TU DONG HOA 5

MỞ ĐẦU
Trong thời kỳ cơng nghiệp hóa hiện đại hóa hiện nay nhu cầu về nguồn
nhân lực có trình độ cao ngày càng lớn. Một số ngành quan trọng như cơng
nghiệp năng lượng, cơng nghiệp hóa chất…Trong đó có ngành kỷ thuật điều
khiển và tự động hóa là một ngành có tiềm năng và cơ hội việc làm rất lớn
Khi bước vào môi trường đại học điều cần làm đầu tiên của một sinh viên
là việc xác định ngành nghề và lĩnh vực theo học là vô cùng quan trọng. Để giúp
sinh viên có được hiểu biết một cách chính xác và rõ ràng nhất về ngành nghề
mình học và ứng dụng nó trong cuộc sống giúp em hình thành ý tưởng và nhìn
nhận được tương lai của bản thân mình nhà trường đã đưa vào chương trình
giảng dạy bộ môn” Nhập môn kỷ thuật điều khiển và tự động hóa”
Trong suốt q trình học tập, nhờ sự giảng dạy và hướng dẫn nhiệt tình
của các thầy cơ em đã được hiểu biết thêm nhiều về ngành nghề mình học và
ứng dụng của nó trong cuộc sống. Để đáp ứng yêu cầu của môn học này bộ môn
khoa đã tổ chức cho chúng em đi tham quan tìm hiểu về nhà máy Xi mang
Hoàng Mai. Sau đợt tham quan thực tế và tìm hiểu thơng tin trên mạng em đã
hồn thành báo cáo kết quả thu được trong bản báo cáo dưới đây. Do thời gian
thực hiện có hạn và kiến thức cịn hạn chế nên bản báo cáo khơng tránh khỏi
những thiếu sót. Em rất mong nhận được sự đóng góp của các thầy cơ để em có
thể hồn thành tốt hơn trong những đề tài tiếp theo.
Em xin chân thành cảm ơn.

1


I. Mục tiêu và yêu cầu chung
1.1. Mục tiêu
- Môn học “Nhập môn kỹ thuật điều khiển và tự động hóa” giúp sinh viên
có định hướng học tập tốt hơn, hiểu biết rõ hơn và yên tâm với ngành học mà
mình đã chọn. Giúp sinh viên định hướng cho quá trình học tập một cách chính
xác, cụ thể, chuẩn bị tốt cho quá trình học tập và nghiên cứu. Mặt khác mơn học

này kích thích sự tìm tịi hiểu biết sinh viên về ngành học của mình, khẳng định
và nhìn ra đích tới của tương lai.
- Ngồi ra, mơn học này giúp sinh viên nắm được các kiến thức, thông số,
nội dung học tập, thấy rõ sự cần thiết và quan trọng của nội dung mơn học.
Khơng những thế nó còn giải đáp mọi thắc mắc của sinh viên một cách chính
xác và thực tế.
1.2. Yêu cầu
- Sinh viên phải nắm vững được lý thuyết chung trong quá trình học tập
của môn học.
- Tham quan tại 2 công ty: VNPT và nhà máy xi măng Hồng Mai.
II. Lịch sử hình thành và các thành tựu của ngành kỹ thuật điều
khiển và tự động hóa
Kỹ thuật điều khiển tiếng anh là Engineering cy berneties
2.1. Lịch sử hình thành
Năm 1765 nhà khoa học Nga Polzunov, thiết kế chế tạo bộ điều chỉnh
phao:
Q1

