Tải bản đầy đủ (.docx) (42 trang)

SKKN vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (8.95 MB, 42 trang )

Đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và
viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”

Së gi¸o dơc và đào tạo ninh bình t r ờ n g t r u
n g hä c p hæ t h « n g n h o q u a n a

Sáng kiến kinh nghiệm

Đề tài : vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm
về hệ thống thông tin và viễn thông môn công nghệ
lớp 12
NHằM T¡NG KH¶ N¡NG Tù HäC, Tù NGHI£N CøU CđA HäC SINH

Họ và tên : phạm thanh sơn
đơn vị công tác : tổ Công nghệ - Sinh địa Trờng thpt nho quan a

Ngời thực hiện đề tài : Phạm Thanh Sơn – Trêng THPT Nho Quan A

1


Đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và
viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”

Nho Quan, th¸ng 4 năm 2014

Ngời thực hiện đề tài : Phạm Thanh S¬n – Trêng THPT Nho Quan A


Đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và
viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”



Së gi¸o dơc và đào tạo ninh bình
trờng trung học phổ thông nho quan a

sáng kiến kinh nghiệm
năm học : 2013 - 2014

Đề tài : vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ
thống thông tin và viễn thông môn công nghệ lớp 12 NHằM
TĂNG KHả NĂNG Tự HọC, Tự NGHIÊN CứU CủA HọC SINH

Họ và tên : Phạm Thanh Sơn
Sinh ngày : 02 - 08 -1975
Năm vào ngành : 01- 09 - 1996
Chức danh : Giáo viên môn Công Nghệ
Học vị : C nhõn s phm
Địa chỉ công tác : Tổ Công nghệ - Sinh học - Địa
lý Trờng THPT Nho Quan A

Ngời thực hiện đề tài : Phạm Thanh Sơn Trờng THPT Nho Quan A


Đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và
viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”

Nho Quan, th¸ng 4 năm 2014

Ngời thực hiện đề tài : Phạm Thanh S¬n – Trêng THPT Nho Quan A



Đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và
viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”

PHẦN I : ĐẶT VẤN ĐỀ
1.LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI.
Thực hiện chủ trương đổi mới đồng bộ hình thức dạy học, phương pháp dạy học
và kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục; để tăng cường việc gắn liền dạy học trong nhà
trường với thực tiễn cuộc sống và góp phần hình thành năng lực giải quyết vấn đề của
học sinh trung học, Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức cuộc thi “Vận dụng kiến thức
liên mơn để giải quyết các tình huống thực tiễn”dành cho học sinh trung học và cuộc
thi “Dạy học theo chủ đề tích hợp dành cho giáo viên trung học năm học 20132014”
Thực hiện công văn số 5111/BGDĐT-GDTrH ngày 23/7/2013 của Bộ Giáo dục
và Đào tạo (GDĐT) về việc Tổ chức cuộc thi Vận dụng kiến thức liên mơn để giải
quyết các tình huống thực tiễn và cuộc thi dạy học theo chủ đề tích hợp.
Thực hiện công văn số 834/SGDĐT-GDTrH ngày 23/8/2013 của Sở Giáo dục và
Đào tạo Ninh Bình về việc tổ chức cuộc thi vận dụng kiến thức liên mơn để giải
quyết các tình huống thực tiễn cho học sinh trung học và cuộc thi dạy học theo chủ đề
tích hợp cho giáo viên trung học.
Xuất phát từ tình hình thực tế giảng dạy bộ môn công nghệ lớp 12 ở trường
THPT Nho Quan A tôi đã lựa chọn đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong
giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và viễn thông môn công nghệ lớp 12
nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”
2.

MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU

Khuyến khích học sinh vận dụng kiến thức của các môn học khác nhau để
giải quyết các tình huống thực tiễn; tăng cường khả năng vận dụng tổng hợp, khả
năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh;
Thúc đẩy việc gắn kiến thức lý thuyết và thực hành trong nhà trường với

thực tiễn đời sống; đẩy mạnh thực hiện dạy học theo phương châm "học đi ụi vi
hnh";
Ngời thực hiện đề tài : Phạm Thanh Sơn – Trêng THPT Nho Quan A


Đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và
viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”

Góp phần đổi mới hình thức, phương pháp dạy học và đổi mới kiểm tra, đánh
giá kết quả học tập, tăng cường hiệu quả sử dụng thiết bị dạy học;
3.

ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU.

Học sinh lớp 12 học theo chương trình chuẩn (Ban cơ bản) của trường THPT
Nho Quan A
-

Giáo viên dạy bộ môn Cơng nghệ THPT Nho Quan A

Tìm hiểu những biện pháp nâng cao hiệu quả của việc lồng ghép nội dung về

dạy tích hợp vận dụng kiến thức liên mơn trong trong giảng dạy bài khái niệm về hệ
thống thông tin và viễn thông bộ môn công nghệ lớp 12.
4.

PHẠM VI NGHIÊN CỨU

Học sinh khối 12 học theo chương trình chuẩn (Ban cơ bản) và giáo
viên

dạy môn Công nghệ ở trường THPT Nho Quan A
Lấy 2/3 lớp 12 tôi được phân công giảng dạy bộ môn công nghệ 12 trong
năm 2013 - 2014 để so sánh : Đó là lớp 12A,12M so với lớp 12G để giảng dạy bằng
phương pháp bài giảng có soạn tích hợp vận dụng kiến thức liên mơn và bài giảng
khơng có tích hợp vận dụng kiến thức liên môn .
5.
-

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
Phương pháp nghiên cứu lí thuyết: Thu thập thơng tin nghiên cứu tài liêu và

hệ thống hóa các tài liệu có liên quan đến đề tài .
Phương pháp thực nghiệm: Tiến hành thực nghiệm ở các lớp có dạy
tÝch hỵp
vận dụng kiến thức liên mụn và cỏc lp không dy tớch hp vn dng kiến thức liên
môn ë bộ môn công nghệ lớp 12 đợc phân công giảng dạy để so sánh từ đó rót
ra kÕt ln thùc tiƠn.


Ngời thực hiện đề tài : Phạm Thanh Sơn Trêng THPT Nho Quan A


Đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và
viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”

PHẦN II : GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
A - CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
Vận dụng kiến thức liên môn ở các môn : Công nghệ, vật lý, địa lý, lịch sử và
kiến thức thực tế để dạy Bài 17 Khái niệm về hệ thống thông tin và viễn thông (Công
nghệ lớp 12)

1.Về kiến thức
- Biết được khái niệm về hệ thống thông tin và viễn thông.
-

Biết được các khối cơ bản, ngun lí làm việc của hệ thống thơng tin và viễn

thông.
2.Về kĩ năng
-

Phát biểu được khái niệm về hệ thống thông tin và viễn thông.

Kể tên được các khối cơ bản, mơ tả được ngun lí làm việc của phần phát

thơng tin, phần thu thơng tin.
-

Vẽ được mơ hình hệ thống thơng tin và viễn thơng.

3.Về thái độ:
Có ý thức tìm hiểu ngun lí làm việc của phần phát thơng tin, phần thu thơng
tin của địa phương.
Học sinh có năng lực vận dụng kiến thức thực tế và kiến thức môn học : Công
nghệ, vật lý, địa lý, lịch sử để giải quyết các vấn đề dự án đặt ra.
Việc giảng dạy các mơn học có tích hợp vận dụng kiến thức liên môn trong
các nhà trường phổ thông trong đó có mơn cơng nghệ lớp 12 để đạt c mc ớch:

Ngời thực hiện đề tài : Phạm Thanh S¬n – Trêng THPT Nho Quan A



Đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và
viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”

Khuyến khích học sinh vận dụng kiến thức của các môn học khác nhau để
giải quyết các tình huống thực tiễn; tăng cường khả năng vận dụng tổng hợp, khả
năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh;
Thúc đẩy việc gắn kiến thức lý thuyết và thực hành trong nhà trường với thực
tiễn đời sống; đẩy mạnh thực hiện dạy học theo phương châm "học đi đơi với hành";
Góp phần đổi mới hình thức, phương pháp dạy học và đổi mới kiểm tra, đánh
giá kết quả học tập;
Các nguyên tắc cần thực hiện khi tích hợp nội dung vận dụng kiến thức liên
mơn vào dạy bộ mơn cơng nghệ 12
Nội dung tích hợp vận dụng kiến thức liên mơn phải đảm bảo tính chính xác,
khoa học.
- Phân phối thời gian hợp lí, khơng đi lan man làm loãng nội dung bài giảng.
- Nội dung vận dụng kiến thức liên môn phải phù hợp với chủ đề của bài
giảng.
Các ví dụ, nội dung có liên quan đến vận dụng kiến thức liên môn giáo viên
đưa vào phải ngắn gọn, hấp dẫn, lôi cuốn được sự chú ý của học sinh.
B. CƠ SỞ THỰC TẾ CA TI NGHIấN CU
-

