Phát triển tư duy cho trẻ 4 5 tuổi bằng các trò chơi từ nguyên vật liệu mở 2

tai lieu, document1 of 66.

1

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

ĐƠN YÊU CẦU CƠNG NHẬN SÁNG KIẾN

Kính gửi:
- Hội đồng Sáng kiến ngành GD&ĐT thị xã Bình Long
Tơi ghi tên dưới đây:
Tỷ lệ %

STT Họ và tên

Ngày tháng Nơi
năm sinh

công
tác

1

2

Nguyễn Thị Hài

Vũ Thị Bình

05/09/1981

17/7/1991

Trình
Chức

độ

danh

chun
mơn

đóng
góp vào
việc tạo
ra sáng
kiến

Trường Giáo

Cử nhân

MN

viên

giáo dục 50%

vành

lớp

mầm

khun chồi 1

non

Trường Giáo

Cử nhân

MN

viên

giáo dục 50%

vành

Lớp

mầm

khuyên chồi 2

non

1. Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: Phát triển tư duy cho trẻ

4-5 tuổi bằng các trò chơi từ nguyên vật liệu mở.
2. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến:Nguyễn Thị Hài, Vũ Thị Bình; Trường
Mầm Non Vành Khuyên
3. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo Dục.
4. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: 20/9/2020
luan van, khoa luan 1 of 66.


tai lieu, document2 of 66.

2

5 Mô tả bản chất của sáng kiến:
5.1/ Tính mới
Phát triển tư duy cho trẻ là một trong những nội dung quan trọng, luôn được sự
quan tâm của ngành giáo dục. Vì tư duy là yếu tố nền tảng cho việc phát triển
khả năng sáng tạo và kỹ năng giải quyết vấn đề một cách hiệu quả.Trẻ ở độ tuổi
mầm non là giai đoạn mà não bộ của trẻ đang phát triển nhiều nhất, các tế bào
thần kinh cũng được vận dụng tối đa, điều này giúp trẻ có thể tự có những suy
nghĩ của riêng mình. Càng tư duy và sáng tạo nhiều ở độ tuổi này, khả năng
sáng tạo của trẻ sẽ càng được phát huy một cách tối đa khi lớn hơn ở những giai
đoạn sau. Nên việc biết cách phát triển tư duy cho trẻ trong giai đoạn này là rất
quan trọng.
Vào thời kì này, cho trẻ chơi những trị chơi phát triển tư duy thơng minh là
hữu ích và quan trọng nhất. Càng chơi nhiều những trò chơi tư duy, trẻ sẽ càng
suy nghĩ tìm tịi. Điều này khiến cho trẻ có thể trở thành người có chỉ số
Bản thân tơi là một giáo viên có những năm kinh nghiệm đứng lớp giảng dạy
qua quá trình tổ chức các hoạt động, tôi đã quan sát và thấy rằng các cháu chưa
phát huy được tư duy và trí tưởng tượng, chưa tập trung suy nghĩ, cô đặt câu hỏi
chưa phát triển tư duy cho trẻ, tốn kém về đồ dùng. Điều này đã thúc đẩy tôi

làm sao để phát triển tư duy cho cháu một cách hiệu quả, phát huy hết khả
năng sáng tạo và tưởng tượng của trẻ. Do đó tôi đã luôn tìm tòi, thực hiện áp
dụng nhiều biện pháp, phương pháp giúp trẻ phát triển tư duy và cuối cùng tôi
đã tìm ra phương pháp tâm đắc đó là“Phát triển tư duy cho trẻ 4 - 5 tuổi bằng
các trò chơi từ ngun vật liệu mở”
5.2 nội dung sáng kiến.
Biện pháp 1: Phát triển tư duy cho trẻ bằng các trị chơi từ những nắp
chai.
Mục đích:
Phát triển tư duy trực quan hình ảnh, khả năng tri giác, so sánh, phân loại ở trẻ.
Hình ảnh ở trẻ óc sáng tạo, khả năng tưởng tượng.
luan van, khoa luan 2 of 66.


tai lieu, document3 of 66.

