Phát triển hoạt động môi giới tại công ty chứng khoán ngân hàng Công Thương.DOC

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
LỜI NÓI ĐẦU
Thị trường chứng khoán là một bộ phận của thị trường tài chính, là một
khái niệm luôn luôn phát triển và luôn gắn với một nền kinh tế nhất định. Đó là
nơi diễn ra các giao dịch mua bán, trao đổi các loại chứng khoán giữa các chủ
thể tham gia thị trường. Các chủ thể đó có thể là nhà phát hành, nhà đầu tư, các
trung gian tài chính, các cơ quan quản lý thị trường…Thị trường chứng khoán là
nơi cung cấp vốn trung và dài hạn cho nền kinh tế với một khối lượng khồng lồ.
Thị trường chứng khoán việt nam chính thức đi vào hoạt động được đánh
dấu bằng việc đi vào hoạt động chính thức của hai trung tâm giao dịch chứng
khoán đó là Tp. Hồ Chí Minh ( tháng 7/ 2000)và trung tâm giao dịch chứng
khoán Hà Nội ( tháng 3/2005). Trong năm 2006 thị trường đã có những bước
phát triển hết sức ấn tượng, với quy mô thị trường chứng khoán phát triển khá
nhanh. Thị trường cổ phiếu đã có 193 công ty niêm yết và đăng ký giao dịch,
tổng vốn hoá thị trường đạt hơn 221.156 tỷ đồng, số lượng các nhà đầu tư trong
nước và nước ngoài tham gia thị trường chứng khoán ngày càng nhiều.
Do sự phát triển quá nhanh của thị trường chứng khoán nên việc đáp ứng
nhu cầu của các nhà đầu tư chưa được tốt. Đặc biệt là trong hoạt động môi giới
một hoạt động chủ yếu của một công ty chứng khoán, thêm vào đó là các công
ty chưa có một đội ngũ nhân viên môi giới chuyên nghiệp,hệ thống pháp luật
thiếu đồng bộ… những vấn đề này làm cho hoạt động môi giới của các công ty
chứng khoán nói chung và của công ty chứng khoán ngân hàng Công Thương
nói riêng chưa thực sự phát triển. Đây chính là lý do em chọn đề tài: “Phát triển
hoạt động môi giới tại công ty chứng khoán ngân hàng Công Thương”. Do
thời gian có hạn nên trong chuyên đề này em chỉ đề cập tới hoạt động môi giới
trên thị trường tập trung
1
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG MÔI GIỚI CỦA
CÔNG TY CHỨNG KHOÁN.
1.1 khái niệm, đặc điểm và phân loại công ty chứng khoán.

1.1.1. khái niệm công ty chứng khoán
Thị trường chứng khoán theo quan điểm hiện đại, thì đó là nơi diễn ra các
hoạt động mua bán các loại chứng khoán trung và dài hạn. hiểu theo nghĩa hẹp
thì nó đơn thuần chỉ là nơi diễn ra các hoạt động mua, bán các loại chứng khoán
do tổ chức phát hành phát hành ra, nó có thể là nơi mua bán lần đầu các loại
chứng khoán thông qua hoạt động đấu giá, đấu thầu chứng khoán và nó cũng có
thể là nơi mua đi bán lại chứng khoán của các tổ chức phát hành giữa những
nhà đầu tư với nhau. Nhưng hiểu theo nghĩa rộng thì nó là nơi tập trung và phân
phối các nguồn tiết kiệm để phân phối lại cho những ai muốn sử dụng những
nguồn tiết kiệm đó. Không những thế nó còn là một định chế tài chính trực tiếp
bởi vì các chủ thể cung và cầu vốn đều tham gia vào thị trường một cách trực
tiếp.
