Sáng kiến kinh nghiệm một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân môn lịch sử lớp 4 5

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.65 MB, 29 trang )

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

MỤC LỤC
Tên nội dung

Trang

I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
3. Đối tượng nghiên cứu
4. Phạm vi nghiên cứu
5. Phương pháp nghiên cứu
II. PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận
2. Thực trạng
a, Thuận lợi, khó khăn
b, Thành cơng, hạn chế
c, Mặt mạnh, mặt yếu
d, Các nguyên nhân, các yếu tố tác động
e, Phân tích đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra
3. Giải pháp, biện pháp
3.1 Mục tiêu của giải pháp, biện pháp.
3.2 Nội dung, điều kiện và cách thực hiện biện pháp, giải pháp
3.2.1 Phân định dạng bài và các nhóm kênh hình trong sách giáo
khoa đối với phân mơn Lịch sử lớp 4,5

3
4
4
4

4

sa

sa ng
sa ng ki
sa ng ki en
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em

6
7
7
8
8

3.2.2. Hướng dẫn học sinh khai thác kênh hình sách giáo khoa theo
quy trình
3.2.3 Cung cấp một số tư liệu, kênh hình ngồi sách giáo khoa
3.3 Điều kiện để thực hiện các biện pháp, giải pháp
3.4 Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
3.5 Kết quả khảo nghiệm.
4. Kết quả
III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
2. Kiến nghị
Tài liệu tham khảo

8
21
24
25
25
25
26
27

Mangh■■ng
Luôn
123doc

Th■a
thu■n
l■icam
s■
tr■
h■u
k■t
s■
nghi■m
t■im■t
d■ng
là
s■website
mang
kho
m■i
1. th■
m■
l■i
d■n
CH■P
vi■n
nh■ng
cho
■■u
kh■ng
ng■■i
NH■N
quy■n
chia dùng,

l■
CÁC
s■l■i
v■i
và■I■U
t■t
cơng
h■n
mua
nh■t
2.000.000
ngh■
bán
KHO■N
cho
tàihi■n
ng■■i
li■u
TH■A
tài
th■
hàng
li■u
dùng.
hi■n
THU■N
■■u
■ t■t
Khi
■■i,

Vi■t
c■
khách
b■n
l■nh
Nam.
Chào
online
hàng
v■c:
Tác
m■ng
tr■
khơng
tài
phong
thành
b■n
chính
khác
chun
■■n
thành
tíngì
d■ng,
v■i
so
nghi■p,
viên
123doc.

v■i
cơng
c■a
b■n
hồn
ngh■
123doc
g■c.
h■o,
thơng
B■n
và■■
n■p
có
tin,
cao
th■
ti■n
ngo■i
tính
phóng
vào
ng■,...Khách
trách
tài
to,kho■n
nhi■m
thu nh■
c■a
■■i

hàng
tùy123doc,
v■i
ý.
cót■ng
th■b■n
d■
ng■■i
dàng
s■ dùng.
■■■c
tra c■u
M■c
h■■ng
tàitiêu
li■u
nh■ng
hàng
m■t■■u
quy■n
cáchc■a
chính
l■i123doc.net
sau
xác,n■p
nhanh
ti■n
tr■
chóng.
trên

thành
website
th■ vi■n tài li■u online l■n nh■t Vi■t Nam, cung c■p nh■ng tài li■u ■■c không th■ tìm th■y trên th■ tr■■ng ngo■i tr■ 123doc.net.
Nhi■u event thú v■, event ki■m ti■n thi■t th■c. 123doc luôn luôn t■o c■ h■i gia t■ng thu nh■p online cho t■t c■ các thành viên c■a website.

Mangh■n
Ln
Th■a
Xu■t
Sau
Nhi■u
123doc
khi
h■■ng
phát
thu■n
l■i
event
cam
s■
nh■n
m■t
tr■
t■
h■u
k■t
s■
thú
nghi■m
t■i

ýxác
n■m
t■■ng
m■t
d■ng
v■,
là
s■
nh■n
website
ra
mang
event
kho
m■i
■■i,
1.
t■o
t■
th■
m■
l■i
c■ng
ki■m
■■ng
d■n
123doc
CH■P
vi■n
nh■ng

cho
■■u
■■ng
ti■n
h■
kh■ng
ng■■i
NH■N
■ã
quy■n
th■ng
thi■t
chia
t■ng
ki■m
dùng,
l■
CÁC
s■
th■c.
s■
l■i
b■■c
v■i
ti■n
vàchuy■n
■I■U
t■t
cơng
h■n

mua
123doc
online
kh■ng
nh■t
2.000.000
ngh■
bán
KHO■N
sang
b■ng
ln
cho
tài
■■nh
hi■n
ng■■i
li■u
ph■n
ln
tài
TH■A
tài
v■
th■
li■u
hàng
t■o
li■u
thơng

dùng.
tríhi■n
THU■N
hi■u
c■
c■a
■■u
■ tin
t■t
h■i
Khi
■■i,
qu■
mình
Vi■t
xác
c■
khách
gia
b■n
nh■t,
minh
trong
l■nh
Nam.
t■ng
Chào
online
hàng
uy

tài
v■c:
l■nh
thu
Tác
m■ng
tín
kho■n
tr■
nh■p
khơng
tài
phong
v■c
cao
thành
b■n
chính
email
nh■t.
tài
online
khác
chun
■■n
li■u
thành
tínb■n
Mong
gì

cho
d■ng,
và
v■i
so
nghi■p,
viên
kinh
■ã
t■t
123doc.
123doc.net!
v■i
mu■n
cơng
■■ng
c■a
c■
doanh
b■n
các
hồn
mang
ngh■
123doc
ký
g■c.
online.
thành
v■i

h■o,
Chúng
l■i
thơng
B■n
và
123doc.netLink
cho
viên
Tính
■■
n■p
có
tơi
tin,
c■ng
c■a
cao
th■
■■n
cung
ti■n
ngo■i
tính
website.
phóng
■■ng
th■i
vào
c■p

ng■,...Khách
trách
xác
tài
■i■m
D■ch
xã
to,kho■n
th■c
nhi■m
h■i
thutháng
V■
nh■
m■t
s■
c■a
(nh■
■■i
hàng
■■■c
tùy
ngu■n
5/2014;
123doc,
v■i
■■■c
ý.
cóg■i
t■ng

th■
tài
123doc
v■
mơ
ngun
b■n
d■
ng■■i
■■a
t■
dàng
s■
v■■t
d■■i
tri
dùng.
■■■c
ch■
tra
th■c
m■c
■ây)
email
c■u
M■c
h■■ng
q
100.000
cho

tài
b■n
tiêu
báu,
li■u
b■n,
nh■ng
■ã
hàng
phong
m■t
l■■t
tùy
■■ng
■■u
quy■n
cách
truy
thu■c
phú,
ky,
c■a
c■p
chính
■a
l■i
b■n
vào
123doc.net
m■i

d■ng,
sau
xác,
các
vuingày,
n■p
lịng
“■i■u
nhanh
giàu
ti■n
s■
■■ng
tr■
giá
Kho■n
chóng.
h■u
trên
thành
tr■
nh■p
2.000.000
website
■■ng
Th■a
th■
email
vi■n
th■i

Thu■n
c■a
thành
mong
tài v■
li■u
mình
viên
mu■n
S■
online
và
■■ng
D■ng
click
t■o
l■n
ký,
D■ch
■i■u
vào
nh■t
l■t
link
ki■n
V■”
vào
Vi■t
123doc
top

sau
cho
Nam,
200
■ây
cho
■ã
cung
các
các
(sau
g■iwebsite
c■p
users
■âynh■ng
■■■c
cóph■
thêm
tài
bi■n
g■i
thu
li■u
t■t
nh■t
nh■p.
■■c
T■it■i
khơng
t■ng

Chính
Vi■tth■i
th■
Nam,
vì v■y
■i■m,
tìm
t■123doc.net
th■y
l■chúng
tìm
trên
ki■m
tơi
th■
racóthu■c
■■i
tr■■ng
th■nh■m
c■p
top
ngo■i
3nh■t
■áp
Google.
tr■
■KTTSDDV
■ng
123doc.net.
Nh■n

nhu c■u
■■■c
theo
chiaquy■t
danh
s■ tài
hi■u
...li■udo
ch■t
c■ng
l■■ng
■■ng
vàbình
ki■mch■n
ti■n là
online.
website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.

Lnh■n
123doc
Sau
Th■a
Xu■t
khi
h■■ng
phát
thu■n
cam
nh■n
m■t

t■k■t
s■
t■i
ýxác
n■m
t■■ng
d■ng
là
s■
nh■n
website
ra
mang
■■i,
1.
t■o
t■l■i
c■ng
■■ng
d■n
123doc
CH■P
nh■ng
■■u
■■ng
h■
NH■N
■ã
quy■n
th■ng

chia
t■ng
ki■m
CÁC
s■s■
l■i
b■■c
ti■n
vàchuy■n
■I■U
t■t
mua
online
kh■ng
nh■t
bán
KHO■N
sang
b■ng
cho
tài
■■nh
ng■■i
li■u
ph■n
tài
TH■A
v■
li■u
hàng

thơng
dùng.
tríTHU■N
hi■u
c■a
■■u
tin
Khi
qu■
mình
Vi■t
xác
khách
nh■t,
minh
trong
Nam.
Chào
hàng
uy
tài
l■nh
Tác
m■ng
tín
kho■n
tr■
phong
v■c
cao

thành
b■n
email
nh■t.
tàichun
■■n
li■u
thành
b■n
Mong
và
v■i
nghi■p,
viên
kinh
■ã
123doc.
123doc.net!
mu■n
■■ng
c■a
doanh
hồn
mang
123doc
kýonline.
v■i
h■o,
Chúng
l■ivà

123doc.netLink
cho
Tính
■■
n■p
tơi
c■ng
cao
■■n
cung
ti■n
tính
■■ng
th■i
vào
c■p
trách
xác
tài
■i■m
D■ch
xãkho■n
th■c
nhi■m
h■itháng
V■
m■t
s■
c■a
(nh■

