SKKN một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi trong trường mầm non

ĐỀ TÀI:
MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ÂM NHẠC CHO
TRẺ MẪU GIÁO 5 – 6 TUỔI TRONG TRƯỜNG MẦM NON.
I. PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài.
Giáo dục mầm non là mắt xích đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân.
Mục đích của giáo dục mầm non là giúp trẻ em phát triển một cách tồn diện, hình
thành những cơ sở đầu tiên cho nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa Việt
Nam. Muốn thực hiện được mục tiêu đó, giáo viên phải tổ chức hướng dẫn cho trẻ
tham gia vào các loại hình hoạt động phong phú, đa dạng trong đó phải kể đến hoạt
động âm nhạc.
Một nhà soạn nhạc người Đức- Robert Schumann đã từng phát ngôn rằng
“Nhiệm vụ cao quý nhất của âm nhạc là chiếu sáng vào những cõi sâu thẳm trong
trái tim mỗi con người”. Như chúng ta đã biết âm nhạc tác động vào trái tim mỗi
con người ngay từ khi ta cịn nằm trong nơi qua tiếng à ơi… của bà, của mẹ. Chính
cái bắt đầu ấy đã vơ hình dung đưa mỗi tâm hồn trẻ thơ hòa vào âm nhạc, âm nhạc
với trẻ thơ dường như là một thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc. Những nốt nhạc trầm
bổng, giai điệu mượt mà, vui tươi, trong trẻo của tác phẩm âm nhạc như dòng sữa
ngọt ngào nuôi dưỡng cho tâm hồn trẻ thơ cho nên việc tiếp xúc với âm nhạc là
không thể thiếu với trẻ. Bởi chính ở nơi đây âm nhạc được coi như là một phương
tiện giáo dục toàn diện nhân cách trẻ.
Âm nhạc là một trong những loại hình nghệ thuật phát triển năng lực, cảm
xúc, tưởng tượng, sáng tạo, sự tập trung chú ý, khả năng diễn tả hứng thú của trẻ là
phương tiện giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh, phát triển lời nói, quan hệ giao
tiếp, trao đổi tình cảm...Trẻ có thể tiếp nhận âm nhạc ngay từ khi cịn nằm trong
nơi. Thế giới âm thanh mn màu không ngừng chuyển động tạo điều kiện cho trẻ
phát triển các chức năng tâm lý, năng lực hoạt động và sự hiểu biết của trẻ. Âm
nhạc là một loại hình nghệ thuật đặc biệt bằng những ngơn ngữ riêng đó là giai

1

điệu, âm sắc, cường độ, nhịp điệu hòa âm, tiết tấu nhịp nhàng, tự nhiên, cùng với
thời gian thu hút hấp dẫn, làm thỏa mãn nhu cầu tình cảm của trẻ. Nếu cuộc sống
thiếu âm nhạc thì chẳng khác gì thiếu ánh sáng mặt trời.
Trong chương trình giáo dục mầm non, môn giáo dục âm nhạc là một môn
nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích, là nguồn cảm
hứng mạnh mẽ để trẻ cảm thụ nghệ thuật. Nó là một phương tiện hữu hiệu cho việc
tổ chức các hoạt động giáo dục ở trường. Qua nghiên cứu giảng dạy môn âm nhạc
tôi nhận thấy giáo dục âm nhạc có vai trị quan trọng trong cơng tác chăm sóc giáo
dục trẻ Mầm non. Âm nhạc còn được coi như là một phương tiện giáo dục tồn
diện nhân cách cho trẻ. Do đó việc nâng cao chất lượng hoạt động âm nhạc cho trẻ
là vô cùng cần thiết, đặc biệt là đối với trẻ 5- 6 tuổi.
Vì vậy tơi mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo
dục âm nhạc cho trẻ 5- 6 tuổi trong trường mầm non”. Để nâng cao chất lượng giáo
dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi trường mầm non Hồng Thái Tây.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
Khảo sát việc tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ 5- 6 tuổi ở trường Mầm non
từ đó tìm ra một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ.
3. Đối tượng nghiên cứu:
- Đối tượng là trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi tại trường Mầm non Hồng Thái Tây- Thị
xã Đông Triều- Tỉnh Quảng Ninh.
4. Giới hạn, phạm vi nghiên cứu:
- Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 56 tuổi ở trường Mầm non Hồng Thái Tây- Thị xã Đông Triều- Tỉnh Quảng Ninh.
5. Phương pháp nghiên cứu:
- Trong đề tài này tôi đã lựa chọn và sử dụng những phương pháp nghiên cứu
sau
a. Phương pháp điều tra:

2

+ Điều tra số trẻ trên lớp, độ tuổi 5- 6 tuổi. Tổng số học sinh lớp 5A4 do tôi
chủ nhiệm là 37 trẻ.
+ Điều tra năng lực cảm thụ âm nhạc của trẻ.
b. Phương pháp quan sát:
+ Quan sát lắng nghe trẻ trị chuyện với nhau thơng qua hoạt động vui chơi.
+ Quan sát trao đổi với đồng nghiệp về tổ chức các hoạt động âm nhạc.
- Quan sát các hoạt động của giáo viên, hoạt động của trẻ và ghi chép lại các
hoạt động đó.
- Quan sát trẻ vận động theo nhạc, trẻ thực hiện bài tập cô yêu cầu để xác định
mức độ nhận thức và kỹ năng của trẻ .
c. Phương pháp trực quan:
+ Sử dụng hình ảnh đồ chơi... giúp trẻ phát triển năng khiếu âm nhạc.
d. Phương pháp đàm thoại:
+ Đàm thoại cùng đồng nghiệp, phụ huynh để lĩnh hội kinh nghiệm về môn
âm nhạc.
đ. Phương pháp thực hành trải nghiệm:
+ Sử dụng các trò chơi, hoạt động lao động cho trẻ trải nghiệm.
- Ngồi ra tơi cịn sử dụng: .
- Phương pháp nêu gương, đánh giá.
- Phương pháp toán học thống kê.
II. PHẦN NỘI DUNG:

1. Cơ sở lý luận:
Giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật có tác dụng giáo dục thẩm mỹ
ngồi ra nó cịn giúp trẻ phát triển trí tuệ, trẻ có khả năng trải nghiệm những cảm
xúc trong quá trình cảm thụ và thể hiện âm nhạc: Khi nghe nhạc, trẻ cảm nhận
được tính chất, tình cảm của âm nhạc, ảnh hưởng những trạng thái cảm xúc có
trong tác phẩm. Đồng thời âm nhạc cũng dẫn dắt trẻ đến với những hiện tượng sống