T
Q2

H

2

H0


Q1: Lưu lượng vào
Q2: Lưu lượng ra

H = H0 ⇒ Q1 = 0. Van đóng kín.
- Được ứng dụng rộng rãi trong đời sống như ở các cơng trình vệ sinh,
máy bơm nước, v.v.
Năm 1784: Nhà cơ hcoj Anh được cấp bằng sáng chế về bộ điều khiển li
tâm, tốc độ máy hơi nước.
Trên cơ sở phát minh của các nhà khoa học ngành kỹ thuật điều khiển và
tự động hóa liên tục phát triển với trình độ ngày càng cao, khơng những nó đưa
lại lợi ích về kinh tế và kỹ thuật cho loài người trong cuộc sống hàng ngày mà
nó cịn giúp ta chinh phục vũ trụ và đại dương bao la, đưa con người tiến tới một
nền văn minh mới.
2.2. Các thành tựu.
- 4/10/1957: Liên Xơ phóng thành công nhân tạo đầu tiên bay vào vũ trũ –
Sputnhic.
- 12/4/196: Liên Xơ phóng thành cơng tàu vũ trụ đưa Gagarin bay vào
khơng gian. Đánh mốc son chói lọi của con người để chinh phục vũ trụ.
- 17/11/1970 – lunakhot 1 bay vào mặt trăng.
- Sản xuất ra các con robot tự hành giúp con người làm các công việc
nguy hiểm như thám hiểm trong không gian. Đặc biệt là robot Asimo.

Ở Việt Nam chúng ta là một nước đang phát triển, là một nước nông
nghiệp cho nên kỹ thuật điều khiển và tự động hóa cịn hạn chế và kém phát
triển hơn so với các nước phát triển. Tuy vậy ngành kỹ thuật điều khiển và tự

3


động hóa đã có nhiều bước phát triển quan trọng như: Các dây chuyền cơng
nghệ hiện đại, có 2 vệ tinh vinasat 1 và vinasat 2.
Hiện nay Việt Nam đã có thêm tàu ngầm mua từ Nga về.

Ngồi ra cịn các sân chơi bổ ích, các chương trình về ngành kỹ thuật điều
khiển và tự động hóa như Robocon tích cực sáng chế ra các máy móc phục vụ
cuộc sống.
Mặt khác nó cịn được ứng dụng và các hoạt dộng quân sự như bom lazer,
tên lửa tự dẫn, tên lửa đánh chặn máy bay không người lái.v.v.

4


III. Biểu đồ hệ thống trong một nhà máy

IV. Trách nhiệm, nghĩa vụ và quyền lợi của một người kỹ sư kỹ thuật
điều khiển và tự động hóa.
4.1. Trách nhiệm của người kỹ sư kỹ thuật điều khiển và tự động hóa.
Trước hết một người kỹ sư cần phải biết trách nhiệm, vai trị của mình
như thế nào? Nhất là đối với ngành kỹ thuật điều khiển và tự động hóa cần phải
hiểu rõ và làm tốt trách nhiệm của mình trong cơng việc đó là vận hành máy
móc, quản lý và xử lý các thông số kỹ thuật, lắp đặt các thiết bị tự động, điều
khiển máy móc, chế tạo ra các máy móc tự động có lợi ích trong cuộc sống về
kinh tế cũng như là sức khỏe. Quản lý bảo dưỡng các máy móc để duy trì sản
xuất, lập trình các máy móc tự động v.v.
Chịu trách nhiệm mọi sự cố liên quan trước pháp luật và bị xử lý theo
hình sự.
Nói chung vai trị của người kỹ sư kỹ thuật điều khiển và tự động hóa là
vô cùng quan trọng.
4.2. Nghĩa vụ
- Nghĩa vụ của người kỹ sư ngành kỹ thuật điều khiển tự động hóa là giúp
đất nước phát triển, phát minh, ứng dụng các thiết bị máy móc trong cuộc sống
hàng ngày. Góp phần đưa đất nước tới một tầm cao mới.
5

4.3. Lợi ích của người kỹ sư kỹ thuật điều khiển và tự động hóa
- Được phát triển tài năng của mình, được hưởng mọi quyền cơng dân,
được thăng chức đối với năng lực của mình, tự do tìm kiếm việc làm, được nhà
nước và pháp luật bảo vệ đối với trong công việc và cuộc sống hàng ngày. Được
nhận tiền lương theo đúng mức quy định giữa hai bên v.v.
V. Giới thiệu cơ sở tham quan
5.1. Công ty xi măng Hồng Mai
Tên giao dịch: Cơng ty xi Măng Vicem Hoàng Mai
Tên giao dịch quốc tế: Hoang Mai Coment Company
Giám đốc: Nguyễn Hữu Quang
Địa chỉ: Thị trấn Hoàng Mai, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An.
Thành lập: Ngày 7 tháng 10 năm 1995.
Cơng suất thiết kế: 1.400.000 tấn/năm.

