đọc với giọng cảm - Tóm tắt: động ngẹn ngào.Chú ý diễn biến tâm lí nhân vật.

(68) Giôn-xi, hành động, tình cảm của cụ Bơ-men ? HS tãm t¾t ng¾n gän v¨n b¶n. - Tõ khã: SGK ? HS đọc kĩ từ khó ở phần chú thích. ? PhÇn trÝch cã thÓ chia lµm mÊy phÇn ? Néi 3. Bè côc : 3 phÇn : - Từ đầu đên tảng đá -> Xiu dung tõng phÇn lµ g× ? vµ cô B¬- men lo l¾ng cho Gi«n- xi. - Tiếp đến thế thôi -> Giôn –xi qua c¬n nguy hiÓm. Cßn l¹i-> Xiu kÓ cho Gi«n-xi nghe vÒ c¸i chÕt cña cô B¬- men. Hoạt động3 II. §äc - T×m hiÓu chi tiÕt ? TruyÖn cã mÊy nh©n vËt? Hä lµm nghÒ g×? ? Trong ®.trÝch, em thÊy Gi«nxi ®ang ë trong t×nh 1. Nh©n vËt Gi«nxi - H/c: NghÌo, sng phæi tr¹ng ntn? - Suy nghÜ: l¸ cuèi cïng rông ? T×nh tr¹ng nµy khiÕn c« cã suy nghÜ g×? - sÏ chÕt. T©m tr¹ng tuyÖt väng, mÊt hÕt niÒm tin vµ nghÞ lùc sèng. ? Qua đó. em thấy G đang ở trong tâm trạng ntn? ? C©u v¨n: " Khi trêi...mµnh lªn" . em hiÓu thÕ nµo vÒ cau: G-con ng tµn nhÉn? - Câu văn trên nếu không đọc kĩ dễ dẫn đến hiểu lÇm. Tµn nhÉn ë ®©y lµ l¹nh lïng,tµn nhÉn víi chÝnh b¶n th©n m×nh. ? Qua đó ta càng thấy rõ tâm trạng gì của G? - Đáng thơng, đáng trách. ? TL: Em suy nghÜ g× vÒ G lóc nµy? - Thật lạ lùng, sau đêm ma bão chiếc lá vẫn còn đó, dũng cảm hiên ngang bám trụ trên cành. ? Tam trạng G có thay đổi không? Qua câu nói - Lá o rụng:- nghĩ chết là 1 nµo? - Em thËt ....mu«n chÕt lµ 1 téi... téi ? Nhận định nào nói đúng nhất ý nghĩ câu nói của - Soi g¬ng, ¨n Gi«nxi? - VÏ vÞnh... A. ThÊy l¸ o rông v× thÕ c« cßn sèng. B. ThÊy m×nh khiÕn mäi ng lo l¾ng. C. NhËn ra sù yÕu ®uèi, bu«ng xu«i cña m×nh. D. Cả 3 ý trên đúng. LÊy l¹i niÒm tin, hi väng vµ ? Câu nói: "Chị Xiu...Naplơ" cho thấy sự thay đổi TY cuộc sống - Khỏi bệnh. ntn ë suy nghÜ cña G? ? Theo em, nguyªn nh©n nµo khiÕn G khái bÖnh? ? TL: T¹i sao khi nghe Xiu kÓ vÒ c¸i chÕt cña cô Bơmen, tác giả lại không để G nói và bộc lộ thái độ gì thêm? - Kết thúc mở...gây cảm động sâu sắc trong lòng G, trong lòng ng đọc. Hoạt động 4 ? ViÖc G khái bÖnh gîi trong em nh÷ng suy nghÜ g×, rót ra bµi häc g× cho thùc tÕ cuéc sèng? - NghÞ lùc, TY c/s sèng gióp ta chiÐn th¾ng mäi bÖnh tËt, khã kh¨n. - Tự mình là ngọn đèn của mình, là nơi nơng tựa cho chÝnh m×nh. - Không đợc yếu đuối, buông xuôi... 4. Cñng cè: - GV đọc cho hs nghe phần đầu của truyện. - Ph©n tÝch ng¾n gänn t©m tr¹ng cña Gi«nxi? 5. Híng dÉn häc bµi.

(69) - Tãm t¾t néi dung ®o¹n trÝch. - T×m hiÓu tÊm lßng cña Xiu vµ cô B¬men víi G - Nghệ thuật viết truyện đảo ngợc tình huống 2 lần của tác giả. -----------------------------------------.

(70) Ngµy so¹n 4/10/2014 TiÕt 30 V¨n b¶n: ChiÕc l¸ cuèi cïng (tiếp) ( TrÝch ) O.Hen- ri I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được tấm lòng yêu thương những người nghèo khổ của nhà văn được thể hiện trong truyện. - Thấy được nghệ thuật kể chuyện độc đáo, hấp dẫn của tác giả O Hen-ri. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Nhân vật, sự kiện, cốt chuyện trong một tác phẩm truyện ngắn hiện đại Mĩ. - Lòng cảm thông, sự sẻ chia giữa những nghệ sĩ nghèo. - Ý nghĩa của tác phẩm nghệ thuật vì cuộc sống của con người. 2. Kỹ năng: - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong tác phẩm tự sự để đọc – hiểu tác phẩm. - Phát hiện, phân tích đặc điểm nổi bật về nghệ thuật kể chuyện của nhà văn. - Cảm nhận được ý nghĩa nhân văn sâu sắc của truyện. 3. Thái độ: - T×nh c¶m yªu th¬ng con ngêi, quý träng gi¸ trÞ cña nghÖ thuËt ch©n chÝnh. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV: Soạn giáo án, đọc thêm truyện ngắn O-hen-ri. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi míi. IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định lớp: 2.KT Bµi Cò: ? Tãm t¾t néi dung ®o¹n trÝch? ? Phân tích diễn biến tâm trạng của G? Từ đó em rút ra bài học gì cho b¶n th©n m×nh? 3 . Bµi míi: Hoạt động 1 : Khởi động Giônxi đã hồi sinh một cách kì diệu nhờ chiếc lá mỏng manh. Vậy có thực sự đó là chiếc lá dũng cảm? Thông qua đó, nhà văn muốn gửi gắm tới chúng ta những g×? §ã lµ néi dung bµi häc h«m nay. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ Hoạt động 2. NỘI DUNG CẦN ĐẠT II. §äc - T×m hiÓu chi tiÕt 2, T×nh yªu th¬ng cña Xiu. ? Trong ®o¹n trÝch t×nh yªu th¬ng cña Xiu đối với Giôn – xi biểu hiện nh thế nµo? ? T¹i sao Xiu cïng cô B¬ - Men sî rÖt ngã ra ngoµi cöa sæ nh×n c©y thêng xu©n, råi nh×n nhau ch¶ng nãi n¨ng g×? ? VËy s¸ng h«m sau Xiu cã biÕt chiÕc l¸ cuèi cïng lµ l¸ gi¶, l¸ vÏ hay kh«ng? V× sao? ? NÕu Xiu biÕt l¸ gi¶ th× truyÖn cã bít søc hÊp dÉn kh«ng? V× sao? - Nếu cô biết ý định của cụ Bơ-Men th× truyÖn sÏ kÐm hay ®i vµ ta sÏ kh«ng đợc thởng thức cả đoan văn nói lên tâm trạng lo lắng thấm đợm tình ngời của cô.. - Lo sî khi nh×n thÊy chiÕc l¸ thêng xu©n Ýt ái b¸m trªn têng… - C« sÏ ra sao nÕu Gi«n – xi chÕt ®i… - Động viên chăm sóc đối với ngời bệnh => V× lo cho tÝnh mÖnh, bÖnh tËt cña Giôn – xi và nhớ đến ý định sẽ chết cïng víi chiÕc l¸ cuèi cïng cña b¹n. - C« kh«ng hÒ biÕt chiÕc l¸ cuèi cïng lµ l¸ gi¶, l¸ vÏ v× c« kÐo mµnh lªn mét c¸ch ch¸n n¶n => c« ng¹c nhiªn : ¤ k×a… c« kh«ng hÒ biết ý định của Bơ - Men … Sau đó cô.

(71) ? VËy Xiu biÕt râ sù thËt nµo, lóc nµo? V× sao em biÕt ? H/s suy ®o¸n, th¶o luËn - Khi kÐo mµnh lªn, Gi«n – xi ng¹c nhiªn h¬n khi thÊy chiÕc l¸ k× l¹ gan l× vÉn cha rông, nhng Xiu th× kh«ng cã th¸i độ gì (có thể cô dễ dàng kiểm tra…). Nhng chính Xiu đã giấu bạn để cứu bạn. Tác giả đã nhiều lần tả thời tiết khắc nghiệt ma vẫn lạnh lẽo… suốt đêm ! Vậy mà chiÕc l¸ vÉn kh«ng rông. Gi«n – xi kh«ng nghi ngê v× c« ®ang yÕu mÖt, v× chiÕc l¸ gièng y nh thËt, v× tiÒm thøc muốn sống đã bừng tỉnh. Còn Xiu có thể cô đã biết đó là lá vẽ trong ngày hôm sau đó, có điều cô cha biết ai là tác giả của bức tranh kiệt tác đó ? ( Động não) Tại sao tác giả lại để lại cho Xiu kÓ l¹i chuyÖn vÒ c¸i chÕt vµ nguyªn nh©n c¸i chÕt cña cô B¬ - men? Qua đó ngời đọc thấy rõ hơn phong cách g× cña c« ho¹ sÜ trÎ nµy? G/v TiÓu kÕt : ë nh©n vËt Xiu ta thÊy c« hiÖn th©n víi tấm lòng vị tha, một con ngời giàu đức hy sinh thÇm lÆng, cã tr¸i tim nh©n hËu mênh mông. Xiu là một nhân vật đẹp làm ta xúc động ngỡng mộ về một tình bạn thuû chung cao quý - Cụ Bơ - Men là một hoạ sĩ đã ngoài 60 tuæi, kiÕm ¨n b»ng c¸ch ngåi lµm mÉu vÏ cho c¸c ho¹ sÜ trÎ. Cô m¬ íc vÏ mét kiÖt tác, nhng đã 40 năm nay cụ vẫn cha thực hiện đợc ? Những chi tiết nào nói lên tấm lòng thơng yêu và hành động cao cả của cụ Bơ men đối với Giôn – xi? ? V× sao t¸c gi¶ kh«ng trùc tiÕp t¶ c¶nh cụ Bơ - men vẽ tranh trong đêm gió rét, t¶ c¶nh cô bÞ bÖnh, ph¶i vµo viÖn vµ qua đời ở đó? (H/s th¶o luËn nhãm) ? V× sao cã thÓ nãi “chiÕc l¸ cuèi cïng” cña cô B¬ - men lµ mét kiÖt t¸c? (G/v thèng nhÊt tiªu chuÈn mét kiÖt t¸c nghÖ thuËt) - * KiÖt t¸c nghÖ thuËt (héi ho¹) - Cã gi¸ trÞ t tëng va nghÖ thuËt rÊt cao, ®em l¹i niÒm vui vµ kho¸i c¶m thÈm mÜ cho ngời xem, ngời nghe, ngời đọc Sau đó h/s thảo luận nhóm GV: Nó đợc hình thành trong gió rét, tuyÕt r¬i, díi ¸nh s¸ng vµng vät run rÉy của ngọn đèn bão. Bên chiếc thang lênh khªnh, lµ cô ho¹ sÜ giµ còng ®ang run run miệt mài tô đậm từng nhát cọ vào bức tờng gạch, đúng vào dây thờng xuân đã rông chiÕc l¸ cuèi cïng. cßn cói g¬ng mÆt hèc h¸c xuèng ngêi bÖnh vµ nãi nh÷ng lêi n·o nuét, c« cµng lo l¾ng bÊt lùc h¬n v× kh«ng biÕt ph¶i lµm gì mới có thể cứu đợc bạn. => Lµm cho c©u truyÖn diÔn ra mét c¸ch tù nhiªn mµ cßn gãp phÇn béc lé râ h¬n phÈm chÊt cña Xiu : KÝnh phôc nhí tiÕc cô ho¹ sÜ, hÕt lßng v× b¹n. 3. KiÖt t¸c cña cô B¬men. - Th¬ng yªu vµ lo l¾ng cho G - Vẽ chiếc lá cuối cùng để cứu Giôn - xi => Cô thËt cao thîng, cø l¼ng lÆng mµ lµm, quªn m×nh v× ngêi kh¸c, ch¼ng hÐ răng ngay cả Xiu biết ý định của mình =>Tạo đợc bất ngờ cho Giôn – xi và gây hứng thú bất ngờ cho cả bạn đọc chúng ta * KiÖt t¸c chiÕc l¸ cuèi cïng cña cô B¬ Men lµ v× - Rất đẹp (giống lá thật… đến nổi con m¾t chuyªn m«n cña c¶ hai ho¹ sÜ mµ còng kh«ng ph©n biÖt næi lµ thËt hay gi¶) - Cã gi¸ trÞ nh©n sinh rÊt cao : ®em l¹i sù sèng cho Gi«n – xi. ChiÕc l¸ kh«ng chØ đợc vẽ bằng bút lông, bột màu mà bằng c¶ t×nh th¬ng bao la vµ lßng hy sinh cao thîng - Nó là một kiệt tác, bởi cái giá quá đắt : Nó cứu đợc một ngời nhng lại cớp đi một ngời khác chính ngời đã sinh ra nó - Nã cho thÊy mét quy luËt nghiÖt ngh· cña nghÖ thuËt - KiÖt t¸c lµ hiÕm hoi, bÊt ngê ngoµi ý.

(72) G/v : Víi kiÖt t¸c “chiÕc l¸ cuèi cïng” của mình cụ Bơ Men đã ra đi mãi mãi, nhng hành động cao cả xả thân vì cuộc sèng cña Gi«n - xi, v× h¹nh phóc cña con ngời thì hình ảnh của cụ đã khiến Giôn – xi xúc động, cảm phục với lòng biết ¬n v« h¹n. H¬n mét thÕ kû nay, hµng triệu ngời đọc trên hành tinh đã cúi đầu nghiªng m×nh tríc nghÜa cö vµ c¸i chÕt cña ho¹ sÜ giµ B¬ - Men Hoạt động 3 : Hớng dẫn tổng kết ? Theo em ®iÒu g× g©y høng thó cho ngêi đọc khi đọc đoạn trích này (nghệ thuật đảo ngợc tình huống). muèn con ngêi - KiÖt t¸c thùc sù khi nã cã gi¸ trÞ nh©n sinh vµ nghÖ thuËt rÊt cao - KiÖt t¸c nhÊt thiÕt ph¶i híng tíi, phôc vô cuéc sèng con ngêi. III. Tæng kÕt – ghi nhí 1, Nghệ thuật đảo ngợc tình huống a, LÇn 1 : - Giôn – xi ngày càng tiến đến cái chết => khiến đọc giả thơng cảm , lo lắng - Kết truyện : Cô lại yêu đời, khỏi bệnh ? H·y ph©n tÝch vµ chøng minh? => Nhân vật + độc giả đều bất ngờ G/v : ChiÕc l¸ còng cã hai mÆt : b, LÇn 2 : - MÆt ph¶i : Cøu ngêi - Cô B¬ - men ®ang khoÎ => bÞ bÖnh sng - MÆt tr¸i : H¹i ngêi phæi mµ chÕt => §©y lµ hai mÆt cña kiÖt t¸c nµy + Gi«n – xi bÞ bÖnh sng phæi, g¾n sù sèng víi chiÕc l¸ cuèi cïng + B¬ - men vÏ chiÕc l¸ cuèi cïng trong đêm ma rét => chết vì sng phổi ? Vậy thể khái quát chủ đề của tác phẩm 2, Chủ đề của tác phẩm nµy lµ g×? - T×nh yªu th¬ng cao c¶ cña nh÷ng con ngêi nghÌo khæ víi nhau H/s đọc to ghi nhớ - Søc m¹nh cña t×nh yªu cuéc sèng chiÕn th¾ng bÖnh tËt - Søc m¹nh vµ gi¸ trÞ nh©n sinh, nh©n b¶n cña nghÖ thuËt 4. Cñng cè(2') - Ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ nh©n vËt mµ em yªu thÝch trong v¨n b¶n “ ChiÕc l¸ cuèi cïng”? 5. Híng dÉn, dÆn dß:(3') Bµi cò: - §äc kÜ v¨n b¶n vµ tãm t¾t v¨n b¶n. - N¾m néi dung, ý nghÜa, nghÖ thuËt cña v¨n b¶n vµ tù rót ra bµi häc kinh nghiÖm cho b¶n th©n. Bµi míi:So¹n Hai c©y phong theo hÖ thèng c©u hái SGK: §äc kü v¨n b¶n: "Hai c©y phong" vµ so¹n bµi theo híng dÉn SGK. Nh©n vËt chÝnh lµ ai? H×nh ¶nh hai c©y phong cã ý nghÜa g×? ThÇy §uy- sen lµ ngêi ntn? ============================.

(73) Ngµy soạn: 4/10/2014 TiÕt 31 Chơng trình địa phơng Phần Tiếng Việt I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hệ thống hoá từ ngữ chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích được dùng trong giao tiếp ở địa phương. II– TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Các từ ngữ địa phương chỉ quan hệ họ hàng, thân thích. 2. Kỹ năng: - Sử dụng từ ngữ địa phương chỉ quan hệ thân thích, ruột thịt. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n, nghiªn cøu bµi. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi IV. Tiến trình tổ chức hoạt động: 1. ổn định lớp: 2.KT Bµi Cò: ? Thế nào từ ngữ địa phơng? Đọc một đoạn văn, thơ em biết có sử dụng từ ngữ địa phơng và chỉ rõ tác dụng? 3 . Bµi míi: Hoạt động 1 : Khởi động ở tiết trớc các em đã đợc tìm hiểu về từ ngữ địa phơng. Từ ngữ địa ph¬ng vÉn cã nh÷ng ®iÓm chung so víi tõ ng÷ toµn d©n vÒ mÆt tõ vùng, ng÷ ©m, ng÷ pháp. Trong tiết học này, chúng ta cùng tìm hiểu từ ngữ địa phơng chỉ quan hệ ruột thÞt, th©n thÝch vµ so s¸nh chóng víi tõ ng÷ toµn d©n Hoạt động 2 : I/ - Lập bảng đối chiếu giữa từ ngữ địa phơng với từ ngữ toàn dân. - Cho HS th¶o luËn nhãm. Mçi nhãm lµm 1. Sù kh¸c biÖt vÒ ng÷ ©m. chung mét b¶n ®iÒu tra. - VÒ phô ©m ®Çu. -§¹i diÖn mçi tæ tr×nh bµy kÕt qu¶ ®iÒu tra, - VÒ thanh ®iÖu. su t©m. 2. Sù kh¸c biÖt vÒ tõ vùng. ? C¨n cø vµo b¶ng ®iÒu tra, em h·y cho biÕt - NhÖn - dÖn nh÷ng tõ ng÷ nµo kh«ng trïng víi tõ ng÷ BÈn - bön toµn d©n? Chæi - chñi - Th«ng thêng sù kh¸c biÖt nµy thÓ hiÖn ë B¶o - bÈu hÖ thèng phô ©m ®Çu vµ thanh ®iÖu. VD - NhiÒu – nhÒu Nam Bé lÉn c¸c phô ©m v/d ; n/ng ; c/tr . - Tro - gio Cßn B¾c Bé lÉn c¸c phô ©m nh : l/n ; => Từ địa phơng => Tõ toµn d©n d/gi/r ; s/x ; tr/ch ; - Từ ngữ địa phơng có những đơn vị mà từ ng÷ toµn d©n ko cã . VD sÇu riªng, m¨ng côt, m·ng cÇu xiªm, ch«m ch«m... - Có những từ địa phơng chỉ đợc dùng ở 1 vùng miền nào đó ... nhng vẫn có thể hiểu trªn c¬ së tõ toµn d©n. 3. LËp b¶ng so s¸nh H/s th¶o luËn theo 3 nhãm G/v kÎ b¶ng mÉu theo sgk vµo giÊy trong, - §Þa ph¬ng em: ph¸t cho mçi nhãm mét tê. Giµ: ChÞ g¸i cña mÑ Yªu cÇu th¶o luËn theo c©u hái 1 C«: em g¸i hoÆc chÞ g¸i cña bè ? Từ đó hãy chỉ ra cách gọi của miền Bắc ¤ng cËu: «ng ngo¹i (Hµ Néi), B¾c Ninh, B¾c Giang, Nam Bé cho c¸c tõ sau : Cha, mÑ, anh ®Çu, chÞ ®Çu, b¸c… Hoạt động 2: II/ - Su tầm từ ngữ địa phơng chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích ở nh÷ng vïng kh¸c:.

(74) ? Em cßn biÕt nh÷ng tõ ng÷ chØ quan hÖ ruột thịt thân thích ở những địa phơng khác kh«ng? ( B¾c Ninh, B¾c Giang: Cha-ThÇy, MÑ-U, BÇm Bñ, B¸c-B¸). Nam Bé: Cha: Ba, TÝa, MÑ: M¸. Anh c¶: Anh Hai, ChÞ c¶: ChÞ Hai. - B¸c – b¸ ( VÜnh Phóc) - O - c« (Thanh Ho¸) Hoạt động 3: III/ - Su tầm thơ ca có sử dụng từ ngữ chỉ quan hệ ruột thịt, thân thÝch: ? Em biÕt nh÷ng c©u ca dao, tôc ng÷, thµnh - ChÞ ng· em n©ng. ng÷ nµo sö dông tõ ng÷ chØ quan hÖ ruét - Anh em nh thÓ tay ch©n. thÞt? - SÈy cha cßn chó, sÈy mÑ bó g×. “ Cha mÑ nu«i con b»ng giêi...con kÓ”. - Phúc đức tại mẫu. “ Cã cha cã mÑ th× h¬n, kh«ng cha kh«ng mẹ nh đờn không dây”. ? Em thö ph©n tÝch ý nghÜa nh÷ng c©u em - QuyÒn huynh thÕ phô. tìm đợc. - Con chÞ nã ®i con d× nã lín. ? Hs lµm bµi tËp sau: - ThËt thµ nh thÓ l¸i tr©u Anh : a . sinh tríc; b. sinh sau; c. nam; Th¬ng nhau nh thÓ nµng d©u mÑ ChÞ : a. sinh sau ; b. bÒ trªn; c. bÒ díi. chång. Em : a. sinh tríc ; b. sinh sau; c. bÒ tren. 4. Củng cố:(2')Theo em cần chú ý điều gì khi sử dụng từ ngữ địa phơng chỉ quan hệ ruét thÞt th©n thÝch? 5. Híng dÉn học :(3') Bµi cò: - Su tÇm nh÷ng bµi th¬, v¨n, ®o¹n v¨n hay cã sö dông tõ ng÷ ë địa phơng chỉ quan hệ thân thích ruột thịt ; phân tích để thấy đợc tác dụng của nh÷ng tõ ng÷ nµy trong v¨n b¶n. Bµi míi: Xem tríc bµi: LËp dµn ý cho bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. Tr¶ lêi nh÷ng c©u hái theo s¸ch gi¸o khoa. =============================.

(75) Ngµy so¹n: 4/10/2014. TiÕt 32. LËp dµn ý cho bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Biết lập bố cục và cách xây dựng dàn bài cho bài văn tự sự có yếu tố m. tả và biểu cảm. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Cách lập dàn ý cho văn bản tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm. 2. Kỹ năng: - Xây dựng bố cục, sắp xếp các ý cho bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm. - Viết một bài văn tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm có độ dài khoảng 450 chữ. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n, nghiªn cøu bµi. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi IV. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy và học: 1. ổn định lớp: 2.KT bµi cò: ? KiÓm tra viÖc viÕt ®o¹n v¨n cña HS 3 . Bµi míi: Hoạt động 1 : Khởi động Các em đã biết nhận diện đợc các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong đoạn v¨n tù sù . VËy c« trß chóng ta ®i t×m hiÓu dµn ý bµi v¨n tù sù cã kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m. Hoạt động 2 I/ - Dàn ý của bài văn tự sự. Giáo viên cho HS đọc bài văn ở SGK 1. T×m hiÓu dµn ý cña bµi v¨n tù sù: a). Bè côc cña bµi v¨n: 3 phÇn ? Văn bản đó chia làm mấy phần? 3 - Mở bài : Từ đầu đến trên bàn => Kể t¶ quang c¶nh chung buæi sinh nhËt. phÇn. ? Em hãy chỉ ra ba phần đó và nêu nội - Thân bài: Tiếp … ko nói => kể về dung kh¸i qu¸t cña mçi phÇn? món quà sinh nhật độc đáo của bạn . - Mở bài: “ Từ dầu cho đến bày la liệt - Kết bài : Còn lại => Cảm nghĩ về trªn bµn” KÓ vµ t¶ l¹i quang c¶nh chuang mãn quµ b¹n tÆng. cña buæi sinh nhËt. - Th©n bµi: “ TiÕp...GËt ®Çu kh«ng nãi” Kể về món quà sinh nhật độc đáo của ngời bạn. - KÕt bµi: “ Cßn l¹i” C¶m nghÜ vÒ mãn quµ sinh nhËt. ? TruyÖn kÓ vÒ viÖc g×? - DiÔn biÕn cña buæi sinh nhËt. ? Ai lµ ngêi kÓ chuyÖn? ë ng«i thø mÊy. ? Thời gian, không gian, hoàn cảnh của b). Xác định các yếu tố sự việc chính c©u chuyÖn? ( Buæi s¸ng, trong nhµ - Sù viÖc chÝnh: Trang, ngày - - SN của Trang các bạn đến chóc mõng. - Ng«i kÓ: Thø nhÊt ( Trang = t«i ). ? Sù viÖc xoay quanh nh©n vËt nµo? Cã nh÷ng nh©n vËt nµo? Ai lµ nh©n vËt chÝnh? ( Trang). ? TÝnh c¸ch cña mçi nh©n vËt? - Nh©n vËt ? Em h·y nªu diÔn biÕn cña c©u chuyÖn ( mở đầu, đỉnh điểm, kết thúc). ? §iÒu g× t¹o nªn sù bÊt ngê? - T×nh - DiÔn bÝªn. huống truyện: Tâm trạng chờ đợi, có ý chª tr¸ch cña Trang vÒ sù chËm trÓ cña - T×nh huèng bÊt ngê..

(76) bạn, sau đó mới vỡ lẽ: Sự chậm trể đầy th«ng c¶m, t/h tÊm lßng th¬m th¶o thËt đáng trân trọng. ? Em h·y chØ ra c¸c yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m vµ t¸c dông cña chóng? * BiÓu c¶m : T«i vÉn cø bån chån ko yªn. - B¾t ®Çu lo… - GiËn m×nh qu¸ .. - T«i run run.. C¶m ¬ Trinh … * Miªu t¶ : Suèt c¶ buæi s¸ng … Nhµ t«i tÊp nËp… C¸c b¹n ngåi trËt nhµ.. Nh×n thÊy Trinh.. Trinh lom khom.. Trinh lÆng lÏ … = > Miêu tả : Giúp cho ngời đọc có thể h×nh dung ra ko khÝ cña buæi SN, c¶m nhận đợc tình bạn thắm thiết giữa Trang vµ Trinh. => BiÓu c¶m : T×nh c¶m b¹n bÌ ch©n thành và sâu sắc giúp cho ngời đọc hiểu r»ng tÆng c¸i g× ko quan träng = tÆng ntn. ? Những nội dung trên đợc tác giả kể theo thø tù nµo? KÓ theo t×nh tù thêi gian, đôi chổ dùng hồi ức, ngợc thời gian nhớ về sự việc đã diễn ra. Hoạt động 3. II/ - Dàn ý của một bài văn tự sự: - 3 phÇn. a. Më bµi: - Giíi thiÖu sù viÖc, nh©n vËt vµ t×nh huèng x¶y ra c©u chuyÖn. ? Dµn ý cña bµi v¨n tù sù kÕt hîp miªu b. Th©n bµi: - KÓ l¹i diÔn biÕn c©u tả, biểu cảm thờng gồm mấy phần? Là chuyện theo trình tự nhất định. nh÷ng phÇn nµo? NhiÖm vô cña mçi phÇn c. KÕt bµi: - Nªu bè côc vµ c¶m nghÜ cña ngêi trong cuéc (ngêi kÓ hay nh©n lµ g×? vật nào đó) - HS đọc to, rõ ghi nhớ * Ghi nhí: SGK-95 Hoạt động 4. III/ - Luyện tập: - Gi¸o viªn gîi ý HS lËp dµn ý cho v¨n Bµi tËp 1/95: b¶n “ C« bÐ b¸n diªm” tõ nh÷ng gîi ý ë SGK? - MB : Giới thiệu quang cảnh đêm giao thõa , nh©n vËt chÝnh , gia c¶nh cña em bÐ. - TB : Sù viÖc diÔn ra trong truyÖn... - KB : C¸i chÕt cña c« bÐ b¸n diªm. Suy nghÜ cña mäi ngêi... - BiÓu c¶m : Chµ ! Gi¸ quÑt 1 que ... Bµi tËp 2/95: Chµ ! ¸nh s¸ng k× dÞ ... ThËt lµ dÔ chÞu ... Më bµi: - Giíi thiÖu ngêi b¹n vµ kØ Em bÇn thÇn ... Cha bao giê em thÊy niÖm. * Th©n bµi: a, Thêi gian, kh«ng gian, bµ ..nµy. - Miªu t¶ : Ngän löa lóc ®Çu xanh....tay hoµn c¶nh kØ niÖm. cầm que diêm đã tàn hẳn .... Khi tuyết b. Nhân vật chính và các nhân vật . phñ kÝn ...Diªm ch¸y s¸ng rùc ....Hµng c. Sù viÖc chÝnh vµ chi tiÕt ngàn ngọn nến... Diêm nối nhau chiếu d. Điều gì khiến em xúc động, xúc.

(77) s¸ng nh gi÷a ban ngµy .. động nh thế nào? * KÕt bµi: Nªu c¶m nghÜ vÒ kØ niÖm - GV cho HS đọc kĩ đề bài đã cho ở SGK. đó. Sau đó cho HS suy nghĩ và lập dàn ý. - Gäi 2 HS tr×nh bµy dµn ý. 4. Cñng cè - Nªu bè côc cña mét bµi v¨n tù sù kÕt hîp miªu t¶, biÓu c¶m vµ néi dung cña nh÷ng phÇn 5 . Híng dÉn, dÆn dß: Bµi cò: - Xác định thứ tự của các sự việc đợc kể trong đ.trích Tức nớc vỡ bờ. - ViÕt l¹i dµn ý cho bµi tËp 2 ( SGK). Bµi míi: Soạn văn bản Hai cây phong - Vẻ đẹp và ý nghĩa hình ảnh hai cây phong trong đoạn trích. - Sự gắn bó của người hoạ sĩ với quê hương, với thiên nhiên và lòng biết ơn người thầy Đuy-sen. - Cách xây dựng mạch kể; cách miêu tả hình ảnh và lời văn giàu cảm xúc ================================.

(78) Ngµy so¹n: 2014/10/12014 TiÕt 33 V¨n b¶n :. Hai c©y phong ( TrÝch Ngêi thÇy ®Çu tiªn)- Ai-ma-tèp. I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu và cảm nhận được tình yêu quê hương và lòng biết ơn người thầy đã vun tròng ước mơ và hi vọng cho những tâm hồn trẻ thơ. - Hiểu rõ về nghệ thuật tự sự, miêu tả và biểu cảm trong văn bản truyện. II . TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Vẻ đẹp và ý nghĩa hình ảnh hai cây phong trong đoạn trích. - Sự gắn bó của người hoạ sĩ với quê hương, với thiên nhiên và lòng biết ơn người thầy Đuy-sen. - Cách xây dựng mạch kể; cách miêu tả hình ảnh và lời văn giàu cảm xúc. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu một văn bản có giá trị văn chương, phát hiện, phân tích những đặc sắc về nghệ thuật miêu tả, biểu cảm trong một đoạn trích tự sự. - Cảm thụ vẻ đẹp sinh động, giàu sức biểu cảm của các hình ảnh trong đoạn trích. 3. Thái độ: -Bồi đắp cho HS sự rung cảm trớc cái đẹp của tự nhiên, trớc cái đẹp của tâm hån. III . ChuÈn bÞ: 1/ GV: Nghiªn cøu tµi liÖu liªn quan, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi míi. IV. Tiến trình hoạt động: 1. ổn định lớp: 2.KT bµi cò: ? Tại sao chiếc lá của cụ Bơmen đợc coi là một kiệt tác? Thông qua đó, tác giả muèn göi g¾m tíi chóng ta ®iÒu g×? ? Thµnh c«ng næi bËt vÒ nghÖ thuËt cña t¸c gi¶ trong truyÖn ng¾n næi tiÕng nµy lµ g×? 3 . Bµi míi: Hoạt động 1 : Khởi động §èi víi mçi con ngêi ViÖt Nam, kÝ øc tuæi th¬ thêng g¾n liÒn víi nh÷ng c©y đa, bến nớc, sân đình ở những làng quê mờ xa trong không gian và thời gian thăm thẳm. Còn đối với 1 nhân vật nghệ sĩ trong truyện vừa "ngời thầy đầu tiên "của nhà văn Ai-ma-tốp là nhớ tới làng quê. Mỗi lần thăm quê, ông không thể không đến thăm 2 cây phong trên đỉnh đồi đầu làng. Để hiểu đợc sâu sắc tâm trạng của “ tôi”, chúng ta sÏ t×m hiÓu ®o¹n trÝch. Hoạt động 2: I/§äc - T×m hiÓu chung 1. T¸c gi¶, t¸c phÈm: ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶? 1. T¸c gi¶: - Sinh ra trong gia đình viên chức , TNĐH - Là nhà văn Cơ - rơ - g – xtan, N«ng NghiÖp. thuéc Liªn X« cò - N¨m 1952 b¾t ®Çu s¸ng t¸c VH . TP cña - T¸c phÈm næi tiÕng : Ngêi thÇy ®Çu ông hàm chứa ý nghĩa nhân sinh sâu sắc, tiên, Cây phong non trùm khăn đỏ. qua nv ông phản ánh đc những VĐ lớn của Mắt lạc đà .... XH, con ngời ; đó là những bài học đạo - Đợc giải thởng Lê- Nin. đức , lẽ sống 2. T¸c phÈm - “Hai c©y phong” trÝch tõ mÊy trang ®Çu cña truyÖn võa “Ngêi thÇy ®Çu tiªn” - GV cho HS đọc chậm rãi, diễn cảm - Tõ khã: SGK - GV cho HS nhận xét cách đọc.

(79) - Gi¶i thÝch mét sè tõ khã: 3. Bè côc: 4 ®o¹n 3,5,6,7,2014,14,15 ? Nªu bè côc v¨n b¶n? a. Tõ ®Çu...phÝa T©y: Giíi thiÖu vÞ trÝ lµng quª cña nh©n vËt t«i b. TiÕp...g¬ng thÇn xanh: Nhí vÒ h×nh ¶nh 2 c©y phong ®Çu lµng vµ c¶m xóc cña t«i mçi khi vÒ th¨m c. TiÕp...biªng biÕc kia: Nhí vÒ t©m tr¹ng c¶m xóc cña t«i håi cßn trÎ d. Còn lại: Tôi nhớ đến ngời trồng 2 cây phong Êy g¾n liÒn víi trêng §uy-sen. ? Dùa vµo bè côc h·y tãm t¾t truyÖn? Hoạt động 3: Đọc- Tìm hiểu chi tiết - GV híng dÉn HS t×m hiÓu v¨n b¶n, th¶o luËn ? Trong VB có những đại từ nhân xng nào? (T«i vµ chóng ta) ? Em nhận xét gì về sự thay đổi ngôi kể ttrong ®o¹n trÝch? T«i: t/gi¶ . Chóng t«i: T/gi¶ vµ c¸c b¹n ? §¹i tõ nh©n xng ë c¸c ®o¹n chØ ai ë thêi ®iÓm nµo? §o¹n a,b,c: ChØ ngêi kÓ chuyÖn - 1 ho¹ sÜ ë thêi ®iÓm hiÖn t¹i nhí vÒ qu¸ khø ? N/vËt kÓ chuyÖn cã vÞ trÝ nh thÕ nµo? - Quan träng trong 2 m¹ch kÓ ? V× sao cã thÓ nãi m¹ch kÓ cña ngêi xng t«i quan träng h¬n ? - Căn cứ vào độ dài của 2 văn bản của 2 m¹ch kÓ , thÕ bao bäc cña m¹ch nµy víi m¹ch kia , m¹ch kÓ ngêi xng t«i quan träng h¬n, nh¹y c¶m vµ tinh tÕ. ? C¸ch ®an xen lång ghÐp hiÖn t¹i - qu¸ khø , trëng thµnh - niªn thiÕu, mét ngêi - nhiÒu ngêi cã t¸c dông g×? - Câu chuyện sống động, thân mật gần gủi, ấm áp, đáng tin cậy và chân thật ? Theo em ®o¹n nµo thó vÞ h¬n c¶? §äc đoạn đó lên và cho biết vì sao em cho là thú vÞ?. 1. Hai m¹ch kÓ lång ghÐp: Hai m¹ch kÓ: - HiÖn t¹i - Qu¸ khø - Trëng thµnh - thiÕu niªn - Mét ngêi - nhiÒu ngêi - T«i : kÓ c¶m xóc riªng vÒ hai c©y phong - quan träng h¬n. - Chóng t«i: kÓ c¶m xócvÒ hai c©y phong vf th¶o nguyªn => Më réng c¶m xóc chung riªng , ty thiªn nhiªn , quª h¬ng thËt s©u s¾c cña c¶ 1 thÕ hÖ.. => ®an xen vµo nhau -> c©u chuyÖn sinh động, hấp dẫn, gần gũi, chân thật.. 4. Cñng cè ? Hai mạch kể gắn với 2 đại từ nhân xng có tác dụng gì trong văn bản? 5. Híng dÉn ë nhµ : - §äc VB, hiÓu néi dung, ph©n tÝch h×nh ¶nh 2 c©y phong vµ nh÷ng kÝ øc tuæi th¬, hai c©y phong vµ thÇy §uy-sen. -----------------------------------------.

(80) Ngµy so¹n: 2014/10/2014 TiÕt 34 V¨n b¶n :. Hai c©y phong (TIẾP) ( TrÝch Ngêi thÇy ®Çu tiªn)- Ai-ma-tèp. I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu và cảm nhận được tình yêu quê hương và lòng biết ơn người thầy đã vun tròng ước mơ và hi vọng cho những tâm hồn trẻ thơ. - Hiểu rõ về nghệ thuật tự sự, miêu tả và biểu cảm trong văn bản truyện. II . TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Vẻ đẹp và ý nghĩa hình ảnh hai cây phong trong đoạn trích. - Sự gắn bó của người hoạ sĩ với quê hương, với thiên nhiên và lòng biết ơn người thầy Đuy-sen. - Cách xây dựng mạch kể; cách miêu tả hình ảnh và lời văn giàu cảm xúc. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu một văn bản có giá trị văn chương, phát hiện, phân tích những đặc sắc về nghệ thuật miêu tả, biểu cảm trong một đoạn trích tự sự. - Cảm thụ vẻ đẹp sinh động, giàu sức biểu cảm của các hình ảnh trong đoạn trích. 3. Thái độ: -Bồi đắp cho HS sự rung cảm trớc cái đẹp của tự nhiên, trớc cái đẹp của tâm hån. III . ChuÈn bÞ: 1/ GV: Nghiªn cøu tµi liÖu liªn quan, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi míi. IV. Tiến trình hoạt động: 1. ổn định lớp: 2.KT bµi cò: ? §o¹n trÝch Hai c©y phong cã mÊy m¹ch kÓ? ViÖc lång ghÐp hai m¹ch kÓ cã t¸c dông g×? 3 . Bµi míi: Hoạt động 1 : Khởi động Hai cây phong có ý nghĩa ntn đối với tôi và tuổi thơ của cả một thế hệ? Bên cạnh đó, tác giả còn gửi gắm những gì sau bức tranh phác hoạ tuyệt đẹp về hai cây phong vµ th¶o nguyªn quª h¬ng. Chóng ta cïng t×m hiÓu trong tiÕt häc n Hoạt động 2 - GV h/dÉn HS t×m hiÓu h×nh ¶nh 2 c©y phong vµ kÝ øc tuæi th¬ - GV cho HS đọc lại đoạn c ? §o¹n c cã thÓ chia lµm mÊy ®o¹n nhá? Theo em, ®o¹n nµo thó vÞ h¬n? - Đoạn 2 thú vị hơn vì đó là cảnh , cảm xúc míi mÎ , l¹ lïng lÇn ®Çu tiªn bän trÎ míi cã, đợc nhìn toàn cảnh quê hơng quen thuộc bỗng hiÖn ra díi ch©n m×nh. v×: ®©y lµ nh÷ng t/c¶m, c/xóc míi mÎ, l¹ lïng mà có lẽ lần đầu tiên bọn trẻ mới có đợc. ? Tại sao nói ng kể chuyện - một hoạ sĩ đã m.t¶ hai c©y phong vµ quang c¶nh th¶o nguyªn b»ng ngßi bót giµu chÊt héi ho¹? ? Em có nhận xét gì về cảnh đợc vẽ ở đây? - Vô cùng đẹp đẽ... - Bøc tranh cã mµu s¾c...h/a...®Ëm chÊt héi ho¹... I. §äc-T×m hiÓu chi tiÕt 2. Hai c©y phong vµ kÝ øc tuæi th¬:. - Hai c©y phong: khæng lå, m¾t mấu, cành cao ngất..đàn chim chao ®i chao l¹i Bức phác hoạ sinh động. - C¶nh th¶o nguyªn nh×n tõ hai c©y phong: hoang vu..làn sơng mờ đục...sông lÊp l¸nh nh sîi chØ b¹c...ch©n trêi.

(81) ? Tríc kh«ng gian Êy bän trÎ cã c¶m xóc g×? - Söng sèt, nÝn thë...cho¸ng ngîp tríc kh«ng gianvµ sù bÝ Èn cña thiªn nhiªn quyÕn rò trong v« tËn tiÕng l¸ reo. ? §o¹n t¶ c¶nh bän trÎ trÌo lªn 2 c©y phong vµ say mª kh¸m ph¸ nh÷ng ®iÒu k× diÖu cßn cã ý nghÜa g× n÷a? - Hai c©y phong lµ n¬i héi tô niÒm vui tuæi th¬. Lµ bÖ phãng tiÕp søc cho nh÷ng íc m¬ vµ kh¸t väng lÇn ®©u thøc tØnh trong t©m hån bän trÎ lµng Ku ku rªu. ? Trong m¹ch kÓ cña ng xng T«i, hai c©y phong ®]îc giíi thiÖu kh¸i qu¸t b»ng nh÷ng chi tiÕt nµo? ? H/a so s¸nh nh ngän h¶i ®¨ng cã ý nghÜa g×? - Ca ngợi, đề cao, là biểu tợng của làng cho ng trë vÒ cËp bÕn quª h¬ng. ? T¹i sao ng kÓ lóc nµo còng : "c¶m biÕt ®c chóng, lóc nµo còng nh×n râ" ? - V× t«i biÕt chóng tõ thuë biÕt m×nh - g¾n bã s©u s¾c. ? Víi t×nh c¶m Êy, t«i c¶m nhËn ntn vÒ hai c©y phong? ? Trong mạch kẻ-tả này, vẻ đẹp haio cây phong đợc mtả ở những góc độ, thời điểm nµo? - Thi gi÷a c¸c nhãm: Ai nhanh h¬n. ? ViÖc mt¶ cã ph¶i chØ dõng l¹i ë quan s¸t b»ng m¾t? - b»ng tai víi nh ©m thanh vµ c¸c cung bËc kh¸c nhau: reo, r× rµo, vï vï... - b»ng trÝ tëng tîng vµ t©m hån nghÖ sÜ. ? Tg sö dông bp NT g×? T¸c dông? ? §Õn ®©y ta thÊy râ nguyªn nh©n nµo khiÕn 2 cây phong chiếm vị trí quan trọng và xúc động cho ngêi kÓ chuyÖn? - G¾n bã víi quª h¬ng - Vãi tuæi th¬. ? Điều cuối cùng mà t/giả cha hề nghĩ đến thuë th¬ Êu lµ g×? ? §iÒu Êy cã t/dông g× trong m¹ch diÔn biÕn cña c©u chuyÖn? ? Qua việc ca ngợi vẻ đẹp và k/n về 2 cây phong , ngêi kÓ chuyÖn híng tíi ca ngîi ngêi vô danh đã trồng và vun xới chúng . Hãy chỉ ra sự ca ngợi tinh tế đó ? - Ca ngîi thÇy §uy- sen. - Hai c©y phong lµ biÓu tîng cña trêng häc, n¬i khai t©m vµ nu«i dìng ty lín cña con ngêi g¾n liÒn víi tªn ngêi thÇy ®Çu tiªn lµ §uysen.. xa th¼m biªng biÕc.. kÓ , t¶ ®Ëm chÊt héi ho¹: th¶o nguyên quê hơng đẹp đẽ -> KØ niÖm ng©y th¬ hån nhiªn, khã quªn vµ kh¸t väng kh¸m ph¸ cña tuæi th¬.. 3. Hai c©y phong trong c¸i nh×n, c¶m nhËn cña t«i: - Hai cây phong : trên đỉnh đồinh ngọn hải đăng đặt trên ngọn nói BiÓu tîng cña lµng.. - Hai c©y phong cã tiÕng nãi riªng, t©m hån riªng. Hai c©y phong: lay động...nhhiều cung bậc: thì thÇm...im bÆt... Ng/thuËt: KÓ, t¶, kÕt hîp biÓu cảm, hình ảnh đẹp. => T©m hån nh¹y c¶m vµ t.y tha thiÕt víi 2 c©y phong vµ víi quª h¬ng. 4. Hai c©y phong vµ thÇy §uysen: - Hai c©y phong do thÇy §uy-sen ®a vÒ trång-> Trêng §uy-sen Lµ nh©n chøng cña c©u chuyÖn xóc động => BiÓu tîng cho trêng häc -> Göi g¾m íc m¬ , hi väng nh÷ng đứa trẻ nghèo khổ nh An- t- nai sẽ đợc học tập , thành ngời có ích . §ã lµ tÊm lßng cña ngêi céng s¶n ch©n chÝnh.. Hoạt động 3: Tổng kết ? Em häc tËp g× vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ vµ biÓu * Ghi nhí: SGK cảm trong việc biểu đạt nọi dung của văn bản? ? Néi dung ®o¹n trÝch Hai c©y phong lµ:.

(82) A. T/c¶m g¾n bã cña ngêi viÕt víi 2 c©y phong. B. Miêu tả sinh động 2 cây phong qua con mắt vµ t©m hån ngêi kÓ chuyÖn. C. ý nghÜa cña 2 c©y phong . D. Hai c©y phong lµ biÓu tîng cña TY q.h s©u nặng cùng những kỉ niêm tuổi thơ đẹp đẽ. => §¸p ¸n B, D - HS đọc ghi nhớ. Hoạt động 4: Luyện tập? Em thÝch ®o¹n v¨n nµo nhÊt trong ®o¹n trÝch?V× sao? 4. Cñng cè - NhËn xÐt vÒ c¸ch kÓ chuyÖn cña t¸c gi¶ 5. Híng dÉn, tù häc Bµi cò: -N¾m kÜ néi dung v¨n b¶n, ghi nhí. - Tìm đọc toàn bồ truyện: Ngời thầy đầu tiên. - Chọn trong bài 1 đoạn khoảng 10 dòng liên quan đến 2 cây phong để học thuộc. Bài mới: Nắm kĩ văn tự sự kết hợp miêu tả, biểu cảm. Chọn các đề trong SGK để viết trớc bài số 2 ở nhà . Chú ý kể chuyện phải kết hợp đợc miêu tả và biểu cảm. Đọc l¹i c¸c t¸c phÈm L·o H¹c, Tøc níc vì bê, Hai c©y phong, C« bÐ b¸n diªm, ChiÕc l¸ cuối cùng … để xem cách thể hiện các yếu tố miêu tả và tự sự của các tác giả. Soạn ¤n tËp truyÖn kÝ VN Ngµy So¹n: 2014/10/2014 TiÕt 35, 36: ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 2 I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Biết vận dụng những kiến thức đã học để thực hành viết một bài văn tự sù kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m. 2/. KÜ n¨ng: - Diễn đạt, trình bày, sử dụng đan xen các yếu tố tự sự, miêu tả, biểu c¶m. 3/. Thái độ: - Gi¸o dôc tinh thÇn tù gi¸c trong lµm bµi. II. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Soạn bài: Ra đề, đáp án, biểu điểm. 2/ HS: Xem l¹i kiÕn thøc vÒ v¨n tù sù kÕt hîp miªu t¶, biÓu c¶m. II. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định lớp 2. KiÓm tra bµi cò KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS: vë KT, bót. 3. Bµi míi: HS chọn 1 trong 2 đề sau: §Ò 1: KÓ l¹i mét kØ niÖm cña em khiÕn thÇy c« vui lßng( buån lßng). §Ò 2: KÓ vÒ ngêi b¹n th©n thiÕt cña em. Yªu cÇu néi dung: - Giới thiệu sự việc, nhân vật đợc kể - Kể lại kỉ niệm sâu sắc, có ý nghĩa, làm thay đổi nhận thức và hành động của em. §¶m b¶o theo mét tr×nh tù hîp lÝ: më ®Çu- diÔn biÕn - kÕt thóc - Lùa chän ng«i kÓ phï hîp . * H×nh thøc: - Đảm bảo bố cục ba phần cân đối. - Sö dông hµi hoµ, hîp lÝ TS-MT-BC - Trình bày sạch đẹp, tách ý tách đoạn - Diễn đạt mạch lạc, trôi chảy. + BiÓu ®iÓm: + Điểm 9, 10: - Xác định đúng kiểu bài tự sự, có sử dụng đan xen các yếu tố miªu t¶, biÓu c¶m phï hîp..

(83) - Dùng đúng ngôi kể, ghi lại câu chuyện xúc động, tình cảm chân thµnh, néi dung kÓ hoµn chØnh. - V¨n viÕt tr«i ch¶y, m¹ch l¹c, kh«ng sai lçi chÝnh t¶. + Điểm 7, 8: Trình bày khá đầy đủ những yêu cầu đề ra ( Có sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm ). Văn viết khá trôi chảy, mạch lạc, vấp ít lỗi về dùng từ, đặt c©u. + §iÓm 5, 6: BiÕt c¸ch kÓ chuyÖn, cã sö dông c¸c yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m song diễn đạt cha trôi chảy, còn sai chính tả. Điểm 3, 4: Kể còn lan man, cha xác định đúng yêu cầu của đề. Văn viết lủng còng, sai nhiÒu chÝnh t¶. + Điểm 1,2: Hiểu sai yêu cầu của đề, văn viết cẩu thả, sai nhiều lỗi chính tả. 4. GV nhËn xÐt giê kiÓm tra ( Thu bµi - nhËn xÐt ). 5 . Híng dÉn häc ë nhµ: + Bµi cò: - ¤n l¹i lÝ thuyÕt v¨n tù sù, kÕt hîp miªu t¶, biÓu c¶m. - Xem lại các biện pháp tu từ đã học. + Bµi míi: - Xem tríc bµi “ Nãi qu¸”. - Su tÇm chuyÖn nãi kho¸c. - Khái niệm nói quá. - Phạm vi sử dụng của biện pháp tu từ nói quá (chú ý cách sử dụng trong thành ngữ, tục ngữ, ca dao,…) - Tác dụng của biện pháp tu từ nói quá ------------------------------.

(84) Ngµy so¹n: 18/10/2014. TiÕt 37. Nãi qu¸. I . MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được khái niệm, tác dụng của nói quá trong văn chương và trong giao tiếp hàng ngày. - Biết vận dụng hiểu biết về biện pháp nói quá trong đọc hiểu và tạo lập văn bản. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm nói quá. - Phạm vi sử dụng của biện pháp tu từ nói quá (chú ý cách sử dụng trong thành ngữ, tục ngữ, ca dao,…) - Tác dụng của biện pháp tu từ nói quá. 2. Kỹ năng: Vận dụng hiểu biết về biện pháp nói quá trong đọc – hiểu văn bản. 3. Thái độ: Phê phán những lời nói khoác, nói sai sự thật. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi IV.TiÕn tr×nh lªn líp 1. ổn định lớp 2. KiÓm tra bµi cò ? ở lớp 6 - 7 em đã học những biện pháp tu từ nào? 3. Bµi míi: Hoạt động : Khởi động Nh vậy, ở lớp 6, 7 các em đã đợc học một số biện pháp tu từ nh: so sánh nhân ho¸, ®iÖp ng÷....H«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu mét biÖn ph¸p tu tõ míi lµ: Nãi qu¸. VËy nãi qu¸ lµ g×? Nã cã t¸c dông nh thÕ nµo trong v¨n b¶n nghÖ thuËt vµ trong giao tiÕp hµng ngµy? Hoạt động 2: I/ - Nói quá và tác dụng của nói quá. - Cho HS đọc kĩ ví dụ sách giáo khoa. 1. Nãi qu¸ lµ g×? ? Nói “ Đêm tháng 5 cha nằm đã sáng, ngày - Đọc ví dụ: SGK tháng mời cha cời đã tối” có qua sự thật - Nhận xét: kh«ng? §ªm...tèi - Nãi qu¸ sù thËt nhÊn ? Thực chất của mấy câu này nhằm nói lên mạnh cảm giác : đêm tháng 5 ®iÒu g×? - §ªm th¸ng n¨m rÊt ng¾n, ngµy ng¾n , ngµy th¸ng 10 dµi . th¸ng mêi rÊt ng¾n. Må h«i…ruéng cµy - nhÊn m¹nh - Må h«i ít ®Ém. tính chất của việc cày đồng là vô ? Qua 2 VD trªn, em hiÓu thÕ nµo lµ nãi cïng vÊt v¶ , cùc nhäc. qu¸? A, Là sự sắp đặt sv-ht giống nhau. B. Là bp tu từ làm tăng đặc điểm cảu sv-ht C. Lµ ph¬ng thøc chuyÓn tªn gäi cña sv - ht D. Là bp tu từ phóng đại qui mô, t/c, mức độ 2. T¸c dông cña nãi qu¸ cña sv - ht - NhÊn m¹nh ? Em thö nhËn xÐt 2 c¸ch nãi trªn? - cách nói trong ca dao sinh động, gây ấn t- - Gây ấn tợng - Gîi h×nh ¶nh , gîi t¶ , gîi c¶m=> îng h¬n. biÓu c¶m ? Qua đó em thử nêu tác dụng của nói quá? _ HS đọc to rõ ghi nhớ 3. Ghi nhí: SGK/102 ? HSTL lµm bµi tËp nhanh sau: Cho biÕt t¸c dông biÓu c¶m cña nãi qu¸ ë c¸c vÝ dô sau: - Gánh cực mà đổ lên non.

(85) Cßng lng mµ ch¹y cùc cßn duæi theo. - Bao giờ trạch đẻ ngọn đa Sáo đẻ dới nớc thì ta lấy mình. - §ªm n»m lng ch¼ng tíi giêng Mong trời mau sáng ra đờng gặp em. Hoạt động 3: II/ - Luyện tập: HS làm BT theo nhóm, đại diện lên bảng Bài Tập 1: tr×nh bµy - HS kh¸c nhËn xÐt. - GV đánh giá cho điểm ? T×m biÖn ph¸p nãi qu¸ vµ gi¶i thÝch ý nghÜa: a). “ Sỏi đá thành cơm”=> Sức mạnh, nhiệt tình lao động. Bµi tËp 2: b). “ Đi lên đến tận trời”=> ý chí quyết tâm a). Chó ăn đá....... cña con ngêi. b). BÇm gan tÝm ruét..... c). “ Thét ra lữa”=> Hung dữ ( kẻ có quyền c). Ruột để ngoài da. sinh, quyền sát đối với ngời khác). d). Në tõng khóc ruét. ®). V¾t ch©n lªn cæ. Em h·y tr×nh bµy c¸ch hiÓu cña em vÒ c¸c Bµi tËp 3: thành ngữ, sau đó điền vào ô trống. Bµi tËp 4: Đặt câu với các thành ngữ đã cho ở bài tập 3 - Ng¸y nh sÊm . vµ ph©n biÖt c¸c biÖn ph¸p tu tõ nãi qua víi - Tr¬n nh mì. nãi kho¸c. - Nhanh nh c¾t. Häc sinh t×m mét sè thµnh ng÷ cã sö dông biÖn ph¸p nãi qu¸ theo mÈu ¬ SGK? - Lừ đừ nh ông từ vào đền. - Lóng tóng nh gµ m¾c tãc. 4. Cñng cè: ? Qua những bài tập đã làm trên . Em hãy cho biết nói quá khác nói khoác nh ntn? - Giống : đều phóng đại qui mô , mức độ , t/c của sự vật hiện tợng. - Khác ở mục đích: Nói quá là BPTT nhấn mạnh , gây ấn tợng , tăng sức biểu cảm . - Nãi kho¸c : lµm ngêi nghe tin vµo ®iÒu ko cã thùc => hµnh động có t¸c dông tiªu cùc. ? Em rót ra bµi häc g× trong sö dông nãi qu¸ khi nãi vµ viÕt? 5. Híng dÉn häc ë nhµ: Bµi cò: - N¾m kÜ ghi nhí s¸ch gi¸o khoa vµ lµm bµi tËp. - Su tÇm th¬ v¨n, thµnh ng÷, tôc ng÷ cã sö dông nãi qu¸ vµ ph©n tÝch ng¾n gän t¸c dông cña bp tu tõ nµy? Bµi míi: - Sự giống và khác nhau cơ bản của các truyện kí đã học về các phương diện thể loại, phương thức biểu đạt, nội dung, nghệ thuật. - Những nét độc đáo về nội dung và nghệ thuật của từng văn bản. - Đặc điểm của nhân vật trong các tác phẩm truyện. -------------------------------.

(86) Ngµy so¹n:18/10/2014 TiÕt 38 ¤n tËp truyÖn kÝ ViÖt Nam I . MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hệ thống hoá và khắc sâu kiến thức cơ bản về các văn bản truyện kí Việt Nam hiện đại đã được học ở kì I. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sự giống và khác nhau cơ bản của các truyện kí đã học về các phương diện thể loại, phương thức biểu đạt, nội dung, nghệ thuật. - Những nét độc đáo về nội dung và nghệ thuật của từng văn bản. - Đặc điểm của nhân vật trong các tác phẩm truyện. 2. Kỹ năng: - Khái quát, hệ thống hoá và nhận xét về tác phẩm văn học trên một số phương diện cụ thể. - Cảm thụ nét riêng, độc đáo của tác phẩm đã học. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định lớp 2. KiÓm tra bµi cò ? TRình bày những hiểu biết của em về đặc điểm của truyện kí Việt Nam? 3. Bµi míi: Hoạt động : Khởi động Từ đầu năm chúng ta đã đợc học các tác phẩm tiêu biểu của VHHTPP. Hôm nay chúng ta sẽ tổng kết , ôn tập để khắc sâu hơn đặc điểm phong cách , nội dung, NT, cña tõng t¸c phÈm. TT Tªn v¨n Tªn t¸c N¨m ThÓ Néi dung chñ §Æc s¾c nghÖ thuËt b¶n gi¶ xuÊt lo¹i yÕu b¶n Nh÷ng kØ niÖm sù kÕt hîp víi miªu 1 T«i ®i Thanh 1941 TruyÖn trong s¸ng vÒ tả và biểu cảm, đánh häc TÞnh ng¾n ngµy ®Çu tiªn ®i gi¸. Nh÷ng h×nh ¶nh häc so s¸nh míi mÎ vµ gîi c¶m Nỗi cay đắng- Tự sự kết hợp với tñi cùc vµ t×nh tr÷ t×nh, miªu t¶ vµ yªu th¬ng mÑ biểu cảm, đánh giá m·nh liÖt cña bÐ - C¶m xóc vµ t©m 2 Trong Nguyªn 1940 Håi kÝ Hång khi xa mÑ, tr¹ng nång nµn, lßng mÑ Hång khi đợc nằm m·nh liÖt, sö dông trong lßng mÑ nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh, liªn tëng t¸o b¹o.

(87) 3. 4. Tøc níc Ng« TÊt vì bê Tè. L·oH¹c NamCao. 1939. 1943. TiÓu thuyÕt. -V¹ch trÇn bé mÆt tµn ¸c, bÊt nhân của chế độ TD - PK - Ca ngîi søc m¹nh quËt khëi tiÒm tµng, m¹nh mÏ cña chÞ DËuphô n÷ ViÖt Nam tríc CM. - Ngßi bót hiÖn thùc khoÎ kho¾n, l¹c quan - X©y dung t×nh huèng truyÖn bÊt ngê - X©y dung, miªu t¶ nh©n vËt chñ yÕu qua ng«n ng÷ vµ hành động, trong thế t¬ng ph¶n víi c¸c nh©n vËt kh¸c.. Sè phËn ®au th- -Tµi n¨ng kh¾c ho¹ ¬ng vµ phÈm nh©n vËt, diÔn biÕn TruyÖn chÊt cao quý cña t©m lÝ ng¾n ngêi n«ng d©n - C¸ch kÓ truyÖn cïng khæ trong míi mÎ linh ho¹t. x· héi ViÖt Nam - Ng«n ng÷ kÓ tríc c¸ch m¹ng truyÖn rÊt gi¶n dÞ, tù th¸ng 8 nhiªn.. Hoạt động 2 I/ - Lập bảng hệ thống các văn bản truyện kí đã học ở lớp 8 - HS đã chuẩn bị kĩ ở nhà. 1. LËp b¶ng hÖ thèng: - GV gäi mét HS tr×nh bµy phÇn chuÈn bÞ - Thanh TÞnh (192014- 1988) – T«i cña m×nh theo tõng néi dung cô thÓ ë SGK. ®i häc- Tù sù kÕt hîp tr÷ t×nh , miªu t¶ - Gäi 2, 3 HS kh¸c nhËn xÐt. vµ biÓu c¶m- ND chÝnh : Nh÷ng kØ - GV bæ sung, ®iÒu chØnh vµ ghi râ lªn niÖm trong s¸ng Êm ¸p cña tuæi häc b¶ng. trò lần đầu tiên đến trờng – NT đặc s¾c : KØ niÖm s©u s¾c thÓ hiÖn qua con m¾t ng©y th¬, hån nhiªn ®Çy bì ngì. Nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh míi mÎ gîi c¶m. - Nguyªn Hång (1918- 1982) – Trong lßng mÑ- ThÓ lo¹i : TruyÖn ng¾n – PTB§: Tù sù giµu biÓu c¶m vµ miêu tả.- ND chính: Nỗi cay đắng tủi nhôc vµ ty th¬ng mÑ m·nh liÖt cña bÐ Hång khi xa mÑ , niÒm sung síng v« biên khi đợc nằm trong lòng mẹ.- NT đặc sắc: Độc thoại nội tâm thể hiện c¶m xóc vµ t©m tr¹ng nång nµn m·nh liệt . Sử /d h/ả so sánh , liên tởng độc đáo . - NTTè (1893- 1954) – Tíc níc vì bờ (trích Tiểu thuyết Tắt đèn) – Tự sự cã miªu t¶ - ND chÝnh : V¹ch trÇn bé mặt tàn ác , bất nhân của chế độ TD nöa PK, tè c¸o c/ s¸ch thuÕ kho¸ v« nhân đạo . Ca ngợi phẩm chất, sức m¹nh tiÒm tµng cña ngêi phô n÷ .. – NT đặc sắc: Ngòi bút hiện thực khoẻ kho¾n , giµu t×nh thÇn l¹c quan . X©y dùng t×nh huèng truyÖn bÊt ngê, cã cao trµo vµ gq hîp lÝ. - Nam Cao ( 1915- 1951) – L·o H¹c.

(88) – TryÖn ng¾n – Tù sù cã miªu t¶ ND chÝnh : Sè phËn ®au khæ bÕ tawcs cña ngêi n«ng d©n tríc CMT8 vµ phẩm chất tốt đẹp của họ. TháI độ trân träng cña t¸c gi¶ víi hä. – Kh¾c ho¹ nhân vật cụ thể , sinh động , đbiệt miªu t¶ vµ ph©n tÝch diÔn biÕn t©m lÝ nh©n vËt , kÓ linh ho¹t , ng«n ng÷ ch©n thùc , kÕt thóc bÊt ngê. 2. Tr×nh bµy, nhËn xÐt: Hoạt động 3 .II. sánh, phân tích để thấy rõ những điểm giống nhau và khác nhau vÒ néi dung t tëng vµ h×nh thøc: 1. So s¸nh: - Gv nãi thªm vÒ dßng v¨n häc hiÖn thùc phª ph¸n. ? Em h·y xem kÜ l¹i v¨n b¶n 2, 3, 4 vµ t×m ra nh÷ng ®iÓm gièng nhau vÒ thÓ lo¹i, thêi 2. NhËn xÐt gian ra đời, đề tài, chủ đề, giá trị t tởng và a/. Gièng nhau: gi¸ trÞ nghÖ thuËt? + Thể loại: Văn bản tự sự hiện đại. + Thêi gian: Tríc CM trong giai ®o¹n - ThÓ lo¹i - Thêi gian s¸ng t¸c 1930-1945. + Đề tài: chủ đề con ngời và cuộc sống xã - Đề tài chủ đề hội đơng thời của các tác giả đi sâu miêu tả - Giá trị t tởng - Gi¸ trÞ nghÖ thuËt sè phËn cña nh÷ng con ngêi cùc khæ. + Gi¸ trÞ t¸c phÈm: Chan chøa tinh thÇn b/. Kh¸c nhau: nhân đạo. ? Em hiểu gì tinh thần nhân đạo đợc biểu hiện trong 3 tác phẩm đó? ( Yêu thơng trân - Tác giả, tác phẩm träng con ngêi víi nhøng phÈm chÊt tèt - Néi dung, nh©n vËt... + Gi¸ trÞ nghÖ thuËt: BiÖn ph¸p ch©n đẹp, tố cáo những gì tàn ác, xấu xa). thực, gần gũi với đời sống, ngôn ngữ G/v tæng hîp, kÕt luËn : gi¶n dÞ, c¸ch kÓ miªu t¶ con ngêi, t©m - G/v híng dÉn h/s t×m ra ®iÓm kh¸c lÝ cô thÓ, hÊp dÉn. nhau, sau đó nhận xét, tổng hợp, chiếu Đó là đặc điểm của dòng văn xuôi b¶ng mÉu 2 hiÖn thùc ViÖt Nam tríc c¸ch m¹ng - GVcho lập bảng so sánh, đối chiếu theo tháng 8 – dòng văn học đợc khơi mẫu ở bài tập 1 để tìm ra nét riêng của nguồn vào những năm 20, phát triển nh÷ng v¨n b¶n? m¹nh mÏ rùc rì vµo nh÷ng n¨m 1930 – 1945, trong đó văn học hiện thực phê phán Việt Nam đã góp phần đáng kể vào quá trình hiện đại hoá văn học ViÖt Nam vÒ nhiÒu mÆt : §Ò tµi, chñ đề, thể loại đến xây dung nhân vật, ng«n ng÷…. Hoạt động 3:(10') III/ - Về đoạn văn hoặc nhân vật mà em yêu thích nhất trong ba văn bản đó: - GV cho HS tù viÕt theo suy nghÜ, c¶m *C¶m nhËn vÒ nh©n vËt yªu thÝch nhËn cña b¶n th©n. Nªu ®c ®o¹n v¨n hoÆc nh©n vËt mµ em yªu thÝch, trong v¨n b¶n nµo? cña t¸c gi¶ nµo? LÝ do yªu thÝch ( VÒ nội dung t tởng? Về đặc sắc nghệ thuật?....) Câu 3 : H/s đọc phần chuẩn bị của mình trớc lớp, g/v nhận xét, sữa chữa 4. Củng cố: - Trß ch¬i : tr¶ lêi c©u hái hµng ngang t×m tõ kho¸ ( M¸y chiÕu) 5 . Híng dÉn häc ë nhµ: (3').

(89) th©n.. Bài cũ: - Xem lại những văn bản truyện kí VN đã học và nắm ghi nhớ - Viết một đoạn văn hồi tởng lại buổi đến trờng đầu tiên của bản. Bài mới: Soạn bài " Thông tin về ngày trái đất năm 2000". Ngày thông tin về trái đất là ngày nào? Vì sao lại gọi là ngày thông tin về trái đất? Thông điệp đợc gửi đến cho ngời đọc là gì? Thể loại của văn bản này? Em sẽ thực hiÖn nh thÕ nµo sau khi häc v¨n b¶n nµy? -----------------------------------------------.

(90) Ngµy so¹n: 18/10/2014 TiÕt 39 V¨n b¶n:. Thông tin về ngày trái đất năm 2000. I– MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Thấy được ý nghĩa to lớn của việc bảo vệ môi trường. Từ đó có những suy nghĩ và hành đông tích cực về vấn đề xử lí rác thải sinh hoạt. - Thấy được tính thuyết phục trong cách thuyết minh và những kiến nghị mà tác giả đề xuất trong văn bản. II– TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Mối nguy hại đến môi trường sống và sức khoẻ con người của thói quen dùng túi ni lông. - Tính khả thi trong những đề xuất được tác giả giải trình. - Việc sử dụng từ ngữ dễ hiểu, sự giải thích đơn giản mà sáng tỏ và bố cục chặt chẽ, hợp lí đã tạo lên tính thuyết phục của văn bản. 2. Kỹ năng: - Tích hợp với phần Tập làm văn để tập viết bài văn thuyết minh. - Đọc – hiểu một văn bản nhật dụng đề cập đến một vấn đề xã hội bức thiết. 3.Thái độ: - Có suy nghĩ tích cực về những việc tơng tự khác trong vấn đề xử lý rác thải sinh hoạt và vận động mọi ngời cùng thực hiện khi có điều kiện. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò so¹n bµi míi theo c©u hái SGK. IV. Tiến trình tổ chức hoạt đông: 1.ổn định lớp. 2. KiÓm trabµi cò: ? Điền vào sơ đồ nội dung phù hợp tóm tắt nội dung bài ôn tập truyện kí VN? 3. Bµi míi: Hoạt động 1- Khởi động GV ®a ra mét sè mÉu bao nil«ng vµ yªu cÇu HS nhËn xÐt vÒ tÝnh tiÖn lîi cña nã trong c/s hµng ngµy. Nhng mét trong nh÷ng viÖc lµm cô thÓ vµ cÇn thiÕt h»ng ngµy lµ hạn chế thấp nhất đến mức không dùng bao bì ni lông. Vì sao nh vậy? Bài học hôm nay sÏ thuyÕt minh, gi¶i thÝch giïm chóng ta. Hoạt động 1 : Hớng dẫn tìm hiểu chung v¨n b¶n G/v hớng dẫn h/s đọc văn bản G/v kiÓm tra viÖc nhí chó thÝch NÕu v¨n b¶n thuyÕt minh nh»m tr×nh bµy tri thøc vÒ c¸c hiÖn tîng, sinh vËt trong tù nhiªn x· héi, th× theo em : ? V¨n b¶n nµy cã thuéc v¨n b¶n kiÓu thuyÕt minh kh«ng? V× sao? ? TÝnh nhËt dông cña v¨n b¶n nµy biÓu hiện ở vần đề xã hội nào mà nó muốn đề cập? ? H·y ph©n tÝch bè côc cña v¨n b¶n. I. T×m hiÓu chung I .§äc – T×m hiÓu chung 1. T¸c gi¶: Theo tµi liÖu cña Së KHCN Hµ Néin¨m 2000 2. T¸c phÈm : - ThÓ lo¹i : NhËt dông - thuyÕt minh.. - Tõ khã: SGK 3. Bè côc : 3 phÇn - §o¹n 1 (Më bµi): Tõ ®Çu…ni l«ng => Thông báo về ngày trái đất - §o¹n 2 (Th©n bµi): TiÕp theo… m«i trêng.

(91) => T¸c h¹i cña viÖc dïng bao b× ni l«ng vµ nh÷ng biÖn ph¸p h¹n chÕ sö dông chóng - §o¹n 3 (KÕt bµi): Cßn l¹i => KiÕn nghÞ vÒ viÖc b¶o vÖ m«i trêng trái đất Hoạt động 2 Theo dâi phÇn më bµi cho biÕt : II. Đọc, tìm hiểu chi tiÕt. ? Những sự kiện nào đợc thông báo? 1, Thông báo về ngày trái đất - Ngày 22 – 4 hàng năm : Ngày trái đất mang chủ đề bảo vệ môi trờng - Cã 141 níc tham gia ? V¨n b¶n nµy chñ yÕu nh»m thuyÕt - N¨m 2000, ViÖt Nam tham gia víi chñ minh cho sù kiÖn nµo? đề “một ngày không sử dụng bao bì ni l«ng” ? Nhận xét cách trình bày sự kiện đó? + Th«ng tin vÒ kh¸i qu¸t vµ cô thÓ + Lêi th«ng b¸o trùc tiÕp ng¾n gän ? Từ đó em nhận đợc những nội dung => Thế giới rất quan tâm đến vần đề bảo quan trọng nào đợc nêu trong phần đầu vệ môi trờng trái đất v¨n b¶n? => Việt Nam cùng hành động “một ngày không dùng bao ni lông” để tỏ rõ sù quan t©m nµy. 2, T¸c h¹i cña viÖc dïng bao b× ni l«ng H·y theo dâi phÇn th©n bµi vµ cho vµ nh÷ng biÖn ph¸p biÕt : * T¸c h¹i : Do tÝnh kh«ng ph©n huû cña ? Nguyªn nh©n c¬ b¶n khiÕn cho viÖc Pla – xtÝc dùng bao bì ni lông có thể gây hại đối + Lẫn vào đất làm cản trở quá trình sinh víi m«i trêng vµ søc khoÎ con ngêi? trởng của thực vật dẫn đến xói mòn ? Từ đó những phơng tiện gây hại nào + Làm tắc các đờng dẫn nớc thải của bao bì ni lông đợc thuyết minh => Lµm muçi ph¸t sinh, l©y truyÒn dÞch bÖnh, lµm chÕt sinh vËt khi chóng nuèt ph¶i + lµm « nhiÓm thùc phÈm, g©y t¸c h¹i cho n·o, lµ nguyªn nh©n g©y nªn ung ? Ngoµi nh÷ng dÉn liÖu ë sgk vÒ t¸c h¹i th cña viÖc dïng bao b× ni l«ng, em cßn + Khí đốt => chất Điôxin : gây ngộ biÕt thªm t¸c h¹i nµo n÷a? đọc…ung th ... => KÕt hîp liÖt kª t¸c h¹i cña viÖc dïng bao b× ni l«ng vµ ph©n tÝch c¬ së thùc tÕ ? Sau khi đọc đợc những thông tin này, và khoa học của những tác hại đó. em thu nhận đợc những kiến thức nào => Võa mang tÝnh khoa häc, võa mang vÒ hiÓm ho¹ cña viÖc dïng bao b× ni tÝnh thùc tiÔn, s¸ng râ, ng¾n gän nªn dÔ l«ng? hiÓu, dÔ nhí * C¸c gi¶i ph¸p ? Theo em cú cách nào tránh đợc - H¹n chÕ tèi ®a dïng bao b× ni l«ng. những hiểm hoạ đó? - Sö dông vËt liÖu thay thÕ. Theo dâi : “V× vËy… m«i trêng” - Tuyªn truyÒn cho mäi ngêi vÒ t¸c h¹i ? PhÇn nµy tr×nh bµy néi dung g×? ? Tác giả đã đa ra những biện pháp nào của bao bì nilông ? ? Theo em biÖn ph¸p nµo cã hiÖu qu¶ nhÊt? ? Tõ " V× vËy" ë ®Çu ®o¹n v¨n nãi vÒ t¸c haÞ cña bao b× nil«ng cã t¸c dông g×? ? ? NhËn thøc cña em vÒ c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ sö dông bao b× ni l«ng tríc vµ sau khi đọc thông tin này? H/s đọc phần kết ? Néi dung cña phÇn nµy lµ g×?. 3, KiÕn nghÞ vÒ viÖc b¶o vÖ m«i trêng trái đất bằng hành động “Một ngày….

(92) ? Văn bản đã đa ra những kiến nghị nào để thuyết phục ngời đọc để bảo vệ môi trờng trái đất khỏi nguy cơ ô nhiÓm ? tại sao nhiệm vụ chung đợc nêu trớc, hành động cụ thể nêu ra ? C¸c c©u cÇu khiÕn ë cuèi v¨n b¶n cã ý nghÜa g×? => Sö dông yªu cÇu khiÕn h·y… có tác dụng : Khuyên bảo, yêu cầu, đề nghÞ. ni l«ng” - Hãy : bảo về trái đất Hành động : “Một ngày…ni l«ng” => h¹n chÕ dïng bao b× ni l«ng lµ c«ng viÖc tríc m¾t. III. Tæng kÕt ( ghi nhí ). Hoạt động 3 : Hớng dẫn tổng kết ? Văn bản này đã đa lại cho em hiểu biÕt míi mÎ nµo vÒ viÖc “Mét ngµy… ni l«ng” ? Em sẽ làm gì, hành động cụ thể nào sau khi đọc văn bản này? ? Hãy nêu những hành động, việc làm thiÕt thùc mµ em biÕt nh»m b¶o vÖ m«i IV. Luyện tập: Hs trả lời câu hỏi phần trờng trái đất trên thế giới và ở địa ph- Luyện tập trong sgk. ¬ng em? H/s đọc ghi nhớ. Hoạt động 4: Hướng dẫn hs luyện tập. Gv: yêu cầu học sinh đọc và trả lời câu hỏi phần luyện tập trong sgk. 4. Cñng cè - Em rút ra điều gì qua văn bản : thông tin ngày trái đất năm 2000”? - Em biÕt nh÷ng phong trµo nµo nh»m b¶o vÖ MT Tr¸i §Êt trªn TG vµ ë níc ta ? - Các đây nhiều năm Bác Hồ đã kêu gọi ND ta việc gì 5. Híng dÉn häc ë nhµ: (3') Bài cũ: - Hiểu đợc ý nghĩa của văn bản, nắm nội dung phần ghi nhớ. - Cã ý thøc vËn dông nh÷ng hiÓu biÕt vµo thùc tÕ ( H/chÕ sö dông bao b× ni l«ng). Su tÇm tµi liÖu tranh ¶nhvÒ t¸c h¹i cña bao b× nil«ng vµ những vấn đề khác của rác thải sinh hoạt. Bµi míi: So¹n bµi " Nãi gi¶m nãi tr¸nh". ThÕ nµo lµ nãi gi¶m nãi tr¸nh ? T¹i sao mäi ngêi l¹i ding nãi gi¶m , nãi tr¸nh trong giao tiÕp ? Trêng hợp nào ko nên sử dụng nói giảm nói tránh ? Sử dụng những cách nào để nói gi¶m nãi tr¸nh cã hiÖu qu¶ ?.

(93) Ngµy so¹n: 18/10/2014 TiÕt 40 Nãi gi¶m, nãi tr¸nh I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được khái niệm, tác dụng của biện pháp nói giảm nói tránh. - Biết sử dụng biện pháp tu từ nói giảm nói tránh. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm nói giảm nói tránh. - Tác dụng của biện pháp tu từ nói giảm nói tránh. 2. Kỹ năng: - Phân biệt nói giảm nói tránh với nói không đúng sự thật. - Sử dụng nói giảm nói tránh đúng lúc, đúng chỗ để tạo lời nói trang nhã, lịch sự. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò , Xem tríc bµi míi. IV. TiÕn tr×nh lªn líp : 1. ổn định: 2.KiÓm tra bµi cò: -Nãi qu¸ lµ g×? Em h·y cho 2 vÝ dô vÒ nãi qu¸? - KiÓm tra bµi tËp 3 cña häc sinh. 3. Bµi míi: Hoạt động 1 Khởi động Trong giao tiếp hàng ngày hoặc trong văn chơng nghệ thuật, đôi khi để tránh g©y c¶m gi¸c qu¸ ®au buån ghª sî, nÆng nÒ, tr¸nh th« tôc, thiÕu lÞch sù …ng êi ta sö dông biÖn ph¸p tu tõ nãi gi¶m, nãi tr¸nh. VËy thÕ nµo lµ nãi gi¶m, nãi tr¸nh? T¸c dông cña biÖn ph¸p tu tõ nµy? Hoạt động 2 I/ - Nói giảm, nói tránh và tác dụng - Cho HS đọc các ví dụ của SGK ( lần l- 1 Ví dụ: *NhËn xÐt: ît) ? Nh÷ng tõ in ®Ëm “ §i gÆp cô M¸c, cô - §Òu cã nghÜa lµ chÕt . Lênin và các vị cách mạng đàn anh => Giảm nhẹ , tránh sự đau đớn, xúc khác” ở đây ví dụ a, từ “ đi” ở ví dụ b, “ động mạnh. chẳng còn” ở ví dụ c có nghĩa là gì?Dùng trong việc nói đến cái chết. ? T¹i sao ngêi viÕt, ngêi nãi l¹i dïng cách diễn đạt đó? Để giảm nhẹ tránh sự ®au buån. ? V× sao trong ®o¹n v¨n 2 t¸c gi¶ dïng tõ “ BÇu söa” mµ kh«ng dïng tõ ng÷ kh¸c cïng nghÜa? Tr¸nh dïng mét tõ h¬i th« g©y cêi. ? So s¸nh 2 c¸ch nãi ë vÝ dô 3, cho biÕt c¸ch nãi nµo nhÑ nhµng tÕ nhÞ h¬n? - C¸ch 2, cßn c¸ch 1 h¬i c¨ng th¼ng, nÆng nÒ, qua ba vÝ dô em hiÓu nh thÕ nµo lµ nãi gi¶m, nãi tr¸nh? T¸c dông vña 2. Ghi nhí: SGK c¸ch nãi nµy? HS đọc ghi nhớ SGK. ? Khi muốn chê trách ai một điều gì đấy, 3. Sử dụng cách nói giảm nói tránh . c¸ch nãi gi¶m, nãi tr¸nh theo em cã t¸c - Dïng phï hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp. dông g×? _Tr¸nh g©y tù ¸i, khã chÞu. - C¸c c¸ch nãi gi¶m nãi tr¸nh : ? Sử dụng cách nói giảm nói tránh ntn + Dùng từ đồng nghĩa. cho phï hîp ? + Nãi vßng. + Dùng cách nói phủ định , từ trái nghĩa. Hoạt động 3 .II/ - Luyện tập:.