động của đời sống, giúp trẻ hình thành sự liên tưởng. Nhịp điệu hào hùng của bản

3


hành khúc gợi cho trẻ niềm vui, hào hứng phấn khởi. Bài hát êm dịu đưa trẻ đến
tình cảm nhẹ nhàng, sâu lắng.
-Ví dụ: Nghe bản nhạc vui vẻ trẻ lắc lư, đập tay vào đùi, vỗ tay, nhún nhảy
Nghe nhạc buồn trẻ lắng đọng, ngồi đung đưa nhè nhẹ. Trên cơ sở đó, trẻ dần
nảy sinh tình cảm với âm nhạc, hứng thú và nhu cầu hoạt động với âm nhạc.
Khả năng nắm bắt hoạt động âm nhạc như chăm chú lắng nghe, biết so sánh
và đánh giá những khái niệm âm nhạc đơn giản và dễ hiểu nhất. (Phân biệt những
phương tiện diễn tả cơ bản của âm nhạc: Như âm thanh cao- thấp, to - nhỏ, âm sắc
của các giọng hát, nhạc cụ, phân biệt tính biểu cảm của các hình tượng âm nhạc
khác nhau, tính êm dịu ngân nga của đường nét, giai điệu, tính sơi nổi linh hoạt của
các nhịp điệu, nhận biết được cấu trúc âm nhạc đơn giản nhất.
Tất cả những nội dung trên cần được tiến hành thường xuyên đối với trẻ. Đặc
biệt để nâng cao chất lượng, sự yêu thích âm nhạc đối với trẻ giáo viên phải tự tạo
nhiều đồ chơi, đồ dùng dạy học phù hợp, tích hợp giáo dục âm nhạc với các hoạt
động trong cuộc sống hằng ngày ở lớp 5- 6 tuổi một cách lơgic, có hiệu quả. Bởi
vậy, muốn thực hiện tốt việc lồng ghép phù hợp, nhuần nhuyễn, muốn có trị chơi
mới trong hoạt động giáo dục âm nhạc hoặc trong các ngày hội ngày lễ chúng ta
cần sử dụng đầy đủ 3 phương pháp cơ bản của giáo dục âm nhạc là :
Phương pháp trực quan thính giác: là phương pháp đặc thù của giáo dục âm
nhạc, trong đó âm nhạc gợi lên những tâm trạng, cảm xúc, tình cảm đa dạng, gần
gũi trẻ.
Phương pháp dùng từ (giảng giải, chỉ dẫn...) hướng đến ý thức của trẻ. đối với
trẻ, lời nói cụ thể và có hình ảnh của giáo viên là một trong những phương tiện
nhận thức đặc biệt gần gũi, dễ hiểu.
Phương pháp thực hành nghệ thuật: Trẻ hát, chơi trò chơi âm nhạc, vận động,

sử dụng nhạc cụ, hoạt động sáng tạo dưới sự hướng dẫn của giáo viên.
Ngoài ra các phương pháp trên còn giáo dục cho trẻ khả năng thể hiện nhạc
một cách độc lập và sáng tạo như: Trẻ tự biểu diễn, tự tổ chức chơi ở góc âm nhạc,
4


giáo dục ý chí: Trẻ tự sáng tác, ứng tác một bài hát, tự sáng tạo vận động theo các
bài hát.
Cho nên để trẻ tự do sáng tạo vận động cũng là tạo điều kiện cho trẻ thể hiện ý
thích của bản thân.
Việc tích lũy những khái niệm đơn giản và riêng lẻ về âm nhạc, cũng như số
lượng tác phẩm mà trẻ nghe được, học thuộc lòng bài hát sẽ đặt cơ sở đầu tiên của
quá trình tiếp nhận tri thức mới.
Bởi vậy tôi đã chọn và tiến hành nghiên cứu đề tài với nhiệm vụ trọng tâm là
nghiên cứu về “ Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ
mẫu giáo 5- 6 tuổi trong trường Mầm non”.
2. Thực trạng:
* Thuận lợi:
- Thuận lợi đầu tiên là được sự quan tâm chỉ đạo của Ban giám hiệu nhà
trường cũng như Phòng giáo dục Thị xã Đông Triều về các mặt phát triển giáo dục
trong đó có lĩnh vực phát triển thẩm mĩ. Nhà trường đã đầu tư cơ sở vật chất tạo
điều kiện tốt nhất cho lớp, lớp có đồ dùng, đồ chơi, phương tiện phục vụ cho môn
âm nhạc đặc biệt là đàn, đầu đĩa, ti vi, máy vi tính có nội dung của các bài hát rất
hấp dẫn trẻ. Ngoài ra nhà trường còn chỉ đạo mỗi lớp xây dựng một thư viện âm
nhạc nhỏ, việc cho trẻ tiếp cận với góc thư viện ở lớp tương đối có hiệu quả. Một
phần trẻ đã học qua các nhóm lớp và trẻ trong độ tuổi nên việc tiếp thu nội dung
các bài hát có phần dễ dàng, trẻ đã biết hát theo cô, vận động cùng cô và biết kết
hợp các điệu bộ, nét mặt, cử chỉ, sử dụng nhịp điệu, giọng điệu để thể hiện các tác
phẩm âm nhạc được thuận lợi. Cơ có trình độ chuyện mơn nghiệp vụ, bản thân
cũng có năng khiếu về giọng hát nắm vững yêu cầu của hình thức đổi mới tổ chức

giảng dạy trong trường mầm non. Đặc biệt là chuyên đề âm nhạc đã được thể hiện
thường xuyên trong giáo án, lên lớp một cách thuần thục. Cô thường xuyên cho trẻ
tiếp xúc với các tác phẩm âm nhạc trong các hoạt động, cô chú ý đến cử chỉ, điệu
bộ khi hát. Phần lớn các phụ huynh đã quan tâm đến việc học tập của con em mình
5


nên sau khi tôi trao đổi về phương pháp giúp trẻ nâng cao năng khiếu âm nhạc họ
nhiệt tình ủng hộ đóng góp những nguyên vật liệu để làm đồ dùng đồ dạy học và
vui chơi cho trẻ.
* Khó khăn:
Ngồi thuận lợi trên tơi cũng gặp khơng ít khó khăn do trình độ nhận thức
khơng đều, gần 50% trẻ lớp tơi mới lần đầu tiên đến lớp nên chưa có nề nếp, thói
quen tốt, trẻ cịn thiếu hụt kiến thức âm nhạc do đó gặp nhiều khó khăn trong việc
dạy và học.
Điều kiện cơ sở vật chất còn gặp nhiều hạn chế, số trẻ ra lớp đơng nhà trường
cịn thiếu lớp học nên phòng nghệ thuật vẫn mượn để học nhờ nên chưa phát huy
được tác dụng nhiều. Mặt khác đồ dùng trực quan cịn ít chưa phong phú, đa phần
là cơ tự làm nên màu sắc, kích thước… chưa đẹp, chưa thu hút được hứng thú của
trẻ vào việc học.
Trí nhớ của trẻ cịn hạn chế, trẻ chưa biết hết khối lượng của các âm tiếp thu
cũng như trật tự của các từ trong câu. Vì thế trẻ bỏ bớt từ khi hát.
Hơn nữa đa số phụ huynh trong thời đại cơng nghiệp hóa cịn vướng bận nhiều
với cơng việc ít có thời gian trị chuyện với trẻ và nghe trẻ hát nên thời gian ở nhà
của trẻ chỉ tập trung vào xem hoạt hình, chơi game. Bên cạnh đó vẫn cịn một số
bậc phụ huynh cịn chưa nhận thức được sâu sắc về bậc học mầm non, họ vẫn còn
mang nặng tư tưởng các cháu đến lớp là chỉ để chơi, để sạch sẽ, an tồn chứ khơng
học cái gì. Trẻ cịn nhút nhát, hát cịn ngọng, nhỏ, thiếu tự tin, ngại giao tiếp.
Với những khó khăn như thế tôi phải dần khắc phục sửa đổi và hướng dẫn trẻ
phát triển kỹ năng âm nhạc cho trẻ.

Trên thực tế được tham quan dự giờ các đồng nghiệp trong và ngoài trường,
các buổi chuyên đề thao giảng do trường, Phịng giáo dục tổ chức tơi đều nhận thấy
rằng trẻ mẫu giáo nói chung và trẻ 5- 6 tuổi nói riêng thì việc rèn luyện kỹ năng âm
nhạc cho trẻ còn nhiều hạn chế. Đa số trẻ chỉ thuộc bài hát chứ chưa biết thể hiện
giai điệu, nội dung của tác phẩm âm nhạc. Từ thực tế trên tôi nhận thấy rằng việc
6


đưa ra: “ Một số biện pháp để nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc” cho trẻ là
một việc làm vô cùng cần thiết. Là một người giáo viên mầm non tơi mong muốn
trẻ sẽ có được một cái gốc - một nền tảng tốt nhất để trẻ có thể phát huy hết khả
năng tưởng tượng, tư duy tích cực. Từ đó tơi đã lựa chọn cách học tốt nhất phù hợp
với trẻ để làm giàu khả năng cảm thụ âm nhạc cho trẻ từ đó trẻ có thể hát và biểu
diễn tự tin, hồn nhiên, mạnh dạn. Vì vậy việc học tập và nghiên cứu ra những biện
pháp tốt nhất phù hợp với chương trình chăm sóc giáo dục trẻ là hết sức cần thiết
của người giáo viên mầm non.
* Khảo sát ban đầu:
- Khảo sát thực trạng về giáo viên đối với hoạt động âm nhạc:
Trong năm học 2017- 2018 tổng số giáo viên toàn trường là 44 đồng chí.
Trong đó giáo viên đứng lớp tồn trường là 32 đồng chí. Đội ngũ giáo viên trẻ đều
có trình độ chuẩn, trên chuẩn ln u nghề mến trẻ nhiệt tình, năng động trong
cơng tác.
Trong đó về trình độ: Đại học: 23 đồng chí
Cao đẳng: 6 đồng chí ; Trung cấp: 3 đồng chí
Bắt đầu vào tháng 9 năm 2017 tôi đã tiến hành một cuộc điều tra đầu vào và
thu được kết quả như sau:
- Qua hoạt động dự giờ thăm lớp tơi có tham khảo ý kiến của tồn thể giáo
viên trong trường tơi thấy nhận thức của giáo viên về tổ chức hoạt động âm nhạc
như sau:
- Tổng số giáo viên 5- 6 tuổi được khảo sát là 8 đồng chí.

