Giới thiệu chương trình
Quản lý sử dụng kháng sinh
tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Đà Nẵng
ThS.DS.Nguyễn Thị Thu Ba
Trưởng Khoa Dược
Bệnh viện Hoàn Mỹ Đà Nẵng
Nha Trang - 10/2019
1 | www.hoanmy.com
NỘI DUNG TRÌNH BÀY
Vì sao phải triển khai ASP?
Bệnh viện Hoàn Mỹ Đà Nẵng làm như thế nào?
Các kết quả bước đầu đạt được của ASP
Tương lai cần làm gì nữa?
Kiến nghị
2 | www.hoanmy.com
VÌ SAO PHẢI TRIỂN KHAI ASP?
30% BN nội
trú sử dụng
kháng sinh
10-30% chi phí
thuốc được
tiết kiệm nhờ
ASP
QUY TẮC
30%
30% KS được
kê khơng phù
hợp trong
cộng đồng
TÌNH HÌNH SỬ DỤNG KHÁNG SINH
30% chi phí
thuốc trong
bệnh viện là
của KS
30% KSDP là
không hợp lý
Centers for Disease Control and Prevention (CDC), 2016, CDC: 1 in 3
antibiotic prescriptions unnecessary. Journal of the American Medical Association (JAMA).
3 | www.hoanmy.com
VÌ SAO PHẢI TRIỂN KHAI ASP?
Tỷ lệ tiền thuốc KS (%)
50.00
33.06
30.00
29.64
33.78
02
ThS.DS
10.00
-10.00
Quản lý
CSTT
Kho &
cấp phát
Nghiệp
vụ dược
Năm 2016 Năm 2017 Năm 2018
NKBV chung
VAP
SSI
(Số
(Số VPTM
(Số
NKBV/NB /1000 ngày NKVM/Số
nhập viện)
thở máy)
PT)
Tại Việt Nam
3.6%
45-63
5-10%
Tại BV HMĐN
2018
0.080%
13.26
0.10%
Tại BV HMĐN
T 1-4/2019
0.084%
18.40
0.116%
4 | www.hoanmy.com
Quản lý
VT tiêu
hao
09
DSĐH
17
DSCĐ&TH
Tính đến tháng 09/2019
Dược
lâm sàng
Thống kê
BV HOÀN MỸ ĐÀ NẴNG ĐÃ LÀM NHƯ THẾ NÀO?
Ban hành “Quy định về quản lý sử
dụng kháng sinh trong bệnh viện”
SOP 111-PM-RE-017
07/2016: Triển khai quản lý kháng sinh
phê duyệt theo QĐ 772 trong tồn viện
05/2016: Thành lập Nhóm quản lý sử
dụng kháng sinh
03/2016: QĐ 772
Hướng dẫn quản lý
sử dụng kháng sinh
trong bệnh viện
5 | www.hoanmy.com
Xây dựng danh mục kháng sinh cần phê duyệt trước khi
sử dụng, phiếu yêu cầu kê đơn và quy trình phê duyệt
BV HỒN MỸ ĐÀ NẴNG ĐÃ LÀM NHƯ THẾ NÀO?
2016
• Thành lập Nhóm QLSDKS - Phân cơng nhiệm vụ - Báo cáo SD KS
• Triển khai QĐ 772: KS phê duyệt, hướng dẫn SD KS
• Chuyển đổi IV => PO: Levofloxacin
2017
• Tăng tuân thủ hội chẩn, phê duyệt; phác đồ ĐT bệnh NK
• Giảm chi phí tiền thuốc KS: NCKH
• Bắt đầu triển khai KSDP
2018
• Đánh giá KSDP 10 PT sạch: NCKH
• Giảm sử dụng KS phổ rộng
• Theo dõi nồng độ KS (vancomycin)
2019
• Đánh giá tuân thủ HDĐT
• Đánh giá SD KS theo DDD, DOT
• Quy trình phê duyệt: vancomycin, colistin
6 | www.hoanmy.com
CÁC GIẢI PHÁP NHĨM ASP ĐÃ TRIỂN KHAI
• Tư vấn, hội chẩn, phác đồ điều trị
• Bình bệnh án, bình đơn thuốc
• Tập huấn, cập nhật phác đồ
• Giám sát vệ sinh tay
• Giám sát sử dụng KSDP.
• Giám sát NKBV, VP thở máy
• NCKH về KSNK
TP.