(94) Bµi tËp 1: a). §i nghØ. b). Chia tay nhau. c). KhiÕm thÞ. d). Cã tuæi. - HS đọc bài tập 2, phát hiện câu có sử e). Đi bớc nữa. dông biÖn ph¸p tu tõ nãi gi¶m, nãi Bµi tËp 2: tr¸nh? Bµi tËp 3: a2, b2, c1, d1, e2. - HS theo dõi mẩu ở bài tập 3, sau đó dặt n¨m c©u dÊnh gia trong c¸c trêng hîp kh¸c nhau cã sö dông nãi gi¶m, nãi tránh bằng cách phủ định điều ngợc lại với nội dung đánh giá? Giọng hát chua loet-> Giọng hát không đợc ngọt lắm. CÊm cêi to-> xin cêi nho nhá mét chót. 4. Cñng cè: - ThÕ nµo lµ nãi gi¶m, nãi tr¸nh? T¸c dông cña biÖn ph¸p tu tõ nµy 5. Híng dÉn häc ë nhµ : Bµi cò: - Lµm tiÕp bµi tËp 3. - T×m vµ ph©n tÝch t¸c dông c¶u nãi gi¶m nãi tr¸nh trong một đoạn văn em đã học Bµi míi: ¤n tËp c¸c v¨n b¶n chuÈn bÞ kiÓm tra 1 tiÕt. - Kh¸i qu¸t vÒ h×nh ¶nh ngêi phô n÷ VN qua c¸c t¸c phÈm : T«i ®i häc, Trong lßng mÑ, Tøc níc vì bê. - Ph©n tÝch h/¶ chÞ DËu qua ®o¹n trÝch Tøc níc vì bê? - H/¶ L·o H¹c , ngêi mÑ , bÐ Hång. --------------------------------------------HS lµm BT theo nhãm.

(95) Ngµy so¹n:25/10/2014. TiÕt: 41. KiÓm tra v¨n. A. Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức: Giúp HS củng cố khái quát kiến thức đã học về các TP tự sự . 2. Kỹ năng: RL kỹ năng phân tích tìm hiểu yêu cầu đề bài, vận dụng kiến thức đã học vào viết đoạn, bài. 3. Thái độ: GD HS ý thức tự giác, trung thực, cảm nhận được những nét nổi bật về con người qua các tác phẩm văn học. B. ChuÈn bÞ - G/v làm đề (ra đề), in vào giấy cho h/s - H/s ôn tập tốt để làm bài đạt hiệu quả cao C. Tiến trình lên lớp. 1. Ổn định lớp. 2. Gv phát đề cho hs. 3. Hs làm bài. II. Hình thức đề kiểm tra : Tự luận III. Ma traän đề kiểm tra : Mức độ Chủ đề 1. Tức nước vỡ bờ 2. Tôi đi học Số câu Số điểm Tỉ lệ % 2. Lão Hạc. Số câu Số điểm Tỉ lệ % Tổng số câu : Tổng số điểm Tỉ lệ %. Vận dụng Nhận biết. Thông hiểu. Cấp độ thấp. Cảm giác của nhân vật tôi khi vào lớp học 1 2đ 20 %. 1 2đ 20 %. Chỉ ra được các chi tiết và nhận xét về tâm trạng Lão Hạc. 1 3đ 30 % 1 3 đ 30 %. Cấp độ cao Cảm nhận về nhân vật chị Dậu 1 5đ 50 %. 1 5đ 50 %. Cộng. 2 7đ 70 %. 3đ 30 % 30 % 3 10 100%. III. ĐỀ BÀI. Câu 1: (2 điểm) Đọc đoạn văn : Một mùi hương lạ xông lên trong lớp.Trông hình gì treo trên tường tôi cũng cảm thấy lạ và hay hay.Tôi nhìn bàn ghế chỗ tôi ngồi rất cẩn thận rồi tự nhiên lạm nhận là vật riêng của mình.Tôi nhìn người bạn tí hon ngồi bên tôi,một người bạn tôi chưa hề quen biết,nhưng lòng tôi vẫn không cảm thấy sự xa lạ chút nào.Sự quyến luyến tự nhiên và bất ngờ quá đến tôi cũng không dám tin có thật.

(96) a.Đoạn văn trên trích trong văn bản nào?Của ai? b. Văn bản được viết theo thể loại nào? Truyện kể ở ngôi thứ mấy? c. Hãy cho biết nội dung chính mà tác giả muốn làm nổi bật trong đoạn văn trên là gì? Câu 2 (3 điểm): Tâm trạng của lão Hạc sau khi bán cậu Vàng được thể hiện qua những chi tiết nào? Điều đó đã bộc lộ rõ được phẩm chất đẹp đẽ nào trong nhân cách của lão? Câu 3 (5 điểm): Cảm nhận của em về nhân vật chị Dậu trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ (trích « Tắt dèn » của Ngô Tất Tố) bằng một bài văn ngắn? Hướng dẫn chấm Đề kiểm tra Câu Đáp án Câu 1: a.Đoạn văn trích trong văn bản Tôi đi học của Thanh Tịnh (2 đ) b.Văn bản viết theo thể loại truyện ngắn. Truyện kể ở ngôi thứ nhất c.Tác giả muốn làm nổi bật cảm giác vừa xa lạ vừa gũi với mọi vật trong lớp và với người bạn thân ngồi bên cạnh Tâm trạng lão Hạc thể hiện qua chi tiết: - Lão cố vui, cười như mếu.. - Mắt ầng ậng nước, mặt co rúm lại. - Ép cho nước mắt chảy ra. Câu 2 - Mếu máo, hu hu khóc,... (3điểm) ->Tâm trạng đau đớn, xót xa, ân hận và day dứt khi lừa bán cậu Vàng. Bộc lộ nét đẹp trong nhân cách : Rất mực lương thiện, nhân hậu, tâm hồn trong sáng cao đẹp của lão Hạc. a, Yêu cầu về nội dung: Đảm bảo các ý cơ bản sau: - Chị Dậu là người vợ rất mực thương yêu, lo lắng, chăm sóc cho chồng - Chị Dậu mộc mạc, hiền dịu, đầy vị tha, sống khiêm nhường, nhẫn nhục chịu đựng, nhưng hoàn toàn không yếu đuối, chỉ biết sợ hãi mà trái lại, vẫn có một Câu 2 sức sống mạnh mẽ, một tinh thần phản kháng tiềm tàng, khi bị đẩy tới đường (5điểm) cùng, chị đã vùng lên quyết liệt, thể hiện một thái độ bất khuất. b, Yêu cầu về kĩ năng: - Bố cục gồm 3 phần: Mở bài, thân bài, kết bài - Bài viết sạch sẽ, không mắc lỗi chính tả, trình bày mạch lạc, trôi chảy. Điểm 0,5 đ 0,5đ 1,0d 1,5 điểm. 0,5 điểm 1 điểm 4 điểm. 1 điểm. 4. GV thu bµi, nhËn xÐt giê lµm bµi 5. Híng dÉn häc ë nhµ: + Bµi cò: Xem l¹i néi dung c¸c v¨n b¶n, tãm t¾t l¹i. + Bµi míi: - ¤n tËp l¹i ng«i kÓ. - Xem tríc néi dung bµi: LuyÖn nãi, kÓ chuyÖn theo ng«i, kÓ kÕt hîp víi miªu tả và biểu cảm: Học thuộc đoạn chị Dậu đánh nhau với ngời nhà lí trởng và cai lệ. TËp kÓ ë nhµ . 25/10/2014 TiÕt 42. LuyÖn nãi: KÓ chuyÖn theo ng«i kÓ kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m. I .MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nắm chắc kiến thức về ngôi kể. - Trình bày đạt yêu cầu một câu chuyện có kết hợp sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm..

(97) II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Ngôi kể và tác dụng của việc thay đổi ngôi kể trong văn tự sự. - Sự kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong văn tư sự. - Những yêu cầu khi trình bày văn nói kể chuyện. 2. Kỹ năng: - Kể được một câu chuyện theo nhiều ngôi kể khác nhau; biết lựa chọn ngôi kể phù hợp với câu chuyện được kể. - Lập dàn ý một văn bản tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm . - Diễn đạt trôi chảy, gãy gọn, biểu cảm, sinh động câu chuyện kết hợp sử dụng các yếu tố phi ngôn ngữ. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: ChuÈn bÞ tríc bµi tËp 2. IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định lớp: 2. KT bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi tríc cña häc sinh. 3. Bµi míi: Hoạt động 1 : Khởi động Giờ luyện nói thực chất giúp các em trình bày 1 vấn đề trớc tập thể sao cho tự nhiªn , râ rµng vµ thuyÕt phôc . Bëi thùc tÕ nhiÒu HS cã bµi lµm , suy nghÜ tèt nhng khi tr×nh bµy l¹i rÊt lóng tóng … Hoạt động 2: I/ - Ôn tập về ngôi kể ? KÓ theo ng«i thø nhÊt lµ kÓ nh thÕ nµo? - C¸ch kÓ mµ ngêi kÓ xng t«i. 1/Ng«i kÓ thø nhÊt:: t¸c dông? Víi t c¸ch ngêi trong cuéc: T¨ng C¸ch kÓ mµ ngêi kÓ xng t«i tÝnh ch©n thùc tÝnh thuyÕt phôc. ? Nh thÕ nµo lµ kÓ theo ng«i thø 3 vµ t¸c 2/ Ng«i kÓ thø 3: dông? - Ngêi kÓ dÊu m×nh gäi tªn c¸c nh©n vËt Ngêi kÓ dÊu m×nh gäi tªn c¸c nh©n mét c¸ch kh¸ch quan-> Ngêi kÓ cã thÓ kÓ vËt mét c¸ch kh¸ch quan. linh ho¹t, tù do nh÷ng g× diÔn ra víi nh©n vËt. ? LÊy vÝ dô vÒ c¸ch kÓ chuyÖn theo ng«i thø nhÊt? L·o H¹c, T«i ®i hoc, nh÷ng ngµy th¬ Êu. ?Ví dụ về ngôi kể thứ 3? Tắt đèn,Cô bé bán diªm, ChiÕc l¸ cuèi cïng. ? Tại sao ngời ta phải thay đổi ngôi kể? Tuỳ vµo mçi cèt truyÖn, t×nh huèng cô thÓ ngêi ta thay đổi ngôi kể để: Thay đổi điểm nhìn đối với sự việc và nhân vật ( Ngời trong cuộc kể kkác ngời ngoài cuộc), thay đổi thái độ miêu tả, biểu cảm. ngời trong cuộc buån vui...theo c¶m tÝnh chñ quan: ngêi ngoµi cuéc cã thÓ dïng miªu t¶, biÓu c¶m để góp phần khắc hoạ tính cách nhân vật. Hoạt động 3: II/ - Chuẩn bị luyện nói: - Giáo viên yêu cầu HS đọc to, rõ, diễn cảm 1/ Đọc đoạn văn: ®o¹n v¨n. ? Em hãy xác định sự việc chính, nhân vật chÝnh vµ ng«i kÓ trong ®o¹n v¨n? - Sự việc: Cuộc đối đầu giữa kẻ đi thúc su 2/ Xác định sự việc, nhân vật, yếu tố biÓu c¶m, miªu t¶: vµ ngêi xin khÊt su. Nh©n vËt: ChÞ DËu, cai lÖ, ngêi nhµ lÝ trëng. Ng«i kÓ: Thø 3..

(98) ? Xác định yếu tố miêu tả, biểu cảm nỗi bật 3/ Đóng vai chị Dậu kể lại: trong đoạn văn? Theo em nếu đóng vai chị dậu thì thay đổi ngôi kể nh thế nào? Thứ nhÊt lùa chän yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m s¸t hîp víi ng«i thø nhÊt Hoạt động 4-: III/ - Luyện nói: - Giáo viên yêu cầu HS (ngời kể) đóng vai Tôi tái xám mặt , vội vàng đặt con bé chị Dậu xng tôi khi kể sự việc hành động xuống đất , chạy tới đỡ tay ngời nhà ng«n ng÷ b¸m s¸t ®o¹n v¨n. lÝ trëng , van xin : - Hớng dẫn HS kể có thể kết hợp các động - Cháu van ông , nhà cháu ... tác, cử chỉ, nét mặt... để miêu tả thể hiện Tha này ! tha này ! vừa nói hắn vừa t×nh c¶m. bÞch lu«n t«i mÊy bÞch vµ hïng hæ - LÇn lît gäi c¸c HS kÓ. sấn tới để trói chồng tôi . Vừa thơng _ HS kh¸c nhËn xÐt, gi¸o viªn ®iÒu chØnh. chồng , vừa uất ức trớc thái độ bất nh©n cña h¾n , t«i g»n giäng : Chång tôi đau ốm , ông ko đợc phép hành hạ . Cai lệ tát tôi 1 cái đánh bốp , rồi h¾n cø nh¶y vµo chç chång t«i . T«i nghiÕn r¨ng : Mµy trãi ....xem. - Råi t«i tóm lÊy cæ h¾n , Ên dói ra cöa . Søc lÎo khoÎo cña anh chµng nghiÖn... 4. Củng cố : GV nhËn xÐt giê luyÖn nãi. Nhắc nhở các em mạnh dạn, tự tin để đạt hiệu quả trong giao tiếp 5. Híng dÉn häc ë nhµ: (3') Bµi cò: - ¤n kÜ l¹i c¸c ng«i kÓ. - Tập kể lại một số chuyện em đã học qua các văn bản ( biết kết hợp c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m). Bµi míi: Xem tríc bµi: C©u ghÐp: §Æc ®iÓm cña c©u ghÐp ? C¸ch nèi c¸c vÕ c©u ghÐp ? ChuÈn bÞ bµi tËp ? ----------------------------------.

(99) Ngµy so¹n:25/10/2014 TiÕt 43. C©u ghÐp I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nắm được đặc điểm của câu ghép, cách nối các vế câu ghép. - Biết sử dụng câu ghép phù hợp với yêu cầu giao tiếp. Lưu ý: Học sinh đã học về câu ghép ở Tiểu học. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Đặc điểm của câu ghép - Cách nối các vế câu ghép. 2. Kỹ năng: - Phân biệt câu ghép với câu đơn và câu mở rộng thành phần. - Sử dụng câu ghép phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. - Nối được các vế của câu ghép theo yêu cầu. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, Xem tríc bµi míi. IV. TiÕn tr×nh lªn líp:: 1. ổn định lớp: 2. KT bµi cò: ? ThÕ nµo lµ nãi gi¶m nãi tr¸nh? T¸c dông cña bp tu tõ nµy ? Phan biÖt ng¾n gän gi÷a nãi qu¸ vµ nãi kho¸c? ? Đặt 2 câu đánh giá về ngời, vật, hiện tợng nào đó có sử dụng biện pháp nói gi¶m, nãi tr¸nh? 3. Bµi míi: Hoạt động 1: Khởi động ở lớp dới các em đã đợc học về câu đơn. Vậy câu ghép khác câu đơn nh thế nào? Câu ghép có những đặc điểm gì? có những cách nối các vế câu nào trong câu ghép? Tiết học hôm nay sẽ giúp các em nắm rõ những điều đó. Hoạt động 2: I/ - Đặc điểm của câu ghép: - GV cho HS đọc kĩ 1/ Ví dụ: ( SGK) c¸c vÝ dô ë SGK ? T×m c¸c côm C-V trong nh÷ng c©u in ®Ëm? “ T«i/ quªn...quang đãng” cụm C-V bổ ngữ cho động từ quên, côm C-V lµm bæ ng÷ cho động từ “ nãy nở”. - ...mÑ t«i ©u yÕm...dÉn ®i trªn con dêng dµi vµ hÑp” -> Cã 1 côm C-V. - Cảnh vật/...đều thay đổi, ...chính lòng tôi/ đang có sự thhay đổi lín...t«i/®i häc. Ph©n tÝch cÊu t¹o cña những câu có 2 cụm CV trở lên? – Con đờng này tôi/ đã quen l¾m lÇn nhng lÇn nµy CN Èn/ thÊy l¹.. 2/ NhËn xÐt: 1- Tôi // quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy / CN. ĐT. VN. C. nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi / mỉm cười giữa V. C. bầu trời quang đãng. V. 2- Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh, TN. mẹ tôi // âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và CN. VN. hẹp. 3- Cảnh vật chung quanh tôi // đều thay đổi, vì chính lòng tôi // C1 V1 C2.

(100) ? Em h·y tr×nh bµy kÕt đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi // đi học. qu¶ ph©n tÝch vµo b¶ng V2 C3 V3 theo mÉu sau? ( GV híng dÉn HS th¶o luËn, s¾p xÕp theo mÉu). §¹i diÖn tr×nh bµy, GV ®iÒu chØnh. GV hớng dẫn HS đánh sè thø tù c¸c c©u ( Tõ câu 1 đến câu 7) và sau đó xác định trong nh÷ng c©u trªn c©u nµo là câu đơn, câu nào là Câu ghép: 1, 3, 5, 6, 7 c©u ghÐp? VËy qua t×m hiÓu, cho biÕt thÕ nµo lµ c©u ghÐp? 3.Ghi nhí: SGK Hoạt động 3.II/ - Cách nối các vế câu: - Cho HS xem xÐt l¹i những câu ghép đã xác - Không dùng từ nối: - Dấu phảy định ở bảng và cho - DÊu 2 chÊm biÕt trong mçi c©u ghép vế đợc nối với Dùng từ nối: - Quan hệ từ. nhau nh thÕ nµo? - §¹i tõ. - GV nªu thªm mét sè - ChØ tõ vÝ dô: - Nã cµng lµm mäi ngGhi nhí: SGK êi cµng th¸n phôc. - Nó đóng góp bao nhiêu tôi đóng góp bÊy nhiªu. => 2 c©u: nèi b»ng cÆp phã tõ, đại từ...đi đôi với nhau. - HS đọc Hoạt động 4. III/ - Luyện tập: - HS đọc các đoạn Bài tập 1: trÝch, t×m c©u ghÐp vµ cho biÕt trong mçi c©u ghÐp, c¸c vÕ nèi víi nhau b»ng nh÷ng c¸ch nµo? a). C©u 3, 4, 5, 6, 7. b). C©u 1, 2. Bµi tËp 2: c). C©u 2. d). C©u 3. - Hớng dẫn HS đặt câu ghÐp víi mçi cÆp quan Bµi tËp 3: hệ từ đã cho ( SGK)? - ChuyÓn nh÷ng c©u ghép vừa đặt thành nh÷ng c©u ghÐp míi Bµi tËp 4: b»ng c¸ch bá bít 1 quan hệ từ hoặc đảo lại trËt tù c¸c vÕ c©u? - §Æt c©u ghÐp víi mçi cÆp tõ h« øng cho ë SGK.

(101) 4. Cñng cè - Câu ghép có gì khác câu đơn? Có những cách nào để nối các vế câu trong c©u ghÐp? 5. Híng dÉn häc ë nhµ:(3') Bµi cò: - Lµm tiÕp bµi tËp - T×m vµ ph©n tÝch cÊu t¹o ng÷ ph¸p cña c©u ghÐp trong ®.trÝch đã học Bµi míi: Xem tríc bµi “ T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh”. - Đọc bài văn để rút ra vai trò đặc điểm của văn thuyết minh. Các phơng thức tr×nh bµy cña v¨n thuyÕt minh. ----------------------------.

(102) Ngµy so¹n:25/10/2014 TiÕt 44. T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nắm được đặc điểm, vai trò, tác dụng của văn bản thuyết minh. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Đặc điểm của văn bản thuyết minh. - Ý nghĩa, phạm vi sử dụng của văn bản thuyết minh. - Yêu cầu của bài văn thuyết minh (về nội dung, ngôn ngữ….) 2. Kỹ năng: - Nhận biết văn bản thuyết minh; phân biệt văn bản thuyết minh và các kiểu văn văn bản đã học trước đó. - Trình bày các tri thức có tính chất khách quan, khoa học thông qua những tri thức của môn Ngữ văn và các môn học khác. C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định lớp: 2. KT bµi cò: ? Em đã học những phơng thức biểu đạt nào từ trớc đến nay? 3. Bµi míi: Hoạt động 1: Khởi động - Trong cuéc sèng hµng ngµy, khi chóng ta mua mét c¸i m¸y nh ti vi, m¸y b¬m...ngêi ta đều kèm theo những lời giới thiệu về tính năng, cấu tạo, cách sử dụng. Đến một danh lam th¾ng c¶nh, tríc cæng vµo thÕ nµo còng cã b¶ng ghi lêi giíi thiÖu lai lÞch, sơ đồ thắng cảnh. Khi các em tiếp xúc với SGK trong nhà trờng, chúng ta thấy có nh÷ng bµi tr×nh bµy thÝ nghiªm hoÆc tr×nh bµy sù kiÖn lÞch sö, tr×nh bµy tiÓu sö nhµ văn...Tất cả đều là văn bản thuyết minh. Vậy thế nàp là văn bản thuyết minh, nó có những đặc điểm gì? Tiết học hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu về vấn đề đó. Hoạt động 2: I/ - Vai trò và đặc điểm chung của văn bản thuyết minh: - GV cho HS đọc văn bản ở SGK chú ý đọc to rõ 1. Văn bản thuyết minh trình rµng. bày v.đề gì? ? Ba v¨n b¶n ( a, b, c) mçi v¨n b¶n thuyÕt minh, tr×nh bµy ®iÒu g×? - V¨n b¶n a: Nªu râ lîi Ých riªng cña c©y dõa lîi ích này gắn với những đặc điểm của cây dừa Bình §Þnh. a.C©y dõa B×nh §Þnh - V¨n b¶n b: Gi¶i thÝch vÒ t¸c dông cña chÊt diÖp lục đối với màu xanh đặc trng của lá cây - V¨n b¶n c: Giíi thiÖu HuÕ víi t c¸ch lµ mét b. T¹i sao l¸ c©y cã mµu xanh? trung t©m v¨n ho¸ nghÖ thuËt lín cña VN, cã những đặc điểm riêng độc đáo. ? Em thờng gặp các loại văn bản đó ở đâu? ( Khi c. Huế cần có những hiểu biết khách quan về đối tợng sự vËt, sù kiÖn, sù viÖc). ? H·y kÓ thªm mét vµi v¨n b¶n cïng lo¹i mµ em => V¨n b¶n thuyÕt minh cung biÕt? cÊp tri thøc kh¸ch quan vÒ mäi - CÇu Long Biªn... lĩnh vực của đời sống. - Th«ng tin vÒ ngµy T§... 2. §Æc ®iÓm chung cña v¨n b¶n thuyÕt minh: ? HS th¶o luËn nhãm: C¸c v¨n b¶n trªn cã ph¶i lµ v¨n b¶n tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m, nghÞ luËn kh«ng? T¹i sao? Kh«ng ph¶i v×: + V¨n b¶n tù sù ph¶i cã sù viÖc, nh©n vËt..

(103) + V¨n b¶n miªu t¶: Ph¶i cã c¶nh s¾c, con ngêi, c¶m xóc, gióp ta c¶m nhËn ( chø kh«ng ph¶i hiÓu) con ngêi, sù viÖc. + V¨n b¶n nghÞ luËn: Ph¶i cã luËn ®iÓm, luËn cø. ? §Æc ®iÓm chung cña nh÷ng v¨n b¶n trªn lµ g×? ( Tôn trọng sự thật, không h cấu, bịa đặt, tởng tợng hay suy luận...). ? VËy qua t×m hiÓu, v¨n b¶n thuyÕt minh lµ g×? Gọi HS đọc to, rõ ghi nhớ.. - Trình bày những đặc điểm tiêu biểu của đối tợng. - Cung cÊp tri thøc kh¸ch quan, ch©n thùc, h÷u Ých. - Ng«n ng÷ trong s¸ng, râ rµng.. 2. Ghi nhí: SGK Hoạt động 3: II/ - Luyện tập: - HS đọc 2 văn bản ở bài tập 1. Các văn bản đó có Bài tập 1: 2 VB thuyết minh ph¶i lµ v¨n b¶n thuyÕt minh ko? V× sao? - V¨n b¶n a: Cung cÊp tri thøc lÞch sö. Bµi tËp 2: - V¨n b¶n b: Cung cÊp kiÕn thøc sinh vËt. - Gi¸o viªn nªu yªu cÇu cña bµi tËp 2 - V¨n b¶n nhËt dông phô thuéc kiÓu v¨n nghÞ luận, đề xuất hành động bảo vệ môi trờng. Bµi tËp 3: - Sö dông thuyÕt minh khi nãi t¸c h¹i cña bao ni l«ng. - Cho HS th¶o luËn bµi tËp 3 ( SGK) - C¸c v¨n b¶n kh¸c còng cÇn sö dông v¨n b¶n thuyÕt minh. 4. Cñng cè: - Nêu những đặc điểm nổi bật của văn bản thuyết minh? 5. Híng dÉn häc ë nhµ:(3') Bµi cò: - N¾m kÜ 2 ghi nhí. - Lµm bµi tËp 3C - Su tÇm 1 sè v¨n b¶n thuyÕt minh Bµi míi: - §äc v¨n b¶n:" ¤n dÞch, thuèc l¸" - So¹n bµi theo c©u hái SGK. Chó ý bè côc cña v¨n b¶n? ý nghÜa tªn gäi cña v¨n b¶n ? Th«ng b¸o vÒ n¹n dÞch thuèc l¸ ? T¸c h¹i cña thuốc lá đối với con ngời về sức khoẻ và đạo đức ? Lời kêu gọi chèng thuèc lµ? BÁO CÁO THỐNG KÊ SỐ LIỆU NGƯỜI HÚT THUỐC LÁ Ở ĐỊA PHƯƠNG STT Số hộ dân. Số hộ dân có người hút thuốc. TS. %. Số hộ dân ko có người hút thuốc. TS. 1 2 3 4 Người lập báo cáo (Kí và ghi rõ họ tên). ----------------------------------------. %.

(104) Ngµy so¹n: 01/2014/2014 TiÕt 45 V¨n b¶n: ¤n dÞch, thuèc l¸ A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biết cách đọc – hiểu, nắm bắt các vấn đề xã hội trong một văn bản nhật tụng; - Có thái đội quyết tâm phòng chống thuốc lá. - Thấy được sức thuyết phục bởi sự kết hợp chặt chẽ phương thức lập luận và thuyết minh trong văn bản. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Mối nguy hại ghê gớm toàn diện của tệ nghiện thuốc lá đối với sức khoẻ con người và đạo đức xã hội. - Tác dụng của việc kết hợp các phương thức biểu đạt lập luận và thuyết minh trong văn bản. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu một văn bản nhật dụng đề cập đến một vấn đề xã hội bức thiết. - Tích hợp với phần Tập làm văn để tập viết bài văn thuyết minh một vấn đề của đời sống xã hội. C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, Xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: 1 . ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: ? Văn bản “ Thông tin về ngày trái đất 2000” kêu gọi về vấn đề gì? Vấn đề ấy cã tÇm quan trong nh thÕ nµo? ? Em đã dự định và đã làm gì để thực hiện lời kêu gọi không dùng bao bì ni l«ng? 3 .Bµi míi: Hoạt động1- Khởi động Dân gian có câu “ Một điếu thuốc lào nâng cao sĩ diện, lễ vật đám cới nhất định kh«ng thiÕu thuèc l¸, tuæi giµ hót thuèc l¸ lµm vui, vë chiÕc ®iÕu cµy tre lµ khoan khoái, Thép mới đã từng viết vậy. Trong văn bản “ Lão hạc” nhà văn Nam Cao cũng đề cập đến cái thú vui này: “ Chẳng kiếp gì sung sớng thật nhng có cái này là sung sớng. Ông con mình ăn khoai uống nớc chè rồi hút thuốc lào. thế là sớng, thế nhng về mặt sức khoẻ có hại, nguy hiểm đến tính mạng con ngời. Vì sao vậy, bài học hôm nay sẽ trả lời câu hỏi đó. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ. GV nêu y/c đọc->h/s đọc lần lượt đến hết-> gv nx cách đọc. - Gọi HS đọc chú thích.. ? Em hãy xác định bố cục của văn bản! (Phần 2 có thể chia làm hai ý nhỏ: tác hại của thuốc lá đối với cá. NỘI DUNG CẦN ĐẠT. I. Tiếp xúc văn bản: 1. Đọc: - Y/c: rõ ràng, rành mạch từng câu, từng chữ. Đọc đúng, chính xác các từ phiên âm, đọc nhấn giọng cụm từ “Tôi hút, tôi bị bệnh, mặc tôi”, “Xin đáp lại…” 2. Tìm hiểu chú thích: Chú ý: 1, 2, 3, 5, 6, 9 (lưu ý 1&9) 3. Bố cục: bố cục 3 phần: Từ đầu..... AIDS: Thuốc lá ngày nay đã thành ôn dịch..

(105) nhân người hút và đối với sức khoẻ Tiếp theo….. con đường phạm pháp: Tác cộng đồng) hại của hút thuốc với cá nhân người hút và sức khoẻ cộng đồng. ? Hãy xác định kiểu loại của văn bản Còn lại: Kêu gọi mọi người chống lại ôn trên? dịch thuốc lá. * Thể loại: Văn bản nhật dụng, thuyết minh một vấn đề khoa học – xã hội. II/- Phân tích văn bản: 1- Nhan đề của văn bản: ? Em hiểu Ôn dịch là gì? Nhan đề bài - Dấu phẩy được sử dụng theo lối tu từ để viết Ôn dịch, thuốc lá được hiểu như nhấn mạnh sắc thái biểu cảm vừa căm tức, thế nào? vừa ghê tởm. Hai từ đều được nổi bật và khắc (Ôn dịch chỉ những bệnh nguy hiểm, sâu vào cảm nhận của người đọc lây lan rộng và làm chết người hàng Nhan đề có nghĩa: Đề cập đến ôn dịch nói loạt trong thời gian nhất định.(Ví dụ: chung và thuốc lá cũng là một thứ ôn dịch. dịch hạch, dịch tả, dịch lao, dịch SARS…). ? Có thể diễn ý tên gọi văn bản ntn? (Thuốc lá! Mày là đồ ôn dịch) ? Người Việt Nam hút thuốc lá gồm những loại nào? Hãy nêu tên một vài nhãn hiệu mà em biết? (Thuốc lá, thuốc rê, thuốc lào….Một số nhãn hiệu: Zet, Dunhill, Đalat, White horse…) ? Em thường thấy dòng chữ gì trên bao thuốc? (Hút thuốc có hại cho sức khoẻ) Thực chất của cái hại đó là gì, các em hãy đọc bài viết! ? Ở phần 1, người viết có đề cập 2. Dẫn vào vấn đề: ngay đến tác hại của thuốc lá không? (Không đề cập ngay đến thuốc lá mà nêu lên một số ôn dịch nguy hiểm khác mà mọi người đã rõ: dịch hạch, thổ tả, AIDS…Một số ôn dịch đã được chế ngự nhưng một số ôn dịch vẫn đang bùng phát mạnh và là nguy cơ đe doạ sinh mạng con người). ? Những tin tức nào được thông báo trong phần mở đầu của văn bản? Thông tin nào mang chủ đề của văn bản? ? Em có nx gì về đặc điểm lời văn thuyết minh trong các thông tin mở đầu?. - Cuối TK XX xuất hiện ôn dịch mới:. ? Cách viết như vậy có tác dụng gì?. văn bản) -> Sử dụng từ ngữ chuyên môn của ngành y. + AIDS + Ôn dịch thuốc lá. + Ôn dịch thuốc lá đang đe doạ sức khoẻ và tính mạng con người (thông tin mang chủ đề của.

(106) ? Tại sao người viết lại dẫn lời của Trần Hưng Đạo trước khi nêu tác hại của thuốc lá? Điều đó có tác dụng gì trong lập luận? (Làm cơ s ở cho lập luận của mình khi phân tích tác hại của thuốc lá). tế, so sánh -> lời văn thuyết minh ngắn gọn, chính xác, rõ ràng. => Gây sự chú ý của người đọc, khiến họ ngạc nhiên, tạo sự thuận lợi cho bài viết. Đồng thời, trên cái nền của các ôn dịch đó để báo động, nhấn mạnh tác hại của ôn dịch thuốc lá. 3. Tác hại của thuốc lá: - H/ ả so sánh: + Dâu: con người, sức khoẻ con người. + tằm: khói thuốc lá => Cách so sánh sáng tạo, vừa làm cho lập luận chặt chẽ, vừa tạo ra sự liên tưởng thú vị. Nhấn mạnh, gây ấn tượng cho người đọc thuốc lá gây nên những tác hại từ từ, gặm nhắm nhưng rất nguy hiểm có khi vô phương cứu chữa.. ? Tác hại của thuốc lá được thuyết minh trên những phương diện nào? Hãy xác định đoạn văn thuyết minh cho từng phương diện đó? ? Sự huỷ hoại của thuốc lá đối với * Đối với sức khoẻ: sức khoẻ con người được phân tích - Đối với người hút: + Chất hắc ín làm tê liệt lông mao ở vòm họng, ở trên các chứng cứ nào?. phế quản, ở nang phổi tích tụ lại gây ho hen, viêm phế quản, gây ung thư vòm họng và phổi. + Chất Ô-xít-các-bon thấm vào máu không cho tiếp cận ôxi-> sức khoẻ giảm sút. + Chất ni-cô-tin làm co thắt các động mạch-> cao huyết áp, tắc động mạch, nhồi máu cơ tim, -> tử vong.. ? Vì sao ở đây tg lại lấy bệnh “viêm - Đối với kinh tế xã hội: phế quản”. Bệnh nhẹ nhất do khói + ngày công lao động, tổn hao sức khoẻ cộng đồng thuốc lá gây ra làm dẫn chứng? (Tốn kém cho xã hội và cộng đồng) ? Em nhận xét gì về câu nói “Tôi hút, tôi bị bệnh, mặc tôi!”? Người viết có đồng ý với câu nói đó không?. (Đó là câu nói của con nghiện. Người viết không đồng ý mà còn lên tiếng phản đối bằng những dẫn chứng cụ thể về tác hại của thuốc lá đối với những người không - Đối với những người xung quanh: hút thuốc lá.) ? Theo tác giả, hút thuốc lá có ảnh + bị nhiễm độc -> gây bệnh: tim mạch, phế quản, hưởng gì đối với mọi người xung ung thư. + Thai nhi bị nhiễm độc, đẻ non, suy yếu.. quanh? ? Em có nx gì về các dẫn chứng mà tác giả dùng để thuyết minh trong đoạn này? => Huỷ họai nghiêm trọng sức khoẻ con (D/c khoa học, dùng số liệu chính xác, có người, là nguyên nhân của nhiều căn bệnh.

(107) tính thuyết phục cao). ? Em nghĩ gì về các tác hại trên?. nguy hiểm dẫn tới tử vong. Gây tác hại, tốn kém về kinh tế cho xã hội. * Đối với đạo đức:. + Làm gương xấu cho trẻ em. ? Trong đoạn văn thuyết minh về + Dễ dẫn đến má túy rồi dẫn đến tội phạm những ảnh hưởng xấu của thuốc lá + Tỷ lệ thanh thiếu niên nước ta hút thuốc ngang đến đạo đức con người có những tầm với các nước Âu – Mỹ. + Để có tiền hút thuốc thanh thiếu niên sinh ra trộm thông tin nào nổi bật? cắp. + Từ nghiện thuốc lá có thể dẫn đến ma túy.. ? Tg đã sử dụng phương pháp so sánh ntn? (Tỉ lệ; số tiền nhỏ>< số tiền lớn) ? Tác dụng? (Nạn đua hút thuốc ở các nước nghèo làm nảy sinh các tệ nạn ở thanh thiếu niên) ? Em có nx gì về mức dộ tác hại của thuốc lá đến cuộc sống đạo đức của con người? ? Những thông tin có hoàn toàn mới lạ đối với em không? Vì sao? (H/s tự bộc lộ) ? Nêu ra tác hại của thuốc lá, người viết muốn nói lên điều gì? (Kêu gọi mọi người từ bỏ thuốc lá.) ? Phần cuối văn bản cung cấp các thông tin về chiến dịch chống thuốc lá. Em hiểu thế nào chiến dịch chống thuốc lá? (Chiến dịch là toàn bộ các hành động nhằm tập trung khẩn trương và huy động nhiều lực lượng xã hội tham gia trong thời gian ngắn để thực hiện một mục tiêu. Chiến dịch chống thuốc lá là các hoạt động thống nhất của toàn xã hội nhằm chống lại một cách có hiệu quả ôn dịch thuốc lá.) ? Em có nhận xét gì về cách thuyết minh của tác giả ở phần cuối của văn bản?. => Huỷ hoại lối sống nhân cách của con người Việt Nam, đặc biệt là thế hệ trẻ dẫn tới sự băng hoại đạo đức của xã hội.. 4- Lời kêu gọi từ bỏ thuốc lá:. - Tác giả dùng các số liệu thống kê và so sánh: => Làm rõ hơn tính đúng đắn của những điều (+ Ở Bỉ hút thuốc nơi công cộng phạt 40 được thuyết minh ở phần trên, vừa tạo đà đô la, tái phạm phạt 500 đô la. thuận lợi, cơ sở vững chắc cho tg nêu lên lời + Chiến dịch đã làm hẵn số người hút và phán xét cuối cùng. mục tiêu cuối thế kỷ 20 “Một châu Âu không có thuốc lá”).

(108) ? Khi nêu kiến nghị chống thuốc lá, * Thái độ của tg: tác giả bày tỏ thái độ như thế nào? - Cổ vũ hết mình chiến dịch chống thuốc lá. - Tin tưởng, hy vọng vào sự chiến thắng của chiến dịch chống thuốc lá. III. Tổng kết-ghi nhớ: ? Nội dung chính của văn bản? 1. Nội dung: - Thuốc lá đe doạ ức khoẻ và tính mạng của loài người. Thuốc lá không chỉ làm hại tới sức khỏe mà còn gây ảnh hưởng xấu về đạo đức. ? Khái quát những NT tiêu biểu sử 2. Nghệ thuật: dụng trong văn bản? - Kết hợp lập luận chặt chẽ, dẫn chứng sinh động với thuyết minh cụ thể, phân tích trên cơ sở khoa học. - Sử dụng thủ pháp so sánh để thuyêt minh một cách thuyết phục một vấn đề y học liên quan đến tệ nạ xã hội. ? Nêu ý nghĩa văn bản? 3. Ý nghĩa văn bản: Với những phân tích khoa học, tác giả đã chỉ ra tác hại của việc hút thuốc lá đối với đời - Gọi HS đọc Ghi nhớ. sống con người, từ đó phê phán và kêu gọi mọi người ngăn ngừa tệ nạn hút thuốc lá. * Ghi nhớ: SGK/122 III/- Luyện tập: 1. Bài tập 2/122: H/s đọc y/c -> làm bài-> gv nx - Cảm nghĩ phải chân thực - Không viết quá 5 dòng. - Chỉ ra tác dụng cảnh báo mạnh mẽ của bản tin khi nêu lên cái chết thảm thương không phải của con một người nghèo khổ mà là con một tỉ phú ở Mĩ. 4. Cñng cè - Em h·y nªu nh÷ng t¸c h¹i cña thuèc l¸? Mäi ngêi cÇn chèng l¹i «n dÞch nµy nh thế nào? Em sẽ làm gì để góp phần vào việc phòng chống ôn dịch này? Em có nhận xét gì về vai trò của các nhà khoa học trong cuộc sống hiện đại? ( Họ cho thông tin kịp thời , chính xác để có biện pháp phòng ngừa đích đáng.) 5. Híng dÉn dÆn dß:(3') Bµi cò: Su tÇm tranh ¶nh tµi liÖu vÒ t¸c h¹i cña thuèc l¸ víi søc khoÎ con ngời và cộng đồng. - N¾m c¸ch thøc lËp luËn cña t¸c gi¶. §äc thªm 2 c©u truyÖn sau bµi häc. Bµi míi: - Xem tríc tiÕt “ C©u ghÐp “ ( TiÕp theo) T×m hiÓu quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c c©u ghÐp ? Cho vÝ dô cô thÓ vÒ c¸c m«I quan hÖ cña c©u ghÐp em tìm đợc?.

(109) Ngµy so¹n 01/2014/2014 TiÕt 46 C©u ghÐp ( Tiếp) A .MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nắm chắc quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu của câu ghép. B – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Mối quan hệ về ý nghĩa giữa các vế câu ghép. - Cách thể hiện quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu ghép. 2. Kỹ năng: - Xác định quan hệ ý nghĩa giữa các vế củ câu ghép dựa vào văn cảnh hoặc hoàn cảnh giao tiếp. - Tạo lập tương đối thành thạo câu ghép phù hợp với yêu cầu giao tiếp. C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, Xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: 1 . ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: Câu ghép có những đặc điểm nào? nêu các cách nối câu ghép? Lấy ví dụ minh ho¹? 3 . Bµi míi: Hoạt động 1 Khởi động Tiết trớc các em đã tìm hiểu về đặc điểm của câu ghép và các cách nối các vế c©u ghÐp. TiÕt häc h«m nay c« cïng c¸c em sÏ t×m hiÓu vÒ quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong c©u. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ. - Gọi HS đọc ví dụ trong sgk (bảng phụ) Có lẽ tiếng Việt ... ? Hãy xác định các cụm C-V trong câu ghép trên?. NỘI DUNG CẦN ĐẠT. I. Quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu: 1. Ngữ liệu: SGK/123 2. Nhận xét: - Vế 1: Có lẽ tiếng Việt của chúng ta đẹp. => kết quả. Vế 2: bởi vì tâm hồn ...., => nguyên nhân. Vế 3: bởi vì đời sống ... => nguyên nhân.. ? Xác định cách nối các vế câu trong câu ghép đó? - Vế 1 nối vế 2: quan hệ từ bởi vì - Vế 3 nối vế 1: dấu phẩy và quan hệ từ bởi vì ? Vậy quan hệ giữa các vế trong câu ghép trên là quan hệ gì? Mỗi - Vế 1 là kết quả, vế 2 và 3 là nguyên nhân dẫn vế câu biểu thị ý nghĩa gì? đến kết quả ở vế 1 quan hệ nguyên nhân - kết ? Hãy kể thêm các ví dụ thể hiện quả. mối quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu trong câu ghép: - Tìm ví dụ, phân tích theo hướng dẫn của GV: 1- Quan hệ điều kiện. 1- Nếu ai buồn phiền, cau có thì gương cũng buồn phiền, cau có theo 2- Quan hệ tương phản. 3- Quan hệ tăng tiến.. 2- Tuy nhà xa nhưng em vẫn đi học đúng giờ. 3- Bạn càng lười, bạn càng không hiểu bài..

(110) 4- Quan hệ lựa chọn. 5- Quan hệ bổ sung. 6- Quan hệ nối tiếp. 7- Quan hệ giải thích. 8- Quan hệ đồng thời.. 4- Bạn muốn học bài hay bạn muốn đi chơi? 5- Lan không những học giỏi mà bạn ấy còn là một đứa con ngoan. 6- Nó vừa mới học giỏi mà nó đã kiêu căng. 7- Tôi học tiến bộ là do bạn ấy giúp đỡ nhiệt tình. 8- Tôi đọc báo còn nó đọc sách.. ? Trong các ví dụ trên, để xác định quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu, ta dựa vào những yếu tố nào? (Dựa vào cách nối các vế câu trong câu ghép, tuỳ theo từ ngữ nối mà có các quan hệ ý nghĩa khác nhau.) - Gọi HS đọc ghi nhớ. * Ghi nhớ: SGK/123 II. Luyện tập 1. Bài 1/124: a. Vế 1 và vế 2 là quan hệ nguyên nhân-kết quả, vế chứa vì chỉ nguyên nhân. Vế 2 và vế 3 là quan hệ giải thích, vế câu 3 giải thích cho điều nêu ở vế câu 2. b. Quan hệ điều kiện (điều kiện - kết quả). c. Quan hệ tăng tiến. d. Quan hệ tương phản. H/s đọc y/c, thực hiện ->gv nx cho e. Đoạn trích có 2 câu ghép. Câu đầu dùng từ điểm “rồi” nối hai vế câu chỉ quan hệ thời gian nối tiếp. Câu sau ko dùng quan hệ từ nối hai vế câu, thế nhưng vẫn ngầm hiểu được quan hệ giữa hai vế câu là quan hệ nguyên nhân (Vì yếu nên bị lẳng) 2. Bài 2/124-125: a. Các câu ghép: - Đoạn 1: câu 2, 3, 4, 5. - Đoạn 2: câu 2, 3. b. Quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu trong câu ghép: - Đoạn 1: Cả 4 câu ghép đều là quan hệ điều kiện - kết quả. - Đoạn 2: Cả hai câu ghép đều là quan hệ nguyên nh ân - kết quả. c. Không nên tách các vế câu thành các câu đơn vì sẽ làm mất đi cái hay. Đó là những câu miêu tả xuất phát từ những tâm trạng, điểm nhìn nhất định nên rất tinh tế, cái này diễn ra sẽ kéo theo cái kia, có quan hệ chặt chẽ với nhau. Ý.

(111) được nêu của vế câu này là điều kiện hay nguyên nhân của ý được nêu trong vế câu kia. 3. Bài 3/125: Xét về lập luận thì mỗi vế câu trong câu ghép biểu thị một việc lão Hạc muốn nhờ ông giáo. Xét về giá trị biểu đạt thì tác giả cố ý viết dài để tái hiện cách kể lể dài dòng của lão Hạc. Vì thế không nên tách mỗi vế câu thành một câu đơn. Câu ghép trên dài nhưng ta vẫn thấy rõ được hai việc mà lão Hạc nhờ ông giáo. 4. Bài 4/125-126: a. Quan hệ ý nghĩa giữa các vế của câu ghép thứ hai là quan hệ điều kiện. Để thể hiện rõ mối quan hệ này, ko nên tách mỗi vế câu thành một câu đơn. b. Trong các câu ghép còn lại, nếu tách mỗi vế câu thành một câu đơn thì hàng loạt câu ngắn đt cạnh nhau -> ta hình dung ra nhân vật nói nhát ngừng hoặc nghẹn ngào. Trong khi đó, cách viết của NTT gợi ra cách nói kể lể, van vỉ thiết tha của chị Dậu. 4. Cñng cè - Nªu nh÷ng mèi quan hÖ ý nghÜa thêng gÆp trong c©u ghÐp? C©u ghÐp kh¸c c©u më réng nh thÕ nµo? 5. Híng dÉn dÆn dß:(3') Bµi cò: - N¾m kÜ ghi nhí - Lµm bµi tËp 3, 4 (SGK). - T×m nh÷ng ®o¹n v¨n cã sö dông c©u ghÐp vµ ph©n tÝch quan hÖnghÜa gi÷a c¸c vÕ Bµi míi: - Xem tríc bµi ph¬ng ph¸p thuyÕt minh. Cã nh÷ng ph¬ng ph¸p thuyết minh nào? ứng với đoạn văn nào trong bài học? Tác dụng của các phơng pháp thuyết minh đó? Làm trớc các bài tập trong sách giáo khoa? ---------------------------------.

(112) Ngµy so¹n 01/2014/2014 TiÕt 47. Ph¬ng ph¸p thuyÕt minh A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT. Nâng cao hiểu biết và vận dụng các phương pháp thuyết minh trong việc tạp lập văn bản. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Kiến thức về văn bản thuyết minh (trong cụm các bài học về văn bản thuyết minh đã học và sẽ học) - Đặc điểm, tác dụng của các phương pháp thuyết minh. 2. Kỹ năng: - Nhận biết và vận dụng các phương pháp thuyết minh thông dụng. - Rèn luyện khả năng quan sát để nắm bắt được bản chất của sự vật. - Tích luỹ và nâng cao tri thức đời sống. - Phối hợp sử dụng các phương pháp thuyết minh để tạo lập văn bản thuyết minh theo yêu cầu. - Lựa chọn phương pháp phù hợp như định nghĩa, so sánh, phân tích, liệt kê để thuyết minh về nguồn gốc, đặc điểm, công dụng của đối tượng. C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, Xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp. 1 . ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: ? Em hãy nêu đặc điểm chung của văn bản thuyết minh? Lấy một vài ví dụ về kiÓu văn bản đó? 3 . Bµi míi: Hoạt động 1 Khởi động Tiết trớc, chúng ta đã tìm hiểu đặc điểm chung của văn bản thuyết minh. Vậy để cung cấp đợc những tri thức, chúng ta cần đến những điều kiện nào? và cần có nh÷ng ph¬ng ph¸p thuyÕt minh nµo trong kiÓu bµi nµy? TiÕt häc h«m nay sÏ gióp c¸c em trả lời đợc những câu hỏi đó? Hoạt động 2: I/ - Các yêu cầu để làm bài văn thuyết minh: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ. ? Các văn bản Cây dừa Bình Định, Huế, Tại sao lá cây lại có màu xanh lục… sử dụng các loại tri thức nào? ?Điểm chung của tri thức trong các văn bản trên là gì? ? Theo em, làm thế nào để có những tri thức đó? ? Cách học tập, tích luỹ tri thức như thế nào? ? Lưu ý khi thuyết minh chỉ. NỘI DUNG CẦN ĐẠT. I. Các phương pháp thuyết minh: 1. Quan sát, học tập, tích luỹ tri thức để làm bài văn thuyết minh: - Cây dừa Bình Định: tri thức về sự vật, kiến thức xã hội. - Huế: tri thức văn hoá, thiên nhiên. - Tại sao lá cây lại có màu xanh lục: tri thức khoa học. - Khởi nghĩa Nông Văn Vân: tri thức lịch sử. - Con giun đất: tri thức khoa học sinh học. - Chính xác, khoa học và đúng với thực tế. - Phải quan sát, tích luỹ kinh nghiệm  Vai trò của quan sát, tích luỹ tri thức là rất quan trọng. - Đó là một qúa trình lâu dài, liên tục đọc và ghi chép lại những điều cần thiết Khi cần thì sử dụng..

(113) cần nêu những thông tin chính, điển hình làm rõ đối tượng. Vì thế bài thuyết minh có thể làm bằng tưởng tượng, suy luận được không? (Không được vì tri thức ấy không khách quan, thiếu cơ sở khoa học nên không chính xác.). - Gọi HS đọc ví dụ. ? Các câu trên có vị trí thế nào trong văn bản thuyết minh?. 2. Phương pháp thuyết minh: a. Phương pháp nêu định nghĩa, giải thích:. (Chúng nằm ở đầu bài, đầu đoạn và có vai trò giới thiệu về đối tượng. Những câu này nêu đặc điểm, công dụng của đối tượng. Mỗi đối tượng có nhiều cách định nghĩa khác nhau tuỳ theo mục đích thuyết minh.). ? Các câu văn trên thường sử dụng từ gì? ? Vị trí, vai trò của chúng trong bài văn thuyết minh?. ? Số liệu và những điều được liệt kê đó là gì? - Hãy đọc ví dụ ở sgk và. ? Cho biết tác dụng của phương pháp so sánh? ? Trong văn bản Ôn dịch, thuốc lá người viết đã so sánh với vấn đề gì? Tác dụng?. ? Văn bản Huế đã trình bày những đặc điểm nào của Huế? Có thể gộp chung các đặc điểm đó lại được không?. - Từ “là” - Sau từ “là”: kiến thức về văn hoá, khoa học, thân thế, nguồn gốc. - T/d: giúp người đọc hiểu đối tượng. - Vị trí: đầu bài, đầu đoạn. - Vai trò: giới thiệu b. Phương pháp liệt kê: - Kể ra lần lượt các đặc điểm, tính chất của sự vật theo 1 trình tự nào đó. - T/d: Tạo tính thuyết phục, người đọc hiểu đối tượng. c. Phương pháp nêu ví dụ: - T/d: Thuyết phục người đọc, tin vào những điều người viết cung cấp. d. Phương pháp dùng số liệu: - T/d: Người đọc tin vào những điều người viết đưa ra. e. Phương pháp so sánh: - So sánh hai đối tượng để làm nổi bật vấn đề biển Thái Bình Dương rất lớn. - So sánh với bệnh AIDS, với giặc ngoại xâm gặm nhắm như tằm ăn dâu Nhấn mạnh tác hại của thuốc lá. - T/d: Tăng sức thuyết phục và độ tin cậy cho nội dung thuyết minh. g. Phương pháp phân loại, phân tích: - Thiên nhiên, công trình kiến trúc, món ăn, chế độ phong kiến…-> chia đối tượng ra các mặt để thuyết minh - T/d: dễ trình bày, bài viết lại rõ ràng, đầy đủ. Người.

(114) (Không nên gộp chung mà đọc hiểu toàn diện về đối tượng. phân loại ra để dễ trình bày, bài viết lại rõ ràng, đầy đủ.) ? Các bài thuyết minh vừa học có dùng phương pháp liệt kê, nêu ví dụ, dùng số liệu không? Nêu dẫn chứng? (Các bài thuyết minh vừa học có dùng phương pháp liệt kê, nêu ví dụ, dùng số liệu. Trong văn bản Ôn dịch, thuốc lá người viết đã so sánh bệnh AIDS với thuốc lá và số liệu ở Bỉ ...). ?Nêu một số phương pháp thuyết minh chủ yếu. H/s đọc ghi nhớ - Gọi HS đọc yêu cầu bài tập 1. ? Phạm vi tìm hiểu trong bài Ôn dịch, thuốc lá là gì? ? Những kiến thức ấy có đáng tin cậy không? Tìm các phương pháp thuyết minh trong văn bản? - Gọi HS đọc văn bản SGK/129. ? Văn bản trên dùng những kiến thức nào để thuyết minh? ? Văn bản sử dụng những phương pháp thuyết minh nào?. * Ghi nhớ: SGK/128 II/- Luyện tập: 1. Bài tập 1/128 - Kiến thức khoa học và kiến thức xã hội: tác hại của thuốc lá và tâm lí lệch lạc của một số người sử dụng thuốc lá. - Đó là những kiến thức đáng tin cậy. Các phương pháp thuyết minh đã được sử dụng: so sánh, phân tích, dùng số liệu. 2. Bài tập 3/129 - Kiến thức lịch sử, kiến thức quân sự, kiến thức xã hội… - Sử dụng phương pháp dùng số liệu, sự kiện.. 4 - Cñng cè: ? Các yêu cầu để làm 1 bài văn thuyết minh? Nêu những phơng pháp thuyÕt minh thêng g¾p? 5 - Híng dÉn häc bµi: Bµi cò: - GV yªu cÇu HS häc kÜ 2 ghi nhí. - HS lµm BT3, 4. Bµi míi: - ChuÈn bÞ tiÕt tr¶ bµi TLV sè 2 + bµi kiÓm tra v¨n. Ngµy so¹n:01/2014/2014 TiÕt 48 Tr¶ bµi TËp lµm v¨n sè 2 vµ bµi kiÓm tra V¨n A. Môc tiªu: 1/. KiÕn thøc: - Đánh giá đợc những u, khuyết điểm của mình về kiến thức và kĩ năng. - KiÕn thøc cô thÓ: + KÓ chuyÖn cã sö dông kÕt hîp yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m. + Hệ thống hoá kiến thức từ các văn bản truyện kí VN hiện đại. 2/. KÜ n¨ng: - Liên kết văn bản, dùng từ, đặt câu, phân tích, khái quát, cảm thụ. 3/.Thái độ: - ý thøc phª b×nh vµ tù phª b×nh. B. Phơng pháp: Qui nạp, nêu vấn đề.

(115) C. ChuÈn bÞ: 1/ GV: Tæng hîp nh÷ng bµi tèt, cha tèt, ch÷a lçi cho HS. 2/ HS: Xem l¹i kiÕn thøc v¨n tù sù kÕt hîp miªu t¶, biÓu c¶m. D. TiÕn tr×nh lªn líp: 1 . ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: ? 3 .Bµi míi: Hoạt động1- Khởi động a).VÒ bµi tËp lµm v¨n: Hoạt động 2: I/ - Nhận xét và đánh giá chung: 1/. Mục đích, yêu cầu. - GV yêu cầu HS nhắc lại đề, GV ghi đề lªn b¶ng. ? Em hãy trình bày mục đích yêu cầu của tiÕt viÕt bµi? ¤n l¹i kiÓu v¨n b¶n tù sù kÕt hợp miêu tả, biểu cảm và xây dựng đạn 2/. Lập dàn ý: v¨n. - GV híng dÉn HS lËp dµn ý ( theo dµn ý 3/. NhËn xÐt chung vÒ kÕt qu¶ lµm bµi cña häc sinh: giáo viên đã lập ở đáp án) - GV nhËn xÐt: + ¦u ®iÓm: §a sè n¾m ph¬ng ph¸p, biÕt kÕt hîp cã hiÖu qu¶ yÕu tè miªu t¶, biÓu cảm. Nắm đợc bố cục, nhiều bài viết chân thành diễn đạt trôi chảy, mạch lạc. + Hạn chế: Nhiều bài cha xác định đúng yêu cầu của đề, đề yêu cầu :Sai nhiều lỗi chính tả, diễn đạt. GV c«ng bè kÕt qu¶ ( cô thÓ ë tõng møc ®iÓm) Hoạt động 2: II/ - Trả bài và chữa bài: * Giáo viên đọc mẩu một số bài có điểm 1. Trả bài: cao vµ thÊp. - GV tr¶ bµi cho HS tù xem. - Cho HS tự trao đổi, nhận xét về bài làm cña nhau vµ ch÷a lçi cho nhau. - Chó ý mét sè bµi ®iÓm yÕu vµ nhiÒu lçi 2. Ch÷a lçi: sai: §¹t, C«ng, Hïng... - HS t×m lçi sai vµ s÷a ch÷a. Hoạt động 3: b).Về bài kiểm tra Văn: I/. Gi¸o viªn nhËn xÐt chung vÒ bµi kiÓm tra: ¦u ®iÓm: - Nhìn chung HS xác định đợc yêu cầu của đề. - Nhiều bài làm đạt tối đa về phần trắc nghiệm, có sáng tạo, có cảm xóc, néi dung tèt Nhîc ®iÓm: - NhiÒu em ý thøc häc cßn kÐm, tr×nh bµy cÈu th¶, sai nhiÒu lçi chÝnh tả, sai kiến thức, phần tự luận cha xác định đợc trọng tâm yêu cầu của đề, xa đề... II/. Giáo viên trả bài: Công bố đáp án, biểu điểm. - HS theo dõi đáp án, đối chiếu bài làm của mình, tự kiểm tra lại. - Sau đó cho HS trong nhóm bàn trao đổi bài làm của nhau, tự nhận xét, rót kinh nghiÖm cho nhau. 4. Cñng cè: - Nh÷ng yªu cÇu cÇn thiÕt khi tiÕn hµnh lµm mét bµi kiÓm tra v¨n, tËp lµm v¨n? 5. Híng dÉn vÒ nhµ:.

(116) Bµi cò: - HS xem l¹i kiÕn thøc v¨n tù sù kÕt hîp yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m. - Xem lại các văn bản truyện kí Việt Nam đã học. Bµi míi: - §äc v¨n b¶n “ Bµi to¸n d©n sè “ - Tr¶ lêi c¸c c©u hái s¸ch gi¸o khoa. Bµn cê cã ý nghÜa g× ? Bµi to¸n dân số vì sao lại đặt ra từ thời cổ đại?.

(117) Ngµy so¹n 8/2014/14 TiÕt 49 Bµi to¸n d©n sè. - Th¸i an-. I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biết đọc – hiểu một văn bản nhật dụng. - Hiểu được việc hạn chế sự bùng nổ và gia tăng dân số là đòi hỏi tất yếu của sự phát triển loài người. - Thấy được sự kết hợp của phương thức tự sự với lập luận tạo nên sức thuyết phục của bài viết. - Thấy được cách trình bày một vấn đề của đời sống có tính chất toàn cầu trong văn bản. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sự hạn chế gia tăng dân số là con đường “tồn tại hay không tồn tại” của loài người. - Sự chặt chẽ, khả năng thuyết phục của cách lập luận bắt đầu bằng một câu chuyện nhẹ nhàng mà hấp dẫn. 2. Kỹ năng: - Thích hợp với phần Tập làm văn, vận dụng kiến thức đã học ở bài Phương pháp thuyết minh để đọc – hiểu, nắm bắt được vấn đề có ý nghĩa thời sự trong văn bản. - Vận dụng vào việc viết bài văn thuyết minh. 3. Thái độ: - Có ý thức trong việc tuyên truyền mọi ngời ở địa phơng vào việc hạn chế gia tăng dân số , một đòi hỏi tất yếu cho sự tăng của nhân loại nói chung và VN nói riªng. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi míi theo c©u hái SGK. IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1 . ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: ? Thuèc l¸ g©y ra nh÷ng t¸c h¹i trªn nh÷ng ph¬ng diÖn nµo? Theo em, mäi ngêi cÇn phải làm gì để chống lại và ngăn ngừa ôn dịch này? 3 . Bµi míi: Hoạt động1- Khởi động Trong cuộc sống, các em có lẽ đã nghe những câu nói nh: Con đàn cháu đống, Trời sinh voi, trời sinh cỏ, có nếp có tẻ...Đó là những câu tục ngữ, thành ngữ, nh÷ng c©u nãi cöa miÖng cña ngêi ViÖt Nam xa, thÓ hiÖn quan niÖm quý ngêi, cÇn ngời, mong đẻ nhiều con ...để đáp ứng với nền nông nghiệp cổ truyền. Vậy bài toán dân số đó thực chất nh thế nào các em sẽ cùng tìm hiểu bài học hôm nay. Hoạt động 1: I/Đọc - Tìm hiểu chung: - GV hớng dẫn HS đọc rõ ràng, diễn cảm, chú 1. Đọc: ý c¸c c©u c¶m. - GV đọc mẩu 1 đoạn- gọi HS đọc tiếp. Cho - HS đọc phần chú thích ( SGK). 2.- ThÓ lo¹i v¨n b¶n: V¨n b¶n nhËt ? Em h·y cho biÕt v¨n b¶n nµy thuéc thÓ lo¹i dông: NghÞ luËn, chøng minh, gi¶i gì? Đợc viết theo phơng thức biểu đạt gì? thÝch. - GV lu ý HS: " tån t¹i hay kh«ng tån t¹i". - Tõ khã: Sgk ? Theo em, v¨n b¶n nµy cã thÓ chia lµm mÊy phÇn: 3 phÇn ? H·y nªu kh¸i qu¸t néi dung tõng phÇn? 3. Bè côc: 3 ®o¹n - Phần 1: Từ dầu cho đến sáng mắt ra: Đặt vấn.

(118) đề:( Bài toán dân số và kế họạch hóa gia đình đợc đặy ra từ thời cổ đại.) - PhÇn 2: tiÕp theo...¤ thø 31 cña bµn cê: Gi¶i thÝch v× sao t¸c gi¶ l¹i s¸ng m¾t ra (c©u chuyÖn nhà thông thái kén rể bằng cách đề ra bài toán hạt thóc và tốc độ phát triển dân số ở VN và thÕ giíi) - PhÇn 3: Cßn l¹i.Lêi khuyÕn nghÞ khÈn thiÕt.. Hoạt động 2: Đọc-Tìm hiểu chi tiết - HS đọc lại phần mở bài và nêu lại nội dung 1/ Mở bài: Bài toán dân số và kế cña phÇn më bµi? hoạch hoá dờng nh đợc đặt ra từ thời cổ đại. ? Vấn đề thể hiện ở “ bài toán dân số” thực chất là gì?- Vấn đề dân số và kế hoạch hoá gia đình. ? Điều gì đã làm tác giả sáng mắt ra? - Vấn đề dân số ( Vấn đề hiện đại mới mẽ) Nhng khi đọc bài toán cổ tác giả lại thấy đúng -> Hiểu ra bản chất vấn đề. - Vào đề ngắn gọn, tự nhiên, hấp ? Theo em cách đặt vấn đề này có tác dụng gì? dẫn G©y hÊp dÉn. - HS đọc phần thân bài và nêu nội dung phần 2. Thõn bài nµy? Chứng minh và vấn đề KHHGĐ th«ng qua bµi to¸n cæ. ? Theo em th©n bµi cã mÊy lín lín? - 3 ý lín. ? Tãm t¾t c©u chuyÖn kÐn rÓ cña nhµ th«ng - Bµi to¸n cæ: 64 « bµn cê th¸i? «1: 1 ; « 2: 2 - CÊp sè nh©n, sè thãc phủ kín S trái đất. - Bµi to¸n d©n è ? ý chÝnh cña ®o¹n 2 phÇn TB nµy lµ g×? Thời cổ đại: 2 ng ô2 1995: 5,67 tØ ng - « 33 So s¸nh sù gia t¨ng d©n sè gièng ? C©u chuyÖn kÐn rÓ cña nhµ th«ng th¸i cã vai nh lîng thãc trong c¸c « bµn cê. trß vµ ý nghÜa nh thÕ nµo trong viÖc lµm næi bËt  G©y tß mß, hÊp dÉn - so s¸nh vấn đề chính? Tác động tnt đến ngời đọc? lµm næ bËt sù bïng næ vµ gia t¨ng d©n sè hÕt søc nhanh chãng. ? ý chÝnh cña ®o¹n 3( PhÇn th©n bµi). §èi chiÕu víi tØ lÖ sinh con trong ? ViÖc ®a ra nh÷ng con sè vµ tØ lÖ sinh con cña -thùc tÕ cña phô n÷ thÕ giíi( ch©u phụ nữ ở 1 số nớc…..nhằm mục đích gì? ? Để Phi) và ViÖt Nam. thÊy ngêi phô cã thÓ sinh rÊt nhiÒu con. ? Trong số các nớc đó nớc nào thuộc Châu Phi, níc nµo thuéc Ch©u Á? B»ng hiÓu biÕt cña mình, em có nhận xét gì về sự tăng dân số ở 2 => Nguy cơ gia tăng dân số đáng châu lục này? Có thể rút ra kết luận gì về mối báo động. quan hÖ gi÷a d©n sè vµ sù ph¸t triÓn x· héi? - Sự phát triển đời sống và gia tăng dân số có mối quan hệ mật thiết-> 2 yếu tố tác động lãnh nhau, võa lµ nguyªn nh©n võa lµ kÕt qu¶. ? §©y cã ph¶i lµ ®o¹n v¨n thuyÕt minh ko? T¸c gi¶ dïng ph¬ng ph¸p nµo? - Dùng phơng pháp thống kê số liệu để thuyết minh DS t¨ng tõ kh¶ n¨ng sinh s¶n cña ngêi phô n÷. TØ lÖ sinh ë Ên §é : 4,5; Nª pan : 6,3; VN: 3,7….

(119) ? H·y nªu hiÓu biÕt cña em vÒ ch©u lôc nµy? => Hai châu lục lớn có số dân đông ,KT kém ph¸t triÓn, nhiÒu níc cßn nghÌo nµn l¹c hËu. - HS đọc phần kết bài: ? Theo em phần kết thể hiện vấn đề gì? - GV kể chuyện phim : Thợng đế cũng phải cời cho hs nghe. Phim đợc quay tại châu Phi để hs thấy trình độ văn hoá , khoa học , kĩ thuật của họ . Liên hệ đến nhiếu gđ ở VN, gđ 2 con so víi g® 3 con… ? Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ lêi nãi sau cña t¸c giả : Đừng để … càng tốt. - NÕu con ngêi cø tiÕp tôc ph¸t triÓn theo cÊp số nhân thì ko còn đất sống. - Muốn có đất sống phải sinh đẻ có kế hoạch.. 3/.Lêi kªu gäi: - Đừng để 1 ng- 1 hạt thóc - Đi đến ô 64 càng lâu càng tốt - Đó là con đờng " tồn tại hay kh«ng tån t¹i"  Vấn đề gia tăng dân số là hiÓm ho¹ - Hạn chế sự gia tăng dân số là đòi hái sèng cßn cña con ngêi.  Có trách nhiệm với đời sống cộng đồng. Trân trọng cuộc sống đẹp.. Hoạt động 3: III/ - Tổng kết: ? Nghệ thuật lập luận và TM có gì đáng học tËp? - NghÖ thuËt: LËp luËn chÆt chÏ Ng«n ng÷ KH, thuyÕt phôc. ? V¨n b¶n nµy ®em l¹i cho em nh÷ng hiÓu biÕt KÕt hîp c¸c ph¬ng ph¸p TM hîp lÝ. g×? - Néi dung: D©n sè vµ t¬ng lai cña d©n téc vµ nh©n lo¹i. * Ghi nhí: SGK - GV cho 2 HS đọc to ghi nhớ. IV. LuyÖn tËp Hoạt động 4: - Sau đó, HS đọc phần đọc thêm ( SGK). ? V× sao nãi ph¸t triÓn gi¸o dôc, n©ng cao d©n trí, đóng vai trò quan trọng để giải quyết bài to¸n d©n sè. Bµi h¸t: Sao em nì véi lÊy chång( TrÇn TiÕn) Gi¶i NhËt cuéc thi hëng øng ND KHHG§ do TƯ Đoàn phatá động. 4. §¸nh gi¸ kÕt qu¶: - Con đờng nào là con đờng tốt nhất để hạn chế sự gia tăng dân số? Vì sao? 5. Híng dÉn dÆn dß: (3') Bµi cò: - N¾m kÜ néi dung bµi häc. - Häc tËp c¸ch nghÞ luËn cña t¸c gi¶. T×m hiÓu vÒ t×nh gia t¨ng dân số ở địa phơng em và đề xuất giải pháp cho vấn đề này. Bài mới: Soạn bài “ Dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm" . Thế nào là dấu ngoặc đơn? Dấu 2 chấm? Tác dụng của 2 loại dấu này? Chuẩn bị bài tập SGK..

(120) Ngµy so¹n 8/2014/2014 TiÕt 50. Dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hiểu công dụng và biết các sử dụng dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm trong khi viết. Lưu ý: học sinh đã học hai dấu này ở Tiểu học. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Công dụng của dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm. 2. Kỹ năng: - Sử dụng dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. - Sửa lỗi về dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, Xem tríc bµi míi. IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1 . ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: ? Gi÷a c¸c vÕ trong c©u ghÐp thêng cã nh÷ng mèi quan hÖ ý nghÜa nµo? C¨n cø nào để xác định quan hệ ý nghĩa giữa các vế? ? Lµm bµi tËp 4-5. 3 . Bµi míi: Hoạt động1- Khởi động Trong quá trình viết, để đánh dấu một số nội dung, ngời ta thờng dùng dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. Đó là nội dung bài học hôm nay. Hoạt động 2: I/ - Dấu ngoặc đơn: KT: Kh¨n phñ bµn. 1/.T×m hiÓu vÝ dô a). §¸nh dÊu phÇn gi¶i thÝch. - Học sinh đọc các ví dụ ( SGK) ? Dấu ngoặc đơn trong những đoạn trích trên đợc b). Đánh dấu phần thuyết minh. c). §¸nh dÊu phÇn bæ sung dùng để làm gì? ? Nếu bỏ phần trong dấu ngoặc đơn thì nghĩa cơ thêm. bản của những đoạn trích có thay đổi không? Không phần trong dấu ngoặc đơn là phần chú thÝch, nh»m cung cÊp th«ng tin, kh«ng phô thuéc nghÜa c¬ b¶n. ? Nh vậy dấu ngoặc đơn có công dụng gì? - GV nói thêm về công dụng khác. Gọi 2 HS đọc ghi 2/. Ghi nhớ: SGK nhí. Hoạt động 2: II/ - Dấu hai chấm: - HS đọc các ví dụ sách giáo khoa. 1/.T×m hiÓu vÝ dô ? Dấu hai chấm ở mỗi đoạn trích dùng để làm gì? Dấu ngoặc đơn dùng để đánh dÊu: ? ở VD c nếu bỏ ohần sau dấu hai chấm đó đợc a). Lời đối thoại. kh«ng? V× sao/ b). Lêi dÉn trùc tiÕp. - Kh«ng, v× nã thuéc phÇn nghÜa c¬ b¶n cña c©u. c). PhÇn gi¶i thÝch lý do. NÕu bá, c©u kh«ng hoµn chØnh vÒ nghÜa, thËnm 2/ Ghi nhí: SGK chÝ b× coi lµ sai. ? Nh vậy có thể thấy dấu ngoặc đơn có những c«ng dông g×? Hoạt động 3: III/ - Luyện tập: ? Giải thích công dụng của dấu ngoặc đơn trong Bài tập 1: nh÷ng ®o¹n trÝch? a). §¸nh dÊu phÇn gi¶i thÝch..

(121) b). §¸nh dÊu phÇn thuyÕt minh. C1: §¸nh dÊu phÇn bæ sung. C2: §¸nh dÊu phÇn thuyÕt minh. ? HS đọc nội dung bài tập 2 ( SGK). Bµi tËp 2: Dấu hai chấm đánh dấu: a). PhÇn gi¶i thÝch. b). 1- Phần lời đối thoại. 2- PhÇn thuyÕt minh. c). PhÇn thuyÕt minh. ? Có thể bỏ dấu 2 chấm trong đoạn trích đợc nhng Bài tập 3 nghĩa của phần đặt sau dấu 2 chấm không đợc nhÊn m¹nh b»ng. Viết đoạn văn có sử dụng dấu ngoặc đơn và dấu hai chÊm, chØ râ t¸c dông cña chóng. 4. §¸nh gi¸ kÕt qu¶: - Em hãy nêu công dụng của dấu ngoặc đơn và dấu 2 chấm? 5. Híng dÉn dÆn dß: Bµi cò: - N¾m kÜ ghi nhí. - HS lµm BT4, 5. Bµi míi: - Xem trớc nội dung bài, đề văn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết. minh. - Xác định yêu cầu của một đề văn thuyết minh. - Quan sát nắm được đặc điểm, cấu tạo, nguyên lí vận hành, công dụng….của đối tượng cần thuyết minh. - Tìm ý, lập dàn ý, tạo lập một văn bản thuyết minh..

(122) Ngµy So¹n: 8/2014/2014 TiÕt 51 §Ò v¨n thuyÕt minh vµ c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nhận dạng, hiểu được đề văn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết minh. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Đề văn thuyết minh. - Yêu cầu cần đạt khi làm một bài văn thuyết minh. - Cách quan sát, tích luỹ tri thức và vận dụng các phương pháp để làm bài văn thuyết minh. 2. Kỹ năng: - Xác định yêu cầu của một đề văn thuyết minh. - Quan sát nắm được đặc điểm, cấu tạo, nguyên lí vận hành, công dụng….của đối tượng cần thuyết minh. - Tìm ý, lập dàn ý, tạo lập một văn bản thuyết minh. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò. Xem tríc bµi míi. IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1 . ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: Em h·y nªu c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh? Nªu t¸c dông cña ph¬ng ph¸p nªu định nghĩa, phơng pháp nêu ví dụ? 3 . Bµi míi: Hoạt động1- Khởi động Tiết trớc, các em đã nắm đợc đặc điểm chung của văn bản thuyết minh, biết đợc các phơng pháp thuyết minh phổ biến. Hôm nay, cô cùng các em sẽ tìm hiểu về đề v¨n thuyÕt minh vµ c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh. Hoạt động 1: I/ - Đề văn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết minh: 1/. §Ò v¨n thuyÕt minh: - GV yêu cầu HS đọc kĩ các đề văn SGK? ? Em hãy xác định đối tơng thuyết minh ở mỗi - Đề nêu lên đối tợng thuyết minh. đề? ( HS dễ dàng xác định đối tợng thuyết minh *. Nhận xét. sau nh÷ng tõ giíi thiÖu, thuyÕt minh). ? §èi tîng thuyÕt minh bao gåm nh÷ng lo¹i nào? Con ngời, đồ vật, di tích, con vật, thực vật, món ăn, đồ chơi, lễ tết. ? Làm sao em biết đó là đề văn thuyết minh? - Kh«ng yªu cÇu kÓ, miªu t¶, biÓu c¶m mµ yªu cÇu giíi thiÖu, thuyÕt minh. ? TL: Dựa vào t/c 1 đề văn thuyết minh để tìm - Xác định phạm vi tri thức về đối hiểu đề văn và yêu cầu về nội dung cảu 1 bài tợng đó. v¨n TM? - §Ò c:TM vÒ chiÕc nãn l¸ Nguån gèc, ch©t¸ liÖu, h×nh d¸ng. VAi trò, công dụng trong đời sống hàng ngày. ? Em hãy thử ra một số đề văn thuyết minh? 2/. C¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh: ? §èi tîng thuyÕt minh cña bµi v¨n lµ g×? a. Tìm hiểu đề: – Chiếc xe đạp. ? Bài văn gồm mấy phần? Xác định ranh giới - Đối tợng TM: xe đạp - Yªu cÇu: TM cña mçi phÇn? - Néi dung: c¸u t¹o, c«ng dông c¶u ? Cho biÕt néi dung cña mçi phÇn?.

(123) xe đạp - phơng tiện giao thông phỏ æ biÕn. b, Bè côc vµ néi dung bµi TM 3 phÇn. ? Để giới thiệu về xe đạp, bài viết trình bày cấu - Mở bài: Giới thiệu khái quát về t¹o cña xe nh thÕ nµo? phơng tiện xe đạp. ? Xe gồm mấy bộ phận? các bộ phận đó là gì? - Th©n bµi: Giíi thiÖu cÊu t¹o vµ nguyên tắc hoạt động của nó. - Hệ thống truyền động - Kết bài: Vị trí của xe đạp của đời - HÖ thèng ®iÒu khiÓn. sèng con ngêi viÖt nam vµ trong t- HÖ thèng chuyªn chë. ¬ng l¹i. ? Ngoµi ra, nã cßn cã bé phËn phô nµo? Ch¾n * Ph©n tÝch: Th©n bµi bïn, ch¾n xÝch. ? Em thö ph©n biÖt v¨n b¶n thuyÕt minh trªn víi một văn bản miêu tả chiếc xe đạp? Miêu tả phải - Câu tạo gồm : 3 bộ phận chú ý đến màu sắc, kiểu dáng, vẻ đạp của chiếc xe. Trong miªu t¶: Cã lång yÕu tè biÓu c¶m. ? VËy v¨n b¶n thuyÕt minh ë SGK cã yÕu tè miêu tả không? Vì sao? Không vì mục đích giúp ngời đọc hiểu về cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của xe đạp? ?Theo em trong bài viết, tác giả đã sử dụng phu¬ng ph¸p thuyÕt minh nµo? nhËn xÐt vÒ ng«n ng÷? ? Theo em để tiến hành làm 1 bài văn thuyết minh cÇn chó ý ®iÒu g×? Bè côc cña mét bµi v¨n thuyÕt minh. GV gọi HS đọc to rõ ghi nhớ: SGK - Xác định phơng pháp thuyết minh. Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch. Ph¬ng ph¸p gi¶i thÝch b. Ghi nhí: SGK Hoạt động 2: II/ - Luyện tập: 1/.Bµi tËp:. Lập dàn ý cho đề bài: “ Giải thích Theo em më bµi cÇn giíi thiÕu nh thÕ nµo? vÒ chiÕc nãn ViÖt Nam” + Më bµi: Giíi thiÖu vÒ nãn l¸. Em cÇn tr×nh bµi nh÷ng ®iÓm g× ë phÇn nµy? VÒ + Th©n bµi: H×nh d¸ng . Nguyªn cÊu t¹o? nguyªn liÖu? h×nh d¸ng? c¸ch thøc lµm liÖu , c¸ch lµm , n¬I s¶n xuÊt næi tiÕng . nãn? Về tác dụng của nón trong đời sống ngời Việt Tác dụng của nón lá: Làm quà , che n¾ng che ma, biÓu tîng cña nam. ngêi phô n÷ VN. Kết bài cần nói đợc điều gì? + KÕt bµi: C¶m nghÜ vÒ nãn l¸. GV cã thÓ cho HS tham kh¶o dµn ý á SGK. - Ph¬ng ph¸p thuyÕt minh: gi¶I thÝch , liÖt ke… 4. §¸nh gi¸ kÕt qu¶: Tr×nh bµy c¸ch lµm mét bµi v¨n thuyÕt minh? 5. Híng dÉn dÆn dß:(3') Bµi cò: - N¾m kÜ c¸c ghi nhí..

(124) - Hãy lập dàn ý cho đề văn thuyết minh sau: Giới thiệu cuốn s¸ch bæ Ých. Bài mới: - GV hớng dẫn HS bài: Chơng trình địa phơng ( phần văn) theo v¨n b¶n Héi chî lµng chu«ng. Hs su tÇm v¨n b¶n , pho to mçi hs mét b¶n. T×m hiiêủ trớc nội dung của văn bản vê tác giả , đặc điểm của hội chợ chuông.