* Nội dung khảo sát:
- Tầm quan trọng của hoạt động âm nhạc.
+ Rất quan trọng: 5/8 đồng chí =62,5%
+ Ít quan trọng: 3/8 đồng chí =37,5%
+ Mức độ tổ chức hoạt động âm nhạc:
+ Thường xuyên: 5/8 đồng chí =62,5%
7


+ Thỉnh thoảng: 3/8 đồng chí =37,5%
+ Chưa bao giờ: Khơng có
* Đánh giá thực trạng:
- Từ kết quả khảo sát trên cho thấy rằng việc tổ chức các hoạt động âm nhạc
chưa thực sự được chú trọng trong các giờ hoạt động trên lớp. Như vậy việc nâng
cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ trong trường mầm non chưa cao.Trẻ chưa
có kỹ năng trong việc thực hiện hoạt động âm nhạc, trẻ chưa thực sự mạnh dạn, tự
tin .
* Nguyên nhân:
- Giáo viên chưa thực sự được đào tạo chuyên sâu về âm nhạc, chưa chú
trọng đến việc nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ. Các tác phẩm giới
thiệu đến trẻ còn nghèo nàn, đơn điệu và phụ thuộc vào chương trình chung. Giáo
viên chưa chịu khó sưu tầm các bài hát hay, có nội dung giáo dục cao đã đưa vào
dạy trẻ.Trong công tác tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ về
việc tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ chưa thực sự tích cực.
- Phần lớn phụ huynh đã rất quan tâm tới việc cho trẻ tiếp xúc với các hoạt
động âm nhạc. Nhưng vẫn còn một số ít phụ huynh cịn chưa nhận thức đúng mực
về ý nghĩa của các hoạt động âm nhạc đối với con em mình.Vì vậy tơi chưa nhận
được sự ủng hộ của 100% phụ huynh ở lớp.
*. Khảo sát thực trạng của trẻ khi tham gia hoạt động âm nhạc:
Trong năm học 2017- 2018 tôi được BGH nhà trường giao cho chủ nhiệm lớp

5- 6 tuổi phụ trách 37 cháu, do đa phần trẻ là con em nhà nông nên ở độ tuổi này trẻ
vẫn cịn ít ra lớp. Trước tình hình đó tơi khơng quản ngại khó khăn đến từng nhà
làm công tác phổ cập, tuyên truyền tới các bậc phụ huynh về tầm quan trọng của
việc cho trẻ ra lớp đúng độ tuổi. Tìm hiểu hồn cảnh gia đình trẻ để có phương
pháp cho chương trình chăm sóc giáo dục trẻ trong năm học.
- Qua điều tra thực trạng hoạt động âm nhạc đầu năm của trẻ tôi thấy:
Stt

Tổng
8

Đạt

Chưa đạt


Mục tiêu cần đạt
1

2
3
4
5
6

số trẻ

Số
lượng

Tỷ lệ Số
%
lượng

Tỷ lệ
%

28/37

76%

9/37

24%

37

28/37

76%

9/37

24%

37
37

28/37
24/37

76%
65%

9/37
13/37

24%
35%

37

24/37

65%

13/37

35%

37

24/37

65%

13/37

35%

Trẻ cảm nhận và thể hiện thái độ , tình
cảm khi nghe âm thanh gợi cảm, các
bài hát bản nhạc.
37
Nghe và nhận biết các thể loại âm nhạc
khác nhau(Nhạc thiếu nhi, dân ca, nhạc
cổ điển)
Nghe và nhận ra sắc thái: Vui tươi, tình
cảm, thu hút của các bài hát bản nhạc.
Trẻ hát đúng giai điệu, lời ca và thể
hiện sắc thái phù hợp với các bài hát,
bản nhạc
Vận động nhịp nhàng theo giai điệu,
nhịp điệu và thể hiện sắc thái phù hợp
với các bài hát, bản nhạc.
Sử dụng các dụng cụ gõ đệm theo nhp,
tit tu nhanh, chm phi hp
* Đánh giá:

- Da vào khảo sát tôi đã đánh giá được sự tồn tại của thực trạng là: Đa số trẻ
chưa biết sử dụng đồ dùng linh hoạt qua môn âm nhạc, qua mơn học khác cũng như
qua các lễ hội nhìn chung chưa được cao. Một số trẻ sử dụng đồ dùng cịn lóng
ngóng khơng biết sử dụng và kết hợp với lời bài hát như thế nào cho hợp lý, dẫn
đến tình trạng khi cho trẻ thực hành trẻ khơng biết mình sẽ vào nhịp nào của bài hát
dẫn đến tình trạng vận động tự do không đều nhau. Qua đánh giá tơi thấy cịn rất
nhiều những tồn tại mà trẻ chưa thực hiện được. Nhận thức được điều đó tơi càng
thấy trách nhiệm của mình cần phải tìm ra được các giải pháp giúp trẻ sử dụng đồ
dùng nâng cao chất lượng âm nhạc.
* Nguyên nhân dẫn đến thực trạng:
- Phần lớn trẻ trong lớp đều là con em nông thôn chưa được tiếp xúc với

nhiều môi trường âm nhạc nên việc nhận thức và cảm nhận âm nhạc còn hạn chế,
trẻ cịn nhút nhát, rụt rè nên trẻ khơng thực sự tích cực trong hoạt động âm nhạc.

9


- Cùng với sự thiếu quan tâm của các bậc phụ huynh, nhận thức của các bậc
phụ huynh việc tổ chức các hoạt động âm nhạc cho trẻ chưa cao.
Vì vậy tôi mong muốn giúp trẻ phát triển khả năng cảm thụ âm nhạc một cách
thông minh, giúp trẻ mạnh dạn tự tin, linh hoạt sáng tạo trong các hoạt động. Khơi
dậy ở trẻ sự yêu thích âm nhạc và giúp trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt.
* Mặt mạnh, mặt yếu:
+ Do đặc thù của môn âm nhạc là những bài hát, trò chơi với những nội dung
phong phú đầy màu sắc bay bổng, nhân vật trong các tác phẩm rất gần gũi, các con
vật rất sinh động nên trẻ hứng thú và chăm chú lắng nghe.
Nhưng bên cạnh đó do chương trình giáo dục đổi mới nên nhiều bài hát cịn
mới khó hiểu nên rất khó cho người giáo viên trong quá trình chuẩn bị đồ dùng trực
quan để dạy trẻ. Năng khiếu âm nhạc của cô cịn hạn chế cơ nói cịn ngọng, hát cịn
sai nhạc, trẻ còn nhút nhát chưa dám biểu diễn tự tin theo ý của mình.
*Ngun nhân
Do điều kiện kinh phí của nhà trường còn hạn hẹp, đa số trẻ đều là con em
nông thôn nên việc phối hợp với nhà trường để đầu tư mua sắm trang thiết đồ dùng
cho trẻ cịn hạn chế.
- Giáo viên khơng được đào tạo chun về nhạc nên việc giáo viên biết sử
dụng những phương tiện âm nhạc còn hạn chế như các loại đàn trong đó có đàn
organ…
* Các nguyên nhân, các yếu tố tác động:
- Trẻ chưa ra lớp qua các độ tuổi đã tạo ra sự không đồng đều về nhận thức và
kỹ năng, trẻ chưa quen với môi trường học tập ở trường mầm non, nền nếp học
chơi chưa ổn định.