5.1.1. Cơ cấu phịng ban tổ chức tại cơ sở tham quan
Biểu đồ kết cấu sản xuất tại cơng ty xi măng Hồng Mai

6


Nhà máy xi măng Hoàng Mai
Bộ phận sản xuất phụ trợ,

Bộ phận sản xuất

Bộ phận phục vụ

sản xuất phụ

chính

sản xuất

Phịng

Xưởn
Xưởn

Xưởn

g khai

g

thác
mỏ

ngun
liệu

Xưởn

g sản

Xưởn

Xưởn

điều

g lị

xuất

g xe

g điện

hịa

nung

xi

máy

hóa

tâm

Phịng

Xưởn

Xưởn

TN

g hệ

g cơ

KCS

thống

khí

măng

7

tử động trung


5.1.2. Hệ thống dây chuyền tự động và hiểu biết của bản thân về các
thiết bị máy móc
Sơ đồ dây chuyền sản xuất cơng nghệ
Đá vơi

Đất sét

Bơxit

Cân định lượng vi
tính
Than mịn

Máy

Tháp trao

nghiền

Silo bột

ngun

liệu

liệu

đổi nhiệt

Xypirit

Dầu
MFO

Hệ thống
Lị nung

làm lạnh

HT silơ xi

Máy

Cân định

Silo

măng

nghiền xi

lượng vi tính

clinker

măng

chính
Thạch
cao

My ăng

phẩm
Bazalt

Xi măng bao

bao
* Cơng nghệ sản xuất: Hiểu biết bản thân về các thiết bị máy móc
Nhà máy có cơng suất 126 triệu tấn kliker/năm tương đương với 1,4 triệu
tấn/năm. Sản xuất theo phương pháp khơ lị quay do hàng FCB (Pháp) chuyển
giao công nghệ và cung cấp thiết bị đồng bộ. Đặc thù của xi măng Hồng Mai là

sản xuất chủng loại ít (chỉ có các loại xi mang mác cao) tuy nhiên số lượng sản
phẩm xuất xưởng là rất lớn mỗi ngày hàng ngàn tấn xuất xưởng.

8


Nguyên liệu sản xuất:
Nguyên liệu để sản xuất xi măng gồm đá vôi, đât sét được khai thác từ mỏ
vận chuyển vào kho bằng hệ thống băng tải dài 3km, ngồi ra người ta cịn dùng
quặng sắt và Bơxit để làm nguyên liệu điều chỉnh.
Nhiên liệu:
Nhiên liệu ở nhà máy sử dụng than antraxit và dầu FO được qua hệ thống
gia nhiệt đạt nhiệt độ 110 – 120 0C được hệ thống phân phối cung cấp cho các
vòi phun của lị và các máy nghiền.
Máy nghiền nhiên liệu:
Đá vơi, sét và các phụ gia điều chỉnh được đưa vào các két chứa trung
gian, từ đó qua hệ thống cân bằng định lượng nguyên liệu được cấp vào máy
nghiền qua băng tải chung.
Lị nung:
Lị nung của nhà máy xi măng Hồng Mai có kích thức 4,5m x 70m với
hệ thống cydon trao đổi nhiệt 2 nhánh 5 tầng cùng hệ thống canciner kiểu đặc
trưng dễ vận hành và dễ hiệu chỉnh nhiệt, năng suất lò 4000 tấn clinker/ngày
(năm 2006 cải thiện công suất lên 4400 tấn clinker/ngày).