(125) Ngµy so¹n: 8/2014/2014 Tiết 52. Chơng trình địa phơng - Phần Văn I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu biết thêm về các tác giả văn học ở địa phương và các tác phẩm văn học viết về địa phương từ sau năm 1975. - Bước đầu biết thẩm bình và biết được công việc tuyển chọn tác phẩm văn học. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Các tìm hiểu về các nhà văn, nhà thơ ở địa phương. - Cách tìm hiểu về tác phẩm văn thơ viết về địa phương. 2. Kỹ năng: - Sưu tầm, tuyển chọn tài liệu văn thơ viết về địa phương. - Đọc- hiểu và thẩm bình thơ văn viết về địa phương. - Biết cách thống kê tài liệu, thơ văn viết về địa phương. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, chuÈn bÞ bµi theo yªu cÇu cña gi¸o viªn. IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1 . ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: ? Em h·y nªu ý nghÜa v¨n b¶n “ Bµi to¸n d©n sè” Muèn thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ chÝnh s¸ch d©n sè, chóng ta ph¶i lµm g×? 3 . Bµi míi: Hoạt động1- Khởi động Để tạo nên diện mạo của nền văn học nớc nhà, quả là có sự đóng góp của nhiều nhà thơ, nhà văn ở nhiều địa phơng khác nhau. Tiết học hôm nay sẽ giúp các em hiểu đợc truyền thống văn học của địa phơng, biết đợc nhiều tác giả nổi tiếng của quê hơng mình đồng thời biết đợc nhiều tác phẩm viết về quê hơng, qua đó sẽ bồi đắp cho các em t×nh c¶m quª h¬ng, tù hµo vÒ quª h¬ng m×nh. Hoạt động 2:I/ - Đọc tìm hiểu chung - GV cho HS chuÈn bÞ kÜ bµi ë nhµ. 1. §äc. - GV gọi HS lên đọc văn bản: Hội chợ 2. T¸c gi¶ , t¸c phÈm lµng chu«ng víi giäng nhÑ nhµng . - Phîng Vò - nhµ v¨n ? Giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶ , t¸c phÈm? - Tªn khai sinh:NgyÔn Ph¬ng Tó - Phó - Héi viªn héi nhµ v¨n ViÖt Nam. - CT Häi v¨n häc nghÖ thuËt Hµ T©y Xuyªn - Hµ Néi. - Là GV văn , đạt giảI III thi viết truyện cò. - Cã nhiÒu t¸c phÈm : Ngêi anh hïng ng¾n (1959) víi truyÖn N÷ trëng ga. - TrÝch “ Héi chî lµng Chu«ng “ in trong trên đồng cỏ , Hoa hậu xứ mờng... tËp “ LÔ héi cæ truyÒn Hµ T©y” * ThÓ lo¹i : ThuyÕt minh. 3. Bè côc : 3 phÇn ? V¨n b¶n thuéc thÓ lo¹i nµo? ? Cho biÕt bè côc cña v¨n b¶n? - MB: Giíi thiÖu kh¸i qu¸t lµng chu«ng. - TB : Nh÷ng nÐt v¨n ho¸ riªng cña lÔ héi lµng chu«ng. - KB: T/c¶m , lßng biÕt ¬n cña nh©n d©n về nét đẹp truyền thống văn hoá của địa ph¬ng. Hoạt động 3: II/Đọc - Tìm hiểu chi tiết ? Nêu những nét kháI quát về vị trí địa lí 1. Giíi thiÖu kh¸i qu¸t lµng Chu«ng - Lµ tªn n«m cña x· Ph¬ng Trung- Thanh.

(126) cña lµng?. ? Làng Chuông đợc nhiều ngời biết đến bëi nghÒ g×?. ? Nón làng Chuông có đặc điểm gì ?. ? Nó gắn bó ntn với con ngời đặc biệt là víi c¸c c« g¸I ? ? Ngoµi nghÒ nãn cæ truyÒn ®c c¶ xø Bắc Kỳ biết đến ,Chuông còn nổi tiếng víi nÐt VH nµo? ? Héi chî Chu«ng diÔn ra lóc nµo ? Cã đặc điểm gì? ? DiÔn ra ë ®©u ? ? §×nh thê ai ? ? V× sao? GV: Ngµy xa Phïng Hng dÉn binh sÜ tõ quª h¬ng «ng ë §êng L©m theo dßng sông Đáy xuống tới làng Chuông đóng đồn luyện quân sĩ => đánh thắng quân nhà Đờng( TK 7) dành tự do cho đất nớc. ? Những việc làm đó của ngời dân làng Chuông đã thể hiện điều gì?. Oai – Hµ Néi. - Cã 7 th«n hîp thµnh. =>Làng lớn có dân số đông. 2. NÐt v¨n ho¸ næi bËt - Næi tiÕng lµm nãn (cæ truyÒn) + Xa lµ nãn thóng quai thao. + Sau n¨m 1930 chuyÓn sang lµm nãn Xu©n KiÒu ( hay nãn Ba §ån ngµy nay) => §Ñp d¸ng l¹i bÒn , lµ kØ vËt t¹o vÎ dÞu dµng cho c¸c c« g¸i lªn xe hoa . => §¸nh dÊu 1 lÇn tham gia héi chî. - Héi chî Chu«ng: + Tæ chøc ngµy 10 th¸ng giªng. + Là nơI trao đổi hàng hoá . + N¬I quy tô , diÔn ra c¸c sinh ho¹t v¨n hoá : đánh cờ ngời , thổi cơm thi. + Héi chî mua b¸n lÊy may.( mang nãn ra chợ bán lấy phớc , đắt rẻ ko thành vấn đề) - §×nh chïa lµng Chu«ng: + Xây dung to , đẹp có cổng tam quan 2 tầng đăng đối uy nghi. + Có đai báI đồ sộ 5 gian bài trí nhiều đồ thê tù , quý hiÕm. => Thê anh hïng d©n téc Phïng Hng -> t«n lµm thµnh hoµng lµng , hµng n¨m më héi tëng niÖm. => Thể hiện lòng biết ơn của dân làng đối với vị anh hùng có công xây dung đất nớc, niÒm tù hµo truyÒn thèng d©n téc.. Hoạt động 4: Tổng kết ? Tác giả đã sử dụng phơng thức nào để - Giới thiệu , giải thích , phân tích kết hợp thuyết minh về văn hoá của làng các yếu tố biểu cảm tác giả đã cho ngời Chu«ng? đọc biết , hiểu nét đẹp VH của địa ph? Giới thiệu văn hoá làng Chuông làm gì? ơng . Đông thời thể hiện lòng tự hào , biết ? T/ c¶m cña t¸c gi¶ thÓ hiÖn ntn? ¬n s©u s¾c nh÷ng ngêi anh hïng d©n téc. 4. §¸nh gi¸ kÕt qu¶: - GV nhận xét u và khuyết điểm của giờ học? Qua tiết học này em đã xây dựng cho mình những tình cảm tốt đẹp nào? - YÕu tè biÓu c¶m cã cÇn trong v¨n thuyÕt minh ko ? ChØ ra c¸c yÕu tè trong bµi ? 5. Híng dÉn dÆn dß: (3') Bµi cò: - C¸c em cè g¾ng hoµn thiÖn tiÕp 2 bµi tËp trªn. --Xem lại bài” Câu ghép,dấu ngoặc đơn, dấu 2 chấm” - Viết 1 văn bản thuyết minh về lễ hội truyền thống ở địa phơng em? Bµi míi: - Xem tríc bµi” DÊu ngoÆc kÐp”. ChØ ra c«ng dông cña dÊu ngoÆc kÐp ? Lµm tríc c¸c bµi tËp trong s¸ch gi¸o khoa? - Sử dụng dấu ngoặc kép. - Sử dụng phối hợp dấu ngoặc kép với các dấu khác..

(127) - Sửa lỗi về dấu ngoặc kép. -----------------------------------------.

(128) Ngµy So¹n:16/11/2014. TiÕt 53 DÊu ngoÆc kÐp. I- MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hiểu công dụng và biết các sử dụng dấu ngoặc kép trong khi viết. Lưu ý: học sinh đã học hai dấu ngoặc kép ở Tiểu học. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Công dụng của dấu ngoặc kép. 2. Kỹ năng: - Sử dụng dấu ngoặc kép. - Sử dụng phối hợp dấu ngoặc kép với các dấu khác. - Sửa lỗi về dấu ngoặc kép. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1 . ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: ? Em hãy nêu công dụng của dấu ngoặc đơn và công dụng của dấu 2 chấm? LÊy VD? ? Lµm BT 3- 4 3 . Bµi míi: Hoạt động1- Khởi động Hoạt động 2 : I/ - Công dụng: - GV cho HS đọc kĩ các ví dụ SGK? 1/. T×m hiÓu vÝ dô: ? Cho biết dấu ngoặc kép trong những Dấu ngoặc kép dùng để đánh dấu: đoạn trích dùng để làm gì? a). Lêi dÉn trùc tiÕp. ( GV lần lợt cho HS xem kĩ các ví dụ để b). Từ ngữ đợc hiểu theo nghĩa đặc biệt : ph¸t hiÖn ra c«ng dông kh¸c cña dÊu D¶i lôa – cÇu => Èn dô . §¸nh dÊu tõ ngo¨c kÐp ë mçi vÝ dô). ng÷ Ýt nhiÒu cã c¸ch hiÓu kh¸c thêng , ? Qua các ví dụ trên, em hãy rút ra công nghĩa đặc biệt. dông cña dÊu ngoÆc kÐp? c). Tõ ng÷ cã hµm ý mØa mai. Dïng chÝnh - GV chỉ định 2 HS đọc to rõ ghi nhớ những từ ngữ mà TDPháp thờng dùng khi SGK nãi vÒ sù cai trÞ cña chóng víi VN : khai ho¸ v¨n minh cho dt l¹c hËu nhng kÕt qu¶ ... d). Tªn c¸c t¸c phÈm. 2/. Ghi nhí: SGK Hoạt động 3 :II/ - Luyện tập: - HS đọc kĩ các đoạn trích ở SGK. Bµi tËp 1: ? Sau đó giải thích công dụng của dấu Dấu ngoặc kép dùng để đánh dấu: ngoặc kép trong những đoạn trích đó? a). Câunói giả định đợc dẫn trực tiếp. b). Tõ ng÷ cã hµm ý mØa mai. c). Lêi dÉn trùc tiÕp. d). Tõ ng÷ cã hµm ý mØa mai,ch©m biÕm e). DÉn trùc tiÕp tõ hai c©u th¬. - GV yêu cầu HS đọc nội dung bài tập 2. Bài tập 2: sau đó hớng dẫn HS làm. a. b¶o: "c¸ t¬i"; "t¬i" -> b¸o tríc lêi tho¹i vµ dÉn trùc tiÕp b. ...chó TiÕn Lª:" Ch¸u..." -> b¸o tríc lêi dÉn trùc tiÕp. c. B¶o h¾n:" §©y lµ ..." -> b¸o tríc lêi dÉn trùc tiÕp. Bµi tËp 3: a). Lời dẫn trực tiếp phải dùng đủ dấu.

(129) c©u. - HS đọc kĩ những câu: a, b ( BT 3). Lêi dÉn gi¸n tiÕp nªn kh«ng ph¶i dïng ? Gi¶i thÝch t¹i sao 2 c©u cã ý nghÜa dÊu c©u. gièng nhau nhng dïng nh÷ng dÊu c©u kh¸c nhau? 4. Cñng cè: ? Nªu nh÷ng c«ng dông cña dÊu ngoÆc kÐp? 5. Híng dÉn häc bµi: (3') Bµi cò: - N¾m kÜ ghi nhí. - Lµm bµi tËp 4, 5. Bài mới: - Chuẩn bị cho tiết: “ Luyện nói, thuyết minh về một thứ đồ dùng” Yêu cầu các em chuẩn bị ở nhà dàn ý cho đề bài ở SGK. Tập nói trớc gơng để tự tin đứng trớc cô giáo và các bạn..

(130) Ngµy So¹n 16/2014/2014. TiÕt 54 Luyện nói: Thuyết minh về một thứ đồ dùng I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Củng cố, nâng cao kiến thức và kĩ năng làm bài văn thuyết minh về một thứ đồ dùng. - Biết trình bày thuyết minh một thứ đồ dùng bằng ngôn ngữ nói. II. – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Cách tìm hiểu, quan sát và nắm được đặc điểm cấu tạo, công dụng của những đồ vật dụng gần gũi với bản thân. - Cách xây dựng trình tự các nội dung cần trình bày bằng ngôn ngữ nói về một thứ đồ dùng trước lớp. 2. Kỹ năng: - Tạo lập văn bản thuyết minh. - Sử dụng ngôn ngữ dạng nói trình bày chủ động một thứ đồ dùng trước tập thể lớp. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem chuÈn bÞ bµi míi theo yªu cÇu cña gi¸o viªn. IV. TiÕn tr×nh lªn líp: D. TiÕn tr×nh lªn líp: 1 . ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: ? Nªu c¸ch lµm lµm mét bµi v¨n TM? Nh÷ng yªu cÇu vÒ bè côc vµ néi dung tõng phÇn? 3 . Bµi míi: Hoạt động1- Khởi động Trong giao tiếp, quan trọng nhất là cách diễn đạt và thể hiện squan điểm của m×nh mét c¸ch râ rµng, thuyÕt phôc. Nh÷ng giê luyÖn nãi sÏ gióp c¸c em tõng bíc hoµn thiÖn kh¶ n¨ng nµy. GV ghi Hoạt động 2 : Chuẩn bị 1. G/v kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña h/s ë nhµ * §Ò bµi : ThuyÕt minh c¸i phÝch níc * Kiểu bài : Thuyết minh về một thứ đồ dùng * Yêu cầu : Giúp ngời nghe có hiểu biết tơng đối đầy đủ và đúng về phích nớc. G/v ghi đề bài lên bảng cho h/s xác định các yêu cầu của vấn đề sau đó kết luËn vµ chiÕu lªn b¶ng néi dung trªn. 2. G/v nªu c©u hái ? Để thuyết minh một cái phích nớc theo yêu cầu của vấn đề em càn phải làm những g×? a. T×m hiÓu, quan s¸t, ghi chÐp b. Xác định đặc điểm tiêu biểu (nội dung) của phích nớc đề lên bảng: Thuyết minh cái phích nớc. - Giíi thiÖu cÊu t¹o (chÊt liÖu : Vá (nhùa, s¾t), ruét (hai líp thuû tinh cã ch©n kh«ng ở giữa, phía trong thuỷ tinh có lớp tráng bạc.)), màu sắc : trắng, xanh, đỏ - Công dụng, tác dụng giữ nhiệt, dùng cho sinh hoạt, đời sống - C¸ch sö dông c. X©y dung bè côc ? Em sÏ tr×nh bµy thuyÕt minh vÒ c¸i phÝch theo bè côc nh thÕ nµo ? * Më bµi : Giíi thiÖu chung vÒ phÝch níc nãng * Th©n bµi - CÊu t¹o cña phÝch gåm : Ruét phÝch, vỏ phích, nót phÝch, tay cÇm.

(131) - H·ng phÝch næi tiÕng : R¹ng §«ng - C¸ch b¶o qu¶n : + Phải để chổ an toàn, tránh va đập, rơi vỡ + Cách rửa ruột phích khi bị đóng Canxi ở đáy phích bằng cách cho một ít dấm ăn vào súc mạnh sau đó tráng bằng nớc lạnh * Kết bài : Khẳng định lại sự tiệních của phích nớc nóng trong sinh hoạt Hoạt động 3 : Luyện nói - G/v treo dàn bài bài lên bảng. H/s có thể dựa vào đó để luyện nói - H/s luyÖn nãi theo tæ - Chän mét sè h/s tr×nh bµy tríc líp + 1 em tr×nh bµy phÇn më bµi + 1 em tr×nh bµy phÇn th©n bµi + 1 em tr×nh bµy phÇn kÕt bµi + 1 em tr×nh bµy c¶ bµi - G/v theo dừi h/s luyện nói, chú ý cách dùng từ, đặt câu, phát âm để sữa chữa cho h/s . - Hs nhận xét bài của bạn. - G/v nhËn xÐt, tæng kÕt, cho ®iÓm. 4. Cñng cè: Để thuyết minh về một đối tợng nào đó đợc tốt, theo em cần lu ý điều gì? 5. Híng dÉn dÆn dß:(3') Bµi cò: - Xem kÜ néi dung phÇn v¨n b¶n thuyÕt minh. - Tập lập dàn ý cho các đề ở SGK Bµi míi: - ChuÈn bÞ viÕt bµi TËp lµm v¨n sè 3. Yªu cÇu t×m t liÖu vÒ c¸c đối tợng thuyết minh ở các đề sách giáo khoa: đôi dép lốp, áo dài VN, chiếc bút máy hoặc bút bi, kính đeo mắt. Chủ yếu dựa vào nguồn gốc , đặc điểm cấu tạo, công dụng của các đối tợng thuyết minh. ---------------------------------------.

(132) Ngµy So¹n: 16/11/2014 TiÕt 55, 56: ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 3 I. Môc tiªu: 1/. KiÕn thøc: - Kiểm tra toàn diện những kiến thức đã học về kiểu bài văn thuyết minh. 2/. KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn kØ n¨ng x©y dùng v¨n b¶n theo nh÷ng yªu cÇu thuéc vÒ cÊu tróc, kiÓu bµi, tÝnh liªn kÕt. 3/. Thái độ: - ý thøc tù gi¸c, nghiªm tóc khi lµm bµi II. Ph¬ng ph¸p: ViÕt bµi thùc hµnh III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Soạn bài: Ra đề, đáp án, biểu điểm. 2/ HS: Xem l¹i kiÕn thøc vÒ v¨n thuyÕt minh. IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1 . ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: Kiểm tra vở và bút để làm bài tốt. 3 . Bµi míi: Hoạt động1- Khởi động GV: Ghi đề lên bảng: §Ò bµi: “ Giíi thiÖu vÒ chiÕc bót bi hoÆc bót m¸y. I/. Më bµi. - Giíi thiÖu chung vÒ bót bi hoÆc bót m¸y. II/. Th©n bµi. - Giíi thiÖu nguån gèc, chÊt liÖu, h×nh d¸ng, mµu s¾c. - Giíi thiÖu c«ng dông cña bót : víi häc trß , c¸c nghµnh kh¸c… III/. KÕt bµi. - C¶m nghÜ cña em vÒ chiÕc bót ( ngêi b¹n th©n thiÕt cña häc trß ) - + BiÓu ®iÓm: + Điểm 9, 10: - Bài viết hoàn chỉnh các ý, bố cục rõ ràng, diễn đạt mạch lạc, biÕt sö dông tèt c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh. Kh«ng sai lçi chÝnh t¶, tr×nh bµy s¹ch sẽ đẹp. + Điểm 7, 8: Trình bày khá đầy đủ các ý song diễn đạt cha thật mạch lạc. + Điểm 5, 6: Đã trình bày đợc 1 số ý, song còn sai ít lỗi diễn đạt, chính tả Điểm 3, 4: Cha nắm đợc phơng pháp thuyết minh, bài viết còn sơ sài, thiếu ý. + Điểm 1,2: Hiểu sai yêu cầu của đề, văn viết cẩu thả, sai nhiều lỗi chính tả. 4. Cñng cè GV thu bµi vµ nhËn xÐt giê lµm bµi. 5. Híng dÉn dÆn dß:(3') Bµi Cò: - Xem l¹i lý thuyÕt v¨n thuyÕt minh - Tìm đọc những văn bản thuyết minh có trong đời sống Bµi míi: - Soạn bài: Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác để chuẩn bị cho giờ sau đọc thêm. - Lu ý: + §äc kÜ nh÷ng tõ khã ë môc chó thÝch. + Đọc kĩ về tác giả để tìm hiểu bài thơ có hiệu quả. + Tìm hiểu thể thơ, bố cục của bài thơ, các ý đợc thể hiện qua bµi th¬. -------------------------------------------.

(133) Ngµy so¹n:22/11/2014 TiÕt 57 Híng dÉn §äc thªm: Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c Phan Béi Ch©u I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Thấy được nét mới mẻ về nội dung trong một số tác phẩm thơ Nôm viết theo thể thất ngôn bát cú Đường luật của văn học yêu nước và cách mạng đầu thế kỉ XX qua một sáng tác tiêu biểu của Phan Bội Châu. - Cảm nhận được vẻ đẹp và tư thế của người chí sĩ yêu nước, nghệ thuật truyền cảm, lôi cuốn trong tác phẩm. II– TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khí phách kiên cường, phong thái ung dung của nhà chí sĩ yêu nước Phan Bội Châu trong hoàn cảnh ngục tù. - Cảm hứng hào hùng, lãng mạn, giọng thơ mạnh mẽ, khoáng đạt được thể hiện trong bài thơ. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu văn bản thơ thất ngôn bát cú Đường luật đầu thế kỷ XX. - Cảm nhận được giọng thơ, hình ảnh thơ ở các văn bản. 3. Thái độ: - Biết yêu quý cảm phục ngời chiến sĩ yêu nớc Phan Bội Châu đồng thời tù rÌn luyÖn cho m×nh ý chÝ vît khã, lu«n lµm chñ hoµn c¶nh, l¹c quan. III. Phơng pháp: Đọc, nêu vấn đề, đàm thoại IV. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: §äc v¨n b¶n, so¹n bµi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: 1 . ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: ?Hãy đọc một bài thơ viết về quê hơng em hoặc của một tác giả ở điạ phơng em? 3 . Bµi míi: Hoạt động1- Khởi động §Çu thÕ kØ XX, phong trµo c¸ch m¹ng ViÖt Nam chuyÓn sang giai ®o¹n míi theo khuynh hớng dân chủ t sản do các nhà nho yêu nớc lãnh đạo. Phan Bội Châu là một trong nh÷ng nhµ nho yªu níc, tiÕp thu t tëng míi quyÕt t©m ®em hÕt tµi n¨ng cña mình thực hiện khát vọng xoay chuyển đất trời, đánh đuổi giặc thù. Cụ đã từng bị kẻ thù bắt giam, tù đày nhiều năm. trong tù, cụ đã làm thơ để bày tỏ chí khí của mình “ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác” chính là tác phẩm trữ tình tỏ chí, tỏ lòng đợc sáng tác trong hoàn cảnh đặc biệt ấy. Hoạt động 2-I/Đọc - Tìm hiểu chung: ? HS nªu nh÷ng hiÓu biÕt vÒ t¸c gi¶, t¸c 1/ T¸c gi¶, phÈm. - Phan Béi Ch©u (1869-1940) hiÖu - GV chèt néi dung. Sµo Nam, quª Nam §µn- NghÖ An. - Học sinh đọc diễn cảm, phù hợp giọng khẩu - Là nhà CM lớn đầu TKXX , nhà khÝ ngang tµng, hµo hïng cña bµi th¬. Riªng v¨n , nhµ th¬ cña d©n téc. câu 3, 4 đọc với giọng thống thiết. 2. T¸c phÈm: ? Em hãy xác định thể loại thơ mà tác giả sử - Viết bằng chữ Nôm, 1914 dông ë bµi th¬ nµy? - N»m trong tËp “Ngôc trung th” - GV cho HS đọc kĩ các từ khó. - Bài thơ mới đợc viết vào những - Lu ý chó thÝch 1, 2, 6. ngµy ? Từ bài thơ hãy thuyết minh ngắn gọn đặc đầu bị giam ở nhà ngục Quảng Đông ®iÓm cña thÓ th¬? ( Sè lîng c©u , c¸ch hiÖp (Trung Quèc) vần , phép đối , bố cục) - Thể thơ thất ngôn bát cú đờng luật.

(134) ? Văn bản này đợc tạo bởi phơng thức biểu - Từ khó : SGK c¶m trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp? ( trùc tiÕp béc lé 3. Bè côc :§Ò , thùc , luËn , kÕt. t©m t t×nh c¶m ) Hoạt động 3-II/Đọc - Tìm hiểu văn bản: - §äc kÜ phÇn t¸c gi¶ t¸c phÈm. - HS đọc kĩ hai câu thơ đầu, giải thích từ hào kiÖt, phong lu. ?Tại sao đã bị kẻ thù bắt, nhốt mà tác giả vẫn xem m×nh lµ hµo kiÖt phong lu?- Lêi kh¼ng định tin thần, ý chí, t thế của ngời tù: Ngang tàng bất khuất, ung dung, đờng hoàng. ? Quan niÖm “ Ch¹y mái ch©n th× ë tï “ thÓ hiÖn ®iÒu g×? – BiÕn nhµ tï=> N¬i nghØ ng¬i-> lµ tr¹m nghØ ch©n-> ngêi tï rÌn luyÖn ý chÝ, suy nghÜ trong “ trêng häc c¸ch m¹ng” ®Çy khã kh¨n. ? Qua hai c©u th¬, phong th¸i cña ngêi tï thÓ hiÖn nh thÕ nµo? ( GV b×nh thªm: Phan Béi Ch©u kh«ng chÞu khuất phục hoàn cảnh, không để hoàn cảnh đè bẹp mình, cụ phan đứng cao hơn mọi sự cùm kẹp, đày đoạ của kẻ thù). - HS đọc tiếp hai câu thực. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÒu cña hai c©u nµy? ? Nhµ th¬ t©m sù ®iÒu g× qua 2 c©u thùc nµy? Từ cuộc đời của Phan Bội Châu, em hiểu ông xem m×nh lµ “ Kh¸ch kh«ng nhµ” nghÜa lµ sao? – tõ 1905-1914, «ng ph¶i bu«n ba kh¾p bốn phơng trời: TQ, Nbản, TLan, xa gia đình, quª h¬ng. bÞ thùc d©n ph¸p kÕt ¸n tö h×nh vắng mặt, PBC đợc coi là một tội phạm bị truy lïng g¾t gao. ? Theo em cã thÓ hiÓu ý “ ngêi cã téi” ë ®©y nh thế nào nữa ngoài ý đã qua rõ ở trên? - Phan Béi Ch©u lu«n tù xem m×nh lµ ngêi cã tội với dân, với nớc-> đó là nỗi đau lớn. ? Điều đó cho ta hiểu thêm điều gì về tính c¸ch con ngêi PBC ? Ko khuÊt phôc, tù tin m×nh lµ ngêi yªu níc ch©n chÝnh . Dï c/® gÆp nhiÒu sãng giã bÊt tr¾c , lu l¹c ko m¸i Êm g® , cùc khæ vÒ vËt chÊt lÉn tinh thÇn . - Hs đọc 2 câu luận : ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÖu vµ thñ ph¸p nghÖ thuËt cña 2 c©u th¬? ? Theo em ý chÝnh cña hai c©u th¬ nµy lµ g×? ? H·y chØ ra mèi quan hÖ gi÷a 2 c©u thùc vµ 2 c©u luËn? - Đó là quan hệ đối lập : hoàn cảnh khó khăn víi 1 lßng víi sù nghiÖp CM=> ThÓ hiÖn khÝ ph¸ch cña nhµ CM ko hÒ n©o nóng . C©u th¬ là sự kết tinh cao độ lãng mạn với hào hùng cña t¸c gi¶. - §ã lµ tinh thÇn l¹c quan ko khuÊt phôc xen lÉn giäng ngËn ngïi th«ng c¶m cña nh÷ng ngêi yªu níc bÞ coi lµ cã téi => Nçi ®au chung cña kÎ sÜ cïng thêi tríc c¶nh mÊt níc nhµ tan.. 1/ Hai cầu đề: VÉn lµ hµo kiÖt, vÉn phong lu ch¹y mái ch©n th× ë tï.. => Giọng thơ đùa cợt, thể hiện phong thái tự tin, ung dung, chủ động.. 2/ Hai c©u thùc: =>Giäng th¬ suy ngÉm, trÇm ngâm thể hiện tâm trạng đau đơn, cuộc đời chiến đấu đầy sống gió, bÊt tr¾c cña anh hïng cøu níc.. 3/ Hai c©u luËn: -> Giäng th¬ hµo s¶ng khÝ kh¸i, c¸ch nói phóng đại-> Thể hiện hoài bảo to lớn, lo cứu nớc cứu đời, t thế ngạo nghÔ cêi tríc mäi thñ ®o¹n cña kÎ thï.. 4/ Hai c©u kÕt: - Khẳng định khí chí hiên ngang, bất khuÊt, coi thêng, tï ngôc, c¸i chÕt, niÒm tin vµo t¬ng lai, vµo sù nghiÖp c¸ch m¹ng chÝnh nhÜa..

(135) ? §äc hai c©u kÕt vµ cho biÕt t¸c gi¶ kh¼ng định điều gì? - T thế hiên ngang của con ngời đứng cao h¬n c¶ c¸i chÕt .ý chÝ thÐp gang vµ niÒm tin sắt đá vào sự nghiệp chính nghĩa của mình. ? ë ®©y t¸c gi¶ cßn sö dông nghÖ thuËt g×? ®iÖp tõ, ý th¬ ®anh thÐp, ch¾c nÞch, giäng th¬ dâng d¹c, døt kho¸t. Hoạt động 4. III/ - Tổng kết: ? Theo em âm điệu chủ đạo của bài thơ là gì? ? Vận dụng phép đối, phân tích nghệ thuật nµy ë c©u 3, 4, 5, 6? ? Kh¸i qu¸t gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n nµy? - GV cho HS đọc to, rõ ghi nhớ. NT : ThÓ th¬ truyÒn thèng, XD h×nh tîng ng chÝ sÜ CM ; Ng«n ng÷ chpnj läc thÓ hiÖn khÈu khÝ hµo hïng. ND: Vẻ đẹp và t thế cảu ng chí sĩ CM trong hoµn c¶nh ngôc tï.. 4. Cñng cè - H/s đọc yêu cầu bài tập 2 sgk. * §Æc ®iÓm chung : - Cả hai bài thơ đều là khẩu khí của bậc anh hùng hào kiệt khi sa cơ, lỡ bớc khi r¬i vµo vßng tï ngôc. - T¸c gi¶ : §Òu lµ nh÷ng nhµ nho yªu níc, l·nh tô c¸ch m¹ng næi tiÕng ë níc ta ®Çu thÕ kû XX. - T thÕ hµo hïng, phong th¸i ung dung, l¹c quan tin tëng cña ngêi vît lªn hoµn chảnh khó khăn, hiểm nghuy trong chốn tù đày, không những giữ vững t tởng và phÈm chÊt mµ cßn s½n sµng chÊp nhËn vµ vît lªn hoµn c¶nh, quyÕt trÝ thùc hiÖn hoµi b·o, lý tëng cøu níc cøu d©n. - Loại thơ tỏ chí tỏ lòng ít thiên về tả thực. Giọng thơ hào sảng, lối nói khoa trơng, vận dụng nhuần nhuyễn thể thơ thất ngôn bát cú đờng luật với phép đối ở 2 cặp c©u thùc, luËn rÊt chÆt, rÊt chØnh. * Vẻ đẹp hào hùng lãng mạn của hình tợng nhà nho yêu nớc và cách mạng đầu thÕ kû XX biÓu hiÖn tríc hÕt ë khÝ ph¸ch ngang tµng, lÉm liÖt ngay c¶ trong thö thách gian lao, có thể đe doạ đến tính mạng (xem ở tù nh một bớc dừng chân tạm nghĩ, xem việc lao động khổ sai nh một việc con con, không đáng kể đến). Vẻ đẹp ấy còn thể hiện ở ý chí chiến đấu và niềm tin ở dời đổi vào sự nghiệp của mình (Thân ấy … sù nghiÖp, th¸ng ngµy… con con) . 5 . Híng dÉn dÆn dß:(3') Bµi cò: - Häc thuéc lßng bµi th¬, n¾m kÜ néi dung nghÖ thuËt Bài mới: Đọc văn bản: “ Đập đá ở Côn Lôn” So¹n bµi theo c©u hái SGK: T×m hiÓu vÒ t¸c gi¶ , t¸c phÈm §Ëp đá ở Côn Lôn. Công việc đập đá có ý nghĩa gì ở đây ? Khí phách anh hùng của tác giả đợc thể hiện nh thế nào? Bài thơ thể hiện ý chÝ nh thÕ nµo cña t¸c gi¶? Su tÇm nh÷ng bµi th¬ cña PCTrinh mµ em biÕt ?.

(136) Ngµy So¹n:22/11/2014 TiÕt 58. Đập đá ở côn lôn. Phan ch©u trinh. I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Thấy được đóng góp của nhà chí sĩ cách mạng Phan Châu Trinh cho nền văn học Việt Nam đầu thế kỷ XX. - Cảm nhận được vẻ đẹp hình tượng người chí sĩ yêu nước được khắc hoạ bằng bút pháp nghệ thuật lãng mạn, giọng điệu hào hùng trong một tác phẩm tiêu biểu của Phan Chu Trinh. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sự mở rộng kiến thức về văn học cách mạng đầu thế kỷ XX. - Chí khí lẫm liệt, phong thái đàng hoàn của nhà chí sĩ yêu nước Phan Châu Trinh. - Cảm hứng hào hùng, lãng mạn được thể hiện trong bài thơ. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu văn bản thơ yêu nước viết theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật. - Phân tích được vẻ đẹp hình tượng nhân vật trữ tình trong bài thơ. - Cảm nhận được giọng điệu, hình ảnh trong bài thơ. 3/. Thái độ: - Biết yêu quý cảm phục ngời chiến sĩ yêu nớc Phan Bội Châu đồng thời tù rÌn luyÖn cho m×nh ý chÝ vît khã, lu«n lµm chñ hoµn c¶nh, l¹c quan. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi theo c©u hái SGK - §äc thuéc lßng bµi th¬ “ C¶m t¸c vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng” vµ ph©n tÝch h×nh ¶nh ngêi tõ Phan Béi Ch©u thÓ hiÖn trong t¸c phÈm? IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1 . ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: ?Hãy đọc một bài thơ viết về quê hơng em hoặc của một tác giả ở điạ phơng em? 3 . Bµi míi: Hoạt động1- Khởi động Tiết trớc, các em đã đợc làm quen với một giọng thơ hào hùng, đanh thép, thấy đợc mét t thÕ bÊt khuÊt, hiªn ngang, coi thêng tï ngôc, coi thêng c¸i chÕt cña ngêi tï Phan Bội Châu. Trong bài học hôm nay, các em lại đợc cẩm nhận một hình ảnh tuyệt đẹp về t thế của ngời cách mạng lúc sa cơ, rơi vào vòng tù ngục, phải lao động khổ sai nhng lại toát lên ý chí chiến đấu và niềm tin không dời đổi vào sự nghiệp của m×nh. Hoạt động 2. I/Đọc- Tìm hiểu chung : ? Nªu hiÓu biÕt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm 1/ T¸c gi¶, - PCTrinh (1872- 1926) hiÖu - Lµ b¹n th©n cña nhµ CM Phan Béi Ch©u. - Cã chñ tr¬ng cøu níc kh¸c PBC , lµ dùa vµo TD T©y Hå- quª Qu¶ng Nam. Pháp để đánh đổ nền quân chủ PKVN, đem lại - Nhà CM lớn với t tởng dân dân chủ cho đồng bào , rồi mới đa đất nớc phát chủ sớm nhất . triÓn. - T¸c phÈm : s¸ng t¸c 1908 khi - Ngày đầu tiên ,PCT đã ném mảnh giấy vào bị đày ở Côn Đảo. khám để tự an ủi động viên các bạn tù , đ. chí. ? Hãy xác định thể loại của văn bản 2 . T¸c phÈm: ? GV hớng dẫn HS đọc với giọng khẩu khí ngang - Thể loại : TNBC Đờng luật tµng m¹nh mÏ..

(137) - Lu ý: C¸ch ng¾t nhÞp - HS đọc kĩ phần chú thích - Lu ý phÇn t¸c gi¶, t¸c phÈm - Gọi 1 HS đọc các từ khó ở SGK chú ý chú thích 1, 2, 4, 5 ? Nh©n vËt tr÷ t×nh lµ ai trong bµi th¬ ? - Ngời đập đá tự xng làm trai , kẻ vá trời . ? Theo dâi bµi th¬ em thÊy nv tr÷ t×nh hiÖn lªn trong 2 nội dung thơ : Công việc đập đá và cảm nghĩ từ việc đập đá .Hãy phân định lời thơ tơng øng néi dung trªn ?. viÕt b»ng ch÷ N«m. - Tõ khã: SGK. 3. Bè côc : - Bèn c©u ®Çu : C«ng viÖc ®Ëp đá - t thế, khí phách ngời tù. - Bèn c©u sau : ý chÝ kiªn cêng cña nhµ c¸ch m¹ng trong c¶nh tù đày. Hoạt động 3.II/Đọc - Tìm hiểu nội dungvăn bản:. - GV gọi 1 HS đọc lại diễn cảm 4 câu ®Çu. ? ? ? Theo em, néi dung bao trïm bèn c©u th¬ nµy lµ g×? ? Theo em công việc đập đá là công việc nh thế nào? Công việc lao động khổ sai, cực nhọc vÊt v¶. ? Từ ngữ nào cho thấy công việc đập đá của ngêi tu? ? Qua đó em còn có nhận xét gì về t thế của ngời tù trớc công việc nặng nhọc đó? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÖu 2 c©u th¬ ®Çu? Theo em hai c©u th¬ thÓ hiÖn ®iÒu g×? ? Em đã biết đến những câu ca dao, những câu th¬ vÒ chÝ lµm trai? - Làm trai phải lạ ở trên đời. (PBC) - Lµm trai trong câi thÕ gian Phò đời giúp nớc phơi gan anh hào - Làm trai cho đáng lên trai Xuống đông đông tĩnh lên đoài đoài yên. ( ca dao) => §ã lµ lßng kiªu h·nh ý chÝ tù cêng kh¼ng định mình và khát vọng hđ mãnh liệt , vựt mọi gian lao. - GV b×nh thªm: Qua bèn c©u th¬, h×nh ¶nh ngời tù với vẽ đẹp hùng tráng, tác giả khắc hoạ ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trong t thÕ ng¹o ngÔ, vơn cao ngang tầm vũ trụ, đã biến 1 công việc lao động khổ sai thành một cuộc chinh phục dòng m·nh cña con ngêi cã søc m¹nh thÇn k×. ? Cã g× gièng vµ kh¸c nhau gi÷a th¬ cña PBC víi 4 c©u ®Çu cña PCTrinh? => C¸ch më ®Çu gièng cña PBC ë giäng ®iÖu khÈu khÝ , ngang tàng. Còn khác nhau : ko có ý vị đùa cợt hài ớc nh của PBC mà nghiêng về hớng oai linh , hïng tr¸ng . Coi thêng mäi thö th¸ch gian nan . §ã lµ t thÕ ng¹o nghÔ , bÊt khuÊt tÇm vãc anh hïng ®Ëm mµu s¾c sö thi thÇn tho¹i . Cộng việc đập đá là khổ sai cỡng bức , nhng tâm hồn ngùn ngụt ngọn lửa đấu tranh. ? 4 c©u th¬ ®Çu t¸c gi¶ sö dông ph¬ng thøc biểu đạt nào? A. Tù sù- BiÓu c¶m ; B. Miªu t¶ - biÓu c¶m. C. Tù sù – miªu t¶ ; D. BiÓu c¶m – thuyÕt minh.. 1/ Bèn c©u th¬ ®Çu, c«ng viÖc ®Ëp đá và khí phách của ngời tù cách m¹ng: - Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn Lõng lÉy lµm cho lë nói non => Giäng khÈu khÝ ngang tµng, sõng s÷ng cña chÝ lµm trai víi lßng kiªu h·nh vµ kh¸t väng hµnh động mãnh liệt.. Xách búa đánh tan T thÕ chñ Ra tay ®Ëp bÓ. m¹nh tiÕn phi thêng.. => Nói quáđộng, sức c«ng m¹nh mÏ,.

(138) - HS đọc bốn câu thơ cuối và nêu nội dung kh¸i qu¸t ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÖu cña bèn c©u th¬ cuèi? Giäng béc b¹ch, suy t l¾ng xuèng nh lêi nguyÒn, t¹o sù s©u l¾ng cña t©m hån. Sau cái sôi động của cuộc giao tranh, sự chát chóa cña nh÷ng nh¸t bóa , nguêi dòng sÜ nh cã gi©y phót suy t vÒ trËn chiÕn cßn dai d¼ng , bëi ngôc tï ®©u ph¶i chuyÖn 1 ngµy. ? Em hiÓu g× vÒ 2 c©u luËn? ThÕ nµo lµ th©n sµnh sái ? ChØ ai ? - GV gi¶ng thªm: §èi víi hä nhµ tï chØ lµ n¬i để rèn luyện, hun đúc thêm phẩm chất, ý chí cña ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng mµ th«i, dï hoµn c¶nh cã kh¾c nghiÖt hä vÉn v÷ng tin vµo cuéc chiến đấu ngày mai. ? §Ó lµm næi bËt chÝ lín cña ngêi anh hïng , tác giả h/ả đối lập giữa thử thách gian nan mà hä ph¶i chÞu ? A. §óng ; B. Sai. - Nhà thơ ngầm ví việc đập đá ở Côn Lôn địa ngục biệt cách với đất liền , với đồng chí đồng bào nh việc nữ oa đang tạo lập thế giới. ? Em hãy đọc hai câu thơ cuối và cho biết hai c©u th¬ cuèi thÓ hiÖn ®iÒu g×? Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ h×nh ¶nh “ KÎ v¸ trêi”? -> C©u th¬ n©ng tÇm vãc con ngêi tï lªn mäi tÇm cao míi hiªn ngang, lÉm liÖt, coi thêng mäi nguy hiÓm. 2/ Bèn c©u th¬ sau, ý chÝ chiÕn đấu săt son của ngời chiến sĩ cách mạng trong hoàn cảnh tù đày:. Th¸ng ngµy th©n sµnh sái. Ma n¾ng...d¹ s¾t son-> Th¸ng ngµy gian khæ chØ cµn cµng t«i luyện sức chịu đựng bền bỉ dẻo dai, hun đúc ý chí chiến đấu sắc son. => Tù thÊy m×nh cã tinh thÇn cøng cỏi trung kiên , ko sờn lòng , đổi chÝ tríc gian lao thö th¸ch. Cã søc chịu đựng mãnh liệt cả về thể xác lÉn tinh thÇn .=> BÊt khuÊt tríc gian nguy. Trung thµnh víi lÝ tëng yªu níc. - KÎ v¸ trêi...chi kÓ viÖc con con => AD: Nh÷ng ngêi cã gan lµm việc lớn khi phải chịu cảnh tù đày chØ lµ viÖc nhá. Tù hµo kiªu h·nh c«ng viÖc m×nh theo ®uæi.. Hoạt động4. III/ - Tổng kết: - GV gọi học sinh đọc to rõ phần ghi nhớ, hãy xem l¹i 2 bµi th¬ vµ cho biÕt chóng cã ®iÓm chung g× vÒ néi dung t tëng vµ h×nh thøc nghÖ thuËt? Ghi nhí: SGK 4. Cñng cè:(2’) - Trình bày cảm nghĩ của em về hình tợng ngời tù đập đá ở Côn Đảo thÓ hiÖn trong bµi th¬? 5. Híng dÉn, dÆn dß :(3’) - Su tầm một số h.a và thơ văn về Côn Đảo hoặc nhà tù thực dân để hiÓu râ h¬n vÒ VB PBCN về vẻ đẹp hào hùng, lãng mạn, ý chí chiến đấu và niềm tin vào CM c¶u nh÷ng bËc AH trong vßng tï ngôc Bµi míi: Xem tríc vµ chuÈn bÞ bµi: ¤n luyÖn vÒ dÊu c©u. PhÇn I: LËp b¶ng tæng kÕt vÒ dÊu c©u theo mÈu SGK PhÇn II: Xem tríc c¸c lçi thêng gÆp vÒ dÊu c©u. -----------------------------------------.

(139) Ngµy So¹n : 22/11/2014. TiÕt 59. ¤n luyÖn vÒ dÊu c©u I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT. - Hệ thống hoá kiến thức về dấu câu đã học. - Nhận ra và biết cách sửa lỗi thường gặp về dấu câu. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Hệ thống các dấu câu và công dụng của chúng trong hoạt động giao tiếp. - Việc phối hợp sử dụng các dấu câu hợp lí tạo nên hiệu quả cho văn bản; ngược lại, sử dụng dấu câu sai có thể làm cho người đọc không hiểu hoặc hiểu sai ý người viết định diễn đạt. 2. Kỹ năng: - Vận dụng kiến thức về dấu câu trong quá trình đọc – hiểu và tạo lập văn bản. - Nhận biết và sửa chữa các lỗi về dấu câu. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1 . ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: ? Nªu nh÷ng c«ng dông cña dÊu ngoÆc kÐp? VD minh ho¹ ? Lµm BT 4 3 . Bµi míi: Hoạt động1- Khởi động Hoạt động 2 : I/ - Tổng kết về dấu câu ? Kể tên các loại dấu câu đã đợc học từ lớp 6 – 8 (H/s ph¸t biÓu) G/v Treo bµi tËp lªn b¶ng, h/s quan s¸t  lªn b¶ng lµm bµi tËp : §iÒn (kÕt nèi) cét A (dÊu c©u) víi cét B (c«ng dông) cña dÊu c©u sao cho phï hîp a, Cét A (DÊu c©u) 1, DÊm chÊm . 2, DÊu chÊm hái. 3, DÊu chÊm than. 4, DÊu phÈy.. Cét b (C«ng dông) A, Dùng để kết thúc câu cầu khiến, câu cảm th¸n . B, Dùng để phân tích thành phần, các bộ phËn cña c©u. C, Dùng để kết thúc câu trần thuật. D, Dùng để kết thúc câu nghi vấn.. G/v : Ngoài ra dấu câu còn đợc dùng để bày tỏ thái độ, tình cảm của ngời viết. b, Cét A (DÊu c©u) 1, DÊu chÊm lỏng.... 2, DÊu chÊm phÈy. 3, DÊu g¹ch ngang. Cét B (C«ng dông) A, C«ng dông : - §¸nh dÊu ranh giíi gi÷a c¸c vÕ trong 1 c©u ghÐp cã cÊu t¹o phøc t¹p - §¸nh dÊu ranh giíi gi÷a c¸c bé phËn trong 1 phÐp liªn kÕt phøc t¹p B, C«ng dông : - BiÓu thÞ bé phËn liªn kÕt cha hÕt - Biểu thị lời nói ngập ngừng, đứt quảng - Lµm giam nhÞp ®iÖu c©u v¨n hµi híc, dÝ dám. C, Nèi c¸c tiÕng trong 1 tõ phiªn ©m D, - §¸nh dÊu bé phËn gi¶i thÝch, chó thÝch.

(140) 4, DÊu g¹ch nèi Yªu cÇu : a, 1 2b, 1 2-. C D B A. trong c©u. - §¸nh dÊu lêi nãi trùc tiÕp cña nh©n vËt - BiÓu thÞ sù liÖt kª. 4- C. 3- A 4- B 3- D. Lu ý : Dấu gạch nối khôg phải là một dấu câu, nó chỉ là một quy định về chính tả. Về hình thức dÊu g¹ch nèi viÕt ng¾n h¬n dÊu g¹ch ngang. c, Cét A (DÊu c©u) 1, Dấu ngoặc đơn. 2, DÊu hai chÊm 3, DÊu ngoÆc kÐp. Cét B (C«ng dông) A, - §¸nh dÊu tõ ng÷, c©u, ®o¹n dÉn trùc tiÕp - Đánh dấu từ ngữ đợc hiển thị theo xác định biÖt cã hµm ý mØa mai - §¸nh dÊu tªn t¸c phÈm, tê b¸o, tËp san, dÉn B, - B¸o tríc phÇn bæ xung, gi¶i thÝch, thuyÕt minh cho một phần trớc đó - Báo trớc lời dẫn trực tiếp hoặc lời đối thoại C, §¸nh dÊu phÇn cã chøc n¨ng chó thÝch (gi¶i thÝch, bæ sung thªm, thuyÕt minh). Yªu cÇu : Nèi 1 – C 2–B 3–A G/v : §©y lµ nh÷ng dÊu c©u võa cã t¸c dông ph©n biÖt c¸c phÇn néi dung kh¸c nhau trong c©u v¨n, võa lµ nh÷ng dÊu hiÖu vÒ chÝnh t¶ rÊt chÆt chÏ, v× vËy ph¶i nhÊt thiÕt dùng đúng lúc đúng chỗ Hoạt động 2: Tìm hiểu các lỗi thờng gặp về dấu câu Bài tập 1 : Tác phẩm … xúc động. Trong xã hội cũ… lão Hạc Bµi tËp 2 : Thay dÊu c©u thµnh dÊu phÈy. Bài tập 3 : Dùng dấu phẩy để tách các bộ phận liên kết. Bµi tËp 4 : Söa sai: Qu¶ thËt… b¾t ®Çu tõ ®©u. Anh cã thÓ… khuyªn kh«ng? §õng bá mÆc t«i lóc nµy * Cách tiến hành : G/v cho h/s đọc, giải quyết từng bài tập theo yêu cầu trên. Sau đó chỉ định một h/s đọc ghi nhớ Hoạt động 3 : Hớng dẫn luyện tập Bµi tËp 1 : G/v yêu cầu học sinh lên bảng làm bài tËp 1. Gọi h/s lên bảng điền dấu câu vào chỗ ngoặc đơn. (,), (.), (.), (,), (:), (-), (!), (!), (!), (,), (,), (.), (,), (.), (,), (,), (.), (,), (:), (-), (?), (?), (!). Bµi tËp 2 : H/s lµm bµi tËp theo nhãm a, … míi vÒ?... MÑ dÆn lµ anh… chiÒu nay b, … sản xuất, nhân dân… gian khổ. Vì vậy có câu thành ngữ “lá lành đùm lá r¸ch” (Sau “xa” vµ “vËy” cã thÓ dïng dÊu phÈy) c, … n¨m th¸ng, nhng… häc sinh. 4. Củng cố: Gv củng cố lại nội dung bài học về dấu câu và công dụng của dấu các loại dấu câu. 5. Híng dÉn häc ë nhµ Bµi cò: - N¾m kÜ c«ng dông cña c¸c dÊu c©u. - §äc c¸c v¨n b¶n, chó ý c¸ch sö dông dÊu c©u c¶u t¸c gi¶, tù viÕt c¸c ®o¹n v¨n cã sö dông dÊu c©u. Bài mới: Ôn tập kĩ nội dung các bài tiếng việt đã học từ đầu năm đến nay, chuÈn bÞ bµi kiÓm tra 1 tiÕt. §Æt c©u c©u ghÐp víi c¸c cÆp quan hÖ tõ : V× … nªn; NÕu … th×; MÆc dï …. Nhng…. Viết đoạn văn : có sử dụng câu ghép , dấu ngoặc đơn , dấu ngoặc kép … Ôn tập: Từ địa phơng , biệt ngữ xã hội, từ tợng hình , từ tợng thanh. Trî tõ , th¸n tõ, t×nh th¸ tõ..

(141) --------------------------------------------.

(142) Ngµy so¹n :22/11/02014 TiÕt 60 KiÓm tra TiÕng ViÖt. I. Môc tiªu: 1/. KiÕn thøc : - Cũng cố và tự đánh giá những kiến thức tiếng Việt đã học ở lớp 6, 7, 8 ( Và chñ yÕu häc k× I líp 8). 2/. KÜ n¨ng : - Kĩ năng nhận biết, vận dụng kiến thức, kĩ năng đặt câu, diễn đạt, sử dụng từ ng÷. 3. Thái độ: - Giáo dục ý thức tự giác, độc lập suy nghĩ II. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Soạn bài: Ra đề, đáp án, biểu điểm. 2/ HS: Ôn lại kiến thức về tiếng Việt đã học. III. TiÕn tr×nh lªn líp: 1 . ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: GV phát đề cho HS 3. Bµi míi Ma trận của đề bài. Mức độ. NhËn biÕt. LÜnh vùc néi TN dung Trêng tõ vùng Tõ tîng h×nh, tîng thanh C1,2,4 C©u, c©u ghÐp (0.75) Tu tõ: Nãi qu¸, nãi gi¶m nãi tr¸nh Tõ lo¹i: trî tõ, th¸n tõ, t×nh th¸i tõ DÊu c©u §o¹n v¨n Ph¬ng thøc biÓu đạt Tæng sè c©u Tæng sè ®iÓm. C3 (0.25) 4 (1). TL. Th«ng hiÓu TN C5 (1). TL. VËn dông thÊp TN. TL. VËn dông cao TN. TL. C8 (0.5) C10 (1) C6 (1). Tæng sè TN C5 (1) C8 (0.5) C1,2,4 (0.75) C6 (1). C7 (1). 1 (0.5). 1 (1). C10 (1) C7 (1). C9 C10 (1.5) (1) C10 (2) 2 (2). TL. 1 (1.5). 1 (4). C,9 (1.5) C3 (0.25) 8 (5). C10 (1) C10 (2) 2 (5). ĐỀ BÀI §äc ®o¹n v¨n sau vµ tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3, 4 b»ng c¸ch khoanh trßn vµo chữ cái đầu ở phơng án trả lời đúng nhất. Chao «i! §èi víi nh÷ng ngêi ë quanh ta, nÕu ta kh«ng cè t×m hiÓu hä, th× ta chỉ thấy họ gàn dở, ngu ngốc, bần tiện, xấu xa, bỉ ổi,.. toàn những cớ để cho ta tàn nhẫn; không bao giờ ta thấy họ là những ngời đáng thơng; không bao giờ ta thơng. Vợ tôi không ác, nhng thị khổ quá rồi. Một ngời đau chân có lúc nào quên đợc cái chân đau của mình để nghĩ đến một cái gì khác đâu? Khi ngời ta khổ quá thì ngời ta chẳng còn nghĩ đến ai đợc nữa. Cái bản tính tốt của ngời bị những nỗi lo lắng, buồn ®au, Ých kØ che lÊp mÊt. T«i biÕt vËy, nªn t«i chØ buån chø kh«ng nì giËn. T«i giÊu giÕm vî t«i, thØnh tho¶ng gióp ngÊm ngÇm l·o H¹c. Nhng h×nh nh l·o còng biÕt vî t«i kh«ng ng gióp l·o. L·o tõ chèi tÊt c¶ nh÷ng c¸i g× t«i cho l·o. L·o tõ chèi mét c¸ch gÇn nh lµ h¸ch dÞch. Vµ l·o cø xa t«i dÇn dÇn. (TrÝch L·o H¹c - Nam Cao) C©u1(0.25 ®iÓm) §o¹n v¨n trªn cã bao nhiªu c©u? A. Mêi c©u C. Mêi ba B. Mêi hai D. Mêi bèn.

(143) C©u 2(0.25 ®iÓm) §o¹n v¨n cã bao nhiªu c©u ghÐp? A. Hai c©u C. Bèn c©u B. Ba c©u D. N¨m c©u C©u 3(0.25 ®iÓm): §o¹n v¨n trªn chñ yÕu lµ? A. Tù sù vµ miªu t¶ C. Tù sù vµ nghÞ luËn B. Tù sù, nghÞ luËn vµ biÓu c¶m D. Miªu t¶ vµ biÓu c¶m C©u 4(0.25 ®iÓm): C©u "T«i biÕt vËy nªn t«i chØ buån chø kh«ng nì giËn" c¸c vÕ cña c©u ghÐp cã quan hÖ ý nghÜa g× ? A. Quan hÖ nguyªn nh©n C. Quan hÖ ®iÒu kiÖn B. Quan hÖ t¬ng ph¶n D. Quan hÖ bæ sung Câu 5(1 điểm): Sắp xếp các từ sau đây vào đúng trờng từ vựng theo bảng sau: Gàn dở, ngu ngốc, lo lắng, xấu xa, bỉ ổi, đau đớn, ích kỉ, giận, tàn nhẫn, nôn nóng, bùi ngùi, tiếc.. TÝnh c¸ch. T©m tr¹ng. ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... Câu 6: (1 điểm) Điền tên biện pháp tu từ đợc sử dụng trong các câu thơ sau: a) Bác đã đi rồi sao Bác ơi Mùa thu đang đẹp nắng xanh trời ............................................................................................................................. b) Gơm mài đá, đá núi cũng mòn Voi uèng níc, níc s«ng ph¶i c¹n ............................................................................................................................. C©u 7: (1 ®iÓm) §Æt c©u cã sö dông c¸c trî tõ, t×nh th¸i tõ (mçi lo¹i mét c©u, g¹ch ch©n díi c¸c từ đó) - C©u cã trî tõ: ............................................................................................................................. - C©u cã t×nh th¸i tõ: ............................................................................................................................. C©u 8: (0.5 ®iÓm) Cho các từ sau, hãy lựa chọn điền vào bảng : Từ tượng hình và Từ tượng thanh cho phù hợp: lóp xóp, lªnh kªnh, r× rµo, vi vu, um tïm, rò rîi, lao xao, tho¨n tho¾t. Từ tượng hình. Từ tượng thanh. C©u 9: (1.5 ®iÓm) §iÒn dÊu c©u thÝch hîp vµo ®o¹n v¨n sau (ViÕt hoa l¹i c¸c ch÷ ®Çu c©u nÕu thÊy cÇn thiÕt) : Nhng nãi ra lµm g× n÷a ( ) l·o H¹c ¬i ( ) l·o h·y yªn lßng mµ nh¾m m¾t ( ) lão đừng lo gì cho cái vờn của lão ( ) tôi sẽ cố giữ gìn cho lão ( ) đến khi con trai lão vÒ ( ) t«i sÏ trao l¹i cho h¾n vµ b¶o h¾n ( ) ( ) ®©y lµ c¸i vên mµ «ng cô th©n sinh ra anh đã cố để lại cho anh trọn vẹn ( ) cụ thà chết chứ không chịu bán đi một sào...( ). C©u 10: (4 ®iÓm) ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ cô B¬-men trong v¨n b¶n ChiÕc l¸ cuèi cïng (Yªu cÇu trong ®o¹n ph¶i sö dông c©u ghÐp vµ một trong các loại dấu câu đã học: Dấu ngoặc đơn, dấu ngoặc kép, dấu 2 chấm, g¹ch ch©n díi c©u ghÐp trong ®o¹n.) ĐÁP ÁN C©u §¸p ¸n. C©u 1 B. C©u 2 C©u 3 C C Mỗi câu đúng 0.25 điểm. C©u 4 A.

(144) C©u 5(1 ®iÓm): TÝnh c¸ch T©m tr¹ng Gàn dở, ngu ngốc, xấu xa, bỉ ổi, ích lo lắng, đau đớn, giận, bùi ngùi, tiếc, n«n nãng. kØ, tµn nhÉn, C©u 6: (1 ®iÓm) a. Nãi gi¶m nãi tr¸nh b. Nãi qu¸ Câu 7: (1 điểm)HS đặt câu đúng và có sử dụng các từ loại theo yêu cầu, mồi câu đúng 0.5 diÓm C©u 8: (0.5 ®iÓm) Hs điền được: Từ tượng hình Từ tượng thanh lóp xóp, lªnh khªnh, um tïm ,rò r- r× rµo, vi vu, lao xao. îi, tho¨n tho¾t C©u 9: (1.5 ®iÓm)Yªu cÇu: Nhng nãi ra lµm g× n÷a (!) L·o H¹c ¬i (!) L·o h·y yªn lßng mµ nh¾m m¾t (!) Lão đừng lo gì cho cái vờn của lão (. ) Tôi sẽ cố giữ gìn cho lão (.) Đến khi con trai l·o vÒ (,) t«i sÏ trao l¹i cho h¾n vµ b¶o h¾n (:) (") §©y lµ c¸i vên mµ «ng cô th©n sinh ra anh đã cố để lại cho anh trọn vẹn (;) cụ thà chết chứ không chịu bán đi một sµo...("). C©u 10: (4 ®iÓm)Yªu cÇu: - Tr×nh bµy c¶m xóc, suy nghÜ vÒ nh©n vËt cô B¬-men: Hoµn c¶nh sèng, t×nh yªu nghệ thuật, tình cảm đối với Giôn-xi, vẽ kiệt tác chiếc lá cuối cùng, cái chết của cụ.. - Diễn đạt thành đoạn văn, có mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn. - Cã sö dông c©u ghÐp, c¸c dÊu c©u theo yªu cÇu. 4. §¸nh gi¸ kÕt qu¶: GV nhËn xÐt tiÕt kiÓm tra, thu bµi 5. Híng dÉn dÆn dß: Bài cũ: Xem lại những bài tập làm văn đã học. Bµi míi: - Đọc kĩ lại 2 văn bản “ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác” và “ Đập đá ở C«n L«n” – Chó ý thÓ th¬. -Xem néi dung bµi míi: ThuyÕt minh vÒ thÓ lo¹i v¨n häc - §Æc ®iÓm cña thÓ lo¹i thuyªt minh, c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh. --------------------------------------.

(145) Ngµy so¹n 29/11/2014 TiÕt 61. ThuyÕt minh vÒ mét thÓ lo¹i v¨n häc I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nắm được các kĩ năng và vận dụng để làm bài văn thuyết minh về một thể loại văn học. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sự đa dạng của đối tượng được giới thiệu trong văn bản thuyết minh. - Việc vận dụng kết quả quan sát, tìm hiểu về một số tác phẩm cùng thể loại để làm bài văn thuyết minh về một thể loại văn học. 2. Kỹ năng: - Quan sát đặc điểm hình thức của một thể loại văn học. - Tìm ý, lập dàn ý cho bài văn thuyết minh về một thể loại văn học. - Hiểu và cảm thụ được giá trị nghệ thuật của thể loại văn học đó. - Tạo lập được một văn bản thuyết minh về một thể loại văn học có độ dài 300 chữ. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, chuÈn bÞ tríc bµi míi. IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1 . ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: 3 . Bµi míi: Hoạt động1- Khởi động Hoạt động 2: I/ - Từ quan sát đến mô tả, thuyết minh đặc điểm một thể loại văn học - GV ghi đề lên bảng, gọi 1 hS đọc lại - Đề bài: SGK đề bài 1/ Quan s¸t: 2 bµi th¬ thÊt ng«n b¸t có. ? Yêu cầu HS đọc kĩ 2 bài thơ “ Vào - Sè dßng: 8 dßng/ 1 bµi. nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c” vµ - Sè tiÕng: 7tiÕng/1dßng. “Đập đá ở Côn Lôn” ? Mçi bµi th¬ cã mÊy dßng? Mçi dßng cã mÊy tiÕng? ? Sè dßng, sè ch÷ Êy cã b¾t buéc KÝ hiÖu: B, T. kh«ng? Xác định đối, niêm giữa các dòng: Theo - B¾t buéc - GV híng dÉn HS ghi kÝ hiÖu b»ng luËt, nhÊt, tam, ngò, bÊt luËn, nhÞ, tø, lôc (B), tr¾c (T) cho tõng tiÕng trong hai ph©n minh. bµi th¬. ? Dựa vào sự quan sát về quan hệ bằng Xác định vần: tr¾c gi÷a c¸c dßng, h·y rót ra kÕt luËn? a). Bµi “ C¶m t¸c......” vÇn ë: tï...thï; ( kh«ng cÇn xem xÐt c¸c tiÕng thø 1, 3, ch©u.....®©u: vÇn b»ng. 5; chỉ xem xét đối niêm ở tiếng thứ 2, - Quan hệ bằng trắc : - Niªm : C©u 1 niªm víi c©u 8 4, 6). ? HS đọc phần nói về vần ở SGK? Hãy + Câu 2 niêm với câu 3 cho biÕt mçi bµi th¬ cã nh÷ng tiÕng nµo + C©u 4 niªm víi c©u 5 + C©u 6 niªm víi c©u 7 ( Niªm lµ nÕu dßng hiÖp vÇn víi nhau? trªn tiÕng b»ng øng víi dßng dãi tiÕng b»ng th× gäi lµ niªm víi nhau) ? Hãy cho biết câu thơ bảy tiếng trong - Đối : câu 3 đối với 4; 5 đối với 6. - NhÞp 2/2/3; cã bµi nhÞp ¾ hoÆc 4/3. bµi ng¾t nhÞp nh thÕ nµo? Bµi “ §Ëp đá....”: - GV gîi ý HS lËp dµn bµi ( theo mÉu ë b). L«n...non...hßn...son...con:VÇn b»ng SGK)? PhÇn th©n bµi nªu u ®iÓm vµ nh- nhÞp îc ®iÓm cña thÓ th¬ nµy? 2 LËp dµn bµi:.

(146) ? Muốn TM đặc điểm 1 thể loại văn a). Mở bài: Định nghĩa chung về thơ TNBC häc em ph¶i lµm g×? là 1 thể thơ thông dụng trong các thể thơ đờng luật, đwợc các nhà thơ VN rất a chuéng. ThÓ th¬ nµy ®c ding nhiÒu trong thơ cổ đợc viết bằng chữ Hán hoặc chữ Nôm nh bài Qua đèo nghang của Bà Huyện Thanh Quan, Bạn đến chơi nhà của Nguyễn KhuyÕn… b). Th©n bµi:- ThuyÕt minh luËt th¬. - Đặc điểm của thể thơ nh đã tr×nh bµy ë trªn : sè ch÷ sè dßng , hiÖp vần , ngắt nhịp . u điểm : hài hoà , cân đối , nh¹c ®iÖu trÇm bæng , phong phó . Nhîc ®iÓm : gß bã , nhiÒu dµng buéc. VÞ trÝ : quan träng trong th¬ ca dt, nhiÒu bµi næi tiÕng ®c viÕt b»ng thÓ th¬ nµy. c). Kết bài: Cảm nhận của em về vẻ đẹp , nh¹c ®iÖu vµ vÞ trÝ cña thÓ TNBC trong th¬ ca dt. Ghi nhí: SGK Hoạt động 2: II/ - Luyện tập: - GV cho HS đọc bài tham khảo “ Truyện ngắn “ ở SGK sau đó làm bài Bài tập 1: Truyện ngắn là hình thức tự sự tËp 1. lo¹i nhá… thÓ hiÖn 1 biÕn cè , 1 tÝnh c¸ch - HS đọc nội dung bài tập 1. - YÕu tè tù sù: Sù viÖc vµ nh©n vËt ( sù viÖc ? Nªu nh÷ng yÕu tè chÝnh cña truyÖn chÝnh, phô, nh©n vËt chÝnh phô Ýt. ng¾n? - YÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m ®an xen, gãp phần làm cho truyện sinh động - Bè côc: ChÆt chÏ, hîp lÝ. - Lêi v¨n trong s¸ng, giµu h×nh ¶nh. - Chi tiÕt bÊt ngê. - Đè tài đề cập đến nhiều vấn đề rộng lớn và khai thác theo tong khía cạnh vấn đề nhá. - Ko gian nhá hÑp. 4. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : §Ó tiÕn hµnh thuyÕt minh mét thÓ lo¹i v¨n häc, cÇn lu ý ®iÒu g×? 5. Híng dÉn dÆn dß:(3’) Bµi cò: - N¾m kÜ néi dung ghi nhí. - VËn dông sù quan s¸t lµm tiÕp bµi tËp 1. Bµi míi: §äc v¨n b¶n: Muèn lµm th»ng cuéi. Tr¶ lêi c©u hái SGK: Em hiÓu biÕt g× vÒ nhµ th¬ T¶n §µ? Néi dung của văn bản đợc thể hiện qua những chi tiết , hình ảnh , từ ngữ nào? Nghệ thụât đặc sắc đợc sử dụng trong bài thơ là gì? ---------------------------------------.

(147) Ngµy so¹n 29/11/2014 Tiết 62. Hớng dẫn đọc thêm. Muèn lµm th»ng Cuéi I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Cảm nhận được tâm sự và khát vọng của hồn thơ lãng mạn Tản Đà. - Thấy được tính chất mới mẻ trong một sáng tác viết theo thể thơ tr. thống của Tản Đà. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Tâm sự buồn chán thực tại; ước muốn thoát li rất “ngông” và tấm lòng yêu nước của Tản Đà. - Sự đổi mới về ngôn ngữ, giọng điệu, ý tứ, cảm xúc trong bài thơ . 2. Kỹ năng: - Phân tích tác để thấy được tâm sự của nhà thơ Tản Đà. - Phát hiện, so sánh, thấy được sự đổi mới trong hình thức thể loại văn học tr.thống. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi theo c©u hái SGK IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1 . ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: ? Đọc thuộc lòng và diễn cảm bài thơ “ Đập đá ở Côn Lôn” và cho biết hoàn c¶nh s¸ng t¸c vµ néi dung chÝnh cña bµi? 3 . Bµi míi: Hoạt động1- Khởi động Bên cạnh bộ phận văn thơ yêu nớc và cách mạng đợc lu truyền bí mật ( nh hai bài thơ của Phan Bội Châu và Phan Chu Trinh chúng ta vừa học), thì trên văn đàn còn có bộ phận văn học hợp pháp, đợc truyền bá công khai xuất hiện những bài thơ sáng tác theo khuynh híng l·ng m¹n, mµ T¶n §µ lµ 1 trong nh÷ng c©y bót nçi bËt nhÊt. TiÕt học hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu bài thơ “ Muốn làm thằng Cuội" của Tản Đà để biết đợc tâm sự, nỗi lòng của con ngời tài hoa, tài tử này. Hoạt động 1 : Hớng dẫn tìm hiểu chung về v¨n b¶n ? G/v cho h/s xem ch©n dung cña T¶n §µ? ? Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶?. I. Đọc,T×m hiÓu chung 1, T¸c gi¶ : (1889 – 1939) - Tªn thËt : NguyÔn Kh¾c HiÕu - Quª : S¬n T©y (Ba V× - Hµ t©y) - Nhà nho đi thi không đỗ, chuyển sang lµm b¸o, viÕt v¨n th¬ - TÝnh t×nh phãng kho¸ng, ®a c¶m, ®a t×nh, hay rîu… - Suốt đời sống nghèo, qua đời ở Hà G/v đọc mẫu – 2 h/s đọc Néi - Ông đợc xem là cái gạch nối, là G/v tãm t¾t cèt truyÖn 2 thÇn tho¹i cã liªn nhÞp cÇu, lµ khóc d¹o ®Çu cho ph¬ng quan đến bài thơ : Chú cuội cung trăng, thức thơ mới lãng mạn những năm 30 H»ng Nga thÕ kû XX 2,T¸c phÈm ? Bµi th¬ nµy thuéc thÓ th¬ g×? C¸i míi mÎ - Gi¶i thÝch tõ khã cña bµi th¬ ë chæ nµo? Chó thÝch : 1, 2, 3, 4, 5 - Thể thơ: thất ngôn bát cú đờng luật, niệm, đối chỉnh tế ? Xác định bố cục của bài thơ. - Giäng ®iÖu míi mÎ phãng kho¸ng, tù nhiªn nh lêi nãi buét ra, kh«ng.

(148) Hoạt động 3 : Hớng dẫn tìm hiểu bài thơ H/s đọc diễn cảm 4 câu thơ đầu ? Thời gian khơi nguồn cảm hứng để Tản §µ t©m sù. Víi T¶n §µ than thë ®iÒu g×? §ªm thu, c¶nh thanh v¾ng chÝnh lµ lóc lßng ngêi s©u l¾ng, nçi buån thi sÜ cµng chÊt chøa trong lßng. Tản Đà gọi chị Hằng để than thë ®iÒu g×?. ? Em h·y cho biÕt T¶n §µ cã t©m tr¹ng ch¸n trÇn thÕ nh thÕ nµo? G/v : T¶n §µ bµy tá sù bÊt hoµ s©u s¾c cña ông đối với xã hội, bày tỏ thái độ chán ngán với xã hội ngột ngạt từ tong, một xã hội đề cao đồng tiền, lơng tâm, tài năng bị hạ thấp trong mét x· héi, T¶n §¶¬ trong mét t©m trạng bất đắc chí : “Tài cao… quên quê hơng”. ChÝnh v× vËy nãi tíi T¶n §µ nêi ta thêng nãi tíi hån th¬ sÇu lµ vËy (næi sÇu vÒ nh©n thế, đất nớc)… sgk - Xuân Diệu trong “Tìm hiểu Tản Đà” đã viÕt “Cã ai tõng sèng trong nh÷ng th¸ng ngày u uất từ 1925 – 1935 chắc đều nhận thấy xã hội ta lúc đó sống trong một hkông khí tù hãm, u uất phàm ai có đầu óc đều muèn tho¸t li mµ kh«ng tho¸t li cho næi” H/s đọc 4 câu thơ cuối ? §Ó thuyÕt phôc chÞ H»ng chÊp nhËn lêi thỉnh cầu của mình, Tản Đà đã nói nh thế nào? Qua đó em thấy ở Tản Đà còn bộc lộ tÝnh c¸ch g×? Næi niÒm g× cña t¸c gi¶? ? VËy theo em t¸c gi¶ cêi ai? V× sao cêi, cêi c¸i g×? ? NhiÒu ngêi nhËn xÐt r»ng, T¶n §µ lµ mét hån th¬ “ng«ng”. Qua bµi th¬ nµy em cã tán thành nhận định đó không? - Ngông : Thái độ bất cần đời, dám làm ®iÒu tr¸i lÏ thêng, bÊt chÊp d luËn khen chª. Trong x· héi phong kiÕn, “ng«ng” lµ coi thêng mäi phÐp t¾c trãi buéc c¸ tÝnh con ngêi. ?TL nhãm: Nh÷ng yÕu tè nghÖ thuËt nµo trong bài thơ tạo nên nét đọc đáo phong c¸ch th¬ T¶n §µ?. mang dấu ấn sắp xếp, đẽo gọt  Chính đây là sự đóng góp đáng kể của Tản §µ 3, Bè côc: 2 phÇn II. Đọc tìm hiểu chi tiÕt 1, Bèn c©u th¬ ®Çu §ªm thu buån l¾m chÞ H»ng ¬i. + C¸ch xng h« th©n mËt : ChÞ, em + T©m sù : Buån l¾m, ch¸n câi trÇn gian l¾m  tiÕng than chÊt chøa næi sÇu da diÕt kh«ng ngu«i. - “Cung quÕ… ch¬i”  Tản Đà khao khát một cuộc đời đẹp, thanh cao, vît lªn trªn c¸i tÇm thêng Béc lé muèn tho¸t li khái kh«ng khÝ tï h·m u uÊt c¶ x· héi lóc bÊy giê  mét hån th¬ “ng«ng”, mét hån th¬ méng. 2.Bèn c©u th¬ cuèi * “Cã bÇu… vui”  T¶n §µ tù nhËn m×nh lµ tri ©m, tri kû xem chị Hằng nh ngời bạn thân để gi¶i bµy t©m sù, mäi næi niÒm s©u kÝn  C¸ch nãi ng«ng cña T¶n §µ, thÓ hiÖn næi buån vµ næi tñi, nhng vît lªn trªn nçi buån lµ muèn tho¸t li hiÖn thực, mong muốn đợc sánh vai với ngời đẹp Hằng Nga để đợc vui chơi cïng m©y giã  §©y chÝnh lµ c¶m høng l·ng m¹n vît thời đại của tác giả - “Råi cø mçi… cêi” - §©y lµ mét h×nh ¶nh bÊt ngê vµ thi vÞ cña T¶n §µ thÓ hiÖn mét hån th¬ ngong l·ng m¹n Đạt đợc khát vọng thoát li - Cêi câi trÇn tôc xÊu xa,bÈn thØu ThÓ hiÖn sù mØa mai, khinh bØ c¸i câi trÇn bÐ nhá, ®ua chen  Đó là đỉnh cao của hồn thơ lãng mạn vµ “ng«ng” cu¶ T¶n §µ 3, Hån th¬ vµ phong c¸ch th¬ T¶n §µ - ¤ng cã mét hån th¬ s©u, hån th¬.

(149) méng, mét cèt c¸ch ®a t×nh, mét h«ng th¬ “ng«ng” - C¸i “ng«ng” cña T¶n §µ thÓ hiÖn : + Xng h« : ChÞ, em víi H»ng Nga rÊt suång s·, th©n mËt + Muèn bÇu b¹n cïng nhau, vui víi chÞ H»ng  nÐt ®a t×nh trong th¬ T¶n §µ + “Trong xuèng thÕ gian cêi” nh trªu träc, nh th¸ch thøc * Phong c¸ch th¬ T¶n §µ : - Thể thơ thất ngôn bát cú đờng luật nhng rÊt ViÖt Nam : Tu©n thñ nguyªn t¾c chÆt chÏ cña thÓ th¬, nhng lêi th¬ rÊt tù nhiªn, tho¶i m¸i, giäng th¬ mÆn mµ, hãm hØnh - Phong c¸ch th¬ : Trµn ®Çy xóc c¶m lãng mạn, đậm đà biểu sắc dân tộc, cã nh÷ng s¸ng t¹o míi mÎ  th¬ cæ điển  hiện đại. Thơ Tản Đà nh một g¹ch nèi gi÷a nÒn th¬ cæ ®iÓn vµ nÒn thơ hiện đại trong lịch sử văn học ViÖt Nam III. Tæng kÕt – luyÖn tËp 1. Nội dung.. Hoạt động 4: Hớng dẫn tổng kết – luyện tËp Bµi th¬ lµm theo thÓ thÊt ng«n b¸t có nh÷ng ? T¶n §µ cã nh÷ng s¸ng t¹o nh thÕ nµo? Lêi th¬ nhÑ nhµng, trong s¸ng, gi¶n dÞ nh lêi nãi thêng l¹i pha chót hãm hØnh duyªn d¸ng, trÝ tëng tîng dåi dµo, t¸o b¹o, hån th¬ 2. Nghệ thuật l·ng m¹n, phãng tóng. ? T¶n §µ thÓ hiÖn t©m sù g× qua bµi th¬? - T©m sù buån ch¸n, muèn tho¸t li thùc t¹i. - Nét đẹp trong nhân cách Tản Đà là sự thanh cao” Đời đục, tiên sinh trong, đời tối tiªn sinh s¸ng” ( Lª Thanh). H/s đọc to ghi nhớ. 4. Cñng cè: - §äc diÔn c¶m bµi th¬ vµ tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt tr÷ t×nh trong t¸c phÈm, c¸i t«i cña T¶n §µ- NguyÔn Kh¾c HiÕu? 5 . Híng dÉn dÆn dß :(3 ‘) Häc ... Bµi míi: - ChuÈn bÞ tèt cho bµi : ¤n tËp tiÕng ViÖt: HÖ thèng ho¸ vÒ lÝ thuyết về : Cấp độ kháI quát của từ ngữ, từ tợng hình , từ tợng thanh, trờng từ vựng , từ địa phơng và biệt ngữ xã hội, trọ từ , thán từ , tình thái từ , nói quá, nói gi¶m nãi tr¸nh, c©u ghÐp … vµ bµi tËp øng dông. ---------------------------------------------.

(150) Ngµy so¹n 29/11/2014 TiÕt 63. ¤n tËp tiÕng ViÖt. I . MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hệ thống hoá kiến thức Tiếng Việt đã học ở học kì I. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Vận dụng thuận thục kiến thức Tiếng Việt đã học ở kì I để hiểu nội dung, ý nghĩa văn bản hoặc tạo lập văn bản. 2. Kỹ năng: - Từ vựng: cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ, trường ngữ, từ tượng thanh và từ tượng hình, từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội, các biện pháp tu từ từ vựng. III. ChuÈn bÞ : 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc néi dung bµi míi. IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1 . ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: ? Từ đầu năm lớp 8, các em đã đợc học những nội dung nào về từ, từ loại và c¸c biÖn ph¸p tu tõ nµo? 3 . Bµi míi: Hoạt động1- Khởi động Hoạt động 2: I/ - Từ vựng 1/ Cấp độ khái quát của nghĩa từ ? ThÕ nµo lµ mét tõ ng÷ cã nghÜa réng vµ ng÷: mét tõ ng÷ cã nghÜa hÑp? cho vÝ dô? TÝnh chất rộng hẹp của từ ngữ là tơng đối hay tuyệt đối? Vì sao? Tơng đối vì phụ thuộc Bµi tËp 2 a ( SGK). vµo ph¹m vi nghÜa cña tõ. ? GV cho HS lµm bµi tËp 2 a ( SGK). - Tõ ng÷ nghÜa réng: V¨n häc d©n gian. - Tõ ng÷ nghÜa hÑp: TruyÖn thuyÕt, truyÖn ngô ng«n, truyÖn cêi. ? Gi¶i thÝch nh÷ng tõ ng÷ cã nghÜa hÑp trong sơ đồ? Trong những câu giải thích ấy 2 / Trêng tõ vùng: cã nh÷ng tõ ng÷ nµo chung? ? ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng? LÊy vÝ dô trêng 3 / Tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh: tõ vùng vÒ dông cô häc tËp? Tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh lµ g×? t¸c dông “ Lom khom díi nói…chó” “ Giäng h×, giäng hØ, giäng hi hi” của mỗi loại từ đó? Lấy ví dụ? 4 / Từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã héi: ? Thế nào là từ ngữ địa phơng? cho ví dụ? ? ThÕ nµo lµ biÖt ng÷ x· héi? thö t×m mét sè biÖt ng÷ x· héi mµ tÇng líp sinh viªn, häc 5 / Nãi qu¸, nãi gi¶m, nãi tr¸nh: sinh thêng dïng? ? Nãi qu¸ lµ g×? Thö t×m trong ca dao ViÖt Nam vÝ dô vÒ tu tõ nãi qu¸? VD” Bao giờ chạch đẻ ngọn đa Sáo đẻ dới nớc thì ta lấy mình. Bao giờ cây cải làm đình Gç lim lµm ghÐm th× m×nh lÊy ta” ? Nãi gi¶m, nãi tr¸nh lµ g×? cho vÝ dô? “Bác Dơng thôi đã thôi rồi”  gi¶m bít nçi ®au bëi sinh li tö biÖt khi mÊt ®i ng b¹n th©n thiÕt..

