Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 56 tuổi trường Mẫu giáo Tây Hồ tích cực tham gia bảo vệ môi trường

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

BÁO CÁO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG SÁNG KIẾN
Kính gửi: Hội đồng sáng kiến cấp cơ sở huyện
Tên đề tài sáng kiến: “Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi
trường Mẫu giáo Tây Hồ tích cực tham gia bảo vệ môi trường”.
1. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục
2. Thời gian áp dụng sáng kiến lần đầu: Năm học 2020-2021.
3. Mô tả bản chất của sáng kiến:
Môi trường đang là vấn đề quan trọng, nó đã và đang trở thành mối đe doạ
khơng chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt của con người mà còn ảnh hưởng đến sự
sống, sự tồn tại của con người. Mơi trường chỉ có thể giải quyết với điều kiện
con người được hình thành quan điểm về sinh thái đúng đắn, sự hiểu biết cấp
thiết của việc nâng cao trình độ văn hố hiểu biết về sinh thái mơi trường, làm
nền móng cho sự tồn tại của con người với thế giới xung quanh.
Bảo vệ môi trường là vấn đề của đất nước, của nhân loại. Bảo vệ mơi
trường nói chung và giáo dục ý thức về bảo vệ môi trường nói riêng đã được
Đảng và nhà nước quan tâm từ nhiều năm nay, đã có nhiều chủ trương, biện
pháp giải quyết các vấn đề môi trường.
Ngày nay, giáo dục bảo vệ môi trường đã trở thành một nhiệm vụ quan
trọng trong việc đào tạo thế hệ trẻ ở các trường học và được quan tâm ngay từ
bậc học đầu tiên: Giáo dục mầm non. Trong kế hoạch nhiệm vụ năm học của
trường thì việc thực hiện tốt phong trào xây dựng trường, lớp xanh, sạch, đẹp là
một trong những nhiệm vụ trọng tâm của năm học.
Ở lứa tuổi mầm non, việc giáo dục bảo vệ môi trường được xác định là
một trong những nội dung quan trọng trong việc tổ chức hoạt động cho trẻ. Qua
đó giúp trẻ phát triển tồn diện các mặt. Việc rèn luyện những thói quen nề nếp
giữ gìn mơi trường trong và ngồi lớp có ý nghĩa hết sức quan trọng về mặt giáo
dục đạo đức đối với trẻ. Đó chính là nền tảng ban đầu để hình thành và phát
triển ý thức trẻ về mơi trường và vì mơi trường.

3.1. Phân tích tình trạng của giải pháp đã biết
Trong nhiều năm qua, công tác giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ
mầm non được triển khai và chỉ đạo thực hiện tại các trường mầm non. Giáo
viên chúng tôi được các cấp từ Phòng Giáo dục đến nhà trường bồi dưỡng, tập
huấn rất nhiều về lý thuyết cũng như tổ chức các chuyên đề... Nhờ vậy công tác
1


giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ tại các cơ sở giáo dục mầm non nói
chung và tại trường Mẫu giáo Tây Hồ chúng tơi nói riêng tương đối đạt hiệu
quả. Qua sự nhắc nhở của giáo viên, trẻ đã biết bỏ rác đúng nơi quy định, biết
sắp xếp đồ dùng cá nhân gọn gàng, biết giữ gìn vệ sinh cá nhân sạch sẽ…
Tuy nhiên, tơi nhận thấy rằng rất nhiều trẻ thực hiện việc bảo vệ mơi
trường chỉ mang tính bộc phát, khi đến lớp trẻ cũng có thực hiện việc bảo vệ
mơi trường nhưng chỉ theo nhiệm vụ, theo yêu cầu, nhắc nhở của cô giáo. Việc
thể hiện những nhiệm vụ đó chỉ ở mức độ hạn chế nhất định. Nó chưa thật sự trở
thành một thói quen thường xuyên cho trẻ. Bên cạnh đó, đa số phụ huynh còn
xem nhẹ việc giáo dục ý thức bảo vệ mơi trường cho con trẻ, chưa có sự phối
hợp chặt chẽ với giáo viên trong công tác này. Đây cũng là một trong những hạn
chế làm cho công tác giáo dục trẻ bảo vệ môi trường đạt hiệu quả chưa cao.
3.2. Nội dung đã cải tiến, sáng tạo để khắc phục những nhược điểm
của giải pháp đã biết:
Từ thực tế trên, với khả năng và kinh nghiệm cơng tác của bản thân, tơi đã
tìm tịi, nghiên cứu các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả trong công tác giáo
dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ và đã mạnh dạn áp dụng tại lớp. bao gồm
các giải pháp sau:
- Hình thành ý thức, tính tích cực bảo vệ môi trường cho trẻ thông qua tổ
chức các hoạt động hằng ngày.
- Lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường qua hoạt động “chơi mà học, học
bằng chơi”.