Thị trường chứng khoán không giống như các thị trường hàng hoá thông
thường khác vì hàng hoá của thị trường là các chứng khoán một hàng hóa đặc
biệt. Với loại hàng hoá này người mua người bán không trực tiếp có thể mua
bán do chứng khoán là loại hàng hoá chỉ có giá trị chứ không có giá trị sử dụng
nên không thể đánh giá cũng như nhận xét được loại hàng hoá này có thực sự là
tốt hay xấu. do vậy công ty chứng khoán ra đời làm trung gian giữa người mua
và người bán chứng khoán bởi vì chỉ có các công ty chứng khoán với đội ngũ
nhân viên có đủ năng lực trình độ, có khả năng phân tích sẽ đứng ra kết nối giữa
người mua và người bán. CTCK là một định chế tài chính trung gian thực hiện
các nghiệp vụ trên thị trường chứng khoán.
Ở Việt Nam,theo quyết định 04/1998/QĐ-UBCK3 ngày 13 tháng 10 năm
1998 của UBCKNN, CTCK là công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữa hạn
thành lập hợp pháp tại Việt Nam, được UBCKNN cấp giấy phép thực hiện một
hoặc một số loại hình kinh doanh chứng khoán. Theo luật số: 70/2006 QH 11 thì
2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
công ty chứng khoán được thực hiện một, một số hoặc toàn bộ nghiệp vụ kinh
doanh sau đây: môi giới chứng khoán, tự doanh chứng khoán, bảo lãnh phát

hành chứng khoán, tư vấn đầu tư chứng khoán.CTCK chỉ được phép thực hiện
nghiệp vụ bảo lãnh phát hành khi thực hiện nghiệp vụ tự doanh chứng khoán,
ngoài các nghiệp vụ trên CTCK còn được cung cấo các dịch vụ tư vấn tài chính
và các dịch vụ tài chính khác.
1.1.2. Đặc điểm công ty chứng khoán
CTCK là một doanh nghiệp hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực chứng
khoán nên có những đăc điểm đặc biệt hơn so với các loại hình khác:
- Theo luật chứng khoán có hiệu lực từ ngày 01/01/2007 thì các CTCK
phải có đủ 300 tỷ đồng cho bốn nghiệp vụ cơ bản: nghiệp vụ môi giới là 25 tỷ
đồng, nghiệp vụ bảo lãnh phát hành là 165 tỷ đồng, nghiệp vụ tư vấn là 10 tỷ
đồng, nghiệp vụ tự doanh là 100 tỷ đồng.
- Có trụ sở; có trang bị, thiết bị phục vụ hoạt động kinh doanh chứng
khoán, đối với nghiệp vụ bảo lãnh phát hành chứng khoán và tư vấn đầu tư
chứng khoán thì không phải đáp ứng điều kiện về trang bị, thiết bị.
-. Trong thời hạn bảy ngày, kể từ ngày được cấp Giấy phép thành lập và
hoạt động, công ty chứng khoán phải công bố Giấy phép thành lập và hoạt động
trên phương tiện thông tin của Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước và một tờ báo
điện tử hoặc báo viết trong ba số liên tiếp.
- Giám đốc hoặc Tổng giám đốc và các nhân viên thực hiện trong các
nghiệp vụ môi giới chứng khoán, tự doanh chứng khoán, bảo lãnh phát hành
chứng khoán và tư vấn đầu tư chứng khoán phải có Chứng chỉ hành nghề chứng
khoán.
1.1.3.Phân loại công ty chứng khoán
1.1.3.1.Theo hình thức kinh doanh
•Công ty môi giới chứng khoán : hay còn được gọi là công ty chứng khoán
thành viên vì nó là thành viên của sở giao dịch chứng khoán.Công việc chủ yếu
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
là làm trung gian, mua bán chứng khoán cho khách hàng để hưởng hoa hồng.
•Công ty bảo lãnh phát hành chứng khoán : là CTCK có lĩnh vực hoạt động

chủ yếu là thực hiện nghiệp vụ bảo lãnh để hưởng phí hoặc chênh lệch giá.