(151) ? Tac¸ dông cña biÖn ph¸p tu tõ nµy? Hoạt động 2: II/ - Ngữ pháp ? Trî tõ lµ g×, th¸nh tõ lµ g×? §Æt mét c©u trong đó có sử dụng thán từ và trợ từ? - Chao ôi! ngồi cả buổi chiều mà chỉ làm đợc mỗi một bài tập. - ¤ hay chÝnh nã viÕt chö cßn ai n÷a! ? T×nh th¸i tõ lµ g×? Cã thÓ sö dông t×nh th¸i từ một cách tuỳ tiện đợc không?- Không chú ý đến tuổi tác, tình cảm, thứ bậc xã hội. ? Lấy ví dụ trong đó có sử dụng cả trợ từ và t×nh th¸i tõ? - Cuèn s¸ch nµy mµ chØ 20.000 ® µ? ? C©u ghÐp lµ g×? Cho biÕt c¸c quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c c©u ghÐp? GV híng dÉn häc sinh lµm BT phÇn II2b, c? ? Đọc đoạn trích và xác định câu ghép? Nếu tách câu ghép xác định thành câu đơn đợc không? nếu đợc thì việc tách đó có làm thay đổi ý cần diễn đạt hay không?. 1 / Trî tõ, th¸n tõ:. 2/ T×nh th¸i tõ:. 3 /C©u ghÐp:. Bµi tËp II2b: - C©u ®Çu tiªn lµ c©u ghÐp cã thÓ t¸ch thành 3 câu đơn nhng nh vậy thì mối liªn hÖ sù liªn tôc cña 3 sù viÖc dêng nh kh«ng thÓ hiÖn râ b»ng c©u ghÐp. Bµi tËp II2b. C©u 1, 3 lµ c©u ghÐp, c¸c vÕ cña c¶ hai câu ghép đều nối với nhau bằng Xác định câu ghép và cách nối các vế câu quan hệ từ. trong ®o¹n trÝch 4. Cñng cè , luyÖn tËp: HÖ thèng ho¸ c¸c kiÕn thøc vÒ tõ vùng, vÒ ng÷ ph¸p: Cho c¸c c©u sau , c©u nµo nãi qu¸ , c©u nµo nãi gi¶m nãi tr¸nh? - Bao giờ trạch đẻ ngọn đa Sáo đẻ dới nớc thì ta lấy mình. - Tiếng đồn cha mẹ em hiền Cắn cơm ko vỡ cắn đồng tiền vỡ đôi. - Chị ấy ko đợc trẻ lắm. 5. Híng dÉn dÆn dß :(3’) Bµi cò: - ¤n tËp kÜ c¸c kh¸i niÖm - Xem l¹i t¸t c¶ c¸c bµi tËp ë c¸c phÇn. Bµi míi: - Xem l¹i lý thuyÕt v¨n thuyÕt minh, chuÈn bÞ cho tiÕt tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 3. -----------------------------------.

(152) Ngµy so¹n: 29/11/2014 TiÕt 64. Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 3. I. Mục tiêu cần đạt 1/. KiÕn thøc: - ¤n l¹i kiÕn thøc vÒ kiÓu bµi thuyÕt minh - §¸nh gÝa kÕt qu¶ vËn dông lÝ thuyÕt vµo thùc hµnh x©y dung v¨n b¶n. - Tự đánh giá bài làm của mình theo yêu cầu văn bản và n.dung của đề bµi. 2/. KÜ n¨ng : - Kĩ năng dùng từ, đặt câu, sửa chữa những lỗi sai. 3/. Thái độ: - Cã ý thøc phª b×nh vµ tù phª b×nh söa ch÷a. II. ChuÈn bÞ: 1. GV: ChÊm bµi, giao bµi cho HS xem tríc, t×m ra lçi sai vµ ph¬ng híng söa ch÷a. 2. HS: Tìm lỗi cần sửa trong bài và cách sửa lỗi dùng từ, đặt câu. III. TiÕn tr×nh lªn líp: 1 . ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: 3 . Bµi míi: Hoạt động1- Khởi động GV yêu cầu HS nhắc lại đề GV ghi lªn b¶ng: ThuyÕt minh vÒ chiÕc bót bi( hoÆc nãn l¸) Hoạt động 1: I/ - Nhận xét, đánh giá chung 1/ Mục đích yêu cầu: ? Xác định kiểu bài? Giới hạn vấn đề? ? Có thể vận dụng đợc những phơng ph¸p thuyÕt minh nµo? 2 / LËp dµn ý: - GV híng dÉn HS lËp dµn ý theo dµn ý 3 / NhËn xÐt chung vÒ kÕt qu¶ lµm bµi tiÕt tríc. cña HS: - GV nhËn xÐt: + Ưu điểm: Đa số nắm đợc văn bản thuyÕt minh, biÕt vËn dông tèt c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh. + Nắm đợc bố cục, diễn đạt trôi chảy, m¹ch l¹c, cã tÝnh thuyÕt phôc. + Hạn chế: Một số bài cha xác định đợc yêu cầu của đề về thể loại. + Trong khi viÕt cha biÕt t¸ch ý t¸ch ®o¹n cho râ rµng, m¹ch l¹c. - Giáo viên đọc mẫu cho HS nghe. Hoạt động 2: II/ - Trả bài và chữa bài: - GV trả bài cho HS xem, cho HS nhận 1. Đọc thẩm định xét về bài làm của nhau, đặc biệt về lỗi - G/v cho 2 bài đạt điểm cao và 2 vÊp ph¶i. bài đạt điểm cha cao, sau đó cho h/s thảo - GV chän nh÷ng lçi c¸c em thêng vÊp, luËn ghi lên bảng sau đó gọi học sinh chữa + Nguyªn nh©n viÕt tèt vµ viÕt cha lçi. tèt VD: Bót lµ mét nh©n vËt ko thÓ thiÕu + Hớng dẫn sữa các lỗi đã mắc trong cÆp cña c¸c b¹n häc trß. 2. Tr¶ bµi - Em ko thÓ thiÕu bót bi Thiªn Long v× - G/v tr¶ bµi cho h/s vµ yªu cÇu : bót lµ ngêi b¹n cña em. + Mçi em tù xem l¹i bµi vµ tù s÷a lçi Cßn thêi gian, gi¸o viªn tiÕp tôc cho HS + H/s trao đổi bài cho nhau xem để tự phát hiện lỗi ở bài của nhau- sau đó tự cùng rút kinh nghiệm ch÷a cho nhau. 3. Ch÷a lçi: - Lçi chÝnh t¶..

(153) - Lỗi diễn đạt: 4. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : - Khi tiến hành làm một bài văn thuyết minh em cần lu ý đến đối tợng ntn? 5. Híng dÉn dÆn dß: (3’) - N¾m lÝ thuyÕt vÒ kiÓu bµi thuyÕt minh. - TËp thuyÕt minh vÒ mét vËt mµ em thÝch - Soạn bài Ông đồ của Vũ Đình Liên(Sách HKII) - Sự đổi thay trong đời sống xã hội và sự tiếc nuối của nhà thơ đối với những giá trị văn hoá cổ truyền của dân tộc đang dần bị mai một. - Lối viết bình dị mà gợi cảm của nhà thơ trong bài thơ. ---------------------------------------.

(154) Ngµy so¹n: 6/12/2014 TiÕt 65. Ông đồ. ( Vò §×nh Liªn). I . MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biết đọc – hiểu một tác phẩm thơ lãng mạn để bổ sung thêm kiến thức về tác giả, tác phẩm của phong trào Thơ mới. - Thấy được một số biểu hiện của sự đổi mới về thể loại, đề tài, ngôn ngữ, bút pháp nghệ thuật lãng mạn. - Hiểu được những xúc cảm của tác giả trong bài thơ. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sự đổi thay trong đời sống xã hội và sự tiếc nuối của nhà thơ đối với những giá trị văn hoá cổ truyền của dân tộc đang dần bị mai một. - Lối viết bình dị mà gợi cảm của nhà thơ trong bài thơ. 2. Kỹ năng: - Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn. - Đọc diễn cảm tác phẩm. - Phân tích được những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm. III. ChuÈn bÞ : GV : So¹n bµi, t liÖu tham kh¶o HS : So¹n theo híng dÉn SGK IV. TiÕn tr×nh lªn líp : 1. ổn định lớp : 2. KiÓm tra bµi cò : Nªu néi dung chÝnh cña v¨n b¶n ‘’Muèn lµm th»ng Cuéi ? 3. Bài mới : 1. Đặt vấn đề : GV giới thiệu bài Hoạt động 1 : Tìm hiểu chung ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm - HS tr×nh bµy, GV chèt néi dung - HS đọc văn bản, hiểu chú thích ? Bè côc cña v¨n b¶n ? Khổ 1,2 : Hình ảnh ông đồ thời xa Khổ 3,4 : Hình ảnh ông đồ thời nay Khổ 5 : Tình cảm của tác giả với ông đồ.. 1. T¸c gi¶, t¸c phÈm : Vò §×nh Liªn( 1913- 1996). Lµ nhµ gi¸o , viÕt v¨n , lµm th¬. Næi tiÕng trong phong trµo th¬ míi. 2. §äc, hiÓu chó thÝch 3. Bè côc :. Hoạt động 2 : Tìm hiểu nội dung văn bản Danh từ ông đồ đợc giải thích nh thế nào ? 1. Hình ảnh ông đồ thời xa - Ngêi d¹y häc ch÷ Nho xa ? Tác giả gọi ông đồ là cái di tích tiều tuỵ - Đào nở- > they ông đồ-> mực tàu , đáng thơng của một thời tàn, điều này có liên giấy đỏ, - Ông đồ viết câu đối tết quan nh thế nào đến nội dung của bài thơ ? Xác định phơng thức biểu đạt trong văn -H×nh ¶nh th©n quen kh«ng thÓ thiÕu b¶n ? - BiÓu c¶m kÕt hîp miªu t¶, tù sù trong mỗi dịp tết đến. - Liên quan đến ông đồ xa và nay - HS đọc khổ 1,2 - HS đọc khổ 1 ? Tác giả giới thiệu hình ảnh ông đồ xuất hiÖn trong thêi ®iÓm nµo ? ? Hình ảnh ông đồ gắn với thời điểm mỗi năm hoa đào nở , điều này có ý nghĩa gì ? Ông đồ trở thành trung tâm của sự ? Hình ảnh thân quen nh không thể thiếu chú ý, là đối tợng đợc mọi ngời ngtrong mỗi dịp tết đến. ìng mé..

(155) - §äc khæ 2 ? Tài viết chữ của ông đồ đợc gợi tả qua nh÷ng chi tiÕt nµo ? - Hoa tay....nh .....rång bay ? Nghệ thuật đợc sử dụng ? Tác dụng ? - So sánh, tài năng của ông đồ Địa vị của ông đồ trong thời điểm này nh thÕ nµo ? - «ng trë thµnh trung t©m cña sù chó ý, lµ đồi tợng đợc mọi ngời ngỡng mộ. HS đọc khổ 3,4 Hình ảnh ông đồ trong 2 khổ thơ này có gì kh¸c so víi 2 khæ th¬ ®Çu ? Hình ảnh ông đồ buồn, tàn tạ ? Nỗi buồn đợc thể hiên qua chi tiết thơ nào ? - Nhng mçi n¨m mçi v¾ng Ngêi thuª viÕt nay ®©u ? Giấy đỏ buồn không thắm Mực đọng trong nghiên sầu... ? Trong hai câu thơ ‘ ‘Giấy đỏ....sầu ’’, tác gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g× ?T¸c dông ? - Nh©n ho¸, sù buån tñi lan c¶ sang nh÷ng vật vô tri vô giác->Hình ảnh ông đồ buồn, tàn tạ, lạc lõng đáng thơng. HS đọc khổ cuối ? §äc khæ cuèi vµ khæ ®Çu cã g× gièng vµ kh¸c nhau ? -Gièng : Thêi ®iÓm xuÊt hiªn - Khác : Có và không có hình ảnh ông đồ ? ý nghĩa của sự giống và khác nhau đó ? ?Theo em cã c¶m xóc nµo Èn chøa sau c¸i nhìn đó của tác giả ? ? T×m hiÓu ý nghÜa cña c©u hái tu tõ cuèi bµi thơ để hiểu rõ tâm trạng của nhà thơ ? - Th¬ng c¶m, nuèi tiÕc nh÷ng tinh hoa tèt đẹp của dân tộc đã đi vào lãng quên - H/ dÉn HS t×m hiÓu ý nghÜa cña v¨n b¶n, rót ra phÇn ghi nhí.. => Quý trọng ông đồ là quý trọng 1 nÕp sèng v¨n ho¸ cña d©n téc : ch÷ nho , nhµ nho.. 2. Hình ảnh ông đồ thời nay - Mçi n¨m mçi v¾ng , ngêi thuª viÕt nay đâu? Giấy đỏ buồn ko thắm. Mực đọng trong nghiên sầu. - C¶nh tîng v¾ng vÎ, thª l¬ng - NghÖ thuËt : nh©n ho¸-> H×nh ¶nh ông đồ buồn, tàn tạ, lạc lõng, đáng th¬ng. => Diễn tả nỗi cô đơn hu hắt của ong đồ.. 3. T×nh c¶m cña t¸c gi¶. -Th¬ng c¶m, nuèi tiÕc nh÷ng tinh hoa tốt đẹp của dân tộc đã đi vào lãng quªn.. * Ghi nhí : SGK 4. Củng cố HiÓu g× vÒ t©m tr¹ng cña nhµ th¬ qua bµi th¬ ? 5. Híng dÉn dÆn dß :(3’) VÒ häc thuéc lßng bµi th¬,tËp ph©n tÝch néi dung. - Chuẩn bị bài : Hớng dẫn đọc thêm : Hai chữ nớc nhà - Sự đổi thay trong đời sống xã hội và sự tiếc nuối của nhà thơ đối với những giá trị văn hoá cổ truyền của dân tộc đang dần bị mai một. - Lối viết bình dị mà gợi cảm của nhà thơ trong bài thơ. -------------------------------.

(156) Ngµy so¹n:6/12/2014 TiÕt 66 :. Hớng dẫn đọc thêm Hai ch÷ níc nhµ ( TrÇn TuÊn Kh¶i ). I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Bổ sung kiến thức về văn học Việt Nam đầu thế kỉ XX. - Cảm nhận được cảm xúc trữ tình yêu nước trong đoạn thơ. - Cảm nhận được sức truyền cảm nghệ thuật của ngòi bút Trần Tuấn Khải. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Nỗi đau mất nước và ý chức phục thù cứu nước được thể trong đoạn thơ. - Sức hấp dẫn của đoạn thơ qua cách khai thác đề tài lịch sử, lựa chọn thể thơ để diễn tả xúc động tâm trạng của nhân vật lịch sử với giọng thơ thống thiết. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiÓu một đoạn thơ khai thác đề tài lịch sử. - Cảm thụ được cảm xúc mạnh liệt thể hiện bằng thể thơ song thất lục bát. III. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi theo c©u hái SGK IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1 . ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: ? Đọc thuộc lòng và nêu đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của bài thơ Đập đá ở Côn Lôn. ? Phân tích 4 câu thơ đầu để thấy đợc khí phách hiên ngang của ngời tù giữa đất Côn Lôn. 3 . Bµi míi: Hoạt động1- Khởi động TrÇn TuÊn Kh¶i lµ mét nhµ th¬ yªu níc ®Çu thÕ kÜ XX «ng thêng mîn nh÷ng đề tài lịch sử để thầm kín nói lên tinh thần yêu nớc và ý chí cứu nớc của nhân dân ta. V¨n b¶n “ Hai ch÷ níc nhµ” trÝch trong bót “ Quan Hoµi” mµ chóng ta häc h«m nay cũng mợn hẳn câu chuyện lịch sử cảm động về việc Nguyễn Trãi tiễn cha là Nguyễn Phi Khanh bÞ giÆc Minh b¾t vÒ Trung Quèc. ViÕt bµi th¬ nµy, TrÇn TuÊn Kh¶i muèn giãi bày tâm sự yêu nớc và kích động tinh thần cứu nớc nhân dân ta đầu thế kĩ XX. ? Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ , t¸c phÈm?. §äc : Giäng ®au xãt, c¨m giËn, thë than, u sÇu - Giáo viên cho HS đọc, giải thích những tõ khã ë phÇn chó thÝch. ? ThÓ th¬ cña bµi th¬ gièng thÓ th¬ cña bài thơ nào đã học? (Sau phút chia ly) (Chinh phô ng©m) ? §Æc ®iÓm : Sè c©u, kiÓu c©u, vÇn ®iÖu?. 1/ T¸c gi¶:(1895 – 1983) - HiÖu ¸ Nam - Quª : MÜ Hµ - MÜ Léc – Nam §Þnh - §Æc ®iÓm th¬: + Thờng mợn đề tài lịch sử, biểu tợng nghệ thuật bóng gió để bộc lộ nỗi đau mÊt níc, c¨m giËn bän cíp níc… nhằm khích lệ t tởng yêu nớc của đồng bào và bày tỏ khát vọng độc lập tự do cña m×nh + Th¬ cña «ng nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû XX đợc tuyên truyền rộng rãi - T¸c ph©m chÝnh : Duyªn nî phï sinh I, II, Bót quan hoµi I, II… 2, T¸c phÈm - Bài thơ lấy cảm hứng từ một đề tài lÞch sö (chuyÖn vÒ cha con NguyÔn Tr·i khi xa) - Bài thơ ra đời nảm 1924, khi đất nớc.

(157) - ThÓ th¬ : Song thÊt lôc b¸t - §Æc ®iÓm : Mçi cÆp cã 4 c©u : 2 c©u 7 ch÷, 2 c©u lôc b¸t; ch÷ mçi c©u thÊt ng«n thø nhÊt vÇn víi ch÷ 5 c©u thÊt ng«n thø 2 ; ch÷ cuèi cïng cña c©u thÊt ng«n thø 2 vÇn víi ch÷ cuèi c©u lôc - Trần Tuấn Khải đã dùng thể thơ truyền thèng, phï hîp cho viÖc diÔn t¶ nçi uÊt øc, c¨m giËn, lêi m¾ng nhiÕc, tiÕng thë than, nçi u sÇu. ? Theo em cã thÓ chia v¨n b¶n thµnh mÊy phÇn? Néi dung tõng phÇn?. ta chìm đắm trong gót giầy của thực d©n Ph¸p x©m lîc, còng gièng nh hoµn c¶nh níc ta thuéc Minh - Bµi th¬ dµi 101 c©u. §o¹n trÝch lµ 36 c©u ®Çu cña bµi -ThÓ th¬ : Song thÊt lôc b¸t - Tõ khã: SGK. 3. Bè côc: 3 phÇn - 8 c©u ®Çu : Nçi sÇu chia ly - 20 c©u tiÕp : Nçi ®au mÊt níc - 80 c©u cuèi : Göi trao niÒm kh¸t väng Hoạt động 3: Đọc tìm hiểu chi tiết HS đọc lại 8 câu thơ đầu ? Em h·y t×m nh÷ng tõ ng÷ m« t¶ c¶nh tù 1. T©m tr¹ng ngêi cha khi tõ biÖt nhiªn? con trai n¬i ¶i B¾c. - Mây sầu ảm đạm, gió thảm đìu hiu, hổ thÐt chim kªu? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng côm tõ Êy? Tõ ng÷, h×nh ¶nh cã phÇn cò mßn íc lÖ -> giµu søc gîi? ? Qua bèn c©u ®Çu, kh«ng gian cña buæi chia li hiÖn lªn nh thÕ nµo? Bèi c¶nh kh«ng gian: M©y sÇu ¶m ( Giáo viên nói thêm: Đối với cuộc ra đi đạm, gió thảm đìu hiu... kh«ng cã ngµy trë l¹i cña NguyÔn Phi Khanh thì đây là điểm cuối cùng để chia biÖt vÜnh viÔn víi TQ, quª h¬ng -> C¶nh vËt nh cµng giôc c¬n sÇu trong lßng ngêi. ? Em có nhận xét gì về hoàn cảnh của ngời Nơi biên giới ảm đạm, heo hút, cha ë ®©y? - Cha bÞ gi¶i sang Tµu, kh«ng nhuèm mµu tang tãc, thª l¬ng. mong ngµy vÒ, con muèn ®i theo ch. §èi với hai cha con tình nhà, nghĩa nớc đều sâu đậm, da diết nên đều tột cùng đau đớn, xót xa. ? Trong bèi c¶nh kh«ng gian vµ t©m tr¹ng + Hoµn c¶nh vµ t©m tr¹ng nh©n vËt: ấy, lời khuyên của ngời cha có ý nghĩa nh - Hoàn cảnh: éo le, đau đớn. thÕ nµo? - Tâm trạng: Đau đớn, xót xa. - C¶ hai cha con t×nh nhµ, nghÜa níc đều sâu đậm da diết, đều tột cùng đau đớn, xãt xa : Níc mÊt nhµ tan, cha con li biÖt… -> Lêi khuyªn cña ngêi cha cã ý cho nªn m¸u vµ lÖ hoµ quyÖn lµ sù ch©n nghÜ nh lêi tr¨n trèi. Nã thiªng thật tận đáy lòng, không có chút sáo mòn liêng xúc động và có sức truyền ? HS đọc đoạn 2, và cho biết mạch thơ đoạn cảm nµy ph¸t triÓn nh thÕ nµo? 4 câu đầu của đoạn 2: Tự hào về giống nòi 2.Tình hình hiện tại của đất nớc. anh hïng. 8 câu tiếp; tình hình đất nớc dới ách đô hộ cña giÆc minh; - Bèn ph¬ng khãi löa, x¬ng rõng, 8 c©u cuèi: T©m tr¹ng cña ngêi cha. m¸u s«n... ? Nh÷ng h×nh ¶nh bèn ph¬ng löa khãi, x- => H×nh ¶nh íc lÖ tîng trng.- T×nh ơng rừng, màu sông; thành tung quách vỡ, cảnh đất nớc loạn lạc, tơi bời, đau bá vî l×a con” mang tÝnh chÊt g×? Nã ph¶n th¬ng tang tãc. ánh điều gì về hiện tình đất nớc? - KÓ sao xiÕt kÓ, xÐ t©m can, ngËm ? §äc 8 c©u tiÕp vµ t×m nh÷ng h×nh ¶nh, tõ ngïi, khãc.

(158) ng÷ diÔn t¶ c¶m xóc m¹nh mÏ, s©u s¾c? Qua đó em hiểu gì về tâm trạng của con ngời ở đây? ? TL: Theo em ®©y cã ph¶i chØ lµ nçi ®au NguyÔn Phi Khanh hay lµ nçi ®au cña ai? - Nçi ®au thiªng liªng, cao c¶, vît lªn trªn sè phËn c¸ nh©n mµ trë thµnh nçi ®au non nớc. đó không chỉ là nỗi đau của Nguyễn Phi Khanh cña nh©n d©n §Êt ViÖt ®Çu thÕ kÜ 15 mµ cßn lµ nçi ®au cña t¸c gi¶, cña nh©n d©n ViÖt Nam mÊt níc ®Çu thÕ kÜ 20 ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÖu th¬ ë ®o¹n nµy? - Tù sù + biÓu c¶m, tõ ng÷ h×nh ¶nh th¬ diÔn t¶ c¶m xóc m¹nh, s©u (kÓ sao kÓ xiÕt, xÐ t©m can, ngËm ngïi, khãc than, th¬ng t©m  giäng ®iÖu thèng thiÕt xen lÉn nçi phÉn uÊt),mçi dßng th¬ lµ mét tiÕng than, một tiếng nấc xót xa cay đắng  sở trờng của Trần Tuấn Khải, có sức rung động lớn nhất là những tâm hồn đồng điệu ở thời đại đó - HS đọc lại diễn cảm đoạn 3 ? Ngời cha nói nhiều đến mình “ Tuổi già” sức yếu, lỡ sa cơ, đành chịu bó tay, thân lơn” để làm gì? ? Ngêi cha dÆn dß con nh÷ng lêi cuèi nh thế nào? Qua đó thể hiện điều gì? - §ã lµ lêi trao gëi cña thÕ hÖ cha truyÒn thÕ hÖ con§ã lµ kh¸t väng lín cña ngêi cha còng lµ kh¸t väng cña d©n téc. §©y lµ lêi cña ngêi cha vµ cao h¬n lµ lêi cña tæ quèc, trong mét cuéc bµn giao cña thÕ hÖ. => Tâm trạng buồn bã, đau đớn vò xÐ trong lßng tríc c¶nh níc mÊt nhµ tan.. - Giäng ®iÖu: L©m li, thèng thiÕt xen lÉn nèi bi phÉn, hên c¨m.. 3/§o¹n 3: Lêi trao g÷i cho con - Ngời cha nói đến cái thế bất lực của mình-> Kích thích, hun đúc ý chÝ “ G¸nh v¸c” cña ngêi con. Ngêi cha tin tëng vµ trong cËy vµo con-> nhiÖm vô röa nhôc cho nhµ, cho nớc vô cùng trọng đại, khó kh¨n thiªng liªng.. Hoạt động 4: IV/ - Tổng kết: ? TL: Tại sao tác giả lại đặt nhan đề là “ 1. Nội dung Hai ch÷ níc nhµ”? Nớc và nhà, tổ quốc và gia đình...-> Nớc mất thì nhà tan, cứu đợc nớc cũng là hiếu với cha. Thù nớc đã trả là thù nhà đợc báo. 2. NghÖ thuËt GV cho HS đọc to, rõ mục ghi nhớ sau đó làm bài tập 3 SGK 4. Củng cố: Nªu néi dung s©u xa cña v¨n b¶n “ Hai ch÷ níc nhµ” ? ë ®©y, cã ph¶i Trần Tuấn Khải chỉ nói đến thời Nguyễn Phi Khanh hay không? * Đó lá cách gửi gắm kín đáo tình cảm, tấm lòng của tác giả đối với đất nớc - Tác giả mợn câu chuyện lịch sử về cuộc chia tay của hai cha con Nguyễn Trãi để gửi gắm tấm lòng tình cảm đối với non sông đất nớc + Lòng tự hào về đất nớc, dân tộc Việt Nam + Nỗi đau lòng của ông trớc cảnh đất nớc bị kẻ thù tàn phá + Lßng c¨m thï giÆc s©u s¾c + Khích lệ lòng yêu nớc và cứu nớc của đồng bào 5. Híng dÉnhäc bµi:(2’) Bµi cò: - Häc thuéc lßng ®o¹n trÝch. - N¾m kÜ néi dung vµ nghÖ thuËt Bµi míi:.

(159) - ¤n tËp c¸c v¨n b¶n, c¸c kiÕn thøc vÒ tiÕng viÖt, chuÈn bÞ kiÓm tra 1 tiÕt, xem tríc bµi: lµm th¬ b¶y ch÷ ( tËp lµm tríc ë nhµ) ---------------------------------------.

(160) Ngµy so¹n: 6/11/2014 TiÕt 67 Tr¶ bµi kiÓm tra TiÕng ViÖt I.Mục tiêu cần đạt : - Hs tự đánh giá bài làm của mình theo yêu cầu đề bài ra và nội dung phần Tiếng ViÖt hkI. - Hình thành kĩ năng, năng lực đánh giá và sửa chữa bài làm của mình . Hạn chế nhợc điểm và phát huy u điểm ở bài sau. II. ChuÈn bÞ : Bµi kiÓm tra cña häc sinh. III. TiÕn tr×nh d¹y häc : 1 . ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò : 3. Bài mới : GV viết đầu bài lên bảng, hoặc lấy bài của học sinh ra đọc. Hoạt động 1. Đánh giá chung: Hs lµm tèt bµi tiÕng ViÖt , biÕt ph©n biÖt nãi qu¸ , nãi gi¶m , nãi tr¸nh. Nắm đợc từ vựng . Phần từ ngữ nắm đớc tốt. Nhợc điểm : Đoạn văn nội dung cha sâu sắc, cha biết chọn đề tài hay để triển khai. Còn viết cả nội dung môn hoá vào bài , sử dụng dấu câu 1 cách khiên cìng. + Nhiều bài trình bày cẩu thả , chữ xấu lại tẩy xoá nhiều đặc biệt là lớp B. Hoạt động 2 . Trả bài cho học sinh, đọc và đánh giá. - Hs trao đổi bài cho nhau để sửa lỗi. Hoạt động 3. GV lấy điểm vào sổ lớp. 4. Củng cố, đánh giá: 5. Híng dÉn ë nhµ - Học lại các bài Tiếng Việt để chuẩn bị kiểm tra học kỳ..

(161) TiÕt 68,69 KiÓm tra Häc kú I A. Mục tiêu cần đạt: - §¸nh gi¸ hs : Kü n¨ng vËn dông kiÕn thøc theo híng tÝch hîp c¸c ph©n m«n tËp lµm v¨n + TiÕng ViÖt + V¨n b¶n. - KiÕn thøc nhËn biÕt cña häc sinh. B. ChuÈn bÞ : C. TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò. 3. Bµi míi. ( §Ò cña PGD Thanh Oai).

(162) Ngµy so¹n: 6/12/2014 TiÕt 70 Hoạt động ngữ văn Lµm th¬ 7 ch÷ I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nhận dạng và bước đầu biết cách làm thơ bảy chữ II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Những yêu cầu tối thiểu khi làm thơ bảy chữ. 2. Kỹ năng: - Nhận biết thơ bày chữ. - Đặt câu thơ bảy chữ với các yêu cầu đối, nhịp, vần,…. 3. Thái độ: tạo không khí mạnh dạn, sáng tạo, vui vẻ III. ChuÈn bÞ : 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi “ ThuyÕt minh vÒ thÓ lo¹i v¨n häc”, xem tríc bµi míi. IV. TiÕn tr×nh d¹y häc : 1 . ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò : Gv kiÓm tra việc chuẩn bị bài cña häc sinh 3. Bµi míi : Gv giới thiệu bài mới Hoạt động 1 : ÔN tập bài 15 ? Muèn lµm mét bµi th¬ 7 ch÷ chúng ta phải xác định đợc nh÷ng yÕu tè nµo? H/s trao đổi thảo luận G/v chèt Hoạt động 2 : Phân tích mẫu ? Xác định số tiếng, số dòng gäi tªn thÓ th¬? ? Xác định luật bằng, trắc?. ? §èi, niªm?. ? NhÞp? ? VÇn? Hoạt động 3 : Luyện tập Gọi h/s đọc bài thơ ? G¹ch nhÞp? ? ChØ ra c¸c tiÕng gieo vÇn? LuËt b»ng tr¾c cña 2 c©u th¬ kÒ nhau. I. ¤n tËp * Muãn lµm mét bµi th¬ 7 ch÷ cÇn : - Xác định số tiếng và số dòng của bài thơ - Xác định bằng, trắc của từng tiếng trong thơ - Xácđịnh đối, niêm giữa các dòng thơ - Xác định cách ngắt nhịp của bài thơ * LuËt c¬ b¶n : NhÊt tam ngò bÊt luËn, nhÞ tø lôc ph©n minh II. VÝ dô mÉu Bµi th¬ “B¸nh tr«i níc”. * Sè tiÕng : 28, sè dßng 4  ThÊt ng«n tø tuyÖt * B»ng tr¾c : a, Dßng 1 : Em(B)–tr¾ng(T)–võa (B) b, Dßng 2 : Næi(T)–ch×m(B)–níc(T) c, Dßng 3 : N¸t(T) – dÇu(B) – kÎ(T) d, Dßng 4 : Em(B) – gi÷(T) – lßng(B) * §«i, niÖm : - Bằng đối với trắc - C¸c cÆp niÖm : Næi – n¸t, ch×m – dÇu, níc – kÎ * NhÞp : 4/3, hoÆc 2/2/3 * VÇn : Ch©n, b»ng : (on) tiÕng 7 ë c¸c c©u 1, 2, 4 III. LuyÖn tËp 1, NhËn diÖn luËt th¬ * Bµi a : NhÞp 4/3 ChiÒu B B T T T B B T T B B T T B T T B B B T T.

(163) B B T T T B B - Gieo vÇn : TiÕng 7 c©u 1 víi tiÕng 7 c©u 4 - bài thơ đợc làm theo thể bằng. 4. Củng cố: Gv củng cố lại kiến thức về thể loại thơ bảy chữ để học sinh nắm một cách có hệ thống nội dung kiến thức về thể loại thơ này. 5. Hướng dẫn học bài. - Hs học bài cũ và ôn tập lại kiến thức về thơ bảy chữ. - Chuẩn bị bài ở nhà ( sưu tầm thơ 7 chữ) . - BiÕt c¸ch lµm th¬ 7 ch÷ víi nh÷ng yªu cÇu tèi thiÓu : §Æt c©u th¬ 7 ch÷, biÕt ngắt nhịp 4/3, biết gieo đúng vần - T¹o kh«ng khÝ m¹nh d¹n, s¸ng t¹o, vui vÎ.

(164) Ngµy so¹n: 10/12/2014. TiÕt 71. Hoạt động ngữ văn Làm thơ 7 chữ. A. Mục tiêu cần đạt Gióp h/s - BiÕt c¸ch lµm th¬ 7 ch÷ víi nh÷ng yªu cÇu tèi thiÓu : §Æt c©u th¬ 7 ch÷, biÕt ngắt nhịp 4/3, biết gieo đúng vần - t¹o kh«ng khÝ m¹nh d¹n, s¸ng t¹o, vui vÎ B. ChuÈn bÞ : C. TiÕn tr×nh d¹y häc : 1 . ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò : Gv kiÓm tra việc chuẩn bị bài cña häc sinh 3. Bµi míi : Gv giới thiệu bài mới III. LuyÖn tËp Hoạt động 3 : Luyện tập 1, NhËn diÖn luËt th¬ Gọi h/s đọc bài thơ * Bµi a : NhÞp 4/3 ? G¹ch nhÞp? ChiÒu ? ChØ ra c¸c tiÕng gieo vÇn? B B T T T B B LuËt b»ng tr¾c cña 2 c©u th¬ kÒ nhau T T B B T T B T T B B B T T B B T T T B B - Gieo vÇn : TiÕng 7 c©u 1 víi tiÕng 7 c©u 4 - bài thơ đợc làm theo thể bằng H/s đọc bài “Tối” Bµi b : ? Xác định luật bằng, trắc? Tèi T T B B T T B B B T T T B T B B T T B T T T T B B T B B * Chæ sai ? Xác định chổ sai? - Sau ngọn đèn mờ sau có đáu phẩy Dấu phẩy gây đọc sai nhịp, sai vần vÝ dô : Xanh xanh  xanh lÌ 2, TËp lµm th¬ a, Cung tr¨ng h¼n cã chÞ H»ng nhØ? ? Lµm tiÕp bµi th¬ dë dang? Có dạy cho đời bớt cuội chăng? Gîi ý : Hai c©u tiÕp theo lµ : b, Nắng đấy rồi ma nh trút nớc a, Bao ngêi vÉn véi v· ®i vÒ B B T T B B T B T B B T T B b, III. Sưu tầm thơ bảy chữ. T T B B B T T 1, S u tÇm nh÷ng bµi th¬ 7 ch÷ næi tiÕng B B T T T B B 2, S¸ng t¸c bµi th¬ 7 ch÷ §äc cho häc sinh nghe mét sè bµi th¬ 7 chữ hay: Bài áo đỏ: - Học sinh sưu tầm thơ bảy chữ ở nhà. áo đỏ em đi gia phố đông - Phân tích luật bằng – trắc, phép đối, cách C©y xanh nh còng ¸nh theo hang gieo vần… Em ®i löa ch¸y trong bao m¾t Anh đứng thành tro em biết ko. ( Vò QuÇn Ph¬ng) Bµi : Trªn hå Ba BÓ ThuyÒn ta lít nhÑ trªn Ba BÓ Trªn c¶ m©y trêi , trªn nói xanh M©y tr¾ng bång bÒnh tr«i lÆng lÏ M¸i chÌo khua bãng nói rung rinh. ( Hoµng Trung Th«ng) - HS lµm xong, GV cho c¸c em xem l¹i.

(165) GV gäi HS tr×nh bµy tríc líp HS nhËn xÐt HS b×nh mét sè bµi th¬ hay do GV chän cña HS GV đọc một số bài thơ hay cho HS 3. Trình bày bài thơ đã làm häc tËp, rót kinh nghiÖm 4. Củng cố: Gv củng cố lại kiến thức về thể loại thơ bảy chữ để học sinh nắm một cách có hệ thống nội dung kiến thức về thể loại thơ này. 5. Hướng dẫn học bài. - Hs học bài cũ và ôn tập lại kiến thức về thơ bảy chữ. - Chuẩn bị bài mới cho HK II: Nhí rõng..

(166) Ngµy so¹n:10/12/2014 TiÕt 72: Tr¶ bµi kiÓm tra häc k× I A. Môc tiªu: 1. Kiến thức: Giúp HS biết đợc những u, nhợc điểm trong bài làm của m×nh. 2. KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng lµm bµi cho HS 3. Thái độ: Giáo dục HS ý thức, thái độ sữa chữa, rút kinh nghiệm. B. Ph¬ng ph¸p: C. Chuẩn bị: - GV: Bài kiểm tra đã chấm, đáp án - HS: chuÈn bÞ ch÷a lçi trong bµi lµm D. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định lớp: 2.KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề: GV giới thiệu bài 2. TriÔn khai bµi d¹y: Hoạt động 1: Nhận xét, kết quả: Gv nhËn xÐt chung bµi lµm cña HS 1.NhËn xÐt: *u: Đa số nắm đợc nội dung kiến thức, phần tự luận kết quả tơng đối. NhiÒu em cã bµi viÕt tèt, hµnh v¨n tr«i ch¶y, néi dung , kiÕn thøc hiÓu biÕt réng, bµi viÕt cã søc thuyÕt phôc: Hång, YÕn, T©y, Linh *Nhîc: PhÇn TiÕng ViÖt nhiÒu em cha chÞu khã häc, PhÇn v¨n b¶n cha n¾m ch¾c. Một số em cha nắm đợc phơng pháp, bài viết tự luận còn sơ sài, diễn đạt yếu: Sáu, 2. KÕt qu¶: Long, L¬ng *KÕt qu¶: Giái Kh¸ TB YÕu KÐm Líp 8B: Hoạt động 2: Trả bài, chữa lỗi 4. §¸nh gi¸ kÕt qu¶: GV đánh giá kết quả chung, nhắc nhở HS rút kinh nghiệm. 5. Híng dÉn dÆn dß: Bài cũ: Ôn lại nội dung kiến thức đã học Bµi míi: ChuÈn bÞ ch¬ng tr×nh HK II bµi “Nhí rõng”. Thấy đợc “ Nhớ rừng” là bài thơ hay, tiêu biểu của Thế Lữ và của phong trµo th¬ míi. Bµi th¬, qua t©m sù nhí rõng cña con Hæ, lµ niÒm khao khát tự do cháy bỏng, chán ghét sâu sắc thực tại tù túng, tầm thờng, đó cũng là t©m sù cña ngêi d©n ViÖt Nam mÊt níc.. TiÕt73, 74.. Ngµy So¹n:2/1/10 Nhí rõng ( ThÕ L÷ ). A. Môc tiªu: 1/.KiÕn thøc : Thấy đợc “ Nhớ rừng” là bài thơ hay, tiêu biểu của Thế Lữ và của phong trµo th¬ míi. Bµi th¬, qua t©m sù nhí rõng cña con Hæ, lµ niÒm khao kh¸t tù do cháy bỏng, chán ghét sâu sắc thực tại tù túng, tầm thờng, đó cũng là tâm sự cña ngêi d©n ViÖt Nam mÊt níc. 2/. KÜ n¨ng:.

(167) - Kĩ năng đọc, cảm thụ và phân tích thơ, cảm thụ thơ. 3/.Thái độ: -Giáo dục HS: cảm thông với nỗi đau của ngời dân trong xã hội đơng thời và biÕt yªu tù do. B.Phơng pháp: Đàm thoại, nêu vấn đề, thảo luận C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: §äc bµi th¬, so¹n bµi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: D. TiÕn tr×nh lªn líp: 1 . ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: ?Hãy đọc một bài thơ viết về quê hơng em hoặc của một tác giả ở điạ phơng em? 3 . Bµi míi: Hoạt động1- Khởi động I. ổn định: II. Bµi Cò: - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh III. Bµi míi: Hoạt động 1 Giới thiệu bài: ở những tiết trớc, các em đã đợc học những bài thơ của các chiến sĩ yêu nớc nh Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh. Họ đã thể hiện một c¸ch trùc tiÕp t©m sù yªu níc, quyÕt t©m ®eo ®uæi sù nghiÖp cøu níc thËt m¹nh mÏ, s©u s¾c. VËy víi nh÷ng nhµ th¬ ®i theo khuynh híng l·ng m¹n th× sao? Hä béc lé t×nh c¶m yªu níc cña m×nh nh thÕ nµo? cã gièng nh÷ng nhµ th¬ c¸ch m¹ng hay ko? TiÕt häc h«m nay chóng ta sÏ t×m hiÓu bµi th¬ “ Nhí rõng” cña ThÕ L÷ mét nhµ th¬ tiêu biểu của phong trào thơ mới để cùng xem tác giả này bộc lộ tình cảm yêu nớc cña m×nh nh thÕ nµo? Hoạt động 2: I/Đọc - Tìm hiểu chung HS đọc chú thích (*) 1/ T¸c gi¶, t¸c phÈm : ?Em h·y nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ * T¸c gi¶ :Ngêi cã c«ng ®Çu trong phong trµo th¬ míi, hån th¬ l·ng m¹n ThÕ L÷? - Ngêi cã c«ng ®Çu trong th¬ míi. - Hån th¬ dåi dµo l·ng m¹n. - Bót danh: tù xng lµ ngêi kh¸ch trªn trÇn thÕ, chØ biÕt * T¸c phÈm: săn tìm cái đẹp. - Tiêu biểu, đặc sắc nhất khơi dậy tình ? Em biÕt g× vÒ bµi th¬ nµy cña ThÕ L÷? c¶m yªu níc. - T©m sù cña ngêi d©n VN trong vßng n« 2. §äc, t×m hiÓu thÓ th¬, bè côc : lệ, có sự đồng cảm đặc biệt rộng rãi , có a. §äc : thể coi đó là sự tiếp nối mạch thơ trữ tình yªu níc trong v¨n th¬ hîp ph¸p ®Çu thÕ kØ 20. a. ThÓ th¬ míi (8 ch÷) : - 1 dòng 8 tiếng , ko hạn định só câu sè ch÷. - Ngắt nhịp tự do, vần ko cố định, - GV hớng dẫn HS đọc – chú ý làm nỗi giäng th¬ µo ¹t , phãng kho¸ng. bËt t©m tr¹ng? - HS đọc những từ khó SGK, chú ý những d . Bè côc : 3 phÇn tõ h¸n ViÖt, tõ cò. ? Theo em cã thÓ chia v¨n b¶n lµm mÊy ®o¹n? 3 phÇn. - PhÇn 1: §o¹n 1, 4: C¶nh con Hæ ë vên b¸ch thó. - PhÇn 2: §o¹n 2, 3: C¶nh con hæ trong chèn giang s¬n hïng vÜ cña nã. - PhÇn 3: §o¹n 5: Khao kh¸t giÊc méng ngµn..

(168) Hoạt động 3: III/Đọc - Tìm hiểu văn bản: - HS đọc đoạn 1, và cho biết đoạn 1 giới 1/ Cảnh con hổ ở vờn bách thú. thiÖu vÒ hoµn c¶nh nµo cña con hæ? §o¹n 1: ? Khi bị giam hãm, vẻ bề ngoài của hổ đợc miªu t¶ qua nh÷ng tõ ng÷ nµo? - Nằm dài, làm trò, thử đồ ch¬i. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ bÒ ngoµi? cam chịu, bất lực, có vẻ đã đợc thuần hoá. ? Néi t©m cña nã cã gièng bªn ngoµi ko? ThÓ hiÖn qua nh÷ng tõ ng÷ nµo? - GÆm mét khèi c¨m hên; xng “ ta”, c¸i T©m tr¹ng: UÊt hËn, ch¸n chêng, bÊt lùc. nh×n khinh, xem thêng gÊu b¸o. ? Em suy nghÜ g× vÒ t©m tr¹ng cña con hæ? vì sao nó lại có tâm trạng đó? ( vì trong lßng ngïn ngôt löa c¨m hên, cßn nguyªn sức mạnh oai linh rừng thẳm mà đành bất - C¶nh vên b¸ch thó díi c¸i nh×n cña hæ: lùuc). ? Em hiểu “ khối căm hờn” là nh thế nào? tầm thờng giả dối đơn điệu. => Hổ chán ghét bực dọc cao độ. - Cảm xúc hờn căm kết động trong tâm hồn, đè nặng không có cách nào giải tho¸t). - C¶nh vên b¸ch thó hiÖn ra nh thÕ nµo díi con m¾t cña m·nh hæ? Tõ ng÷ nµo diÔn t¶ điều đó? ? Tâm trạng hổ trớc cảnh đó ra sao? Em hiÓu niÒm uÊt hËn ngµn th©u nh thÕ nµo? tr¹ng th¸i bùc béi u uÊt kÐo dµi. - nhËn xÐt giäng ®iÖu th¬ ë ®©y? ? Qua hai ®o¹n th¬ trªn em hiÓu g× vÒ t©m tr¹ng cña con hæ ë vên b¸ch thó? ? Theo em t©m tr¹ng cña con hæ cã g× gÇn víi t©m tr¹ng chung cña ngêi d©n VN mÊt nớc lúc đó? Điều này có tác dụng gì? Khơi dậy tình cảm yêu nớc, khao khát đọc lập tự do.. * Giäng th¬: GiÔu cît coi thêng. => Ch¸n ghÐt s©u s¾c thùc t¹i tï tóng, tÇm thêng, khao kh¸t sèng tù do, ch©n thËt. ..

(169) TiÕt 74 :. Ngµy so¹n: 3/1/10 Nhí rõng (ThÕ L÷). A. Môc tiªu : 1KiÕn thøc : HS hiểu đợc tâm trạng của con hổ ở chốn sơn lâm, nỗi khao khát cuộc sèng tù do, ý nghÜa cña bµi th¬. 2.KÜ n¨ng : RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch, c¶m thô th¬ míi. 3.Thái độ : Giáo dục HS biết cảm thông với nỗi đau của ngời dân trong cuộc sống đơng thời, biÕt yªu cuéc sèng tù do. B. Phơng pháp : Đàm thoại, thảo luận, nêu vấn đề C. ChuÈn bÞ : GV : Bµi so¹n, t liÖu tham kh¶o HS : So¹n bµi theo híng dÉn. D. TiÕn tr×nh lªn líp : I. ổn định lớp : II. KiÓm tra bµi cò : Tr×nh bµy t©m tr¹ng cña con hæ ë vên b¸ch thó. III. Bài mới :Hoạt động 1 Hoạt động 2 : Đọc-Tìm hiểu nội dung văn bản (tiếp) ? Trong nçi nhí cña con hæ, c¶nh s¬n l©m 2.C¶nh con hæ trong chèn giang s¬n hiÖn lªn nh thÕ nµo ? -Bãng c¶, c©y giµ, giã hïng vÜ cña nã : §o¹n 2 : C¶nh s¬n l©m gµo ngµn, l¸ gai, cá s¾c… - Hïng vÜ, lín lao,m·nh liÖt, d÷ déi, ? Em có nhận xét gì về cảnh đó ? ? H×nh ¶nh chóa s¬n l©m hiÖn lªn nh thÕ nµo ®Çy hoang vu bÝ Èn. giữa không gian ấy ? - Dõng dạc, đờng hoµng, lîn tÊm th©n, vên bãng, m¾t thÇn - Chóa s¬n l©m : vẻ đẹp vừa mềm mại, đầy sức qu¾c… sèng, võa oai phong lÉm liÖt, kiªu ? Qua những chi tiết đó, em thấy chúa sơn ng¹o, ®Çy uy lùc. lâm mang vẽ đẹp nh thế nào ? - HS đọc diễn cảm đoạn 3 và cho biết cuộc sèng ngµy xa cña con hæ hiÖn lªn qua h×nh =>Bøc tranh tø b×nh th¬ méng, hïng ¶nh nµo ? HS chØ ra ?Qua đó, em có nhận xét gì về cảnh sắc vĩ, huy hoàng, dữ dội đầy bí ẩn. thiªn nhiªn ë ®©y ? ? Trong bức tranh đó, chúa sơn lâm đã sống mét cuéc sèng nh thÕ nµo ? -Ngang tµng, - C©u hái tu tõ vµ nh÷ng ®iÖp ng÷ => diÔn t¶ thËt thÊm thÝa niÒm tiÕc nuèi lÉm liÖt, lµm chñ thiªn nhiªn, nói rõng ? Đoạn 3 đợc tạo nên bởi năm câu hỏi tu từ da diết thời oanh liệt giữa chốn rừng vµ nh÷ng ®iÖp ng÷ : nµo ®©u, ®©u nh÷ng… thiªng. - Than «i!...giÊc m¬ khÐp l¹i trong diÔn t¶ t×nh c¶m g× cña chóa s¬n l©m ? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c©u th¬ kÕt thóc ®o¹n tiÕng than u uÊt. 3. Khao kh¸t giÊc méng ngµn: 3? GiÊc méng ngµn cña con hæ híng vÒ mét kh«ng gian nh thÕ nµo ? - Oai linh, hïng vÜ thªnh thang.. Hoạt động 4: IV/ - Tổng kết: ? C¸c c©u c¶m th¸n ë ®Çu ®o¹n vµ cuèi C©u c¶m th¸n: béc lé trùc tiÕp nçi tiÕc ®o¹n cã ý nghÜa g× ? nhí cuéc sèng ch©n thËt, tù do..

(170) ? Tõ t©m sù nhí rõng cña con hæ ë vên b¸ch thó, em hiÓu nh÷ng ®iÒu s©u s¾c nµo trong t©m sù cña con ngêi? ? So s¸nh víi c¸c v¨n b¶n cña Phan Béi Châu, Phan Chu Trinh mà chúng ta đã học th× bµi th¬ nµy cã nh÷ng ®iÓm g× míi mÏ?. 3. Tæng kÕt: - Gi¸o viªn cho HS th¶o luËn c©u hái 4 * NghÖ thuËt: ( SGK). ? Em hiÓu søc m¹nh phi thêng ë ®©y lµ g×? Søc m¹nh cña c¶m xóc, c¶m xóc m·nh liÖt kÐo theo sù phï hîp cña h×nh thøc c©u th¬, c¶m xóc phi thêng kÐo theo nh÷ng ch÷ bÞ x« ®Èy. giäng th¬ µo ¹t, khoÎ kho¾n. H×nh ¶nh ng«n tõ giµu søc gợi cảm, độc đáo táo bạo. Ng«n ng÷ nh¹c ®iÖu phong phó. * Néi dung: Nçi ch¸n ghÐt thùc t¹i tÇm thêng, tï tóng vµ niÒm khao kh¸t tù do ch¸y báng -> Lßng yªu níc thÇm kÝn cña ngêi d©n mÊt níc.. VI/ - Cñng cè: - §äc l¹i diÔn c¶m toµn bé bµi th¬ vµ nªu néi dung ý nghÜa s©u xa cña bµi th¬? V/ - Híng dÉn vÒ nhµ: Bµi cò: - Häc thuéc lßng bµi th¬. - N¾m kÜ ghi nhí. Bµi míi: - Xem tríc néi dung bµi: C©u nghi vÊn: §Æc ®iÓm h×nh thøc cña c©u nghi vÊn? Chøc n¨ng cña c©u nghi vÊn ? TiÕt tù häc cã híng dÉn.. TiÕt 75. Ngµy so¹n: 5/1/10 C©u nghi vÊn. A. Môc tiªu: 1/. KiÕn thøc: Hiểu rõ đặc điểm hình thức của câu nghi vấn. Phân biệt câu nghi vấn víi c¸c kiÓu c©u kh¸c. N¾m v÷ng chøc n¨ng chÝnh cña c©u nghi vÊn. 2/. KÜ n¨ng: - Ph¸t hiÖn vµ c¸ch sö dông c©u nghi vÊn. 3/Thái độ: Gi¸o dôc HS: - N¾m vµ biÕt sö dông c©u nghi vÊn trong giao tiÕp hoÆc khi t¹o lËp v¨n b¶n víi nh÷ng chøc n¨ng kh¸c nhau. B. Ph¬ng ph¸p: Qui n¹p C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bµi Cò: - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. III. Bµi míi:.

(171) Hoạt động 1 Giới thiệu bài: ở bậc tiểu học, các em đã làm quen với kiểu câu này. Hôm nay các em lại tiếp tục tìm hiểu về câu nghi vấn những ở mức độ sâu hơn. Vậy câu nghi vấn có những đặc điểm hình thức nào nỗi bật và nó có chức năng chính nµo, chóng ta cïng ®i vµo bµi häc. Hoạt động 2 I/ - Đặc điểm, hình thức và chức năng chính - HS đọc đoạn trích ở SGK 1/T×m hiÓu: ? Trong đoạn trích đó, câu nào là câu nghi *Ví dụ: ( SGK). vấn? Sáng nay ngời ta đấm.....không? “ Thế *Nhận xét: làm sao......không ăn cơm”? hay là u...quá? - Xác định câu nghi vấn: ? Đặc điểm hình thức nào cho biết đó là câu nghi vÊn? Nã cã nh÷ng tõ ng÷ nghi vÊn §Æc ®iÓm h×nh thøc: cã ...kh«ng-> nµo? sao, hay (lµ)-> tõ nghi vÊn vµ kÕt thóc c©u cã dÊu? ? Những câu nghi vấn trên dùng để làm gì? Chøc n¨ng: §Ó hái. ? Em hãy đặt một số câu nghi vấn? - HS đặt: các em khác nhận xét, giáo viên ®iÒu chØnh. ? VËy c©u nghi vÊn lµ c©u nh thÕ nµo? - Giáo viên gọi 2 HS đọc to rõ ghi nhớ ? Xác định câu nghi vấn trong đoạn trích? 2. Ghi nhí: SGK ? Ngôn ngữ, đặc điểm hình thức nào cho biết đó là câu nghi vấn? Hoạt động 3.II/ - Luyện tập: - HS đọc bài tập 1 - GV hớng dẫn HS làm. - HS đọc nội dung bài tập 2: - Căn cứ để xác định câu nghi vấn: có từ “ hay” Trong c©u nghi vÊn: “ hay” kh«ng thÓ thay thÕ b»ng tõ “ hoÆc” -> v× c©u sÏ biÕn thµnh mét c©u kh¸c hoÆc cã ý nghÜa ng«n ng÷ kh¸c h¼n. - HS đọc nội dung bài tập 3 và thảo luận trong n¨m phót.. Bµi tËp 1: a). ChÞ khÊt tiÒn. Ph¶i kkh«ng? b). T¹i sao:....nh thÕ? c). V¨n lµ g×? Ch¬ng lµ g×? d). “ Chú mình....vui không? đùa trß g×? C¸i g× thÕ? ChÞ cãc bÐo xù...đấy hả? Bµi tËp 2:. Bµi tËp 3: Kh«ng thÓ thªm dÊu chÊm hái v× đó không phải là câu nghi vấn. Bµi tËp 4:. ? Ph©n biÖt h×nh thøc vµ ý nghÜa cña hai c©u bµi tËp 4 - Khác về hình thức: có......không; đã .....cha. Khác về ý nghĩa: câu 2 có giả định là ngời Bài tập 5: đợc hỏi trớc đó có vấn đề về sức khoẻ còn c©u 1 th× kh«ng. ? HS th¶o luËn bµi tËp 5: Câu a: “ Bao giờ” đứng đầu câu-> hỏi về thời điểm của 1 hành động sẽ diễn ra trong t¬ng lai. Câu b: “ bao giờ” đứng cuối câu-> hỏi về thời điểm của một hành động đã diễn ra trong qu¸ khø. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ :.

(172) - ThÕ nµo c©u nghi vÊn? V. Híng dÉn dÆn dß : Bµi cò: - N¾m kÜ ghi nhí. - Lµm bµi tËp 6. Bµi míi: - Xem tríc bµi “ ViÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n thuyÕt minh” - Chuẩn bị: Xem lại lý thuyết về văn thuyết minh, tìm đọc các văn bản thuyết minh, lu ý cách xây dựng đoạn văn trong các văn bản đó. Su tầm một số đoạn văn thuyết minh: Thuyết minh đèn bàn, bàn là, nón lá, áo dài , cây tre…. TiÕt 76. Ngµy so¹n:6/1/10 ViÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n thuyÕt minh. A. Môc tiªu: 1/.KiÕn thøc: BiÕt c¸ch s¾p xÕp ý trong ®o¹n v¨n thuyÕt minh cho hîp lý. 2/. KÜ n¨ng : - X©y dùng ®o¹n v¨n thuyÕt minh hîp lÝ, kÜ n¨ng ph¸t hiÖn lçi sai trong c¸ch s¾p xÕp ý vµ ch÷a l¹i. 3/.Thái độ: Giáo dục HS ý thức luyện tập B.Phơng pháp: Nêu vấn đề C.ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bµi Cò - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. III. Bµi míi: Hoạt động 1 Giới thiều bài: ở học kỳ I, các em đã làm quen với kiểu văn b¶n thuyÕt minh. TiÕt häc h«m nay c¸c em sÏ t×m hiÓu kÜ h¬n vÒ c¸ch s¾p xÕp c¸c ý trong ®o¹n v¨n thuyÕt minh nh thÕ nµo cho hîp lý. Hoạt động 2. I/ - Đoạn văn trong văn bản thuyết minh: ? Theo em ®o¹n v¨n lµ g×? 1/NhËn d¹ng c¸c ®o¹n v¨n thuyÕt minh: - §äc kÜ ®o¹n v¨n thuyÕt minh môc 1a §o¹n a: Câu chủ đề: Câu 1 (SGK). Câu 2, 3, 4, 5: Làm rõ câu chủ đề. ? Em hãy xác định câu chủ đề của đoạn? ? C©u 2, 3, 4, 5 cã t¸c dông g× trong ®o¹n? §o¹n b: bæ sung th«ng tin. HS đọc kĩ đoạn b, đoạn b có câu chủ đề không? Không vậy đoạn b đợc trình bày Từ ngữ chủ đề: Phạm Văn Đồng. theo c¸ch nµo? song hµnh. ? Vậy đoạn b có từ ngữ chủ đề không? Đó Các câu tiếp theo: cung cấp thông lµ tõ nµo? C¸c c©u trong ®o¹n cã vai trß g×? tin vÒ Ph¹m V¨n §ång theo lèi liÖt kª. Hoạt động 2: II/ - Sửa lại các đoạn văn thuyết minh cha chuẩn: HS đọc kĩ đoạn a §o¹n a: ? §o¹n v¨n a thuyÕt minh vÒ néi dung g×? thuyÕt minh cÊu t¹o cña bót bi Nhîc ®iÓm: Tr×nh bµy lé xén ? nhîc ®iÓm cña ®o¹n nµy lµ g×?.

(173) ? NÕu giíi thiÖu c©y bót bi th× nªn giíi thiÖu nh thÕ nµo? giíi thiÖu vÒ cÊu t¹o-> ph¶i chia thµnh tõng bé phËn. Theo em ®o¹n v¨n trªn nªn ch÷a l¹i nh thÕ nµo? Mçi ®o¹n nªn viÕt l¹i nh thÕ nµo? GV yªu cÇu HS lµm bè côc ra giÊy. Gäi vµi häc sinh tr×nh bµy. HS kh¸c nhËn xÐt gi¸o viªn ®iÒu chØnh. HS đọc đoạn văn b. ? §o¹n b cã nhîc ®iÓm g×? lé xén. ? Theo em nên giới thiệu đèn bàn bằng phơng pháp gì? Phân loại, phân tích. ? VËy em nªn chia ra lµm mÊy ®o¹n? ? Mçi ®o¹n nªn viÕt l¹i nh thÕ nµo? - GV yªu cÇu HS lµm ra giÊy, GV kiÓm tra vµ ®iÒu chØnh. ? Qua nh÷ng bµi tËp trªn, theo em khi lµm một bài văn thuyết minh cần xác định điều gì? Viết ? đoạn văn cần chú ý đến điều gì? - GV gọi 2 HS đọc to rõ ghi nhớ.. Ch÷a l¹i: T¸ch thµnh hai ®o¹n. §o¹n 1: ThuyÕt minh phÇn ruét bót bi, gåm ®Çu bót bi vµ èng mùc loại mực đặc biệt. §o¹n 2: PhÇn vá: gåm èng nhùa hoÆc s¾t, bäc ruét bót vµ lµm c¸n bót viÕt phÇn nµy gåm èng, n¾p bót cã lß xo. §o¹n b:. - Ch÷a l¹i: T¸ch 3 ®o¹n Phần đèn: Có bóng đèn, đui đèn, d©y ®iÖn, c«ng t¾c. Phần chao đèn. Phần đế đèn. Ghi nhí: SGK. Hoạt động 3: III/ Luyện tập: - HS đọc yêu cầu của bài tập 1 Bµi tËp 1: - GV cho HS viÕt ®o¹n Më bµi vµ kÕt bµi. - Gäi mçi tæ mçi häc sinh tr×nh bµy ®o¹n cña m×nh. - HS kh¸c nhËn xÐt-GV ®iÒu chØnh ? Viết đoạn văn theo chủ đề đã cho ở SGK ( Bài tập 2: - - Gîi ý: Gi¸o viªn cã thÓ tham kh¶o ®o¹n v¨n viÕt vÒ Ph¹m V¨n §ång) IV/ - Còng cè: - HS đọc lại ghi nhớ ở SGK V/ - Híng dÉn vÒ nhµ: Bµi cò: - N¾m kÜ nh÷ng yªu cÇu ë SGK. - Lµm tiÕp bµi tËp 2. - Lµm bµi tËp 3 ( theo gîi ý SGK) Bµi míi: - §äc bµi th¬ “ Quª H¬ng” cña ThÕ Hanh - Trả lời câu hỏi phần: Hớng dẫn đọc hiểu văn bản: Trình bµy hiÓu biÕt vÒ t¸c gi¶ t¸c phÈm? Bè côc cña v¨n b¶n? Néi dung cña v¨n b¶n ? nghệ thuật đặc sắc của văn bản?. TuÇn 20 TiÕt: 77. Ngµy So¹n:9/1/10 Quª h¬ng. A. Môc tiªu:. ( TÕ Hanh ).

(174) 1/ KiÕn thøc : Cảm nhận đợc vẽ đẹp tơi sáng, giàu sức sống của một làng quê miền biển đợc miêu tả trong bài thơ và tình cảm quê hơng đằm thắm của tác giả. Thấy đợc những nét đặc sắc của bài thơ. 2/. KÜ n¨ng: - §äc diÔn c¶m, c¶m thô vµ ph©n tÝch th¬. 3/.Thái độ : - Tình yêu quê hơng , yêu đất nớc. B. Phơng pháp : Đàm thoại, nêu vấn đề C. ChuÈn bÞ : 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi theo c©u hái híng dÉn. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bµi Cò: - §äc thuéc lßng vµ diÔn c¶m bµi th¬ “ Nhí rõng” vµ nªu néi dung ý nghÜa? - Đọc thuộc lòng bài thơ ông đồ và phân tích hình ảnh ông đồ trong bài thơ? III. Bµi míi: Hoạt động 1 Giới thiệu bài:Tình yêu quê hơng là một tình cảm vô cùng thiêng liêng cao quý và không biết đã có bao giờ nhà thơ viết về quê hơng mình với một tình yêu rất đỗi chân thành, sâu lắng. Đối với Tế Hanh cũng vậy, cái làng chài ven biển, quê hơng ông đã trở thành nỗi ám ảnh mãnh liệt, một niềm nhớ thơng sâu nặng. Hình ảnh làng quê đã đi vào trong những sáng tác đầu tày của ông. Tiết häc h«m nay chóng ta sÏ häc bµi th¬ Quª h¬ng mét s¸ng t¸c ®Çu tay ®Çy ý nghÜa cña TÕ Hanh. Hoạt động 2. I/Đọc - Tìm hiểu chung - GV gọi 1 HS đọc chú thích (*) 1/ T¸c gi¶,t¸c phÈm: ? Em h·y nªu nh÷ng ®iÓm nçi bËt vÒ nhµ th¬ TÕ Hanh? 2.§äc, hiÓu chó thÝch, bè côc : - GV hớng dẫn học sinh đọc với giọng tình c¶m. 1/ §äc - Gọi 2 HS đọc bài 2/ Tõ khã: - GV nhËn xÐt. 3/ Bè côc- thÓ th¬: - HS đọc các chú thích ở SGK? - ThÓ th¬. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ thÓ th¬? ThÓ th¬ 8 - Bè côc ch÷. 1: Tõ ®Çu .....” Nghe chÊt ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ bè côc cña bµi th¬ §o¹n muèi thÊm dÇn trong thí vá” nµy? 2 c©u ®Çu giíi thiÖu chung vÒ “ Lµng §o¹n 2: PhÇn cßn l¹i. t«i” ? Néi dung cña mçi ®o¹n? §1: H×nh ¶nh quª h¬ng trong kÝ øc cña t¸c gi¶. §o¹n 2: Nçi nhí quª h¬ng.. Hoạt động 3: III/ - Tìm hiểu văn bản ? §äc hai c©u ®Çu, em biÕt g× vÒ quª h¬ng cña t¸c gi¶? T¸c gi¶ giíi thiÖu: vÞ trÝ bèn bÒ s«ng níc. NghÒ nghiÖp: Chµi líi. ? Theo em ®o¹n 1 cã thÓ chia thµnh mÊy 1/ H×nh ¶nh quª h¬ng: Trong kÝ øc cña t¸c gi¶: ®o¹n nhá? 2 ®o¹n. * Cảnh thuyền chài ra khơi đánh §o¹n tõ “ Khi trêi trong........... c¸: ? ThÓ hiÖn ®iÒu g×? ? Cảnh đó diễn ra vào thời gian nào? Trong.

(175) đó báo hiệu điều gì? ? kh«ng gian ë ®©y hiÖn lªn nh thÕ nµo? ? Hình ảnh con thuyền đợc miêu tả qua nh÷ng tõ ng÷ nµo? h·ng nh con tuÊn m·, ph¨ng, vît trêng giang. ? ë ®©y t¸c gi¶ cßn dïng nghÖ thuË g×? so s¸nh ? VËy qua nh÷ng tõ ngòa trªn cïng víi nghÖ thuËt so s¸nh, h×nh ¶nh con thuyÒn hiÖn lªn nh thÕ nµo? ? Qua h×nh ¶nh con thuyÒn cßn to¸t lªn vÏ đẹp gì của con ngời? Sự khoẻ khoắn của con ngời? Hình ảnh con thuyền còn đợc đặc t¶ qua nh÷ng chi tiÕt nµo? ? Tác giả dùng nghệ thuật gì để miêu tả con thuyÒn. ? NghÖ thuËt cã t¸c dông nh thÕ nµo? C¸nh buån c¨ng giã trë nªn lín lao, thiªng liªng, th¬ méng. ? C¸nh buån no giã cßn diÔn t¶ ®iÒu g× vÒ t©m hån con ngêi? T©m hån phãng kho¸ng r«ng më? Qua ®o¹n nµy c¶m xóc cña t¸c gi¶ nh thÕ nµo? ? HS đọc khổ thơ thứ ba và cho biết nội dung chÝnh cña ®o¹n? ? Cảnh thuyền cá về bến đợc miêu tả qua nh÷ng tõ ng÷ nµo? em cã nhËn xÐt g× vÒ cảnh đó? ? Hình ảnh ngời dân chài trở về đợc miêu tả nh thÕ nµo? d©n chµi: lµn da ng¨m r¸m n¾ng...nång thë vÞ xa x¨m. ? qua những hình ảnh đó, ngời dân chài hiện lên với vẽ đẹp nh thế nào? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch miªu t¶ cña t¸c gi¶? Võa ch©n thùc võa l·ng m¹n. ? Em cã c¶m nhËn g× vÒ hai c©u th¬ miªu t¶ c¸nh con thuyÒn n»m im trªn bÕn sau khi vËt lén víi giã, sèng trë vÒ? Con thuyÒn v« tri trë nªn cã hån, nh mét c¬ thể sống, nh một phần sự sống lu động ở lµng chµi, g¾n bã mËt thiÕt víi cuéc sèng lµng chµi. ? qua đây em cảm nhận đợc vẻ đẹp nào trong t©m hån ngêi viÕt? T©m hån nh¹y cảm, tinh tế, gắn bó sâu nặng với quê hơng> lắng nghe đợc sự sống âm thầm trong nh÷ng sù vËt cña quª h¬ng.. Thêi gian: sím mai hång-> b¸o hiệu điều tốt đẹp. Kh«ng gian: Cao réng. H×nh ¶nh: Con thuyÒn. - ChiÕc thuyÒn nhÑ h¨ng............ NghÖ thuËt so s¸nh, nh÷ng tõ ng÷: hăng, phăng lớt=> vẽ đẹp dũng m·nh cña con thuyÒn ra kh¬i.. C¸nh buåm gi¬ng to...rín th©n tr¾ng....giã. So s¸nh=> con thuyÒn lµng chµi đẹp, quý, là linh hồn sự sống của lµng chµi.. PhÊn chÊn tù hµo. * C¶nh thuyÒn c¸ vÒ bÕn. - n¸o nhiÖt ®Çy ¾p niÒm vui vµ sù sèng.. Ngêi d©n chµi: khoÎ m¹nh, v¹m vì, thÊm ®Ëm vÞ mÆn. ChiÕc thuyÒn im bÕn.....chÊt muèi thÊm...thí vá. NghÖ thuËt: Nh©n ho¸.. ? Trong xa c¸ch lßng t¸c gi¶ lu«n nhí tíi 2/. Nçi nhí quª h¬ng: nh÷ng ®iÒu g× n¬i quª nhµ? BiÓn, c¸ b¹c, c¸nh buåm, mïi biÓn ? Một cuộc sống nh thế nào đợc gợi lên từ các chi tiết đó? đẹp giàu, lu động, thanh b×nh. ? Em hiÓu mïi nång mÆn lµ nh thÕ nµo? - Mïi riªng cña lµng biÓn võa nång hËu, vừa mặn mà, đằm thắm. ? C©u th¬ cho thÊy t×nh c¶m g× cña t¸c gi¶? -> nhÊn m¹nh nçi nhí quª h¬ng lẫn đặc điểm của làng quê ( ám Ngoµi ra cßn gîi thªm ®iÒu g×?.

(176) ? Qua bµi th¬ em hiÓu g× vÒ tÊm lßng nhµ thơ đối với quê hơng? Gắn bó thuỷ chung.. ¶nh m·nh liÖt-> quª h¬ng lµ mét nçi niÒm th¬ng nhí s©u nÆng. Hoạt động 4:IV/ - Tổng kết: ? §äc bµi th¬ “ quª h¬ng “ cña TÕ Hanh em cảm nhận đợc gì về làng chài của tác giả? Từ đó em hiểu gì về nhà thơ Tế Hanh? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt thÓ hiÖnt×nh c¶m quª h¬ng ë bµi th¬? IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : - §äc diÔn c¶m toµn bé bµi th¬? V. Híng dÉn dÆn dß: Bµi cò: - Häc thuéc lßng bµi th¬. - N¾m néi dung, nghÖ thuËt. Bµi míi: - §äc kÜ v¨n b¶n: Khi con tu hó, n¾m t¸c gi¶, t¸c phÈm. - Tr¶ lêi c©u hái híng dÉn SGK.. TiÕt 78.. Ngµy So¹n : Khi con tu hó ( Tè H÷u ). A. Môc tiªu: 1/. KiÕn thøc : Cảm nhận đợc lòng yêu sự sống, niềm khao khát tự do cháy bỏng của ngời chiến sĩ cách mạng trẻ tuổi đang bị giam cầm trong tù ngục đợc thể hiện b»ng nh÷ng h×nh ¶nh gîi c¶m vµ thÓ th¬ lôc b¸t gi¶n dÞ tha thiÕt. 2/. KÜ n¨ng: - §äc diÔn c¶m, c¶m thô vµ ph©n tÝch th¬. 3/. Thái độ: Giáo dục HS - T×nh c¶m yªu quý, c¶m th«ng víi hoµn c¶nh cña ngêi chiÕn sÜ CM trong cảnh tù đày và khâm phục tinh thần của ngời chiến sĩ cách mạng. B. Phơng pháp: Đàm thoại, nêu vấn đề C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi theo c©u hái híng dÉn. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định:(1’) II. Bµi Cò:(3’)- §äc thuéc lßng vµ diÔn c¶m bµi th¬ “ Quª h¬ng” vµ ph©n tÝch h×nh ¶nh quª h¬ng trong kÝ øc cña nhµ th¬. - Trong bµi th¬ em thÝch c©u th¬ nµo nhÊt? V× sao? III. Bµi míi: §V§ Nhµ th¬ Tè H÷u kh«ng cßn xa l¹ víi c¸c em biÕt tõ nh÷ng năm học trớc các em đã biết đến một chú bé liên lạc nhanh nhẹn trong bài thơ “ Lợm” của ông. Tiết học này, các em đợc học bài thơ “ khi con tu hú” một bài thơ đợc ông sáng tác trong một hoàn cảnh hết sức đặc biệt ở chốn lao tù. Vậy qua bài thơ này Tè H÷u muèn gi·i bµy t©m tr¹ng g×, t×nh c¶m g×, chóng ta ®i vµo t×m hiÓu bµi th¬. Hoạt động 1: I/ - Tìm hiểu chung : GV hớng dẫn HS đọc khổ 1 giọng vui tơi, 1/ Đọc:.

(177) khæ hai giäng m¹nh mÏ, pha sù uÊt h¹nh HS đọc những từ ngữ ở phần chú thích. 2/ Tõ khã: Theo em cã thÓ chia v¨n b¶n lµm mÊy 3/ Bè côc- thÓ th¬: 2 phÇn phÇn? ý nghÜa chÝnh cña mèi phÇn? §o¹n 1: C¶nh mïa hÌ. §o¹n 2: T©m tr¹ng ngêi tï. Bài thơ “ khi con tu hú “ đợc viết theo thể 4/ Thể loại thơ: th¬ nµo? lôc b¸t. ThÓ th¬ nµy cã t¸c dông g×? diÔn t¶ c¶m xóc tha thiÕt Hoạt động 2: III/ - Tìm hiểu bài thơ: Thời gian mùa hè đợc gợi tả bằng âm thanh 1. Cảnh quê hơng vào hè: nµo? tiÕng tu hu, tiÕng ve. ¢m thanh-> gîi cuéc sèng rén r·, tng Một sự sống nh thế nào đợc gợi lên từ bừng. nh÷ng ©m thanh Êy? Kh«ng gian mïa hÌ cßn nhuèm mµu s¾c Mµu s¾c-> cuéc sèng t¬i th¾m, rùc rì, nµo? vµng hång xanh. thanh b×nh. Từ màu sắc đó vẻ đẹp nào của cuộc sống đợc toát lên? Tác giả đã nhẵc đến những sản vật điển Những sản vật: lúa chiêm đang chín, h×nh nµo cña mïa h¹? tr¸i c©y ngät dÇn, b¾p r©y vµng h¹t Mét sù sèng nh thÕ nµo mµ ta cã thÓ c¶m -> sù sèng ®ang sinh s«i, n·y në, ®Çy nhận đợc qua những hình ảnh đó? đặn, ngọt ngào. Không gian mùa hè còn đợc gợi tả qua h×nh ¶nh nµo? trêi xanh cµng réng....tõng kh«ng. Em cã nhËn xÐt g× vÒ kh«ng gian ®- Kh«ng gian: phãng tóng, tù do, kho¸ng îc gîi t¶ ë ®©y? đạt. Qua nh÷ng chi tiÕt trªn cho thÊy c¶nh tîng => c¶nh mïa hÌ rén r·, c¨ng ®Çy nhùa mùa hè đợc hiện lên với những vẻ đẹp nào? sống, phóng khoáng tự do. C¶nh s¾c mïa hÌ cã ph¶i t¸c gi¶ trùc tiÕp thÊy hay kh«ng? C¶m nhËn mïa hÌ trong nhµ ngôc. T©m hån nång nµn t×nh yªu cuéc sèng, Qua đó, em có cảm nhận gì về tâm hồn của nhạy cảm, tinh tế và tha thiết yêu cuộc nhµ th¬? đời tự do. ( GV mở rộng: “ tâm t trong tù” cô đơn thay lµ c¶nh th©n tï! Ë ngoµi kia vui síng biÕt bao nhiªu). 2. T©m tr¹ng cña ngêi tï: C¶m nhËn cuéc sèng b»ng søc m¹nh HS đọc khổ 02. t©m hån, b»ng tÊm lßng Khi nhµ th¬ viÕt “ ta nghe hÌ dËy bªn lßng” em hiểu nhà thơ đón nhận cảnh mùa hè b»ng thÝn gi¸c hay b»ng søc m¹nh t©m hån? Béc lé t©m tr¹ng ngét ng¹t, uÊt hËn, Từ đó có thể thấy trạng thái tâm hồn của trạng thái căng thẳng cao độ. t¸c gi¶ nh thÕ nµo? nång nhiÖt yªu cuéc sèng tù do. Mét con ngêi nång nhiÖt víi cuéc sèng tù do l¹i bÞ giam h·m trong tï nªn ngêi tï => Khao kh¸t cuéc sèng tù do m·nh muốn có hành động gì và bộc lộ tâm trạng liệt, mơ những ngày hoạt động, khát g×? väng th¸o cñi sæ lång Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch thÓ hiÖn c¶m TiÕng tu hu ®Çu bµi-> gîi bÇu trêi tù xóc ë khæ nµy? dïng nh÷ng c©u c¶m th¸n, do- con ngêi hoµ hîp say mª cuéc béc lé trùc tiÕp, th¼ng th¾n c¶m xóc. sèng. Qua tâm trạng của ngời tù đã thể hiện kì Cuối bài: Gợi chua xót, u uất, khắc väng g× cña ngêi tï c¸ch m¹ng Êy? kho¶i, n«n nãng cña ngêi mÊt tù do. Mở đầu và kết thúc bài thơ đều có tiếng tu hó kªu nhng t©m tr¹ng ngêi tï khi nghe tiÕng tu hó kªu ë c©u ®Çu vµ cuèi rÊt kh¸c.

(178) nhau, em hãy chỉ ra sự khác nhau đó? Hoạt động 3: IV/ - Tổng kết: Theo em nên hiểu nhan đề bài thơ nh thế 1. Nội dung: nµo? b¸o hiÖu mïa hÌ, gîi më m¹ch c¶m xóc. Nhận xét về ngữ pháp của nhan đề? vế phụ cña mét c©u nãi trän ý. Em h·y viÕt mét c©u v¨n trän vÑn cã 4 ch÷ đầu là “ Khi con tu hú “ để tóm tắt nội dung bµi th¬? 2. NghÖ thuËt: ? Cho biÕt thÓ lo¹i mµ thÓ th¬ lôc b¸t ®em l¹i cho bµi th¬? Giµu nh¹c ®iÖ, dÔ nhí...diÔn t¶ c¶m xóc tha thiÕt, nång ch¸y NghÖ thuËt: §èi lËp cña t©m hån. ? Theo em nghÖ thuËt nçi bËt cña bµi th¬ cßn ë ®iÓm nµo IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ :(2’) - §äc diÔn c¶m toµn bé bµi th¬ vµ c¶m nghÜ cña em khi häc xong bµi th¬? V. Híng dÉn dÆn dß:(3’) Bµi cò: - Häc thuéc lßng bµi th¬. - N¾m kÜ néi dung vµ thµnh c«ng vÒ nghÖ thuËt. - Su tÇm nh÷ng bµi th¬, ®o¹n th¬ cã thÓ hiÖn c¶m xóc yªu cuéc sèng vµ k× väng tù do. Bµi míi: - Xem trớc bài câu nghi vấn : Cac loai cau nghi van: Câu nghi vấn dùng để hỏi , câu nghi vấn dùng để bộc lộ cảm xúc, câu nghi vấn dùng để đe doạ, khẳng định….. TiÕt 79.. Ngµy So¹n:2014/1/10 C©u nghi vÊn ( TiÕp theo ). A. Môc tiªu: 1/.Kiến thức :Hiểu rõ câu nghi vấn không chỉ dùng để hỏi mà còn dùng để cầu khiến, khẳng định, phủ định, phủ địng, bộc lộ tình cảm, cảm xúc. 2/. KÜ n¨ng : - NhËnbiÕt vµ ph©n tÝch c¸c chøc n¨ng kh¸c cña c©u nghi vÊn. 3/.Thái độ : Giáo dục HS - BiÕt sö dông c©u nghi vÊn phï hîp víi t×nh huèng giao tiÕp. B.Ph¬ng ph¸p: Qui n¹p C. chuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu bµi, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bµi Cò: - C©u nghi vÊn lµ g×? Ch÷c n¨ng chónh cña c©u nghi v©n lµ g×? LÊy vÝ dô III. Bµi míi:.

