Blockchain – khởi nguồn của một nền kinh tế mới lời mở đầu

Blockchain – Khởi nguồn của một nền kinh tế mới: Lời mở đầu
1.870Total Views

Mục Lục [ẩn]
•

LỜI MỞ ĐẦU
• Tiền tệ, Hợp đồng và Ứng dụng vượt ra khỏi Thị trường Tài chính
• Blockchain 1.0, 2.0, và 3.0
• Bitcoin là gì?
• Blockchain là gì?
• Thế giới kết nối và Blockchain: Mơ hình điện tốn đột phá thứ năm
• M2M/IoT Mạng thanh tốn Bitcoin để kích hoạt nền kinh tế máy móc
• Khuynh hướng chi phối sự chấp nhận chủ đạo: Tin tưởng, Có thể sử dụng, Dễ dùng
• Văn hóa Bitcoin: Lễ hội Bitfilm
• Mục đích, Phương pháp luận, và Cấu trúc của cuốn sách
LỜI MỞ ĐẦU
Chúng ta nên nghĩ về Blockchain như là một dạng khác của Internet – một thứ cơng nghệ
thơng tin tồn diện với các phân tầng kỹ thuật và nhiều lớp ứng dụng cho bất kỳ hình
thức đăng ký tài sản, kiểm kê và giao dịch trao đổi nào, bao gồm mọi lĩnh vực tài chính,
kinh tế và tiền; tài sản hữu hình (tài sản vật chất, nhà cửa, ô tô); và các tài sản vô hình
(phiếu bầu, ý tưởng, danh tiếng, ý định, dữ liệu sức khỏe, thông tin,…).


Nhưng khái niệm Blockchain thậm chí cịn nhiều hơn thế; nó là một dạng thức tổ
chức mới cho việc khám phá, định giá và chuyển giao tất cả các lượng tử (các đơn vị rời
rạc) của bất cứ thứ gì và có khả năng phối hợp tất cả các hoạt động của con người ở quy
mô lớn hơn nhiều so với trước đây.
Chúng ta có thể đang đứng tại ngưỡng cửa của một cuộc cách mạng mới. Cuộc cách mạng
này bắt đầu với một nền kinh tế mới trên Internet, một loại tiền tệ khác được gọi
là Bitcoin được ban hành và không được chống lưng bởi một cơ quan trung ương nào, nó

chỉ dựa trên sự tự đồng thuận giữa những người người dùng mạng với nhau.
Tuy nhiên, sự đặc biệt có một khơng hai của nó nằm ở thực tế là nó khơng địi hỏi người
dùng phải tin tưởng lẫn nhau. Thông qua việc tự bảo mật bằng các thuật toán, mọi nỗ lực
gian lận trong hệ thống đều bị loại bỏ.
Trong một định nghĩa kỹ thuật chính xác, Bitcoin là một loại tiền số được giao dịch thông
qua Internet trong một hệ thống phân cấp phi tập trung, sử dụng một sổ cái công khai
đưọc gọi là Blockchain (Chuỗi khối).
Đây là một dạng của tiền tệ, kết hợp chia sẻ tập tin ngang hàng (peer-to-peer) BitTorrent
với khóa cơng khai được mã hóa. Kể từ khi ra mắt vào năm 2009, Bitcoin đã kéo theo sau
đó sự ra đời của một loạt các đồng tiền điện tử mô phỏng – thay thế, sử dụng cùng một
cách tiếp cận chung nhưng với sự tối ưu hóa, những cải tiến thêm bớt khác nhau.

Quan trọng hơn, cơng nghệ Blockchain có thể trở thành lớp kinh tế liền mạch gắn trên
Web chưa từng có, đóng vai trị là lớp đệm cơng nghệ cho các thanh toán, giao dịch trao
đổi phi tập trung, kiếm và chi tiêu token, yêu cầu và chuyển giao tài sản kỹ thuật số, phát
hành và thực hiện các hợp đồng thông minh.
Bitcoin và công nghệ Blockchain, như một mơ hình phân cấp, có thể là cơng nghệ
đột phá lớn và mơ hình điện tốn tồn cầu tiếp theo (theo sau máy tính lớn, máy tính cá
nhân, Internet và mạng xã hội/điện thoại di động), với khả năng tái định dạng lại mọi
hoạt động của con người một cách phổ biến như Web đã làm.
Tiền tệ, Hợp đồng và Ứng dụng vượt ra khỏi Thị trường Tài chính
Những lợi ích tiềm tàng của Blockchain khơng chỉ dừng lại ở mặt kinh tế – mà nó
cịn mở rộng sang các lĩnh vực khác: chính trị, nhân đạo, xã hội và khoa học – và khả
năng công nghệ của Blockchain đã được triển khai, khai thác bởi các nhóm cụ thể để
giải quyết các vấn đề thực tế.
Chẳng hạn, để chống lại các chế độ chính trị đầy áp bức, cơng nghệ Blockchain có thể được
sử dụng để đưa ra một chức năng đám mây phân quyền mà trước đây cần quản lý bởi các
tổ chức có thẩm quyền.
Điều này rõ ràng là hữu ích cho các tổ chức như WikiLeaks (chính phủ các quốc gia chặn
các giao dịch thẻ tín dụng đóng góp cho Edward Snowden) cũng như các tổ chức có phạm

vi xuyên quốc gia và trung lập trong quan điểm chính trị, như các tổ chức phi lợi nhuận
quản lý dữ liệu hệ thống tên miền Internet ICANN và dịch vụ DNS.
Ngồi các tình huống mà trong đó lợi ích cơng cộng phải vượt qua các cơ cấu quyền lực
của chính phủ, các ngành và lĩnh vực khác có thể được giải phóng khỏi các quy định, khỏi
các chương trình cấp phép dựa trên cơ cấu quyền lực theo cấp bậc, khỏi sự ảnh hưởng của


các nhóm quyền lợi đặc biệt được hỗ trợ mạnh mẽ của chính phủ, để cho phép các mơ
hình kinh doanh trung gian mới.
Mặc dù các quy định được thúc đẩy bởi vận động hành lang đã làm tê liệt các dịch vụ của
người tiêu dùng, các mơ hình kinh tế chia sẻ mới như Airbnb và Uber đã và đang đứng
vững, mạnh mẽ trong các cuộc tấn công pháp lý từ chính quyền đương nhiệm.
Ngồi các lợi ích về kinh tế và chính trị, việc phối hợp, lưu giữ hồ sơ, và không thể hủy
ngang các giao dịch sử dụng công nghệ Blockchain là những đặc điểm được coi là
nền tảng cho các tiến bộ trong xã hội, như Magna Carta hay Rosetta Stone.
Trong trường hợp này, Blockchain đóng vai trị như là kho lưu trữ hồ sơ cơng cộng cho
toàn xã hội, bao gồm đăng ký của tất cả các tài liệu, sự kiện, danh tính và tài sản. Trong
hệ thống này, tất cả tài sản đều có thể trở thành tài sản thông minh.
Đây là khái niệm mã hoá mọi tài sản lên Blockchain với một mã nhận dạng duy nhất, để
tài sản có thể được theo dõi, kiểm soát và trao đổi (mua hoặc bán) trên Blockchain. Điều
này có nghĩa là tất cả các tài sản hữu hình (nhà ở, ơ tơ) và tài sản kỹ thuật số đều có thể
được đăng ký và giao dịch trên Blockchain.
Ví dụ (chúng ta sẽ thấy rõ hơn trong quá trình triển khai nội dung của cuốn sách này),
chúng ta có thể thấy tiềm năng thay đổi thế giới của Blockchain trong việc sử dụng nó để
đăng ký và bảo vệ sở hữu trí tuệ (IP).
Ngành cơng nghiệp điện tử kỹ thuật số đang nổi lên cung cấp các dịch vụ đăng ký theo cá
nhân các nội dung chính xác của bất kỳ tài sản kỹ thuật số nào (bất kỳ tệp tin, hình ảnh,
hồ sơ sức khoẻ, phần mềm,…) lên Blockchain.
Blockchain có thể thay thế hoặc bổ sung tất cả các hệ thống quản lý sở hữu trí tuệ hiện có.
Nó hoạt động theo một thuật tốn tiêu chuẩn được chạy trên một tập tin (bất kỳ tập tin),

để nén nó vào một mã ngắn 64 ký tự (được gọi là một hash – chuỗi băm), mỗi tập tin lại
có một mã riêng biệt.
Cho dù tệp lớn (ví dụ: Tệp tgen di truyền 9 GB), tệp nén này được nén vào một chuỗi băm
bảo mật 64 ký tự và khơng thể tính tốn ngược trở lại. Giá trị băm này sau đó được bao
gồm trong một giao dịch Blockchain, thêm dấu thời gian – bằng chứng về tài sản kỹ thuật
số hiện có vào thời điểm đó.
Chuỗi băm có thể được tính tốn lại từ các tập tin cơ bản (lưu trữ riêng trên máy tính của
chủ sở hữu, không phải trên Blockchain), xác nhận rằng các nội dung ban đầu đã khơng
thay đổi.
Chuẩn hóa các cơ cấu như luật hợp đồng là những bước tiến cách mạng cho xã hội, và các
Blockchain bảo vệ sở hữu trí tuệ (tác phẩm nghệ thuật số) có thể chính là một bước ngoặt
đáng kể, góp phần cho sự phối hợp nhịp nhàng trong các xã hội quy mô lớn với ngày càng
nhiều các hoạt động kinh tế được thúc đẩy bởi những luồng ý tưởng sáng tạo mới.
Blockchain 1.0, 2.0, và 3.0
Các lợi ích về kinh tế, chính trị, nhân đạo và pháp lý của Bitcoin và công nghệ Blockchain
bắt đầu làm rõ rằng, đây có thể là một cơng nghệ đột phá có thể tái cấu trúc tất cả các khía
cạnh xã hội và các hoạt động trong xã hội đó.


Theo cách tổ chức và những tiện ích mà nó mang lại, các dạng hoạt động khác nhau đang
tồn tại cũng như đang tiềm ẩn trong cuộc cách mạng Blockchain được chia thành ba
loại: Blockchain 1.0, 2.0 và 3.0.
•
•

•

Blockchain 1.0 – Tiền tệ: Bao gồm chuyển đổi tiền tệ, kiều hối và hệ thống thanh toán
kỹ thuật số. Là khu vực của Bitcoin và những đồng tiền điện tử khác.
Blockchain 2.0 – Hợp đồng: Mở rộng hơn với các ứng dụng tài chính và thị trường,

bao gồm chứng khốn, trái phiếu, nợ, các khoản vay, thế chấp, quyền sở hữu trí tuệ và các
hợp đồng thơng minh.
Blockchain 3.0 – Ứng dụng: Đưa Blockchain vượt ra khỏi lĩnh vực tài chính, và đi vào
các lĩnh vực của chính phủ, giáo dục, y tế, khoa học, văn hóa và nghệ thuật.
Bitcoin là gì?
Bitcoin là một loại tiền số (hay cịn goi là tiền điện tử). Nó là tiền tệ kỹ thuật số và cũng là
hệ thống thanh tốn trực tuyến, trong đó các kỹ thuật mã hoá được sử dụng để quy định
việc tạo ra đơn vị tiền tệ và xác minh việc chuyển tiền, hoạt động độc lập với ngân hàng
trung ương.