- Cơ chưa có kinh nghiệm tổ chức lồng ghép hoạt động âm nhạc cho trẻ trong
từng thời điểm sinh hoạt ở trường.

10


Âm nhạc có vai trị rất quan trọng trong cuộc sống hàng ngày. Thế nhưng
trong thực tế hiện nay ở lớp mẫu giáo 5 tuổi A4 trẻ hát và biểu diễn mạnh dạn tự
nhiên chưa cao. Trong quá trình giảng dạy, việc tổ chức cho trẻ làm quen với âm
nhạc cịn gặp nhiều khó khăn, bất cập đó là:
+ Trẻ chưa biết thể hiện cảm xúc của mình vào với giai điệu của bài hát.
+ Giáo viên chưa nghiên cứu sâu tài liệu để nâng cao chất lượng chuyên đề.
+ Khả năng đặt câu hỏi gợi mở cho trẻ trả lời chưa cao chưa kích thích được
tính tị mị, ham hiểu biết của trẻ, chưa thu hút được trẻ vào những ca từ trầm bổng
của bài hát.
- Qua quá trình điều tra thực trạng, khảo sát đánh giá trẻ đầu năm, để khắc
phục và giải quyết thực trạng trên tôi đã suy nghĩ và tìm ra một số biện pháp giúp
trẻ nâng cao hơn các kỹ năng âm nhạc.
3. Giải pháp, biện pháp:
3.1. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp:
-Tạo môi trường hoạt động âm nhạc xung quanh trẻ
- Nhằm tìm ra những biện pháp tốt nhất đảm bảo kiến thức, kỹ năng tính vừa
sức cho trẻ. Kế hoạch của giáo viên phù hợp với đặc điểm của trẻ ở lớp mình và
phát huy được tối đa khả năng của trẻ mang lại tâm thế phấn khởi, hứng thú cho trẻ
khi tham gia học tập, đưa trẻ vào hoạt động âm nhạc nghệ thuật.
- Nhằm giúp trẻ có được một số kỹ năng hát và biểu diễn mạnh dạn hồn nhiên.
Trẻ có được sự tưởng tượng phong phú học được những điều hay lẽ phải, yêu thích
các tác phẩm âm nhạc.
- Giáo viên có nhận thức đúng đắn về vai trò của việc tổ chức các hoạt động
giáo dục âm nhạc cho trẻ cho trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi, từ đó có ý thức tự học, bồi

dưỡng rèn luyện khả năng âm nhạc của bản thân.
- Đổi mới, sáng tạo khi thực hiện các hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ, phát
triển tính tích cực của trẻ, giúp trẻ cảm nhận và thể hiện cảm xúc trước vẻ đẹp của
những tác phẩm nghệ thuật.
11


- Phát triển kỹ năng hoạt động âm nhạc như học hát, nghe hát, vận động theo
nhạc.
- Trẻ thể hiện sự sáng tạo khi tham gia các hoạt động nghệ thuật âm nhạc.
- Bổ sung thêm đồ dùng, phương tiện giáo dục âm nhạc, tạo môi trường
phong phú giúp trẻ hứng thú khi tham gia hoạt động.
3.2. Nội dung cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp.
Giáo viên không nhất thiết phải có biệt tài gì trong việc múa hát mới thành
công trong việc dạy hát, vận động, dạy trẻ nghe hát và chơi trị chơi âm nhạc trẻ.
Bởi vì đức tính quan trọng nhất của một cơ giáo là có một thái độ tích cực, cơng
nhận và trân trọng các biểu hiện của trẻ. Mỗi trẻ cần có một mơi trường mang
thơng điệp: “Ở đây con làm gì cũng được, các sáng tạo của con thật tuyệt vời vì
con đã tự nghĩ ra”. Giáo viên phải biết động viên, khen ngợi trẻ kịp thời, có thể
thổi vào trẻ bầu khơng khí tin tưởng bằng những hành động trải nghiệm, sáng tạo
và tình huống có vấn đề. Khi trẻ nhận ra rằng cô giáo tôn trọng và hoan nghênh các
biểu hiện cá nhân của chính mình thì trẻ sẽ tự tin, mạnh dạn hơn. Khi có được sự tự
tin, trẻ tự thấy hài lòng và hãnh diện với suy nghĩ “Mình đã làm được điều gì đó
một mình”. Đồng thời giúp trẻ say sưa, thích thú hơn trong nhiều giờ hoạt động
khác.
Dựa vào tình hình thực tế ở từng địa phương, ở từng lớp giáo viên tự xây dựng
kế hoạch cho lớp của mình. Vì vậy trước khi bắt đầu bất cứ hoạt động âm nhạc nào
với một nhóm trẻ, giáo viên nên vạch sẵn một loạt các hoạt động giúp cân bằng
giữa yên tĩnh và ồn ào, giữa năng động với nghỉ ngơi. Một giáo viên có kinh
nghiệm sẽ nhanh chóng nhận ra trạng thái của nhóm và có sẵn có trong tay đầy đủ

các nội dung, hình thức lựa chọn phù hợp hơn. Để thực hiện đề tài này tôi xin đưa
ra một số biện pháp sau:
3.2.1. Biện pháp 1: Tự học bồi dưỡng nâng cao việc tổ chức hoạt động âm
nhạc và năng khiếu âm nhạc trong trường mầm non:

12


- Qua việc tự học bồi dưỡng nâng cao việc tổ chức hoạt động âm nhạc và năng
khiếu âm nhạc, tơi sẽ có nhiều kiến thức và kỹ năng trong việc tổ chức các hoạt
động âm nhạc cho trẻ .Và qua đó tơi sẽ truyền tải tới trẻ kiến thức âm nhạc có tính
chính xác cao hơn như việc dạy trẻ hát đúng nhạc, đúng giai điệu của bài hát …
- Tận dụng đặc điểm của trẻ mẫu giáo đó là tính bắt chước người lớn và tận
dụng năng khiếu sẵn có của mình mà từ đó tơi lơi cuốn, kích thích được trẻ tham
gia hoạt động âm nhạc và tham gia tích cực sơi nổi.
- Tích cực trong việc tìm tịi học hỏi kỹ năng âm nhạc qua việc xem băng đĩa,
ti vi, nghe đài… thấy có động tác nào đẹp tơi học theo và làm theo. Có bài hát hay
phù hợp với chương trình mầm non tơi ghi chép lại để hướng dẫn thêm cho trẻ.
- Trước khi dạy hát hoặc hát cho trẻ nghe, tôi tập đi tập lại nhiều lần, hát cho
thuộc lời, đúng giai điệu. Tơi cịn tập hát, đánh đàn, cho trẻ nghe.
- Tích cực làm việc trực tiếp với nhóm, cá nhân để giúp trẻ thể hiện tốt hoạt
động âm nhạc. Trẻ hoạt động không bị áp đặt để trẻ phát huy được năng lực bản
thân, được trao đổi, nhận xét để trở nên năng động hơn.
- Vào những buổi sinh hoạt văn nghệ cuối ngày, cuối tuần, sinh hoạt văn nghệ
cuối chủ điểm. Tôi luôn cùng trẻ thể hiện năng khiếu, giọng hát của mình cho trẻ
nghe, khơng những thế tơi cịn khuyến khích trẻ tham gia cùng với tơi như múa
cùng cô, hoặc cô hát trẻ sử dụng dụng cụ âm nhạc phụ họa theo…
- Để thực hiện tốt việc tự học bồi dưỡng nâng cao việc tổ chức hoạt động âm
nhạc và năng khiếu âm nhạc trong trường Mầm non, giáo viên phải chịu khó sưu
tầm, tìm tịi , học hỏi những bài hát hay những động tác múa đẹp để có thể tổ chức

tốt các hoạt động âm nhạc cho trẻ.
- Có đầy đủ những trang thiết bị phục vụ cho việc tự học, bồi dưỡng của giáo
viên như: Hệ thống ti vi, đầu đĩa, đàn nhạc và mạng cơng nghệ thơng tin để qua đó
giáo viên có thể sưu tầm, tự học bồi dưỡng để nâng cao việc tổ chức hoạt động âm
nhạc cho trẻ.