Sau đây cụ thể là nội dung cđa 02 giáo án d¹y lý thut :

Bài 17 - Khái niệm về hệ thống thông tin và viễn thông bộ môn công nghệ lớp 12
GIÁO ÁN SỐ 1:
(Bài giảng khơng có tích hợp vận dụng kiến thức liên môn )
(Dạy ở lớp 12G)
I - MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1. Kiến thức:

- Biết được khái niệm về hệ thống thông tin và viễn thông.
Biết được các khối cơ bản, nguyên lí làm việc của hệ thống thơng tin và viễn
thơng.
2. Kỹ năng:
Phát biểu được khái niệm về hệ thống thông tin và viễn thông.
Kể tên được các khối cơ bản, mơ tả được ngun lí làm việc của phần phát
thơng tin, phần thu thơng tin.
- Vẽ được mơ hình hệ thống thơng tin và viễn thơng.
3.
Thái độ:
Ngêi thùc hiƯn ®Ị tài : Phạm Thanh Sơn Trờng THPT Nho Quan A


Đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và
viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”

Có ý thức tìm hiểu ngun lí làm việc của phần phát thơng tin, phần thu
thông tin của địa phương.
II - CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
2.Chuẩn bị của giáo viên:
Máy vi tính, máy chiếu đa năng
Phiếu học tập.
- Tranh vẽ phóng to các hình từ 17.1 đến 17.3 trang 69, 70, 71 SGKCN12 (Qt
lên máy tính để trình chiếu)
- Nghiên cứu kỹ bài 17 (SGK) và các tài liệu liên quan
- Sưu tầm các vật thể có sử dụng về hệ thống thông tin và viễn thông.
2. Chuẩn bị của học sinh:
- Nghiên cứu kỹ bài 17 (SGK) và các tài liệu liên quan
- Sưu tầm các vật thể có sử dụng về hệ thống thông tin và viễn thông.
1- Ổn định lớp:

Lớp
2- Kiểm tra bài cũ: Không
a. Đặt vấn đề:
Ngày xưa việc truyền tin là một trong những việc khó khăn, đặc biệt trong những
tình huống cấp bách như: chiến tranh, hoả hoạn, bão lũ . . . do truyền tin không kịp
thời đã xảy ra những hậu quả tàn khốc. Nhưng hiện nay việc truyền thông tin đã ngày
càng trở nên dễ dàng hơn, đem lại hiệu quả cao trong nhiều lĩnh vực của cuộc sông
như: kinh tế, chính trị, xã hội. . . Vậy làm thế nào để chúng ta có được thuận lợi như
đã nêu chúng ta cùng nghiên cứu bài 17.
b.Bài mới:
Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm hệ thống thông tin và viễn thông.
Hoạt động của thầy và trị
-GV: Hãy giải thích mơ hình hệ thống
thông tin và viễn thông?
-HS: Quan sát và trả lời.
-GV: Em hãy cho biết khái niệm về hệ
thống thông tin và viễn thông?
-HS: Trả lời theo sự hiểu biết của mình.
-GV: Em hãy cho biết các phương pháp
truyền thơng tin hiện nay?
-HS: Trả lời
- GV : Em hãy so sánh hệ thống thơng tin
và hệ thống viễn thơng có điểm gì giống và
khác nhau?
- HS: Trả lời
- GV : i truyn thanh phng, xó cú
Ngời thực hiện đề tài : Phạm Thanh Sơn Trờng THPT Nho Quan A


Đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và

viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”