Thuật ngữ có thể gây nhầm lẫn vì các từ Bitcoin và Blockchain có thể được sử dụng cho
cả ba phần của nội dung: nền tảng công nghệ Blockchain, giao thức và máy khách thông
qua các giao dịch được thực hiện, và tiền điện tử thực tế (tiền); hoặc nói rộng hơn, đề cập
đến toàn bộ khái niệm về tiền điện tử.
Cũng giống như khái niệm PayPal được gọi trên Internet là “PayPal”, trên đó giao thức
PayPal đã được chạy, để chuyển tiền tệ PayPal. Ngành công nghiệp Blockchain đang
sử dụng các thuật ngữ này thay phiên nhau bởi vì nó vẫn đang trong q trình định hình
chính nó thành những gì nó có thể, như là trở thành các lớp trong một ngăn xếp công
nghệ.
Bitcoin được tạo ra vào năm 2009 (được phát hành vào ngày 9 tháng 1 năm 2009) bởi
một người hoặc tổ chức ẩn danh Satoshi Nakamoto. Nội dung và chi tiết hoạt động được
mô tả ngắn gọn và rõ ràng trong Whitepaper, “Bitcoin: Hệ thống tiền điện tử ngang hàng”.
Các khoản thanh toán sử dụng đồng tiền ảo phân quyền này được ghi lại trong một sổ cái
cơng cộng, được lưu trữ trên máy tính của nhiều, hay cịn có thể nói là tồn bộ những
người dùng Bitcoin, và có thể xem được liên tục trên Internet.
Bitcoin là đồng tiền điện tử đầu tiên và cũng là đồng tiền phân quyền lớn nhất. Có hàng
trăm các “altcoin” (đồng xu thay thế) khác, như Litecoin và DogeCoin, nhưng Bitcoin
chiếm đến 90% tổng thị trường tiền thuật tốn và đóng vai trị là tiêu chuẩn thực tế cho
các đồng tiền khác.
Bitcoin là ẩn danh (chứ không phải là vơ danh) theo nghĩa là các địa chỉ khóa công khai

(chuỗi gồm 27-32 ký tự cả chữ và số; chức năng tương tự như một địa chỉ email); được sử
dụng để gửi và nhận Bitcoin và ghi nhận các giao dịch, khác hồn tồn với thơng tin nhận
dạng cá nhân.
Bitcoin được tạo ra như một phần thưởng cho công việc xử lý tính tốn, được gọi là đào,
hay khai thác, trong đó người dùng cung cấp sức mạnh tính toán của họ để xác minh và
ghi nhận các khoản thanh tốn vào sổ cái cơng khai.


Các cá nhân hoặc công ty tham gia đào để nhận được phí giao dịch và đồng Bitcoin mới
được tạo ra. Ngồi việc khai thác, Bitcoin cũng có thể giống như bất kỳ loại tiền tệ nào, có
thể đổi sang tiền pháp định (tiền do Chính phủ ban hành), các sản phẩm và dịch vụ.
Người dùng có thể gửi và nhận Bitcoin với một khoản phí giao dịch tùy chọn, sử
dụng phần mềm ví trên máy tính cá nhân, thiết bị di động hoặc ứng dụng web.
Bạn có thể tìm hiểu thêm về Bitcoin trong bài viết: Bitcoin là gì? Tìm hiểu về đồng
tiền điện tử BTC
Blockchain là gì?
Blockchain là sổ cái công cộng của tất cả các giao dịch Bitcoin đã từng được thực hiện. Nó
liên tục phát triển khi các thợ đào thêm các khối mới vào nó (mỗi 10 phút) để ghi nhận
các giao dịch gần đây nhất.
Các khối được thêm vào Blockchain theo thứ tự tuyến tính (theo đường thẳng), theo trình
tự thời gian. Mỗi full node (tức là mỗi máy tính kết nối với mạng Bitcoin được sử dụng
như máy khách, thực hiện nhiệm vụ xác nhận và chuyển tiếp các giao dịch) có một bản
sao của Blockchain, được tải xuống tự động khi thợ đào tham gia vào mạng Bitcoin.
Blockchain có thơng tin đầy đủ về các địa chỉ và số dư từ khối genesis – khối nguyên thủy
(các giao dịch đầu tiên được thực hiện) đến khối gần đây nhất được hoàn thành.
Blockchain như là một sổ cái cơng cộng có nghĩa là bạn có thể truy vấn bất kỳ khối nào (ví
dụ o/) cho các giao dịch liên quan đến địa chỉ Bitcoin cụ thể – ví
dụ: bạn có thể tìm địa chỉ ví của mình để xem giao dịch mà bạn đã nhận được Bitcoin đầu
tiên của mình.
Blockchain được coi là sự cải tiến cơng nghệ chính của Bitcoin, vì nó là một cơ chế xác

nhận “khơng tín nhiệm” của tất cả các giao dịch trên mạng.
Người dùng có thể tin tưởng hệ thống sổ cái công cộng được lưu trữ trên toàn thế giới này
trên những node phân cấp khác nhau, được duy trì bởi những thợ đào – người ghi sổ, trái
ngược hoàn toàn với việc phải thiết lập và duy trì sự tín nhiệm đối với đối tác giao dịch
(một người khác) hoặc bên trung gian thứ ba (ví dụ như ngân hàng).
Blockchain là cấu trúc cho một hệ thống mới của các giao dịch phân cấp dựa trên sự
khơng tín nhiệm, là chìa khóa quan trọng của sự đối mới. Blockchain cho phép giao dịch
phi trung gian và phi tập trung của bất kỳ loại nào giữa tất cả các bên trên cơ sở toàn cầu.
Blockchain giống như một lớp ứng dụng khác chạy trên ngăn xếp giao thức Internet hiện
có, bổ sung thêm một lớp hồn toàn mới cho Internet, cho phép các giao dịch kinh tế, cả
thanh tốn bằng tiền điện tử ngay tức thì (đối với một số loại tiền điện tử được sử dụng
phổ biến) và trong dài hạn, với các hợp đồng tài chính phức tạp.
Bất kỳ tiền tệ, hợp đồng tài chính, hoặc tài sản vơ hình hoặc tài sản hữu hình nào, đều có
thể được giao dịch với một hệ thống như Blockchain. Hơn nữa, Blockchain có thể được
sử dụng khơng chỉ cho các giao dịch, mà cịn là một hệ thống đăng ký và kiểm kê để ghi
chép, theo dõi, giám sát và giao dịch tất cả các tài sản.


Một Blockchain tương đối giống như một bảng tính khổng lồ để đăng ký tất cả các tài sản,
và một hệ thống kế toán để giao dịch chúng trên quy mơ tồn cầu, có thể bao gồm tất cả
các hình thức tài sản được nắm giữ bởi tất cả các bên trên tồn thế giới.
Do đó, Blockchain có thể được sử dụng cho bất kỳ hình thức đăng ký tài sản, kiểm kê và
giao dịch, trao đổi nào, bao gồm mọi lĩnh vực tài chính, kinh tế, và tiền; tài sản hữu hình
(tài sản vật lý); và các tài sản vơ hình (sự bỏ phiếu, ý tưởng, danh tiếng, ý định, dữ liệu
sức khoẻ,…).
Bạn có thể tìm hiểu thêm về Blockchain trong bài viết: Blockchain là gì? Tìm hiểu về
cơng nghệ Blockchain
Thế giới kết nối và Blockchain: Mơ hình điện tốn đột phá thứ năm
Các mơ hình điện tốn là những tiến bộ cơng nghệ đầy tính cách mạng, làm cho thế giới
ngày càng phát triển hiện đại hơn hơn. Mỗi một thập kỷ trơi qua, một mơ hình điện tốn

mới lại được ra đời (Hình P-1).
Đầu tiên là sự ra đời của mơ hình máy tính lớn và máy tính cá nhân (PC). Sau đó Internet
đã đổi mới mọi thứ. Điện thoại di động và mạng xã hội là mơ hình gần đây nhất. Và mơ
hình hiện tại đang nổi lên trong thập kỷ này có thể là mơ hình thế giới máy tính kết
nối dựa vào mật mã Blockchain.
Thế giới kết nối có thể bao gồm cơng nghệ Blockchain như là lớp phủ kinh tế cho những
gì đang trở thành một thế giới kết nối liên tục của nhiều thiết bị máy tính, bao gồm máy
tính có thể đeo được (như Đồng hồ của Apple), bộ cảm biến Internet-of-Things (IoT), điện
thoại thơng minh, máy tính bảng, máy tính xách tay, các thiết bị tự theo dõi định lượng
(ví dụ như Vòng tay theo dõi sức khỏe Fitbit), nhà thông minh, xe thông minh và thành
phố thông minh.
Tuy nhiên, nền kinh tế mà Blockchain hướng tới không chỉ đơn thuần là sự di chuyển của
tiền, dòng tiền; mà còn là việc truyền tải thông tin và phân bổ hiệu quả các nguồn lực mà
tiền đã có trong nền kinh tế quy mô con người và doanh nghiệp.
Với tiềm năng cách mạng tương đương với Internet, cơng nghệ Blockchain có thể được
triển khai và chấp nhận nhanh hơn nhiều so với Internet đã từng, bởi những hiệu quả của
mạng Internet tồn cầu và kết nối di động hiện nay.
Vì như Dạng thức thứ 4, tính năng di động – xã hội của nó đã trở thành một tính năng
đáng mong chờ của các thuộc tính cơng nghệ, do đó Blockchain của Dạng thức thứ 5 cũng
có thể mang lại sự kỳ vọng phổ biến của chức năng trao đổi giá trị.
Chức năng của Dạng thức 5 có thể là trải nghiệm của một lớp nhiều thiết bị máy tính, liên
tục, liền mạch trong thế giới vật lý với lớp phủ cơng nghệ Blockchain cho các thanh tốn
– khơng chỉ thanh tốn cơ bản mà cịn là các khoản thanh tốn nhỏ, giao dịch phi tập
trung, kiếm và chi tiêu token, yêu cầu và chuyển giao tài sản kỹ thuật số, phát hành và
thực hiện hợp đồng thông minh – như là lớp kinh tế mà Web chưa từng có.
Thế giới đang chuẩn bị cho một loại tiền dựa trên trên Internet phổ biến hơn: Apple Pay
(ứng dụng di động ví điện tử dựa trên token của Apple) và đối thủ cạnh tranh của nó có
thể là một bước trung gian quan trọng trong việc chuyển sang một thế giới tiền điện tử
trưởng thành, “đủ lơng đủ cánh”, trong đó Blockchain trở thành lớp kinh tế liền mạch
trên Web.

