Giao an ca nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (966.97 KB, 143 trang )

(1)GA: Đại số 8. Ngày soạn: 12/8/2017 Ngày dạy: 15/8/2017. GV: Vũ Thành Nam. (46). Chương I: PHÉP NHÂN VAØ PHÉP CHIA CÁC ĐA THỨC.. TIEÁT 1. §1. NHÂN ĐƠN THỨC VỚI ĐA THỨC.. I . MUÏC TIEÂU: Kiến thức: Học sinh nắm được quy tắc nhân đơn thức với đa thức. Kĩ năng: Có kĩ năng vận dụng linh hoạt quy tắc để giải các bài toán cụ thể, tính cẩn thận, chích xác. Thái độ: Giáo dục tính tự giác, tinh thần yêu thích bộ môn. II. CHUAÅN BÒ - GV: Baûng phuï ghi caùc baøi taäp ? , maùy tính boû tuùi; . . . - HS: Ôn tập kiến thức về đơn thức, quy tắc nhân hai đơn thức, máy tính bỏ túi; . . . - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp. III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP: 1. Ổn định lớp: KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: khoâng. 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Hình thành quy tắc. 1. Quy taéc. Chaú n g haï n : (14 phuùt). -Đơn thức 3x -Hãy cho một ví dụ về đơn thức? -Đa thức 2x2-2x+5 -Hãy cho một ví dụ về đa thức? 2 -Hãy nhân đơn thức với từng hạng 3x(2x -2x+5) 2 tử của đa thức và cộng các tích tìm = 3x. 2x +3x.( -2x)+3x.5 = 6x3-6x2+15x được. Ta nói đa thức 6x3-6x2+15x là tích -Lắng nghe. của đơn thức 3x và đa thức 2x2-2x+5 -Qua bài toán trên, theo các em -Muốn nhân một đơn thức với Muốn nhân một đơn thức muốn nhân một đơn thức với một một đa thức, ta nhân đơn thức với với một đa thức, ta nhân đa thức ta thực hiện như thế nào? từng hạng tử của đa thức rồi cộng đơn thức với từng hạng tử các tích với nhau. của đa thức rồi cộng các -Treo baûng phuï noäi dung quy taéc. -Đọc lại quy tắc và ghi bài. tích với nhau. Hoạt động 2: Vận dụng quy tắc vaøo giaûi baøi taäp. (20 phuùt). -Đọc yêu cầu ví dụ -Treo baûng phuï ví duï SGK. 2. AÙp duïng. -Giải ví dụ dựa vào quy tắc vừa Làm tính nhân -Cho hoïc sinh laøm ví duï SGK. hoïc.   2 x3   x 2  5x  12  Giaûi -Nhân đa thức với đơn thức ta thực -Ta thực hiện tương tự như nhân Ta có đơn thức với đa thức nhờ vào tính hieän nhö theá naøo?   2 x3   x 2  5x  12  chất giao hoán của phép nhân. 3 2 3 3  1 -Thực hiện lời giải ?2 theo gợi ý   2 x  x    2 x  5 x    2 x     -Haõy vaän duïng vaøo giaûi baøi taäp ?2  2 cuûa giaùo vieân.  2 x5  10 x 4  x 3 1 2 1   3 3  3 x y  x  xy  6 xy ?2 2 5   =? Trường THCS Tri Trung. 1.

(2) GA: Đại số 8 Hoạt động của giáo viên -Tieáp tuïc ta laøm gì?. GV: Vũ Thành Nam Hoạt động của học sinh 1 1   6 xy 3  3 x3 y  x 2  xy  2 5   -Vận dụng quy tắc nhân đơn thức với đa thức.. -Treo baûng phuï ?3 -Hãy nêu công thức tính diện tích hình thang khi biết đáy lớn, đáy nhoû vaø chieàu cao? -Hãy vận dụng công thức này vào thực hiện bài toán. -Khi thực hiện cần thu gọn biểu thức tìm được (nếu có thể). -Haõy tính dieän tích cuûa maûnh vường khi x=3 mét; y=2 mét. -Sửa hoàn chỉnh lời giải bài toán.. 4. Cuûng coá: ( 8 phuùt) Baøi taäp 1c trang 5 SGK.  4 x3  5 xy  2 x    12 xy . -Đọc yêu cầu bài toán ?3. S=.  đáy lớn + đáy nhỏ  chiều cao. Ghi baûng 1 2 1   3 3  3 x y  x  xy  6 xy 2 5   1 1   6 xy 3  3x3 y  x2  xy  2 5   1  1  6 xy 3 3x3 y  6 xy3   x2   6 xy3  xy 5  2  6 18 x4 y 4  3x3 y3  x2 y 4 5 ?3. 2. -Thực hiện theo yêu cầu của giáo vieân. -Laéng nghe vaø vaän duïng..   5 x  3   3x  y   2 y S  2 S  8 x  y  3 y. Diện tích mảnh vườn khi -Thay x=3 meùt; y=2 meùt vaøo bieåu x=3 meùt; y=2 meùt laø: 2 thức và tính ra kết quả cuối cùng. S=(8.3+2+3).2 = 58 (m ). -Laéng nghe vaø ghi baøi.. Baøi taäp 2a trang 5 SGK. x(x-y)+y(x+y) =x2-xy+xy+y2 =x2+y2 =(-6)2 + 82 = 36+64 = 100.  1   1   1    xy  4 x 3    xy    5 xy     xy  2 x  2   2   2  5  2 x 4 y  x 2 y 2  x 2 y 2 -Hãy nhắc lại quy tắc nhân đơn thức với đa thức. -Löu yù: (A+B).C = C(A+B) (daïng baøi taäp ?2 vaø 1c). 5. Hướng dẫn học ở nhà, dặn dò: (2 phút) -Quy tắc nhân đơn thức với đa thức. -Vaän duïng vaøo giaûi caùc baøi taäp 1a, b; 2b; 3 trang 5 SGK. -Xem trước bài 2: “Nhân đa thức với đa thức” (đọc kĩ ở nhà quy tắc ở trang 7 SGK). IV. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………... ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………….... Ngày soạn: 16/8/2017 Trường THCS Tri Trung. 2.

(3) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Ngày dạy: 18/8/2017. TIEÁT2. §2. NHÂN ĐA THỨC VỚI ĐA THỨC.. I . MUÏC TIEÂU: Kiến thức: Học sinh nắm được quy tắc nhân đa thức với đa thức, biết trình bày phép nhân đa thức theo các quy tắc khác nhau. Kĩ năng: Có kĩ năng thực hiện thành thạo phép nhân đa thức với đa thức. II. CHUAÅN BÒ - GV: Baûng phuï ghi caùc baøi taäp ? , maùy tính boû tuùi; . . . - HS: Ôn tập quy tắc nhân đơn thức với đa thức, máy tính bỏ túi; . . . - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh, thảo luận nhóm. III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP: 1. Ổn định lớp: KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: (5 phuùt). 1  x 2  5 x3  x   2 ,  HS1: Phát biểu quy tắc nhân đơn thức với đa thức. Áp dụng: Làm tính nhân hãy tính giá trị của biểu thức tại x = 1. HS2: Tìm x, bieát 3x(12x – 4) – 9x(4x – 3) = 30 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Hình thành quy taéc. (16 phuùt). -Quan saùt ví duï treân baûng phuï -Treo baûng phuï ví duï SGK. vaø ruùt ra keát luaän. -Qua ví dụ trên hãy phát biểu quy -Muốn nhân một đa thức với một đa thức, ta nhân mỗi hạng tắc nhân đa thức với đa thức. tử của đa thức này với từng hạng tử của đa thức kia rồi cộng các tích với nhau. -Goïi moät vaøi hoïc sinh nhaéc laïi -Nhaéc laïi quy taéc treân baûng phuï. quy taéc. -Em có nhận xét gì về tích của -Tích của hai đa thức là một đa thức. hai đa thức? -Hãy vận dụng quy tắc và hoàn -Đọc yêu cầu bài tập ?1 1 thaønh ?1 (noäi dung treân baûng xy phuï). Ta nhaân 2 với (x3-2x-6) và. Ghi baûng 1. Quy taéc. Ví duï: (SGK). Quy taéc: Muoán nhaân moät ña thức với một đa thức, ta nhân mỗi hạng tử của đa thức này với từng hạng tử của đa thức kia rồi cộng các tích với nhau. Nhaän xeùt: Tích cuûa hai ña thức là một đa thức.. ?1 1  3  xy  1   x  2 x  6  2  3 nhân (-1) với (x -2x-6) rồi sau 1  xy  x3  2 x  6   đó cộng các tích lại sẽ được kết 2 quaû.    1  x 3  2 x  6 . 1  x 4 y  x 2 y  3 xy  3 2 x  6 2 -Hướng dẫn học sinh thực hiện -Thực hiện theo yêu cầu của Chú ý: Ngoài cách tính trong ví duï treân khi nhaân hai ña nhân hai đa thức đã sắp xếp. giaùo vieân. thức một biến ta còn tính theo -Từ bài toán trên giáo viên đưa -Đọc lại chú ý và ghi vào tập. caùch sau: ra chuù yù SGK. 6x2-5x+1 x- 2 2 + -12x +10x-2 -Sửa hoàn chỉnh lời giải bài toán.. Trường THCS Tri Trung. -Lắng nghe, sửa sai, ghi bài.. 3.

(4) GA: Đại số 8 Hoạt động của giáo viên. GV: Vũ Thành Nam Hoạt động của học sinh. Ghi baûng 6x -5x2+x 6x3-17x2+11x-2 3. Hoạt động 2: Vận dụng quy tắc giaûi baøi taäp aùp duïng. (15 phuùt). -Đọc yêu cầu bài tập ?2 -Treo bảng phụ bài toán ?2. 2. AÙp duïng.. ?2 a) (x+3)(x2+3x-5) 2 2 -Hãy hoàn thành bài tập này -Các nhóm thực hiện trên giấy =x.x +x.3x+x.(-5)+3.x + nháp và trình bày lời giải. +3.3x+3.(-5) bằng cách thực hiện theo nhóm. =x3+6x2+4x-15 -Sửa sai và ghi vào tập. b) (xy-1)(xy+5) -Sửa bài các nhóm. =xy(xy+5)-1(xy+5) =x2y2+4xy-5. -Treo bảng phụ bài toán ?3 -Hãy nêu công thức tính diện tích của hình chữ nhật khi biết hai kích thước của nó. -Khi tìm được công thức tổng quaùt theo x vaø y ta caàn thu goïn rồi sau đó mới thực hiện theo yêu cầu thứ hai của bài toán.. -Đọc yêu cầu bài tập ?3 -Diện tích hình chữ nhật bằng chiều dài nhân với chiều rộng. (2x+y)(2x-y) thu goïn baèng caùch thực hiện phép nhân hai đa thức và thu gọn đơn thức đồng dạng ta được 4x2-y2. ?3 -Diện tích của hình chữ nhật theo x vaø y laø: (2x+y)(2x-y)=4x2-y2 -Với x=2,5 mét và y=1 mét, ta coù: 4.(2,5)2 – 12 = 4.6,25-1= =25 – 1 = 24 (m2).. 4. Cuûng coá: ( 5 phuùt) Baøi taäp 7a trang 8 SGK. Ta coù:(x2-2x+1)(x-1) =x(x2-2x+1)-1(x2-2x+1) =x3 – 3x2 + 3x – 1 -Hãy nhắc lại quy tắc nhân đa thức với đa thức. -Hãy trình bày lại trình tự giải các bài tập vận dụng. 5. Hướng dẫn học ở nhà, dặn dò: (3 phút) -Học thuộc quy tắc nhân đa thức với đa thức. -Vaän duïng vaøo giaûi caùc baøi taäp 7b, 8, 9 trang 8 SGK; baøi taäp 10, 11, 12, 13 trang 8, 9 SGK. -Ôn tập quy tắc nhân đơn thức với đa thức. -Tieát sau luyeän taäp (mang theo maùy tính boû tuùi). IV. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………….... Trường THCS Tri Trung. 4.

(5) GA: Đại số 8. Ngày soạn: 20/8/2017 Ngày dạy: 22/8/2017. TIEÁT 3. GV: Vũ Thành Nam. LUYEÄN TAÄP.. I . MUÏC TIEÂU: Kiến thức: Củng cố kiến thức về quy tắc nhân đơn thức với đa thức, nhân đa thức với đa thức. Kĩ năng: Có kĩ năng thực hiện thành thạo phép nhân đơn thức với đa thức, nhân đa thức với đa thức qua các bài tập cụ thể. Thái độ : Giáo dục cẩn thận, lòng yêu thích bộ môn. II. CHUAÅN BÒ - GV: Baûng phuï ghi caùc baøi taäp 10, 11, 12, 13 trang 8, 9 SGK, phaán maøu; maùy tính boû tuùi; . . . - HS: Ôn tập quy tắc nhân đơn thức với đa thức, quy tắc nhân đa thức với đa thức, máy tính bỏ túi; . - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh, thảo luận nhóm. III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP: 1. Ổn định lớp: KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: (7 phuùt). HS1: Phát biểu quy tắc nhân đa thức với đa thức. Áp dụng: Làm tính nhân (x 3-2x2+x-1)(5-x) HS2: Tính giá trị của biểu thức (x-y)(x2+xy+y2) khi x = -1 và y = 0 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Bài tập 10 Baøi taäp 10 trang 8 SGK. 1  trang 8 SGK. (8 phuùt). a )  x 2  2 x  3  x  5  -Đọc yêu cầu đề bài. -Treo baûng phuï noäi dung. 2  -Muốn nhân một đa thức với -Muốn nhân một đa thức với một 1  x  x 2  2 x  3  một đa thức ta làm như thế đa thức, ta nhân mỗi hạng tử của đa 2 thức này với từng hạng tử của đa naøo?  5  x 2  2 x  3 thức kia rồi cộng các tích với nhau. 1 23 -Vận dụng và thực hiện.  x 3  6 x 2  x  15 2 2 -Hãy vận dụng công thức vào 2 2 -Nếu đa thức tìm được mà có các b)  x  2 xy  y   x  y  giaûi baøi taäp naøy. -Nếu đa thức tìm được mà có hạng tử đồng dạng thì ta phải thu  x x 2  2 xy  y 2    các hạng tử đồng dạng thì ta gọn các số hạng đồng dạng.  y  x 2  2 xy  y 2  phaûi laøm gì? -Laéng nghe vaø ghi baøi.  x 3  3 x 2 y  3 xy 2  y 3 -Sửa hoàn chỉnh lời giải bài toán. Baøi taäp 11 trang 8 SGK. Hoạt động 2: Bài tập 11 -Đọc yêu cầu đề bài. trang 8 SGK. (5 phuùt). (x-5)(2x+3)-2x(x-3)+x+7 -Thực hiện các tích trong biểu thức, -Treo baûng phuï noäi dung. =2x2+3x-10x-15-2x2+6x+x+7 roà i ruù t goï n vaø coù keá t quaû laø moä t -Hướng dẫn cho học sinh thực =-8 hiện các tích trong biểu thức, hằng số. Vậy giá trị của biểu thức -Khi thực hiện nhân hai đơn thức ta roài ruùt goïn. (x-5)(2x+3)-2x(x-3)+x+7 -Khi thực hiện nhân hai đơn cần chú ý đến dấu của chúng. khoâng phuï thuoäc vaøo giaù trò -Laéng nghe vaø ghi baøi. thức ta cần chú ý gì? cuûa bieán. -Keát quaû cuoái cuøng sau khi thu goïn laø moät haèng soá, ñieàu đó cho thấy giá trị của biểu thức không phụ thuộc vào giá -Laéng nghe vaø ghi baøi. trò cuûa bieán. Trường THCS Tri Trung. 5.

(6) GA: Đại số 8 Hoạt động của giáo viên -Sửa hoàn chỉnh lời giải bài toán. HĐ3: Baøi taäp 13/ 9 SGK. -Treo baûng phuï noäi dung. -Với bài toán này, trước tiên ta phaûi laøm gì? -Nhận xét định hướng giải của học sinh và sau đó gọi lên bảng thực hiện. -Sửa hoàn chỉnh lời giải bài toán. Hoạt động 4: Bài tập 14 trang 9 SGK. (9 phuùt). -Treo baûng phuï noäi dung. -Ba số tự nhiên chẵn liên tiếp coù daïng nhö theá naøo? -Tích của hai số cuối lớn hơn tích của hai số đầu là 192, vậy quan hệ giữa hai tích này là phép toán gì? -Vậy để tìm ba số tự nhiên theo yêu cầu bài toán ta chỉ tìm a trong biểu thức trên, sau đó dễ dàng suy ra ba số cần tìm. -Vậy làm thế nào để tìm được a? -Hãy hoàn thành bài toán bằng hoạt động nhóm. -Sửa hoàn chỉnh lời giải các nhoùm.. GV: Vũ Thành Nam Hoạt động của học sinh. -Đọc yêu cầu đề bài. -Với bài toán này, trước tiên ta phải thực hiện phép nhân các đa thức, rồi sau đó thu gọn và suy ra x. -Thực hiện lời giải theo định hướng. -Laéng nghe vaø ghi baøi.. -Đọc yêu cầu đề bài. -Ba số tự nhiên chẵn liên tiếp có dạng 2a, 2a+2, 2a+4 với a   -Tích của hai số cuối lớn hơn tích của hai số đầu là 192, vậy quan hệ giữa hai tích này là phép toán trừ (2a+2)(2a+4)-2a(2a+2)=192. Ghi baûng. Baøi taäp 13 trang 9 SGK.. (12x-5)(4x-1)+(3x-7)(1-16x)=81. 48x2-12x-20x+5+3x-48x2-7+ +112x=81 83x=81+1 83x=83 Suy ra x = 1 Vaäy x = 1. Baøi taäp 14 trang 9 SGK. Gọi ba số tự nhiên chẵn liên tiếp là 2a, 2a+2, 2a+4 với a .. Ta coù: (2a+2)(2a+4)-2a(2a+2)=192 a+1=24 Suy ra a = 23 -Thực hiện phép nhân các đa thức Vậy ba số tự nhiên chẵn liên trong biểu thức, sau đó thu gọn sẽ tiếp cần tìm là 46, 48 và 50. tìm được a. -Hoạt động nhóm và trình bày lời giaûi. -Laéng nghe vaø ghi baøi.. 4. Cuûng coá: ( 4 phuùt) -Khi làm tính nhân đơn thức, đa thức ta phải chú ý đến dấu của các tích. -Trước khi giải một bài toán ta phải đọc kỹ yêu cầu bài toán và có định hướng giải hợp lí. 5. Hướng dẫn học ở nhà, dặn dò: (2 phút) -Xem lại các bài tập đã giải (nội dung, phương pháp). -Thực hiện các bài tập còn lại trong SGK theo dạng đã được giải trong tiết học. -Xem trước nội dung bài 3: “Những hằng đẳng thức đáng nhớ” (cần phân biệt các hằng đẳng thức trong bài). IV. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………….... Trường THCS Tri Trung. 6.

(7) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Ngày soạn: 23/8/2017 Ngày dạy: 25/8/2017. TIEÁT 4. §3. NHỮNG HẰNG ĐẲNG THỨC ĐÁNG NHỚ.. I . MUÏC TIEÂU: Kiến thức: Học sinh nắm được các hằng đẳng thức: Bình phương của một tổng, bình phương cuûa moät hieäu, hieäu hai bình phöông, . . . Kĩ năng: Có kĩ năng áp dụng các hằng đẳng thức trên để tính nhẫm, tính hợp lí. Thái độ: Giáo dục tính nhẫn nại, chịu khó tìm tòi. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GV VAØ HS: - GV: Baûng phuï veõ saün hình 1 trang 9 SGK, baøi taäp ? . ; phaán maøu; maùy tính boû tuùi; . . . - HS: Ôn tập quy tắc nhân đơn thức với đa thức, quy tắc nhân đa thức với đa thức, máy tính bỏ túi; . - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh, thảo luận nhóm. III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP: 1. Ổn định lớp: KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: (5 phuùt). 1  1   x y x y  2  Phát biểu quy tắc nhân đa thức với đa thức. Áp dụng: Tính  2 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động 1: Tìm quy tắc bình phöông cuûa moät toång. (10 phuùt). -Treo baûng phuï noäi dung ?1 -Haõy vaän duïng quy taéc nhaân ña thức với đa thức tính (a+b)(a+b) -Từ đó rút ra (a+b)2 = ? -Với A, B là các biểu thức tùy ý thì (A+B)2=?. Hoạt động của học sinh. Ghi baûng 1. Bình phöông cuûa moät toång. -Đọc yêu cầu bài toán ?1 ?1 (a+b)(a+b)=a2+ab+ab+b2= 2 2 (a+b)(a+b)=a +2ab+b =a2+2ab+b2 Vaäy (a+b)2 = a2+2ab+b2 2 2 2 -Ta coù: (a+b) = a +2ab+b Với A, B là các biểu thức tùy -Với A, B là các biểu thức tùy ý ý, ta có: thì (A+B)2=A2+2AB+B2 -Đứng tại chỗ trả lời ?2 theo (A+B)2=A2+2AB+B2 (1) -Treo baûng phuï noäi dung ?2 vaø yeâu caàu. cho học sinh đứng tại chỗ trả lời. -Đọc yêu cầu và vận dụng công Áp dụng. thức vừa học vào giải. -Treo baûng phuï baøi taäp aùp duïng. a) (a+1)2=a2+2a+1 -Xaùc ñònh theo yeâu caàu cuûa b) x2+4x+4=(x+2)2 -Khi thực hiện ta cần phải xác giáo viên trong các câu của bài c) 512=(50+1)2 định biểu thức A là gì? Biểu thức tập. =502+2.50.1+12 =2601 B là gì để dễ thực hiện. 3012=(300+1)2 2 2 -Đặc biệt ở câu c) cần tách ra để 301 =(300+1) =3002+2.300.1+12 sử dụng hằng đẳng thức một cách =90000+600+1 =90601 2 2 thích hợp. Ví dụ 51 =(50+1) -Tương tự 3012=? 2. Bình phöông cuûa moät -Đọ c yeâ u caà u baø i toá n ?3 Hoạt động 2: Tìm quy tắc bình hieäu. -Ta coù : phöông cuûa moät hieäu. (10 phuùt). ?3 Giaûi 2 2 [a+(-b)]2=a2+2a.(-b)+b2 -Treo baûng phuï noäi dung ?3 [a+(-b)] =a +2a.(-b)+(-b)2 2 2 -Gợi ý: Hãy vận dụng công thức =a -2ab+b =a2-2ab+b2 2 2 2 bình phương của một tổng để giải (a-b) = a -2ab+b (a-b)2= a2-2ab+b2 -Với A, B là các biểu thức tùy ý Với A, B là các biểu thức tùy bài toán. 2 thì (A-B)2=A2-2AB+B2 -Vaäy (a-b) =? yù, ta coù: Trường THCS Tri Trung 7.

(8) GA: Đại số 8 Hoạt động của giáo viên -Với A, B là các biểu thức tùy ý thì (A-B)2=? -Treo baûng phuï noäi dung ?4 vaø cho học sinh đứng tại chỗ trả lời. -Treo baûng phuï baøi taäp aùp duïng.. GV: Vũ Thành Nam Hoạt động của học sinh. Ghi baûng (A-B) =A2-2AB+B2(2) 2. -Đứng tại chỗ trả lời ?4 theo ?4 : yeâu caàu. AÙp duïng. 2 2 -Đọc yêu cầu và vận dụng công 1 1 1  2 a)  x   x  2.x.   thức vừa học vào giải. 2 2  2  -Lắng nghe, thực hiện. 1 x 2  x  4 -Lắng nghe, thực hiện. b) (2x-3y)2=(2x)2-2.2x.3y+(3y)2 =4x2-12xy+9y2 -Thực hiện theo yêu cầu. c) 992=(100-1)2= -Laéng nghe, ghi baøi. =1002-2.100.1+12=9801.. -Caàn chuù yù veà daáu khi trieån khai theo hằng đẳng thức. -Rieâng caâu c) ta phaûi taùch 992=(100-1)2 rồi sau đó mới vận dụng hằng đẳng thức bình phương cuûa moät hieäu. -Goïi hoïc sinh giaûi. -Đọc yêu cầu bài toán ?5 3. Hieäu hai bình phöông. -Nhận xét, sửa sai. -Nhắc lại quy tắc và thực hiện ?5 Giaûi Hoạt động 3: Tìm quy tắc hiệu lời giải bài toán. 2 (a+b)(a-b)=a -ab+ab-a2=a2-b2 hai bình phöông. (13 phuùt). a2-b2=(a+b)(a-b) -Treo baûng phuï noäi dung ?5 Với A, B là các biểu thức tùy -Đứng tại chỗ trả lời ?6 theo yù, ta coù: -Haõy vaän duïng quy taéc nhaân ña yeâu caàu. A2-B2=(A+B)(A-B) (3) thức với đa thức để thực hiện. -Treo bảng phụ nội dung ?6 và -Đọc yêu cầu bài toán. AÙp duïng. cho học sinh đứng tại chỗ trả lời. -Ta vận dụng hằng đẳng thức a) (x+1)(x-1)=x2-12=x2-1 hiệu hai bình phương để giải b) (x-2y)(x+2y)=x2-(2y)2= baø i toá n naø y . -Treo baûng phuï baøi taäp aùp duïng. =x2-4y2 -Ta vận dụng hằng đẳng thức nào -Riêng câu c) ta cần viết 56.64 c) 56.64=(60-4)(60+4)= =(60-4)(60+4) sau đó mới vận để giải bài toán này? =602-42=3584 dụng công thức vào giải. -Riêng câu c) ta cần làm thế nào? -Đứng tại chỗ trả lời ?7 theo ?7 Giaûi yêu cầu: Ta rút ra được hằng Baïn sôn ruùt ra haèng ñaúng 2 2 -Treo bảng phụ nội dung ?7 và đẳng thức là (A-B) =(B-A) thức : (A-B)2=(B-A)2 cho học sinh đứng tại chỗ trả lời. 4. Cuûng coá: ( 4 phuùt) Viết và phát biểu bằng lời các hằng đẳng thức đáng nhớ: Bình phương của một tổng, bình phöông cuûa moät hieäu, hieäu hai bình phöông. 5. Hướng dẫn học ở nhà, dặn dò: (2 phút) -Học thuộc các hằng đẳng thức đáng nhớ: Bình phương của một tổng, bình phương của một hieäu, hieäu hai bình phöông. -Vaän duïng vaøo giaûi tieáp caùc baøi taäp 17, 18, 20, 22, 23, 24a, 25a trang 11, 12 SGK. -Tieát sau luyeän taäp (mang theo maùy tính boû tuùi). IV. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………….... Ngày soạn: 28/8/2017 Trường THCS Tri Trung. 8.

(9) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Ngày dạy: 29/8/2017. TIEÁT 5. LUYEÄN TAÄP.. I . MUÏC TIEÂU: Kiến thức: Củng cố kiến thức về các hằng đẳng thức đáng nhớ: Bình phương của một tổng, bình phöông cuûa moät hieäu, hieäu hai bình phöông. Kĩ năng: Có kĩ năng vận dụng thành thạo các hằng đẳng thức đáng nhớ: Bình phương của một toång, bình phöông cuûa moät hieäu, hieäu hai bình phöông vaøo caùc baøi taäp coù yeâu caàu cuï theå trong SGK. Thái độ:Có ý thức vận dụng các kiến thức đã học vào các bài tính nhẩm. II. CHUAÅN BÒ - GV: Baûng phuï ghi caùc baøi taäp 17, 18, 20, 22, 23, 24a, 25a trang 11, 12 SGK ; phaán maøu; maùy tính boû tuùi; . . . - HS: Ôn tập các hằng đẳng thức đáng nhớ: Bình phương của một tổng, bình phương của một hieäu, hieäu hai bình phöông, maùy tính boû tuùi; . . . - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh, thảo luận nhóm. III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP: 1. Ổn định lớp: KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: (8 phuùt). HS1: Tính: a) (x+2y)2 b) (x-3y)2. HS2: Viết biểu thức x2+6x+9 dưới dạng bình phương của một tổng. 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Bài tập 20 Baøi taäp 20 trang 12 SGK. trang 12 SGK. (6 phuùt). -Treo bảng phụ nội dung bài -Đọc yêu cầu bài toán. Ta coù: toán. -Ta dự a vaø o coâ n g thứ c bình (x+2y)2=x2+2.x.2y+(2y)2= -Để có câu trả lời đúng trước tiên ta phải tính (x+2y)2, theo phương của một tổng để tính =x2+4xy+4y2 (x+2y)2. Vaäy x2+2xy+4y2  x2+4xy+4y2 em dựa vào đâu để tính? -Nếu chúng ta tính (x+2y)2 -Lắng nghe và thực hiện để có Hay (x+2y)2  x2+2xy+4y2 Do đó kết quả: mà bằng x2+2xy+4y2 thì kết câu trả lời. x2+2xy+4y2=(x+2y)2 laø sai. quả đúng. Ngược lại, nếu tính (x+2y)2 khoâng baèng 2 2 x +2xy+4y thì keát quaû sai. -Lưu ý: Ta có thể thực hiện -Lắng nghe và ghi bài. caùch khaùc, vieát x2+2xy+4y2 dưới dạng bình phương của moät toång thì vaãn coù keát luaän nhö treân. Baøi taäp 22 trang 12 SGK. Hoạt động 2: Bài tập 22 a) 1012 trang 12 SGK. (10 phuùt). Ta coù: -Treo bảng phụ nội dung bài -Đọc yêu cầu bài toán. 1012=(100+1)2=1002+2.100.1+12 toán. -Hãy giải bài toán bằng -Vận dụng các hằng đẳng thức =10000+200+1=10201 2 phiếu học tập. Gợi ý: Vận đáng nhớ: Bình phương của một b) 199 dụng công thức các hằng tổng, bình phương của một hiệu, Ta có: hieäu hai bình phöông vaøo giaûi baøi 1992=(200-1)2=2002-2.200.1+12 đẳng thức đáng nhớ đã học. Trường THCS Tri Trung. 9.

(10) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh Ghi baûng toán. =40000-400+1=39601 -Sửa hoàn chỉnh lời giải bài -Lắng nghe, ghi bài. c) 47.53=(50-3)(50+3)=502-32= toán. =2500-9=2491 Hoạt động 3: Bài tập 23 Baøi taäp 23 trang 12 SGK. trang 12 SGK. (13 phuùt). -Chứng minh:(a+b)2=(a-b)2+4ab -Treo bảng phụ nội dung bài -Đọc yêu cầu bài toán. Giaûi toán. 2 Xeùt (a-b) +4ab=a2-2ab+b2+4ab -Dạng bài toán chứng minh, =a2+2ab+b2=(a+b)2 ta chỉ cần biến đổi biểu thức Vaäy :(a+b)2=(a-b)2+4ab moät veá baèng veá coøn laïi. -Để biến đổi biểu thức của -Để biến đổi biểu thức của một -Chứng minh: (a-b)2=(a+b)2-4ab vế ta dựa vào công thức các hằng Giaûi một vế ta dựa vào đâu? đẳng thức đáng nhớ: Bình Xét (a+b)2-4ab= a2+2ab+b2-4ab phöông cuûa moät toång, bình =a2-2ab+b2=(a-b)2 phöông cuûa moät hieäu, hieäu hai Vaäy (a-b)2=(a+b)2-4ab -Cho học sinh thực hiện phần bình phương đã học. -Thực hiện lời giải theo nhóm và chứng minh theo nhóm. -Sửa hoàn chỉnh lời giải bài trình bày lời giải. -Laéng nghe, ghi baøi. AÙp duïng: toán. a) (a-b)2 bieát a+b=7 vaø a.b=12 -Haõy aùp duïng vaøo giaûi caùc -Đọc yêu cầu vận dụng. Giaûi baøi taäp theo yeâu caàu. Ta coù: -Cho học sinh thực hiện trên -Thự c hieä n theo yeâ u caà u . (a-b)2=(a+b)2-4ab=72-4.12= baûng. =49-48=1 -Sửa hoàn chỉnh lời giải bài -Laéng nghe, ghi baøi. toán. b) (a+b)2 bieát a-b=20 vaø a.b=3 -Chốt lại, qua bài toán này ta Giaûi thấy rằng giữa bình phương -Lắng nghe và vận dụng. Ta coù: cuûa moät toång vaø bình phöông (a+b)2=(a-b)2+4ab=202+4.3= cuûa moät hieäu coù moái lieân =400+12=412 quan với nhau. 4. Cuûng coá: ( 5 phuùt) Qua các bài tập vừa giải ta nhận thấy rằng nếu chứng minh một công thức thì ta chỉ biến đổi một trong hai vế để bằng vế còn lại dựa vào các hằng đẳng thức đáng nhớ: Bình phương của một tổng, bình phương của một hiệu, hiệu hai bình phương đã học. 5. Hướng dẫn học ở nhà, dặn dò: (2 phút) -Xem lại các bài tập đã giải (nội dung, phương pháp). -Giải tiếp ở nhà các bài tập 21, 24, 25b, c trang 12 SGK. -Xem trước bài 4: “Những hằng đẳng thức đáng nhớ (tiếp)” (đọc kĩ mục 4, 5 của bài). IV. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………….... Ngày soạn: 30/8/2017 Ngày dạy: 1/9/2017 Trường THCS Tri Trung. 10.

(11) GA: Đại số 8. TIEÁT 6. GV: Vũ Thành Nam. §4. NHỮNG HẰNG ĐẲNG THỨC ĐÁNG NHỚ (tiếp).. I . MUÏC TIEÂU: Kiến thức: Nắm được công thức các hằng đẳng thức đáng nhớ: Lập phương của một tổng, lập phöông cuûa moät hieäu. Kĩ năng: Có kĩ năng vận dụng các hằng đẳng thức đáng nhớ: Lập phương của một tổng, lập phương của một hiệu để tính nhẫm, tính hợp lí. Thái độ:Giáo dục tính cẩn thận, chịu khó,kiên trì trong học tập. II. CHUAÅN BÒ - GV: Baûng phuï ghi caùc baøi taäp ? , maùy tính boû tuùi; . . . - HS: Ôn tập các hằng đẳng thức đáng nhớ: Bình phương của một tổng, bình phương của một hieäu, hieäu hai bình phöông, maùy tính boû tuùi; . . . - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh. III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP: 1. Ổn định lớp: KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: (7 phuùt). 1 2 HS1: Tính giá trị của biểu thức 49x -70x+25 trong trường hợp x= 7 HS2: Tính a) (a-b-c)2 b) (a+b-c)2 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Lập phương 4. Laäp phöông cuûa moät toång. -Đọc yêu cầu bài toán ?1 ?1 cuûa moät toång. (8 phuùt). 2 2 2 -Treo baûng phuï noäi dung ?1 -Ta trieån khai (a+b) =a +2ab+b Ta coù: -Hãy nêu cách tính bài toán. rồi sau đó thực hiện phép nhân (a+b)(a+b)2=(a+b)( a2+2ab+b2)= hai đa thức, thu gọn tìm được kết =a3+2a2b+2ab2+a2b+ab2+b3= quaû. = a3+3a2b+3ab2+b3 -Từ kết quả của (a+b)(a+b) 2 hãy Vậy (a+b)3=a3+3a2b+3ab2+b3 Với A, B là các biểu thức tùy ý, -Từ kết quả của (a+b)(a+b)2 rút ra kết quả: 3 3 2 2 3 3 (a+b) =a +3a b+3ab +b ta coù: haõy ruùt ra keát quaû (a+b) =? -Với A, B là các biểu thức tùy ý (A+B)3=A3+3A2B+3AB2+B3 ( 4) -Với A, B là các biểu thức ta sẽ có công thức 3 3 2 2 3 tùy ý ta sẽ có công thức (A+B) =A +3A B+3AB +B -Đứng tại chỗ trả lời ?2 theo yêu ?2 Giaûi naøo? Laäp phöông cuûa moät toång baèng -Treo baûng phuï noäi dung ?2 caàu. lập phương của biểu thức thứ và cho học sinh đứng tại nhaát coäng 3 laàn tích bình phöông chỗ trả lời. biểu thức thứ nhất với biểu thức -Sửa và giảng lại nội dung thứ hai tổng 3 lần tích biểu thức cuûa daáu ? 2 thứ nhất với bình phương biểu thức thứ hai tổng lập phương biểu thức thứ hai. AÙp duïng. a) (x+1)3 Hoạt động 2: Áp dụng -Công thức tính lập phương của Tacó: (x+1)3=x3+3.x2.1+3.x.12+13 công thức. (7 phút). =x3+3x2+3x+1 -Hãy nêu lại công thức tính một tổng là: 3 3 2 2 3 (A+B) =A +3A B+3AB +B b) (2x+y)3 laäp phöông cuûa moät toång. =(2x)3+3.(2x)2.y+3.2x.y2+y3 -Thực hiện lời giải trên bảng. -Hãy ad vào giải bài toán. =8x3+12x2y+6xy2+y3 -Sửa hoàn chỉnh lời giải của Trường THCS Tri Trung 11.

(12) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Hoạt động của giáo viên hoïc sinh. Hoạt động 3: Lập phương cuûa moät hieäu. (8 phuùt). -Treo baûng phuï noäi dung ?3 -Haõy neâu caùch giaûi baøi toán. -Với A, B là các biểu thức tùy ý ta sẽ có công thức naøo? -Yeâu caàu HS phaùt bieåu hằng đẳng thức ( 5) bằng lời -Hướng dẫn cho HS cách phaùt bieåu -Chốt lại và ghi nội dung lời giaûi ?4 Hoạt động 4: Áp dụng vào baøi taäp. (7 phuùt). -Treo bảng phụ bài toán áp duïng. -Ta vận dụng kiến thức nào để giải bài toán áp dụng?. Hoạt động của học sinh -Laéng nghe vaø ghi baøi.. Ghi baûng 5. Laäp phöông cuûa moät hieäu. ?3 -Đọc yêu cầu bài toán ?3 [a+(-b)]3= a3-3a2b+3ab2-b3 -Vận dụng công thức tính lập Vậy (a-b)3= a3-3a2b+3ab2-b3 phöông cuûa moät toång. Với A, B là các biểu thức tùy ý, -Với A, B là các biểu thức tùy ý ta có: ta sẽ có công thức (A-B)3=A3-3A2B+3AB2-B3 (A-B)3=A3-3A2B+3AB2-B3 ( 5). -Phát biểu bằng lời.. -Đọc yêu cầu bài toán.. ?4 Giaûi Laäp phöông cuûa moät hieäu baèng lập phương của biểu thức thứ nhất trừ 3 lần tích bình phương biểu thức thứ nhất với biểu thức thứ hai cộng 3 lần tích biểu thức thứ nhất với bình phương biểu thức thứ hai trừ đi lập phương biểu thức thứ hai.. -Ta vận dụng công thức hằng đẳng thức lập phương của một Áp dụng. 3 hieäu. 1 1 1  3 2 a ) x   x  x  x    -Thực hiện trên bảng theo yêu 3 3 27  -Gọi hai học sinh thực hiện cầu. -Laéng nghe vaø ghi baøi. treân baûng caâu a, b. b) (x-2y)3=x3-6x2y+12xy2-8y3 -Khaú n g ñònh đú n g laø 1, 3. -Sửa hoàn chỉnh lời giải của -Nhaän xeùt: hoïc sinh. c) Khẳng định đúng là: 2 2 -Các khẳng định ở câu c) thì (A-B) = (B-A) 1) (2x-1)2=(1-2x)2 3  3 (A-B) (B-A) khẳng định nào đúng? 2)(x+1)3=(1+x)3 -Em coù nhaän xeùt gì veà quan hệ của (A-B)2 với (B-A)2, của (A-B)3 với (B-A)3 ? 4. Cuûng coá: ( 5 phuùt) Viết và phát biểu bằng lời các HĐT đáng nhớ: Lập phương của một tổng, lập phương của một hiệu. 5. Hướng dẫn học ở nhà, dặn dò: (2 phút) -Ôn tập năm hằng đẳng thức đáng nhớ đã học. -Vaän duïng vaøo giaûi caùc baøi taäp 26a, 27a, 28 trang 14 SGK. -Xem trước bài 5: “Những hằng đẳng thức đáng nhớ (tiếp)” (đọc kĩ mục 6, 7 của bài). IV. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………….... Ngày soạn: 7/9/2017 Ngày dạy: 8/9/2017. TIEÁT 7. §5. NHỮNG HẰNG ĐẲNG THỨC ĐÁNG NHỚ (tiếp).. Trường THCS Tri Trung. 12.

(13) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Nắm được công thức các hằng đẳng thức đáng nhớ: Tổng hai lập phương, hiệu hai laäp phöông. Kĩ năng: Có kĩ năng vận dụng các hằng đẳng thức đáng nhớ: Tổng hai lập phương, hiệu hai lập phương để tính nhẫm, tính hợp lí. Thái độ: Giáo dục tính kiên trì,chịu khó, cẩn thận trong tính toán. II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caùc baøi taäp ? ; phaán maøu; maùy tính boû tuùi; . . . - HS: Ôn tập năm hằng đẳng thức đáng nhớ đã học, máy tính bỏ túi; . . . - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh, thảo luận nhóm. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp: KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: (7 phuùt). HS1: Viết công thức hằng đẳng thức lập phương của một tổng. AÙp duïng: Tính A=x3+12x2+48x+64 taïi x=6. HS2: Viết công thức hằng đẳng thức lập phương của một hiệu. AÙp duïng: Tính B=x3-6x2+12x-8 taïi x=22 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Tìm công thức 6. Toång hai laäp phöông. tính toång hai laäp phöông. -Đọc yêu cầu bài tập ?1 (8 phuùt). ?1 -Muốn nhân một đa thức với (a+b)(a2-ab+b2)= -Treo baûng phuï baøi taäp ?1 -Hãy phát biểu quy tắc nhân một đa thức, ta nhân mỗi hạng =a3-a2b+ab2+a2b-ab2+b3=a3+b3 tử của đa thức này với từng Vậy a3+b3=(a+b)(a2-ab+b2) đa thức với đa thức? hạng tử của đa thức kia rồi -Cho học sinh vận dụng vào cộng các tích với nhau. -Thực hiện theo yêu cầu. giải bài toán. Với A, B là các biểu thức tùy ý ta 3 3 -Vaäy a +b =? cuõng coù: 3 3 2 2 -Với A, B là các biểu thức tùy -Vậy a +b =(a+b)(a -ab+b ) -Với A, B là các biểu thức tùy ý A3+B3=(A+B)(A2-AB+B2) (6) ý ta sẽ có công thức nào? -Lưu ý: A2-AB+B2 là bình ta sẽ có công thức A3+B3=(A+B)(A2-AB+B2) phöông thieáu cuûa hieäu A-B ?2 Giải -Yêu cầu HS đọc nội dung ?2 Toång hai laäp phöông baèng tích -Đọc yêu cầu nội dung ?2 -Goïi HS phaùt bieåu của tổng biểu thức thứ nhất, biểu -Phaùt bieåu -Gợi ý cho HS phát biểu thức thứ hai với bình phương -Chốt lại cho HS trả lời ?2 thieáu cuûa hieäu A-B -Trả lời vào tập AÙp duïng. Hoạt động 2: Vận dụng công a) x3+8 thức vào bài tập. (5 phút). =x3+23 -Đọc yêu cầu bài tập áp dụng. -Treo baûng phuï baøi taäp. =(x+2)(x2-2x+4) 3 -Hãy trình bày cách thực hiện -Câu a) Biến đổi 8=2 rồi vận b) (x+1)(x2-x+1) dụng hằng đẳng thức tổng hai =x3+13 bài toán. laäp phöông. =x3+1 -Nhận xét định hướng và gọi -Câu b) Xác định A, B để viết veà daïng A3+B3 hoïc sinh giaûi. -Sửa hoàn chỉnh lời giải bài -Lắng nghe và thực hiện. 7. Hieäu hai laäp phöông. toán. ?3 Trường THCS Tri Trung. 13.

(14) GA: Đại số 8 Hoạt động của giáo viên Hoạt động 3: Tìm công thức tính hieäu hai laäp phöông. (8 phuùt). -Treo baûng phuï baøi taäp ?3 -Cho hoïc sinh vaän duïng quy tắc nhân hai đa thức để thực hieän. -Vaäy a3-b3=? -Với A, B là các biểu thức tùy ý ta sẽ có công thức nào? -Löu yù: A2+AB+B2 laø bình phöông thieáu cuûa toång A+B -Yêu cầu HS đọc nội dung ?4 -Gợi ý cho HS phát biểu -Choát laïi cho HS ghi noäi dung cuûa ?4 Hoạt động 4: Vận dụng công thức vào bài tập. (10 phút). -Treo baûng phuï baøi taäp. -Cho hoïc sinh nhaän xeùt veà daïng baøi taäp vaø caùch giaûi.. -Gọi học sinh thực hiện theo nhoùm. -Sửa hoàn chỉnh lời giải nhóm -Haõy ghi laïi baûy haèng ñaúng thức đáng nhớ đã học.. GV: Vũ Thành Nam Hoạt động của học sinh. Ghi baûng (a-b)(a +ab+b2)= =a3+a2b+ab2-a2b-ab2-b3=a3-b3 Vaäy a3-b3=(a-b)(a2+ab+b2) 2. -Đọc yêu cầu bài tập ?3 -Vận dụng và thực hiện tương Với A, B là các biểu thức tùy ý ta tự bài tập ?1 cuõng coù: -Vaäy a3-b3=(a-b)(a2+ab+b2) A3-B3=(A-B)(A2+AB+B2) (7) -Với A, B là các biểu thức tùy ý ta sẽ có công thức ?4 Giaûi 3 3 2 2 A -B =(A-B)(A +AB+B ) Hieäu hai laäp phöông baèng thích của tổng biểu thức thứ nhất , biểu thức thứ hai vời bình phương -Đọc nội dung ?4 thieáu cuûa toång A+B -Phát biểu theo sự gợi ý của GV AÙp duïng. -Sửa lại và ghi bài a) (x-1)(x2+x+1) =x3-13=x3-1 b) 8x3-y3 -Đọc yêu cầu bài tập áp dụng. =(2x)3-y3=(2x-y)(4x2+2xy+y2) -Caâu a) coù daïng veá phaûi cuûa c) hằng đẳng thức hiệu hai lập x3+8 X 3 phöông. x -8 -Câu b) biến đổi 8x3=(2x)3 để (x+2)3 vận dụng công thức hiệu hai (x-2)3 laäp phöông. Bảy hằng đẳng thức đáng nhớ. -Câu c) thực hiện tích rồi rút ra 1) (A+B)2=A2+2AB+B2 keát luaän. 2) (A-B)2=A2-2AB+B2 -Thực hiện theo nhóm và trình 3) A2-B2=(A+B)(A-B) baøy keát quaû. 4) (A+B)3=A3+3A2B+3AB2+B3 -Laéng nghe vaø ghi baøi. 5) (A-B)3=A3-3A2B+3AB2-B3 -Ghi lại bảy hằng đẳng thức 6) A3+B3=(A+B)(A2-AB+B2) đáng nhớ đã học. 7) A3-B3=(A-B)(A2+AB+B2). 4. Cuûng coá: ( 4 phuùt) Hãy nhắc lại công thức bảy hằng đẳng thức đáng nhớ đã học. 5. Hướng dẫn học ở nhà, dặn dò: (2 phút) -Học thuộc công thức và phát biểu được bằng lời bảy hằng đẳng thức đáng nhớ. -Vaän duïng vaøo giaûi caùc baøi taäp 30a, 31a, 33, 34, 35a, 36a trang 16, 17 SGK. -Tieát sau luyeän taäp + kieåm tra 15 phuùt (mang theo maùy tính boû tuùi). IV.RUÙT KINH NGHIEÄM………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Ngày soạn: 11/9/2017 Ngày dạy: 13/9/2017. TIEÁT 8. Trường THCS Tri Trung. LUYEÄN TAÄP. 14.

(15) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Củng cố kiến thức về bảy hằng đẳng thức đáng nhớ. Kĩ năng: Có kĩ năng vận dụng thành thạo các hằng đẳng thức đáng nhớ vào giải các bài tập có yeâu caàu cuï theå trong SGK. Thái độ: Giáo dục ý thức độc lập trong làm bài. II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caùc baøi taäp 30a, 31a, 33, 34, 35a, 36a trang 16, 17 SGK; phaán maøu; maùy tính boû tuùi; . . . - HS: Ôn tập bảy hằng đẳng thức đáng nhớ đã học, máy tính bỏ túi; . . . - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh, thảo luận nhóm. III. TIEÁN TRÌNH DAÎ HOÏC Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1:Kiểm tra 15 phút -Giaùo vieân treo baûng phuï ghi Caâu 1 Caâu 1 : ( 3,5 ñieåm )Haõy vieát coâng đề bài ( Mỗi hằng đẳng thức đáng nhớ thức bảy hằng đẳng thức đáng đúng 0,5điểm ) nhớ. Caâu 2: Caâu 2: (6,5 ñieåm ) Tính 2 2 2 a)( x – y ) = x – 2.xy +y ( 1 ñ) a) ( x – y )2 = x2 – 2xy +y2 ( 1 ñ ) b) ( 2x + y)3. b) ( 2x + y)3 = (2x)3 +3 . (2x)2.y c) ( x + 3 ) ( x2 – 3x +9) + 3.2x.y2 +y3 (1 ñ) = 8x3+3.4x2 .y +6xy2 +y3.( 1 ñ) =8x3 + 12x2y + 6xy2+y3 ( 1 ñ ) c) ( x + 3 ) ( x2 – 3x +9) = x3 + 33 ( 1 ñ) = x3 + 27 ( 0,5 ñ) Hoạt động 2: Luyện tập (25 phút) Hoạt động 1: Bài tập 33 Baøi taäp 33 / 16 SGK. a) (2+xy)2=22+2.2.xy+(xy)2 trang 16 SGK. (9 phuùt). =4+4xy+x2y2 -Treo bảng phụ nội dung yêu -Đọc yêu cầu bài toán. b) (5-3x)2=25-30x+9x2 cầu bài toán. 2 2 4 -Gợi ý: Hãy vận dụng công -Tìm dạng hằng đẳng thức phù c) (5-x )(5+x )=25-x 3 3 2 thức của bảy hằng đẳng thức hợp với từng câu và đền vào d) (5x-1) =125x -75x +15x-1 choã troáng treân baûng phuï giaùo e) (2x-y)(4x2+2xy+y2)=8x3-y3 đáng nhớ để thực hiện. vieân chuaån bò saün. f) (x+3)(x2-3x+9)=x3-27 -Sửa hoàn chỉnh lời giải bài -Lắng nghe và ghi bài. toán. Hoạt động 2: Bài tập 34 Baøi taäp 34 / 17 SGK. trang 17 SGK. (6 phuùt). -Treo bảng phụ nội dung yêu -Đọc yêu cầu bài toán. cầu bài toán. 2 2 -Với câu a) ta giải như thế -Vận dụng hằng đẳng thức bình a) (a+b) -(a-b) = phöông cuûa moät toång, bình =a2+2ab+b2-a2+2ab-b2=4ab naøo? phöông cuûa moät hieäu khai trieån b) (a+b)3-(a-b)3-2b3=6a2b ra, thu gọn các đơn thức đồng c)(x+y+z)2-2(x+y+z)(x+y)+(x+y)2 dạng sẽ tìm được kết quả. =z2 -Với câu b) ta vận dụng công -Với câu b) ta vận dụng công thức hằng đẳng thức lập phương thức hằng đẳng thức nào? Trường THCS Tri Trung. 15.

(16) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh Ghi baûng cuûa moät toång, laäp phöông cuûa moät hieäu khai trieån ra, thu goïn các đơn thức đồng dạng sẽ tìm được kết quả. -Câu c) giải tương tự. -Laéng nghe. -Goïi hoïc sinh giaûi treân baûng. -Thực hiện lời giải trên bảng. -Sửa hoàn chỉnh lời giải bài -Lắng nghe và ghi bài. toán. Baøi taäp 35 trang 17 SGK. Hoạt động 3: Bài tập 35 -Đọc yêu cầu bài toán. a) 342+662+68.66 trang 17 SGK. (4 phuùt). =342+2.34.66+662= -Treo baûng phuï noäi dung yeâu -Câu a) ta sẽ biến đổi về dạng =(34+66)2=1002=10000 cầu bài toán. -Câu a) ta sẽ biến đổi về công thức của hằng đẳng thức dạng công thức của hằng bình phương của một tổng. -Thực hiện lời giải trên bảng. đẳng thức nào? -Laéng nghe vaø ghi baøi. -Goïi hoïc sinh giaûi treân baûng. -Sửa hoàn chỉnh lời giải bài toán. Baøi taäp 36 trang 17 SGK. Hoạt động 4: Bài tập 36 -Đọc yêu cầu bài toán. a) Ta coù: trang 17 SGK. (5 phuùt). x2+4x+4=(x+2)2 (*) -Treo baûng phuï noäi dung yeâu -Trước khi thực hiện yêu cầu Thay x=98 vào (*), ta có: cầu bài toán. 2 2 -Trước khi thực hiện yêu cầu bài toán ta phải biến đổi biểu (98+2) =100 =10000 thức gọn hơn dựa vào hằng b) Ta có: bài toán ta phải làm gì? x3+3x2+3x+1=(x+1)3 (**) -Hãy hoạt động nhóm để đẳng thức. -Thảo luận nhóm và hoàn Thay x=99 vào (**), ta có: hoàn thành lời giải bài toán. (99+1)3=1003=100000 -Sửa hoàn chỉnh lời giải bài thành lời giải. -Laéng nghe vaø ghi baøi. toán. Hoạt động 3: Củng cố – dặn dò ( 5 phút) -Choát laïi moät soá phöông phaùp vaän duïng vaøo giaûi caùc baøi taäp. HS:Laéng nghe -Haõy nhaéc laïi baûy haèng ñaúng thức đáng nhớ. HS: nhắc lại 7 hằng đẳng thức BTVN: -Xem lại các bài tập vừa giải đáng nhớ. 38b trang 17 SGK (noäi dung, phöông phaùp). HS:Laéng nghe IV.RUÙT KINH NGHIEÄM…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Ngày soạn: 11/9/2017 Ngày dạy: 15/9/2017. TIEÁT 9. §6. PHÂN TÍCH ĐA THỨC THAØNH NHÂN TỬ BẰNG PHƯƠNG PHÁP ĐẶT NHÂN TỬ CHUNG.. Trường THCS Tri Trung. 16.