phải là hệ thống viễn thông hay không ?
- HS: Trả lời
Hoạt động 2:Tìm hiểu sơ đồ khối và nguyên lý làm việc của hệ thống TT và
VT
- GV : Cho HS thảo luận nhóm bằng phiếu
học tập (Thời gian 3phút)
-HS : Nghiên cứu phần phát thông tin.
+ Nêu nhiệm vụ của phần phát thông tin.
+ Vẽ sơ đồ khối của phần phát thông tin.
- HS : Nghiên cứu phần thu thông tin.
+ Nêu nhiệm vụ của phần thu thông tin.
+ Vẽ sơ đồ khối của phần thu thông tin.
-GV: Em cho biết chức năng của phần phát
thông tin?
-HS: Trả lời theo hiểu biết của mình.
-GV: Em hãy cho biết nguồn thơng tin là
gì? Cho ví dụ cụ thể để minh họa.
-HS: Trả lời theo hiểu biết của mình trong
thực tế cuộc sống.
-GV: Hiện nay chúng ta có những cách
thức truyền thơng tin như thế nào?
-HS: Trả lời theo hiểu biết của mình trong
thực tế cuộc sống.
-GV: Vơ tuyến truyền hình và truyền hình
cáp giống và khác nhau ở điểm nào?
- HS: Trả lời
-GV: Trong hệ thống thông tin phần thu
được dùng để làm gì? Cho ví dụ về phần

thu thơng tin.
-HS: Trả lời theo hiểu biết của mình trong
thực tế cuộc sống.(Cực thu micro không
dây, điểm đỏ trên tivi, Anten ti vi, Mođem )
-GV: Em hãy cho biết các khối phần thu
thông tin là gì? Cho ví dụ cụ thể để minh
họa.
-HS: Trả lời theo hiểu biết của mình trong
thực tế cuộc sống.
-GV: Em hãy cho biết xử lí thơng tin là
gì? Cho ví dụ cụ thể để minh họa.
-HS: Trả lời theo hiểu biết của mình trong
thực tế cuộc sống.
-GV: Em hãy cho biết thiết bị đầu cuối là
gì? Cho ví d c th minh ha.
Ngời thực hiện đề tài : Phạm Thanh Sơn Trờng THPT Nho Quan A


Đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và
viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”

-HS: Trả lời theo hiểu biết của mình trong
thực tế cuộc sống.
-GV: Em hãy kể tªn mét sè øng dơng
của vệ tinh ?
HS : Trả lời
- GV: Bằng hiểu biết của mình trong thc
t cuc sng em hóy kể tên một số nhà
cung cÊp dÞch vơ viễn thơng ë khu
vùc Nho Quan hiện nay ?

HS: Trả lời theo hiểu biết của mình trong
thực tế cuộc sống.
- Viễn thông Nho Quan (VNPT)
- Viễn thông Qn đội (Viettel)

a.Chức năng: nhận tín hiệu đã được
mã hóa được truyền đi từ phía phát,
biến đổi ngược lại để đưa tới thiết bị
đầu cuối.
b.Sơ đồ khối phần thu thông tin:
- Nhận thơng tin: tín hiệu đã phát đi
được máy thu nhận bằng một thiết bị
hay một mạch nào đó (anten,
modem,)
- Xử lí tin: Gia cơng và khuếch đại tín
hiệu nhận được
- Giải điều chế, giải mã : Biến đổi tín
hiệu trở về dạng tín hiệu ban đầu.
- Thiết bị đầu cuối: Là khâu cuối
cùng của hệ thống (loa, màn hình, in
ra giấy,
- Những thơng tin từ nơi phát
đến nơi thu có thể ở khoảng cách
xa, gần khác nhau. Tất cả nguồn
phát và thu thông tin phải hợp
thành một mạng thơng tin quốc gia
và tồn cầu.

Hoạt động 3: Tổng kết, đánh giá
1.


Củng cố bài: Hướng dẫn học sinh trả lời câu hỏi trang 71 SGK

2.

Giáo viên nhận xét, đánh giá kết quả giờ dạy

-

Giáo viên nhận xét về giờ học và sự chuẩn bị bài của học sinh.
- Tinh thần, ý thức, thái độ học tập của học sinh.
- Kết quả giờ học trên lớp.

3.

Hướng dẫn tự học và giao nhiệm vụ về nhà:
- Giáo viên dặn dò học sinh học bài cũ và đọc trước bài 18 - Máy tăng âm

4.

Rút kinh nghiệm tiết dạy.


Ngời thực hiện đề tài : Phạm Thanh Sơn Trêng THPT Nho Quan A


Đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và
viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”

.......................................................................................................................................