Hình P-1. Mơ hình điện tốn đột phá: Máy tính lớn, Máy tính cá nhân, Internet, Mạng
xã hội/Điện thoại di động, Blockchain
M2M/IoT Mạng thanh tốn Bitcoin để kích hoạt nền kinh tế máy móc
Blockchain là một dạng thức cách mạng cho thế giới con người, “Internet của các cá nhân”,
và nó cũng có thể là tiền tệ tiên quyết của nền kinh tế máy móc. Gartner ước tính Internet
của vạn vật (IoT) sẽ bao gồm 26 tỷ thiết bị và nền kinh tế trị giá 1.9 nghìn tỷ đơ la vào năm
2020.
Một đồng tiền điện tử “Internet of Money (Tiền của Internet)” tương ứng là cần thiết để
quản lý các giao dịch giữa các thiết bị này, và các thanh tốn nhỏ giữa các thiết bị được
kết nối có thể phát triển thành một lớp mới của nền kinh tế.
Cisco ước tính các kết nối M2M (máy-máy) đang phát triển nhanh hơn bất kỳ loại nào
khác (84%) và dự báo lưu lượng IP toàn cầu sẽ tăng trưởng gấp ba lần từ năm 2012 đến
năm 2018, cùng với đó là sự ưa chuộng đối với di động, WiFi và M2M.
Cũng giống như một nền kinh tế tiền tệ cho phép phân bổ nguồn lực tốt hơn, nhanh hơn
và hiệu quả hơn trên quy mô con người, nền kinh tế máy móc có thể cung cấp một hệ
thống mạnh mẽ và phân cấp để giải quyết những vấn đề này trên quy mơ máy móc.
Một số ví dụ về các thanh tốn nhỏ có thể là: Ơ tơ được kết nối sẽ tự động tính phí giao
dịch với đường cao tốc nếu họ đang vội, họ đồng ý chịu một khoản phí nhỏ, để bù lại, họ
có một lịch trình với thời gian thoải mái hơn.
Phối hợp giữa các máy bay giao hàng không người lái là một trường hợp sử dụng tiềm
năng khác cho các mạng lưới thanh toán nhỏ giữa các thiết bị với nhau, nơi các ưu tiên cá
nhân có thể được cân bằng.
Cảm biến trong nơng nghiệp là một ví dụ của một loại hệ thống khác có thể sử dụng các
nguyên tắc kinh tế để lọc dữ liệu không liên quan thường xuyên, trừ những dữ liệu ưu
tiên khi các điều kiện mơi trường (ví dụ như độ ẩm) được đáp ứng, bởi một nhóm cảm
biến lớn được triển khai trong một vườn ươm.

Mơ hình phân cấp của các giao dịch ngang hàng, khơng tín nhiệm của cơng nghệ
Blockchain, theo cách hiểu cơ bản nhất, nghĩa là các giao dịch khơng có trung gian.
Tuy nhiên, sự chuyển đổi tiềm năng sang các giao dịch phân cấp khơng tín nhiệm trên cơ
sở tồn cầu với quy mô lớn cho mọi loại tương tác và giao dịch (con người – con người,
con người – máy, máy – máy), có thể ngụ ý cho ta thấy một cấu trúc và hoạt động khác
biệt của xã hội theo những cách mà chúng ta không thể lường trước được, ngoại trừ những
mối quan hệ và các hệ thống quyền lực hiện tại với những tiện ích dễ bị mất đi.
Khuynh hướng chi phối sự chấp nhận chủ đạo: Tin tưởng, Có thể sử dụng, Dễ
dùng
Bởi vì nhiều ý tưởng và khái niệm đằng sau Bitcoin và công nghệ Blockchain còn mới mẻ
và phức tạp về mặt kỹ thuật, đã có sự phàn nàn rằng: có lẽ tiền điện tử quá phức tạp cho
việc chấp nhận chủ đạo.
Tuy nhiên, điều này cũng đúng với Internet, và nói chung là khi bắt đầu kỷ nguyên của
bất cứ loại công nghệ mới nào, các câu hỏi chi tiết về kỹ thuật “nó là gì” và “nó hoạt động
như thế nào”, sẽ là mối quan tâm của nhiều đối tượng.
Đây không phải là rào cản thực sự; không cần phải biết TCP/IP hoạt động như thế nào để
gửi một email, và các ứng dụng công nghệ mới đi vào sử dụng công cộng mà không cần
xem xét thêm nhiều chi tiết kỹ thuật, miễn là nó thích hợp, có thể sử dụng, các ứng dụng
tương tác với khách hàng đáng tin cậy được phát triển.
Ví dụ: Khơng phải tất cả người dùng đều cần phải xem đến các chi tiết miêu tả cụ thể nhất
của một địa chỉ công khai 32 ký tự. Các công ty chẳng hạn như Circle Internet Financial
và Xapo đang phát triển các ứng dụng tương tác với khách hàng đặc biệt nhằm mục đích
nhận được sự chấp nhận chủ đạo của Bitcoin (với mục tiêu trở thành “Gmail của Bitcoin”
về khả năng sử dụng tương tác với khách hàng và thị phần).
Bởi vì Bitcoin và các ví điện tử có liên quan đến tiền, rõ ràng là có thêm sự nhạy cảm trong
các ứng dụng người dùng cuối và lòng tin của khách hàng mà các dịch vụ cần thiết lập.

Có rất nhiều vấn đề bảo mật tiền điện tử cần giải quyết để tạo ra sự hiểu biết về mật mã,
để ví khách hàng có thể sử dụng được, bao gồm cách sao lưu tiền của bạn, phải làm gì nếu
bạn mất khóa cá nhân và phải làm gì nếu nhận được đồng xu bị mất (tức là bị đánh cắp

trước đó) trong giao dịch và bây giờ khơng thể lấy nó ra khỏi đó được.
Tuy nhiên, những vấn đề này đang được giải quyết bởi ngành công nghiệp Blockchain, và
các đồng tiền thay thế khác có thể tận dụng việc chỉ là một node khác trong q trình phát
triển liên tục của cơng nghệ tài chính (fintech), bao gồm máy ATM, ngân hàng trực tuyến,
và bây giờ là Apple Pay.
Chấp nhận ứng dụng tiền tệ có thể rất đơn giản với các giao diện tương tác trực tiếp với
khách hàng dễ sử dụng và đáng tin cậy, nhưng sự chấp nhận chủ đạo đối với các ứng
dụng Blockchain vượt ra khỏi tiền tệ có thể là điều khó khăn hơn.
Ví dụ, các dịch vụ cơng chứng ảo là một cách dễ dàng, với chi phí thấp, an tồn, vĩnh viễn,
có thể tìm thấy được cho việc đăng ký bảo vệ sở hữu trí tuệ, hợp đồng, di chúc và các tài
liệu tương tự. Không nghi ngờ gì về những lý do xã hội mà mọi người thích giao tiếp với
luật sư về những vấn đề nhất định (có thể bởi lời khuyên đưa ra bởi con người, phân tích


tâm lý học hoặc sự xác nhận mà các luật sư có thể cung cấp), và chính vì những lý do này,
việc áp dụng cơng nghệ có thể sẽ là một quá trình “dài hơi”.
Tuy nhiên, nếu Bitcoin và ngành cơng nghiệp Blockchain phát triển, thì rất có thể nó sẽ
đi theo các giai đoạn, tương tự như sự chấp nhận mơ hình của Internet, trong đó một đề
xuất giá trị rõ ràng cộng hưởng với các đối tượng tiềm năng khác nhau, và sau đó họ đến
với cơng nghệ mới này, trực tuyến với công nghệ mới này.
Ban đầu, Internet giải quyết các vấn đề nghiên cứu hợp tác cho một nhóm nhỏ: các nhà
nghiên cứu học thuật và quân đội. Sau đó, các game thủ và những người dùng khao khát
sự tiến bộ cũng trực tuyến trên mạng, và cuối cùng, là tất cả mọi người.
Trong trường hợp của Bitcoin, cho đến thời điểm này, những người chấp nhận sớm là
những nhóm nhỏ của những người quan tâm đến tiền và hệ tư tưởng, và các bước tiếp
theo cho sự chấp nhận phổ biến rộng rãi có thể là công nghệ Blockchain giải quyết các vấn
đề thực tế cho các nhóm lớn khác.
Ví dụ, một số nhóm nhỏ hàng đầu mà cơng nghệ Blockchain có thể giải quyết một vấn đề
lớn, bao gồm những người bị ảnh hưởng bởi kiểm duyệt Internet trong các chế độ chính
trị đàn áp, ở đó các dịch vụ DNS (hệ thống tên miền) Blockchain phân quyền có thể tạo ra

sự khác biệt lớn.
Tương tự như vậy, trong thị trường bảo vệ sở hữu trí tuệ, cơng nghệ Blockchain có thể
được sử dụng để đăng ký chuỗi phát minh cho bằng sáng chế và cách mạng hóa vụ những
kiện tụng, tranh chấp sở hữu trí tuệ trong các lĩnh vực lưu giữ, truy cập và phân bổ tài
sản.
Văn hóa Bitcoin: Lễ hội Bitfilm
Một thước đo của bất kỳ sự chuyển hướng công nghệ mới nào để đến với sự chấp nhận
chủ đạo là cách nó được đưa lên trong nền văn hố đại chúng như thế nào. Một dấu hiệu
sớm cho thấy ngành cơng nghiệp tiền điện tử có thể bắt đầu xuất hiện trong tâm lý xã hội
toàn cầu là Lễ hội Bitfilm, với các bộ phim có nội dung liên quan đến Bitcoin.
Các bộ phim được lựa chọn để giải thích Bitcoin và tác động của Bitcoin một cách rõ ràng
cho toàn cầu. Lễ hội bắt đầu vào năm 2013 và kết thúc vào những ngày cuối năm 2014
hoặc đầu năm 2015 tại Berlin (nơi có trụ sở của Bitfilm), Seoul, Buenos Aires, Amsterdam,
Rio và Cape Town.
Đồng thời, Bitfilm cho phép người xem bình chọn cho những bộ phim u thích của họ
với Bitcoin. Bitfilm tạo ra lễ hội phim, và trong một lĩnh vực kinh doanh khác, họ tạo ra
những video quảng cáo cho ngành cơng nghiệp Blockchain (Hình P-2).


Hình
P-2. Video quảng cáo của Bitfilm
Mục đích, Phương pháp luận, và Cấu trúc của cuốn sách
Ngành công nghiệp Blockchain là vô cùng mới mẻ và hiện nay (vào cuối năm 2014), nó
đang trong một giai đoạn với sự bùng nổ và cải tiến lớn. Các khái niệm, thuật ngữ, tiêu
chuẩn, kẻ thống lĩnh trong thị trường, quy tắc, và thái độ của ngành công nghiệp đối với
một số dự án đang thay đổi nhanh chóng.
Có thể chỉ trong vịng một năm kể từ bây giờ, chúng ta nhìn lại và thấy rằng Bitcoin và
cơng nghệ Blockchain trong những ví dụ chứng minh của hiện tại đã trở nên lạc hậu,
không được sử dụng nữa, hoặc chỉ như một hiện vật của q khứ.
Ví dụ, một lĩnh vực có sự thay đổi đáng kể là khái niệm về bảo mật cho các ví điện tử của

người tiêu dùng – một mối quan tâm đặc biệt bởi vì các cuộc tấn cơng trộm cắp đang bén
rễ và phát tán trong ngành công nghiệp mới mẻ này.
Tiêu chuẩn bảo mật ví điện tử hiện nay được cho là multisig (sử dụng nhiều chữ ký chính
để phê duyệt giao dịch), nhưng hầu hết người dùng vẫn chưa nâng cấp lên mức bảo mật
này.
Cuốn sách này nhằm mục đích nghiên cứu, khai phá các khái niệm rộng hơn, các tính
năng, chức năng của Bitcoin và cơng nghệ Blockchain, các khả năng trong tương lai; nó
khơng ủng hộ, bênh vực, hoặc đưa ra lời khuyên hoặc dự đoán về khả năng tồn tại trong
lâu dài của ngành.
Hơn nữa, văn bản này được dùng như là một bản thuyết minh và thảo luận các khái niệm
nâng cao, bởi vì có rất nhiều tài ngun “Blockchain 101” sẵn có. Ngành cơng nghiệp khai
thác đang trong giai đoạn mới nổi, chưa trưởng thành và vẫn còn nhiều tiềm năng phát
triển với nhiều rủi ro.
Với sự năng động trong ngành cơng nghiệp này, bất chấp sự cố gắng, dốc tồn lực của
chúng tơi, có thể có lỗi trong các chi tiết cụ thể của văn bản này ngay ngày hôm sau, thơng
tin có thể đã trở nên lỗi thời; mục đích của văn bản là để miêu tả phạm vi, tình
trạng chung của ngành cơng nghiệp Blockchain và khả năng của nó.
Và giờ là lúc để tìm hiểu về các cơng nghệ cơ bản; những lợi ích, nguy hiểm và rủi ro tiềm
tàng; và có lẽ quan trọng hơn là các khái niệm và khả năng mở rộng của chúng. Mục tiêu
ở đây là cung cấp một cái nhìn tổng quát, toàn diện về bản chất, phạm vi, loại hoạt động
đang diễn ra trong ngành công nghiệp tiền điện tử này, và hình dung về những ứng dụng
tiềm năng lớn của nó.