(17) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Học sinh hiểu thế nào là phân tích đa thức thành nhân tử. Biết cách tìm nhân tử chung và đặt nhân tử chung. Kĩ năng: Có kĩ năng tính toán, phân tích đa thức thành nhân tử. Thái độ: Giáo dục ý thức vận dụng kiến thức cũ vào xây dựng kiến thức mới II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi khaùi nieäm, caùc baøi taäp 39a,d; 41a trang 19 SGK, baøi taäp ? ., phaán maøu, thước kẻ, . . . - HS: Xem trước bài ở nhà; công thức a.b = 0 - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: (5 phuùt) Tính nhanh a) 34.76 + 34.24 b) 11.105 – 11.104 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Hình thành khái 1/ Ví duï. Ví duï 1: (SGK) nieäm. (14 phuùt) -Đọc yêu cầu ví dụ 1 Giaûi -Treo baûng phuï noäi dung ví duï 1 2 -Ta thaáy 2x = 2x.x 2x2 – 4x=2x.x - 2x.2=2x(x-2) 4x = 2x.2 2x2 – 4x = 2x.x - 2x.2 Neân 2x2 – 4x = ? -Vậy ta thấy hai hạng tử của đa -Hai hạng tử của đa thức có chung thừa số là 2x thức có chung thừa số gì? -Nếu đặt 2x ra ngoài làm nhân tử = 2x(x-2) chung thì ta được gì? -Việc biến đổi 2x2 – 4x thành tích Phân tích đa thức thành 2x(x-2) được gọi là phân tích 2x 2 nhân tử (hay thừa số) là – 4x thành nhân tử. -Vậy phân tích đa thức thành -Phân tích đa thức thành nhân biến đổi đa thức đó thành tử (hay thừa số) là biến đổi đa một tích của những đa thức. nhân tử là gì? thức đó thành một tích của Ví dụ 2: (SGK) những đa thức. -Treo baûng phuï noäi dung ví duï 2 Giaûi -Đọ c yeâ u caà u ví duï 2 -Neáu xeùt veà heä soá cuûa caùc haïng tử trong đa thức thì ƯCLN của ƯCLN(15, 5, 10) = 5 15x3 - 5x2 + 10x =5x(3x2-x+2) chuùng laø bao nhieâu? -Nếu xét về biến thì nhân tử chung của các biến là bao nhiêu? -Nhân tử chung của các biến là -Vậy nhân tử chung của các hạng x -Nhân tử chung của các hạng tử tử trong đa thức là bao nhiêu? 3 2 trong đa thức là 5x -Do đó 15x - 5x + 10x = ? 15x3 - 5x2 + 10x =5x(3x2-x+2) - Xeùt ví duï: Phân tích đa thức thành nhân tử. Hoạt động 2: Aùp dụng (15 phút) 2/ AÙp duïng. -Treo baûng phuï noäi dung ?1 ?1 -Đọ c yeâ u caà u ?1 -Khi phân tích đa thức thành a) x2 - x = x(x - 1) nhân tử trước tiên ta cần xác định b) 5x2 (x - 2y) - 15x(x - 2y) được nhân tử chung rồi sau đó đặt = 5x(x-2y)(x-3) Trường THCS Tri Trung. 17.

(18) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Hoạt động của giáo viên nhân tử chung ra ngoài làm thừa. -Hãy nêu nhân tử chung của từng caâu a) x2 - x b) 5x2(x - 2y) - 15x(x - 2y). c) 3(x - y) - 5x(y - x). -Hướng dẫn câu c) cần nhận xét quan hệ giữa x-y và y-x. do đó cần biến đổi thế nào? -Gọi học sinh hoàn thành lời giải -Thoâng baùo chuù yù SGK -Treo baûng phuï noäi dung ?2 -Ta đã học khi a.b=0 thì a=? hoặc b=? -Trước tiên ta phân tích đa thức đề bài cho thành nhân tử rồi vận duïng tính chaát treân vaøo giaûi. -Phân tích đa thức 3x2 - 6x thành nhân tử, ta được gì? 3x2 - 6x=0 tức là 3x(x-2) = ? -Do đó 3x=?  x ? x-2 = ?  x ? -Vaäy ta coù maáy giaù trò cuûa x?. Hoạt động của học sinh. -Nhân tử chung là x -Nhân tử chung là5x(x-2y). Ghi baûng c) 3(x - y) - 5x(y - x) =3(x - y) + 5x(x - y) =(x - y)(3 + 5x) Chú ý :Nhiều khi để làm xuất hiện nhân tử chung ta cần đổi dấu các hạng tử (lưu ý tới tính chaát A= - (- A) ).. -Biến đổi y-x= - (x-y). -Thực hiện -Đọc lại chú ý từ bảng phụ -Đọc yêu cầu ?2 -Khi a.b=0 thì a=0 hoặc b=0. Hoïc sinh nhaän xeùt. 3x - 6x=3x(x-2) 2. ?2 3x2 - 6x=0 3x(x - 2) =0 3x=0  x 0 hoặc x-2 = 0  x 2 Vaäy x=0 ; x=2. 3x(x-2)=0 3x=0  x 0 x-2 = 0  x 2 -Ta coù hai giaù trò cuûa x x =0 hoặc x-2 =0 khi x = 2. 4. Cuûng coá: (8 phuùt) Phân tích đa thức thành nhân tử là làm thế nào? Cần chú ý điều gì khi thực hiện. Baøi taäp 39a,d / 19 SGK. 2 2 2 x( y  1)  y( y  1)  ( y  1)( x  y ) 5 5 a) 3x-6y=3(x-2y) d) 5. 5. Hướng dẫn học ở nhà, dặn dò : (2 phút) -Khái niệm phân tích đa thức thành nhân tử. Vận dụng giải bài tập 39b,e ; 40b ; 41b trang 19 SGK. -Ôn tập bảy hằng đẳng thức đáng nhớ. -Xem trước bài 7: “Phân tích đa thức thành nhân tử bằng phương pháp dùng hằng đẳng thức” (xem kĩ caùc ví duï trong baøi) IV.RUÙT KINH NGHIEÄM……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Ngày soạn: 18/9/2017 Ngày dạy: 19/9/2017. TIEÁT 10. §7. PHÂN TÍCH ĐA THỨC THAØNH NHÂN TỬ. Trường THCS Tri Trung. 18.

(19) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. BẰNG PHƯƠNG PHÁP DÙNG HẰNG ĐẲNG THỨC. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Học sinh biết dùng hằng đẳng thức để phân tích một đa thức thành nhân tử. Biết vận dụng các hằng đẳng thức đáng nhớ vào việc phân tích Kĩ năng: Có kĩ năng phân tích tổng hợp, phát triển năng lực tư duy. Thái độ:Giáo dục ý thức vận dụng kiến thức vào giải các bài toán. II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caùc ví duï, baøi taäp ? ., phaán maøu,oùa - HS:Khái niệm phân tích đa thức thành nhân tử, bảy hằng đẳng thức đáng nhớ, máy tính bỏ túi. - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: (6 phuùt) HS1: Phân tích đa thức thành nhân tử là gì? Aùp dụng: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử: a) x2 – 7x b) 10x(x-y) – 8y(y-x) HS2: Tính giá trị của biểu thức x(x-1) – y(1-x) tại x=2001 và y=1999 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Ví dụ (20 phút) 1. Ví duï. -Đọc yêu cầu Ví duï 1: (SGK) -Treo baûng phuï noäi dung ví duï 1 2 2 Giaûi -Câu a) đa thức x - 4x + 4 có - Đa thức x - 4x + 4 có dạng 2 hằng đẳng thức bình phương của a) x - 4x + 4 dạng hằng đẳng thức nào? moät hieäu =x2-2.x.2+22=(x-2)2 (A-B)2 = A2-2AB+B2 b) x2 – 2= -Hãy nêu lại công thức? 2 x2 - 4x + 4=x2-2.x.2+22=(x-2)2 -Vaäy x2 - 4x + 4 = ? x2  2  x  2 x  2 -Caâu b) x2 - 2 c) 1 - 8x3=(1-2x)(1+2x+4x2) 2 2 2 2 2 ?.   . . .  .  . 2 2 -Do đó x – 2 và có dạng hằng x  2 2 coù daïng haèng đẳng thức nào? Hãy viết công x – 2= đẳng thức hiệu hai bình phương thức? 2 A2-B2 = (A+B)(A-B) 2 x  2 2 -Vì vaäy =? x2  2  x  2 x  2 2.  .  .   . . Caùc ví duï treân goïi laø phaân tích đa thức thành nhân tử baèng phöông phaùp duøng hằng đẳng thức.. . -Câu c) 1 - 8x có dạng hằng -Có dạng hằng dẳng thức hiệu đẳng thức nào? hai laäp phöông A3-B3=(A-B)(A2+AB-B2) -Vaäy 1 - 8x3 = ? 1 - 8x3 =(1-2x)(1+2x+4x2) -Caùch laøm nhö caùc ví duï treân goïi là phân tích đa thức thành nhân tử bằng phương pháp dùng hằng đẳng thức -Treo baûng phuï ?1 -Đọc yêu cầu ?1 -Với mỗi đa thức, trước tiên ta -Nhận xét: phải nhận dạng xem có dạng Câu a) đa thức có dạng hằng hằng đẳng thức nào rồi sau đó đẳng thức lập phương của một mới áp dụng hằng đẳng thức đó tổng; câu b) đa thức có dạng hiệu để phân tích. hai bình phöông -Gọi hai học sinh thực hiện trên -Hoàn thành lời giải Trường THCS Tri Trung 3. ?1 a) x3+3x2+3x+1=(x+1)3 b) (x+y)2 – 9x2 = (x+y)2 –(3x)2 =[(x+y)+3x][x+y-3x] =(4x+y)(y-2x). 19.

(20) GA: Đại số 8 Hoạt động của giáo viên baûng -Treo baûng phuï ?2 -Với 1052-25 thì 1052-(?)2 -Đa thức 1052-(5)2 có dạng hằng đẳng thức nào? -Hãy hoàn thành lời giải Hoạt động 2: Aùp dụng (8 phút) -Treo baûng phuï noäi dung ví duï -Nếu một trong các thừa số trong tích chia heát cho moät soá thì tích có chia hết cho số đó không? -Phân tích đã cho để có một thừa soá cia heát cho 4 -Đa thức (2n+5)2-52 có dạng hằng đẳng thức nào?. GV: Vũ Thành Nam Hoạt động của học sinh. Ghi baûng. ?2 -Đọc yêu cầu ?2 1052 - 25 1052-25 = 1052-(5)2 = 1052 - 52 -Đa thức 1052-(5)2 có dạng hằng = (105 + 5)(105 - 5) đẳng thức hiệu hai bình phương = 11 000 -Thực hiện 2/ Aùp duïng. Ví duï: (SGK) -Đọc yêu cầu ví dụ Giaûi -Nếu một trong các thừa số trong Ta có (2n + 5)2 - 25 tích chia heát cho moät soá thì tích = (2n + 5)2 - 52 chia hết cho số đó. =(2n + 5 +5)( 2n + 5 - 5) (2n+5)2-25 =(2n+5)2-52 =2n(2n+10) =4n(n + 5) 2 2 -Đa thức (2n+5) -5 có dạng hằng Do 4n(n + 5) chia hết cho 4 đẳng thức hiệu hai bình phương neân (2n + 5)2 - 25 chia heát cho 4 với mọi số nguyên n.. 4. Cuûng coá: (8 phuùt) Hãy viết bảy hằng đẳng thức đáng nhớ và phát biểu bằng lời Baøi taäp 43 / 20 SGK. a) x2 + 6x +9 = ( x+3)2 b) 10x -25 –x2 = -( x2 -10x +25 ) = -( x- 5)2 3. 1 1 1 1   c) 8x3 - 8 = (2x)3 -  2  = ( 2x- 2 ) (4x2 +x + 4 ) 5. Hướng dẫn học ở nhà: (2 phút) -Xem lại các ví dụ trong bài học và các bài tập vừa giải (nội dung, phương pháp) -Ôn tập lại bảy hằng đẳng thức đáng nhớ -Vaän duïng giaûi baøi taäp 43; 44b,d; 45 trang 20 SGK. -Xem trươc bài 8: “Phân tích đa thức thành nhân tử bằng phương pháp nhóm hạng tử “(đọc kĩ cách giaûi caùc ví duï trong baøi). V. RUÙT KINH NGHIEÄM:........................................................................................................................ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... Trường THCS Tri Trung. 20.

(21) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Ngày soạn: 11/9/2017 Ngày dạy: 21/9/2017. TIEÁT 11. §8. PHÂN TÍCH ĐA THỨC THAØNH NHÂN TỬ BẰNG PHƯƠNG PHÁP NHÓM HẠNG TỬ.. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Học sinh Học sinh biết phân tích đa thức thành nhân tử bằng phương pháp nhóm hạng tử. Học sinh nhận xét các hạng tử trong đa thức để nhóm hợp lý và phân tích được đa thức thành nhân tử. Kĩ năng: Có kĩ năng năng phân tích đa thức thành nhân tử. Thái độ: Giáo dục ý thức tìm tòi học hỏi, chuyên cần chịu khó trong thực hành giải toán. II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caùc ví duï; caùc baøi taäp ? , phaán maøu, . . . - HS: Các phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử đã học; . . . - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh. III. Các bước lên lớp: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1:Kiểm tra bài cũ (4 phút) Phân tích các đa thức sau thành HS cả lớp cùng làm nhân tử: 2 HS leân baûng a) x2 – 12 =(x-1)(x+1) a) x2 – 1 b) x2 + 8x + 16 = x2 +2.4.x + 42 b) x2 + 8x + 16 = (x+4)2 GV: yeâu caàu hs nhaän xeùt HS: nhaän xeùt baøi laøm cuûa baïn Hoạt động 2:Ví dụ về phân tích đa thức thành nhân tử bằng pp nhóm các hạng tử Hoạt động 1: Ví dụ (20 phút) 1/ Ví duï. 2 -Xét đa thức: x - 3x + xy - 3y. Ví duï1: (SGK) -Các hạng tử của đa thức có -Các hạng tử của đa thức không Giaûi: 2 có nhân tử chung nhân tử chung không? x - 3x + xy - 3y -Đa thức này có rơi vào một vế -Không (x2 - 3x)+( xy - 3y) của hằng đẳng thức nào không? = x(x - 3) + y(x - 3) -Làm thế nào để xuất hiện -Nhóm hạng tử = (x - 3)(x + y). nhân tử chung? -Nếu đặt nhân tử chung cho -Xuất hiện nhân tử (x – 3) từng nhóm: x2 - 3x và xy - 3y chung cho cả hai nhóm. thì caùc em coù nhaän xeùt gì? -Hãy thực hiện tiếp tục cho -Thực hiện hoàn chỉnh lời giải -Đọc yêu cầu ví dụ 2 -Treo baûng phuï ví duï 2 Ví duï2: (SGK) -Vận dụng cách phân tích của -Thực hiện Giaûi 2xy + 3z + 6y + xz ví dụ 1 thực hiện ví dụ 2 2xy + 3z + 6y + xz -Neâu caùch nhoùm soá haïng khaùc = (2xy + 6y) + (3z + xz) = (2xy + 6y) + (3z + xz) = 2y(x + 3) + z(3 + x) nhö SGK = 2y(x + 3) + z(3 + x) = (x + 3)(2y + z). = (x + 3)(2y + z). -Chốt lại: Cách phân tích ở hai Các ví dụ trên được gọi là phân ví duï treân goïi laø phaân tích ña tích đa thức thành nhân tử bằng thức thành nhân tử bằng phương pháp nhóm hạng tử phương pháp nhóm hạng tử. Trường THCS Tri Trung. 21.

(22) GA: Đại số 8 Hoạt động 3: Áp dụng (15 phút) -Treo baûng phuï noäi dung ?1 Đọc yêu cầu ?1 15.64+25.100+36.15+60.100 ta -Nhoùm 15.64 vaø 36.15 ; 25.100 cần thực hiện như thế nào? vaø 60.100 -Tiếp theo vận dụng kiến thức -Vận dụng phương pháp đặt nào để thực hiện tiếp? nhân tử chung -Hãy hoàn thành lời giải. GV: Vũ Thành Nam 2/ AÙp duïng. ?1. 15.64+25.100+36.15+60.100. =(15.64+36.15)+(25.100+ +60.100) =15.(64+36) + 100(25 + 60) =100(15 + 85) -Sửa hoàn chỉnh -Ghi vaøo taäp =100.100 -Treo baûng phuï noäi dung ?2 -Đọc yêu cầu ?2 =10 000 -Hãy nêu ý kiến về cach giải Bạn Thái và Hà chưa đi đến kết ?2 bài toán. quả cuối cùng. Bạn An đã giải Bạn Thái và Hà chưa đi đến kết đến kết quả cuối cùng quả cuối cùng. Bạn An đã giải đến kết quả cuối cùng Hoạt động 4 :Củng cố (8 phút) Hãy nhắc lại các phương pháp HS : đứng tại chổ trả lời phân tích đa thức thành nhân tử đã học. 2 HS leân baûng Cả lớp thực hiện vào vở Baøi taäp 47a,b / 22 SGK.. a ) x 2  xy  x  y . x. 2.  xy    x  y . x  x  y    x  y   x  y   x  1 b) xz  yz  5  x  y   xz  yz   5  x  y  z  x  y   5  x  y   x  y   z  5 . Hoạt động 5 : Hướng dẫn về nhà ( 2 phút) -Xem lại các ví dụ và bài tập HS :Nghe và ghi vào vở BTVN : Baøi 48, 49, 50 trang 22, đã giải (nội dung, phương pháp) 23 SGK. -Vaän duïng vaøo giaûi baøi taäp 48, 49, 50 trang 22, 23 SGK. Baøi taäp 50: Phaân tích veá traùi thành nhân tử rồi áp dụng A.B =0 -Tieát sau luyeän taäp (mang theo maùy tính boû tuùi) V. RUÙT KINH NGHIEÄM:........................................................................................................................ ................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... Ngày soạn: 25/9/2017 Ngày dạy: 26/9/2017 Trường THCS Tri Trung. 22.

(23) GA: Đại số 8. TIEÁT 12. GV: Vũ Thành Nam. LUYEÄN TAÄP. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Học sinh được củng cố kiến thức về phân tích đa thức thành nhân tử bằng ba phương pháp đã học Kĩ năng: Có kĩ năng giải thành thạo dạng toán phân tích đa thức thành nhân tử II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi baøi taäp 48, 49, 50 trang 22, 23 SGK, phaán maøu, maùy tính boû tuùi; . . . - HS: Ba phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử, máy tính bỏ túi; . . . - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh, thảo luận nhóm. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: ( 8 phuùt ) HS1: Tính: a) (x + y)2 b) (x – 2)2 HS2: Phân tích các đa thức sau thành nhân tử: 6xy – 3x 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Bài tập 48 trang Baøi taäp 48 / 22 SGK. 22 SGK. (15 phuùt) -Đọc yêu cầu và suy nghĩ a) x2 + 4x – y2 + 4 -Treo baûng phuï noäi dung = (x2 + 4x + 4) – y2 -Câu a) có nhân tử chung không? -Không có nhân tử chung -Vaäy ta aùp duïng phöông phaùp -Vaän duïng phöông phaùp nhoùm = (x + 2)2 - y2 hạng tử = (x + 2 + y)(x + 2 - y) nào để phân tích? 2 2 -Caà n nhoù m (x + 4x + 4) – y -Ta caàn nhoùm caùc soá haïng naøo vaøo cuøng moät nhoùm? -Đến đây ta vận dụng phương -Vận dùng hằng đẳng thức phaùp naøo? b) 3x2 + 6xy + 3y2 – 3z2 -Câu b) 3x2 + 6xy + 3y2 – 3z2 , đa -Có nhân tử chung là 3 = 3(x2 + 2xy + y2 – z2) thức này có nhân tử chung là gì? 2 2 2 = 3[(x2 + 2xy + y2) – z2] -Nếu đặt 3 làm nhân tử chung thì 3(x + 2xy + y – z ) = 3[(x + y)2 – z2] thu được đa thức nào? (x2 + 2xy + y2) coù daïng haèng -Coù daïng bình phöông cuûa moät = 3(x + y + z) (x + y - z) toång đẳng thức nào? -Hãy thực hiện tương tự câu a) c) x2 –2xy+ y2 – z2 + 2zt –t2 c) x2 – 2xy + y2 – z2 + 2zt – t2 = (x2 –2xy+ y2)- (z2 - 2zt+ +t2) -Ba soá haïng cuoái rôi vaøo haèng -Bình phöông cuûa moät hieäu =(x – y)2 – (z – t)2 đẳng thức nào? -Thực hiện = (x – y + z – t) (x –y –z+ t) -Hãy thực hiện tương tự câu a,b -Ghi vaøo taäp -Sửa hoàn chỉnh bài toán Baøi taäp 49 / 22 SGK. a) 37,5.6,5 – 7,5.3,4 – Hoạt động 2: Bài tập 49 trang - 6,6.7,5 + 3,5.37,5 22 SGK. (7 phuùt) -Đọc yêu cầu và suy nghĩ =300 -Treo baûng phuï noäi dung -Haõy vaän duïng caùc phöông phaùp b) 452 + 402 – 152 + 80.45 phân tích đa thức thành nhân tử =(45 + 40)2 - 152 đã học vào tính nhanh các bài tập (37,5.6,5+ 3,5.37,5)– (7,5.3,4+ = 852 – 152 = 70.100 = 7000 -Ta nhóm các hạng tử nào? -Dùng phương pháp nào để tính ? Trường THCS Tri Trung. 6,6.7,5) -Đặt nhân tử chung. 23.

(24) GA: Đại số 8 -Yeâu caàu HS leân baûng tính -Sửa hoàn chỉnh lời giải Hoạt động 3: Bài tập 50 trang 23 SGK. ( 8 phuùt) -Treo baûng phuï noäi dung -Neáu A.B = 0 thì moät trong hai thừa số phải như thế nào? -Với bài tập này ta phải biến đổi vế trái thành tích của những đa thức rồi áp dụng kiến thức vừa neâu -Nêu phương pháp phân tích ở từng câu a) x(x – 2) + x – 2 = 0. b) 5x(x – 3) – x + 3 = 0 -Hãy giải hoàn chỉnh bài toán. GV: Vũ Thành Nam -Tính. -Ghi baøi vaøo taäp. Baøi taäp 50 / 23 SGK.. -Đọc yêu cầu và suy nghĩ a) x(x – 2) + x – 2 = 0 -Nếu A.B = 0 thì hoặc A = 0 x(x – 2) + (x – 2) = 0 hoặc B = 0 (x – 2)(x + 1) = 0 x–2  x=2 x + 1  x = -1 Vaäy x = 2 ; x = -1. -Nhóm số hạng thứ hai, thứ ba vaøo moät nhoùm roài vaän duïng phương pháp đặt nhân tử chung -Nhóm số hạng thứ hai và thứ ba và đặt dấu trừ đằng trước dấu ngoặc -Thực hiện hoàn chỉnh. b) 5x(x – 3) – x + 3 = 0 5x(x – 3) – (x – 3) = 0 (x – 3)( 5x – 1) = 0 x–3  x=3 1  x 5 5x – 1 1 x 5 Vaäy x = 3 ;. 4. Cuûng coá: (3 phuùt) -Qua bài tập 48 ta thấy rằng khi thực hiện nhóm các hạng tử thì ta cần phải nhóm sao cho thích hợp để khi đặt thì xuất hiện nhân tử chung hoặc rơi vào một vế của hằng đẳng thức. -Bài tập 50 ta cần phải nắm chắc tính chất nếu A.B = 0 thì hoặc A = 0 hoặc B = 0 5. Hướng dẫn học ở nhà: (3 phút) -Xem lại các bài tập vừa giải (nội dung, phương pháp) -Ôn tập các phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử đã học -Xem trước nội dung bài 9: “Phân tích đa thức thành nhân tử bằng cách phối hợp nhiều phương pháp” (đọc kĩ cách phân tích các ví dụ trong bài). V. RUÙT KINH NGHIEÄM:........................................................................................................................ ................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... Ngày soạn: 25/9/2017 Ngày dạy: 28/9/2017 Trường THCS Tri Trung. 24.

(25) GA: Đại số 8. TIEÁT 13. GV: Vũ Thành Nam. §9. PHÂN TÍCH ĐA THỨC THAØNH NHÂN TỬ BẰNG CÁCH PHỐI HỢP NHIỀU PHƯƠNG PHÁP.. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Học sinh biết vận dụng linh hoạt các phương pháp phân tích một đa thức thành nhân tử. Kĩ năng: Rèn luyện tính năng động vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn , tình huống cụ thể; . . . Thái độ: Giáo dục ý thức tích cực trong học tập. II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caùc ví duï; caùc baøi taäp ? ., phaán maøu; . . . - HS:Thước thẳng. Ôn tập các phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử đã học; . . . - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: (6 phuùt) HS1: Phân tích đa thức 3x2 + 3xy + 5x + 5y thành nhân tử. HS2: Tìm x, bieát x(x - 5) + x + 5 = 0 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Tìm hiểu một vài 1. Ví duï. Ví duï 1: (SGK) ví duï (11 phuùt) Giaûi Ví dụ 1: Phân tích đa thức thành 3 2 5x + 10 x y + 5 xy2 nhân tử : -Đặt nhân tử chung = 5x(x2 + 2xy + y2) 5x3 + 10 x2y + 5 xy2. 5x3 + 10 x2y + 5 xy2 = 5x(x + y)2 Gợi ý: 2 2 -Có thể thực hiện phương pháp = 5x(x + 2xy + y ) - Phaân tích x2 + 2xy + y2 ra nào trước tiên? nhân tử. 2 2 -Phaân tích tieáp x + 2 + xy + y Keát quaû: 5x3 + 10 x2y + 5 xy2 thành nhân tử. = 5x(x + y)2 -Phối hợp hai phương pháp: Đặt nhân tử chung và phương Hoàn chỉnh bài giải. -Như thế là ta đã phối hợp các pháp dùng hằng đẳng thức . phương pháp nào đã học để áp dụng vào việc phân tích đa thức -Học sinh đọc yêu cầu thành nhân tử ? Ví duï 2: (SGK) -Xét ví dụ 2: Phân tích đa thức -Nhóm hợp lý: 2 2 2 2 x - 2xy + y - 9 Giaûi thành nhân tử x - 2xy + y - 9. 2 2 2 2 = (x - y) - 3 . x - 2xy + y - 9 -Nhóm thế nào thì hợp lý? 2 2 - AÙp duïng phöông phaùp duøng = (x2 - 2xy + y2 ) - 9 x - 2xy + y = ? hằng đẳng thức : = (x - y)2 - 32 = (x - y)2 - 32 =(x - y + 3)(x - y - 3). = (x - y + 3)(x - y - 3). -Cho học sinh thực hiện làm theo nhaän xeùt? -Treo baûng phuï ?1 -Ta vaän duïng phöông phaùp naøo Trường THCS Tri Trung. -Đọc yêu cầu ?1 -AÙp duïng phöông phaùp ñaët nhân tử chung ?1 -Nhóm các hạng tử trong 2x3y - 2xy3 - 4xy2 - 2xy 25.

(26) GA: Đại số 8 để thực hiện? -Ta laøm gì?. -Hãy hoàn thành lời giải Hoạt động 2: Một số bài toán aùp duïng (16 phuùt) -Treo baûng phuï ?2 -Ta vaän duïng phöông phaùp naøo để phân tích? -Ba số hạng đầu rơi vào hằng đẳng thức nào? -Tieáp theo ta aùp duïng phöông pháp nào để phân tích? -Hãy giải hoàn chỉnh bài toán -Caâu b) -Bước 1 bạn Việt đã sử dụng phương pháp gì để phân tích? -Bước 2 bạn Việt đã sử dụng phương pháp gì để phân tích? -Bước 3 bạn Việt đã sử dụng phương pháp gì để phân tích?. Hoạt động 3: Luyện tập tại lớp (5 phuùt) -Laøm baøi taäp 51a,b trang 24 SGK. -Vận dụng các phương pháp vừa học để thực hiện -Hãy hoàn thành lời giải. GV: Vũ Thành Nam ngoặc để rơi vào một vế của = 2xy(x2 - y2 - 2y - 1). hằng đẳng thức = 2xy x2 - (y + 1)2 -Thực hiện = 2xy(x + y + 1)(x - y - 1). -Đọc yêu cầu ?2 -Vaän duïng phöông phaùp nhóm các hạng tử. -Ba số hạng đầu rơi vào hằng đẳng thức bình phương của moät toång -Vận dụng hằng đẳng thức. 2/ AÙp duïng. ?2 a) x2 + 2x + 1 - y2 = (x2 + 2x + 1) - y2 = (x2 + 1)2 - y2 = (x + 1 + y)(x + 1 - y) Thay x = 94.5 vaø y=4.5 ta coù (94,5+1+4,5)(94,5+1- 4,5). =100.91 =9100 b) -Phương pháp dùng hằng bạn Việt đã sử dụng: đẳng thức và đặt nhân tử -Phương pháp nhóm hạng tử chung -Phương pháp đặt nhân tử -Phương pháp dùng hằng đẳng thức và đặt nhân tử chung chung -Phương pháp đặt nhân tử chung -Phương pháp nhóm hạng tử. -Đọc yêu cầu bài toán -Duøng phöong phaùp ñaët nhaân tử chung, dùng hằng đẳng thức -Thực hiện -Laéng nghe vaø ghi baøi. Baøi taäp 51a,b trang 24 SGK a) x3 – 2x2 + x =x(x2 – 2x + 1) =x(x-1)2 b) 2x2 + 4x + 2 – 2y2 =2(x2 + 2x + 1 – y2) =2[(x+1)2 – y2] =2(x+1+y)(x+1-y). -Sửa hoàn chỉnh lời giải 4. Cuûng coá: (4 phuùt) Hãy nêu lại các phương phương pháp phân tích đathức thành nhân tử đã học. 5. Hướng dẫn học ở nhà: (2 phút) -Ôn tập các phương phương pháp phân tích đathức thành nhân tử đã học. -Laøm caùc baøi taäp 52, 54, 55, 56 trang 24, 25 SGK -Tieát sau luyeän taäp. V. RUÙT KINH NGHIEÄM:....................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... Ngày soạn: 2/10/2017 Ngày dạy: 3/10/2017 Trường THCS Tri Trung. 26.

(27) GA: Đại số 8. TIEÁT 14. GV: Vũ Thành Nam. LUYEÄN TAÄP.. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Củng cố lại các kiến thức phân tích đa thức thành nhân tử bằng các phương pháp đã học. Kĩ năng: Có kĩ năng phân tích đa thức thành nhân tử bằng nhiều phương pháp; . . . Thái độ:Giáo dục ý thức tự giác, tích cực trong học tập. II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caùc baøi taäp 52, 54, 55, 56 trang 24, 25 SGK, phaán maøu; . . . - HS:Thước thẳng. Ôn tập các phương phương pháp phân tích đathức thành nhân tử đã học; maùy tính boû tuùi; . . . - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: (6 phuùt) Phân tích các đa thức sau thành nhân tử: HS1: 2xy – x2 – y2 + 16 HS2: x2 – 3x + 2 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Bài tập 52 trang 24 SGK. (5 phút) -Treo baûng phuï noäi dung -Đọc yêu cầu bài toán Baøi taäp 52 trang 24 SGK. -Ta biến đổi về dạng nào để giải -Biến đổi về dạng tích: trong Ta có: baøi taäp naøy? một tích nếu có một thừa số (5n + 2)2 – 4 =(5n + 2)2 – 22 chia heát cho 5 thì tích chia heát =(5n + 2 + 2)( 5n + 2 - 2) cho 5. =5n(5n + 4) 5  n  Z -Biểu thức đã cho có dạng hằng -Biểu thức đã cho có dạng đẳng thức nào? hằng đẳng thức hiệu hai bình -Hãy hoàn thành lời giải phöông -Thực hiện trên bảng Hoạt động 2: Bài tập 54 trang 25 SGK. (10 phút) -Treo baûng phuï noäi dung -Đọc yêu cầu bài toán Baøi taäp 54 trang 25 SGK. -Caâu a) vaän duïng phöông phaùp -Vaän duïng phöông phaùp ñaët nào để giải? nhân tử chung a) x3 + 2x2y + xy2 – 9x -Đa thức này có nhân tử chung là -Đa thức này có nhân tử = x(x2 + 2xy + y2 – 9) gì? chung laø x =x[(x + y)2 – 32] (x2 + 2x + y2 – 9) =x(x + y + 3)( x + y - 3) -Nếu đặt x làm nhân tử chung thì coøn laïi gì? -Ba số hạng đầu trong ngoặc b) 2x – 2y – x2 + 2xy – y2 -Ba số hạng đầu trong ngoặc có có dạng hằng đẳng thức bình =(2x – 2y) – (x2 - 2xy + y2) dạng hằng đẳng thức nào? phöông cuûa moät toång =2(x – y) – (x – y)2 -Tiếp tục dùng hằng đẳng thức = (x – y)(2 – x + y) để phân tích tiếp -Rieân caâu c) caàn phaân tích c) x4 – 2x2 = x2(x2 – 2).  2. 2. 2. . x 2 x 2 .  2. 2. . -Ba học sinh thực hiện trên -Thực hiện tương tự với các câu bảng  x 2 ( x  2)( x  2) coøn laïi Hoạt động 3: Bài tập 55 trang 25 SGK. (9 phút) -Treo baûng phuï noäi dung -Đọc yêu cầu bài toán Baøi taäp 55 trang 25 SGK. Trường THCS Tri Trung. 27.

(28) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. 1 -Với dạng bài tập này ta thực -Với dạng bài tập này ta phân x 3  x 0 b) 4  2 x  1   x  3 0 a) hieän nhö theá naøo? tích vế trái thành nhân tử -Nếu A.B=0 thì A=0 hoặc 1 -Nếu A.B=0 thì A ? 0 hoặc B ? 0 B=0 x( x 2  ) 0 4  2 x  1   x  3 0 -Đặt nhân tử chung và dùng 1 1 x( x  )( x  ) 0 2 2 -Với câu a) vận dụng phương hằng đẳng thức  3x  2   x  4 0 x 0 2 pháp nào để phân tích? 1  1 2 1 1   3x  2 0  x  x  0  x  1 2 4  2 2 2 3  ?  1 1 4 x  4  0  x  4 x  0  x  -Dùng hằng đẳng thức 2 2 -Với câu a) vận dụng phương Vaäy x 4 ; x 0 ; -Thu gọn các số hạng đồng Vậy pháp nào để phân tích? 2 1 1 x -Nếu đa thức có các số hạng dạng x x  3 2 2; -Thực hiện theo hướng dẫn đồng dạng thì ta phải làm gì? -Hãy hoàn thành lời giải bài toán -Ghi vaøo taäp -Sửa hoàn chỉnh Hoạt động 4: Bài tập 56 trang 25 SGK. (7 phút) -Treo baûng phuï noäi dung -Đọc yêu cầu bài toán Baøi taäp 56 trang 25 SGK. 1 1 -Muoán tính nhanh giaù trò cuûa bieåu -Muoán tính nhanh giaù trò cuûa x2  x  thức trước tiên ta phải làm gì? Và biểu thức trước tiên ta phải a) 2 16 2 2 1 2 phân tích đa thức thành nhân 1 1 1  ?      2 2  x  x     x   16 1 1 2 4  4    16 4   tử . Ta có Với x=49,75, ta có -Dùng phương pháp nào để phân -Đa thức có dạng hằng đẳng 2 1 2  49,75  tích?   49,75  0, 25  thức bình phương của một  4 toång. 2 50 25000 -Riêng câu b) cần phải dùng quy -Thực hiện theo gợi ý 2 2 tắc đặt dấu ngoặc bên ngoài để b) x  y  2 y  1 2 laøm xuaát hieän daïng haèng ñaúng x 2   y 2  2 y  1  x2   y  1 thức -Hoạt động nhóm để hoàn  x  y  1 x  y  1    -Hoàn thành bài tập bằng hoạt thành Với x=93, y=6 ta có động nhóm (93+6+1)(93-6-1) =100.86 = 86 000 4. Cuûng coá: (4 phuùt) -Khi phân tích đa thức thành nhân tử ta áp dụng những phương pháp nào -Với dạng bài tập 55 (tìm x) ta biến đổi về dạng A.B=0 rồi thực hiện tìm x trong từng thừa số 5. Hướng dẫn học ở nhà: (3 phút) -Xem lại các bài tập vừa giải (nội dung, phương pháp) -Ôn tập kiến thức chia hai lũy thừa (lớp 7) -Xem trước bài 10: “Chia đơn thức cho đơn thức” (đọ kĩ quy tắc trong bài). -Chuaån bò maùy tính boû tuùi. V. RUÙT KINH NGHIEÄM:....................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... Ngày soạn: 3/10/2017 Ngày dạy: 5/10/2017 Trường THCS Tri Trung. 28. 2. 2. 2. 2.

(29) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. TIẾT 15: CHIA ĐƠN THỨC CHO ĐƠN THỨC.. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Học sinh hiểu khái niệm đa thức A chia hết cho đa thức B. Học sinh nắm vững khi nào đơn thức A chia hết cho đơn thức B. Kĩ năng: Có kĩ năng thực hiện thành thạo bài toán chia đơn thức cho đơn thức; . . . Thái độ: Giáo dục ý thức tự giác, tích cực trong học tập II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Bảng phụ ghi quy tắc chia hai lũy thừa cùng cơ số (với cơ số khác 0), quy tắc chia đơn thức cho đơn thức; các bài tập ? ., phấn màu, . . . - HS:Thước thẳng. Ôn tập kiến thức chia hai lũy thừa cùng cơ số (lớp 7) ; . . . - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: (5 phuùt) Phân tích các đ thức sau thành nhân tử: HS1: a) 2x2 + 4x + 2 – 2y2 HS2: b) x2 – 2xy + y2 - 16 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Giới thiệu sơ lược nội dung. (5 phút) -Cho A, B (B 0) là hai đa thức, -Đa thức A gọi là đa thức bị Mở đầu: A : B Q ta nói đa thức A chia hết cho đa chia, đa thức B gọi là đa thức thức B nếu tìm được đa thức Q chia, đa thức Q gọi là đa thức A Q sao cho A=B.Q thöông. B A : B  Q -Tương tự như trong phép chia đã A. gọi là đa thức bị chia. học thì: Đa thức A gọi là gì? Đa A B gọi là đa thức chia. Q thức B gọi là gì? Đa thức Q gọi là Q gọi là đa thức thương. B gì? -Do đó A : B = ? -Haõy tìm Q = ? -Trong bài này ta chỉ xét trường hợp đơn giản nhât của phép chia hai đa thức là phép chia đơn thức cho đơn thức. Hoạt động 2: Tìm hiểu quy tắc (15 phút) -Ở lớp 7 ta đã biết: Với mọi x 0; xm : xn = xm-n , nếu m>n 1/ Quy taéc. m n   , m  n x : x =1 , neáu m=n. m,n , ta coù: m n -Muốn chia hai lũy thừa cùng -Neáu m>n thì x : x = ? m n cơ số ta giữ nguyên cơ số và -Neáu m=n thì x : x = ? -Muốn chia hai lũy thừa cùng cơ lấy số mũ của lũy thừa bị chia trừ đi số mũ của lũy thừa chia. soá ta laøm nhö theá naøo? -Đọc yêu cầu ?1 ?1 -Treo baûng phuï ?1 3 2 -Ở câu b), c) ta làm như thế nào? -Ta lấy hệ số chia cho hệ số, a) x : x = x 7 b) 15x :3x2 = 5x5 -Gọi ba học sinh thực hiện trên phần biến chia cho phần biến 5 4 -Thực hiện baûng. x -Choát: Neáu heä soá chia cho heä soá c) 20x5 : 12x = 3 không hết thì ta phải viết dưới -Lắng nghe và ghi bài daïng phaân soá toái giaûn -Đọc yêu cầu và thực hiện Trường THCS Tri Trung 29.

(30) GA: Đại số 8 -Gọi hai học sinh thực hiện ?2 (đề bài trên bảng phụ) -Qua hai bài tập thì đơn thức A gọi là chia hết cho đơn thức B khi naøo?. GV: Vũ Thành Nam ?2 -Đơn thức A chia hết cho đơn a) 15x2y2 : 5xy2 = 3x 4 thức B khi mỗi biến của B đều 12 x 3 y : 9 x 2  xy 3 là biến của A với số mũ không b) lớn hơn số mũ của nó trong A. Nhận xét: Đơn thức A chia hết -HS.Neâu qui taéc nhö SGK. -Vậy muốn chia đơn thức A cho đơn thức B (trường hợp A chia HS:đọc quy tắc heát cho B) ta laøm nhö theá naøo? -Treo baûng phuï quy taéc, cho hoïc sinh đọc lại và ghi vào tập Hoạt động 3: Áp dụng (10 phút) -Treo baûng phuï ?3 -Đọc yêu cầu ?3 -Câu a) Muốn tìm được thương ta -Lấy đơn thức bị chia (15x3y5z) laøm nhö theá naøo? chia cho đơn thức chia (5x2y3) -Câu b) Muốn tính được giá trị -Thực hiện phép chiahai đơn của biểu thức P theo giá trị của x, thức trước rồi sau đó thay giá y trước tiên ta phải làm như thế trị của x, y vào và tính P. naøo?. cho đơn thức B khi mỗi biến của B đều là biến của A với số mũ không lớn hơn số mũ của noù trong A. Quy taéc: (SGK). 2/ AÙp duïng. ?3 a) 15x3y5z : 5x2y3= 3 xy2z. 4 3 x b) 12x4y2 : (- 9xy2)= 3. Với x = -3 ; y = 1,005, ta có: 4 4 (  3)3  .(  27) 36 3 3 Hoạt động 4: Củng cố -Luyện tập (7 phút) - Phát biểu quy tắc chia đơn thức -HS đứng tại chổ trả lời. Baøi taäp 59 trang 26 SGK. cho đơn thức. a) 53 : (-5)2 = 53 : 52 = 5 5 4 2 -Laøm baøi taäp 59 trang 26 SGK. -Đọc yêu cầu bài toán 9  3  3  3 :         -Treo baûng phuï noäi dung -Vaän duïng quy taéc chia ñôn b)  4   4   4  16 -Vận dụng kiến thức nào trong thức cho đơn thức để thực hiện 3 27 3 3 3   3 bài học để giải bài tập này? lời giải.   12  :8   12 :8    8 2 c) -Gọi ba học sinh thực hiện -Thực hiện Hoạt động 5. Hướng dẫn học ở nhà: (2 phút) -Quy tắc chia đơn thức cho đơn BTVN thức. Baøi taäp 60, 61, 62 trang 27 -Vaän duïng vaøo giaûi caùc baøi taäp SGK 60, 61, 62 trang 27 SGK. -Xem trước bài 11: “Chia đa thức cho đơn thức” (đọc kĩ cách phân tích caùc ví duï vaø quy taéc trong baøi hoïc). V. RUÙT KINH NGHIEÄM:....................................................................................................................... ……………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………. Ngày soạn: 9/10/2017 Ngày dạy: 10/10/2017 Trường THCS Tri Trung. 30.

(31) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. TIẾT 16: CHIA ĐA THỨC CHO ĐƠN THỨC. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Học sinh nắm vững khi nào đa thức chia hết cho đơn thức, qui tắc chia đa thức cho đơn thức. Kĩ năng: Có kĩ năng vận dụng được phép chia đa thức cho đơn thức để giải toán; . . . II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi quy taéc; caùc baøi taäp ? ., phaán maøu; . . . - HS:Máy tính bỏ túi, ôn tập quy tắc chia đơn thức cho đơn thức; . . . - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: (7 phuùt) HS1: Phát biểu quy tắc chia đơn thức cho đơn thức. AÙp duïng: Tính: a) 25 : 23 b) 3x5y2 : 2x4y HS2: Phát biểu quy tắc chia đơn thức cho đơn thức. AÙp duïng: Tính: a) 65 : (-3)5 b) 4x5y3z2 : (-2x2y2z2) 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Tìm hiểu quy tắc thực hiện. (16 phút) -Hãy phát biểu quy tắc chia đơn -Muốn chia đơn thức A cho đơn 1/ Quy tắc. thức cho đơn thức. thức B (trường hợp A chia hết cho ?1 B) ta laøm nhö sau: 15x2y5+12x3y2–10xy3):3xy2 -Chia hệ số của đơn thức A cho =(15x2y5:3xy2)+(12x3y2:3xy2) + hệ số của đơn thức B. (–10xy3:3xy2) 10 -Chốt lại các bước thực hiện -Chia lũy thừa của từng biến 5 xy 3  4 x 2  y của quy tắc lần nữa. trong A cho lũy thừa của cùng 3 biến đó trong B. -Nhân các kết quả vừa tìm được với nhau. -Đọc yêu cầu ?1 -Treo baûng phuï noäi dung ?1 -Chaúng haïn: -Hãy viết một đa thức có các 15x2y5 + 12x3y2 – 10xy3 hạng tử đều chia hết cho 3xy2 (15x2y5+12x3y2–10xy3):3xy2 +(– -Chia các hạng tử của đa thức =(15x2y5:3xy2)+(12x3y2:3xy2) 3 2 2 5 3 2 3 15x y + 12x y – 10xy cho 10xy :3xy ) 10 3xy2 Quy taéc: 5 xy 3  4 x 2  y 3 -Cộng các kết quả vừa tìm được Muốn chia đa thức A cho đơn -Nêu quy tắc rút ra từ bài toán với nhau thức B (trường hợp cá hạng -Đọc lại và ghi vào tập tử của đa thức A đều chia hết -Qua bài toán này, để chia một -Đọc yêu cầu ví dụ cho đơn thức B), ta chia mỗi đa thức cho một đơn thức ta làm hạng tử của A cho B rồi cộng nhö theá naøo? -Lấy từng hạng tử của A chia cho các kết quả với nhau. -Treo bảng phụ nội dung quy B rồi cộng các kết quả với nhau Ví duï: (SGK) taéc -Thực hiện Giaûi 4 3 -Treo baûng phuï yeâu caàu ví duï -Laéng nghe  30x y  25x2 y3  3x 4 y 4  : 5x 2 y3 -Hãy nêu cách thực hiện -Gọi học sinh thực hiện trên Trường THCS Tri Trung. (30 x 4 y 3 : 5 x 2 y 3 )  (  25 x 2 y 3 : 5 x2 y 3 )  ( 3x 4 y 4 : 5 x 2 y 3 ). 31.

(32) GA: Đại số 8 Hoạt động của giáo viên baûng -Chú ý: Trong thực hành ta có thể tính nhẩm và bỏ bớt một số pheùp tính trung gian.. GV: Vũ Thành Nam Hoạt động của học sinh. Ghi baûng 3 6 x 2  5  x 2 y 5. Hoạt động 2: Áp dụng. (8 phút) -Treo baûng phuï noäi dung ?2 -Đọc yêu cầu ?2 2/ AÙp duïng. -Haõy cho bieát baïn Hoa giaûi -Quan saùt baøi giaûi cuûa baïn Hoa đúng hay không? trên bảng phụ và trả lời là bạn ?2 Hoa giải đúng. a) Bạn Hoa giải đúng. -Để làm tính chia -Để làm tính chia 4 2 2 2 2  20 x y  25x y  3x y  : 5x y  20 x 4 y  25x 2 y 2  3x 2 y  : 5 x 2 y ta b) 4  20 x y  25 x2 y 2  3x2 y  : 5 x2 y ta dựa vào quy tắc nào? dựa vào quy tắc chia đa thức cho 3 đơn thức. 4 x 2  5 y  5 -Hãy giải hoàn chỉnh theo -Thaûo luaän nhoùm vaø trình baøy. nhoùm Hoạt động 3: Luyện tập. (6 phút) -Làm bài tập 64 trang 28 SGK. -Đọc yêu cầu Baøi taäp 64 trang 28 SGK. -Treo baûng phuï noäi dung -Để làm tính chia ta dựa vào quy a )   2 x 5  3 x 2  4 x3  : 2 x 2 -Để làm tính chia ta dựa vào tắc chia đa thức cho đơn thức. 3  x 3   2 x quy taéc naøo? 2 -Thực hiện -Thực hiện  1  b)  x3  2 x 2 y  3xy 2  :   x  -Gọi ba học sinh thực hiện trên -Ghi bài vào tập  2  baûng 2 2  2 x  4 xy  6 y -Goïi hoïc sinh khaùc nhaän xeùt -Sửa hoàn chỉnh lời giải c)  3x 2 y 2  6 x 2 y 3  12 xy  : 3 xy  xy  2 xy 2  4 4. Cuûng coá: (4 phuùt) Phát biểu quy tắc chia đa thức cho đơn thức. 5. Hướng dẫn học ở nhà: (3 phút) -Quy tắc chia đa thức cho đơn thức. -Vaän duïng giaûi baøi taäp 63, 65, 66 trang 29 SGK. -Ôn tập kiến thức về đa thức một biến (lớp 7) -Xem trước nội dung bài 12: “Chia đa thức một biến đã sắp xếp” (đọc kĩ các ví dụ trong bài học). V. RUÙT KINH NGHIEÄM:....................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... Trường THCS Tri Trung. 32.

(33) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Ngày soạn: 10/10/2017 Ngày dạy: 12/10/2017. TIẾT 17: CHIA ĐA THỨC MỘT BIẾN ĐÃ SẮP XẾP.. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Học sinh hiểu thế nào là phép chia hết, phép chia có dư. Kĩ năng: Có kĩ năng chia đa thức một biến đã sắp xếp; . . . II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi chuù yù, caùc baøi taäp ? ., phaán maøu; . . . - HS:Máy tính bỏ túi; ôn tập kiến thức về đa thức một biến (lớp 7), quy tắc chia đa thức cho đơn thức . . . - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: (7 phuùt) 15 xy 2  17 xy 3  18 y 2  : 6 y 2  HS1: Phát biểu quy tắc chia đa thức cho đơn thức.Áp dụng: Tính 1 2 2  3 4  4 3  6 x y  5 x y  x y  3 xy  : 3xy 2  HS2: Phát biểu quy tắc chia đa thức cho đơn thức.Áp dụng: Tính . 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. Hoạt động 1: Phép chia hết. (13 -Đọc yêu cầu bài toán phuùt) -Treo baûng phuï ví duï SGK Để chia ña thức 2x413x3+15x2+11x-3 cho đa thức x 24x-3 Ta ñaët pheùp chia (gioáng nhö pheùp chia hai số đã học ở lớp 5) 2x4-13x3+15x2+11x-3 x2-4x-3 -Ta chia hạng tử bậc cao nhất của đa thức bị chia cho hạng tử bậc cao nhất của đa thức chia? 2x4 : x2=? -Nhân 2x2 với đa thức chia. -Tiếp tục lấy đa thức bị chia trừ đi tích vừa tìm được -Treo baûng phuï ? . -Bài toán yêu cầu gì?. 2x4 : x2. Ghi baûng 1/ Pheùp chia heát. Ví dụ: Chia đ thức 2x 413x3+15x2+11x-3 cho ña 2 thức x -4x-3 Giaûi. (2x4-13x3+15x2+11x-3) :(x24x-3) =2x2 – 5x + 1. 2x4 : x2=2x2 2x2(x2-4x-3)=2x4-8x3-6x2 -Thực hiện. -Đọc yêu cầu ? . -Kieåm tra laïi tích (x2-4x-3)(2x2-5x+1) -Muốn nhân một đa thức với một -Phát biểu quy tắc nhân một đa thức với một đa thức (lớp 7) đa thức ta làm như thế nào? -Hãy hoàn thành lời giải bằng hoạt -Thực hiện động nhóm -Nếu thực hiện phép chia mà -Nếu thực hiện phép chia mà thương tìm được khác 0 thì ta gọi thương tìm được khác 0 thì ta gọi phép chia đó là phép chia phép chia đó là phép chia gì? Trường THCS Tri Trung. ?. (x2-4x-3)(2x2-5x+1) =2x4-5x3+x2-8x3+20x2-4x6x2+15x-3 =2x4-13x3+15x2+11x-3. 33.