■■i
■■■c
ngu■n
5/2014;
123doc,
v■i
■■■c
g■i
t■ng
tài
123doc
v■
mơ
ngun
b■n
ng■■i
■■a
t■s■
v■■t
d■■i
tri
dùng.
■■■c
ch■
th■c
m■c
■ây)
email
M■c
h■■ng

q
100.000
cho
b■n
tiêu
báu,
b■n,
nh■ng
■ã
hàng
phong
l■■t
tùy
■■ng
■■u
quy■n
truy
thu■c
phú,
ky,
c■a
c■p
■a
l■i
b■n
vào
123doc.net
m■i
d■ng,
sau

các
vuingày,
n■p
lịng
“■i■u
giàu
ti■n
s■
■■ng
tr■
giá
Kho■n
h■u
trên
thành
tr■
nh■p
2.000.000
website
■■ng
Th■a
th■
email
vi■n
th■i
Thu■n
c■a
thành
mong
tài v■

li■u
mình
viên
mu■n
S■
online
và
■■ng
D■ng
click
t■o
l■n
ký,
D■ch
■i■u
vào
nh■t
l■t
link
ki■n
V■”
vào
Vi■t
123doc
top
sau
cho
Nam,
200
■ây

cho
■ã
cung
các
các
(sau
g■iwebsite
c■p
users
■âynh■ng
■■■c
cóph■
thêm
tài
bi■n
g■i
thu
li■u
t■t
nh■t
nh■p.
■■c
T■it■i
khơng
t■ng
Chính
Vi■tth■i
th■
Nam,
vì v■y

■i■m,
tìm
t■123doc.net
th■y
l■chúng
tìm
trên
ki■m
tơi
th■
racóthu■c
■■i
tr■■ng
th■nh■m
c■p
top
ngo■i
3nh■t
■áp
Google.
tr■
■KTTSDDV
■ng
123doc.net.
Nh■n
nhu c■u
■■■c
theo
chiaquy■t
danh

s■ tài
hi■u
...li■udo
ch■t
c■ng
l■■ng
■■ng
vàbình
ki■mch■n
ti■n là
online.
website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.
Lnh■n
Th■a
Xu■t
Sau
Nhi■u
123doc
Mang
khi
h■■ng
phát
thu■n
l■i
event
cam
s■
nh■n
m■t
tr■

t■
h■u
k■t
s■
thú
nghi■m
t■i
ýxác
n■m
t■■ng
m■t
d■ng
v■,
là
s■
nh■n
website
ra
mang
event
kho
m■i
■■i,
1.
t■o
t■
th■
m■
l■i
c■ng

ki■m
■■ng
d■n
123doc
CH■P
vi■n
nh■ng
cho
■■u
■■ng
ti■n
h■
kh■ng
ng■■i
NH■N
■ã
quy■n
th■ng
thi■t
chia
t■ng
ki■m
dùng,
l■
CÁC
s■
th■c.
s■
l■i
b■■c

v■i
ti■n
vàchuy■n
■I■U
t■t
cơng
h■n
mua
123doc
online
kh■ng
nh■t
2.000.000
ngh■
bán
KHO■N
sang
b■ng
ln
cho
tài
■■nh
hi■n
ng■■i
li■u
ph■n
ln
tài
TH■A
tài

v■
th■
li■u
hàng
t■o
li■u
thơng
dùng.
tríhi■n
THU■N
hi■u
c■
c■a
■■u
■ tin
t■t
h■i
Khi
■■i,
qu■
mình
Vi■t
xác
c■
khách
gia
b■n
nh■t,
minh
trong

l■nh
Nam.
t■ng
Chào
online
hàng
uy
tài
v■c:
l■nh
thu
Tác
m■ng
tín
kho■n
tr■
nh■p
khơng
tài
phong
v■c
cao
thành
b■n
chính
email
nh■t.
tài
online
khác

chun
■■n
li■u
thành
tínb■n
Mong
gì
cho
d■ng,
và
v■i
so
nghi■p,
viên
kinh
■ã
t■t
123doc.
123doc.net!
v■i
mu■n
cơng
■■ng
c■a
c■
doanh
b■n
các
hồn
mang

ngh■
123doc
ký
g■c.
online.
thành
v■i
h■o,
Chúng
l■i
thơng
B■n
và
123doc.netLink
cho
viên
Tính
■■
n■p
có
tơi
tin,
c■ng
c■a
cao
th■
■■n
cung
ti■n
ngo■i

tính
website.
phóng
■■ng
th■i
vào
c■p
ng■,...Khách
trách
xác
tài
■i■m
D■ch
xã
to,kho■n
th■c
nhi■m
h■i
thutháng
V■
nh■
m■t
s■
c■a
(nh■
■■i
hàng
■■■c
tùy
ngu■n

5/2014;
123doc,
v■i
■■■c
ý.
cóg■i
t■ng
th■
tài
123doc
v■
mơ
ngun
b■n
d■
ng■■i
■■a
t■
dàng
s■
v■■t
d■■i
tri
dùng.
■■■c
ch■
tra
th■c
m■c
■ây)

email
c■u
M■c
h■■ng
q
100.000
cho
tài
b■n
tiêu
báu,
li■u
b■n,
nh■ng
■ã
hàng
phong
m■t
l■■t
tùy
■■ng
■■u
quy■n
cách
truy
thu■c
phú,
ky,
c■a
c■p

chính
■a
l■i
b■n
vào
123doc.net
m■i
d■ng,
sau
xác,
các
vuingày,
n■p
lịng
“■i■u
nhanh
giàu
ti■n
s■
■■ng
tr■
giá
Kho■n
chóng.
h■u
trên
thành
tr■
nh■p
2.000.000

website
■■ng
Th■a
th■
email
vi■n
th■i
Thu■n
c■a
thành
mong
tài v■
li■u
mình
viên
mu■n
S■
online
và
■■ng
D■ng
click
t■o
l■n
ký,
D■ch
■i■u
vào
nh■t
l■t

link
ki■n
V■”
vào
Vi■t
123doc
top
sau
cho
Nam,
200
■ây
cho
■ã
cung
các
các
(sau
g■iwebsite
c■p
users
■âynh■ng
■■■c
cóph■
thêm
tài
bi■n
g■i
thu
li■u

t■t
nh■t
nh■p.
■■c
T■it■i
khơng
t■ng
Chính
Vi■tth■i
th■
Nam,
vì v■y
■i■m,
tìm
t■123doc.net
th■y
l■chúng
tìm
trên
ki■m
tơi
th■
racóthu■c
■■i
tr■■ng
th■nh■m
c■p
top
ngo■i
3nh■t

■áp
Google.
tr■
■KTTSDDV
■ng
123doc.net.
Nh■n
nhu c■u
■■■c
theo
chiaquy■t
danh
s■ tài
hi■u
...li■udo
ch■t
c■ng
l■■ng
■■ng
vàbình
ki■mch■n
ti■n là
online.
website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.
u■t phát
Nhi■u
Mang
Ln
123doc
Th■a

Xu■t
Sau
khi
h■n
h■■ng
phát
thu■n
l■i
event
s■
cam
nh■n
t■
m■t
tr■
t■
h■u
ýk■t
s■
thú
nghi■m
t■i
ýt■■ng
xác
n■m
t■■ng
m■t
d■ng
v■,
là

s■
nh■n
website
ra
mang
event
t■o
kho
m■i
■■i,
1.
t■o
t■
c■ng
th■
m■
l■i
c■ng
ki■m
■■ng
d■n
123doc
CH■P
vi■n
nh■ng
cho
■■ng
■■u
■■ng
ti■n

h■
kh■ng
ng■■i
NH■N
■ã
quy■n
th■ng
thi■t
chia
ki■m
t■ng
ki■m
dùng,
l■
CÁC
s■
th■c.
ti■n
s■
l■i
b■■c
v■i
ti■n
vàchuy■n
■I■U
t■t
cơng
online
h■n
mua

123doc
online
kh■ng
nh■t
2.000.000
ngh■
bán
KHO■N
b■ng
sang
b■ng
ln
cho
tài
■■nh
hi■n
tài
ng■■i
li■u
ph■n
ln
tài
TH■A
li■u
tài
v■
th■
li■u
hàng
t■o

li■u
thơng
dùng.
trí
hi■u
hi■n
THU■N
hi■u
c■
c■a
■■u
■ tin
qu■
t■t
h■i
Khi
■■i,
qu■
mình
Vi■t
xác
c■
khách
gia
nh■t,
b■n
nh■t,
minh
trong
l■nh

Nam.
t■ng
Chào
online
uy
hàng
uy
tài
v■c:
l■nh
thu
Tác
tín
m■ng
tín
kho■n
tr■
cao
nh■p
khơng
tài
phong
v■c
cao
thành
b■n
chính
nh■t.
email
nh■t.

tài
online
khác
chun
■■n
li■u
thành
tín
Mong
b■n
Mong
gì
cho
d■ng,
và
v■i
so
nghi■p,
viên
kinh
■ã
mu■n
t■t
123doc.
123doc.net!
v■i
mu■n
cơng
■■ng
c■a

c■
doanh
b■n
mang
các
hồn
mang
ngh■
123doc
ký
g■c.
online.
thành
v■i
l■i
h■o,
Chúng
l■i
thơng
B■n
cho
và
123doc.netLink
cho
viên
Tính
■■
n■p
có
c■ng

tơi
tin,
c■ng
c■a
cao
th■
■■n
cung
ti■n
ngo■i
■■ng
tính
website.
phóng
■■ng
th■i
vào
c■p
ng■,...Khách
trách
xác
xã
tài
■i■m
D■ch
xã
to,h■i
kho■n
th■c
nhi■m

h■i
thum■t
tháng
V■
nh■
m■t
s■
c■a
(nh■
■■i
hàng
ngu■n
■■■c
tùy
ngu■n
5/2014;
123doc,
v■i
■■■c
ý.
cótài
g■i
t■ng
th■
tài
123doc
ngun
v■
mơ
ngun

b■n
d■
ng■■i
■■a
t■
dàng
s■
v■■t
tri
d■■i
tri
dùng.
■■■c
ch■
th■c
tra
th■c
m■c
■ây)
email
c■u
q
M■c
h■■ng
q
100.000
cho
tài
báu,
b■n

tiêu
báu,
li■u
b■n,
nh■ng
phong
■ã
hàng
phong
m■t
l■■t
tùy
■■ng
■■u
phú,
quy■n
cách
truy
thu■c
phú,
ky,
c■a
c■p
■a
chính
■a
l■i
b■n
vào
d■ng,

