Tài liệu Tiểu luận: " Cặp phạm trù bản chất và hiện tượng " doc

Nhãm 5 – KT 3A3
Danh sách các thành viên

Nguyễn Thị Hương

Nguyễn Thị Quỳnh Hương

Nguyễn Thị Thanh Hương

Phạm Thị Lan Hương

Đoàn Thị Khánh Hồng

Bùi Thị Huệ

Đới Thị Khánh Huyền

Phạm Thu Huyền

Cặp phạm trù bản chất và hiện tượng
UNIVERSITY OF ECONOMIC AND TECHNICAL INDUSTRIES
-
Phạm trù bản chất là tổng hợp tất cả những mặt, những mối liên hệ
tất nhiên, tương đối ổn định bên trong sự vật, quy định sự vận động và
phát triển của sự vật.
- Phạm trù hiện tượng là biểu hiện ra bên ngoài của bản chất.
1, Khái niệm
- Phạm trù là những khái niệm rộng nhất phản ánh những mặt,
những thuộc tính, những mối liên hệ chung, cơ bản nhất của các sự
vật và hiện tượng thuộc một lĩnh vực nhất định.

Ví d :ụ
B n ch t m t nguyên t ả ấ ộ ố
hóa h c là m i liên h gi a ọ ố ệ ữ
đi n t và h t nhân, còn ệ ử ạ
nh ng tính ch t hóa h c ữ ấ ọ
c a nguyên t đó khi ủ ố
t ng tác v i các nguyên ươ ớ
t khác là hi n t ng th ố ệ ượ ể
hi n ra bên ngoài c a m i ệ ủ ố
liên k t gi a đi n t và ế ữ ệ ử
h t nhân. ạ
UNIVERSITY OF ECONOMIC AND TECHNICAL INDUSTRIES

UNIVERSITY OF ECONOMIC AND TECHNICAL INDUSTRIES
-
Phạm trù bản chất gắn liền với phạm trù cái chung, nhưng không
đồng nhất với cái chung. Có cái chung là bản chất, nhưng có cái
chung không phải là bản chất.
Ví d :ụ M i ng i đ u là s n ph m t ng h p c a các quan h xã ọ ườ ề ả ẩ ổ ợ ủ ệ
h i, đó là cái chung, đ ng th i đó là b n ch t c a con ng i. Còn ộ ồ ờ ả ấ ủ ườ
nh ng đ c đi m v c u trúc sinh h c c a con ng i nh đ u có ữ ặ ể ề ấ ọ ủ ườ ư ề
đ u, mình và các chi... đó là cái chung, nh ng không ph i b n ch t ầ ư ả ả ấ
c a con ng i.ủ ườ
- Phạm trù bản chất và phạm trù quy luật là cùng loại, hay cùng
một bậc (xét về mức độ nhận thức của con người) nhưng không
đồng nhất với nhau. Mỗi quy luật thường chỉ biểu hiện một mặt,
một khía cạnh nhất định của bản chất còn bản chất là tổng hợp
của nhiều quy luật. Vì vậy phạm trù bản chất rộng hơn và phong
phú hơn quy luật.

1, Khái niệm

2, Mối quan hệ biện chứng giữa bản chất và hiện tượng
UNIVERSITY OF ECONOMIC AND TECHNICAL INDUSTRIES
Quan điểm duy tâm không giải quyết đúng đắn mối quan hệ biện
chứng giữa bản chất và hiện tượng, vì họ không thừa nhận hoặc không
hiểu đúng sự tồn tại khách quan của bản chất và hiện tượng.
Trái với các quan điểm trên, chủ nghĩa duy vật biện chứng cho
rằng, cả bản chất và hiện tượng đều tồn tại khách quan là cái vốn có của
sự vật không do ai sáng tạo ra, bởi vì sự vật nào cũng được tạo nên từ
những yếu tố nhất định. Những yếu tố này liên kết với nhau bằng những
mối liên hệ khách quan, đan xen, chằng chịt. Trong đó có những mối liên
hệ tất nhiên, tương đối ổn định. Những mối liên hệ tất nhiên đó tạo thành
bản chất của sự vật; hiện tượng là biểu hiện ra bên ngoài của bản chất,
cũng là cái khách quan không phải do cảm giác của chủ quan con người
quyết định.
Chủ nghĩa duy vật biện chứng không chỉ thừa nhận sự tồn tại khách quan
của bản chất và hiện tượng, mà còn cho rằng, giữa bản chất và hiện
tượng có quan hệ biện chứng vừa thống nhất gắn bó chặt chẽ với nhau,
vừa mâu thuẫn đối lập nhau.

UNIVERSITY OF ECONOMIC AND TECHNICAL INDUSTRIES
2, Mối quan hệ biện chứng giữa bản chất và hiện tượng
a) Sự thống nhất giữa bản chất và hiện tượng
Sự thống nhất giữa bản chất và hiện tượng trước hết thể hiện ở
chỗ bản chất luôn luôn được bộc lộ ra qua hiện tượng; còn hiện
tượng nào cũng là sự biểu hiện của bản chất ở mức độ nhất định.
Không có bản chất nào tồn tại thuần túy ngoài hiện tượng; đồng thời
cũng không có hiện tượng nào hoàn toàn không biểu hiện bản chất.
Lênin viết: "Bản chất hiện ra, hiện tượng là có tính bản chất".

Ví d :ụ Trong xã h i có ộ
giai c p, b n ch t c a nhà ấ ả ấ ủ
n c là công c th ng tr ướ ụ ố ị
giai c p, b o v l i ích ấ ả ệ ợ
c a giai c p th ng tr . ủ ấ ố ị
Trong xã h i phong ki n, ộ ế
s th ng tr bi u hi n: ự ố ị ể ệ
nhà n c chi m đ t, b t ướ ế ấ ắ
nông dân đi lính