(34) GA: Đại số 8 Hoạt động 2: Phép chia có dư. (11 phuùt) -Số dư bao giờ cũng lớn hơn hay nhoû hôn soá chia? -Tương tự bậc của đa thức dư như thế nào với bậc của đa thức chia? -Treo baûng phuï ví duï vaø cho hoïc sinh suy nghó giaûi -Chia (5x3 - 3x2 +7) cho (x2 + 1). GV: Vũ Thành Nam coù dö.. 2/ Pheùp chia coù dö. Ví duï: -Số dư bao giờ cũng nhỏ hơn 5x3 - 3x2 +7 x2 + 1 soá chia 5x3 + 5x 5x -3 2 -Bậc của đa thức dư nhỏ hơn -3x -5x + 7 bậc của đa thức chia -3x2 -3 -5x + 10. 7 chia 2 dö bao nhieâu vaø vieát theá 7 chia 2 dö 1, neân 7=2.3+1 naøo? -Tương tự như trên, ta có: (5x3 - 3x2 +7) = ? + ?. (5x3 - 3x2 +7) = = (x2 + 1)(5x-3)+(-5x+10) -Laéng nghe. -Neâu chuù yù SGK vaø phaân tích cho -Đọc lại và ghi vào tập hoïc sinh naém. -Treo baûng phuï noäi dung. Chốt lại lần nữa nội dung chú ý. Hoạt động 3: Luyện tập tại lớp. (6 phuùt) -Laøm baøi taäp 67 trang 31 SGK. -Treo baûng phuï noäi dung a )  x 3  7 x  3  x 2  :  x  3 b)  2 x 4  3 x 3  3 x 2  2  6 x  :  x 2  2 . Phép chia trong trường hợp naøy goïi laø pheùp chia coù dö (5x3 - 3x2 +7) = 2 =(x + 1)(5x-3)+(-5x+10) Chuù yù: Người ta chứng minh được rằng đối với hai đa thức tùy yù A vaø B cuûa cuøng moät bieán (B 0), toàn taïi duy nhaát moät cặp đa thức Q và R sao cho A=B.Q + R, trong đó R bằng 0 hoặc bậc của R nhỏ hơn bậc của B (R được gọi là dư trong pheùp chia A cho B). Khi R = 0 pheùp chia A cho B laø pheùp chia heát.. -Đọc yêu cầu đề bài -Ta sắp xếp lại lũy thừa của Bài tập 67 trang 31 SGK. biến theo thứ tự giảm dần, rồi a )  x3  7 x  3  x 2  :  x  3 thực hiện phép chia theo quy x 2  2 x  1 taéc. -Thực hiện tương tự câu a) b)  2 x 4  3 x 3  3 x 2  2  6 x  :  x 2  2  2 x 2  3x  1. 4. Cuûng coá: (4 phuùt) -Để thực hiện phép chia đa thức một biến ta làm như thế nào? -Trong khi thực hiện phép trừ thì ta cần phải đổi dấu các hạng tử của đa thức trừ. 5. Hướng dẫn học ở nhà: (3 phút) -Xem các bài tập đã giải (nội dung, phương pháp) -Vaän duïng giaûi tieáp baøi taäp 68, 70, 71, 72, 73a,b trang 31, 32 SGK. -Tieát sau luyeän taäp. (mang theo maùy tính boû tuùi). IV. RUÙT KINH NGHIEÄM:....................................................................................................................... ……………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………. Ngày soạn: 16/10/2017 Trường THCS Tri Trung. 34.

(35) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Ngày dạy: 17/10/2017. TIEÁT 18 : LUYEÄN TAÄP. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Rèn luyện cho học sinh khả năng chia đa thức cho đơn thức, chia hai đa thức đã sắp xếp. Kĩ năng: Có kĩ năng vận dụng được hằng đẳng thức để thực hiện hiện phép chia đa thức và tư duy vận dụng kiến thức chia đa thức để giải toán; . . . II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi baøi taäp 68, 70, 71, 72, 73a,b trang 31, 32 SGK, phaán maøu; . . . - HS: Quy tắc chia đa thức cho đơn thức, chia hai đa thức đã sắp xếp; máy tính bỏ túi . . . - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: (5 phuùt) Laøm tính chia HS1: (x3 – 3x2 + x – 3) : (x – 3) HS2: (x4 – 6x3 + 12x2 – 14x + 3) : (x2 – 4x + 1) 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Bài tập 70 trang 32 SGK. (7 phút) -Treo baûng phuï noäi dung. Baøi taäp 70 trang 32 SGK. -Muốn chi một đa thức cho một -Đọc yêu cầu đề bài toán. đơn thức ta làm như thế nào? -Muốn chia đa thức A cho đơn a ) 25 x 5  5 x 4  10 x 2 : 5 x 2 thức B (trường hợp cá hạng tử 3 2 của đa thức A đều chia hết 5 x  x  2 cho đơn thức B), ta chia mỗi hạng tử của A cho B rồi cộng b) 15 x 3 y 2  6 x 2 y  3x 2 y 2 : 6 x 2 y các kết quả với nhau. xm : xn = ? 5 1  xy  y  1 -Cho hai học sinh thực hiện trên xm : xn = xm-n 2 2 -Thực hiện. baûng. Hoạt động 2: Bài tập 71 trang 32 SGK. (4 phút) -Treo baûng phuï noäi dung. Baøi taäp 71 trang 32 SGK. -Đề bài yêu cầu gì? -Đọc yêu cầu đề bài toán. -Không thực hiện phép chia, a ) A 15 x 4  8 x 3  x 2 xét xem đa thức A có chia hết 1 B  x2 -Câu a) đa thức A chia hết cho đa cho đa thức B hay không? 2 thức B không? Vì sao? -Đa thức A chia hết cho đa b) A  x 2  2 x  1 thức B vì mỗi hạng tử của A B 1  x -Câu b) muốn biết A có chia hết đều chia hết ho B. Giaûi cho B hay không trước tiên ta -Phân tích A thành nhân tử phaûi laøm gì? chung x2 – 2x + 1 = (x – 1)2 a) A chia heát cho B -Nếu thực hiện đổi dấu thì b) A chia heát cho B 1 – x = ? (x - 1) 1 – x = - (x - 1). . . . . Hoạt động 3: Bài tập 72 trang 32 SGK. (12 phút) -Treo baûng phuï noäi dung. -Đọc yêu cầu đề bài toán. Baøi taäp 72 trang 32 SGK. -Đối với bài tập này để thực hiện -Ta cần phải sắp xếp. chia deã daøng thì ta caàn laøm gì? -Để tìm được hạng tử thứ nhất 2x4 : x2 2x4+x3-3x2+5x-2 x2-x+1 của thương ta lấy hạng tử nào 2x4-2x3+2x2 Trường THCS Tri Trung 35.

(36) GA: Đại số 8 Hoạt động của giáo viên chia cho hạng tử nào? 2x4 : x2 =? -Tieáp theo ta laøm gì?. GV: Vũ Thành Nam Hoạt động của học sinh. Ghi baûng 3x -5x2+5x-2 2x2+3x-2 3x3-3x2+3x -2x2+2x-2 -2x2+2x-2 0 3. 2x4 : x2 = 2x2 -Lấy đa thức bị chia trừ đi tích 2x2(x2 – x + 1) -Bước tiếp theo ta làm như thế -Lấy dư thứ nhất chia cho đa naøo? thức chia. -Gọi học sinh thực hiện -Thực hiện Vaäy -Nhận xét, sửa sai. -Laéng nghe, ghi baøi (2x4+x3-3x2+5x-2) :( x2-x+1)= = 2x2+3x-2 Hoạt động 4: Bài tập 73a,b trang 32 SGK. (9 phút) -Treo baûng phuï noäi dung. -Đề bài yêu cầu gì? -Đọc yêu cầu đề bài toán. Baøi taäp 73a,b trang 32 SGK. -Đối với dạng bài toán này ta áp -Tính nhanh duïng caùc phöông phaùp phaân tích a) (4x2 – 9y2 ) : (2x – 3y) đa thức thành nhân tử =(2x + 3y) (2x - 3y) : (2x – 3y) -Coù maáy phöông phaùp phaân tích =2x + 3y đa thức thành nhân tử? Đó là các -Có ba phương pháp phân tích phöông phaùp naøo? đa thức thành nhân tử: đặt nhân tử chung, dùng hằng đẳng thức, nhóm hạng tử. -Caâu a) ta aùp duïng haèng ñaúng thức hiệu hai bình phương để A2 – B2 =(A+B)(A-B) b) (27x3 – 1) : (3x – 1) phaân tích A2 – B2 =? =(3x – 1)(9x2 + 3x + 1) :(3x-1) -Caâu b) ta aùp duïng haèng ñaúng =9x2 + 3x + 1 3 3 2 2 thức hiệu hai lập phương để phân A – B =(A-B)(A +2AB+B ) tích A3 – B3 =? -Thực hiện -Gọi hai học sinh thực hiện trên baûng 4. Cuûng coá: (2 phuùt) Khi thực hiện chia đa thức cho đơn thức, đa thức cho đa thức thì ta cần phải cẩn thận về dấu của các hạng tử 5. Hướng dẫn học ở nhà: (5 phút) -Xem lại các bài tập vừa giải (nội dung, phương pháp) -Ôn tập quy tắc nhân (chia) đơn thức với đa thức, đa thức với đa thức -Ôn tập bảy hằng đẳng thức đáng nhớ -Ôn tập các phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử -Trả lời trước câu hỏi ôn tập chương (câu 1, 2) -Laøm baøi taäp 75, 76, 77, 78 trang 33 SGK. IV. RUÙT KINH NGHIEÄM:....................................................................................................................... ................................................................................................................................................................. ………………………………………………………………………………………………………………. Ngày soạn: 17/10/2017 Ngày dạy: 19/10/2017 Trường THCS Tri Trung. 36.

(37) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. TIEÁT 19 : OÂN TAÄP CHÖÔNG I. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Hệ thống các kiến thức cơ bản của chương I: Các quy tắc: nhân đơn thức với đa thức, nhân đa thức với đa thức, các hằng đẳng thức đáng nhớ, các phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử, . . . . Kĩ năng: Có kĩ năng nhân đơn thức với đa thức, nhân đa thức với đa thức; . . . II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caâu hoûi oân taäp chöông (caâu 1, 2), baøi taäp 75, 76, 77, 78 trang 33 SGK - HS: Máy tính bỏ túi, ôn tập các quy tắc: nhân đơn thức với đa thức, nhân đa thức với đa thức, các hằng đẳng thức đáng nhớ, các phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử; . . . - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh, hoạt động nhóm. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: (6 phuùt) Tính nhanh: HS1: (8x3 + 1) : (4x2 – 2x + 1) HS2: (x2 – 3x + xy – 3y) : (x + y) 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Ôn tập lí thuyết câu 1, 2. (10 phút) -Treo bảng phụ hai câu hỏi lí -Đọc lại câu hỏi trên bảng phụ thuyeát. -HS:Phaùt bieåu quy taéc nhö -Phaùt bieåu quy taéc nhaân ñôn SGK. thức với đa thức. -HS:Phaùt bieåu quy taéc nhö -Phaùt bieåu quy taéc nhaân ña SGK. thức với đa thức. -Bảy hằng đẳng thức đáng nhớ. -Viết bảy hằng đẳng thức  A  B   A2  2 AB  B 2 đáng nhớ.  A  B   A2  2 AB  B 2 A2  B 2  A  B   A  B  3.  A  B   A3  3 A2 B  3 AB 2  B3 3  A  B   A3  3 A2 B  3 AB 2  B3 A3  B 3  A  B   A2  AB  B 2  A3  B 3  A  B   A2  AB  B 2  -Laøm baøi taäp 75 trang 33 SGK. -Treo baûng phuï noäi dung. -Ta vận dụng kiến thức nào để thực hiện? xm . xn = ? -Tích của hai hạng tử cùng daáu thì keát quaû daáu gì? -Tích của hai hạng tử khác daáu thì keát quaû daáu gì? -Hãy hoàn chỉnh lời giải Trường THCS Tri Trung. Hoạt động 2: Luyện tập. (20 phút) Baøi taäp 75 trang 33 SGK. -Đọc yêu cầu bài toán a) 5 x 2  3x 2  7 x  2  -Áp dụng quy tắc nhân đơn thức 15 x 4  35 x 3  10 x 2 với đa thức. 2 b) xy.  2 x 2 y  3 xy  y 2  xm . xn =xm+n 3 -Tích của hai hạng tử cùng dấu 4 2 thì keát quaû daáu “ + ”  x 3 y 2  2 x 2 y 2  xy 3 3 3 -Tích của hai hạng tử khác dấu thì keát quaû daáu “ - “ -Tực hiện 37.

(38) GA: Đại số 8 Hoạt động của giáo viên -Laøm baøi taäp 76 trang 33 SGK. -Treo baûng phuï noäi dung. -Ta vận dụng kiến thức nào để thực hiện? -Tích của hai đa thức là mấy đa thức? -Nếu đa thức vừa tìm được có các số hạng đồng dạng thì ta phaûi laøm sao?. GV: Vũ Thành Nam Hoạt động của học sinh. Ghi baûng Baøi taäp 76 trang 33 SGK. a )  2 x 2  3x   5 x 2  2 x  1. -Đọc yêu cầu bài toán -Áp dụng quy tắc nhân đa thức 10 x 4  4 x 3  2 x 2  với đa thức. 3 2 -Tích của hai đa thức là một đa  15 x  6 x  3 x thức. 10 x 4  19 x 3  8 x 2  3 x -Nếu đa thức vừa tìm được có b)  x  2 y   3xy  5 y 2  x  các số hạng đồng dạng thì ta 3 x 2 y  5 xy 2  x 2  phải thu gọn các số hạng đồng  6 xy 2  10 y 3  2 xy daïng. -Để cộng (trừ) hai số hạng đồng 3 x 2 y  xy 2  x 2  -Để cộng (trừ) hai số hạng dạng ta giữ nguyên phần biến  10 y 3  2 xy đồng dạng ta làm thế nào? và cộng (trừ) hai hệ số -Hãy giải hoàn chỉnh bài toán -Thực hiện -Laøm baøi taäp 77 trang 33 Baøi taäp 77 trang 33 SGK. SGK. -Đọc yêu cầu bài toán -Treo baûng phuï noäi dung. -Tính nhanh caùc giaù trò cuûa bieåu a ) M  x 2  4 y 2  4 xy 2 -Đề bài yêu cầu gì? thức.  x  2 y  -Biến đổi các biểu thức về Với x = 18 và y = 4, ta có: -Để tính nhanh theo yêu cầu dạng tích của những đa thức. 2 2 bài toán, trước tiên ta phải -Có ba phương pháp phân tích M = (18 – 2.4) = 10 = 100 laøm gì? đa thức thành nhân tử: đặt nhân -Hãy nhắc lại các phương tử chung, dùng hằng đẳng thức, pháp phân tích đa thức thành nhóm hạng tử. b) N 8 x3  12 x 2 y  6 xy 2  y 3 nhân tử? 3 -Câu a) vận dụng hằng đẳng -Vận dụng hằng đẳng thức bình  2 x  y  thức nào? phöông cuûa moät hieäu Với x = 6 và y = -8, ta có: -Câu b) vận dụng hằng đẳng -Vận dụng hằng đẳng thức lập N = [2.6 – (-8)]3 = 203 = =8000 thức nào? phöông cuûa moät hieäu -Hãy hoạt động nhóm để giải -Hoạt động nhóm. bài toán. 4. Cuûng coá: (5 phuùt) -Phát biểu quy tắc nhân đơn thức với đa thức. -Phát biểu quy tắc nhân đa thức với đa thức. -Viết bảy hằng đẳng thức đáng nhớ. 5. Hướng dẫn học ở nhà: (3 phút) -Xem lại các bài tập vừa giải (nội dung, phương pháp) -Ôn tập kiến thức chia đa thức cho đa thức, . . . -Trả lời trước câu hỏi ôn tập chương (câu 3, 4, 5);Giải các bài tập 78, 79, 80, 81 trang 33 SGK. -Tieát sau oân taäp chöông I (tt). IV. RUÙT KINH NGHIEÄM:....................................................................................................................... ................................................................................................................................................................. ………………………………………………………………………………………………………………. Ngày soạn: 20/10/2017 Ngày dạy: 24/10/2017 Trường THCS Tri Trung. 38.

(39) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Tieát 20: OÂN TAÄP CHÖÔNG I (tt).. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Hệ thống các kiến thức cơ bản của chương I: Các quy tắc: chia đơn thức cho đơn thức, chia đa thức cho đơn thức, chia đa thức cho đa thức, . . . . Kĩ năng: Có kĩ năng chia đơn thức cho đơn thức, chia đa thức cho đơn thức, chia đa thức cho đa thức; . .. II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caâu hoûi oân taäp chöông (caâu 3, 4, 5), baøi taäp 78, 79, 80, 81 trang 33 SGK. - HS: Máy tính bỏ túi, ôn tập các quy tắc: chia đơn thức cho đơn thức, chia đa thức cho đơn thức, chia đa thức cho đa thức; . . . - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh, hoạt động nhóm. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: (7 phuùt) Rút gọn các biểu thức sau:  x  2   x  2    x  3  x  1 HS1: 2 2 2 x  1   3 x  1  2  2 x  1  3 x  1  HS2: 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Ôn tập lí thuyết câu 3, 4, 5. (7 phút) -Treo bảng phụ hai câu hỏi lí -Đọc lại câu hỏi trên bảng phụ thuyeát. -Đơn thức A chia hết cho đơn -Khi nào thì đơn thức A chia hết thức B khi mỗi biến của B đều cho đơn thức B? là biến của A với số mũ không lớn hơn số mũ của nó trong A. -Đa thức A chia hết cho đơn -Khi nào thì đa thức A chia hết thức B khi mỗi hạng tử của A cho đơn thức B? đều chia hết cho B. -Đa thức A chia hết cho đa thức -Khi nào thì đa thức A chia hết B nếu tìm được một đa thức Q cho đa thức B? sao cho A = B.Q Hoạt động 2: Luyện tập tại lớp. (23 phút) -Laøm baøi taäp 79a,b trang 33 SGK. -Đọc yêu cầu bài toán Baøi taäp 79a,b trang 33 SGK. -Treo baûng phuï noäi dung. -Phân tích đa thức thành nhân a ) x 4  4   x  2  2 -Đề bài yêu cầu ta làm gì? tử. 2 x  2  x  2   x  2  -Haõy neâu caùc phöông phaùp phaân -Coù ba phöông phaùp phaân tích tích đa thức thành nhân tử? đa thức thành nhân tử: đặt nhân  x  2   x  2  x  2  tử chung, dùng hằng đẳng thức, 2 x  x  2  nhóm hạng tử. b) x3  2 x 2  x  xy 2 -Câu a) áp dụng phương pháp -Nhóm hạng tử, dùng hằng 2 2 nào để thực hiện? đẳng thức và đặt nhân tử chung  x  x  2 x  1  y  -Câu b) áp dụng phương pháp -Đặt nhân tử chung, nhóm hạng  x   x 2  2 x  1  y 2    nào để thực hiện? tử và dùng hằng đẳng thức. -Gọi hai học sinh thực hiện -Thực hiện trên bảng Trường THCS Tri Trung. 39.

(40) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. 2 -Đọc yêu cầu bài toán  x   x  1  y 2    -Làm bài tập 80a trang 33 SGK. -Sắp xếp các hạng tử theo thứ -Treo baûng phuï noäi dung. tự giảm dần của số mũ của biến  x  x  1  y   x  1  y  -Với dạng toán này trươc khi -Lấy hạng tử có bậc cao nhất Bài tập 80a trang 33 SGK. thực hiện phép chia ta cần làm của đa thức bị chia chia cho 6x3-7x2-x+2 2x + 1 gì? hạng tử có bậc cao nhất của đa -Để tìm hạng tử thứ nhất của thức chia. 6x3+3x2 3x2-5x+2 thöông ta laøm nhö theá naøo? -Lấy thương nhân với đa thức -10x2-x+2 chia để tìm đa thức trừ. -10x2-5x -Tieáp theo ta laøm nhö theá naøo? -Thực hiện 4x+2 -Ghi baøi vaø taäp 4x+2 0 -Cho hoïc sinh giaûi treân baûng -Sửa hoàn chỉnh lời giải -Đọc yêu cầu bài toán Vaäy (6x3-7x2-x+2):( 2x + 1) = -Làm bài tập 81b trang 33 SGK. -Nếu A.B = 0 thì hoặc A=0 3x2-5x+2 -Treo baûng phuï noäi dung. hoặc B=0 -Neáu A.B = 0 thì A nhö theá naøo với 0? ; B như thế nào với 0? Baøi taäp 81b trang 33 SGK. -Vậy đối với bài tập này ta phải 2 phân tích vế trái về dạng tích -Dùng phương pháp đặt nhân tử  x  2    x  2   x  2  0 A.B=0 roài tìm x chung.  x  2   x  2  x  2  0 -Dùng phương pháp nào để phân -Nhân tử chung là x + 2 4  x  2  0 tích vế trái thành nhân tử chung? -Hoạt động nhóm -Nhân tử chung là gì? x  2 0  x  2 -Hãy hoạt động nhóm để giải Vaäy x  2 bài toán. 4. Cuûng coá: (4 phuùt) -Đối với dạng bài tập chia hai đa thức đã sắp xếp thì ta phải cẩn thận khi thực hiện phép trừ. -Đối với dạng bài tập phân tích đa thức thành nhân tử thì cần xác định đúng phương pháp để phân tích 5. Hướng dẫn học ở nhà, dặn dò: (3 phút) -Xem lại các bài tập vừa giải (nội dung, phương pháp) -Ôn tập các kiến thức đã ôn ở hai tiết ôn tập chương. (lí thuyết) -Xem lại các dạng bài tập phân tích đa thức thành nhân tử; nhân (chia) đa thức cho đa thức; tìm x bằng cách phân tích dưới dạng A.B=0 ; chia đa thức một biến; . . . -Tieát sau kieåm tra chöông I. V. RUÙT KINH NGHIEÄM:....................................................................................................................... ................................................................................................................................................................ Ngày soạn: 20/10/2017 Ngày dạy: 26/10/2017 Trường THCS Tri Trung. 40.

(41) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Tieát 21: KIEÅM TRA CHÖÔNG I. I . Muïc tieâu: -Kiến thức: Kiểm tra sự hiểu bài của học sinh, nhận dạng hằng đẳng thức đáng nhớ, vận dụng các phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử, tìm x bằng cách phân tích dưới dạng A.B=0. -Kĩ năng: Có kĩ năng vận dụng các hằng đẳng thức đáng nhớ và các phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử; . . . -Thái độ:Giáo dục ý thức vươn lên trong học tập, ý thức tái hiện liên hệ các kiến thức đã học vào thực tê khi giải quyết các bài tập II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Chuẩn bị cho mỗi học sinh một đề kiểm tra (đề phôtô) - HS: Maùy tính boû tuùi, giaáy nhaùp, . . . III. Tieán trình daïy hoïc: (kieåm tra taäp trung ) A. Ma trận đề: Nhaän bieát Thoâng hieåu Vaän duïng Chủ đề Toång TN TL TN TL TN TL 2 1 2 5 Nhân, chia đa thức. 0,5 0,25 2 2,75 4 1 3 8 Hằng đẳng thức đáng nhớ. 1 0,25 3 4,25 3 3 Phân tích đa thức thành nhân tử. 3 3 6 2 8 16 Toång 1,5 0,5 6 10 B. Đề: Đề 1: I. TRAÉC NGHIEÄM KHAÙCH QUAN: (2 ñieåm). Bài 1: (1 điểm). Khoanh tròn vào một chữ cái đứng trước câu trả lời đúng: Caâu 1: Keát quaû cuûa pheùp tính 15x2y2z : 3xyz laø: A. 5xy B. 5x2y2z C. 15xy D. 5xyz 2 2 Caâu 2: Keát quaû cuûa pheùp tính 2005 – 2004 laø: A. 1 B. 2004 C. 4009 D. 2005 3 2 2 3 4 Câu 3: Đa thức 16x y – 24x y + 20x chia hết cho đơn thức nào? A. 4x2y2 B. 16x2 C. –4x3y D. -2x3y2 Caâu 4: Pheùp chia (x2 – 4x + 3) : (x – 3) cho keát quaû: A. x + 1 B. x + 4 C. x – 1 D. x – 4 Baøi 2: (1 ñieåm). Haõy ñieàn daáu “X” vaøo oâ troáng maø em choïn: Caâu Noäi dung Đúng Sai 2 2 a) (x – 2) = x – 4x + 4 b) (x – y)2 = (y – x)2 c) (a – b) = a2 – b2 d) (a – b)(b – a) = (a – b)2 II. TỰ LUẬN: (8 điểm). Baøi 1: (2 ñieåm). a) Tính giá trị của biểu thức M = x2 – 10x + 25 tại x = 105 b) Rút gọn biểu thức N = 2x(3 – x) – 3x(x – 2) + 5(x + 1)(x – 1) Bài 2: (3 điểm). Phân tích các đa thức sau thành nhân tử.. a) 21x2y + 3xy2 – 15x2 Trường THCS Tri Trung. 41.

(42) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. b) xy + y2 + 2x + 2y c) x2 – 4 + y2 + 2xy Baøi 3: (2 ñieåm). Laøm tính chia (x4 – x3 – 3x2 + x + 2) : (x2 – 1). Bài 4(1 điểm). Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức sau: A = x2 + 2x + 5y2 + 2 C. Đáp án và biểu điểm đề 1: I/ Trắc nghiệm :(2 điểm). Mỗi ý đúng được 0.25 đ Baøi 1 Caâu 1 Caâu 2 A C Baøi 2 : Caâu a Caâu b Ñ Ñ II/Phần tự luận (8 điểm) Caâu 1a. 1b. 2a 2b. 2c. 3 4. Caâu 3 B. Caâu 4 C. Caâu c S. Caâu d S. Đáp án. Thang ñieåm. M = x2 – 10x + 25 = x2 – 2.x.5 + 52 = (x – 5)2. Thay x = 105 vào biểu thức ta có M = (105- 5)2 = 1002 = 10000 N = 2x(3 – x) – 3x(x – 2) + 5(x + 1)(x – 1) = 2x.3 + 2x.x + (- 3x).x + (– 3x) .(-2) + 5(x2 -1) =6x + 2x2 – 3x2 + 6x + 5x2- 5 = 4x2 + 12x - 5. 0.25 0.25 0.5 0.25 0.5 0.25 1. 21x2y + 3xy2 – 15x2 = 3x(7xy + y2 – 5x ) xy + y + 2x + 2y = (xy + y2 )+ (2x + 2y) = x(x+y) +2(x+y) =(x +y)(x + 2) x2 + 2xy + y2 – 4 = (x2 + 2xy + y2 )– 4 = (x +y)2 – 22 =(x +y -2)(x +y +2) (x4 – x3 – 3x2 + x + 2) : (x2 – 1) =x2 – x + 2 2. 0.5 0.5 0.5 0.5 2 0.5 0.5. A = x2 + 2x + 5y2 + 2 = (x + 1)2 + 5y2 + 1 1 MinA = 1 khi x = - 1 và y = 0. Ngày soạn: 30/10/2017 Ngày dạy: 31/10/2017 Trường THCS Tri Trung. 42.

(43) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Chương II: PHÂN THỨC ĐẠI SỐ. Tiết 22 : PHÂN THỨC ĐẠI SỐ. I . Muïc tieâu: -Kiến thức: Học sinh nắm được khái niệm phân thức đại số. Hiểu được khái niệm hai phân thức bằng nhau. A C  -Kĩ năng: Có kĩ năng phân biệt hai phân thức bằng nhau từ B D nếu AD = BC. -Thái độ : Giáo dục ý thức kiên trì ,chịu khó trong học tập II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi ñònh nghóa, caùc baøi taäp ? ., phaán maøu; . . . - HS: Máy tính bỏ túi, ôn tập cách so sánh hai phân số, quy tắc nhân đơn thức với đơn thức; . . - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh, hoạt động nhóm. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: khoâng 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Tìm hiểu định nghĩa. (14 phút) -Treo bảng phụ các biểu thức 1/ Ñònh nghóa. A -Quan sát dạng của các biểu Một phân thức đại số (hay nói thức trên bảng phụ. gọn là phân thức) là một biểu daïng B nhö sau: A 4x  7 15 x  12 a) 3 ; b) 2 ; c) -Trong các biểu thức trên A và thức có dạng B , trong đó A, 2 x  4 x  5 3x  7 x  8 1 -Trong các biểu thức trên A và B B gọi là các đa thức. B là những đa thức khác đa -Một phân thức đại số (hay nói thức 0. goïi laø gì? -Những biểu thức như thế gọi là gọn là phân thức) là một biểu A những phân thức đại số. Vậy thế A gọi là tử thức (hay tử) nào là phân thức đại số? thức có dạng B , trong đó A, B B gọi là mẫu thức (hay mẫu) là những đa thức khác đa thức 0. Mỗi đa thức cũng được coi -Tương tự như phân số thì A gọi A gọi là tử thức, B gọi là mẫu như một phân thức với mẫu laø gì? B goïi laø gì? thức. baèng 1. -Mỗi đa thức được viết dưới dạng -Mỗi đa thức được viết dưới phân thức có mẫu bằng bao dạng phân thức có mẫu bằng 1 nhieâu? -Đọc yêu cầu ?1 3 x 1 -Treo baûng phuï noäi dung ?1 -Thực hiện trên bảng -Gọi một học sinh thực hiện -Đọc yêu cầu ?2 ?1 x  2 -Treo baûng phuï noäi dung ?2 -Một số thực a bất kì là một đa ?2. Một số thực a bất kì là -Một số thực a bất kì có phải là thức. một phân thức vì số thực a bất một đa thức không? -Một đa thức được coi là một kì là một đa thức. Số 0, số 1 -Một ĐT được coi là một phân phân thức có mẫu bằng 1. là những phân thức đại số. thức có mẫu bằng bao nhiêu? -Thực hiện -Hãy giải hoàn chỉnh bài toán treân. Hoạt động 2: Khi nào thì hai phân thức được gọi là bằng nhau. (17 phút) A C A C 2/ Hai phân thức bằng nhau. -Hai phân thức B và D được -Hai phân thức B và D được Định nghĩa: Trường THCS Tri Trung. 43.

(44) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh goïi laø baèng nhau neáu coù ñieàu goïi laø baèng nhau neáu AD = BC. kieän gì? x 1 1 -Quan saùt ví duï  2 -Ví duï x  1 x  1 -Đọc yêu cầu ?3 Vì (x – 1)(x + 1) = 1.(x2 – 1) -Neáu cuøng baèng moät keát quaû thì -Treo baûng phuï noäi dung ?3 -Ta cần thực hiện nhân chéo xem hai phân thức này bằng nhau. chuùng coù cuøng baèng moät keát quaû khoâng? Neáu cuøng baèng moät keát quả thì hai phân thức đó như thế nào với nhau? -Gọi học sinh thực hiện trên baûng. -Treo baûng phuï noäi dung ?4 -Muốn nhân một đơn thức với một đa thức ta làm thế nào?. Ghi baûng A C Hai phân thức B và D gọi laø baèng nhau neáu AD = BC. Ta vieát: A C B = D neáu A.D = B.C. ?3 Ta coù 3x 2 y.2 y 2 6 x 2 y 3 6 xy 3 .x 6 x 2 y 3. -Thực hiện theo hướng dẫn.  3x 2 y.2 y 2 6 xy 3 .x -Đọc yêu cầu ?4 3x2 y x  2 -Muốn nhân một đơn thức với 3 6 xy 2y một đa thức, ta nhân đơn thức Vậy với từng hạng tử của đa thức ?4 Ta có x  3x  6  3x 2  6 x rồi cộng các tích với nhau. -Thực hiện 3  x 2  2 x  3 x 2  6 x -Hãy thực hiện tương tự bài toán -Đọc yêu cầu ?5  x  3 x  6  3  x 2  2 x  -Thảo luận và trả lời. ?3 x x2  2x  Treo baûng phuï noäi dung ?5 3 3x  6 Vaä y -Hãy thảo luận nhóm để hoàn ?5 Bạn Vân nói đúng. thành lời giải.. Hoạt động 3: Luyện tập tại lớp. (6 phút) -Treo bảng phụ bài tập 1 trang 36 -Đọc yêu cầu bài toán. Baøi taäp 1 trang 36 SGK. 5 y 20 xy SGK. a)  A C A C 7 28 x -Hai phân thức B và D được -Hai phân thức B và D được Vì 5 y.28 x 7.20 xy 140 xy goïi laø baèng nhau neáu coù ñieàu goïi laø baèng nhau neáu AD = BC. 3x  x  5 3x b)  kieän gì? -Vaän duïng ñònh nghóa hai phaân 2  x  5 2 -Hãy vận dụng vào giải bài tập thức bằng nhau vào giải 3 x  x  5  .2 2  x  5 .3 x  naøy 6 x  x  5  -Sửa hoàn chỉnh -Ghi baøi Vì 4. Củng cố: (4 phút):Phát biểu định nghĩa: Phân thức đại số, hai phân thức bằng nhau. 5. Hướng dẫn học ở nhà, dặn dò: (3 phút) -Nắm vững Định nghĩa phân thức đại số, định nghĩa hai phân thức bằng nhau. -Vaän duïng giaûi baøi taäp 1c,d ; 2 trang 36 SGK. -Ôn tập tính chất cơ bản của phân số, quy tắc đổi dấu. -Xem trước bài 2: “Tính chất cơ bản của phân thức” (đọc kĩ tính chất ở ghi nhớ trong bài). V. RUÙT KINH NGHIEÄM:....................................................................................................................... ................................................................................................................................................................. ………………………………………………………………………………………………………………. Ngày soạn: 31/10/2017 Ngày dạy: 2/11/2017 Trường THCS Tri Trung. 44.

(45) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Tiết 23: TÍNH CHẤT CƠ BẢN CỦA PHÂN THỨC. I . Muïc tieâu: -Kiến thức: Học sinh nắm vững tính chất cơ bản của phân thức và các ứng dụng của nó như quy tắc đổi dấu. -Kĩ năng: Có kĩ năng vận dụng tính chất cơ bản để chứng minh hai phân thức bằng nhau và biết tìm một phân thức bằng phân thức cho trước. -Thái độ: Giáo dục ý thức chịu khó ,kiên trì trong học tập II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi tính chaát, quy taéc, caùc baøi taäp ? ., phaán maøu, maùy tính boû tuùi, . . . - HS: Ôn tập tính chất cơ bản của phân số, quy tắc đổi dấu, máy tính bỏ túi, . . . - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: (5 phuùt) - Nêu định nghĩa hai phân thức bằng nhau? x 2 1 2 Áp dụng: Hai phân thức x  4 và x  2 có bằng nhau không? Vì sao? 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động 1: Tính chất cơ bản của phân thức. (17 phút) -Treo baûng phuï noäi dung ?1 -Haõy nhaéc laïi tính chaát cô baûn cuûa phaân soá. -Treo baûng phuï noäi dung ?2 -Yeâu caàu cuûa ?2 laø gì?. Ghi baûng 1/ Tính chaát cô baûn cuûa phaân -Đọc yêu cầu ?1 thức. -Nhaéc laïi tính chaát cô baûn cuûa ?2 phaân soá. x x ( x  2) -Đọc yêu cầu ?2 3 = 3( x  2) -Nhân tử và mẫu của phân thức Vì x.3(x+2) = 3.x(x+2) x ?3 3 với x + 2 rồi so sánh phân 3 x 2 y : 3 xy x x thức vừa nhận được với phân 6 xy 3 : 3 xy  2 y 2 -Vậy 3 như thế nào với thức đã cho. x 3x 2 y x ( x  2) 2 3 Ta coù 2 y = 6 xy x x ( x  2) 3( x  2) ? Vì sao? Vì : 3 x2y . 2y2 = x.6xy3 = 3 = 3( x  2) -Treo baûng phuï noäi dung ?3 = 6x2y3 Vì x.3(x+2) = 3.x(x+2) -Hãy giải tương tự như ?2 Tính chaát cô baûn cuûa phaân -Qua hai bài tập ?2 và ?3 yêu -Đọc yêu cầu ?3 thức: cầu học sinh phát biểu tính -Thực hiện A A.M -HS:Phaùt bieåu tính chaát nhö chất cơ bản của phân thức.  B B.M (M là một đa thức SGK. -Treo baûng phuï noäi dung tính khác đa thức 0). chất cơ bản của phân thức. A A: N -Đọc lại từ bảng phụ.  - B B : N (N là một nhân tử chung). -Đọc yêu cầu ?4 -Treo baûng phuï noäi dung ?4 ?4 -Câu a) tử và mẫu của phân -Có nhân tử chung là x – 1. 2 x( x  1) 2x thức có nhân tử chung là gì? a)  ( x  1)( x  1) x  1 -Vậy người ta đã làm gì để -Chia tử và mẫu của phân thức 2x cho x – 1. Vì chia cả tử và mẫu cho x-1 được x  1. Trường THCS Tri Trung. Hoạt động của học sinh. 45.

(46) GA: Đại số 8 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh -Hãy hoàn thành lời giải bài -Thực hiện trên bảng. toán. Hoạt động 2: Quy tắc đổi daáu. (10 phuùt) -Hãy thử phát biểu quy tắc từ -Nếu đổi dấu cả tử và mẫu của một phân thức thì được một câu b) của bài toán ?4 phân thức bằng phân thức đã cho. -Treo bảng phụ nội dung quy -Đọc lại từ bảng phụ. tắc đổi dấu. -Nhấn mạnh: nếu đổi dấu tử thì phải đổi dấu mẫu của phân thức. -Đọc yêu cầu ?5 -Treo baûng phuï noäi dung ?5 -Dùng quy tắc đổi dấu để hoàn -Bài toán yêu cầu gì? thành lời giải bài toán. -Thực hiện trên bảng. -Gọi học sinh thực hiện. Hoạt động 3: Luyện tập tại -Vaän duïng tính chaát cô baûn cuûa lớp. (5 phút). phân thức để giải. Câu a) chia -Laøm baøi taäp 5 trang 38 SGK. tử và mẫu của phân thức ở vế -Hãy nêu cách thực hiện. trái cho nhân tử chung là x + 1. Câu b) chia tử và mẫu của phân thức ở vế phải cho x – y. -Gọi hai học sinh thực hiện. -Thực hiện trên bảng.. GV: Vũ Thành Nam Ghi baûng A A  B B Vì chia cả tử và mẫu cho -1 b). 2/ Quy tắc đổi dấu. Nếu đổi dấu cả tử và mẫu của một phân thức thì được một phân thức bằng phân thức đã A A  cho: B  B .. ?5 y x x y  4 x x-4 5 x x-5 b)  2 2 11  x x  11 a). Baøi taäp 5 trang 38 SGK. x3  x 2 x2 a)  ( x  1)( x  1) x  1 b). 5( x  y ) 5 x 2  5 y 2  2 2(x - y). 4. Cuûng coá: (4 phuùt) -Nêu tính chất cơ bản của phân thức. -Phát biểu quy tắc đổi dấu. 5. Hướng dẫn học ở nhà, dặn dò: (3 phút). -Tính chất cơ bản của phân thức. Quy tắc đổi dấu. -Xem lại các bài tập vừa giải (nội dung, phương pháp). -Laøm baøi taäp 4, 6 trang 38 SGK. -Xem trước bài 3: “Rút gọn phân thức” (đọc kĩ các nhận xét từ các bài tập trong bài học). iV. RUÙT KINH NGHIEÄM:....................................................................................................................... ................................................................................................................................................................. …………………………………………………………………………………………………………….. Trường THCS Tri Trung. 46.

(47) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Tuaàn 12. Ngày soạn: ………………………….. Ngaøy daïy: ………………………... Tiết 24: §3. RÚT GỌN PHÂN THỨC. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Học sinh nắm được quy tắc rút gọn phân thức. Kĩ năng: Có kĩ năng vận dụng quy tắc để rút gọn phân thức. II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi nhaän xeùt, chuù yù, baøt taäp 7a,b trang 39 SGK; caùc baøi taäp ? ., phaán maøu, maùy tính boû tuùi. - HS: Ôn tập tính chất cơ bản của phân thức. Quy tắc đổi dấu. Máy tính bỏ túi. - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh. III. Các bước lên lớp: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt đông 1:Kiểm tra bài cũ (7 phút) 1) Haõy giaûi thích vì sao coù Treo baûng phuï ghi noäi dung 2 x  x  1 2x caâu hoûi. HS1:Phaùt bieåu t/c cô baûn cuûa  1) Phát biểu tính chất cơ bản của phân thức, sau đó giải thích x  1  x  1 x  1 theå vieát  phân thức. “Chia cả tử và mẫu cho x + 1” 2)Hãy điền một đa thức thích hợp vào chỗ trống. 2) Phát biểu quy tắc đổi dấu. HS2: Phát biểu quy tắc đổi dấu, y  2x .... a)  Viết công thức ? viết công thưc. Sau đó làm bài 2 x x 2 taäp 2 x x 2 b)  6  x2 ... Hoạt động 2: Hình thành nhận xét. (26 phút) -Treo baûng phuï noäi dung ?1 -Đọc yêu cầu bài toán ?1 ?1 3 4x 4x3 2 2 -Cho phân thức 10 x y Phân thức 10 x y -Xét về hệ số nhân tử chung của 4 vaø 10 laø soá naøo? -Xét về biến thì nhân tử chung cuûa x3 vaø x2y laø gì? -Vậy nhân tử chung của cả tử và maãu laø gì? -Tiếp theo đề bài yêu cầu gì? -Nếu chia cả tử và mẫu của một phân thức cho một nhân tử chung của chúng thì được một phân thức như thế nào với phân thức đã cho? 4x3 2 -Cách biến đổi phân thức 10 x y. -Nhân tử chung của 4 và 10 là số a) Nhân tử chung của cả tử 2 vaø maãu laø 2x2 -Nhân tử chung của x3 và x2y là 4x3 4x3 : 2x2 2x   2 2 2 x2 10 x y 10 x y : 2 x 5y -Nhân tử chung của tử và mẫu laø2x2 -Chia cả tử và mẫu cho nhân tử chung -Nếu chia cả tử và mẫu của một phân thức cho một nhân tử chung của chúng thì được một phân thức bằng với phân thức đã cho. -Laéng nghe vaø nhaéc laïi. 2x thành phân thức 5y như trên ?2 được gọi là rút gọn phân thức -Đọc yêu cầu bài toán ?2 5 x  10 -Nhân tử chung của 5x + 10 là 5 4x3 2 -Nếu đặt 5 ra ngòai làm thừa thì Phân thức 25 x  50 x 10 x 2 y Trường THCS Tri Trung. 47.

(48) GA: Đại số 8 -Treo baûng phuï noäi dung ?2 5 x  10 2 -Cho phân thức 25 x  50 x -Nhân tử chung của 5x+10 là gì? -Nếu đặt 5 ra ngòai làm thừa thì trong ngoặc còn lại gì? -Tương tự hãy tìm nhân tử chung của mẫu rồi đặt nhân tử chung -Vậy nhân tử chung của cả tử và maãu laø gì? -Hãy thực hiện tương tự ?2 -Muốn rút gọn một phân thức ta coù theå laøm theá naøo? -Treo baûng phuï noäi dung nhaän xeùt SGK. -Treo bảng phụ giới thiệu ví dụ 1 SGK. -Treo baûng phuï noäi dung ?3 -Trước tiên ta phải làm gì? -Tieáp tuïc ta laøm gì?. GV: Vũ Thành Nam trong ngoặc còn lại x + 2 a) 5x + 10 =2(x + 2) 2 25x + 50x = 25x(x + 2) 25x2 + 50x = 25x(x + 2) -Vậy nhân tử chung của cả tử và Nhân tử chung của cả tử và maãu laø 5(x + 2) maãu laø 5(x + 2) 5( x  2) 5 x  10 2 -Thực hiện b) 25 x  50 x = 25 x ( x  2) -Muốn rút gọn một phân thức ta 5( x  2) : 5( x  2) 1 coù theå: = 25 x ( x  2) : 5( x  2) = 5x +Phân tích tử và mẫu thành nhân Nhaän xeùt: Muoán ruùt goïn tử để tìm nhân tử chung một phân thức ta có thể: +Chia cả tử và mẫu cho nhân tử -Phân tích tử và mẫu thành chung. nhân tử (nếu cần) để tìm -Đọc lại và ghi vào vở. nhân tử chung; -Laéng nghe vaø trình baøy laïi caùch -Chia cả tử và mẫu cho nhân giaûi ví duï. tử chung. -Đọc yêu cầu bài toán ?3 -Trước tiên ta phải phân tích tử Ví dụ 1: (SGK) và mẫu thành nhân tử chung để ?32 2 tìm nhân tử chung của cả tử và x  2 x  1  ( x  1) 5x 3  5 x 2 5 x 2 ( x  1) maãu. -Tiếp tục ta chia tử và mẫu cho  x  1 5x 2 nhân tử chung của chúng. -Đọc lại chú ý trên bảng phụ Chuù yù: (SGK) -Laéng nghe vaø trình baøy laïi caùch Ví duï 2: (SGK) giaûi ví duï. ?4 -Đọc yêu cầu bài toán ?4 -Vận dụng quy tắc đổi dấu và 3  x  y   3  x  y   3  3 y x   x  y  1 thự hiện tương tự các bài toán treân theo yeâu caàu. -Giới thiệu chú ý SGK -Treo bảng phụ giới thiệu ví dụ 2 SGK. -Treo baûng phuï noäi dung ?4 -Vận dụng quy tắc đổi dấu và thự hiện tương tự các bài toán treân Hoạt động 3: Luyện tập tại lớp. (6 phút) -Làm bài tập 7a,b trang 39 SGK -Đọc yêu cầu bài toán Baøi taäp 7a,b trang 39 SGK. -Treo baûng phuï noäi dung -Vận dụng các giải các bài toán 6 x 2 y 2 6 x 2 y 2 : 2 xy 2 3x a)   -Vận dụng các giải các bài toán trên vào thực hiện 8 xy 5 8 xy 5 : 2 xy 2 4 y 3 trên vào thực hiện. 10 xy 2  x  y  2y b)  3 2 15 xy  x  y  3 x  y . 4. Củng cố: (3 phút).Muốn rút gọn một phân thức ta có thể làm thế nào? 5. Hướng dẫn học ở nhà, dặn dò: (2 phút) -Quy tắc rút gọn phân thức. Chú ý. -Vaän duïng giaûi caùc baøi taäp 7c,d, 11, 12, 13 trang 39, 40 SGK. -Tieát sau luyeän taäp. (mang theo maùy tính boû tuùi). IV. RUÙT KINH NGHIEÄM:....................................................................................................................... ................................................................................................................................................................. …………………………………………………………………………………………………………….. Trường THCS Tri Trung. 48.

(49) GA: Đại số 8. Tuaàn 13. GV: Vũ Thành Nam. Ngày soạn: …………………. Ngaøy daïy: ………………….. Tieát25: LUYEÄN TAÄP. I.Muïc tieâu: -Kiến thức:HS nắm vững tính chất cơ bản của phân thức, nắm vững quy tắc đổi dấu. -Kỷ năng:Rèn kỹ năng vận dụng tính chất cơ bản của phân thức để rút gọn phân thức, kỷ năng phân tích đa thức thành nhân tử, biết cách đổi dấu để xuất hiện nhân tử chung. -Thái độ: Giáo dục ý thức vận dụng kiến thức vào giải các bài tập. II.Chuaån bò: GV: SGK, BT theâm HS: SGK, baûng phuï nhoùm III.Tieán trình daïy - hoïc:. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS Ghi baûng Hoạt động 1:Kiểm tra bài cũ (8 phút) H:Muốn rút gọn 1 phân thức, HS: Trả lời BT 9 , 13a/40 45x(3  x) ta coù theå laøm nhö theá naøo? -Phân tích tử và mẫu thành 3 -Laøm baøi taäp 13a – SGK/40 nhân tử để xuất hiện nhân tử 15x(x  3) chung ( hoặc đổi dấu để xuất   15x.(x  3).3 15x(x  3).(x  3) 2 hiện nhân tử chung) 3 -Chia cả tử và mẫu cho nhân  (x  3) 2 tử chung. Hoạt động 2: Luyện tập (35 phút) -Cho HS laøm BT 12 -HS laøm BT 12 vaøo taäp Baøi 12/40: a) 2 3 x −12 x +12 H1:nêu từng bước rút gọn TL1: phân tích tử và mẫu x 4 −8 x phân thức? thành nhân tử rồi chiatử và 3 ( x 2 − 4 x +4) mẫu cho nhân tử chung. x ( x −2)( x 2+2 x +4) 3( x − 2) x ( x 2+ 2 x +4 ). -Yeâu caàu HS nhaéc laïi caùch rút gọn phân thức. -Nhaéc laïi caùch ruùt goïn phaân thức -HS leân laøm. b). -Yêu cầu HS tự làm BT 13b -yeâu caàu Hs nhaéc laïi caùch ruùt gọn phân thức? -Gọi 1 HS lên phân tích tử và mẫu thành nhân tử H2:Nhân tử chung có chưa?. -HS laøm BT 13 vaøo taäp trong 5 phút, sau đó 1 HS nhắc lại caùch ruùt goïn -1 HS lên phân tích tử và mẫu thành nhân tử TL2: Chưa có nhâ tử chung. Baøi 13/40:b). Trường THCS Tri Trung. 7 x 2 +14 x +7 3 x 2 +3 x 7 ( x 2+ 2 x +1) 3 x ( x +1) x +1 ¿2 ¿ ¿ 7¿ ¿. 49.

(50) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. H3: Làm thế nào để thấy nhân tử chung?. 2. TL3: -(x – y) = (y – x) -HS khaùc leân laøm tieáp. -Cho HS thaûo luaän H4:Làm gì trước?. -HS thaûo luaän nhoùm TL4: PT mẫu thành nhân tử -HS leân baûng laøm. -Từ đó PT mẫu để có nhân tử laø x+1 -Hướng dẫn HS BT 6 theo caùch cuûa BT 10/40 -Nhóm nào làm được, mang baûng phuï leân H5: Nhaän xeùtmaãu: (x-1)(x+1), từ đó thêm bớt cho tử có thể PT thành nhân tử ?. 2. y −x 3 2 2 3 x −3 x y +3 xy − y x − y ¿3 ¿ x − y ¿3 ¿ x − y ¿2 ¿ ¿ ¿ ¿ ¿ ( y − x)( y+ x) ¿. Baøi 10/40: 7. 6. 5. 4. 3. 2. x + x + x + x + x + x + x +1 2 x −1 6 4 2 x ( x +1)+ x (x+1)+ x ( x+1)+ x+ 1 ( x −1)( x+1) 6 4 2 ( x+ 1)(x + x + x +1) x 6+ x 4 + x 2+1 = x −1 ( x −1)(x +1). -HS quan saùt Baøi 6/38: 5 x −1 -HS Laøm theo nhoùm x 2 −1 TL5: thêm bớt để tử có 5 4 4 3 x − x + x − x + x 3 − x 2 + x 2 − x+ x −1 những luỹ thừa liên tiếp nhau (x −1)(x +1) -Goïi 1 em leân laøm tieáp 4 3. x ( x −1)+ x ( x −1)+. ..+ x ( x − 1)+(x −1) (x −1)(x +1) (x −1)(x 4 + x 3+ x2 + x +1) (x −1)(x +1) 4 3 2 x + x + x + x+1 x +1. Hoạt động 3:củng cố (3 phút) Muốn rút gọn một phân thức ta HS: đứng tại chổ trả lời coù theå laøm theá naøo?. Xem laïi caùc BT. Chuẩn bị bài mới.. Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà (2 phút) Ghi baøi taäp veà nhaø Baøi taäp veà nhaø Ruùt goïn:. x 2 +5 x +6 2 x +4 x+ 4. IV/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Trường THCS Tri Trung. 50.

(51) GA: Đại số 8. Tuaàn 13. GV: Vũ Thành Nam. Ngày soạn: ………………….. Ngaøy daïy: ………………………... Tiết 26 :§4. QUY ĐỒNG MẪU THỨC NHIỀU PHÂN THỨC.. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Học sinh hiểu được thế nào là quy đồng mẫu các phân thức. Học sinh phát hiện được quy trình quy đồng mẫu, biết quy đồng mẫu các bài tập đơn giản. Kĩ năng: Có kĩ năng phân tích mẫu thức thành nhân tử để tìm mẫu thức chung (MTC). II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi nhaän xeùt, quy taéc, baøi taäp 14 trang 43 SGK; caùc baøi taäp ? ., phaán maøu, maùy tính boû tuùi. - HS: Ôn tập tính chất cơ bản của phân thức, các phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử. Maùy tính boû tuùi. - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) 2. Kiểm tra bài cũ: (4 phút) Hãy nêu các tính chất cơ bản của phân thức? 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Phát hiện quy trình tìm mẫu thức chung. (12 phút). 1 1 -Nhận xét: Ta đã nhân phân 1/ Tìm mẫu thức chung. -Hai phân thức x  y và x  y , thức thứ nhất cho (x – y) và vận dụng tính chất cơ bản của nhân phân thức thứ hai cho (x + y) phân thức, ta viết: 1.  x  y  1  x  y  x  y  . x  y  1.  x  y  1  x  y  x  y  . x  y  -Hai phân thức vừa tìm được có -Hai phân thức vừa tìm được có maãu gioáng nhau (hay coù maãu mẫu như thế nào với nhau? baèng nhau). -Ta nói rằng đã quy đồng mẫu -Phát biểu quy tắc ở SGK. của hai phân thức. Vậy làm thế nào để quy đồng mẫu của hai hay nhiều phân thức? -Đọc yêu cầu ?1 -Treo baûng phuï noäi dung ?1 -Có. Vì 12x2y3z và 24 x2y3z đều -Hãy trả lời bài toán. chia heát cho 6 x2yz vaø 4xy3 -Vậy mẫu thức chung nào là đơn -Vậy mẫu thức chung 12x2y3z là ñôn giaûn hôn. giaûn hôn? -Quan saùt. -Treo baûng phuï ví duï SGK. -Phân tích các mẫu thức thành -Bước đầu tiên ta làm gì? nhân tử. -Mẫu của phân thức thứ nhất ta -Mẫu của phân thức thứ nhất ta áp dụng phương pháp nào để áp dụng phương pháp đặt nhân tử chung, dùng hằng đẳng thức. phaân tích? Trường THCS Tri Trung. ?1 Được. Mẫu thức chung 12x2y3z laø ñôn giaûn hôn. Ví duï: (SGK). 51.