.......................................................................................................................................
GIÁO ÁN SỐ 2:
(Bài giảng có tích hợp vận dụng kiến thức liên môn )
(Dạy ở lớp 12A, 12M)
I - MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1. Kiến thức:
- Biết được khái niệm về hệ thống thông tin và viễn thông.
Biết được các khối cơ bản, ngun lí làm việc của hệ thống thơng tin và viễn
thông.
2. Kỹ năng:
Phát biểu được khái niệm về hệ thống thông tin và viễn thông.
Kể tên được các khối cơ bản, mơ tả đợc ngun lí làm việc của phần phát
thơng tin, phần thu thơng tin.
- Vẽ được mơ hình hệ thống thơng tin và viễn thơng.
3.
Thái độ:
Có ý thức tìm hiểu ngun lí làm việc của phần phát thơng tin, phần thu
thông tin của địa phương.
II - CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
2. Chuẩn bị của giáo viên:
Máy vi tính, máy chiếu đa năng
Phiếu học tập.
- Tranh vẽ phóng to các hình từ 17.1 đến 17.3 trang 69, 70, 71 SGKCN12 (Qt
lên máy tính để trình chiếu)
- Nghiên cứu kỹ bài 17 (SGK) và các tài liệu liên quan
- Sưu tầm các vật thể có sử dụng về hệ thống thơng tin và viễn thơng.
PHIẾU HỌC TẬP
(Hồn thành trong thời gian : 3 phút)
Nhóm ……. – Lớp :……
Tên các học sinh trong nhóm :

………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………….…
Câu hỏi 1: Nêu nhiệm vụ của phần phát thông tin
Trả lời :
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
Câu hỏi 2: Vẽ sơ đồ khối của phần phát thông tin
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
PHIẾU HC TP
Ngời thực hiện đề tài : Phạm Thanh Sơn – Trêng THPT Nho Quan A


Đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và
viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”

(Hoàn thành trong thời gian : 3 phút)
Nhóm…… - Lớp :…….
Tên các học sinh trong nhóm :
………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………….…
Câu hỏi 1: Nêu nhiệm vụ của phần thu thông tin
Trả lời :
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
Câu hỏi 2: Vẽ sơ đồ khối của phần thu thơng tin
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………

PHIẾU HỌC TẬP
(Hồn thành trong thời gian : 3 phút)
Nhóm…… - Lớp :……
Tên các học sinh trong nhóm :
………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………….…
Câu hỏi 1: Bằng kiến thức lịch sử em hãy kể một số cách truyền thông tin sơ khai
mà con người đã sử dụng?
Trả lời :
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
Câu hỏi 2: Dựa vào kiến thức vật lý em hãy cho biết Sóng vơ tuyến điện là gì?
Trả lời :
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
PHIẾU HỌC TẬP
(Hồn thành trong thời gian : 3 phút)
Nhóm….. - Lớp :……
Tên các học sinh trong nhóm :
………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………….…
Câu hỏi 1: Bằng kiến thức Vật lí .Em hãy sắp xếp các khối của phần phát thông tin
và phần thu thông tin sao cho đúng.
Trả lời :
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
Câu hỏi 2: Bằng những kiến thức Vật lí và Địa lí, hãy cho biết chất lượng truyền tin
của loại nào tốt hơn? Vì sao?
Trả lời :
Ngời thực hiện đề tài : Phạm Thanh Sơn Trêng THPT Nho Quan A



Đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và
viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”

………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
2.
Chuẩn bị của học sinh:
- Nghiên cứu kỹ bài 17 (SGK) và các tài liệu liên quan
- Sưu tầm các vật thể có sử dụng về hệ thống thông tin và viễn thông.
III- TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
1- Ổn định lớp:
Lớp
2- Kiểm tra bài cũ: Không
a. Đặt vấn đề:
Ngày xưa việc truyền tin là một trong những việc khó khăn, đặc biệt trong những
tình huống cấp bách như: chiến tranh, hoả hoạn, bão lũ . . . do truyền tin không kịp
thời đã xảy ra những hậu quả tàn khốc. Nhưng hiện nay việc truyền thông tin đã ngày
càng trở nên dễ dàng hơn, đem lại hiệu quả cao trong nhiều lĩnh vực của cuộc sơng
như: kinh tế, chính trị, xã hội. . . Vậy làm thế nào để chúng ta có được thuận lợi như
đã nêu chúng ta cùng nghiên cứu bài 17.
b.Bài mới:
Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm hệ thống thơng tin và viễn thơng.
Hoạt động của thầy và trị
-GV:
học tập (Thời gian 3phút)
-GV: Bằng kiến thức lịch sử em hãy kể
tên một số cách truyền thông tin sơ khai
mà con người đã sử dụng?

