Tập làm văn - Tuần 1 - Lan Hương - Lớp 5A6: Cấu tạo bài văn tả cảnh

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Bài: CẤU TẠO BÀI VĂN TẢ CẢNH SGK TRANG 11,12,13. Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Những kiểu bài trong thể loại văn miêu tả đã học ở lớp Mỗi bài văn miêu tả thường gồm mấy phần? Em hãy nêu những kiểu bài của thể loại văn 4 là:miêu Đó là tả những ở lớp 4.phần nào? - Tả đồ vật. - Tả cây cối. - Tả con vật.. Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> I. Nhận xét 1. Đọc và tìm các phần mở bài, thân bài, kết bài của bài văn dưới đây:. Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Hoàng hôn là thời điểm nào trong ngày? Hoàng hôn là thời gian cuối buổi chiều, khi mặt trời lặn.. Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Hoàng hôn trên sông Hương Cuối buổi chiều, Huế thường trở về trong một vẻ yên tĩnh lạ lùng, đến nỗi tôi cảm thấy hình như có một cái gì đang lắng xuống thêm một chút nữa trong thành phố hằng ngày đã rất yên tĩnh này. Mùa thu, gió thổi mây về phía cửa sông, mặt nước phía dưới cầu Tràng Tiền đen sẫm lại, trong khi phía trên này lên mãi gần Kim Long, mặt sông sáng màu ngọc lam in những vệt mây hồng rực rỡ của trời chiều. Hình như con sông Hương rất nhạy cảm với ánh sáng nên đến lúc tối hẳn, đứng trên cầu chăm chú nhìn xuống, người ta vẫn còn thấy những mảng sắc mơ hồng ửng lên như một thứ ảo giác trên mặt nước tối thẳm. Phố ít người, con đường ven sông như dài thêm ra dưới vòm lá xanh của hai hàng cây. Phía bên sông, xóm Cồn Hến nấu cơm chiều, thả khói nghi ngút cả một vùng tre trúc. Đâu đó, từ sau khúc quanh vắng lặng của dòng sông, tiếng lanh canh của thuyền chài gỡ những mẻ cá cuối cùng truyền đi trên mặt nước, khiến mặt sông nghe như rộng hơn. Và khi dãy đèn bên đường bắt đầu thắp lên những quả tròn màu tím nhạt, chuyển dần sang màu xanh lá cây và cuối cùng nở bung ra trong màu trắng soi rõ mặt người qua lại thì khoảnh khắc yên tĩnh của buổi chiều cũng chấm dứt. Huế thức dậy trong một nhịp chuyển động mới, đi vào cuộc sống ban đầu của nó. Theo HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Mặt sông sáng màu ngọc lam Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> (1). Hoàng hôn trên sông Hương. Cuối buổi chiều, Huế thường trở về trong một vẻ yên tĩnh lạ lùng, đến nỗi 1 tôi cảm thấy hình như có một cái gì đang lắng xuống thêm một chút nữa trong thành phố hằng ngày đã rất yên tĩnh này. Mùa thu, gió thổi mây về phía cửa sông, mặt nước phía dưới cầu Tràng Tiền đen sẫm lại, trong khi phía trên này lên mãi gần Kim Long, mặt sông sáng màu ngọc lam in những vệt mây hồng rực rỡ của trời chiều. Hình như con sông Hương rất nhạy cảm với ánh sáng nên đến lúc tối hẳn, đứng 2 trên cầu chăm chú nhìn xuống, người ta vẫn còn thấy những mảng sắc mơ hồng ửng lên như một thứ ảo giác trên mặt nước tối thẳm. Phố ít người, con đường ven sông như dài thêm ra dưới vòm lá xanh của hai hàng cây. Phía bên sông, xóm Cồn Hến nấu cơm chiều, thả khói nghi ngút cả một vùng tre trúc. Đâu đó, từ sau khúc quanh vắng lặng của dòng sông, tiếng 3 lanh