(52) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. -Mẫu của phân thức thứ hai ta áp -Mẫu của phân thức thứ hai ta dụng phương pháp nào để phân áp dụng phương pháp đặt nhân tích? tử chung để phân tích. -Treo baûng phuï moâ taû caùch tìm -Quan saùt MTC của hai phân thức -Phaùt bieåu noäi dung SGK. -Muoán tìm MTC ta laøm nhö theá naøo? Hoạt động 2: Quy đồng mẫu thức. (18 phút). -Treo noäi dung ví duï SGK 2/ Quy đồng mẫu thức. 1 5 Ví duï: (SGK) 2 2 4 x  8x  4 vaø 6 x  6 x Nhaän xeùt: -Trước khi tìm mẫu thức hãy - Chưa phân tích thành nhân tử. Muốn quy đồng mẫu thức nhiều 2 2 phân thức ta có thể làm như sau: nhận xét mẫu của các phân thức 4x -8x +4 = 4(x-1) 2 -Phân tích các mẫu thức thành 6x - 6x = 6x(x-1) treân? 2 nhân tử rồi tìm MTC; -Hướng dẫn học sinh tìm mẫu MTC: 2x(x-1) -Tìm NTP của mỗi mẫu thức -Trả lời dựa vào SGK thức chung. -Nhân cả tử và mẫu của mỗi. -Muốn tìm mẫu thức chung của phân thức với NTP tương ứng. nhiều phân thức, ta có thể làm ?2 -Đọc yêu cầu ?2 nhö theá naøo? MTC = 2x(x – 5) -Để phân tích các mẫu thành -Treo baûng phuï noäi dung ?2 3 3 3.2 -Để phân tích các mẫu thành nhân tử chung ta áp dụng * x 2  5 x  x  x  5   x  x  5  .2 nhân tử chung ta áp dụng phương phương pháp đặt nhân tử chung. 6 -Thực hiện.  phaùp naøo? 2 x  x  5 -Hãy giải hoàn thành bài toán. 5 5.x 5x -Đọc yêu cầu ?3 -Treo baûng phuï noäi dung ?3 *   2 x  10 2  x  5  . x 2 x  x  5  -Ở phân thức thứ hai ta áp dụng -Nhắc lại quy tắc đổi dấu và quy tắc đổi dấu rồi thực hiện vận dụng giải bài toán. phân tích để tìm nhân tử chung. -Thực hiện tương tự ?2 -Hãy giải tương tự ?2 Hoạt động 3: Luyện tập tại lớp. (5 phút). -Laøm baøi taäp 14 trang 43 SGK. -Đọc yêu cầu bài toán. Baøi taäp 14 trang 43 SGK. -Treo baûng phuï noäi dung. -Thực hiện theo các bài tập MTC = 12x5y4 5 5.12 y 60 y -Gọi học sinh thực hiện. treân.  5 3  5 4 5 3 x y x y .12 y 12 x y 7 7 x2  12 x3 y 4 12 x 5 y 4. 4. Cuûng coá: (3 phuùt) Phát biểu quy tắc quy đồng mẫu thức của nhiều phân thức. 5. Hướng dẫn học ở nhà: (2 phút) -Quy tắc quy đồng mẫu thức của nhiều phân thức. -Vaän duïng vaøo giaûi caùc baøi taäp 18, 19, 20 trang 43, 44 SGK. -Tieát sau luyeän taäp. Mang theo maùy tính boû tuùi. IV.RUÙT KINH NGHIEÄM:....................................................................................................................... ................................................................................................................................................................. …………………………………………………………………………………………………………….. Trường THCS Tri Trung. 52.

(53) GA: Đại số 8. Tuaàn 14. GV: Vũ Thành Nam. Ngày soạn: ………………….. Ngaøy daïy: ……………………. Tieát 27 : LUYEÄN TAÄP.. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Học sinh được củng cố cách tìm nhân tử chung, biết cách đổi dấu để lập nhân tử chung và tìm mẫu thức chung, nắm được quy trình quy đồng mẫu, biết tìm nhân tử phụ. Kĩ năng: Có kĩ năng quy đồng mẫu thức của nhiều phân thức. II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caùc baøi taäp 18, 19, 20 trang 43, 44 SGK, phaán maøu, maùy tính boû tuùi. - HS: Ôn tập quy tắc quy đồng mẫu thức của nhiều phân thức, máy tính bỏ túi. - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh, thảo luận nhóm. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp: KTSS (1 phút) 2. Kiểm tra bài cũ: ( 7 phút). Quy đồng mẫu thức các phân thức sau: 5 7 ; 2 4 3 2 4x y ; HS1: 2 x y 5 3x ; 2 x 4 HS2: 2 x  4 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Bài tập 18 trang 43 SGK. (12 phút). -Treo baûng phuï noäi dung. -Đọc yêu cầu bài toán Baøi taäp 18 trang 43 SGK. 3x x 3 -Muốn quy đồng mẫu thức ta Muốn quy đồng mẫu thức nhiều laøm nhö theá naøo? phân thức ta có thể làm như a) 2 x  4 và x 2  4 sau: Ta coù: 2x+4=2(x+2) -Phân tích các mẫu thức thành x2 – 4=(x+2)(x-2) nhân tử rồi tìm mẫu thức chung; MTC = 2(x+2)(x-2) -Tìm nhân tử phụ của mỗi mẫu Do đó: thức; 3x 3x   -Nhân cả tử và mẫu của mỗi 2 x  4 2( x  2) phân thức với nhân tử phụ 3x.( x  2)  tương ứng. 2( x  2).( x  2) -Dùng phương pháp đặt nhân tử x 3 x 3   -Ta vận dụng phương pháp nào chung và dùng hằng đẳng thức 2 x  4 ( x  2)( x  2) để phân tích mẫu của các phân đáng nhớ. 2( x  3) thức này thành nhân tử chung?  2( x  2)( x  2) -Caâu a) vaän duïng haèng ñaúng -Caâu a) vaän duïng haèng ñaúng x 5 x thức nào? thức hiệu hai bình phương. 2 -Caâu b) vaän duïng haèng ñaúng -Caâu b) vaän duïng haèng ñaúng b) x  4 x  4 vaø 3x  6 thức nào? thức bình phương của một tổng Ta có: x2 +4x+4 = (x+2)2 -Khi tìm được mẫu thức chung -Khi tìm được MTC ta cần tìm 3x+6=3(x+2) roài thì ta caàn tìm gì? NTP cuûa moãi maãu cuûa phaân MTC = 3(x+2)2 thức. Do đó: 3  x  5 -Cách tìm nhân tử phụ ra sao? -Lấy MTC chia cho từng mẫu x 5 x 5   2 2 2 -Gọi hai học sinh thực hiện trên -Thực hiện. x  4x  4  x  2 3 x  2 baûng x x x ( x  2)   3 x  6 3( x  2) 3( x  2) 2 Trường THCS Tri Trung 53.

(54) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 2: Bài tập 19 trang 43 SGK. (18 phút). -Treo baûng phuï noäi dung. -Đọc yêu cầu bài toán Baøi taäp 19 trang 43 SGK. 1 8 -Đối với bài tập này trước tiên -Đối với bài tập này trước tiên ta caàn vaän duïng quy taéc naøo? ta cần vận dụng quy tắc đổi a) x  2 ; 2x  x 2 -Hãy phát biểu quy tắc đổi dấu dấu. Ta coù: đã học. -Nếu đổi dấu cả tử và mẫu của 8 8  một phân thức thì được một 2 x  x 2 x 2  2 x phân thức bằng phân thức đã x2 -2x = x(x-2) A A MTC = x(x+2)(x-2)  -Câu a) ta áp dụng đối dấu cho cho: B  B . Do đó: phân thức thứ mấy? x  x  2 -Câu a) ta áp dụng đối dấu cho 1  -Câu b) Mọi đa thức đều được phân thức thứ hai. x  2 x  x  2  x  2 viết dưới dạng một phân thức -Mọi đa thức đều được viết 8 8 8 có mẫu thức bằng bao nhiêu? dưới dạng một phân thức có 2 x  x 2  x 2  2 x  x ( x  2) -Vậy MTC của hai phân thức mẫu thức bằng 1.  8  x  2 naøy laø bao nhieâu? Vậy MTC của hai phân thức  x  x  2  x  2 -Câu c) mẫu của phân thức thứ này là x2 – 1 nhất có dạng hằng đẳng thức -Câu c) mẫu của phân thức thứ x4 naøo? nhất có dạng hằng đẳng thức b) x 2  1 ; x 2  1 laäp phöông cuûa moät hieäu. MTC = x2 – 1 -Ta cần biến đổi gì ở phân thức -Ta cần biến đổi ở phân thức 2 x 2  1  x 2  1  x  1 2 thứ hai?  thứ hai theo quy tắc đổi dấu A x  1  1 1.  x 2  1 = -(-A) -Vậy mẫu thức chung là bao -Mẫu thức chung là y(x-y)3 x4  1  nhieâu? x2  1 -Hãy thảo luận nhóm để giải -Thảo luận nhóm và trình bày x3 x bài toán. 3 2 2 3 2 lời giải bài toán. c) x  3x y  3xy  y , y  xy x3  3x 2 y  3xy 2  y 3   x  y . 3. y 2  xy  y ( y  x )  y ( x  y ). MTC =. *. 3. x3 x3  x3  3 x2 y  3 xy 2  y3  x  y  3.  *. y  x  y. x3 y y  x  y. 3. x x x   y  xy y( y  x)  y ( x  y ). . 2. x x3 y  y( x  y) y  x  y  3. 4. Củng cố (5 phút): Chốt lại các kĩ năng vừa vận dụng vào giải từng bài toán trong tiết học. 5. Hướng dẫn học ở nhà, dặn dò: (2 phút) -Xem lại các bài tập vừa giải (nội dung, phương pháp). -Ôn tập quy tắc cộng các phân số đã học. Quy tắc quy đồng mẫu thức. -Xem trước bài 8: “Phép cộng các phân thức đại số” (đọc kĩ các quy tắc trong bài). IV. RUÙT KINH NGHIEÄM:.................................................................................................................... ................................................................................................................................................................. ……………………………………………………………………………………………………………... Trường THCS Tri Trung. 54.

(55) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Tuaàn 14. Ngày soạn: ……………………… Ngaøy daïy: ……………………. Tiết 28: §5. PHÉP CỘNG CÁC PHÂN THỨC ĐẠI SỐ.. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Học sinh nắm vững quy tắc cộng các phân thức đại số, nắm được tính chất của phép cộng các phân thức. Kĩ năng: Có kĩ năng vận dụng quy tắc cộng các phân thức đại số. II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caùc quy taéc; caùc baøi taäp ? ., phaán maøu. - HS: Ôn tập quy tắc cộng các phân số đã học. Quy tắc quy đồng mẫu thức. - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh, thảo luận nhóm. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) 6 3 2 2. Kiểm tra bài cũ: (5 phút).Quy đồng mẫu hai phân thức x  4 và 2 x  6 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Cộng hai phân thức cùng mẫu. (10 phút) -Hãy nhắc lại quy tắc cộng -Muốn cộng hai phân số cùng 1/ Cộng hai phân thức cùng mẫu. hai phaân soá cuøng maãu. mẫu số, ta cộng các tử số với nhau và giữ nguyên mẫu số. Quy taéc: (SGK). -Quy tắc cộng hai phân thức cùng mẫu cũng tương tự như theá -Muốn cộng hai phân thức có Ví dụ 1: (SGK). -Hãy phát biểu quy tắc theo cùng mẫu thức, ta cộng các tử cách tương tự. thức với nhau và giữ nguyên ?1 3x 1 2 x  2 mẫu thức.   -Đọc yêu cầu ?1 7 x2 y 7 x2 y -Treo baûng phuï noäi dung ?1 -Thực hiện theo quy tắc. 3x 1  2 x  2 5 x  3   2 -Haõy vaän duïng quy taéc treân 7 x2 y 7x y vaøo giaûi. Hoạt động 2: Cộng hai phân thức có mẫu thức khác nhau. (14 phút) -Ta đã biết quy đồng mẫu -Lắng nghe giảng bài 2/ Cộng hai phân thức có mẫu thức hai phân thức và quy tắc thức khác nhau. cộng hai phân thức cùng mẫu ?2 6 3 thức. Vì vậy ta có thể áp dụng  2 điều đó để cộng hai phân thức x  4x 2x  8 coù maãu khaùc nhau. Ta coù MTC 2 x( x  4) -Treo baûng phuï noäi dung ?2 6 3 6.2 3.x -Hãy tìm MTC của hai phân -Đọc yêu cầu ?2    2 thức. Ta coù x  4 x 2 x  8 x ( x  4).2 2( x  4). x 2 -Tieáp theo vaän duïng quy taéc x  4 x  x( x  4) 12  3 x 3( x  4) 3    cộng hai phân thức cùng mẫu 2 x  8 2( x  4) 2 x( x  4) 2 x( x  4) 2 x để giải. MTC 2 x( x  4) Quy tắc: Muốn cộng hai phân thức -Qua ?2 hãy phát biểu quy tắc -Thực hiện có mẫu thức khác nhau, ta quy thực hiện. -Muốn cộng hai phân thức có đồng mẫu thức rồi cộng các phân mẫu thức khác nhau, ta quy thức có cùng mẫu thức vừa tìm. Trường THCS Tri Trung. 55.

(56) GA: Đại số 8 Hoạt động của giáo viên -Choát laïi baèng ví duï 2 SGK.. Hoạt động của học sinh đồng mẫu thức rồi cộng các phân thức có cùng mẫu thức vừa tìm được. -Treo baûng phuï noäi dung ?3 -Laéng nghe -Các mẫu thức ta áp dụng -Đọc yêu cầu ?3 phương pháp nào để phân tích -Áp dụng phương pháp đặt thành nhân tử. nhân tử chung để phân tích. 6y-36=6(y-6) -Vaäy MTC baèng bao nhieâu? y2-6y=y(y-6) -Hãy vận dụng quy tắc vừa MTC = 6y(y-6) học vào giải bài toán. -Thực hiện. GV: Vũ Thành Nam Ghi baûng được. Ví duï 2: (SGK). ?3 y  12 6  2 6 y  36 y  6 y MTC = 6y(y-6) y  12 6 y  36 . . 6 2. y  6y.  y  12  y 6( y  6) y. . 6( y  6). . 6 y ( y  6). y ( y  6).6. y  12 y  36 6 y ( y  6). y  12. 6.6. 2. . . .  y  6. 2. 6 y ( y  6). . y 6 6y. Hoạt đông 3.Chú ý (5 phút) -Phép cộng các phân số có -Phép cộng các phân số có Chú ý: Phép cộng các phân thức những tính chất gì? những tính chất: giao hoán, có các tính sau: kết hợp. a) Giao hoán: A C C A -Phép cộng các phân thức    B D D B cuõng coù caùc tính chaát treân: A C A C C A b) Kết hợp:  ?    B D D B  A  C   E  A  C  E  Giao hoán B D      B D F B  D F   A  C   E  A  C  E   A  C   E ?        B D F B  D F  Kết hợp  B D  F Hoạt động 4. Aùp dụng- củng cố (8 phút) -Treo baûng phuï noäi dung ?4 -Đọc yêu cầu ?4 ?4 2x x 1 2 x -Với bài tập này ta áp dụng   2 2 x  4x  4 x  2 x  4x  4 hai phương pháp trên để giải -Phân thức thứ nhất và phân 2x 2  x  x 1   2  2  thức thứ ba có mẫu như thế -Phân thức thứ nhất và phân  x  4x  4 x  4x  4  x  2 nào với nhau? thức thứ ba cùng mẫu x2 x 1 1 x 1     2 -Để cộng hai phân thức cùng -Phát biểu quy tắc như SGK  x  2 x  2 x  2 x  2 mẫu thức ta làm như thế nào? -Hãy thảo luận nhóm để giải -Thảo luận nhóm và trình bày  x  2 1 x2 bài toán lời giải 4. Hướng dẫn học ở nhà, dặn dò: (2 phút) -Nắm vứng quy tắc: cộng hai phân thức cùng mẫu, khác mẫu . -Vaän duïng vaøo giaûi caùc baøi taäp 21, 22, 25 trang 46, 47 SGK. -Tieát sau luyeän taäp. (mang theo maùy tính boû tuùi).. IV/ Ruùt kinh nghieäm:…………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Trường THCS Tri Trung. 56.

(57) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Tuaàn 15. Ngày soạn: …………………… Ngaøy daïy: ……………………. Tieát 2: LUYEÄN TAÄP.. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Học sinh được củng cố quy tắc cộng các phân thức đại số. Kĩ năng: Có kĩ năng vận dụng quy tắc cộng các phân thức đại số vào giải bài tập II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Bảng phụ ghi các bài tập 21, 22, 25 trang 46, 47 SGK, phấn màu, máy tính bỏ túi, thước thaúng. - HS: Quy tắc: cộng hai phân thức cùng mẫu thức, cộng hai phân thức có mẫu thức khác nhau, maùy tính boû tuùi; giaáy kieåm tra - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh, thảo luận nhóm. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra 15 phuùt: 2x  3 4x  4  6 xy Câu 1: Phát biểu quy tắc cộng hai phân thức cùng mẫu thức.Áp dụng: Tính 6 xy 2 3  x  2x 2x  4 2. Câu 2: Thực hiện phép tính 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Bài tập 22 trang 46 SGK. (12 phút) -Treo baûng phuï noäi dung Baøi taäp 22 trang 46 SGK. -Đề bài yêu cầu gì? -Đọc yêu cầu bài toán 2 x2  x x 1 2  x 2 a)   -Áp dụng quy tắc đổi dấu để các x  1 1 x x  1 phân thức có cùng mẫu thức rồi 2x2  x  x  1 2  x2    -Hãy nhắc lại quy tắc đổi làm tính cộng phân thức. x 1 x 1 x 1 daáu. -Nếu đổi dấu cả tử và mẫu của 2 2 x  x    x  1  2  x 2  một phân thức thì được một phân x 1 thức bằng phân thức đã cho: 2 x 2  2 x  1  x  1 A A   x  1  x 1 x 1 -Câu a) ta cần đổi dấu phân B  B . thức nào?. -Câu b) ta cần đổi dấu phân thức nào? -Khi thực hiện cộng các phân thức nếu các tử thức có các số hạng đồng dạng thì ta phải laøm gì? -Gọi học sinh thực hiện. -Câu a) ta cần đổi dấu phân thức x 1  x  1  1 x x 1 -Câu b) ta cần đổi dấu phân thức 2x  2x2 2x2  2x  3 x x 3 -Khi thực hiện cộng các phân thức nếu các tử thức có các số hạng đồng dạng thì ta phải thu goïn -Thực hiện trên bảng. 4  x2 2 x  2 x2 5  4 x   x 3 3 x x 3 2 2 4 x 2x  2x 5  4x    x 3 x 3 x 3 2 2 4  x  2x  2x  5  4x  x 3. b). 2. x 2  6 x  9  x  3   x  3 x 3 x 3. Hoạt động 2: Bài tập 25 trang 47 SGK. (14 phút) -Treo baûng phuï noäi dung -Đọc yêu cầu bài toán Baøi taäp 25 trang 47 SGK. Trường THCS Tri Trung. 57.

(58) GA: Đại số 8 -Câu a) mẫu thức chung của các phân thức này bằng bao nhieâu? -Nếu tìm được mẫu thức chung thì ta có tìm được nhân tử phụ của mỗi phân thức khoâng? Tìm baèng caùch naøo?. -Câu c) trước tiên ta cần áp dụng quy tắc gì để biến đổi?. -Để cộng các phân thức có maãu khaùc nhau ta phaûi laøm gì?. -Dùng phương pháp nào để phân tích mẫu thành nhân tử?. -Vaäy MTC baèng bao nhieâu? -Hãy thảo luận nhóm để hoàn thành lời giải câu a) và c) theo hướng dẫn.. GV: Vũ Thành Nam -Câu a) mẫu thức chung của các phân thức này bằng 10x2y3 -Nếu tìm được mẫu thức chung thì ta tìm được nhân tử phụ của mỗi phân thức bằng cách chia mẫu thức chung cho từng mẫu thức để tìm nhân tử phụ tương ứng. -Câu c) trước tiên ta cần áp dụng quy tắc đổi dấu để biến đổi 25  x x  25  2 2 25  5 x 5 x  25 -Muốn cộng hai phân thức có mẫu thức khác nhau, ta quy đồng mẫu thức rồi cộng các phân thức có cùng mẫu thức vừa tìm được. Dùng phương pháp đặt nhân tử chung để phân tích mẫu thành nhân tử x2 – 5x = x(x-5) 5x-25= 5(x-5) MTC = 5x(x-5) Thảo luận nhóm để hoàn thành lời giải câu a) và c) theo hướng daãn vaø trình baøy treân baûng.. a). 5 3 x   3 2 2 2 x y 5 xy y. 5.5 y 2  3.2 xy  x.10 x 2  10 x 2 y 3 . 25 y 2  6 xy  10 x3 10 x 2 y 3. 3x  5 25  x  2 x  5 x 25  5 x 3x  5 x  25  2  x  5 x 5 x  25 3x  5 x  25   x( x  5) 5( x  5). c). .  3x  5  5   x  25  .x 5 x ( x  5). 15 x  25  x 2  25 x  5 x ( x  5) x 2  10 x  25  5 x( x  5) 2.  x  5  5x  x  5  x  5  5x. 4. Cuûng coá: (2 phuùt) -Bài tập 22 ta áp dụng phương pháp nào để thực hiện? -Khi thực hiện phép cộng các phân thức nếu phân thức chưa tối giản (tử và mẫu có nhân tử chung) thì ta phaûi laøm gì? 5. Hướng dẫn học ở nhà, dặn dò: (1 phút) -Xem lại các bài tập vừa giải (nội dung, phương pháp). -Ôn tập quy tắc trừ hai phân số. Quy tắc cộng hai phân thức cùng mẫu thức, cộng hai phân thức có mẫu thức khác nhau. -Xem trước bài 6: “Phép trừ các phân thức đại số”.. IV/ Ruùt kinh nghieäm:…………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Trường THCS Tri Trung. 58.

(59) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Tuaàn 15. Ngày soạn: ………………….. Ngaøy daïy: ……………………. Tiết 30: §6. PHÉP TRỪ CÁC PHÂN THỨC ĐẠI SỐ.. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Học sinh biết cách viết phân thức đối của một phân thức, nắm được tính chất của phép trừ các phân thức. Kĩ năng: Có kĩ năng vận dụng quy tắc trừ các phân thức đại số. II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caùc quy taéc; caùc baøi taäp ? ., phaán maøu. - HS: Ôn tập quy tắc trừ các phân số đã học. Quy tắc cộng các phân thức đại số. - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: (5 phuùt) 2 3 x 3  x  1   2 2 Thực hiện phép tính: HS1: x  1 x  1 ; HS2: x  1 x  x 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Phân thức đối. (10 phút) -Treo baûng phuï noäi dung ?1 -Đọc yêu cầu ?1 1/ Phân thức đối. -Hai phân thức này có mẫu như -Hai phân thức này có cùng ?1 thế nào với nhau? maãu 3x  3x 3 x    3 x    -Để cộng hai phân thức cùng -Muốn cộng hai phân thức có x  1 x  1 x 1 maãu ta laøm nhö theá naøo? cùng mẫu thức, ta cộng các tử 0 thức với nhau và giữ nguyên  x  1 0 mẫu thức. -Hãy hoàn thành lời giải -Thực hiện -Nếu tổng của hai phân thức -Nhắc lại kết luận Hai phân thức được gọi là đối bằng 0 thì ta gọi hai phân thức nhau neáu toång cuûa chuùng baèng đó là hai phân thức đối nhau. -Laéng nghe 0. A A -Choát laïi baèng ví duï SGK.  0 A A B B Ví duï: (SGK).  ? A B B A A B gọi là phân thức đối của Như vậy: B gọi là phân thức gì của B A B -Ngược lại thì sao? A A A A     A B B vaø B B -Treo baûng phuï noäi dung ?2 -Ngược lại, B gọi là phân -Hãy tìm phân thức đối của A ?2 1 x Phân thức đối của phân thức thức đối của B 1 x  1 x x  1 phân thức x -Đọc yêu cầu ?2  x là phân thức x x -HS đứng tại chổ trả lời. Hoạt động 2: Phép trừ phân thức. (18 phút) -Hãy phát biểu quy tắc phép trừ -Phát biểu quy tắc phép trừ 2/ Phép trừ. A C A C Quy tắc: Muốn trừ phân thức A C phân thức B cho phân thức D phân thức B cho phân thức D B cho phân thức D , ta cộng Trường THCS Tri Trung 59.

(60) GA: Đại số 8 Hoạt động của giáo viên. GV: Vũ Thành Nam Hoạt động của học sinh. Ghi baûng A C B với phân thức đối của D : A C A  C      B D B  D.. -Choát laïi baèng ví duï SGK. -Laéng nghe -Treo baûng phuï noäi dung ?3 -Đọc yêu cầu ?3 x 1 x 1 2 2 -Phân thức đối của x  x là -Phân thức đối của x  x là Ví dụ: (SGK).  x 1 phân thức nào? ?3 2 phân thức x  x x 3 x 1 -Để cộng hai phân thức có mẫu -Ta quy đồng mẫu thức rồi x 2  1  x 2  x khaùc nhau thì ta phaûi laøm gì? cộng các phân thức có cùng x 3  x 1   -Ta áp dụng phương pháp nào mẫu thức vừa tìm được.  x  1  x  1 x  x  1 để phân tích mẫu của hai phân -Ta áp dụng phương pháp dùng x 2  3x  x 2  2 x  1 thức này? hằng đẳng thức, đặt nhân tử  x  x  1  x  1 chung để phân tích mẫu của hai -Treo baûng phuï noäi dung ?4 x 1 1 phân thức này   -Hãy thực hiện tương tự ?3 -Đọc yêu cầu ?4 x  x  1  x  1 x  x  1 -Thực hiện. ?4 x2 x 9 x 9   x  1 1 x 1 x x2 x 9 x 9 -Giới thiệu chú ý SGK.    x 1 x 1 x 1 -Laéng nghe x  2  x  9  x  9 3 x  16   x 1 x 1 Chuù yù: (SGK). Hoạt động 3: Luyện tập tại lớp. (7 phút) -Treo bảng phụ bài tập 29 trang -Đọc yêu cầu bài toán. Baøi taäp 29 trang 50 SGK. 4x  1 7 x  1 50 SGK. a) 2  A -Hãy pháp biểu quy tắc trừ các 3x y 3x 2 y phân thức và giải hoàn chỉnh -Muốn trừ phân thức B cho 4 x  1  7 x 1 1  2   2 C A bài toán. 3x y 3x y xy D B phân thức , ta coäng với 11x x  18 c)  C 2x  3 3  2x D phân thức đối của : 11x x  18   6 A C A  C 2 x  3 2 x  3      B D B  D. 4. Cuûng coá: (2 phuùt) Phát biểu quy tắc trừ các phân thức. 5. Hướng dẫn học ở nhà, dặn dò: (2 phút) -Quy tắc trừ các phân thức. -Vaän duïng vaøo giaûi caùc baøi taäp 33, 34, 35 trang 50 SGK. -Tieát sau luyeän taäp. (mang theo maùy tính boû tuùi).. IV/ Ruùt kinh nghieäm:…………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Trường THCS Tri Trung. 60.

(61) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Tuần 15 TIEÁT 31. KIEÅM TRA CHƯƠNG II. BAØI KIEÅM TRA CHÖÔNG II Môn : Đại số 8 - Tiết : 31. A/ Thieát keá ma traän: Noäi dung 1. ÑN, tính chaát, rút gọn, quy đồng mẫu phân thức . Soá caâu Soá ñieåm Tæ leä 2. Cộng và trừ phân thức .. Nhaän bieát TN TL. Thoâng hieåu TN TL. Vaän duïng TN TL. Nhận biết các phân thức baèng nhau. Hiểu có thể dựa vào TCCB của phân thức để viết các phân thức bằng phân thức đã cho. Vaän duïng TCCB cuûa phân thức để rút gọn phân thức và quy đồng mẫu thức các phân thức.. 3. 1 1,5. Coäng. 2 1,5. Bieát coäng (trö)ø caùc phaân thức cùng mẫu và không cuøng maãu. 6 1,0. 4.0. Vận dụng được quy tắc vào thực hành giải toán. 1. Soá caâu Soá ñieåm Tæ leä 3. Nhaân vaø chia caùc phân thức. Biến đổi các biểu thức hữu tỉ Soá caâu Soá ñieåm Tæ leä. 1 1,5. 1. 1,5. 1,5. 1. 0,5. 1 1,0. 2. 2,5. 2,5. Vaän duïng TCCB cuûa phân thức để biến đổi được biểu thức hữu tỉ. 1 0,5. 1. 2 1,0. Hiểu được điều kiện để một phân thức đươc xác ñònh. 3. Toång. 3 2,0. 2. 1,0. 2. 3,0. 3,5 11. 10. B) NỘI DUNG ĐỀ: I. Traéc nghieäm (3 ñieåm) Bài 1:(1đ) Điền đa thức thích hợp vào chỗ trống (...) trong các đẳng thức sau . 3 x −1 ¿3 6x 2  3x ................. ¿  2 8 xy ¿ 2x  1 a) 4x  1 b) ¿ Bài 2:(1đ) Điền chữ thích hợp (Đ) hoặc (S) vào ô vuông . 6 6 x+ 1 −( x+1) = = a) b) 1 − x x −1 1−x x−1 Bài 3:(1đ) Khoanh tròn vào chữ cái đứng đầu câu mà em cho là đúng . 2 x( x  1) x2  1 a) Kết quả rút gọn của phân thức laø 2x 2x 2x 2 A. 2 x  1 B. x  1 C. x  1 D. Moät keát quaû khaùc 5x x 3 b) MTC của hai phân thức 2 x  4 và x  2 là A. 2(x + 2)2. B. 2(x2 + 4). C. 2(x + 2)(x – 2). D. Moät keát quaû khaùc. II. Tự luận (7 điểm) Bài 4:(2đ) Phát biểu qui tắc cộng hai phân thức có mẫu thức khác nhau . Trường THCS Tri Trung. 61.

(62) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. AÙp duïng: Tính. x 9  6x x  3 + x2  3x.  x y  x y        2  Bài 5:(2đ) Rút gọn biểu thức M =  y x  :  y x 3 2 x  2x  x x3  x Bài 6:(3đ) Cho biểu thức A = a) Giá trị nào của x thì giá trị của phân thức A được xác định . b) Rút gọn biểu thức A . c) Tính giá trị của x để giá trị của A = 2 . C) ĐÁP ÁN, BIỂU ĐIỂM Bài 1 (1đ) : Mỗi câu đúng ghi 0,5 điểm. a) 3x b) 2y(3x – 1)2 Bài 2 (1đ) : Mỗi câu đúng ghi 0,5 điểm. a) Đúng b) Sai Bài 3(1đ) : Mỗi câu đúng ghi 0,5 điểm: a) B ; b) C Bài 4(2đ) : Phát biểu đúng qui tắc (trang 45 SGK: Muốn cộng hai phân thức có mẫu thức khác nhau, ta qui đồng mẫu thức rồi cộng các phân thức có cùng mẫu thức vừa tìm được ) (1 đ) . x 2  9  6 x ( x  3) 2 x  3 x 9  6x   2 x ( x  3) x ( x  3) x (1 ñ) x  3 x  3 x Aùp dụng giải đúng: + = Baøi 5 (2ñ) :.  x y  x y       M =  y x  : y x.   x 2  y 2  x 2  y 2  2 xy 2  : xy  =  xy  (1ñ) 2 2 x  y xy . xy  x  y  2 = (0,5ñ) ( x  y )( x  y ) x y =.  x  y. 2. = x y. (0,5ñ). Baøi 6 (3ñ) : a) (1đ) Giá trị của biểu thức A được xác định khi : x3 – x  0 => x  0 ; x  1 (1 đ) x ( x 2  2 x  1) x3  2 x 2  x x( x 2  1) x3  x b) (1ñ) A = = (0,5ñ) x ( x  1)2 = x ( x  1)( x  1) (0,25ñ) x 1 = x 1 (0,25ñ) x 1 c) (1đ) Ta có A = 2 => x  1 = 2 => x+ 1 = 2(x – 1) => x + 1 = 2x – 2 => x = 3 ( Thoả mãn điều kieän cuûa A xaùc ñònh) Vaäy x = 3 (1ñ) ------------------------------------------------------------Chú ý: Mọi cách giải khác đúng đều cho điểm tối đa .. Trường THCS Tri Trung. 62.

(63) GA: Đại số 8. Tuaàn 16. GV: Vũ Thành Nam. Ngày soạn: …………………….. Ngaøy daïy: ……………………….. Tieát 32: LUYEÄN TAÄP.. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Học sinh được củng cố quy tắc trừ các phân thức đại số, cách viết phân thức đối của một phân thức, quy tắc đổi dấu. Kĩ năng: Có kĩ năng vận dụng quy tắc trừ các phân thức đại số vào giải bài tập II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Bảng phụ ghi các bài tập 33, 34, 35 trang 50 SGK, phấn màu, máy tính bỏ túi, thước thẳng. - HS: Quy tắc: trừ các phân thức, quy tắc đổi dấu. Máy tính bỏ túi. - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh, thảo luận nhóm. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: (6 phuùt) 4x  5 5  9x 3 x 6   2 Thực hiện phép tính sau: HS1: 2 x  1 2 x  1 ; HS2: 2 x  6 2 x  6 x. 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Bài tập 33 Baøi taäp 33 trang 50 SGK. 4 xy  5 6 y 2  5 trang 50 SGK. (10 phuùt) a)  -Đọc yêu cầu bài toán -Treo baûng phuï noäi dung 10 x 3 y 10 x 3 y A -Hãy nhắc lại quy tắc trừ các 4 xy  5  6 y 2  5   phân thức đại số. -Muốn trừ phân thức B cho 10 x 3 y 10 x 3 y C A 4 xy  5  6 y 2  5 4 xy  6 y 2 D B   phân thức , ta coäng với 10 x 3 y 10 x 3 y C 2 y  2x  3 y   2x  3 y  phân thức đối của D :   10 x 3 y 5x3 A C A  C      7x  6 3x  6 B D B  D. b)  2 x  x  7  2 x 2  14 x 3x  6 3x  6 2 -Phân thức đối của 2 x  4 x -Phân thức đối của 2 x 2  4 x  7 x  6   3 x  6 2 x  x  7  2 x 2  14 x là phân thức nào?  3x  6 2 7x  6  3x  6 là phân thức 2 x  4 x   -Với mẫu của phân thức ta 2x  x  7 2x  x  7 caàn laøm gì? -Với mẫu của phân thức ta 7 x  6  3x  6 4x caàn phaûi phaân tích thaønh nhaân  2 x  x  7   2 x  x  7  -Hãy hoàn thành lời giải bài tử. 2 -Thực hiện trên bảng  toán. x 7 Hoạt động 2: Bài tập 34 Baøi taäp 34 trang 50 SGK. trang 50 SGK. (12 phuùt) 4 x  13 x  48 a)  -Treo baûng phuï noäi dung 5x  x  7  5x  7  x  -Đọc yêu cầu bài toán -Đề bài yêu cầu gì? 4 x  13   x  48  -Dùng quy tắc đổi dấu rồi   5 x  x  7  5x  x  7  -Hãy nêu lại quy tắc đổi dấu. thực hiện các phép tính -Nếu đổi dấu cả tử và mẫu Trường THCS Tri Trung. 63.

(64) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. của một phân thức thì được một phân thức bằng phân A A -Câu a) cần phải đổi dấu  phân thức nào? thức đã cho: B  B .. . 4 x  13 x  48  5x  x  7  5x  x  7 . . 4 x  13  x  48 5x  x  7 . . 5 x  7 5 x  35 1   5x  x  7  5x  x  7  x. -Câu a) cần phải đổi dấu. -Câu b) cần phải đổi dấu phân thức phân thức nào?.   x  48  x  48  5x  7  x  5x  x  7 . -Câu b) cần phải đổi dấu. -Tieáp tuïc aùp duïng quy taéc 25 x  15   25 x  15   2 2 nào để thực hiện. phân thức 25 x  1 1  25 x. b) . 1 x  5x. 2. 1 x  5x. 2.  . 25 x  15 2. 25 x  1   25 x  15  1  25 x. 1. 2. 25 x  15.  -Tiếp tục áp dụng quy tắc trừ  x  1  5x   1  5x   1  5x  hai phân thức để thực hiện: 2 1  5 x  25 x  15 x A  x  1  5x   1  5x  Muốn trừ phân thức B cho 2 C A 1  10 x  25 x  1  5x  2   x  1  5x   1  5x  x  1  5x   1  5x  phân thức D , ta cộng B với C 1  5x -Hãy hoàn thành lời giải bài  D phân thức đối của : x  1  5x  toán. A C A  C Baøi taäp 35a trang 50 SGK.      Hoạt động 3: Bài tập 35a B D B  D. x 1 1  x 2x  1  x  trang 50 SGK. (9 phuùt). -Thực hiện trên bảng. a). . . 2. 9 x -Treo baûng phuï noäi dung 2 x x  1 1  x  x  1 -Với bài tập này ta cần áp    2 x  3 x 3 x 9 dụng quy tắc đổi dấu cho x  1 x  1  2 x  x  1 -Đọc yêu cầu bài toán phân thức nào?    2 -Với bài tập này ta cần áp x  3 x 3 x 9 dụng quy tắc đổi dấu cho  2 x  x  1 x 1 x  1 -Tieáp theo caàn phaûi laøm gì?    phaân thức vaø được x  3 x  3  x  3  x  3 2 x 1  x 2 x x  1     -Vaäy MTC cuûa caùc phaân  x  1  x  3   x  1  x  3  2 x  x  1  9  x2 x2  9 thức bằng bao nhiêu?  x  3  x  3 -Nếu phân thức tìm được -Tiếp theo cần phải phân tích 2 2 2 x  4x  3  x  4x  3  2x  2x 2  chưa tối giản thì ta phải làm x – 9 thành nhân tử.  x  3  x  3 -Vaä y MTC cuû a caù c phaâ n thứ c gì? 2  x  3 2x  6 2 -Thảo luận nhóm để giải bài bằng (x + 3)(x – 3)     x  3  x  3  x  3  x  3  x  3 -Nếu phân thức tìm được chưa toán. toái giaûn thì ta phaûi ruùt goïn. -Thảo luận và trình bày lời giaûi treân baûng. 4. Cuûng coá: (4 phuùt) Phát biểu: quy tắc trừ các phân thức, quy tắc đổi dấu. 5. Hướng dẫn học ở nhà, dặn dò: (3 phút) -Xem lại các bài tập vừa giải (nội dung, phương pháp). -Giải tương tự với bài tập 35b trang 50 SGK. -OÂn taäp tính chaát cô baûn cuûa phaân soá vaø pheùp nhaân caùc phaân soá. -Xem trước bài 7: “Phép nhân các phân thức đại số”. x 3. x 3. IV/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… Trường THCS Tri Trung. 64.

(65) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. ……………………………………………………………………………………………………… Tuaàn 16. Ngày soạn: ………………… Ngaøy daïy: …………………. Tiết 33 : §7. PHÉP NHÂN CÁC PHÂN THỨC ĐẠI SỐ.. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Học sinh nắm vững quy tắc nhân hai phân thức, nắm được các tính chất của phép nhân phân thức đại số. Kĩ năng: Có kĩ năng vận dụng tốt quy tắc nhân hai phân thức vào giải các bài toán cụ thể. II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Bảng phụ ghi quy tắc nhân hai phân thức; các bài tập ? ., phấn màu, máy tính bỏ túi. - HS: OÂn taäp tính chaát cô baûn cuûa phaân soá vaø pheùp nhaân caùc phaân soá, maùy tính boû tuùi. - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh. C. Các bước lên lớp: I. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) II. Kieåm tra baøi cuõ: (10 phuùt) Laøm caùc pheùp tính sau: 2 xy  1 5 xy  1 3x  5 y 6 y 1 3 xy  1  3 xy  9    2 xy xy 5 5 x 1 a) b) c) x  1 III. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu quy tắc ?1 thực hiện. (9 phút) -Haõy neâu laïi quy taéc nhaân hai -Quy taéc nhaân hai phaân soá 3 x 2 x 2  25 3 x 2 .  x 2  25  .  a c a.c phân số dưới dạng công thức ? x  5 6 x3  x  5 .6 x3 .  b d b.d 3x 2 .  x  5  .  x  5  -Đọc yêu cầu bài toán ?1 -Treo baûng phuï noäi dung ?1   3 6 x . x  5   -Tương tự như phép nhân hai 2 2 x 5 3 x 2 .  x 2  25  3 x 2 x 2  25 3 x x  25  . ? .  3 3 3 2x x  5 6x phân số do đó x  5 6 x  x  5 .6 x -Neáu phaân tích thì x2 – 25 = ? -Tiếp tục rút gọn phân thức vừa tìm được thì ta được phân thức là tích của hai phân thức ban đầu. -Qua bài toán trên để nhân một phân thức với một phân thức ta laøm nhö theá naøo? -Treo baûng phuï noäi dung quy taéc vaø choát laïi. -Treo baûng phuï phaân tích ví duï SGK. Hoạt động 2: Vận dụng quy tắc vào giải toán. (11 phút) -Treo baûng phuï noäi dung ?2 -Tích cuûa hai soá cuøng daáu thì keát Trường THCS Tri Trung. x2 – 25 = (x+5)(x-5) -Lắng nghe và thực hiện hoàn thành lời giải bài toán. Quy taéc: Muoán nhaân hai -Muốn nhân hai phân thức, ta phân thức, ta nhân các tử nhân các tử thức với nhau, các thức với nhau, các mẫu thức mẫu thức với nhau. A C A.C .  -Laéng nghe vaø ghi baøi. với nhau : B D B.D . Ví duï : (SGK) -Laéng nghe vaø quan saùt. ?2 -Đọc yêu cầu bài toán ?2 2 -Tích cuûa hai soá cuøng daáu thì keát  x  13  3 x 2  .   quaû laø daáu ‘‘ + ’’ 2 x5  x  13  -Tích cuûa hai soá khaùc daáu thì keát 65.

(66) GA: Đại số 8 quaû laø daáu gì ? -Tích cuûa hai soá khaùc daáu thì keát quaû laø daáu gì ? -Hãy hoàn thành lời giải bài toán theo gợi ý. -Treo baûng phuï noäi dung ?3 -Trước tiên ta áp dụng quy tắc đổi dấu và áp dụng phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử để rút gọn tích của hai phân thức vừa tìm được. -Vaäy ta caàn aùp duïng phöông phaùp nào để phân tích ? -Nếu áp dụng quy tắc đổi dấu thì 1-x=-(?) -Hãy hoàn thành lời giải bài toán theo gợi ý. Hoạt động 3: Tìm hiểu các tính chaát. (5 phuùt) -Phép nhân các phân thức có những tính chất gì ?. GV: Vũ Thành Nam quaû laø daáu ‘‘ - ’’ -Thực hiện trên bảng.. 2. .  x  13 .3x 2 2 x5 .  x  13. . 3  x  13 2 x3. ?3 -Đọc yêu cầu bài toán ?3. 3. x 2  6 x  9  x  1 . 3 1 x 2  x  3 2. . 3.  x  3 .  x  1 3 2  x  1  x  3 2  x  3 .  x  3  x 2  x 1 3 2  x  1  x  3. -Ta caàn aùp duïng phöông phaùp  dùng hằng đẳng thức để phân tích 2 Nếu áp dụng quy tắc đổi dấu thì  x  x  1 2  x  3 1-x=-(x-1) -Thực hiện trên bảng. Chuù yù : Pheùp nhaân caùc phaân thức có các tính chất sau : A C C A .  . B D D B. -Phép nhân các phân thức có các a) Giao hoán : tính chất : giao hoán, kết hợp, b) Kết hợp : phân phối đối với phép cộng.  A . C  . E  A . C . E      A C C A  B D F B  D F  .  . A C B D D B c) Phân phối đối với phép . ? A C E A C E B D  .  .  . .  coäng :     A C E  B D F B  D F   .  . ? A C E A C A E   .    .  .  B D F A C E A C A E B D F B D B F .    .  . A C E B D F B D B F ?4 .    ? B D F -Đọc yêu cầu bài toán ?4 3 x5  5 x3  1 x x 4  7 x 2  2 . . -Để tính nhanh được phép nhân -Treo baûng phuï noäi dung ?4 x 4  7 x 2  2 2 x  3 3 x5  5 x3  1 -Để tính nhanh được phép nhân các phân thức này ta áp dụng các  3x5  5 x3 1 x 4  7 x 2  2  x các phân thức này ta áp dụng các tính chất giao hoán và kết hợp.  4 2 . 5 3  . -Laéng nghe tính chất nào để thực hiện ?  x  7 x  2 3x  5 x  1  2 x  3 -Ta đưa thừa số thứ nhất với thứ x x  1.  ba vaøo moät nhoùm roài vaän duïng 2x  3 2 x  3 -Thảo luận nhóm và thực hiện. quy taéc. Baøi taäp 38a,b trang 52 -Đọc yêu cầu bài toán. -Hãy thảo luận nhóm để giải. SGK. Hoạt động 4: Luyện tập tại lớp. -Thực hiện trên bảng theo quy 15 x 2 y 2 15 x.2 y 2 30 a) 3 . 2  3 2  tắc đã học. (5 phuùt) 7y x 7 y .x 7 xy -Treo baûng phuï baøi taäp 38a,b 4 y 2  3x 2  3y trang 52 SGK. b) .    4  11x  8 y  22 x 2 -Gọi hai học sinh thực hiện. 4. Cuûng coá: (2 phuùt) Phát biểu quy tắc nhân các phân thức. 5. Hướng dẫn học ở nhà, dặn dò: (2 phút) -Quy tắc nhân các phân thức. Vận dụng giải bài tập 39, 40 trang 52, 53 SGK. -Xem trước bài 8: “Phép chia các phân thức đại số” (đọc kĩ quy tắc trong bài).. IV/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… Trường THCS Tri Trung. 66.

(67) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Tuaàn 16. Ngày soạn: …………………. Ngaøy daïy: …………………. Tiết 34 : §8. PHÉP CHIA CÁC PHÂN THỨC ĐẠI SỐ. I . Muïc tieâu:. A A B 0 Kiến thức: Học sinh biết được nghịch đảo của phân thức B ( B ) là phân thức A , nắm vững quy tắc chia hai phân thức. Kĩ năng: Có kĩ năng vận dụng tốt quy tắc chia hai phân thức vào giải các bài toán cụ thể. II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Bảng phụ ghi quy tắc chia hai phân thức; các bài tập ? ., phấn màu, máy tính bỏ túi. - HS: Ôn tập quy tắc chia hai phân số, quy tắc nhân các phân thức, máy tính bỏ túi. - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: (6 phuùt) Thực hiện các phép tính sau: 5 x  10 4  2 x x 2  36 3 . . HS1: 4 x  8 x  2 HS2: 2 x  10 6  x. 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Hai phân thức nghịch đảo có tính chất gì? (13 phuùt). -Đọc yêu cầu bài toán ?1 -Treo baûng phuï noäi dung ?1 -Muốn nhân hai phân thức ta làm -Muốn nhân hai phân thức, ta nhân các tử thức với nhau, các nhö theá naøo? mẫu thức với nhau. -Tích của hai phân thức bằng 1 -Tích của hai phân thức bằng 1 thì phân thức này là gì của phân thì phân thức này là phân thức nghịch đảo của phân thức kia. thức kia? -Vậy hai phân thức gọi là nghịch -Hai phân thức được gọi là nghịch đảo của nhau nếu tích của chúng đảo của nhau khi nào? baèng 1. A A -Tổng quát: Nếu B là phân thức -Nếu B là phân thức khác 0 thì A B A B . 1 . ? B A khaùc 0 thì B A A A B B gọi là phân thức nghịch đảo B gọi là gì của phân thức A ? B của phân thức A B B A A gọi là phân thức nghịch đảo A gọi là gì của phân thức B ?. Trường THCS Tri Trung. Ghi baûng 1/ Phân thức nghịch đảo.. ?1 x3  5 x  7 . 1 x  7 x3  5. Hai phân thức được gọi là nghịch đảo của nhau nếu tích cuûa chuùng baèng 1. Ví duï: (SGK). ?2 Phân thức nghịch đảo của 67.

(68) GA: Đại số 8 -Treo baûng phuï noäi dung ?2 -Hai phân thức nghịch đảo với nhau nếu tử của phân thức này là gì của phân thức kia? -Hãy hoàn thành lời giải bài toán theo gợi ý. -Sửa hoàn chỉnh lời giải. Hoạt động 2: Tìm hiểu quy tắc. (16 phuùt). A -Muốn chia phân thức B cho C phân thức D khác 0, ta làm như theá naøo? -Treo baûng phuï noäi dung ?3 -Phân thức nghịch đảo của phân 2  4x thức 3 x là phân thức nào?. GV: Vũ Thành Nam A của phân thức B -Đọc yêu cầu bài toán ?2 -Hai phân thức nghịch đảo với nhau nếu tử của phân thức này là mẫu của phân thức kia. -Thực hiện.. 3y2 2x. . Quy taéc: (SGK) A C A D C :  . 0 -Laéng nghe vaø ghi baøi. B D B C , với D . ?3 1  4x2 2  4x A : 2 -Muốn chia phân thức B cho x  4 x 2 3x C A  1  4 x . 3x x2  4x 2  4x phân thức D khác 0, ta nhân B  1  2 x   1  2 x  .3 x C  x  x  4  .2  1  2 x  với phân thức nghịch đảo của D . 31 2x -Đọc yêu cầu bài toán ?3  -Phân thức nghịch đảo của phân 2  x  4 2  4x 3x ?4 3 x 2  4 x thức là phân thức . 4 x2 6x 2x : : -Thực hiện trên bảng. 5 y2 5 y 3y. -Hãy hoàn thành lời giải bài toán và rút gọn phân thức vừa tìm được (nếu có thể). -Sửa hoàn chỉnh lời giải. -Laéng nghe vaø ghi baøi. -Treo baûng phuï noäi dung ?4 A C E : : ? B D F -Haõy vaän duïng tính chaát naøy vaøo giaûi. -Hãy thu gọn phân thức vừa tìm được. (nếu có thể) -Sửa hoàn chỉnh lời giải. Hoạt động 3: Luyện tập tại lớp. (5 phuùt) -Treo baûng phuï baøi taäp 42 trang 54 SGK. -Hãy vận dụng quy tắc để thực hieän.. 2x 3y2 ; laø cuûa 2 x x 6 2 x 1 2 2 x  1 laø x  x  6 ; cuûa 1 3 x  2 laø 3x  2 . -Đọc yêu cầu bài toán ?4 A C E A D F : :  . . B D F B C E -Vận dụng và thực hiện. -Thực hiện theo yêu cầu.. . 4x2 5 y 3 y . . 5 y2 6x 2x. . 4 x 2 .5 y.3 y 1 5 y 2 .6 x.2 x. Baøi taäp 42 trang 54 SGK.  20 x   4 x3  a)   :   2    3y   5y  20 x 5 y 25 . 3 2 2 3y 4x 3x 4 x  12 3  x  3 b) : 2  x  4 x  4 . -Laéng nghe vaø ghi baøi..  -Vận dụng và thực hiện.. 4  x  3.  x  4. 2. .. x4 4  3  x  3 3  x  4 . 4. Cuûng coá: (2 phuùt) Phát biểu quy tắc chia các phân thức. 5. Hướng dẫn học ở nhà, dặn dò: (2 phút) -Quy tắc chia các phân thức. Vận dụng giải bài tập 43, 44 trang 54 SGK. -Xem trước bài 9: “Biến đổi các biểu thức hữu tỉ. Giá trị của phân thức” (đọc kĩ mục 3 trong bài).. IV/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… Trường THCS Tri Trung. 68.