(179) Giới thiệu bài: Ngoài chức năng chính dùng để hỏi thì câu nghi vấn còn cã mét sè chøc n¨ng kh¸c. vËy nh÷ng chøc n¨ng kh¸c cña c©u nghi vÊn lµ g×? chóng ta cïng ®i vµo bµi häc h«m nay. Hoạt động 1: I/ - Những chức năng khác - HS đọc kĩ các ví dụ SGK 1/ VÝ dô: ? Trong nh÷ng ®o¹n trÝch trªn c©u nµo lµ 2/ nhËn xÐt: câu nghi vấn? HS lu ý những câu có từ nghi Xác định câu nghi vấn Chøc n¨ng kh¸c: vÊn. ? Câu nghi vấn trong đoạn a dùng để làm a). Bộc lộ tình cảm, cảm xúc ( sự tiếc nuèi, hoµi niÖm) g×? b). §e do¹. ? ở đoạn b, câu nghi vấn đợc sử dụng để lµm g×? ? c©u nghi vÊn ë ®o¹n c cã gièng víi ®o¹n b kh«ng? ? Câu nghi vấn ở đoạn d và e dùng để làm g×?. c). §e do¹. d). Khẳng định. e). Béc lé c¶m xóc ( ng¹c nhiªn ). DÊu kÕt thóc cña nh÷ng c©u: Nghi vÊn.. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ dÊu kÕt thóc cña nh÷ng c©u nghi vÊn trªn? ? Kh«ng ph¶i tÊt c¶ nh÷ng c©u nghi vÊn đều kết thúc bằng dấu (?). câu nghi vấn thứ 2 kÕt thóc b»ng dÊu chÊm than. Ghi nhí: SGK ? VËy qua nh÷ng vÝ dô trªn, em thÊy ngoµi chức năng chính để hỏi, câu nghi vấn có nh÷ng chøc n¨ng g× kh¸c? - HS đọc to rõ phần ghi nhớ Hoạt động 2:II/ - Luyện tập: ? Xác định câu nghi vấn trong những đoạn 1/ Bài tập 1: trích và cho biết chúng đợc sử dụng để làm a). “ con ngời đáng kính...?” -> bộc lộ g×? t×nh c¶m, c¶m xóc ( ng¹c nhiªn) b). các câu dùng để phủ định bộc lộ t×nh c¶m, c¶m xóc. c). CÇu khiÕn, béc lé t×nh c¶m. d). phủ định bộc lộ tình cảm, cảm xúc. 2/Bµi tËp 2:- Chøc n¨ng cña nh÷ng c©u nghi vÊn a). câu 1, 2, 3: Phủ định ? Xác định câu nghi vấn và đặc điểm hình thøc? b) Béc lé t×nh c¶m, c¶m xóc: sù b¨n kho¨n, ngÇn ng¹i. a). “ Sao cụ lo xa quá thế? “ Tội gì bây c). Khẳng định. giờ...? để lại? “ ăn mãi...lấy gì...? d). Hai câu dùng để hỏi. b). “ cả đàn bò giao cho thằng bé chăn dắt lµm sao”? a- Cô kh«ng ph¶i lo xa qu¸ nh thÕ. c). “ Ai d¸m b¶o th¶o méc...mÈu tö”? Không nên nhịn đói mà để tiền lại. d). “ Thằng bé kia, mày có việc gì”? “ sao ăn hết thì đến khi chết không có tiền để lại đến khóc”? mµ lo liÖu ? Trong những câu đó, câu nào có thể thay b- Không biết thằng bé...... thế đợc bằng 1 câu không phải là câu nghi c- Thảo mộc tự nhiên có tình mẩu tử vấn mà có ý nghĩa tơng đơng? Hãy viết 3/ Bài tập 3: những câu có ý nghĩa tơng đơng đó? ( Tất cả đều có thể thay thế trừ câu d) ? Đặt hai câu nghi vấn không dùng để hỏi theo yªu cÇu ë SGK..

(180) - GV híng dÉn häc sinh lµm, gäi 2 em tr×nh bµy, HS kh¸c nhËn xÐt. GV ®iÒu chØnh IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : - Nh¾c l¹i nh÷ng chøc n¨ng kh¸c cña c©u nghi vÊn? V. Híng dÉn dÆn dß : Bµi cò: - N¾m kÜ ghi nhí ë hai tiÕt c¶u bµi c©u nghi vÊn. - Lµm bµi tËp 4. Bµi míi: - Xem tríc néi dung bµi: “ ThuyÕt minh vÒ mét ph¬ng ph¸p”. - Su tầm 1 số bài về hớng dẫn chế biến món ăn hoặc cách làm một đồ ch¬i.. Ngµy So¹n: 2014/1/10 TiÕt 80.. ThuyÕt minh vÒ mét ph¬ng ph¸p. A. Môc tiªu: 1/. KiÕn thøc : Gióp hcä sinh biÕt c¸ch thuyÕt minh vÒ mét ph¬ng ph¸p, mét thÝ nghiÖm. 2/. KÜ n¨ng : -Vận dụng kiến thức bài học để thuyết minh một đối tợng mới. 3/. Thái độ : Gi¸o dôc HS cã ý thøc häc tËp - sö dông c©u nghi vÊn phï hîp víi t×nh huèng giao tiÕp. B. Ph¬ng ph¸p: Qui n¹p C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu bµi, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bµi Cò: - Khi viÕt ®o¹n v¨n thuyÕt minh cÇn lu ý ®iÒu g×? c¸c ý trong ®o¹n v¨n cÇn s¾p xÕp nh thÕ nµo? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Hoạt động 1: I/ - Giới thiệu một phuơng pháp ( cách làm). - Cho HS đọc kĩ văn bản a, b (SGK). 1/ §äc c¸c v¨n b¶n: ? V¨n b¶n a cã nh÷ng môc nµo? 2/ nhËn xÐt: - HS tr¶ lêi, gi¸o viªn nhËn xÐt. ? V¨n b¶n b cã nh÷ng môc nµo? HS tr¶ lêi 2 v¨n b¶n cã ba phÇn: Nguyªn liÖu. gi¸o viªn nhËn xÐt. ? VËy c¶ hai v¨n b¶n cã môc g× chung? V× C¸ch lµm. sao l¹i nh thÕ? V× muèn lµm mét c¸i g× th× Yªu cÇu thµnh phÈm. ph¶i cã nguyªn liÖu, cã c¸ch lµm vµ cã yªu - PhÇn thuyÕt minh c¸ch lµm. cÇu vÒ chÊt lîng cña s¶n phÈm lµm ra. ? Theo em thuyÕt minh vÒ c¸ch lµm th× Lu ý: c¸i nµo lµm tríc, c¸i nµo lµm sau theo một thứ tự nhất định thì mới cho ph¶i tr×nh bµy theo tr×nh tù nh thÕ nµo? kÕt qu¶ mong muèn. ? Nh vËy muèn thuyÕt minh tèt mét c¸ch làm thì yêu cầu nào là cần thiết đối với ngời viết? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ lêi v¨n trong nh÷ng.

(181) v¨n b¶n thuyÕt minh vÒ c¸ch lµm? - Gọi hai HS đọc to rõ ghi nhớ.. Ghi nhí: SGK. Hoạt động 2: II/ - Luyện tập: - GV hớng dẫn HS xác định đúng yêu cầu 1/ Bài tập 1: cảu bài tập, tự chọn một đồ chơi, một trò Thuyết minh về cách làm một đồ chơi ( ch¬i quen thuéc. t¬ng tù nh trªn ). ? Theo em thuyÕt minh mét trß ch¬i gåm ThuyÕt minh mét trß ch¬i: mÊy phÇn? 3 phÇn. Më bµi: giíi thiÖu kh¸i qu¸t trß ch¬i: ? Më bµi nªn lµm nh thÕ nµo? Trß ch¬i d©n gian cã tõ rÊt l©u , quen ? Th©n bµi ph¶i cã nh÷ng môc nµo? thuéc víi trÎ con nhÊt lµ ë vïng quª , dễ chơi lại không mất nhiều chi phí để mua dông cô. Th©n bµi: Sè ngêi ch¬i, dông cô ch¬i. C¸ch ch¬i ( luËt ch¬i), thÕ nµo th× th¾ng , ngời thắng đợc tự do lựa chọn hớng chia quân. Nếu số quân hết đứng ở ô cách 1 ô ko có quân , sẽ đợc ăn toàn bộ quân ở ô đó. Thua thì …, phạm luật: là tù tiÖn tÝnh tríc dè qu©n vµ híng ®i. Yêu cầu đối với trò chơi. KÕt bµi : Sù quen thuéc vµ hÊp dÉn cña trß ch¬i víi trÎ em. Bµi tËp 2: GV gợi ý, hớng dẫn HS đọc kĩ văn bản “ phơng pháp đọc nhanh “ và trả lời câu hái: MB Tõ ngµy nay…. Nµy? => nãi đến tầm quan trọng của việc đọc sách víi con ngêi. TB – NÕu … ý chÝ => các cách đọc , nội dung , hiệu quả của phơng pháp đọc nhanh. KB – Còn lại=> Đọc nhanh là đọc ntn? Đọc thầm để nắm bắt thông tin nhanh, chính xác. Bài tập tơng đối khó- lu ý đối tợng khá giái IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : - Khi thuyÕt minh mét c¸ch lµm em cÇn thuyÕt minh nh thÕ nµo? V. Híng dÉn dÆn dß : Bµi cò: - N¾m kÜ ghi nhí. - Lµm bµi tËp 1. Bµi míi: - Đọc kĩ văn bản “ Tức cảnh Pác bó “ đọc kĩ về phần giới thiệu về tác gi¶, t¸c phÈm : Néi dung cña t¸c phÈm lµ g×? Bè côc cña t¸c phÈm ? Cách đọc ? những hình ảnh trong bài cho ta thấy cuộc sống ntn của B¸c ë rõng Pac Bo? - Tr¶ lêi c©u hái phÇn híng dÉn ( SGK). TuÇn 21 Ngµy So¹n: 16/1/10 TiÕt 81. Tøc c¶nh P¸c Bã ( Hå ChÝ Minh ).

(182) A. Môc tiªu: 1/. KiÕn thøc : Cảm nhận đợc niềm thích thú thực sự của Hồ Chí Minh trong những ngày gian khổ ở Pác Bó qua đó thấy đợc vẻ đẹp tâm hồn của Bác, vừa là một chiÕn sÜ say mª c¸ch m¹ng, võa lµ mét kh¸ch l©m truyÒn ung dung sèng hoµ đồng với thiên nhiên. Hiểu đợc giá trị nghệ thuật độc đáo của bài thơ. 2/. KÜ n¨ng: - §äc diÔn c¶m, ph©n tÝch th¬. 3/. Thái độ: - Gi¸o dôc HS biÕt quý träng, c¶m phôc tinh thÇn c¸ch m¹ng trong tinh thÇn cña B¸c. B. Phơng pháp: Đàm thoại, nêu vấn đề C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi theo c©u hái híng dÉn. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bài Cũ: - Em đọc thuộc lòng và diễn cảm bài thơ “ Khi con tu hú “ của Tố Hữu? Phân tích nghệ thuật nỗi bật đợc sử dụng trong bài và tác dụng của nghệ thuật đó? III. Bài mới: Giới thiệu bài :Tháng 2/1941 sau 30 năm buôn ba hoạt động CM ở nớc ngoài tìm đờng giải phóng dân tộc, lãnh tụ Nguyễn ái Quốc- Hồ Chí Minh trở về nớc, trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạng trong nớc. Ngời đã sống và làm việc trong những điều kiện hết sức gian khổ những trong điều kiện sống đó tâm hồn cao đẹp của ngời khiến chúng ta cảm phục và trân trọng. đến với bài thơ “ Tức cảnh Pác Bó” trong tiết học này chúng ta sẽ cảm nhận điều đó. Hoạt động 1: I/Đọc - Tìm hiểu chung - GV hớng dẫn học sinh đọc giọng điệu 1/Tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh sáng tho¶i m¸i, chó ý c¸ch ng¾t nhÞp ë c©u 2, 3 t¸c: ? Bài thơ đợc sáng tác trong hoàn cảnh 2 /Đọc, hiểu chú thích: 3. T×m hiÓu thÓ th¬ vµ bè côc: nµo? 1/ThÓ th¬: ThÊt ng«n tø tuyÖt. - Cho HS đọc chú thích lu ý chú thích 2. ? Theo em bài thơ này đợc làm theo thể thơ 2/ Bố cục: C©u 1, 2, 3: C¶nh sinh ho¹t vµ lµm viÖc nµo? cña B¸c ë P¸c Bã. ? Theo em dùa vµo néi dung cã thÓ t¸ch C©u 4: Tinh thÇn cña B¸c. lµm mÊy ý lín? ? Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ tinh thÇn chung cña bµi th¬? Hoạt động 3: III/ - Tìm hiểu bài thơ: - Giọng vui đùa, hóm hỉnh, toát lên phong 1/ Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác th¸i l¹c quan, tho¶i m¸i. ë P¸c Bã: ? Đọc câu 1 và cho biết câu thơ sử dụng Câu 1: Nghệ thuật đối nghÖ thuËt g×? §èi. ? Chỉ ra cấu tạo đặc biệt của phép đối? - Đối thời gian, không gian, hoạt động ( đối vÕ cau). ? Em hiểu nghĩa của hành động ra suối vào hang cña ngêi c¸ch m¹ng Hå ChÝ Minh nh thÕ nµo? Ra suèi ra n¬i lµm viÖc, vµo hang lµ vµo n¬i sinh ho¹t hµng ngµy sau lµm => Nếp sinh hoạt đều đặn, nhịp nhàng, viÖc. ? VËy c©u th¬ nµy cho em biÕt g× vÒ cuéc thËt th th¸i vµ cã ý nghÜa cña ngêi c¸ch m¹ng lu«n lµm chñ hoµn c¶nh. sèng cña B¸c?.

(183) ( Thiªn nhiªn vïa lµ n¬i lµm viÖc, vïa lµ nơi ẩn náu, nếp sinh hoạt ấy đều đặn nhng không chán-> Bác tự tìm thấy sự yên ổn, Câu 2: Bữa ăn đơn sơ giản dị nhng lúc tho¶i m¸i trong c«ng viÖc). nµo còng d dËt, tho¶i m¸i, chan chøa ? Em hiÓu g× vÒ c©u th¬ thø 2? t×nh c¶m => Sèng g¾n bã hoµ hîp víi thiªn nhiên, đất nớc, nhân dân lao động ? Em có cảm nghĩ gì khi đọc câu thơ thứ 2 nghèo khổ của mình. nµy? Câu 3: Công việc hoạt động cách m¹ng. ? C©u 3 lµ c©u chuyÓn. Em h·y chØ ra sù chuyÓn m¹ch cña bµi th¬? ( B¸c kh«ng chØ lµ 1 Èn sÜ mµ cßn lµ 1 chiÕn sÜ). ? Em có nhận xét gì về nghệ thuật đối ở ®©y? ( bàn đá chông chênh: thế không ổn định, kh«ng v÷ng vµng ). Chông chênh ( thanh bằng ) đối dịch sử đảng ( thanh trắc)-> những thanh trắc m¹nh, trÇm -> t¹o c¶m gi¸c v÷ng ch·i, ch¾c ch¾n. ? Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ c©u th¬ nµy? víi ngêi CM, nh÷ng k2 vËt chÊt kh«ng thÓ c¶n trë tinh thÇn c¸ch m¹ng. ? Ba c©u th¬ ®Çu kÓ vÒ viÖc sinh ho¹t vµ lµm viÖc cña B¸c ë P¸c Bã. Tõ ®©y em h×nh dung nh thÕ nµo vÒ con ngêi CMHCM? ? Cho HS th¶o luËn: em hiÓu c¸i sang cña cuộc đời CM trong bài thơ này nh thế nào? ( Sang: sang träng giµu cã vÒ mÆt tinh thÇn: lÊy lý tëng cøu níc lµm lÏ sèng, kh«ng bÞ khã kh¨n, gian khæ khuÊt phôc, con ngêi t×m thÊy sù hoµ hîp trong thiªn nhiªn, sèng cã ý nnghÜa. ? VËy cã thÓ hiÓu trän vÑn ý c©u cuèi nµy nh thÕ nµo? nghÌo thiÕu thèn, gian khæ, đánh giá là sang.. §èi ý: ®iÒu kiÖn lµm viÖc t¹m bî/ néi dung c«ng viÖc quan träng §èi thanh: b»ng tr¾c.. => Tuyªn bè ®anh thÐp thÓ hiÖn b¶n lÜnh tù chñ. => yªu thiªn nhiªn, yªu c«ng viÖc CM , sèng chan hoµ víi thÕ giíi t¹o vËt. 2/. Tinh thÇn CM cña B¸c:. C¸i sang thËt sù cña mét con ngêi tù chñ vît lªn gian khæ, sèng ung dung với những vui lớn là đợc làm CM, hoà hîp víi thiªn nhiªn. -> l¹c quan, yªu đời, tự chủ, tin tởng vào sự nghiệp CM mµ ngêi theo ®uæi.. Hoạt động 3 : IV/ - Tổng kết: ? Bµi th¬ “ Tøc c¶nh P¸c Bã” nãi víi chóng 1/. Néi dung: ta ®iÒu g× vÒ nh÷ng ngµy B¸c sèng, lµm viÖc ë P¸c Bã? ? Bµi th¬ gióp em hiÓu thªm ®iÒu cao quý ë con ngêi cña B¸c. ? Ngµy xa thêng ca ngîi “ thó l©m truyÒn “ tức những vui thú đợc sống với rừng núi. ? Theo em thó l©m truyÒn cña B¸c cã g× kh¸c víi ngêi xa? Gièng : Sèng nghÌo khæ , chan hoµ víi thiªn nhiªn , tËn hëng vÎ đẹp thiên nhiên với tâm hồn thanh cao. - Khác : Ngời xa ẩn sĩ , lánh đời -> tiêu cực còn Bác , ngời chiến sĩ HĐCM giúp đời.=> tÝch cùc. 2/. NghÖ thuËt: ? Bài thơ có nét đặc sắc gì về nghệ thuật? IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ :.

(184) -. - Đọc diễn cảm toàn bộ bài thơ và phát biểu cảm nghĩ khi đọc? Trong thơ Bác hay nói cái sang của ngời làm CM , kể cả khi bị tù đày. Em h·y cho biÕt 1 sã c©u th¬ cã néi dung nh thÕ? + H«m nay xiÒng xÝch thay d©y trãi Mçi bíc leng keng tiÕng ngäc dung. + Tuy bÞ t×nh nghi lµ gi¸n ®iÖp Mµ nh khanh tíng vÎ ung dung. ( NKTTï) V. Híng dÉn dÆn dß: Bµi cò: Häc thuéc lßng bµi th¬. - N¾m néi dung, nghÖ thuËt. Bµi míi: - Xem tríc bµi: C©u cÇu khiÕn: §Æc ®iÓm h×nh thøc cña c©u cÇu khiÐn ? Chøc n¨ng chÝnh cña c©u cÇu khiÕn lµ gi? - Tr¶ lêi c©u hái híng dÉn SGK.. TiÕt 82.. Ngµy So¹n:17/1/10 C©u cÇu khiÕn. A. Môc tiªu: 1/KiÕn thøc : Hiểu rõ đặc điểm hình thức của câu cầu khiến, phân biệt câu cầu khiến víi c¸c kiÓu c©u kh¸c. N¾m v÷ng chøc n¨ng cña c©u cÇu khiÕn, biÕt sö dông c©u cÇu khiÕn phï hîp víi t×nh huèng gi¸n tiÕp. 2/. KÜ n¨ng : - Sö dông c©u cÇu khiÕn trong nh÷ng trêng hîp cÇn thiÕt. BiÕt nhËn d¹ng vµ ph©n tÝch chøc n¨ng cña c©u nghi vÊn. 3/. Thái độ : - BiÕt sö dông c©u cÇu khiÕn phï hîp víi t×nh huèng giao tiÕp. B.Phơng pháp: Đàm thoại,nêu vấn đề C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu bµi, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bµi Cò: - Nªu c¸c chøc n¨ng kh¸c cña c©u nghi vÊn? LÊy 1 vÝ dô vÒ c©u nghi vÊn víi chøc n¨ng béc lé t×nh c¶m, c¶m xóc? III. Bµi míi: §V§ Trùc tiÕp. Hoạt động 1: I/ - Đặc điểm hình thức và chức năng. - HS đọc các ví dụ (SGK). 1/ §äc vÝ dô SGK: 2/ nhËn xÐt: ? Trong đoạn trích trên câu nào là câu cầu VD1: Xác định câu cầu khiến. khiÕn? a). “ Thôi đừng lo lăng” “ Cứ về di” b). “ §i th«i con” ? Đặc điểm hình thức nào cho biết đó là Đặc điểm hình thức có những từ cầu khiến: đừng, đi, thôi. c©u cÇu khiÕn? ? C©u cÇu khiÕn trong nh÷ng ®o¹n trÝch - Chøc n¨ng: 1). Khuyªn b¶o. trên dùng để làm gì?.

(185) 2). Yªu cÇu. 3). Yªu cÇu. - HS đọc 2 ví dụ mục 2, lu ý ngữ điệu. VD2: ? Cách đọc “ Mở cửa” ! trong (b) có khác a). Câu trần thuật-> giọng bình thờng trong (a) kh«ng? dùng để trả lời câu hỏi. ? Câu mở cửa trong (b) dùng để làm gì? b). Câu cầu khiến-> giọng nhánh mạnhkhác với câu mở cửa ở trong (a) chổ nào? > dùng để đề nghị ra lệnh. ? C©u cÇu khiÕn lµ nh÷ng c©u nh thÕ nµo? 3/ Ghi nhí: khi viÕt cã thÓ kÕt thóc c©u cÇu khiÕn b»ng nh÷ng dÊu g×? Ghi nhí: SGK - HS đọc to rõ ghi nhớ Hoạt động 2:II/ - Luyện tập: - HS đọc kĩ bài tập 1. 1/ Bµi tËp 1: §Æc ®iÓm h×nh thøc: a). h·y. b). §i. ? Nhận xét về chủ ngữ của những câu đó? c). Đứng. a). V¾ng chñ ng÷. b). ¤ng gi¸o ( ng«i thø 2 sè Ýt ). Bµi tËp 2: c). Chóng ta. ? HS đọc kĩ bài tập 2, GV gợi ý HS tìm ra - Xác định câu cầu khiến. c©u cÇu khiÕn. - Lu ý: VÝ dô c, kh«ng cã ? GV híng dÉn HS nhËn xÐt sù kh¸c nhau tõ ng÷ cÇu khiÕn, chØ cã vÒ h×nh thøc biÓu hiÖn. ng÷ ®iÖu. - Trêng hîp c thêng x¶y ra ë t×nh huèng cÊp b¸ch, gÊp g¸p. ( §é dµi c©u cÇu khiÕn thêng tØ lÖ nghÞch víi sù nhÊn m¹nh ý nghÜa cÇu khiÕn). - C©u b: cã chñ ng÷, ý cÇu khiÕn nhÑ h¬n, Bµi tËp 3: thể hiện rõ tình cảm đối với ngời nghe. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : - Câu cầu khiến là câu có đặc điểm hình thức gì? Chức năng của cầu khiÕn? V. Híng dÉn dÆn dß :(3’) Bµi cò: - N¾m kÜ ghi nhí. - Lµm bµi tËp 4, 5. Bµi míi: - Xem tríc bµi: “ ThuyÕt minh vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh”. §äc bµi : Hå Hoµn KiÕm vµ §Òn Ngäc S¬n. Néi dung cña v¨n b¶n lµ g× ? C¸c phơng pháp nào đợc dùng để thuyết minh? Bố cục của văn bản?. TiÕt 83.. Ngµy So¹n : 18/1/10 ThuyÕt minh vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh. A. Môc tiªu: 1/. KiÕn thøc: Nắm đợc cách thuyết minh về một danh lam thắng cảnh. BiÕt c¸ch vËn dông c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh vµo bµi thuyÕt minh vÒ danh lam th¾ng c¶nh 2/. KÜ n¨ng :.

(186) -Vận dụng kiến thức bài học để thuyết minh một đối tợng bài mới. 3/. Thái độ: - Biết yêu thích các danh lam thắng cảnh của đất nớc. Ham thích tìm tòi khám phá các cảnh đẹp của đất nớc. B. Ph¬ng ph¸p: Qui n¹p C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu bµi, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bµi Cò: - Khi thuyÕt minh vÒ mét ph¬ng ph¸p ( c¸ch lµm), cÇn tr×nh bµy nh÷ng g×? Ng«n ng÷ trong bµi v¨n thuyÕt minh vÒ mét ph¬ng ph¸p cã g× lu ý? III. Bµi míi: §V§ Trùc tiÕp. Hoạt động 1: I/ - Giới thiệu một danh lam thắng cảnh. - GV gọi 2 HS đọc to, rõ, diễn cảm văn bản 1/ Đọc các văn bản: ë SGK. 2/ nhËn xÐt: ? Bµi giíi thiÖu gióp em biÕt nh÷ng g× vÒ Cung cÊp nh÷ng tri thøc lÞch sö v¨n ho¸, v¨n häc. Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn? ? Muèn cã nh÷ng tri thøc Êy ngêi viÕt ph¶i làm nh thế nào? đọc sách, tra cứu hỏi han. ? Bài viết đợc sắp xếp theo bố cục nh thế Bố cục: Thiếu mở bài. nµo? theo em cã g× thiÕu sãt trong bè côc? ? Theo em vÒ néi dung thuyÕt minh trªn Néi dung thuyÕt minh: thiÕu miªu t¶ vÞ trí, độ rộng hẹp của hồ, vị trí của tháp cßn thiÕu nh÷ng g×? rùa, của đền nam sơn, cầu thế húc, ? Thiếu những chi tiết đó bài viết sẽ nh thế thiếu miêu tả quang cảnh xung quanh, c©y cèi, mµu níc, thØnh tho¶ng rïa nçi nµo? néi dung bµi viÕt cßn kh« khan. lªn. Phơng pháp thuyết minh: Nêu định ? Ph¬ng ph¸p thuyÕt minh ë ®©y lµ g×? nghÜa , gi¶i thÝch, liÖt kª, ? Điều kiện cần thiết để có thể làm tốt một 3/ Ghi nhớ: bµi thuyÕt minh vÒ mét danh lam, th¾ng c¶nh? Bµi gt nªn cã mÊy phÇn? ? Trong bài, có thể kết hợp đợc những phGhi nhớ: SGK ¬ng thøc ng«n ng÷ nµo? V× sao? - Gọi 2 HS đọc to rõ ghi nhớ. Hoạt động 2:II/ - Luyện tập: - GV gîi ý HS chän 1 danh lam th¾ng c¶nh Bµi tËp: ở địa phơng ( cầu con sông Hiền Lơng hoặc - Thuyết minh về một danh lam thắng bãi biển cửa tùng) GV cho HS đọc sách, tra cảnh của địa phơng em. - LËp l¹i bè côc bµi giíi thiÖu Hå cøu hái han...nh÷ng kiÕn thøc liªn quan. ? Theo em bè côc gåm mÊy phÇn? Cã thÓ Hoµn KiÕm vµ §Òn Ngäc S¬n? sử dụng phơng thức ngôn ngữ nào để thể + MB : Giới thiệu HHK và ĐNS + TB : LÇn lît thuyÕt minh vÒ HHK vµ hiÖn? ? Các phơng pháp thuyết minh có thể vận ĐNS: Sự hình thành , vị trí địa lí , tên gäi , quang c¶nh xung quanh, dụng đợc vào bài viết? + KB : ý nghÜa lÞch sö v¨n ho¸ cña - HS lËp dµn ý. HHK,ĐNS trong đời sống tinh thần của ngêi d©n Hµ Néi nãi riªng vµ ngêi d©n c¶ níc nãi chung. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶: Học sinh đọc lại ghi nhớ SGK V. Híng dÉn dÆn dß:(3’) Bµi cò: - N¾m kÜ néi dung bµi häc. - Hoµn thiÖn bµi viÕt vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh..

(187) Bµi míi: - §äc vµ xem l¹i tÊt c¶ c¸c bµi tËp lµm v¨n vÒ kiÓu v¨n b¶n thuyÕt minh.. Lập dàn bài các kiểu bài thuýêt minh nh: đồ dùng , thể loại văn häc , danh lam th¾ng c¶nh , gièng vËt nu«i. - So¹n phÇn lý thuyÕt cña bµi “ ¤n tËp vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh”. Ngµy So¹n:21/1/10 TiÕt 84. ¤n tËp vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh A. Môc tiªu: 1/.KiÕn thøc : Gióp häc sinh «n l¹i kh¸i niÖm vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh vµ n¾m ch¾c c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh 2/. KÜ n¨ng: -LËp ý vµ lËp dµn bµi, viÕt ®o¹n v¨n kÜ n¨ng vËn dông c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh. 3/. Thái độ: Gi¸o dôc HS ý thøc häc tËp B.Ph¬ng ph¸p: §µm tho¹i C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu bµi, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n phÇn lý thuyÕt bµi míi D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bµi Cò: - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. III. Bµi míi: §V§ Trùc tiÕp. Hoạt động 1: I/ - Giới thiệu một phuơng pháp ( cách làm). ? V¨n b¶n thuyÕt minh cã vai trß vµ t¸c 1/ Vai trß vµ t¸c dông cña v¨n b¶n dụng nh thế nào trong đời sống thuyÕt minh: ? Văn bản thông dụng, có phạm vi sử dụng Cung cấp thông tin giúp ngời đọc, ngời rất phổ biến trong những lĩnh vực ngành nghe hiểu rõ đối tợng nghÒ. - - Nã tr×nh bµy tÝnh chÊt, cÊu t¹o, c¸ch dïng, lÝ do ph¸t sinh, quy luËt ph¸t triÓn, biÕn ho¸ cña sù vËt....nh»m cung cÊp tri thøc x¸c thùc, h÷u Ých-> gióp con ngêi có hành động, thái độ, cách sử dụng hay bảo quản đúng đắn đối với sự vật, hiện tợng xung quanh mình. 2/ §Æc ®iÓm cña v¨n thuyÕt minh: ? V¨n b¶n thuyÕt minh cã tÝnh chÊt g× kh¸c Cung cÊp tri thøc kh¸ch quan, sö dông đối với văn bản tự sự, miêu tả, biểu cảm, t duy khoa học Kh«ng phô thuéc vµo c¶m xóc, kh«ng nghÞ luËn? ? GV gợi ý: đặc diểm khác giữa thuyết có sự việc. Kh«ng dïng trÝ tëng tîng h cÊu-> giíi minh víi tõng kiÓu v¨n b¶n? HS tr¶ lêi. ? HS kh¸c bæ sung, GV ®iÒu chØnh ( Gi¶i thiÖu ph¶i phï hîp quy luËt kh¸c quan, đúng đặc trng, bản chất của nó thÝch b»ng tri thøc khoa häc). 3/ §iÒu kiÖn: Ngêi viÕt ph¶i tiÕn hµnh ®iÒu tra nghiªn cøu, häc hái, tÝch luü kiÕn thøc..

(188) ? Muèn lµm tèt bµi v¨n thuyÕt minh cÇn ph¶i lµm g×? ? Bµi v¨n thuyÕt minh cÇn ph¶i lµm nçi bËt 4/ Ph¬ng ph¸p thuyÕt minh: ®iÒu g×? Lµm râ tÝnh chÊt, cÊu t¹o c¸ch dïng, lÝ do ph¸t sinh, quy luËt ph¶ triÓn, biến hoá hoặc quy trình, diễn biến của đối tîng, sù viÖc. ? Ng«n ng÷ ph¬ng ph¸p thuyÕt minh nµo thờng đợc chú ý vận dụng? - HS tr¶ lêi HS kh¸c bæ sung. Hoạt động 2: II/ - Luyện tập: - Phần này, GV lu ý cho HS, mỗi đối tợng 1/ Cách lập ý, lập dàn ý đối với một số thuyết minh có một số vấn đề đợc nêu ra. kiÓu bµi: - GV chọn đề b, d, e và cho học sinh làm - Giới thiệu 1 đồ dùng dµn bµi ( tuú chän) MB: Giới thiệu đối tợng cần thuyết - Sau đó yêu cầu học sinh viết đoạn văn minh. ( có thể viết một đoạn trong phần thân bài TB: Thuyết minh về nguồn gốc , đặc hoÆc më bµi, kÕt bµi vµo vë bµi tËp). diÓm cÊu t¹o h×nh thøc vµ c«ng dông GV gäi 2 HS tr×nh bµy của đồ dùng đó. HS kh¸c bæ sung. KB: ý nghĩa của nó với đời sống của GV nhËn xÐt, ®iÒu chØnh. con ngêi…. - Giíi thiÖu thÓ lo¹i v¨n häc . - Giíi thiÖu 1 gièng vËt nuôi trong gia đình. 2/ LËp dµn ý vµ viÕt ®o¹n v¨n: IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶: - §Æc ®iÓm nçi bËt cña v¨n b¶n thuyÕt minh? - Có đặc điểm gì cần chú ý về ngôn ngữ của văn bản thuyết minh ? V. Híng dÉn dÆn dß : Bµi cò: - N¾m kÜ néi dung bµi «n tËp.. - Làm hoàn chỉnh bài văn từ dàn ý đã lập. Bµi míi: - §äc kÜ v¨n b¶n “ Ng¾m tr¨ng” - Trả lời câu hỏi phần hớng dẫn đọc hiểu văn bản: Giới thiệu tác giả tác phẩm ? Nội dung chính của 2 tác phẩm là gi? Thể thơ đợc sử dụng là thÓ th¬ nµo? H×nh ¶nh nµo khiÕn em Ên tîng nhÊt ? P¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ bµi th¬ em thÝch? - Soạn kĩ bài “ Đi đờng”. Trả lơì câu hỏi sách giáo khoa? Su tầm những bµi th¬ vÒ tr¨ngvµ nh÷ng bµi thÓ hiÖn khÝ ph¸ch anh hïng cña B¸c?.

(189) TuÇn 22 TiÕt 85.. Ngµy So¹n: 24/1/10 Ngắm trăng- Đi đờng ( Hå ChÝ Minh ). A. Môc tiªu: 1/.KiÕn thøc: Cảm nhận đợc tình yêu thiên nhiên đặc biệt sâu sắc của Bác Hồ, dù trong hoàn cảnh tù ngục. Ngời vẫn mở rộng tâm hồn tìm đến giao hoà với vÇng tr¨ng qua bµi “ Ng¾m tr¨ng”. Cảm nhận đợc ý nghĩa t tởng của bài thơ, từ việc đi đờng gian lao mà nói lên bài học đờng đời, đờng cách mạng qua bài “ Đi đờng” Cảm nhận đợc sức truyền cảm nghệ thuật của bài thơ, bình dị, tự nhiên, s©u s¾c. 2/. KÜ n¨ng: - §äc diÔn c¶m, ph©n tÝch, so s¸nh b¶n dÞch th¬ víi b¶n phiªn ©m. 3/.Thái độ: - Yªu mÕn, c¶m phôc tríc t©m hån nghÖ sÜ ®Çy l¹c quan, yªu thiªn nhiªn cña B¸c . B. Phơng pháp: Nêu vấn đề, đàm thoại C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi theo c©u hái híng dÉn. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bµi Cò: - §äc diÔn c¶m bµi th¬ “ Tøc c¶nh P¸c Bã” vµ tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ bµi th¬? III. Bµi míi: §V§ Trong thêi gian 14 th¸ng bÞ chÝnh quyÒn Tëng giíi Th¹ch bắt giam, HCM đã viết tập “ Nhật kí trong tù” với 133 bài. đó là một tác phẩm văn chơng vô giá, đúng nh Xuân Diệu nhận xét “ cái hay vô song của tập thơ là chất ngời cộng sản HCM”. Bên cạnh tình yêu con ngời, tình yêu đất nớc thì tình cảm đối với thiên nhiên là một nét nỗi bật trong thơ Ngời, đặc biệt là ở những bài thơ viết về trăng. Tiết học hôm nay chúng ta sẽ đợc chứng kiến một cuộc “ Ngắm trăng” thật đặc biệt của Bác Hồ và cũng qua đó ta thấy vẽ đẹp tâm hồn của Bác thể hiện rất rõ trong bµi th¬ “ Ng¾m tr¨ng” 1 bµi th¬ hay trong tËp “ NhËt kÝ trong tï”. Hoạt động 1: I/Đọc - Tìm hiểu chung - GV đọc bản phiên âm nguyên tác, sau đó 1. Hoàn cảnh sáng tác bài thơ: 1 - - HS đọc phần giải nghĩa từ. Trong nhµ tï cña Tëng Giíi Th¹ch ( GV kiÓm tra 1 sè tõ H¸n ViÖt quen ( Trung Quèc) thuéc). - Gọi 1 HS khác đọc bản dịch nghĩa. 2 /§äc, hiÓu chó thÝch: - GV đọc bản mẩu dịch thơ. - Gọi 2 HS đọc lại phiên âm và dịch thơ. - HS đọc kĩ chú thích để hiểu thêm tập thơ 3/ Thể thơ: “ ? ? Nhật kí trong tù” bài thơ đợc làm theo Thất ngôn tứ tuyệt thÓ th¬ g×? Hoạt động 2: II/Đọc - Tìm hiểu bài thơ: ? Theo em, ngêi xa cã thó vui g× khi thëng 1/ C©u 1, 2: nguyÖt vµ hä ng¾m tr¨ng trong hoµn c¶nh nh thÕ nµo? cã rîu, hoa..” Khi xem hoa në, khi chê tr¨ng lªn”, “ §ªm thanh híp nguyÖt nghiªng chÐn” ng¾m tr¨ng khi t©m hån Hoµn c¶nh ng¾m tr¨ng cña B¸c: ë tï,.

(190) th¶nh th¬i. kh«ng rîu, kh«ng hoa. ? Cßn B¸c ng¾m tr¨ng trong hoµn c¶nh nào? “ Chẳng đợc tự do....trăng thu”. ? Vì sao Bác chỉ nhắc đến thiếu hoa và rợu? Chỉ nhắc thiếu hoa, rợu-> đón nhận đêm trăng đẹp với t cách của một ngời thi nh©n. ? Trớc cảnh đẹp đêm trăng, tâm hồn Bác thể hiện nh thế nào? Em thử so sánh câu Tâm trạng: Bối rối, xúc động, xốn xang dÞch víi nguyªn t¸c? rÊt nghÖ sÜ. - Nguyªn t¸c: c©u nghi vÊn. - C©u dÞch: C©u têng thuËt, sù bối rối, tự vấn đã mất, thay vào đó là một sự phủ định. ? V× sao B¸c l¹i cã t©m tr¹ng bèi rèi nh vậy? Vì trăng đẹp lộng lẫy nh vậy nhng - - Ngời không đợc “ thởng nguyệt” một c¸ch thùc sù ( kh«ng tù do, l¹i thiÕu 2 thø 2/ C©u 3, 4: quan träng nhÊt). Chủ động đón trăng bằng tấm lòng. - HS đọc câu 3, 4 ( lu ý bản phiên âm). ? Dï cã bèi rèi nh vËy nhng B¸c vÉn quyÕt NghÖ thuËt: định nh thế nào? Nh©n ho¸: ? Nghệ thuật độc đáo thể hiện ở hai câu thơ Đối: nµy? Nh©n.......nguyÖt. NguyÖt.....thi gia. => quan hệ bạn bè-> 2 cái đẹp giao hoµ trë thµnh b¹n t©m giao, tri kØ.  sù vît ngôc vÒ tinh thÇn. ? Qua nghệ thuật đó, cho ta biết đợc gì về quan hÖ gi÷a ngêi vµ tr¨ng? ? Cã ý kiÕn cho r»ng ®©y lµ mét sù vît ngôc vÒ tinh thÇn. Em cã suy nghÜ g× vÒ ý kiến đó? ? Em cã suy nghÜ g× vÒ viÖc B¸c tù nhËn m×nh lµ thi gia khi tr¨ng ng¾m l¹i B¸c? c©u 3 Bác dùng chữ nhân để chỉ ngời ngắm * Tâm hồn nghệ sĩ nhạy cảm, chan tr¨ng nhng c©u cuèi, ngêi ng¾m tr¨ng biÕn hoµ, yªu thiªn nhiªn, phong th¸i ung thµnh thi gia. Tríc v»ng tr¨ng, kh«ng cßn tï dung. ngôc, kh«ng cßn tï chØ cã ngêi th¬ vµ tri kÜ vÇng tr¨ng. ChØ víi t c¸ch lµ thi gia, B¸c mới có thể giao hoà thân mật, say sa đến vËy. ? Qua bài thơ em hiểu đợc gì về tâm hồn B¸c? Hoạt động 3: III/ - Tổng kết: ? Theo em gi¸ trÞ néi dung vµ gi¸ trÞ nghÖ 1/. Néi dung: thuËt cña bµi th¬ nµy lµ g×? 2/. NghÖ thuËt:. -. Hoạt động 4: IV/ - Cũng cố: - HS đọc diễn cảm bài thơ, qua bài thơ em có rút ra đợc cho bản th©n bµi häc g× kh«ng? Hoạt động 5: V/ - Hớng dẫn về nhà: Bµi cò: Häc thuéc lßng bµi th¬. - N¾m néi dung, nghÖ thuËt. - Su tÇm nh÷ng bµi th¬ viÕt vÒ tr¨ng cña B¸c..

(191) Đi đờng Hå ChÝ Minh A.Môc tiªu : 1. Kiến thức : HS hiểu đợc ý nghĩa t tởng của bài thơ : Từ việc đi đờng gian lao mà nói nói lên bài học đờng đời, đờng CM. - Cảm nhận đợc sức truyền cảm nghệ thuật của bài thơ rất bình dị, tù nhiªn, chÆt chÏ mang ý nghÜa s©u s¾c 2. KÜ n¨ng : RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch, c¶m thô bµi th¬. 3. Thái độ : Giáo dục HS lòng kính yêu, tự hào về Bác. B.Phơng pháp : Nêu vấn đề, đàm thoại C. ChuÈn bÞ : GV : Bµi so¹n, SGK HS : ChuÈn bÞ theo híng dÉn D.TiÕn tr×nh lªn líp : I. ổn định lớp : II. KiÓm tra bµi cò : kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS III. Bµi míi : 1. Đặt vấn đề : GV giới thiệu bài 2. TriÔn khai bµi d¹y : Hoạt động 1 :Đọc- Tìm hiểu chung GV híng dÉn HS t×m hiÓu hoµn c¶nh s¸ng 1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c : Trªn ®t¸c bµi th¬. ờng bị giải đi đến nhà lao kh¸c. - HS đọc, tìm hiểu chú thích . 2. §äc ,hiÓu chó thÝch : - ThÓ lo¹i cña bµi th¬ : TNTT Hoạt động 2 : Tìm hiểu nội dung văn bản. GV híng dÉn HS t×m hiÓu néi dung bµi th¬ T×m hiÓu kÕt cÊu cña bµi th¬. KÕt cÊu bµi th¬ thÊt ng«n tø tuyÖt §êng luËt cã tr×nh tù : Khai (më) ; Thõa (n©ng cao) ; chuyÓn (chuyÓn ý) ; hîp (tæng hîp). - HS đọc câu 1 : Câu 1 mở ra ý chủ đạo g× cña bµi th¬ ? - Nçi gian lao cña ngêi đi đờng. ? ý c©u th¬ cã ph¶i chØ nãi riªng vÒ sù vÊt v¶ của việc đi đờng không ? - Đi đờng : chuyển từ nhà lao này-> nhà lao kh¸c lµ mét thùc tÕ song ë ®©y t¸c gi¶ còng muốn nói đến con đờng CM đầy khó khăn vÊt v¶. ? Sự khó khăn vất vả đó nh thế nào ? §äc 2 c©u tiÕp : NghÖ thuËt sö dông trong c©u th¬ ? - §iÖp ng÷. ? T¸c dông ? - NhÊn m¹nh sù trïng ®iÖp cña nói non hiÓm trë gian lao -> Nçi gian lao vất vả triền miên của con đờng đời, con đờng CM. ? §äc c©u 3 : HiÓu ý nghÜa cña c©u th¬ nh thÕ nµo ? -Mọi gian lao, vất vả đều đã kết thúc lùi về phía sau, ngời đi đờng đến đỉnh núi cao chót vót. Lúc gian lao nhất đồng thời cũng là lúc mọi khó khăn vừa kết thúc, ngời đi đờng đứng trên cao điểm tột cùng, đến đích. Câu1 : Nỗi gian lao của ngời đi đờng - > ý chủ đạo. C©u th¬ võa cã ý nghÜa thùc võa cã ý nghÜa s©u xa.. -C©u 2 : - §iÖp ng÷ -> nhÊn m¹nh nçi gian lao vất vả của con đờng đời, con đờng CM.. C©u 3 : Tr¶i qua nhiÒu khã kh¨n vÊt v¶ ngời đi đờng đến đích thắng lợi. ->C©u th¬ cã hµm ý s©u s¾c.. Câu 4 : Niềm vui sớng đặc biệt, bất ngờ của ngời vợt qua đợc khó kh¨n, vÊt v¶.-> niÒm h¹nh phóc.

(192) th¾ng lîi. của ngời CM khi đã giành đợc ? §äc c©u th¬ 4, ph©n tÝch néi dung, ý th¾ng lîi. nghÜa ? - Câu thơ diễn tả niềm vui bất ngờ đặc biệt, phần thởng quí giá cho những con ngời đã vît qua khã kh¨n, vÊt v¶ -> niÒm h¹nh phúc lớn lao của ngời CM khi đã giành th¾ng lîi. Hoạt động 3 : Tổng kết. ? Em hiÓu g× vÒ néi, dung, nghÖ thuËt cña * ý nghÜa cña bµi th¬ : bµi th¬ ? - Bµi th¬ cã hai líp nghÜa : nghÜa ®en : nãi Bµi th¬ cã 2 líp nghÜa: nghÜa ®en về việc đi đờng núi, nghĩa bóng ngụ ý nói về và nghĩa bóng con đờng CM, đờng đời. Bác muốn nêu lên mét ch©n lÝ, mét bµi häc rót ra tõ thùc tÕ cuộc sống của chính Bác : Con đờng CM là l©u dµi, v« cïng gian khæ nhng kiªn tr×, bÒn chÝ vît qua gian nan, thö th¸ch th× nhÊt định sẽ đạt tới thắng lợi rực rỡ. ? Theo em ®©y cã ph¶i lµ mét bµi th¬ t¶ c¶nh, kÓ chuyÖn kh«ng ? - Kh«ng ph¶i -§©y lµ mét bµi th¬ chñ yÕu thiªn vÒ suy nghÜ, triÕt lÝ tõ nh÷ng lêi t©m sù ch©n t×nh cña B¸c. * Ghi nhí : ? Bµi häc cÇn ghi nhí ®iÒu g× ? - §äc diÔn c¶m bµi th¬. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : Nêu ý nghĩa của 2 bài thơ đã học? V. Híng dÉn dÆn dß : (3’) VÒ nhµ häc thuéc lßng 2 bµi th¬, n¾m kÜ néi dung. ChuÈn bÞ bµi :C©u c¶m th¸n - §Æc ®iÓm h×nh thøc cña c©u c¶m th¸n ? Chøc n¨ng chÝnh cña c©u c¶m th¸n?. Ngµy So¹n :24/1/10 TiÕt 86. C©u c¶m th¸n A. Môc tiªu: 1/. KiÕn thøc: Hiểu đợc ý nghĩa t tởng của bài thơ, từ việc đi đờng gian lao mà nói lên bài học đờng đời, đờng cách mạng. Cảm nhận đợc sức truyền cảm nghệ thuật của bài thơ rất bình dị, tự nhiªn mµ chÆt chÏ, mang ý nghÜa s©u s¾c. 2/. KÜ n¨ng: Sö dông c©u c¶m th¸n trong nh÷ng trêng hîp cÇn thiÕt, biÕt nhËn d¹ng vµ ph©n tÝch chøc n¨ng cña c©u c¶m th¸n. 3/.Thái độ: Giáo dục HS ý thức Học tập B. Ph¬ng ph¸p: Qui n¹p C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu bµi, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định:.

(193) II. Bµi Cò: - ThÕ nµo lµ c©u cÇu khiÕn? LÊy vÝ dô c©u cÇu khiÕn cã tõ ng÷ cÇu khiÕn vµ mét c©u cÇu khiÕn cã ng÷ ®iÖu cÇu khiÕn. III. Bµi míi: §V§ Trùc tiÕp. Hoạt động 1: I/ - Đặc điểm hình thức và chức năng - Yêu cầu 1 HS đọc hai ví dụ SGK ( lu ý: 1/ Ví dụ: ( SGK). đọc diễn cảm). 2/ NhËn xÐt: ? Trong những đoạn trích trên câu nào là Xác định câu cảm thán: c©u c¶m th¸n? A: Hìi ¬i L·o H¹c! B: Than «i! ? Đặc điểm hình thức nào cho biết đó là Đặc điểm hình thức: c©u c¶m th¸n? khi viÕt c©u c¶m th¸n thêng Cã tõ ng÷ c¶m th¸n: Hìi «i, than «i. kÕt thóc b»ng dÊu g×? Khi viÕt: kÕt thóc c©u c¶m th¸n b»ng ? Theo em víi c©u c¶m th¸n cÇn lu ý ®iÒu dÊu chÊm than. gì khi đọc? đọc giọng diễn cảm. ? Câu cảm thán dùng để làm gì? theo em Chức năng: bộc lộ trức tiếp cảm xúc. ngêi viÕt ( nãi) cã thÓ béc lé c¶m xóc b»ng nh÷ng kiÓu c©u nµo kh¸c ( c©u nghi vÊn, cÇu khiÕn, trÇn thuËt) nhng trong c©u c¶m thán, cảm xúc của ngời viết đợc bộc lộ có gì đặ biệt? Cảm xúc đợc biểu thị bằng phơng tiện đặc thù: từ ngữ cảm thán. ? Khi viết đơn biên bản, hợp đồng hay trình bµy mét kÕt qu¶ cña mét bµi to¸n.....cã thÓ dïng c©u c¶m th¸n kh«ng? V× sao? Kh«ng, v× v¨n b¶n hµnh chÝnh c«ng vô vµ v¨n b¶n khoa häc lµ ng«n ng÷ duy lÝ, ng«n ng÷ cña t duy l« gÝc. ? Vậy qua tìm hiểu em hãy cho biết đặc 3/ Ghi nhớ: SGK ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng cña c©u c¶m thán? học sing đọc ghi nhơ. Hoạt động 2: II/ - Luyện tập: ? Xác định câu cảm thán: “ Than ôi! “ “ lo 1/ Bài tập 1: thay” “ nguy thay” “ Hìi c¶nh rõng ......¬i”, “ Chao «i.....th«i” ? Phân tích tính chất và cảm xúc đợc thể 2/ Bài tập 2: a). Lêi than thë cña ngêi n«ng d©n díi hiÖn trong nh÷ng c©u sau ®©y? ? ở đây có câu là câu cảm thán vì không co chế độ phong kiến. b). Lêi than cña ngêi chinh phô tríc hình thức đặc trng của kiểu câu này. nçi tru©n chuyªn do chiÕn tranh g©y ra. c). T©m tr¹ng bÕ t¾c cña nhµ th¬ tríc cuéc sèng. d). Sù ©n hËn cña dÕ mÌn tríc c¸i chÕt th¶m th¬ng cña DÕ Cho¾t. 3/ Bµi tËp 3: HS tự đặt câu giáo viên nhận xét. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : - §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng cña c©u c¶m th¸n? V. Híng dÉn dÆn dß : Bµi cò: - N¾m kÜ ghi nhí. - Lµm bµi tËp 4 SGK Bµi míi:.

(194) -. Ôn tập kĩ văn thuyết minh chuẩn bị viết bài: Tìm tài liệu cho các đề sau: Thuyết minh về 1 danh lam thắng cảnh ở địa phơng em? Giới thiệu về một giống vật nuôi trong gia đình em? Thuyết minh về con tr©u ë lµng quª ViÖt Nam.. Ngµy So¹n:27/1/10 TiÕt 87, 88:. ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 5 A. Môc tiªu: 1/. KiÕn thøc: - Tæng kiÓm tra kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng lµm kiÓu v¨n b¶n thuyÕt minh 2. KÜ n¨ng: - Dùng từ đặt câu kĩ năng vận dụng các phơng pháp thuyết minh, sử dông ph¬ng thøc ng«n ng÷ phï hîp. 3/.Thái độ: - Giáo dục HS có ý thức tìm hiểu một đồ dùng, viết văn bản thuyết minh B. Ph¬ng ph¸p: C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Soạn bài, ra đề, đáp án, biểu điểm. 2/ HS: ¤n tËp kÜ vÒ v¨n thuyÕt minh. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bµi Cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS III. Bµi míi: GV: Ghi đề lên bảng: Đề: “ Giới thiệu một danh lam thắng cảnh ở địa phơng em.” Hoặc “ Giới thiệu một giống vật nuôi trong gia đình em.” Yªu cÇu: - Xác định đúng thể loại thuyết minh. - Sö dông ph¬ng ph¸p thuyÕt minh phï hîp. - Ng«n ng÷ chÝnh x¸c vµ dÔ hiÓu. - Bố cục đầy đủ ba phần: Mở bài, thân bài, kết bài. + Dµn ý: I/. Më bµi. - Giới thiệu đợc một danh lam thắng cảnh ở địa phơng em hoặc 1 giống vật nuôi trong gia đình em : con mèo , con trâu… II/. Th©n bµi. - Giới thiệu nguồn gốc, đặc điểm, tính chất, vị trí địa lí , quang cảnh , cấu tạo …. III/. KÕt bµi. - C¶m nghÜ cña em vÒ danh lam th¾ng c¶nh hoÆc con vËt nu«i … ý nghÜa lÞch sö… - + BiÓu ®iÓm: + Điểm 9, 10: - Đầy đủ nội dung, lời văn trong sáng, ngôn ngữ chính xác, dễ hiÓu, hÊp dÉn. + Điểm 7, 8: Nội dung cơ bản đầy đủ, lời văn khá trôi chảy, sử dụng khá phù hîp c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh song cßn sai mét sè lçi vÒ chÝnh t¶. + Điểm 5, 6: Đã nắm đợc phơng pháp thuyết minh song diễn đạt còn lủng cñng, cßn sai chÝnh t¶..

(195) Điểm 3, 4: Nội dung thuyết minh còn sơ sài, diễn đạt cha trôi chảy, sai nhiều lçi chÝnh t¶, ý vông. + Điểm 1,2: Hiểu sai yêu cầu của đề, văn viết cẩu thả, sai nhiều lỗi chính tả. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : GV thu bµi vµ nhËn xÐt giê lµm bµi. V. Híng dÉn dÆn dß: Bµi Cò: - Xem l¹i tÊt c¶ c¸c bµi häc vÒ v¨n thuyÕt minh - Xem lại những kiểu câu đã học. Bµi míi: - So¹n bµi: ChuÈn bÞ tríc bµi c©u TrÇn thuËt: §Æc ®iÓm h×nh thøc cña c©u trÇn thuËt? Chøc n¨ng chÝnh cña c©u trÇn thuËt lµ g×?. Ngµy So¹n:31/1/10. TiÕt 89. C©u trÇn thuËt A. Môc tiªu: 1/.KiÕn thøc : Hiểu rõ đặc điểm của câu trần thuật, phân biệt câu trần thuật với các câu kh¸c. N¾m v÷ng chøc n¨ng cña c©u trÇn thuËt 2/. KÜ n¨ng : Sö dông c©u trÇn thuËt phï hîp víi néi dung giao tiÕp, kÜ n¨ng ph©n biÖt c©u trÇn thuËt víi c¸c kiÓu c©u kh¸c. 3/. Thái độ : Cã ý thøc tÝch cùc häc tËp. B.Ph¬ng ph¸p: Qui n¹p C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu bµi, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bµi Cò: - KiÓm tra bµi tËp 3, 4. ThÕ nµo c©u c¶m th¸n? cho vÝ dô? III. Bµi míi: §V§ Trùc tiÕp. Hoạt động 1: I/ - Đặc điểm hình thức và chức năng - HS đọc các ví dụ ở sách giáo khoa. 1/ VÝ dô: ( SGK). ? Cho biết các câu đợc dẫn trong ví dụ 1 2/ Nhận xét: (SGK) có dấu hiệu hình thức đặc trng của Xác định câu trần thuật: Trừ câu “ Ôi c©u cÇu khiÕn, nghi vÊn, c¶m th¸n hay Tµo Khª” cßn l¹i tÊt c¶ lµ c©u trÇn kh«ng? thuËt. Chøc n¨ng: ? Những câu đó gọi là câu trần thuật. Vậy a). Câu 1, 2 trình bày suy nghĩ về những câu đó dùng để làm gì? truyÒn thèng cña d©n téc. C©u 3: Yªu cÇu. b). C©u 1: KÓ C©u 2: Th«ng b¸o. c). C¶ hai c©u: Miªu t¶ ngo¹i h×nh. d). Câu 2: Nhận định. C©u 3: Béc lé t×nh c¶m, c¶m xóc. ? Trong c¸c kiÓu c©u nghi vÊn, cÇu khiÕn, cảm thán và trần thuật, kiểu câu nào đợc.

(196) dïng nhiÒu nhÊt? V× sao? C©u trÇn thuËt. Vì phần lớn hoạt động của con ngời xoay quanh những chức năng của câu trần thuật> gần nh tất cả các mục đích giao tiếp khác nhau đều có thể thực hiện đợc bằng kiểu c©u nµy. - Gọi 2 HS đọc to rõ ghi nhớ. 3/ Ghi nhí: SGK. Hoạt động 2: II/ - Luyện tập: ? Xác định kiểu câu và chức năng của 1/ Bài tập 1: những kiểu câu đó? ( Bài tập 1 SGK). a). 3 câu đều là câu trần thuật. b). Câu 1, trần thuật dùng để kể, câu 2 cảm Câu 1: để kể. th¸n béc lé t×nh c¶m vµ c¶m xóc, c©u 3 trÇn C©u 2, 3: Béc lé t×nh c¶m, c¶m xóc. thuËt béc lé t×nh c¶m. - HS đọc yêu cầu của bài tập 2 ( phần này 2/ Bài tập 2: giáo viên đã cho học sinh tìm hiểu tiết trớc, v¨n b¶n chØ híng dÉn vµ kiÓm tra l¹i) 3/ Bµi tËp 3: ? Xác định các kiểu câu và chức năng? - GV cho Hs làm sau đó gọi một số em a). Câu cầu khiến. b). C©u nghi vÊn. tr×nh bµy bµi lµm. HS kh¸c nhËn xÐt. c). C©u trÇn thuËt: cả ba câu đều dùng để cầu khiến những ở câu b, c: ý cầu khiến ( đề nghị) nhẹ nhµng, nh· nhÆn, lÞch sù h¬n. 4/Bµi tËp 5: ? Đặt câu trần thuật dùng để hứa hẹn xin lçi, c¶m ¬n, chóc mõng. - GV cho HS đặt câu, sau đó 4 HS trình bày bµi lµm, HS kh¸c nhËn xÐt. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : - ThÕ nµo c©u trÇn thuËt? Trong tÊt c¶ c¸c kiÓu c©u nghi vÊn, cÇu khiÕn, cảm thán, trần thuật, thì kiểu câu nào đợc sử dụng nhiều nhất? Vì sao? V. Híng dÉn dÆn dß: Bµi cò: - Nắm kĩ nội dung bài học, phân biệt đợc câu trần thuật với các kiểu c©u kh¸c. - Lµm bµi tËp 4, 6 SGK Bµi míi: - Đọc văn bản “ Chiếu dời đô”. Lu ý chú thích. - So¹n bµi theo c©u hái SGK.. Ngµy So¹n:1/2/10 TiÕt 90.. Chiếu dời đô. ( LÝ C«ng UÈn ) A. Môc tiªu: 1/. KiÕn thøc : Thấy đợc khát vọng của nhân dân ta về một đất nớc độc lập, thống nhất, hùng cờng và khí phách của dân tộc Đại Việt đang trên đà lớn mạnh đợc phản ánh qua “ Chiếu dời đô”. Nắm đợc đặc điểm cơ bản của thể chiếu. Thấy đợc sức thuyết phục to lơn của “ chiếu dời đô” là sự kết hợp giữa lí lẽ và tình cảm. 2/. KÜ n¨ng : - §äc diÔn c¶m, ph©n tÝch..

(197) 3/ Thái độ : - HS vận dụng bài học để viết văn nghị luận. B. Phơng pháp : Nêu vấn đề, thảo luận, đàm thoại C. ChuÈn bÞ : 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi theo c©u hái híng dÉn. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định: II.Bµi Cò: - §äc thuéc lßng vµ diÔn c¶m bµi th¬ “ Ng¾m tr¨ng” em thÝch c©u thơ nào nhất? Phân tích thàn công về nội dung, nghệ thuật của hình ảnh thơ đó? Đọc thuộc lòng bài “ Đi đờng” em rút ra đợc bài học gì cho bản thân qua bài th¬ III.Bµi míi: Giíi thiÖu bµi : LÝ C«ng UÈn tøc lµ LÝ Th¸i Tæ lµ mét vÞ vua thông minh, nhân ái, có chí lớn và lập đợc nhiều chiến công. Năm Canh Tuất Niên Hiệu Thuận Thiên thứ nhất 1010, Dân tộc Đại Việt đang trên đà lớn mạnh nên việc dựa vào địa thế núi rừng không còn phù hợp nữa nên Lí Công Uẩn đã viết bài Chiếu bày tỏ ý định dời đô từ Hoa L ra thành Đại La. Chúng ta cùng tìm hiểu bài chiếu này để nắm nội dung và cách lập luận nh thế nào mà có giá trị thuyết phục mạnh mẽ. Hoạt động 1: I/Đọc - Tìm hiểu chung - Gọi HS đọc chú thích. 1/T¸c gi¶, t¸c phÈm : ? Em h·y giíi thiÖu nh÷ng nÐt nçi bËt vÒ LÝ C«ng UÈn? ? Em hãy cho biết văn bản này đợc viết thể lo¹i g×? dùa vµo chó thÝch, em h·y nªu những đặc điểm nỗi bật của thể chiếu? ? Bài chiếu đợc Lí Công Uẩn viết nhằm mục đích gì? - GV hớng dẫn học sinh đọc diễn cảm, làm 2. / Đọc, hiểu từ khó: nçi bËt tÝnh thuyÕt phôc cña bµi chiÕu. - GV đọc mẫu, gọi 1 HS đọc lại bài. ? Qua co bạn đọc em có thể nhận ra bài chiếu đợc viết theo phơng thức biểu đạt nµo? NghÞ luËn, v× sao em biÕt? - HS đọc kĩ các từ khó ở chú thích. - GV cã thÓ hái l¹i mét sè tõ. Hoạt động 2: III/Đọc - Tìm hiểu văn bản: ? Em hãy đọc đoạn từ đầu cho đến “ Cho 1/ Viện dẫn sử sách nói về việc dời đô nªn vËn níc dµi l©u, phong tôc phån vinh” cña c¸c vua thêi xa bªn Trung Quèc: Nhà Chơng nhà Chu nhiều lần dời đô và cho biết tác giả đề cập đến điều gì? ? Theo suy luận của tác giả thì việc dời đô nhằm mu toan nghiệp lớn, xây dựng vcủa các vua nhà Chơng, nhà Chu nhằm ơng triều phồn thịnh, tính kế lâu dài cho thÕ hÖ sau. mục đích gì? ? Quy luËt kh¸ch quan phï hîp víi nguyÖn KÕt qu¶: §Êt níc v÷ng bÒn, ph¸t triÓn väng cña mu«n d©n? thÞnh vîng. ? Kết quả của việc dời đô ấy? ? TÝnh thuyÕt phôc c¶u c¸c chøng cí vµ lÝ lẽ đó là gì? có sẵn trong lịch sử ai cũng biÕt, còng thõa nhËn. ? ý định dời đô bắt nguồn từ kinh nghiệm lịch sử đã cho thấy ý chí mãnh liệt nào của Lý C«ng UÈn còng nh cña d©n téc ta thêi lÝ?. C¸ch viÖn dÉn thÓ hiÖn: Noi g¬ng s¸ng, kh«ng chÞu thua c¸c triều đại hng thịnh trớc. Muốn đa đất nớc đến hùng mạnh lâu dµi. 2/ Soi sö s¸ch vµo t×nh h×nh thùc tÕ, nhËn xÐt tÝnh chÊt phª ph¸n hai triÒu ? Đọc đoạn từ “ Thế mà hai chử nhà đến Đinh, Lê, đóng đô một chổ là một hạn không thể không dời đổi” và cho biết ở chế:.

(198) ®o¹n nµy t¸c gi¶ lËp luËn b»ng c¸ch nµo? ? Theo Lý C«ng UÈn viÖc hai nhµ §inh, Lª kh«ng noi theo dÊu cò cã nh÷ng h¹n chÕ nào? - Triều đại không lâu bền trăm họ hao tæn. ? VËy tÝnh thuyÕt phôc cña lÝ lÏ vµ chøng cớ trên là gì? đề cập đến sự thật của đất nớc. ? B»ng nh÷ng hiÓu biÕt lÞch sö, h·y gi¶i thÝch lÝ do hai triÒu §inh, Lª vÉn ph¶i dùa vào vùng núi Hoa L để đóng đô? căn cú chó thÝch 8. - Thời đó nớc ta luôn chống chọi với nạn ngo¹i x©m. ? Tính thuyết phục của lí lẽ dời đô đợc tăng lªn khi ngêi viÕt lßng vµo c¶m xóc cña mình: Trẫm rất đau xót...dời đổi. Cảm xúc đó phản ánh kì vọng nào của Lí Công Uẩn.. Câu cuối: Bộc lộ cảm xúc tác động đến tình cảm của ngời đọc.. Khát vọng muốn thay đổi đất nớc để phát triển đến hùng cờng khẳng định sự cÇn thiÕt ph¶i dêi. 3/. Khẳng định thành la là một nơi tốt nhất để định đô: Lîi thÕ cña Thµnh §¹i La tÊt c¶ c¸c mặt, vị thế địa lí, vị thế địa vị, văn hóa, dân c-> Thắng địa của đất Việt. ? Đọc đoạn cuối và cho biết đoạn nay tác Kì vọng thống nhất đất nớc, hi vọng về sù v÷ng bÒn cña quèc gia. giả khẳng định điều gì? ? Thành Đại La có những lợi thế gì để chọn Kì vọng về một đất nớc vững mạnh và hïng cêng làm kinh đô của Đất Nớc. ? Ngêi viÕt béc lé k× väng g× qua nh÷ng sù tiªn ®o¸n cña m×nh? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch kÕt thóc bµi chiÕu: lµ mét c©u hái kh«ng ph¶i lµ mét mệnh lệnh? Kết thúc mang tính chất đối thoại, trao đổi tạo sự đồng cảm. Hoạt động 3 : IV/ - Tổng kết: ? §äc bµi chiÕu em hiÓu k× väng nµo cña 1/. Néi dung: nhà vua và của dân tộc đợc phản ánh? - Ghi Nhí: S¸ch gi¸o khoa. ? Qua bµi chiÕu em tr©n träng nh÷ng phÈm chÊt nµo cña LÝ C«ng UÈn? Yªu níc cao NiÒm tin vµo t¬ng lai d©n téc. cả, tầm nhìn sáng suất về vận mệnh đất nớc. ? Sự đúng đắn về quan điểm dời đô đợc 2/. NghÖ thuËt: chøng minh nh thÕ nµo trong lÞch sö? ? NhËn xÐt vÒ tr×nh tù lËp luËn vµ c¸ch thøc lËp luËn?. -. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : - NhËn xÐt vÒ c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶? V. Híng dÉn dÆn dß : Bµi cò: Häc tËp c¸ch lËp luËn cña LÝ C«ng UÈn? - N¾m néi dung, nghÖ thuËt. Bµi míi: - Xem trớc bài: “ Câu phủ định” Hình thức và chức năng chính của câu phủ định. Câu PĐ thờng đợc dùng trong trờng hợp nào?.

(199) TiÕt 91.. Ngµy So¹n :2/2/10. Câu phủ định A. Môc tiªu: 1/. KiÕn thøc : Hiểu rõ đặc điểm hình thức của câu phủ định. Biết và nắm vững chức năng của câu phủ định. N¾m v÷ng chøc n¨ng cña c©u trÇn thuËt 2/. KÜ n¨ng : Nhận biết câu phủ định và kĩ năng sử dụng câu phủ định phù hợp với t×nh huèng giao tiÕp. 3/. Gi¸o dôc HS: Cã ý thøc tÝch cùc häc tËp. B,Phơng pháp; Nêu vấn đề, đàm thoại, phân tích C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu bµi, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bµi Cò: - ThÕ nµo lµ c©u trÇn thuËt ? lÊy 2 vÝ dô vÒ c©u trÇn thuËt víi nh÷ng chøc n¨ng kh¸c nhau? III. Bµi míi: §V§ Trùc tiÕp. Hoạt động 1: I/ - Đặc điểm hình thức và chức năng - Gi¸o viªn treo b¶ng phô ( vÝ dô 1 SGK). 1/ VÝ dô: ( SGK). HS đọc kĩ các ví dụ 1. 2/ NhËn xÐt: ? Các câu b, c, d có đặc điểm hình thức gì Ví dụ 1: câu b, c, d có các từ không, kh¸c so víi c©u a? cha, chẳng-> từ ngữ phủ định-> câu - Câu b, c, d gọi là câu phủ định. Vì chứa phủ định. các từ ngữ phủ định. ? Em hãy cho biết câu b, c, d có gì khác so Chức năng: phủ định sự việc. víi c©u a vÒ chøc n¨ng? - Câu a: dùng để khẳng định sự việc. ? HS đọc kĩ ví dụ 2 ( SGK). VÝ dô 2: ? Trong đoạn trích câu nào là câu phủ định? - Xác định câu phủ định. - Kh«ng ph¶i, nã chÇn....cµn. §©u cã! Chøc n¨ng: ph¶n b¸c mét ý kiÕn, mét ? Mấy ông thầy bói xem voi dùng những nhận định của ngời đối thoại. câu phủ định dùng để làm gì? câu phủ định 1 phủ định điều gì và câu phủ định 2 phủ định điều gì? 3/ Ghi nhí: SGK ? Thế nào là câu phủ định? Câu phủ định dùng để làm gì? Hoạt động 2: II/ - Luyện tập: ? Xác định câu phủ định bác bỏ? 1/ Bµi tËp 1: Câu phủ định bác bỏ: Cô cø táng thÕ chø nã ch¶ hiÓu g× ®©u. Không chúng con không đói........ ? V× sao? V× nã ph¶n b¸c mét ý kiÕn mét 2/ Bµi tËp 2: nhận định trớc đó? ? Những câu ở bài tập 2 có phải là câu phủ 3 câu a, b, c đều là câu phủ định những định không? Về hình thức nó có gì đặc có điểm đặc biệt là có một từ phủ định biệt? ? ? Em hãy nhận xét ý nghĩa của kết hợp với một từ phủ định khác, hoặc kÕt hîp víi mét tõ nghi vÊn. những câu đó? 3/ Bµi tËp 3: ViÕt l¹i: ph¶i bá tõ n÷a, c©u sÏ lµ “.

(200) choắt cha dậy đợc nằm thoi thóp” ? Thay kh«ng b»ng cha cho c©u v¨n cña T« C©u v¨n cña T« Hoµi thÝch hîp víi Hoµi vµ viÕt l¹i c©u. m¹ch cña c©u chuyÖn h¬n. ? ChØ ra sù kh¸c biÖt cña 2 c©u: - Cha: biểu thị ý nghĩa phủ định đối với điều mà cho đến một thời điểm nào đó 4/ Bài tập 4: không có nhng sau thời điểm đó có thể có. - Không: phủ định nhng không có hàm ý là vÒ sau cã thÓ cã. ? HS đọc kĩ bài tập 4. ? Các câu ở đây không phải là câu phủ định vì không có từ ngữ phủ định nhng đợc dùng để biểu thị ý phủ định ( phủ định bác bỏ. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : - Thế nào là câu phủ định? Câu phủ định dùng để làm gì? V. Híng dÉn dÆn dß : Bµi cò: - N¾m kÜ néi dung bµi häc - Lµm bµi tËp 5 (SGK). Bµi míi: - Tự tìm hiểu những di tích, thắng cảnh ở địa phơng-> chuẩn bị điều kiện cần thiết để thuyết minh nội dung của bài “ Chơng trình địa phơng”.. TiÕt 92.. Ngµy So¹n:3/2/10 Chơng trình địa phơng ( PhÇn tËp lµm v¨n) Theo dßng suèi yÕn.. A. Môc tiªu: 1/.KiÕn thøc:: Hiểu rõ 1 danh lam thắng cảnh nổi tiếng của địa phơng. Vận dụng kiến thức đã học để tiến hành thuyết minh một di tích, thắng c¶nh cña quª h¬ng 2/. KÜ n¨ng: Dïng tõ, viÕt c©u, kÜ n¨ng sö dông c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh. 3/.Thái độ: Giáo dục HS: Cã ý thøc tù gi¸c t×m hiÓu nh÷ng di tÝch, th¾ng c¶nh ë quª h¬ng m×nh. đồng thời nâng cao lòng yêu quý quê hơng. B.PH¬ng ph¸p: §µm tho¹i. tr×nh bµy C ChuÈn bÞ:1/ GV:Nghiªn cøu bµi, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bài Cũ: - Điều kiện cần thiết để làm tốt bài thuyết minh về một danh lam th¾ng c¶nh? III. Bµi míi: §V§ Trùc tiÕp. Hoạt động 1: I/Đọc - Tìm hiểu chung - GV đọc mẫu , hớng dẫn hs 1.§äc . đọc rồi gọi hs đọc tiếp. - Nhận xét hs đọc..

(201) ? Tr×nh bµy vµi nÐt vÒ tg? ? VÞ trÝ cña v¨n b¶n?. 2. T¸c gi¶ , t¸c phÈm. - TrÇn Lª V¨n. Quª VÞ Xuyªn , Nam §Þnh. - Lµ nhµ th¬ , héi viªn héi v¨n häc VN - T¸c phÈm : trÝch trong ‘ Th¾ng c¶nh H¬ng S¬n’ Hoạt động 2: II/ - Đọc – Tìm hiểu chi tiết văn bản - Hs đọc. 1.BÕn §ôc. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tr×nh tù s¾p xÕp cña - §Þa ®Çu cña th¾ng c¶nh. ®o¹n trÝch? - Cã 2 c¸ch gi¶i thÝch -> Thø nhÊt vÒ - Theo ko gian -> con đờng mà du khách mùa ma lũ nớc sông Hồng đa phù sa đến thăm quan -> tiện theo dõi : Từ Bến vào làm cho đục. Thứ 2 -> bến thuộc §ôc -> BÕn YÕn -> d·y H¬ng S¬n . làng Đục Khê (Đục = độc) ? Khi giíi thiÖu BÕn §ôc t¸c gi¶ dïng ph- => Võa gi¶i thÝch, nªu vÝ dô kÕt hîp ¬ng ph¸p thuyÕt minh nµo? miªu t¶ , biÓu c¶m => 1 bÕn s«ng th¬ ? Ngoµi p2 gi¶i thÝch , nªu vÝ dô vÒ BÕn méng ®Çy ý nghÜa. Đục , tác giả còn sử dụng yếu tố nào để làm cho lời văn thêm sinh động? => Miªu t¶ vµ biÓu c¶m. ? T¸c dông cña c¸c yÕu tè mt¶ vµ b c¶m trong văn bản thuyết minh? => đặt câu hỏi trao đổi , giải thích. ? Bến Yến còn đợc gọi là gì? Vì sao có tên 2. Bến Yến, suối Tiên. nh vậy? Suối Yến đợc miêu tả đẹp ntn? - Gäi theo tªn lµng yÕn vÜ ( ®u«i chim - Chim Ðn lµ chim cña mïa xu©n .Ngµy Ðn) xuân dạo trên dòng suối mang tên loài => Ko đẹp ở sự mênh mông mà đẹp ở chim ấy , thoạt nghe đã thấy a.( Bình luận) sự buông thả hiền hoà giữa 2 triền núi. ? Các dòng suối có vai trò ntn trong thắng => Non nớc kết đôi -> sơn thuỷ hữu c¶nh H¬ng S¬n? t×nh => t¹o th¾ng c¶nh H¬ng S¬n cã 1 - Nói dại ví thử … suối bỗng cạn kho hết ko 2 trong trời đất . … c¶nh trë nªn buån tÎ biÕt mÊy ! S¬n thuû h÷u t×nh … trë nªn v« nghÜa ho¸ thµnh mØa mai... ( Võa b×nh luËn võa nhËn xÐt – béc lé c¶m xóc) ? Đi hết suối Yến đến dãy núi Hơng Sơn , tg đã giới thiệu ntn về Hơng Sơn , mang nét 3. Dãy Hơng Sơn . đẹp riêng nào khác với các ngọn núi khác? - ë c¸i thÕ quÇn tô , bè côc nhÞp nhµng ? C¸c ngän nói ë ®©y cã g× næi bËt? gi÷a nói víi nói vµ gi÷a nói víi níc. - Nói voi bíng bØnh bÞ hé ph¸p giËn qu¸ , - Khóc th¼ng , khóc quanh co , cã c¸i lÊy g¬m ph¹t 1 m¶ng m«ng. trông thấy trớc , cái đột ngột trải ra trớc ? Tác giả nhắc đến tên và giới thiệu ntn về mắt . c¸c ngän nói? - Cã 100 ngän nói , 99 ngän nghiªng vÒ - Qua núi voi đến Mâm Xôi -> Bến Trò -> động Hơng Tích , chỉ núi Voi quay đầu bên phải núi ngũ Nhạc ( dới núi có đền ra. Trình) gần là núi Dẹo -> dáng đứng nh say - Núi Mâm xôi giống long cụp lại = rîu -> nói Phßng S ( cã chïa §ång Lóa ) Läng Côp , nói Ngò Nh¹c , DÑo, Phßng -> hang S¬n Thuû… S, Ba §µi … ? T¸c gi¶ sö dông nh÷ng ph¬ng ph¸p thuyÕt - C¸c hang : S¬n Thuû … Hang Tr©u , minh nào để giới thiệu ? T/d của phơng Hang Bà… ph¸p thuyÕt minh nµy? => Võa liÖt kª , gi¶i thÝch , so s¸nh , làm nổi bật sự trù phú , vẻ đẹp thơ ? Thắng cảnh Hơng Sơn còn đợc phong mộng của hang , núi vầ toàn cảnh dãy tÆng lµ g×? H¬ng S¬n. ? Trong văn bản só s/d những từ ngữ địa phơng , em hãy chỉ ra những từ ngữ đó?.

(202) - Nói DÑo ( vÑo) Dông m¸t ( vông m¸t). III. Tæng kÕt . - Nghệ thuật : Từ ngừ địa ph¬ng . Sö dông ®a d¹ng c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m. - - Nội dung : vẻ đẹp kì vĩ cña d·y H¬ng S¬n. IV. LuyÖn tËp.. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : - Qua v¨n b¶n h«m nay em h·y giíi thiÖu vÒ Chïa H¬ng b»ng 1 ®o¹n v¨n ? - Lễ hội Chùa Hơng đợc tổ chức năm nào? - Thắng cảnh Hơng Sơn thuộc địa phận huyện nào? - Bài học hôm nay đã bồi đắp cho em những tình cảm gì? V. Híng dÉn dÆn dß: Bµi cò: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ v¨n thuyÕt minh. - Tìm hiểu các di tích, thắng cảnh khác ở địa phơng Bµi míi: - §äc kÜ v¨n b¶n: HÞch tíng sÜ. - Trả lời câu hỏi phần đọc hiểu văn bản: bố cục , tác giả , tác phẩm, nội dung của văn bản, hịch là thể loại do ai viết , viết để làm gì, ….. TuÇn 24 Ngµy So¹n5/2/10 TiÕt 93, 94.. HÞch tíng sÜ. (TrÇn Quèc TuÊn ) A. Môc tiªu: 1/.KiÕn thøc : Cảm nhận đợc lòng yêu nớc bất khuất của Trần Quốc Tuấn, của nhân d©n ta trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng ngo¹i x©m thÓ hiÖn qua lßng c¨m thï giÆc, tinh thÇn quyÕt chiÕn, quyÕt th¾ng kÎ thï x©m lîc. Nắm đợc đặc điểm cơ bản của thể hịch. Thấy đợc đặc sắc nghệ thuật v¨n chÝnh luËn cña HÞch Tíng SÜ. 2/. KÜ n¨ng : - §äc diÔn c¶m, ph©n tÝch gi¸ trÞ nghÖ thuËt c¶u bµi hÞch. 3/Thái độ :. Giáo dục HS: - Vận dụng bài học để viết văn nghị luận. Có sự kết hợp giữa t duy logic và t duy hình tợng, giữa lí lẽ và tình cảm, giáo dục học sinh tình cảm yêu đất nớc. B. Phơng pháp : Nêu vấn đề, thảo luận C. ChuÈn bÞ : 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi theo c©u hái híng dÉn. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định:.

