Bằng lăng nước
Nguồn: hoind.tayninh.gov.vn
Bằng Lăng Nước
- Tên khoa học:
Lagertroemia speciosa, thuộc họ Lythraceae
- Do hoa có màu tím hồng đẹp, nên hiện nay thường được trồng làm cây
cảnh quan đô thị.
- Gỗ bằng lăng nước màu nâu vàng, dẻo, dùng đóng đồ mộc thông thường
hoặc có thể đóng thuyền.
1/ Đặc trưng nhận biết:
- Cây gỗ lớn cao 20 m, cành non vuông cạnh. Lá đơn rìa nguyên mọc đối,
hình bầu dục dài 15 cm, rộng 8 cm, cuống dài 1 cm, cứng, không lông.
- Hoa đẹp, to, màu tím hồng, nụ tròn đo đỏ. Hoa tự là chùm tụ tán đứng ở
ngọn, đào có lông sát, 6 cánh hoa, có cọng dài 5mm, tiểu nhụy nhiều.
- Quả nang tròn dài 2cm, nứt làm 5 mảnh, hạt dài 12 – 15 mm.
2/ Điều kiện trồng:
Phân bố khắp miền nam Việt Nam, mọc tốt ở những nơi có lượng mưa từ
1.000 – 2.000 mm, thường mọc dựa bờ sông hay nơi ẩm ướt.
3/ Chọn nguồn giống:
- Cây bố mẹ là cây khỏe mạnh, không sâu bệnh, hình dáng đẹp, tán đều,
tuổi từ 10 – 20 để lấy giống.
- Khi quả chín (đặc trưng nhận biết: quả bắt đầu nứt để hạt tung ra ngoài),
lúc đó có thể thu hái quả. Quả sau khi đem về phải phân loại, những quả chưa chín
được ủ lại thành từng đống từ 2 – 3 ngày cho quả chín đều, đống ủ không cao quá
50 cm và phải thông gió, mỗi ngày đảo lại một lần. Khi quả chín đem rải đều phơi
vài ba nằng nhẹ để tách hạt, thu hạt hằng ngày, sau đó hong khô ở nơi râm mát 2 –
3 ngày. Khi hạt đã khô, sàng bỏ hết tạp vật, thu hạt tốt, cho vào bảo quản nơi khô
ráo.
4/ Tạo cây con:
- Trước khi gieo, xử lý hạt bằng nước ấm (40oC – 50oC), ngâm hạt trong
nước ấm và để nguội dần sau 10 – 12 giờ. Sau đó đải hạt lép, rồi ủ trong túi vải,
mỗi ngày rửa chua 1 lần trong nước ấm (30oC – 40oC), đến khi hạt nứt nanh đem
gieo vào khay cát hoặc tùi bầu, cần lấp lớp đất dày 1cm, sau đó tủ rơm rạ và làm
giàn che cho cây con. Độ che bòng từ 60 – 70%, sau vài ngày gieo, hạt bắt đầu nảy
mầm, lúc này lấy bớt rơm rạ, tránh làm tổn hại cây con.
* Bầu đất:
+ Vỏ bầu bằng túi P.E, kích thước 7 x 12cm, nếu trồng phục vụ cho cây
cảnh quan đô thị, kích thước bầu phải lớn hơn.
+ Ruột bầu: 80% lớp đất mặt tại chỗ hay có thể vận chuyển từ nơi khác đến,
lớp đất này cần tán nhuyễn, kế tiếp ray lại bằng sàng cát và trộn 20% phân chuồng
hoai. Tưới đẩm bầu trước khi gieo hạt.
- Thời vụ gieo ươm: tùy theo điều kiện tại chỗ và nguồn giống, có thể gieo
ươm ở các tháng thích hợp. Tháng 2 – 3 dương lịch là thời điểm thích hợp nhất.
* Chăm sóc cây con:
- Thời gian đầu cần phải có giàn che, sau đó giảm độ che phủ từ từ cho đến
khi cây ra ánh sáng hoàn toàn.
- Luôn đảm bảo cho cây đủ ẩm, 2 tuần/lần làm cỏ, phá váng, tưới thêm một
ít phân NPK: 30 – 30 – 30, pha loãng 1% để tưới. Sau khi tưới phân cần tưới lại
nước lả, để không làm cháy lá cây.
* Tiêu chuẩn cây giống:
Cây con khỏe mạnh, không sâu bệnh, cong queo, chiều cao tối thiểu 40cm,
tùy theo nhu cầu có thể trồng cây lớn hơn 1m.
5/ Kỹ thuật trồng:
- Cây bằng lăng nước chủ yếu được trồng cho nhu cầu cảnh quan, thường
được trồng phân tán, riêng rẻ.
- Cự ly trồng 6 x 6 m, hoặc 4 x 4m, mật độ trồng 280 cây – 625 cây, tùy
theo điều kiện đất tốt hay xấu mà bố trí mật độ trồng cho thích hợp.
- Trước khi trồng cần tiến hành đào hố 40 x 40 x 40cm hay 60 x 60 x 60cm.
- Tiến hành bón phân: phân chuồng hoai ( 5 – 10 kg/ hố) và phân NPK
(100gr/hố) trước khi đặt cây xuống hố ít nhất 15 ngày.
-
Lưu ý: Trộn đều phân với lớp đất mặt rồi lấp đầy hố.
Cách trồng:
Dùng cuốc moi đất sao cho vừa đủ đặt cây con vào hố, đặt miệng bầu
ngang mặt hố, nén chặt đất xung quanh, rồi lấp đất bằng mặt đất. Tưới nước sau
khi lấp xong đất. Lưu ý, nếu trồng bằng túi bầu nylon phải xé túi bầu trước khi
trồng.
6/ Chăm sóc, nuôi dưỡng:
- Đối với cây trồng cảnh quan đô thị: trồng cây có kích thước lớn (cao hơn
1m), do đó cần phải có khung sắt hoặc gỗ bảo vệ và phải có cây chống đở cây con.
- Cây cần được chăm sóc trong 3 – 4 năm đầu: phát sạch cỏ xung quanh
gốc cây từ 1 – 2 lần/năm và bón cho mỗi gốc từ 100 – 150gr NPK và 5 – 10 kg
phân chuồng.
- Cây cần được chăm sóc, bảo vệ không để cho người hoặc súc vật phá
hại./.