(69) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Tuaàn 17. Ngày soạn: …………………… Ngaøy daïy: ……………………. Tiết 35 : §9. BIẾN ĐỔI CÁC BIỂU THỨC HỮU TỈ. GIÁ TRỊ CỦA PHÂN THỨC.. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Học sinh có khái niệm về biểu thức hữu tỉ, biết được mỗi phân thức và mỗi đa thức đều là những biểu thức hữu tỉ, thực hiện các phép toán trong biểu thức để biến nó thành một biểu thức đại số. Kĩ năng: Có kĩ năng thực hiện thành thạo các phép toán trên các phân thức đại số. II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caùc baøi taäp ? ., phaán maøu, maùy tính boû tuùi. - HS: Ôn tập quy tắc nhân, chia các phân thức, máy tính bỏ túi. - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: (6 phuùt) x 5 2 x x 2  36 3 . : Thực hiện các phép tính sau: HS1: x  2 x  2 HS2: x  5 6  x 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. Ghi baûng. Hoạt động 1: Biểu thức hữu tỉ có dạng như thế nào? (6 phút) -Ở lớp dưới các em đã biết về biểu thức hữu tỉ. x 1 ; 7; 2 x 2  5 x  2 3 laø 0; 3 x  1 những biểu thức gì? -Vậy biểu thức hữu tỉ được thực hiện trên những phép toán nào?. x 2. ; 7; 2 x 2 . 5x . 1 1/ Biểu thức hữu tỉ. 3 laø (SGK). 0; 3 x  1 những biểu thức hữu tỉ. -Biểu thức hữu tỉ được thực hiện trên những phép toán: cộng, trừ, nhân, chia.. Hoạt động 2: Biến đổi một biểu thức hữu tỉ thành một phân thức. (10 phút). -Khi nói phân thức A chia cho phân thức B thì ta có mấy cách viết? Đó là những cách viết nào? -Treo baûng phuï ví duï 1 SGK vaø phaân tích laïi cho hoïc sinh thaáy. -Treo baûng phuï noäi dung ?1 -Biểu thức B có thể viết lại như theá naøo? -Mỗi dấu ngoặc là phép cộng của hai phân thức có mẫu như theá naøo? -Để cộng được hai phân thức khoâng cuøng maãu thì ta laøm nhö theá naøo? Trường THCS Tri Trung. -Khi nói phân thức A chia cho 2/ Biến đổi một biểu thức hữu phân thức B thì ta có hai cách tỉ thành một phân thức. A Ví duï 1: (SGK). viết B hoặc A : B -Laéng nghe vaø quan saùt ví duï ?1 treân baûng phuï. 2 -Đọc yêu cầu bài toán ?1 1 2   2x   x  1  1  2  :  1  2 x  B  1  B      : 1 2  2 2x x  1  x 1   x  1   x 1   1 2 -Mỗi dấu ngoặc là phép cộng x 1 2 của hai phân thức có mẫu khác x  1 x  2x 1  : nhau. 2 x 1. x 1. 69.

(70) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. -Hãy giải hoàn thành bài toán -Để cộng được hai phân thức theo hướng dẫn. khoâng cuøng maãu thì ta phaûi quy đồng.. B. x 1 x2 1 x2 1 .  x  1  x  1 2 x 2  1. -Thực hiện trên bảng.. Hoạt động 3: Giá trị của phân thức tính như thế nào? (13 phút) -Hãy đọc thông tin SGK. -Choát laïi: Muoán tìm giaù trò cuûa biểu thức hữu tỉ ta cần phải tìm điều kiện của biến để giá trị của mẫu thức khác 0. Tức là ta phải cho mẫu thức khác 0 rồi giải ra tìm x. -Treo baûng phuï ví duï 2 SGK vaø phaân tích laïi cho hoïc sinh thaáy. -Treo baûng phuï noäi dung ?2 -Để tìm điều kiện của x thì cần phải cho biểu thức nào khác 0? -Haõy phaân tích x2 + x thaønh nhaân tử? -Vaäy x(x + 1)  0 -Do đó x như thế nào với 0 và x+1 như thế nào với 0? -Với x = 1 000 000 có thỏa mãn ñieàu kieän cuûa bieán khoâng? -Coøn x = -1 coù thoûa maõn ñieàu kieän cuûa bieán khoâng? -Ta rút gọn phân thức sau đó thay giaù trò vaøo tính.. 3/ Giá trị của phân thức. -Đọc thông tin SGK trang 56. Khi giải những bài toán liên -Laéng nghe vaø quan saùt. quan đến giá trị của phân thức thì trước hết phải tìm điều kiện của biến để giá trị tương ứng của mẫu thức khác 0. Đó là điều kiện để giá trị của phân thức được xác định. -Laéng nghe vaø quan saùt ví duï Ví duï 2: (SGK). treân baûng phuï. -Đọc yêu cầu bài toán ?2 ?2 -Để tìm điều kiện của x thì cần a ) x 2  x 0 phải cho biểu thức x2 + x khác 0 x  x  1 0 x2 + x = x(x + 1) x 0 x  1 0  x  1 Vaäy x 0 vaø x  1 thì phaân -Do đó x  0 và x + 1  0 thức được xác định. -Với x = 1 000 000 thỏa mãn b) x  1  x  1  1 x 2  x x  x  1 x ñieàu kieän cuûa bieán. -Còn x = -1 không thỏa mãn -Với x = 1 000 000 thỏa mãn ñieàu kieän cuûa bieán. ñieàu kieän cuûa bieán neân giaù trò 1 -Thực hiện theo hướng dẫn. của biểu thức là 1000000. -Với x = -1 không thỏa mãn ñieàu kieän cuûa bieán.. Hoạt động 3: Luyện tập tại lớp. (5 phút). -Treo baûng phuï baøi taäp 46a trang 57 SGK. -Haõy vaän duïng baøi taäp ?1 vaøo giaûi baøi taäp naøy. -Đọc yêu cầu bài toán. -Sửa hoàn chỉnh lời giải. -Vận dụng và thực hiện. -Laéng nghe vaø ghi baøi.. Baøi taäp 46a trang 57 SGK. 1. a). . 1. x  1  1  :  1  1      1  x  x 1 x. x 1 x  1 x 1 x x 1 :  .  x x x x 1 x 1. 4. Cuûng coá: (2 phuùt) Muốn tìm giá trị của biểu thức hữu tỉ trước tiên ta phải làm gì? 5. Hướng dẫn học ở nhà, dặn dò: (2 phút) -Xem lại các ví dụ và các bài tập đã giải (nội dung, phương pháp). -Vaän duïng vaøo giaûi tieáp baøi taäp 50, 51, 53 trang 58 SGK. -Tieát sau luyeän taäp. (mang theo maùy tính boû tuùi).. IV/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… Trường THCS Tri Trung. 70.

(71) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. ………………………………………………………………………………………………………. Trường THCS Tri Trung. 71.

(72) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Tuaàn 17. Ngày soạn: ……………….. Ngaøy daïy: …………………. Tieát 36 : LUYEÄN TAÄP.. I . Muïc tieâu: Kiến thức: Học sinh được củng cố lại kiến thức về biến đổi một biểu thức hữu tỉ thành một phân thức. Kĩ năng: Có kĩ năng thực hiện thành thạo các phép toán trên các phân thức đại số. II. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caùc baøi taäp 50, 51, 53 trang 58 SGK, phaán maøu, maùy tính boû tuùi. - HS: Ôn tập kiến thức về biến đổi một biểu thức hữu tỉ thành một phân thức, máy tính bỏ túi. - Phương pháp cơ bản: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp, so sánh. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) 2. Kieåm tra baøi cuõ: (7 phuùt) 1 1 x 1 1 x HS1: Biến đổi biểu thức sau thành một phân thức: x 1 2 HS2: Cho phân thức x  1 . Tìm điều kiện của x để phân thức được xác định rồi rút gọn phân thức.. 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: Bài tập 50 trang Baøi taäp 50 trang 58 SGK. 58 SGK. (11 phuùt) 3x2   x   a)   1 :  1  2  -Treo bảng phụ nội dung bài toán -Đọc yêu cầu bài toán.  x 1   1  x  -Câu a) trước tiên ta phải làm gì? -Trước tiên phải thực hiện phép x  x 1 1  x2  3x2  : tính trong dấu ngoặc. x 1 1  x2 -Để cộng, trừ hai phân thức -Để cộng, trừ hai phân thức 2 không cùng mẫu ta phải quy đồng  2 x  1 : 1  4 x khoâng cuøng maãu ta phaûi laøm gì? x 1 1  x2 2 x 1  1  x   1  x  x x  . x 1  1  2 x   1  2 x  -Mẫu thức chung của x  1 và 1 -Mẫu thức chung của x  1 và 1 laø x + 1. laø bao nhieâu? 2. 2. 3x 3x 2 2 -Mẫu thức chung của 1 và 1  x -Mẫu thức chung của 1 và 1  x laø 1 – x2 laø bao nhieâu? A -Muốn chia hai phân thức thì ta laøm nhö theá naøo? Muốn chia phân thức B cho C A phân thức D khác 0, ta nhân B C với phân thức nghịch đảo của D -Câu b) làm tương tự câu a) -Thực hiện hoàn thành lời giải Hoạt động 2: Bài tập 51 trang 58 SGK. (11 phuùt) -Treo bảng phụ nội dung bài toán Trường THCS Tri Trung. 1 x x 1   1  2 x 2x  1. 1  1  b)  x 2  1    1   x  1 x 1 . x. 2.  x  1  x  1   x  1  x  1   1    x  1  x  1  . 2   x 2  1 3  x 2. Baøi taäp 51 trang 58 SGK.. 72.

(73) GA: Đại số 8 x2 2 -Câu a) mẫu thức chung của y y vaø x laø bao nhieâu?. GV: Vũ Thành Nam -Đọc yêu cầu bài toán. x2 y 2 -Mẫu thức chung của y và x laø xy2..  x2 y   x 1 1  a)  2   :  2    x  y y x y 3 3 2 x  y x  xy  y 2  : xy 2 xy 2.  x  y   x2 . xy  y 2 .  x 1 x 2  xy  y 2 2 x 1 y y -Mẫu thức chung của ; vaø 2 x  y -Mẫu thức chung của y ; y và 1 1 1   1 b)  2  2 x laø bao nhieâu? : x  4x  4 x  4x  4   2 x laø xy . -Câu b) giải tương tự như câu a) 1   1 -Sau đó áp dụng phương pháp :    x2 x 2 phân tích đa thức thành nhân tử 4 hợp lí để rút gọn phân tích vừa   x  2  x  2 tìm được. -Hãy hoàn thành lời giải bài toán.. -Thực hiện theo gợi ý.. Baøi taäp 53 trang 58 SGK.. 1 x 1 Hoạt động 3: Bài tập 53 trang 1  58 SGK. (11 phuùt) x x -Treo bảng phụ nội dung bài toán -Đọc yêu cầu bài toán. 1 1 -Đề bài yêu cầu gì? 1  -Biến đổi mỗi biểu thức thành 1  1 x 1 1 một phân thức đại số. 1 x x 1  ? 1 x  1 x 1 x 1  x 2 x 1 x 1   1    x x 1 x x  1 x 1 1 ? 1 1 1 1 1  1 1 x 1 x 1 1 1 1 1  x x 1 1 2 x 1 1 x 1 x 1 1 x 1 1: 1 x x hay coøn vieát theo caùch naøo x x 1 3x  2 nữa? 1   x 1 2x 1 2x 1 1: ? x 1 x x 1:  x x 1 -Hãy thảo luận nhóm để giải bài -Thảo luận và trình bày lời giải toán. treân baûng. 4. Cuûng coá: (2 phuùt) Khi rút gọn một phân thức thì ta phải làm gì? 5. Hướng dẫn học ở nhà, dặn dò: (2 phút) -Xem lại các bài tập vừa giải (nội dung, phương pháp) -Ôn tập các kiến thức đã học chuẩn bị thi học kì I.. IV/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………. Trường THCS Tri Trung. 73.

(74) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Tuaàn 17. Ngày soạn: ……………………. Ngaøy daïy: ………………………. Tieát 37: LUYỆN TẬP.. A . Muïc tieâu: -Kiến thức: Củng cố lại kiến thức về: Nhân đơn thức với đa thức, đa thức với đa thức; chia đa thức cho đơn thức, phân tích đa thức thành nhân tử. -Kĩ năng: Có kĩ năng thực hiện thành thạo các dạng bài tập theo kiến thức trên. B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Bảng phụ ghi các bài tập theo từng dạng, phấn màu, máy tính bỏ túi. - HS: Ôn tập kiến thức về: Nhân đơn thức với đa thức, đa thức với đa thức; chia đa thức cho đơn thức, phân tích đa thức thành nhân tử, máy tính bỏ túi. C. Các bước lên lớp: I. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) II. Kieåm tra baøi cuõ: (5 phuùt)  x 2  4 x  4   14 x  6  Thực hiện phép tính : III. Bài mới: Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. Noäi dung. Hoạt động 1: Thực hiện phép tính. (7 phút). -Treo baûng phuï noäi dung baøi taäp -Muốn nhân một đơn thức với một đa thức ta làm như thế nào? -Muốn nhân một đa thức với một đa thức ta làm như thế nào? -Tích cuûa hai soá cuøng daáu thì keát quaû laø daáu gì? -Tích cuûa hai soá khaùc daáu thì keát quaû laø daáu gì? -Với xm . xn = ? -Hãy hoàn thành lời giải bài toán -Sửa hoàn chỉnh lời giải. -Đọc yêu cầu bài toán. -Nhắc lại quy tắc đã học.. a) 5 x 2  3x 2  7 x  2 . -Nhắc lại quy tắc đã học.. 15 x 4  35 x 3  10 x 2. -Tích cuûa hai soá cuøng daáu thì keát quaû laø daáu ‘‘ + ‘‘ -Tích cuûa hai soá khaùc daáu thì keát quaû laø daáu ‘‘ - ‘‘ -Với xm . xn = xm + n -Hai học sinh thực hiện trên bảng -Laéng nghe vaø ghi baøi.. b)  2 x 2  3 x   5 x 2  2 x  1. Hoạt động 2: Làm tính chia. -Treo baûng phuï noäi dung baøi taäp -Muốn chia một đa thức cho một đơn thức ta làm như thế nào? -Với ym . yn = ? và cần điều kiện gì? -Hãy hoàn thành lời giải bài toán -Sửa hoàn chỉnh lời giải. Bài 1:Thực hiện phép tính.. 10 x 4  4 x 3  2 x 2  15 x3  6 x 2  3 x 10 x 4  19 x3  8 x 2  3 x. (5 phuùt).. -Đọc yêu cầu bài toán. Baøi 2:Laøm tính chia. -Phaùt bieåu quy taéc chia moät ña thức cho một đơn thức đã học. a)   2 x5  3 x 2  4 x3  : 2 x 2 -Với ym . yn = ym – n ; m n 3  x 3  2 x  2 -Hai học sinh thực hiện trên bảng 2 2 b)  3 x y  6 x 2 y 3  12 xy  : 3 xy -Laéng nghe vaø ghi baøi.  xy  2 xy 2  4. Hoạt động 3: Phân tích đa thức thành nhân tử. (9 phút). -Treo baûng phuï noäi dung baøi taäp -Coù bao nhieâu phöông phaùp phaân tích đa thức thành nhân tử? Đó là phöông phaùp naøo? Trường THCS Tri Trung. -Đọc yêu cầu bài toán. Bài 3 : Phân tích đa thức -Có ba phương pháp phân tích đa thành nhân tử. thức thành nhân tử: Đặt nhân tử chung, dùng hằng đẳng thức, 74.

(75) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. nhóm hạng tử. -Câu a) ta sử dụng phương pháp -Câu a) ta sử dụng phương pháp nào để phân tích? nhóm hạng tử và đặt nhân tử chung để phân tích. -Câu b) ta sử dụng phương pháp -Câu b) ta sử dụng phương pháp nào để phân tích? nhóm hạng tử và dùng hằng đẳng thức để phân tích. -Hãy hoàn thành lời giải bài toán -Hai học sinh thực hiện trên bảng -Sửa hoàn chỉnh lời giải -Laéng nghe vaø ghi baøi.. a ) 3x 2  3xy  5 x  5 y  3x 2  3xy    5 x  5 y  3 x  x  y   5  x  y   x  y   3 x  5  b) x 2  2 x  1  y 2  x 2  2 x  1  y 2 2.  x  1  y 2  x  1  y   x  1  y . Hoạt động 4: Tìm x. (10 phút). -Treo bảng phụ nội dung bài tập. -Đọc yêu cầu bài toán. Baøi 4:Tìm x, bieát: -Đối với dạng bài tập này ta cần -Đối với dạng bài tập này ta cần thực hiện như thế nào? phân tích vế trái thành nhân tử a ) x 2  4 x 0 rồi cho từng thừa số bằng 0 sau  x  x  4  0 đó giải ra tìm x.  x 0 hoặc x  4 -Câu a) ta áp dụng phương pháp -Câu a) ta sử dụng phương pháp nào để phân tích? đặt nhân tử chung để phân tích. b) x 2  6 x  9 0 -Câu b) ta áp dụng phương pháp -Câu b) ta sử dụng phương pháp 2 nào để phân tích? dùng hằng đẳng thức để phân   x  3 0 tích.  x  3 0 -Hãy thảo luận nhóm để hoàn -Thảo luận và trình bày lời giải  x 3 thành lời giải bài toán. treân baûng. -Sửa hoàn chỉnh lời giải -Laéng nghe vaø ghi baøi. IV. Cuûng coá: (6 phuùt) -Hãy phát biểu quy tắc nhân đơn thức với đa thức. -Hãy phát biểu quy tắc nhân đa thức với đa thức. -Hãy nêu các phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử. -Nếu a . b = 0 thì a = ? hoặc b = ?. V. Hướng dẫn học ở nhà: (2 phút) -Xem lại các bài tập vừa giải (nội dung, phương pháp) -Ôn tập các kiến thức về rút gọn phân thức, quy đồng mẫu các phân thức; cộng, trừ các phân thức. -Tieát sau kieåm tra hoïc kì I .. IV/ Ruùt kinh nghieäm:………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………... Trường THCS Tri Trung. 75.

(76) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Tuaàn 18. Ngày soạn: …………… Ngaøy daïy: …………….. TIEÁT 38-39. KIEÅM TRA HOÏC KÌ I. Môn Toán lớp 8 ĐỀ 1: I-TRAÉC NGHIEÄM KHAÙCH QUAN (4 ñieåm ) Khoanh tròn vào một chữ cái trước câu trả lời đúng. Câu 1: Giá trị x thoả mãn x2+16= 8x là: A: x=8 B: x=4 C: x=-8 D: x=-4 Caâu 2: Keát quaû cuûa pheùp tính 15x2y2z : (3xyz) laø: A : 5xyz B : 5x2y2z C : 15xy D :5xy 2 Câu 3: Kết quả phân tích đa thức 2x-1-x thành nhân tử là: A : (x-1)2 B: -(x-1)2 C: - (x+1)2 D : (-x-1)2 Câu 4: Đa thức cần điền vào chỗ (........) trong phép nhân (2x+y 2).(.....................) = 8x3+y6 là : A. 2x – y2; B. 4x2-2xy2+y4 ; C. 4x2+2xy2+y4 D. 4x2+2xy2+y4 x2 x 1 2 2 Câu 5: Mẫu thức chung của hai phân thức x  x và 2  4 x  2 x bằng: A : 2 (1-x)2. B : x (1-x)2. C : 2x (1-x) D : 2x (1-x)2 . 3x  1 2 Câu 6: Điều kiện xác định của phân thức : 9 x  1 là: 1 1 1 1   A:x 3 B: x - 3 C: x 3 vaø x - 3 D: x 9 . Caâu 7: Khaúng ñònh naøo sau ñaây laø sai: A: Tứ giác có hai đường chéo vuông góc với nhau tại trung điểm của mỗi đường là hình thoi. B: Tứ giác có hai đừơng chéo cắt nhau tại trung điểm của mỗi đường là hình bình hành. C: Hình chữ nhật có hai đường chéo bằng nhau là hình vuông. B D: Hình chữ nhật có hai đường chéo vuông góc với nhau là hình vuông. Caâu 8: Cho tam giaùc ABC vuoâng taïi A ; AC=3cm ; BC=5cm .Dieän tích cuûa tam giaùc ABC baèng: A: 6cm2 B: 10cm2 C : 12cm2 D : 15 cm2 II- TỰ LUẬN (6 điểm ) 2 x  6 x 2  3x 2 Bài 1: (1 điểm ). Thực hiện phép tính sau: 3x  x : 1  3x . 8 x 3  12 x 2  6 x  1 4x2  4x 1 Bài 2: (2,25 điểm ). Cho biểu thức : P =. 5cm. A. 3cm. C. a) Tìm điều kiện xác định của biểu thức P. b) Ruùt goïn P c) Chứng minh rằng với mọi giá trị của x nguyên thì P nguyên. Bài 3: (2,75điểm) .Cho tứ giác ABCD . Hai đường chéo AC và BD vuông góc với nhau. Gọi M,N,P và Q lần lượt là trung điểm của các cạnh AB,BC;CD và DA . a) Tứ giác MNPQ là hình gì? Vì sao ? b) Để MNPQ là hình vuông thì tứ giác ABCD cần có điều kiện gì ?. Trường THCS Tri Trung. 76.

(77) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Tuaàn 18. TIEÁT 40. Ngày soạn: …..……………… Ngaøy daïy: ……………………. TRẢ BAØI KIỂM TRA HỌC KÌ I. (Phần Đại số ). A . Muïc tieâu: -Kiến thức: Củng cố lại kiến thức về: Nhân đơn thức với đa thức, đa thức với đa thức; chia đa thức cho đơn thức, phân tích đa thức thành nhân tử; cộng – trừ phân thưc, giá trị của phân thức đại số -Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng thực hiện thành thạo các dạng bài tập theo kiến thức trên. B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Bảng phụ ghi các bài tập theo từng dạng, phấn màu, máy tính bỏ túi. - HS: Ôn tập kiến thức về: Nhân đơn thức với đa thức, đa thức với đa thức; chia đa thức cho đơn thức, phân tích đa thức thành nhân tử, cộng – trừ phân thưc, giá trị của phân thức đại số . C. Các bước lên lớp: I. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) II. Kieåm tra baøi cuõ: III. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung ghi baûng Hoạt động 1: Nhận xét bài kiểm tra của học sinh (15 phút) GV đánh giá bài làm của học HS:Nghe giảng, rút kinh sinh, nhận xét những sai lầm nghiệm. cuûa HS maéc phaûi trong quaù trình laøm baøi kieåm tra, nguyeân nhaân , caùch khaéc phuïc. Hoạt động 2: Chữa bài tập (28 phút) GV: Chữa phần trắc nghiệm: HS:Xem lại nội dung đề bài, I/Phần trắc nghiệm: GV nêu lại đề bài hoàn thiện và bổ sung vào vở. Câu 1: x2+16 - 8x = 0 Muốn giải được bài toán ta HS:Neâu pp giaûi: (x- 4)2 = 0 caàn laøm nhö theá naøo? HS: x = 4 => (A) GV:Goïi hoïc sinh trình baøy x2+16= 8x=>x2+16 - 8x = 0 2 GV Neâu caâu 2: (x- 4) = 0=>x = 4 H:Haõy nhaéc laïi quy taéc chia HS:Nhaéc laïi quy taéc 15x2y2z : (3xyz) = 5xy đơn thức cho đơn thức: HS: 2x-1-x2 = - (x2- 2x + 1) GVNeâu caâu 3: Phaân tích ña = -(x-1)2. thức 2x-1-x2 thành nhân tử GV:Đối với câu 4, thì biểu thức cần điền là bình phương thiếu của hiệu. Vậy đó là biểu thức nào? Caâu 5:Haõy phaân tích 2 maãu đó thành nhân tử:. HS:trả lời ;. 4x2-2xy2+y4. HS:leân baûng trình baøy x  x2  x(1  x) 2  4x  2x2 2(1  2x  x2 ) 2(1  x)2. Vậy MTC là biểu thức nào?. Trả lời :Vậy MTC là 2x (1-x)2.. Caâu 6: ÑKXÑ laø 9x2  1 0   3x  1  3x  1 0. HS:Theo doõi. Trường THCS Tri Trung. Caâu 2: 15x2y2z : (3xyz) = 5xy => (D) Caâu 3: 2x-1-x2 = - (x2- 2x + 1) = -(x-1)2. => (B) Caâu 4: (B). Caâu 5: (D) 77.

(78) GA: Đại số 8 1 1  x 3 vaø x - 3 Câu 7: Hình chữ nhật có hai đường chéo bằng nhau vẫn là hình chữ nhật.Như vậy điều kieän cho 2 ñg cheùo baèng nhau là thừa. GV:muốn làm được câu 8, phải tìm được cạnh góc vuông AB. Vaäy tìm caïnh AB ntn ? GVTìm được AB, ta dễ dàng tính được diện tích của tam giaùc. GV: Vũ Thành Nam. . HS:Chuù yù theo doõi. Caâu 6: (C) x HS:Aùp duïng ñònh lyù Pita go AB2 + AC2 = BC2 AB2 = BC2 - AC2 AB2 = 52 - 32 = 25 – 9 = 16 AB = 4 1 .3.4 6 HS: S = 2 (cm2). . 1 1 3 vaø x - 3. Câu 7: (C) Hình chữ nhật có hai đường chéo bằng nhau là hình vuoâng. Caâu 8: (A). GV:Nêu đề bài HS xem lại đề bài và cùng Bài 1:Thực hiện phép tính sau: Bài 1: (1 điểm ). Thực hiện 2 x  6 x 2  3x thực hiện giải 2 x  6 x 2  3x 2 x  6 x 2  3x 2 x  6 1  3x 3x 2  x : 1  3x 2 2 2 2 pheùp tính sau: 3 x  x : 1  3x . 3x  x : 1  3 x = 3x  x . x  3x Giaûi: 2(x  3).(1  3x) 2 -Chuyeån pheùp chia veà pheùp 2 x  6 x 2  3x 2 x  6 1  3x  2 nhân, rồi phân tích tử và mẫu x 3x 2  x : 1  3x = 3 x 2  x . x2  3x = x(3x  1).x(x  3) thành nhân tử, sau đó rút gọn 2(x  3).(1  3x) 2  2 x = x(3x  1).x(x  3) H:Biểu thức P được xác định Đ:khi mẫu thức khác 0 khi naøo ? Có nghĩa biểu thức nào khác 4x2  4x  1 khác 0. 0? BT treân coù daïng haèng ñaúng Bình phöông cuûa moät hieäu. thức nào ? GV:goïi HS leân baûng giaûi HS1 lên bảng, cả lớp thực hiện vào vở: 4x2  4x  1 0.  2x  1. 2. 0. 1 2 b)Muốn rút gọn phân thức ta -Phân tích tử và mẫu thành laøm ntn? nhân tử để xuất hiện nhân tử GV:Goi HS leân baûng trình chung -Chia cả tử và mẫu cho nhân baøy tự chung. GV:Giaûi caâu c 2x  1 0  x . Bài 2 Cho biểu thức : 8 x 3  12 x 2  6 x  1 4x2  4x  1 P= a)Tìm ñieàu kieän xaùc ñònh cuûa biểu thức P. b)Ruùt goïn P c)Chứng minh rằng với mọi giá trò cuûa x nguyeân thì P nguyeân. Giaûi: 2. a) 4x2  4x  1 0   2x  1 0 1 2 3 2 8x  12x  6 x  1 b)P  4x2  4x  1  2x  1 0  x .  2x  1   2x  1. 3 2. 2x  1. c) Ta coù x Z=> 2x - 1Z => PZ  x Z. IV.Hướng dẫn về nhà -Đọc trước nội dung bài 1 “Mở đầu về Phương trình” SGK toán 8 tập 2. IV/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… Trường THCS Tri Trung. 78.

(79) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Tuaàn 19. Ngày soạn: ………………… Ngaøy daïy: ………………….. Chöông III: PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT MOÄT AÅN. Tiết 41 : §1. MỞ ĐẦU VỀ PHƯƠNG TRÌNH.. A . Muïc tieâu: -Kiến thức: Học sinh hiểu được khái niệm phương trình, các thuật ngữ vế trái, vế phải, nghiệm của phöông trình, taäp nghieäm cuûa phöông trình. -Kó naêng: Coù kyõ naêng tìm nghieäm cuûa phöông trình. B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caùc khaùi nieäm trong baøi hoïc, caùc baøi taäp ? ., phaán maøu, maùy tính boû tuùi. - HS: Ôn tập cách tính giá trị của biểu thức tại giá trị của biến, máy tính bỏ túi. C. Các bước lên lớp: I. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) II. Kieåm tra baøi cuõ: khoâng. III. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Phương trình một ẩn. (14 phút). -Ở lớp dưới ta đã có các dạng bài 1/ Phöông trình moät aån. toán như: a/Khaùi nieäm phöông trình Tìm x, bieát: 2x+5=3(x-2) +1; -Laéng nghe. Một phương trình với ẩn x có 2x-3=3x-1 ; . . . laø caùc phöông dạng A(x) = B(x), trong đó trình moät aån. veá traùi A(x) vaø veá phaûi B(x) -Vậy phương trình với ẩn x có -Một phương trình với ẩn x có là hai biểu thức của cùng daïng nhö theá naøo? A(x) goïi laø veá daïng A(x) = B(x). moät bieán x. gì cuûa phöông trình? B(x) goïi laø A(x) goïi laø veá traùi cuûa phöông veá gì cuûa phöông trình? trình, B(x) goïi laø veá phaûi cuûa Ví duï 1: (SGK) -Treo baûng phuï ví duï 1 SGK. phöông trình. -Quan saùt vaø laéng nghe giaûng. -Treo bảng phụ bài toán ?1 -Đọc yêu cầu bài toán ?1 HS ñöa ra ví duï veà phöông trình -Treo bảng phụ bài toán ?2 -Đọc yêu cầu bài toán ?2 -Để tính được giá trị mỗi vế của -Ta thay x=6 vào từng vế của phương trình thì ta làm như thế phương trình rồi thực hiện phép naøo? tính. -Khi x=6 thì VT như thế nào với -Khi x=6 thì VT bằng với VP. b.Nghieäm cuûa phöông trình VP? -Vaäy x=6 thoûa maõn phöông trình -Laéng nghe, ñöa ra khaùi nieäm Laø giaù trò cuûa aån, laøm cho neân x=6 goïi laø moät nghieäm cuûa nghieäm cuûa phöông trình giaù trò 2 veá cuûa phöông phương trình đã cho. Vậy thế nào trình baèng nhau (nghieäm laø nghieäm cuûa phöông. đúng phương trình) -Treo bảng phụ bài toán ?3 -Để biết x=-2 có thỏa mãn -Đọc yêu cầu bài toán ?3 phương trình không thì ta làm như -Để biết x=-2 có thỏa mãn theá naøo? phöông trình khoâng thì ta thay -Thay x = -2 vaøo phöông trình roài x=-2 vaøo moãi veá roài tính. so sánh 2 vế , sau đó kết luận về -Lắng nghe nghieäm cuûa phöông trình. a)x =- 2 khoâng phaûi laø nghieäm c.Chuù yù: (SGK) Trường THCS Tri Trung. 79.

(80) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Tương tự như vậy đối với câu b. cuûa phöông trình vì x = -2 thì VT ≠ VP. Ví duï 2: -Giới thiệu ví dụ 2 b) x =2 laø nghieäm cuûa phöông PT x2 = 1, coù 2 nghieäm x = 1 trình vì x = 2 thì VT = VP. vaø x = -1. -Theo doõi ví duï 2 PT x2 = - 1 voâ nghieäm Hoạt động 2: Giải phương trình. (12 phút). -Tập hợp tất cả các nghiệm của -Tập hợp tất cả các nghiệm của 2/ Giải phương trình. moät phöông trình goïi laø gì? Vaø kí moät phöông trình goïi laø taäp a/Taäp nghieäm hieäu ra sao? nghiệm của phương trình đó, kí Tập hợp tất cả các nghiệm hieäu laø S. cuûa moät phöông trình goïi laø taäp nghieäm cuûa phöông trình -Treo bảng phụ bài toán ?4 đó và thường kí hiệu bởi S. -Yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm . b.Ví duï : -Sửa bài từng nhóm. -Đọc yêu cầu bài toán ?4 a) Phöông trình x=2 coù -Thaûo luaän vaø trình baøy treân baûng S={2} -Khi giaûi phöông trình, ta phaûi b) Phöông trình voâ nghieäm tìm taát caû caùc nghieäm (hay tìm -Laéng nghe, ghi baøi. coù S =  tập nghiệm) của phương trình đó. Hoạt động 3: Hai phương trình có cùng tập nghiệm thì có tên gọi là gì? (9 phút). -Hai phương trình tương đương là -Hai phương trình được gọi là 3/ Phương trình tương hai phöông trình nhö theá naøo? töông ñöông neáu chuùng coù cuøng ñöông. moät taäp nghieäm. a/Khaùi nieäm:Hai phöông -Hai phương trình x+1=0 và x= -1 -Hai phương trình x+1=0 và x= -1 trình được gọi là tương đương coù töông ñöông nhau khoâng? Vì töông ñöông nhau vì hai phöông neáu chuùng coù cuøng moät taäp sao? trình naøy coù cuøng moät taäp nghieäm. nghieäm. -Kí hieäu “  ” để chỉ. töông ñöông. b.Ví duï: x + 1 = 0  x = -1 Hoạt động 4: Luyện tập tại lớp. (4 phút). -Treo bảng phụ bài tập 1a trang 6 -Đọc yêu cầu bài toán. Baøi taäp 1a trang 6 SGK. SGK. a) 4x-1 = 3x-2 -Hãy giải hoàn chỉnh yêu cầu bài -Thực hiện trên bảng khi x= -1, ta coù VT= -5 ; toán. VP=-5 Vaäy x= -1 laø nghieäm cuûa phöông trình 4x-1 = 3x-2 IV. Củng cố: (3 phút).Hai phương trình như thế nào với nhau thì gọi là hai phương trình tương đương? V. Hướng dẫn học ở nhà: (2 phút) -Học bài theo nội dung ghi vở, xem lại các ví dụ trong bài học. -Vaän duïng vaøo giaûi caùc baøi taäp 2, 4 trang 6, 7 SGK. -Xem trước bài 2: “Phương trình bậc nhất một ẩn và cách giải” (đọc kĩ các định nghĩa và các quy tắc trong baøi hoïc).. IV/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… Tuaàn 19 Trường THCS Tri Trung. Ngày soạn: …………………… 80.

(81) GA: Đại số 8. TIEÁT 42. GV: Vũ Thành Nam. Ngaøy daïy: …………………... §2. PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT MOÄT AÅN VAØ CAÙCH GIAÛI.. A . Muïc tieâu: -Kiến thức: Học sinh nắm được khái niệm phương trình bậc nhất một ẩn, nắm vững hai quy tắc: quy taéc chuyeån veá vaø quy taéc nhaân. -Kĩ năng: Có kĩ năng vận dụng hai quy tắc trên để giải thành thạo các phương trình bậc nhất một ẩn. B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi ñ/n, noäi dung hai quy taéc trong baøi, caùc baøi taäp ? ., phaán maøu, maùy tính. - HS: Ôn tập kiến thức về hai phương trình tương đương, máy tính bỏ túi. C. Các bước lên lớp: I. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) II. Kieåm tra baøi cuõ: (5 phuùt) HS1: Haõy xeùt xem t=1, t=2 coù laø nghieäm cuûa phöông trình x-2 = 2x-3 khoâng? HS2: Haõy xeùt xem x=1, x = -1 coù laø nghieäm cuûa phöông trình (x+2)2 = 3x+4 khoâng? III. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu định nghĩa phương trình bậc nhất một ẩn. (7 phút). -Giới thiệu định nghĩa phương -Nhắc lại định nghĩa từ bảng 1/ Định nghĩa phương trình trình baäc nhaát moät aån. phuï vaø ghi vaøo taäp. baäc nhaát moät aån. -Neáu a=0 thì a.x=? -Neáu a=0 thì a.x=0 a/Ñònh nghóa: -Do đó nếu a=0 thì phương trình Nếu a=0 thì phương trình Phương trình dạng ax+b=0, ax+b=0 có còn gọi là phương trình ax+b=0 không gọi là phương với a và b là hai số đã cho và baäc nhaát moät aån hay khoâng? trình baäc nhaát moät aån. a 0, được gọi là phương trình baäc nhaát moät aån. b.Ví duï:2x -1 =0;3 -5y =0…. Hoạt động 2: Hai quy tắc biến đổi phương trình. (12 phút). -Ở lớp dưới các em đã biến nếu -Nếu chuyển một số hạng từ vế 2/ Hai quy tắc biến đổi chuyển một số hạng từ vế này này sang vế kia thì ta phải đổi phương trình. sang veá kia thì ta phaûi laøm gì? dấu số hạng đó. -Ví duï x+2=0, neáu chuyeån +2 sang x = - 2 a) Quy taéc chuyeån veá. vế phải thì ta được gì? Trong moät phöông trình, ta coù -Lúc này ta nói ta đã giải được -Lắng nghe. thể chuyển một hạng tử từ vế phöông trình x+2=0. này sang vế kia và đổi dấu -Haõy phaùt bieåu quy taéc chuyeån veá. -Phaùt bieåu quy taécù. hạng tử đó. -Treo bảng phụ bài toán ?1 -Đọc yêu cầu bài toán ?1 Ví duï: (SGK) -Hãy nêu kiến thức vận dụng vào -Vận dụng quy tắc chuyển vế ?1 a ) x  4 0  x 4 giải bài toán. -Hãy hoàn thành lời giải bài toán -Thực hiện trên bảng 3 3 b)  x 0  x  -Lắng nghe và nhớ lại kiến 4 4 -Ta biết rằng trong một đẳng thức thức cũ. c) 0,5  x 0  x 0,5 số, ta có thể nhân cả hai vế với -Trong một phương trình, ta có cuøng moät soá. thể nhân cả hai vế với cùng b) Quy tắc nhân với một số. -Phaân tích ví duï trong SGK vaø cho moät soá khaùc 0. -Trong moät phöông trình, ta hoïc sinh phaùt bieåu quy taéc. -Nhân cả hai vế của phương có thể nhân cả hai vế với 1 cuøng moät soá khaùc 0. -Nhân cả hai vế của phương trình trình với 2 nghĩa là ta đã chia caû hai veá cuûa phöông trình cho Trường THCS Tri Trung. 81.

(82) GA: Đại số 8 1 với 2 nghĩa là ta đã chia cả hai vế cuûa phöông trình cho soá naøo? -Phaân tích ví duï trong SGK vaø cho học sinh phát biểu quy tắc thứ hai. -Treo bảng phụ bài toán ?2 -Hãy vận dụng các quy tắc vừa hoïc vaøo giaûi baøi taäp naøy theo nhoùm. -Sửa hoàn chỉnh lời giải bài toán. GV: Vũ Thành Nam soá 2. -Trong moät phöông trình, ta coù theå chia caû hai veá cho cuøng moät soá khaùc 0. -Đọc yêu cầu bài toán ?2 -Vận dụng, thực hiện và trình baøy treân baûng. -Laéng nghe, ghi baøi. -Trong moät phöông trình, ta coù theå chia caû hai veá cho cuøng moät soá khaùc 0. ?2 x  1  x  2 2 b) 0,1x 1,5  x 15 c)  2,5 x 10  x  4 a). Hoạt động 3: Cách giải phương trình bậc nhất một ẩn. (10 phút). -Từ một phương trình nếu ta dùng -Từ một phương trình nếu ta 3/ Cách giải phương trình quy taéc chuyeån veá, hai quy taéc duøng quy taéc chuyeån veá, hai baäc nhaát moät aån. nhân và chia ta luôn được một quy tắc nhân và chia ta luôn phương trình mới như thế nào với được một phương trình mới Ví dụ 1: (SGK) phương trình đã cho? tương đương với phương trình Ví dụ 2: (SGK) -Treo bảng phụ nội dung ví dụ 1 đã cho. Toång quaùt: và ví dụ 2 và phân tích để học sinh -Quan sát, lắng nghe. Phöông trình ax + b = 0 (a 0) nắm được cách giải. -Phöông trình ax+b=0 được giải như sau:  ax  b -Phöông trình ax+b=0 ax + b = 0  ax ?  ax  b b  x   x ? b a  x  -Vaäy phöông trình ax+b=0 coù a -Vaäy phöông trình ax+b=0 coù maáy moät nghieäm duy nhaát ?3  0, 5 x  2, 4 0 nghieäm? -Đọc yêu cầu bài toán ?3 -Treo bảng phụ bài toán ?3 -Học sinh thực hiện trên bảng  2, 4  x 4,8 -Gọi một học sinh thực hiện trên  0,5 baûng Hoạt động 4: Luyện tập tại lớp. (4 phút). -Treo bảng phụ bài tập 7 trang 10 -Đọc yêu cầu bài toán Baøi taäp 7 trang 10 SGK. SGK. Caùc phöông trình baäc nhaát -Hãy vận dụng định nghĩa phương -Thực hiện và trình bày trên một ẩn là: a) 1+x=0; c) 1-2t=0 trình bậc nhất một ẩn để giải. baûng. d) 3y=0 IV. Cuûng coá: (4 phuùt) Hãy phát biểu hai quy tắc biến đổi phương trình. V. Hướng dẫn học ở nhà: (2 phút) -Định nghĩa phương trình bậc nhất một ẩn. Hai quy tắc biến đổi phương trình. -Vaän duïng vaøo giaûi caùc baøi taäp 8, 9 trang 10 SGK; baøi taäp 11, 14 trang 4, 5 SBT. -Xem trước bài 3: “Phương trình đưa được về dạng ax + b = 0” (đọc kĩ phần áp dụng trong bài).. IV/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………. Tuaàn 20 Trường THCS Tri Trung. Ngày soạn: ………………… 82.

(83) GA: Đại số 8. TIEÁT 43. GV: Vũ Thành Nam. Ngaøy daïy: …………………... §3. PHƯƠNG TRÌNH ĐƯA ĐƯỢC VỀ DẠNG ax + b = 0.. A . Muïc tieâu: -Kiến thức: Học sinh nắm vững phương pháp giải các phương trình, áp dụng hai quy tắc biến đổi phöông trình vaø pheùp thu goïn coù theå ñöa chuùng veà daïng phöông trình ax+b=0 hay ax= - b -Kĩ năng: Có kỹ năng biến đổi phương trình bằng các phương pháp đã nêu trên. B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Bảng phụ ghi các bước chủ yếu để giải phương trình trong bài học, các ví dụ, các bài tập ? ., phaán maøu, maùy tính boû tuùi. - HS: Ôn tập định nghĩa phương trình bậc nhất một ẩn, hai quy tắc biến đổi phương trình, máy tính boû tuùi. C. Các bước lên lớp: I. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) II. Kieåm tra baøi cuõ: (5 phuùt) Phát biểu hai qquy tắc biến đổi phương trình. Áp dụng: Giải phương trình: a) 4x – 20 = 0 ; b) 2x + 5 – 6x = 0 III. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu cách giải. (16 phút). -Treo baûng phuï ví duï 1 (SGK). -Quan saùt 1/ Caùch giaûi. -Trước tiên ta cần phải làm gì? -Trước tiên ta cần phải thực Ví dụ 1: Giải phương trình: 2 x  (3  5 x) 4( x  3) hiện phép tính bỏ dấu ngoặc. -Tieáp theo ta caàn phaûi laøm gì? -Tieáp theo ta caàn phaûi vaän  2 x  3  5 x 4 x  12 duïng quy taéc chuyeån veá.  2 x  5 x  4 x 12  3 -Ta chuyển các hạng tử chứa ẩn -Ta chuyển các hạng tử chứa  3x 15 sang moät veá; caùc haèng soá sang aån sang moät veá; caùc haèng soá  x 5 một vế thì ta được gì? sang một vế thì ta được Vaäy S = {5} 2x+5x-4x=12+3 Ví duï 2: Giaûi phöông trình: -Tiếp theo thực hiện thu gọn ta Thực hiện thu gọn ta được 5x  2 5  3x  x 1  được gì? 3x=15 3 2 -Giải phương trình này tìm được Giải phương trình này tìm được 2(5 x  2)  6 x 6  3(5  3x)   x=? x=5 6 6 -Hướng dẫn ví dụ 2 tương tự ví -Quy đồng mẫu hai vế của  10 x  4  6 x 6  15  9 x dụ 1. Hãy chỉ ra trình tự thực phương trình, khử mẫu hai vế hiện lời giải ví dụ 2. cuûa phöông trình, vaän duïng  10 x  6 x  9 x 6  15  4 quy taéc chuyeån veá, thu goïn,  25 x 25  x 1 giaûi phöông trình, keát luaän taäp Vaäy S = {1} ?1 Caùch giaûi nghieäm cuûa phöông trình. Bước 1: Thực hiện phép tính để -Treo bảng phụ bài toán ?1 -Đọc yêu cầu bài toán ?1 -Đề bài yêu cầu gì? -Hãy nêu các bước chủ yếu để bỏ dấu ngoặc hoặc quy đồng giải phương trình trong hai ví mẫu để khữ mẫu. Bước 2: Chuyển các hạng tử duï treân. chứa ẩn sang một vế, các hằng -Sau khi học sinh trả lời xong, -Lắng nghe và ghi bài. soá sang veá kia vaø thu goïn. giaùo vieân choát laïi noäi dung baèng Bước 3: Giải phương trình nhận baûng phuï. được. -Treo baûng phuï ví duï 3 (SGK). Trường THCS Tri Trung. Hoạt động 2: Áp dụng. (13 phút) -Quan sát và nắm được các 2/ Áp dụng. 83.

(84) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh Noäi dung bước giải. Ví duï 3: (SGK). -Treo bảng phụ bài toán ?2 -Đọc yêu cầu bài toán ?2 ?2 5 x  2 7  3x -Bước 1 ta cần phải làm gì? -Bước 1 ta cần phải quy đồng x  mẫu rồi khử mẫu. 6 4 12 x  2(5 x  2) 3(7  3 x) -Maãu soá chung cuûa hai veá laø bao -Maãu soá chung cuûa hai veá laø   nhieâu? 12 12 12 -Haõy vieát laïi phöông trình sau khi  2 x  2(5 x  2) 3(7  3x) khử mẫu? 12x-2(5x+2)=3(7-3x)  11x 25 -Hãy hoàn thành lời giải bài toán 25  x theo nhoùm. -Thực hiện và trình bày. 11 -Sửa hoàn chỉnh lời giải. -Laéng nghe vaø ghi baøi.  25  S    11  -Qua các ví dụ trên, ta thường -Qua các ví dụ trên, ta thường Vậy đưa phương trình đã cho về dạng đưa phương trình đã cho về Chú ý: phöông trình naøo? dạng phương trình đã biết cách a) Khi giải phương trình =>tìm cách để biến đổi đưa phương giaûi. -Khi thực hiện giải phương trình -Khi thực hiện giải phương trình về dạng đã biết cách giải. neáu heä soá cuûa aån baèng 0 thì trình neáu heä soá cuûa aån baèng 0 Ví duï 4: (SGK). phương trình đó có thể xảy ra các thì phương trình đó có thể xảy b) Nếu hệ số của ẩn bằng 0 thì trường hợp nào? ra các trường hợp: có thể vô phương trình có thể vô nghiệm nghiệm hoặc nghiệm đúng với hoặc nghiệm đúng với mọi x. Ví duï 5: (SGK). moïi x. Ví duï 6: (SGK). -Giới thiệu chú ý SGK. -Quan sát, đọc lại, ghi bài. Hoạt động 3: Luyện tập tại lớp. (5 phút). -Treo bảng phụ bài tập 11a,b -Đọc yêu cầu bài toán. Baøi taäp 11a,b trang 13 SGK. a ) 3 x  2 2 x  3 trang 13 SGK. -Vận dụng cách giải các bài toán -Hai học sinh giải trên bảng.  3x  2 x  3  2 trong bài học vào thực hiện.  x  1 -Sửa hoàn chỉnh lời giải. -Laéng nghe vaø ghi baøi. Vaäy S = {-1} b) 3  4u  24  6u u  27  3u   4u  6u  u  3u 27  3  24   2u 0  u 0 Vaäy S = {0} IV. Cuûng coá: (3 phuùt) Hãy nêu các bước chính để giải phương trình đưa được về dạng ax + b = 0. V. Hướng dẫn học ở nhà: (2 phút) -Các bước chính để giải phương trình đưa được về dạng ax + b = 0. -Xem laïi caùc ví duï trong baøi hoïc (noäi dung, phöông phaùp giaûi) -Vaän duïng vaøo giaûi caùc baøi taäp 14, 17, 18 trang 13, 14 SGK. -Tieát sau luyeän taäp.. IV/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… Tuaàn 20. Trường THCS Tri Trung. Ngày soạn: ……………… Ngaøy daïy: ………………. 84.

(85) GA: Đại số 8. TIEÁT 44. GV: Vũ Thành Nam. LUYEÄN TAÄP.. A . Muïc tieâu: -Kiến thức: Củng cố các bước giải phương trình đưa được về dạng phương trình ax + b = 0 (hay ax = -b). -Kĩ năng: Có kĩ năng giải thành thạo các phương trình đưa được về dạng phương trình ax + b = 0 (hay ax = -b). B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caùc baøi taäp 14, 17, 18 trang 13, 14 SGK, maùy tính boû tuùi. - HS: Ôn tập các bước giải phương trình đưa được về dạng ax + b = 0, máy tính bỏ túi. C. Các bước lên lớp: I. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) II. Kieåm tra baøi cuõ: (5 phuùt) HS1: Hãy nêu các bước giải phương trình đưa được về dạng ax + b = 0. AÙp duïng: Giaûi phöông trình 8x – 2 = 4x – 10 HS2: Hãy nêu các bước giải phương trình đưa được về dạng ax + b = 0. AÙp duïng: Giaûi phöông trình 5 – (x + 6) = 4(3 + 2x) III. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Bài tập 14 trang 13 SGK. (6 phút). -Treo noäi dung baûng phuï. -Đọc yêu cầu bài toán. Baøi taäp 14 trang 13 SGK. -Đề bài yêu cầu gì? -Soá naøo trong ba soá laø nghieäm cuûa phöông trình (1); (2); (3) -Soá 2 laø nghieäm cuûa phöông -Để biết số nào đó có phải là -Thay giá trị đó vào hai vế của trình |x| = x nghieäm cuûa phöông trình hay phöông trình neáu thaáy keát quaû -Soá -3 laø nghieäm cuûa phöông khoâng thì ta laøm nhö theá naøo? của hai vế bằng nhau thì số đó trình x2 + 5x + 6 = 0 laø nghieäm cuûa phöông trình. -Soá -1 laø nghieäm cuûa phöông 6 -Gọi học sinh lên bảng thực hiện. -Thực hiện trên bảng. x  4 trình 1  x Hoạt động 2: Bài tập 17 trang 14 SGK. (13 phút). -Treo noäi dung baûng phuï. -Đọc yêu cầu bài toán. Baøi taäp 17 trang 14 SGK. -Haõy nhaéc laïi caùc quy taéc: chuyeån -Quy taéc chuyeån veá: Trong moät vế, nhân với một số. phöông trình, ta coù theå chuyeån một hạng tử từ vế này sang vế a ) 7  2 x 22  3 x kia và đổi dấu hạng tử đó. -Quy tắc nhân với một số:  2 x  3x 22  7 +Trong moät phöông trình, ta coù  5 x 15 thể nhân cả hai vế với cùng  x 3 moät soá khaùc 0. Vaäy S = {3} +Trong moät phöông trình, ta coù theå chia caû hai veá cho cuøng moät soá khaùc 0. -Với câu a, b, c, d ta thực hiện như -Với câu a, b, c, d ta chuyển các c ) x  12  4 x 25  2 x  1 theá naøo? hạng tử chứa ẩn sang một vế,  x  4 x  2 x 25  1  12 caùc haèng soá sang veá kia.  3 x 36 -Bước kế tiếp ta phải làm gì? -Thực hiện thu gọn và giải  x 12 -Đối với câu e, f bước đầu tiên cần phương trình. Vaäy S = {12} Trường THCS Tri Trung 85.

(86) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. phaûi laøm gì? -Đối với câu e, f bước đầu tiên -Nếu đằng trước dấu ngoặc là dấu cần phải thực hiện bỏ dấu e) 7  (2 x  4)  ( x  4) “ – “ khi thực hiện bỏ dấu ngoặc ngoặc.  7  2 x  4  x  4 ta phaûi laøm gì? -Nếu đằng trước dấu ngoặc là   2 x  x  4  7  4 -Gọi học sinh thực hiện các câu a, dấu “ – “ khi thực hiện bỏ dấu   x  7 c, e ngoặc ta phải đổi dấu các số  x 7 -Sửa hoàn chỉnh lời giải. hạng trong ngoặc. Vaäy S = {7} -Yêu cầu học sinh về nhàn thực -Ba hs thực hiện trên bảng hiện các câu còn lại của bài toán. -Lắng nghe, ghi bài. Hoạt động 3: Bài tập 18 trang 14 SGK. (13 phút). Baøi taäp 18 trang 14 SGK. -Đọc yêu cầu bài toán. -Treo noäi dung baûng phuï. x 2 x 1 x -Để giải phương trình này trước -Để giải phương trình này trước a)    x tiên ta phải thực hiện quy đồng tieân ta phaûi laøm gì? 3 2 6 rồi khữ mẫu.  2 x  3(2 x  1)  x  6 x -Để tìm mẫu số chung của hai hay -Để tìm mẫu số chung của hai  2 x  6 x  3  5 x hay nhiều số ta thường tìm   4 x  5 x 3 nhiều số ta thường làm gì? BCNN cuûa chuùng.  x 3 -Caâu a) maãu soá chung baèng bao -Caâu a) maãu soá chung baèng 6 Vaäy S = {3} nhieâu? -Caâu b) maãu soá chung baèng bao -Caâu b) maãu soá chung baèng 20 2x 1  2x b)  0,5 x   0, 25 nhieâu? 5 4 -Hãy hoàn thành lời giải bài toán -Hoạt động nhóm và trình bày  4(2  x)  20.0,5 x  lời giải. theo gợi ý bằng hoạt động nhóm. 5(1  2 x)  0, 25.20 -Laéng nghe, ghi baøi. -Sửa hoàn chỉnh lời giải bài toán.  8  4 x  10 x 5  10 x  5  4 x  10 x  10 x 10  8  4 x 2 1  x 2 1  S   2 Vaäy IV. Cuûng coá: (5 phuùt) -Để kiểm tra xem số nào đó có phải là nghiệm của phương trình đã cho hay không thì ta làm như thế naøo? -Hãy nhắc lại các bước giải phương trình đưa được về dạng ax + b = 0. V. Hướng dẫn học ở nhà: (2 phút) -Xem lại các bài tập vừa giải (nội dung, phương pháp). -Ôn tập các phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử. -Xem trước bài 4: “Phương trình tích” (đọc kĩ các ghi nhớ và các ví dụ trong bài).. IV/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… Tuaàn 21. Trường THCS Tri Trung. Ngày soạn: …………………… Ngaøy daïy: ……………………… 86.