Sự thống kê này có thể là khơng đầy đủ, hoặc mắc phải các lỗi kỹ thuật (mặc dù đã được
các chuyên gia đánh giá về tính chính xác về mặt kỹ thuật), và có thể sẽ sớm trở nên lỗi
thời vì các dự án được mơ tả ở đây có thể đã thất bại hoặc thành cơng.
Hoặc, tồn bộ ngành công nghiệp Bitcoin và công nghệ Blockchain hiện đang được hình
thành, đã có thể bị lỗi thời hoặc bị thay thế bởi các mơ hình khác.

Bài viết sử dụng các nguồn nguồn thông tin liên quan đến Bitcoin và sự phát triển của nó.
Các nguồn chủ yếu là các diễn đàn của các nhà phát triển, các nhóm Reddit nhỏ, các
Whitepaper GitHub, các nội dung âm thanh, phương tiện truyền thông tin tức, YouTube,
blog và Twitter.
Tài nguyên trực tuyến cụ thể bao gồm các bản kỷ yếu hội nghị về ngành công nghiệp
Bitcoin trên YouTube và Slideshare, các nội dung âm thanh (Let’s Talk Bitcoin, Consider
This!, Epicenter Bitcoin), các EtherCast (Ethereum), các trang tin tức liên quan đến
Bitcoin (CoinDesk, Bitcoin Magazine, Cryptocoins News, Coin Telegraph) và các diễn đàn
(Bitcoin StackExchange, Quora).
Các nguồn khác là các trao đổi và thảo luận qua email với những người có chun mơn
trong ngành cũng như trải nghiệm của tôi khi tham dự các hội nghị, các hội thảo Bitcoin,
các buổi họp trao đổi của Satoshi Square, và các cuộc gặp gỡ của các nhà phát triển.
Văn bản này được cấu trúc để thảo luận về ba cấp khác nhau theo cách khái niệm hóa
Bitcoin và cơng nghệ Blockchain: Blockchain 1.0, 2.0 và 3.0.
Trước tiên, tôi đề cập đến các khái niệm và nội dung cơ bản của Bitcoin và công nghệ
Blockchain, tiền tệ và các thanh toán là các ứng dụng cốt lõi Blockchain 1.0.
Thứ hai, tôi mô tả Blockchain 2.0 – các ứng dụng tài chính và thị trường Blockchain
2.0 vượt ra khỏi tiền tệ, chẳng hạn như hợp đồng.

Sau đó tơi hình dung Blockchain 3.0, là các ứng dụng Blockchain vượt ra khỏi tiền tệ,
tài chính và thị trường. Trong phạm vi rộng lớn này là các ứng dụng công bằng như
Blockchain quản trị, nâng các tổ chức (như WikiLeaks, ICANN và các dịch vụ DNS) khỏi
các chế độ pháp lý áp chế lên đám mây phân quyền, bảo vệ sở hữu trí tuệ, nhận dạng và
xác thực danh tính số.
Thứ tư, tôi coi đây là một ứng dụng Blockchain 3.0 vượt ra khỏi tiền tệ, tài chính và
thị trường, mà mơ hình Blockchain cung cấp các lợi ích về quy mô, hiệu quả, tổ chức và
điều phối trong các lĩnh vực khoa học, gen di truyền, y tế, học tập, xuất bản chun mơn,
phát triển, viện trợ, và văn hố.
Cuối cùng, tơi trình bày các khái niệm nâng cao như tiền tệ giảm phát (kích thích), và xem
xét chúng trong phạm vi lớn hơn của việc triển khai rộng rãi công nghệ Blockchain.

Blockchain – Khởi nguồn của một nền kinh tế mới: Chương 1 – Blockchain
1.0: Tiền tệ
1.255Total Views
Chương 1 – Blockchain 1.0: Tiền tệ
Ngăn xếp công nghệ: Blockchain, Giao thức và Tiền tệ


Thuật ngữ Bitcoin có thể gây nhầm lẫn vì từ Bitcoin được sử dụng để đồng thời biểu thị
ba khái niệm khác nhau.
•
•
•

Thứ nhất, Bitcoin đề cập đến nền tảng công nghệ Blockchain.
Thứ hai, Bitcoin được sử dụng với nghĩa là giao thức chạy trên nền tảng công nghệ
Blockchain, mô tả cách tài sản được chuyển giao trên Blockchain.
Thứ ba, Bitcoin biểu thị một loại tiền tệ số Bitcoin, là đồng tiền thuật toán đầu tiên và
cũng là đồng tiền lớn nhất của thị trường tiền điện tử.
Bảng 1-1 cho chúng ta cách đơn giản để phân biệt các cách sử dụng khác nhau của thuật
ngữ. Lớp đầu tiên là nền tảng công nghệ Blockchain. Blockchain là sổ cái minh bạch, phân
cấp với các hồ sơ giao dịch-cơ sở dữ liệu được chia sẻ bởi tất cả các node trong mạng,
được cập nhật bởi các thợ đào, được giám sát bởi tất cả mọi người, và khơng ai có quyền
sở hữu và kiểm sốt. Nó giống như một bảng tính tương tác khổng lồ mà mọi người đều
có quyền truy cập, cập nhật và xác nhận rằng các giao dịch chuyển tiền số là duy nhất.
Lớp thứ hai là giao thức, hệ thống phần mềm chuyển tiền qua sổ cái Blockchain. Sau đó,
lớp cuối cùng là đơn vị tiền tệ, Bitcoin, được hiển thị là BTC hay Btc khi giao dịch trao đổi.
Có hàng trăm đồng tiền điện tử, trong đó Bitcoin là đầu tiên và cũng là lớn nhất. Một số
khác bao gồm Litecoin, Dogecoin, Ripple, NXT, và Peercoin;… Bạn có thể theo dõi Bitcoin
và các đồng tiền điện tử khác tại trang web />Bảng 1-1. Các lớp trong ngăn xếp công nghệ của Bitcoin Blockchain
Tiền điện tử: Bitcoin (BTC), Litecoin, Dogecoin

Giao thức Bitcoin và máy khách: Các chương trình phần mềm thực hiện giao dịch
Bitcoin Blockchain: Nền tảng sổ cái phân cấp

Điểm mấu chốt là cả ba lớp này là cấu trúc chung của bất kỳ đồng tiền điện tử hiện đại
nào: Blockchain, Giao thức và Tiền tệ. Mỗi đồng xu thường thường vừa là đồng tiền điện
tử và vừa là một giao thức, và nó có thể có Blockchain riêng hoặc chạy trên Bitcoin
Blockchain.
Ví dụ, Litecoin chạy trên giao thức Litecoin, với Litecoin Blochain riêng. (Litecoin là đồng
tiền được điều chỉnh dựa trên Bitcoin và cải tiến thêm một vài tính năng). Một Blockchain
riêng có nghĩa là đồng tiền có sổ cái phân cấp của riêng nó (trong cùng một cấu trúc và
định dạng như sổ cái Bitcoin Blockchain).
Hay các giao thức khác, chẳng hạn như Counterparty, có tiền tệ riêng của nó (XCP) và
chạy trên Bitcoin Blockchain (nghĩa là, các giao dịch của họ được đăng ký trong sổ cái của
Bitcoin blockchain). Một bảng tính so sánh một vài sự khác nhau giữa các dự án Crypto
2.0 được cung cấp tại đây: />Vấn đề Chi tiêu gấp đơi và Bài tốn các vị tướng Byzantine
Thậm chí khơng cần xem xét nhiều về sự hữu ích của Bitcoin và công nghệ Blockchain,
Bitcoin ở mức cơ bản nhất đã là một bước đột phá trong khoa học máy tính, được xây


dựng trên một nghiên cứu 20 năm về tiền tệ mã hóa, và 40 năm nghiên cứu về mật mã,
bởi hàng ngàn các nhà nghiên cứu trên khắp thế giới.
Bitcoin là giải pháp cho một vấn đề lâu dài với tiền kỹ thuật số: Vấn đề chi tiêu gấp đôi.
Cho đến khi có mật mã hóa Blockchain, tiền số, cũng như bất kỳ tài sản kỹ thuật số nào
khác, hoàn tồn có thể sao chép khơng giới hạn (như khả năng có thể lưu một email với
tập tin đính kèm bao nhiêu lần cũng được) và khơng có cách nào để xác nhận rằng một
loạt tiền kỹ thuật số không được chi tiêu mà khơng có trung gian.
Phải có một bên thứ ba đáng tin cậy trong các giao dịch, giữ một sổ cái xác nhận rằng mỗi
phần tiền số chỉ được dùng một lần; đây là vấn đề chi tiêu gấp đơi. Một thách thức về vấn
đề tính tốn được đặt ra là Bài toán của các vị tướng Byzantine, nghĩa là sự khó khăn
của nhiều bên (tướng) trên “chiến trường” khơng tin tưởng lẫn nhau nhưng cần có một