Kiểm sốt
nhiễm khuẩn
• Tổ chức, xếp lịch họp.
• Phê duyệt KSPD.
• Nhắc nhở BS tn thủ quy
định & phác đồ
• Hội chẩn, bình bệnh án, bình
đơn thuốc.
• Dữ liệu báo cáo
• Phần mềm cảnh báo KS*, KSPD, KSDP
7 | www.hoanmy.com
BS
truyền
nhiễm
BS - KTV
vi sinh
ASP
TEAM
Trưởng
P. KHTH
Trưởng
phòng IT
• Tập huấn lấy mẫu/ni cấy VK/KSĐ
• Báo cáo KQ cấy VK/KSĐ => WHONET
• Báo cáo tình hình dịch tễ kháng KS
DS
dược
lâm sàng
Điều
dưỡng
trưởng
(CNO)
• Biên soạn tài liệu + tập huấn
NVYT.
• Xét duyệt y lệnh KS, giám sát
KS *, KS phê duyệt, KSDP, hội
chẩn viện
• Báo cáo hàng tuần trên giao
ban.
• NCKH về sử dụng KS
• TDM (vancomycin)
• Phổ biến, nhắc nhở quy định cho ĐD
• Giám sát, cải thiện sự tuân thủ KSNK
của ĐD
BAN GIÁM ĐỐC
BS. Đồn Ngọc Phong
BS truyền nhiễm
Ds. Phạm Cơng Khanh
Dược sĩ lâm sàng
Ds. Lê N. Anh Thư
Dược sĩ lâm sàng
Ds. Nguyễn Thị Thu Ba
Trưởng nhóm ASP
CN. Ng Bích Kiều
NV KSNK
BS. Phạm T. Thanh Huyền
BS vi sinh
Bs. Hồ Hiền Lương
Trưởng P. KHTH
CN. Lê T. Minh Nguyên
Trưởng K. KSNK
Tập thể Nhân viên Khoa Dược
8 | www.hoanmy.com
Khối Điều dưỡng
NHĨM QUẢN LÝ SỬ DỤNG KHÁNG SINH
• QĐ thành lập nhóm QLSDKS
• Tổ chức & phân cơng nhiệm vụ
• Kế hoạch hoạt động
9 | www.hoanmy.com
CÁC KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU CỦA ASP (1)
1. Kháng sinh * và kháng sinh phê duyệt
MẪU THEO DÕI BỆNH NHÂN
DÙNG KHÁNG SINH * HÀNG NGÀY
• Thơng tin cơ bản về người
bệnh
• Tình trạng lúc nhập viện
• Chẩn đốn
• Các kết quả CLS
• Thuốc – liều lượng
• Diễn biến bệnh
=> Can thiệp với bác sĩ
Số bệnh nhân theo dõi
10 | www.hoanmy.com
2017
2018
513
667
CÁC KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU CỦA ASP (2)
1. Kháng sinh * và kháng sinh phê duyệt
Mẫu file excel cập nhật dữ liệu bệnh nhân
dùng kháng sinh * hàng năm
Dữ liệu bệnh nhân dùng kháng sinh hội chẩn được đưa
vào báo cáo giao ban chuyên môn viện hàng tuần
11 | www.hoanmy.com
CÁC KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU CỦA ASP (3)
1. Kháng sinh * và kháng sinh phê duyệt
7. Các
10.
carbap
Teicopl
enems
anin
8. Itracon 11.
azole
Amikac
(tiêm)