123doc.net
m■i
d■ng,
sau
xác,
các
vuingày,
n■p
giàu
lịng
“■i■u
nhanh
giàu
ti■n
giá
s■
■■ng
tr■
giá
Kho■n
chóng.
h■u
tr■
trên
thành
tr■
nh■p
■■ng
2.000.000
website

■■ng
Th■a
th■
email
th■i
vi■n
th■i
Thu■n
mong
c■a
thành
mong
tài v■
li■u
mình
mu■n
viên
mu■n
S■
online
và
■■ng
D■ng
t■o
click
t■o
l■n
■i■u
ký,
D■ch

■i■u
vào
nh■t
l■t
link
ki■n
ki■n
V■”
vào
Vi■t
123doc
cho
top
sau
cho
Nam,
cho
200
■ây
cho
■ã
cung
các
các
các
(sau
g■i
users
website
c■p

users
■âynh■ng
có
■■■c
cóph■
thêm
thêm
tài
bi■n
g■i
thu
thu
li■u
t■t
nh■p.
nh■t
nh■p.
■■c
T■it■i
Chính
khơng
t■ng
Chính
Vi■tth■i
vìth■
Nam,
vìv■y
v■y
■i■m,
tìm

123doc.net
t■123doc.net
th■y
l■chúng
tìm
trên
ki■m
tơi
ra
th■
racó
■■i
thu■c
■■i
tr■■ng
th■
nh■m
nh■m
c■p
top
ngo■i
■áp
3nh■t
■áp
Google.
■ng
tr■
■KTTSDDV
■ng
123doc.net.

nhu
Nh■n
nhuc■u
c■u
■■■c
chia
theo
chias■
quy■t
danh
s■tàitài
hi■u
li■u
...li■uch■t
do
ch■t
c■ng
l■■ng
l■■ng
■■ng
vàvàki■m
bình
ki■mch■n
ti■n
ti■nonline.
là
online.
website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.

Nhi■u

Mang
Ln
123doc
Th■a
Xu■t
Sau
khi
h■n
h■■ng
phát
thu■n
l■i
event
s■
cam
nh■n
m■t
tr■
t■
h■u
k■t
s■
thú
nghi■m
t■i
ýxác
n■m
t■■ng
m■t
d■ng

v■,
là
s■
nh■n
website
ra
mang
event
kho
m■i
■■i,
1.
t■o
t■
th■
m■
l■i
c■ng
ki■m
■■ng
d■n
123doc
CH■P
vi■n
nh■ng
cho
■■u
■■ng
ti■n
h■

kh■ng
ng■■i
NH■N
■ã
quy■n
th■ng
thi■t
chia
t■ng
ki■m
dùng,
l■
CÁC
s■
th■c.
s■
l■i
b■■c
v■i
ti■n
vàchuy■n
■I■U
t■t
cơng
h■n
mua
123doc
online
kh■ng
nh■t

2.000.000
ngh■
bán
KHO■N
sang
b■ng
ln
cho
tài
■■nh
hi■n
ng■■i
li■u
ph■n
ln
tài
TH■A
tài
v■
th■
li■u
hàng
t■o
li■u
thơng
dùng.
tríhi■n
THU■N
hi■u
c■

c■a
■■u
■ tin
t■t
h■i
Khi
■■i,
qu■
mình
Vi■t
xác
c■
khách
gia
b■n
nh■t,
minh
trong
l■nh
Nam.
t■ng
Chào
online
hàng
uy
tài
v■c:
l■nh
thu
Tác

m■ng
tín
kho■n
tr■
nh■p
khơng
tài
phong
v■c
cao
thành
b■n
chính
email
nh■t.
tài
online
khác
chun
■■n
li■u
thành
tínb■n
Mong
gì
cho
d■ng,
và
v■i
so

nghi■p,
viên
kinh
■ã
t■t
123doc.
123doc.net!
v■i
mu■n
cơng
■■ng
c■a
c■
doanh
b■n
các
hồn
mang
ngh■
123doc
ký
g■c.
online.
thành
v■i
h■o,
Chúng
l■i
thơng
B■n

và
123doc.netLink
cho
viên
Tính
■■
n■p
có
tơi
tin,
c■ng
c■a
cao
th■
■■n
cung
ti■n
ngo■i
tính
website.
phóng
■■ng
th■i
vào
c■p
ng■,...Khách
trách
xác
tài
■i■m

D■ch
xã
to,kho■n
th■c
nhi■m
h■i
thutháng
V■
nh■
m■t
s■
c■a
(nh■
■■i
hàng
■■■c
tùy
ngu■n
5/2014;
123doc,
v■i
■■■c
ý.
cóg■i
t■ng
th■
tài
123doc
v■
mơ

ngun
b■n
d■
ng■■i
■■a
t■
dàng
s■
v■■t
d■■i
tri
dùng.
■■■c
ch■
tra
th■c
m■c
■ây)
email
c■u
M■c
h■■ng
q
100.000
cho
tài
b■n
tiêu
báu,
li■u

b■n,
nh■ng
■ã
hàng
phong
m■t
l■■t
tùy
■■ng
■■u
quy■n
cách
truy
thu■c
phú,
ky,
c■a
c■p
chính
■a
l■i
b■n
vào
123doc.net
m■i
d■ng,
sau
xác,
các
vuingày,

n■p
lịng
“■i■u
nhanh
giàu
ti■n
s■
■■ng
tr■
giá
Kho■n
chóng.
h■u
trên
thành
tr■
nh■p
2.000.000
website
■■ng
Th■a
th■
email
vi■n
th■i
Thu■n
c■a
thành
mong
tài v■

li■u
mình
viên
mu■n
S■
online
và
■■ng
D■ng
click
t■o
l■n
ký,
D■ch
■i■u
vào
nh■t
l■t
link
ki■n
V■”
vào
Vi■t
123doc
top
sau
cho
Nam,
200
■ây

s■ tài
hi■u
...li■udo
ch■t
c■ng
l■■ng
■■ng
vàbình
ki■mch■n
ti■n là
online.
website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.

Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

1

sa

sa ng
sa ng ki
sa ng ki en
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem

sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
ng ki en kinh

em
ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem
nh ng hi
ng hiemem
hi
em

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân môn Lịch sử lớp 4,5

Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

2

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Mục tiêu giáo dục Tiểu học trong thời kỳ mới được xác định:“Giúp học sinh
hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đặc điểm,
trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học Trung học
cơ sở”. Trên cơ sở đó, chương trình giáo dục Tiểu học được xây dựng toàn diện ở
tất cả các mơn học: Tốn, Tiếng Việt, Khoa học, …Trong đó phân mơn Lịch sử lớp
4, 5 có ý nghĩa và vị trí quan trọng, tạo nền tảng ban đầu đối với việc đào tạo thế hệ
trẻ. Năm 1941, khi về nước trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Bác Hồ biên
soạn tập “Lịch sử nước ta” và mở đầu bằng hai câu:
“Dân ta phải biết sử ta

Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam”.

sa

sa ng
sa ng ki
sa ng ki en
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em

sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
ng ki en kinh
em
ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem
nh ng hi
ng hiemem
hi
em

Mục tiêu của phần lịch sử trong chương trình Tiểu học là cung cấp cho học
sinh một số kiến thức cơ bản, thiết thực về các sự kiện, hiện tượng, nhân vật tiêu
biểu, tương đối có hệ thống theo dịng thời gian của lịch sử Việt Nam từ buổi đầu
dựng nước cho đến những năm xây dựng nhà máy thủy điện Hịa Bình. Mối quan
hệ giữa các sự kiện, nhân vật lịch sử trong quá khứ và hiện tại của xã hội lồi
người. Từ đó góp phần bồi dưỡng và phát triển ở học sinh thái độ và thói quen ham

học hỏi, tìm hiểu để biết về mơi trường xung quanh, yêu thiên nhiên, con người, yêu
quê hương đất nước, lòng tự hào về truyền thống lịch sử dân tộc. Tơn trọng, bảo vệ
các di tích lịch sử của đất nước.
Trong mỗi tiết học lịch sử việc yêu cầu học sinh nắm và thuật lại được các
kiến thức lịch sử từ xa xưa là một cơng việc hết sức khó khăn. Nó địi hỏi ở người
thầy khơng những về kiến thức lịch sử mà người thầy cịn phải có phương pháp dạy
học phù hợp và thực sự lôi cuốn. Tham gia góp phần đắc lực trong việc đổi mới
phương pháp dạy học, giúp học sinh hiểu và đạt mục tiêu bài học phải kể đến vai
trị của kênh hình sách giáo khoa. Đối với học sinh tiểu học vấn đề am hiểu lịch sử
của học sinh còn hạn chế, mức độ tư duy của các em chậm, cho nên việc khai thác
và sử dụng kênh hình của giáo viên là vô cùng cần thiết nhằm tạo biểu tượng lịch
sử, khôi phục hình ảnh quá khứ giúp học sinh hiểu về lịch sử.
Xác định được vị trí của phân mơn Lịch sử trong nội dung chương trình
giáo dục Tiểu học và tầm quan trọng của kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy
lịch sử lớp 4, 5 nên tôi mạnh dạn viết về “Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình
sách giáo khoa trong giảng dạy phân môn lịch sử lớp 4, 5”.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
Nghiên cứu nội dung chương trình, mục tiêu của phân mơn Lịch sử, mối
Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