13


3.2.2. Biện pháp 2: Giáo dục âm nhạc trong các hoạt động hằng ngày của
trẻ ở trường Mầm non.
- Giờ đón trẻ :
Trong trường mầm non trẻ được tham gia khám phá nhiều chủ đề khác nhau
nên các ca khúc của các chủ đề cũng khác nhau, khi sắp kết thúc một chủ đề đang
học vào tuần cuối của chủ đề đó, tơi chọn những ca khúc của chủ đề mới để khi trẻ
bước vào khám phá chủ đề mới trẻ đã có một vấn kiến thức âm nhạc nhất định.
Chính vì vậy tơi đã tham mưu với Ban giám hiệu nhà trường sử dụng hệ thống
truyền thanh của nhà trường để mở những bài hát của trẻ mầm non vào mỗi buổi
sáng. Nhưng để tổ chức hoạt động này khơng nhàm chán đối với trẻ thì việc lựa
chọn những ca khúc phù hợp với chủ đề, ngày hội, ngày lễ khơng phải là việc dễ
dàng.
Giờ đón trẻ là lúc cần tạo khơng khí vui vẻ, lơi cuốn trẻ đến trường, vì các con
chưa tự giác. Giai đoạn này trẻ tạm thời bứt ra những tình cảm âu yếm mà bố mẹ
dành cho để đến trường, lúc này âm nhạc góp phần tác động rất lớn. Bởi vậy tơi đã
suy nghĩ, đưa ra một số bài hát rất lôi cuốn trẻ như ca khúc “Em đi mẫu giáo” sáng
tác Dương Minh Viên bởi vì bài hát có nhịp điệu vừa phải, sắc thái vui vẻ trong lời
ca :
“ Nắng vừa lên em đi mẫu giáo... ..mừng vui đón em vào trường...”
Rồi những bài: “Cháu đi mẫu giáo” của Phạm Thanh Hưng, bài “Trường
chúng cháu là trường Mầm non”của Phạm Tuyên. Hòa với khung cảnh thiên nhiên

niềm phấn chấn đến trường của trẻ qua bài hát: “Con chim hót trên cành cây”. Rồi
một ngày mới lại bắt đầu sôi động với âm thanh và màu sắc thiên nhiên qua bài
“Vui đến trường” của Hồ Bắc.Thông qua những ca khúc này trẻ yêu thích đến lớp
cũng như giúp trẻ tăng khả năng cảm thụ âm nhạc ở trẻ.
Ngoài ra, để tạo cho trẻ nề nếp trước khi vào lớp phải lễ phép, tự tin qua bài
“Lời chào buổi sáng” của Nguyễn Thị Nhung nhắc nhở cháu phải chào bố mẹ...
Cho trẻ nghe những bài trẻ có thể hát theo được như ở trên. Ngoài tác động âm
14


nhạc còn giúp trẻ làm quen, củng cố các bài trong chương trình trẻ phải học hát.
Cịn có nhiều bài hát không cần trẻ phải hát được cũng tạo không khí vui vẻ khi đến
trường: “Đi học” của Bùi Đình Thảo, “Bài ca đi học” của Phan Trần Bảng không
chỉ giúp trẻ làm quen, nhận biết cuộc sống xung quanh mà cịn chăm từng bữa ăn
giấc ngủ: “Cơ và mẹ” của nhạc sĩ Phạm Tuyên, “Ngày đầu tiên đi học” của
Nguyễn Ngọc Thiện.
- Ngồi giờ âm nhạc, cịn tổ chức cho trẻ hoạt động âm nhạc ở mọi lúc mọi
nơi như:
Trong hoạt động ngủ tôi sử dụng những ca khúc hát ru nhẹ nhàng, sâu lắng,
trong hoạt động ăn, hoạt động ngày hội ngày lễ…Có sự tham gia của giáo dục âm
nhạc sẽ làm cho tiết học trở nên phong phú hơn.
3.2.3. Biện pháp 3: Giáo dục âm nhạc trong các hoạt động học:
Âm nhạc tạo cho trẻ sự phấn khởi, hứng thú hơn khi tham gia vào mọi hoạt
động. Chính vì vậy khi tổ chức một hoạt động nào đó giáo viên sử dụng âm nhạc
để ổn định tổ chức, giới thiệu bài hoặc thay đổi hình thái tiết học.Thơng qua đó mà
khả năng diễn xuất, kỹ năng hoạt động âm nhạc của trẻ được củng cố phát triển.
Chính vì vậy khi tổ chức các hoạt động học tùy vào từng môn học, chủ đề mà tôi
lựa chọn những bài hát cho phù hợp.
Ví dụ:
+ Trong giờ học: Làm quen chữ cái:

Trong giờ làm quen với chữ cái yêu cầu cháu nhận mặt chữ bằng nhiều biện
pháp khác nhau thì song song với việc nhận biết chữ cái, âm nhạc nghe trong giờ
học cũng góp phần giúp trẻ nhận biết thêm như : ơn nhóm chữ cái o, ơ,ơ ; a, ă, â
qua bài hát “Sói và gà cánh tiên” sáng tác của Trần Ngọc. Mặc dù phần nội dung
này không đi sâu vào cấu trúc giờ dạy nhưng khi trẻ thuộc bài hát thì trẻ nhớ được
chữ và phân biệt được sự giống và khác nhau giữa các chữ cái đó.
+ Trong giờ: Làm quen văn học :

15


- Trong giờ làm quen với tác phẩm văn học giáo viên dạy trẻ cảm thụ bài thơ,
câu chuyện thông qua việc đọc diễn cảm, hiểu nội dung... để truyền đạt tới trẻ
những vẻ đẹp của tiếng nói dân tộc, sản phẩm trí tuệ và tình cảm của bao thế hệ
người Việt Nam nối tiếp nhau.
- Thông qua việc dạy bài thơ :“Hạt gạo làng ta” của Trần Đăng Khoa, sau khi
trẻ đọc thơ xong cô kết hợp cho trẻ nghe bài hát: “Hạt gạo làng ta” do Trần Viết
Bính phổ nhạc. Và chính giai điệu trữ tình của bài hát giúp cho ý thơ trong bài thơ
được nâng cao, tiết học thêm sinh động, phong phú và trẻ rất chú ý.
- Có nhiều bài thơ có cùng chủ đề với bài hát, tuy là lời thơ khơng hồn tồn
trùng với lời bài hát nhưng mang ý nghĩa mở rộng nhận thức cho trẻ trong tiết học
đó như :
Trẻ đọc bài thơ “Bó hoa tặng cơ” của Ngơ Qn Miện
- Cơ có thể cho trẻ hát và vận động theo bài hát: “Bơng hoa mừng cơ”.(Trần
Thị Dun)
- Sau đó trị chuyện về nội dung bài hát:
- Các bạn nhỏ đi đâu?
- Các bạn nhỏ hái hoa tặng ai?
- Ngày lễ nào mà các bạn mang hoa đi tặng cô giáo nhỉ?
- Các bạn có u q cơ giáo của mình khơng?