3

Chuẩn bị:
Để thực hiện trò chơi này tơi chuẩn bị trai với nhiều màu sắc, kích cỡ (
nắp chai nước suối giữa chai nước ngọt ...)
Cách chơi:
Cô để ra nhiều nắp chai với nhiều màu sắc, cơ có thể trị chuyện với trẻ về
các nắp chai đó , cho trẻ nêu ý tưởng của mình: Con làm gì với những nắp chai
đó?
Cho trẻ xếp sắp xếp các nắp chai thành bông hoa, thành đường đi, thành
con vật...
Tùy vào khả năng của trẻ mà cô đưa ra u cầu chơi có chuẩn bị trẻ nhanh
cơ cho cháu xếp các hình phức tạp theo sự sáng tạo, trẻ chậm cho cháu xếp các
hình đơn giản.

Trị chơi này có thể chơi theo nhóm hoặc cá nhân, có thể tổ chức cho trẻ
chơi ở mọi chủ đề: động vật, giao thơng, thực vật ...
Thích hợp ở mọi thời điểm chơi: Giờ hoạt động có chủ đích, hoạt động
góc, hoạt động ngồi trời, giờ trả trẻ...

Bé xếp hình bơng hoa

luan van, khoa luan 3 of 66.


tai lieu, document4 of 66.

4

Với những nắp chai nước ngọt, cơ hướng dẫn cháu xếp hình: Có thể xếp
con vật , bông hoa, hoặc cho cháu thành ngôi nhà cao tầng, thành các hình học.
Khi cho cháu xếp ngơi nhà sẽ giúp cháu ren được kỹ năng xếp chồng cùng
với khéo léo của đôi bàn tay, bé phải nhàng từ từ đặt những nắp chai cạnh nhau
thành hàng dài, sau đó tiếp tục chồng những nắp chai lên nhau để tạo độ cao cho
nhà cao tầng. Nếu bé không đặt cạnh nhau. Với những nắp chai này, cơ có thể
cho cháu đặt nắp chai lên tờ giấy rồi cho cháu vẽ theo Ý thích: Có thể là con
chuồn chuồn, con bướm hoặc vẽ hoa.
Lưu ý:
Trị chơi này có thể tổ chức ở mọi chủ đề
Đa dạng ở thời điểm chơi: Hoạt động ngồi trời, hoạt động góc.
Có thể cho trẻ chơi lồng ghép vào các trò chơi trong tiết học, học sinh từ
đó hứng thú (trị chơi có thời gian).

Con thỏ

Con gấu
luan van, khoa luan 4 of 66.

Con chim

Con gà trống


tai lieu, document5 of 66.

5

Bé dùng nắp chai để xếp thành bông hoa và các con vật

Cháu xếp nhà cao tầng

Cháu vẽ bông hoa, con bướm, con ong
luan van, khoa luan 5 of 66.


tai lieu, document6 of 66.

6

Biện pháp 2: Phát triển tư duy cho trẻ bằng các trò chơi từ chiếc ống hút.
Mục đích:
Phát triển khả năng tưởng tượng, tư duy trực quan hình ảnh cho trẻ.
Trẻ biết tạo ra những đồ vật, hình học theo tưởng của mình.
Phát triển trí tưởng tượng, tính cẩn thận, sự khéo léo của đơi bàn tay.
Chuẩn bị: Ống hút

Cách chơi:
Với những chiếc ống hút cô tổ chức cho cháu xếp hình Ngơi nhà, Chiếc quạt,
hoặc có thể uốn ống lại tạo thành hình vng, hình tam giác, hay sâu chuỗi các
sợi dây chuyền hoặc vòng đeo tay ...
Trò chơi được thực hiện hay tổ chức cho trẻ tùy vào khả năng và vốn kinh
nghiệm của bé mà cô đưa ra yêu cầu chơi và chọn đề tài chơi cho phù hợp

Cháu xếp hình ngôi nhà, uốn hình tam giác, sâu chuỗi thành vòng
Lưu ý: Thì cháu sếp hình ngơi nhà hay chiếc quạt. Là trẻ đã Phát triển trí
tưởng tượng và tư duy trực quan hình ảnh (trẻ tư duy ngầm trong đầu những

luan van, khoa luan 6 of 66.


tai lieu, document7 of 66.