-HS: Trả lời
-GV: Hãy giải thích mơ hình hệ thống
thơng tin và viễn thơng?
-HS: Quan sát và trả lời.
-GV: Em hãy cho biết khái niệm về hệ
thống thông tin và viễn thông?
-HS: Trả lời theo sự hiểu biết của mình.
-GV: Em hãy cho biết các phương pháp
truyền thông tin hiện nay?
-HS: Trả lời
- GV: Dựa vào kiến thức vật lý em hãy
cho biết Sóng vơ tuyến điện là gì?
- HS: Trả lời
- GV : Em hãy so sánh hệ thống thơng tin
và hệ thống viễn thơng có điểm gì giống và
khác nhau?
- HS: Trả lời
Ngêi thùc hiƯn đề tài : Phạm Thanh Sơn Trờng THPT Nho Quan A

Cho HS thảo luận nhóm bằng ph


Đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và
viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”

- GV : Đài truyền thanh phường, xã có phải - Ứng dụng : Môi trường truyền dẫn
thông tin.
là hệ thống viễn thông hay không ?
- Ưu, nhược điểm của hệ thống thông
HS: Trả lời

tin và viễn thơng.
Hoạt động 2:Tìm hiểu sơ đồ khối và nguyên lý làm việc của hệ thống TT và VT
- GV : Cho HS thảo luận nhóm bằng phiếu
học tập (Thời gian 3phút)
-HS : Nghiên cứu phần phát thông tin.
+ Nêu nhiệm vụ của phần phát thông tin.
+ Vẽ sơ đồ khối của phần phát thông tin.
- HS : Nghiên cứu phần thu thông tin.
+ Nêu nhiệm vụ của phần thu thông tin.
+ Vẽ sơ đồ khối của phần thu thông tin.
- GV : Cho HS thảo luận nhóm bằng phiếu

học tập (Thời gian 3phút)
- GV: B»ng kiÕn thức Vật lí, em hÃy sắp
xếp các khối sao cho ®óng.
- HS : Trả lời
-GV: Em cho biết chức năng của phần phát
thông tin?
-HS: Trả lời theo hiểu biết của mình.
-GV: Em hãy cho biết nguồn thơng tin là
gì? Cho ví dụ cụ thể để minh họa.
-HS: Trả lời theo hiểu biết của mình trong
thực tế cuộc sống.
-GV: Hiện nay chúng ta có những cách
thức truyền thơng tin như thế nào?
-HS: Trả lời theo hiểu biết của mình trong
thực tế cuộc sống.
- GV: Vơ tuyến truyền hình và truyền
hình cáp giống và khác nhau ở điểm
nào?

B»ng nh÷ng kiÕn thøc VËt lí và Địa lí,
hÃy cho biết chất lợng truyền tin của
loại nào tốt hơn? Vì sao?
- HS: Tr li
-GV: Trong hệ thống thơng tin phần thu
được dùng để làm gì? Cho ví dụ về phần
thu thơng tin.
-HS: Trả lời theo hiểu biết của mình trong
thực tế cuộc sống.(Cực thu micro không
dây, điểm đỏ trên tivi, Anten ti vi, Mođem )
-GV: Em hãy cho biết các khối phần thu


Ngời thực hiện đề tài : Phạm Thanh Sơn Trêng THPT Nho Quan A


Đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và
viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”

thông tin là gì? Cho ví dụ cụ thể để minh
họa.
-HS: Trả lời theo hiểu biết của mình trong
thực tế cuộc sống.
- GV: Bằng kiến thức Vật lí, em hÃy
sắp xếp các khối sao cho ®óng.
HS : Trả lời
-GV: Em hãy cho biết xử lí thơng tin là gì?
Cho ví dụ cụ thể để minh họa.
-HS: Trả lời theo hiểu biết của mình trong
thực tế cuộc sống.