số cơ chế truyền thông phối hợp.
Blockchain giải quyết vấn đề chi tiêu gấp đôi bằng cách kết hợp công nghệ chia sẻ tệp tin
ngang hàng BitTorrent với khoá mật mã cơng khai để tạo ra một hình thức tiền kỹ thuật
sốmới. Sự sở hữu đồng tiền được ghi lại trong sổ cái công khai và được xác nhận bởi các
giao thức mật mã và cộng đồng khai thác.
Blockchain là khơng tín nhiệm theo nghĩa người dùng khơng cần phải tin tưởng vào đối
tác bên kia trong giao dịch, hoặc trung gian thứ 3, nhưng cần phải tin vào hệ thống: hệ
thống phần mềm giao thức Blockchain. Các “khối” trong chuỗi là các nhóm các giao dịch
được sắp xếp theo thứ tự ghi vào sổ cái – có nghĩa là, được thêm vào “chuỗi”.
Các sổ cái của Blockchain có thể được kiểm tra công khai với các block explorer, các trang
Internet (ví dụ, www.blockchain.info cho Bitcoin Blockchain), nơi bạn có thể thấy một
loạt các giao dịch bằng cách nhập vào một địa chỉ Blockchain (Ví dụ, địa chỉ khóa cơng
khai của người dùng, như 1DpZHXi5bEjNn6SriUKjh6wE4HwPFBPvfx).
Tiền điện tử hoạt động như thế nào?
Bitcoin là tiền, tiền kỹ thuật số, là một cách để mua và bán hàng qua Internet. Chuỗi giá
trị Bitcoin bao gồm nhiều khu vực khác nhau: các nhà phát triển phần mềm, thợ đào, các
sàn giao dịch, các dịch vụ xử lý cho các cửa hàng, các công ty ví nền tảng Web, và người
dùng/người tiêu dùng.
Theo quan điểm của người dùng cá nhân, các yếu tố quan trọng trong giao dịch đồng xu
là địa chỉ, khóa cá nhân và phần mềm ví. Địa chỉ là nơi những người khác có thể gửi
Bitcoin cho bạn, và khóa cá nhân là mật mã bí mật mà bạn dùng nó để gửi Bitcoin cho
người khác.
Phần mềm ví là phần mềm bạn chạy trên máy tính của mình để quản lý Bitcoin của bạn
(xem Hình 1-1). Khơng có tài khoản “tập trung” nào mà bạn cần phải đăng ký với một cơng
ty khác; nếu bạn có khóa cá nhân của một địa chỉ, bạn có thể sử dụng nó để truy cập vào
đồng xu có liên quan đến địa chỉ đó từ bất kỳ máy tính có kết nối Internet nào (dĩ nhiên
sẽ bao gồm điện thoại thơng minh).
Phần mềm ví cũng có thể giữ một bản sao của blockchain – hồ sơ của tất cả các giao dịch
đã xảy ra trong đơn vị tiền tệ đó – như là một phần của chương trình phân quyền mà theo
đó các giao dịch đồng xu được xác minh. Phụ lục A bao gồm thực tiễn việc duy trì ví altcoin

một cách chi tiết hơn.


Hình
1-1. Ứng dụng ví điện tử Bitcoin và thực hiện việc chuyển Bitcoin
Dịch vụ ví điện tử và Bảo mật mã hóa cá nhân

Là người tiêu dùng, chúng ta khơng được sử dụng q nhiều khía cạnh mới của cơng nghệ
blockchain và giải pháp bảo mật mã hóa cá nhân; ví dụ, phải sao lưu tiền của mình. Tự
phân cấp dưới dạng khố cá nhân được lưu trữ an tồn trong ví điện tử của bạn, đồng
nghĩa với việc là khơng có bất kỳ một tổng đài dịch vụ khách hàng nào để bạn có thể u
cầu khơi phục mật khẩu hoặc sao lưu khóa cá nhân.
Một khi khóa cá nhân của bạn mất, Bitcoin của bạn cũng mất. Đây có thể là một dấu hiệu
cho thấy cơng nghệ Blockchain chưa đủ hồn thiện để áp dụng chính thức; đó là vấn đề
mà các công ty startup dựa trên Bitcoin làm việc trực tiếp với khách hàng như Circle
Internet Financial và Xapo đang cố gắng giải quyết.
Là cơ hội cho một số ứng dụng hoặc dịch vụ được chuẩn hóa sao lưu ví điện tử (ví dụ như
điện thoại thơng minh hoặc ví của máy tính xách tay/máy tính bảng bị mất, bị đánh cắp,
bị vơ hiệu hóa, hay nâng cấp), với chúng người dùng có thể xác nhận chính xác chuyện gì
đang xảy ra với khóa cá nhân của họ trong dịch vụ sao lưu, không quan trọng việc họ tự
quản lý hoặc dựa vào nhà cung cấp bên ngồi.
Tính bảo mật mã hóa cá nhân là một lĩnh vực mới quan trọng trong việc hiểu biết khách
hàng, bởi vì các khoản tiền đặt cọc khá cao để đảm bảo tài sản cá nhân và các giao dịch tài
chính cá nhân được bảo vệ tại địa điểm trực tuyến mới của tiền kỹ thuật số.
Một yếu tố khác của bảo mật mã hóa cá nhân mà nhiều chuyên gia khuyến cáo là xáo trộn
các đồng xu, tổng hợp các đồng xu của bạn với các giao dịch khác để chúng ẩn danh hơn,
sử dụng các dịch vụ như Dark Coin, Dark Wallet và BitMixer.
Vì thị trường của các đồng xu thay thế đang phát triển, nhu cầu về một ví điện tử thống
nhất có thể sẽ tăng, bởi vì cần thiết phải cài đặt một chiếc ví mới và riêng biệt cho hầu hết
các dịch vụ liên quan tới Blockchain, và rất dễ dàng để có 20 ví điện tử khác nhau tập

trung trên điện thoại thông minh của bạn.
Mặc cho sự rườm rà trong khâu thực hiện, tiền điện tử cung cấp nhiều lợi ích lớn trong
bảo mật mã hóa cá nhân. Một trong những ưu điểm lớn là blockchain là một công nghệ
đẩy(người dùng khởi tạo và đẩy thơng tin có liên quan vào mạng cho giao dịch này) chứ
không phải là công nghệ kéo (như thẻ tín dụng hoặc ngân hàng mà thơng tin cá nhân của
người sử dụng có trong hồ sơ có thể được kéo ra bất cứ lúc nào được cho phép).


Cơng nghệ thẻ tín dụng khơng được phát triển để bảo mật trên Internet theo cách các mơ
hình Blockchain đang phát triển bây giờ. Cơng nghệ kéo địi hỏi phải có các kho dữ liệu
thơng tin khách hàng cá nhân, được tập trung lại, nó giống như một hũ mật ong thu hút
các hacker, và sự tập trung đó khiến nó rất dễ dàng bị tấn cơng. (Target, Chase và Dairy
Queen chỉ là một vài ví dụ gần đây về các cuộc tấn công cơ sở dữ liệu quy mô lớn).
Thanh toán với Bitcoin tại bất kỳ nhà cung cấp nào trong số 30,000 nhà cung cấp chấp
nhận nó vào tháng 10 năm 2014 (ví dụ: Overstock, New Egg và Dell Computer; xem thêm
tại có nghĩa là khơng phải đưa thơng tin tài chính cá
nhân của bạn lên các cơ sở dữ liệu tập trung của nhà cung cấp. Điều đó có thể dẫn đến
một khoản phí giao dịch thấp hơn (lệ phí giao dịch Bitcoin thấp hơn nhiều so với lệ phí
xử lý thẻ tín dụng các cửa hàng).
Cửa hàng chấp nhận Bitcoin
Tại thời điểm viết, các giải pháp xử lý Bitcoin chính cho các cửa hàng, dành cho các nhà
cung cấp chấp nhận Bitcoin là BitPay và Coinbase tại Hoa Kỳ và Coinify ở Châu Âu. Tuy
nhiên, một số nhà cung cấp, như các quán cà phê địa phương, khó có thể chạy hai hệ thống
thanh tốn riêng biệt (truyền thống và Bitcoin), vì vậy một giải pháp tương lai thích hợp
sẽ liên quan đến việc tích hợp thanh toán Bitcoin vào mạng thanh toán của nhà cung cấp
hiện có.
Tính năng thanh tốn bằng điện thoại di động cũng cần thiết cho việc mua hàng bằng
Bitcoin ở các điểm bán hàng nhanh (ví dụ: một tách cà phê) qua điện thoại di động.
CoinBeyond và các công ty khác tập trung vào thanh toán Bitcoin trên di động cụ thể, và
BitPay và CoinBase có giải pháp cho các thanh toán di động.

Trong một bước tiến đáng chú ý, phần mềm kế toán QuickBooks của Intuit cho các doanh
nghiệp nhỏ, làm cho các nhà cung cấp chấp nhận các thanh tốn Bitcoin đến từ CoinBase
và BitPay với mơ-đun PayByCoin.
Tóm lược: Blockchain 1.0 trong ứng dụng thực tiễn
Blockchain là tiền cho Internet, một hệ thống thanh toán kỹ thuật số, và nó có thể trở
thành “Internet of Money”, kết nối tài chính theo cách mà Internet of Things (IoT) kết
nối các máy móc. Tiền tệ và các thanh tốn tạo nên ứng dụng đầu tiên và rõ ràng nhất.
Các loại tiền tệ thay thế dựa trên luận điểm kinh tế đơn lẻ: giảm lệ phí thanh tốn thẻ tín
dụng trên tồn thế giới từ 3% xuống dưới 1%, đã có những lợi ích rõ ràng cho nền kinh tế,
đặc biệt là trên thị trường chuyển tiền quốc tế 514 tỷ USD, nơi mà các khoản phí giao dịch
có thể chiếm từ 7 đến 30 phần trăm.

Hơn nữa, người dùng có thể nhận tiền ngay lập tức trong ví tiền điện tử thay vì chờ đợi
ngày tiền được chuyển đến. Bitcoin và những đồng xu mơ phỏng của nó có thể mở đường
cho tiền tệ, mua bán và thương mại mà chúng ta vốn đã biết, được định nghĩa lại hồn
tồn.
Nói rộng hơn, Bitcoin không chỉ là một phiên bản tốt hơn của Visa – nó cũng có thể cho
phép chúng ta làm những điều mà chúng ta thậm chí khơng nghĩ đến. Tiền tệ và thanh
toán chỉ là ứng dụng đầu tiên. Chức năng cốt lõi của các loại tiền tệ blockchain là bất kỳ
giao dịch nào đều có thể được bắt nguồn và hoàn thành trực tiếp giữa hai cá nhân trên
Internet.


Với các đồng xu thay thế, bạn có thể phân bổ và mua bán các nguồn lực giữa các cá nhân
theo cách phân tán, phi tập trung và toàn cầu hóa hồn tồn. Với khả năng đó, tiền điện
tử có thể là một mạng lưới mở có thể lập trình được cho việc giao dịch phi tập trung của
tất cả các nguồn lực, vượt ra khỏi tiền tệ và các thanh tốn.
Vì vậy, Blockchain 1.0 cho tiền tệ và thanh toán đã được mở rộng vào Blockchain 2.0 để
tận dụng lợi thế của chức năng mạnh mẽ hơn của Bitcoin như là tiền có thể lập trình được.
Quan hệ với tiền pháp định

Xem xét Bitcoin là dạng thức và là đồng tiền điện tử được chấp nhận rộng rãi nhất, giá
của Bitcoin là $399.40 vào ngày 12 tháng 11 năm 2014. Giá đã biến động đáng kể (như
bạn thấy trong Hình 1-2), từ $12/BTC vào đầu năm 2013 lên mức cao $1,242/BTC vào
ngày 29/11/2013 (tỷ giá cao hơn vàng – $1,240/ounce – ngày hơm đó).
Đỉnh đó có được là nhờ tập hợp các yếu tố, ví dụ, Cuộc khủng hoảng Ngân hàng Síp (tháng
03/2013), mọi người lo lắng tiền của họ sẽ khơng an tồn tại ngân hàng, và họ bắt đầu đổi
tiền của họ sang Bitcoin. Giá cả cũng được thúc đẩy bởi hoạt động giao dịch ở Trung Quốc
cho đến ngày 05/12/2013, khi chính phủ Trung Quốc cấm các tổ chức thanh toán bằng
Bitcoin, kết quả là giá giảm.
Vào năm 2014, giá đã giảm dần từ $800 xuống khoảng $350 vào tháng 12/2014. Một báo
cáo thường kỳ gây nhiều tranh cãi đã chỉ ra rằng là 70% các giao dịch của Bitcoin được tạo
ra từ đồng Nhân dân tệ Trung Quốc.
Rất khó để đánh giá xem con số này cho thấy ý nghĩa kinh tế như thế nào bởi vì các sàn
giao dịch Trung Quốc khơng phí giao dịch, và do đó mọi người có thể bn bán bất kỳ
khoản tiền nào qua lại miễn phí, tạo ra khối lượng giả.
Hơn nữa, phần lớn giao dịch bằng đồng Nhân dân tệ phải có sự suy tính cẩn thận (điều
này cũng đúng với giao dịch Bitcoin tổng thể), vì có rất ít nhà cung cấp vật lý trên thế giới
chấp nhận Bitcoin và chỉ có một vài người tiêu dùng sử dụng đồng tiền này cho tiêu thụ
rộng rãi hàng hố và dịch vụ.