(203) II. Bài Cũ: - Nêu những đặc điểm nỗi bật của thể “ Chiếu”? mục đích để lý công uẩn viết bài “ Chiểu dời đô”? Bài “ Chiếu dời đô” phản ánh kì vọng gì của nhà vua và của dân tộc Việt thời đó? III.Bµi míi: ĐVĐ Trong ba cuộc kháng chiến chống mông nguyên đời Trần thì cuộc kháng chiÕn thø 2 lµ gay go, quyÕt liÖt nhÊt. GiÆc cËy thÕ m¹nh, ngang ngîc, hèng h¸ch. Ta sôi sục căm thù, quyết tâm chiến đấu. Nhng hàng ngũ tớng sĩ cũng có ngời dao động, có t tởng cầu hòa. để cuộc chiến đấu giành thắng lợi, điều quan trọng là phải đánh bại những t tởng dao dộng, bàng quan, phải giành thế áp đảo cho t tởng quyết chiến, quyết thắng. Vì vậy Trần Quốc Tuấn, một danh tớng kiệt xuất thời Trần, đã viết bài HÞch nh»m khÝch lÖ tíng sÜ, nªu cao tinh thÇn quyÕt chiÕn, quyÕt th¾ng. Hoạt động 1: I/Đọc - Tìm hiểu chung - HS đọc kĩ chú thích (*) 1/ T¸c gi¶, t¸c phÈm: ? Em h·y nªu nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ TrÇn Quèc TuÊn? ? Em hãy nêu những đặc điểm chính của thể ? ? Hịch về hình thức, mục đích, t/ động? ? TrÇn Quèc TuÊn viÕt bµi “ HÞch tíng sÜ” nhằm mục đích gì? - Gi¸o viªn nhÊn m¹nh thªm vÒ hoµn c¶nh ra đời của bài hịch - GV hớng dẫn học sinh đọc với giọng phù hợp, cống gắng chuyển đổi giọng điệu thÝch hîp víi néi dung tõng ®o¹n. Chó ý tÝnh chÊt c©n xøng, nhÞp nhµng cña c©u v¨n biÒn ngÉu. - Lu ý chó thÝch 17, 18, 22, 23. ? Theo em cã thÓ chia bµi hÞch ra thµnh mÊy ®o¹n theo néi dung? ? Nªu néi dung c¬ b¶n cña mçi ®o¹n?. 1/ §äc, hiÓu tõ khã: a. §äc: b/ Tõ khã: c/ KÕt c©u: gåm 4 ®o¹n. §o¹n 1: Tõ ®Çu.....lu tiÕng tèt. §o¹n 2: Huèng chi....còng vui lßng. Đoạn 3: Các ngời....đợc không? §o¹n 4: Cßn l¹i.. TiÕt 94 Hoạt động 2 : III/Đọc - Tìm hiểu văn bản: ? Bµi hÞch thuéc kiÓu v¨n b¶n nµo? - V¨n b¶n nghi luËn? - HS đọc đoạn 1: nêu lại ý chính của đoạn. 1/ Nêu gơng sáng trong lịch sử: ? Những nhân vật đợc nêu gơng có địa vị Các nhân vật đợc nêu gơng có địa vị xã héi cao, thÊp kh¸c nhau, thuéc c¸c thêi x· héi nh thÕ nµo? đại khác nhau. ->đều sẳn sàng chết vì vua, vì chủ t? Tuy khác nhau nh vậy những ở họ có íng, kh«ng sî hiÓm nguy, hoµn những điểm chung nào để trở thàng gơng thµnh xuÊt s¾c nhiÖm vô. s¸ng cho mäi ngêi noi theo? ? §Ó më bµi t¸c gi¶ dïng phÐp liÖt kª dÉn chøng kÕt hîp víi nh÷ng c©u c¶m th¸n cã t¸c dông g×? dÉn chøng tiªu biÓu chÝnh x¸c t¨ng søc thuyÕt phôc vµ béc lé t×nh c¶m t«n => khÝch lÖ lßng trung qu©n ¸i quèc cña tíng sÜ thêi trÇn vinh. ? Theo em t¸c gi¶ nªu g¬ng s¸ng cña những bậc trung thần nghĩa sĩ để làm gì? ? HS đọc diễn cảm đoạn 2. ở đoạn này tác 2/ Tội ác của kẻ thù và lòng căm thù giÆc: gi¶ thÓ hiÖn luËn ®iÓm g×? ? Tội ác và sự ngang ngợc của kẻ thù đợc t¸c gi¶ lét t¶ nh thÕ nµo? - HS ph¸t hiÖn vµ chØ ra..

(204) ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ lêi v¨n kh¾c häa kÎ thï? ? Tác dụng của cách viết đó ? Khắc họa sinh động hình ảnh ghê tởm cña giÆc, gîi c¶m xóc c¨m phÉn. ? Qua đó hình ảnh kẻ thù hiện lên nh thế nµo? ? Lßng yªu níc c¨m thï giÆc cña TrÇn Quốc Tuấn thể hiện qua thái độ và hành động nh thế nào? qua đó bộc lộ thái độ gì cña ngêi viÕt? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÖu cña ®o¹n v¨n diÔn t¶ lßng c¨m thï? Thèng thiÕt t×nh c¶m. ? VÞ chñ tíng tù nãi lªn lßng m×nh sÏ cã tác dụng nh thế nào đối với tớng sĩ? Khơi gợi sự đồng cảm, đọng viên to lớn đối với tíng sÜ. ? HS đọc đoạn 3 và theo em đoạn 3 này có thÓ chia thµnh mÊy ®o¹n nhá? Giíi h¹n vµ néi dung cña mçi ®o¹n? 2 ®o¹n ? HS đọc đoạn từ “ Các ngời...muốn vui vẻ phỏng có đợc không? ? Mèi quan hÖ ©n t×nh gi÷a TrÇn Quèc TuÊn víi tíng sÜ lµ mèi quan hÖ trªn díi hay quan hệ bình đẳng của những ngời cùng c¶nh ngé? Quan hÖ chñ tíng vµ quan hÖ cïng c¶nh ngé. ? Mối quan hệ ân tình ấy đã khích lệ điều g× ë tíng sÜ? ? TrÇn Quèc TuÊn phª ph¸n lèi sèng sai lÇm nµo cña c¸c tíng sÜ? ? Không biết nhục, không biết lo cho chủ tớng và triều đình, ham thú vui tầm thờng, quªn danh dù vµ bæn phËn. ? Tác giả đã chỉ ra hậu quả của cách sống nµy nh thÕ nµo? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng v¨n cña ®o¹n nµy? Nghiªm kh¾c. ? HS đọc đoạn từ “ nay ta bảo thật...phỏng có đợc không? ? Bên cạnh việc phê phán thái độ, hành động sai của tớng sĩ, Trần Quốc Tuấn còn chỉ ra những việc đúng nên làm. Vậy đó là viÖc nµo? nªu cao tinh thÇn c¶nh gi¸c, biÕt lo xa, t¨ng cêng vâ nghÖ. ? Những việc làm trên đều nhằm mục đích g×?. Giäng v¨n mÜa mai, ch©m biÕm, ng«n tõ gîi h×nh, gîi c¶m, so s¸nh s©u s¾c. Nỗi bật sự bạo ngợc vô đạo, tham lam cña kÎ thï. Thái độ của tác giả: Căm ghét và khinh bỉ kẻ thù đau xót cho đất nớc. 3/. Phân tích phải trái làm rõ đúng sai: a). Nªu mèi ©n t×nh gi÷a chñ vµ tíng, phª ph¸n nh÷ng biÓu hiÖn sai trong hµng ngò tíng sÜ.. Nªu mèi quan hÖ ©n t×nh: khÝch lÖ ý thøc tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô cña mçi ngời đối với đạo vua tôi cũng nh tình cèt nhôc. Phª ph¸n thãi bµng quan, v« tr¸ch nhiÖm, vong ©n béi nghÜa.. Giäng v¨n: nãi th¼ng, mØa mai, chÕ giÔu võa ch©n t×nh. b). Khẳng định những hành động nên làm để tớng sĩ thấy rõ điều hay lẽ phải:. Mục đích: quyết chiến quyết thắng kẻ thï x©m lîc. NghÖ thuËt: dïng nh÷ng ®iÖp tõ, ®iÖp ng÷ t¨ng tiÕn, t¬ng ph¶n, liÖt kª, so sánh, câu văn biền ngẫu cân đối, nhịp nhµng, lÝ lÏ kÕt hîp t×nh c¶m.. ? Theo em trong hai đoạn trên tác giả đã thuyết phục ngời đọc, ngời nghe bằng thủ 4/. Nªu nhiÖm vô cÊp b¸ch khÝch lÖ ph¸p nghÖ thuËt g×? tinh thần chiến đấu:.

(205) ? Theo em v× sao TrÇn Quèc TuÊn cã thÓ nãi víi tíng sÜ r»ng “ Nõu c¸c ng¬i nghÞch thï”? chó thÝch. ? TrÇn Quèc TuÊn lµ tíng tµi, t¸c gi¶ cuèn s¸ch, đối lập thần chủ với nghịch thù cũng có nghĩa vạch rõ 2 con đờng sống và chết. ®iÒu nµy cho thÊy TrÇn Quèc TuÊn cã th¸i độ nh thế nào đối với tớng sĩ của ông và với kÎ thï? ? Theo em thái độ dứt khoát này có tác dụng gì? thanh toán những thái độ trù trừ, dao động trong tớng sĩ, động viên những ngời còn thờ ơ, do dự hãy đứng hẳn sang phÝa lùc lîng quyÕt chiÕn, quyÕt th¾ng. ? Đoạn 4 có tác động nh thế nào đến các tớng sĩ? ? Lịch sử chống quân xâm lợc thời trần đã chøng minh nh thÕ nµo cho chñ tr¬ng kªu gäi mäi ngêi häc tËp “ Binh th” cña TrÇn Quèc TuÊn?. Thái độ của Trần Quốc Tuấn: dứt khoát, cơng quyết, rõ ràng đối với các tíng sÜ. Quyết tâm chiến đấu, chiến thắng kẻ thï x©m lîc.. §éng viªn tíi møc cao nhÊt ý chÝ vµ quyết tâm chiến đấu của mọi ngời Quân dân đời Trần liên tiếp chiến thắng c¸c cuéc x©m l¨ng cña giÆc ngo¹i x©m thÕ kÜ XVIII. Hoạt động 3 : IV/ - Tổng kết: ? Em cảm nhận đợc những điều sâu sắc nào 1/. Nội dung: tõ néi dung bµi hÞch? ? Cuèi bµi hÞch t¸c gi¶ viÕt “ ta viÕt ra ...bông ta” theo em tíng sÜ thêi trÇn sÏ biÕt bông “ chñ tíng TrÇn Quèc TuÊn cña m×nh nh thÕ nµo qua bµi HÞch? Coi träng danh dù vµ bæn phËn, khinh ghÐt thãi cÇu an, hëng l¹c, c¨m thï gi¾c quyÕt chiÕn th¾ng kÎ thï, 2/. NghÖ thuËt: tha thiÕt víi vËn m¹nh d©n téc. ? Bài Hịch đợc đánh giá một trong những bµi nghÞ luËn xuÊt s¾c nhÊt cña v¨n häc cæ. ? ? VËy thµnh c«ng cña bµi hÞch nµy lµ g×? - Gọi 1 HS đọc to rõ ghi nhớ.. -. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : - Ph¸t biÓu c¶m nhËn vÒ lßng yªu níc cña TrÇn Quèc TuÊn thÓ hiÖn qua v¨n b¶n? V. híng dÉn dÆn dß : Bµi cò: Nắm kĩ đặc điểm của thể hịch. - N¾m néi dung vµ thµnh c«ng vÒ nghÖ thuËt cña bµi HÞch. - Suy nghĩ, rút ra đợc việc bản thân cần phải cố gắng để thể hiện lòng yªu níc. Bµi míi: - Xem trớc bài: “ Hành động nói”; Thế nào là hành động nói ? có những kiểu hành động nói nào? háy liệt kê các kiểu hành động nói? Ngµy So¹n :9/2/10. TiÕt 95. Hành động nói.

(206) A. Môc tiªu: 1/. KiÕn thøc : Hiểu đợc nói cũng là hành động, số lợng hành động nói khá lớn, nhng có thể quy lại thành một số kiểu nhất định. Có thể sử dụng nhiều kiểu câu đã học để thực hiện cùng một hành động nãi. 2/. KÜ n¨ng : Sử dụng các kiểu câu theo mục đích nói nhất định trong hoàn cảnh giao tiếp nhất định. 3/Thái độ : . Giáo dục HS: B. Phơng pháp : Qui nạp, Nêu vấn đề, đàm thoại C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu bµi, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bài Cũ: - Thế nào là câu phủ định, làm bài tập 4 câu c và câu d. III. Bµi míi: §V§ Trùc tiÕp. Hoạt động 1: I/ - Hành động nói là gì? - HS đọc kĩ đoạn trích (SGK) 1/ VÝ dô: ( SGK) ? LÝ Th«ng nãi víi Th¹ch Sanh nh»m môc 2/ NhËn xÐt: đích chính là gì? LÝ Th«ng nãi víi Th¹ch Sanh nh»m ? Câu nào thể hiện rõ nhất mục đích ấy? mục đích đẩy Thạch Sanh đi mình hởng Câu 3 trong lời nói Lí Thông có đạt đợc lợi? mục đích của mình không? Chi tiết nào thể hiện rõ điều đó? Có vì nghe Lí Thông nói, Th¹ch Sanh véi tõ gi¶ mÑ con LÝ Th«ng ra ®i. Lí Thông thực hiện mục đích-> bằng ? Lí Thông thực hiện mục đích của mình lời nói. b»ng ph¬ng tiÖn g×? ? Nếu hiểu hành động là “ Việc làm cụ thể Việc làm của Lí Thông là một hành của con ngời nhằm một mục đích nhất động vì nó là một việc làm có mục định” thì việc làm của Lí Thông có phải là đích. một hành động không? ? Qua ví dụ trên em hiểu hành động nói là 3/ Ghi nhớ: SGK g×? - Gọi 2 HS đọc to ghi nhớ. Hoạt động 2: II/ - Một số kiểu hành động nói thờng gặp: - HS đọc lại VD1: Mỗi câu còn lại trong lời VD1: Câu 1: Dùng để báo tin. nói của L.Thông còn nhằm những mục Câu 2: Dùng để đe dọa. đích nào khác? Câu 4: Dùng để hứa hẹn. - HS đọc kĩ VD II2 và chỉ ra hành động nói VD2: trong đoạn trích và cho biết mục đích của Câu 1: Hỏi. mỗi hành động? C©u 2: B¸o tin. ? Liệt kê các kiểu hành động nói mà em đã Câu 3, 4: Hỏi. biÕt qua ph©n tÝch? C©u 5, 6: Béc lé c¶m xóc. - Gọi 2 HS đọc to, rõ ghi nhớ Ghi nhí: SGK Hoạt động 3: III/ - Luyện Tập: ? Chỉ ra các hành động nói và mục đích của Bài tập 1: Về nhà. mỗi hành động nói trong những đoạn trích? Bài tập 2: - Gäi 3 HS lªn b¶ng lµm theo thø tù c©u a>c - HS kh¸c nhËn xÐt gi¸o viªn ®iÒu chØnh. Bµi tËp 3: ? §o¹n trÝch ë bµi tËp 3 cã ba tõ “ Høa” hãy xác định kiểu hành động nói đợc thực hiÖn trong mçi c©u Êy?.

(207) IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : - Đặt câu với hành động hỏi, điều khiển? V. Híng dÉn dÆn dß : Bµi cò: - N¾m ghi nhí, hiÓu vµ vËn dông trong viÖc giao tiÕp. - Lµm bµi tËp 3, 1 ( SGK). Bµi míi: - Xem l¹i v¨n thuyÕt minh chuÈn bÞ tiÕt tr¶ bµi: Cho hs viÕt l¹i kh¸i niÖm v¨n thuyÕt minh, c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh? Sö dông yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m trong v¨n thuyÕt minh,. Ngµy So¹n:2014/2/10 TiÕt 96. Tr¶ bµi lµm v¨n sè 5 A. Môc tiªu: 1/. KiÕn thøc: §¸nh gi¸ toµn diÖn kÕt qña häc bµi “ V¨n b¶n thuyÕt minh”. 2/. KÜ n¨ng: Ph¸t hiÖn læi vµ ch÷a lçi. 3/. Thái độ: Gi¸o dôc HSý thøc phª b×nh vµ tù phª b×nh B.Ph¬ng ph¸p: C. ChuÈn bÞ: 1/ GV: ChÊm, chän läc bµi hay, ph¸t hiÖn c¸c lçi thêng gÆp cña häc sinh 2/ HS: Xem l¹i v¨n b¶n thuyÕt minh. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bài Cũ: - Nêu đặc điểm của văn bản thuyết minh III. Bài mới: GV yêu cầu học sinh nhắc lại đề. Giáo viên ghi đề lên bảng. Yêu cầu học sinh xác định kiểu bài? Giới hạn vấn đề? Bµi viÕt cã thÓ vËn dông nh÷ng ph¬ng ph¸p thuyÕt minh nµo? Hoạt động 1: I/ - Nhận xét kết quả làm bài * u điểm: Phần lớn các em nắm đợc kiểu văn bản thuyết minh, tri thức đáng tin cậy, vËn dông tèt c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh, tr×nh bµy cã thø tù, hµnh v¨n chuÈn x¸c, sinh động. Dành nhiều thời gian đi sứu tầm tài liệu ở địa phơng. Tiªu biÓu: Th¶o, Nhung, Kh¸nh,Thanh TuÊn, Hång... * Hạn chế: Một số em cha xác định đúng kiểu bài, nhằm lẫn sang văn tự sự, miêu tả: ViÖt, L©m, Viªt , § minh T©n... * Yªu cÇu : - MB : Giíi thiÖu c¶nh …. - TB : + Vị trí địa lí + Những cảnh quan làm nên đặc sắc của danh lam thắng cảnh. + Những truyền thống lỉch sử, văn hoá gắn liền với đối tợng… + C¸ch thëng ngo¹n … - KB : C¶m nghÜ vÒ c¶nh …. Hoạt động 2: I/ - Đọc biểu dơng bài hay, ý hay, đoạn hay Giáo viên đọc hoặc chọn những em đọc hay, diễn cảm đọc bài và đoạn hay của các häc sinh. Hoạt động 3: III/ - Chữa lỗi: - Giáo viên đọc những bài vấp lỗi diễn đạt và lỗi về kiểu bài để học sinh nhËn xÐt - Chọn một số lỗi sai về chính tả, diễn đạt - Lçi vÒ bè côc: ThiÕu më bµi, kÕt bµi..

(208) Hoạt động 4: IV/ - Trả bài: Gi¸o viªn tr¶ bµi cho häc sinh. Còn thời gian, giáo viên cho học sinh tự phát hiện lỗi ở bài của nhau, sau đó tự ch÷a cho nhau. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : Văn bản thuyết minh là gì? nó có vai trò nh thế nào trong đời sống thực tế? V. Híng dÉn dÆn dß : Bµi cò: - Nắm lại kiểu văn bản thuyết minh về đặc điểm, hành văn, ngôn ngữ vµ ph¬ng ph¸p. - Tìm đọc các văn bản thuyết minh. Bµi míi: - Đọc văn bản: Nớc đại Việt ta - So¹n bµi theo c©u hái s¸ch gi¸o khoa: T¸c gi¶ ? ThÓ lo¹i ? näi dung của văn bản ? ý nghĩa của văn bản? Nghệ thuật đặc sắc của văn bản?. TuÇn 25 TiÕt 97.. Ngµy So¹n:23/2/10 Níc §¹i ViÖt Ta. (NguyÔn Tr·i ) A. Môc tiªu: 1/.KiÕn thøc: Thấy đợc đoạn văn có ý nghĩa nh lời tuyên ngôn độc lập của dân tộc ta thÕ kÜ XV. Thấy đợc phần nào sức thuyết phục của nghệ thuật văn chính luận NguyÔn Tr·i: LËp luËn chÆt chÏ, sù kÕt hîp gi÷a lÝ lÏ vµ thùc tiÓn. 2/. KÜ n¨ng : - Đọc diễn cảm, phân tích và cảm thụ đợc bài cáo. 3/Thái độ:. Giáo dục HS: - Có niềm tự hào về Việt Nam đất nớc Văn Hiến lâu đời B. Phơng pháp: Nêu vấn đề, thảo luận, đàm thoại C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi theo c©u hái híng dÉn. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II.Bài Cũ: - “ Hịch tớng sĩ “ của Trần Quốc Tuấn đợc viết theo kiểu văn bản nµo? theo em t¸c gi¶ ph¶n ¸nh néi dung g× ë bµi hÞch? III. Bµi míi: Năm lớp 7, các em đã học bài “ Sông núi nớc Nam” bài thơ đợc coi là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của đân tộc Việt Nam ta. Hôm nay các em lại đợc tìm hiểu một tuyên ngôn độc lập khác của dân tộc đợc viết sau “ sông núi nớc Nam” đó là “ Bình ngô đại cáo” để xem thử tác phẩm đã tiếp nối đồng thời phát triển điều gì so víi t¸c phÈm “ S«ng nói níc Nam” Hoạt động 1: I.Đọc - Tìm hiểu chung ? Từ những điều đã biết ở lớp 7 về tác giả 1/ Tác giả, tác phẩm NguyÔn Tr·i, h·y nªu nh÷ng ®iÓm nçi bËt - ( 1350- 1442) vÒ con ngêi nµy? nhµ yªu níc, anh hïng - Xem chó thÝch SGK NV7.

(209) d©n téc, danh nh©n v¨n hãa thÕ giíi. Lµ ngêi cã vai trß lín trong cuéc k/c chèng qu©n Minh, d©ng Lª Lîi ‘ B×nh Ng« §¹i C¸o’ víi chiÕn lîc t©m c«ng ; Thay Lª Lîi so¹n th¶o c«ng v¨n , th tõ giao tiÕp víi giÆc , cïng tíng lÜnh bµn b¹c qu©n mu-> lµ nhµ ngo¹i giao kiÖt xuÊt. - Học sinh đọc chú thích và cho biết những đặc điểm nỗi bật của thể cáo? ? Nã cã g× gièng vµ kh¸c thÓ chiÕu, hÞch. ? Bài cáo đợc Nguyễn Trãi viết trong hoàn c¶nh nµo? T¹i sao bµi c¸o l¹i mang ý nghĩa trọng đại? đợc xem nh bản tuyên ngôn độc lập của dân tộc sau đại thắng qu©n Minh: ? Cã thÓ gäi Níc §¹i ViÖt ta lµ v¨n b¶n nghị luận đợc không? Vì sao? Đợc coi là bản tuyên ngôn độc lập của nớc ta sau đại th¾ng qu©n Minh. - §Æc ®iÓm næi bËt cña c¸o: SGK 67. Lµ thÓ v¨n cæ , vua chóa , tíng lÜnh dùng để trình bày , công bố 1 kết quả hay 1 sù nghiÖp. ( Gièng thÓ chiÕu lµ đều là văn chính luận cổ , là văn hùng biện do vua chúa , tớng lĩnh dùng để ban bè mÖnh lÖnh hoÆc kªu gäi tuíng sĩ, nhân dân. đều là biền văn . Khác : ChiÕu lµ ban bè mÖnh lÖnh, HÞch kªu gọi , khích lệ, cổ động.., còn Cáo : c«ng bè kÕt qu¶ 1 sù nghiÖp. - §îc viÕt 17/2014/1428.. - GV hớng dẫn học sinh đọc với giọng trang träng, hïng hån,, tù hµo. GV gọi 2 HS đọc và HS khác nhận xét. Học sinh đọc các từ khó, chú ý chú thích Là văn bản nghị luận vì đợc viết theo 1, 2, 3, 4. ph¬ng thøc lËp luËn, lÊy lÝ lÏ, dÉn Nªu vÞ trÝ ®o¹n trÝch? chứng để làm rõ tinh thần độc lập dân tộc, thuyết phục ngời đọc ngời nghe. 2. §äc vµ hiÓu tõ khã. 3. Bè côc: Bµi c¸o cã 4 phÇn: Nªu luËn đề chính nghĩa; Vạch rõ tội ác của kÎ thï; KÓ l¹i qu¸ tr×nh kh¸ng chiÕn; Tuyªn bè chiÕn th¾ng , nªu cao chÝnh nghÜa. - §o¹n trÝch n»m ë phÇn ®Çu v¨n b¶n . cã 2 ý : 2 c©u ®Çu nªu t tëng nh©n nghÜa; nh÷ng c©u sau chøng minh nÒn v¨n hiÕn cña §¹i ViÖt… Hoạt động 2: III .Đọc - Tìm hiểu văn bản:. ? Cèt lâi t tëng nh©n nghÜa cña NguyÔn 1/ T tëng nh©n nghÜa cña cuéc kh¸ng Tr·i lµ g×? chiÕn: -Yªn d©n. -Trõ b¹o ? Theo em d©n ë ®©y lµ ai? ? KÎ b¹o ngîc lµ ai? D©n lµ nh©n d©n níc - §¹i ViÖt ta, kÎ b¹o ngîc lµ kÎ x©m lîc Nhµ Minh. ? Nh vậy hành động trừ bạo có liên quan Trừ giặc Minh bạo ngợc để giữ yên đến yên dân nh thế nào? Muốn cho dân cuộc sống cho dân vui , an hëng th¸i b×nh th× ®iÕu ph¹t lµ th- Nh©n nghÜa cã nghÜa lµ lo cho d©n, v× ¬ng d©n trõ b¹o => §ã lµ v× d©n, lo cho d©n, nh©n nghÜa g¾n liÒn víi yªu níc chèng ngo¹i x©m. d©n..

(210) ? Từ đó có thể hiểu nội dung t tởng nhân nghĩa đợc nêu trong “ Bình ngô đại cáo” nh thÕ nµo? “ Bình ngô đại cáo” là bản tổng kết cuộc kh¸ng chiÕn th¾ng lîi chèng qu©n Minh, đợc mở đầu bằng t tởng nhân nghĩa. Từ đó em hiÓu g× vÒ tÝnh chÊt cña cuéc kh¸ng chiÕn vµ t tëng cña ngêi viÕt bµi c¸o nµy? ? Nh vËy ta thÊy t tëng cña t¸c gi¶ cã g× kÕ thõa vµ ph¸t triÓn t tëng nh©n nghÜa cña nho gi¸o ? Nh©n nghÜa theo q.niÖm cña nho giáo là đạo lí , tình thơng giữa con ngời vói nhau. Tác giả tiếp thu t tg nhân nghÜa theo híng lÊy lîi Ých cña nh©n d©n lµm gèc, yªu níc, th¬ng d©n, chèng x©m lợc , đó cũng chính là tính chất của cuộc kh¸ng chiÕn nµy. - HS đọc 8 câu còn lại. ? Sau khi nªu nguyªn lÝ nh©n nghÜa, Nguyễn Trãi tiếp tục khẳng định đều gì? ? NguyÔn Tr·i nªu ra nh÷ng yÕu tè c¨n bản nào để xác định độc lập chủ quyền cña d©n téc? ? Nh vËy so víi v¨n b¶n Nam Quèc S¬ Hµ cña LÝ Thêng KiÖt th× quan niÖm vÒ quèc gia, dân tộc của Nguyễn Trãi đã có sự phát triển nh thế nào? Lý Thờng Kiệt xác định chñ yÕu trªn hai yÕu tè l·nh thÓ vµ chñ quyÒn cßn NguyÔn Tr·i cã thÕm ba yÕu tè. ? §Ó t¨ng søc thuyÕt phôc cho bµi c¸o nghÖ thuËt v¨n chÝnh luËn cña NguyÔn Trãi có điểm gì đáng lu ý?. TÝnh chÊt cña cuéc kh¸ng chiÕn chÝnh nghÜa phï hîp lßng d©n. T tëng: Th©n d©n tiÕn bé. 2/ Khẳng định chân lí về sự tồn tại độc lËp chñ quyÒn cña d©n téc §¹i ViÖt: Yếu tố xác định độc lập chủ quyền: Nền văn hiến lâu đời. L·nh thæ riªng. Phong tôc tËp qu¸n riªng. LÞch sö riªng. Chế độ riêng.. - NghÖ thuËt: C©u v¨n biÒn ngÉu + phÐp so s¸nh. Khẳng định sự độc lập tự chủ của Đại ViÖt T táng, t×nh c¶m cña t¸c gi¶: §Ò cao ý thức độc lập Đại Việt, tự hào dân tộc.. ? Qua ®©y t tëng tÝnh chÊt nµo cña t¸c gi¶ béc lé? - HS đọc đoạn cuối. ? Tác giả đã lấy những dẫn chứng nào để chøng minh cho søc m¹nh cña chÝnh nghÜa? ? Theo em c¸c c©u v¨n biÒn ngÉu nµy cã t¸c dông g×? ? §o¹n cuèi nµy béc lé t×nh c¶m g× cña ngêi viÕt? NiÒm tù hµo d©n téc.. 3/. Khẳng định sức mạnh của nguyên lí chính nghĩa, sức mạnh của chân lí độc lËp d©n téc: C©u v¨n biÒn ngÉu: lµm nçi bËt c¸c chiến công của ta và thất bại của địch.. Hoạt động 4: IV/ - Tổng kết: ? §äc phÇn ®Çu cña bµi “ B×nh ng« dËi 1/. Néi dung: c¸o” em hiÓu nh÷ng ®iÒu s©u s¾c nµo vÒ níc §¹i ViÖt ta? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ thµnh c«ng trong 2/. NghÖ thuËt: c¸ch sö dông dÉn chøng, c¸ch lËp luËn? ? Qua bµi häc nµy, em hiÓu g× vÒ t¸c gi¶ NguyÔn Tr·i? §¹i diÖn tinh thÇn nh©n nghÜa tiÕn bé, giµu t×nh c¶m vµ ý thøc d©n téc, giµu lßng yªu níc th¬ng d©n. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ :.

(211) -. - Đọc diễn cảm bài “ Bình ngô đại cáo”. V. Híng dÉn dÆn dß: Bµi cò: N¾m néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi. - §äc thuéc lßng v¨n b¶n - Lµm bµi tËp phÇn luyÖn tËp. H·y kh¸i qu¸t tr×nh tù lËp luËn cña ®o¹n trÝch? Nguyªn lÝ nh©n nghÜa-> Yªn d©n-> cã v¨n hiÕn l©u đời, lãnh thổ riêng, phong tục riêng, lịch sử riêng -> Trõ b¹o Bµi míi: - Xem trớc bài: “ Hành động nói tiết 2” : Cách thức thực hiện hành động nói? Ngµy So¹n:28/2/10. TiÕt 98. Hành động nói (tiếp) A. Môc tiªu: 1/.KiÕn thøc : Cách thực hiện hành động nói, xét trong quan hệ với các kiểu câu đã häc. 2/. KÜ n¨ng : Thực hiện hành động nói trực tiếp hoặc gián tiếp 3/.Thái độ : Giáo dục HS: Biết cách thực hiện hành động nói phù hợp với tình huống giao tiếp. B. Ph¬ng ph¸p: Qui n¹p C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu bµi, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bài Cũ: - Hành động nói là gì? có những kiểu hành động nói nào?. III. Bµi míi: §V§ Trùc tiÕp. Hoạt động 1: I/ - Cách thực hiên hành động nói - GV cho học sinh đọc kĩ đoạn văn. 1/ Đọc đoạn văn và đánh dấu vào bảng - Sau đó làm theo yêu cầu phần I (SGK) tæng hîp - Câu 4, 5 dùng để ( Cầu khiến, điều khiển). - - Các câu còn lại dùng để trình 2/ LËp b¶ng tr×nh bµy quan hÖ 4 kiÓu bµy. Tơng tự mẫu ở I1 (SGK), giáo viên gợi ý câu đã biết với 5 kiểu hành động nói: 3/ Ghi nhí: SGK häc sinh lËp b¶ng theo yªu cÇu (SGK). - Sau đó học sinh tự cho ví dụ minh họa. Hoạt động 2: II/ - Luyện tập: - Học sinh đọc nội dung bài tập 1 (SGK). Bµi tËp 1: ? Câu nghi vấn đứng cuối đoạn văn trong “ Hịch tớng sĩ” dùng để khẳng định hay phủ định điều đợc nêu ra trong câu ấy. Câu nghi vấn mở đầu đoạn dùng để nêu vấn đề cho tớng sĩ chuẩn bị t tởng nghe phần lí giải của m×nh. - Học sinh đọc nội dung bài tập 2 (SGK). ? Xác định những câu trần thuật có mục Bài tập 2: Dùng câu trần thuật để kêu gọi nh vậy đích cầu khiến? HS tìm. lµm cho quÇn chóng thÊy gÇn gòi víi ? Tác dụng của hình thức diễn đạt ấy?.

(212) l·nh tô vµ thÊy nhiÖm vô l·nh tô giao cho chÝnh lµ nguyÖn väng cña m×nh ? Học sinh đọc bài tập 4 (SGK). Thảo luận- Bài tập 4: > nªn chän ph¬ng ¸n b, e. ? Học sinh nghiên cứu, tìm hiểu để chọn Bài tập 5: hành động phù hợp với tình huống (SGK- Chọn câu: C BT5 ®a ra). ? Sau đó yêu cầu học sinh giải thích cho sự lùa chän cña m×nh. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : - Có những cách nào để thực hiện hành động nói V. Híng dÉn dÆn dß : Bµi cò: - N¾m néi dung bµi häc tiÕt 1, 2 - Lµm bµi tËp 3( SGK). Bµi míi: - ¤n l¹i v¨n b¶n nghÞ luËn - Xem tríc bµi “ ¤n tËp vÒ luËn ®iÓm”: ThÕ nµo lµ luËn ®iÓm? Mèi quan hÖ gi÷a luËn ®iÓm víi quan hÖ cÇn gi¶i quyÕt? Mèi quan hÖ gi÷a luËn ®iÓm víi c¸c luËn ®iÓm trong bµi?. Ngµy So¹n:28/2/10 TiÕt 99.. ¤n tËp vÒ luËn ®iÓm. A. Môc tiªu: 1/. KiÕn thøc : Nắm vững hơn nữa khái niệm luận điểm, tránh đợc những sự hiểu lầm mµ c¸c em th¬ng m¾c ph¶i. Thấy rõ hơn mối quan hệ giữa luận điểm với vấn đề nghị luận và giữa c¸c luËn ®iÓm víi nhau trong mét bµi v¨n nghÞ luËn 2/. KÜ n¨ng: Phân biệt luận điểm với vấn đề nghị luận. 3/Thái độ:. Giáo dục HS thái độ học tập B.Phơng pháp: Nêu vấn đề, thảo luận C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu bµi, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bµi Cò: III. Bµi míi: §V§ Trùc tiÕp. Hoạt động 1: I/ - Khái niệm về luận điểm ? LuËn ®iÓm lµ g×? 1/ Kh¸i niÖm vÒ luËn ®iÓm: ? Lựa chọn câu trả lời đúng trong các câu ở - Là t tởng , quan điểm , chủ trơng của môc 1? ngêi viÕt ®a ra trong bµi v¨n nghÞ luËn. - Chọn câu c ( vì a, b là vấn đền) ? Bµi ( Tinh thÇn yªu níc…ta) cña HCM cã nh÷ng luËn ®iÓm nµo? 2/ Xác định luận điểm trong bài Tinh - D©n ta cã mét lßng nång nµn yªu níc. thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta a.Tinh thÇn yªu níc cña nh©n ta cã c¸c - LÞch sö ta….chøng tá tinh thÇn yªu níc. luËn ®iÓm sau: - §ång bµo ta ngµy nay….tríc. - TruyÒn thèng yªu níc cña nh©n ta. - Tinh thÇn yªu níc….cña quý. - Chó ý ph©n biÖt l®iÓm xuÊt ph¸t dïng lµm + TruyÒn thèng yªu níc trong lØch sö. c¬ së cña l®iÓm chÝnh dïng lµm kÕt luËn + TruyÒn thèng yªu níc trong cuéc k/c.

(213) cña bµi. ? “ Chiếu dời đô” có phải là văn bản nghị luËn hay kh«ng? Nã cã nh÷ng luËn ®iÓm nµo?. chèng Ph¸p. - NhiÖm vô cña ngêi d©n ( thùc hµnh viÖc yªu níc , ph¸t huy truyÒn thèng = c«ng viÖc cô thÓ) b. Xác định luận điểm trong bài Chiếu dời đô. - LĐ 1: Các triều đại trớc đây đã nhiều lần thay đổi kinh đô. - L§ 2: Thµnh §¹i La cã nhiÒu thuËn lợi , lợi thế cho việc định đô. => Thuyết phục : dời đô là cần thiết nªn lµm ngay. 3. Ghi nhí 1 – SGK trang 75. - Học sinh đọc ghi nhớ ? Lµm bµi tËp nhanh theo nhãm – BT1 - LĐ : Nguyễn Trãi tinh hoa của đất nớc , dân tộc và thời đại lúc đó... Hoạt động 2: II/ - Mối quan hệ giữa luận điểm và mối quan hệ cần giả quyết: ? Vấn đề đợc đặt ra trong “ Tinh thần yêu níc ….” Lµ g×? tinh thÇn yªu níc cña nh©n ta? ? Có thể làm sáng tỏ vấn đề đó nếu trong bài tác giả chỉ đa ra luận điểm: “ đồng bào ta ngµy nay cã lßng yÕu níc nång nµn”-> không đủ làm rõ vấn đề. ? Trong bài “ Chiếu dời đô” vấn đề gì đợc đặt ra? Cần phải dời đô đến Đại la Trong bµi v¨n nghÞ luËn: luËn ®iÓm cÇn ? GV nêu câu hỏi (b) SGK? Không đủ làm phải phù hợp với yêu cầu giải quyết vấn sáng tỏ vấn đề-> không đạt đợc mục đích. đề, đủ để làm sáng tỏ vấn đề. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ mèi quan hÖ gi÷a luận điểm với vấn đề cần giải quyết trong bµi v¨n nghÞ luËn Hoạt động 3: III/ - Mối quan hệ giữa các luận điểm trong bài văn nghị luận - GV cho HS đọc kĩ nội dung ở mục III1 (SGK). Hệ thống 1 đạt đợc các điều kiện ghi trong môc III1. - Hệ thống 2 không đạt vì: những luận ®iÓm cha chÝnh x¸c, cha phï hîp. ? Em rót ra kÕt luËn g× vÒ luËn ®iÓm vµ mèi - Trong bµi v¨n nghÞ luËn, luËn ®iÓm lµ quan hÖ gi÷a c¸c luËn ®iÓm trong bµi v¨n 1 hÖ thèng cã liªn kÕt :cÇn ph¶i chÝnh nghÞ luËn? x¸c, g¾n bã chÆt chÏ víi nhau. - GV cho HS đọc to, rõ ghi nhớ (SGK) - S¾p xÕp theo tr×nh tù hîp lÝ : l® tríc lµ c¬ së cho luËn ®iÓm sau ; l® sau ph¸t huy kq luËn ®iÓm tríc. Hoạt động 4: IV/ - Luyện tập Gîi ý HS lµm bµi tËp 2 (SGK) - a. Lùa chän luËn ®iÓm - b.S¾p xÕp l®: + Níc ta lµ níc v¨n hiÕn cã truyÒn thống gd lâu đời. + Gi¸o dôc… tiÕn bé XH. + Gd y¹o c¬ së cho sù t¨ng trëng kt. + Gd gãp phÇn b¶o vÖ MT sèng . + Gd đào tạo thế hệ ngời xd tơng lai..

(214) + TrÎ em h«m nay …. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : - HS đọc lại ghi nhớ. V. Híng dÉn dÆn dß: Bµi cò: - N¾m néi dung bµi häc, lµm bµi tËp 1 (SGK). - Lµm bµi tËp 3, 1 ( SGK). Bµi míi: - Chuẩn bị bài viết đoạn văn. Chọn 1 luận điểm ở đề a phần 2 để triển khai đoạn văn. Chuyển đổi những đoạn văn đã viết thành những đoạn cã c¸ch tr×nh bµy kh¸c nhau.. TiÕt 100.. Ngµy So¹n:2/3/2010 ViÕt ®o¹n v¨n tr×nh bµy luËn ®iÓm. A. Môc tiªu: 1/. KiÕn thøc : Nhận thức đợc ý nghĩa quan trọng của việc trình bày luận điểm trong mét bµi v¨n nghÞ luËn. BiÕt c¸ch viÕt ®o¹n v¨n tr×nh bµy mét luËn ®iÓm theo c¸c c¸ch diÔn dÞch vµ quy n¹p 2/. KÜ n¨ng : Kĩ năng viết đoạn văn, kĩ năng xác định câu chủ đề, ý chủ đề. 3/Thái độ :. Giáo dục HS: Cã ý thøc tÝch cùc vµ tù gi¸c B. Ph¬ng ph¸p: 1/ GV:Nghiªn cøu bµi, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. C. KiÓm tra bµi cò: 1/ ổn định: 2/ Bµi Cò: LuËn ®iÓm lµ g×? cã mÊy c¸ch tr×nh bµy ®o¹n v¨n thêng gÆp? D. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy: Bµi míi: §V§ Trùc tiÕp. Hoạt động 1: I/ - Trình bày luận điểm thành một đoạn văn nghị luận - HS đọc kĩ đoạn văn trong SGK 1/ VÝ dô: ? Đâu là câu chủ đề ( câu nêu luận điểm) 2/ Nhận xét: Xác định câu chủ đề: “ Thật là chốn tụ trong mçi ®o¹n v¨n? ? Câu chủ đề của từng đoạn đợc đặt ở vị trí hội muôn đời” -> VÞ trÝ: Cuèi ®o¹n. nµo? Câu chủ đề: đồng bào ta ngày nay...ngµy tríc”. ? Đoạn nào đựoc viết theo cách diễn dịch, đoạn a: quy nạp. ®o¹n nµo dùoc viÕt theo c¸ch quy n¹p? dÊu ®o¹n b: diÔn dÞch. hiÖu nµo gióp em dÔ dµng nhËn biÕt 2 d¹ng đoạn văn trên? vị trí câu chủ đề. ? Ph©n tÝch diÔn dÞch vµ quy n¹p trong mçi ®o¹n v¨n? - GV cho HS đọc ghi nhớ ( điểm 1, 2 ) lập Xét ví dụ 2: luËn lµ g×? ? Tìm luận điểm và cách lập luận trong Luận điểm……chất chó đểu giả của.

(215) ®o¹n v¨n? GV gîi ý HS t×m c¸c luËn cø. ? C¸ch lËp luËn trong ®o¹n v¨n cã lµm cho luËn ®iÓm trë nªn s¸ng tá, chÝnh x¸c, cã søc thuyÕt phôc m¹nh mÏ kh«ng? ? GV nªu tiÕp c©u hái d (SGK)? Lµm cho ®o¹n v¨n xo¸y vµo ý chung, lµm cho b¶n chất thú vật của địa chủ hiện ra thành hình ¶nh râ rµng, lÝ thó. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng c¸ch sö dông tõ ng÷ trong ®o¹n v¨n ? - Có đó là cách thhức để Ntuân làm cho ®o¹n v¨n cña m×nh võa xoay vµo 1 ý chung vừa khiến cho cho bản chất thú vật của địa chñ hiÖn ra thµnh h×nh ¶nh râ rµng vµ lÝ thó. - GV cho HS đọc ghi nhớ (SGK).. giai cÊp nã. Luận cứ: + Vợ chồng địa chủ cũng yêu gia sóc. + NghÞ QuÕ gië giäng chã m¸ víi mÑ con chÞ DËu. chính xác đầy đủ, chân thực-> đựoc s¾p xÕp mét c¸ch hîp lÝ.  lµm s¸ng tá nçi bËt luËn ®iÓm.. - Diễn đạt : + ph¶i lùa chän tõ ng÷ , h×nh ¶nh. + Lêi v¨n trong s¸ng , dÔ hiÓu. 3. Ghi nhí: SGK. Hoạt động 2: II/ - Luyện tập: ? Đọc 2 câu văn sau (SGK) và diễn đạt ý Bài tập 1: mçi c©u thµnh mét luËn ®iÓm ng¾n gän, râ? a). CÇn tr¸nh lçi viÕt dµi dßng khiÕn ngời đọc khó hiểu. b). N .Hång thÝch truyÒn nghÒ cho b¹n trÎ. ? HS đọc kĩ nội dung bài tập 2 Bµi tËp 2. Lu ý tr×nh tù t¨ng tiÕn cña luËn cø. LuËn ®iÓm: T.Hanh lµ mét ngêi tinh l¾m. 2 luận cứ: đã ghi đợc….quê hơng. Th¬ T.Hanh…cvËt.” Bµi tËp 3 a. ? GV yªu cÇu mçi HS viÕt ®o¹n v¨n ng¾n triÓn khai luËn ®iÓm a IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶: - Khi tr×nh bµy luËn ®iÓm trong ®o¹n v¨n nghÞ luËn cÇn chó ý ®iÒu g×?. V. Híng dÉn dÆn dß : Bµi cò: - Nắm kiểu văn bản nghị luận đã học ở lớp 7. - Häc c¸ch lËp luËn ë bµi häc, n¾m ghi nhí. - Lµm bµi tËp 4, 3b. Bµi míi: - §äc v¨n b¶n, so¹n bµi: Bµn luËn vÒ phÐp häc. ThÕ nµo lµ thÓ tÊu ? Trình bày hiểu biết về tác giả? Nội dung của văn bản là gì? Mục đích cña viÖc hoc? Phª ph¸n thãi häc nµo? Bµn vÒ nh÷ng c¸ch häc nµo?. TuÇn 26 TiÕt 101.. Ngµy So¹n:3/3/2010. Bµn luËn vÒ phÐp häc A. Môc tiªu: 1/. KiÕn thøc: Thấy đợc mục đích, tác dụng của việc học chân chính: học để làm ngời, học để biết và làm, học để góp phần làm cho đất nớc hng thịnh, đồng thời thấy đợc t¸c h¹i cña lèi häc chuéng h×nh thøc, cÇu danh lîi...

(216) Nhận thức đợc phơng pháp học tập đúng, kết hợp học với hành. Học tập cách lập luận của tác giả, biết cách viết bài văn nghị luận theo chủ đề nhất định 2/. KÜ n¨ng : 3/Thái độ: . Giáo dục HS xác định đợc mục đích của việc học và có ý thức học tËp tèt. B .Phơng pháp: Nêu vấn đề, thảo luận C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi theo c©u hái híng dÉn. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bài Cũ: - Đọc thuộc lòng văn bản “ Nớc đại việt ta” văn bản đó có ý nghã nh thế nào? Nớc đại việt ta khẳng định điều gì? III. Bµi míi: §V§ Trùc tiÕp Hoạt động 1: I/Đọc- Tìm hiểu chung - HS đọc chú thích (*) 1/ T¸c gi¶, t¸c phÈm : ? Em h·y nªu nh÷ng nÐt nçi bËt vÒ t¸c gi¶ NguyÔn ThiÖp? ? Em h·y cho biÕt v¨n b¶n trªn cã xuÊt xø XuÊt xø: §Æc ®iÓm cña thÓ tÊu. nh thÕ nµo? ? Em h·y nªu nh÷ng ®iÓm nçi bËt cña thÓ 2. §äc vµ t×m hiÓu tõ khã, bè côc. tÊu? ? V¨n b¶n nµy thuéc kiÓu v¨n b¶n nµo em a. Tõ khã : đã học? Kiểu văn bản nghị luận. - GV hớng dẫn học sinh đọc với giọng chân b. bè côc : t×nh, bµy tá thiÖt h¬n, võa tù tin vµ võa khiªm tèn. - Lu ý chó thÝch 2, 3 ? Theo em dùa vµo néi dung cã thÓ chia v¨n b¶n thµnh mÊy ®o¹n Hoạt động 2: III/Đọc - Tìm hiểu văn bản: ? HS đọc đoạn 1 và cho biết nội dung đề 1/ Mục đích chân chính của việc học: cËp ë ®o¹n nµy? - Ngäc so s¸nh víi ngêi => Ngäc mµi ? Trong câu văn biền ngẫu “ Ngọc không thành đò vật. Ngời học mới thành đạo.( mài…rõ đạo” tác giả bài tỏ suy nghĩ gì về Đạo là lẽ đối xử của ngời với ngời) viÖc häc? =>ChØ cã häc tËp con ngêi míi trë nªn tốt đẹp, không thể không học tập mà trở thành ngời tốt đẹp-> học tập là 1 ? Tác giả cho rằng đạo học của kẻ đi học là quy luật trong cuộc sống con ngời. học luân thờng đạo lí để làm ngời. Em hiểu đạo học này nh thế nào? đó là đọa tam cơng ngũ thờng. ? Nh vậy mục đích của việc học là gì? theo em quan niệm về mục đích của đạo - Học để làm ngời. học nh thế có điểm nào tích cực mà việc ( Tích cực: coi trọng mục tiêu đạo đức häc ngµy nay cÇn ph¶i ph¸t huy? Cã ®iÓm cña viÖc häc. Tiªn häc lÓ, hËu häc v¨n. nµo cÇn ph¶i bæ sung? Cần bổ sung: không chỉ rèn đạo đức mµ cßn rÌn n¨ng lùc trÝ tuÖ.) ( GV cho học sinh thảo luận nhóm” tiếp đó, tác giả phê phán lối học nào? tác giả đã chỉ ra những biểu hiện sai trái trong lối học đó lµ g×? Vëy theo em NT quan niÖm thÕ nµo lµ lèi häc chuéng h×nh thøc? Häc thuéc lßng c©u ch÷ mµ kh«ng hiÓu néi dung, chØ cã c¸i danh mµ kh«ng cã thùc chÊt.. 2/ Phª ph¸n nh÷ng lÖch l¹c sai tr¸i trong viÖc häc: - Học :Không chú ý đến nội dung, học v× danh lîi cña b¶n th©n. Häc h×nh thøc..

(217) ? Vậy TN là lối học cầu danh lợi? Học để có danh tiếng, đợc trọng vọng, đợc lợi lộc. ? T¸c h¹i mµ lèi häc lÖch l¹c, sai tr¸i g©y ra lµ g×? ? Thùc tÕ cña viÖc häc hµnh cña häc sinh ngµy nay cã ®iÒu g× khiÕn em suy nghÜ? HS tù tr¶ lêi theo c¶m xóc. NhËn xÐt cña em vÒ đặc điểm lời văn trong đoạn này? những c©u ng¾n, liªn kÕt chÆt chÏ-> m¹ch l¹c roc rµng. Sau khi phê phán lối học lệch lạc, tác giả đã khẳng định điều gì? ? Đầu tiên tác giả đề xuất điều gì qua câu: “ Cói xin tõ nµy ………mµ ®i häc”? ? Đầu tiên tác giả đề xuất điều gì qua câu: “ Cói xin tõ nay ……mµ ®i häc”? ( Liªn hÖ víi tin thÇn hiÕu häc cña nh©n d©n ta, chÝnh s¸ch khuyÕn häc cña nhµ níc” ? T¸c gi¶ cßn bµn vÒ c¸ch häc, ph¬ng ph¸p häc tËp cô thÓ nh thÕ nµo? ? Phơng pháp học tập mà NT đề cập đến, hiÖn nay cßn cã gi¸ trÞ thùc tÕ kh«ng? Thö nªu nhËn xÐt cña em?. T¸c h¹i: Chóa tÇm thêng ; thÇn nÞnh hãt=> HËu qu¶: níc mÊt nhµ tan. §¶o lén gi¸ trÞ con ngêi, kh«ng cßn cã ngêi tài, đức, dẫn đất nớc đến thảm họa.. 3/. Khẳng định quan điểm và phơng pháp đúng đắn trong học tập: - Việc học phải đợc phổ biến rộng kh¾p: më thªm trêng, më réng thµnh phÇn ngêi häc, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ngêi häc. - ViÖc häc ph¶i b¾t ®Çu b»ng nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n, cã t¸c dông nÒn t¶ng. - Ph¬ng ph¸p häc tËp tuÇn tù tiÕn lªn, tõ thÊp lªn cao, häc réng nghÜ s©u, biÕt tãm lîc nh÷ng ®iÒu c¬ b¶n nhÊt, cèt yÕu nhÊt, kÕt hîp häc víi hµnh. 4/. T¸c dông cña viÖc häc ch©n chÝnh: - §¹o thµnh -> ngêi tèt nhiÒu -> triÒu đình ngay ngắn-> thiên hạ thịnh trị. =>§Êt níc nhiÒu nh©n tµi. ? Tác dụng to lớn của việc học chân chính Giữ vững đạo đức. Chế độ vững mạnh. lµ g×? Quèc gia hng thÞnh.. ? §èi víi ngµy nay, viÖc häc ch©n chÝnh, theo em sÏ ®em l¹i nh÷ng t¸c dông g×? ? §»ng sau nh÷ng lÝ lÏ bµn luËn … t¸c gi¶ thể hiện thái độ ntn? - §Ò cao t¸c dông cña viÖc häc ch©n chÝnh. - Tin tởng ở đạo học chân chÝnh. - Kì vọng về tơng lai đất nớc. Hoạt động 4: IV/ - Tổng kết: ? Qua nh÷ng lêi tÊu tr×nh cña NguyÔn 1/. Néi dung: Thiếp về phép học, em thu nhận đợc những điều sâu xa nào về đạo học của cha ông Dùa trªn sù thËt vÒ viÖc häc ë níc ta ngµy tríc? ? Em có cho rằng những điều của Nguyễn lúc đó, sự cần thiết phải thay đổi việc học đợc viết ra bằng tâm huyết ThiÖp lµ vu v¬ kh«ng? V× sao? Kh«ng. ? Từ đó em hiểu gì về Nguyễn Thiệp? Ngời s¸ng suèt, häc r«ng, hiÓu s©u, lµ ngêi trÝ thức yêu nớc, quan tâm đến vận mệnh đất níc tõ viÖc häc, ngêi träng ch÷, träng tµi. ? Theo em nh÷ng lêi tÊu tr×nh cña NguyÔn 2/. NghÖ thuËt: Thiệp có ý nghĩa nh thế nào đối với việc häc ngµy nay. Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶..

(218) IV.§¸nh gi¸ kÕt qu¶ : - Thử xác định trình tự lập luận của bài văn bằng một sơ đồ. - Mục đích của việc học=> Phân tích việc học; khẳng định quan điểm , phơng pháp học đúng đắn=> Tác dụng của việc học chân chính. V. Híng dÉn dÆn dß : Bµi cò: - N¾m néi dung bµi häc. - Häc tËp c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶ Bµi míi: - Xem tríc bµi: “ LuyÖn tËp x©y dùng vµ tr×nh bµy luËn ®iÓm”. X©y dng hÖ thống luận điểm cho đề bài : Khuyên 1 số bạn trong lớp học tập chăm chỉ hơn. Sắp xếp các luận điểm vừa tìm đợc. Chọn 1,2 luận điểm để viết hoàn chỉnh.. Ngµy So¹n:4/3/2010 TiÕt 102. LuyÖn tËp x©y dùng tr×nh bµy luËn ®iÓm A. Môc tiªu: 1/.KiÕn thøc : Còng cè ch¾c ch¾n h¬n nh÷ng hiÓu biÕt vÒ c¸ch thøc x©y dùng vµ tr×nh bµy luËn ®iÓm. 2/. KÜ n¨ng : Vận dụng đợc những hiểu biết đó vào việc sắp xếp và trình bày luận trong một bài văn nghị luận có đề tài gần gũi và quen thuộc. 3/Thái độ : . Giáo dục HS: T×m vµ s¾p xÕp, tr×nh bµy luËn ®iÓm thµnh mét hÖ thèng. B.Phơng pháp: Nêu vấn đề. đàm thoại C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu bµi, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bài Cũ: Có những cách nào để trình bày luận điểm thành một đoạn văn? cần lu ý điều gì trong cách lập luận, trong quá trình diễn đạt? III. Bài mới: Giới thiệu bài: ở những tiết trớc, các em đã cho biết cách trình bày luận điểm thành đoạn văn, nắm đợc mối quan hệ giữa luận điểm với vấn đề cần gi¶i quyÕt còng nh mèi quan hÖ gi÷a c¸c luËn ®iÓm. TiÕt häc “ LuyÖn tËp x©y dùng vµ tr×nh bµy luËn ®iÓm” h«m nay nh»m gióp c¸c em còng cè ch¾c h¬n nh÷ng hiÓu biết về cách xây dựng và trình bày luận điểm, biết vận dụng những hiểu biết đó vào bµi lµm v¨n nghÞ luËn. Hoạt động 1: I/ - Xây dựng hệ thống luận điểm - GV cho HS đọc kĩ lại đề bài (SGK) ? Bµi lµm cÇn lµm s¸ng tá ®iÒu g×? cho ai? *. T×m hiÓu: Nhằm mục đích gì? a/ §äc vµ nhËn xÐt: - Sau đó giáo viên cho học sinh đọc kĩ Những luận điểm có nội dung không.

(219) những luận điểm nêu ra ở SGK. để giải quyết vấn đề, theo em có nên sử dụng hệ thống luận điểm đợc nêu ở mục II1 đó kh«ng? V× sao?. phï hîp: a Sù s¾p xÕp c¸c luËn ®iÓm cha thËt hîp lÝ: vÞ trÝ cña b lµm cho bµi thiÕu m¹ch lạc; d không nên đứng trớc e. b/ S¾p xÕp, ®iÒu chØnh l¹i: - Đất nớc cần những ngời tài giỏi để đa tæ quèc tiÕn lªn “ §µi vinh quang” ? Em hãy thêm, bớt, điều chỉnh và sắp xếp - Quanh ta có những tấm gơng….đáp lại hệ thống luận điểm ấy để đạt đợc một ứng đợc yêu cầu cảu đất nớc. bè côc rµnh m¹ch, hîp lÝ vµ chÆt chÏ h¬n? - Muèn giái thµnh tµi ph¶i ch¨m. - GV cho HS tù s¾p xÕp, gäi 2, 3 HS tr×nh - Mét sè b¹n ham ch¬i cha ch¨m lµm bµy. HS kh¸c nhËn xÐt. cho thÇy c« bè mÑ buån. - NÕu b©y giê cµng ham… - VËy nªn bít vui ch¬i chÞu khã häc hµnh. Hoạt động 2: II/ -Trình bày luận điểm ? §Ó gióp b¹n tr×nh bµy luËn ®iÓm e thµnh 1/. Giíi thiÖu luËn ®iÓm: ®o¹n v¨n nghÞ luËn, em sÏ chän c©u nµo ë 2a, mục 2a để giới thiệu luận điểm e? có phải Lu ý: câu thứ 2- xác định sai mối quan tÊt c¶ c¸c c©u chuyÓn ®o¹n vµ giíi thiÖu hÖ gi÷a luËn ®iÓm cÇn tr×nh bµy víi luËn ®iÓm ghi ë ®iÓm 2a ghi ë trong bµi luËn ®iÓm trªn v× chóng kh«ng cã mèi quan hệ nhân quả để nối bằng “dođều chính xác không? Vì sao? - GV hớng dẫn học sinh có thể chọn câu 1 đó”. hoặc 3. yêu cầu học sinh nhận xét sự khác Câu 1,3 đợc nhau của hai cách đó? ? Em cã thÓ nghÜ thªm c¸ch chuyÓn ®o¹n vµ giíi thiÖu luËn ®iÓm nµo kh¸c kh«ng? ? Nªn s¾p xÕp nh÷ng luËn cø díi ®©y (môc 2b SGK) theo trình tự nào để trình bày luận 2/ Sắp xếp luận cứ: điểm e đợc rành mạch và chặt chẽ? ( GV 2b, cho HS thảo luận nhóm- sau đó gọi đại diện nhóm trình bày, HS khác nhận xét để Trình tự đã hợp lí nhËn thÊy tr×nh tù Êy lµ hîp lý. ? Bµi nghÞ luËn nµo còng cã kÕt bµi. VËy cã thÓ suy ra ®o¹n v¨n nghÞ luËn nµo còng cã 2c, kÕt ®o¹n kh«ng? Em nªn viÕt c©u kÕt cho đoạn văn em vừa viết nh thế nào để đáp Có thể viết:" Lúc bấy giờ, liệu các bạn muốn vui chơi nữa đợc không"... øng yªu cÇu mµ SGK ®a ra. ®o¹n v¨n viÕt theo c¸ch trªn lµ ®o¹n v¨n diÔn dÞch hay quy n¹p? ? Làm thế nào để chuyển đoạn văn diễn 2d, dịch thành đoạn văn quy nạp và ngợc lại? Chuyển đổi đoạn văn diễn dịch -> qui n¹p hoÆc ngîc l¹i kh«ng khã nhng ph¶i Thay đổi vị trí câu chủ đề… ? Có phải chỉ cần thay đổi vị trí câu chủ đề đảm bảo: không? Không. Cần phải sữa những câu - Nội dung đoạn văn không thay đổi v¨n sao cho mèi liªn kÕt trong ®o¹n trong - C¸c mèi quan hÖ NP, luËn cø chÆt chÏ, phï hîp... bµi kh«ng bÞ mÊt ®i - Sau khi häc sinh viÕt ®o¹n v¨n tr×nh bµy luận điểm. Giáo viên gội 2, 3 HS đọc to tr- 3. Trình bày đoạn văn nghị luận trớc líp. íc líp. - Gọi học sinh khác nhận xét, sau đó giáo viªn nªu ý kiÕn, chØ râ u khuyÕt ®iÓm cña mçi häc sinh. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : - Khi tr×nh bµy luËn ®iÓm trong ®o¹n v¨n nghÞ luËn cÇn lu ý ®iÒu g×? luận điểm có mối quan hệ nh thế nà với vấn đề cần giải quyết? V. Híng dÉn dÆn dß : Bµi cò:.

(220) - N¾m kÜ hai ghi nhí - Lµm bµi tËp môc II4 ( SGK). Bµi míi: - Chuẩn bị kiến thức cần thiết để viết bài văn số 6, văn nghị luận: Làm hoàn chỉnh các đề số 1,2,3 trong phần bài viét số 6. Chuẩn bị thêm một số đề sau: Trong bài viết của mình Chủ Tịch Hồ Chí Minh từng viết: có tài mà không có đức là ngời vô dụng, có đức mà không có tài th× lµm viÖc g× còng khã”. Ngµy So¹n:8/3/2010 TiÕt 103,104:. ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 6 A. Môc tiªu: 1/. KiÕn thøc: - VËn dông kÜ n¨ng tr×nh bµy luËn ®iÓm vµo viÖc viÕt v¨n nghÞ luËn gi¶i thích một vấn đề xã hội gần gũi với các em. - Tự đánh giá chính xác hơn trình độ tập làm văn của bản thân, từ đó rút ra những king nghiệm cần thiết để các bài làm văn sau đạt kết quả tốt. 2/. KÜ n¨ng: - LËp luËn, t×m vµ s¾p xÕp luËn ®iÓm, tr×nh bµy luËn ®iÓm thµnh ®o¹n v¨n nghÞ luËn. 3/. Thái độ: Giáo dục HS: - Có thái độ tu dỡng rèn luyện thành ngời toàn diện. B.Ph¬ng ph¸p: C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Soạn bài, ra đề, đáp án, biểu điểm. 2/ HS: ¤n tËp kÜ vÒ v¨n nghÞ luËn. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bµi Cò: - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS III. Bµi míi: GV: Ghi đề lên bảng: Đề: “ Trong một cuộc nói chuyện với học sinh, chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: “Có tài mà không có đức là ngời vô dụng. Có đức mà không có tài thì làm viÖc g× còng khã”. Em h·y gi¶i thÝch c©u nãi trªn. Yªu cÇu: - Xác định đúng kiểu văn bản nghị luận. - Bố cục đầy đủ. - Xác định luận điểm phù hợp. + Dµn ý: Më bµi: - Dẫn dắt vào vấn đề và nêu vấn đề. Th©n bµi. 1/. Giải thích tài đức: - Tài: Kiến thức, kinh nghiệm, kĩ năng để hoàn thành công việc, đặc biệt trong hoµn c¶nh, t×nh huèng khã kh¨n. - Đức: Đạo đức, hết lòng phục vụ, tận tụy với công việc, có tác phong tốt. 2/. Mối quan hệ giữa tài và đức: a). Có tài lại có đức thật là đáng quý. b). Có tài mà không có đức là vô dụng. c). Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó. d). §øc vµ tµi quan hÖ víi nhau ra sao?.

(221) Bổ sung ý nghĩa chặt chẽ cho nhau, đức là yếu tố quyết định, tài là yếu tố then chèt. 3/. Suy nghÜ vÒ lêi khuyªn cña B¸c: KÕt bµi. - Khẳng định lời dạy của Bác - Rót ra bµi häc cho b¶n th©n. + BiÓu ®iÓm: + Điểm 9, 10: - Đầy đủ nội dung, lập luận chặt chẽ, luận điểm chính xác, phù hợp đầy đủ. Lời văn trong sáng ngôn ngữ dễ hiểu, diễn đạt trôi chảy, mạch lạc. + Điểm 7, 8: Nội dung cơ bản đầy đủ, hệ thống luận điểm phù hợp song diễn đạt cha trôi chảy. + Điểm 5, 6: Nắm đợc kiểu bài song diễn đạt còn lũng cũng, sai lỗi chính tả Điểm 3, 4: Cha biết cách tìm sắp xếp luận điểm. Diễn đạt còn yếu sai chính tả. + Điểm 1,2: Hiểu sai yêu cầu của đề, bài làm yếu. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : GV thu bµi vµ nhËn xÐt giê lµm bµi. V. Híng dÉn dÆn dß: Bµi Cò: - ¤n tËp l¹i nh÷ng kiÕn thøc vÌ v¨n nghÞ luËn - Tìm đọc các văn bản nghị luận và học tập cách viết. Bµi míi: - So¹n bµi: ChuÈn bÞ tríc bµi c©u “ ThuÕ M¸u” - So¹n bµi theo hÖ thèng c©u hái s¸ch gi¸o khoa. Em cã nhËn xÐt g× vÒ cách đặt tên cho chơng I? Văn bản NL nhng có sự đan xen của các ph¬ng thøc kh¸c, em h·y t×m vµ chøng minh? Néi dung cña v¨n b¶n chia lµm mÊy phÇn? Tr×nh bµy phÇn ChiÕn tranh vµ ngêi b¶n xø b¨ng 1 đoạn văn ngắn ? Chế độ lính tình nguyện là nh thế nào? Kết quả cña sù hy sinh?. TuÇn 27 Ngµy So¹n:13/3/2010 TiÕt 105. 106. ThuÕ m¸u (NguyÔn ¸i Quèc ) A. Môc tiªu: 1/.Kiến thức ::Hiểu đợc bản chất độc ác, bộ mặt giả nhân, giả nghĩa của thực dân pháp qua việc dùng ngời dân các xứ thuộc địa làm vật hi sinh cho quyền lợi của m×nh trong c¸c cuéc chiÕn tranh tµn khãc. H×nh dung ra sè phËn bi th¶m cña nh÷ng ngêi bÞ bèc lét “ thuÕ m¸u” theo tr×nh tù miªu t¶ cña t¸c gi¶. ThÊy râ ngßi bót lËp luËn s¾c bÐn, trµo phóng s©u cay cña nguyÔn ¸i quèc trong v¨n chÝnh luËn 2/. KÜ n¨ng : - §äc diÔn c¶m, ph©n tÝch vµ c¶m thô v¨n chÝnh luËn cña NguyÔn ¸i Quèc. 3/. Thái độ :Giáo dục HS - Biết đồng cảm với số phận bí thảm của ngời dân các xứ thuộc địa, căm ghÐt chiÕn tranh phi nghÜa. B. Phơng pháp : Nêu vấn đề, thảo luận C. ChuÈn bÞ : 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n..

(222) 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi theo c©u hái híng dÉn. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bài Cũ: Em hiểu đợc giá trị nội dung gì qua văn bản “ Bàn luận về phép học”? văn bản đó có còn giá trị thực tiễn đối với việc học ngày nay không? Giải thÝch viÖc nhËn xÐt cña em? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Nh÷ng n¨m 20 cña thÕ kÜ XX lµ thêi k× ho¹t động sôi nỗi của ngời thanh niên yêu nớc, ngời chiến sĩ công sản kiên cờng Nguyễn ái Quốc. Trong những hoạt đông cách mạng ấy có những sáng tác văn ch¬ng nh»m v¹ch trÇn bé mÆt kÎ thï, nãi lªn nçi khæ nhôc cña ngêi d©n bÞ ¸p bức, kêu gọi nhân dân thuộc địa đoàn kết đấu tranh. “ thuế máu ” là ch ơng đầu tiên của “ Bản án chế độ thực dân pháp” ở ch ơng này, tác giả tập trung vạch trÇn bé mÆt gi¶ nh©n gi¶ nghÜa c¸c thö ®o¹n tµn b¹o cña chÝnh quyÒn thùc d©n pháp trong việc dùng ngời dân nớc thuộc địa làm vật hi sinh cho quyền lợi của m×nh trong c¸c cuéc chiÕn tranh th¶m khãc. Lîi dông x¬ng m¸u cña nh÷ng con ngời nghèo khổ đó là một trong những tội ác ghê tởm nhất của thực dân, đế quèc. Hoạt động 1: I/Đọc - Tìm hiểu chung ? Em biết đợc điều gì về tác giả? 1/ §äc ? Dùa vµo chó thÝch, h·y nªu gi¸ trÞ néi dung 2/ T¸c gi¶, t¸c phÈm : cña t¸c phÈm? -T¸c gi¶ SGK ? Đoạn trích thuế máu thuộc chơg nào trong - Tác phẩm : Bản án chế độ Thực dân t¸c phÈm? - Lu ý đọc đúng ngữ điệu để cảm nhận đợc Pháp : Bao gồm 2014 chơng. Phần trÝch häc lµ ch¬ng ®Çu cña t¸c phÈm. nghÖ thuËt trµo phóng cña t¸c gi¶. ( Giíi thiÖu b»ng 1 side trong bµi - GV gọi 3HS đọc 3 phần của văn bản. - GV kiÓm tra sù hiÓu biÕt cña HS qua mét sè gi¶ng ®t- gv gi¶ng : Víi t c¸ch lµ 1 tõ thiªn phãng sù ®iÒu tra , B¶n ¸n chÕ ? Văn bản có từ nào cần giải thích? Em hãy độ thực dân Pháp thuộc loại văn chchỉ ra một số từ? ¬ng b¸o chÝ . Sù thuyÕt phôc cña nã lµ ? Lµ v¨n b¶n nghÞ luËn nhng ko chØ dïng lÝ lÏ nh÷ng con sè, nh÷ng nh©n chøng , vµ dÉn chøng , em cßn thÊy sù ®an xen cña nh÷ng thèng kª, nghÜa lµ nh÷ng sù c¸c yÕu tè thuéc c¸c ph¬ng thøc nµo? thật không gì chối cãi đợc. Song mặt -NghÞ luËn xen lÉn tù sù vµ biÓu c¶m. kh¸c, t¸c phÈm rÊt gÇn víi v¨n ch¬ng * Gv giới thiệu về tác phẩm “ Bản án chế độ nghệ thuật, nghĩa là những sáng tạo thùc d©n Ph¸p” NT ë 1 lo¹t h×nh ¶nh gîi c¶m , ë ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ bè côc cña ch¬ng giäng ®iÖu trµo phóng , giÔu cît , mØa nµy? mai. Sự kết hợp này đã đa đến 1 hiệu - Trình tự và cách đặt tên các phần trong ch- quả bất ngờ : tố cáo chế độ thực dân, ơng đầu vừa theo lô gich thời gian, trọn vẹn 1 phơi bày cuộc sống khốn cùng của ngquy trình công nghệ đa thân xác ngời dân ời dân xứ thuộc địa. Lòng căm giận và thuộc địa vào guồng máy chiến tranh, vừa yêu thơng là mạch ngầm văn bản thể theo nguyªn t¾c nghÖ thuËt ( h×nh thhøc ®Çu hiÖn 1 kh¸t väng m·nh liÖt , s©u s¾c cuối tơng ứng trong kết cấu tạo nên sự va đập của tinh thần chiến đấu , của ý chí dữ dội trong tâm trí ngời đọc, ngời nghe. chiến đấu giành độc lập tự do của cây bót tµi hoa cña ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng. ). 3. ThÓ lo¹i : - v¨n nghÞ luËn. 4. Bè côc : - PhÇn 1. ChiÕn tranh vµ ngêi b¶n xø. - Phần 2. Chế độ lính tình nguyện. - PhÇn 3. KÕt qu¶ cña sù hy sinh..

(223) . Hoạt động 2 : III/Đọc - Tìm hiểu văn bản: ? Em có suy nghĩ gì về cách tác giả đặt tên 1/ Tìm hiểu cách đặt tên chơng, - Thuế máu( là một cách đặt tên đầy cho v¨n b¶n lµ “ ThuÕ m¸u”? Ên tîng, cã søc biÓu c¶m, kh¬i gîi rÊt cao.) :§©y lµ mét thø thuÕ cùc k× v« lÝ, ph¶n ¸nh mét thñ ®o¹n bèc lét tµn bạo, trắng trợn đến tận cùng sinh mạng của những ngời dân thuộc địa. Chiến tranh phi nghĩa đối với bọn đế quèc lµ c¸ch lµm giµu nhanh nhÊt vµ bãc lét x¬ng m¸u cña nh÷ng ngêi d©n thuộc địa mà chúng tự phong cái nghĩa vụ khai hoá , bảo hộ là con đờng rẻ nhất của chế độ thực dân ở các nớc thuộc địa. Gîi ý sè phËn th¶m th¬ng cña ngêi dân thuộc địa ( bị bóc lột xơng máu) bộc lộ sự căm phẫn t/ độ mỉa mai. Tªn c¸c phÇn: gîi qóa tr×nh lõa bÞp bóc lột đến cùng kiệt thuế máu của bän thùc d©n cai trÞ. -Gọi HS đọc diễn cảm phần 1. ? Dới tiêu đề chiến tranh...., tác giả đã trình 2/ Chiến tranh và ngời bản xứ: Thái độ của các quan trị thực dân đối bµy luËn ®iÓm bëi 3 luËn cø : 1. Ngời bản xứ đi phơi thây trên các với ngời dân thuộc địa: - Tríc chiÕn tranh: bÞ xem gièng ngêi chiÕn trêng. 2. Ngời bản xứ bị đầu độc trong các x- hạ đẳng, bị đối xử đánh đập nh súc vËt. ëng thuèc sóng ë hËu ph¬ng. 3. Số lợng ngời bản xứ không còn đợc trở - Khi chiến tranh bùng nổ: đợc tâng bốc, vỗ về, đợc phong những danh vÒ. ? H·y t×m c¸c ®o¹n t¬ng øng víi 3 luËn cø hiÖu cao quý. trªn ? ? Theo em, néi dung cña ®o¹n “ tõ ®Çu… c«ng lÝ tù do” lµ g×? ? Thái độ của quan trị đối với ngời dân thuộc địa có điều gì khác ở thời điểm trớc chiến tranh vµ trong khi cuéc chiÕn tranh bïng næ? ? Đó là thái độ ntn ?=> Đối lập : Từ giống hạ đẳng ( hèn hạ) , giờ tự dng đợc phong những danh hiÖu cao quý ( anh hïng b¶o vÖ c«ng lí). Thực chất của sự thay đổi này là gì đã đợc t¸c gi¶ nhÊn m¹nh râ rµng . ? Em có nhận xét gì về những từ ngữ đợc tác => Mỉa mai, châm biếm sự giả dối , thâm độc của CQTD. gi¶ dïng ë ®©y ? Vµ giäng ®iÖu ?  ấy thế mà ... đùng một cái ... lập tức => Thủ đoạn lừa bịp bỉ ổi. t¹o ra sù buån cêi ... chÕ giÔu d· t©m lîi dông x¬ng m¸u cña ngêi d©n trong cuéc chiÕn tranh cho quyÒn lîi cña níc Ph¸p. - Sè phËn th¶m th¬ng cña ngêi d©n  §ã lµ thñ ®o¹n lõa bÞp bØ æi. thuộc địa trong những cuộc chiến ? Em cảm nhận đợc gì về số phận của ngời tranh phi nghĩa. + §ét ngét xa l×a quª h¬ng. dân nớc thuộc địa trong đoạn còn lại? + BÞ biÕn thµnh vËt hi sinh. ? Vậy số phận thảm thơng của họ đợc miêu + Bị bệnh tật, chết đau đớn. t¶ nh thÕ nµo? ? Qua đây, tác giả bộc lộ thái độ gì của mình.

(224) đối với số phận của ngời dân thuộc địa cũng nh đối với quan cai trị thực dân? - C¶m th«ng, xãt xa…, bÊt b×nh, tè c¸o s©u s¾c chiÕn tranh..  KÕt qu¶ : 70 v¹n ngêi b¶n xø ra ®i. Cã 8 v¹n kh«ng trë vÒ.... ? NhËn xÐt vÒ c¸ch ®a dÉn chøng vµ b×nh luËn cña t¸c gi¶? - LiÖt kª liªn tôc … nhiÒu ngêi … mét sè kh¸c… mét sè kh¸c n÷a… => thÓ hiÖn th«ng  LiÖt kª c¸c t liÖu liªn tôc cã tin nhanh thËt, th«ng tin nhanh. - Nh÷ng h×nh ¶nh mang tÝnh biÓu tîng: m¸u  H×nh tîng ho¸ c¸c chøng cí vµ tíi vßng nguyÖt quÕ, lÊy x¬ng ch¹m nªn b×nh luËn díi d¹ng c¸c h×nh nh÷ng chiÕc gËy cña c¸c ngµi thèng chÕ. ảnh biểu tợng để tố cáo. + Kh¹c ra tõng miÕng phæi.  Giäng trµo phóng, xãt xa, + 8 v¹n ngêi kh«ng tr«ng thÊy mÆt trêi quª truyÒn c¶m , kh¬i gîi c¶m xóc h¬ng. thuyết phục ngời đọc.  các luận cứ diễn đạt = một câu văn với nhiÒu dÊu ng¾t ý. Chøng cø lµ nh÷ng con sè cô thÓ. ? Cho ta thÊy sè phËn ntn cña ngêi d©n thuéc địa? IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : ? Hiểu nhan đề của văn bản ? Thái độ của các quan cai trị thực dân đối với ngời d©n b¶n xø nh thÕ nµo ? V. Híng dÉn dÆn dß : Về đock kĩ 2 đoạn còn lại, chuẩn bị theo hớng dẫn ? Nội dung của phần Chế độ lính tình nguyện là gì ? Thực chất của chế độ lính tình nguyện là gì ? Những ngời dân bản xứ có tự nguyện tham gia đi lính không ? Hành động việc làm của TDPháp đối với những ngời dân thuộc địa ntn ? Ngòi dân làm thế nào để trốn lính ?.

(225) ThuÕ m¸u (tiÕp) ( NguyÔn ¸i Quèc) A.Môc tiªu : 1. Kiến thức : Giúp HS hiểu đợc âm mu, thủ đoạn của kẻ thù trong việc bắt lính và kÕt qu¶. 2. KÜ n¨ng : RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch v¨n b¶n. 3. Thái độ : Giáo dục HS lòng căm thù giặc, tình thơng yêu đối với ngời dân thuộc địa. B.Phơng pháp : Nêu vấn đề , đàm thoại C.ChuÈn bÞ : GV : Bµi so¹n, t liÖu, SGK HS : ChuÈn bÞ theo híng dÉn D. TiÕn tr×nh lªn líp : I.ổn định lớp : II.Kiểm tra bài cũ : Thái độ của các quan cai trị đối với ngời dân thuộc địa trớc và sau chiÕn tranh ? III. Bµi míi : Hoạt động 2:Đọc- Tìm hiểu nội dung văn bản - Mục tiêu : H/dẫn HS phân tích phần nội 3. Chế độ lính tình nguyện : a, C¸c thñ ®o¹n, m¸nh khoÐ b¾t lÝnh dung cña bän thùc d©n : Chế độ lính tình nguyện ? Nªu c¸c thñ ®o¹n, m¸nh khoÐ b¾t lÝnh ? - - Lïng r¸p, v©y b¾t, cìng bøc -> Sù Bọn TD dùng đủ mọi thủ đoạn, mánh khoé tàn nhẫn, dã man, độc ác. để bắt lính : Lùng ráp, vây bắt, cỡng bức, lợi dụng chuyện bắt lình để xoay xở kiếm tiÒn… ? NhËn xÐt vÒ thñ ®o¹n cña bän thùc d©n ? ? NhËn xÐt giäng ®iÖu cña t¸c gi¶ ë ®o¹n nµy ? - GiÔu cît b. Lêi lÏ bÞp bîm cña kÎ cÇm ? Bọn cầm quyền đã có những lời nói trịnh quyÒn : trọng nào để nói về chế độ lính tình - Béc lé sù tr¬ trÏn cña nguyÖn ? thùc d©n ? Sự thật có phải nh những lời tuyên bố đó - Thực tế không có sự tự nguyện hiến kh«ng ? d©ng x¬ng m¸u. ? Tác giả đã phản bác lại lời tuyên bố đó b»ng thùc tÕ hïng hån nh thÕ nµo ?Thùc tÕ đó càng làm rõ điều gì ? - Bộc lộ sự lừa dối tr¬ trÏn cña bän thùc d©n. 4.KÕt qu¶ cña sù hi sinh : - Sù tè c¸o m¹nh mÏ cña t¸c Khi chiÕn tranh kÕt thóc ngêi d©n gi¶ thuộc địa trở lại giống ngời hèn hạ HS đọc đoạn 3 -> ChÝnh quyÒn thùc d©n béc lé bé ? Khi chiÕn tranh chÊm døt th× sè phËn mÆt tr¸o trë, hÌn h¹ của ngời dân thuộc địa có gì khác so với trong cuéc chiÕn tranh ? - Khi chiÕn tranh chÊm døt th× c¸c lêi tuyªn bè y×nh tø cña c¸c ngµi cÇm quyÒn còng tù dng im bÆt. Nh÷ng ngêi hi sinh x¬ng m¸u tríc ®©y mÆc nhiªn trë l¹i gièng ngêi hÌn h¹.. Hoạt động I: IV/ - Tổng kết: ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tr×nh tù bè côc 3 phÇn 5/. NghÖ thuËt: Bè côc: c¶u v¨n b¶n “ ThuÕ m¸u”? ? Cụ thể là thời gian nào? trớc và trong, sau Ba phần của chơng đợc bố cục theo tr×nh tù thêi gian. khi x¶y ra chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt?.