- Lồng ghép nội dung giáo dục môi trường vào các chủ đề trong năm học.
- Nâng cao nhận thức cho trẻ về việc bảo vệ môi trường thông qua việc
xây dựng môi trường lớp học.
- Phối kết hợp giữa nhà trường và gia đình.
3.3. Điều kiện, phương tiện cần thiết để thực hiện và áp dụng biện
pháp.
- Xây dựng môi trường lớp học theo hướng mở, chú trọng giáo dục ý thức
bảo vệ môi trường cho trẻ.
- Tài liệu, sách báo hướng dẫn về cách làm đồ dùng đồ chơi từ nguyên vật
liệu phế thải.
- Tham gia đầy đủ các buổi tập huấn chuyên môn do PGD và nhà trường
tổ chức về nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ.
- Theo công văn hướng dẫn thực hiện chỉ thị 02/2005/BGD&ĐT ngày
21/04/2006 của Vụ Giáo dục mầm non về việc: “Tăng cường công tác giáo dục
bảo vệ môi trường trong trường mầm non ”.
3.4. Các bước thực hiện giải pháp, cách thức thực hiện giải pháp
2


Từ những thực trạng nêu trên tôi đã nghiên cứu và xây dựng đề tài: “Một
số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trường Mẫu giáo Tây Hồ tích cực tham
gia bảo vệ môi trường”. Với mong muốn được đóng góp một phần nhỏ trong
cơng tác tun truyền giáo dục bảo vệ môi trường và quan trọng hơn nữa là giúp
trẻ hình thành kỹ năng sống cho riêng mình, biết u q hương, bảo vệ mơi
trường qua lời nói cùng hành động, qua hình ảnh, qua bài thơ, bài hát. Nó có ý
nghĩa rất lớn trong việc đóng góp về mặt thực tiễn hiện nay khi tình hình mơi
trường của chúng ta đang ngày càng bị đe dọa.Và từ những vấn đề nêu trên tôi
đã xây dựng kế hoạch và đề ra những biện pháp cụ thể để tiến hành thực hiện đề
tài mình nghiên cứu như sau:
3.4.1. Biện pháp 1: Hình thành ý thức, tính tích cực bảo vệ môi trường

cho trẻ thông qua tổ chức các hoạt động hằng ngày.
Lứa tuổi mầm non là lứa tuổi đang phát triển, trẻ sẽ dễ hình thành những
thói quen, nề nếp tốt, tạo cơ sở cho việc hình thành nhân cách tốt và tiếp thu
những giá trị mới. Do đó việc đưa giáo dục bảo vệ môi trường lồng ghép vào các
hoạt động giáo dục hằng ngày của trẻ sẽ giúp cho trẻ có thái độ và hành vi tích
cực đối với mơi trường xung quanh, có ý thức tự giác trong việc thực hiện các
hành vi bảo vệ môi trường. Cụ thể như sau:
* Tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường thông qua các hoạt động học:
Bên cạnh việc lồng ghép nội dung giáo dục môi trường vào các chủ đề thì
hoạt động học là hoạt động trực tiếp giúp trẻ nhận biết giáo dục môi trường một
cách tồn diện và có hệ thống.
Với việc tích hợp nội dung giáo dục môi trường vào hoạt động hằng ngày
cho trẻ cần xây dựng hệ thống các câu hỏi, các tình huống sư phạm mang tính
tìm tịi, suy luận, sáng tạo liên hệ với thực tiễn về nội dung giáo dục môi trường
hiện nay trên các chủ đề khác nhau của đời sống con người và gần gũi với trẻ.
Trên cơ sở đó, hình thành được kiến thức, thái độ và kĩ năng về giáo dục môi
trường cho trẻ.
Trong quá trình thực tiễn tơi linh hoạt lồng ghép giáo dục kỹ năng bảo vệ
môi trường vào các hoạt động học qua các chủ đề nhằm khắc sâu kiến thức về
tính tích cực tham gia bảo vệ mơi trường cho trẻ. Sau đây tôi xin đơn cử một số
hoạt động và một số đề tài cụ thể:
Ví dụ 1: Hoạt động khám phá khoa học :
- Chủ đề: Bé với môi trường xanh. Đề tài: “ Cây xanh và môi trường
sống”.
Tôi cần cho trẻ biết cây xanh có nhiều ích lợi đối với đời sống con người
như: Cho gỗ, bóng mát, cho hoa quả, rau… làm cho mơi trường trong sạch,
thống mát và đặc biệt là che chén gió, giữ đất, chống sạt lỡ đất. Nếu khai thác,
chặt phá bừa sẽ gây ra nhiều hậu quả khó lường.
3