Hình 1-2. Giá Bitcoin từ năm 2009 đến tháng
(Nguồn: />
11

năm

2014

Một số người cho rằng sự biến động giá là một rào cản cho việc áp dụng rộng rãi tiền điện
tử, và một số doanh nghiệp với các giải pháp san bằng sự bất ổn định đã được giới thiệu

để giải quyết vấn đề này: Bitreserve, khóa tiền gửi Bitcoin theo tỷ giá giao dịch cố định;
Tiền điện tử Realcoin, được gắn với đồng đô la Mỹ (USD); và Locks của Coinapult, cho
phép người mua gán Bitcoin vào giá vàng, bạc, đô la Mỹ, đồng bảng Anh, hoặc đồng Euro.
Một trong những đồng tiền điện tử Bitcoin được xác định với đồng USD đầu tiên đó là
BitStamp XRP/USD của Ripple, và BitUSD của BitShares. Một số khác chỉ ra rằng sự
biến động của Bitcoin ít hơn sự biến động và lạm phát của một số đồng tiền pháp định
khác (làm cho Bitcoin trở thành một lựa chọn giá trị tương đối tốt hơn).
Và nhiều hoạt động của Bitcoin là sự mua vào bán ra ngay lập tức của các loại tiền tệ khác,
mà sự biến động khơng đóng vai trò quan trọng lắm trong các giao dịch áp dụng tỷ giá
giao ngay (tức là ngay lập tức).
Vốn hóa thị trường của Bitcoin tính đến tháng 11 năm 2014 là 5.3 tỷ USD (xem chi tiết tại
trang được tính bằng giá hiện tại (399.40 USD) nhân với
số Bitcoin hiện có (13,492,000 Bitcoin).
Nếu tự coi mình là một quốc gia, và xếp hạng theo GDP, Bitcoin sẽ là nền kinh tế xếp thứ
150 trong danh sách 500 nền kinh tế. Khơng như tiền pháp định mà chính phủ có thể in
thêm tiền, nguồn cung tiền của Bitcoin tăng với tốc độ đều đặn được định trước, với số
lượng có giới hạn.
Những đồng Bitcoin mới (tính theo khối) đang được đưa ra đều đặn và được biết đến với
khoảng 13.5 triệu đơn vị trong hiện tại, sẽ tăng lên 21 triệu đơn vị vào năm 2040. Với mức
giá khoảng $400/BTC, Bitcoin không thể sử dụng trực tiếp cho các giao dịch mua sắm
hàng ngày; mức giá và giao dịch để sử dụng thực tế thường được biểu hiện trong các tiểu
đơn vị millibitcoin (một phần nghìn Bitcoin, 1 mBTC = ~ 0.40 USD) và Satoshi (một phần
triệu của Bitcoin, 1 Satoshi = ~ $ 0.000004).
Tình trạng pháp lý
Quy định của chính phủ có thể là một trong những yếu tố quan trọng nhất để xem liệu
ngành cơng nghiệp Blockchain có thể phát triển thành ngành dịch vụ tài chính hồn thiện
hay khơng. Tính đến tháng 10 năm 2013, một số ít quốc gia đã hoàn toàn cấm Bitcoin:
Bangladesh, Bolivia, Ecuador, Iceland (có thể liên quan đến việc sử dụng Auroracoin thay

vào đó), Kyrgyzstan và Việt Nam.
Trung Quốc, như đã đề cập trước đó, đã cấm các tổ chức tài chính thực hiện giao dịch tiền
tệ ảo vào tháng 12/2013, mặc dù khối lượng giao dịch ở Trung Quốc vẫn tồn tại. Đức,
Pháp, Hàn Quốc và Thái Lan đều có vẻ khơng mấy ủng hộ Bitcoin.

Cơ quan Quản lý Ngân hàng Châu Âu (EBA), Thụy Sĩ, Ba Lan, Canada và Hoa Kỳ tiếp tục
thảo luận về các vấn đề khác nhau liên quan đến Bitcoin. Một số quốc gia cố gắng kết hợp
Bitcoin (và khái niệm về tiền tệ số khác) với các cơ chế quản lý hiện tại của họ.
Họ thường thấy rằng các đồng tiền điện tử khơng hồn tồn phù hợp và đi đến kết luận
cuối cùng rằng tiền điện tử khá là khác biệt, sẽ yêu cầu một luật mới. Hiện tại, một số quốc
gia, như Anh Quốc, đã phân loại Bitcoin dưới dạng một loại tiền tệ (và do đó khơng chịu
thuế GTGT), trong khi các nước khác, như Úc, không thể phân loại Bitcoin theo đơn vị
tiền tệ do luật về phát hành quốc hữu (và Bitcoin do đó phải chịu thuế GTGT hoặc GST –
thuế hàng hoá và dịch vụ).


Tại Hoa Kỳ, Sở thuế vụ IRS coi Bitcoin là tài sản (như cổ phiếu) và không phải là tiền, có
nghĩa là người dùng Bitcoin phải chịu thuế lợi tức thu được từ các giao dịch. Đối với thuế,
tiền tệ ảo là tài sản chứ không phải tiền tệ. Tuy nhiên, gần như mọi cơ quan chính phủ
Hoa Kỳ khác – bao gồm FinCEN (mạng thực thi tội phạm tài chính), các nhà quản lý ngân
hàng và CFPB, SEC, CFTC và DOJ – đều quy định Bitcoin là một loại tiền tệ.

Chú thích
Bài tốn các vị tướng Byzantine (Byzantine Generals) là một bài tốn trong khoa
học máy tính về đường truyền tin cậy, bộ xử lý lỗi trong một hệ phân tán.
Nội dung của bài tốn này như sau: Có N tướng cầm các cánh quân khác nhau Có M
tướng phản bội, cố gắng ngăn cản các tướng khác làm theo thỏa thuận:
•
•
•

4 tướng muốn tấn cơng
4 tướng muốn rút quân
1 tướng phản bối nói với nhóm thứ nhất là muốn tấn cơng, nói với nhóm thứ 2 là muốn
rút quân
Các tướng trung thành làm thế nào để đạt được thỏa thuận?
Block Explorer: Trình duyệt Blockchain trực tuyến hiển thị nội dung của các khối tiền
điện tử, các giao dịch, lịch sử giao dịch và số dư của các địa chỉ đó.
Quốc hữu: Sở hữu Nhà nước

Blockchain – Khởi nguồn của một nền kinh tế mới: Chương 2 – Blockchain
2.0: Hợp đồng (Phần 1)
836Total Views
Chương 2 – Blockchain 2.0: Hợp đồng
Từ khi bắt đầu, sự phức tạp vượt ra khỏi phạm vi tiền tệ và các thanh toán đã được hình
dung cho Bitcoin; các khả năng cho tiền có thể lập trình được và các hợp đồng đã được
định sẵn vào giao thức trong sáng chế của nó.
Satoshi Nakamoto đã trao đổi trên Bitcointalk năm 2010 rằng “thiết kế này hỗ trợ rất
nhiều loại giao dịch mà tôi đã thiết kế nhiều năm về trước. Giao dịch ký quỹ, hợp đồng
được bảo lãnh, trọng tài thứ ba, chữ ký đa phương,…
Nếu Bitcoin thành công, đây là những điều chúng tôi sẽ muốn khám phá trong tương lai,
nhưng tất cả đều phải được thiết kế ngay từ đầu để (làm cơ sở) đảm bảo rằng chúng sẽ
có thể trở lại sau đó (để tiếp tục mở rộng thêm)”.
Chúng ta sẽ thấy trong Chương 3, các cấu trúc này có thể được áp dụng vượt ra khỏi các
giao dịch tài chính, với bất kỳ loại giao dịch nào – thậm chí là những loại chỉ mang ý nghĩa


“tượng trưng”. Đó là bởi vì các khái niệm và cấu trúc phát triển cho Bitcoin là cực kỳ linh
hoạt và có thể mở rộng.
Blockchain 2.0 là phân tầng lớn tiếp theo trong sự phát triển của ngành công nghiệp

blockchain, một lĩnh vực hoạt động phi thường của năm 2014. Bởi vì khơng gian
Blockchain 2.0 đang trong q trình phát triển, nên có rất nhiều các thể loại, sự phân biệt
và hiểu biết khác nhau về nó. Và các cách phân loại, các định nghĩa chuẩn vẫn còn đang
nổi lên.
Một số khái niệm về khơng gian Blockchain 2.0 nói chung có thể bao gồm Bitcoin 2.0, các
giao thức Bitcoin 2.0, các hợp đồng thông minh, tài sản thông minh, các ứng dụng phân
cấp Dapp, các tổ chức phân cấp tự trị DAO, và các tập đoàn phân cấp tự trị DAC.
Trong khi Blockchain 1.0 là dành cho tiền tệ và các thanh tốn phi tập trung, Blockchain
2.0 nói chung là dành cho thị trường phân cấp và xem xét việc chuyển giao các loại tài sản
khác vượt ra khỏi tiền tệ bằng việc sử dụng blockchain, từ việc tạo ra một đơn vị giá trị
thơng qua mỗi lần nó được chuyển đi hoặc chia ra.
Một phép ẩn dụ về công nghệ tương đối chính xác cho Bitcoin là nó tương tự như là chồng
giao thức của Web. Sau khi nền tảng công nghệ Internet và cơ sở hạ tầng được thiết lập
đúng với vị trí vai trị của mình, các dịch vụ có thể được xây dựng để chạy trên nó – như
Amazon, Netflix và Airbn – đang trở nên ngày càng phức tạp theo thời gian và luôn luôn
bổ sung những cách mới để tận dụng lợi thế của cơng nghệ nền tảng.
Blockchain 1.0 đã được ví như lớp truyền tải TCP/IP bên dưới của Web, với cơ hội sẵn có
để xây dựng các giao thức 2.0 trên nó (như HTTP, SMTP và FTP trong mơ hình Internet).
Các giao thức Blockchain 2.0 hoặc là sử dụng Bitcoin Blockchain hoặc tạo Blockchain
riêng của chúng, nhưng có cùng mơ hình kiến trúc kỹ thuật tiền điện tử phân cấp của 3
lớp trong ngăn xếp công nghệ: Blockchain, Giao thức và Tiền điện tử.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là những “lớp ống dẫn Internet mới” này vẫn còn
đang phát triển và mọi phép so sánh ẩn dụ có thể trở nên lỗi thời một cách nhanh chóng.
Những sự tương đồng này có thể giống như gọi Chrome là “Napster 2.0”, hoặc Facebook
hay AdBlock là một “Trình duyệt Web 3.0”.
Ý tưởng chính là chức năng sổ cái giao dịch phân quyền của Blockchain có thể được dùng
để đăng ký, xác nhận và chuyển giao tất cả các hình thức hợp đồng và tài sản. Bảng 2-1
liệt kê một số loại và các ví dụ về tài sản, hợp đồng có thể được chuyển giao với Blockchain.
Satoshi Nakamoto bắt đầu bằng cách chỉ rõ vào các giao dịch ký quỹ, các hợp đồng được
bảo lãnh, trọng tài thứ ba và các giao dịch đa chữ ký.