3

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

quan hệ các sự kiện, hiện tượng, nhân vật lịch sử tiêu biểu theo dòng thời gian của
lịch sử Việt Nam từ buổi đầu dựng nước cho tới nay.
Nghiên cứu phương pháp dạy học môn Lịch sử từ đó tìm ra phương pháp dạy
học phù hợp với đối tượng học sinh.
Cách sử dụng kênh hình sách giáo khoa giúp học sinh có ý thức tìm tịi, u

thích lịch sử dân tộc, nâng cao chất lượng học tập của học sinh và làm nền tảng
vững chắc cho những năm học tiếp theo.
3 . Đối tượng nghiên cứu
Học sinh các lớp 4, 5 tôi đã từng dạy những năm học: 2010-2011; 20112012; 2012-2013
4. Phạm vi nghiên cứu
Hoạt động học tập của học sinh và cách khai thác kênh hình trong sách giáo
khoa, việc chuẩn bị giảng dạy của giáo viên khi dạy phân môn Lịch sử lớp 4, 5.
5. Phương pháp nghiên cứu
- Đọc tài liệu
- Nhóm Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
sa

sa ng
sa ng ki
sa ng ki en
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em

sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
ng ki en kinh
em
ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem
nh ng hi
ng hiemem
hi

em

- Nhóm Phương pháp hỗ trợ thống kê
II. PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận
Mục tiêu học tập của mơn Lịch sử nhằm hình thành và phát triển cho học
sinh những kĩ năng cần thiết: nhận biết đúng đắn các nhân vật, sự kiện, hiện tượng
lịch sử, biết trình bày lại kết quả học bằng lời nói, bài viết, sơ đồ, bảng thống kê,
biết vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn đời sống. Đặc thù của môn Lịch sử là
không thể trực tiếp quan sát các sự kiện, hiện tượng, nhân vật trong quá khứ. Mục
đích của việc dạy học lịch sử không phải là cung cấp cho học sinh những kiến thức
sẵn có trong sách giáo khoa mà mục đích cuối cùng là giúp học sinh biết tái hiện lại
những vấn đề có liên quan để hiểu được lịch sử.
Sử dụng kênh hình trong giảng dạy phân mơn Lịch sử phát huy tính tích cực
của các đối tượng nhằm tạo hứng thú và làm cho giờ học sinh động hơn. Khai thác
và sử dụng hiệu quả bản đồ, lược đồ, tranh ảnh minh họa sách giáo khoa sẽ giúp
giáo viên và học sinh tốn ít thời gian, cơng sức mà chất lượng dạy học trong từng
bài có tính chiều sâu, đạt hiệu quả cao về mục tiêu của môn học.
2. Thực trạng
Động cơ học tập và hiểu biết lịch sử của học sinh chưa có.
Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

4

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

Xuất phát từ yêu cầu tổ chức tiết dạy có hiệu quả sinh động, gây hứng thú,
phát huy tính tích cực cho học sinh trong q trình dạy học Lịch sử. Việc sử dụng
kênh hình để minh họa các sự kiện nhân vật kết hợp với lời nói truyền cảm có sức

thuyết phục cao đối với học sinh sẽ làm cho bài giảng thêm phong phú, sinh động.
a, Thuận lợi, khó khăn
* Thuận lợi:
Trường Tiểu học Trần Phú, có sự chỉ đạo sát sao của Ban giám hiệu nhà
trường nên ngay từ đầu năm học các em đã đi vào nề nếp có ý thức trong học tập
cũng như các hoạt động khác.
Bản thân nhiều năm liền dạy lớp 4, 5
Về sách giáo khoa: màu sắc đẹp, kênh hình phong phú, kênh chữ rõ
ràng,…Câu hỏi yêu cầu in nghiêng giúp giáo viên tổ chức cho học sinh khai thác
thông tin dễ dàng. Hệ thống câu hỏi cuối bài tổng hợp được kiến thức của bài học.
Phần nội dung bài học dễ học.
Mục tiêu nội dung chương trình phù hợp với lứa tuổi học sinh Tiểu học.

sa

sa ng
sa ng ki
sa ng ki en
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em

sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
ng ki en kinh
em
ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem

nh ng hi
ng hiemem
hi
em

100% học sinh được học 2 buổi/ngày. Ngoài ra, các bậc phụ huynh cũng rất
quan tâm đến việc học hành của con em mình, ln tạo điều kiện cho các em học
tập.
* Khó khăn:

- Về giáo viên: Ngại dạy phân môn Lịch sử. Một số giáo viên không nắm
chắc các nhân vật, sự kiện lịch sử.
- Về học sinh: Chưa coi trọng phân môn Lịch sử, xem đây là môn phụ, chưa
hiểu hết ý nghĩa của môn học. Phần đa bố mẹ các em có trình độ văn hố thấp nên
sự hướng dẫn các em cịn nhiều hạn chế cả về thời gian và phương pháp học.
b, Thành cơng, hạn chế
* Thành cơng:
Tìm ra được cách khai thác triệt để kênh hình SGK giúp các em dễ hiểu, nhớ
lâu và nắm được bài ngay tại lớp. Học sinh khơng xem mơn học này là mơn phụ, có
hứng thú học Lịch sử, có thêm kiến thức về Lịch sử. Giáo viên u thích phân mơn
này hơn, có hiểu biết sâu hơn về nội dung chương trình và một số kinh nghiệm
trong dạy Lịch sử cho học sinh.
* Hạn chế:
Một số giáo viên chưa hiểu hết ý tưởng tác giả nên chưa khai thác triệt để các
nội dung kênh hình trong sách giáo khoa, mới chỉ dừng lại ở mức độ giới thiệu là
chủ yếu. Nhiều giáo viên nhận thức đầy đủ giá trị ý nghĩa của kênh hình nhưng lại
Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

5

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

ngại sử dụng, sợ mất thời gian,… Một số tiết học giáo viên chỉ huy động một số học
sinh khá, giỏi trình bày lược đồ, bản đồ và khám phá tranh ảnh mà chưa giành cho
đối tượng học sinh yếu kém. Cho nên đối tượng học sinh yếu kém ít được chú ý và
khơng được tham gia hoạt động, điều này làm cho các em thêm tự ti về năng lực
của mình và các em cảm thấy chán nản.
c, Mặt mạnh, mặt yếu
Đa số giáo viên đều có thể chủ động tổ chức được tiết dạy một cách thành
thạo, tự tin. Giúp giáo viên tích lũy được vốn kiến thức về Lịch sử Việt Nam. Học
sinh mạnh dạn, tự tin.
Cách tổ chức dạy học của một số ít giáo viên vẫn cịn mang tính hình thức,
rập khn. Sĩ số lớp đơng, số tiết thực dạy/tuần ít nên thời gian kèm cặp học sinh
trong các tiết học chưa nhiều.
d, Các nguyên nhân, các yếu tố tác động

sa

sa ng
sa ng ki
sa ng ki en
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh

em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
ng ki en kinh
em

ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem
nh ng hi
ng hiemem
hi
em

Trong q trình dạy học có thể nói người giáo viên cịn chưa có sự chú ý
đúng mức tới việc làm thế nào để các đối tượng học sinh nắm vững được lượng
kiến thức. Nguyên nhân là do giáo viên phải dạy nhiều môn, thời gian dành để
nghiên cứu, tìm tịi những phương pháp dạy học phù hợp với đối tượng học sinh
trong lớp còn hạn chế. Vì thế, chưa lơi cuốn được sự tập trung chú ý nghe giảng của
học sinh. Bên cạnh đó nhận thức về vị trí, tầm quan trọng của mơn học cũng chưa
đầy đủ.
Đặc trưng môn Lịch sử là đi nghiên cứu tìm hiểu từ xa đến gần, từ quá khứ
đến hiện tại, từ đơn giản đến phức tạp, mang tính khơng lặp lại nên không tạo được
hứng thú cho học sinh học tập và tìm hiểu lịch sử.
e, Phân tích đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra
Năm học 2010 - 2011đến nay, tôi được phân công dạy khối 4, 5 và trực tiếp
giảng dạy phân mơn Lịch sử. Trình độ học lực của các em tương đối đồng đều, có
nhiều em đạt danh hiệu học sinh giỏi cấp trường, cấp huyện ở các môn Toán, tiếng
Việt, tiếng Anh. Tuy nhiên với các em lớp 4 thì lịch sử lại là một phân mơn mới và
tương đối khó. Cho nên, khi dạy đến phân mơn Lịch sử ở những tuần đầu, học sinh
lúng túng trong quá trình tham gia xây dựng và tìm hiểu bài. Hơn thế nữa, tiết dạy
mà khơng khai thác kênh hình sách giáo khoa thì chỉ có khoảng 25% số học sinh
tích cực tham gia xây dựng bài, số cịn lại hầu như tiếp thu bài một cách thụ động.
Trao đổi với các động nghiệp trong tổ, tôi nhận thấy:
* Về phía giáo viên:

- Giáo viên giảng giải, thuyết minh quá nhiều nhằm mô tả lại các sự kiện lịch
sử mà giờ dạy vẫn chưa đem lại hiệu quả cao.
Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

6

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

- Giáo viên chưa thấy hết vai trị quan trọng của hình ảnh minh họa, đơi khi
cịn ngại sử dụng. Do đó cịn nhiều hạn chế, bất cập trong khai thác và sử dụng kênh
hình ở tiết dạy Lịch sử.
- Còn nhiều lúng túng trong các tiết dạy về lịch sử địa phương.
* Về phía học sinh:
- Một số em có suy nghĩ khơng đúng về mục tiêu của mơn lịch sử, khơng
thích học lịch sử, coi lịch sử là môn “phụ”.
- Học sinh ghi nhớ các sự kiện lịch sử, nhân vật lịch sử một cách máy móc,
chóng qn, khơng hứng thú dẫn đến việc các em bị nhầm lẫn giữa sự kiện này với
các sự kiện khác, thậm chí cịn nhầm lẫn tên nhân vật lịch sử trong các giai đoạn
lịch sử quan trọng.
Ví dụ: Trong cuộc thi “Rung chuông vàng” do Liên Đội tổ chức vào ngày
26/3, có một câu hỏi được đưa ra cho các học sinh khối 4, 5 như sau: Người làm
nên chiến thắng lẫy lừng trên sông Như Nguyệt là ai?
Một số em trả lời:

