<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
CHàO MừNG CáC THầY CÔ GIáO Về Dù GIê TH¡M LíP
<b>Giáo viên: Trần Thị Thanh Thủy</b>
<b>Ngữ văn 7</b>
<b>TRƯỜNG THCS LƯƠNG THẾ VINH</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
<b>KIỂM TRA BÀI CŨ</b>
Hình ảnh trên gợi nhớ đến bài thơ Đường nào?
</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3></div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>I. Tác giả - tác phẩm</b>
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
<b>_ Hạ Tri Chương _</b>
<b> </b>
<b>Hãy đọc chú thích về tác giả - tác phẩm</b>
<b> Hạ Tri Chương (659 – 744), tự Quý </b>
<b>Chân, hiệu Tứ Minh cuồng khách, quê ở </b>
<b>Vĩnh Hưng, Việt Châu( nay thuộc huyện </b>
<b>Tiêu Sơn, tỉnh Chiết Giang), đỗ tiến sĩ </b>
<b>năm 695, sinh sống, học tập, làm quan </b>
<b>trên 50 năm ở kinh đô Trường An, rất </b>
<b>được Đường Huyền Tông vị nể. Lúc xin </b>
<b>từ quan về quê làm đạo sĩ, vua có tặng </b>
<b>thơ, thái tử và các quan đều đưa tiễn. </b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>I.Tác giả - tác phẩm</b>
<b>1.Tác giả:</b>
-
<sub>Hạ Tri Chương (659-744), </sub>
tự Qúy Chân, hiệu Tứ
Minh cuồng khách. Được
người đời thường gọi là
Ngô trung tứ sĩ (4 danh sĩ
đất Ngô).
-
<sub>Quê : Vĩnh Hưng, thuộc </sub>
Việt Châu( nay là huyện
Tiêu Sơn, tỉnh Chiết
Giang, Trung Quốc)
-
<sub>Làm quan trên 50 năm, </sub>
đến năm 85 tuổi mới trở về
quê.
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
<b>_ Hạ Tri Chương _</b>
Em hãy giới thiệu
cho cả lớp về tác giả
</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>I.Tác giả - tác phẩm</b>
<b>1.Tác giả:</b>
<b>2.Tác phẩm:</b>
<b>* Thể loại:</b>
<b> -</b>
Nguyên tác: thất ngôn tứ tuyệt Đường luật
-Dịch thơ: lục bát
<b>*Nhan đề:</b>
-H
ồi :
-Hương :
-Ngẫu :
-Thư :
<b>Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê.</b>
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
<b>_ Hạ Tri Chương _</b>
Bài thơ được viết theo
thể gì ? (bản nguyên
tác, bản dịch thơ)
B
ài thơ có nhan đề là
gì
? Với kiến thức về
từ Hán Việt
đã học
, em
hãy giải thích các yếu
tố đó?
Trở về
Làng, q hương
Tình cờ, ngẫu nhiên
Chép, viết, ghi lại
</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>I.Tác giả - tác phẩm</b>
<b>1.Tác giả:</b>
<b>2.Tác phẩm:</b>
<b>II. Tìm hiểu văn bản</b>
<b>1. Đọc :</b>
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
<b>_ Hạ Tri Chương _</b>
Phiên âm:
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,
Tiếu vấn : Khách tòng hà xứ lai ?
Dịch nghĩa:
Rời nhà từ lúc cịn trẻ, già mới quay về,
Giọng q khơng đổi, nhưng tóc mai đã rụng.
Trẻ con gặp mặt, khơng quen biết,
Cười hỏi : Khách ở nơi nào đến ?
Dịch thơ:
Khi đi trẻ, lúc về già
Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao.
Trẻ con nhìn lạ khơng chào
Hỏi rằng : Khách ở chốn nào lại chơi ?
( Phạm Sĩ Vĩ <i>dịch</i> )
Trẻ đi, già trở lại nhà,
Giọng quê không đổi, sương pha mái đầu.
Gặp nhau mà chẳng biết nhau,
Trẻ cười hỏi : “Khách từ đâu đến làng ?”
( Trần Trọng San <i>dịch )</i>
<b>Thảo luận</b>
: (2ph)
Hãy nhận xét bản
phiên âm với hai
</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>I.Tác giả - tác phẩm</b>
<b>1.Tác giả:</b>
<b>2.Tác phẩm:</b>
<b>II. Tìm hiểu văn bản</b>
<b>1.Đọc :</b>
<b>2. Phân tích:</b>
<b>a.Hai câu đầu :</b>
-Phép tiểu đối, phương thức kể, tả.
