Tài liệu Thủ phạm gây viêm họng hạt tái phát docx

Thủ phạm gây viêm họng hạt tái phát

Hình ảnh tổ chức lympho ở thành sau họng tạo nên các hạt trong viêm họng
hạt.
Nhiều bệnh nhân tự chẩn đoán được là mình bị viêm họng hạt với thầy
thuốc khi khám bệnh: Bác sĩ chữa cho tôi bệnh viêm họng hạt với, tôi đã uống
thuốc và đốt họng nhiều lần nhưng chỉ đỡ mà không khỏi. Vậy viêm họng hạt là
gì? Tại sao lại hay tái phát như vậy?
Nhận diện viêm họng hạt
Viêm họng hạt là một thể loại của viêm họng mạn tính, do tình trạng viêm
họng kéo dài dẫn đến sự phát triển quá độ của các tổ chức lympho ở thành sau
họng tạo nên các hạt. Bệnh tích các hạt này có thể toả lan khắp họng hoặc khu trú
thành những đảo lympho lớn kích thích, làm bệnh nhân thường xuyên thấy ngứa
họng, vướng họng, hay phải khạc nhổ kèm theo là phản xạ ho. Có thể ho húng
hắng hay ho từng cơn. Những cảm giác này rất rõ rệt về buổi sáng lúc mới thức
dậy. Bệnh nhân cố ho khạc, đằng hắng để làm long đờm. Bên cạnh cảm giác nuốt
vướng là nuốt đau. Bệnh nhân có cảm giác nóng cay trong họng kèm theo ngứa,
ho cơn. Cơn ho thường xuất hiện lúc bắt đầu đi ngủ. Nằm nghiêng bên nào thì tắc
mũi ở bên đó. Tiếng nói có thể khàn nhẹ hoặc bình thường. Bệnh nhân rất hay
buồn nôn và có nhiều phản xạ họng. Những bệnh nhân uống rượu, hút thuốc lá,
hoặc nói nhiều thì các triệu chứng trên lại tăng thêm.
Khám họng thấy niêm mạc họng đỏ, dày, ướt, có những hạt ở thành sau
họng. Dịch tiết nhầy dọc theo vách họng. Có khi các cơ họng cũng quá phát. Bên
cạnh mỗi trụ sau có một cái nẹp giả do niêm mạc bị quá phát. Thành sau họng có
những mảng quá sản dày, bóng và đỏ. Màn hầu và lưỡi gà dày, eo họng bị hẹp.
Sau giai đoạn viêm quá phát sẽ chuyển sang thể teo, chính vì thế càng có
tuổi bệnh viêm họng hạt càng đỡ dần. Các tuyến nhầy và nang tổ chức tân xơ hoá.
Hai trụ giả phía sau hai amidan mất đi. Các hạt ở thành sau họng cũng biến mất.
Niêm mạc họng trở nên nhẵn, mỏng, trắng và có mạch máu nhỏ. Màn hầu và lưỡi
gà mỏng đi. Eo họng doãng rộng, ít tiết nhầy và họng trở nên khô.
Truy tìm thủ phạm

Viêm họng hạt tuy không gây ảnh hưởng tới tính mạng người bệnh nhưng
làm suy giảm chất lượng cuộc sống của họ. Bệnh nhân bị viêm họng hạt gặp khó
khăn trong giao tiếp do ngứa, vướng họng khi đang nói chuyện, vừa nói vừa phải
dừng lại để khạc đờm.
Viêm họng hạt có nhiều nguyên nhân gây ra, muốn điều trị triệt để viêm
họng hạt phải tìm đúng nguyên nhân gây bệnh để giải quyết.
Viêm họng hạt thường là hậu quả bắt nguồn do viêm mũi xoang mạn tính,
đặc biệt là viêm xoang sau. Dịch xuất tiết chảy từ các xoang xuống thành sau họng
làm cho niêm mạc thành sau họng bị lớp chất nhầy bao phủ, khó hoạt động để thực
hiện các chức năng sinh lý là làm sạch, vì vậy vi khuẩn dễ phát triển làm họng
viêm thường xuyên - đây là điều kiện để viêm họng tái diễn và từ đó các hạt ở
thành sau họng xuất hiện.
Viêm amiđan mạn tính cũng thường đi đôi với viêm họng hạt vì viêm
amidan thực chất cũng là một dạng viêm họng khu trú ở amidan khẩu cái - cũng là
tổ chức lymho ở thành sau họng. Khi bệnh nhân có chỉ định cắt amidan thì đôi khi
viêm họng hạt cũng xuất hiện, thậm chí nặng hơn do các tổ chức lympho thành sau
họng phát triển để bù đắp lại phần đã bị cắt bỏ.
Hội chứng trào ngược dạ dày - thực quản cũng là một trong những nguyên
nhân được nghiên cứu để điều trị viêm họng hạt. Sự xuất hiện thường xuyên của
dịch dạ dày làm pH của vùng họng giảm, niêm mạc họng trước đây hoạt động
trong môi trường kiềm nhẹ nay lại phải hoạt động trong môi trường acid - là môi
trường thích hợp cho các loại vi khuẩn gây bệnh hoạt động.
Tỷ lệ viêm họng hạt ở những người suy gan, rối loạn dạ dày ruột, rối loạn
nội tiết cao gấp 3 - 4 lần những người khác. Điều này đặc biệt rõ nét ở bệnh tiểu
đường (họng đỏ và khô), tạng khớp (niêm mạc họng đỏ quá phát), trĩ mũi: niêm
mạc họng teo, nhẵn khô và có vảy thối.
Phòng ngừa tái phát
Kiêng rượu, bia, thuốc lá. Ăn uống điều độ, tránh khói bụi, hơi độc. Khi bị
viêm họng cấp cần điều trị dứt điểm, không để kéo dài trở thành mạn tính.

Viêm họng hạt được điều trị như thế nào?
Điều trị bệnh viêm họng hạt sẽ có kết quả tốt nếu tìm được


nguyên nhân.
Điều trị tại chỗ có ý nghĩa quan trọng: thay đổi môi trường họng
bằng các dung dịch BBM, nước muối sinh lý 0,9%. Làm ẩm niêm mạc
họng bằng SMC, khí dung họng với tinh dầu hoặc các thuốc giảm viêm.
Giai đoạn quá phát: đốt các hạt lympho ở trụ sau bằng cô te
điện hoặc nitơ lỏng, laser...
Giai đoạn teo: Khí dung nước biển từng đợt, kéo dài. Uống
vitamin C và vitamin A để tăng sức đề kháng niêm mạc.