<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>KIỂM TRA BÀI CŨ</b>
• Hình ảnh trên gợi nhớ đến bài thơ Đường nào?
</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>I.Tìm hiểu chung:</b>
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
<b>_ Hạ Tri Chương _</b>
<b> </b>
<b>Hãy đọc chú thích về tác giả - tác </b>
<b>phẩm</b>
<b> Hạ Tri Chương (659 – 744), tự </b>
<b>Quý Chân, hiệu Tứ Minh cuồng </b>
<b>khách, quê ở Vĩnh Hưng, Việt </b>
<b>Châu( nay thuộc huyện Tiêu Sơn, </b>
<b>tỉnh Chiết Giang), đỗ tiến sĩ năm </b>
<b>695, sinh sống, học tập, làm quan </b>
<b>trên 50 năm ở kinh đô Trường An, </b>
<b>rất được Đường Huyền Tông vị </b>
<b>nể. Lúc xin từ quan về quê làm </b>
<b>đạo sĩ, vua có tặng thơ, thái tử và </b>
<b>các quan đều đưa tiễn. Ông là bạn </b>
<b>vong niên ( bạn chơi với nhau </b>
<b>không kể tuổi chênh lệch ) của thi </b>
<b>hào Lí Bạch, từng gọi Lí Bạch là “ </b>
<b>trích tiên” (tiên bị đày). Thích </b>
<b>uống rượu, tính tình hào phóng, </b>
<b>ơng cịn để lại 20 bài thơ, trong đó </b>
<b>hai bài </b>
<i><b>Hồi hương ngẫu thư </b></i>
<b>là nổi </b>
<b>tiếng nhất. Bài được chọn để học </b>
<b>là bài 1.</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>I.Tìm hiểu chung:</b>
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
<b>_ Hạ Tri Chương _</b>
1. Tác giả- Tác phẩm : Xem Sgk /127
</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
<b>_ Hạ Tri Chương _</b>
Phiên âm:
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,
Tiếu vấn : Khách tòng hà xứ lai ?
Dịch nghĩa:
Rời nhà từ lúc cịn trẻ, già mới quay về,
Giọng q khơng đổi, nhưng tóc mai đã rụng.
Trẻ con gặp mặt, khơng quen biết,
Cười hỏi : Khách ở nơi nào đến ?
Dịch thơ:
Khi đi trẻ, lúc về già
Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao.
Trẻ con nhìn lạ khơng chào
Hỏi rằng : Khách ở chốn nào lại chơi ?
( Phạm Sĩ Vĩ <i>dịch</i> )
Trẻ đi, già trở lại nhà,
Giọng quê không đổi, sương pha mái đầu.
Gặp nhau mà chẳng biết nhau,
Trẻ cười hỏi : “Khách từ đâu đến làng ?”
( Trần Trọng San <i>dịch )</i>
<b>I.Tìm hiểu chung:</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
<b>_ Hạ Tri Chương _</b>
Phiên âm:
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,
Tiếu vấn : Khách tòng hà xứ lai ?
Dịch thơ:
Khi đi trẻ, lúc về già
Giọng q vẫn thế, tóc đà khác bao.
Trẻ con nhìn lạ không chào
Hỏi rằng : Khách ở chốn nào lại chơi ?
( Phạm Sĩ Vĩ <i>dịch</i> )
Trẻ đi, già trở lại nhà,
Giọng quê không đổi, sương pha mái đầu.
Gặp nhau mà chẳng biết nhau,
Trẻ cười hỏi : “Khách từ đâu đến làng ?”