Ví dụ: Năm vừa qua nước ta vừa trải qua cơn bão số 9 và cơn bão số 13,
vì nhiều nơi khai thác, chặt phá cây bừa bãi để lấy gỗ…. nên nhiều nơi như
Phước Sơn, Trà leng….. bị sạt lỡ làm nhiều người chết và bị thương.
- Muốn có nhiều cây xanh thì cần phải trồng, chăm sóc và bảo vệ cây.
Muốn vậy trẻ phải biết quá trình phát triển và những điều kiện để cây lớn lên.
Để trẻ hiểu và có cái nhìn cụ thể hơn ở hoạt động ngồi trời tơi cho trẻ làm thí
nghiệm gieo hạt. Hằng ngày trẻ chăm sóc và quan sát sau đó vẽ lại quá trình
phát triển của hạt tạo thành cây.
- Nếu khơng có cây xanh thì sao?
Qua đó trẻ biết được cây xanh và môi trường rất cần thiết đối với đời sống
con người .
Ví dụ 2: Hoạt động: Tạo hình
- Chủ đề: Thực vật
- Đề tài: Làm cây cải từ vỏ chai
- Thực hiện: Tôi cho trẻ dùng các vỏ chai sữa su su đã qua sử dụng, cắt,
dán lá vào chai sữa để tạo thành cây cải bẹ.
- Mục đích của hoạt động này nhằm giúp trẻ biết sử dụng những nguyên
vật liệu phế thải để tận dụng làm những đồ dùng đồ chơi. Và qua tiết học trẻ
cùng tôi lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ.
Tuy nhiên, để đạt được kết quả tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường, giáo
viên cần phải đầu tư nhiều thời gian, trí tuệ cho việc chuẩn bị các hoạt động giáo
dục cho trẻ để chọn lọc kiến thức mũi nhọn, xây dựng hệ thống câu hỏi, tình
huống sư phạm… liên quan đến việc tích hợp giáo dục bảo vệ mơi trường. Có
như vậy yếu tố thành cơng trong việc tích hợp giáo dục bảo vệ mơi trường ở
trường mầm non mới đạt kết quả cao và bền vững.
* Giáo dục bảo vệ môi trường qua các hoạt động vui chơi
- Hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ mẫu giáo vì nó chi phối
tất cả các hoạt động khác. Hoạt động vui chơi mang tính tích hợp cao trong giáo
dục trẻ, hoạt động vui chơi được tổ chức nhằm phát triển về mặt tình cảm và

quan hệ xã hội cho trẻ, cung cấp cho trẻ một số hiểu biết về hiện tượng xã hội
xung quanh từ đó hình thành ở trẻ tình cảm, thái độ tích cực đối với cộng đồng
và mơi trường xung quanh. Thơng qua hoạt động vui chơi trẻ cịn phát triển về
mặt thể chất như bảo vệ và rèn luyện sức khỏe cho trẻ, cung cấp cho trẻ hiểu biết
về cơ thể, tập cho trẻ một số kỹ năng giữ gìn vệ sinh cơ thể, vệ sinh mơi trường
và lao động tự phục vụ hằng ngày.
+ Thơng qua trị chơi phân vai: Trẻ biết thể hiện các công việc của một số
nghề như:
+ Khi trẻ đóng vai bác sĩ, trẻ biết khuyên bệnh nhân phải ăn uống sạch sẽ
để không mắc những bệnh do môi trường sống ô nhiễm gây ra…
4