•Công ty kinh doanh chứng khoán : là CTCK chủ yếu thực hiện nghiệp vụ
tự doanh, có nghĩa tự bỏ vốn và tự chịu hậu quả kinh doanh.
•Công ty dịch vụ đa năng :những công ty này không bị giới hạn hoạt động,
ngoài bốn nghiệp vụ cơ bản họ còn cung cấp cho khách hàng dịch vụ tư vấn đầu
tư chứng khoán, niêm yết chứng khoán trên sở giao dịch chứng khoán.
•Công ty chứng khoán không tập trung :là các CTCK hoạt động chủ yếu
trên thị trường OTC và họ đóng vai trò là các nhà tạo lập thị trường.
1.1.3.2.Theo hình thức tổ chức hoạt động của công ty chứng khoán
•Công ty hợp danh :là loại hình có từ hai công ty góp vốn trở nên, thành
viên của các công ty chứng khoán hợp danh bao gồm : thành viên góp vốn và
thành viên hợp danh. Các thành viên phải chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ
tài sản của mình về các nghĩa vụ của công ty. Các thành viên góp vốn không
tham gia điều hành công ty, họ chỉ phải chịu trách nhiệm hữa hạn trong phần
vôn góp của mình đối với các khoản nợ của công ty. Công ty hợp danh thông
thường không được phép phát hành bất cứ một loại chứng khoán nào.
•Công ty cổ phần :công ty cổ phần là một pháp nhân độc lập với các chủ sở
hữa công ty là các cổ đông. Cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về nợ và các nghĩa vụ
tài sản khác của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp vào doanh nghiệp.
Công ty cổ phần có quyền phát hành chứng khoán ra công chúng theo quy định
của pháp luậtvề chứng khoán hiện hành
•Công ty trách nhiệm hữa han :thành viên của công ty chịu trách nhiệm về
các khoản nợ và các nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp trong phạm vi số
vốn đã cam kết góp vào doanh nghiệp. Công ty TNHH không được phép phát
hành cổ phiếu.
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Do các ưa điểm của loại hình CTCP và công ty TNHH so với công ty hợp
danh, vì vậy hiện nay chủ yếu các CTCK được tổ chức dưới hình thức công ty
TNHH và CTCP

1.2. Vai trò của công ty chứng khoán
1.2.1. Đối với tổ chức phát hành
Mục tiêu khi tham gia vào thị trường chứng khoán của các tổ chức phát
hành là huy động vốn thông qua việc phát hành các chứng khoán. Vì vậy, thông
qua hoạt động đại lý phát hành, bảo lãnh phát hành, các công ty có vai trò tạo ra
cơ chế huy động vốn phục vụ các nhà phát hành.
Tổ chức phát hành có thêm kênh huy động vốn chủ động mà không còn
phụ thuộc vào các tổ chức tín dụng khác nữa, không còn lo lắng khi muốn huy
động vốn mà không có tài sản đảm bảo nữa. Như vậy CTCK đã tạo ra cơ chế
huy động vốn cho nên kinh tế thông qua TTCK
Một trong những nguyên tắc hoạt động của thị trường chứng khoán là
nguyên tắc trung gian. Nguyên tắc này yêu cầu những nhà đầu tư và những nhà
phát hành không được mua bán trực tiếp chứng khoán mà phải thông qua các
trung gian mua bán. Các công ty chứng khoán sẽ thực hiện vai trò trung gian.cho
cả người đầu tư và nhà phát hành, và khi thực hiện công việc này, công ty chứng
khoán đã tạo ra cơ chế huy động vốn cho nền kinh tế thông qua TTCK.