- Các con có u q cơ giáo của mình khơng?
- Các con sẽ làm gì để cơ giáo vui lòng?
Sau khi đọc thơ kết hợp hát bài: “ Quà 8/3” (Trương Quang Lục) giúp trẻ cảm
thụ và hiểu thêm nội dung bài thơ. Đồng thời thể hiện tình cảm của trẻ thơng qua
tiết học đó.
Khi cho trẻ đọc bài thơ “Bác Hồ của em” kết hợp nghe hát bài “Nhớ ơn Bác”
của Phan Huỳnh Điểu; Thơ “Chú bộ đội hành quân trong mưa” kết hợp nghe hát
bài “Màu áo chú bộ đội” của Nguyễn Văn Tý.

16


Ngồi ra cịn chọn những bài hát có đề tài như bài thơ: “Chim chích bơng”
của Nguyễn Viết Bính, “Mẹ và cô” của Trần Quốc Tuấn...
Đây là một kinh nghiệm làm cho các tiết thơ, truyện sinh động, hấp dẫn đồng
thời giúp trẻ cảm thụ nội dung của bài thơ, câu chuyện đó qua bài hát đó chứ khơng
phải là một nội dung lồng ghép để chuyển tiếp cho hay. Ngoài ra một số bài đồng
dao, thơ, truyện trong chương trình cũng được nhiều nhạc sĩ sáng tác thành nhạc và
cũng từng được xoay chuyển hát như:“Gánh gánh gồng gồng”, “Chi chi chành
chành” ,”Rềnh rềnh ràng ràng”, giúp trẻ tiếp thu nhanh, mau thuộc và gây hứng
thú trong quá trình học của cháu.
+ Trong giờ: Khám phá khoa học:
Để giúp trẻ hiểu đúng đắn về những đề tài của giờ hoạt động chung làm quen
khám phá khoa học thông qua việc trị chuyện, đàm thoại, quan sát, trị chơi...thì
việc kết hợp sử dụng âm nhạc trong giờ học góp phần tạo cho trẻ có cảm xúc với
các đối tượng như bài “Giới thiệu một số loài hoa” yêu cầu là trẻ phân biệt được
một số loại hoa, so sánh, nhận xét sự giống và khác nhau...biết thưởng thức vẻ đẹp,
mùi thơm, u q, bảo vệ...Sau đó ta cho trẻ nghe bài “Hoa trong vườn” hoặc có
thể cho cháu nghe bài “Ra vườn hoa” của Văn Tấn.
Khi dạy đến nhánh “Ngày thành lập quân đội nhân dân Việt Nam 22/12” cô

cho trẻ nghe bài “Cháu thương chú bộ đội”, “Làm chú bộ đội”, “Gác trăng” của
Nguyễn Trí Tân...Nhằm giúp trẻ hiểu được trong đêm trung thu đó các chú bộ đội
phải đứng canh gác để giữ cho Tổ quốc thân yêu được thanh bình để các em thiếu
nhi được “Rước đèn trong đêm trăng”.Và còn nhiều chủ đề khác cũng vậy, ở đây
chúng ta không nên dừng lại ở phần nghe để chuyển tiếp mà nghe hát để nắm thêm
nội dung thơng qua đề tài dạy đó.
+ Trong giờ tạo hình:
Giáo dục âm nhạc trong giờ tạo hình ngồi việc trẻ thực hành, cô mở máy cho
trẻ nghe nhiều bài hát có nội dung tương đối phù hợp với đề tài đó, thì ở đây ngồi
nội dung trên bản thân đã tổ chức nhiều tiết thao giảng ở trường với nội dung là cho
17


trẻ nghe bài hát có nội dung phù hợp với đề tài và dạy vào phần hướng dẫn, đàm
thoại trước khi trẻ thực hành. Sau đó từ nội dung bài hát giáo viên kết hợp đàm
thoại .
- Ví dụ như : Xé dán: “ Đàn gà con” cô cho trẻ hát bài: “Đàn gà trong sân”
của tác giả Nguyễn Văn Hiên.
- Cô đàm thoại với trẻ về nội dung bài hát :
+ Bài hát các con vừa hát nhắc tới con vật gì?
+ Con gà con có màu sắc như thế nào?
+ Đàn gà con đi theo mẹ kiếm mồi như thế nào?
Qua hệ thống câu hỏi đàm thoại của cơ trẻ có thêm hình tượng về đàn gà con
như thế nào và qua trí tưởng tượng của trẻ, trẻ có thể tạo ra sản phẩm của mình đẹp
hơn, sinh động hơn.
Ví dụ:
- Trẻ vẽ đề tài:
+ “Mưa” Cơ cho trẻ nghe nhạc kết hợp bài: “Mưa bóng mây”( Tơ Đông Hải)
+ Vẽ “ đàn cá bơi” cho trẻ nghe nhạc kết hợp “Cá vàng bơi” sáng tác của Hà
Hải.

+ Vẽ “cô giáo em” Nghe nhạc kết hợp hát bài “Cô giáo em” của Trần Kiết
Tường.
+Trong giờ: Làm quen với toán: Trước khi vào bài cho cho trẻ nghe giai điệu
bài hát:“ Bé đi thăm quan” Sau đó cho trẻ đi thăm quan, trị chuyện về mơ hình để
củng cố nội dung đã học. Sau đó cơ có thể sử dụng nhạc cổ vũ trong phần trị chơi
luyện tập.Qua đó trẻ sẽ hứng thú tham gia vào bài học một cách nhẹ nhàng, giảm
bớt căng thẳng trong giờ toán với đặc thù là khơ khan và trìu tượng.
+ Trong giờ: Thể dục:
Khi cho trẻ khởi động cô cho trẻ tập theo nhạc bài: “Đồn tàu nhỏ xíu” của tác
giả Mộng Lân kết hợp với đi các kiểu chân; sau đó cô lựa chọn các bài hát theo

18


nhịp 2/4 cho trẻ tập phù hợp với động tác của bài. Chính điều đó giúp trẻ tập trung
và hào hứng hơn trong khi tập.
3.2.4. Biện pháp 4: Trò chơi với dụng cụ âm nhạc:
Đối với trẻ thơ, được hoạt động với âm nhạc thơng qua các trị chơi là một
biện pháp hữu hiệu nhất. Trò chơi đã trở thành phương tiện để đem đến cho trẻ các
yếu tố diễn tả của nghệ thuật sinh động, nó có tác dụng mạnh mẽ nhưng lại đến với
trẻ một cách nhẹ nhàng, thoải mái. Hiện nay, trò chơi âm nhạc được coi là một
trong các hình thức vận động theo nhạc của chương trình giáo dục âm nhạc Mầm
non. Nó có vai trò quan trọng giúp trẻ luyện tai nghe nhạc, củng cố ca hát, tạo cảm
giác nhịp điệu, phát triển năng khiếu âm nhạc. Các yếu tố đó góp phần làm cho trẻ
cảm thụ âm nhạc.
Mỗi loại trị chơi đều có ý nghĩa giúp trẻ phát triển trí tuệ, tạo cho trẻ có
những phản xạ nhanh nhạy, có tác dụng trong việc củng cố và tiếp thu những nội
dung giáo dục. Đặc biệt trò chơi âm nhạc còn rèn luyện cho trẻ có kĩ năng thơng
qua tai nghe âm nhạc.
Chính vì vậy bản thân đã tìm tịi, sáng tác, cải biên một số trò chơi nhằm làm

tăng thêm sự phong phú âm nhạc cho trẻ.
+ Trò chơi “Nghe thấu hát tài” :
Mục đích:Trị chơi giúp trẻ nhanh nhẹn, linh hoạt, truyền tin cho bạn đúng
Chuẩn bị : Một số câu hát trong các bài hát trong chương trình mà trẻ đã
thuộc.
Cách chơi: Thành viên thứ nhất của hai đội ra ngoài lớp, cơ nói thầm vào tai
từng trẻ đại diện của hai đội một câu hát giống nhau. Sau đó hai trẻ có trách nhiệm
chạy về đội của mình và nói lại câu hát đó cho bạn thứ hai, bạn thứ hai nói thầm
vào tai cho bạn thứ ba...Và cứ thế tiếp tục cho đến trẻ cuối cùng của đội, trẻ cuối
cùng lên hát lại câu hát đó. Nếu đội nào hát đúng và nhanh hơn thì thắng cuộc.
Ví dụ: Cơ nói thầm vào tai trẻ đại diện hai đội câu hát: “Cháu yêu chú công
nhân” “lớn lên cháu lái máy cày”. Hai trẻ đại diện chạy về nói thầm vào tai cho
19