+ Người đó là Trần Hưng Đạo.
+ Người đó là Ngơ Quyền.
sa ng
sa ng ki
sa ng ki en

sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em

sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
ng ki en kinh
em
ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem
nh ng hi
ng hiemem
hi
em

+ Người đó là Lê Lợi
sa

Do các em khơng nhớ mốc thời gian lịch sử có liên quan đến các nhân vật:
Trần Hưng Đạo, triều Trần, đánh quân Mông –Nguyên; Ngô Quyền – năm 938,
đánh quân Nam Hán; Lê Lợi, Thời Hậu Lê, đánh quân Minh nên dẫn đến tình trạng
trả lời sai.
Đáp án: Lý Thường Kiệt (triều Lý, đánh quân Tống xâm lược lần thứ 2)
- Các em thuật lại diễn biến của các cuộc kháng chiến, các trận đánh chưa
đầy đủ các chi tiết quan trong, chưa hay. Số lượng học sinh biết thuật lại diễn biến
của các cuộc kháng chiến là rất ít, chiếm khoảng 15 - 16 % tổng số học sinh của
lớp.
- Chưa có ý thức tìm tịi, khám phá thêm về một số thơng tin hình ảnh, tư liệu

khác có liên quan đến nhân vật, sự kiện lịch sử đã và đang học.
3. Giải pháp, biện pháp
3.1 Mục tiêu của giải pháp, biện pháp
Việc khai thác kênh hình trong giảng dạy phân mơn Lịch sử là một việc làm
có hiệu quả nhằm gây hứng thú cho học sinh. Các kênh hình về bản đồ lịch sử, về
nhân vật lịch sử với ưu thế của nó: rõ ràng, sinh động, dễ nhớ, dễ ấn tượng, dễ đi
vào lòng người… sẽ là một thế mạnh trong việc hỗ trợ đắc lực cho việc truyền thụ
kiến thức lịch sử, thơng qua đó các em biết được cội nguồn của tổ tiên, cha ông, cội
Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

7

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

nguồn của dân tộc mình. Biết được tổ tiên, cha ông ta đã sống, chiến đấu, lao động
như thế nào trong quá khứ để tạo nên đất nước hôm nay. Giúp học sinh phát triển
các kĩ năng: tường thuật, miêu tả, kể chuyện, hoặc nêu đặc điểm của nhân vật lịch
sử.... Từ đó các em biết yêu q những gì mình đang có, biết ơn những người đã
đem lại cuộc sống ấm no hạnh phúc cho chúng ta và tự hào về truyền thống dân tộc,
cũng như biết mình phải có trách nhiệm là cần phải làm gì cho Tổ quốc thân yêu.
3.2 Nội dung, điều kiện và cách thực hiện biện pháp, giải pháp
3.2.1 Phân định dạng bài và các nhóm kênh hình trong sách giáo khoa đối
với phân môn Lịch sử lớp 4,5
* Dạng bài: Chương trình Lịch sử lớp 4, 5 được chia thành 3 dạng cơ bản
sau:
- Dạng 1: Cung cấp kiến thức về nhân vật lịch sử, các sự kiện lịch sử tiêu
biểu trong quá trình dựng nước và giữ nước.( Từ buổi đầu dựng nước đến Hoàn
thành thống nhất đất nước)
- Dạng 2: Ôn tập - Kiểm tra.

sa

sa ng
sa ng ki
sa ng ki en
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh

em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
ng ki en kinh
em
ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem
nh ng hi
ng hiemem
hi
em

- Dạng 3: Tìm hiểu lịch sử địa phương (Phần này khơng có trong SGK,
SGV). Giáo viên tự tìm hiểu và tái hiện lại cho học sinh biết được qua trình hình
thành và phát triển của địa phương nơi em ở như thế nào,...
* Các dạng kênh hình trong sách giáo khoa Lịch sử: Trong sách giáo khoa
phân môn Lịch sử lớp 4, 5 có thể kể đến một số dạng kênh hình cơ bản sau:
- Bản đồ hành chính.
- Lược đồ địa phận các vùng miền, lược đồ các trận đánh, các chiến dịch,

biểu đồ.
- Tranh, ảnh minh họa một số di vật, di tích, nhân vật lịch sử tiêu biểu hoặc
mơ phỏng một số nét chính về hình thái, kinh tế, chính trị xã hội trong các
thời kỳ dựng nước.
3.2.2. Hướng dẫn học sinh khai thác kênh hình sách giáo khoa theo quy
trình
Do đặc trưng của phân môn Lịch sử là “Con người không thể tri giác trực
tiếp những gì thuộc về quá khứ”, muốn học sinh của mình hiểu và nhớ lâu những
kiến thức lịch sử ấy thì tranh ảnh, lược đồ, bản đồ …là phương tiện hữu ích nhất
giúp giáo viên khai thác nội dung bài. Trong chương trình của phân mơn lịch sử lớp
4 -5 các bài học về các sự kiện, nhân vật lịch sử tiêu biểu, phản ánh những dấu ấn
về sự phát triển của các giai đoạn lịch sử, những thành tựu nổi bật trong sự nghiệp
dựng nước (kinh tế, chính trị, văn hóa) và giữ nước (Chống giặc ngoại xâm) từ buổi
Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

8

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

đầu dựng nước cho tới những năm xây dựng nhà máy thủy điện Hồ Bình. Khi dạy
những kiểu bài này tôi thường sử dụng và khai thác các các nhóm kênh hình theo
từng bước sau:
Bước 1: Nắm vững mục tiêu cần đạt của bài học, xây dựng hệ thống đồ dùng
dạy học cần có và chú ý xắp sếp chúng theo từng hoạt động của bài dạy trong thiết
kế bài dạy của mình.
Ví dụ: Bài 17 “Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ” (Lịch sử lớp 5)
* Mục tiêu bài học: Học xong bài này, học sinh biết:
+ Kiến thức: Biết được tầm quan trọng của chiến dịch Điện Biên Phủ. Biết sơ
lược diến biến và ý nghĩa của chiến dịch Điện Biên Phủ.

+ Kĩ năng: Nêu được sơ lược diến biến và ý nghĩa của chiến dịch Điện Biên
Phủ: là mốc son chói lọi đóng góp vào kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống
thực dân Pháp xâm lược.
+ Thái độ: Giáo dục lòng yêu nước, tự hào về tinh thần chiến đấu của quân và
dân ta. Tiêu biểu là anh Phan Đình Giót lấy thân mình lấp lỗ châu mai.
* Đồ dùng dạy học:
sa

sa ng
sa ng ki
sa ng ki en
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem

sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
ng ki en kinh
em
ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem
nh ng hi
ng hiemem
hi
em

+ Hình 1: Bức ảnh được sử dụng để dạy học về cuộc họp của Trung ương
Đảng và Bác Hồ mùa đơng năm 1953.....

+ Hình 2: Bức ảnh được sử dụng để dạy học về việc chuẩn bị của quân dân ta
cho chiến dịch Điện Biên Phủ.
+ Hình 3: Lược đồ chiến dịch Điện Biên Phủ được sử dụng để dạy học về
diễn biến của chiến dịch Điện Biên Phủ.
+ Hình 4: Ảnh Cờ chiến thắng trên nóc hầm tướng Đờ Ca-xtơ- ri được sử
dụng để minh họa cho kết quả của chiến dịch Điện Biên Phủ
+ Hình 5: (Sưu tầm) Những kỷ vật của anh hùng liệt sĩ Phan Đình Giót đang
lưu giữ tại nhà lưu niệm của Nghĩa trang liệt sĩ xã Cẩm Quan, huyện Cẩm Xuyên,
tỉnh Hà Tĩnh. Được sử dụng khi giới thiệu tấm gương hy sinh anh dũng của Phan
Đình Giót.

Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

9

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

Bước 2: Xác định nội dung trọng tâm của bài học sinh cần phải hiểu thông
qua kênh hình.
Bước 3: Giáo viên phải nói rõ mục đích, u cầu cách thức tìm kiếm thơng
tin trên kênh hình để học sinh không bị phân tán sự chú ý sang nội dung khác, điều
này giáo viên càng phải đặc biệt quan tâm trong những bài có nhiều tranh ảnh minh
họa trong sách giáo khoa.
Ví dụ: Bài 17 “Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ” (Lịch sử lớp 5)
Hình 2: Đồn xe thồ phục vụ chiến dịch Điện Biên Phủ.
sa

sa ng
sa ng ki

sa ng ki en
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem

sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
ng ki en kinh
em
ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem
nh ng hi
ng hiemem
hi
em

Khi khai thác hình này nếu giáo viên khơng nêu rõ mục đích, u cầu khi
quan sát thì học sinh rất dễ chăm chú quan sát xem các chú dân cơng chở cái gì,
hoặc cùng một lúc sẽ quan sát và bàn tán với nhau về nhiều bức ảnh khác bên cạnh
đó.

Vì vậy, giáo viên cần giới thiệu khái quát bức ảnh: “Bức ảnh là cảnh một đội
xe thồ đang chở lương thực phục vụ tiền tuyến, xe nào cũng cắm lá cây ngụy trang
để tránh máy bay địch ném bom. Những ngày Tết năm Giáp Ngọ(1954), trời rét
thấu xương, mưa phùn lất phất nhưng những chiến sĩ dân công với những chiếc xe
thồ chở nặng vẫn lên đường. Càng đến gần mặt trận, càng gian nan vất vả. Ròng rã
Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

10

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

hàng tháng trời mới tới địa điểm giao hàng gần Điện Biên Phủ. Khi xe đạp hỏng,
họ vận chuyển bằng đôi vai. Những chiếc xe thồ chở lương thực, thực phẩm nối tiếp
nhau lên Điện Biên Phủ cung cấp gạo, thức ăn để bộ đội ta ăn no, đánh thắng”.
Sau đó, hướng dẫn học sinh quan sát rồi nêu câu hỏi để học sinh trao đổi:
- Quan sát hình 2 em thấy những gì?