1.2.2. Đối với các nhà đầu tư tham gia trên thi trường
Thông qua các hoạt động môi giới, tư vấn đầu tư, công ty chứng khoán có
vai trò làm giảm chi phí và thời gian giao dịch, do đó nâng cao các khoản đầu
tư. Đối với hàng hóa thông thường, mua bán qua trung gian sẽ làm tăng chi phí
cho người mua và người bán.Tuy nhiên, đối với thị trường chứng khoán, sự biến
đông thường xuyên của giá cả chứng khoán cũng như mức độ rủi ro cao sẽ làm
cho nhà đầu tư tốn kém chi phí, công sức và thời gian tìm hiểu thông tin trước
khi quyết định đầu tư. Nhưng thông qua các công ty chứng khoán, với trình độ
5
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
chuyên môn cao và uy tín nghề nghiệp sẽ giúp các nhà đầu tư thực hiện các
khoản đầu tư một cách có hiệu quả.
Với nghiệp vụ lưa ký chứng khoán CTCK đã giúp đỡ nhà đầu tư rất nhiều
trong việc nắm giữ và bảo quản chứng khoán. Nhà đầu tư đã giảm thiểu được

những khả năng như mất cắp, mối mọt, rách nát..CTCK còn thông báo về tỷ lệ
chi trả cổ tức của các tổ chức phát hành.
1.2.3. Đối với nền kinh tế
TTCK là một bộ phận của thị trường tài chính là nơi cung cấp kênh huy
động vốn trung và dài hạn rất hiệu quả, các tổ chức có thể huy động vốn một
cách dễ dàng mà không cần phải thế chấp tài sản. Tham gia TTCK các công ty
chứng khoán có chức năng là làm trung gian đồng thời là kênh dẫn vốn chảy từ
một hay một số bộ phận nào đó của nền kinh tế đang có sự dư thừa vốn đến một
hay một số bộ phận nào đó của thị trường đang cần vốn. CTCK là một nhân tố
quan trọng thúc đẩy sự phát triển của nên kinh tế nói chung và TTCK nói riêng.
Nhờ các CTCK mà thị trường hoạt động liên tục hàng hoá của thị trường được
lưa thông buôn bán trao đổi từ nhà phát hành tới các nhà đầu tư. Theo cơ chế
này mà lượng vốn khổng lồ đã được huy động từ nguồn nhà rỗi của công chúng
để đem đầu tư sinh lời.
1.2.4. Đối với thị trường chứng khoán
Đối với thị trường chứng khoán, công ty chứng khoán thể hiện hai vai trò
chính :
•Góp phần tạo lập giá cả, điều tiết thị trường.
Giá cả chứng khoán là do thị trường quyết định. Tuy nhiên, để đưa ra mức
giá cuối cùng, người mua và người bán phải thông qua các CTCK vì họ không
được tham gia trực tiếp vào quá trình mua bán. Các CTCK là thành viên của
TTCK, do vậy họ cũng góp phần tạo lập giá cả thị trường thông qua đấu giá.
Trên thị trường sơ cấp, các CTCK cùng với các nhà phát hành đưa ra mức giá
6
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
đầu tiên.Chính vì vậy, giá của mỗi loại chứng khoán đều có sự tham gia định giá
của các CTCK.
Các công ty chứng khoán còn thể hiện vai trò lớn hơn khi tham gia điều
tiết thị trường. Để bảo vệ những khoản đầu tư của khách hàng và bảo vệ lợi ích
của chính mình, nhiều CTCK đã giành một tỷ lệ nhất định các giao dịch để thực

hiện vai trò bình ổn thị trường.
• Góp phần làm tăng tính thanh khoản của các tài sản tài chính
TTCK có vai trò là môi trường làm tăng tính thanh khoản của các tài sản
tài chính. Nhưng các CTCK mới là người thực hiện tốt vài trò đó vì công ty
chứng khoán tạo ra cơ chế giao dịch trên thị trường. Trên thị trường cấp 1, do
thực hiện các hoạt động như bảo lãnh phát hành, chứng khoán hoá, các công ty
chứng khoán không những huy động một lượng vốn vào sản xuất kinh doanh
cho nhà phát hành mà còn làm tăng tính thanh khoản của các tài sản tài chính
được đầu tư vì các chứng khoán qua đợt phát hành sẽ được mua bán giao dịch
trên thị trường cấp 2. Điều này làm giảm rủi ro, tạo tâm lý yên tâm cho nhà đầu
tư. Trên thị trường câp 2, do thực hiện các giao dịch mua và bán các công ty
chứng khoán giúp người đầu tư chuyển đổi chứng khoán thành tiền mặt và
ngược lại. những hoạt động đó có thể làm tăng tính thanh khoản của các tài sản
tài chính.