Tất cả các giao dịch tài chính có thể được đổi mới trên blockchain, bao gồm cổ phiếu, cổ
phần cá nhân, công cụ gọi vốn cộng đồng crowdfunding, trái phiếu, quỹ tương hỗ, dòng
niên kim, lương hưu, và tất cả các hình thức của cáccơng cụ phái sinh (hợp đồng tương
lai, quyền chọn, hoán đổi và các công cụ phái sinh khác).
Bảng 2-1. Các ứng dụng Blockchain vượt ra khỏi tiền tệ (được điều chỉnh từ Danh sách
Làm chủ công nghệ Blockchain của Ledra Capital, xem Phụ lục B)
Loại

Ví dụ


Chung

Giao dịch ký quỹ, hợp đồng được bảo lãnh, trọng tài thứ ba và
giao dịch đa chữ ký

Các giao dịch tài chính

Cổ phiếu, cổ phần cá nhân, cơng cụ gọi vốn cộng đồng
crowdfunding, trái phiếu, quỹ tương hỗ, dòng niên kim, lương
hưu

Hồ sơ công khai

Văn bản đất đai và tài sản, giấy đăng ký xe, giấy phép kinh doanh,
giấy chứng nhận kết hôn, giấy chứng tử

Giấy tờ nhận dạng

Giấy phép lái xe, chứng minh thư nhân dân, hộ chiếu, thẻ cử tri

Hồ sơ cá nhân

Giấy nợ, các khoản vay, hợp đồng, cá cược, chữ ký, di chúc, ủy
thác

Chứng thực

Chứng nhận bảo hiểm, giấy chứng minh quyền sở hữu, tài liệu có
cơng chứng

Khóa tài sản vật lý

Nhà, phịng khách sạn, xe cho th, ơ tơ có thể truy cập

Tài sản vơ hình

Bằng sáng chế, thương hiệu, bản quyền, tên miền, đặt chỗ trước

Các hồ sơ cơng khai cũng có thể di chuyển sang Blockchain: tên đất và tài sản, đăng ký xe,
giấy phép kinh doanh, giấy chứng nhận kết hôn và giấy chứng tử. Nhân dạng số có thể
được xác nhận bằng blockchain thông qua giấy phép lái xe được mã hố an tồn, chứng
minh thư nhân dân, hộ chiếu, và thẻ cử tri.
Các hồ sơ cá nhân như giấy nợ, các khoản vay, hợp đồng, cá cược, chữ ký, di chúc, ủy thác
đều có thể được lưu giữ. Chứng thực có thể được thực hiện thơng qua Blockchain đối với
Chứng nhận bảo hiểm, giấy chứng minh quyền sở hữu, tài liệu có cơng chứng.
Các khóa tài sản vật lý (được trình bày thêm trong Chương 3) có thể được mã hóa dưới
dạng tài sản kỹ thuật số trên blockchain để kiểm sốt truy cập vào nhà cửa, phịng khách
sạn, xe cho th và xe ơ tơ có quyền truy cập chung (ví dụ: Getaround – chia sẻ xe hơi
ngang hàng). Tài sản vơ hình (ví dụ như bằng sáng chế, thương hiệu, bản quyền, tên miền,

đặt chỗ) cũng có thể được bảo vệ và chuyển qua blockchain.
Ví dụ, để bảo vệ một ý tưởng, thay vì đăng ký nhãn hiệu hoặc bằng sáng chế cho nó, bạn
có thể mã hố nó vào Blockchain và bạn sẽ có bằng chứng về một hàng hoá cụ thể được
đăng ký với dấu thời gian cụ thể để chứng minh trong tương lai (như đã thảo luận trong
“Nghệ thuật kỹ thuật số: Dịch vụ Chứng thực Blockchain (Cơng chứng, Bảo vệ Sở hữu Trí
tuệ)” trên trang số 59).


Các dịch vụ tài chính
Một lĩnh vực chính cho Blockchain doanh nghiệp là liên kết tiền điện tử với các ngân hàng
và thị trường tài chính truyền thống. Quỹ đầu tư mạo hiểm được hỗ trợ bởi Ripple Labs
đang sử dụng công nghệ blockchain để tái tạo lại hệ sinh thái ngân hàng và cho phép các
tổ chức tài chính truyền thống tiến hành hoạt động kinh doanh của mình hiệu quả hơn.
Mạng lưới thanh toán của Ripple cho phép các ngân hàng chuyển tiền và giao dịch ngoại
hối trực tiếp giữa họ với nhau mà khơng có bên trung gian thứ ba: “Các ngân hàng khu
vực có thể chuyển tiền sang các ngân hàng khu vực khác, chỉ 2 bên với nhau mà không
cần phải thông qua trung gian”.
Ripple cũng đang phát triển Codius, một dự án phát triển hệ thống hợp đồng thơng minh
mới, “lập trình ngơn ngữ bất khả tri”. Một sự cộng sinh tiềm năng khác giữa ngành ngân
hàng truyền thống và Bitcoin được minh họa bởi sự đầu tư của Quỹ đầu tư Sáng tạo của
Ngân hàng Tây Ban Nha Bankinter vào Coinffeine, một start-up cơng nghệ Bitcoin nhằm
giúp người dùng cuối có thể mua và bán Bitcoin trực tiếp mà không cần thông qua sàn
giao dịch.
Các doanh nghiệp khác cũng đang kết nối Bitcoin với các giải pháp thị trường tài chính và
thị trường thanh tốn truyền thống. PayPal là một ví dụ điển hình vì sự phát triển của nó
như là một nền tảng song song với Bitcoin, và nó đang đứng trên bước ngoặt chấp nhận
Bitcoin.
PayPal ban đầu là giải pháp thị trường thanh tốn sáng tạo bên ngồi thị trường dịch vụ
tài chính truyền thống, cũng giống như Bitcoin, sau trở thành một doanh nghiệp chính
thức hơn trong ngành cơng nghiệp được quy định, thu thập và xác nhận thông tin cá nhân

chi tiết về khách hàng của mình.
PayPal đã được biết đến là đang ở trên ngưỡng cửa đổi mới tài chính, nhưng sau đó nó
trở nên tập trung hơn vào công ty và mất đi triển vọng lãnh đạo thị trường sớm đối với
Bitcoin. Bây giờ, PayPal đã kết hợp Bitcoin một cách chậm rãi, vào tháng 09/2014, PayPal
công bố mối quan hệ đối tác với ba công ty xử lý thanh toán lớn của
Bitcoin: BitPay, Coinbase và GoCoin.
Cũng trong tháng 09/2014, Braintree – công ty con của Paypal, được mua lại vào năm
2013, một nhà cung cấp dịch vụ thanh toán di động –dường như đang làm việc trên một
tính năng mà ở đó, khách hàng có thể trả các khoản tiền thuê Airbnb và Uber với Bitcoin.
Cùng trong khu vực phù hợp, tuân thủ những quy định, Bitcoin bổ sung cho các dịch vụ
tài chính truyền thống khái niệm về một “Bitbank”. Sàn giao dịch Bitcoin Kraken hợp tác
với một ngân hàng để cung cấp các dịch vụ tài chính được quy định liên quan đến Bitcoin.
Có nhu cầu rõ ràng về sự tương đồng và cải tiến mới về các sản phẩm và dịch vụ tài chính
truyền thống cho Bitcoin – ví dụ như các tài khoản tiết kiệm Bitcoin và cho vay (có thể
thơng qua các quy tắc do người dùng lựa chọn về mức dự trữ). BTCjam là một ví dụ về
nền tảng cho vay ngang hàng, phân cấp, dựa trên blockchain.
Tera Exchange đã khởi chạy một sàn giao dịch cung cấp các hợp đồng hoán đổi (swap)
đầu tiên của Hoa Kỳ được quản lý hợp pháp, giúp cho các nhà đầu tư tổ chức và các nhà
đầu cá nhân có thể mua các hợp đồng Bitcoin trực tiếp thông qua các nền tảng giao dịch
trực tuyến của nó.


Một phần của sự cung cấp này bao gồm một chỉ số giá Bitcoin của tổ chức, Chỉ số giá Tera
Bitcoin, được dùng như là một điểm chuẩn cho việc mua bán các hợp đồng USD/XBT.
Trong cùng một lĩnh vực, start-up Vaurum đang xây dựng một API cho các tổ chức tài
chính để tạo cơ hội cho các nhà mơi giới truyền thống và các khách hàng ngân hàng đến
gần hơn với Bitcoin.
Một dự án khác là start-up Buttercoin, một nền tảng kinh doanh và sàn giao dịch Bitcoin
với các giao dịch khối lượng lớn (200,000 – 500,000 Bitcoin, hay 70 – 175 triệu USD),
nhắm đến đối tượng khách hàng doanh nghiệp, những đối tượng cần phải hoàn thành các

giao dịch Bitcoin quy mô lớn.
Buttercoin hợp tác với công ty thị trường vốn Wedbush Securities, một trong những công
ty phân tích bảo mật đầu tiên sử dụng Bitcoin và chấp nhận thanh tốn Bitcoin cho nghiên
cứu của mình.
Các doanh nghiệp đầu tư mạo hiểm khác được xác định thái độ triệt để chống lại sự độc
quyền tự được đặt ra trong cơ sở hạ tầng thị trường chứng khoán hiện tại, như Công ty
Ủy thác Lưu ký và Bù trừ (DTCC), có liên quan đến việc xử lý thơng tin giao dịch chứng
khốn (hay cịn gọi là hoạt động bù trừ chứng khoán).
Giám đốc điều hành Overstock, Patrick Byrne và Counterparty đã thành lập Medici
Ventures, được công bố vào tháng 10/2014 nhằm cung cấp thị trường chứng khoán phi
tập trung cho chứng khốn vốn trong mơ hình Blockchain.
Gọi vốn cộng đồng Crowdfunding
Một ví dụ điển hình khác về cách các dịch vụ tài chính đang được tái tạo với các mơ hình
phân cấp dựa trên Blockchain là mơ hình gọi vốn cộng đồng crowdfunding. Ý tưởng cho
crowdfunding là các mô hình gây quỹ ngang hàng như Kickstarter có thể thay thế cho nhu
cầu đầu tư vốn mạo hiểm truyền thống vào các doanh nghiệp start-up.
Trước đây, một dịch vụ tập trung như Kickstarter hoặc Indiegogo là cần thiết để kích hoạt
một chiến dịch gọi vốn cộng đồng crowdfunding, nền tảng crowdfunding được hỗ trợ bởi
công nghệ Blockchain sẽ loại bỏ nhu cầu về một bên thứ ba trung gian.
Các nền tảng crowdfunding dựa trên Blockchain sẽ giúp các công ty start-up có thể huy
động tiền bằng cách tạo ra các đồng tiền số của riêng họ và bán “cổ phần mã hóa” cho
những người ủng hộ sớm. Các nhà đầu tư trong chiến dịch crowdfunding nhận được các
token đại diện cho số cổ phần của họ trong doanh nghiệp start-up mà họ hỗ trợ.
Một số nền tảng crowdfunding tiền điện tử đi đầu bao gồm Swarm, một “vườn
ươm”[1] của các công ty start-up tập trung vào tiền số, đã thu về 1 triệu USD trong
crowdfunding, hoàn thành vào tháng 7 năm 2014. Việc nắm giữ đồng tiền thuộc sở hữu
của doanh nghiệp, Swarmcoin, đã mang lại cho nhà đầu tư quyền được hưởng cổ tức từ
các công ty start-up trong danh mục đầu tư của vườn ươm.
Swarm có 5 dự án bao gồm 5 công ty đầu tiên được gây quỹ: Manna, một nhà phát triển
các mạng không gian cá nhân thông minh; Coinspace, một nhà điều hành của không gian

làm việc tiền điện tử phân cấp; Swarmops, một nền tảng phần mềm quản lý tổ chức phi
tập trung; Judobaby, một nền tảng chơi game phân cấp; và DDP, một bữa tiệc khiêu vũ
phân quyền.