-GV: Em hãy cho biết thiết bị đầu cuối là
gì? Cho ví dụ cụ thể để minh họa.
-HS: Trả lời theo hiểu biết của mình trong
thực tế cuộc sống.
-GV: Em hãy kể tªn mét sè øng dơng
của vệ tinh ?
HS : Trả lời
- GV: Bằng hiểu biết của mình trong thực
tế cuộc sống em hãy kĨ tªn một số nhà
cung cấp dịch vụ vin thụng ở khu
vực Nho Quan hiện nay ?
HS: Trả lời theo hiểu biết của mình trong
thực tế cuộc sống.

a.Chức năng: nhận tín hiệu đã được mã
hóa được truyền đi từ phía phát, biến đổi
ngược lại để đưa tới thiết bị đầu cuối.
b.Sơ đồ khối phần thu thơng tin:
- Nhận thơng tin: tín hiệu đã phát đi
được máy thu nhận bằng một thiết bị
hay một mạch nào đó (anten, modem,)
- Xử lí tin: Gia cơng và khuếch đại tín
hiệu nhận được
- Giải điều chế, giải mã : Biến đổi tín
hiệu trở về dạng tín hiệu ban đầu.
- Thiết bị đầu cuối: Là khâu cuối cùng
của hệ thống (loa, màn hình, in ra giấy,
- Những thơng tin từ nơi phát đến nơi
thu có thể ở khoảng cách xa, gần khác
nhau. Tất cả nguồn phát và thu thông

tin phải hợp thành một mạng thông tin
quốc gia và tồn cầu.
Viễn thơng Nho Quan (VNPT)
Viễn thơng Qn đội (Viettel)

Hoạt động 3: Tổng kết, đánh giá
4.

Củng cố bài: Hướng dẫn học sinh trả lời câu hỏi trang 71 SGK

Câu hi 1: iện thoại cố định và di động ging và khác nhau ở điểm
nào ? Tr¶ lêi:
Giống nhau : Đều là phần thu và phát thông tin (cựng cú chức năng phát
và thu nhận thơng tin)
- Khác nhau :
+

§iƯn thoại cố định : Đờng truyền bằng dây

+

Điện thoại di động : Đờng truyền bằng sóng vô tuyến

Phng thc truyn tin : (Điện thoại cố định thì truyền bằng dây dẫn, cịn điện
thoại di động thì truyền bằng sóng điện từ, do đó cách xử lý và mã hóa khác nhau)

Ngời thực hiện đề tài : Phạm Thanh Sơn Trêng THPT Nho Quan A


Đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và

viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”

Câu hỏi 2: So sánh hệ thống thông tin và hệ thống viễn thụng?
Trả lời:
-

Ging nhau : Đều truyn thụng tin

-

Khỏc nhau :

+
H thống thơng tin : Thơng tin đi xa bằng sóng vô tuyến điện, dây
dẫn, cáp
quang
+

Hệ thống viễn thông : Là một phần của hệ thống thông tin.
Thông tin đi xa bằng sóng vơ tuyến điện.

Câu hỏi 3: Truyền thơng tin nội bộ của một cơng ty có được coi là hệ thống thơng
tin và viễn thơng hay khơng?
Tr¶ lêi:
Việc truyền thông tin nội bộ trong một cơ quan hiện nay được truyền bằng mạng
nội bộ, do đó đây cũng chính là một hệ thống thông tin quy mô nhỏ.
Câu hỏi 4 :Hãy cho biết phương tiện truyền thanh (hay thông tin) hiện có của địa
phương em. (Học sinh về nhà tự tìm hiểu và liên hệ thực tế ở địa phương)
5. Giáo viên nhận xét, đánh giá kết quả giờ dạy (GV thu phiếu học tập
theo nhóm về nhà chấm điểm và sẽ trả vào tiết sau)

- Giáo viên nhận xét về giờ học và sự chuẩn bị bài của học sinh.
- Tinh thần, ý thức, thái độ học tập của học sinh.
- Kết quả giờ học trên lớp.
6.

Hướng dẫn tự học và giao nhiệm vụ về nhà:
- Giáo viên dặn dò học sinh học bài cũ và đọc trước bài 18 - Máy tăng âm

4. Rút kinh nghiệm tiết dạy.
.......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
7.
Kiểm tra đánh giá kết quả học tập
- Giáo viên thu Phiếu học tập về nhà chấm điểm và trả vào tiết học sau.
8.
Các sản phẩm của học sinh
- Phiếu hc tp ca hc
Ngời thực hiện đề tài : Phạm Thanh S¬n – Trêng THPT Nho Quan A


Đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và
viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”