1.2.5. Đối với các cơ quan quản lý thi trường
Công ty chứng khoán có vai trò cung cấp thông tin về thị trường chứng
khoán cho các cơ quan quản lý thi trường để thực hiện muc tiêu đó. Các CTCK
thực hiện được vai trò này bởi vì họ vừa là người bảo lãnh phát hành cho các
chứng khoán mới vừa là trung gian mua bán các chứng khoán và thực hiện các
giao dịch trên thị trường. Một trong các yêu cầu của TTCK là các thông tin cần
phải được công khai hoá dưới sự giám sát của cơ quan quản lý thị trường. việc
Cung cấp thông tin vừa là quy định của hệ thống luật pháp, vừa là nguyên tắc
nghề nghiệp của các công ty chứng khoán vì công ty chứng khoán cần phải minh
7
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
bạch và công khái trong hoạt động. Các thông tin CTCK có thể cung cấp bao
gồm thông tin về các giao dịch mua, bán trên thị trường, thông tin về các cổ
phiếu, trái phiếu và tổ chức phát hành, thông tin về các nhà đầu tư...Nhờ các
thông tin này, các cơ quản lý thị trường có thể kiểm soát và chống các hiện
tượng thao túng, lũng đoạn, bóp méo thị trường.

Tóm lại, các công ty chứng khoán là một tổ chức chuyên nghiệp trên thị
trường chứng khoán, có vai trò cần thiết và quan trọng đối với các nhà đầu tư,
các nhà phát hành đối với cơ quan quản lý thị trường đôi với thị trường chứng
khoán nói chung. Nhất là trong giai đoạn hiện nay với sự phát triển quá nhanh
của thị trường chứng khoán thì vai trò của các công chứng khoán ngày càng
quan trọng hơn.
1.3 Các nghiệp vụ chính của công ty chứng khoán
1.3.1 Nghiệp vụ môi giới chứng khoán
Môi giới chứng khoán là hoạt động trung gian hoặc đại diện mua, bán
chứng khoán cho khách hàng để hưởng hoa hồng. Theo đó, CTCK đại diện cho
khách hàng tiến hành giao dịch thông qua cơ chế giao dịch tại trung tâm giao
dịch chứng khoán ( TTGDCK), hay qua thị trường OTC mà chính khách hàng là
người chịu trách nhiệm đối với kết quả giao dịch của mình.
Thông qua hoạt động môi giới chứng khoán, CTCK cung cấp các sản
phẩm và các dịch vụ môi giới. CTCK kết nối giữa các nhà đầu tư với nhau, cung
cấp thông tin cho khách hàng giảm bớt thời gian và chi phí của nhà đầu tư trong
việc tìm kiếm khách hàng cho mình cung như trong việc tìm kiếm thông tin.
Xuất phát từ yêu cầu trên, nghề môi giới đòi hỏi phải có những phẩm chất,
đạo đức, kỹ năng mẫn cán trong công việc, với thái độ công tâm, cung cấp cho
khách hàng những dịch vụ tốt nhất. Nhà môi giới không được xúi giục khách
hàng mua hoặc bán chứng khoán để kiếm hoa hồng, mà nên đưa ra những lời
khuyên hợp lý để hạn chế đến mức thấp nhất về thiệt hại cho khách hàng.
1.3.2. Nghiệp vụ tự doanh chứng khoán
8