- Rừng núi, đồn người điều khiển xe
- Dân công ta chở lương thực ra tiền đạp thồ,..
tuyến bằng những phương tiện gì?
- Xe đạp thồ, quang gánh,...
- Trong điều kiện đường đi như thế nào?

- Xuyên rừng, núi, đường rất khó đi

- Qua bức tranh, em có nhận xét gì về - Tinh thần đồn kết, vượt khó của dân
tinh thần của dân cơng ta?
cơng.
Chốt: Hình ảnh này minh chứng cho việc
qn và dân ta một lịng, một dạ dốc
tồn bộ sức ngưới, sức của cho tiền
tuyến thân yêu.

sa

sa ng

sa ng ki
sa ng ki en
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em

sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
ng ki en kinh
em
ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem
nh ng hi
ng hiemem
hi
em

Bước 4: Đưa ra hệ thống câu hỏi để khai thác hết các khía cạnh tích cực của
hình ảnh. Hệ thống câu hỏi và các “góc” khai thác của giáo viên có tác dụng định
hướng để học sinh tư duy, làm việc tích cực với đồ dùng, chủ động nắm bắt và ghi
nhớ kiến thức lịch sử theo đúng mục đích cần đạt của bài học. Đặc biệt phải ln có
phương án điều chỉnh câu hỏi cho phù hợp với các đối tượng học sinh trong lớp,
đảm bảo tính vừa sức vừa đảm bảo tính phát triển.
Vì vậy, để học sinh làm việc với bản đồ, lược đồ một cách có hiệu quả, tơi
chú ý hướng dẫn các em một số kiến thức, kĩ năng cần thiết như:
Thứ nhất, phải giúp học sinh biết xác định phương hướng trên bản đồ, lược
đồ: theo quy ước đơn giản phía trên là hướng Bắc, phía dưới là hướng Nam, bên
phải là hướng Đông, bên trái là hướng Tây. Ở bài Làm quen với bản đồ trong sách

Lịch sử và Địa lí lớp 4 các em đã được học nhưng giáo viên cũng cần củng cố
thường xuyên kĩ năng này. Chẳng hạn khi học sinh xác định được phương hướng
trên bản đồ, lược đồ thì các em có thể tự biết được tại sao gọi là giặc phong kiến
phương Bắc, hoặc cụ thể như trong bài “Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm
lược lần thứ hai (1075-1077)”. Khi yêu cầu thuật lại cuộc chiến đấu trên sơng Như
Nguyệt thì học sinh dễ dàng xác định được vị trí phịng
tuyến của qn ta là ở bờ Nam, quân giặc là ở bờ Bắc sông Như Nguyệt.
Thứ hai, hướng dẫn học sinh đọc chú giải để hiểu được ý nghĩa biểu thị của
các kí hiệu trên lược đồ: Khi nắm được ý nghĩa biểu thị của các kí hiệu, các em sẽ
làm tốt các bài tập yêu cầu thuật lại diễn biến cuộc chiến đấu hoặc cuộc khởi nghĩa.
Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

11

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

sa

sa ng
sa ng ki
sa ng ki en
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh

ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem
nh ng hi
ng hiemem
hi
em

Ví dụ: Dựa vào lược đồ, em hãy trình bày lại trận chiến tại phịng tuyến sơng
Như Nguyệt (bài Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược lần thứ hai (10751077) trang 34, SGK Lịch sử và Địa lí 4), tơi hướng dẫn như sau:

- Yêu cầu học sinh quan sát lược đồ trong SGK trang 35, xem bảng chú giải
biết các kí hiệu thể hiện trên lược đồ để các em phân biệt được mũi tên biểu thị
quân ta và mũi tên biểu thị giặc Tống. Cụ thể;
+ Mũi tên màu đen
+ Mũi tên màu đỏ

là biểu thị quân Tống tiến công
nhà Lý chặn đánh….

Sau khi HD xem chú giải, đọc thông tin trong SGK bằng hệ thống câu hỏi
như sau:
+ Lý Thường Kiệt cho xây dựng phòng tuyến ở đâu ?
+ Lực lượng của quân Tống như thế nào ? Do ai chỉ huy ?
+ Chỉ vị trí trận tuyến quân Tống trên lược đồ ?
+ Chỉ trên lược đồ vị trí mà qn nhà Lý phịng ngự, chặn đánh, tiến công,
đường rút chạy của giặc ?
Từ việc trả lời các câu hỏi theo gợi ý của giáo viên, học sinh nắm được diễn
biến chính của trận chiến đấu. Các em sẽ dựa vào lược đồ thuật lại rất tốt kể cả đối

tượng học sinh trung bình mà khơng cần nhớ từng câu chữ trong sách
giáo khoa.

Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

12

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

Ngoài việc rèn cho học sinh kĩ năng sử dụng bản đồ, lược đồ thì giáo viên
cần chú ý hướng dẫn khai thác kiến thức từ tranh ảnh bởi lịch sử là việc đã xảy ra,
có thật và tồn tại khách quan. Nhận thức lịch sử là phải thông qua các “dấu vết” của
quá khứ, những chứng cứ về sự tồn tại của các sự kiện, hiện tượng đã diễn ra, do đó
việc đầu tiên, tất yếu không thể bỏ qua là cho học sinh tiếp xúc với tranh ảnh.
*Khai thác ở khía cạnh thứ nhất: Hệ thống câu hỏi khai thác kiến thức từ bản
đồ:
Ví dụ: Bài 11. “Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược lần thứ 2
(1075-1077)” Lịch sử lớp 4
* Mục tiêu:
+ Kiến thức: Nắm được mốc thời gian, nguyên nhân, diễn biến và kết quả
của cuộc kháng chiến chống quân Tống dưới thời nhà Lý. Ta thắng được quân Tống
bởi tinh thần dũng cảm và trí thơng minh của qn dân ta. Người anh hùng tiêu biểu
của cuộc kháng chiến này là Lý Thường Kiệt.
+ Kỹ năng: Biết tường thuật sinh động trận quyết chiến trên phịng tuyến
sơng Cầu.

sa

sa ng

sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
ng ki en kinh
em
ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem
nh ng hi
ng hiemem
hi
em

+ Thái độ: Tự hào về truyền thống anh hùng bất khuất của của cha ông ta
thời xưa.
* Đồ dùng dạy học:
- Bản đồ hành chính
- Lược đồ trận chiến tại phịng tuyến sơng Như Nguyệt.
* Xác định kiến thức trong bài mà học sinh cần nắm được qua khai thác đồ
dùng;
- Nhận biết được vị trí của sơng Như Nguyệt trên bản đồ hành chính và tầm
quan trọng của phịng tuyến sơng Như Nguyệt tại khu vực này.
- Nắm chắc vị trí phịng tuyến sơng Như Nguyệt, vị trí trận tuyến của quân
địch, vị trí quân nhà Lý phịng ngự, các mũi tiến cơng và chặn đánh của ta; mũi tiến

công và đường rút chạy của địch.
- Thấy được trí thơng minh, tài thao lược trong xây dựng phòng tuyến và việc
chỉ huy nghĩa quân của Lý Thường Kiệt.
- Sơng Như Nguyệt nằm ở vị trí nào của - Sơng Như Nguyệt nằm ở phía
đất nước?
Bắc của đất nước.
- Sông Như Nguyệt là một đoạn của con - Sông Như Nguyệt là một khúc
sông nào ?
của con sông Cầu.
- Vị trí của phịng tuyến sơng Như Nguyệt - Phịng tuyến sơng Như Nguyệt
Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

13

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

có tầm quan trọng như thế nào đối với được coi như một tấm lá chắn
kinh thành Thăng Long?
vững chắc cho kinh thành Thăng
- Chỉ trên bản đồ vị trí phịng ngự của Long.
qn nhà Lý? Các hướng tiến công và - Học sinh chỉ
chặn đánh của quân ta, đường tiến công và
rút chạy của quân Tống ?
- Tại sao quân ta chọn và chủ động xây
dựng phòng tuyến này? Tại sao Lý
Thường Kiệt lại cho quân chủ động đánh
úp quân giặc trong đêm khuya? (HS Khá Giỏi)

- Phịng tuyến sơng Như Nguyệt

được coi như một tấm lá chắn
vững chắc cho kinh thành Thăng
Long; đánh úp quân giặc vào đêm
khuya làm cho giặc trở tay không
kịp…

sa

sa ng
sa ng ki
sa ng ki en
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem

sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
ng ki en kinh
em
ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem
nh ng hi
ng hiemem
hi
em

- Bài thơ được cất lên trong đêm khuya có - Kích động lịng qn sĩ, làm
tác dụng gì?

hoang mang ý trí của kẻ thù.
- Dựa vào lược đồ, hãy tường thuật lại - Học sinh thuật lại
cuộc chiến đấu bảo vệ phịng tuyến trên bờ
phía Nam sông như Nguyệt của quân ta?
Từ việc khai thác lược đồ theo theo hệ thống các câu hỏi như trên, đã có
nhiều học sinh tham gia xây dựng bài, số lượng học sinh biết tường thuật lại trận
đánh tăng lên. Điều đó chứng tỏ rằng kiến thức lịch sử tại bài học này đã được các
em ghi nhớ sâu sắc.
* Khai thác ở khía cạnh thứ 2: Kỹ năng đọc và làm việc với tranh ảnh, lược
đồ, bản đồ.
Ví dụ: Bài 24: “Chiến thắng Điện Biên Phủ trên không” Lịch sử lớp 5

Hình 2 trong sách giáo khoa: Máy bay Mỹ bị bắn rơi ở ngoại thành Hà Nội

Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

14

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

Minh họa cho sự kiện: Trong 12 ngày đêm lịch sử quân và dân Hà Nội đã hạ
gục nhiều máy bay hiện đại của Mỹ, trong đó có 34 chiếc máy bay B52 (Loại máy
bay tối tân nhất lúc bấy giờ của Mỹ) và có nhiều chiếc bị bắn rơi ngay tại bầu trời
Hà Nội.
Bức ảnh được sử dụng để dạy học về chiến thắng của quân dân Hà Nội trong
chiến đấu chống lại cuộc tập kích bằng máy bay B52 của đế quốc Mĩ ( kết quả
chiến đấu của quân dân ta). Giáo viên hướng dẫn quan sát ảnh và gợi ý các câu hỏi
để học sinh trả lời:
- Quan sát bức ảnh, em thấy những hình - Cơ dân qn và xác chiếc máy bay.