bạn thứ hai của đội mình...Và cứ thế cho đến bạn cuối cùng của đội lên hát lại đúng
lời của câu hát trên và nhanh trước đội kia là thắng cuộc.
+ Trò chơi: “Tai ai tinh”
Trò chơi tạo cho trẻ sự tập trung chú ý lắng nghe các âm thanh của các nhạc
cụ khác nhau và trẻ hứng thú được khám phá, trải nghiệm các nhạc cụ âm nhạc.
Chuẩn bị : Một số nhạc cụ âm nhạc như sau :
Đàn organ bằng đồ chơi điện tử, kèn nhựa, kèn bằng vỏ ốc, phách gõ bằng tre,
bằng vỏ nghêu, dàn gõ bằng tre, trống gõ bằng lon, bằng quả bầu khô...
Cách chơi : Trẻ nghe và phân biệt âm thanh của các nhạc cụ. Cô giới thiệu cho
trẻ biết từng loại nhạc cụ và âm thanh của các loại nhạc cụ đó như:
+ Cơ đàn organ và nói cho trẻ biết đó là tiếng đàn organ.
+ Cơ thổi kèn bằng nhựa và cho trẻ biết đó là tiếng kèn bằng nhựa.
+ Cơ gõ phách bằng tre và cho trẻ biết đó là tiếng gõ bằng phách tre...
Sau khi giới thiệu hết các loại nhạc cụ, cô lần lượt đánh đàn, gõ các loại nhạc
cụ cho trẻ vừa nghe, vừa xem và cơ hỏi trẻ tiếng nhạc cụ gì? Khi trẻ đã quen, cơ

cho trẻ ngồi khơng nhìn thấy nhạc cụ, sau đó cơ đánh đàn, gõ, thổi các loại nhạc cụ
và hỏi xem trẻ nhận biết được âm thanh của loại nhạc cụ nào. Sau đó cho trẻ chia
làm 2 đội và thi đua, nếu đội nào đoán sai phải hát một bài theo yêu cầu của đội
đoán đúng. Nếu đoán đúng sẽ được khám phá, trải nghiệm với nhạc cụ đó.
+ Trị chơi: “Giai điệu thân quen”
Trị chơi này giúp trẻ củng cố kiến thức về tên bài hát và củng cố lại giai điệu
bài hát đã học, đồng thời tạo cho trẻ sự tập trung chú ý lắng nghe và nhanh nhẹn,
linh hoạt, trả lời rõ ràng, chính xác tên bài hát.
Chuẩn bị: Băng nhạc có các bài hát trong chương trình mà trẻ đã được học,
casset.
Cách chơi: Cơ mở băng casset cho trẻ nghe giai điệu bài hát, hai đội rung
chng giành quyền trả lời bằng cách nói rõ tên bài hát vừa nghe, nếu đúng mỗi trẻ
trong đội được tặng một bông hoa, nếu sai quyền trả lời thuộc về đội bạn.
20


Ví dụ: Cho trẻ nghe giai điệu : “ Mùa xn nay em đã lớn, biết đi thăm ơng
bà...” thì trẻ phải nói được đó là bài hát “Sắp đến tết rồi”.
+ Trị chơi : “Ơ cửa bí mật”
Trị chơi giúp trẻ được ôn luyện các bài hát, tạo cho trẻ mạnh dạn lên biểu diễn
và mong muốn được khám phá những bí mật bên trong những ơ cửa .
Chuẩn bị: Các loại đồ dùng, đồ chơi phù hợp theo từng chủ điểm ở phía sau
những ơ cửa, thùng các- tông sơn màu để làm ô cửa và một số đồng tiền vàng để
tặng cho trẻ.
Cách chơi : Chia trẻ làm hai đội, hai đội trưởng lên oẳn tù tì để tìm ra đội nào
chơi trước. Có từ 4- 6 ô cửa được đánh dấu theo thứ tự từ 1 đến 6, đội nào chơi
trước sẽ chọn bất kỳ một ô cửa, nếu ô cửa được mở ra, bên trong ơ cửa có đồ dùng
đồ chơi gì thì đội đó phải hát một bài nói về hình ảnh đó.
Ví dụ: Mở ơ cửa số 3 có con mèo thì hát một bài hát nói về con mèo như: “Ai
cũng yêu chú mèo” hay “Thương con mèo”...

Nếu mở ô cửa nào mà hát được bài hát có nội dung đúng với hình ảnh trong ơ
cửa đó thì đội đó được tặng một đồng tiền vàng. Tiếp tục đội kia chọn ô cửa. Nếu
đội nào chọn ô cửa mà không hát được bài hát có nội dung như hình ảnh trong ơ
cửa thì quyền hát thuộc về đội bạn.
Một thủ thuật thơng dụng là cho chơi các trò chơi hay hát đồng ca để tập trung
sự chú ý của trẻ, rồi sau đó chuyển nhanh sang hoạt động khác. Tùy theo độ tuổi và
số trẻ trong nhóm, giáo viên thường lựa chọn một hoạt động nào đó để duy trì cân
đối giữa vận động “Động và tĩnh”. Khi kết thúc một hoạt động nên làm cho nhóm
trẻ lắng dịu xuống bằng giai điệu hay bài tập thư giãn. Giáo viên sẽ đạt kết quả cao
nhất khi họ tạo sự chuyển tiếp ngọt ngào, uyển chuyển giữa các hoạt động. Nếu
giáo viên dừng lại đột ngột, đứt quãng khi chuyển sang hoạt động kế tiếp sẽ làm
cho trẻ mất tập trung, dễ xảy ra lộn xộn. Khi trẻ có nhiều kinh nghiệm âm nhạc, vận
động và tự tin hơn, giáo viên có thể bổ sung các vật dụng như: mũ hay trang phục
và yêu cầu trẻ sáng tạo vận động cho phù hợp với trang phục đó. Các lời nhận xét
21


cụ thể, khích lệ thích hợp sẽ tạo cho trẻ sáng tạo tích cực. Tránh các lời nhận xét
chung chung như tốt, hay, dở, đúng, sai.
3.2.5 Biện pháp 5: Tổ chức hoạt động âm nhạc trong hoạt động góc :
Trong một giờ hoạt động chung trẻ không thể hát thuộc và vận động thành
thạo bài hát. Vì ở lứa tuổi này trẻ rất dễ nhớ mà lại mau quên. Cần cho trẻ làm quen
với âm nhạc ở mọi lúc, mọi nơi đặc biệt là giờ hoạt động góc. Giờ hoạt động góc
tơi thấy trẻ chơi rất hồn nhiên, mạnh dạn, thích thể hiện lại những bài đã học và
thích phản ánh lại những việc làm, cử chỉ của người lớn.
Theo chương trình giáo dục Mầm non mới hiện nay, hoạt động góc đi đơi với
hoạt động học có chủ đích. Ở hoạt động học có chủ đích, mỗi tuần chỉ có một giờ
hoạt động âm nhạc, vì vậy việc hướng dẫn trẻ hoạt động theo nhạc thông qua các
giờ hoạt động khác cũng là biện pháp rất cần thiết. Phương pháp này nhằm phát
triển ở trẻ cảm giác nhịp điệu về âm nhạc, qua đó giúp trẻ thể hiện nhịp điệu âm

nhạc bằng chính hoạt động của mình. Trẻ có thể cảm nhận và tự vận động theo ý
thích của mình một cách tự nhiên, ngộ nghĩnh, đáng u.
-Tơi hướng dẫn khuyến khích trẻ vận động dưới nhiều hình thức:
+ Hát kết hợp vỗ tay đệm theo bài hát.
+ Hát kết hợp nhún nhảy, lắc lư, giậm chân...
+ Hát kết hợp một số động tác đơn giản như vẫy cánh tay, cuộn cổ tay, nhún,
đi, chạy...
+ Hát kết hợp minh họa theo lời ca.
- Để thực hiện có hiệu quả các hình thức trên, tơi hướng dẫn thực hiện bằng
cách:
+ Bắt nhịp cho trẻ hát và cho trẻ vỗ tay cùng cô ( cô vỗ tay chậm, nhịp
nhàng để trẻ vỗ theo)
+ Bắt nhịp cho trẻ hát hoặc bật băng casset, cô và trẻ cùng nhún nhảy hoặc
lắc lư theo bài hát.