7

hình ảnh, vật mà trẻ thích và muốn tạo hình, sau đó mới thực hiện hành động
xếp thành sản phẩm.
Biện pháp 3: Phát triển tư duy cho trẻ bằng các trò chơi từ những chiếc
ly nhựa
Mục đích.
Với trị chơi này giúp cháu Phát triển kỹ năng xếp chồng và sự khéo léo
của bàn tay, phát triển tư duy trực quan hình ảnh, tư duy trực quan hành động
cho trẻ
Chuẩn bị:
Các Ly nhựa,Giấy màu cắt tai, mắt, miệng, hoa...
Cách chơi:
Cơ cho trẻ xem hình ảnh các nhà cao tầng

Trò chuyện và đàm thoại với các cháu
Đố các con biết tranh vẽ gì?
Các ngơi nhà này như thế nào?
Cô gợi Ý cho trẻ sử dụng những ly nhựa để xây nhà biết xếp các ly nhựa
cạnh nhau rồi chồng Các ly nhựa lên nhau mới tạo độ tao cho ngôi nhà, nếu bé
đặt những chiếc ly nhựa chồng vào nhau nhà của bé sẽ không cao và không đẹp,
cho nên bé phải đặt những Ly nhựa xen kẽ và chồng lên nhau mới tạo được độ
cao và sự vững chắc cho nhà của bé hành động đó là (hành động thử và sai từ đó
phát triển tư duy trực quan hành động).
Lưu ý: Trò chơi dành cho trẻ bốn tuổi có thể chơi nhóm hoặc chơi cá
nhân.
Chơi ở mọi chủ đề, chơi ở là chị vui, chơi ngoài trời hoặc ở cuối giờ đều
thích hợp.
Bước 1: Quan sát tranh và biết cách tạo ra Sản phẩm
Con xem cô có bức tranh vẽ làm gì thế?
Con sẽ làm gì với những chiếc ly nhựa này?
Cơ trị chuyện với trẻ về các vật liệu và gợi ý cho trẻ cách thức làm thành sản
phẩm.
luan van, khoa luan 7 of 66.


tai lieu, document8 of 66.

8

Bước 2: Cho cháu theo tiếng và gợi ý sáng tạo cho cháu.
Tổ chức cho bé hoạt động cùng với vật liệu ly và giấy màu.
Cô tổ chức cho trẻ nêu ý tưởng và cô hướng dẫn cho chị cách làm thành sản
phẩm: Các con thấy con thỏ thế nào?
Nhóm trẻ có làm các đồ xịt cho tóc xây dựng thì dán hoa, lá vào chiếc ly

làm hàng giao, chơi ở góc thiên nhiên.
Nhóm trẻ có ý tưởng làm các con vật: Cháu dán mắt, tai, miệng. Làm
thành các con vật vào hoạt động văn học.
Kết thúc hoạt động: Cho trẻ sử dụng vào hoạt động tại các góc chơi.

Trẻ xếp theo thứ tự

luan van, khoa luan 8 of 66.

Trẻ xếp chồng lên nhau


tai lieu, document9 of 66.

9
Trẻ dán thành các con vật theo trí tưởng tượng

Đề suất hướng chơi:
Trị chơi có thể tổ chức chơi ở các chủ đề vui Trung thu, động vật.
Đưa trò chơi vào các hoạt động kể truyện sáng tạo, góc âm nhạc.
Trẻ chơi theo tập thể: Phối hợp với nhau để tạo ra sản phẩm.
Ly nhựa cũng tạo ra nhiều hình thức, đa dạng về cách chơi, đưa vào chơi
ở các góc chơi, sân chơi, trong giờ hoạt động có chủ đích.
Trẻ nhanh cơ cho cháu tạo ra con vật trong hoạt động văn học phải cho
cháu xếp thành hàng rào, chậu chậu cây ở các góc...
Biện pháp 4: Phát triển tư duy cho trẻ bằng các trị chơi tu những
chiếc lá.
Mục đích:
Qua trị chơi triển tư duy trực quan hình ảnh cho cháu.
Rèn luyện sự khéo léo của đơi bàn tay, óc tưởng tượng và sáng tạo cho