in*
9. Ampho 12.
tericin
Vanco
mycin*
Quy định về quản lý sử dụng kháng sinh trong bệnh B
viện (SOP 111-PM-RE-017)
* Tính đến trước khi áp dụng Thông tư 30/2018
12 | www.hoanmy.com
CÁC KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU CỦA ASP (4)
1. Kháng sinh * và kháng sinh phê duyệt
1
100% số ca năm 2017, 2018 tuân thủ
hội chẩn trước khi dùng KS dấu * và
biên bản hội chẩn được dán vào hồ sơ
bệnh án
13 | www.hoanmy.com
2
Tuân thủ lập Phiếu phê duyệt khi
dùng KS trong danh mục thuốc KS
cần phê duyệt
Năm
2017
Năm
2018
44,5 %
70 %
Năm
2019
CÁC KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU CỦA ASP (5)
2. Giảm tác dụng khơng mong muốn của kháng sinh
1
Có thực hiện chọn đúng
thuốc, giám sát, và điều
chỉnh liều kháng sinh cho
bệnh nhân suy thận
=> Sổ nhật ký tư vấn
thuốc
2
100% ca phát hiện, báo
cáo phản ứng bất lợi do
thuốc kháng sinh
=> khuyến cáo kịp thời
cho BS
Số ca ADR kháng sinh qua các năm
Năm 2017
Năm 2018
Năm 2019*
64
73
65
*Tính đến 20/09/2019
14 | www.hoanmy.com
CÁC KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU CỦA ASP (6)
3. Biên soạn tài liệu, tập huấn nhân viên y tế
• Quy định sử dụng kháng sinh dự phịng
trong phẫu thuật: 111-IC-RE-003
• Tình hình vi khuẩn đề kháng & kháng
sinh mới trong điều trị
• Dung mơi pha lỗng kháng sinh
15 | www.hoanmy.com
CÁC KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU CỦA ASP (7)
4. Giám sát kháng sinh dự phịng
• Quy định sử dụng kháng sinh dự phịng
trong phẫu thuật: 111-IC-RE-003
• Sử dụng KSDP cho 10 phẫu thuật
sạch/sạch nhiễm theo quy định của Tập
đồn
• Dược sĩ lâm sàng và khoa KSNK giám
sát, can thiệp, báo cáo việc sử dụng KS
dự phòng cho 10 loại phẫu thuật sạch/
sạch nhiễm
Năm 2017
Năm 2018
T1-T8/2019
21,53 %
75 %
73.18 %
16 | www.hoanmy.com
CÁC KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU CỦA ASP (8)
5. Ngăn ngừa vi khuẩn đề kháng kháng sinh
1
2
Khoa Hồi sức tích cực
& chống độc có
phịng cách ly cho
bệnh nhân nhiễm vi
khuẩn đa kháng và
siêu kháng
Trang bị xà phòng
rửa tay tại các bồn
rửa tay và dd sát
khuẩn tay nhanh tại
phòng khám, phòng
bệnh, giường bệnh
3
Tuân thủ rửa tay an toàn
vào 5 thời điểm quy định
đối với nhân viên y tế
Tỷ lệ vệ sinh tay:
Năm 2017
Năm 2018
Năm 2019
72,4 %
86.3 %
92.1%
4
Thực hiện giám sát báo cáo tỷ lệ nhiễm khuẩn
bệnh viện và viêm phổi thở máy
Tỷ lệ Nhiễm khuẩn BV
Năm
2017
Năm
2018
Năm
2019
0,09 % 0.08 % 0.09%
17 | www.hoanmy.com
Tỷ lệ Viêm phổi thở máy
Năm
2017
Năm
2018
Năm
2019
3,02 %
13.26 %
9.04
CÁC KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU CỦA ASP (9)
5. Ngăn ngừa vi khuẩn đề kháng kháng sinh
• Thực hiện thơng báo, ghi chép tổng hợp
thống kê, báo cáo tình hình vi khuẩn đề
kháng kháng sinh tại bệnh viện
• Báo cáo WHONET
Số ca XN vi sinh năm 2018
BN nội trú
BN ngoại trú
1146 ca
590 ca
Số ca vi khuẩn đa kháng
Năm 2017
Năm 2018
25 ca
66 ca
18 | www.hoanmy.com
CÁC KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU CỦA ASP (10)
6. Nghiên cứu khoa học về sử dụng kháng sinh
1
2
Kết quả nghiên cứu:
• Tăng tuân thủ quy
định sử dụng KS
• Tăng sử dụng KS
hợp lý
• Giảm chi phí KS
Đề tài NCKH đa trung tâm: Đánh giá tình hình
sử dụng kháng sinh * tại các BVHM trước &
sau khi triển khai chương trình quản lý sử
dụng kháng sinh tại Bệnh viện (2017-2018)
19 | www.hoanmy.com
Đề tài cấp cơ sở: Đánh giá tính hợp lý,