Nghiền xi măng:
9


Sau khi nung thì sẽ đưa vào hệ thống làm lạnh clinker từ các silô tổng
chứa là 10000 tấn, thạch cao và phụ gia từ kho chứa tổng hợp được vận chuyển

lên két máy nghiền bằng hệ thống băng tải và gầu nâng. Từ két máy nghiền các
cân cấp liệu được điều chỉnh tự động. Máy nghiền sơ bộ xi măng là loại máy
nghiền đứng của hãng TECHNIP. Từ đây các silo chứa qua hệ thống của tháo
liệu xi măng được vận chuyển tới các két chưa, gồm 4 silô chứa, mỗi silơ chứa
10000 tấn.
Đóng bao và xuất hàng:
Sau khi các sản phẩm đóng bao gồm 4 máy có cơng suất là 120 tấn/giờ.
Sau đó được vận chuyển bằng hệ thống tàu hỏa và ô tô tới các vùng miền trên
tồn quốc.
Trong dây chuyền sản xuất, sau mỗi cơng đoạn khí thải lẫn bụi được cho
qua hệ thống lọc bụi tĩnh điện và hệ thống bụi tay áo, do hãng LURGI cung cấp,
bao gồm bốn hệ thống lọc bụi tĩnh điện của các máy đóng bao hoặc bộ phận sản
xuất xi măng rời.

10


Giới thiệu chung về hệ thống TT VTNA
1. Sơ đồ khối đơn giản về HTTT
Hệ thống phát

Kênh truyền tin

Hệ thống thu

- Hệ thống thu – phát: Truyền thanh, truyền hình, thoại, di động, orba, vệ
tinh.
- Kênh truyền: Vô tuyến, hữu tuyến
2. Phương thức truyền tin

Tin tức

Tín hiệu

Thiết bị mạng

Tín hiệu

điện

viễn thông

điện

Tin tức

Thiết bị mạng viễn thông:
- Thiết bị đầu cuối
- Thiết bị chuyển mạch
- Thiết bị truyền dẫn
a. Thiết bị đầu cuối
- Định nghĩa: là thiết bị giao tiếp giữa người sử dụng với mạng
- Chức năng: Dùng để biến đổi tin tức
b. Thiết bị chuyển mạch:
- Khái niệm: Mỗi trung tâm chuyển mạch là một hệ thống hoàn chỉnh và
là sự phối kết hợp của nhiều lĩnh vực kỹ thuật.
- Chức năng: Định hướng thông tin từ nguồn đến đích 1 cách chính xác,
hiệu quả, đảm bảo chất lượng dịch vụ.
Phân loại: Kỹ thuật chuyển mạch kênh, chuyển mạch gói, chuyển mạch
AT nhãn đa giao thức, IP, …

11


- Cấu trúc mạng chuyển mạch:
Hà Nội

Đà Nẵng

Hồ Chí Minh
Tổng đài
chuyển mạch
quốc tế

Mạng hình lưới

TOLL

TOLL

TOLL

TANPEN

TANPEN
LS

Tổng đài
chuyển tiếp
đường dài

LS

LS

LS

LS

LS

Các tổng đài
nhỏ và vệ
tinh
Miền Bắc

Miền Trung

Miền Nam

Hình 3.1. Cấu trúc chuyển mạch
c. Thiết bị truyền dẫn
- Tạo liên kết mạng giữa các trung tâm chuyển mạch bằng các tuyến
thông tin nhiều kênh, sử dụng kỹ thuật ghép kênh, các giải pháp xử lý tín hiệu
phù hợp cho việc truyền tin đi xa.
- Phân loại:
12


+ Hữu tuyến: Cáp đồng trục, cáp quang

+ Vô tuyến: Vi ba, vệ tinh, di động.
3. Các mạng truyền thông
- Mạng thoại
- Mạng internet
- Màng truyền ……..
- Mạng di động
- Mạng băng rộng
- Mạng truyền hình
VI. Một số hình ảnh tham quan thực tế

13


14


15


VII. Cơ hội việc làm và yêu cầu về mặt kiến thức và kỹ năng làm việc
-Với ngành điều khiển và tự động hóa là một ngành học tiềm năng .Cơ hội
tìm việc làm là rất lớn vì nước ta đang trong thời kì cơng nghiệp hóa hiện đại
hóa .Do đó sẽ cần sự phát triển của cơng nghệ tạo ra nhiêu máy móc thiết bị
cơng nghệ caođể đưa vào quy trình sản xuất .Cho nên nhu cầu tuyển nguồn nhân
lực kĩ sư của ngành ĐK-TĐH là rất lớn. Các nhà máy xí nghiệp sử dụng máy
móc trang thiết bi nhiều là nơi cần những kĩ sư nhất Họ cần đội ngũ nhân lưc
tay nghề cao để vận hành điều khiển các máy móc của mình .Nên đây là cơ hội
làm viêc lớn danh cho kĩ sư ngành ĐK-TĐH
- Công việc này đòi hỏi về kiến thứcvà kĩ năng làm việc rất cao .Các máy
móc được đưa vào sử dụng để đem lại hiệu quả năng suất cao hơn thay thế sức