canh của thuyền chài gỡ những mẻ cá cuối cùng truyền đi trên mặt nước, khiến mặt sông nghe như rộng hơn. Và khi dãy đèn bên đường bắt đầu thắp lên những quả tròn màu tím nhạt, chuyển dần sang màu xanh lá cây và cuối cùng nở bung ra trong màu trắng soi rõ mặt người qua lại thì khoảnh khắc yên tĩnh của buổi chiều cũng chấm dứt. 4. Huế thức dậy trong một nhịp chuyển động mới, đi vào cuộc sống ban đầu của nó. Theo HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> (1). Hoàng hôn trên sông Hương. Cuối buổi chiều, Huế thường trở về trong một vẻ yên tĩnh lạ lùng, đến nỗi tôi cảm thấy hình như có một cái gì đang lắng xuống thêm một chút nữa trong thành phố hằng ngày đã rất yên tĩnh này.. 1. Lúc hoàng hôn, Huế đặc biệt yên tĩnh. Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> (1). Hoàng hôn trên sông Hương. 2. Mùa thu, gió thổi mây về phía cửa sông, mặt nước phía dưới cầu Tràng Tiền đen sẫm lại, trong khi phía trên này lên mãi gần Kim Long, mặt sông sáng màu ngọc lam in những vệt mây hồng rực rỡ của trời chiều. Hình như con sông Hương rất nhạy cảm với ánh sáng nên đến lúc tối hẳn, đứng trên cầu chăm chú nhìn xuống, người ta vẫn còn thấy những mảng sắc mơ hồng ửng lên như một thứ ảo giác trên mặt nước tối thẳm. Phố ít người, con đường ven sông như dài thêm ra dưới vòm lá xanh của hai hàng cây. 3 Phía bên sông, xóm Cồn Hến nấu cơm chiều, thả khói nghi ngút cả một vùng tre trúc. Đâu đó, từ sau khúc quanh vắng lặng của dòng sông, tiếng lanh canh của thuyền chài gỡ những mẻ cá cuối cùng truyền đi trên mặt nước, khiến mặt sông nghe như rộng hơn. Và khi dãy đèn bên đường bắt đầu thắp lên những quả tròn màu tím nhạt, chuyển dần sang màu xanh lá cây và cuối cùng nở bung ra trong màu trắng soi rõ mặt người qua lại thì khoảnh khắc yên tĩnh của buổi chiều cũng chấm dứt.. Sự thay đổi sắc màu của sông Hương từ lúc hoàng hôn đến lúc thành phố lên đèn. Theo HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG. Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> (1). Hoàng hôn trên sông Hương. 4. Huế thức dậy trong một nhịp chuyển động mới, đi vào cuộc sống ban đầu của nó. Sự thức dậy của Huế sau hoàng hôn.. Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Hoàng hôn trên sông Hương. (1). Mùa thu, gió thổi mây về phía cửa sông, mặt nước phía dưới cầu Tràng Tiền đen sẫm lại, trong khi phía trên này lên mãi gần Kim Long, mặt sông sáng màu ngọc lam in những vệt mây hồng rực rỡ của trời chiều. Hình như con sông Hương rất nhạy cảm với ánh sáng nên đến lúc tối hẳn, đứng trên cầu chăm chú nhìn xuống, người ta vẫn còn thấy những mảng sắc mơ hồng ửng lên như một thứ ảo giác trên mặt nước tối thẳm. Phố ít người, con đường ven sông như dài thêm ra dưới vòm lá xanh của hai hàng cây. Phía bên sông, xóm Cồn Hến nấu cơm chiều, thả khói nghi ngút cả một vùng tre trúc. Đâu đó, từ sau khúc quanh vắng lặng của dòng sông, tiếng lanh canh của thuyền chài gỡ những mẻ cá cuối cùng truyền đi trên mặt nước, khiến mặt sông nghe như rộng hơn. Và khi dãy đèn bên đường bắt đầu thắp lên những quả tròn màu tím nhạt, chuyển dần sang màu xanh lá cây và cuối cùng nở bung ra trong màu trắng soi rõ mặt người qua lại thì khoảnh khắc yên tĩnh của buổi chiều cũng chấm dứt.. ? Con có nhận xét gì về phần thân bài của bài văn “ Hoàng hôn trên sông Hương”? 7. Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> (1). Hoàng hôn trên sông Hương. 1 Mùa thu, gió thổi mây về phía cửa sông, mặt nước phía dưới cầu Tràng Tiền đen sẫm lại, trong khi phía trên này lên mãi gần Kim Long, mặt sông sáng màu ngọc lam in những vệt mây hồng rực rỡ của trời chiều. Hình như con sông Hương rất nhạy cảm với ánh sáng nên đến lúc tối hẳn, đứng trên cầu chăm chú nhìn xuống, người ta vẫn còn thấy những mảng sắc mơ hồng ửng lên như một thứ ảo giác trên mặt nước tối thẳm. Phố ít người, con đường ven sông như dài thêm ra dưới vòm lá xanh của hai hàng cây. 2 Phía bên sông, xóm Cồn Hến nấu cơm chiều, thả khói nghi ngút cả một vùng tre trúc. Đâu đó, từ sau khúc quanh vắng lặng của dòng sông, tiếng lanh canh của thuyền chài gỡ những mẻ cá cuối cùng truyền đi trên mặt nước, khiến mặt sông nghe như rộng hơn. Và khi dãy đèn bên đường bắt đầu thắp lên những quả tròn màu tím nhạt, chuyển dần sang màu xanh lá cây và cuối cùng nở bung ra trong màu trắng soi rõ mặt người qua lại thì khoảnh khắc yên tĩnh của buổi chiều cũng chấm dứt.. Phần thân bài gồm có 2 đoạn. Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Nội dung của 2 đoạn văn trên là gì? Mùa thu, gió thổi mây về phía cửa sông, mặt nước phía dưới cầu Tràng Tiền đen sẫm lại, trong khi phía trên này lên mãi gần Kim Long, mặt sông sáng màu ngọc lam in những vệt mây hồng rực rỡ của trời chiều. Hình như con sông Hương rất nhạy cảm với ánh sáng nên đến lúc tối hẳn, đứng trên cầu chăm chú nhìn xuống, người ta vẫn còn thấy những mảng sắc mơ hồng ửng lên như một thứ ảo giác trên mặt nước tối thẳm. Phố ít người, con đường ven sông như dài thêm ra dưới vòm lá xanh của hai hàng cây. Tả sự thay đổi màu sắc của sông Hương từ lúc hoàng hôn đến lúc tối hẳn. Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Nội dung của 2 đoạn văn trên là gì? Phía bên sông, xóm Cồn Hến nấu cơm chiều, thả khói nghi ngút cả một vùng tre trúc. Đâu đó, từ sau khúc quanh vắng lặng của dòng sông, tiếng lanh canh của thuyền chài gỡ những mẻ cá cuối cùng truyền đi trên mặt nước, khiến mặt sông nghe như rộng hơn. Và khi dãy đèn bên đường bắt đầu thắp lên những quả tròn màu tím nhạt, chuyển dần sang màu xanh lá cây và cuối cùng nở bung ra trong màu trắng soi rõ mặt người qua lại thì khoảnh khắc yên tĩnh của buổi chiều cũng chấm dứt. Tả hoạt động của con người bên bờ sông, trên mặt sông từ lúc hoàng hôn đến lúc thành phố lên đèn. Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Bài Hoàng hôn trên sông Hương. Mở bài : Đoạn 1: Nêu nhận xét chung về sự yên tĩnh của Huế lúc hoàng hôn. Thân bài : - Đoạn 2:Tả sự thay đổi sắc màu của sông Hương từ lúc bắt đầu hoàng hôn đến lúc tối hẳn. - Đoạn 3: Tả hoạt động của con người bên bờ sông, trên mặt sông lúc bắt đầu hoàng hôn đến lúc thành phố lên đèn. Kết bài: Đoạn 4: Nhận xét về sự thức dậy của Huế sau hoàng hôn. Tả sự thay đổi của cảnh theo thời gian Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> 2. Thứ tự miêu tả trong bài văn trên có gì khác với bài Quang cảnh làng mạc ngày mùa mà em đã học? Từ hai bài văn đó, hãy rút ra nhận xét về cấu tạo của bài văn tả cảnh.. Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Bài Hoàng hôn trên sông Hương. Tả sự thay đổi của cảnh theo thời gian: - Nêu nhận xét chung về sự yên tĩnh của Huế lúc hoàng hôn. -Tả sự thay đổi sắc màu của sông Hương từ lúc bắt đầu hoàng hôn đến lúc tối hẳn. - Tả hoạt động của con người bên bờ sông, trên mặt sông lúc bắt đầu hoàng hôn đến lúc thành phố lên đèn.. Bài Quang cảnh làng mạc ngày mùa Tả từng bộ phận của cảnh: - Giới thiệu màu sắc bao trùm làng quê ngày mùa là màu vàng. - Tả các màu vàng rất khác nhau của cảnh, của vật. - Tả thời tiết, con người.. - Nhận xét về sự thức dậy của Huế sau hoàng hôn.. Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> II. Ghi nhớ. Bài văn tả cảnh thường có ba phần: 1.Mở bài: Giới thiệu bao quát về cảnh sẽ tả. 2.Thân bài: Tả từng phần của cảnh hoặc sự thay đổi của cảnh theo thời gian. 3.Kết bài: Nêu nhận xét hoặc cảm nghĩ của người viết.. Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên. 1.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> III. Luyện tập: Nhận xét cấu tạo của bài văn sau:. Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Nắng trưa Nắng cứ như từng dòng lửa xối xuống mặt đất. Buổi trưa ngồi trong nhà nhìn ra sân, thấy rất rõ những sợi không khí nhỏ bé, mỏng mảnh, nhẹ tênh, vòng vèo lượn từ mặt đất bốc lên, bốc lên mãi. Tiếng gì xa vắng thế? Tiếng võng kẽo kẹt kêu buồn buồn từ nhà ai vọng lại. Thỉnh thoảng, câu ru em cất lên từng giọng ạ ời… Hình như chị ru em. Em ngủ và chị cũng thiu thiu ngủ theo. Em chợt thức và chị bừng tỉnh và tiếp tục câu ạ ời. Cho nên câu hát cứ cất lên từng đoạn rồi ngừng lại, rồi cất lên, rồi lại lịm đi trong cái nặng nề của hai mi mắt khép lại. Con gà nào cất lên một tiếng gáy. Và ở góc vườn, tiếng cục tác làm nắng trưa thêm oi ả, ngột ngạt. Không một tiếng chim, không một sợi gió. Cây chuối cũng ngủ, tàu lá lặng đi như thiếp vào trong nắng. Đường làng vắng ngắt. Bóng tre, bóng chuối cũng lặng im. Ấy thế mà mẹ vơ vội cái nón cũ, đội lên đầu, bước vào trong nắng, ra đồng cấy nốt thửa ruộng chưa xong. Thương mẹ biết bao nhiêu, mẹ ơi! Theo BĂNG SƠN Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(21)</span> Nắng trưa 1 2. 3. 4. 5 6. Nắng cứ như từng dòng lửa xối xuống mặt đất. Buổi trưa ngồi trong nhà nhìn ra sân, thấy rất rõ những sợi không khí nhỏ bé, mỏng mảnh, nhẹ tênh, vòng vèo lượn từ mặt đất bốc lên, bốc lên mãi. Tiếng gì xa vắng thế? Tiếng võng kẽo kẹt kêu buồn buồn từ nhà ai vọng lại. Thỉnh thoảng, câu ru em cất lên từng giọng ạ ời… Hình như chị ru em. Em ngủ và chị cũng thiu thiu ngủ theo. Em chợt thức và chị bừng tỉnh và tiếp tục câu ạ ời. Cho nên câu hát cứ cất lên từng đoạn rồi ngừng lại, rồi cất lên, rồi lại lịm đi trong cái nặng nề của hai mi mắt khép lại. Con gà nào cất lên một tiếng gáy. Và ở góc vườn, tiếng cục tác làm