Quãng thời gian xa quê làm quan
đã làm thay đổi vóc người, tuổi
tác nhưng giọng nói quê hương
khơng thay đổi.
Hé lộ tình u q hương của
nhà thơ.
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
<b>_ Hạ Tri Chương _</b>
<i> Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,</i>
<i> Hương âm vô cải, mấn mao tồi.</i>
( Rời nhà từ lúc còn trẻ, già mới quay về,
Giọng q khơng đổi, nhưng tóc mai đã rụng.)
Nhận xét ngh
ệ thuật, kiểu
câu
thể hiện ở hai câu
đầu? Qua đó tác giả cho ta
biết được điều gì ?
<b>Sử dụng phép đối :</b>
+ Thiếu >< lão
+ Tiểu >< đại
+ Li gia >< hồi
+ Hương âm >< mấn mao
+ Vô cải >< tồi
Cho bi
ết
giọng
điệu của hai câu
thơ đầu?
Giọng q khơng thay
đổi có ý nghĩa gì đối với
tác giả ? Qua
đó hé lộ
cho chúng ta biết được
</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>I.Tác giả - tác phẩm</b>
<b>II. Tìm hiểu văn bản</b>
<b>1.Đọc :</b>
<b>2. Phân tích:</b>
<b>a.Hai câu đầu :</b>
-Phép tiểu đối, phương thức kể, tả.
Quãng thời gian xa quê làm quan
đã làm thay đổi vóc người, tuổi
tác nhưng giọng nói q hương
khơng thay đổi
Hé lộ tình yêu quê hương của
nhà thơ.
<b>b.Hai câu sau :</b>
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
<b>_ Hạ Tri Chương _</b>
<i>Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,</i>
<i> Tiếu vấn : Khách tòng hà xứ lai ?</i>
(Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi : Khách ở nơi nào đến ?)
So sánh giọng điệu
của hai câu thơ này
với hai câu đầu?
Sự thay đổi qúa nhiều của
tác giả đã dẫn đến điều gì,
khi ơng vừa mới đặt chân
về q ?
</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>I.Tác giả - tác phẩm</b>
<b>II. Tìm hiểu văn bản</b>
<b>1.Đọc :</b>
<b>2. Phân tích:</b>
<b>a.Hai câu đầu :</b>
-Phép tiểu đối, phương thức kể, tả.
Quãng thời gian xa quê làm quan
đã làm thay đổi vóc người, tuổi
tác nhưng giọng nói q hương
khơng thay đổi
Hé lộ tình u quê hương của
nhà thơ.
<b>b.Hai câu sau :</b>
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
<b>_ Hạ Tri Chương _</b>
<i> Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,</i>
<i> Tiếu vấn : Khách tòng hà xứ lai ?</i>
(Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi : Khách ở nơi nào đến ?)
<b>Thảo luận</b>
: (2ph)
Vì sao từ “khách” được nhiều nhà
nghiên cứu cho rằng : là từ đắt nhất,
quan trọng nhất (nhãn tự) của bài thơ ?
- Làm sâu sắc thêm tình yêu quê hương
- Tạo duyên cớ để tác giả viết bài thơ,
ngay khi tác giả mới đặt chân.
- Tạo nên kịch tính, mang phong vị bi hài.
<b>Bởi vì : </b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>I.Tác giả - tác phẩm</b>
<b>II. Tìm hiểu văn bản</b>
<b>1.Đọc :</b>
<b>2. Phân tích:</b>
<b>a.Hai câu đầu :</b>
-Phép tiểu đối, phương thức kể, tả.
Quãng thời gian xa quê làm quan đã
làm thay đổi vóc người, tuổi tác
nhưng giọng nói quê hương khơng
thay đổi
Hé lộ tình u q hương của nhà
thơ.
<b>b.Hai câu sau :</b>
-Giọng điệu bi hài, hóm hỉnh.
Sự ngỡ ngàng xót xa, đau khổ của tác giả
khi bị coi là khách lạ ngay chính trên
mảnh đất quê hương .
Tình yêu quê sâu sắc.
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
<b>_ Hạ Tri Chương _</b>
<i>Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,</i>
<i> Tiếu vấn : Khách tịng hà xứ lai ?</i>
(Trẻ con gặp mặt, khơng quen biết,
Cười hỏi : Khách ở nơi nào đến ?)