con người .Gíup con người khơng phải làm việc trong mơi trường độc hại vì đã
có các máy móc thay thế .Các loại máy móc này có cơng nghệ rất cao đồng
nghĩa với việc người sủ dụng cần có tay nghề cao được đào tạo bài bản và
chuyên sâu .Vì vậy sinh viên cần phải có một kiến thức sâu rộng với ngành này
nắm vững và vận dụng linh hoạt các kiến thức đã học vào thực tế sản xuất .Luôn
sáng tạo không ngừng để tận dụng mọi lọi thế về con người và thiết bị máy
móc .Sáng tạo ra những loại thiết bị máy móc mới ưu việt hơn để nâng cao chất
lượng giảm giá thành sản phẩm. Đồng thời phải luôn trau dồi kiến thức chuyên
ngành nhiều hơn nữa áp dụng kiên thức thành thạo vào công việc .Ngồi kiến
thưc đã có thi cần phải có một kĩ năng làm việctốt dây là một điều rất cần thiết
đối với mọi công việc .Kĩ năng tay nghề cao cộng thêm kiến thức đã học sẽ tạo
cho sinh viên hành trang tốt khi ra trường .Những yếu tố trên sẽ là thước đo để
nhà tuyển dụng thấy đạt yêu cầu
-Học xong ra trường sinh viên ngành ĐK-TĐH sẽ kiếm được việc làm với
thu nhập cao có nhiều cơ hội thăng tiến nhưng phải chịu nhiều áp lực từ công
việc sự đòi hỏi về kinh nghiệm và sức khỏe tốt .Trở ngại lơn nhất cua sinh viên
là kinh nghiệm các kĩ năng ngoại ngữ,tin học,khả năng làm việc theo nhóm còn
yếu
16


VIII. Ý kiến và kiến nghị với khoa
Qua chuyến đi tham quan ở hai địa điểm xi măng Hoàng Mai và bưu điện
Nghệ An sinh viên đã học hỏi và trau dồi kiến thưc được rất nhiều . Khoa đã tạo
mọi điều kiện tốt nhất cho sinh viên trong quá trình tham quan .Qua đó sinh viên
đươc gàn nhau hơn thầy cô gần với sinh viên hơn .Em mong rằng trong tương
lai sinh viên chúng em sẽ được đi tham quan nhiều hơn nữa và tham gia nhiều
hoạt đông do khoa tổ chức
IX. Kết quả,ý nghĩa,cảm nhận về chuyến tham quan
Được đi tham quan thưc tế hai cơ sở Hoàng Mai và bưu điện Nghệ An đã

cho em hiểu hơn về cơng việc mình sẽ làm trong tương lai .Gíup em thêm u
thích tị mị với cơng việc này .Em sẽ được tiếp cận với những máy móc cơng
nghệ cao làm việc trong môi trường tốt .Ngành ĐK-TĐH là ngành có ý nghĩa to
lớn vào thực tiễn .Nó đi sâu vào đời sống sản xuất của con người giúp con người
làm được những việc khó làm nhất .Gíup con người tạo ra nhiều sản phẩm giảm
sức lao động đem lại hiệu quả cao hơn .Qua đây em cần phải cố gắng nhiều hơn
nữa bổ sung trau dồi kiến thức của mình .Ln tìm hịi học hỏi tăng cường hơn
nữa những kĩ năng cần thiết trong công việc và cuộc sống .Tăng cường thêm
ngoại ngữ, tin học, tư duy sáng tạo ,làm việc theo nhóm để đeo đuổi ngành nghề
hấp dẫn nay

17