(226) C¸ch s¾p xÕp nµy cã t¸c dông nh thÕ nµo?. Béc lé bé mÆt gi¶ nh©n gi¶ nghÜa tr¬ trÏn, b¶n chÊt tµn b¹o cña chÝnh quyÒn thực dân một cách toàn diện, triệt để. Ngệ thuật: châm biếm, đả kích săc ? Nghệ thuật châm biếm, đã kích, sắc sảo, tài sảo, tài tình thể hiện qua. t×nh cña t¸c gi¶ thÓ hiÖn qua nh÷ng ph¬ng X©y dùng mét hÖ thèng h×nh ¶nh s«i diÖn nµo? động giàu sức biểu cảm có sức mạnh tè c¸o. Ng«n tõ mang mµu s¾c trµo phóng ch©m biÕng. Giọng điệu trào phúng đặc sắc. * Ghi nhí: SGK ? V¨n b¶n “ ThuÕ m¸u” ®em l¹i cho em những hiểu biết nào về bản chất chế độ thực d©n vµ sè phËn cña ngêi d©n ë c¸c níc thuéc địa cách đây 2/3 thế kỉ. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : - Đọc văn bản “ Thuế Máu” em hiểu thêm đợc mục đích nào của NguyÔn ¸i Quèc V. Híng dÉn dÆn dß : Bµi cò: - N¾m kÜ néi dung bµi häc. - Tìm hiểu những yếu tố biểu cảm đợc đuă vào bài và tác dụng của chóng? - Lµm bµi tËp phÇn luyÖn tËp Bµi míi: - Xem tríc bµi: “ H«i tho¹i”: Vai x· héi lµ g× trong héi tho¹i? cã nh÷ng mèi hÖ xã hội nào? Dựa vào đâu để tìm vai xã hội?. TiÕt 107.. Ngµy So¹n:14/3/2010. Héi tho¹i A. Môc tiªu: 1/. KiÕn thøc: Nắm đợc khái niệm vai xã hội. 2/. KÜ n¨ng: - KÜ n¨ng sö dông vai x· héi cña b¶n th©n vµo trong qu¸ tr×nh héi tho¹i. 3/. Thái độ: - Có ý thức vận dụng những hiểu biết của bài học để có cách ứng xửphù hợp trong những hoàn cảnh nhất định. B. Ph¬ng ph¸p: Qui n¹p C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi theo c©u hái híng dÉn. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bài Cũ: Hành động nói là gì? các cách để thực hiện hành động nói? III. Bµi míi: §V§ Trùc tiÕp. Hoạt động 1: I/ - Vai xã hội trong hội thoại: - GV cho HS đọc và phân vai đạn trích 1/ Tìm hiểu VD: SGK a. §äc VD b /NhËn xÐt: ? Qua hÖ gi÷a c¸c nh©n vËt tham gia héi - Quan hÖ gia téc: ngêi c« vai trªn, bÐ Hång vai díi. tho¹i trong ®o¹n trÝch lµ quan hÖ g×?.

(227) ? Ai ë vai trªn, ai ë vai díi - Cách đối xử của ngời cô thiếu thiện ? cách xử sự của ngời cô có gì đáng chê chí, không đúng mực tr¸ch? ? T×m nh÷ng chi tiÕt cho thÊy nh©n vËt chó - BÐ Hång k×m nÐn sù bÊt b×nh v× cËu bé ? Hồng đã cố gắng kìm nén sự bất bình phụ thuộc vai dới, phải tôn trọng ngời của mình để giử đợc thái độ lể phép? HS trên. t×m? Gi¶i thÝch v× sao Hång l¹i lµm nh vËy? ? Nh vËy qua ®o¹n v¨n ta thÊy mçi ngêi 2/. Ghi nhí: (SGK) đảm nhiệm vai xã hội của mình. ? VËy em hiÓu nh thÕ nµo lµ vai x· héi? - 3 HS đọc ghi nhớ (SGK) Hoạt động 2: II/ - Luyện tập: - GV yêu cầu học sinh đọc nội dung bài 1/ Bài tập 1: tËp 1 - HS ph¸t hiÖn chi tiÕt theo yªu cÇu dùa vào nội dung đã biết về bài Hịch. - HS đọc nội dung bài tập 2 Thảo Luận nhãm tr¶ lêi 2/ Bµi tËp 2: a). xét về địa vị xã hội: ông giáo có địa vÞ cao h¬n mét n«ng d©n nghße nh L·o H¹c. XÐt vÒ tuæi: L·o H¹c cao h¬n. b). c). Hoạt động 3:III/ - Đánh giá kết quả ?Vai x· héi lµ g×? khi tham gia héi tho¹i, theo em mçi ngêi cÇn lu ý ®iÒu g×? ? B¶n th©n em cã nhiÒu vai x· héi kh¸c nhau h·y chØ râ? Hoạt động 4: IV/ - Hớng dẫn về nhà: Bµi cò: - N¾m kÜ néi dung bµi häc. - Lµm bµi tËp 3 (SGK) Bµi míi: - Xem tríc bµi: “ T×m hiÓu yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn” . T¹i sao trong v¨n b¶n nghÞ luËn l¹i cã yÕu tè biÓu c¶m? YÕu tè biÓu c¶m cã t¸c dông g× trong bµi v¨n nghÞ luËn? T×m hiÓu yÕu tè nghÞ luËn trong v¨n b¶n HÞch tíng sÜ vµ Lêi kªu gäi toµn quèc kh¸ng chiÕn? T¸c dông cña yÕu tè biÓu c¶m trong 2 v¨n b¶n nµy? CÇn ®a yÕu tè biÓu c¶m vµo bµi v¨n nghÞ luËn nh thÕ nµo?. Ngµy So¹n:15/3/2010 TiÕt 108. T×m hiÓu yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn A. Môc tiªu: 1/KiÕn thøc : Thấy đợc biểu cảm là một yếu tố không thể thiếu trong những bài văn nghị luận hay, có sức lai động lòng ngời..

(228) Nắm đợc những yếu tố cần thiết của việc đa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận để sự nghị luận có thể đạt đợc hiệu quả thuyết phục cao hơn. 2/. KÜ n¨ng : - Cã kÜ n¨ng ®a yÕu tè biÓu c¶m vµo v¨n nghÞ luËn mét c¸ch ch©n thùc. 3/.Thái độ : Giáo dục HS có ý thức rèn luyện kĩ năng vận dụng B.Phơng pháp : Qui nạp, nêu vấn đề C.Ph¬ng ph¸p : 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi theo c©u hái híng dÉn. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bài Cũ: Luận điểm là gì? mối quan hệ giữa luận điểm với vấn đề, luận điểm víi luËn ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn? III. Bµi míi: §V§ Trùc tiÕp. Hoạt động 1: I/ - Yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận - Gọi HS đọc diễn cảm văn bản (SGK) 1/ §äc v¨n b¶n vµ nhËn xÐt : ? h·y t×m nh÷ng tõ ng÷ biÓu c¶m t×nh c¶m T×m tõ ng÷ biÓu c¶m vµ c©u c¶m th¶n. m·nh liÖt cña t¸c gi¶ vµ nh÷ng c©u c¶m th¸n trong v¨n b¶n? HS t×m - HÞch tíng sÜ vµ Lêi kªu gäi toµn ? về mặt sử dụng từ ngữ và đặt câu có tính quốc kháng chiến giống nhau. Có chÊt biÓu c¶m, v¨n b¶n trªn cña Chñ TÞch nhiÒu tõ ng÷ vµ nhiÒu c©u v¨n cã gi¸ Hå ChÝ Minh cã g× gièng víi Hich tíng sÜ trÞ biÓu c¶m cña TrÇn Quèc TuÊn Kh«ng? ? Tuy cã nh÷ng tõ ng÷ nh÷ng c©u v¨n biÓu c¶m nhng hai v¨n b¶n trªn cã thuéc v¨n b¶n nghÞ luËn? ? vì sao hai văn bản đó là văn bản nghị - Văn bản nghị luận: nhằm mục đích luËn? nghị luận ( nêu quan điểm, ý kiến, để ? Vậy trong những văn bản nghị luận đó, bàn luận) yÕu tè biÓu c¶m cã vai trß nh thÕ nµo? nã - YÕu tè biÓu c¶m: phô trî cho qu¸ đóng vai trò chủ đạo không? tr×nh nghÞ luËn. - C©u v¨n cã yÕu tè biÓu c¶m hay - GV cho HS theo dõi bẳng đối chiểu mục hơn-> gây đợc tình cảm hứng thú cho 1c (SGK)? Có thể thấy những câu ở cột 2 ngời đọc. hay h¬n cét 1 v× sao? * Ghi nhí 1: SGK (97) ? VËy qua ®©y, h·y cho biÕt t¸c dông cña yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn? - HS đọc ghi nhớ 1 (SGK) ? ThiÕu yÕu tè biÓu c¶m søc thuyÕt phôc cña bµi v¨n nghÞ luËn sÏ lµm gi¶m ®i nhng có phái cứ có yếu tố biểu cảm, bất kể yếu tố 2 /yêu cầu cần thiết đối với việc đa đó nh thế nào là sức thuyết phục của bài yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị v¨n nghÞ luËn sÏ m¹nh mÎ lªn kh«ng? luËn: - YÕu tè biÓu c¶m cã lµm cho ngêi Kh«ng. - GV cho học sinh thảo luận những câu hỏi viết dễ bộc lộ thái độ, quan điểm hơn. mục 2a, b, c (SGK) đã rút ra ghi nhớ. Gọi 2 - Có sức thuyết phục, gây cảm xúc cho ngời đọc , ngời nghe. HS đọc ghi nhớ. Ghi nhí 2: (SGK) Hoạt đông 2 : Luyện tËp.

(229) - HS đọc yêu cầu của bài tập 1. 1/ Bµi tËp 1: - GV cho häc sinh t×m yÕu tè biÓu c¶m trong phÇn 1 cña v¨n b¶n “ ThuÕ M¸u” ? Lu ý biÖn ph¸p ‘ Nh¹i” vµ dïng h×nh ¶nh mØa mai b»ng giäng ®iÒu tuyªn truyÒn cña thùc d©n. - T¸c dông: t¹o tiÕng cêi ch©m biÕng s©u cay. 2/ Bµi tËp 2: - HS đọc nội dung bài tập 2: - Ngêi thÇy béc b¹ch nçi buån vµ sù khæ t©m cña nhµ gi¸o ch©n chÝnh tríc sù xuèng cÊp trong lèi häc v¨n, lµm v¨n cña HS. - Tình cảm đợc thể hiện qua: từ ngữ, câu v¨n, giäng ®iÖu cña lêi v¨n III. §¸nh gi¸ kÕt qu¶: - Giáo Viên cho hcj sinh đọc lại ghi nhớ sách giáo khoa. IV. Híng dÉn dÆn dß: Bµi cò: - Nắm kĩ nội dung bài học, biết vận dụng những kiến thức của bài để tiến hành lµm mét v¨n b¶n nghÞ luËn. - Lµm bµi tËp 3 (SGK) Bµi míi: Xem tríc bµi: “ §i bé ngao du”. T¸c gi¶ cña v¨n b¶n lµ ai? Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em về Rút –xô? Bài văn đợc trình bày bằng các luận điểm nào ? Vì sao đi bộ ngao du lại là tác phẩm nghị luận? Vấn đề nghị luận có thực tế không?. TuÇn 28 TiÕt 109, 20140. Ngµy So¹n:20/3/2010. §i bé ngao du A. Môc tiªu: 1/. KiÕn thøc: Hiểu rõ cách lập luận chặt chẽ, sinh động mang đậm sắc thái cá nhân cña nhµ v¨n Ph¸p Ru x«. T¸c gi¶ lµ ngêi gi¶n dÞ , quý träng tù do , yªu mÕn thiªn nhiªn. T¸c gi¶ lµ nhµ v¨n , nhµ triÕt häc nªn lÝ lÏ hoµ quyÖn víi thùc tÕ cuéc sèng. 2/. KÜ n¨ng : §äc diÔn c¶m vµ c¶m thô v¨n b¶n. 3/.THái độ: Giáo dục HS yªu thÝch ®i bé ngao du, yªu thÝch cuéc sèng, yªu tù do. B.Phơng pháp: Nêu vấn đề, đàm thoại, phân tích C.ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi theo c©u hái híng dÉn. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bµi Cò: III. Bµi míi: §V§ Giíi thiÖu trùc tiÕp. Hoạt động 1: IĐọc/ - Tìm hiểu chung - GV yêu cầu học sinh đọc chú thích (*) 1/ Đọc s¸ch gi¸o khoa. ( Theo Rót- x« ph¬ng ph¸p 2/. T¸c gi¶, t¸c phÈm : học phải chú ý tới đặc tính trực quan. ông - (172014-1778) nhà văn , nhà triết học.

(230) chó ý tíi gd t¹o kinh nghiÖm vµ ph¬ng ph¸p hËu qu¶ tù nhiªn.) ? H·y cho biÕt vÞ trÝ ®o¹n trÝch ‘®i bé ngao du’ ? Tªn cña v¨n b¶n cã s¸t v¬Ý nd v¨n b¶n ko ? - Văn bản do ngời soạn sách đặt tên. Sát với nội dung văn bản, khái quát đợc nôi dung v¨n b¶n. - GV yêu cầu 3 học sinh đọc văn bản ? ? Cho học sinh đọc tất cả các chú thích và lu ý kÜ nh÷ng chó thÝch quan träng. ? V× sao v¨n b¶n nµy l¹i lµ v¨n b¶n nghÞ luận ? đi bộ ngao du thì có liên quan gì đến vấn đề nghị luận ? ? Theo em cã thÓ chia v¨n b¶n nµy thµnh mÊy ®o¹n ? néi dung cña mçi ®o¹n ?. cña Ph¸p. “ £min hay vÒ gi¸o dôc” VÞ trÝ ®o¹n trÝch: 2. §äc vµ t×m hiÓu tõ khã 3. Bè côc:3 ®o¹n - §1 Tõ ®Çu … cho t«i bµn ch©n nghØ ngơi. => Đi bộ ngao du đợc tự do thởng ngo¹n. - §2 TiÕp … ko thÓ lµm tèt h¬n. => §i bộ ngao du đợc trau dồi tri thức thực tiÔn. - §3 Cßn l¹i => §i bé ngao du t¨ng cêng søc khoÎ , tinh thÇn s¶ng kho¸i.. Hoạt động 2 : II.Đọc- Tìm hiểu văn bản: ? Hãy đọc lại đoạn 1 và cho biết luận điểm 1/ Đi bộ ngao du đợc tự do thởng cña ®o¹n nµy ? ngo¹n: ? Trong ®o¹n nµy t¸c gi¶ sö dông chñ yÕu kiểu câu trần thuật nhằm mục đích gì ? kể l¹i nh÷ng thó vÞ cña ngêi ngao du b»ng ®i bé. ? Những điều thú vị nào đợc liệt kê khi - Tho¶ m·n nhu cÇu hoµ hîp víi thiªn con ngêi ®i bé ngao du ? ? Qua đó tác giả muốn khẳng định lợi ích nhiên. - §em l¹i c¶m gi¸c tù do thëng ngo¹n nµo cña viÖc ®i bé ngao du ? ? Khi t¸c gi¶ qu¶ quyÕt T«i chØ quan niÖm cho con ngêi. …đi bộ tác giả đã tự cho thấy mình là ng ời nh thÕ nµo ? ? ThÝch ngao du b»ng ®i bé, quý träng së thÝch, nhu cÇu c¸i nh©n. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ ng«i kÓ ë ®o¹n nµy, ngôi kể đó có tác dụng gì ? ? Theo t¸c gi¶ th× khi ®i bé nh TalÐt, Pi ta go thì ta sẽ thu đợc nhiều kiến thức gì ? ? §Ó nãi nãi vÒ sù h¬n h¼n cña c¸c kiÕn thức thu đợc khi đi bộ ngao du, tác giả đã dïng so s¸nh kÌm theo lêi b×nh luËn nµo? so s¸nh kiÕn thøc linh tinh trong phßng su tËp , thËm chÝ c¶ c¸c phßng su tËp cña vua chóa víi sù phong phó trong phßng su tËp cña ngêi ®i bé ngao du. ? Trong luËn ®iÓm nµy t¸c gi¶ phª ph¸n ai? A.Ngêi ®i ngao du b»ng xe ngùa. B. Ngời đi ngao du bằng xe đạp. C. Nh÷ng triÕt gia phßng kh¸ch. ? Qua đó, em thấy Ru xô muốn bày tỏ thái độ gì của ông về kiến thức thức tế và kiến thøc s¸ch vë? ? Nh vËy lîi Ých nµo cña viÖc ®i bé ngao du đợc khẳng định? Mở mang năng lợi khám phá đời sống, mở rộng tầm hiểu biết, làm. 2/ §i bé ngao du- më mang hiÓu biÕt, trau dåi kiÕn thøc:. - §Ò cao kiÕn thøc thùc tÕ kh¸ch quan. - Xem thêng kiÕn thøc s¸ch vë gi¸o ®iÒu..

(231) giµu trÝ tuÖ. ? Mçi dÞp bè mÑ hay nhµ trêng cho ®i tham quan c¸c danh lam th¾ng c¶nh … c¸c em trau dồi đợc những gì? ? H·y so s¸nh 1 chuyÕn tham quan ViÕng lăng Bác với việc ngồi ở nhà đọc t liệu thuyÕt minh vÒ L¨ng B¸c? ? §äc l¹i ®o¹n 3 vµ nªu luËn ®iÓm cña ®o¹n 3/. §i bé ngao du- t¨ng c êng søc khoÎ, 3. ? Trong ®o¹n nµy, nh÷ng lîi Ých cô thÓ nµo tho¶i m¸i tinh thÇn: của việc đi bộ ngao du đợc nói tới? ? Em h·y t×m nh÷ng tÝnh tõ diÔn t¶ c¶m xóc cña t¸c gi¶, cña ngêi ®i bé? Nh÷ng tõ ngữ đó có ý nghĩa gì? nêu bật cảm giác phÊn chÊn trong tinh thÇn. ? ở đây tác giả đã sử dụng hình so sánh nµo? ? Cách so sánh hai trạng thái tinh thần đó có tác dụng gì? Khẳng định lợi ích của đi 4/. Bãng d¸ng nhµ v¨n: bé ngao du? ? Qua văn bản, em cảm nhận đợc gì về con ngêi cña Ru x«? ? Em biÕt nh÷ng m«n thÓ dôc nµo nh»m rÌn luyÖn søc khoÎ? §i bé lµ 1 m«n thÓ dôc phæ biÕn , th«ng dông hiÖn nay. Hoạt động 3 :III/ - Tổng kết: ? §äc v¨n b¶n, em hiÓu thªm nh÷ng lîi Ých 1/. Néi dung: nµo cña viÖc ®i bé ngao du ? ? Víi em, t¸c dông nµo cña ®i bé ngao du 2/. H×nh thøc nghÖ thuËt: cã ý nghÜa h¬n c¶ ? ? Nh÷ng biÓu hiÖn h×nh thøc nµo lµm nªn tÝnh hÊp dÉn cña bµi v¨n nghÞ luËn IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : - §äc diÔn c¶m l¹i toµn v¨n b¶n ? B»ng kiÕn thøc thùc tÕ, em thÊy ®i bé ngao du là đợc tự do thởng ngoạn nh tác giả ko? V. Híng dÉn dÆn dß : Bµi cò: - N¾m néi dung, nghÖ thuËt cña bµi häc. - Häc tËp c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶, c¸ch ®a ra yÕu tè biÓu c¶m vµo v¨n b¶n nghÞ luËn Bµi míi: - Xem tríc bµi: “ Héi tho¹i” ( TiÕt 2). Lît lêi trong héi tho¹i lµ thÕ nµo? theo dâi ®o¹n trÝch trong phÇn vÝ dô vµ cho biÕt cã bao nhiªu lît lêi héi tho¹i? Trong héi tho¹i cÇn chó ý ®iÒu g× ?. TiÕt 20141. Ngµy So¹n:20/3/2010 Héi tho¹i. A. Môc tiªu: 1/.KiÕn thøc:.

(232) HiÓu biÕt vÒ lît lêi trong héi tho¹i, cã ý thøc tr¸nh hiÖn tîng “cíp lêi” trong khi giao tiÕp. 2/. KÜ n¨ng : - Giao tiếp khi tham gia hội thoại, lịch sự, phù hợp, hoàn cảnh, đối tợng. 3/.Thái độ: Giáo HS thái độ lễ phép trong giao tiếp B. Ph¬ng ph¸p: Qui n¹p C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi theo c©u hái híng dÉn. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bµi Cò: ThÕ nµo lµ vai x· héi trong héi tho¹i? Trong héi tho¹i, ngêi cã vai xã hội thấp phải có thái độ ứng xử ntn? Kính trọng III. Bµi míi: §V§ Trùc tiÕp. Hoạt động 1: I/ - Lợt lời trong hội thoại - GV cho học sinh đọc lại ví dụ ở bài hội 1/ Ví dụ (SGK) : Trang 92, 93 về hội tho¹i trang 92, 93. tho¹i tiÕt 1. ? Trong cuộc hội thoại đó mỗi nhân vật nói 2 /Nhận xét: bao nhiªu lît? - Xác định lợt lời của mỗi nhân vật - HS xác định. + Hång nãi 2 lît lêi . Bµ c« nãi 6 lît. ? Bao nhiêu lần lẽ ra Hồng đợc nói nhng + Hồng im lặng 2 lần. Hồng không nói? Sự im lặng thể hiện thái =>Sự im lặng thể hiện thái độ bất bình. độ của Hồng đối với những lời nói của ngời c« nh thÕ nµo? ? V× sao Hång kh«ng c¾t lêi ngêi c« khi bµ nãi nh÷ng ®iÒu Hång kh«ng muèn nghe? =>Hồng thuộc vai dới, không đợc phép 1a. C¸c lît lêi cña bµ c«: xóc ph¹m ngêi c«. (1) Hång! Mµy cã muèn vµo Thanh Ho¸ ch¬i víi mÑ mµy kh«ng? (2) SAo l¹i kh«ng vµo? Mî mµy ph¸t tµi l¾m, cã nh d¹o tríc ®©u! (3) Mµy d¹i qu¸, cø vµo ®i…. (4) VËy mµy hái c« Th«ng… (5) MÊy l¹i r»m th¸ng T¸m… b. C¸c lît lêi cña Hång: (1) Kh«ng! Ch¸u kh«ng muèn vµo… (2) Sao c« biÕt mî con cã con? 2. LÇn 1 sau lît lêi 1 cña bµ c« LÇn 2: Sau lît lêi 1 cña bµ c« Sự im lặng thể hiện thái độ bất bình của Hång tríc nh÷ng lêi lÏ thiÕu thiÖn chÝ cña bµ c«. 3.Hång kh«ng c¾t lêi cña bµ c« v× lu«n ph¶i cố gắng kiềm chế để giữ thái độ lễ phép 3/. Ghi nhớ: (SGK) của ngời dới đối với ngời trên. ? Lît lêi lµ g×? §Ó gi÷ lÞch sù ngêi nãi ph¶i nh thÕ nµo? - HS đọc ghi nhớ SGK Hoạt động 2: II/ - Luyện tập:.

(233) - GV híng dÉn HS lµm bµi tËp 1/ 102 -Sè lît lêi tham gia héi tho¹i cña chÞ DËu Bµi tËp 1/102 vµ cai lÖ lµ nhiÒu nhÊt. Sè lît lêi cña ngêi nhµ lÝ trëng Ýt h¬n. Anh DËu chØ nãi víi chÞ Dậu sau cuộc xung đột giữa chị Dậu với hai tên cai lệ và ngời nhà lí trởng đã kết thóc. KÎ duy nhÊt c¾t lêi trong cuéc tho¹i lµ cai lÖ. - ChÞ DËu tõ chç nhón nhêng, nhÉn nhôc gäi cai lÖ lµ «ng, xng ch¸u-> gäi mµy, xng tao. - Từ đầu-> cuối tên cai lệ đều tỏ ra hóng h¸ch, th« b¹o, tµn nhÉn - ChÞ DËu lµ ngêi cã b¶n lÜnh, s½n sµng nhÉn nhôc nhng khi cÇn th× vÉn vïng lªn quyÕt liÖt kh«ng biÕt sî lµ g×.. *GV híng dÉn HS thùc hÞªn tiÕp phÇn luyÖn Bµi tËp 2/103: tËp Bµi 2/ 103 ? HS đọc văn bản ttrả lời câu hỏi SGK a.Ban ®Çu, c¸i TÝ cßn hån nhiªn vµ nãi nhiÒu, cßn chÞ DËu th× chØ im lÆng. VÒ sau, c¸i TÝ nãi Ýt h¼n ®i, cßn chÞ DËu th× l¹i nãi nhiÒu h¼n lªn. b. T¸c gi¶ miªu t¶ cuéc tho¹i nh vËy lµ rÊt phï hîp víi t©m lÝ nh©n vËt: - Lóc ®Çu, c¸i TÝ cha biÕt m×nh bÞ b¸n, nã cè tìm ra chuyện để nói cho chị Dậu vui lòng; cßn chÞ DËu th× cµng thÊy con g¸i hån nhiªn v« t bao nhiªu cµng ®au lßng bÊy nhiªu nªn chØ im lÆng. - Về sau, khi đã biết mình bị bán cái Tí đau đớn tuyệt vọng nên nói ít hẳn đi, còn chi Dậu lại phải nói nhiều để thuyết phục 2 đứa con cña m×nh. c. ViÖc t¸c gi¶ t« ®Ëm sù hån nhiªn vµ hiÕu thảo của cái Tí ở phần đầu cuộc thoại đã làm t¨ng kÞch tÝnh cña c©u chuyÖn v×: - Chị Dậu càng đau đớn hơn khi buộc phải gạt nớc mắt bán một đứa con gái ngoan hiền, đảm đang, hiếu thảo nh cái Tí. Bµi tËp 3/103 - Đối với cái Tí thì việc phải đến ở nhà ông bµ NghÞ QuÕ sÏ trë thµnh mét tai ho¹ khñng khiÕp v× nã ph¶i xa l×a bè mÑ vµ c¸c em… Bµi 3/ 103 Trong ®o¹n v¨n trÝch cã 2 lÇn nh©n vËt t«i im lÆng khi bµ mÑ cña nh©n vËt Êy hái cô thÓ: -LÇn thø nhÊt, nh©n vËt t«i im lÆng v× ngì Bµi 4/103 ngµng, h·nh diÖn, xÊu hæ - Lần thứ 2: nhân vật tôi im lặng vì xúc động tríc t©m hån vµ lßng nh©n hËu cña c« em g¸i. Bµi 4/103 -Trong trêng hîp ph¶i gi÷ bÝ mËt hoÆc thÓ hiện sự tôn trọng ngời đối thoại…thì “im.

(234) lÆng lµ vµng” - Trong trêng hîp cÇn ph¶i ph¸t biÓu chÝnh kiến để ủng hộ cái đúng, phê phán cái sai thì “im lặng” …sẽ đồng nghĩa với hèn nhát. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶: ? Nªu kh¸i niÖm vai x· héi trong giao tiÕp? Lît lêi ttrong héi tho¹i lµ g×? V. Híng dÉn dÆn dß: - Về đọc kĩ ghi nhớ, tập viết một câu chuyện ngắn có sử sụng lời thoại của các nh©n vËt. - ChuÈn bÞ bµi: LuyÖn tËp ®a yÕu tè biÓu c¶m vµo bµi v¨n nghÞ luËn. LËp dµn ý cho đề bài : “ Sự bổ ích của những chuyến tham quan , du lịch đối với học sinh” . Viết ®o¹n v¨n tr×nh bµy c¸c luËn ®iÓm ( tõ 2- 3 luËn ®iÓm). Tríc khi viÕt ph¶i ttham kh¶o c¸c ®o¹n v¨n trong s¸ch gi¸o khoa? §äc thªm ®o¹n v¨n cña NguyÔn §×nh Thi sau bµi häc. ChuÈn bÞ c©u hái 3 trong bµi “ Chøng minh r»ng nhiÒu bµi th¬ em häc nh Cảnh Khuya …. Quê hơng của Tế Hanh,… đều biểu hiện rõ tình cảm thiết tha của các nhà thơ đối với quê hơng đất nớc.. TiÕt 12014.. Ngµy So¹n:24/3/2010 LuyÖn tËp ®a yÕu tè biÓu c¶m vµo bµi v¨n nghÞ luËn. A. Môc tiªu: 1/.KiÕn thøc: Cñng cè ch¾c ch¾n h¬n nh÷ng hiÓu biÕt vÒ yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghị luận mà các em đã học ở tiết tập làm văn trớc. Vận dụng những hiểu biết đó để tập đa yếu tố biểu cảm vào một câu, một đoạn, một bài văn nghị luận có đề tài gần gũi quen thuộc. 2/. KÜ n¨ng: - X©y dùng vµ tr×nh bµy luËn ®iÓm, kÜ n¨ng ®a yÕu tè biÓu c¶m vµo bµi v¨n nghÞ luËn. 3/.Thái độ: Giáo dục HS: - ý thøc tù gi¸c, x©y dùng t×nh c¶m trong c¸c chuyÕn tham quan. B.Ph¬ng ph¸p: Qui n¹p C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi theo c©u hái híng dÉn. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bµi Cò: III. Bµi míi: BiÓu c¶m lµ yÕu tè rÊt cÇn trong v¨n b¶n nghÞ luËn. YÕu tè biểu cảm giúp cho bài văn NL có hiệu quả thuyết phục hơn, vì nó tác động mạnh mẽ đến tình cảm của ngời đọc , ngời nghe. Vậy đa yếu tố biểu cảm vào bài văn nh thế nào để ko phá vỡ mạch nghị luận . Hôm nay cô trò chúng ta cïng thùc hµnh. Hoạt động 1: I/ - Tìm hiểu đề bài: - GV ghi đề lên bảng. §Ò bµi : Sù bæ Ých cña nh÷ng chuyÕn ? Bài làm cần làm sáng tỏ vấn đề gì? tham quan, du lÞch víi häc sinh. ? Cho ai? V× vËy cÇn ph¶i lµm theo kiÓu lËp - Néi dung : Sù bæ Ých cña du lÞch víi luËn nµo? con ngêi. ? Để làm sáng tỏ vấn đề này ,cách sắp xếp - Kiểu bài: lập luận chứng minh. những luận điểm nh trên có hợp lí ko? Vì - Xác định luận điểm của bài . sao ? Nªn söa nh thÕ nµo? - Luận điểm này khá đầy đủ để làm sáng tỏ.

(235) vấn đề nhng cha đợc sắp xếp rõ ràng, rành m¹ch , hîp lÝ.. Hoạt động 2: II/ - Sắp xếp luận điểm: - GV tæ chøc cho HS th¶o luËn nh»m gi¶i đáp những câu hỏi ghi ở mục II1. “ Những luận điểm đòi hỏi phải xác đáng đầy đủ và cần phải đợc sắp xếp nh thế nào? Rµnh m¹ch, hîp lÝ, chÆt chÏ. ? Hệ thống luận điểm ở mục II1 đã hợp lí cha? cßn lén xén, thiÕu m¹ch l¹c. - GV yªu cÇu HS s¾p xÕp l¹i gän gµng, m¹ch l¹c h¬n. - Söa l¹i: vËn dông c¸ch s¾p xÕp cña bµi ®i bé ngao du: e, a, d, c, b. Hoạt động 3: III/ - Lập dàn bài: - GV yêu cầu HS lập dàn ý cho đề bài trên A. Mở bài: Nêu lợi ích của việc tham mét c¸ch hoµn chØnh 3 phÇn. quan. ( Cho HS ghi vµo vë, sau khi cïng x©y B. Th©n bµi: Lîi Ých cô thÓ. dùng dµn bµi dùa vµo hÖ thèng luËn ®iÓm 1. VÒ thÓ chÊt: Thªm khoÎ m¹nh. đã sắp xếp lại) 2. VÒ tinh thÇn, t×nh c¶m: - Tìm thêm đợc nhiều niềm vui. - Có tình yêu thiên nhiên, quan hệ, đất níc. 3. VÒ kiÕn thøc : HiÓu cô thÓ h¬n, s©u s¾c h¬n, sinh động hơn… §a l¹i nhiÒu bµi häc cã thÓ cßn cha cã trong nghÖ thuËt. C. Kết bài: Khẳng định tác dụng của hành động tham quan. Hoạt động 4: IV/ - Đa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận: ? Ta sÏ luyÖn tËp ®a yÕu tè biÓu c¶m vµo ®o¹n v¨n cô thÓ nµo? ®o¹n v¨n Êy n»m ë vÞ trÝ nµo trong bµi? ? Trong ®o¹n v¨n Êy em thùc sù muèn biÓu hiÖn nh÷ng t×nh c¶m g×? em thÊy ®o¹n v¨n ở mục 2b của SGK có biểu hiện đúng và đủ nh÷ng t×nh c¶m Êy cña em kh«ng? ? Làm thế nào nào để biểu đạt những tình cảm mà em muốn gữi vào đoạn văn đó? Em có định dùng những từ ngữ, những cách đặt câu mà SGK gợi ý khôg? ? Sau đó GV cho HS viết đoạn văn. gọi 2 HS trình bày đoạn văn của mình. Sau đó gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh nhËn xÐt? ®o¹n văn đó đã có yếu tố biểu cảm cha? ? Tình cảm trong đoạn văn đã chân thành cha hay còn khuôn sáo? Sự diễn đạt những t×nh chÊt Êy cã râ rµng, trong s¸ng kh«ng? IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : - GV nhËn xÐt u, khuyÕt ®iÓm cña HS..

(236) -. - Khi ®a yÕu tè biÓu c¶m vµo bµi v¨n nghÞ luËn, theo em cÇn chó ý ®iÒu g× ? V. Híng dÉn dÆn dß: Bµi cò: N¾m kÜ c¸ch ®a yÕu tè biÓu c¶m vµo ®o¹n v¨n, bµi v¨n nghÞ luËn. - TËp c¸ch x©y dùng vµ tr×nh bµy luËn ®iÓm. Bµi míi: ¤n tËp kÜ c¸c v¨n b¶n : ChuÈn bÞ kiÓm tra v¨n 1 tiÕt : C¸c t¸c phÈm th¬ , v¨n xu«i cæ , hiÓu néi dung c¸c t¸c phÈm , thuéc lßng c¸c t¸c phÈm th¬, thuéc c¸c ®o¹n v¨n xu«i vµ hiÓu nghÖ thuËt cña c¸c v¨n b¶n. Hiểu tác giả và hoàn cảnh ra đời của tác phẩm. Cảm nhận về các tác phẩm đã học, nêu cảm nghĩ của em về các tác phẩm đó.. TuÇn 29 Ngµy So¹n:24/3/2010 TiÕt 20143. KiÓm tra v¨n A. môc tiªu: 1/. KiÕn thøc: - Ôn tập và củng cố kiến thức văn học đã học ở lớp 8. - Tự đánh giá chính xác hơn trình độ tập làm văn của bản thân, từ đó rút ra những king nghiệm cần thiết để các bài làm văn sau đạt kết quả tốt. 2/. KÜ n¨ng: - Diễn đạt và làm văn. 3/. Thái độ: Giáo dục HS: - ý thøc tÝch cùc vµ tù gi¸c khi lµm bµi. B.Ph¬ng ph¸p: C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Soạn bài, ra đề, đáp án, biểu điểm. 2/ HS: Häc bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II.Bµi Cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS III. Bµi míi: I . PhÇn tr¾c nghiÖm (3®iÓm) C©u 1. Tõ néi dung cña v¨n b¶n “ Níc §¹i ViÖt ta “ , em hiÓu g× vÒ NguyÔn Tr·i? A. §¹i diÖn t tëng nh©n nghÜa tiÕn bé. B. Giàu tình cảm và ý thức độc lập. C. Giµu lßng yªu níc th¬ng d©n. D. Cả 3 phơng án A,B,C đều đúng . C©u 2. Bµi th¬ “ Ng¾m tr¨ng “ ë trong tËp th¬ nµo ? A. Ngôc trung th. B. ViÖt Nam m¸u vµ hoa. C. NhËt ký trong tï. C©u 3 . Bao trïm lªn toµn bé bµi HÞch tíng sÜ cña TrÇn Quèc TuÊn lµ : A.Tấm lòng lo lắng cho vận mệnh của đất nớc . B . Tinh thÇn l¹c quan. C. Lßng tù hµo d©n téc. Câu 4 .Trong bài tấu , luận điểm phép học chân chính đợc trình bày bằng nh÷ng luËn cø nµo ? A. Bàn về mục đích của việc học ..

(237) B. Bµn vÒ c¸ch häc. C. T¸c dông cña phÐp häc. D. Cả 3 phơng án trên đều đúng . Câu 5 . Trong câu văn biền ngẫu :Ngọc không mài , không thành đồ vật , ngời không học , không biết rõ đạo “ , tác giả muốn bày tỏ suy nghĩ gì về việc học ? A. Chỉ có học tập con ngời mới trở nên tốt đẹp . B. Không thể không học mà thành ngời tốt đẹp . C. Do vËy häc tËp lµ mét quy luËt trong cuéc sèng cña con ngêi. D. Kh«ng ph¶i häc còng trë thµnh ngêi tèt . E. Cả A,B,C đều đúng. Câu 6 . Văn bản thuế máu đợc viết bằng tiếng nớc nào ? A.TiÕng Ph¸p . B. TiÕng Anh. C. TiÕng Trung. D. TiÕng ViÖt. II. PhÇn tù luËn (7®iÓm ) Câu 1 (1,5điểm) Giải thích nhan đề thuế máu ? C©u 2 (5,5 ®iÓm) Sau khi häc xong v¨n b¶n ThuÕ m¸u em hiÓu nh thÕ nµo vÒ sè phận của ngời dân bản xứ và thủ đoạn bóc lột tàn nhẫn vô nhân đạo của Chế độ Thực dân . III. §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm: C©u 1. D; C©u 2. C; C©u 3.A ; C©u 4. D ; C©u 5. E ; C©u 6. A ; Giải thích đúng nhan đề Thuế máu là: thứ thuế tàn nhẫn , phũ phàng bóc lột xơng máu , mạng sống của con ngời . Làm rõ đợc : - Số phận của ngời dân bản xứ . - Thủ đoạn bóc lột tàn nhẫn của chế độ TD Pháp đối với ngời dân b¶n xø. Vận dụng các kiểu nghị luận để làm rõ vấn đề. Vận dụng các yếu tố miêu tả, kể biểu cảm để làm rõ vấn đề và gây thuyết phục ngời đọc. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶: GV thu bµi, nhËn xÐt giê lµm bµi. V. Híng dÉn dÆn dß: Bài cũ: Xem lại những bài tập làm văn đã học, nắm đợc phơng pháp lµm v¨n nghÞ luËn. Bµi míi: - §äc kÜ bµi “ Lùa chän trËt tù tõ trong c©u” Ngµy So¹n :25/3/2010 TiÕt 20144. Lùa chän trËt tù tõ trong c©u A. Môc tiªu: 1/. KiÕn thøc: - Trang bÞ cho HS mét sè hiÓu biÕt s¬ gi¶n vÒ trËt tù tõ trong c©u cô thÓ lµ: - Khả năng thay đổi trật tự từ ngữ. - Hiệu quả diễn đạt của những trật tự từ ngữ khác nhau. 2/. KÜ n¨ng : - KÜ n¨ng lùa chän trËt tù tõ ng÷ phï hîp t×nh huèng. 3/.Thái độ: Giáo dục HS: - Lùa chän trËt tù tõ trong nãi, viÕt phï hîp yªu cÇu ph¶n ¸nh thùc tÕ vµ diÔn t¶ tõ, t×nh c¶m cña b¶n th©n. B. Ph¬ng ph¸p: Qui n¹p C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp:.

(238) I. ổn định: II.Bµi Cò: III. Bµi míi : Hoạt động 1: I/ - Nhận xét chung: - HS đọc ví dụ ở SGK. Chú ý câu in đậm. 1/. VÝ dô: ? Có thể thay đổi trật tự từ trong câu in đậm 2/. Nhận xét: theo nh÷ng c¸ch nµo mµ kh«ng lµm thay - s¾p xÕp l¹i trËt tù tõ. + Cai lệ gõ đầu roi xuống đất, thét… đổi nghĩa cơ bản của câu? + Cai lÖ thÐt b»ng giäng …., gâ ®Çu … + ThÐt b»ng giäng… , cai lÖ gâ ®Çu roi xuống đất. + B»ng giäng …x¸i cò, cai lÖ gâ ®Çu roi xuống đất, thét. + Bằng … xái cũ, gõ đầu roi xuống đất - GV cho häc sinh tù m×nh t×m nh÷ng c¸ch cai lÖ thÐt. sắp xếp khác. sau đó tổ chức học sinh thi + Gõ đầu roi xuống đất, bằng giọng …, t×m nhanh t×m nh÷ng c¸ch s¾p xÕp trËt tù tõ cai lÖ thÐt. ng÷. - Tiếp đó giáo viên treo bảng phụ về 6 cách s¾p xÕp míi. ? Hiệu quả diễn đạt của các câu theo cách s¾p xÕp trªn cã gièng nhau kh«ng? kh«ng. - T¸c dông: + LÆp l¹i tõ roi: liªn kÕt chÆt víi c©u tr? V× sao t¸c gi¶ chän trËt tù tõ nh trong íc. ®o¹n trÝch? TrËt tù tõ Êy ®em l¹i t¸c dông + Tõ thÐt cuèi cïng: liªn kÕt chÆt chÏ víi c©u sau. cô thÓ nµo? + Cụm từ “ Gõ đầu roi. đất” mở đầu: ? Hiệu quả diễn đạt của các câu theo cách nhấn mạnh sự hung hãn của cai lệ. s¾p xÕp trªn cã gièng nhau kh«ng? kh«ng. 3/. Ghi nhí: SGK - GV cho HS đọc ghi nhớ: Sách giáo khoa Hoạt động 2: II/ - Một số tác dụng của sắp xếp trật tự từ: - HS đọc nội dung yêu cầu của mục II1. 1. a. TrËt tù tõ thÓ hiÖn thø tù tríc sau cu¶ các hoạt động. b...thÓ hiÖn thø bËc cao, thÊp cña c¸c nh©n vËt, thø tù x· héi cña c¸c nh©n - GV cho HS đọc kĩ 3 đoạn văn. so sánh tác vật. dông cña nh÷ng c¸ch s¾p xÕp trËt tù tõ 2. trong c¸c bé phËn c©u in ®Ëm. Chỉ có đoạn a: đảm bảo đợc sự hài hoà ? Qua t×m hiÓu, em h·y rót ra nhËn xÐt vÒ vÒ ng÷ ©m. t¸c dông cña viÖc s¾p xÕp trËt tù tõ trong c©u. - GV gọi 2 HS đọc to rõ ghi nhớ. 3. Ghi nhí: SGK - Gọi 1 HS đọc lại 2 ghi nhớ. Hoạt động 3: III/ - Luyện tập:.

(239) ? Gi¶i thÝch lÝ do s¾p xÕp trËt tù tõ trong * Bµi tËp: SGK nh÷ng bé phËn c©u vµ c©u in ®Ëm ë phÇn a). KÓ tªn c¸c vÞ anh hïng d©n téc theo luþ©n tËp. thø tù xuÊt hiÖn cña c¸c vÞ Êy trong lÞch sö. b). Đẹp vô cùng đặt trớc: Nhấn mạnh cái đẹp của non sông mới đợc gợn c). lặp lại từ, cụm từ, mật thám, đội con sóng. gái ở hai đầu vế câu: để liên kết chặt chẽ Đảo hò ô bắt vần với sông Lô( vần lvới câu đứng trớc ng) t¹o c¶m gi¸c kÐo dµi , sù mªnh mang của sông nớc ; đảo vần chân ( ngạt- hát) đặc biệt sự hài hoà về ngữ ©m cho lêi th¬. c. Liªn kÕt chÆt chÏ víi c©u tríc nã.. -. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ : - Nªu nh÷ng t¸c dông cña s¾p xÕp trËt tù tõ. V. Híng dÉn dÆn dß : Bµi cò: Xem kÜ 2 ghi nhí. - Có ý thức vận dụng bài học để biết cách lựa chọn trật tự từ trong nói viªt. Bµi míi: Xem l¹i v¨n nghÞ luËn, chuÈn bÞ tiÕt tr¶ bµi.. TiÕt 20145.. Ngµy So¹n:25/3/2010 Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 6. A. Môc tiªu: 1/.KiÕn thøc: Cũng cố lại những kiến thức và kĩ năng đã học về phép luận văn chứng minh và giải thích, về cách thức sử dụng từ ngữ, đặt câu.và đặc biệt là về luận ®iÓm vµ c¸ch tr×nh bµy luËn ®iÓm. Có thể đánh giá chất lợng bài làm của mình, trình độ tập làm văn của bản thân mình so với yêu cầu của đề bài và so với các bạn cùng lớp, nhờ đó, có đợc những kinh nghiệm và quyết tâm cần thiết để làm tốt hơn nữa bài sau. 2/. KÜ n¨ng: Lập luận, dùng từ, đặt câu, kĩ năng xây dựng và trình bày, xếp luận ®iÓm. 3/.Thái độ: Gi¸o dôc ý thøc phª b×nh vµ tù phª b×nh B.Ph¬ng ph¸p: C. ChuÈn bÞ: 1/ GV: ChÊm, chän läc bµi hay, ph¸t hiÖn c¸c lçi thêng gÆp cña häc sinh 2/ HS: Xem l¹i kiÕn thøc vÒ v¨n nghÞ luËn. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bµi Cò: III. Bài mới: - Giáo viên yêu cầu học sinh nhắc lại đề, GV ghi đề lên bảng. Hoạt động 1: I/ - Tìm hiểu yêu cầu của bài làm: ? Bài làm yêu cầu viết về vấn đề gì? theo kiểu bài nào? Giải thích câu nói của CTHCM. Giải thích nghĩa của từng ý : có tài mà không có đức là ngời vô dụng; có đức mà không có tài chẳng làm đợc gì ; có đức là nh thế nào, có tài là nh thế nào..

(240) ? Để giả quyết vấn đề trên theo em cần phải có những luận điểm nào? 2 luận điểm ( nh trên). Tìm những luận cứ nào để làm rõ cho luận điểm? Dẫn chứng cụ thể trong tác phẩm văn học, trong đời thờng….. ? Khi tr×nh bµy luËn ®iÓm, theo em, cÇn lu ý nh÷ng yªu cÇu nµo? Hoạt động 3: II/ - Nhận xét về bài làm học sinh. - Gi¸o viªn cho häc sinh tù nhËn xÐt bµi lµm cña m×nh theo nh÷ng gîi ý ë s¸ch gi¸o khoa. - Sau đó tổ chức cho học sinh xây dựng lại hệ thống luận điểm hoàn chỉnh. - Gi¸o viªn nhËn xÐt: s¬ kÕt l¹i nh÷ng u ®iÓm vµ khuyÕt ®iÓm cña häc sinh: + Đa số học sinh làm đợc bài (8E) còn lớp 8 B làm kém hơn . + Nắm đợc thể loại và yêu cầu của đề. + Biết vận dụng các thao tác phân tích , giải thích … để làm rõ vấn đề. Nhiều hs có c¸ch lËp luËn kh¸ tr«i ch¶y nh Giang, Th¸i , V©n… + VÒ h×nh thøc nhiÒu häc sinh tr×nh bµy cÈu th¶: ch÷ xÊu, sai lçi chÝnh t¶ nhiÒu. + Còn sai lỗi diễn đạt ở câu và dùng từ không chính xác…. Hoạt động 3: III/ - Công bố kết quả cụ thể: Líp tæng Giái kh¸ Trung b×nh yÕu sè 8E 42 2014 26 5 8B 21 1 6 10 4 - Sau khi công bố kết quả cụ thể, giáo viên cho HS đọc bài của các bạn Huế, Giang , Nhung, Mai … để học sinh khác học tập cách viết của bạn. - HS đổi bài tự chữa lỗi cho nhau. 4. Củng cố đánh giá Luận điểm là gì ? Trong bài văn nghị luận, luận điểm cần đảm bảo những tiêu chuÈn nµo? 5. Híng dÉn ë nhµ : Bµi cò: - HS «n tËp l¹i nh÷ng kiÕn thøc vÒ v¨n nghÞ luËn. - Xem l¹i c¸ch ®a yÕu tè biÓu c¶m vµo bµi v¨n nghÞ luËn. Bµi míi: - Xem tríc bµi ‘’ T×m hiÓu yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ trong v¨n nghÞ luËn ‘’: v× sao trong bµi v¨n nghÞ luËn l¹i cã yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ ? Tìm các yếu tố đó trong các ví dụ trong bài? Và tìm các đoạn văn có chứa các yếu tố miêu tả và tự sự trong các văn bản đã học?. TiÕt 20146.. Ngµy so¹n :31/3/2010. T×m hiÓu c¸c yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ trong v¨n nghÞ luËn A. Mục tiêu cần đạt: 1/. KiÕn thøc: - Thấy đợc tự sự và miêu tả thờng là những yếu tố rất cần thiết trong một bài văn nghị luận, vì chúng có khả năng giúp ngời nghe ( ngời đọc) nhận thức đợc nội dung nghị luận một cách dễ dàng, sáng tỏ hơn. - Nắm đợc những yếu tố cần thiết của việc đa các yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn nghị luận để sự nghị luận có thể đợc hiệu quả thuyết phục cao. j2/.KÜ n¨ng: - KÜ n¨ng ph¸t hiÖn vµ c¸ch ®a yÕu tè tù sù, miªu t¶ vµo bµi v¨n nghÞ luËn. 3/.Thái độ: Giáo dục HS ý thức học tập.

(241) B.Ph¬ng ph¸p: Qui n¹p C. Chuẩn bịphơng tiện ,đồ dùng : 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. B¶ng phô 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh d¹y – häc: I. ổn định: II. Bài Cũ: - Tác dụng của yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận? để bài văn nghÞ luËn cã søc biÓu c¶m cao, ngêi lµm v¨n ph¶i lu ý ®iÒu g× khi ®a yÕu tè biÓu c¶m vµo bµi lµm? III .Bµi míi: Hoạt động 1. Giới thiệu bài: Nh vậy ở lớp 6, 7 các em không chỉ học văn biểu cảm mà còn học văn tự sự, văn miêu tả. Nhng, nh các em đã biết và vừa nhắc l¹i, biÓu c¶m kh«ng chØ lµ mét kiÓu v¨n b¶n riªng mµ cßn cã thÓ lµ mét yÕu tè trong v¨n nghÞ luËn. VËy trong v¨n nghÞ luËn liÖu cßn cã thÓ lµ c¶ yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ nữa hay không ? Bài học hôm nay sẽ giúp các em hiểu rõ về điều đó. Hoạt động 2: I/ - Yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận - GV cho HS đọc hai đoạn văn ở SGK. ( Lu 1/. Tìm hiểu yếu tố tự sự, miêu tả và tác ý: đọc diễn cảm đoạn a, b) dông cña chóng trong v¨n nghÞ luËn: - Chiếu ví dụ lên màn hình để học sinh tiện theo dâi. ? V× sao ®o¹n a cã yÕu tè tù sù nhng kh«ng ph¶i lµ mét v¨n b¶n tù sù, cßn ®o¹n b cã yÕu tè miªu t¶ nhng kh«ng ph¶i lµ v¨n b¶n miªu t¶? - V× tù sù vµ miªu t¶ kh«ng ph¶i lµ môc 2 ®o¹n v¨n a, b lµ v¨n nghÞ luËn. đích chủ yếu nhất mà ngời viết nhằm đạt tíi. - Gi¸o viªn nªu tiÕp c©u hái ë s¸ch gi¸o khoa- häc sinh tr¶ lêi? ? Nh vËy t¸c gi¶ NguyÔn ¸i Quèc viÕt hai đoạn văn trên nhằm mục đích gì? Vạch trần sù tµn b¹o, gi¶ dèi cña thùc d©n. ? Tõ viÖc t×m hiÓu trªn, em cã nhËn xÐt g× * Ghi nhí: s¸ch gi¸o khoa. vai trß cña c¸c yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ trong v¨n nghÞ luËn? - Giáo viên cho học sinh đọc điểm 1 của 2/Mét vµi lu ý khi ®a yÕu tè tù sù vµ ghi nhí - Giáo viên cho học sinh đọc đoạn văn một miêu tả vào bài văn nghị luận: c¸ch diÔn c¶m. ( chiÕu vÝ dô lªn mµn h×nh cho häc sinh tiÖn theo dâi) ? T×m nh÷ng yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ trong ®o¹n v¨n: Häc sinh t×m. ? Văn bản đợc dẫn ở sách giáo khoa đợc viết ra để kể lại câu chuyện về chàng Trăng và nàng Han hay để dùng luận cứ nhằm chøng tá r»ng hai truyÖn cæ cña d©n téc miền núi đó có rất nhiều nét giống với truyÖn Th¸nh Giãng ë miÒn xu«i? ? T¸c gi¶ cã kÓ l¹i toµn bé hai truyÖn “ Chµng tr¨ng vµ nµng Han” kh«ng? V× sao t¸c gi¶ chØ kÓ kÜ mét sè chi tiÕt, t¶ kÜ mét YÕu tè tù sù, miªu t¶ ph¶i phôc vô cho sè chi tiÕt? chØ cã nh÷ng h×nh ¶nh cã lîi viÖc lµm râ luËn ®iÓm vµ kh«ng ph¸ vì cho việc làm sáng tỏ luận điểm mới đợc kể, mạch lạc nghị luận của bài văn. t¶ kÜ. ? Nh vËy khi ®a c¸c yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ vµo bµi v¨n nghÞ luËn cÇn chó ý ®iÒu g×? - HS đọc to rõ ghi nhớ 2. sau đó gọi 2 HS.

(242) đọc lại 2 ghi nhớ (SGK). Hoạt động 3: II/ - Luyện tập - GV cho học sinh đọc kĩ nội dung bài tập Bài tập 1: - Yếu tố tự sự giúp ngời đọc hình dung 1. - Yªu cÇu häc sinh chØ ra yÕu tè miªu t¶, tù râ hoµn c¶nh s¸ng t¸c vµ t©m tr¹ng cña t¸c gi¶. sự-> sau đó nêu tác dụng của chúng. - Yếu tố miêu tả giúp ngời đọc nh trong thấy trớc mắt khung cảnh đêm trăng và cảm xúc của ngời tù. Thi sĩ, để cảm nhËn râ t©m t cña B¸c. Bµi tËp 2: - Có thể sử dụng yếu tố miêu tả để gợi cảm lại vẻ đẹp của hoa sen, sử dụng - HS đọc và thảo luận câu hỏi 2, sau đó đọc yếu tố tự sự khi cần kể lại những kỉ tham khảo phần đọc thêm. niệm về bài ca dao đó. IV. Củng cố , đánh giá Cho học sinh đọc lại ghi nhớ sách giáo khoa. V. Híng dÉn ë nhµ: Bµi cò: - N¾m kÜ c¸ch ®a yÕu tè miªu t¶ vµ tù sù vµo bµi v¨n nghÞ luËn vai trß cña 2 yếu tố đó trong văn bản nghị luận và điều cần lu ý khi đa yếu tố tự sự, miêu tả vào v¨n nghÞ luËn. Bµi míi: §äc v¨n b¶n : ‘’¤ng Giuèc §anh mÆc lÔ phôc’’ Tr¶ lêi nh÷ng c©u hái ë s¸ch gi¸o khoa. Sè lîng nh©n vËt tham gia trong vë kÞch? Cã bao nhiêu cảnh trên sân khấu? ở cảnh đầu , tính cách học đòi làm sang của ông Giôc §anh thÓ hiÖn ntn? Vµ bÞ lîi dông ra sao? TÝnh c¸ch cña «ng thÓ hiÖn ra sao? Líp kÞch g©y cêi cho kh¸n gi¶ ë nh÷ng khÝa c¹nh nao?. TuÇn 30 TiÕt 20147, 20148.. Ngµy So¹n:2/4/2010 ¤ng Giuèc-®anh mÆc lÔ phôc. ( M«-li-e) A. Mục tiêu cần đạt : 1/. KiÕn thøc: Hình dung đợc lớp kịch này trên sân khấu, hiểu rõ Môlie là nhà soạn kịch tài ba, xây dựng lớp kịch hết sức sinh động, khắc hoạ tài tình tính cách nhân vật giả tởng và gây đợc tiếng cời sảng khoái cho khán giả. 2/. KÜ n¨ng: Phân tích tính chất nhân vật, phân tích diễn biến hành động kịch. 3/.Thái độ: Giáo dục HS: Có ý thức sống đúng đắn, biết phân biệt xấu, tốt, cái lố bịch căm ghét lối sống trởng giả học đòi làm sang. B. Phơng pháp: Nêu vấn đề, thảo luận, đàm thoại. C. Chuẩn bịphơng tiện đồ dùng: 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. Tranh , ¶nh theo SGK 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi theo c©u hái híng dÉn. D. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định tổ chức: 2..Bµi cò: ? Tr×nh bµy lîi Ých cña viÖc ®i bé ngao du . 3 .Bài mới: Hoạt động 1 – Giới thiệu bài :Chúng ta đã bớc đầu biết đến nền văn học Pháp qua truyện ngắn Buổi học cuối cùng của nhà văn Đô- đê ở lớp 6. Đi bộ ngao du cña Rut-x« ë líp 8 .H«m nay c« trß chóng ta cïng t×m hiÓu mét nhµ v¨n.

(243) Ph¸p n÷a th«ng qua vë hµi kÞch næi tiÕng cña «ng. §ã lµ M«-li- e víi vë kÞch Tr ëng giả học làm sang. Cảnh đợc trích học là : Ông Giuôc- đanh mặc lễ phục. Hoạt động 2: I/ Đọc, tìm hiểu chung - Giáo viên cho HS đọc chú thích ( *) 1/ Tác giả, tác phẩm SGK ? H·y nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ M«lie ? (1622-1673) sinh ¬ Pa-ri. Cha «ng lµ 1 ngêi bu«n giµu cã, sau lµm hÇu cËn nhà vua. Ông từ chối ý định của cha muèn «ng kÕ tôc chøc vÞ hÇu cËn nhµ vua vµ bíc vµo lÜnh vùc nghÖ thuËt s©n khÊu. - Võa tham ra diÔn kÞch võa s¸ng t¸c kÞch b¶n, «ng cã vë kÞch næi tiÕng nh : Trêng häc lµm vî ; §«ng - giu¨ng ; L·o hµ tiÖn ; Trëng gi¶ häc lµm sang ; vë cuèi cïng lµ Ngêi bÖnh tëng. ¤ng mÊt sau khi diÔn vai chÝnh ë vë nµy. ? Dùa vµo chó thÝch SGK, h·y nªu néi dung chÝnh cña vë kÞch ? - Lµ vë kÞch gåm 5 håi cã xen nh÷ng mµn vò kÞch. ¤ng Giu«c-®anh ngoµi 40 tuæi, lµ ngêi giµu cã nhê bè mÑ nªn tÊp tÓnh muèn trë thµnh nhµ quý téc, bíc ch©n vµo x· héi thợng lu. Tuy dốt nát , nhng muốn học đòi nh÷ng ngêi cao sang nªn thuª thÇy vÒ d¹y đủ các môn nh âm nhạc, kiếm thuật , triết lí , và tìm cách thay đổi cách ăn mặc. Ông ngớ ngẩn nên để cho mọi ngời lừa bịp dễ dàng, từ ông thầy rởm đến bác phó may và g· b¸ tíc sa sót §« r¨ng t¬. ¤ng muèn nhê gã để thực hiện giấc mộng quý tộc, lại nhờ gã để bắt mối nhân tình với bà hầu tớc Đôri-men, mà bà ta chẳng phải ai khác mà chÝnh lµ t×nh nh©n cña g·. ¤ng Giu«c®anh tõ chèi g¶ con g¸i lµ Luy-xin cho Clª-«ng chØ v× chµng kh«ng ph¶i lµ quý téc. Cuèi cïng, nhê mu mÑo cña ®Çy tí lµ C«-vi-en, Clª-«ng c¶i trang lµm hoµng tö Thổ Nhĩ Kì đến hỏi Luy-xin làm vợ và đợc «ng chÊp thuËn ngay. ? VÞ trÝ cña ®o¹n trÝch ? Lµ líp (c¶nh)5 kÕt 2. §äc vµ t×m hiÓu tõ khã thóc håi 2. - GV cho học sinh đọc phân vai, lu ý đọc diÔn c¶m. Gọi HS đọc chú thích từ khó. Lu ý chú thÝch 2, 4, 5, 2014. -LÔ phôc : bé quÇn ¸o may theo kiÓu quy định để mặc trong các dịp đặc biệt. - QuÇn céc : trang phôc cña tÇng líp quý tộc ở Pháp thời đó , có 2 loại : dài đến đầu gối và dài đến mắt cá chân. - ¸o chÏn : - Bộ tóc giả và lông đính mũ : các thứ gắn víi trang phôc cña tÇng líp quý téc Ph¸p TK 17..

(244) Hoạt động 3 : II - Đọc, tìm hiểu chi tiết văn bản: ? Căn cứ vào các chỉ dẫn, cho biết lớp kịch 1/ Diễn biến của hành động kịch: - Líp kÞch gåm 2 c¶nh. gåm mÊy c¶nh? ? Xem xÐt sè lîng nh©n vËt tham gia ë mỗi cảnh và các loại động tác, âm thanh trên sân khấu để chứng minh rằng càng về sau kịch càng sôi động ? - C¶nh tríc trªn s©n khÊu cã 4 nh©n vËt lµ b¸c phã may , tay thî phô mang lÔ phôc, «ng Giu«c-®anh vµ 1 gia nh©n cña «ng Giu«c-®anh. Nhng cã 2 ngêi lµ «ng Giu«c®anh vµ b¸c phã may nãi víi nhau. C¶nh sau, còng chØ cã 2 ngêi lµ «ng Giuèc ®anh vµ 1 thî phô ( tay thî phô mang lÔ phôc ) nãi víi nhau. Nhng ta h×nh dung bèn tay thî phô kia còng xóm xÝt chung quanh , và ông Giuốc- đanh tuy chỉ đối tho¹i víi 1 ngêi mµ nh nãi víi c¶ tèp thî phô n¨m ngêi. C¶nh nµy râ rµng nhén nhÞp h¬n c¶nh tríc. - Cảnh trớc chủ yếu là lời đối thoại , tất nhiên các lời đối thoại ấy kèm theo cử chỉ, động tác mà hs có thể dễ dàng hình dung ra . Sang c¶nh sau kh«ng chØ nghe nh÷ng lời đối thoại, mà còn kết hợp cả những động tác vũ kịch : cởi quần áo cũ, mặc lễ phôc míi . Trªn s©n khÊu cßn cã c¶ nh¶y móa vµ ©m nh¹c rén rµng n÷a. V× vËy kÞch 2/ ¤ng Giuèc- §anh vµ b¸c phã sôi động hẳn lên. - Hs theo dâi l¹i May : c¶nh 1.  Về đôi giầy và tất: ? Cảnh này diễn ra cuộc đối thoại của ¤ng G: TÊt chËt, khæ së míi xá ch©n nh÷ng nh©n vËt nµo ? ? Đối thoại về việc gì ? những trang phục đợc, đứt 2 mắt. Giầy chật làm đau cña «ng Giuèc-®anh: tÊt , giÇy, bé lÔ phôc. ch©n ghª gím… T«i tëng tîng ra thÕ ? Giầy và tất của ông có đặc điểm gì? -Cả vì tôi thấy thế. => TØnh t¸o, lÝ luËn lÉn lén do nhËn 2 thứ đều chật. ? Ông có phản ứng gì không? Tìm lời thức không đúng. thoại của ông Giuôc-đanh về vấn đề này? - Khi bác phó may chống chế vì đôi giầy, tất, ông Giuốc- đanh đã đốp ngay vào mặt bác phó may: “ Phải nếu tôi cứ làm đứt các m¾t th× sÏ réng thËt”… B¸c nµy lÝ luËn hay nhØ. ? Chi tiÕt nµy chøng tá tinh thÇn cña «ng ta nh thÕ nµo?- Chøng tá «ng ta vÉn tØnh t¸o. ? Chi tiÕt «ng Giu«c-®anh nãi l¹i b¸c phã may: T«i tëng tîng ra thÕ v× t«i thÊy thÕ. Lµ chi tiÕt g©y cuêi . V× sao l¹i g©y cêi? - Trong thực tế, cái ta đã thấy không phải do tëng tîng mµ cã. Víi «ng Giu«c-®anh thì ngợc lại. Do đó lí luận của ông vô là vô nghÜa. Nhng «ng ta l¹i cho r»ng cã nghÜa khi chª ngêi kh¸c. ? Ta thấy đợc nét tích cách nào của ông Giu«c-®anh? - NhËn thøc lÉn lén. ? Qua lời đối thoại với ông Giuôc-đanh ta - Phó may: Nó dãn ra lại rộng quá chø ; Tha ngµi , ®©u cã; Ngµi cø tëng thÊy b¸c phã may lµ ngêi ntn?.

(245) tîng ra thÕ.. => KhÐo nãi, bao biÖn , l¶ng sang * Bác phó may đuối lí, đánh trống lảng chuyện khác. b»ng c¸ch giíi thiÖu bé lÔ phôc=> Tµi khÐo lÐo chuyÓn c¶nh cña M«-li-e.  Bé lÔ phôc: kh«ng ph¶i mµu ®en, quÇn céc, ¸o chÏn , l«ng ? ¤ng Giuèc §anh s¾p ph¸t khïng lªn v× đính mũ. những lí do gì ? -Vì bộ lễ phục mang đến -Ông Giuôc- đanh: Bác may hoa ngợc chËm. ; L¹i cÇn b¶o may xu«i ? ; Nh÷ng ngêi ? Qua lêi giíi thiÖu cña b¸c phã may, bé lÔ quý ph¸i mÆc ¸o ngîc hoa ? ; Kh«ng, phục sang trọng có đặc điểm gi? kh«ng ; T«i b¶o kh«ng mµ. ? Ban ®Çu «ng Giuèc- ®anh cã ph¸t hiÖn ra bộ lễ phục may không đúng quy cách =>Không có kiến thức nào về ăn mặc, kh«ng ? ThÓ hiÖn qua chi tiÕt kÞch nµo? quª kÖch, ngu dèt, thÝch khoe m·. - Cã, «ng ph¸t hiÖn ra bé lÔ phôc sai quy => §óng thµnh sai. c¸ch cña kiÓu lÔ phôc th«ng thêng lóc bÊy giê. - Bé lÔ phôc bÞ may Èu, bÞ ¨n bít v¶i, ? ¤ng Giu«c- ®anh cã chÊp nhËn bé lÔ mµu kh«ng ph¶i lµ mµu ®en, kiÓu hoa phôc lu«n ko? ngợc, bít tất chật, đôi giầy chật. - Câu giới thiệu ( mục đích là đánh trống - Từ thế chủ động chuyển sang thế bị lảng ) của bác phó may: “ Tha đây là bộ lễ động. phục đẹp nhất triều đình và vừa mắt nhÊt… Sù kho¸c l¸c cña b¸c phã may ko hoµn toµn lµm cho «ng bÞ hoa m¾t. ¤ng ta cßn lÝ luËn: “ ThÕ nµy lµ thÕ nµo? B¸c may hoa ngîc mÊt råi!”. ¤ng Giu«c- ®anh cã lÝ , ai mà ko biết điều đó. Nhng câu chống chÕ cña b¸c phã may lµm cho « ta nöa tin nöa ngê: “ V©ng, ph¶i b¶o chø. V× nh÷ng ngời quý phái đều mặc thế cả”. Câu thứ nhất cha tin, câu thứ 2 đã tin, vì ô ta hỏi lại bằng giọng của kẻ đáng thơng đuối lí : “ Nh÷ng ngêi quý ph¸i mÆc ¸o hoa ngîc ?”. ? T¹i sao Giuèc ®anh chÊp nhËn bé lÔ phôc may không đúng quy cách sang trọng nh mµu ®en, hoa xu«i, võa céc võa chÏn ? - V× muèn b¾t chíc h×nh mÉu nhµ quý téc trong c¸ch ¨n mÆc, «ng ta ko cßn s¸ng suốt nữa. Ông ta thay đổi rất nhanh nh ngời vồ đợc của sau câu trả lời của bác phó may. ¤ng chèi ®©y ®Èy: “ Kh«ng, kh«ng” và lảng sang chuyện khác. Sự đắc ý của ô Giuốc- đanh đã lên đến tột độ khi có đợc bộ lễ phục đúng mốt quý tộc. Đến lúc này chính ông Giuôc-đanh lại là ngời đánh trèng l¶ng khi hái l¹i b¸c phã may: “ B¸c cho r»ng t«i mÆc ¸o nµy cã võa vÆn kh«ng?” ? Qua chi tiết này bộc lộ đặc điểm gì về con ngêi «ng ta ? -Thói học đòi, bắt chớc đã biến đổi con ngêi s©u s¾c biÕt chõng nµo. Sù s¸ng suèt bçng trë nªn mï qu¸ng . §óng mµ ho¸ => Thói học đòi bắt chớc làm biến thµnh sai vµ ngîc l¹i . Lµm cho sù viÖc rèi đổi con ngời sâu sắc : đúng thành tinh vµ lén tïng phÌo ko cßn ®©u lµ ch©n lÝ sai; s¸ng suèt thµnh mª muéi. n÷a. ? ¤ng Giu«c- ®anh ph¸t hiÖn ra ®iÒu g× ë b¸c phã may? ? Trong cảnh này, kẻ học đòi làm sang đã.

(246) bÞ lîi dông nh thÕ nµo ? ? V× sao «ng Giuèc ®anh bÞ lîi dông nh thÕ ? ? Qua ®©y em nhËn ra phã may lµ ngêi nh thÕ nµo ? - Phã may l¸u c¸ ¨n bít tiÒn (mua giÇy nhá, tÊt nhá rÎ h¬n giÇy to, tÊt to),«ng Giu«c-®anh kªu ®au ch©n th× cho r»ng «ng ta tëng tîng ra nh vËy, cè t×nh ¨n bít v¶i gạn đủ áo cho mình bị ông Giuôc-đanh dån vµo thÕ bÝ cña kÎ ¨n vông bÞ b¾t qu¶ tang thì trơ tráo thừa nhận rồi đánh trống l¶ng mêi thö ¸o. Nhng råi khÐo ¨n nãi , b»ng nh÷ng lêi ba hoa cña m×nh : h¾n ph¶i cho 20 thợ phụ để làm bộ lễ phục, tuyên bố đây là áo đẹp nhất trong triều, may đúng kiểu nhất và ko một hoạ sĩ nào có thể đợc 1 cái áo vừa vặn hơn cái áo này. - Phó may từ thế bị động chuyển thành chủ động tấn công lại làm cho tiếng cời bËt ra. §óng lµ luËn ®iÖu cña kÎ lõa bÞp.. kh«n vÆt, vông chÌo khÐo chèng. ? Qua c¶nh 1 «ng Giu«c-®anh hiÖn lªn lµ mét nh©n vËt cã tÝnh c¸ch nh thÕ nµo? * Nếu ở cảnh 1 , sự lừa bịp đã thành công vì sự học đòi biến con ngời thành thứ mồi ngon thì cảnh 2 , sự tâng bốc đã thắng lợi bëi nh÷ng tiÕng h·o huyÒn mµ con ngêi n«ng næi thêng íc m¬ , kh¸t khao. ? Cuộc đối thoại giữa Giuốc đanh và đám thî phô diÔn ra xung quanh viÖc g× ? T©ng bốc địa vị xã hội của Giuốc Đanh. ? Về đoạn này phép tăng cấp đợc sử dụng nh thÕ nµo ? ? Theo em vì sao đám thợ phụ liên tiếp thay đổi cách xng hô nh vậy ? ? Ph¶n øng cña «ng Giuèc ®anh vÒ viÖc nµy nh thÕ nµo ? -§Çu tiªn, nghe thî phô xin tiÒn uèng rîu, «ng Giu«c- ®anh giËt m×nh . GiËt m×nh ko ph¶i v× sî ( sî mÊt tiÒn, c¸i sî cè h÷u cña nh÷ng ngêi giµu keo kiÖt) mµ sung síng , mở mày mở mặt : lần đầu tiên, ông ta đợc gäi lµ «ng lín. Mét c¸ch gäi cha quen nªn cha d¸m tin. Ko biÕt m×nh cã nghe nhÇm hay ko? ¤ng ta ph¶i hái l¹i cho ch¾c ch¾n. Khi biết đích xác là nh thế qua lời nhắc lại cña chó thî phô, nhÊt lµ khi tin vµo lËp luận của chính ông ta( ấy đấy, ăn mặc theo lối quý phái là thế đấy! Còn cứ bo bo giữ kiểu áo quần trởng giả thì đơi nào đợc gọi lµ «ng lín)… Cø thÕ danh väng h·o nh ng tiÒn l¹i cã thËt. ? V× sao «ng ta l¹i cã ph¶n øng nh vËy thích đợc tâng bốc ? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ trËt tù c¸c tõ mµ thợ phụ dùng để tâng bốc ông Giuôcđanh? - Hệ thống đại từ nhân xng : ông lớn , cụ.  ¡n bít v¶i: - ¤ng Giu«c-®anh: ¤ k×a, .. v¶i nµy lµ của tôi ; Tôi nhận ra đúng nó rồi; Đành là đẹp nhng đừng gạn vào áo của t«i míi ph¶i. => Phµn nµn nhng quªn lu«n khi b¸c phó may đánh lảng sang chuyện mặc bé lÔ phôc.. - Phó may : Lễ phục đẹp nhất triều đình, trang nghiêm mà không phải màu đen; Tôi đố hoạ sĩ nào vẽ hầu ngµi bé ¸o võa khÝt h¬n; cã chó thî phô may quÇn céc tµi nhÊt thiªn h¹; chú khác anh hùng của thời đại về may ¸o chÏn. => Kho¸c l¸c, l¸u c¸ , kh«n vÆt, lõa bÞp, vông chÌo khÐo chèng,. - Giµu cã, thÝch ¨n diÖn ngu dèt.. 3/. ¤ng Giuèc- §anh vµ tay thî phu: - §¸m thî phô t©ng bèc Guèc ®anh, ông lớn-> cụ lớn ->đức ông. - Mục đích : muốn moi tiền. - Giuốc- đanh : tâm lí cực kì sung sớng, hãnh diện, hành động liên tục thởng tiền cho thợ may. =>H¸o danh, a nÞnh..

(247) lớn , đức ông thờng dùng với những nhà quý tộc đã đợc lạm phát ở đây. Với ngời xem, nó dùng để lừa ngời, lừa những kẻ trởng giả nh ông Giuôc- đanh ngu dốt hám danh. Dï cã thËt ®i ch¨ng n÷a lµm sao cã sù th¨ng cÊp liªn tôc chØ trong phót chèc nh thế đợc. ? H×nh ¶nh Giuèc ®anh bÞ lét quÇn ¸o khi mÆc lÔ phôc ®i l¹i trªn sanh khÊu hÕt cìi áo lại mặc áo.....phục hoạ cho đặc điểm nµo cña tÝnh c¸ch «ng ta ? - §· dèt l¹i thÝch khoe m·, kh«ng biÕt c¸ch lµm sang, nhè nh¨ng. ? Chi tiÕt kÞch «ng Giuèc- ®anh nãi mét m×nh : Nã nh thÕ lµ ph¶i…mÊt tong c¶ tiÒn cho nã th«i” nãi lªn tÝnh c¸ch g× cña «ng ta? Cã lÏ lóc nµy «ng ta håi tØnh , s¸ng suèt trë l¹i. Nhng dï cã thÕ, cã tù dÆn mình … nhng ta thấy tính cách học đòi lµm sang cña ë «ng vÉn m·nh liÖt l¾m. v¶ l¹i téi g× mµ k×m nÐn niÒm sung síng mµ ®©u ph¶i lóc nµo còng cã. ? Qua đó bộc lộ thêm đặc điểm nào trong tÝnh c¸ch nh©n vËt Giuèc ®anh ? ? ë c¶nh nµy , em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng chó thî phô? - §ã lµ nh÷ng tay l¸u c¸, ranh ma- thùc chất là lòng tham . Họ đánh hơi đợc con måi bÐo bë: kÎ thÝch t©ng bèc cã c¶ tói tiền. Họ cứ từ từ để cho lão ta hởng niềm vui , v× cã niÒm vui th× l·o ch¼ng tiÕc tiÒn. L·o cÇn danh väng. C¸c chó cÇn tiền….Nhng dù có mu ma trớc quỷ đến đâu, có nhiều ngời đến đâu thì nhân vật chÝnh ko ph¶i lµ c¸c chó thî phô mµ lµ «ng Giu«c- ®anh: n¹n nh©n cña c¸c c¸c chó … ? Theo em điều đáng cời đáng mỉa mai trong sù viÖc nµy lµ g× ? - Kẻ háo danh đợc khoác danh hão lại tởng thËt, c¶ c¸i danh h·o còng mua b»ng tiÒn. Hoạt động 4: III - Tổng kết: ? Hãy tóm tắt những đặc điểm tính cách tr- *Nhân vật hài kịch bất hủ. ëng gi¶ häc lµm sang cña nh©n vËt Giuèc §anh ? - T×nh huèng kÞch vµ diÔn biÕn kÞch dï chØ qua 2 cảnh diễn nhng rất sinh động, luôn luôn phát triển. Từ đó mà nhân vật kịch đợc khắc hoạ tài tình. Nổi bật lên 1 tính cách rất đáng bị phê phán : Ngu dốt chẳng biÕt g× bÞ lîi dông kiÕm ch¸c. Ngêi ta cêi khi thÊy «ng ngí ngÈn mÆc ¸o hoa ngîc l¹i cho lµ sang träng. Cêi «ng cø moi m·i tiền để mua lấy cái danh hão. Khán giả cời khi thÊy nh÷ng thî phô lét quÇn ¸o «ng ta ra, mÆc bé lÔ phôc nhè nh¨ng theo nhÞp ®iÖu, mµu s¾c dí dÈn l¹i may hoa ngîc, Êy thÕ mµ vÉn vªnh vang ra vÎ ta ®©y lµ nhµ.

(248) quý ph¸i. ? Từ tiếng cời đợc tạo ra trong lớp kịch nµy, em hiÓu g× vÒ nhµ viÕt kÞch M«lie ? - Căm ghét lối sống trởng giả học đòi làm sang. - Có tài phát hiện trình bày những hiện tợng lố bịch của ngời đời. - T¹o tiÕng cêi s¶ng kho¸i cho ngêi nghe. - Góp phần tẩy rửa, đả phá cái xấu . ? Theo em, t¹i sao ngêi VN ta vÉn cã thÓ hiÓu vµ cêi giÔu thãi trëng gi¶ häc lµm sang cña ngêi níc ngoµi ? - Vì đó là thói xấu chung của mọi ngời. - Tất cả mọi ngời đều không đồng tình với thãi xÊu nµy. Nh©n lo¹i thêng cêi giÔu thãi xấu của đồng loại để tự hoàn thiện mình. ? Nh©n vËt «ng Giu«c- ®anh mÆc lÔ phôc trên sân khấu khiến ta liên tởng đến nhân vËt nµo ? -Nhân vật hoàng đế trong truyện : Bộ quần áo mới của hoàng đế của nhà văn Đan M¹ch An-®ec-xen 4. Củng cố , đánh giá : Cảm nghĩ của em về nhân vËt Giuèc ®anh ? 5. Híng dÉn ë nhµ : Bµi cò: N¾m néi dung bµi häc. Bµi míi: Xem tríc bµi: “ tiÕt 2 bµi Lùa chän trËt tù tõ trong c©u” Xem l¹i tr×nh tù s¾p xÕp c¸c tõ trong chuçi lêi nói đợc coi là trật tự từ. Trật tự biểu thị ý nghĩa ngữ ph¸p… t¸c dông cña trËt tù tõ trong c©u. Lµm hÕt c¸c bµi tËp trong SGK.. Ngµy So¹n: 7/4/2010 TiÕt 20149. Lùa chän trËt tù tõ trong c©u ( luyÖn tËp) A. Mục tiêu cần đạt. 1/. KiÕn thøc: Gióp HS - Vận dụng đợc kiến thức về trật tự từ trong câu để phân tích hiệu quả diễn đạt của trật tự từ trong một số câu trích từ các tác phẩm văn học. - Biết viết đợc đoạn văn ngắn thể hiện khả năng săp xếp từ hợp lí. j2/. KÜ n¨ng: - Ph¸t hiÖn, ph©n tÝch t¸c dông cña sù lùa chän s¾p xÕp trËt tù tõ. 3/.Thái độ: Giáo dục HS ý thức học tập B.Ph¬ng ph¸p: Qui n¹p C. Chuẩn bị phơng tiện, đồ dùng. 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. B¶ng phô 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: 1/ ổn định: 2KTBC: - H·y nªu mét sè t¸c dông cña sù s¾p xÕp trËt tõ tõ ®em l¹i?.