cháu.
Chuẩn bị:
Các loại lá cây đủ hình dạng kích thước.
Cách chơi:
Bước 1: Quan sát tranh và hướng ra sản phản.
Cơ trị chuyện với trẻ về chiếc lá xanh.
Chiếc lá này có dạng hình gì?
Cơ cho cháu xem tranh.
Bây giờ các con sẽ làm gì với lá này đây?
Bước 2: Cho cháu tạo sản phẩm theo Ý thích.
Tổ chức cho cháu hoạt động.
Cho trẻ xem lại tất cả những chiếc lá để trẻ tạo ra sản phẩm?
Cho cháu tạo sản phẩm theo ý thích
Cơ cho cháu làm dây chuyền vịng tay...Xếp các sự tưởng tượng của
mình.
Bước 3: Cơ gợi ý sáng tạo
luan van, khoa luan 9 of 66.


tai lieu, document10 of 66.

10

Con đã thấy chú gà ở nhà rồi, bây giờ ta sẽ xếp những chú gà đó nha.
Con đã thấy máy bay chưa, chiếc máy bay bên trên là như nào?
Cô cho cháu tạo vào tên sản phẩm: Máy bay, con vật, hoa, con sâu...
Đề cấp hướng chơi:
Trị chơi chơi ở hoạt động góc, hoạt động ngồi trời, trẻ chơi cá nhân.
Trẻ nhanh: Cho hình sáng tạo.
Trẻ: xếp các hình đơn giản, tạo theo nét vẽ sẵn

Mở rộng hướng chơi:
Giáo viên có thể cho cháu dùng lá cây tạo thành thuyền là xuống nước..
Làm thín ghiệm vật nổi chìm với những chiếc lá.

Con Cua

Con cá

Con

Con ếch
luan van, khoa luan 10 of 66.

Con chim


tai lieu, document11 of 66.

11

Máy bay

Con gà trống

Cháu dùng lá cây để xếp thành các con vât
Trò chơi từ con ốc.
Mục đích:
Phát triển cho trẻ tư duy trực quan hình ảnh.
Đèn đơi bàn tay khéo léo, óc tưởng tượng cho trẻ.
Chuẩn bị.

Một số Lại vỏ khác nhau.
Cách chơi:
Bước một quan sát tranh và được tạo ra sản phẩm.
luan van, khoa luan 11 of 66.


tai lieu, document12 of 66.

12

Cho cháu xem tranh.
Đàm thoại về các con vật.
Con chuồn chuồn có những đặc điểm gì?
Cánh con bướm bướm có dạng hình gì ?
Vậy chúng ta có thể làm ra những con vật u thích từ Những vỏ ốc này
không
Tổ chức cho trẻ tạo những con vật mà trẻ thích từ các vỏ ốc: con chuồn
chuồn, con bướm, hoa, con sâu...
Bước 2: Cho cháu xếp theo ý thích.
Con thấy các con vật trong bức tranh rồi, bây giờ chúng ta cùng nhau tạo
ra các con vật nhé.
Chúng ta có thể xếp các con ốc thành vịng trịn, đường thẳng, hình tam
giác, hình chữ nhật...
Bước 3: Cơ gợi ý sáng tạo cho cháu.
Cô cho cháu xếp theo sự gợi Ý. Con bướm bướm có cánh như thế nào?
Con chuẩn chuồn cánh ra sao? Ngoài ra các con có thể xếp bơng hoa, chiếc lá...
Cơ cho cháu tạo ra sản phẩm và gọi tên các sản phẩm đó. Giáo viên có thể
tổ chức cho cháu chơi ở gần chiều hoạt động chung, hoạt động ngồi trời, hoạt
động góc.
Hình thức chưa ra trận: chơi theo nhóm, cá nhân.