( Trần Trọng San <i>dịch )</i>
<b>I.Tìm hiểu chung:</b>
1.Tác giả- Tác phẩm : Xem Sgk /127
</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>I.Tìm hiểu chung:</b>
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
<b>_ Hạ Tri Chương _</b>
1. Tác giả- Tác phẩm : Xem Sgk /127
<b>Bài thơ được viết theo thể loại </b>
<b>nào? ( Bản nguyên tác,</b>
<b> bản dịch thơ )</b>
2.Thể loại :
</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>I.Tìm hiểu chung:</b>
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
<b>_ Hạ Tri Chương _</b>
1. Tác giả- Tác phẩm : Xem Sgk /127
<b>Bài thơ có nhan đề là gì ? Với </b>
<b><sub>kiến thức về từ Hán Việt đã</sub></b>
<b> học, em hãy giải thích các</b>
<b> yếu tố đó?</b>
<b>*Nhan đề</b>
:
-Hồi :
-Hương :
-Ngẫu :
-Thư :
<b>Ngẫu nhiên viết nhân buổi</b>
<b> mới về quê.</b>
Trở về
Làng, quê hương
Tình cờ, ngẫu nhiên
Chép, viết, ghi lại
2.Thể loại :
</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>I.Tìm hiểu chung:</b>
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
<b>_ Hạ Tri Chương _</b>
1.Tác giả- Tác phẩm : Xem Sgk /127
<b>II.Phân tích:</b>
<b>a.Hai câu đầu :</b>
<i>Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,</i>
<i> Hương âm vơ cải, mấn mao tồi.</i>
(Rời nhà từ lúc cịn trẻ, già mới quay về,
Giọng q khơng đổi, nhưng tóc mai đã
rụng.)
<b>Nhận xét giọng điệu hai </b>
<b>câu đầu?</b>
<b>Phát hiện nghệ thuật, kiểu câu</b>
<b> của hai câu đầu?Qua đó tác</b>
<b> giả cho biết điều gì?</b>
<b>Sử dụng phép đối :</b>
+ Thiếu >< lão
+ Tiểu >< đại
+ Li gia >< hồi
+ Vô cải >< tồi
+ Hương âm >< mấn mao
-Phép tiểu đối, phương thức kể, tả.
<sub>Quãng thời gian xa quê làm quan</sub>
đã làm thay đổi vóc người, tuổi tác
nhưng giọng nói quê hương không
thay đổi.
2.Thể loại :
</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>I.Tìm hiểu chung:</b>
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
<b>_ Hạ Tri Chương _</b>
1.Tác giả- Tác phẩm : Xem Sgk /127
<b>II.Phân tích:</b>
<b>a.Hai câu đầu :</b>
<i>Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,</i>
<i> Hương âm vô cải, mấn mao tồi.</i>
(Rời nhà từ lúc cịn trẻ, già mới quay về,
Giọng q khơng đổi, nhưng tóc mai đã
rụng.)
-Phép tiểu đối, phương thức kể, tả.
+Quãng thời gian xa quê làm quan
đã làm thay đổi vóc người, tuổi tác
nhưng giọng nói q hương khơng
thay đổi.
<b>Giọng q khơng thay đổi có ý </b>
<b>nghĩa gì đối với tác giả ? Qua đó hé </b>
<b>lộ cho chúng ta biết được điều gì ?</b>
+Hé lộ tình yêu quê hương của nhà thơ.
2.Thể loại :
</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>I.Tìm hiểu chung:</b>
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
<b>_ Hạ Tri Chương _</b>
1.Tác giả- Tác phẩm : Xem Sgk /127
<b>II.Phân tích:</b>
<b>a.Hai câu đầu :</b>
-Phép tiểu đối, phương thức kể, tả.
+Quãng thời gian xa quê làm quan
đã làm thay đổi vóc người, tuổi tác
nhưng giọng nói q hương khơng
thay đổi.
+Hé lộ tình yêu quê hương của
nhà thơ.
<b>b.Hai câu sau :</b>
<i>Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,</i>
<i> Tiếu vấn : Khách tòng hà xứ lai ?</i>
(Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi : Khách ở nơi nào đến ?)
<b>Sự thay đổi qúa nhiều của tác giả </b>
<b>đã dẫn đến điều gì, khi ơng vừa </b>
<b>mới đặt chân về quê ?</b>
<b>- Trẻ con không nhận ra ông</b>
<b>- Xem ông là khách.</b>
2.Thể loại :
</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
<b>_ Hạ Tri Chương _</b>
<i> Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,</i>
<i> Tiếu vấn : Khách tòng hà xứ lai ?</i>
(Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi : Khách ở nơi nào đến ?)
<b>Thảo luận</b>
: (2ph)
Vì sao từ “khách” được nhiều nhà
nghiên cứu cho rằng là từ đắt nhất,
quan trọng nhất (nhãn tự) của bài thơ ?
- Làm sâu sắc thêm tình yêu quê hương
- Tạo duyên cớ để tác giả viết bài thơ,
ngay khi tác giả mới đặt chân.
- Tạo nên kịch tính, mang phong vị bi hài.