(87) GA: Đại số 8. TIEÁT 45. GV: Vũ Thành Nam. §4. PHÖÔNG TRÌNH TÍCH.. A . Muïc tieâu: -Kiến thức: Học sinh nắm vững khái niệm và phương pháp giải phương trình tích (dạng có hai hay ba nhân tử bậc nhất) -Kĩ năng: Có kĩ năng phân tích đa thức thành nhân tử. B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi nhaän xeùt, baøi taäp 21 trang 17 SGK, caùc baøi taäp ? ., phaán maøu, maùy tính boû tuùi. - HS: Ôn tập các phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử, máy tính bỏ túi. C. Các bước lên lớp: I. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) II. Kieåm tra baøi cuõ: (5 phuùt) Giaûi caùc phöông trình sau: HS1: x + 12 - 4x = 25 – 2x + 1 ; HS2: (x + 1) – (3x – 1) = x – 9 III. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Ôn tập phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử. (5 phút) -Treo baûng phuï noäi dung ?1 Đọc yêu cầu bài toán ?1 ?1 -Đề bài yêu cầu gì? -Phân tích đa thức thành nhân P ( x) ( x 2  1)  ( x  1)( x  2) tử P ( x) ( x  1)( x  1)  ( x  1)( x  2) -Coù bao nhieâu phöông phaùp phaân -Coù ba phöông phaùp phaân tích P ( x) ( x  1)( x  1  x  2) tích đa thức thành nhân tử? Kể đa thức thành nhân tử: đặt P ( x) ( x  1)(2 x  3) teân? nhân tử chung, dùng hằng đẳng thức, nhóm hạng tử. -Hãy hoàn thành bài toán. -Thực hiện trên bảng. Hoạt động 2: Phương trình tích và cách giải. (10 phút) -Treo baûng phuï noäi dung ?2 -Đọc yêu cầu bài toán ?2 1/ Phöông trình tích vaø caùch -Với a.b nếu a=0 thì a.b=? -Với a.b nếu a=0 thì a.b=0 giaûi. -Neáu b=0 thì a.b=? -Neáu b=0 thì a.b=0 ?2 -Với gợi ý này hãy hoàn thành -Thực hiện. Trong một tích, nếu có một thừa bài toán trên. số bằng 0 thì tích bằng 0; ngược -Treo baûng phuï ví duï 1 vaø phaân -Laéng nghe. laïi, neáu tích baèng 0 thì ít nhaát tích cho hoïc sinh hieåu. một trong các thừa số của tích -Vậy để giải phương trình tích ta -Vậy để giải phương trình tích bằng 0. áp dụng công thức nào? ta áp dụng công thức Ví dụ 1: (SGK). A(x).B(x) = 0  A(x)=0 hoặc -Nhö vaäy, muoán giaûi phöông B(x)=0 Để giải phương trình tích ta áp trình A(x).B(x)=0, ta giaûi hai dụng công thức: A(x).B(x) = 0  A(x)=0 hoặc B(x)=0 phöông trình A(x)=0 vaø B(x)=0, roài laáy taát caû caùc nghieäm cuûa chuùng. Hoạt động 3: Áp dụng (12 phút) -Treo baûng phuï ví duï 2 SGK -Quan saùt 2/ AÙp duïng. -Bước đầu tiên người ta thực Ví duï 2: (SGK). hieän gì? -Bước đầu tiên người ta thực Nhận xét: -Bước 2 người ta làm gì? hieän chuyeån veá Bước 1: Đưa phương trình đã cho -Bước 2 người ta thực hiện bỏ về dạng phương trình tích. -Bước kế tiếp người ta làm gì? dấu ngoặc. Bước 2: Giải phương trình tích Trường THCS Tri Trung 87.

(88) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. -Bước kế tiếp người ta thực rồi kết luận. -Bước kế tiếp người ta làm gì? hieän thu goïn. ?3 Giaûi phöông trình -Bước kế tiếp người ta phân ( x  1)( x 2  3 x  2)  ( x 3  1) 0 tích đa thức ở vế trái thành  ( x  1)( x 2  3x  2)  -Tiếp theo người ta làm gì? nhân tử.  ( x  1)( x 2  x  1) 0 -Hãy rút ra nhận xét từ ví dụ trên -Giải phương trình và kết  ( x  1)[( x 2  3 x  2)  veà caùch giaûi. luaän.  ( x 2  x  1)] 0 -Ñöa nhaän xeùt leân baûng phuï. -Neâu nhaän xeùt SGK. -Đọc lại nội dung và ghi bài.  ( x  1)(2 x  3) 0 -Treo baûng phuï noäi dung ?3 -Đọc yêu cầu bài toán ?3  x – 1 =0 hoặc 2x – 3 = 0 x3 – 1 = ? x3 – 1 = (x – 1) (x2 + x + 1) 1) x  1 0  x 1 -Vậy nhân tử chung của vế trái -Vậy nhân tử chung của vế 3 2) 2 x  3 0  x  laø gì? traùi laø x – 1 2 -Hãy hoạt động nhóm để hoàn -Thực hiện theo gợi ý. 3   S 1;  thành lời giải bài toán.  2 Vaäy Ví duï 3: (SGK). -Treo baûng phuï noäi dung ?4 -Đọc yêu cầu bài toán ?4 -Ở vế trái ta áp dụng phương -Ở vế trái ta áp dụng phương ?4 Giải phương trình 3 2 2 pháp nào để phân tích đa thức pháp đặt nhân tử chung để  x  x    x  x  0 thành nhân tử?. phân tích đa thức thành nhân tử. -Vậy nhân tử chung là gì? -Nhân tử chung là x(x + 1) -Hãy giải hoàn chỉnh bài toán -Thực hiện trên bảng. naøy..  x 2 ( x  1)  x ( x  1) 0  ( x  1)( x 2  x) 0  x( x  1)( x  1) 0  x = 0 hoặc x + 1 =0  x = -1 Vaäy S = {0; -1}. Hoạt động 4: Luyện tập tại lớp. (6 phút) -Treo bảng phụ bài tập 21a,c -Đọc yêu cầu bài toán. Baøi taäp 21a,c trang 17 SGK. trang 17 SGK. a) (3x – 2)(4x + 5) = 0 -Hãy vận dụng cách giải các bài -Vận dụng và thực hiện lời  3x – 2 = 0 hoặc 4x + 5 = 0 2 tập vừa thực hiện vào giải bài giải. x taäp naøy. 3 1) 3x – 2 = 0  5 x  4 2) 4x + 5 = 0  2 5  ;  Vaäy S =  3 4  IV. Cuûng coá: (4 phuùt) Phöông trình tích coù daïng nhö theá naøo? Neâu caùch giaûi phöông trình tích. V. Hướng dẫn học ở nhà: (2 phút) -Xem lại các cách giải phương trình đưa được về dạng phương trình tích. -Vaän duïng vaøo giaûi caùc baøi taäp 22, 23, 24, 25 trang 17 SGK. -Tieát sau luyeän taäp.. IV/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… Tuaàn 21 Ngày soạn: ………………… Ngaøy daïy: ……………. TIEÁT 46. Trường THCS Tri Trung. LUYEÄN TAÄP. 88.

(89) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. A . Muïc tieâu: -Kiến thức: Củng cố lại cách giải phương trình đưa được về dạng phương trình tích. Thực hiện toát yeâu caàu baøi kieåm tra 15 phuùt. -Kĩ năng: Thực hiện thành thạo cách giải phương trình tích. B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Bảng phụ ghi các bài tập 22, 23, 24, 25 trang 17 SGK, phấn màu, máy tính bỏ túi. Đề kieåm tra 15 phuùt (photo). - HS: Ôn tập các cách giải phương trình đưa được về dạng phương trình tích, máy tính bỏ túi. C. Các bước lên lớp: I. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) II. Kieåm tra baøi cuõ: kieåm tra 15 phuùt. Baøi 1 (4 ñieåm) Haõy xeùt xem x = 1 coù laø nghieäm cuûa phöông trình 2(x-1) = x – 1 hay khoâng? Baøi 2 (6 ñieåm) Giaûi caùc phöông trình sau: a) (x + 3)(x – 2) = 0 b) 2x(x – 5) = 3(x – 5) III. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Bài tập 23a, d trang 17 SGK. ( phút). -Treo baûng phuï noäi dung -Đọc yêu cầu bài toán Baøi taäp 23a, d trang 17 SGK. -Caùc phöông trình naøy coù phaûi -Caùc phöông trình naøy chöa a ) x(2 x  9) 3x( x  5) laø phöông trình tích chöa? phaûi laø phöông trình tích.  2 x 2  9 x 3 x 2  15 -Vậy để giải các phương trình Để giải các phương trình trên  2 x 2  9 x  3 x 2  15 0 treân ta phaûi laøm nhö theá naøo? ta phaûi ñöa veà daïng phöông   x 2  6 x 0 trình tích. -Để đưa các phương trình này -Để đưa các phương trình này   x( x  6) 0 veà daïng phöông trình tích ta veà daïng phöông trình tích ta  -x = 0  x = 0 laøm nhö theá naøo? chuyển tất cả các hạng tử hoặc x – 6 = 0  x = 6 sang veá traùi, ruùt goïn roài phaân Vaäy S = {0; 6} 3 1 tích đa thức thu gọn ở vế trái d ) x  1  x (3 x  7) 7 7 thành nhân tử. -Với câu d) trước tiên ta phải -Với câu d) trước tiên ta phải  3 x  7  x(3 x  7) laøm gì? quy đồng mẫu rồi khử mẫu.  (3x  7)  x (3 x  7) 0 -Hãy giải hoàn thành bài toán -Thực hiện trên bảng.  (3x  7)(1  x ) 0 naøy.  3x – 7 = 0 hoặc 1 – x = 0 -Sửa hoàn chỉnh lời giải -Laéng nghe, ghi baøi. 7  x 3 1) 3x – 7 = 0 2) 1 – x = 0  x = 1  7 1;  Vaäy S =  3  Hoạt động 2: Bài tập 24a, c trang 17 SGK. ( phút). -Treo baûng phuï noäi dung -Đọc yêu cầu bài toán Baøi taäp 24a, c trang 17 SGK. -Caâu a) ta aùp duïng phöông -Caâu a) ta aùp duïng phöông a )  x 2  2 x  1  4 0 pháp nào để phân tích? pháp dùng hằng đẳng thức để 2  x  1  22 0   phaân tích -Đa thức x2 – 2x + 1 = ? -Đa thức x2 – 2x + 1 = (x – 1)2 -Maët khaùc 4 = 22 -Vaäy ta aùp duïng haèng ñaúng -Vaäy ta aùp duïng haèng ñaúng Trường THCS Tri Trung.  ( x  1  2)( x  1  2) 0  ( x  1)( x  3) 0  x + 1 = 0 hoặc x – 3 = 0 89.

(90) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. thức nào? -Câu c) trước tiên ta dùng quy taéc chuyeån veá. -Neáu chuyeån veá phaûi sang veá trái thì ta được phương trình nhö theá naøo? -Đến đây ta thực hiện tương tự caâu a). -Hãy giải hoàn thành bài toán naøy. -Sửa hoàn chỉnh lời giải. thức hiệu hai bình phương.. 1) x + 1 = 0  x = -1 2) x – 3 = 0  x = 3 Vaäy S = {-1; 3} -Neáu chuyeån veá phaûi sang veá c ) 4 x 2  4 x  1 x 2 trái thì ta được phương trình   4 x 2  4 x  1  x 2 0 2 2 4x + 4x + 1 – x = 0 2   2 x  1  x 2 0 -Laéng nghe.  (2 x  1  x)(2 x  1  x) 0 -Thực hiện trên bảng.  (3 x  1)( x  1) 0  3x + 1 = 0 hoặc x + 1 = 0 -Laéng nghe, ghi baøi. 1  x  3 1) 3x + 1 = 0 2) x + 1 = 0  x = -1. 1   1;   3 Vaäy S =  Hoạt động 3: Bài tập 25a trang 17 SGK. ( phút). -Treo baûng phuï noäi dung -Đọc yêu cầu bài toán Baøi taäp 25a trang 17 SGK. -Hãy phân tích hai vế thành -Lắng nghe và thực hiện theo a ) 2 x 3  6 x 2 x 2  3x nhân tử, tiếp theo thực hiện gợi ý của giáo viên.  2 x 2 ( x  3)  x( x  3) chuyeån veá, thu goïn, phaân tích  2 x 2 ( x  3)  x( x  3) 0 thành nhân tử và giải phương  ( x  3)(2 x 2  x ) 0 trình tích vừa tìm được.  x( x  3)(2 x  1) 0  x = 0 hoặc x + 3= 0 hoặc 2x-1=0 1) x = 0 2) x + 3 = 0  x = -3 1  x 2 3) 2x – 1 = 0. IV. Cuûng coá: (5 phuùt) Khi giải một phương trình chưa đưa về phương trình tích ta cần phải làm gì? Và sau đó áp dụng công thức nào để thực hiện? V. Hướng dẫn học ở nhà: (2 phút) -Xem lại các bài tập vừa giải (nội dung, phương pháp). -Xem trước bài 5: “Phương trình chứa ẩn ở mẫu” (đọc kĩ quy tắc thực hiện và các ví dụ trong bài).. IV/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………. Tuaàn 22. TIEÁT 47. Ngày soạn: …………………. Ngaøy daïy: ……………………. §5. PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU.. A . Muïc tieâu:. Trường THCS Tri Trung. 90.

(91) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. -Kiến thức: HS nắm vững khái niệm điều kiện xác định của một phương tình ; Cách giải các phương trình có kèm điều kiện xác định , cụ thể là các phương trình có ẩn ở mẫu. -Kĩ năng: Nâng cao các kỹ năng : Tìm điều kiện để giá trị của phân thức được xác định , biến đổi phương trình , các cách giải phương trình dạng đã học. B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caùc baøi taäp ? ., phaán maøu, maùy tính boû tuùi. - HS: Ôn tập quy tắc nhân, chia các phân thức, máy tính bỏ túi. C. Các bước lên lớp: I. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) II. Kieåm tra baøi cuõ: (5 phuùt) HS1: Viết dạng tổng quát của phương trình bậc nhất một ẩn ? Công thức tìm nghiệm ? Aùp duïng :Giaûi phöông trình 8x – 3 = 5x+12 HS2 : Vieát daïng toång quaùt cuûa phöông trình tích ?Caùch giaûi phöông trình tích? Aùp duïng giaûi phöông trình : (3x-1)(x2+2) = (3x-1)(7x-10) = 0 III. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Ví dụ mở đầu (7’) GV giới thiệu ví dụ mở đầu Đại diện 1HS trả lời : không vì 1. Ví dụ mở đầu: SGK/19 và yêu cầu HS trả lời ?1 taïi x=1 giaù trò 2 veá cuûa phöông (SGK) trình khoâng xaùc ñònh . GV:Đó là điều kiện xác định của HS:nghe giảng phöông tình .Vaäy ñieàu kieän xaùc ñònh cuûa phöông trình laø gì ,ta vaøo phaàn 2 Hoạt động 2: Tìm điều kiện xác định của phương trình (10’) Các nhóm tự nghiên cứu mục 2 Thảo luận nhóm 2’ 2. Tìm ñieàu kieän xaùc ñònh cuûa trong 3’ và trả lời câu hỏi :điều phöông trình . kiện xác định của phương trình là Đại diện 1HS trả lời . gì ? GV nhaän xeùt , boå sung vaø ñöa ÑKXÑ cuûa phöông trình laø keát luaän leân baûng phuï . điều kiện của ẩn để tất cả các Yeâu caàu HS laøm ?2 . Cá nhân :1/2lớp câu a,b mẫu trong phương trình đều GV lưu ý HS có thể lựa chọn các khaùc 0 . caùch trình baøy khaùc nhau khi tìm x x+ 4 ÑKXÑ cuûa phöông trình .Trong = a. x −1 x +1 thực hành GPT ta chỉ yêu cầu kết Vì x-1 0x 1 luaän ñieàu kieâïn cuûa aån coøn caùc Vaø x+1 0  x -1 neân bước trung gian có thể bỏ qua . ÑKXÑ: x 1 vaø x -1 Ta ñi vaøo noäi dung chính cuûa baøi 3 2 x −1 học hôm nay đó là :Tìm cách giải = −x b. x −2 x −2 phương trình chứa ẩn ở mẫu . ÑKXÑ : x-2 0 hay x 2 Hoạt động 3: Cách giải phương trình chứa ẩn ở mẫu (16’) Các nhóm nghiên cứu ví dụ 2 HS:nghiên cứu ví dụ 2 3. Caùch giaûi phöông trình SGK và nêu các bước chủ yếu để -Thảo luận nhóm đưa ra các chứa ẩn ở mẫu : giải phương trình chứa ẩn ở mẫu . bước chủ yếu để giải phương Bước1 : Tìm điều kiện xác ñònh cuûa phöông trình . trình chứa ẩn ở mẫu: Trường THCS Tri Trung. 91.

(92) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Bước 2 : Quy đồng mẫu hai vế GV nhaän xeùt , boå sung vaø ñöa cuûa phöông tình . keát luaän leân baûng phuï . Bước 3 : Giải phương trình ?Những giá trị nào của ẩn là vừa nhận được . nghieäm cuûa phöông trình ? Bước 4 : Kết luận nghiệm (là Vậy đối với phương trình chứa ẩn các giá trị của ẩn thoả mãn ở mẫu không phải bất kì giá trị tìm ÑKXÑ cuûa phöông trình . được nào của ẩn cũng là nghiệm của phương trình mà chỉ có những giá trị thoã mãn ĐKXĐ thì mới là nghiệm của phương trình đã cho .Do đó trước khi đi vào giải phương trình chứa ẩn ở mẫu ta phaûi tìm ñieàu kieän xaùc ñònh cuûa phương trình đã cho . IV. Cuûng coá: (4 phuùt) Nêu các bước giải phương trình chứa ẩn ở mẫu ? Điều kiện xác định của một phương trình là gì ? V. Hướng dẫn học ở nhà: (2 phút) - Nắm vững cách giải phương trình chứa ẩn ở mẫu - Xem và làm lại các ví dụ và BT đã giải. IV/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………. Tuaàn 22. TIEÁT 48. Ngày soạn: …………………….. Ngaøy daïy: …………………....... §5. PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU. (tt). A . Muïc tieâu: Trường THCS Tri Trung. 92.

(93) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. -Kiến thức: HS được vững khái niệm điều kiện xác định của một phương tình ; Cách giải các phương trình có kèm điều kiện xác định , cụ thể là các phương trình có ẩn ở mẫu. -Kĩ năng: Nâng cao các kỹ năng : Tìm điều kiện để giá trị của phân thức được xác định , biến đổi phương trình , các cách giải phương trình dạng đã học. B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caùc baøi taäp ? ., phaán maøu, maùy tính boû tuùi. - HS: Ôn tập quy tắc nhân, chia các phân thức, máy tính bỏ túi. C. Các bước lên lớp: I. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) II. Kieåm tra baøi cuõ: (5 phuùt) Laøm BT 27a,b ,29 III. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Aùp dụng (14’) x x+ 4 GV lần lượt đưa các bài tập lên 4.Aùp duïng : = a. x −1 x +1 bảng và yêu cầu từng HS từng Giaûi caùc phöông trình sau : ÑKXÑ: x 1 vaø x -1 x x+ 4 bước . = a. x x+ 4 x −1 x +1 Yêu cầu HS nhắc lại các bước quy Ta có : = x −1 x +1 ÑKXÑ: x 1 vaø x -1 đồng mẫu thức .  x x+ 4 = x ( x+ 1) ( x+ 4)( x −1) Ta coù : x −1 x +1 = ( x − 1)(x +1) ( x −1)(x+1)  x ( x+ 1) ( x+ 4)( x −1) Từ đó ta có phương trình: = ( x − 1)(x +1) ( x −1)(x+1) x(x+1) = (x+4)(x-1) 2 2  x + x = x +3x –4 Từ đó ta có phương trình:  2x-4 =0 x(x+1) = (x+4)(x-1)  x = 2 thoả mãn ĐKXĐ .  x2 + x = x2 +3x –4 Vaäy taäp nghieäm cuûa phöông  2x-4 =0 tình laø : S = { 2 }  x = 2 thoả mãn ĐKXĐ . 3 2 x −1 Vaäy taäp nghieäm cuûa phöông = −x b. x −2 x −2 tình laø : S = { 2 } ÑKXÑ : x 2 3 2 x −1 = −x b. (2 x − 1)− x ( x − 2) 3 x −2 x −2 = x −2 x−2 ÑKXÑ : x 2 3 = (2x-1) – x(x-2)  3 = 2x – 1 – x2 + 2x (2 x − 1) − x ( x − 2) 3 = 2  x – 4x + 4 = 0 x −2 x−2 2  (x-2) = 0 3 = (2x-1) – x(x-2)  x = 2 không thoả mãn  3 = 2x – 1 – x2 + 2x ÑKXÑ  x2 – 4x + 4 = 0 Vậy phương trình đã cho vô  (x-2)2 = 0 nghieäm .  x = 2 không thoả mãn ĐKXĐ.Vậy phương trình đã cho voâ nghieäm . Hoạt động 2: Luyện tập tại lớp (19’) GV:Neâu baøi taäp 29 SGK. Cả hai lời giải đều sai vì đã khử Bài 29 .Cả hai lời giải đều sai Gọi học sinh đứng tại chổ trả lời mẫu mà không chú ý đến điều vì đã khử mẫu mà không chú kiện xác định . ĐKXĐ x 5 do ý đến điều kiện xác định . đó x=5 bị loại. Vậy phương ĐKXĐ x 5 do đó x=5 bị Trường THCS Tri Trung. 93.

(94) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam trình đã cho vô nghiệm .. Yeâu caàu hoïc sinh khaùc nhaän xeùt, boå sung. GV:choát laïi GV: nêu đề bài 28 trang 22. Yêu cầu cả lớp cùng thực hiện Goïi 2 HS leân baûng trình baøy 2 caâu. GV:hỏi dưới lớp: Nêu các bước chủ yếu để giải phương trình chứa ẩn ở mẫu?. loại. Vậy phương trình đã cho voâ nghieäm .. Baøi 28 trang 22 : 2 x−1 1 +1= a) x −1 x −1 2 x−1 1 +1= a) ÑKXÑ : x 1 x −1 x −1 2x-1+x-1 =1 ÑKXÑ : x 1 3x=-3 2x-1+x-1 =1 x=-1 thoả ĐKXĐ 3x=-3 { −1 } Vaäy : S= x=-1 thoả ĐKXĐ x +3 x −2 Vaäy : S= { −1 } + =2 d) x +1 x x +3 x −2 + =2 d) ÑKXÑ : x 0 ; x -1 x +1 x (x+3)x+(x+1)(x-2)=0 ÑKXÑ : x 0 ; x -1 x2+3x+x2-2x+x-2-2x2-2x=0 (x+3)x+(x+1)(x-2)=0 -2=0(voâ lyù) x2+3x+x2-2x+x-2-2x2-2x=0 Vậy phương tình đã cho vô -2=0(vô lý) nghieäm . Vậy phương tình đã cho vô nghieäm .. IV. Cuûng coá: (4 phuùt) Nêu các bước giải phương trình chứa ẩn ở mẫu ? Điều kiện xác định của một phương trình là gì ? V. Hướng dẫn học ở nhà: (2 phút) - Chuaån bò caùc 30,31,32 ,tieát sau luyeän taäp . -Học và xem lại các dạng phương trình đã học và cách giải từng dạng phương trình. IV/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………. Tuaàn 23. TIEÁT 49. LUYEÄN TAÄP §5. Ngày soạn: ………………… Ngaøy daïy: …………………. I/ MUÏC TIEÂU Trường THCS Tri Trung. 94.

(95) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. 1- Kiến thức: Củng cố khái niệm hai phương trình tương đương, ĐKXĐ của phương trình, nghiệm của phöông trình. 2- Kĩ năng: Tiếp tục rèn luyện kĩ năng giải phương trình chữa ẩn ở mẫu thức và các bài tập đưa về daïng naøy. 3-Thái độ: Nghiêm túc học tập theo sự hướng dẫn của GV, hợp tác trong nhóm. II/ CHUAÅN BÒ + Đối với GV: Bảng phụ ghi đề bài tập, phiếu học tập để kiểm tra HS + Đối với HS: Ôn tập các kiến thức có lien quan: ĐKXĐ của phương trình, hai quy tắc biến đổi phöông trình, phöông trình töông ñöông. III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động của giáo viên GV:Treo baûng phuï ghi caâu hoûi kieåm tra , vaø neâu caâu hoûi. Goïi hoïc sinh leân baûng ttraû lời và làm bài tập -Yêu cầu học sinh dưới lớp cuøng giaûi Baøi 29 tr22, 23 SGK. (Đề bài đưa lên bảng phụ). Yeâu caàu hoïc sinh laøm baøi 29 GV:Nêu đề bài 31 (a,b) SGK Yêu cầu học sinh cả lớp cùng laøm. GVGợi ý câu 1:phân tích x3 – 1 thành nhân tử x3 – 1 = (x- 1) (x2 +x +1) sau đó quy đồng rồi khử mẫu, rồi giải pt nhận được. Caâu b: choïn maãu chung laø (x1)(x-2)(x-3) GV:gọi 2 HS lên bảng thực hieän. Yêu cầu học sinh dưới lớp cùng thực hiện.. GV kieåm tra HS laøm baøi taäp .. Trường THCS Tri Trung. Hoạt động của học sinh Noäi dung ghi baûng Hoạt động 1:Kiểm tra bài cũ (8 phút) Khi giải phương trình có chứa ẩn ở HS: Thêm hai bước là: Tìm ĐKXĐ của phương trình và đối mẫu so với giải phương trình không chiếu giá trị tìm được của x với chứa ẩn ở mẫu ta phải thêm những bước nào ? Tại sao ? ĐKXĐ để nhận nghiệm - Giaûi phöông trình: - HS trong lớp nhận xét, 1 x 3 chữa bài. 3 x 2 2 x Hoạt động 2: Luyện tập (35 phút) - HS trả lời. Baøi 29 tr22, 23 SGK. .. HS:theo doõi, suy nghó tìm caùch giaûi. Baøi 31. 1 3x 2 2x  3  2 (1) a) x  1 x  1 x  x  1 ÑKXÑ: x≠1. 2x  x  1 x 2  x  1 3x 2 (1)    x3  1 x3  1 x3  1  x 2  x  1  3x 2 2x  x  1. Hai HS leân baûng laøm. Cả lớp cùng thực hiện vào vở nhaùp.   4x 2  3x  1 0  (x  1)(x  1/ 4) 0  x  1 0  x 1    x  1/ 4 0  x  1/ 4 x=1 (loại, không thoả mãn ĐKXĐ) x=-1/4 thoả mãn ĐKXĐ. Vaäy taäp nghieäm cuûa phöông trình laø S={-1/4}. 3 2 1   b) ( x  1)( x  2) ( x  3)( x  1) ( x  2)( x  3) ÑKXÑ: x<>1; x<>2; x<>3; . . . . . . . . x=3 không thoả mãn ÑKXÑ 95.

(96) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Baøi 37 tr9 SBT. Các khẳng định sau đây đúng hay sai: a) Phöông trình 4 x  8  (4  2 x) 0 x 2 1 coù nghieäm x=2. b) Phöông trình ( x  2)( 2 x  1)  x  2 x 2  x 1 =0; coù taäp nghieäm S = {-2; 1}. Baøi 32 tr23 SGK. GV yêu cầu HS hoạt động nhoùm laøm baøi taäp. + Nửa lớp làm câu a. + Nửa lớp làm câu b.. - GV löu yù nhoùm HS neân bieán đổi phương trình về dạng phöông trình tích, nhöng vaãn phải đối chiếu với ĐKXĐ của phương trình để nhận nghiệm.. - HS trả lời: a) Đúng vì ĐKXĐ của phương trình là với mọi x . Biến đổi phương trình ta được x=2. b) Vì x2-x+1>0 với mọi x. Biến đổi ta được S={-2; 1}. Vậy khẳng định đúng. c) Sai: Vì ÑKXÑ cuûa phöông trình laø x<>-1. d) Sai. Vì:…. HS hoạt động nhóm. Giải các phöông trình 1 1   2   2  ( x 2  1) x  a) x ÑKXÑ: x≠0. ........ x=-1/2 thoả mãn ĐKXĐ phöông trình . x=0 (loại, vì không thoả mãn ÑKXÑ). Vaäy S={-1/4}. 2. 2. Vaäy phöông trình voâ nghòeâm . Baøi 37 _SBT /9 x 2  2 x 1 0 x 1 c) Phöông trình ; coù nghieäm x=-1. x 2 ( x  3) 0 x d) Phöông trình ; Coù taäp nghieäm S={0; 3}.. Baøi 32 tr23 SGK. 1  1  2   2  (x 2  1) x x  1     2  1  x2  1 0 x  1     2  x 2 0 x . .  x 0    1  2 0 a)  x. .  x 0   x  1  4. 1  1   x  1    x  1   =>S={-1\4} x  x ; b)  2 2  1  1 ÑKXÑ: x≠0  x  1    x  1   ............ x  x b)  x=0 (loại không thoả mãn  2  2x  2   0 ÑKXÑ) - GV nhận xét và chốt lại với x  x=-1 thoả mãn ĐKXĐ. HS những bước cần thiết của  2x 0 của bài toán giải phương trình Vậy S={-1}.  x 0   2 - Đại diện hai nhóm trình bày có chứa ẩn ở mẫu.  2  0  x  1  baøi giaûi. x - HS nhaän xeùt. S= {-1} Hoạt động 3:Hướng dẫn về nhà (2 phút) GV:neâu baøi taäp veà nhaø. HS:Nghe vaø ghi baøi taäp veà nhaø Baøi taäp veà nhaø soá 33 tr 23 SGK HD baøi 33 Laäp phöông trình Baøi soá 38, 39, 40 tr9, 10 SBT.. IV/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… Tuaàn 23. TIEÁT 50. Ngày soạn: ………………….. Ngaøy daïy: …………………….. §6. GIẢI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH. A . Muïc tieâu: Trường THCS Tri Trung. 96.

(97) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. -Kiến thức: HS nắm được các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình ; biết vận dụng để giải một số bài toán bậc nhất không quá phức tạp . -Kĩ năng: kỹ năng vận dụng để giải một số bài toán bậc nhất không quá phức tạp B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caùc baøi taäp ? ., phaán maøu, maùy tính boû tuùi. - HS: Ôn tập các bước giải phương trình, máy tính bỏ túi. C. Các bước lên lớp: I. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) II. Kieåm tra baøi cuõ: (8 phuùt) HS1: Nêu các bước giải phương trình chứa ẩn ở mẫu ? 1 1 +2= + 2 ( x 2+ 1 ) Giaûi phöông trình : x x HS2 : Laøm BT33a trang 23 SGK III. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Biểu diễn một đại 1/ Biểu diễn một đại lượng lượng bởi một biểu thức của một bởi một biểu thức của một aån (10’) aån Trong thực tế ta thường bắt gặp nhiều đại lượng biến đổi phụ thuoäc laãn nhau . Neáu ta kí hieäu một trong các đại lượng ấy là x thì HS nghe GV giới thiệu và ghi các đại lượng khác có thể được bài . biểu diễn dưới dạng một biểu thức của biến x Ví dụ ta đã biết quãng đường ,vận tốc và thời gian là 3 đại lượng quan hệ với nhau theo công thức : Quãng đường = Vận tốc . Thời gian GV neâu ví duï 1 SGK . ?1 a) 180x(m) 4,5 .60 Công viẹc đó gọi là biểu diễn một b) (km/h) x đại lượng bởi một biểu thức chứa ?2 ẩn .Đó là một việc hết sức quan a) 500 + x trọng trong việc giải bài toán bằng b) 10x + 5 caùch laäp phöông trình GV ghi muïc 1 vaø yeâu caàu HS bieåu thò caùc bieåu 1 thức ở ?1 ,?2 4 lớp làm các câu :?1a,b Gọi đại diện từng dãy trả lời biểu ?2a,b thức tương ứng . Đại diện 4 dãy trả lời . Ta ñi vaøo noäi dung chính cuûa baøi hoïc hoâm nay .. ( ). Hoạt động 2: Ví dụ về giải bài toán bằng cách lập phương trình (18’) GV giới thiệu bài toán cổ ở ví Trường THCS Tri Trung. 2/ Ví dụ về giải bài toán baèng caùch laäp phöông trình .. 97.

(98) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. duï 2 . Hướng dẫn HS phân tích và choïn aån Trong bài toán này có hai đại lượng chưa biết cần tìm đó là số gà và số chó và các đại lượng đã Trả lời theo hướng dẫn của cho laø: GV . Soá gaø + soá choù =36 Soá chaân gaø + soá chaân choù = 100 Nếu ta chọn x là số gà,khi đó: ?x phải thoả mãn điều kiện gì ? ?Số chân gà được biểu diển theo biểu thức nào ? 0<x<36 ?Số chó được biểu diễn theo 2x biểu thức nào ? ?Số chân chó được biểu diễn 36-x theo biểu thức nào ? Kết hợp với đề bài là tổng số 4(36-x) chân gà và chân chó là 100 khi đó ta coù phöông trình naøo ? 2x + 4(36-x) =100 Giải phương trình vừa nhận đựơc? Bài toán như trên gọi là bài toán giaûi baèng caùch laäp phöông trình .? Tóm tắt các bước giải bài toán treân ? GV nhận xét , bổ sung và hoàn thiện các bước giải . Đưa bước giải lên bảng phụ và goïi HS nhaéc laïi . Yeâu caàu HS laøm ?3 Treo phaàn trình baøy cuûa caùc nhoùm vaø nhaän xeùt . IV. Cuûng coá: (5 phuùt) Nêu các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình V. Hướng dẫn học ở nhà: (3 phút) -Xem lại các bài tập vừa giải -Xem trước bài 7: “Giải bài toán bằng cách lập phương trình (tt)”. Goïi x laø soá gaø .ÑK 0<x<36 Soá chaân gaø laø : 2x Soá choù :36-x Soù chaân choù : 4(36-x) Theo đề bài ta có phương trình : 2x + 4(36-x) = 100 2x + 144 –4x =100 -2x = -44 x=22 thoả mãn ĐK Vaäy: Soá gaø laø 22 (con) Soá choù laø : 36 – 22 = 14 (con) *Tóm tắt các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình : Bước1 : Lập phương trình : - Choïn aån soá vaø ñaët ñieàu kieän thích hợp cho ẩn số . - Biểu diễn các đại lượng chưa biết theo ẩn và các đại lượng đã biết . - Laäp phöông trình bieåu thò mối quan hệ giữa các đại lượng . Bước2 : Giải phương trình . Bước 3 : Trả lời (kiểm tra xem caùc nghieäm cuûa phöông trình ,nghiệm nào thoả mãn ñieàu kieän cuûa aån , nghieäm naøo khoâng , roài keát luaän ). IV/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… Tuaàn 24. TIEÁT 51. Ngày soạn: ………………………… Ngaøy daïy: ……………………….... §7. GIẢI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH (tt). A . Muïc tieâu: Trường THCS Tri Trung. 98.

(99) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. -Kiến thức: HS nắm được các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình ; biết vận dụng để giải một số bài toán bậc nhất không quá phức tạp . -Kĩ năng: kỹ năng vận dụng để giải một số bài toán bậc nhất không quá phức tạp B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caùc baøi taäp ? ., phaán maøu, maùy tính boû tuùi. - HS: Ôn tập các bước giải phương trình, máy tính bỏ túi. C. Các bước lên lớp: I. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) II. Kieåm tra baøi cuõ: (4 phuùt) Nêu các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình III. Bài mới: (30’) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1:Nêu vấn đề (2 phút) GV Nêu vấn đề: HS:Nghe giaûng Qua bài toán tiết trước ta thấy rằng với cùng một bài toán cách lựa chọn ẩn khác nhau sẽ đưa đến các phương trình khác nhau nhöng keát quaû cuoái cuøng vaãn không thay đổi .Nhưng có nhiều bài toán nếu như ta chọn ẩn baèng caùch naøy thì phöông trình đưa đến sẽ đơn giản và dễ giải nhöng neáu ta choïn aån baèng caùch khác thì sẽ đưa đến một phương trình vô cùng phức tạp và việc giải bài toán sẽ mất rất nhiều thời gian .Do đó người ta nói rằng giải bài toán bằng cách lập phöông trình thì vieäc choïn aån hết sức là quan trọng .Cụ thể ta xét bài toán ở ví dụ trang 27 SGK Hoạt động 2: Ví dụ Gọi HS đọc đề bài toán . 2 hS lần lượt đọc nội dung ví Ví dụ :(SGK/27) GV tóm tắt bài toán bằng sơ dụ 2, cả lớp theo dõi ví dụ 2. Xe máy  OÂtoâ đồ . Haø Noäi Nam Ñònh 90km GV:Yêu cầu học sinh tóm tắt HS:tóm tắt bài toán vào vở, bài toán một HS lên bảng ghi tóm tắt a) Tóm tắt bài toán: Ở ví dụ này nó sẽ cho ta cách bài toán. Xe maùy: HN NÑ ,V = 35 km/h. phân tích bài toán bằng lập OÂtoâ:NÑHN, V= 45 km/h . baûng . S = 90 km GV hướng dẫn HS phân tích Xe máy xuất phát trước 24 phút. bài toán : Hoûi: sau bao laâu 2 xe gaëp nhau ? ?Bài toán này có mấy đối tượng Có hai đối tượng tham gia là : tham gia ? oâtoâvaø xe maùy. Giaûi: ?Gồm những đại lượng nào ? -Các đại lượng:Vận tôc, thời ?Quan hệ giữa các đại lượng đó gian, quãng đường. Trường THCS Tri Trung. 99.

(100) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. laø gì ? ?Những đại lượng nào đã biết, những đại lượng nào chưa biết? Ta có thể biễu diễn các đại lượng trong bài toán như sau : GV ñöa baûng phuï vaø goïi HS ñieàn vaøo oâ troáng . ?Theo đề bài ta lập được phöông trình naøo ? Gọi HS giải phương trình vừa laäp .. S = v.t Gọi thời gian từ lúc xe máy khởi Vận tốc: đã biết hành đến lúc hai xe gặp nhau là x Quãng đường đi, thời gian đi: (h) .ĐK: x>2/5 chöa bieát Vaän Thời Quãng toác gian đường HS:thực hiện vào vở, một HS (km/h) ñi ñi leân baûng trình baøy (h) (km) 2 Xe 35 x 35x maùy 35x +45(x- 5 )=90 45 x–2/5 45(x1HS lên bảng , lớp cùng làm Ô tô 2/5) vào vở . Ta coù phöông trình : 35x +45(x-2/5)=90 35x+45x-18=90 80x=108 x=108/80=27/20 (nhaän) Yeâu caàu HS laøm ?1,?2 (baûng Vậy:Thời gian để hai xe gặp nhau h phuï) HS:Hoạt động nhóm làm ?1? là 27/20 giờ (1 21’) ?Nhaän xeùt gì veà hai caùch choïn 2 ẩn ?Theo em cách nào cho lời 2 cách chọn ẩn khác nhau cho giaûi goïn hôn ? ta 2 phöông trình khaùc nhau .Cách chọn 1 cho ta lời GV khaúng ñònh : Caùch choïn aån giaûi goïn hôn vì phöông trình khác nhau sẽ cho ta các phương đưa đến của nó đơn giản . trình khác nhau do đó khi giải HS:nghe giảng các bài toán bằng cách lập phöông trình ta phaûi kheùo leùo trong cách chọn ẩn Giới thiệu “Bài đọc thêm” SGK. IV. Cuûng coá: (7 phuùt) - Nêu các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình . - Laøm BT 34,35 V. Hướng dẫn học ở nhà: (3 phút) - Nắm vững cách giải bài toán bằng cách lập phương trình . - Xem laïi ví duï vaø laøm laïi caùc BT SGK . - Laøm BT 37, 38, 39 trang 30 SGK.. IV/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………. Tuaàn 24. TIEÁT 52. LUYEÄN TAÄP.. Ngày soạn: ………………. Ngaøy daïy: ………………….. A . Muïc tieâu: Trường THCS Tri Trung. 100.

(101) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. -Kiến thức: HS nắm được các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình , vận dụng để giải một số dạng toán bậc nhất không quá phức tạp . -Kĩ năng: kỹ năng vận dụng để giải một số bài toán bậc nhất không quá phức tạp B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caùc baøi taäp, phaán maøu, maùy tính boû tuùi. - HS: Ôn tập các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình, máy tính bỏ túi. C. Các bước lên lớp: I. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) II. Kieåm tra baøi cuõ: (3 phuùt) Nêu các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình III. Bài mới: (33’) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Baøi 37 tr.30 SGK. 1HS đọc đề bài , lớp theo dõi Baøi 37 trang 30 : Gọi 1HS đọc đề bài Gọi x(km) là độ dài quãng GV vẽ sơ đồ bài toán đường AB (x>0) Thời gian từ 6h -9h30 là : 3,5 GV treo baûng phuï yeâu caàu HS - HS ñieàn vaøo baûng giờ ⇒ Vận tốc trung bình của x 2x ñieàn vaøo baûng phaân tích. V t(h) s(km) = ( km/h) xe maùy : 3,5 7 (km/h) Thời gian xe máy đi hết quãng Xe x(x>0) 7/2 7/2.x maùy đường AB là: 3,5 – 1 = 2,5giờ. OÂ toâ x+20 5/2 ⇒ Vaän toác trung bình cuûa 5 Gọi Hs lên bảng trình bài lời 2 (x+20) oâtoâ : x = 2 x (km/h) giaûi. 2,5 5 7 5 GV:Yêu cầu HS nhận xét, hoàn x  ( x  20) Ta coù phöông trình : 2 thiện lời giải Phöông trình: 2 2x 2 x − =20 HS lên bảng trình bày lời giải, 5 7 HS dưới lớp thực hiện vào vở. ⇒ x=175(km ) HS:Nhaän xeùt Baøi 38: Baøi 38 trang30: HS: đọc đề bài -Muốn tính điểm trung bình cộng -Ta thực hiện 3 bước: ta tính nhö theá naøo? +lập tích các giá trị và tần số Gọi x là số bạn đạt điểm9 (xN, x<10) tương ứng. Số bạn đạt điểm 5 là: +Tính toång caùc tích. +Chia tổng đó cho số các giá 10-(1+2+3+x)=4-x -Taàn soá n = 1, n = 2....coù nghóa laø trò Toång ñieåm cuûa10 baïn nhaän gì? được: HS: có 1 bạn đạt điểm 4, 2 Tổng tần số (số các giá trị ) N = bạn đạt điểm 7. 4*1+5(4-x)+7*2+8*3+9*2 10 coù yù nghóa gì? ta coù phöông trình Coù 10 baïn trong toå hoïc taäp 41+5( 4 − x)+72+83+92 Ở bài toán này cần tìm gì? =6. 10 Giải sử gọi số học sinh đạt điểm -Số bạn đạt điểm 5 và điểm 9 6. 5 là x, vậy số học sinh đạt điểm 9 HS: số HS đạt điểm 9 được  x=1 được biểu thị như thế nào? bieåu thò laø: 10–(1+x+2+3)=4-x GV:goïi HS leân baûng trình baøy Moät Hsleân baûng trình baøy, caû Vaäy coù 1 baïn nhaän ñieåm 9; 3 baïn nhaän ñieåm 5 . lời giải lớp thực hiện vào vở. Bài 39:(Đề bài đưa lên bảng phuï). HSTL: Hai loại hàng phải trả Số tiển lan mua hai loại hàng tổng cộng là 120 nghìn đồng. Trường THCS Tri Trung. Baøi 39 trang 30 :. 101.

(102) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. chöa keå thueá VAT laø bao nhieâu ? Sau đó GV yêu cầu HS điển vào baûng phaân tích.. Loại hàng 1 Loại hàng 2 2 loại haøng. Soá tieàn phaûi traû chöa coù VAT x. Thuế VAT là 10 nghìn đồng nên hai loại hàng chưa kể thuế VAT là 110 nghìn đồng.. Thueá VAT. Ñieàu kieän cuûa x ? Phương trình bài toán ? GV yêu cầu HS đọc lời giải bài toán theo bảng . - Yêu cầu HS cả lớp giải phương trình, moät HS leân baûng trình baøy.. GV löu yù HS: Muoán tìm m% ta m .a cuûa soá a ta tính: 100 .. Loại haøng 1 Loại haøng 2 2 loại haøng. Soá tieàn phaûi traû chöa coù VAT x. Thueá VAT. 110-x. 8%(110-x). 110. 10. 10% x. ÑK: 0<x<110. Phöông trình: 10 8 110  x  10 x 100 100 HS trình baøy mieäng: Goïi soá tieàn Lan phaûi traû cho loại hàng 1 không kể thuế VAT là x(nghìn đồng).ĐK: 0<x<110. Vaäy soá tieàn Lan phaûi traû cho loại hàng 2 không kể thuế VAT là (110-x) nghìn đồng. Tiền thuế VAT cho loại 1 là 10%x (nghìn đồng). Tiền thuế VAT cho loại hàng thứ hai là 8%(110-x)(nghìn đồng). 10 8 x 110  x  10 Phöông trình: 100 100 x=60 (TMÑK).. Giaûi : Goïi soá tieàn Lan phaûi traû soá tieàn cho loại hàng 1( không kểVAT) laø x (x > 0) Toång soá tieàn laø: 120.000 – 10000 = 110000ñ. Số tiền Lan phải trả cho loại haøng 2 : 110000 –x (ñ) Tiền thuế VAT đối với loại haøng 1 : 10%x. tiền thuế VAT đối với loại haøng 2 : (110000 – x)*8%. Ta coù phöông trình: x (110000 − x) 8 + =10000 10 100 Giaûi ra ta coù: x= 60000ñ. IV. Cuûng coá: (5 phuùt) Nhắc lại các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình và môït số vấn đề cần lưu ý. V. Hướng dẫn học ở nhà: (3 phút) -Xem và làm lại các BT đã giải - Laøm BT 41, 42, 45, 46 trang 31, 32 SGK. -Tieát sau luyeän taäp. (tt). IV/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… Tuaàn 25 Ngày soạn: ……………… Ngaøy daïy: ……………….. TIEÁT 53 Trường THCS Tri Trung. LUYEÄN TAÄP. (tt) 102.

(103) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. A . Muïc tieâu: -Kiến thức: HS nắm được các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình , vận dụng để giải một số dạng toán bậc nhất không quá phức tạp . -Kĩ năng: kỹ năng vận dụng để giải một số bài toán bậc nhất không quá phức tạp B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caùc baøi taäp, phaán maøu, maùy tính boû tuùi. - HS: Ôn tập các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình, máy tính bỏ túi. C. Các bước lên lớp: I. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) II. Kieåm tra baøi cuõ: (6 phuùt) Nêu các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình. Giải bài tập 40 trang 31 SGK. III. Bài mới: (33’) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung HS thảo luận nhóm để phân Bài 42 trang 31 : -Yeâu caàu HS HÑN laøm baøi 42 tích bài toán Goïi soá caàn tìm laø x , x N, x>3 Ta coù : 2000 +10x + 2 = 153x -HS theo doõi nhaän xeùt -Gọi đại diện nhóm lên bảng ⇔ 143x = 2002 trình bày lời giải ⇔ x = 14 Vaäy soá caàn tìm laø 14 Khuyến khích HS giải các cách HS thảo luận nhóm để phân Bài 45 trang 31 : khaùc nhau. tích bài toán rồi làm việc cá Gọi số thảm len theo hợp đồng caùch 1: nhaân laø x , x > 0 soá soá naêng soá soá naêng Theo hợp đồng số thảm len là thaûm ngaøy suaát thaûm ngaøy suaát x , soá ngaøy laøm laø 20 , naêng len laøm len laøm x suaát . Đã thực hiện ố x theo hợp x theo 20 x 20 20 đồng hợp 20 thaûm len laø x + 24 , soá ngaøy đồng đã thực 18 x +24 laøm laø 18 naêng suaát x +24 hieän đã x+24 18 18 thực 18 caùch 2: Ta coù phöông trình : hieän soá moãi soá x +24 120 x ngaøy ngaøy thaûm = . 18 100 20 laøm laøm len ⇔ 25( x + 24 ) = 9,3x laøm được ⇔ 25x + 600 = 27x theo hợp 20 x ⇔ 2x = 600 đồng ⇔ x = 300 đã thực 18 Vậy số thảm len dệt theo hợp hieän đồng là 300 tấm GV:Yeâu caàu hoïc sinh laøm baøi 46 -Học sinh đọc đề bài Baøi 46 trang 31 , 32 Hỏi : Trong bài toán ô tô dự định HS : Ô tô dự định đi cả quãng Gọi quãng đường AB là x , x > ñi nhö theá naøo ? đường AB với vận tốc 48 km / 48 km Thực tế diễn biến như thế nào ? h Thời gian dự định đi quãng Thực tế : đường AB bằng tổng thời gian +1 giờ đầu ô tô đi với vận tốc đi trên 2 đoạn AC và CB cộng 1 đó theâm ( 10 phuùt ) neân ta 6 +Ô tô bị tàu hoả chắn 10 phút +Đoạn đường còn lại ô tô đi có phương trình : Gọi hs trình bày bước lập PT với vận tốc 48 + 6 = 54 ( km / h Trường THCS Tri Trung 103.

(104) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Gọi HS lên bảng giải pt và trả lời. GV:yêu cầu HS đọc đề bài Hoûi : Em haõy neâu caùch vieát moät số tự nhiên dưới dạng luỹ thừa cuøa 10 ? -GV:yeâu caàu hs HÑN giaûi baøi toán. HS đọc đề bài HS : abc = 100a + 10 b + c. HS hoạt động nhóm trong thời gian 5 phuùt. x x − 48 1 = +1 48 54 6 ⇔ 9x = 8( x – 48 ) + 432 +72 ⇔ x = 120 Baøi 41 trang 31 : Gọi số cần tìm là x ( chữ số haøng chuïc ) x > 0 , x < 5 Ta coù : 100x + 10 + 2x = 10x +2x + 370 ⇔ 90x = 360 ⇔ x = 4 Vaäy soá caàn tìm laø 48. IV. Cuûng coá: (5 phuùt) Nhắc lại các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình và môït số vấn đề cần lưu ý. V. Hướng dẫn học ở nhà: (3 phút) -Xem và làm lại các BT đã giải -Soạn các câu hỏi ôn tập chương III và làm các BT ôn tập chương.. IV/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………. Tuaàn 25. TIEÁT 54 Trường THCS Tri Trung. Ngày soạn: ……………………. Ngaøy daïy: …………………….. OÂN TAÄP CHÖÔNG III. 104.

(105) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. A . Muïc tieâu: -Kiến thức: Tái hiện lại các kiến thức đã học -Kĩ năng: Củng cố và nâng cao các kỹ năng giải phương trình một ẩn , giải bài toán bằng cách laäp phöông trình. B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caùc baøi taäp, phaán maøu, maùy tính boû tuùi. - HS: OÂn taäp caùc caâu hoûi oân taäp chöông III, maùy tính boû tuùi. C. Các bước lên lớp: I. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) II. Kieåm tra baøi cuõ: khoâng III. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Ôn lý thuyết(25’) Treo baûng phuï vaø yeâu caàu HS A.Lyù thuyeát: hoàn thành các phát biểu theo Cá nhân đứng tại chỗ trả lời. 1. Caùc daïng phöông trình vaø yeâu caàu caâu hoûi SGK. Phöông trình baäc nhaát moät aån caùch giaûi: -Neâu ñònh nghóa phöông trình coù daïng: ax+b = 0 (a<>0) 1. Phöông trình baäc nhaát moät aån coù baäc nhaát moät aån ? Caùch giaûi ? Caùch giaûi : daïng: ax+b = 0 (a<>0) B1:chuyển các hạng tự tự do Caùch giaûi : b sang ve phaûi.á Coù nghieäm duy nhaát :x = a B2:chia 2 veá cho heä soá a 2.Phöông trình tích coù daïng : HS: trả lời: A(x) .B(x) = 0 A(x) .B(x) = 0 -Neâu daïng toång quaùt cuûa Caùch giaûi: Aùp duïng tính chaát Caù ch giaûi : phöông trình tích ? Caùch giaûi? moät tích baèng 0 , khi moät ⇔ A(x) .B(x) = 0 trong các thừa số bằng 0. A ( x )=0 ¿ -Nêu các bước giải phương HS đứng tại chổ trả lời: B(x )=0 trình chứa ẩn ở mẫu ? Bước1 : Tìm điều kiện xác ¿ ¿ ñònh cuûa phöông trình . ¿ Bước 2 : Quy đồng mẫu ¿ 3.Phöông trình chứa ẩn ở mẫu : hai veá cuûa phöông tình . Caùch giaûi: Bước 3 : Giải phương trình Bước1 : Tìm điều kiện xác định vừa nhận được . Bước 4 : Kết luận nghiệm (là của phương trình . Bước 2 : Quy đồng mẫu hai vế các giá trị của ẩn thoả mãn cuûa phöông tình . ÑKXÑ cuûa phöông trình Bước 3 : Giải phương trình vừa HS trả lời: nhận được . Bước1 : Lập phương trình Bước 4 : Kết luận nghiệm (là các Nêu các bước giải các BT - Choïn aån soá vaø ñaët ñieàu giaù trị của ẩn thoả mãn ĐKXĐ của baèng caùch laäp PT? kiện thích hợp cho ẩn số . phöông trình . - Biểu diễn các đại lượng (ÑKXÑ cuûa phöông trình laø ñieàu chưa biết theo ẩn và các đại kiện của ẩn để tất cả các mẫu trong lượng đã biết . - Lập phương trình biểu thị phương trình đều khác 0) . 2.Các bước giải các BT bằng mối quan hệ giữa các đại caùch laäp PT: lượng . Bước1 : Lập phương trình : Bước2 : Giải phương trình - Choïn aån soá vaø ñaët ñieàu kieän Bước 3 : Trả lời Trường THCS Tri Trung. 105.