Vậy sự xuất hiện của
<i>trẻ </i>
<i>con</i>
với tiếng
<i>cười hỏi</i>
, đã
tác động đến tác giả như
thế nào?
Tóm lại ở hai câu thơ
cuối có giọng điệu thế
nào ? Qua đó, thể hiện
</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>I.Tác giả - tác phẩm</b>
<b>II. Tìm hiểu văn bản</b>
<b>1.Đọc :</b>
<b>2. Phân tích:</b>
<b>a.Hai câu đầu :</b>
-Phép tiểu đối, phương thức kể, tả.
Quãng thời gian xa quê làm quan đã
làm thay đổi vóc người, tuổi tác nhưng
giọng nói quê hương khơng thay đổi
Hé lộ tình u q hương của nhà thơ.
<b>b.Hai câu sau :</b>
-Giọng điệu bi hài, hóm hỉnh.
Sự ngỡ ngàng xót xa, đau khổ của tác giả khi
bị coi là khách lạ ngay chính trên mảnh
đất quê hương .
Tình yêu quê sâu sắc.
<b>III. Tổng kết</b>
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>
<b>III. Tỉng kÕt:</b>
<b>1. NghƯ tht:</b>
- Từ ngữ mộc mạc giản dị.
- Sử dụng phép i.
- Giọng điệu vừa khách quan, hóm hØnh, võa ngËm
ngïi.
<b>2. Néi dung:</b>
Bµi thơ thể hiện tình yêu thắm thiết của tác giả với
quê h ơng.
<b> </b>
<b>3. Ghi nhí: </b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>I.Tác giả - tác phẩm</b>
<b>II. Tìm hiểu văn bản</b>
<b>1.Đọc :</b>
<b>2. Phân tích:</b>
<b>a.Hai câu đầu :</b>
-Phép tiểu đối, phương thức kể, tả.
Quãng thời gian xa quê làm quan đã
làm thay đổi vóc người, tuổi tác nhưng
giọng nói q hương khơng thay đổi
Hé lộ tình yêu quê hương của nhà thơ.
<b>b.Hai câu sau :</b>
-Giọng điệu bi hài, hóm hỉnh.
Sự ngỡ ngàng xót xa, đau khổ của tác giả khi
bị coi là khách lạ ngay chính trên mảnh
đất q hương .
Tình u q sâu sắc.
<b>III. Tổng kết</b>
<b>* Ghi nhớ ( SGK / 128 )</b>
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
<b>_ Hạ Tri Chương _</b>
Hãy so sánh tình yêu quê hương
của
<i><b>Lí Bạch</b></i>
(Tĩnh Dạ Tứ)
và
<i><b>Hạ </b></i>
<i><b>Tri Chương </b></i>
( Hồi hương ngẫu thư)
<b>IV . Luyện tập</b>
<b>Thảo luận</b>
<b> : (2ph)</b>
<b>Kết quả thảo luận</b>
:
- Một người ở xa quê thì nhớ về q, cịn
một người ở q thì nghĩ về quê.
- Một bên thể hiện nỗi sầu xa xứ, một bên
thể hiện nỗi
sầu ngay chính trên quê
</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15></div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Học thuộc lòng bài thơ (phiên âm, dịch nghĩa,
dịch thơ), ghi nhớ.
Phân tích tâm trạng của nhà thơ.
Chuẩn bị bài mới :
<i>“Từ trái nghĩa”</i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>
Giờ học kết thúc
</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>
Bài
<i>Hồi hương ngẫu thư được </i>
<i>viết theo thể thơ gì ?</i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>
<b>Từ nào được xem là </b>
<b>nhãn tự của bài thơ ?</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>
<b>Yếu tố nào dẫn </b>
<b>đến sự thay đổi ở </b>
<b>tác giả và chính </b>
<b>quê hương ông ?</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>
<b>Cho biết nghệ </b>
<b>thuật thể hiện ở </b>
<b>hai câu đầu ?</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>
<b>Từ Hán Việt nào </b>
<b>khẳng định tác giả </b>
<b>vẫn là người con </b>
<b>của quê hương ?</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>
Tình yêu quê hương được viết
một cách...,trong
khoảnh khắc vừa mới đặt
chân trở về quê cũ.
</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>
Giờ học kết thúc
</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>
Giờ học kết thúc
</div>
<!--links-->