<b>Bởi vì : </b>
<b>2:00</b>
<b>1:59</b>
<b>1:58</b>
<b>1:57</b>
<b>1:56</b>
<b>1:55</b>
<b>1:54</b>
<b>1:53</b>
<b>1:52</b>
<b>1:51</b>
<b>1:50</b>
<b>1:49</b>
<b>1:48</b>
<b>1:47</b>
<b>1:46</b>
<b>1:45</b>
<b>1:44</b>
<b>1:43</b>
<b>1:35</b>
<b>1:25</b>
<b>1:29</b>
<b>1:30</b>
<b>1:33</b>
<b>1:34</b>
<b><sub>1:28</sub></b>
<b><sub>1:36</sub></b>
<b>1:40</b>
<b><sub>1:37</sub></b>
<b>1:41</b>
<b>1:13</b>
<b>1:38</b>
<b>1:39</b>
<b>1:20</b>
<b>1:14</b>
<b>1:15</b>
<b>1:16</b>
<b>1:17</b>
<b>1:18</b>
<b><sub>1:19</sub></b>
<b>1:21</b>
<b>1:31</b>
<b>1:22</b>
<b>1:23</b>
<b>1:32</b>
<b><sub>1:26</sub></b>
<b><sub>1:27</sub></b>
<b><sub>1:42</sub></b>
<b>1:24</b>
<b>1:12</b>
<b>1:11</b>
<b>1:10</b>
<b>1:09</b>
<b>1:08</b>
<b>1:07</b>
<b>1:06</b>
<b>1:05</b>
<b>1:04</b>
<b>1:03</b>
<b>1:02</b>
<b>1:01</b>
<b>1:00</b>
<b>39</b>
<b>24</b>
<b>32</b>
<b>41</b>
<b>28</b>
<b>51</b>
<b>38</b>
<b>37</b>
<b>56</b>
<b>12</b>
<b>34</b>
<b><sub>45</sub></b>
<b>26</b>
<b>29</b>
<b>27</b>
<b>23</b>
<b>25</b>
<b>22</b>
<b>20</b>
<b>19</b>
<b><sub>18</sub></b>
<b>17</b>
<b><sub>16</sub></b>
<b>15</b>
<b>14</b>
<b>11</b>
<b>30</b>
<b><sub>35</sub></b>
<b>31</b>
<b>53</b>
<b><sub>36</sub></b>
<b>42</b>
<b>43</b>
<b><sub>44</sub></b>
<b>46</b>
<b>47</b>
<b>48</b>
<b>55</b>
<b>50</b>
<b>54</b>
<b>10</b>
<b>13</b>
<b><sub>49</sub></b>
<b>52</b>
<b>33</b>
<b>21</b>
<b>40</b>
<b><sub>57</sub></b>
<b><sub>59</sub></b>
<b>9876543210</b>
<b>58</b>
<b>Hết giờ</b>
<b>I.Tìm hiểu chung:</b>
1.Tác giả- Tác phẩm : Xem Sgk /127
<b>II.Phân tích:</b>
<b>a.Hai câu đầu :</b>
-Phép tiểu đối, phương thức kể, tả.
+Quãng thời gian xa quê làm quan
đã làm thay đổi vóc người, tuổi tác
nhưng giọng nói q hương khơng
thay đổi.
+Hé lộ tình yêu quê hương của nhà thơ.
<b>b.Hai câu sau :</b>
2.Thể loại :
</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>I.Tìm hiểu chung:</b>
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
<b>_ Hạ Tri Chương _</b>
1.Tác giả- Tác phẩm : Xem Sgk /127
<b>II.Phân tích:</b>
<b>a.Hai câu đầu</b>
<b> :</b>
-Phép tiểu đối, phương thức kể, tả.
+Quãng thời gian xa quê làm quan
đã làm thay đổi vóc người, tuổi tác
nhưng giọng nói q hương khơng
thay đổi.
+Hé lộ tình yêu quê hương của nhà thơ.
<b>b.Hai câu sau :</b>
<i>Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,</i>
<i> Tiếu vấn : Khách tịng hà xứ lai ?</i>
(Trẻ con gặp mặt, khơng quen biết,
Cười hỏi : Khách ở nơi nào đến ?)
<b>Vậy sự xuất hiện của </b>
<i><b>trẻ con</b></i>
<b> với </b>
<b>tiếng </b>
<i><b>cười hỏi</b></i>
<b>, đã tác động đến tác</b>
<b> giả như thế nào?</b>
<b>Qua đó, thể hiện tâm trạng gì của </b>
<b>tác giả ?</b>
Sự ngỡ ngàng xót xa, đau khổ của tác giả
khi bị coi là khách lạ ngay chính trên mảnh
đất quê hương .