(249) 3.Bài mới: Hoạt động 1- GV trực tiếp giới thiệu cho HS biết tác dụng của bài lµm v¨n. Hoạt động 2: I/ - Bài tập Bµi tËp 1: ? TrËt tù c¸c tõ vµ côm tõ in ®Ëm díi ®©y a. TrËt tù tõ, côm tõ in ®Ëm thÓ hiÖn thø thể hiện mối quan hệ giữa những hoạt động tự trớc sau của các công việc cần phải và trạng thái mà chúng biểu thị nh thế nào? làm để cổ vũ, động viên và phát huy tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n b. TrËt tù tõ, côm tõ in ®Ëm thÓ hiÖn thø tù c¸c viÖc chÝnh, viÖc phô hoÆc viÖc thêng lµm thªm ë nh÷ng phiªn chî chÝnh. - Cho HS đọc kĩ những câu ở mục a, b, c, d. vì sao các cụm từ in đậm dới dây đợc đặt ở Bài tập 2: ®Çu c©u? Các cụm từ in đậm đợc lặp ngay ở đầu câu là để liên kết câu ấy với những câu tríc chÆt h¬n. Bµi tËp 3: a. Đảo trật tự thông thờng để nhấn m¹nh t©m tr¹ng man m¸c buån cña bµ HuyÖn Thanh Quan b. Đảo trật tự từ để nhấn mạnh hình ảnh đẹp của anh giải phóng quân. - Học sinh đọc kĩ nội dung bài tập 4. sau đó Bài tập 4: cho học sinh thảo luận bàn để tìm điểm Câu a: câu miêu tả có trật tự bình thkhác nhau giữa 2 câu thích hợp điền vào ờng. chæ trèng? Câu b: câu đảo trật tự ở cụm CV làm bổ ngữ để nhấn mạnh sự ngạo nghễ vô lèi cña nh©n vËt. * C¨n cø vµo v¨n c¶nh chän c©u b lµ thÝch hîp. Bµi tËp 5 - HS đã chuẩn bị, xem trớc văn bản: “ Cây tre viÖt nam” cña thÐp míi s¸ch ng÷ v¨n líp 6 H·y liÖt kª c¸c kh¶ n¨ng s¾p xÕp trËt tù tõ trong bé phËn c©u in ®Ëm? Häc sinh tù s¾p xÕp l¹i. ? V× sao t¸c gi¶ chän trËt tù nh vËy. C¸ch s¾p xÕp cña ThÐp Míi lµ hîp lÝ v× nó đúc kết đợc những phẩm chất đáng quý của cây tre theo đúng trình tự miêu t¶ trong bµi v¨n.. ? Viết đoạn văn về đề tài: Lợi ích của việc đi bộ đối với việc mở rộng hiểu biết thực Bài tập 6: tế” GV cho học sinh viết 5 phút. Sau đó cho häc sinh nhËn xÐt vÒ lùa chän trËt tù tõ một câu nào đó. 4 - Cũng cố, đánh giá : - Khi viÕt c©u v¨n, ®o¹n v¨n, sù lùa chän trËt tù tõ cã cÇn thiÕt kh«ng ? t¹i sao ? nªu mét sè t¸c dông cña viÖc lùa chän, s¾p xÕp trËt tù tõ ? 5 - Híng dÉn vÒ nhµ: Bµi cò: - N¾m l¹i néi dung bµi häc ë 2 ghi nhí ( tiÕt tríc). Lµm bµi tËp 3, 6b. Bµi míi: ChuÈn bÞ híng dÉn s¸ch gi¸o khoa..

(250) Ngµy So¹n:8/4/2010 TiÕt 20140 : LuyÖn tËp ®a yÕu tè miªu t¶ vµ tù sù vµo bµi v¨n nghÞ luËn A. Môc tiªu cÇn ®at. 1/. Gióp HS: - Cñng cè ch¾c ch¾n h¬n nh÷ng hiÓu biÕt vÒ c¸c yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ trong văn nghị luận mà các em đã học trong tiết tập làm văn trớc. - Vận dụng những hiểu biết đó để tập đa các yếu tố tự sự và miêu tả vào một đoạn, một bài văn nghị luận có đề tài quen thuộc gần gũi. j2/. KÜ n¨ng HS: - X©y dùng ®o¹n v¨n nghÞ luËn cã ®a c¸c yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ vµo.. 3/. Gi¸o dôc HS: - Thấy đợc vai trò quan trọng của những yếu tố tự sự, miêu tả trong ®o¹n v¨n, bµi v¨n nghÞ luËn. B. Chuẩn bị phơng tiện , đồ dùng. 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. Lµm b¶ng phô. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy: 1. ổn định tổ chức : 2. KTBC : ? Vai trß cña yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ trong v¨n nghÞ luËn. 3. Bài mới: Hoạt động 1 - GV trực tiếp giới thiệu cho HS biết tác dụng của bµi lµm v¨n. Hoạt động 2: I/ Xác lập luận điểm: - Giáo viên cho học sinh đọc lại đề ở sách a, ,c,e,b gi¸o khoa. ? Em sẽ làm thế nào nếu gặp phải một đề bài nh đề bài ở sách giáo khoa? - HS đọc hệ thống luận điểm ở sách giáo khoa. ? Theo em nªn ®a vµo bµi viÕt nh÷ng luËn ®iÓm nµo trong sè c¸c luËn ®iÓm sau? LuËn điểm d không phù hợp với đề. Hoạt động 3: II/ Sắp xếp luận điểm: - GV cho häc sinh th¶o luËn néi dung c©u 1.a. GÇn ®©y, c¸ch ¨n mÆc cña mét sè hỏi mục II3 (SGK) để tìm ra bố cục rõ bạn thay đổi ,không còn lành mạnh nh rµng, rµnh m¹ch, hîp lÝ? xua. 2. c .C¸c b¹n lÇm tëng r»ng ¨n mÆc nh thÕ sÏ lµm m×nh trë thµnhngêi v¨n minh , sµnh ®iÖu. 3.b.Việc ăn mặc cần phù hợp thời đại nhng ph¶i phï hîp truyÒn thèng VHDT , løa tuæi , hoµn c¶nh sèng vµ nãi lªn phẩm cách tốt đẹp của con ngời . 4. e. Lµ häc sinh viÖc ch¹y theo c¸c mèt ¨n mÆc nh thÕ khiÕn b¹n mÊt thêi gian , ảnh xấu đến kết quả học tập và gây tốn kém cho gia đình cha mẹ. Kết luận: các bạn cần thay đổi lại trang phục cho lành mạnh và đứng đắn. Hoạt động 4: III/ Vận dụng yếu tố tự sự miêu tả:.

(251) - Đoạn văn tham khảo, cho học sinh đọc sau đó tiến hành luyện tập. ? Trong nh÷ng luËn ®iÓm a, c, e, d ta cã thÓ ®a c¸c yÕu tè miªu t¶ trong khi tr×nh bµy luËn ®iÓm nµo ë trªn. ? Hai ®o¹n v¨n trªn t¬ng øng víi luËn ®iÓm nµo theo tr×nh tù s¾p xÕp ? ? Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh miªu t¶ c¸c biÓu hiÖn minh ho¹ cho luËn ®iÓm? ? Nh÷ng yÕu tè miªu t¶ cã gióp cho sù nghị luận đợc rõ ràng, cụ thể, sinh động h¬n kh«ng? ? Em thÝch hoÆc kh«ng thÝch h×nh ¶nh miªu t¶ nµo?. 1. LĐ a . Các ăn mặc của bạn thay đổi. - YÕu tè miªu t¶ NhËn xÐt : yÕu tè miªu t¶ ph¶i phï hîp luËn ®iÓm , làm cho viÖc miªu t¶ các trang phục trở nên sinh động hơn . yÕu tè tù sù : c©u chuyÖn b¹n häc sinh cùng lớp ăn mặc thay đổi ở quán điện tö lµm dÉn chøng khiÕn ®o¹n v¨n thuyết phục ngời đọc.. 4. L§ c. LÇm tëng ¨n mÆc ... sÏ khiÕn m×nh thµnh ngêi v¨n minh ... - yÕu tè tù sù : Lµ c©u chuyÖn vÒ «ng GIU¤C§ANH....lµm râ cho viÖc ¨n mÆc theo mèt nhng kh«ng phï hîp, phª ph¸n viÖc ¨n mÆc không đúng truyền thèng v¨n ho¸.... Hoạt động 5. IV Luyện tập viết đoạn văn nghị luận kết hîp miªu t¶ vµ tù sù. - Gv cho häc sinh viÕt tiÕp luËn ®iÓm b vµ e. - Hs th¶o luËn tríc nhãm råi tr×nh bµy tríc líp . - GV nhËn xÐt vµ cho ®iÓm nh÷ng hs viÕt tèt. - §äc cho hs nghe mét ®o¹n v¨n mÉu cña GV. - NhËn xÐt viÖc häc sinh ®a yÕu tè miªu t¶ vµ tù sù vµo ®o¹n v¨n. 4. Củng cố , đánh giá GV nhËn xÐt nh÷ng u ®iÓm, khuyÕt ®iÓm cña häc sinh trong tiÕt luyÖn tËp ? 5- Híng dÉn vÒ nhµ: Bµi cò: N¾m lÝ thuyÕt vÒ v¨n nghÞ luËn. BiÕt vËn dông yÕu tè miªu t¶, tù sù vµ biÓu c¶m vµo bµi v¨n nghÞ luËn nh»m ®em l¹i hiÖu qu¶ cÇn thiÕt. Bài mới: Chuẩn bị bài : Chơng trình địa phơng Chuẩn bị bài viết theo 4 nhóm để tiêt học sau trình bày. Nhóm 1: Trình bày về việc xử lí rác thải ở địa ohơng em Nhóm 2: Vấn đề vệ sinh ở thôn xóm hiện nay Nhãm 3: HS víi tÖ n¹n ma tuý Nhóm 4: Tình hình tệ nạn XH ở địa phơng. TiÕt 20141 :. Ngµy So¹n:13/4/09. Chơng trình địa phơng M¾t ngêi S¬n T©y -Quang DũngA. Mục tiêu cần đạt : -Học sinh hiểu đợc dịa danh nổi tiếng trên đất Hà Tây. -Tình cảm thiết tha của nhà thơ đối với quê hơng ..

(252) -Giáo dục tình yêu đất nớc, con ngời trên khắp mọi miền đất nớc. C. Chuẩn bị phơng tiện ,đồ dùng 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định: 2. Ktbc: ? Vì sao ông Giuôc -Đanh lại bị lợi dụng? Em hiểu đợc những tật xÊu nµo cña con ngêi qua v¨n b¶n nµy ? 3 Bài mới: Hoạt động 1- Giới thiệu bài :Quang Dũng là một nhà thơ , nhà văn nổi tiếng của quê hơng Hà Tây cũ , nay là Hà Nội . Ông có nhiều sáng tác đợc đa vµo häc ë nhµ trêng nh : T©y TiÕn , M¾t ngêi S¬n T©y… Hoạt động 2: I/ Đọc tìm hiểu chung Học sinh đọc chú thích về tác giả và cho 1. Đọc. biÕt : 2. T¸c gi¶ , t¸c phÈm : ? H·y nªu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ Quang Dòng? a. T¸c gi¶ : Tªn thËt Bïi §×nh Dëu. - Quª gèc - §an Phîng – Hµ T©y , nay thuéc Hµ Néi. - Lµ héi viªn héi nhµ v¨n VN. b. T¸c phÈm : In trong tuyÓn tËp th¬ v¨n Quang Dòng n¨m 1988. 3. Bè côc : 2 phÇn . Hoạt động 3: II. Đọc tìm hiểu chi tiết . ? Tác giả có những kỉ niểmtên miền đất 1. Những kỉ niệm của nhà thơ trên miền nµo cña S¬n T©y ? đất Sơn Tây. ? ở những nơi ấy tác giả nhớ đến ai ? - Đó là những mảnh đất : Bất Bạt , Ba ? Nhớ về mẹ tác giả nhớ đến nhữg cảnh Vì , Tây Phơng , ….Gần gũi thân thuộc. nµo ? - §ã lµ nh÷ng ngêi th©n yªu : mÑ , em ? Nhớ những em nhỏ tác giả nhớ đến nhỏ , nh÷ng h×nh ¶nh nµo ? - §Æc biÖt lµ nh÷ng c« g¸i : cã vÇng ? V× sao l¹i cã nh÷ng ®au th¬ng Êy ? tr¸n mang trêi quª h¬ng, m¾t d×u dÞu ? Không chỉ nhớ mẹ , em nhỏ , tác giả còn buồn , u ẩn chiều … Vẻ đẹp dịu dàng nhớ đến ai ? kín đáo, đợm buồn vì chiến tranh chia ? Gơng mặt cô gái đợc đặc tả bằng những cắt đôi lứa. nÐt nµo ? - NghÖ thuËt : tõ ng÷ gi¶n dÞ , dïng ? Qua nh÷ng nÐt t¶ vÒ nh÷ng ngêi con g¸i nhiÒu h×nh ¶nh so s¸nh , nhÞp th¬ S¬n T©y , em cã nh÷ng nhËn xÐt g× ? nhuèm mµu t©m tr¹ng. ? Nhắc tới những địa danh Sơn Tây , con ngêi ë ®©y t¸c gi¶ cã t©m tr¹ng nh thÕ nµo ? ? ThÓ hiÖn qua nh÷ng chi tiÕt nµo ? - T«i nhí Xø §oµi m©y tr¾ng l¾m - T«i nhí mét th»ng em nhá -Em đã bao ngày lệ chứa chan ? .... -Cßn cã bao giê em nhí ta ? ? Nçi nhí cña t¸c gi¶ göi nhiÒu nhÊt vµo ai ? ? Tình cảm của tác giả đối với quê hơng nh thÕ nµo ? ThÓ hiÖn ë khæ th¬ nµo ?. 2. T©m tr¹ng cña nhµ th¬. - Lu luyÕn nhí th¬ng khi ph¶i xa miÒn quª yªu dÊu . - Dïng 1 lo¹t c©u hái tu tõ thÓ hiÖn nçi nhí da diÕt víi ngêi con g¸i S¬n T©y. - §ã lµ t×nh yªu quª h¬ng tha thiÕt , trong xa c¸ch lu«n híng vÒ quª , kh¸t khao đợc trở về thăm quª.. Hoạt động 3: III. Tổng kết ?Nêu đặc sắc nghệ thuật của bài thơ ? _ NT : Sö dông ng«n ng÷ kÓ kÕt hîp ? Bằng nghệ thuật đó tác giả muốn thể với tả , biểu cảm , hinh ảnh so sánh ... hiÖn t×nh c¶m g× cña m×nh víi quª h¬ng ? - ND :.

(253) 4. Củng cố, đánh giá ? Em hiÓu g× vÒ nhµ th¬ Quang Dòng sau khi häc bµi th¬ nµy ? 5. Híng dÉn ë nhµ Häc thuéc lßng bµi th¬ vµ t×m hiÓu thªm vÒ t¸c gi¶ Quang Dòng Chuẩn bị bài : Xem các bài tập chữa lỗi diễn đạt. TiÕt 20142 :. Ngµy So¹n: 14/4/09. Chữa lỗi diễn đạt A. Mục tiêu cần đạt: 1/.KiÕn thøc : -Giúp HS nhận ra lỗi và biết cách chữa lỗi trong những câu đợc SGK dẫn ra qua đó trao dồi khả năng lựa chon cách diễn đạt đúng trong những truờng hợp t¬ng tù khi nãi vµ viÕt. j2/. KÜ n¨ng : - HS ph¸t hiÖn lçi vµ ch÷a lçi. 3/. Thái độ : -Giúp HS có ý thức vận dụng để diễn đạt đúng trong khi nói và viết. B. Phơn pháp: Thảo luận, đàm thoại, C. Chuẩn bị phơng tiện, đồ dùng 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định: 2. Ktbc: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 3. Bài mới: Không phải học sinh nào cũng diễn đạt tốt những suy nghĩ tâm t , nội dung bài làm một cách chính xác mà cha sai lỗi câu , lỗi diễn đạt , lỗi chính tả… Xem lại các bài văn đã đ ợc chấm của mình thì bạn nào cũng mắc ít nhiÒu khuyÕt ®iÓm . H«m chóng ta cïng ®i chh÷a nh÷ng lçi thêng gÆp nhÊt trong c¸c bµi viÕt cña m×nh nhÐ. Hoạt động 1: I/ Phát hiện lỗi và chữa lỗi trong những câu cho sẵn: ? Những câu ở sách giáo khoa đa ra đều 1. Kiểu câu Avà B. mắc một số lỗi diễn đạt liên quan đến l«gic, gi¸o viªn lÇn lît cho häc sinh ph¸t hiện lỗi ở câu a, b, c cho đến k. M« h×nh: A vµ B kh¸c. ? Em hãy xác định mô hình kết hợp của A và B phải cùng loại, B là từ ngữ có câu a. nh vậy, trong sự kết hợp đó thì A, B nghĩa rộng, A là từ ngữ có nghĩa hẹp. ph¶i nh thÕ nµo víi nhau? A lµ tõ ng÷ nghÜa réng hay hÑp? Cßn B? Ch÷a l¹i: C1 bá tõ “ Kh¸c” ? Nh vËy c©u trªn sai chæ nµo? h·y ch÷a Thay B bằng nhiều đồ dùng sinh l¹i? ho¹t kh¸c. Thay A b»ng giÊy bót, s¸ch vë. 2. A nãi chung vµ B nãi riªng, A ph¶i cã nghÜa réng h¬n B vµ ph¶i cïng trêng ? NhËn xÐt kiÓu kÕt hîp cña c©u b. tõ vùng. ? VËy tõ ng÷ ë A hay B ph¶i cã nghÜa réng h¬n? Ch÷a l¹i: C1, Trong thanh niªn nãi ? Căn cứ vào đó, em hãy xác định lỗi của chung và sinh viên nói riêng. c©u a, b. Thể thao nói chung và bóng đá nói ? Em h·y ch÷a l¹i lçi cña 2 c©u b? riªng. 3. KiÓu c©u kÕt hîp : A,B,C (c¸c yÕu tè còn quan hệ đẳng lập với nhau ) thì A,B,C ph¶i cïng trêng tõ vùng,.

(254) ? Xác định mô hình kết hợp của câu c. Sửa :a, Lão Hạc ,Bớc đờng cùng , Tắt các yếu tố A, B, C có mỗi quan hệ nh thế đèn … nào với nhau? (đẳng lập). b, Nam Cao , NTTố, NCHoan đã ? NÕu A, B, C kh«ng cïng trêng tõ vùng gióp chóng ta hiÓu s©u s¾c…. với nhau đợc không? - GV gîi ý cho häc sinh ch÷a l¹i c©u c. ? Với kiểu liên kết đó thì nghĩa của A hoặc B bao hàm lãnh nhau có đợc không? HS ph¸t hiÖn lçi vµ ch÷a lçi. -e t¬ng tù d, A kh«ng bao hµm B, B kh«ng bao hµm A. -HS ph¸t hiÖn vµ ch÷a lçi. -ở câu g, GV gợi ý để học sinh nhận ra từ ng÷ ph¶i cïng trêng tõ v÷ng HS s÷a lçi sai b»ng c¸ch thay nh÷ng tõ cïng trêng. ? Theo em tõ nªn thêng nèi nh÷ng vÕ cã quan hÖ nh thÕ nµo víi nhau? Quan hÖ nh©n qu¶. -HS xem tiÕp c©u i. Hai vÕ kh«ng ph¸t huy...ngêi xa vµ ngêi phô n÷…nÆng nÒ nèi với nhau bằng cặp quan hệ từ nếu thì có đợc không? Không ? C¸c vÕ nèi víi nhau b»ng quan hÖ tõ “ Vừa..Vừa” đợc không vì sao?. 4. Kiểu câu A hay B? ( lùa chän) Avµ B không đợc bao hàm nhau. Söa : a, Em muèn …. B¸c sÜ hay thuû thñ. b, Em ….. gi¸o viªn hay b¸c sÜ. 5. KiÓu c©u kh«ng chØ A mµ cßn B Ch÷a lçi: C1.Bµi th¬…..mµ cßn s¾c s¶o vÒ néi dung. C2: Bµi th¬ hay vÒ nghÖ thuËt nãi chung, s¾c s¶o vÒ ng«n tõ nãi riªng. 6. Kiểu câu đối lập đặc trng phải dựa trên dấu hiệu đặc trng bằng từ ngữ . Söa : Trªn s©n ga …. Mét ngêi th× cao gÇy , cßn mét ngêi th× thÊp bÐo . Trªn ….. Mét ngêi mÆc ¸o tr¾ng cßn mét ngêi mÆc ¸o kÎ ca r«. 7. Xác định đúng mối quan hệvà sử dụng quan hệ từ cho đúng . Söa : ChÞ DËu rÊt cÇn , chÞu khã vµ rÊt mùc yªu th¬ng chång cßn . 8. NÕu kh«ng ph¸t huy …. Hoµn thµnh … 9. Hót thuèc l¸ võa cã h¹i cho søc khoÎ võa tèn tiÒn.. . Ch÷a l¹i: Hót thuèc…võa tèn kÐm vÒ tiÒn b¹c. Hoạt động 2. Phát hiện lỗi trong lời nói và bài viết của häc sinh. HS t×m lçi ch÷a lçi trong bµi v¨n cña m×nh , cña b¹n . GV híng dÉn , hs liÖt kª ra vë , råi ch÷a. 4. Củng cố , đánh giá. Häc sinh nh¾c l¹i : ThÕ nµo lµ tõ ng÷ nghÜa réng ? ThÕ nµo lµ tõ ng÷ nghÜa hÑp ? trêng tõ vùng lµ g× ? 5. Híng dÉn ë nhµ: Bµi cò:  Ôn tập lại kiến thực về tự vựng đã học. Bµi míi:  ¤n tËp v¨n b¶n nghÞ luËn : chuÈn bÞ viÕt bµi sè 7..

(255) Ngµy So¹n:15/4/09 TiÕt 20143,20144: ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 7 A. Mục tiêu cần đạt: 1/. KiÕn thøc: - Gióp HS vËn dông kÜ n¨ng ®a c¸c yÕu tè biÓu c¶m, tù sù vµ miªu t¶ vào việc viết bài văn chứng minh hoặc giải thích một vấn đề xã hội. - Tự đánh giá chính xác hơn trình độ tập làm văn của bản thân, từ đó rút ra những king nghiệm cần thiết để các bài làm văn sau đạt kết quả cao hơn. 2/. RÌn luyÖn HS: - LËp luËn, kÜ n¨ng ®a yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m, tù sù vµo bµi v¨n nghÞ luËn. 3/. Gi¸o dôc HS: - Có thái độ tu dỡng rèn luyện thành ngời toàn diện. B. Chuẩn bị phơng tiện, đồ dùng: 1/ GV:Soạn bài, ra đề, đáp án, biểu điểm. 2/ HS: ¤n tËp kÜ vÒ v¨n nghÞ luËn. C. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy: 1.ổn định tổ chức : 2. K tbc : 3. Bµi míi: GV: Ghi đề lên bảng: §Ò: I. Tr¾c nghiÖm (2®) C©u 1. YÕu tè tù sù vµ miªu t¶ cã vai trß nh thÕ nµo trong bµi v¨n nghÞ luËn ? A. Lµ yÕu tè chÝnh cña bµi v¨n. B. Hai yếu tố này giúp cho việc trình bày luận cứ trong bài văn đợc rõ ràng , cụ thể , sinh động hơn. C. Lµm bµi v¨n cã søc thuyÕt phôc h¬n. D. Cả B, C đều đúng. C©u 2. YÕu tè biÓu c¶m kh«ng ph¶i lµ yÕu tè chÝnh trong v¨n nghÞ luËn, v× v¨n nghị luận chỉ cần lí lẽ và dẫn chứng để làm sáng tỏ vấn đề. A. §óng . B. B. Sai. Câu 4. Tệ nạn ma tuý không có gì nguy hiểm đối với loài ngời . A. §óng . B. Sai. C©u 4. T¸c h¹i cña ma tuý lµ: A. H¹i søc khoÎ cho ngêi sö dông B. Kh«ng cã g× ¶nh hëng thËm chÝ cßn sung síng . C. ảnh hởng đến t cách đạo đức , nhân phẩm của ngời sử dụng. D. ¶nh hëng kinh tÕ vµ quü thêi gian cña ngêi th©n ngêi sö dông ma tuý. E. Đáp án A,C,D là đúng. II. Tù luËn (8®) Hãy viết một bài văn nghị luận để nêu rõ tác hại của tệ nạn ma tuý , chúng ta cÇn ph¶i kiªn quyÕt vµ nhanh chãng bµi trõ . Yªu cÇu: - ThÓ lo¹i: NghÞ luËn gi¶i thÝch. - Néi dung. T¸c h¹i cña tÖ n¹n ma tuý. Ph¬ng ph¸p bµi trõ. + BiÓu ®iÓm: + §iÓm 9, 10: - N¾m ph¬ng ph¸p, biÕt ®a yÕu tè biÓu c¶m, tù sù, cã luËn ®iÓm phï hîp, lËp luËn chÆt chÎ. + Điểm 7, 8: Nh yêu cầu trên song vấp phải một số lỗi về diễn đạt + Điểm 5, 6: Cha có luận điểm đầy đủ song biết đa yếu tố biểu cảm, tự sự..

(256) Điểm 3, 4: Cha nắm đợc phơng pháp làm bài, diễn đạt lũng củng. + Điểm 1,2: Hiểu sai yêu cầu của đề, bài làm yếu. 4. Củng cố, đánh giá GV thu bµi vµ nhËn xÐt giê lµm bµi.. 5.. Híng dÉn ë nhµ: Bµi Cò: - ¤n l¹i v¨n nghÞ luËn Bµi míi: ChuÈn bÞ phÇn Tæng kÕt v¨n. Ma trận đề kiểm tra: Nội dung kiểm tra C©u hái vËn dông thÊp. C©u hái vËn dông cao. 1.Yếu tố biểu cảm trong Gåm c©u hái nhËn biÕt vµ văn nghị luận. th«ng hiÓu 1.D 2.A 2. Yếu tố miêu tả và tự sự trong văn nghị luận. 3.B PhÇn tù luËn : Gi¶i thÝch 4.E vµ chøng minh t¸c h¹i cña ma tuý víi con ngêi . Cã 3.Tác hại của tệ nạn ma sö dông yÕu tè miªu t¶ , tù túy đối với mọi người. sự và biểu cảm để làm cho bài văn thêm sinh động.. TuÇn 32 TiÕt 20145.. Ngµy So¹n:17/4/09 Tæng kÕt phÇn v¨n. A. Mục tiêucần đạt: 1/. KiÕn thøc Bớc đầu cũng cố, hệ thống hoá kiến thức văn học qua các văn bản đã häc SGK líp 8 ( trõ c¸c v¨n b¶n tù sù vµ nhËt dông), kh¾c s©u nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n cña nh÷ng v¨n b¶n tiªu biÓu. TËp trung «n kÜ h¬n côm v¨n b¶n th¬. 2/. KÜ n¨ng : Gióp HS : HÖ thèng ho¸, c¶m thô, ph©n tÝch nh÷ng c©u th¬ hay. 3/. Thái độ : Gióp HS :Tù gi¸c, tÝch cùc, yªu thÝch v¨n häc, thÝch t×m hiÓu c¶m thô th¬. B.Ph¬ng ph¸p: §µm tho¹i C.Chuẩn bị phơng tiện đồ dùng 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: 1.ổn định: 2. Bµi Cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 3 .Bài mới: Hoạt động 1. Giới thiệu bài : Hoạt động 2: I/ - Lập bảng thông kê các văn bản văn học Việt Nam đã học từ bài 15 lớp 8 - Phần này giáo viên đã hớng dẫn học sinh VD : chuÈn bÞ theo gîi ý s¸ch gi¸o khoa, lËp 1. Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng- Phan b¶ng thèng kª theo mÈu. Béi Ch©u- Th¬ thÊt ng«n b¸t có – ThÓ - GV yªu cÇu 1 häc sinh tr×nh bµy b¶ng hiÖn khÝ ph¸ch hiªn ngang , tinh thÇn.

(257) thống kê đã chuẩn bị của mình học sinh kh¸c nhËn xÐt. Gi¸o viªn söa ch÷a vµ ghi đầy đủ lên bảng. - Học sinh đối chiếu sữa những sai sót, chÐp l¹i b¶ng chÝnh x¸c. - Dùa vµo cét thÓ lo¹i, em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch s¾p xÕp ( ph©n phèi) c¸c v¨n b¶n ?. yªu níc , l¹c quan. 2. Đập đá ở Côn Lôn- Phan Châu Trinh- (nh trªn) 3. Muèn lµm th»ng cuéi-Tản §µ - ThÓ lo¹i thÊt ng«n b¸t có – ThÓ hiÖn mèi bÊt hoµ s©u s¾c víi thùc t¹i tÇm thêng . Kh¸t väng tho¸t li m·nh liÖt. 4. Nhí rõng – ThÕ L÷ - Th¬ tù do – Ch¸n thùc t¹i tï tóng, tÇm thêng . Kh¸t khao tù do m·nh liÖt . T©m sù yªu níc thÇm kÝn . 5. Quª h¬ng – TÕ Hanh – Th¬ tù do – Thể hiện vẻ đẹp khoẻ khoắn của lµng chµi ven biÓn . T×nh c¶m thiÕt tha , d¹t dµo víi quª h¬ng . 6. Ông đồ – Vũ Đình Liên- Thơ ngũ ngôn – Tình cảnh tàn tạ của ông đồ và niÒm hoµi cæ ch©n thµnh . 7. Khi con tu hó – Tè H÷u – Lôc b¸t – T×nh yªu cuéc sèng tha thiÕt . khao kh¸t tù do cña ngêi chiÕn sÜ . 9. Tøc c¶nh Pac Bã , Ng¾m tr¨ng – Hå ChÝ Minh – Th¬ tø tuyÖt – ThÓ hiÖn tinh thÇn yªu thiªn nhiªn , l¹c quan , phong th¸i ung dung . ChÊt thÐp kiªn cêng cña ngêi chiÕn sÜ – nghÖ sÜ . Hoạt động 3: II/ - Nhận xét sự khác biệt về hình thức nghệ thuật giữa các văn b¶n ? Nêu lên sự khác biệt nổi bật về hình Ba văn bản thơ bài 15, 16 : đều thuộc thức nghệ thuật giữa các văn bản thơ trong thể thơ thất ngôn bát cú đờng luật, điển c¸c bµi 15, 18, 2a trong c¸c bµi 18, 19 ? h×nh vÒ tÝnh quy ph¹m cña th¬ cæ, sè - Học sinh đã chuẩn bị sau đó thảo luận câu, chữ hạn định, luật bằng trắc, niêm nhóm, chọn lọc điểm khác cơ bản, sau đó đối, gieo vần chặt chẽ. đại diện trình bày Ba v¨n b¶n th¬ bµi 18, 19 : h×nh thøc th¬ linh ho¹t, phãng kho¸ng, tù do h¬n, tuy vÉn tu©n thñ 1 sè quy t¾c, sè ch÷ trong câu bằng nhau, đều có vần, có nhịp điệu nhng những quy tắc đó kh«ng qu¸ chÆt chÏ tíi møc gß bã-> sè ? Vì sao thơ trong các bài 18, 19 đợc gọi là câu không hạn định, lời thơ tự nhiên, th¬ míi ? chóng míi ë chæ nµo ? häc sinh kh«ng cã tÝnh íc lÖ, c¶m xóc thÓ hiÖn so sánh với thơ cũ để nhận ra dễ dàng. ch©n thËt. Hoạt động 4 III. Cảm thụ thơ văn . ? H·y chÐp ra nh÷ng c©u th¬ mµ em thÝch nhÊt , hay nhÊt ? gi¶i thÝch sù lùa chän cña em ? ? Hãy phân tích 1 trong những câu thơ đó ? GV hớng dẫn học sinh cảm thụ , chỉ ra cái hay cái đẹp cuẩ bài thơ 4. Củng cỗ , đánh giá Gi¸o viªn nhËn xÐt giê häc 5. Híng dÉn ë nhµ: Bµi cò: - Tiếp tục ôn tập những văn bản đã học. Bµi míi: -Xem tríc bµi: “ «n tËp phÇn tiÕng viÖt tõ bµi 18”..

(258) TiÕt 20146.. Ngµy So¹n:18/4/09 ¤n tËp phÇn tiÕng viÖt. A. Mục tiêu cần đạt : 1/. KiÕn thøc : Cũng cố kiến thức tiếng việt đã học ở kì II về : các kiểu câu, hành động nãi, lùa chän trËt tù tõ trong c©u. 2/. KÜ n¨ng : Phát hiện kiểu câu, kĩ năng xác định hành động nói và phân tích tác dông cña sù lùa chän trËt tù tõ. 3/. Thái độ : Giáo dục HS ý thức ôn tập B.Phơng pháp: Nêu vấn đề, đàm thoại C. Chuẩn bị phơng tiện , đồ dùng. 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: chuÈn bÞ bµi theo hÖ thèng s¸ch gi¸o khoa. D. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định lớp: 2. Bµi Cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 3. Bµi míi: Hoạt động 1. Giới thiệu bài : Hoạt động 2: I/ - Kiểu câu :Ôn tập kiểu câu nghi vấn, cầu khiến, cảm thán, tờng thuật, phủ định ? Em h·y nh¾c l¹i nh÷ng kiÓu c©u chóng 1. Bµi tËp 1. ta đã học ở học kì II ? ? Em hãy nhắc lại đặc điểm về hính thức và mục đích của các kiểu câu đó ? - Học sinh đọc kĩ những câu ở mục I1 và - Xác định kiểu câu : cho biÕt mçi c©u thuéc kiÓu c©u nµo trong C©u 1 : C©u trÇn thuËt ghÐp cã vÕ sau lµ số những kiểu câu đã học ? dạng câu phủ định. Câu 2 : Câu trần thuật đơn. C©u 3 : c©u trÇn thuËt ghÐp, vÕ sau cã một vị ngữ dạng phủ định. 2. Bµi tËp 2. T¹o c©u nghi vÊn : ? Dùa vµo néi dung c©u 2 trong bµi tËp 1, - C¸i b¶n tÝnh .... mÊt ?( Hái theo kiÓu hãy đặt 1 câu nghi vấn ? ( Gợi ý học sinh câu bị động ) thêm từ để hỏi hoặc đặt điểm hỏi vào - Những gì có thể che lấp mất cái bản những từ ngữ khác nhau nhng phù hợp để tính tốt của ngời ta ?( hỏi theo kiểu câu hái cña c©u trÇn thuËt. chủ động ) - C¸i b¶n tÝnh ...kh«ng ? - Nh÷ng nçi lo l¾ng ... kh«ng ? ? Hãy đặt câu cảm thán chứa một trong những từ nh vui buồn, hay đẹp ? GV cho học sinh đặt những câu cảm thán khác nhau. -HS đọc đoạn trích mục II4 và trả lời nh÷ng c©u hái ë SGK ?. 3. Bµi tËp 3.T¹o c©u c¶m th¸n : Chao «i buån ! Vui ¬i lµ vui ! 4. Bµi tËp 4. NhËn biÕt kiÓu c©u a). C©u trÇn thuËt : 1, 3. C©u cÇu khiÕn 4. C©u nghi vÊn : 2, 5, 7. Câu phủ định bác bỏ : 6. - Giáo viên giải thích thêm : câu 7 là câu b). Câu nghi vấn dùng để hỏi : câu 7. hái thùc sù v× néi dung cña nã lµ mét vÊn đề nghiêm túc, 1 băn khoăn : ăn hết tiền, c). Câu nghi vấn 2, 5 : Bộc lộ cảm xúc. lóc chÕt lÊy g× mµ ma chay ? Hoạt động 3: II/ - Hành động nói.

(259) ? Hành động nói là gì ? Bài tập 1 : Xác dịnh hành động nói . ? Em hãy nhắc lại những kiểu hành động - Hành động trình bày : nói đã học ? Hãy xác định hành động nói 1,3,5,6 của câu đã cho theo gợi bảng ở sách giáo - Hành động điều khiển: 4 khoa ? - Hành động bộc lộ cảm ( Gợi ý học sinh căn cứ vào kiểu câu đã xóc:2 xác định và mục đích của những câu ấy để xác định hành động nói). - Hành động hỏi :7. ? Có mấy cách thực hiện hành động nói ? 2 c¸ch, trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp. ? ThÕ nµo lµ c¸ch trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp ? sau đó giáo viên cho học sinh tổng kết theo Bài tập 2 : Kiểu câu và hành động nói . b¶ng ë s¸ch gi¸o khoa> - C©u 1 – trÇn thuËt – - Học sinh đọc nội dung bài tập 3 (SGK). tr×nh bµy – trùc tiÕp . - GV gọi HS đặt những câu theo nội - C©u 2 – nghi vÊn – dung. béc lé c¶m xóc gi¸n tiÕp . - C©u 3 – trÇn thuËt tr×nh bµy gi¸n tiÕp . - C©u 4 – Cçu khiÕn ®iÒu khiÓn trùc tiÕp - C©u 5 – Nghi vÊn tr×nh bµy gi¸n tiÕp . - C©u 6. trÇn thuËt tr×nh bµy gi¸n tiÕp - C©u 7 Nghi vÊn hái trùc tiÕp .. Bài tập 3 : Hành động hứa hẹn, cam kÕt. Hoạt động 3: III/ - Lựa chọn trật tự từ trong câu ? Em h·y nh¾c l¹i nh÷ng t¸c dông cña trËt 1. Bµi tËp 1. TrËt tù tõ biÓu thÞ thø tù trtù tõ ? ớc sau của hoạt động, trạng thái. 2. Bµi tËp 2. ? Trong nh÷ng c©u ë bµi tËp 2, viÖc s¾p a). Nèi kÕt c©u. xếp các từ ngữ in đậm ở đầu câu có tác b). Nhán mạnh đề tài của câu nói. dông g× ? 3. Bµi tËp 3 . Gi¸ trÞ t¹o tÝnh nh¹c cho c©u qua c¸ch s¾p xÕp trËt tù tõ . ? Học sinh đọc 2 câu văn ở bài tập 3, cho biÕt c©u nµo mang tÝnh nh¹c râ rµng h¬n ? 4. Củng cố , đánh giá - Nhắc lại các kiểu câu, các hành động nói đã học ? lựa chọn trật tự từ có những tác dông nµo ? 5. Híng dÉn ë nhµ. Bµi cò:  Nắm kĩ những nội dung về phần tiếng việt đã häc.  Viết đoạn văn có sử dụng những kiểu câu đã häc. Bµi míi:.

(260) Xem tríc bµi: “ V¨n b¶n têng tr×nh”.. Ngµy So¹n:19/4/09 TiÕt 20147.. V¨n b¶n têng tr×nh. A. Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc : HiÓu nh÷ng trêng hîp cÇn viÕt v¨n b¶n têng tr×nh. Nắm đợc những đặc điểm của văn bản tờng trình. 2/. KÜ n¨ng : Rèn kĩ năng HS làm văn bản tờng trình đúng quy cách. 3/.Thái độ : Gi¸o dôc HS vËn dông bµi häc vµo thùc tÕ cuéc sèng khi cÇn thiÕt. B. Ph¬ng ph¸p: C. Chuẩn bị phơng tiện đồ dùng. 1. GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2. HS: chuÈn bÞ bµi theo hÖ thèng s¸ch gi¸o khoa. D. TiÕn tr×nh d¹y -häc 1. ổn định: 2. Ktbc : KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 3. Bài mới: Hoạt động 1 . GV hỏi học sinh về những kiểu văn bản hành chính đã học ở lớp 6, 7. sau đó dẫn vào bài mới giúp học sinh thấy văn bản tờng trình cïng thuéc lo¹i v¨n b¶n hµnh chÝnh. RÊt thêng gÆp trong cuéc sèng vµ cã vai trß quan träng. Hoạt động 2: I/ - Khái niệm - HS đọc kĩ hai văn bnả tờng trình ở SGK . ? Trong v¨n b¶n trªn, ai lµ ngêi viÕt têng tr×nh vµ viÕt cho ai ? -HS dÔ dµng tr¶ lêi. Văn bản 1 : Mục đích - trình bày mức ? Bản tờng trình viết ra nhằm mục đích gì ? độ trách nhiệm của ngời tờng trình về viÖc nép bµi chËm. V¨n b¶n 2 : tr×nh bµy thiÖt h¹i cña ngêi têng tr×nh. ? Néi dung vµ thÓ thøc b¶n têng tr×nh cã g× đáng chú ý ? ( gợi ý) ? Trong phÇn néi dung, ngêi viÕt ph¶i tr×nh bày những gì ? thời gian, địa điểm, diễn biÕn sù viÖc, nguyªn nh©n, hËu qu¶..) ? VÒ thÓ thøc, më ®Çu vµ kÕt thóc cña v¨n bản có những mục đích nào ? ? Ngêi viÕt v¨n têng tr×nh cÇn ph¶i cã th¸i độ nh thế nào ? khách quan, trung thực. Ghi nhí : S¸ch gi¸o khoa - GV cho học sinh đọc ghi nhớ điểm 1, 2 Hoạt động 3: II/ - Những tình huống cần viết bản tờng trình ? Dùa vµo hai b¶n trªn, em h·y chØ ra nh÷ng t×nh huèng ph¶i viÕt v¨n b¶n têng tr×nh thÓ hiÖn ë trªn ? ? HS đọc tiếp các tình huống ở mục II1 và - T×nh huèng a, b ph¶i cho biÕt t×nh huèng nµo cã thÓ vµ cÇn ph¶i lµm tuêng tr×nh. viÕt v¨n b¶n têng tr×nh v× sao ? ai ph¶i viÕt - T×nh huèng c kh«ng cÇn, vµ viÕt cho ai ? gi¸o viªn nh¾c nhë. - GV cho học sinh thảo luận sau đó đại - T×nh huèng d tuú tµi s¶n diÖn tr×nh bµy. bÞ mÊt lín hay nhá..

(261) Hoạt động 4: III/ - Cách làm văn bản tờng trình ? Em hãy phân biệt tờng trình với đơn từ, đề nghị học sinh đọc lại 2 văn bản tờng tr×nh ë s¸ch gi¸o khoa vµ rót ra nh÷ng phÇn chñ yÕu cña mét v¨n b¶n têng tr×nh ? ? VÒ néi dung, c¸ch viÕt c¸c phÇn thÓ thøc më ®Çu, thÓ thøc kÕt thóc. ? Chó ý vµo 2 v¨n b¶n vµ cho biÕt khi viÕt v¨n b¶n têng tr×nh cÇn lu ý ®iÒu g× ? -GV cho 1 học sinh đọc to rõ ràng phần c¸ch lµm v¨n têng tr×nh ë s¸ch gi¸o khoa. 4. Củng cố, đánh giá kết quả : - Giáo viên gọi 2 học sinh đọc to rõ ghi nhớ sách giáo khoa ? 5. Híng dÉn ë nhµ : Bµi cò: o N¾m kÜ ghi nhí. o Học tập cách làm văn bản tờng trình để có thể vận dông Bµi míi: Xem tríc bµi: “ LuyÖn tËp v¨n b¶n têng tr×nh”.. Ngµy So¹n:20/4/09 TiÕt 20148. LuyÖn tËp lµm v¨n b¶n têng tr×nh A. Mục tiêu cần đạt : 1/. KiÕn thøc : Ôn tập lại những tri thức về văn bản tờng trình : mục đích yêu cầu, cấu t¹o cña mét b¶n têng tr×nh. N©ng cao n¨ng lùc viÕt têng tr×nh. 2/. KÜ n¨ng : ViÕt v¨n b¶n têng tr×nh. 3/. Thái độ : B.Phơng pháp: Nêu vấn đề, thảo luận C.Chuẩn bị phơng tiện đồ dùng: 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò vµ xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp 1. ổn định: 2. Bµi Cò: ThÕ nµo lµ v¨n b¶n têng tr×nh? 3. Bµi míi: Hoạt động 1- Giới thiệu bài : Hoạt động 2: I/ - Ôn tập lý thuyết ? Mục đích viết tờng trình là gì ? Mục đích viết tờng trình. ? V¨n b¶n têng tr×nh vµ v¨n b¶n b¸o c¸o cã Ph©n biÖt v¨n b¶n têng tr×nh víi v¨n g× gièng nhau vµ cã g× kh¸c nhau ? b¶n b¸o c¸o. - GV cho häc sinh th¶o luËn nhãm 5 phót. - Sau đó gọi đại diện trình bày. Giáo viên ®iÒu chØnh. ? Nªu bè côc phæ biÕn cña v¨n b¶n têng Bè côc cña v¨n b¶n têng tr×nh. trình. Những mục đích nào không thể thiếu trong v¨n b¶n nµy ? phÇn néi dung cña v¨n b¶n cÇn nh thÕ nµo ? Hoạt động 3: II/ - Luyện tập.

(262) - ChØ ra nh÷ng chæ sai trong viÖc sö dông v¨n b¶n ë c¸c t×nh huèng ( BT1-SGK) - HS đọc kĩ ba tình huống, sau đó thảo luận theo cặp. Giáo viên chỉ định trình bày. ? H·y nªu hai t×nh huèng thêng gÆp trong cuéc sèng mµ em cho lµ ph¶i lµm v¨n b¶n têng tr×nh ? - Lu ý không lặp lại tình huống đã có trong s¸ch gi¸o khoa ? - Qua viÖc häc sinh t×m c¸c t×nh huèng, gi¸o viªn cho häc sinh tù chän t×nh huèng råi viÕt v¨n b¶n têng tr×nh. - Gäi hai häc sinh tr×nh bµy, gi¸o viªn gäi 2 häc sinh kh¸c nhËn xÐt, gi¸o viªn ®iÒu chØnh nÕu sai.. Bµi tËp 1 : a). ViÕt b¶n tù kiÓm ®iÓm. b). ViÕt b¸o c¸o. c). ViÕt b¸o c¸o. Bµi tËp 2 : VD : chøng kiÕn mét vô va quÖt xe may, têng tr×nh cho cc¸c chó c«ng an nắm đợc sự việc để giải quyết.. Bµi tËp 3 :. 4. Củng cố , đánh giá - Mục đích viết văn bản tờng trình ? ngời viết tờng trình phải có thái độ nh thế nào ? 5. Híng dÉn ë nhµ : Bµi cò:  Nắm kĩ đặc điểm của văn bản tờng trình .  TËp viÕt v¨n b¶n têng tr×nh víi nh÷ng t×nh huèng phï hîp. Bµi míi: Xem tríc bµi: “ «n tËp phÇn v¨n b¶n- chuÈn bÞ tiÕt tr¶ bµi”.. TuÇn 33 Ngµy So¹n: TiÕt 20149. Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n A. Môc tiªu: 1/. KiÕn thøc: Cũng cố lại một lần nữa kiến thức văn bản đã học. Tù nhËn ra u ®iÓm vµ nh÷ng thiÕu sãt cña m×nh thÓ hiÖn trong bµi lµm. 2/. KÜ n¨ng : Ph¸t hiÖn lçi sai vµ ch÷a lçi, kÜ n¨ng c¶m thô v¨n häc 3/. Thái độ : Phª b×nh vµ tù phª b×nh, gi¸o dôc tÝnh tÝch cùc vµ tù gi¸c. B.Ph¬ng ph¸p: C.ChuÈn bÞ: 1/ GV:So¹n gi¸o ¸n, chän nh÷ng lçi häc sinh thêng vÊp ph¶i vµ chän nh÷ng bài viết tốt để học sinh tham khảo. 2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định: II. Bµi Cò: KiÓm Gi¸o viªn kÕt hîp trong qu¸ tr×nh ch÷a bµi. III.Bài mới: ĐVĐ Giáo viên giúp hcọ sinh thấy đợc ý nghĩa của tiết trả bài. GV kiÓm tra viÖc tù ch÷a lçi cña HS 1. KiÓm tra viÖc ch÷a bµi cña HS -GV nhËn xÐt u, khuyÕt ®iÓm cña HS * u: ĐA số HS hiểu bài, nắm đợc nội.

(263) dung yêu cầu của đề ra. - NhiÒu em lµm bµi tèt: Hoa, HiÖp, Li, 5. NhËn xÐt bµi lµm: HuyÒn, Linh… * Nhîc: Mét sè em cha chiÞu khã häc tập, nội dung còn sơ sài, diễn đạt yếu, 6. Chữa lỗi sai: câu tự luận làm cha đầy đủ: Ngọc Tứ, Hïng, DiÖu, V©n, B»ng…. - HS ch÷a lçi sai cho bµi lµm cña b¹n 4. §äc bµi mÉu, rót kinh nghiÖm: - GV chän mét sè bµi lµm tèt cña HS đọc cho các em tham khảo, rút kinh nghÞªm. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶: - GV nhận xét, đánh giá, rút kinh nghiệm V. Híng dÉn dÆn dß: - Về tập làm một số đề bài, chữa lỗi sai ở bài làm của mình. Chuẩn bị bài «n tËp tiÕp theo.. TiÕt 130. Ngµy so¹n: KiÓm tra tiÕng viÖt. I.Môc tiªu: 1. Kiến thức: Giúp HS hệ thống kiến thức về các kiểu câu, về hành động nói, vÒ héi tho¹i. 2. Kĩ năng: Rèn kĩ năng làm bài, tích hợp các nội dung đã học, kĩ năng xác định lợt thoại. 3. Thái độ: Giáo dục HS ý thức làm bài B. Ph¬ng ph¸p: KiÓm tra tr¾c nghiÖm, tù luËn C. Chuẩn bị: -GV :đề, hệ thống câu hoải -HS: GiÊy kiÓm tra, dông cô häc tËp D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định lớp: II. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS III. Bµi míi: §Ò bµi: Câu1: Hành động nói là gì? Nêu những kiểu hành động nói thờng gặp?(3đ) Câu 2: Xác định các kiểu câu và hành động nói trong ®o¹n v¨n sau:(5®) “ Víi vÎ mÆt b¨n kho¨n, c¸i TÝ l¹i bng b¸t khoai ch×a tËn mÆt mÑ.(1) -Nµy u ¨n ®i! (2) §Ó m·i. (3) U cã ¨n th× con míi ¨n.(4) U kh«ng ¨n con còng kh«ng muèn ¨n n÷a.(5) Nể con, chị Dậu cầm lấy một củ, rồi chị lại đặt xuèng châng. (6) VÎ nghi ng¹i hiÖn ra s¾c mÆt, con bÐ hãm hØnh hái mÑ mét c¸ch thiÕt tha:(7) -Sáng ngày ngời ta đấm u có đau lắm không?(8) ChÞ DËu khÏ g¹t níc m¾t .(9) - Kh«ng ®au con ¹!(10)… C©u 3: Cho tríc c©u hái:. C©u1: K/niÖm SGK trang 62 Kiểu câu đã hoc:SGK trang 45 C©u2: (1)C©u TT-H§kÓ (2)Câu CK - HĐ đề nghị (3)C©u TT-H§kÓ (4)Câu KĐ-HĐ nhận định (5)Câu PĐ-HĐ nhận định (6)C©u TT-H§ kÓ (7)C©u TT-H§ kÓ (8)C©u NV-H§ hái (9)C©u TT-H§ hái (10) C©u P§-H§P§ b¸c bá. C©u 3: -Anh kh«ng nghe µ?(NV) -Trêi ¬i! Anh l¹i ngÈn ngêi ra k×a! - Anh kh«ng nªn hái nhiÒu!.

(264) " Em võa nãi g× thÕ ? " - Em nãi r»ng anh xÊu tÝnh. Yªu cÇu lÇn lît tr¶ lêi b»ng c¸c c©u: Nghi vÊn, c¶m th¸n, cÇu khiÕn, trÇn thuËt. IV. §¸nh kÕt qu¶: HS thùc hiÖn bµi lµm - GV quan s¸t theo dâi thu bµi, nhËn xÐt giê kiÓm tra. V. Híng dÉn dÆn dß: Về làm một số đề, ôn tập chuẩn bị kiểm tra tổng hợp - đề phòng ra.. TiÕt 131. Ngµy so¹n: Tr¶ bµi viÕt sè 7. A.Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: Cñng cè kiÕn thøc cho HS vÒ v¨n nghÞ luËn. 2. KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng s¾p xÕp, c¸ch tr×nh bµy trong bµi trong bµi v¨n nghÞ luËn. 3. Thái độ: Giáo dục HS ý thức tự giác viết bài. B. Ph¬ng ph¸p: C. ChuÈn bÞ: GV: §Ò, gi¸o ¸n HS: ChuÈn bÞ theo híng dÉn D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định lớp: II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề: GV giới thiệu bài 2. TriÔn khai bµi d¹y: Hoạt động 1 GV chi HS đọc lại đề bài 1. Xác định nội dung, thể loại: - Gi¶i thÝch ? Xác định nội dung, thể loại - HS tr¶ lêi c©u hái cña gi¸o viªn vÒ néi dung lo¹i Hoạt động 2 GV hớng HS lập dàn ý đại cơng của đề bài 2. Dàn ý: Dµn ý: 3 phÇn *Mở bài: Giới thiệu chung về vấn đề (câu nãi cña NguyÔn B¸ Häc) * Th©n bµi: Tr×nh tù nªu tõng luËn ®iÓm vµ giải thích vấn đề. * Kết bài: Khẳng định ý nghĩa của vấn đề vµ liªn hÖ. Hoạt động 3: GV nhËn xÐt u, nhîc cña bµi viÕt 3.NhËn xÐt u, nhîc: *u: Đa số nắm đợc nội dung, thể loại, * u: nhiều bài diễn đạt tốt, lập luận chặt chẽ (Th¶o, YÕn, LÝ, Hång…) *Nhợc: Một số em cha nắm đợc yêu cầu, nội dung bài viết sơ sài cha đi đúng trọng *Nhợc: tâm, diễn đạt còn yếu (Tân, Long, Lâm, H¹nh)… * KÕt qu¶: * KÕt qu¶ cô thÓ: Líp : 8A 8B Giái: 5 5 Kh¸: 10 2014 TB: 14 2014 YÕu: 3 2 Hoạt động 4: GV hớng dẫn HS chữa một số lỗi của bài 3.Chữa lỗi diễn đạt: viết sai về dùng từ, đặt câu, diễn đạt(Lâm, - Chữa lỗi.

(265) Phíc, T©n, Long…) - GV cho HS đọc một số bài -Đọc bài mẫu ®iÓm cao (Hång, Th¶o, YÕn, LÝ) - GV ghi ®iÓm IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶: NghÞ luËn lµ g×? Dµn ý chung cña bµi v¨n nghÞ luËn? V. Híng dÉn dÆn dß: - Về xem lại thể loại, tập làm một số đề - ChuÈn bÞ bµi: “ V¨n b¶n th«ng b¸o”. TiÕt 132. Ngµy so¹n:. Tæng kÕt phÇn v¨n A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: Gióp HS hÖ thèng hãa kiÕn thøcc c¬ b¶n cña cum v¨n b¶n nghÞ luận đã học, nắm đợc giá trị thẩm mĩ, t tởng, phơng diện thể loại... 2. KÜ n¨ng: KÌn kÜ n¨ng tæng hîp, so s¸nh,. TÝch hîp víi côm VB nghÞ luËn hiện đại ở lớp 7. 3. Thái độ: Giáo dục HS ý thức học tập B. Phơng pháp: Nêu vấn đề C. ChuÈn bÞ: - GV: Bµi so¹n, KGS - HS: ChuÈn bÞ theo híng dÉn D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định lớp: II. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS II. Bµi míi: GV giíi thiÖu bµi Hoạt động 1 - GV hớng dẫn HS ôn tập cụm văn bản nghị luận đã học theo cột sau: TT Tªn VB T¸c gi¶ ThÓ lo¹i Gi¸ trÞ ND Gi¸ trÞ NT - Gv híng dÉn HS tr×nh bµy - GV chèt néi dung theo thiÕt kÕ bµi d¹y /383 Hoạt động 2 GV hớng dẫn HS trả lời câu hỏi 3/144 Ôn lại các văn bản nghị luận đã học: ? V¨n nghÞ luËn lµ g×? - Lµ kiÓu v¨n b¶n nªu ra nh÷ng luËn ®iÓm råi b»ng nh÷ng luËn cø, luËn chøng lµm s¸ng tá nh÷ng luËn ®iÓm Êy mét c¸ch thuyÕt phôc. Cèt lâi cña nghÞ luËn lµ ý kiÕn, luËn ®iÓm, lÝ lÏ vµ dÉn chøng lËp luËn. - Những VB nghị luận Việt Nam đã häc trong ch¬ng tr×nh líp 7 lµ: 1. Tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta (HCM) 2. §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå (Ph¹m V¨n §ång) 3. Sự giàu đẹp của Tiếng Việt (Đặng Thai Mai) 4. ý nghÜa v¨n ch¬ng (Hoµi Thanh) Hoạt động 3 GV híng dÉn HS so s¸nh, ph©n biÖt : Nghị luận Trung đại và nghị luận hiện đại * Nghị luận hiện đại: * Nghị luận Trung đại: + Không có những đặc điểm trên.

(266) + V¨n, sö, triÕt bÊt ph©n + Sö dông réng trong nh÷ng thÓ lo¹i v¨n +Khuôn vào những thể loại riêng: xuôi hiện đại: tiểu thuyết luận đề, phóng sự, chiÕu, hÞch, c¸o, tÊu...víi kÕt cÊu,bè chÝnh luËn, tuyen ng«n côc riªng + Cách viết giản dị, câu văn gần lời nói th+ In đậm thế giới quan của con ngời ờng, gần với đời sống thực. Trung đại: T tởng mệnh trời, thầnchủ, tâm lí sùng cổ + Dïng nhiÒu ®iÔn tÝch, ®iÔn cè, h×nh ¶nh íc lÖ, c©u v¨n biÒn ngÉu nhÞp nhµng. Hoạt động 4 Chøng minh c¸c v¨n b¶n nghÞ luËn * Ba yÕu tè trªn kh«ng thÓ thiÕu vµ kÕt hîp đều có tình, có lí, có chứng cứ, nên chặt chẽ, nhuần nhuyễn với nhau trong bài đều có sức thuyết phục cao. v¨n nghÞ luËn t¹o nªn gi¸ trÞ thuyÕt phôc søc a. LÝ: hÊp dÉn riªng cña kiÓu v¨n b¶n nµy. Nhng ë + LuËn ®iÓm, ý kiÕn x¸c thùc, v÷ng mçi v¨n b¶n l¹i thÓ hiÖn theo c¸ch riªng. ch¾c, lËp luËn chÆt chÏ. §ã lµ c¸i gèc lµ x¬ng sèng cña bµi v¨n nghÞ luËn. b. T×nh: + T×nh c¶m, c¶m xóc: NhiÖt huyÕt, niềm tin vào lẽ phải, vào vấn đề, luận ®iÓm cña m×nh nªu ra. c. Chứng cứ, sự thật hiễn nhiên để khẳng định luận điểm.. Chøng minh c¸c v¨n b¶n nghÞ luËn đều có tình, có lí, có chứng cứ, nên đều có sức thuyết phục cao. a. LÝ: + LuËn ®iÓm, ý kiÕn x¸c thùc, v÷ng ch¾c, lËp luËn chÆt chÏ. §ã lµ c¸i gèc lµ x¬ng sèng cña bµi v¨n nghÞ luËn. b. T×nh: + T×nh c¶m, c¶m xóc: NhiÖt huyÕt, niềm tin vào lẽ phải, vào vấn đề, luận ®iÓm cña m×nh nªu ra. c. Chứng cứ, sự thật hiễn nhiên để khẳng định luận điểm.. * Ba yÕu tè trªn kh«ng thÓ thiÕu vµ kÕt hîp chÆt chÏ, nhuÇn nhuyÔn víi nhau trong bµi v¨n nghÞ luËn t¹o nªn gi¸ trÞ thuyÕt phôc søc hÊp dÉn riªng cña kiÓu v¨n b¶n nµy. Nhng ë mçi v¨n b¶n l¹i thÓ hiÖn theo c¸ch riªng.. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶: - GV nhận xét, đánh giá tiết học V. Híng dÉn dÆn dß: - Về nhà ôn tập kĩ nội dung, chuẩn bị ôn tập các văn bản văn học hiện đại ViÖt Nam vµ b¨n b¶n níc ngoµi.. Ngµy so¹n: TiÕt: 133 Tæng kÕt phÇn v¨n (tiÕp) A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: HÖ thèng kiÕn thøc v¨n b¶n níc ngoµi vµ v¨n b¶n nhËt dông. 2. KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng hÖ thèng kiÕn thøc 3. Thái độ: Giáo dục HS ý thức học tập B. Phơng pháp: Nêu vấn đề, đàm thoại.

(267) C. ChuÈn bÞ: -GV: Bµi so¹n, SGK - HS: ChuÈn bÞ theo híng dÉn D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định lớp: II. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS III. Bµi míi: GV giíi thiÖu bµi Hoạt động 1 Môc tiªu: GV híng dÉn HS «n tËp c¸c t¸c I. T¸c phÈm v¨n häc níc ngoµi: 1. C« bÐ b¸n diªm phẩm VH nớc ngoài đã học. 2. §¸nh nhau víi cèi xay giã Cho HS hÖ thèng vµ lËp b¶ng theo mÉu: Tªn VB/Tªn tgi¶/ thÓlo¹i/ g.trÞ ND/g.trÞ NT 3. ChiÕc l¸ cuèi cïng Híng dÉn HS tãm t¾t ng»n gän ndung 4. Hai c©y phong 5. §i bé ngao du kho¶ng 10 dßng - tr¶ lêi c©u hái. ? H×nh ¶nh nµo trong nh÷ng t/phÈm trªn g©y cho em Ên tîng s©u ®Ëm nhÊt? LÝ do? Hoạt động 2 Kể tên các văn bản nhật dụng đã học ở lớp II. Cụm văn bản nhật dụng: 8? ? Nhớ lại nêu chủ đề của các văn bản nhật dụng đã học ở lớp 6 và 7? ? Trong những chủ đề ấy, chủ đề nào em thÊy thiÕt thùc vµ cÊp b¸ch nhÊt? V× sao? * Líp 6: HS tr¶ lêi - GV chèt néi dung Líp 6: * B¶o vÖ vµ giíi thiÖu danh lam th¾ng c¶nh, di tÝch lÞch sö 1. CÇu Long Biªn... 2. §éng Phong Nha * Bảo vệ đất đai, quyền dân tộc 1. Bức th của thủ lỉnh da đỏ *Líp 7: Líp 7: 1. Cæng trêng më ra 2. MÑ t«i 3. Cuéc chia tay... * Gi÷ g×n b¶o vÖ v¨n hãa, phong tôc cæ truyÒn d©n téc: 1. Ca HuÕ trªn s«ng H¬ng * Líp 8: Líp 8: 1 Thông tin về ngày trái đất năm 2000 2. ¤n dÞch thuèc l¸ 3. Bµi to¸n d©n sè IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶: - GV nhận xét, đánh giá tiết học V. Híng dÉn dÆn dß: - Học kĩ nội dung, đọc thêm một số tác phẩm thuộc nội dung, chủ đề trên TiÕt 134:. Ngµy so¹n:. ¤n tËp phÇn tËp lµm v¨n A. Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: Gióp HS hÖ thèng hãa c¸c kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng phÇn TËp làm văn đã học trong năm. 2. KÜ n¨ng: N¾m ch¾c kh¸i niÖm vµ biÕt c¸ch viÕt v¨n b¶n thuyÕt minh, biÕt kÕt hîp miªu t¶, biÓu c¶m trong tù sù; kÕt hîp tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m trong nghÞ luËn. 3. Thái độ: Giáo dục HS có ý thức học tập. B. Phơng pháp: Nêu vấn đề, đàm thoại.

(268) C. ChuÈn bÞ: - GV: Bµi so¹n, hÖ thèng c©u hái - HS: ChuÈn bÞ theo híng dÉn D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định lớp: II. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS III. Bµi míi: Hoạt động 1 1GV híng dÉn HS «n tËp phÇn lÝ thuyÕt. 1. ¤n tËp lÝ thuyÕt tÝnh thèng nhÊt vµ câu chủ đề: Nêu các câu hỏi SGK để HS trả lời ? V× sao v¨n b¶n cÇn cã tÝnh thèng nhÊt? ? TÝnh thèng nh©t cña v¨n b¶n thÓ hiÖn ë nh÷ng mÆt nµo? 2. Viết đoạn văn từ mỗi câu chủ đề sau: 2. Bài tập: - Em rất thích đọc sách... - ...Mïa hÌ thËt hÊp dÉn. Hoạt động 2 Gv hỏi về mục đích, cách thức tóm tắt . Ôn lí thuyết về văn bản tự sự: VB tù sù 3? V× sao ph¶i tãm t¾t VB tù sù? Muèn tãm t¾t VB tù sù th× ph¶i lµm g×, dùa vµo nh÷ng yªu cÇu nµo? 4.?Tù sù vµ miªu t¶ cã t¸c dông g×? ?ViÕt ®o¹n v¨n 5. ? ViÕt (nãi) ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp miªu t¶, biÓu c¶m cÇn chó ý nh÷ng g×? Hoạt động 3 ?6. V¨n b¶n thuyÕt minh cã nh÷ng tÝnh ¤n vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh: chÊt nh thÕ nµo vµ cã nh÷ng lîi Ých g×? H·y cho biÕt nh÷ng ph¬ng ph¸p thuyÕt minh thêng gÆp ? ?7. Muèn lµm v¨n b¶n thuyÕt minh, tríc tiªn cÇn ph¶i lµm g×? V× sao ph¶i lµm nh vËy? H·y cho biÕt nh÷ng ph¬ng ph¸p cần dùng để thuyết minh sự vật?Nêu ví dô? ?8. Hayc cho biÕt bè côc thêng gÆp khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh vÒ: - Một đồ dùng - C¸ch lµm mét s¶n phÈm - Mét di tÝch, danh lam th¾ng c¶nh - Một động vật, thực vật - Mét hiÖn tîng tù nhiªn... Hoạt đông 3 ?9. ThÕ nµo lµ luËn ®iÓm trong bµi v¨n ¤n vÒ v¨n b¶n nghÞ luËn: nghÞ luËn? H·y nªu vÝ dô vÒ mét luËn ®iÓm vµ nãi c¸c tÝnh chÊt cña nã? ?10. V¨n b¶n nghÞ luËn cã thÓ vËn dông kÕt hîp c¸c yÕu tè miªu t¶, tù sù, biÓu c¶m nh thÕ nµo? H·y nªu mét sè vÝ dô về sự kết hợp đó? Hoạt động 4 ?2014. ThÕ nµo lµ v¨n b¶n têng tr×nh, ¤n v¨n b¶n têng tr×nh, th«ng b¸o: v¨n b¶n th«ng b¸o? H·y ph©n biÖt môc đích và cách viết hai loại văn bản đó? IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶: GV đánh giá, nhận xét tiết học V. Híng dÉn dÆn dß:.

(269) Ôn tập lại các kiểu văn bản đã học chuẩn bị kiểm tra chất lơng học kì II. TiÕt 135- 136 KiÓm tra chÊt lîng häc k× II (§Ò phßng ra). TuÇn 35 TiÕt 137. Ngµy so¹n:. V¨n b¶n th«ng b¸o A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: Gióp HS hiÓu nh÷ng t×nh huèng cÇn viÕt v¨n b¶n th«ng b¸o, đặc điểm của văn bản thông báo và biết cách làm văn bản thông báo đúng cách. 2. KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng nhËn diÖn vµ ph©n biÖt v¨n b¶n th«ng b¸o víi c¸c v¨n b¶n kh¸c, bíc ®Çu biÕt viÕt v¨n b¶n th«ng b¸o. 3. Thái độ: Giáo dục HS có ý thức học tập. B. Ph¬ng ph¸p: Qui n¹p C. ChuÈn bÞ: - GV: Bµi so¹n, t liÖu tham kh¶o - HS Bµi cò, chuÈn bÞ theo híng dÉn D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định lớp: II. KiÓm tra bµi cò: ThÕ nµo lµ v¨n b¶n b¸o c¸o? ThÓ thøc tr×nh bµy v¨n b¶n b¸o c¸o. III. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề: ? Nh÷ng t×nh huèng nµo trong cuéc sèng, trong c· héi cÇn cã v¨n b¶n th«ng báo? - Những khi cơ quan nhà nớc, lãnh đạo các cấp cần truyền đạt công việc, ý đồ, kế hoạch cho cấp dới hoặc các cơ quan, tổ chức nhà nớc khác đợc biết ®oµn thÓ, tæ chøc chÝnh trÞ x· héi muèn phæ biÕn t×nh h×nh, chñ tr¬ng, chÝnh sách mới để đông đảo quần chúng nhân dân, hội viên biết và thực hiện. 2. TriÔn khai bµi d¹y: Hoạt động 1: Tìm hiểu đặc điểm của văn bản thông báo GV h/dẫn HS đọc VD SGK tr. 140-141 1. T×m hiÓu vÝ dô (SGK) vµ tr¶ lêi c©u hái §äc v¨n b¶n: ? Trong c¸c v¨n b¶n trªn ai lµ ngêi viÕt th«ng b¸o? NhËn xÐt: Ai là đối tợng thông báo? Thông báo nhằm mục đích gì? Néi dung trong c¸c th«ng b¸o Êy lµ g×? NhËn xÐt h×nh thøc tr×nh bµy th«ng b¸o? 2. Ghi nhí ? V¨n b¶n th«ng b¸o lµ g×? Hoạt động 2: Những tình huống cần làm văn bản thông báo HS đọc và nhận xét, giải thích trong 3 1. §äc t×nh huèng: t×nh huèng SGK Gîi ý: - T×nh huèng a: cÇn viÕt b¶n têng tr×nh 2.NhËn xÐt: víi c¬ quan c«ng an..

(270) - T×nh huèng b: Ph¶i viÕt v¨n b¶n th«ng b¸o. - T×nh huèng c: Cã thÓ viÕt th«ng b¸o. Với các đại biểu - khách thì cần có giấy mêi cho trang träng. Hoạt động 3: Cách làm văn bản thông báo H/ dÉn HS t×m hiÓu rót ra c¸ch lµm: 1. T×m hiÓu: Mét VB th«ng b¸o cÇn cã c¸c môc sau: a. ThÓ thøc më ®Çu: - Tên cơ quan và đơn vị trực thuộc - Quèc hiÖu, tØªu ng÷ - §Þa ®iÓm, thêi gian lµm VB th«ng b¸o - Tªn VB b. Néi dung th«ng b¸o: 2. Ghi nhí: c. ThÓ thøc kÕt thóc VB th«ng b¸o: - N¬i nhËn (ghi phÝa díi bªn tr¸i) - Kí tên và ghi đủ họ tên, chức vụ của ngêi cã tr¸ch nhiÖm th«ng b¸o (ghi phÝa díi bªn ph¶i) 3. Lu ý: ?Khi viÕt VB th«ng b¸o cÇn lu ý ®iÒu - Tªn VB cÇn viÕt ch÷ in hoa næi bËt. g×? - Gi÷a c¸c phÇn chõa mét kho¶ng trèng để phân biệt - Kh«ng viÕt s¸t lÒ giÊy bªn tr¸i, kh«ng để phần trên trang giấy có khoảng trống qu¸ lín. IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶: VB th«ng b¸o lµ g×? ThÓ thøc tr×nh bµy mét v¨n b¶n th«ng b¸o? V. Híng dÉn dÆn dß: VÒ häc kÜ néi dung, chuÈn bÞ phÇn luyÖn tËp.. TiÕt 138. Ngµy so¹n: Chơng trình địa phơng. A. Môc tiªu: 1. Kiến thức: Giúp HS củng cố, nắm đợc những kiến thức về từ địa phơng 2. Kĩ năng: Rèn kĩ năng chọn lọc, sử dụng từ địa phơng trong giao tiếp. 3. Thái độ: giáo dục ý thức học tập, rèn luyện. B. Phơng pháp: Nêu vấn đề, thảo luận, đàm thoại C. ChuÈn bÞ: GV: - Hệ thống câu hỏi, bài tập, su tầm từ địa phơng. HS: -Chuẩn bị theo hớng dẫn, su tầm từ ngữ xng hô ở địa phơng. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định lớp: II. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña Hs. III. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề: GV giới thiệu bài 2. TriÔn khai bµi d¹y: Hoạt động 1 GV híng dÉn HS lµm bµi tËp SGK - Nhận biết, tìm từ xng hô, từ địa phơng Tìm từ địa phơng trong các bài tập vµ biÖt ng÷ x· h«i. Phân loại từ địa phơng, từ toàn dân, biệt ng÷ x· héi.

(271) HS lµm bµi tËp 2 - Tìm từ xng hô ở địa phơng, ở các địa ph¬ng kh¸c Bµi tËp 3 - H/dÉn HS lµm bµi tËp vµ GV nhÊn mạnh việc sử dụng từ địa phơng trong nh÷ng trêng hîp cÇn thiÕt, kh«ng nªn lạm dụng từ địa phơng.. - cách xng hô ở địa phơng. Hoạt động 2 GV hớng dẫn HS su tầm từ xng hô ở địa Su tầm từ xng hô, cách xng hô ở địa phphơng mình và các địa phơng khác ¬ng. - Trình bày phần su tầm đợc để các bạn nhËn xÐt. - Rót kinh nghiÖm IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶: -Thế nào là từ địa phơng, thế nào là biệt ngữ xã hội? - Dùng từ địa phơng trong những trờng hợp nào? V. Híng dÉn dÆn dß: Về nhà su tầm từ xng hô ở địa phơng mình và từ xng hô ở địa phơng khác. ôn tập phÇn TiÕng ViÖt líp 8. TiÕt 139. Ngµy so¹n:. LuyÖn tËp lµm v¨n b¶n th«ng b¸o A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: Gióp HS cñng cè l¹i nh÷ng tri thøc vÒ v¨n b¶n th«ng b¸o, môc đích, yêu cầu, cấu tạo của một văn bản thông báo ; từ đó nâng cao năng lực viết th«ng b¸o cho Hs. 2. KÜ n¨ng: BiÕt so s¸nh, kh¸i qu¸t hãa, lËp dµn bµi, viÕt th«ng b¸o theo mÉu. 3. Thái độ: Giáo dục Hs ý thức rèn luyện. B. Phơng pháp: Nêu vấn đề, đàm thọai C. ChuÈn bÞ: - GV: Bµi so¹n, SGK - HS: Bµi cò, chuÈn bÞ theo híng dÉn D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định lớp: II. KiÓm tra bµi cò: V¨n b¶n th«ng b¸o lµ g×? ThÓ thøc tr×nh bµy v¨n b¶n th«ng b¸o? III. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề: GV giới thiệu bài 2. TriÔn khai bµi d¹y: Hoạt động 1: Hớng dẫn ôn tập, củng cố lí thuyết về văn bản thông báo GV gäi tr¶ lêi 3 c©u hái trong môc I. Tr. 1. ¤n lÝ thuyÕt 148 GV tængg kÕt theo b¶ng hÖ thèng sau: STKBG/ 402 Lu ý c¸c c©u hái: - Ai th«ng b¸o - Th«ng b¸o cho ai - Trong t×nh huèng nµo - Th«ng b¸o vÒ viÖc g× - Th«ng b¸o nh thÕ nµo Hoạt động 2: Hớng dẫn luyện tập Bµi 1: Lùa chän vµ tr×nh bµy lÝ do Bµi tËp 1/ 149 * đáp án:.

(272) a. Th«ng b¸o - HiÖu trëng viÕt th«ng b¸o - Cán bộ, giáo viên, học sinh toàn trơnggf nhận, đọc thông báo - Néi dung kÕ ho¹ch tæ chøc lÔ kØ niÖm ngµy sinh nhËt B¸c Hå b. B¸o c¸o - Các cho đội viết báo cáo - Ban chỉ huy liên đội nhận báo cáo - Nội dung tình hình hoạt động của chi đội trong tháng. c. Th«ng b¸o: - Ban qu¶n lÝ dù ¸n viÕt th«ng b¸o - Bà con nông dân có đất đai, hoa màu trong ph¹m vi gi¶i phãng mÆt b»ng cña c«ng tr×nh dù ¸n. - Néi dung th«ng b¸o: chñ tr¬ng cña ban dù ¸n. HS ph¸t hiÖn lçi sai trong v¨n b¶n th«ng Bµi 2/150 b¸o SGK tr. 150 vµ t×m c¸ch söa ch÷a cho đúng. * §¸p ¸n: a. Nh÷ng lçi sai: - Kh«ng cã sè c«ng v¨n, th«ng b¸o, n¬i nhËn, n¬i lu viÕt ë gãc tr¸i phÝa trªn vµ phÝa díi v¨n b¶n th«n b¸o. - Néi dung th«ng b¸o cha phï hîp víi tªn th«ng b¸o nªn th«ng b¸o cßn thiÕu cô thÓ c¸c môc: thêi gian kiÓm tra, yªu cÇu kiÓm tra, c¸ch thøc kiÓm tra... b. Bæ sung vµ s¾p xÕp l¹i c¸c môc cho Bµi 3/150 đúng với tên văn bản thông báo Bµi tËp 3 T×m thªm mét sè t×nh huèng cô thÓ cÇn viÕt th«ng b¸o. Bµi 4 H/ dÉn vÒ nhµ. Bµi 4/150 Híng dÉn vÒ nhµ IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶: So s¸nh v¨n b¶n b¸o c¸o vµ v¨n b¶n th«ng b¸o? V. Híng dÉn dÆn dß: Về nhà học kĩ nội dung, ôn tập lại những kiến thức đã học.. TiÕt 140. Ngµy so¹n: Tr¶ bµi kiÓm tra tæng hîp. A. Môc tiªu: 1. Kiến thức: HS nắm đợc các kiến thức tổng hợp đã học ở trong chơng trình Ng÷ V¨n 8 2. Kĩ năng: Nhận biết những u nhợc điểm trong bài làm của mình để rút kinh nghiÖm. 3. Thái độ: Giáo dục HS tự đánh giá lực học về bộ môn, rút kinh nghiệm để cố g¾ng..

(273) B. Ph¬ng ph¸p: C. ChuÈn bÞ: GV: Tập bài kiểm ttra, lời nhận xét. đánh giá D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định lớp: 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi: 1. GV ph¸t bµi cho HS 2 NhËn xÐt u, nhîc ®iÓm * u: Đa số nắm đợc kiến thức cơ bản, nội dung bài làm tơng đối tố Kết quả điểm giỏi, khá tơng đối đạt, song bên cạnh có một số em cha nắm đợc phơng pháp làm bài, cha nắm đợc nội dung, đặc biệt là nội dung phần tự luận dẫn đến kết quả một số bài thấp theo với yêu cầu. 2. HS kiểm tra lại bài , GV nêu đáp án để HS tự đánh giá bài làm của mình. §¸p ¸n: I. Phần trắc nghiệm:(4 điểm). Mỗi câu đúng 0,25 đ C©u Mã đề Đáp án Mã đề Đáp án Mã đề Đáp M· §¸p ¸n ¸n đề 1 173 A 249 C 321 A 497 C 2 173 D 249 D 321 B 497 C 3 173 C 249 B 321 A 497 B 4 173 B 249 B 321 D 497 A 5 173 A 249 C 321 D 497 B 6 173 B 249 A 321 C 497 D 7 173 D 249 D 321 B 497 A 8 173 C 249 A 321 C 497 D Phần điền từ, cụm từ viết chung cho cả bốn mã đề(chú ý số thứ tự câu). Dới đây là mã đề 321 C©u 9: (1®) (1): BiÕt bao; (2): Hìi «i; (3): BiÕt bao nhiªu; (4): «i. C©u 10: Lơng tiêu - cảnh đêm đẹp (1 - a) V« - kh«ng (2 - c) Song - cöa sæ (3 - b) Töu - rîu (4 - d) II. PhÇn tù luËn: 1. Yªu cÇu chung: a. ThÓ lo¹i: NghÞ luËn chøng minh b. Néi dung: T×nh yªu quª h¬ng cña TÕ Hanh th«ng qua nçi nhí vÒ lµng quª vµ ngêi d©n quê biển đậm đà, sâu sắc. 2. Yªu cÇu cô thÓ: a. N¾m v÷ng yªu cÇu h×nh thøc: - N¾m v÷ng thÓ lo¹i nghÞ luËn chøng minh (1®) - Cã bè côc ba phÇn râ rµng cña bµi nghÞ luËn (1®) - Cách diễn đạt trình bày, hay đúng ý (1đ) b. VÒ néi dung: - Mở bài: Giới thiệu khía quát bài thơ "Quê hơng " của Tế hanh để dẫn dắt đúng yêu cầu đề ra (0,5đ) - Thân bài: + Chứng minh đợc "Quê hơng" thể hiện sinh động vè một làng quê miền biển đẹpttrong sáng, ấm cúng. Cụ thể về một cù lao miền Trung tấp nËp, giµu cã.(1®). + Chứng minh đợc hình ảnh về một ngời dân chài quê biển ăn sóng nói gió nçi, khoÎ m¹nh nång nµn, giµu t chÊt.(1®) - KÕt bµi: C¶m nhËn suy nghÜ vÒ quª h¬ng g¾n víi lêi th¬ cña TÕ Hanh th«ng qua đó nêu suy nghĩ của mình về quê hơng.(0,5đ) (GV linh động tuỳ theo bài học sinh để cho điểm phù hợp) 3. HS đối chiếu kết quả của bài làm để kiểm tra, tự đánh giá mình, rút kinh nghiÖm..

(274) IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶: GV thu bµi, nhËn xÐt tiÕt häc V. Híng dÉn dÆn dß: Về ôn tập kiến thức chơng trình Ngữ văn 8, tập làm một số đề bài đủ các thể Loại đã học..

(275)

(276)

(277)

(278)

(279)

(280)

(281)

(282)

(283)

Giao an Ngu van 8 co chu de

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về