22


+ Những bài hát nào có thể múa minh họa, cô cho trẻ vừa hát theo băng nhạc
vừa làm động tác minh họa cùng cô.
Việc cho trẻ vận động theo nhạc ở hoạt động góc chủ yếu giúp trẻ biết
hưởng ứng cảm xúc bằng chính những phản ứng của cơ thể sao cho phù hợp với
nhịp điệu âm nhạc, không nhất thiết yêu cầu trẻ phải vận động giống như cô.
3.2.6 Biện pháp 6: Giáo dục âm nhạc thông qua khen ngợi - khuyến
khích động viên trẻ:
Giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật có tác dụng giáo dục thẩm mỹ, tạo
ra đời sống văn hóa lành mạnh, góp phần phát triển trí tuệ và thể chất cho trẻ. Giáo
dục âm nhạc được thực hiện với mục đích nâng cao khả năng thực hành, giúp trẻ
cảm thụ nghệ thuật thơng qua các tác phẩm âm nhạc
- Ví dụ: Qua bài dạy hát: “ Gà trống, mèo con và cún con”

- Cô hướng dẫn trẻ hát và vận động cả lớp, từng tổ luân phiên, nhóm vận động
có kết hợp với nhạc cụ. Đôi khi trẻ làm không tốt cô cũng khơng nên chê trách trẻ
mà nên động viên khích lệ trẻ ngay thì trẻ sẽ thêm tự tin, đỡ xấu hổ và làm tốt hơn.
- Ở độ tuổi này trẻ rất thích được cơ khen hơn là bị chê. Vì vậy mà giáo viên
phải xử lý tế nhị, khéo léo, có lời khen đúng lúc, đúng chỗ, khơng phải trẻ làm sai
mà vẫn khen như vậy sẽ hình thành một thói quen xấu cho trẻ, cơ phải nói cho trẻ
biết lỗi sai để cho trẻ sửa chữa.
- Khi trẻ làm tốt thì cơ động viên trẻ kịp thời để trẻ có hứng thú học tốt hơn
nữa.
- Có rất nhiều cách để biểu dương trẻ trong giờ học, trong các hoạt động khác
nhất là sinh hoạt nêu gương cuối ngày, cuối tuần. Cuối ngày, cuối tuần luôn háo
hức không biết là mình có được cờ đỏ, phiếu bé ngoan khơng. Vì vậy qua giờ nêu
gương cơ có thể động viên khích lệ trẻ rất nhiều.
3.2.7 Biện pháp 7: Thực hiện tốt công tác tuyên truyền tới các bậc phụ
huynh

23


- Bên cạnh đó hằng ngày tơi trao đổi và tuyên truyền tới các bậc phụ huynh
trong giờ đón trả trẻ, để phụ huynh thấy được chương trình học hằng ngày theo
từng chủ điểm trong tháng. Từ đó phối kết hợp với giáo viên rèn luyện thêm cho
trẻ.
- Ngoài ra tuyên truyền cho các ban ngành, đoàn thể qua các cuộc thi: “ Tiếng
hát họa mi vàng”; “ Bé làm ca sĩ”...qua các lễ hội như: Khai giảng, Tết trung thu,
ngày nhà giáo Việt Nam...cho họ thấy đến trường Mầm non trẻ được học tập, rèn
luyện mọi lĩnh vực.Vì vậy, các bậc phụ huynh rất yên tâm gửi con vào học .
3.3. Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp:
- Được sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường, sự chỉ đạo sát hợp của
hiệu phó chỉ đạo chuyên môn cũng như các đồng nghiệp trong tổ cùng xem xét

kiểm tra kỹ lưỡng kế hoạch cho giáo viên trước khi thực hiện điều đó mang lại hiệu
quả cao khi tổ chức thực hiện trên trẻ.
- Với các giải pháp rất phù hợp với thực tế của người giáo viên đứng lớp. Khi
trẻ thực hiện các giải pháp tôi thấy rất thuận lợi cho bản thân cũng như cho trẻ của
mình vì nó gắn liền với thực trạng của trẻ, trẻ của cô, khả năng của bản thân giáo
viên cũng như khả năng của trẻ trong độ tuổi 5- 6 tuổi.
- Tuy nhiên bên cạnh đó tơi cũng gặp khơng ít khó khăn bởi vì đặc điểm tâm
sinh lý của trẻ, khả năng tập trung của trẻ chỉ trong một thời gian nhất định, trẻ
khơng thích gị bó, khn phép mà chỉ thích hoạt động tự do. Xong nắm bắt được
đặc điểm tâm sinh lý của trẻ trong quá trình thực hiện các giải pháp tôi luôn tạo
hứng thú cho trẻ bằng cách tổ chức các hoạt động dưới hình thức chơi, thi.
- Bên cạnh đó để thực hiện tốt việc tự học bồi dưỡng nâng cao việc tổ chức
hoạt động âm nhạc và năng khiếu âm nhạc trong trường Mầm non, giáo viên phải
chịu khó sưu tầm, tìm tịi, học hỏi những bài hát hay những động tác múa đẹp để có
thể tổ chức tốt các hoạt động âm nhạc cho trẻ.

24


- Thường xuyên sưu tầm nghiên cứu tài liệu tham khảo về: Bồi dưỡng thường
xuyên, chương trình giáo dục mầm non, tài liệu hướng dẫn thực hiện chương trình
chăm sóc giáo dục mầm non 5- 6 tuổi.
- Tài liệu kế hoạch chủ đề, kế hoạch giáo dục hằng ngày.
- Tạo môi trường cho trẻ tham gia hoạt động âm nhạc như góc nghệ thuật, tổ
chức thường xuyên các ngày hội ngày lễ.
- Tổ chức hội thi văn nghệ của khối, lớp, trường nhân các ngày lễ lớn trong
năm.
- Trang bị đầy đủ đồ dùng, đồ chơi, phương tiện phục vụ cho việc giáo dục âm
nhạc.
- Đầu tư kinh phí mua sắm bổ sung đồ dùng dụng cụ âm nhạc, phương tiện

âm nhạc..
3.4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề
nghiên cứu
- Qua một năm tiến hành và sửa đổi theo nhiều cách khác nhau để tìm ra
hướng tốt nhất giúp trẻ rèn kỹ năng âm nhạc.
Với tiêu chí: “Nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 5- 6 tuổi” thông
qua môn âm nhạc. Để trẻ có thể hát đúng nhạc và biểu diễn mạnh dạn, hồn nhiên
tôi đã mạnh dạn nghiên cứu và thực nghiệm trên trẻ những giải pháp đã nêu ở trên
trong năm học. Và kết quả thu được qua cỏc gii phỏp nh sau:
* Kết quả của giáo viên:
- Có nhận thức đúng đắn về việc tổ chức các hoạt động âm nhạc cho trẻ là vô
cùng cần thiết.
- Đã vận dụng linh hoạt có sáng tạo, sử dụng linh hoạt các phương pháp, biện
pháp thu thập vào việc tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ.
- Đã xây dựng được môi trường âm nhạc phong phú, đa dạng cho trẻ phù hợp
với nội dung của từng chủ đề gần gũi với trẻ.
- Tổ chức và tham gia nhiều tiết mục văn nghệ vào các ngày hội ngày lễ.
25