nắng trưa thêm oi ả, ngột ngạt. Không một tiếng chim, không một sợi gió. Cây chuối cũng ngủ, tàu lá lặng đi như thiếp vào trong nắng. Đường làng vắng ngắt. Bóng tre, bóng chuối cũng lặng im. Ấy thế mà mẹ vơ vội cái nón cũ, đội lên đầu, bước vào trong nắng, ra đồng cấy nốt thửa ruộng chưa xong. Thương mẹ biết bao nhiêu, mẹ ơi! Theo BĂNG SƠN Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(22)</span> Nắng trưa 1. Nắng cứ như từng dòng lửa xối xuống mặt đất.. Nhận xét chung về nắng trưa. Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(23)</span> Nắng trưa Buổi trưa ngồi trong nhà nhìn ra sân, thấy rất rõ những sợi 2 không khí nhỏ bé, mỏng mảnh, nhẹ tênh, vòng vèo lượn từ mặt đất bốc lên, bốc lên mãi.. Hơi đất trong nắng trưa dữ dội. Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(24)</span> Nắng trưa Tiếng gì xa vắng thế? Tiếng võng kẽo kẹt kêu buồn buồn từ nhà ai vọng lại. Thỉnh thoảng, câu ru em cất lên từng giọng ạ ời… Hình như chị ru em. Em ngủ và chị cũng thiu thiu ngủ theo. Em chợt thức và chị bừng tỉnh và tiếp tục câu ạ ời. Cho nên câu hát 3 cứ cất lên từng đoạn rồi ngừng lại, rồi cất lên, rồi lại lịm đi trong cái nặng nề của hai mi mắt khép lại.. Tiếng võng đưa và câu hát ru em trong nắng. Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(25)</span> Nắng trưa 4. Con gà nào cất lên một tiếng gáy. Và ở góc vườn, tiếng cục tác làm nắng trưa thêm oi ả, ngột ngạt. Không một tiếng chim, không một sợi gió. Cây chuối cũng ngủ, tàu lá lặng đi như thiếp vào trong nắng. Đường làng vắng ngắt. Bóng tre, bóng chuối cũng lặng im.. Cây cối và con vật trong nắng trưa. Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(26)</span> 5. Ấy thế mà mẹ vơ vội cái nón cũ, đội lên đầu, bước vào trong nắng, ra đồng cấy nốt thửa ruộng chưa xong.. Hình ảnh người mẹ trong nắng trưa. 6. Thương mẹ biết bao nhiêu, mẹ ơi!. Cảm nghĩ về người mẹ. Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(27)</span> Nhận xét cấu tạo của bài Nắng trưa: Mở bài: (câu văn đầu): Nhận xét chung về nắng trưa. Thân bài: Cảnh vật trong nắng trưa. Thân bài gồm bốn đoạn sau: - Đoạn 1: từ Buổi trưa đến bốc lên mãi. - Đoạn 2: từ Tiếng gì xa vắng đến hai mi mắt khép lại. - Đoạn 3: từ Con gà nào đến bóng chuối cũng lặng im. - Đoạn 4: từ Ấy thế mà đến cấy nốt thửa ruộng chưa xong.. - Hơi đất trong nắng trưa dữ dội. - Tiếng võng đưa và câu hát ru em trong nắng. - Cây cối và con vật trong nắng trưa. - Hình ảnh người mẹ trong nắng trưa.. Kết bài: (câu cuối- kết bài mở rộng): Cảm nghĩ về mẹ( “Thương mẹ biết bao nhiêu, mẹ ơi!”).. Tả từng bộ phận của cảnh Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên. 8.

<span class='text_page_counter'>(28)</span> -Ghi nhớ kiến thức về cấu tạo của bài văn tả cảnh. - Quan sát và ghi lại những điều em quan sát được về một buổi sáng (hoặc trưa, chiều) trong vườn cây (hay trong công viên, trên đường phố, trên cánh đồng, …) để chuẩn bị cho tiết Tập làm văn sau.. Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(29)</span> Phạm Huế - Minh Khai – Hưng Yên.

<span class='text_page_counter'>(30)</span>