ảnh gì?

sa

sa ng
sa ng ki
sa ng ki en
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em

nhiên như họ chưa từng tham gia trận
đánh khốc liệt ấy. Đó là nụ cười của
chiến thắng, một chiến thắng của chính
nghĩa.
Tiếp đó, cho học sinh thảo luận câu hỏi:
Ý nghĩa của chiến thắng Điện Biên Phủ - Buộc địch phải kí hiệp định Pa-ri
trên khơng là gì?
Bước 5: Dựa trên hệ thống câu hỏi, tổ chức để học sinh được trình bày ý kiến
của mình với nhóm bạn hoặc với lớp trước khi giáo viên đưa ra kết luận cuối cùng.
Điều này hết sức quan trọng trong việc tạo niềm tin cho học sinh, giúp học sinh
mạnh dạn trong việc trình bày những kiến thức lịch sử mà mình nắm được. Từ đó
giúp giáo viên có được những điều chỉnh phù hợp với đối tượng học sinh
Bước 6: Đối với kiểu bài trình bày tương đối toàn diện về một triều đại hay
một giai đoạn lịch sử nào đó có thể sắp xếp các tranh ảnh minh họa trong bài theo
một kịch bản và dạy học sinh theo kịch bản bằng tranh ảnh đó.
Ví dụ: Bài 1 “Nước Văn Lang” - Lịch sử lớp 4

Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

15

sa

Sau khi trao đổi GV kẻ tiếp trục thời gian lên bảng để phân biệt năm công
nguyên và năm trước công nguyên, sau công nguyên, yêu cầu HS xác định thời
điểm ra đời của nước Văn Lang.
sa ng
sa ng ki
sa ng ki en

sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
ng ki en kinh
em
ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem
nh ng hi
ng hiemem
hi
em

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân môn Lịch sử lớp 4,5

Với bài này giáo viên vẽ đường trục phân biệt các hướng Bắc, Nam, Đông,
Tây lên bảng. Yêu cầu HS dựa vào đường trục, kênh hình, chữ ghi trên lược đồ và
SGK để trả lời các câu hỏi: Nước Văn Lang nằm trên địa phận nào trên lược đồ? (
Địa phận Bắc bộ và Bắc Trung Bộ)

nước Văn Lang

700

CN

0

Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

2015

Hình 2: Lăng vua Hùng

16

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

Được sử dụng khi giới thiệu về người đứng đầu nhà nước và tình hình xã hội
nước Văn Lang. Yêu cầu học sinh quan sát và trả lời:
Lăng vua Hùng được xây dựng ở đâu?
Nhân dân ta xây dựng lăng để làm gì?
Chốt: Dù ai đi ngược về xuôi, nhớ ngày giỗ Tổ mồng 10 tháng 3 và ngày nay
đã trở thành ngày Quốc giỗ của dân tộc.
Hình 3: Lưỡi cày đồng
Hình lưỡi cày đồng được sử dụng khi miêu tả về đời sống sản xuất của người
Văn Lang. Yêu cầu học sinh quan sát hình trả lời câu hỏi:
- Hình dáng của lưỡi cày như thế nào?
- Lưỡi cày dùng để làm gì?
- Việc chế tạo lưỡi cày đồng chứng tỏ điều gì?
Kết hợp với hình 7(cảnh giã gạo) để giới thiệu những sản vật mà người Văn
Lang sản suất được.
Hình 4: Rìu lưỡi xéo bằng Đồng
sa

sa ng
sa ng ki
sa ng ki en
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh

em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
ng ki en kinh
em
ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem
nh ng hi
ng hiemem
hi
em

Được sử dụng khi dạy về cuộc sống của người Văn Lang. Yêu cầu học sinh
trả lời câu hỏi:
- Hình dáng của lưỡi rìu thế nào?
- Rìu dùng để làm gì?
Hình 5: Mi ( vá, môi) bằng đồng
Sử dụng mô tả đời sống vật chất và đời sống tinh thần của người Văn Lang.
Câu hỏi thảo luận:
- Hình dáng của chiếc mi như thế nào?
- Mi dùng để làm gì?
Hình 8: Vịng trang sức bằng đồng

Sử dụng khi giới thiệu đời sống vật chất của người Văn Lang.
Hình 10: Cảnh người nhảy múa trên thuyền
Sử dụng khi dạy về đời sống ăn mặc, vui chơi. Câu hỏi:
- Hình nhà sàn thể hiện người Lạc Việt ở như thế nào?
- Cảnh giã gạo của đôi nam nữ chứng tỏ người Lạc Việt ăn bằng gì?
- Hình 10 thể hiện người Lạc Việt đang làm gì?
Kết hợp các hình 3, 4, 5, 6 nêu câu hỏi:

Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

17

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

Mũi tên đồng

Trống đồng

- Người Lạc Việt biết làm những cơng cụ và vũ khí gì để phục vụ và bảo vệ
cuộc sống?

sa

sa ng
sa ng ki
sa ng ki en
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng
sa ng ki en kinh

sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem

sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
ng ki en kinh
em
ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem
nh ng hi
ng hiemem
hi
em

- Việc chế tạo ra lưỡi cày, rìu, mi, vịng trang sức,... bằng đồng chứng tỏ
người Lạc Việt đã biết làm nghề gì? ( nghề đúc đồng)
Hình 9: Đồ gốm thời Hùng Vương

Sử dụng khi trình bày về các nghề thủ cơng của người Lạc Việt. Câu hỏi:
- Hình dáng đồ gốm trong ảnh như thế nào?
- Đồ gốm được làm từ chất liệu gì?
- Chúng được dùng để làm gì?
* Qua những cơng cụ đó và cả cách trang trí trên trống đồng, em hình dung
như thế nào đời sống của người Lạc Việt ? ( HS đã có nhiều ý kiến như: Đồ dùng
của họ khác với ngày nay/ Đồ dùng phục vụ cuộc sống còn đơn giản/ Từ xưa họ đã
có tục lệ đua thuyền, và cịn biết đeo cả trang sức để làm đẹp,…)
Như vậy, từ việc khai thác tranh ảnh đó, học sinh có thể hình dung phần nào
về đời sống, vật chất và tinh thần của người Lạc Việt dưới thời vua Hùng
Bước 7: Xác định vị trí đặt đồ dùng cho cân đối, đúng tầm nhìn của học sinh.
Sử dụng vào thời điểm cần thiết nhất để cung cấp kiến thức và khai thác thông tin,

hơn nữa thời gian trưng bày đồ dùng phải ăn khớp nhịp nhàng với hoạt động khai
thác.
Ví dụ: Bài 5 “Chiến thắng Bạch Đằng do Ngô Quyền lãnh đạo” Lịch sử lớp
4.
Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

18

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

Hình 1: Trận Bạch Đằng năm 938

sa ng
sa ng ki
sa ng ki en
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh

em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
ng ki en kinh
em
ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem
nh ng hi
ng hiemem

hi
em

Sử dụng bức tranh khi dạy về diễn biến trận chiến trên sơng Bạch Đằng. Khi
trình bày chi tiết thuyền giặc bị bãi cọc chặn lại, quân mai phục của ta đổ ra đánh
quyết liệt thì kết hợp sử dụng bức tranh. Giáo viên hướng dẫn quan sát bức tranh,
chỉ cho học sinh thuyền của ta, của giặc và đặt câu hỏi:
sa

- Em thấy thuyền của ta thế nào?
- Thuyền của giặc như thế nào?

- Thuyền của ta nhỏ, nhẹ có lợi như thế nào?
- Điều gì sẽ xảy ra với thuyền của địch khi triều rút?
Ví dụ: Bài 25: “Quang Trung đại phá quân Thanh (năm 1798)” - Lịch sử lớp
4.
Hình 1: Lược đồ Quang Trung đại phá quân Thanh

Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

19

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

Sử dụng khi dạy về diễn biến trận Quang Trung đánh tan quân Thanh xâm
lược. Câu hỏi: - Ngày 20 tháng chạp năm Mậu Thân, khi hành quân ra đến Tam
Điệp, Quang Trung đã làm gì?
- Quang Trung chia quân làm 5 đạo do những ai chỉ huy?
- Ngày mồng 3 Tết Kỉ Dậu ta đánh đồn nào?

- Sáng mồng 5 Tết ta tấn công đồn nào?
- Cùng lúc đánh tàn quân Ngọc Hồi bỏ chạy về Thăng Long, ta tấn công đồn
nào?
- Kết quả của trận chiến là gì?
Hình 2: Gị Đống Đa

sa

sa ng
sa ng ki
sa ng ki en
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem

sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
ng ki en kinh
em
ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem
nh ng hi
ng hiemem
hi
em

Sử dụng khi trình bày kết quả của sự kiện Quang Trung đại phá quân Thanh.
Giáo viên hướng dẫn học sinh quan sát bức ảnh và giới thiệu: Từ Nam Đồng đến

Thịnh Quang, xác giặc la liệt. Nhân dân ở đây đã thu nhặt xác đem chôn vào các hố
và đắp cao lên thành gò. Tướng giặc là Sầm Nghi Đống treo cổ tự tử cùng mấy
trăm thân binh trên gò Đống Đa. Với lòng khoan dung và giữ mối bang giao hữu
hảo với nhà Thanh, vua Quang Trung đã cho lập đền thờ Sầm Nghi Đống ngay tại
gò Đống Đa.
Hình 3: Tượng vua Quang Trung

Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

20

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

Sử dụng khi dạy về công lao của Quang Trung – Nguyễn Huệ. Câu hỏi:
- Em có suy nghĩ gì về cơng lao của Quang Trung? ( đánh tan quân Thanh
bảo vệ đất nước.)
- Vì sao nhân dân ta lại dựng tượng Quang Trung? ( để ghi nhớ công lao của
ông)
Chốt: Hằng năm, cứ đến ngày mông 5 Tết, ở Gò Đống Đa nhân dân ta lại tổ
chức giỗ trận để tưởng nhớ ngày Quang Trung đại phá quân Thanh.
3.2.3 Cung cấp một số tư liệu, kênh hình ngồi sách giáo khoa
Đối với những dạng bài cung cấp kiến thức về nhân vật lịch sử, các sự kiện
lịch sử tiêu biểu trong quá trình dựng nước và giữ nước và dạng bài tìm hiểu lịch sử
địa phương thì giáo viên cần cung cấp thêm tư liệu, kênh hình ngồi sách giáo khoa
nhằm khắc sâu kiến thức bài dạy, liên hệ giáo dục đạo đức, lòng tự hào dân tộc.
Những tư liệu, hình ảnh này giáo viên cần sưu tầm ở sách tham khảo, Viện bảo tàng
Lịch sử, mạng Internet,...
Ví dụ: Bài lịch sử địa phương: “Đắk Lắk xưa và nay” lớp 5

10/3/1975

sa

Sáu - Trung tâm TP Buôn Ma Thuột ngày

Hình 2: Ngã sáu – Bn Ma Thuột năm 1987
sa ng
sa ng ki
sa ng ki en
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh

em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
ng ki en kinh
em
ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem
nh ng hi
ng hiemem
hi
em

Hình 1: Quân Giải phóng tiến vào Ngã

Hình 3: Ngã sáu – Bn Ma Thuột ngày nay

Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

21

sa

sa ng
sa ng ki
sa ng ki en
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem

sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
ng ki en kinh
em
ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem
nh ng hi
ng hiemem
hi
em

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

Hình 4: Voi giúp người vận chuyển nơng sản

Hình 6: Voi và du khách trên Hồ Lắk

Hình 8: Nhà đày Bn Ma Thuột

Hình 5: Một chú voi kéo gỗ trên một dịng

suối

Hình 7: Voi phục vụ lễ hội cà phê Bn Ma

Thuột

Hình 9: Nhà đày Buôn Ma Thuột đã được Nhà
nước công nhận là di tích lịch sử vào năm
1980.

Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

22

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

Nhà đày Buôm Ma Thuột (số 18 đường Tán Thuật, thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh
Đắk Lắk.) là nơi giam giữ những chiến sĩ cộng sản thuở trước như: Hồ Tùng Mậu,
Phan Đăng Lưu, Nguyễn Chí Thanh, Tố Hữu, Hồng Chương, Bùi San, Trần Văn
Quang, Ngô Đức Đệ, Nguyễn Duy Trinh, Nguyễn Phụng Tân, Huỳnh Thanh... và
biết bao nhiều người con ưu tú của mọi miền Tổ quốc. Những chiến sĩ cộng sản bị

địch giam cầm ở đây đã trở thành những người gieo hạt mầm cách mạng vào mảnh
đất cao nguyên đất đỏ này. Được mở rộng và xây dựng kiên cố thêm trên cơ sở của
một Prison (nhà lao) có từ năm 1900 đến năm 1930, nhà lao Buôn Ma Thuột trở
thành nơi đày ải những chiến sĩ yêu nước Việt Nam. Giờ đây, đến thăm nhà đày
Bn Ma Thuột, các bạn sẽ nhìn thấy những chứng tích tội ác của bọn thực dân
Pháp. Qua đó, có thể hình dung lại tồn bộ nhà đày Buôn Ma Thuột với chế độ cai
trị khắc nghiệt và tàn bạo chẳng khác nào địa ngục của bọn thực dân Pháp.
Ví dụ: Một số hình ảnh tơi đã sưu tầm thêm nhằm khắc sâu kiến thức bài học.
Bài 28. “Xây dựng nhà máy thủy điện Hịa Bình”, Lịch sử lớp 5
Hãy tìm vị trí nhà máy thủy điện Hịa Bình
trên bản đồ.

sa

sa ng
sa ng ki
sa ng ki en
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem

sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
ng ki en kinh
em
ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem
nh ng hi

ng hiemem
hi
em

Cổng trước Thủy Điện Hịa Bình. Dùng để giới
thiệu bài

Các cán bộ và công nhân 2 nước Việt – Xô Lao động
hăng say qn mình khơng kể ngày hay đêm.

Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

23

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

MỘT SỐ NHÀ MÁY THỦY ĐIỆN KHÁC Ở NƯỚC TA

Thủy điện Trị An

Thủy điện I-a-ly

Thủy điện Thác Bà

Thủy điện Sơn La

3.3 Điều kiện để thực hiện giải pháp, biện pháp

sa

sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
ng ki en kinh
em
ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem
nh ng hi
ng hiemem
hi
em

Trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4, 5 địi hỏi người giáo viên phải tư
duy, sáng tạo và đặc biệt phải chú trọng đến việc khai thác và sử dụng tốt kênh hình
trong sách giáo khoa để dạy học. Phải tạo cho học sinh niềm hứng khởi cùng tham
gia vào hoạt động học tập thông qua các phương pháp dạy học phù hợp. Nếu khai
thác và sử dụng kênh hình đạt hiệu quả tức là thực hiện tốt việc đổi mới phương
pháp dạy học và chất lượng giờ học được nâng cao. Từ đó, các em thấy u thích
mơn học, u thích lịch sử dân tộc, có niềm tin vào sự phát triển hợp quy luật của
lịch sử dân tộc và tự xây dựng ý thức giữ gìn, bảo tồn và phát huy truyền thống dân
tộc.

* Tóm lại: Khi làm việc với kênh hình thì:
+ Lời dẫn phải xúc tích, giàu tính khái qt và giàu hình ảnh.
+ Phải đề cập tới cốt lõi của bài học.
+ Tạo ấn tượng, gợi ý tò mò của học sinh.
+ Tổ chức cho học sinh tiếp cận nguồn dữ liệu( kênh chữ, kênh hình, sách
giáo khoa) để có những hình ảnh cụ thể về sự kiện, hiện tượng lịch sử.
Và cần thực hiện theo các bước :
- Giới thiệu sơ lược về kênh hình.
- Nêu mục đích làm việc với kênh hình.
- Đưa ra câu hỏi gợi ý để HS có cơ sở khai thác kiến thức từ kênh hình.
- Gọi HS trả lời các câu hỏi.
- Mời HS khác nhận xét, bổ sung trước khi GV đưa ra kết luận.
Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

24

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4,5

* Chú ý: Hiện nay việc tìm tranh ảnh, lược đồ trên Internet khơng khó nhưng
trước khi tìm thêm những tranh ảnh khác để bổ trợ thêm kiến thức, giáo viên cần sử
dụng khai thác hết ý đồ kênh hình trong sách giáo khoa.
3.4 Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
Các giải pháp, biện pháp trong đề tài có mối quan hệ mật thiết với nhau, bổ trợ
cho nhau để thực hiện thành công đề tài đưa ra. Bước1 là tiền đề để thực hiện các
bước 2, 3, 4, 5, 6, 7. Tuy nhiên trong các biện pháp trên thì bước 3 và 4 là biện
pháp quan trọng nhất vì nó xác định được khi nào cần sử dụng và khai thác kênh
hình, khai thác thế nào thì hiệu quả nhất, đạt được mục tiêu bài học.
3.5 Kết quả khảo nghiệm
Qua việc áp dụng đề tài về sử dụng và khai thác kênh hình dạy học phân môn

Lịch sử lớp 4, 5 ở trường Tiểu học Trần Phú tôi thấy rõ: Chất lượng học sinh học
phân môn Lịch sử tăng đáng kể cả về số lượng và chất lượng. Phong trào sử dụng
đồ dùng dạy học nói chung của trường đã đi vào chiều sâu. Giáo viên và học sinh
cùng hào hứng trong việc dạy, học phân môn Lịch sử. Học sinh tự tin, mạnh dạn và
linh hoạt hơn rất nhiều trong kỹ năng làm việc với bản đồ, lược đồ, tranh ảnh.

sa

sa ng
sa ng ki
sa ng ki en
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng
sa ng ki en kinh
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem

sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh ng hi em
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
sa ng ki en kinh
em
sa ng ki en kinh ng nghi hiem
ng ki en kinh
em
ki en kinh ng nghi hiem
en ki
em
ki nh ng hiem
nh ng hi
ng hiemem
hi
em

Ngoài ra, trong các cuộc thi như: “Rung chuông vàng”, “Tuổi thơ khám phá”
do liên Đội tổ chức thì số lượng học sinh tham gia phân mơn Lịch sử nhiều hơn, các

câu hỏi về lịch sử do ban tổ chức đưa ra các em phản ứng nhanh hơn, trả lời câu hỏi
chính xác và có chất lượng hơn.
Trong q trình áp dụng kinh nghiệm này, tơi khẳng định rằng: Việc sử dụng
kênh hình dạy học trong phân mơn lịch sử đã đem lại hiệu quả thực sự trong giảng
dạy, giúp giáo viên tự tin hơn, bản lĩnh hơn trong mỗi tiết dạy Lịch sử; kiến thức về
các giai đoạn lịch sử, các sự kiện lịch sử nổi bật được các em học sinh ghi nhớ tốt
hơn và sáng tạo hơn.
Kết quả khảo nghiệm cụ thể như sau:
Trước khi
thực hiện
54,5%

Sau khi
thực hiện
79 %

Học chỉ vì yêu cầu của thầy cơ

27,3%

16,3%

Khơng thích học mơn Lịch sử

18,2%

4,7%

Mức độ đạt được của học sinh
u thích hứng thú học mơn Lịch sử

4. Kết quả
Sau khi áp dụng kinh nghiệm này thì hiệu quả, chất lượng dạy học phần Lịch
sử được nâng lên rõ rệt. Không những học sinh chủ động, linh hoạt trong cách học
và cách ghi nhớ các kiến thức lịch sử mà học sinh còn linh hoạt, chủ động tiếp thu
Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Đơn vị: Trường Tiểu học Trần Phú

25

Sáng kiến kinh nghiệm một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân môn lịch sử lớp 4 5

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về