KẾT QUẢ ĐẠT C:
* Về phía giáo viên
Với bài giảng không có tớch hợp vận dụng kiến thức liên môn vào bài giảng
giáo viờn phi din di nhiu, vn ỏp nhiu.
Với bài giảng cã tÝch hỵp vận dụng kiến thức liên mơn vào bài giảng giáo
viên điều khiển học sinh thảo luận, tự học, tự nghiên cứu và rút ra kết luận.
Bằng thực tế giảng dạy tôi đã làm biện pháp so sánh gia bài giảng không

có tích hợp vn dng kin thc liờn mụn vi bài giảng có tích hợp vn dng kiến
thức liên môn và sau khi áp dụng các giải pháp trên tơi nhận thấy học sinh có hứng
thú hơn và chủ động tự học, tự nghiên cứu trong các tiết dạy có tích hợp vận dụng
kiến thức liên mơn.
-

Víi bài giảng có tích hợp vn dng kin thc liờn mơn có ưu điểm :

+
Giáo viên giảng bài chủ động đưa ra kiến thức có liên quan đến bài học học
sinh chủ động tự học, tự nghiên cứu vấn đề của bài đặt ra.
+

Thái độ giảng dạy của giáo viên nhẹ nhàng.

+

Giáo viên tạo cho học sinh khả năng tư duy.

*Về phía học sinh
Với bài giảng không có tích hợp vận dụng kiến thức liên mơn khơng khí
lớp học nặng n . Hc sinh ớt hng thỳ hc
-

Với bài giảng cã tÝch hỵp vận dụng kiến thức liên mơn có u im :

Ngời thực hiện đề tài : Phạm Thanh S¬n – Trêng THPT Nho Quan A


Đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và

viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”

+
Học sinh hứng thú học bài, say sưa tìm hiểu kiến thức có liên quan đến bài
học, tự nghiên cứu vấn đề của bài đặt ra.
+
học

Thái độ học tập của học sinh nghiêm túc, chủ động sáng tạo trong giờ

+

Học sinh có khả nng t duy cao

Với bài giảng có tích hợp vn dụng kiến thức liên mơn khơng khí lớp học
sơi nổi học sinh trao đổi thảo luận và hỏi đáp với nhau. Học sinh hứng thú học , chăm
chú học hơn
Häc sinh thích thú, say mê học tập, phát huy tính chủ động sáng tạo
trong học tập và khắc sâu kiến thức bài học.
Học sinh đợc hoạt động nhiều hơn, đợc tìm tòi, phát huy tính sáng tạo
của mình trong các tiết học có dạy tích hợp vn dng kin thc liên mơn.
Qua đó, cho thấy học sinh có hứng thú hơn trong các tiết học có tích hợp vận
dụng kiến thức liên môn .Các em biết vận dụng kiến thức đã học vào thực tế ở gia
đình và ở địa phương.
BẢNG THỐNG KÊ CÁC LỚP ĐÃ DẠY TRONG NĂM HỌC : 2013 – 2014.
Thái độ học tập của học sinh trong các tiết dạy có tích
hợp vận dụng kiến thức liên môn
Lớp

Sĩ số


Hứng thú
Số lượng

12A

43

39

90,7%

04

9,3%

12M

34

30

88,2%

04

11.8%

Tổng


77

69

89,6%

08

10,4%

Lớp

Sĩ số

Thái độ học tập của học sinh trong các tiết dạy khơng
có tích hợp vận dng kin thc liờn mụn

Ngời thực hiện đề tài : Phạm Thanh Sơn Trờng THPT Nho Quan A


Đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và
viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”

12G

MỘT SỐ HÌNH ẢNH MINH HỌA ĐƯỢC SỬ DỤNG TRONG VIỆC GIẢNG DẠY TÍCH
HỢP VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MƠN TRONG BÀI 17 CễNG NGH LP 12
Vệ tinh

Thu, phát


Thu, phát

Thiết bị
vô tuyến

Kết nối

Thu, phát

Thu, phát

Kết nối

Đờng truyền

Hình 17.1 Mô hình hệ thống thông tin và viễn thông

Một số thiết bị thông tin và viễn thông

Ngời thực hiện đề tài : Phạm Thanh Sơn – Trêng THPT Nho Quan A

11


Đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và
viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”

Mét sè thiÕt bị thông tin và viễn thông


Máy thu
hình
1

Ngời thực hiện đề tài : Phạm Thanh Sơn Trờng THPT Nho Quan A


Đề tài: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy bài khái niệm về hệ thống thông tin và
viễn thông môn công nghệ lớp 12 nhằm tăng khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh”

Mét sè thiÕt bị thông tin và viễn thông

Anten

Trạm tiếp sóng
24

Ngời thực hiện đề tài : Phạm Thanh Sơn Trờng THPT Nho Quan A


×