(106) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam thích hợp cho ẩn số . - Biểu diễn các đại lượng chưa biết theo ẩn và các đại lượng đã bieát . - Laäp phöông trình bieåu thò moái quan hệ giữa các đại lượng . Bước2 : Giải phương trình . Bước 3 : Trả lời (kiểm tra xem các nghieäm cuûa phöông trình ,nghieäm nào thoả mãn điều kiện của ẩn , nghieäm naøo khoâng , roài keát luaän ). Hoạt động 2: Bài tập(12’) Treo bảng phụ bài toán và gọi 2HS lên bảng , lớp cùng theo Bài 50 trang 33 : hoïc sinh laøm treân baûng. doõi vaø nhaän xeùt. a) 3-4x(25-2x)=8x2+x-300 ⇔ 3-100x +8x2 = 8x2+x-300 GV:yeâu caàu 2 HS leân baûng a) 3-4x(25-2x)=8x2+x-300 ⇔ 3-100x +8x2 = 8x2+x⇔ 101x =303 laøm 2 caâu ⇔ x=3 Yêu cầu dưới lớp học sinh 300 ⇔ 101x =303 cuøng laøm b) 2( 1− 3 x ) 2+3 x 3 (2 x +1) ⇔ x=3 − =7 − 5 10 4 2(1  3 x ) 2  3 x 3(2 x  1)  7  ⇔ 10 4 b) 5 8− 24 x − 4 − 6 x 140 − 30 x −15 ⇔ = 20 20 8  24 x  4  6 x 140  30 x  15  ⇔ 0 x=121 (Voâ nghieäm) 20. ⇔ 0 x=121. 20. (Voâ nghieäm). IV. Cuûng coá: (5 phuùt) Nhắc lại các dạng phương trình đã học , cách giải và các bứơc giải BT bằng cách lập phương trình V. Hướng dẫn học ở nhà: (2 phút) -Xem và làm lại các BT đã giải -Laøm tieáp caùc BT oân taäp chöông.. D/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………. Trường THCS Tri Trung. 106.

(107) GA: Đại số 8. Tuaàn 26. TIEÁT 55. GV: Vũ Thành Nam. Ngày soạn: ………………. Ngaøy daïy: ………………... OÂN TAÄP CHÖÔNG III(TT). A . Muïc tieâu: - Kiến thức: Giúp HS ôn tập lại các kiến thức đã học về phương trình và giải toán bằng cách lập phöông trình . - Kĩ năng: Củng cố và nâng cao kĩ năng giải toán bằng cách lập phương trình. -Thái độ: Nghiêm túc học tập dưới sự hướng dẫn của GV B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caùc baøi taäp, phaán maøu, maùy tính boû tuùi. - HS: chuaån bò caùc baøi taäp chöông III, maùy tính boû tuùi. C. Các bước lên lớp: I. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) II. Kieåm tra baøi cuõ: khoâng III. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung ghi baûng Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ (10 phút) HS1: HS1: Chữa bài 66 (d) tr.14 Baøi 66 (d) tr.14 SBT. ÑKXÑ: x <> 2, x <>-2; Giaûi phöông trình sau. SBT. x 2 3 2( x  11) . . . . . . S={4; 5}. Giaûi phöông trình sau.   2 x 2 3 2( x  11) x2 x 2 x  4 ;   2 x2 x 2 x  4 ; Giaûi:ÑKXÑ x ≠2; x ≠-2 2 Yeâu caàu HS nhaéc laïi ñieàu caàn x  2 3 x  2 2  x  11      2 chú ý khi giải phương trình chứa  x  2   x  2   x  2  x  2  x  4 ẩn ở mẫu thức. 2 HS 2 thực hiện. . . . . . HS2: Chữa bài tập 54 tr.34   x  2   3  x  2  2  x  11  KQ: x=80 (TMÑK). SGK theo yeâu caàu.  x 4 HS dưới lớp theo dõi   x  4   x  5  0   + Laäp baûng phaân tích.  x 5 + Trình baøy baøi giaûi. Baøi taäp 54 tr.34 (SGK) Hoạt động 2:Luyệ tập (32phút) Baøi 69 tr 14-SBT Baøi 69 tr14 SBT. HS: đọc đề bài Gọi vận tốc ban đầu của hai xe GV: treo đề bài lên bảng phụ laø x (km/h), ÑK x>0. Quaõng GV hướng dẫn HS phân tích bài TL: S = 163 ; 43 km đầu :V1 = V2;120 km coøn laïi V1 = 1,2V2 đường còn lại sau 43km đầu là: toán. xe 1 về sớm hơn xe 2 là 40 phút. 163-43 =120 km. Hỏi: Bài toán cho biết gì ?Yêu Tính V1 ? Thời gian ôtô 2 đi quãng đường caàu tìm gì ? 120 HS: Gọi vận tốc ban đầu của hai còn lại là x Haõy choïn aån soá vaø laäp baûng xe laø x (km/h), ÑK x>0. Quaõng phaân tích. Thời gian ôtô 1 đi quãng đường đường còn lại sau 43km đầu là: 120 163-43 =120 km. + Đổi 40phút ra giờ ? coøn laïi laø 1, 2x . ..... Ta coù phöông trình: 120 120 2 + Lập phương trình bài toán .   Phöông trình x 1,2 x 3 Trường THCS Tri Trung. 107.

(108) GA: Đại số 8 + GV hướng dẫn HS thu gọn phöông trình.. Baøi 68 tr14 SBT. GV treo bảng phụ ghi đề bài, Yêu cầu học sinh dọc đề bài GV yeâu caàu HS laäp baûng phaân tích vaø laäp phöông trình baøi toán . Moät HS leân baûng giaûi phöông trình và trả lời bài toán .. Baøi 55 tr.34 SGK. GV hướng dẫn HS tìm hiểu nội dung bài toán + Trong dung dòch coù bao nhieâu gam muoái ? + Lượng nước có thay đổi khoâng ? + Dung dịch mới có chứa 20% muoái, em hieåu ñieàu naøy cuï theå laø gì ? Haõy choïn aån vaø laäp phöông trình bài toán .. GV: Vũ Thành Nam Keát quaû x=30. Trả lời: Vận tốc ban đầu của hai xe laø 30km/h. HS đọc đề bài HS:Laäp baûng phaân tích vaø laäp x x  13  57 =1 phöông trình: 50 Một HS lên bảng giải, cả lớp cùng thực hiện vào vở nháp. Keát quaû: x=500 (TMÑK). Trả lời: Theo kế hoạch độ phải khai thaùc 500 taán than.. 120 120 2   x 1,2 x 3 120.3, 6 120.3 2.1, 2x   3, 6x 3, 6x 3, 6x  432  360 2, 4x .  x 30 (TMÑK). Vaän toác ban đầu của hai xe là 30km/h Baøi 68- SBT/14 Giải:Gọi khối lượng than mà đội phaûi khai thaùc theo KH laø x taán ( x> 0)Thời gian theo dự định là x 50 (ngaøy) Khối lượng than khi thực hiện: x+13 (tấn).Thời gian thực hiện x  13 57 (ngaøy) x x  13  57 =1 Ta coù PT 50 Giaûi: Gọi lượng nước cần pha thêm là x (gam) ÑK x>0. Khi đó khối lượng dung dịch là 200 + x (gam). Khối lượng muối là 50 gam. Ta coù phöông trình: 20  x  200  50 100 200 + x =250 x = 50 (TMÑK) Vậy: Lượng nước cần pha thêm laø 50 gam.. - Trong dung dịch có chứa 50g muối, lượng muối không thay đổi. + Dung dịch mới chứa 20% muối nghĩa là khối lượng muối bằng 20% khối lượng dung dịch. + Gọi lượng nước cần pha thêm laø x (gam) Khi đó khối lượng dung dịch sẽ laø: 200+x (gam) Khối lượng muối là 50gam. Ta coù phöông trình: 20/100(200+x)=50. . . . . . x=50 (TMÑK) Moät HS leân baûng giaûi phöông Trả lời: Lượng nước cần pha trình và trả lời bài toán theâm laø 50 gam. Hoạt động 3:Hướng dẫn về nhà (2phút) - Tieát sau kieåm tra 1 tieát chöông III. - Caàn oân kó: 1) Veà lyù thuyeát:+ Ñònh nghóa hai phöông trình töông ñöông. + Hai quy tắc biến đổi phương trình. + Ñònh nghóa soá nghieäm cuûa phöông trình baäc nhaát moät aån. + Các bước giải phương trình đưa được về dạng phương trình bậc nhất một ẩn, phương trình tích, phương trình chứa ẩn ở mẫu, các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình. 2) Bài tập:+ Ôn lại và luyện tập giải các dạng phương trình và các bài toán giải bằng cách lập phương trình. Chuù yù trình baøy khoâng sai soùt.. D/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ Trường THCS Tri Trung. 108.

(109) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… Tuaàn 26. Ngày soạn: ……………………….. Ngaøy daïy: …………………….. TIEÁT 56. KIEÅM TRA CHÖÔNG III.. A . Muïc tieâu: -Kiến thức: Kiểm tra sự hiểu bài của học sinh khi học xong chương III: Khái niệm hai phương trình tương đương, tập nghiệm của phương trình, giải bài toán bằng cách lập phương trình, . . . -Kĩ năng: Có kĩ năng vận dụng các kiến thức đã học vào giải các bài tập. B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Chuẩn bị cho mỗi học sinh một đề kiểm tra (đề phôtô) - HS: Maùy tính boû tuùi, giaáy nhaùp, . . . C. Đề: I/ TRAÉC NGHIEÄM: (3 ñieåm) Hãy khoanh tròn chữ cái đứng trước câu trả lời đúng: Caâu 1: Phöông trình naøo sau ñaây laø phöông trình baäc nhaát moät aån? 1  2 0 A. x B. 0 x  5 0 C. 2x2 + 3 = 0 D. –x + 2 = 1 Câu 2: Phương trình 2x – 4 = 0 tương đương với phương trình: A. 2x + 4 = 0 B. x – 2 = 0 C. x = 4 x 2  5 x(x  2) Caâu 3: Ñieàu kieän xaùc ñònh cuûa phöông trình laø:. D. 2 – 4x = 0. A. x 0 B. x 0; x 2 C. x 0; x -2 D. x -2 Caâu 4: Phöông trình baäc nhaát 3x – 1 = 0 coù heä a, b laø: A. a = 3; b = - 1 B. a = 3 ; b = 0 C. a = 3; b = 1D. a = -1; b = 3 Caâu 5: Taäp nghieäm cuûa phöông trình (x + 1)(x – 2) = 0 laø:  1; 2   1; 2   1; 0 A. S= B. S = C. S = D. S =  Caâu 6: Phöông trình –x + b = 0 coù moät nghieäm x = 1, thì b baèng: A. 1 B. 0 C. – 1 D. 2 II. TỰ LUẬN: (7 điểm) Baøi 1: (4 ñieåm). Giaûi caùc phöông trình sau: x 3 x2 2 a/ 2x - 6 = 0 b/ x(x+1) - (x+2)(x - 3) = 7 c/ x  1 = x  1. Bài 2: (2 điểm).Một xe máy đi từ A đến B với vận tốc 50km/h. Đến B người đó nghỉ 15 phút rồi quay về A với vận tốc 40km/h. Biết thời gian tổng cộng hết 2 giờ 30 phút. Tính quãng đường AB. x  3 x  2 x  2012 x  2011    2 3 Baøi 3: (1 ñieåm). Giaûi phöông trình : 2011 2012 D.HƯỚNG DẪN CHẤM I/ TRAÉC NGHIEÄM: (3 ñieåm). 1 D II/ TỰ LUẬN: (7 điểm) Baøi 1a. 2 3 4 5 6 B C A B A (Mỗi câu đúng ghi 0,5 điểm). Giaûi caùc phöông trình. Trường THCS Tri Trung. 109.

(110) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. 1/. 2x - 6 = 0. 0,5 0,5.  2x = 6  x=3 Vaäy taäp nghieäm cuûa phöông trình laø S = 2/. Baøi 1b. Baøi 1c.  3. x(x+1) - (x+2)(x - 3) = 7. 0,5 0,5 0,5.  x2 + x – x2 + 3x – 2x + 6 = 7 1  2x = 1  x = 2. 0,5. 1    Vaäy taäp nghieäm cuûa phöông trình laø S =  2  x 3 x2  2 x  1 x  1 (ÑKXÑ : x 1 ) (1) ( x  3)( x  1) x2  2 (1)  ( x  1)( x  1) x  1 =>(x – 3)(x – 1) = x2. 0,25.  x 2  4 x  3 x 2 3  x 4 (Thoûa maõn ñkxñ). 0,25. 0,25. 0,25. 4   Vaäy taäp nghieäm cuûa phöông trình laø S =  3  1 5 ( h) ( h) 15phuùt= 4 ; 2 giờ 30 phút = 2. 0,25 0,25. Gọi x là quãng đường AB (x>0). Baøi 2. x ( h) Thời gian đi : 50 x x x 1 5    ( h) 50 40 4 2 Thời gian về : 40. 0,25 0,5 0,5 0,25. Theo đề bài ta có phương trình :. Giải phương trình ta được : x = 50 (Thỏa mãn ) Vậy quãng đường AB là 50 km.. x  3 x  2 x  2012 x  2011    2 3 Giaûi phöông trình : 2011 2012. Baøi 3. 0,25.  x  3   x  2   x  2012   x  2011   1    1   1    1  2 3      2011   2012   x  2014 x  2014 x  2014 x  2014     2011 2012 2 3 x  2014 x  2014 x  2014 x  2014    0  2011 2012 2 3 1 1 1 1     0  x  2014    2011 2012 2 3   1 1 1  1     0   x – 2014 = 0 vì  2011 2012 2 3   x = 2014 Vaäy taäp nghieäm cuûa phöông trình laø. Trường THCS Tri Trung. 0,25. 0,25. 0,25. S 2014. 110.

(111) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. D/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………. Tuaàn 27. TIEÁT 57. Ngày soạn: ………………………………….. Ngaøy daïy: …………………………………... CHÖÔNG IV: BAÁT PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT MOÄT AÅN §1. LIÊN HỆ GIỮA THỨ TỰ VAØ PHÉP CỘNG. A . Muïc tieâu: -Kiến thức: Hiểu thế nào là bất đẳng thức. Phát hiện tính chất liên hệ thức tự và phép cộng. -Kĩ năng: Biết sử dụng tính chất liên hệ giữa thứ tự và phép cộng để giải một số bài toán đơn giaûn. -Thái độ: Giáo dục ý thức vươn lên trong học tập, kiên trì chịu khó trong tính toán. B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Bảng phụ ghi các bài toán ?, các ghi nhớ bài học, phấn màu, máy tính bỏ túi. - HS: OÂn taäp caùc tính chaát cô baûn cuûa pheùp coäng phaân soá, maùy tính boû tuùi. C. Các bước lên lớp: I. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) II. Kieåm tra baøi cuõ: khoâng III. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Nhắc lại về thứ tự trên tập hợp số. (6 phuùt) -Trong tập hợp số thực, khi so -Trong tập hợp số thực, khi so 1. Nhắc lại về thứ tự trên tập hợp saùnh hai soá a vaø b thì coù theå saùnh hai soá a vaø b thì coù theå soá. xảy ra những trường hợp nào? xảy ra những trường hợp a>b; -Khi biểu diễn số thực trên hoặc a<b hoặc a=b trục số thì những số nhỏ hơn -Khi biểu diễn số thực trên được biểu diễn bên nào điểm trục số thì những số nhỏ hơn ?1 biểu diễn lớn hơn? được biểu diễn bên trái điểm -Vẽ trục số và biểu diễn cho biểu diễn số lớn hơn. a) 1,53 < 1,8 hoïc sinh thaáy. -Laéng nghe. b) -2,37 > -2,41 12  2 -Treo baûng phuï ?1  -Nếu số a không nhỏ hơn số b -Đọc ?1 và thực hiện c)  18 3 thì a như thế nào với b? -Số a lớn hơn hoặc bằng số b 3 13  -Ta kí hieäu a≥b 5 20 d) -Ví dụ: x2 ? 0 với mọi x? -Ngược lại, nếu a không lớn x2≥0  x hôn b thì vieát ra sao? -Nếu a không lớn hơn b thì 2 -Ví duï: -x ? 0 vieát a b -x2 0 Hoạt động 2: Bất đẳng thức. (8 phút) -Nêu khái niệm bất đẳng thức -Lắng nghe và nhắc lại 2. Bất đẳng thức. cho hoïc sinh naém. Ta gọi hệ thức dạng ab, Trường THCS Tri Trung. 111.

(112) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. -Bất đẳng thức 7+(-2)>-4 có -Bất đẳng thức 7+(-2)>-4 có a b, a b) là bất đẳng thức và gọi veá traùi laø gì? Veá phaûi laø gì? veá traùi laø 7+(-2), veá phaûi laø -4 a laø veá traùi, b laø veá phaûi cuûa baát đẳng thức. Ví duï 1: SGK Hoạt động 3: Liên hệ giữa thứ tự và phép cộng. (21 phuùt) -Cho bất đẳng thức -4<2 -Khi cộng 3 vào cả hai vế của 3. Liên hệ giữa thứ tự và phép -Khi cộng 3 vào cả hai vế của bất đẳng thức trên thì ta được cộng. bất đẳng thức trên thì ta được bất đẳng thức -4+3<2+3 ?2 bất đẳng thức nào? a) Ta được bất đẳng thức -4+3<2+3 -Treo baûng phuï hình veõ cho b) Ta được bất đẳng thức -4+c<2+c hoïc sinh naém. -Đọc yêu cầu ?2 -Treo baûng phuï ?2 -Hoạt động nhóm để hoàn Tính chất: -Hãy hoạt động nhóm để thành lời giải. Với ba số a, b và c ta có: hoàn thành lời giải. -Neáu ab thì a+c>b+c -Neáu a>b thì a+c>b+c -Neáu a>b thì a+c?b+c -Neáu a b thì a+c b+c -Neáu a b thì a+c b+c -Neáu a b thì a+c?b+c -Vaäy khi coäng cuøng moät soá -Vaäy khi coäng cuøng moät soá vaøo caû hai veá cuûa moät baát Khi coäng cuøng moät soá vaøo caû hai vào cả hai vế của một bất đẳng thức thì được một bất vế của một bất đẳng thức thì được đẳng thức thì được một bất đẳng thức mới có chiều cùng một bất đẳng thức mới cùng chiều đẳng thức mới có chiều như chiều với bất đẳng thức đã với bất đẳng thức đã cho thế nào với bất đẳng thức đã cho Ví duï 2: SGK. cho? -Đọc yêu cầu ?3 -Treo baûng phuï ?3 -Thực hiện -Hãy giải tương tự ví dụ 2. -Laéng nghe, ghi baøi. ?3 -Nhận xét, sửa sai. -Đọc yêu cầu ?4 Ta coù -Treo baûng phuï ?4 2 <3 -2004>-2005 2 ?3 Neân -2004+(-777)>-2005+(-777) 2 +2<3+2 -Do đó nếu 2 +2<? 2 +2<5 ?4 -Suy ra 2 +2<? Ta coù -Laéng nghe, ghi baøi. 2 <3 -Giới thiệu chú ý. 2 +2<3+2. Hay 2 +2<5 Chú ý: Tính chất của thứ tự cũng chính laø tính chaát cuûa baát ñaúng thức. Hoạt động 4: Luyện tập tại lớp. (4 phút) -Treo bảng phụ bài tập 1 -Đọc yêu cầu bài toán Baøi taäp 1 trang 37 SGK. trang 37 SGK. -Gọi học sinh thực hiện trên -Thực hiện a) Sai, vì veá traùi laø 1 baûng. b) Đúng, vì vế trái là -6 -Nhận xét, sửa sai. -Laéng nghe, ghi baøi. c) Đúng, vì cộng hai vế với -8 d) Đúng, vì x2≥0 nên x2+1≥1 IV. Cuûng coá: (3 phuùt) Phát biểu tính chất về liên hệ giữa thứ tự và phép cộng. V. Hướng dẫn học ở nhà: (2 phút) Trường THCS Tri Trung. 112.

(113) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. -Tính chất về liên hệ giữa thứ tự và phép cộng. -Laøm baøi taäp 2, 3 trang 27 SGK. -Xem trước bài 2: “Liên hệ giữa thứ tự và phép nhân” (đọc kĩ các quy tắc trong bài).. D/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… Tuaàn 27. TIEÁT 58. Ngày soạn: .......................... Ngaøy daïy: ........................... §2. LIÊN HỆ GIỮA THỨ TỰ VAØ PHÉP NHÂN.. A . Muïc tieâu: -Kiến thức: Nắm được tính chất liên hệ giữa thứ tự và phép nhân (với số dương và số âm) ở dạng BĐT. Biết cách sử dụng tính chất đó để chứng minh BĐT (qua một số kĩ thuật suy luận ). -Kĩ năng: Biết vận dụng các tính chất đã học vào giải bài tập. -Thái độ: Giáo dục ý thức vươn lên trong học tập, kiên trì chịu khó trong tính toán. B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Bảng phụ ghi các bài toán ?, các ghi nhớ bài học, phấn màu, máy tính bỏ túi. - HS: Ôn tập tính chất về liên hệ giữa thứ tự và phép cộng, máy tính bỏ túi. C. Các bước lên lớp: I. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) II. Kieåm tra baøi cuõ: (4 phuùt) -Viết tính chất về liên hệ giữa thứ tự và phép cộng. -Cho a<b, so saùnh: a) a+1 vaø b+1 b) a-2 vaø b-2 III. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Liên hệ giữa thứ tự và phép nhân với số dương. (12 phút) -Số dương là số như thế nào? -Số dương là số lớn hơn 0 1. Liên hệ giữa thứ tự và phép -2?3 -2<3 nhân với số dương. -Vaäy -2.2 ?3.2 -Vaäy -2.2<3.2 -Treo baûng phuï hình veõ cho ?1 hoïc sinh quan saùt a) Ta được bất đẳng thức -Treo baûng phuï ?1 -Đọc yêu cầu ?1 -2.5091<3.5091 -Hãy thảo luận nhóm để hoàn -Thảo luận nhóm để hoàn b) Ta được bất đẳng thức thành lời giải thành lời giải -2.c<3.c Vậy với ba số a, b, c mà c>0 Tính chaát : -Neáu a0, ta có:    -Neáu a b thì a.c?b.c -Neáu a b thì a.c b.c -Neáu ab thì a.c?b.c -Neáu a>b thì a.c>b.c -Neáu a b thì a.c b.c -Neáu a b thì a.c?b.c -Neáu a b thì a.c b.c -Neáu a>b thì a.c>b.c GV: Yeâu caàu hoïc sinh phaùt -Neáu a b thì a.c b.c biểu tính chất bằng lời HS:Phát biểu t/c bằng lời. -Treo baûng phuï ?2 -Đọc yêu cầu ?2 ?2 -Haõy trình baøy treân baûng -Thực hiện a) (-15,2).3,5<(-15,08).3,5 -Nhận xét, sửa sai. -Laéng nghe, ghi baøi. b) 4,15.2,2>(-5,3).2,2 Hoạt động 2: Liên hệ giữa thứ tự và phép nhân với số âm. (12 phút) -Khi nhân cả hai vế của bất -Khi nhân cả hai vế của bất 2. Liên hệ giữa thứ tự và phép Trường THCS Tri Trung. 113.

(114) GA: Đại số 8 đẳng thức -2<3 với -2 thì ta được bất đẳng thức như thế naøo? -Treo bảng phụ hình vẽ để hoïc sinh quan saùt -Khi nhaân caû hai veá cuûa baát đẳng thức trên với số âm thì chiều của bất đẳng thức như theá naøo? -Treo baûng phuï ?3 -Haõy trình baøy treân baûng. đẳng thức -2<3 với -2 thì ta được bất đẳng thức (-2).(-2)>3.(-2) HS:Quan saùt hình veõ -Khi nhaân caû hai veá cuûa baát đẳng thức trên với số âm thì chiều của bất đẳng thức đổi chieàu. -Đọc yêu cầu ?3 -Thực hiện a) (-2).(-345)>3.(-345) b) -2.c>3.c -Laéng nghe, ghi baøi. -Nhận xét, sửa sai. HS:Trả lời Vậy với ba số a, b, c mà c<0 -Neáu ab.c -Neáu ab thì a.c<b.c -Neáu a>b thì a.c?b.c -Neáu a b thì a.c b.c -Neáu a b thì a.c?b.c HS:Một HS đọc to rõ nội GV: yêu cầu học sinh đọc dung tính chất phần đóng khung SGK -Đọc yêu cầu ?4 -Treo baûng phuï ?4 -Thực hiện -Thaûo luaän nhoùm trình baøy -Nhận xét, sửa sai. -Laéng nghe, ghi baøi. -Treo baûng phuï ?5 -Đọc yêu cầu ?5 và đứng tại chỗ trả lời. GV: Vũ Thành Nam nhân với số âm.. ?3 a) Ta được bất đẳng thức (-2).(-345)>3.(-345) b) Ta được bất đẳng thức -2.c>3.c Tính chaát: Với ba số a, b, c mà c<0, ta có: -Neáu ab.c -Neáu a b thì a.c b.c -Neáu a>b thì a.c<b.c -Neáu a b thì a.c b.c. ?4  4a   4b  1  1  4a      4b     4  4  hay a<b . Hoạt động 3: Tính chất bắc của thứ tự. (5 phút) 2  3 GV: neâu caâu hoûi 3. Tính chất bắc cầu của thứ tự.  24  2?3 3  4   2? 4 Với ba số a, b, c ta thấy rằng: 3? 4  -Toång quaùt a<b; b<c thì a<c Neáu a<b vaø b<c thì a<c -Toång quaùt a<b; b<c thì a?c -Quan sát và đọc lại. -Treo baûng phuï ví duï vaø goïi học sinh đọc lại ví dụ. Ví duï: SGK. -Trong ví duï naøy ta coù theå aùp dụng tính chất bắc cầu, để chứng minh a+2>b-1 -Quan saùt caùch giaûi. -Hướng dẫn cách giải nội dung ví duï cho hoïc sinh naém. Hoạt động 4: Luyện tập tại lớp. (5 phút) -Treo bảng phụ bài tập 5 -Đọc yêu cầu bài toán Baøi taäp 5 trang 39 SGK. trang 39 SGK. -Thực hiện. a) Đúng, vì (-6)<(-5) -Haõy vaän duïng caùc tính chaát b) Sai, vì nhaân caû hai veá cuûa BÑT vừa học vào giải. -Laéng nghe, ghi baøi với số âm. -Nhận xét, sửa sai. c) Sai, vì -2003<2004 Do đó(-2003).(-2005)>(-2005).2004 d) Đúng, vì x2 0, nên -3x2 0 IV. Cuûng coá: (4 phuùt) Trường THCS Tri Trung. 114.

(115) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Nêu các tính chất về liên hệ giữa thứ tự và phép nhân. V. Hướng dẫn học ở nhà: (2 phút) -Các tính chất về liên hệ giữa thứ tự và phép nhân. -Laøm caùc baøi taäp 9, 10, 12, 13 trang 40 SGK.. D/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… Tuaàn 28 Ngày soạn: .............................. Ngaøy daïy: ................................ TIEÁT 59. LUYEÄN TAÄP.. A . Muïc tieâu: -Kiến thức: Củng cố lại tính chất liên hệ giữa thứ thự và phép cộng, tính chất liên hệ giữa thứ thự và phép nhân ở dạng BĐT. -Kĩ năng: Rèn luyện khả năng chứng minh BĐT. Biết phối hợp vận dụng các tính chất thứ tự. B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Baûng phuï ghi caùc baøi taäp 9, 10, 12, 13 trang 40 SGK, phaán maøu, maùy tính boû tuùi. - HS: Ôn tập tính chất về liên hệ giữa thứ tự và phép nhân, máy tính bỏ túi. C. Các bước lên lớp: I. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) II. Kieåm tra baøi cuõ: (6 phuùt) HS1: Phát biểu tính chất liên hệ giữa thứ tự và phép nhân với số dương. Bài tập: Cho a<b, hãy so saùnh 2a vaø 2b; 2a vaø a+b HS2: Phát biểu tính chất liên hệ giữa thứ tự và phép nhân với số âm. Bài tập: Số a là số dương hay aâm neáu 12a<15a; -3a>5. III. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Bài tập 9 trang 40 SGK. (4 phút). -Treo baûng phuï noäi dung -Đọc yêu cầu bài toán. Baøi taäp 9 trang 40 SGK. -Toång soá ño ba goùc cuûa moät -Toång soá ño ba goùc cuûa moät tam giác bằng bao nhiêu độ? tam giaùc baèng 1800 a) Sai -Hãy hoàn thành lời giải bài -Thực hiện b) Đúng toán. c) Đúng -Nhận xét, sửa sai. -Laéng nghe, ghi baøi. d) Sai Hoạt động 2: Bài tập 12 trang 40 SGK. (9 phút). -Treo baûng phuï noäi dung -Đọc yêu cầu bài toán. Baøi taäp 12 trang 40 SGK. -Để chứng được thì trước tiên a) Chứng minh:4.(-2)+14<4(-1)+14 ta phải tìm bất đẳng thức ban Ta coù: đầu. Sau đó vận dụng các tính (-2)<-1 chất đã học để thực hiện. Nhân cả hai vế với 4, ta được -Câu a) Bất đẳng thức ban -Bất đẳng thức ban đầu là bất (-2).4<4.(-1) đầu là bất đẳng thức nào? đẳng thức -2<-1 Cộng cả hai vế với 14, ta được -Tieáp theo ta laøm gì? -Tieáp theo ta nhaân caû hai veá (-2).4+14<4.(-1)+14 của bất đẳng thức với 4. -Sau đó ta làm như thế nào? -Sau đó ta cộng hai vế của b)Chứng minh:(-3).2+5<(-3).(-5)+5 bất đẳng thức với 14 Ta coù: -Câu b) Bất đẳng thức ban -Bất đẳng thức ban đầu là bất 2>-5 đầu là bất đẳng thức nào? đẳng thức 2>-5 Nhân cả hai vế với -3, ta được Trường THCS Tri Trung. 115.

(116) GA: Đại số 8 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh -Sau đó thực hiện tương tự -Thực hiện. như gợi ý câu a). -Nhận xét, sửa sai. -Laéng nghe, ghi baøi.. GV: Vũ Thành Nam Noäi dung (-3).2<(-3).(-5) Cộng cả hai vế với 5, ta được (-3).2+5<(-3).(-5)+5. Hoạt động 3: Bài tập 10 trang 40 SGK. (9 phút). -Treo baûng phuï noäi dung -Đọc yêu cầu bài toán. Baøi taäp 10 trang 40 SGK. -Ta coù (-2).3?(-4,5), vì sao? (-2).3<(-4,5), vì (-2).3=-6<-Câu b) người ta yêu cầu gì? 4,5 a) Ta coù (-2).3=-6 -Câu b) người ta yêu cầu từ Nên (-2).3<(-4,5) keát quaû treân haõy suy ra caùc b) Ta coù (-2).3<(-4,5) bất đẳng thức (-2).30<-45; Nhân cả hai vế với 10, ta được -Ở (-2).30<-45, ta áp dụng (-2).3+4,5<0 (-2).3.10<(-4,5).10 tính chất nào để thực hiện? -Ở (-2).30<-45, ta áp dụng Hay (-2).30<-45 tính chất liên hệ giữa thứ tự Ta có (-2).3<(-4,5) và phép nhân với số dương để Cộng cả hai vế với 4,5 ta được -Ở (-2).3+4,5<0, ta áp dụng thực hiện (-2).3+4,5<(-4,5)+4,5 tính chất nào để thực hiện? -Ở (-2).3+4,5<0, ta áp dụng Hay (-2).3<0 tính chất liên hệ giữa thứ tự -Nhận xét, sửa sai. và phép cộng để thực hiện -Laéng nghe, ghi baøi. Hoạt động 4: Bài tập 13 trang 40 SGK. (9 phút). -Treo baûng phuï noäi dung -Đọc yêu cầu bài toán. Baøi taäp 13 trang 40 SGK. -Caâu a), ta aùp duïng tính chaát -Caâu a), ta aùp duïng tính chaát nào để giải? liên hệ giữa thứ tự và phép So sánh a và b cộng để giải a) a+5<b+5 -Tức là ta cộng hai vế của bất -Tức là ta cộng hai vế của bất Cộng hai vế với -5, ta được đẳng thức với mấy? đẳng thức với (-5) a+5+(-5)<b+5+(-5) -Caâu b), ta aùp duïng tính chaát -Caâu b), ta aùp duïng tính chaát Hay a-3b 1 1 đẳng thức với mấy?   đẳng thức với 3 Nhân cả hai vế với 3 , ta được -Vaäy luùc naøy ta coù baát ñaúng -Vaäy luùc naøy ta coù baát ñaúng  1   1     3a        3b   thức mới như thế nào? thức mới đổi chiều  3  3 -Hãy thảo luận nhóm để hoàn -Thảo luận nhóm để hoàn Hay a<b thành lời giải. thành lời giải và trình bày -Nhận xét, sửa sai bài từng -Lắng nghe, ghi bài. nhoùm IV. Cuûng coá: (4 phuùt) Hãy nhắc lại tính chất về liên hệ giữa thứ tự và phép cộng, tính chất về liên hệ giữa thứ tự và phép nhaân. V. Hướng dẫn học ở nhà: (3 phút) -Xem các bài tập vừa giải (nội dung, phương pháp) -Ôn tập kiến thức về phương trình một ẩn. -Xem trước bài 3: “Bất phương trình một ẩn” (đọc kĩ khái niệm bất phương trình tương đương).. D/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ Trường THCS Tri Trung. 116.

(117) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………. Tuaàn 28. TIEÁT 60. Ngày soạn: ………………………………………… Ngaøy daïy: ……………………………………………... §3. BAÁT PHÖÔNG TRÌNH MOÄT AÅN.. A . Muïc tieâu: -Kiến thức: Biết kiểm tra một số có là nghiệm của BPT một ẩn hay không? Biết viết và biểu diễn treân truïc soá taäp nghieäm cuûa caùc BPT daïng x<a, x> a,x  a,x  b. -Kĩ năng: Biết vận dụng các kiến thức trong bài vào giải bài tập. B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Bảng phụ ghi các bài toán ?, các khái niệm trong bài học, phấn màu, máy tính bỏ túi. - HS: Ôn tập kiến thức về phương trình một ẩn, máy tính bỏ túi. C. Các bước lên lớp: I. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) II. Kieåm tra baøi cuõ: (4 phuùt) Nêu khái niệm về phương trình một ẩn. Hai phương trình như thế nào được gọi là hai phương trình töông ñöông. III. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Mở đầu.(13 phút) -Treo bảng phụ ghi sẵn nội -Đọc yêu cầu bài toán 1. Mở đầu. dung bài toán. -Đề bài yêu cầu tính số quyển -Đề bài yêu cầu gì? vở của bạn Nam có thể mua Bài toán: SGK được. -Nếu gọi x là số quyển vở bạn -Nếu gọi x là số quyển vở bạn Nam mua được thì x phải thỏa Nam mua được thì x phải thỏa mãn hệ thức 2200x+4000 25000 mãn hệ thức nào? -Khi đó người ta nói hệ thức -Trong hệ thức trên thì vế trái 2200x+4000 25000 laø moät baát laø 2200x+4000. Veá phaûi laø ?1 phương trình với ẩn là x. 25000 a) Baát phöông trình x2 6x-5 (1) -Trong hệ thức trên thì vế trái -Khi thay x=9 vào bất phương Vế trái là x2 laø gì? Veá phaûi laø gì? trình trên ta được 2200.9+4000 Vế phải là 6x-5 25000 b) Thay x=3 vào (1), ta được  -Khi thay x=9 vaøo baát phöông Hay 23800 25000 32 6.3-5 trình trên ta được gì? -Vậy khẳng định trên là đúng 9 18-5 9 13 (đúng) -Khi thay x=10 vaøo baát phöông Vaäy soá 3 laø nghieäm cuûa baát -Vậy khẳng định đúng hay sai? trình thì khẳng định sai phöông trình (1) Vaäy x=9 laø moät nghieäm cuûa baát -Vaäy x=10 khoâng phaûi laø phöông trình. nghieäm cuûa baát phöông trình Thay x=6 vào (1), ta được -Khi thay x=10 vào bất phương -Đọc yêu cầu ?1 62 6.6-5 Trường THCS Tri Trung 117.

(118) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. trình thì khẳng định đúng hay -Vế trái, vế phải của bất PT x2 36 36-5 sai? Vaäy x=10 coù phaûi laø 6x-5 laø x2 vaø 6x-5 36 31 (voâ lí) nghiệm của bất phương trình -Ta thay các giá trị đó vào hai Vậy số 6 không phải là nghiệm khoâng? veá cuûa BPT, neáu khaúng ñònh cuûa baát phöông trình (1) -Treo baûng phuï ?1 đúng thì số đó là nghiệm của 2 -VT,VP cuûa Bpt x 6x-5 laø gì? BPT; neáu khaúng ñònh sai thì soá -Để chứng tỏ các số 3; 4; và 5 đó ko phải là nghiệm của BPT. là nghiệm của bất phương trình; -Thực hiện coøn 6 khoâng phaûi laø nghieäm -Laéng nghe, ghi baøi cuûa baát phöông trình thì ta phaûi laøm gì? -Hãy hoàn thành lời giải -Nhận xét, sửa sai Hoạt động 2: Tập nghiệm của bất phương trình.(12 phút) -Tập hợp tất cả các nghiệm của -Tập hợp tất cả các nghiệm của 2. Tập nghiệm của bất phương baát phöông trình goïi laø gì? bpt goïi laø taäp nghieäm trình. -Giải bất phương trình là đi tìm -Giải BPT là đi tìm nghiệm của Tập hợp tất cả các nghiệm của gì? bpt đó. một bpt được gọi là tập nghiệm -Treo baûng phuï ví duï 1 -Quan sát và đọc lại cuûa bpt. Giaûi baát phöông trình -Treo baûng phuï ?2 -Đọc yêu cầu ?2 laø tìm taäp nghieäm cuûa baát -Phương trình x=3 có tập -Phương trình x=3 có tập phương trình đó. nghieäm S=? nghieäm S={3} Ví duï 1: SGK. -Taäp nghieäm cuûa baát phöông -Taäp nghieäm cuûa bpt 3<x laø trình x>3 laø S={x/x>3) S={x/x>3) ?2 -Tương tự tập nghiệm của bất -Quan sát và đọc lại phöông trình 3<x laø gì? -Đọc yêu cầu ?3 và ?4 Ví duï 2: SGK. -Treo baûng phuï ví duï 2 -Khi Bpt nhỏ hơn hoặc lớn hơn -Treo baûng phuï ?3 vaø?4 thì ta sử dụng ngoặc đơn; khi ?3 Bất phương trình x -2 -Khi biểu diễn tập nghiệm trên bpt lớn hơn hoặc bằng, nhỏ hơn Taäp nghieäm laø {x/x -2} trục số khi nào ta sử dụng hoặc bằng thì ta sử dụng dấu ?4 Bất phương trình x<4 ngoặc đơn; khi nào ta sử dụng ngoặc vuông. Taäp nghieäm laø {x/x<4} ngoặc vuông? Hoạt động 3: Bất phương trình tương đương.(5 phút) -Haõy neâu ñònh nghóa hai -Hai phöông trình töông ñöông 3. BPT töông ñöông. phöông trình töông ñöông. laø hai phöông trình coù cuøng taäp Hai bpt coù cuøng taäp nghieäm laø -Tương tự phương trình, hãy nghiệm. hai bpt töông ñöông, kí hieäu “ neâu khaùi nieäm hai baát phöông -Hai baát phöông trình coù cuøng  ” trình töông ñöông. taäp nghieäm laø hai baát phöông Ví duï 3: -Giới thiệu kí hiệu, và ví dụ trình töông ñöông. 3<x  x>3 Hoạt động 4: Bài tập 17 trang -Lắng nghe, ghi bài Baøi taäp 17 trang 43 SGK. -Thực hiện a) x 6 ; b) x>2 43 SGK.(4 phuùt)  -Laé n g nghe, ghi baø i c) x 5 ; d) x<-1 -Hãy hoàn thành lời giải -Nhận xét, sửa sai IV. Củng cố, Hướng dẫn học ở nhà: (6 phút) -Baát phöông trình töông ñöông, taäp nghieäm cuûa baát phöông trình, . . . -Ôn tập kiến thức: phương trình bậc nhất một ẩn; tính chất liên hệ giữa thứ tự và phép cộng, tính chất liên hệ giữa thứ tự và phép nhân. -Xem trước bài 4: “Bất phương trình bậc nhất một ẩn” (đọc kĩ định nghĩa, quy tắc trong bài). Trường THCS Tri Trung. 118.

(119) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. D/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………. Tuaàn 29. TIEÁT 61. Ngày soạn: ……………………………. Ngaøy daïy: …………………………….. §4. BAÁT PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT MOÄT AÅN.. A . Muïc tieâu: -Kiến thức: Nhận biết bất phương trình bậc nhất một ẩn. -Kĩ năng: Biết áp dụng,sử dụng quy tắc biến đổi BPT để giải BPT, biết BPT tương đương. B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Bảng phụ ghi các bài toán ?, các định nghĩa trong bài học, phấn màu, máy tính bỏ túi. - HS: Ôn tập kiến thức về phương trình bậc nhất một ẩn, máy tính bỏ túi. C. Các bước lên lớp: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ Vieát vaø bieåu dieãn taäp nghieäm GV: Treo bảng phụ ghi đề bài 2 Hs lên bảng làm 2 câu cuûa caùc baát phöông trình treân Yeâu caàu 2 HS leân baûng HS1:Laøm caâu a,b truïc soá. HS2:Laøm caâu c,d b) x -3 GV:Kiểm tra bài làm HS dưới HS:dưới lớp thực hiện vào vở a) x<5 lớp nhaùp. c) x -2 d) x<6 Yeâu caàu HS nhaän xeùt HS:Nhaän xeùt baøi laøm GV:choát laïi vaø ghi ñieåm Hoạt động 2: Tìm hiểu định nghĩa. (9 phút). -Phöông trình baäc nhaát moät aån -Phöông trình baäc nhaát moät aån 1. Ñònh nghóa. coù daïng nhö theá naøo? coù daïng ax+b=0 (a 0) -Nếu thay dấu “=” bởi dấu “>”, Baát phöông trình daïng ax +b<0   “<”, “ ”, “ ” thì luùc naøy ta (hoặc ax + b > 0, ax + b 0, được bất phương trình. ax+b 0), trong đó a và b là -Haõy ñònh nghóa baát phöông -HS:Neâu ñònh nghóa nhö SGK hai số đã cho, a 0, được gọi trình baäc nhaát moät aån. laø baát phöông trình baäc nhaát -Treo bảng phụ ?1 và cho học -Đọc và thực hiện ?1 moät aån. sinh thực hiện. ?1Caùc baát phöông trình baäc -Vì sao 0x+5>0 khoâng phaûi laø 0x+5>0 khoâng phaûi laø baát nhaát moät aån laø: baát phöông trình baäc nhaát moät phöông trình baäc nhaát moät aån, a) 2x-3<0; aån? vì a=0 c) 5x-15 0 Hoạt động 3: Hai quy tắc biến đổi bất phương trình. (19 phút). -Nhắc lại hai quy tắc biến đổi -Lắng nghe. 2. Hai quy tắc biến đổi bất phöông trình. phöông trình. -Tương tự, hãy phát biểu quy -Khi chuyển một hạng tử của a) Quy tắc chuyển vế: tắc chuyển vế trong bất phương bất phương trình từ vế này sang (SGK) trình? vế kia ta phải đổi dấu hạng tử Ví dụ 1: (SGK) đó. Ví duï 2: (SGK)   -Ví duï: x-5<18 x<18 ? . . . . x<18 +5 ?2a) x + 12 > 21  x< . . .  x< 23 ⇔ x > 21 – 12 ⇔ x > 9 Trường THCS Tri Trung. 119.

(120) GA: Đại số 8 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh -Treo bảng phụ ?2 và cho học -Đọc và thực hiện ?2 sinh thực hiện. Laéng nghe, ghi baøi. -Nêu tính chất liên hệ giữa thứ -Nhận xét, sửa sai. tự và phép nhân đã học. -Khi nhaân hai veá cuûa baát -Hãy nêu tính chất liên hệ giữa phương trình với cùng một số thứ tự và phép nhân. khaùc 0, ta phaûi: -Hãy phát biểu quy tắc nhân +Giữ nguyên chiều bất phương với một số. trình nếu số đó dương; +Đổi chiều bất phương trình nếu số đó âm. -Quan saùt, laéng nghe. -Treo bảng phụ giới thiệu ví dụ 3, 4 cho hoïc sinh hieåu. -Đọc yêu cầu ?3 -Treo baûng phuï ?3 -Caâu a) ta nhaân hai veá cuûa baát 1 -Caâu a) ta nhaân hai veá cuûa baát phương trình với số nào? phương trình với số 2 -Caâu b) ta nhaân hai veá cuûa baát -Caâu b) ta nhaân hai veá cuûa baát phương trình với số nào? 1  phương trình với số 3 -Khi nhaân hai veá cuûa baát -Khi nhaân hai veá cuûa baát phương trình với số âm ta phải phương trình với số âm ta phải laøm gì? đổi chiều bất phương trình. -Hãy hoàn thành lời giải -Thực hiện -Nhận xét, sửa sai. -Laéng nghe, ghi baøi.. GV: Vũ Thành Nam Noäi dung Nghieäm cuûa bpt laø {x / x > 9} b) - 2x > - 3x - 5 ⇔ -2x + 3x > - 5 ⇔ x > - 5 Nghieäm cuûa bpt laø {x / x > -5} b) Quy tắc nhân với một số. Khi nhân hai vế của bpt với cuøng moät soá khaùc 0, ta phaûi: -Giữ nguyên chiều bất phương trình nếu số đó dương; -Đổi chiều bpt nếu số đó âm. Ví duï 3: (SGK) Ví duï 4: (SGK) ?3 a) 2x < 24 1 1 ⇔ ⇔ 2x . 2 < 24. 2 x < 12 Vaäy taäp nghieäm cuûa baát phöông trình laø {x / x < 12} b) - 3x < 27 1 1   ⇔ - 3x . 3 > 27. 3 ⇔ x>-9 Vaäy taäp nghieäm cuûa baát phöông trình laø {x / x > -9}. ?4Giải thích sự tương đương: x+3<7 ⇔ x-2<2 Ta coù: x+3<7 ⇔ x<4 -Đọc yêu cầu ?4 -Treo baûng phuï ?4 x-2<2 ⇔ x<4 -Hai baát phöông trình goïi laø -Hai baát phöông trình goïi laø töông ñöông khi chuùng coù cuøng Vaäy hai baát phöông trình treân töông ñöông khi naøo? tương đương với nhau vì có taäp nghieäm. -Vậy để giải thích sự tương -Tìm tập nghiệp của chúng rồi cùng tập nghiệp. ñöông ta phaûi laøm gì? keát luaän. -Nhận xét, sửa sai. -Laéng nghe, ghi baøi. Hoạt động 3: Luyện tập tại lớp. (5 phút). -Baøi taäp 19 trang 47 SGK. -Đọc và thực hiện. Baøi taäp 19 trang 47 SGK. -Nhận xét, sửa sai. -Laéng nghe, ghi baøi. a) x-5>3 ⇔ x>3+5 ⇔ x>8 Nghieäm cuûa bpt laø {x / x > 6} b) x-2x<-2x+4 ⇔ x<4 Nghieäm cuûa bpt laø {x / x < 4} IV. Cuûng coá: (4 phuùt) Phát biểu các quy tắc biến đổi bất phương trình. V. Hướng dẫn học ở nhà: (2 phút) -Các quy tắc biến đổi bất phương trình. -Xem bài tập vừa giải (nội dung, phương pháp). Làm bài tập 19c,d; 20; 21 trang 47 SGK. -Xem tiếp bài 4: “Bất phương trình bậc nhất một ẩn” (đọc kĩ các ví dụ ở mục 3, 4 trong bài).. D/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ Trường THCS Tri Trung. 120.

(121) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………. Tuaàn 29. TIEÁT 62. Ngày soạn: .................................. Ngaøy daïy: ................................... §4. BAÁT PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT MOÄT AÅN. (tt). A . Muïc tieâu: -Kiến thức: Nắm vững cách giải bất phương trình bậc nhất một ẩn. -Kĩ năng: Vận dụng hai quy tắc biến đổi bất phương trình để làm các bài tập cụ thể. B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Bảng phụ ghi các bài toán ?, phấn màu, máy tính bỏ túi. - HS: Ôn tập kiến thức về các quy tắc biến đổi bất phương trình, máy tính bỏ túi. C. Các bước lên lớp: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1:Kiểm tra bài cũ (5 phút) GV: Treo bảng phụ ghi đề bài 2 Hs lên bảng làm 2 câu Caâu1: Phaùt bieåu quy taéc chuyeån veá. Yeâu caàu 2 HS leân baûng HS1:Laøm caâu 1 Giaûi baát phöông trình -4x<12 HS2:Laøm caâu 2 Caâu 2: Giaûi baát phöông trình GV:Kiểm tra bài làm HS dưới 6x-2<5x+3 lớp HS:dưới lớp thực hiện vào vở Yeâu caàu HS nhaän xeùt nhaùp. GV:choát laïi vaø ghi ñieåm HS:Nhaän xeùt baøi laøm Hoạt động 2: Giải bất phương trình bậc nhất một ẩn như thế nào?. (12 phút). -Ví duï: Giaûi baát phöông trình -Quan saùt. 3. Giaûi baát phöông trình baäc 2x-3<0 nhaát moät aån. -AÙp duïng quy taéc chuyeån veá ta -AÙp duïng quy taéc chuyeån veá ta Ví duï 5: (SGK). được gì? được 2x>3 -Tieáp theo ta aùp duïng quy taéc -Tieáp theo ta aùp duïng quy taéc ?5 gì? nhân với một số. Ta coù: 1 -Ta coù theå chia hai veá cuûa baát -4x-8<0 ⇔ -4x<8 phương trình cho một số tức là Nếu không nhân cho 2 thì ta 1 ⇔ -4x:(-4)>8:(-4) chia hai veá cho 2. ⇔ x>-2 neáu khoâng nhaân cho 2 thì ta Vaäy taäp nghieäm cuûa baát phöông chia hai veá cho bao nhieâu? -Vậy để biểu diễn tập nghiệm -Vậy để biểu diễn tập nghiệm trình là {x / x > -2} trên trục số ta sử dụng dấu gì? trên trục số ta sử dụng dấu “ ( “ ( -Treo bảng phụ bài toán ?5 -Đọc yêu cầu bài toán ?5 -2 0 -Hãy hoàn thành lời giải. -Thực hiện lời giải -Nhận xét, sửa sai. -Laéng nghe, ghi baøi -Hãy đọc chú ý (SGK) -Đọc thông tin chú ý (SGK) Chuù yù: (SGK). -Nghieäm cuûa baát phöông trình 2x-3<0 laø x<3,5 -Treo bảng phụ ghi sẵn nội -Quan sát và trả lời các câu hỏi Trường THCS Tri Trung. 121.