Trẻ nhanh cho sếp sáng tạo, trẻ. Xếp theo nét vẽ sẵn, hoặc xếp các hình
đơn giản.
Mở rộng hướng chơi cho cháu.
Trẻ có thể sử dụng các loại ốc chơi ở góc bán hàng (Cửa hàng hải sản),
hoạt động tạo hình (Sâu vỏ ốc tạo vịng tay, vịng cổ...), góc tốn học ( Phân loại
út theo kích thước, hình dạng to nhỏ). Cháu xếp hình con bướm và hoa
Ngồi một số trị chơi này cịn có một số trị chơi nữa nhằm phát triển tư
duy khái qt hóa như trị chơi: phân loại rác, trò chơi phân loại vỏ ốc (rác dễ
phân hủy và rác không phân hủy, ốc to ốc nhỏ)...
luan van, khoa luan 12 of 66.


tai lieu, document13 of 66.

13

Trò chơi phát triển tư duy trực quan hành động như: lắp nắp vào lọ (Cô để
ra nhiều nắp lọ và các loại lọ to nhỏ, cho cháu lắp, khi lắp cháu sẽ thử và chọn
đúng nắp để lắp cho đúng).

Cháu dùng vỏ sò, ốc, xếp thành con bướm
Do đó tơi cần chú ý đến những vấn đề như sau:
Nguyên vật liệu dễ tìm và an toàn (Các loại nắp chai nhựa, ống hút, các ly
nhựa, các loại vỏ ốc hến...)
Các vật liệu dễ áp dụng vào các trị chơi, có thẩm mỹ: Màu sắc đẹp.
Các trị chơi có thể dựa vào các hoạt động khác nhau như: hoạt động có
chủ đích, hoạt động vui chơi, hoạt động ngoài trời...
Muốn làm được việc này giáo viên cần phải định hướng các trò chơi cho
cháu, các tổ chức chơi như thế nào, hình thức làm sao cho sinh động?Tổ chức
như thế nào để cháu hứng thú khi chơi?

Trên cơ sở đó giáo viên cần tổ chức và hướng dẫn cháu cách chơi.tùy vào trò
chơi mà quy định thời gian hoặc có thể khơng quy định về thời gian.
Ví dụ như: trị chơi tĩnh có trị chơi khơng quy định về thời gian để các cháu tự
tìm tịi cách giải quyết trị chơi đó như: trị chơi tìm lắp cho các loại bình, loại
chai, cháu sẽ tìm, cứ đóng nắp sao cho đúng với cái bình hoặc cái chai đó.
Trị chơi càng hấp dẫn càng giúp trẻ hứng thú nhận thức về thế giới xung
quanh, từ đó giúp trẻ hoạt động được tích cực trong vui chơi. Ở mỗi trò chơi đều
luan van, khoa luan 13 of 66.


tai lieu, document14 of 66.

14

giúp trẻ hình thành hay củng cố biểu tượng nào đó một cách tổng hợp khái quát.
Vì vậy mỗi giáo viên phải thiết kế các bài tập trò chơi như thế nào cho tất cả các
trẻ trong lớp thực hiện được mà khơng khó q đối với trẻ chậm hơn bạn, và
cũng không quá dễ so với cháu khá, không quá thấp đối với cháu giỏi. Muốn
được như vậy đòi hỏi giáo viên phải nắm rõ đặc điểm phát triển tư duy của từng
lứa tuổi để thiết kế trò chơi mới lạ hấp dẫn, lúc nào cũng kích thích trẻ tìm ra
hướng giải quyết mà khơng cảm thấy nhàm chán.
Chúng ta cần chú ý đến cách tổ chức, cách giải thích, hướng dẫn trị chơi,
tạo hứng thú, lơi quấn cháu vào trị chơi, tránh qt tháo gây cảm giác nặng nề,
ép buộc cháu chơi.
5.3. Khả năng áp dụng:
Giải pháp này đã được áp dụng mang lại lợi ích thiết thực đối với trường
mầm non.
Các biện pháp trên được tận dụng từ nguyên vật liệu có sẵn ở địa phương,
dễ tìm khơng tốn kém, mang lại hiệu quả sử dụng cao nên có thể áp dụng ở tất
cả các trường mầm non trên địa bàn thị xã.