Một nền tảng crowdfunding khác là Koinify, một trong những dự án của nó cho đến nay
là mạng xã hội phân quyền Gems. Koinify được kết nối với nền tảng giao dịch tài sản/ví
Melotic để quản lý thị trường ứng dụng phân quyền. Không biết là trớ trêu hay cũng có
thể là dấu hiệu của một thời đại cộng sinh, Koinify đã huy động được 1 triệu USD vốn tài
chính mạo hiểm truyền thống để bắt đầu nền tảng crowdfunding của nó.
Một dự án khác là Lighthouse, nhằm mục đích cho phép người dùng tiến hành
crowdfunding hoặc hợp đồng đảm bảo trực tiếp từ bên trong ví Bitcoin. Tại Nhật Bản, một
trang web crowfunding Bitcoin, bitFlyer, đã chạy một nền tảng crowdfunding dựa trên
Bitcoin được gọi là fundFlyer.
Crowdfunding là một chủ đề thường xuyên được nhắc đến tại các hội nghị về ngành công
nghiệp Bitcoin, và các chuyên gia tranh luận về tính hợp pháp của nó. Những người phản
đối phàn nàn rằng hiện nay khơng có cách hợp pháp nào để thực hiện crowdfunding, mà
một trong những cách thực tế nhất là sở hữu cổ phần trong tổ chức nền tảng, và có thể có
những cách khác nhau trong đó crowdfunding vi phạm luật chứng khốn.
Các giải pháp thay thế khác bởi nền tảng crowdfunding Swarm và Koinify, cũng như
crowdfunding chỉ diễn ra một lần như Ethereum là bán các khoản phải cổ phần, chẳng
hạn như quyền truy cập sớm vào phần mềm. Tuy nhiên, điều này là hơi bất thường bởi vì
trong nhiều trường hợp việc tiếp thị vẫn cịn trơng giống như cơng ty đang bán cổ phần.
Kết quả là có thể có các nhà đầu tư thực sự trong các dự án tiền điện tử, nhưng lại khơng
nhận được gì nhiều hơn là quyền truy cập sớm vào phần mềm mã nguồn mở. Một cách
tốt hơn để huy động vốn cộng đồng các dự án tiền điện tử theo một cách phân cấp hợp
pháp, với kiểm soát và cân bằng hiệu quả hơn, là cần thiết.
Các thị trường dự đốn của Bitcoin
Một ví dụ về cơng nghệ mới cùng với công nghệ cũ là các thị trường dự đoán của Bitcoin
như Predictious và Fairlay. Các thị trường dự đoán của Bitcoin đưa ra một điểm đặt cược

cho các kết quả của thế giới thực, như các thị trường dự đốn ln có, như các cuộc bầu
cử, luật pháp chính trị, các trận đấu thể thao, và các bản phát hành các sản phẩm công
nghệ, và cũng cung cấp một nguồn thông tin tốt về ngành công nghiệp Blockchain đang
phát triển.
Các thị trường dự đoán của Bitcoin là một cách để xem người trong cuộc nghĩ gì về chiều
hướng giá của Bitcoin trong tương lai, sự thành công của các dự án altcoin và giao thức
2.0 khác nhau, và các vấn đề về cơng nghiệp nói chung (ví dụ như các vấn đề phát triển
kỹ thuật với Bitcoin, chẳng hạn như khi nào sẽ có một hard fork – sự thay đổi đáng kể –
của mã, và mức độ khó của thuật tốn khai thác).

Chú thích
[1] Vườn ươm công nghệ là một tổ chức hoạt động nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, biến
những ý tưởng công nghệ khả thi thành sản phẩm định hình, sau khi ươm tạo đầu ra có
thể là dịch vụ hoặc sản phẩm cơng nghệ.
Mơ hình vườn ươm nhằm giải quyết nhiều vấn đề đến từ các hệ sinh thái rời rạc, gia tăng
chất lượng và số lượng của các startup trong vùng và từ đó có thể thu hút nhà đầu tư.


Blockchain – Khởi nguồn của một nền kinh tế mới: Chương 2 – Blockchain
2.0: Hợp đồng (Phần 2)
554Total Views
Chương 2 – Blockchain 2.0: Hợp đồng
(tiếp)
Tài sản thơng minh
Blockchain có thể được sử dụng cho bất kỳ hình thức đăng ký tài sản, kiểm kê, và giao
dịch trao đổi, bao gồm mọi lĩnh vực tài chính, kinh tế, và tiền; tài sản hữu hình (tài sản
vật chất); và các tài sản vơ hình (phiếu bầu, ý tưởng, danh tiếng, ý định, dữ liệu về sức
khoẻ và thông tin).
Sử dụng công nghệ Blockchain, sẽ mở ra nhiều lớp chức năng ứng dụng trên tất cả các
phân đoạn của kinh doanh liên quan đến tiền, thị trường và các giao dịch tài chính. Tài

sản được mã hoá bởi Blockchain sẽ trở thành tài sản thơng minh, có thể giao dịch thơng
qua hợp đồng thông minh.
Khái niệm chung về tài sản thông minh là khái niệm về giao dịch tất cả các tài sản trong
các mơ hình dựa trên Blockchain. Tài sản có thể là tài sản hữu hình trên thế giới như nhà,
xe hơi, xe đạp hoặc máy tính hoặc tài sản vơ hình như cổ phần, sự đặt chỗ trước hoặc bản
quyền (ví dụ: sách, âm nhạc, hình minh họa và mỹ thuật kỹ thuật số).
Một ví dụ về việc sử dụng Blockchain để kiểm soát và chuyển giao các tác phẩm nghệ thuật
hạn chế là Swancoin, nơi có 121 tác phẩm nghệ thuật trên thế giới, được làm bằng gỗ dán
được đánh bóng với cỡ 30 x 30 cm, có thể mua và chuyển qua Bitcoin Blockchain (xem
hình 2-1).
Bất kỳ tài sản nào cũng có thể được đăng ký trong Blockchain, và do đó quyền sở hữu của
nó có thể được kiểm sốt bởi bất cứ ai có khóa cá nhân. Sau đó chủ sở hữu có thể bán tài
sản bằng cách chuyển khóa cá nhân sang bên kia. Tài sản thơng minh là tài sản mà quyền
sở hữu của nó được kiểm soát qua blockchain, sử dụng hợp đồng theo luật hiện hành.
Ví dụ, một hợp đồng thơng minh đã được thiết lập trước có thể tự động chuyển quyền sở
hữu của một chiếc xe từ cơng ty tài chính cho chủ sở hữu cá nhân khi tất cả các khoản vay
thanh toán đã được thực hiện (như được tự động xác nhận bởi các hợp đồng thông minh
khác dựa trên Blockchain).
Tương tự, lãi suất thế chấp có thể được đặt lại tự động cho một hợp đồng thông minh khác
dựa trên Blockchain, tham chiếu với một trang web hoặc đã được xác định và hợp đồng
được mã hóa, hoặc yếu tố dữ liệu để có được mức lãi suất cho một số ngày trong tương
lai.


Hình 2-1. Swancoin: Tác phẩm nghệ thuật số có lưu lượng hạn chế (hình ảnh lấy
tại: />Ý tưởng chính của tài sản thơng minh là kiểm sốt quyền sở hữu và quyền truy cập vào
một tài sản bằng cách đăng ký nó như là một tài sản kỹ thuật số trên Blockchain và truy
cập vào khoá cá nhân. Trong một số trường hợp, các tài sản vật lý trên thế giới có thể được
kiểm sốt một cách nghiêm ngặt bằng Blockchain.
Điện thoại thơng minh có thể mở khóa dựa trên sự xác nhận lại danh tính số của người

dùng được mã hóa trong Blockchain. Các cánh cửa của tài sản vật chất như xe cộ và nhà
cửa có thể là “giải pháp thông minh” – thông qua công nghệ nhúng (ví dụ: mã phần mềm,
cảm biến, mã QR, các thẻ nhận dạng NFC, định vị trong nhà iBeacon, truy cập Wi-Fi,…)
để truy cập có thể được kiểm sốt trong thời gian thực khi người dùng tìm kiếm mã truy
cập xuất hiện trên hardware hay software token[1] riêng của mình để khớp với tài sản.
Đoạn mã được sinh ra ngẫu nhiên, không được định sẵn, khi người dùng gửi một yêu cầu
truy cập trong một thời gian thực, hợp đồng thông minh Blockchain có thể gửi một cơ chế
truy cập hoặc mã ngẫu nhiên đến tài sản vật lý hoặc ví điện tử của người dùng, chẳng hạn
như mã QR dùng một lần để mở một chiếc xe cho thuê hoặc phịng khách sạn.
Cơng nghệ Blockchain cung cấp khả năng tái tạo cách xác minh nhận dạng và truy cập an
toàn theo những cách tinh vi hơn, linh hoạt hơn và hướng đến nhu cầu thời gian thực hơn
hiện có thể, tích hợp các cơng nghệ phần cứng thế giới với các công nghệ phần mềm dựa
trên Internet kỹ thuật số.
Tài sản thông minh giao dịch với Blockchain là một khái niệm hồn tồn mới. Chúng ta
chưa từng có quyền sở hữu tài sản được xác định theo mật mã mà được tự thực thi bằng
mã. Mã này tự được thực thi bởi cơ sở hạ tầng kỹ thuật theo nghĩa nó ràng buộc hoạt động
dựa trên mã nguồn và khơng thể đi chệch hướng.
Việc chuyển nhượng tài sản được xác định trong mã chỉ có thể xảy ra khi tài sản đã được
mã hóa. Tài sản thơng minh dựa trên Blockchain do đó xem xét khả năng của các hệ thống
quản lý tài sản khơng tín nhiệm phân tán rộng khắp cũng như các tài sản mã hố đã được
kích hoạt. Có thể có những ý nghĩa lớn đối với toàn bộ lĩnh vực luật sở hữu – hoặc sự đơn
giản hóa tuyệt vời trong quyền sở hữu tài sản, có thể được ghi lại trên chính tài sản:
Cho vay khơng tín nhiệm