(122) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung dung ví duï 6 cho hoïc sinh quan cuûa giaùo vieân. Ví duï 6: (SGK). sát từng bước và gọi trả lời. -Chốt lại cách thực hiện. -Laéng nghe. Hoạt động 3: Giải bất phương trình đưa được về dạng ax+b<0; ax+b>0; ax+b 0; ax+b 0. (13 phuùt). -Giaûi baát phöông trình sau: 4. Giaûi baát phöông trình ñöa 3x+7<5x-7 được veà daïng ax+b<0; -Để giải bất phương trình này -Để giải bất phương trình này ax+b>0; ax+b 0; ax+b 0. trước tiên ta làm gì? trước tiên ta phải chuyển hạng tử chứa ẩn sang một vế, các Ví dụ 7: (SGK). -Tieáp theo ta laøm gì? hạng tử tự do sang một vế. -Khi thu gọn ta được bất -Tiếp theo ta thu gọn hai vế. phöông trình naøo? -Khi thu gọn ta được bất -Sau đó ta làm gì? phöông trình -2x<-12 -Nếu chia hai vế cho số âm thì -Sau đó ta chia cả hai vế cho -2 được bất phương trình thế nào? -Nếu chia hai vế cho số âm thì được bất phương trình đổi -Treo bảng phụ bài toán ?6 chieàu. -Hãy hoàn thành lời giải bài -Đọc yêu cầu bài toán ?6 toán theo hai cách -Hai học sinh thực hiện trên ?6 Cách 1: Chuyển hạng tử chứa bảng. Ta coù: aån sang veá traùi. -0,2x-0,2>0,4x-2 Cách : Chuyển hạng tử chứa ẩn ⇔ -0,2+2>0,4x+0,2x sang veá phaûi. ⇔ 1,8>0,6x -Nhận xét, sửa sai. ⇔ 3>x -Choát laïi, duø giaûi theo caùch naøo -Laéng nghe, ghi baøi Hay x>3 ta cũng nhận được một tập -Lắng nghe. Vaäy taäp nghieäm cuûa baát phöông nghieäm. trình laø {x / x > 3} Hoạt động 4: Luyện tập tại lớp. (7 phút). -Baøi taäp 24 trang 47 SGK. -Đọc yêu cầu bài toán Baøi taäp 24 trang 47 SGK. -Treo baûng phuï noäi dung -Thực hiện lời giải bài toán a ) 2 x  3  0  2 x  3  x  1,5 -Haõy vaän duïng caùc quy taéc bieán theo yeâu caàu Nghieäm cuûa bpt laø {x / x  1,5 } đổi bất phương trình vào giải 4 b ) 4  3 x  0  4  3 x  x  bài toán này. -Laéng nghe, ghi baøi 3 -Nhận xét, sửa sai. 4   x / x   3 Nghieäm cuûa bpt laø  IV. Cuûng coá: (4 phuùt) Hãy nêu cách giải bất phương trình đưa được về dạng ax+b<0; ax+b>0; ax+b 0; ax+b 0. V. Hướng dẫn học ở nhà: (3 phút) -Các quy tắc biến đổi bất phương trình. -Xem lại bài tập đã giải (nội dung, phương pháp) -Giaûi caùc baøi taäp 25, 28, 29, 31, 32 trang 47 SGK.. D/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… Trường THCS Tri Trung. 122.

(123) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Tuaàn 30. Ngày soạn: ………………………………………….. Ngaøy daïy: ……………………………………………. TIEÁT 63. LUYEÄN TAÄP. I. MUÏC TIEÂU: 1. Kiến thức: Củng cố 2 quy tắc biến đổi bất phương trình tương đương và các bước giải bất phương trình baäc nhaát moät aån. 2. Kỹ năng:- Luyện tập cách giải và trình bày lời giải bất phương trình bậc nhất một ẩn- Luyện tập cách giải một số bất phương trình quy về được bất phương trình bậc nhất nhờ hai phép biến đổi tương ñöông 3. Thái độ: Giáo dục HS tính cẩn thận, lập luận chặt chẽ trong quá trình làm toán. II. CHUAÅN BÒ: 1.Chuaån bò cuûa giaùo vieân : +Phương tiện dạy học: Bảng phụ ghi các câu hỏi, bài tập, thước thẳng, phấn màu. + Phương pháp dạy học: Hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm theo kỷ thuật khăn trải bàn 2.Chuẩn bị của học sinh: -Ôn tập hai qui tắc biến đổi bất phương trình, cách trình bày gọn, cách biểu diển tập nghiệm bất phương trình trên trục số. thước thẳng, bảng nhóm III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định tổ chức:Kiểm tra sĩ số HS 2. Kieåm tra baøi cuõ : Kieåm tra 15 phuùt. Caâu hoûi – baøi taäp. Hướng dẫn chấm - Đáp án. Bieåu ñieåm. Caâu 1.Giaûi baát phöông trình vaø bieåu a) Nghieäm cuûa baát PT laø : x >  3 dieãn taäp nghieäm treân truïc soá : a) 2x +6 > 0 ;. b) 5  x  2. 2.Giaûi baát phöông: a)3x + 9  0 ;. 1 x 4 (x  1)  6 b) 4. 3. Tổ chức luyện tập: Hoạt động của giáo viên. 2.0 ñ. b) Nghieäm cuûa baát PT laø : x > 3. 2.0 ñ. -Bd được tập nghiệm trên trục số. 2.0 ñ(1 ñ/caâu). a) Nghieäm cuûa baát PT laø : x  3. 2.0 ñ. b) Nghieäm cuûa baát PT laø : x < -5. 2.0 ñ. Hoạt động của học sinh. Noäi dung ghi baûng. Hoạt động 1: Ôn lý thuyết (3 phút) 1. OÂn lyù thuyeát -Nhaéc laïi qui taéc chuyeån veá ?. - HS.Y nhaéc qui taéc chuyeån veá. a) Quy taéc chuyeån veá : b) Quy tắc nhân với một số. Trường THCS Tri Trung. 123.

(124) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Hoạt động của giáo viên -Nhắc lại qui tắc nhân với một soá ?. Hoạt động của học sinh - HS.TB nhaéc laïi qui taéc nhaân với một số .. Noäi dung ghi baûng nếu số đó âm. Hoạt động 2 : Luyện tập (25 phút) - Ghi đề bài 31 tr 48 SGK. - HS. đọc đề bài. Baøi 31 tr 48 SGK : 15 −6 x a) >5 3 15 −6 x  3. >5.3 3. -Tương tự như giải phương - Ta phải nhân hai vế của bất trình, để khử mẫu trong bất phương trình với 3 phöông trình naøy ta laøm theá naøo ? - HS leân baûng trình baøy - Gọi HS lên bảng thực hiện. - Nhaän xeùt baøi laøm cuûa baïn vaø  15  6x > 15   6x > 15  15 - Goïi HS nhaän xeùt vaø boå sung boå sung choã sai neáu coù choã sai. - Goïi HS leân baûng laøm caâu b .. - HS.leân baûng trình baøy.  6x > 0  x < 0. - Nhaän xeùt baøi laøm cuûa baïn. Vaäy : x / x < 0. - Nhaän xeùt vaø boå sung choã sai.. ) 0 - Yêu cầu HS hoạt động nhóm - HS làm bài cá nhân sau đó giải các câu c, d còn lại của hoạt động theo nhóm, mỗi 8− 11 x <13 b) baøi 31 SGK .Vaän duïng kyõ thuaät nhoùm giaûi moät caâu 4 khaên traûi baøn , trong 5’ 8− 11 x 1 x−4 <13 . 4  ( x −1)< c) ... 4 Nhóm 1,2,3 thực hiện câu c 4 6  8  11x < 52 Nhóm 4,5,6 thực hiện câu d  x < 5 - Kiểm tra các nhóm hoạt động. d). 2−x 3−2x < 3 5. ..... - Gọi đại diện nhóm lên bảng  x <  1 - Nhaän xeùt baøi laøm cuûa caùc trình baøy. nhoù m - Nhận xét và sửa sai, đánh giá Baøi 34 tr 49 SGK : (đề bài đưa lên bảng phụ) - Goïi HS1 tìm sai laàm trong caùc “lời giải” của câu (a). - Goïi HS2 tìm sai laàm trong caùc “lời giải” của câu (b). - Quan sát lời giải của câu (a) vaø HS laøm mieäng chæ ra choã sai cuûa caâu (a). - Quan sát lời giải của câu a) ; b) vaø chæ ra choã sai cuûa caâu. Baøi 28 tr 48 SGK (Đề bài ghi trên bảng phụ). - HS. : đọc đề bài. - Gọi 2 HS lần lượt trả lời câu - HS1 : Câu a ; HS2 : Câu b (a) vaø (b) . GV ghi baûng - Goïi HS nhaän xeùt, boå sung - Nhaän xeùt , boå sung 4. Daën doø học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo: (1’).   11x < 52  8  11x < 44  x >  4. Baøi 34 tr 49 SGK a) Sai lầm là đã coi 2 là một hạng tử nên đã chuyển 2 từ vế trái sang vế phải và đổi dấu thaønh +2 b) Sai laàm laø khi nhaân hai veá −7 của BPT với ( ) đã không 3 đổi chiều bất phương trình Baøi 28 tr 48 SGK a)Vaäy x = 2 ; x = 3 laø nghieäm của bất phương trình đã cho b) Chú ý vớii x = 0 thì 02 > 0 laø moät khaúng ñònh sai. - Xem lại các bài đã giải - Baøi taäp veà nhaø : 29 ; 32 ; tr 48 SGK. Baøi 55 ; 59 ; 60 ; 61 ; 62 tr 47 SBT - Ôn quy tắc tính giá trị tuyệt đối của một số Trường THCS Tri Trung. 124.

(125) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. - Đọc trước bài “Phương trình chứa dấu giá trị tuyệt đối”. D/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… Tuaàn 30. TIEÁT 64. Ngày soạn: ………………………………….. Ngaøy daïy: ………………………………………. §5. PHƯƠNG TRÌNH CHỨA DẤU GIÁ TRỊ TUYỆT ĐỐI.. A . Muïc tieâu: -Kiến thức: Biết bỏ dấu giá trị tuyệt đối ở biểu thức dạng |ax| và dạng |x+a|. -Kĩ năng: Có kĩ năng giải phương trình chứa dấu giá trị tuyệt đối. -Thái độ: Giáo dục học sinh tính cẩn thận, logic ,thẩm mỹ. B. Chuaån bò cuûa GV vaø HS: - GV: Bảng phụ ghi các bài toán ?, phấn màu, máy tính bỏ túi. - HS: Ôn tập kiến thức về công thức tính giá trị tuyệt đối của một số, máy tính bỏ túi. C. Các bước lên lớp: I. Ổn định lớp:KTSS (1 phút) II. Kieåm tra baøi cuõ: (5 phuùt) Caâu hoûi Đáp án Bieåu ñieåm Giaûi caùc baát phöông trình sau: 2x + 1 > 3x – 4 HS1: 2x + 1 > 3x – 4  2x – 3x > - 4 – 1 5ñ -x>-5 3ñ x<5 S = {x| x <5} 2ñ HS2: 2(x + 1) – 3(2x + 1) < 2 2(x + 1) – 3(2x + 1) < 2  2x + 2 -6x -3 < 2 3ñ  2x – 6x < 2-2+3 3ñ  -4x < 3 2ñ 2ñ 3 3  x> 4 S = {x| x > 4 } III. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Nhắc lại về giá trị tuyệt đối. (10 phút). -Haõy tính |3| ; |-3|; |0|. 1. Nhắc lại về giá trị tuyệt đối. a khi n ào? |3| =3 ; |-3|=3 ; |0| = 0.   a khi a 0 a  a   a khi a 0   a khi nào?   a khi a  0 a    a khi a  0 Ví duï 1: (SGK) -Ví duï khi x 3 thì x-3 ? 0 -Khi x 3 thì x-3  0 ?1 -Do đó |x-3|=? -Do đó |x-3|=x-3 a) C=|-3x|+7x-4 khi x 0 -Vaäy A=|x-3|+x-2=? -Vaäy A=|x-3|+x-2=x-3+x-2=x-5 Khi x 0, ta coù |-3x|=-3x -Treo baûng phuï noäi dung ?1 -Đọc yêu cầu bài toán ?1 Vaäy C= -3x+7x-4=4x-4 -Khi x 0 thì -3x ? 0 -Khi x 0 thì -3x  0 b)D=5-4x+ |x-6| khi x<6 -Do đó |-3x|=? -Do đó |-3x|=-3x Khi x<6, ta coù x-6<0 Trường THCS Tri Trung. 125.

(126) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. -Hãy thực hiện hoàn thành lời -Thực hiện hoàn thành lời giải Nên |x-6|= -(x-6) =6 –x giải bài toán. bài toán theo hướng dẫn. Vaäy D=5-4x+6-x=11-5x -Nhận xét, sửa sai. -Laéng nghe, ghi baøi. Hoạt động 2: Giải một số phương trình chứa dấu giá trị tuyệt đối. (17 phút). -Treo baûng phuï vieát saün ví duï 2. Giaûi moät soá phöông trình 3. a khi a 0 chứa dấu giá trị tuyệt đối. a   a khi nào? Ví duï 2: (SGK)  a khi a  0 a    a khi nào? -Với |3x| khi bỏ dấu giá trị tuyệt Ví dụ 3: (SGK) -Ta đã biết ?2 -Với |3x| khi bỏ dấu giá trị tuyệt đối thì ta phải xét hai trường a) |x+5|=3x+1 đối thì ta phải xét mấy trường hợp: Ta coù: |3x|=3x khi 3x 0 ⇔ x 0 hợp? Đó là trường hợp nào? |x+5|=x+5 khi x+5 0 ⇔ x |3x|= -3x khi 3x<0 ⇔ x<0 5 -Vậy để giải phương trình này -Vậy để giải phương trình này |x+5|=-x-5 khi x+5<0 ⇔ x<-5 ta quy veà giaûi maáy phöông ta quy veà giaûi hai phöông trình. 1) x+5=3x+1 Đó là: trình? Đó là phương trình nào? ⇔ 2x=4 3x=x+4 khi x 0 ⇔ x=2 (nhaän) -Trong caùc ví duï giaùo vieân giaûi -3x=x+4 khi x<0 2) –x-5=3x+1 thích cho học sinh từng bước -Lắng nghe, quan sát. ⇔ 4x= -6 laøm. ⇔ x= -1,5 (loại) -Khi giải phương trình chứa dấu Vậy phương trình đã cho có một giá trị tuyệt đối thì bước đầu -Khi giải phương trình chứa dấu giá trị tuyệt đối thì bước đầu nghiệm là x = 2 tieân ta phaûi laøm gì? tieân ta phaûi boû daáu giaù trò tuyeät b) |-5x| = 2x+21 Ta coù: đối rồi tìm điều kiện của x. |-5x|= -5x khi -5x 0 ⇔ x 0 -Tiếp theo ta phải thực hiện -Tiếp theo ta phải thực hiện |-5x|= 5x khi -5x<0 ⇔ x>0 giaûi hai phöông trình giaûi maáy phöông trình? 1)-5x=2x+21 ⇔ -7x=21 ⇔ -Đọc yêu cầu bài toán ?2 -Treo baûng phuï noäi dung ?2 x= -3 -Hãy vận dụng cách giải các ví -Hoạt động nhóm để hoàn 2) 5x=2x+21 ⇔ 3x=21 ⇔ dụ, hoạt động nhóm để hoàn thành lời giải bài toán. x=7 thành lời giải bài toán. Vậy phương trình đã cho có hai -Laéng nghe, ghi baøi. -Nhận xét, sửa sai. nghieäm laø x1 = -3 ; x2 = 7. Hoạt động 3: Luyện tập – Củng cố . (9 phút). -Treo bảng phụ bài tập 35a -Đọc yêu cầu bài toán. Baøi taäp 35a trang 51 SGK. trang 51 SGK. -Hãy thực hiện hoàn thành lời -Thực hiện hoàn thành lời giải a) A = 3x+2+ |5x| giải bài toán. bài toán. Khi x 0, ta coù |5x|=5x -Nhận xét, sửa sai. -Laéng nghe, ghi baøi. Vaäy A=3x+2+5x=8x+2 -Khi giải phương trình chứa dấu Khi x<0, ta coù |5x| = -5x giá trị tuyệt đối ta cần phải thực -HS trả lời: Vaäy A=3x+2-5x=-2x+2 hiện mấy bước? Đó là bước naøo? IV. Hướng dẫn học ở nhà: (3 phút) -Xem các bài tập vừa giải (nội dung, phương pháp). -Ôn tập kiến thức chương IV (theo câu hỏi trang 52 SGK). -OÂn taäp caùc daïng baøi taäp chöông IV -Giaûi caùc baøi taäp 40, 41, 42 trang 53 SGK.. D/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ Trường THCS Tri Trung. 126.

(127) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………. Tuaàn 31. Ngày soạn: …………………………… Ngaøy daïy: ……………………………….. Tieát 65 , 66 OÂN TAÄP CHÖÔNG IV A. Muïc tieâu -Rèn luyện kĩ năng giải bất phương trình bậc nhất và phương trình giá trị tuyệt đối dạng |ax| = cx + d vaø daïng |x + b | = cx + d. -Có kiến thức về bất đẳng thức, bất phương trình theo yêu cầu của chương. B. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh -GV: Bảng phụ để ghi câu hỏi, một số bảng tóm tắt tr 52 SGK -HS: Laøm caùc baøi taäp vaø caâu hoûi oân taäp chöông IV SGK, baûng con. C. Tieán trình daïy – hoïc. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung ghi baûng Hoạt động 1 :ÔN TẬP VỀ BẤT ĐẲNG THỨC, BẤT PHƯƠNG TRÌNH ( phút) GV neâu caâu hoûi kieåm tra: Moät HS leân baûng kieåm tra. - Hệ thức có dạng a b, a 1) Thế nào là bất đẳng thức? HS trả lời:  b, a  b là bất đẳng thức. Cho ví duï. Ví duï: 3 < 5; a  b - Viết công thức liên hệ giữa Với ba số a, b, c thứ tự và phép cộng, giữa thứ HS ghi các công thức. Neáu a0 thì ac<bc cầu của thứ tự Neáu a0 thì ac>bc Chữa bài tập 38(a) tr 53 SGK Chữa bài tập: Neáu an, chứng minh: Cho m>n, coâng theâm 2 vaøo Baøi taäp 38(a, d) tr 53 SGK m+2>n+2 hai vế bất đẳng thức được Cho m>n, chứng minh: GV nhaän xeùt cho ñieåm. m+2>n+2 a) m + 2 > n + 2 HS nhaän xeùt baøi laøm cuûa baïn d) 4 – 3m < 4 – 3n Sau đó GV yêu cầu HS lớp HS lớp phát biểu thành lời Giaûi: phát biểu thành lời các tính các tính chất: m > n<=> m +2 > n +2 chaát treân. - Liên hệ giữa thứ tự và phép a) d) m > n <=> -3m < -3n coäng. <=> 4 – 3m < 4 – 3n (HS phát biểu xong, GV đưa - Liên hệ giữa thứ tự và phép công thức và phát biểu của nhân (với số dương, với số tính chaát treân leân baûng phuï) aâm) - GV yêu cầu HS làm tiếp bài - Tính chất bắc cầu của thứ 38(d) tr 53 SGK tự. Moät HS trình baøy baøi giaûi Baát phöông trình baäc nhaát moät aån GV neâu caâu hoûi 2 vaø 3 HS2 leân baûng kieåm tra. có dạng ax + b < 0 (hoặc ax + b >0, 2) Baát phöông trình baäc nhaát HS:Neâu ñònh nghóa ax + b 0, ax + b 0), trong đó a, b moät aån coù daïng nhö theá naøo ? Ví duï: 3x + 2 > 5 là hai số đã cho, a  0 cho ví duï ? - Chữa bài 39(a, b) tr 53 SGK - Chữa bài tập Kiểm tra xem –2 là nghiệm HS lớp nhận xét bài làm của Bài 39 (a,b) SGK /53) a) Thay x = -2 vàp bpt ta được: (-3). cuûa baát phöông trình naøo trong baïn. Trường THCS Tri Trung. 127.

(128) GA: Đại số 8 Hoạt động của GV caùc baát phöông trình sau. a) – 3x + 2 > -5 b) 10 – 2x < 2 GV nhaän xeùt cho ñieåm HS2 Gv neâu tieáp caâu hoûi 4 vaø 5 4) Phaùt bieåu quy taéc chuyeån veá để biến đổi bất phương trình. Quy tắc này dựa trên tính chất nào của thứ tự trên tập số ?. GV: Vũ Thành Nam Hoạt động của HS. Noäi dung ghi baûng (-2) + 2 > - 5 laø moät khaúng ñònh đúng. Vaäy (-2) laø nghieäm cuûa baát phöông trình. b) 10 – 2x < 2 Thay x = -2 vaøo baát phöông trình ta được: 10 – 2(-2) < 2 là một khẳng ñònh sai. Vaäy (-2) khoâng phaûi laø nghieäm cuûa baát phöông trình.. HS phaùt bieåu: 4) quy taéc chuyeån veá (SGK tr 44) quy tắc này dựa trên tính chất liên hệ giữa thứ tự và phép cộng trên tập hợp số. 5) Quy tắc nhân với một số (SGK tr 44). Quy tắc này dựa trên tính chất liên hệ giữa thứ tự và phép nhân với số dương hoặc soá aâm. Baøi 41 (a, d) tr 53 SGK HS cả lớp cùng thực hiện GV yeâu caàu hai HS leân baûng 2 HS leân baûng trình baøy trình baøy . Baøi 41 (a, d) tr 53 SGK Giaûi baát phöông trình GV:Goi HS nhaän xeùt HS nhaän xeùt baøi laøm cuûa baïn GV:Hoàn chỉnh lại bài giải của HS GV yeâu caàu HS laøm baøi 43 tr 53, 54 SGK theo nhoùm (đề bài đưa lên bảng phụ) HS hoạt động nhóm. Nửa lớp làm câu a và c Keát quaû. Nửa lớp làm câu b và d Đại diện hai nhóm trình bày baøi giaûi Sau khi Hs hoạt động nhóm - HS nhận xét. khỏang 5 phút, GV yêu cầu đại dieän hai nhoùm leân baûng trình baøy baøi giaûi. Baøi 44 tr 54 SGK (đề bài đưa lên bảng phụ) GV: Ta phaûi giaûi baøi naøy baèng caùch laäp phöông trình. Một HS đọc to đề bài Tương tự như giải bài tóan HS trả lời miệng baèng caùch laäp phöông trình, em haõy: - Choïn aån soá, neâu ñôn vò, ñieàu kieän. - Biểu diễn các đại lượng của baøi. - Laäp baát phöông trình - Giaûi baát phöông trình. Trường THCS Tri Trung. a). 2 x 5 4.  2 –x < 20  - x < 18  x > -18. //////////////( -18. 0. 2x  3 4  x  4 3 2x  3 4  x   4 3. d).  6x + 9  16 – 4x  10x  7  x  0,7. >. 0. ]//////////// > 0,7. Baøi 43 tr 53, 54 SGK a) Laäp baát phöông trình. 5 – 2x > 0  x < 2,5 b) Laäp baát phöông trình 8 x + 3 < 4x – 5  x > 3 c) Laäp phöông trình: 2x + 1  x + 3  x  2 d) Laäp baát phöông trình. 3 x2 + 1  (x – 2)2.  x  4 Baøi taäp 44 tr 54 SGK Gọi số câu hỏi phải trả lời đúng là x(caâu) ÑK: x > 0, nguyeân  số câu trả lời sai là: (10 – x) caâu. Ta coù baát phöông trình: 128.

(129) GA: Đại số 8 Hoạt động của GV - Trả lời bài toán.. GV: Vũ Thành Nam Hoạt động của HS. Noäi dung ghi baûng 10 + 5x –(10 – x) 40  10 + 5x – 10 + x  40  6x  40 40  x  6 maø x nguyeân.  x {7, 8, 9, 10} Vậy số câu trả lời đúng phải là 7, 8, 9 hoặc 10 câu. Hoạt động 2:ÔN TẬP VỀ PHƯƠNG TRÌNH GIÁ TRỊ TUYỆT ĐỐI ( phút) GV yeâu caàu HS laøm baøi taäp 45 Baøi 45 tr 54 SGK tr 54 SGK. Giaûi phöông trình a) |3x| = x + 8 |3x| = x + 8 GV cho HS oân laïi caùch giaûi Trường hợp 1: phương trình giá trị tuyệt đối Neáu 3x  0  x  0 Thì |3x| = 3x qua phaàn a. Ta coù phöông trình: GV hoûi: HS trả lời: 3x = x + 8  2x = 8 - Để giải phương trình giátrị - Để giải phương trình này ta  x = 4 (TMĐK x 0) tuyệt đối này ta phải xét cần xét hai trường hợp là 3x Trường hợp 2: những trường hợp nào?  0 vaø 3x < 0 Neáu 3x < 0  x < 0 Thì |3x| = - 3x - GV yeâu caàu hai HS leân baûng, Ta coù phöông trình: mỗi HS xét một trường hợp - HS cả lớp làm bài 45(b,c). - 3x = x + 8  - 4x = 8 Keát luaän veà nghieäm cuûa Hai HS khaùc leân baûng laøm.  x = -2 (TMÑK x < 0) phöông trình. b) |-2x| = 4x + 18 Vaäy taäp nghieäm cuûa phöông trình laø - Sau đó GV yêu cầu HS làm Kết quả: x = - 3 S={-2; 4}. 5 tieáp phaàn c vaø b. x 4 c) |x – 5| = 3x .Keát quaû Hoạt động 3:BAØI TẬP PHÁT TRIỂN TƯ DUY ( phút) Baøi 86 tr 50 SBT HS suy nghĩ, trả lời. Baøi taäp 86 trang 50 Tìm x sao cho a) x2 > 0  x  0 a) x2 > 0 b) (x – 2)(x – 5) > 0 khi hai thừa số b) (x – 2)(x – 5) > 0 cuøng daáu. GV gợi ý: Tích hai thừa số lớn x  2  0 x  2 *    x 5 hôn 0 khi naøo ? x  5  0 x  5   GV hướng dẫn HS giải bài tập x  2  0  x  2 *    x2 vaø bieåu dieãn nghieäm treân truïc x  5  0 x  5   soá. KL: (x – 2)(x – 5) > 0  x < 2 hoặc x > 5. 0. 2. )//////////////( > 5. Hoạt động 4:HƯỚNG DẪN VỀ NHAØ (2 phút) -Tieát sau kieåm tra 1 tieát . -Ôn tập các kiến thức về bất đẳng thức, bất phương trình, pt giá trị tuyệt đối. -Baøi taäp veà nhaø soá 72, 74, 76, 77, 83 tr 48, 49, SBT. D/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… Trường THCS Tri Trung. 129.

(130) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. ………………………………………………………………………………………………………. Trường THCS Tri Trung. 130.

(131) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Tuaàn 32. Ngày soạn: …………………………….. Ngaøy daïy: ……………………………….. Tieát 67 KIEÅM TRA CHÖÔNGIV Muïc tieâu: Kiểm tra, đánh giá lấy điểm hệ số 2. Kiến thức: kiểm tra mức độ nắm bắt kiến thức của học sinh sau khi học xong chương. Kó naêng: Reøn luyeän tính tö duy logic Thái độ: Học sinh có thái độ nghiêm túc. Ma trận đề KT Mức độ. Noäi dung. 1. Liên hệ giữa thứ tự và pheùp coäng, pheùp nhaân 2. Baát phöông trình baäc nhaát moät aån. Baát phöông trình töông ñöông. 3. Giaûi baát phöông trình baäc nhaát moät aån. Nhaän bieát TNKQ TL Caâu 1 1 (0,5). Thoâng hieåu TNKQ TL Caâu 4 1 (0,5). Caâu 2 1 (0,5). Caâu 5 1 ( 0,5 ). Caâu 3 1 (0,5). Caâu 1a 1 (1). Vaän duïng TNKQ TL Caâu 1d 1 (0,5). Caâu 1c 1 (1,0) Caâu 1b 1 (0,5). Caâu 6 1 (0,5). 4.Phương trình chứa dấu giá trị tuyệt đối. Toång. 4. ( 2,5 ). 5. Toång Caâu Ñieåm 3 1,5 3. 2,0. Baøi2a,b 2 (3,0). 5. 5. Caâu 11 1 (1). 2. 1,5. 13. 10. 4. ( 3,5 ). (4). KIỂM TRA CHƯƠNG IV Đại số 8 (Bất phương trình bậc nhất một ẩn) Thời gian: 45 phút (Không kể thơi gian giao đề) ĐỀ BAØI: I. Phaàn traéc nghieäm: (3ñieåm) Câu 1: Khẳng định nào sau đây là khẳng định đúng? A.-3 + 5  3 C. -3 + 5 < 5 + (-4). B. 12  2.(-6) D. 5 + (-9) < 9 + (-5). Caâu 2: Baát phöông naøo sau ñaây laø baát phöông trình baäc nhaát moät aån? A. 0.x + 3 > 2. x2  4 0 B. x  2. Trường THCS Tri Trung. 1 0 C. x  3. 1 x 3  0 D. 3. 131.

(132) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam Câu 3: Tập nghiệm của bất phương trình nào biểu diễn bởi hình vẽ bên?. A. x > 1. B. x < 1. C. x  1. D. x  1.. Câu 4: Cho x < y. Kết quả nào dưới đây là đúng? A. x – 3 > y – 3. B. 3 – 2x < 3 –2 y. C. 2x – 3 < 2y – 3. D. 3 – x < 3 – y.. Câu 5: Cho bất phương trình 2x2 + 1 > 3. Giá trị nào sau đây là một nghiệm của Bpt đã cho? A. 0. B. 1. C. 2. D. -1. Caâu 6: Phöông trình |x + 3| = 4 coù taäp nghieäm laø: A. {-7; 1}. B. {-1; 7}. C. {1}. D. {-7}. II. Phần tự luận: (7 điểm) Baøi 1: (3,0 ñieåm) a) Phaùt bieåu ñònh nghóa veà baát phöông trình baäc nhaát moät aån? b) Laáy ví duï minh hoïa veà baát phöông trình baäc nhaát moät aån. c) Giải thích sự tương đương của hai bất phương trình 2x 3 + 5 < 7 và 4x3 + 10 < 14 d) So saùnh giaù trò cuûa a vaø b neáu -3a < -3b Baøi 2: (3,0 ñieåm) a) Giaûi baát phöông trình 2x +6  0 vaø bieåu dieãn taäp nghieäm cuûa treân truïc soá. b) Giaûi baát phöông trình sau: 3x – 2 > 5x – 6 Baøi 3: (1 ñieåm) Giaûi phöông trình sau:. |1 – x| = 2x + 4. ……………………….Heát……………………….. D/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………. Trường THCS Tri Trung. 132.

(133) GA: Đại số 8. Tuaàn 33. GV: Vũ Thành Nam. Ngày soạn: ……………………………………. Ngaøy daïy: ……………………………………... Tieát: 68 OÂN TAÄP CUOÁI NAÊM A. Muïc tieâu -Ôn tập và hệ thống hóa các kiến thức cơ bản về phương trình và bất phương trình. -Tiếp tục rèn kĩ năng phân tích đa thức thành nhân tử, giải phương trình và bất phương trình. B. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh -GV: Baûng phuï ghi baûng oân taäp phöông trình vaø baát phöông trình, caâu hoûi, baøi giaûi maãu. -HS: Làm các câu hỏi ôn tập học kì II và các bài tập GV đã giao về nhà, bảng con. C. Tieán trình daïy – hoïc. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung ghi baûng Hoạt động1:ÔN TẬP VỀ PHƯƠNG TRÌNH, BẤT PHƯƠNG TRÌNH (10 phút) GV nêu lần lượt các câu hỏi ôn HS trả lời các câu hỏi ôn tập 1) Hai phương trình tương đương tập đã cho về nhà, yêu cầu HS phöông trình coù cuøng moät taäp trả lời để xây dựng bảng sau: nghieäm. 1) Hai phöông trình töông Hai phương trình tương 2) Hai quy tắc biến đổi bất ñöông ñöông laø hai phöông trình coù phöông trình. 2) Hai quy tắc biến đổi phương cùng một tập nghiệm. a) Quy taéc chuyeån veá trình Khi chuyển một hạng tử của bất a) Neâu quy taéc chuyeån veá +Khi chuyển một hạng tử phương trình từ vế này sang vế của phương trình từ vế này kia phải đổi dấu hạng tử đó. sang vế kia phải đổi dấu b) Quy tắc nhân với một số. hạng tử đó. Khi nhaân hai veá cuûa moät baát b) Nêu quy tắc nhân với một số. +Trong một phương trình, ta phương trình với cùng một số có thể nhân (hoặc chia) cả khác 0, ta được phương trình mới 3) Nêu định nghĩa phương trình hai vế cho cùng một số khác tương đương với phương trình đã baäc nhaát moät aån? 0 cho Cho ví duï ? +Phöông trình daïng ax + b = 3) Ñònh nghóa phöông trình baäc 0, với a và b là hai số đã cho nhất một ẩn. và a  0, được gọi là phương Pt dạng ax + b = 0 với a và b là trình bậc nhất một ẩn. Ví dụ: hai số đã cho và a 0,được gọi là GV nêu câu hỏi tương tự đối 2x – 1 = 0 baát phöông trình baäc nhaát moät aån. với bất phương trình Ví duï: 2x – 3 =0 Hoạt động 2:LUYỆN TẬP (32 phút) Trường THCS Tri Trung. 133.

(134) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Baøi 1 tr 130 SGK. Hai HS leân baûng laøm Phân tích đa thức thành nhân HS1 chữa câu a và b tử: a) a2 – b2 – 4a + 4. b) x2 + 2x – 3. c) 4x2y2 – (x2 + y2)2 d) 2a3 – 54b3 HS lớp nhận xét, chữa bài.. Baøi 6 tr 131 SGK Tìm giá trị nguyên của x để phân thức M có giá trị là một số nguyeân.. Noäi dung ghi baûng Phân tích đa thức thành nhân tử: a) a2 – b2 – 4a + 4 = (a2 – 4a + 4) – b2 = (a – 2)2 – b2 = (a – 2 – b)(a – 2 + b) b) x2 + 2x – 3 = x2 + 3x – x – 3 = x(x + 3) – (x + 3) = (x + 3)(x – 1) c) 4x2y2 – (x2 + y2)2 = (2xy + x2 + y2)(2xy – x2 – y2) = –(x – y)2(x + y)2 d) 2a3 – 54b3 = 2(a3 – 27b3) = 2(a – 3b)(a2 + 3ab + 9b2) Baøi 6 tr 131 SGK Tìm giá trị nguyên của x để phân thức M có giá trị là một số nguyeân.. 10 x 2  7 x  5 M  2x  3 HS: Để giaû i baø i toù a n naø y ta 7 GV yeâu caàu Hs nhaéc laïi phöông 5 x  4  caà n tieá n haø n h chia tử cho pháp giải dạng toán này. 2x  3. 10 x 2  7 x  5 M  2x  3. mẫu, viết phân thức dưới dạng tổng của một đa thức và một phân thức với tử thức là một hằng số. Từ đó tìm giá trị nguyên của x để M có GV yeâu caàu moät HS leân baûng giaù trò nguyeân. HS leân baûng laøm. laøm. Baøi 7 tr 131 SGK Nêu các bước giải ?. GV yeâu caàu HS leân baûng laøm. Trường THCS Tri Trung. Với x  Z  5x + 4  Z.  MZ . 7 Z 2x  3.  3x – 3  Ö(7)  2x – 3   1;7 Giải tìm được x  {-2; 1; 2; 5}. Baøi 7 tr 131 SGK Bước 1: Quy đồng và khử Giải các phương trình. 4x  3 6x  2 5x  4 maãu. a)   3 Bước 2:Thực hiện phép tính 5 7 3 3(2x  1) 3x  1 2(3x  2) bỏ dấu ngoặc. b)  1  Bước 3:chuyển các hạng tử 3 10 5 x  2 3(2x  1) 5x  3 5 chứa ẩn về 1 vế, các hằng số c)   x  3 4 6 12 veà veá kia. Bước 4:Thu gọn và giải pt Giải: nhận được. 3 HS leân baûng laøm 3 caâu a) Keát quaû x = -2 b) Biến đổi được: 0x = 13 => Phöông trình voâ nghieäm 134.

(135) GA: Đại số 8 Hoạt động của GV Yeâu caàu hoïc sinh nhaän xeùt Baøi 18 tr 131 SGK Giaûi caùc phöông trình: a) |2x – 3| = 4 b) |3x – 1| - x = 2 Nửa lớp làm câu a. Nửa lớp làm câu b.. GV: Vũ Thành Nam Hoạt động của HS c) Biến đổi được: 0x = 0 =>Phöông trình coù voâ soá nghieäm. HS lớp nhận xét bài làm của baïn. HS hoạt động theo nhóm.. Đại diện 2 nhóm lên bảng trình baøy GV ñöa caùch giaûi khaùc cuûa baøi Caùc nhoùm khaùc theo doõi, b lên màn hình hoặc bảng phụ nhaän xeùt. |3x – 1| - x = 2 HS xem bài giải để học cách  |3x – 1| = x + 2 trình baøy khaùc..  x  2 0  3 x  1 ( x  2)  x  2    3 1 x  h oặ c x   2 4 3 1 x  hoặc x 2 4 . Baøi 10 tr 131 SGK (đề bài đưa lên bảng phụ) Giaûi caùc phöông trình:. 1 5 15   x  1 x  2 (x  1)(2  x) x 1 x 5x  2 b)   x  2 x  2 4  x2. a). Nêu các bước giải phương trình HS nêu các bước giải phương trình chứa ẩn ở mẫu. chứa ẩn ở mẫu? Hoạt động đôïc lập , giải Nửa lớp làm câu a. phương trình chứa ẩn ở mẫu. Nửa lớp làm câu b. -2 HS leân baûng laøm 2 caâu Gọi HS lên bảng trình bày lời giaûi. -HS nhaän xeùt GV:kiểm tra bài làm dưới lớp Yêu cầu HS nhận xét bài của -HS:Sửa sai (nếu có) baïn GV bổ sung, chốt lại vấn đề. Trường THCS Tri Trung. Noäi dung ghi baûng a). 4x  3 5. . 6x  2 7. . 5x  4 3. 3.  21(4x  3)  15(6x  2)  35(5x  4)  105.3  84x  63  90x  30 175x  140  315  84x  90x  175x 140  315  30  63.   181x 362  x  2.  S { 2}. Baøi 18 tr 131 SGK Giaûi phöông trình a) |2x – 3| = 4 (1) 3 *Neáu 2x – 3 0 <=> x  2 (1) => 2x – 3 = 4 <=> 2x = 7 <=>x = 3,5 (T/M) 3 * Neáu 2x – 3 <0 <=> x < 2. (1) => 2x – 3 = - 4 <=> 2x = - 1 <=> x = - 0,5 (T/M) Vaäy S = {- 0,5; 3,5} b) |3x – 1| - x = 2 (2) 1 * Neáu 3x – 1  0  x  3 3  x 2 (TM) (2) =>3x – 1 – x = 2 1 * Neáu 3x – 1  0  x < 3 (2) => 1 – 3x – x = 2 1  1 3 x  S   ;  4 (TM) =>  4 2 <=> Baøi 10 tr 131 SGK. 1 5 15   x  1 x  2 (x  1)(2  x) (1) x 1 x 5x  2 b)   x  2 x  2 4  x2. a). Giaûi: a) ÑKXÑ: x -1; x 2 (1) x 2 5(x  1)  15     x 1  x  2  x 1  x  2  (x 1)(x  2). 135.

(136) GA: Đại số 8 Hoạt động của GV. GV: Vũ Thành Nam Hoạt động của HS. Noäi dung ghi baûng.  x  2  5(x 1)  15  x  2  5x  5  15  x  5x  15  7   4x  8  x 2 :Khoâng thoûa maõn ÑKXÑ. Vaäy PT (1) voâ nghieäm. Hoạt động 3 HƯỚNG DẪN VỀ NHAØ (3 phút) -Tiết sau ôn tập tiếp theo, trọng tâm là giải toán bằng cách lập phương trình và bài tập tổng hợp về rút gọn biểu thức. -Baøi taäp veà nhaø soá 12, 13, 15 tr 131, 132 SGK -Baøi soá 6, 8, 10, 11 tr 151 SBT. D/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………. Trường THCS Tri Trung. 136.

(137) GA: Đại số 8. Tuần 34, 35. GV: Vũ Thành Nam. Ngày soạn: …………………………………….. Ngaøy daïy: ……………………………………... Tiết: 69, 70 ÔN TẬP CẢ NĂM (Tiết 2) A. Mục tiêu -Tiếp tục rèn luyện kĩ năng giải toán bằng cách lập phương trình, bài tập tổng hợp về rút gọn biểu thức. -Hướng dẫn HS vài bài tập phát biểu tư duy. -Chuẩn bị kiểm tra toán HK II. B. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh -GV: Bảng phụ ghi đề bài, một số bài giải mẫu. -HS: Ôn tập các kiến thức và làm bài theo yêu cầu của GV. Bảng con. CHƯƠNG IV – PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT MỘT ẨN MỐI LIÊN HỆ GIỮA THỨ TỰ VỚI PHÉP CỘNG VÀ PHÉP NHÂN I. Tóm tắt lý thuyết: 1. Nhắc lại về thứ tự trên tập số: Trên tập hợp số thực, với hai số a và b sẽ xẫy ra một trong các trường hợp sau: a b Số a bằng số b, kí hiệu là: a = b. Số a nhỏ hơn số b, kí hiệu là: a < b. Số a lớn hơn số b, kí hiệu là: a > b. Từ đó ta có nhận xét: Nếu a không nhỏ hơn b thì a = b hoặc a > b, khi đó ta nói a lớn hơn hoặc bằng b, kí hiệu là: a b Nếu a không lớn hơn b thì a = b hoặc a < b, khi đó ta nói a nhỏ hơn hoặc bằng b, kí hiệu là: a b 2. Bất đẳng thức: Bất đẳng thức là hệ thức có một trong các dạng: A > B, A  B, A < B, A  B 3. Liên hệ giữa thứ tự và phép cộng: Tính chất: Với ba số a, b và c, ta có: Nếu a > b thì a + C > b + C Nếu a  b thì a + C  b + C Nếu a (138) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. Khi cộng cùng một số vào cả hai vế của một bất đẳng thức ta được một bất đẳng thức mới cùng chiều với bất đẳng thức đã cho. 4. Liên hệ giữa thứ tự và phép nhân: Tính chất 1: Với ba số a, b và c > 0, ta có: Nếu a > b thì a . C > b . C và. a c> a c<. b c b c. a b Nếu a  b thì a . C  b . C và c  c a b Nếu a b thì a . C  b . C và c  c. a c> a c<. b c b c. a b Nếu a  b thì a . C  b . C và c  c a b Nếu a b thì a . C  b . C và c  c. Nếu a < b thì a . C b thì a . C b . C và Khi nhân hay chia cả hai vế của một bất đẳng thức với cùng một số âm ta được một bất đẳng thức mới ngược chiều với bất đẳng thức đã cho. 5. Tính chất bắc cầu của thứ tự: Tính chất: Với ba số a, b và c, nếu < 0, ta có: a > b và b > c thì a > c BẤT PHƯƠNG TRÌNH MỘT ẨN I. Tóm tắt lý thuyết: 1. Bất phương trình một ẩn Một bất phương trình với ẩn x có dạng: A(x) > B(x) { hoặc A(x) < B(x); A(x)  B(x); A(x) B(x)}, trong đó vế trái A(x) và vế phải B(x) là hai biểu thức của cùng một biến x. 2. Tập nghiệm của bất phương trình: Tập hợp tất cả các nghiệm ccủa một bất phương trình được gọi là tập nghiệm của bất phương trình đó. Khi bài toán có yêu cầu giải một bất phương trình, ta phải tìm tập nghiệm của bất phương trình đó. 3. Bất phương trình tương đương: Hai bất phương trình có cùng một tập nghiệm là hai phương trình tương đương. BẤT PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT MỘT ẨN I. Tóm tắt lý thuyết: 1. Hai quy tắc biến đổi bất phương trình Quy tắc chuyển vế: Khi chuyển một hạng tử của bất phương trình từ vế này sang vế kia ta phải đổi dấu hạng tử đó. Quy tắc nhân với một số: Khi nhân ( hoặc chia) cả hai vế của một bất phương trình với cùng một số khác 0, ta phải: a) Giữ nguyen chiều của bất phương trình nếu số đó dương. b) Đổi chiều của bất phương trình nếu số đó âm. 2. Định nghĩa bất phương trình bậc nhất một ẩn Định nghĩa: Bất phương trình dạng: ax + b > 0, ax + b < 0, ax + b  0, ax + b  0 với a và b là hai số đã cho và a  0, được gọi là bất phương trình bậc nhất một ẩn. Bất phương trình bậc nhất một ẩn có dạng: ax + b > 0, a  0 dđược giải như sau:. . b b  a *Với a < 0, ta được: x < a. ax + b > 0  ax > - b *Với a > 0, ta được: x > BẤT PHƯƠNG TRÌNH ĐƯA ĐƯỢC VỀ DẠNG BẬC NHẤT. I. Tóm tắt lý thuyết: Ta thực hiện theo các bước: Bước 1: Bằng việc sử dụng các phép toán bỏ dấu ngoặc hay quy đồng mẫu...để biến đổi bất phương trình ban đầu về dạng: Trường THCS Tri Trung 138.

(139) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. ax + b  0; ax + b > 0; hoặc ax + b < 0; ax + b  0 Bước 2: Giải bất phương trình nhận được, từ đó kết luận. PHƯƠNG TRÌNH CHỨA DẤU GIÁ TRỊ TUYỆT ĐỐI I. Tóm tắt lý thuyết: 1. Nhắc lại về giá trị tuyệt đối. a  a 0 a   a  a0 Với a, ta có:  f ( x)  f ( x) 0 f ( x)   f ( x)  f ( x)0 Tương tự như vậy, với đa thức ta cũng có: 2. Phương trình chứa dấu giá trị tuyệt đối Trong phạm vi kiến thức lớp 8 chúng ta chỉ quan tâm tới ba dạng phương trình chứa dấu giá trị tuyệt đối, bao gồm: Dạng 1: Phương trình: Dạng 2: Phương trình:. f ( x ) k ,. với k là hằng số không âm. f ( x)  g ( x ) f ( x)  g ( x). Dạng 3: Phương trình: C. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung ghi bảng Hoạt động 1:Ôn tập về giải bài toán bằng cách lập phương trình (8 phút) GV nêu yêu cầu kiểm tra. Hai HS lên bảng kiểm tra. v(km/h) t(h) s(km) HS1: Chữa bài tập 12 tr 131 HS1: Chữa bài 12 tr 131 Lúc đi 25 x(x>0) x SGK. SGK. 25 HS2: Chữa bài tập 13 tr 131 Lúc về 30 x x (theo đề đã sửa) SGk. 30 GV yêu cầu hai HS lên bảng Phương trình: phân tích bài tập, lập phương HS2: Chữa bài 13 tr 131, 132 x x 1 trình, giải phương trình, trả SGK.   25 30 3 lời bài toán. Giải phương trình được x = 50 (TMĐK) Quãng đường AB dài 50 km NS1 ngày Số ngày Số (SP/ngày) (ngày) SP(SP) x Dự định 50 x 50 x  225 Thựchiện 65 x + 255 Sau khi hai HS kiểm tra bài 65 xong, GV yêu cầu hai HS ĐK: x nguyên dương. khác đọc lời giải bài toán. Phương trình: GV nhắc nhở HS những điều x x  225 cần chú ý khi giải toán bằng  3 cách lập phương trình. 50 65 HS lớp nhận xét bài làm của Giải phương trình được: bạn. x = 1500 (TMĐK). Trả lời: Số SP xí nghiệp phải sản xuất theo kế hoạch là 1500 sản phẩm. Hoạt động 2:Ôn tập dạng bài tập rút gọn biểu thức tổng hợp (20 phút) Bài 14 tr 132 SGK. Bài 14 tr 132 SGK (đề bài đưa lên bảng phụ) Cho biểu thức Gvyêu cầu một HS lên bảng 2 1   10  x 2   x  A  2    :  ( x  2)  rút gọn biểu thức x  2   x  4 2 x x2  Trường THCS Tri Trung. 139.

(140) GA: Đại số 8 Hoạt động của GV. GV: Vũ Thành Nam Hoạt động của HS Một HS lên bảng làm.. Nội dung ghi bảng a) Rút gọn biểu thức b) Tính gía trị của A tại x biết 1 |x| = 2 c) Tìm giá trị của x để A < 0 Bài giải a) A =  x 2 1  x 2  4  10  x 2     : x2  ( x  2)( x  2) x  2 x  2 . GV yêu cầu HS lớp nhận xét bài rút gọn của bạn. Sau đó yêu cầu hai HS lên làm tiếp câu b và c, mỗi HS làm một câu.. x  2( x  2)  x  2 6 : ( x  2)( x  2) x2 A= x  2( x  2)  x  2 x  2 . ( x  2 )( x  2 ) 6 A=.  6 A= ( x  2).6 1 A= 2  x ĐK: x   2 1 1 b) |x| = 2  x =  2 (TMĐK) 1 + Nếu x = 2 GV nhận xét, chữa bài Hs lớp nhận xét bài làm của 1 1 3 A   Sau đó GV bổ sung thêm câu hai bạn. 1 3 2 hỏi: HS toàn lớp làm bài, hai HS 2 2 2 d) Tìm giá trị của x để A>0 khác lên bảng trình bày. 1 + Nếu x = 2 1 1 2   c) Tìm giá trị nguyên của x 1 5 5 2  ( ) để A có giá trị nguyên 2 2 A= 1 0 c) A < 0  2  x 2–x<0  x > 2 (TMĐK) Tìm giá trị của x để A > 0 1 0 d) A > 0  2  x  2 – x > 0  x < 2. Kết hợp đk của x: A > 0 khi x < 2 và x  - 2 c) A có giá trị nguyên khi 1 chia hếtcho2– x  2 – x  Ư(1)  2 – x  {1} * 2 – x = 1  x = 1 (TMĐK) * 2 – x = -1  x = 3 (TMĐK) Vậy khi x = 1 hoặc x = 3 thì A có giá trị nguyên. Hoạt động 3 HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ (3 phút) Để chuẩn bị tốt cho kiểm tra toán học kì II, HS cần ôn lại về Đại số: Trường THCS Tri Trung. 140.

(141) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. - Lí thuyết: các kiến thức cơ bản của hai chương III và IV qua các câu hỏi ôn tập chương, các bảng tổng kết. - Bài tập: Ôn lại các dạng bài tập giải phương trình đưa được về dạng ax + b = 0, phương trình tích, phương trình chứa ẩn ở mẫu, phương trình chứa giá trị tuyệt đối, giải bất phương trình, giải toán bằng cách lập phương trình, rút gọn biểu thức.. D/ Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………........ ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………. Trường THCS Tri Trung. 141.

(142) GA: Đại số 8. GV: Vũ Thành Nam. PHÂN PHỐI CHƯƠNG TRÌNH ĐẠI SỐ 8 Học kì I : Học kì II : 18 tuần 19 tuần 40 tiết 30 tiết 14 tuần đầu x 2 tiết = 28 tiết 13tuần đầu x 2 tiết = 26 tiết 4 tuần tiếp x 3 tiết = 12 tiết 4 tuần tiếp x 1 tiết = 4 tiết 2 tuần cuối x 0 tiết = 0 tiết Mục. ( 19 tiết )II. Phân thức đại số. ( 21 tiết )I. Phép nhân và phép chia các đa thức. Chương. §1. Nhân đơn thức với đa thức §2. Nhân đa thức với đa thức Luyện tập §3. Những hằng đẳng thức đáng nhớ Luyện tập §4. Những hằng đẳng thức đáng nhớ ( tiếp ) §5. Những hằng đẳng thức đáng nhớ ( tiếp ) Luyện tập §6. Phân tích đa thức thành nhân tử bằng phương pháp đặt nhân tử chung §7. Phân tích đa thức thành nhân tử bằng phương pháp dùng hằng đẳng thức §8. Phân tích đa thức thành nhân tử bằng phương pháp nhóm các hạng tử Luyện tập §9. Phân tích đa thức thành nhân tử bằng cách phối hợp nhiều phương pháp Luyện tập §10. Chia đơn thức cho đơn thức §11. Chia đa thức cho đơn thức §12. Chia đa thức một biến đã sắp xếp Luyện tập Ôn tập chương I Kiểm tra 45’ ( Chương I ) §1. Phân thức đại số §2. Tính chất cơ bản của phân thức §3. Rút gọn phân thức Luyện tập §4. Quy đồng mẫu thức của nhiều phân thức Luyện tập §5. Phép cộng các phân thức đại số Luyện tập §6. Phép trừ các phân thức đại số Kiểm tra chương II Luyện tập §7. Phép nhân các phân thức đại số §8. Phép chia các phân thức đại số §9. Biến đổi các biểu thức hữu tỉ . Giá trị của phân thức Luyện tập Luyện tập Thi HKI Trả bài HKI. Trường THCS Tri Trung. 142. Tiết thứ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19,20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38, 39 40. Tuần 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18.

(143) Chương. Mục. ( 16 tiết )III. Phương trình bậc nhất một ẩn. GV: Vũ Thành Nam. §1. Mở đàu về phương trình §2. Phương trình bậc nhất một ẩn và cách giải §3. Phương trình đưa được về dạng ax + b = 0 Luyện tập §4. Phương trình tích Luyện tập §5. Phương trình chứa ẩn ở mẫu thức Luyện tập §6. Giải bài toán bằng cách lập phương trình §7. Giải bài toán bằng cách lập phương trình ( tiếp ) Luyện tập Luyện tập Ôn tập chương III ( với sự trợ giúp của máy tính cầm tay Casio , Vinacal … ) Ôn tập chương III ( với sự trợ giúp của máy tính cầm tay Casio , Vinacal … ) Kiểm tra chương III. ( 14 tiết )IV. Bất phương trình bậc nhất một ẩn. GA: Đại số 8. §1. Liên hệ giữa thứ tự và phép cộng §2. Liên hệ giữa thứ tự và phép nhân Luyện tập §3. Bất phương trình một ẩn §4. Bất phương trình bậc nhất một ẩn §4. Bất phương trình bậc nhất một ẩn ( tiếp ) Luyện tập §5. Phương trình chứa dấu giá trị tuyệt đối Ôn tập chương IV Ôn tập chương IV Kiểm tra chương IV Ôn tập cuối năm Ôn tập cuối năm Ôn tập cuối năm Thi HK2 Trả Bài HK2. Trường THCS Tri Trung. Tiết thứ 41 42 43 44 45 46 47,48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70. 143. Tuần 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37.

(144)

Giao an ca nam

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về