6. Các thông tin cần bảo mật: Không
7. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: Nguyên vật liệu mở
Đối với trẻ:
Qua đó trẻ được trực tiếp chơi, kích thích tính Cà Mau ham hiểu biết của
trẻ, khơi gởi cho trẻ tính tư duy sáng tạo, tinh thần đồn kết phối hợp cùng bạn
bè.
Trẻ rất hứng thú và tích cực tham gia chơi.
Đối với cơ:
Cơ cần tìm ra phương pháp hay để lồng ghép các trò chơi và biện pháp
trên phù hợp với các tiết dạy làm tăng thêm hiệu quả giảng dạy.
Các nguyên vật liệu mở, tiết kiệm được chi phí, nguồn ngun vật liệu dễ
tìm tại địa phương.
Giáo viên dùng nhiều nguyên vật liệu để đưa vào phục vụ cho cơng tác
giảng dạy của mình thêm sáng tạo và phát triển tư duy cho trẻ một cách tích cực.
luan van, khoa luan 14 of 66.


tai lieu, document15 of 66.

15

Có thể hướng dẫn đồng nghiệp cùng đưa các nguyên vật liệu dễ kiếm tại
địa phương mà không tốn kém đưa vào giảng dạy.
Cô chủ động hơn trong giảng dạy, không mất thời gian chuẩn bị đồ dùng hơn
trong công tác tổ chức các hoạt động phát triển nhận thức, phát triển thể chất,
khám phá khoa học, phát triển thẩm mỹ cho trẻ.
Vận động sự kết hợp chặt chẽ giữa gia đình với nhà trường cùng cô giáo
để đạt hiệu quả tốt hơn...
Đối với phụ huynh:
Cha mẹ hãy kết hợp với giáo viên trong quá trình tổ chức các hoạt động

giáo dục trẻ.
Tập cho trẻ tính tự lập hướng dẫn trẻ tự tìm tịi tư duy của bản thân tạo ra
sản phẩm ở nhà trẻ.
Thường xuyên kể chuyện, trò chuyện với trẻ hằng ngày để trẻ ngày càng
được mở rộng những hiểu biết của mình hơn.
8. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng
sáng kiến theo ý kiến của tác giả:
Sau khi áp dụng biện pháp này, hiện nay lớp tôi dạy, trẻ tham gia các hoạt
động rất tích cực, cháu mạnh dạn hơn trong mọi hoạt động.Giờ học và giờ chơi
trẻ thoải mái, hứng thú và tích cực hơn.
Việc tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi này rất bổ ích và được các cháu
hưởng ứng tốt.
Khi chơi đòi hỏi trẻ phải tư duy, phải suy nghĩ phải tập trung vào để hồn
thành bài tập đó giúp kích thích được não bộ hoạt động nên trẻ cũng thơng minh
hơn rất nhiều.Từ đó hình thành tính chủ định, phát triển tư duy cho trẻ.
Khi trẻ chơi kết hợp với bạn hay một nhóm bạn, trẻ sẽ giao tiếp với xã hội
với bạn bè nhiều hơn thông qua đồ chơi từ đó mạnh dạn hơn so với cuộc sống.
Ý thức bảo vệ môi trường của trẻ được nâng cao.
Giáo viên ít tốn kém tiền bạc và thời gian trong khâu chuẩn bị đồ dùng.
Được sự hoan nghênh và đồng tình của các bậc phụ huynh.
Số liệu liên quan
luan van, khoa luan 15 of 66.


tai lieu, document16 of 66.

Chưa

áp Sĩ số

16
Sĩ số trẻ đạt Tỉ lệ %

dụng / áp

Sĩ

số

trẻ Tỉ lệ %

chưa đạt

dụng
Chưa thực 32

18/32

56,25

14/32

43,75

29/32

91

3/32

9

hiện
Áp dụng

32

Nhận xét đánh giá của HĐSK cấp trường:
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật
và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Phú thịnh, ngày 12 tháng 1 năm 2021
Người làm đơn

Nguyễn Thị Hài

luan van, khoa luan 16 of 66.

Vũ Thị Bình