Tình yêu quê sâu sắc.
<b><sub> Ý nghĩa văn bản : </sub></b><sub>Tình quê hương là </sub>
Một trong những tình cảm lâu bền và
thiêng Liêng nhất của con người. <b>Văn bản nêu lên ý nghĩa gì?</b>
2.Thể loại :
</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>I.Tìm hiểu chung:</b>
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
<b>_ Hạ Tri Chương _</b>
1.Tác giả- Tác phẩm : Xem Sgk /127
<b>II.Phân tích:</b>
<b>a.Hai câu đầu :</b>
-Phép tiểu đối, phương thức kể, tả.
+Quãng thời gian xa quê làm quan
đã làm thay đổi vóc người, tuổi tác
nhưng giọng nói q hương khơng
thay đổi.
+Hé lộ tình u q hương của nhà thơ.
<b>b.Hai câu sau</b>
<b> :</b>
Sự ngỡ ngàng xót xa, đau khổ của tác giả khi bị coi là
khách lạ ngay chính trên mảnh đất q hương .
Tình yêu quê sâu sắc.
<b><sub> Ý nghĩa văn bản : </sub></b><sub>Tình quê hương là </sub>
Một trong những tình cảm lâu bền và
thiêng Liêng nhất của con người.
<b>III.Tổng kết:</b>
<b>1.Nội dung:</b>
<b>2.Nghệ thuật:</b>
* Ghi nhớ : Sgk/ 128
<b>Vậy bài thơ chúng ta vừa </b>
<b>phân tích viết về chủ đề gì ?</b>
<b>Tình u q hương được</b>
<b> biểu hiện như thế nào ở </b>
<b>trong bài thơ </b>
<i><b>Hồi hương </b></i>
<i><b>ngẫu thư</b></i>
<b> ?</b>
2.Thể loại :
</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14></div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>
<b>Luyện tập củng cố</b>
<i><b> Chỉ ra sự giống và khác nhau về chủ đề và cách thể hiện tình cảm </b></i>
<i><b>của bài thơ “Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh” và “Ngẫu nhiên viết </b></i>
<i><b>nhân buổi mới về quê”.</b></i>
<i><b>+ Giống nhau:</b></i>
<i><b>- Cùng viết về đề tài quê hương và thể hiện tình u, sự gắn bó với quê hương </b></i>
<i><b>của tác giả.</b></i>
<i><b>- Đều dùng phương thức biểu cảm để thể hiện.</b></i>
<i><b>+ Khác nhau:</b></i>
<i><b>- Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh: Đang phải sống xa quê hương, ngắm trăng, </b></i>
<i><b>tác giả nhớ về quê của mình. Biểu lộ cảm xúc trực tiếp.</b></i>
<i><b>- Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê: Tâm trạng ngậm ngùi, xót xa của tác </b></i>
<i><b>giả ngay khi trở về quê nhà vì bị coi là khách. Biểu lộ cảm xúc gián tiếp.</b></i>
<b>Tiết 38: HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ</b>
<b>( Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
• Học thuộc lịng bài thơ
- Phiên âm.
- Dịch nghĩa.
- Dịch thơ.
- Ghi nhớ.
• Phân tích tâm trạng của nhà thơ.
• Chuẩn bị bài mới :
<i>“Từ trái nghĩa”</i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>
Giờ học kết thúc
</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>
Bài
<i>Hồi hương ngẫu thư được </i>
<i>viết theo thể thơ gì ?</i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>
<b>Từ nào được xem là </b>
<b>nhãn tự của bài thơ ?</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>
<b>Yếu tố nào dẫn </b>
<b>đến sự thay đổi ở </b>
<b>tác giả và chính </b>
<b>quê hương ông ?</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>
<b>Cho biết nghệ </b>
<b>thuật thể hiện ở </b>
<b>hai câu đầu ?</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>
<b>Từ Hán Việt nào </b>
<b>khẳng định tác giả </b>
<b>vẫn là người con </b>
<b>của quê hương ?</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>
Tình yêu quê hương được viết
một cách...,trong
khoảnh khắc vừa mới đặt
chân trở về quê cũ.
</div>
<!--links-->