hiệu quả và kinh tế của chương trình
sử dụng KSDP trong phẫu thuật tại
Bệnh viện Hoàn Mỹ Đà Nẵng (2018)
CÁC KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU CỦA ASP (11)
6. Nghiên cứu khoa học về sử dụng kháng sinh
Đề tài NCKH đa trung tâm về kháng sinh *
Tỷ lệ % tuân thủ phê
duyệt kháng sinh
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
- 11,75 %
P<0,05
600,000
500,000
+ 23,9 %
P<0,001
400,000
44.5
20 | www.hoanmy.com
300,000
200,000
277,496
215,612
513,479
244,886
446,050
197,680
100,000
20.6
Giai đoạn
2016
- 13,13%
P<0,001
0
Giai đoạn
2017
Chi phí TB của KS * cho 01 BN Chi phí TB thuốc KS của 01 BN Chi phí TB tiền thuốc của 01
trong một ngày điều trị
trong một ngày điều trị
BN trong một ngày điều trị
(đồng)
Giai đoạn 2016
Giai đoạn 2017
CÁC KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU CỦA ASP (12)
6. Nghiên cứu khoa học về sử dụng kháng sinh
Đề tài đánh giá chương trình KSDP - Báo cáo APSIC 2019
Thời gian điều trị kháng sinh
Tỷ lệ % tuân thủ phác
đồ KSDP
P<0,001
50
P<0.001
40
41.0
5.00
4.00
30
20
6.00
3.00
11.4
1.00
0
0.00
21 | www.hoanmy.com
5.07
3.96
2.32
3.12
2.00
10
Giai đoạn trước Giai đoạn sau CT:
CT: 2017
2018
P<0,001
Ngày TB có sử dụng KS
Giai đoạn trước CT: 2017
Ngày TB điều trị KS (DOT)
Giai đoạn sau CT: 2018
Chi phí giảm 542.724
đồng/người bệnh
• KS giảm 40.0%
• Thuốc (khơng bao
gồm KS) giảm
16.4%
• Xét nghiệm giảm
12.2%
• Cận lâm sàng giảm
0.8%
• Tiền giường giảm
0.6%.
CÁC KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU CỦA ASP (13)
7. Theo dõi nồng độ thuốc trong máu
• Quy định giám sát nồng độ thuốc trong
máu: 111-PM-RE-013
• Bước đầu triển khai với vancomycin
• Làm cơ sở để điều chỉnh liều cho bệnh
nhân
22 | www.hoanmy.com
Kết quả định lượng nồng độ vancomycin năm 2018
Tên bệnh nhân
Số bệnh án
Ngày
thực hiện
Kết quả
xét nghiệm
Con Trai: Trần T. T.
18.003875
14/3/2018
11.12 µg/mL
Bùi K. T.
18.003667
23/3/2018
7.22 µg/mL
Tierce A. N. G.
18.005117
28/3/2018
19.83 µg/mL
Trương T. T.
18.011254
7/7/2018
40.93 µg/mL
Bùi A. T.
18.013273
26/7/2018
13.35 µg/mL
Nguyễn T. Q.
18.013617
27/7/2018
11.60 µg/mL
Hà T. H.
18.014144
10/8/2018
9.47 µg/mL
Nguyễn T. L. Đ.
18.016709
17/10/2018
82.30 µg/mL
Nguyễn C. P.
18.020201
5/11/2018
37.43 µg/mL
Lữ M. C.
18.020666
9/11/2018
1.08 µg/mL
CÁC KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU CỦA ASP (14)
8. Tiêu chí đánh giá sử dụng kháng sinh
Xác định mục đích &
mục tiêu của AMS
Đo lường tác động của chương trình
quản lý kháng sinh
Xây dựng
đề cương
Chỉ định nhóm
chuyên gia chuyên
trách AMS
Thu thập dữ liệu
vi sinh
Xây dựng
phác đồ
23 | www.hoanmy.com
Theo dõi hiệu quả của
chiến lược ngăn chặn đề kháng
Cải thiện chất lượng
Phê duyệt phác
đồ - In ấn
Huấn luyện
đào tạo
Thực hiện
đánh giá
CÁC KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU CỦA ASP (15)
8. Tiêu chí đánh giá sử dụng kháng sinh
CHỈ SỐ ĐÁNH GIÁ VỀ TIÊU THỤ
KHÁNG SINH
Defined Daily Dose
DDDs
DDDs = (amount of antimicrobial used/WHO standard)/patient volume x 1000
DOT = antimicrobial days/patient
volume x 1000
Days of Therapy
24 | www.hoanmy.com
DOT
LOT = duration of antimicrobial
use/patient volume x 1000
LOT
Length of Therapy
CÁC KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU CỦA ASP (17)
8. Tiêu chí đánh giá sử dụng kháng sinh
v
Chú ý:
- Đường dùng thuốc
- Chỉ định
25 | www.hoanmy.com