- Khi chơi đóng vai thầy cơ giáo trẻ biết nhắc nhỡ, khuyên nhủ học sinh
cần phải làm gì để bảo vệ mơi trường.
- Khi đóng vai người cơng nhân đô thị trẻ biết thể hiện công việc của họ
như: Trồng cây, chăm sóc cây, thu gom rác thãi, giữ gìn mơi trường sạch sẽ.
+ Thơng qua trị chơi học tập: Trẻ tìm hiểu các hiện tượng trong mơi
trường trẻ học cách so sánh, phân loại các hành động tốt - xấu đối với môi
trường, phân biệt được môi trường sạch và mơi trường bẩn… và tìm ra ngun
nhân của chúng.
+ Ở góc sách tơi sưu tầm các loại sách báo về bảo vệ mơi trường sau đó
cho trẻ cắt dán tạo thành những quyển sách mới có nội dung khác nhau về mơi
trường như: Chăm sóc cây, nhặt rác và bỏ rác đúng nơi qui định, các nguồn
nước, bảo vệ và sử dụng nguồn nước tiết kiệm …
+ Còn ở góc thiên nhiên thì tơi cho trẻ mơ phỏng lại các hành vi tốt để bảo
vệ môi trường như: Trồng cây, tưới nước, bắt sâu…
* Giáo dục trẻ biết bảo vệ mơi trường qua hình thức động viên, khích
lệ, tuyên dương.
Với tâm niệm muốn thành công trong giáo dục dạy trẻ thì hãy là bạn của

trẻ, hiểu trẻ và chia sẻ những suy nghĩ của trẻ. Nắm bắt được tâm sinh lý của trẻ
thì sẽ thuận lợi trong việc dạy trẻ và trong công việc giáo dục trẻ biết tự giác giữ
gìn mơi trường cịn mới mẻ này.
- Đối với trẻ rất thích được khen, tơi động viên trẻ bằng cử chỉ âu yếm,
được khen ngợi trước bạn bè thì trẻ sẽ hồn thành cơng việc đạt kết quả cao
nhất, tôi lên kế hoạch thực hiện: Phân công công việc cho các tổ .
+ Tuần nào, tổ nào trực sạch nhất, lớp học ngăn nắp, gọn gàng, khơng có
rác bẩn, lớp sạch sẽ, góc thiên nhiên của lớp tươi tốt khơng có lá vàng, lá khơ rơi
rụng thì tổ đó được tuyên dương trước lớp, được cắm cờ bé ngoan, được các bạn
vỗ tay hoan nghênh và được cô giáo phát phiếu bé ngoan… Tất cả những động
tác đó giúp trẻ tự giác hơn trong cơng việc giữ gìn mơi trường của trường lớp.
+ Cịn đối với những tổ các bạn trực nhật chưa đạt hiệu quả cao, còn vài
thiếu sót thì cơ giáo động viên, khuyến khích trẻ tuy nhiên trẻ sẽ không được
tuyên dương, không được cắm cờ và ít phiếu bé ngoan hơn bạn… trẻ sẽ tự nhận
thức được vì sao lại như vậy? Nguyên nhân vì sao mình chưa bằng bạn? và mình
chưa hồn thành ở điểm nào?
- Và để trẻ có ý thức về cơng việc mà trẻ đang làm, những lúc hoạt động
ngồi trời hoặc đầu giờ đón trẻ cơ có thể kể cho trẻ nghe chuyện “ gương người
tốt việc tốt ”, nhân cách hố bằng hình ảnh trực quan tạo cho trẻ nhận biết những
hành vi đúng, đẹp để trẻ noi theo.
Ví dụ: Cơ kể câu chuyện “ Khu phố của bé ”
- Sau khi kể xong tôi đặt câu hỏi cho trẻ trả lời:
5


+ Mọi người trong khu phố của bạn Thảo làm gì vào ngày chủ nhật?
+ Để làm sạch khu phố bạn Thảo đã làm gì?
+ Sau khi mọi người dọn dẹp xong thì khu phố như thế nào?
+ Bạn Thảo cảm thấy như thế nào khi cùng mẹ dọn dẹp khu phố?
+ Nếu là con con sẽ làm gì?

- Thơng qua câu chuyện trên tôi giáo dục cho trẻ phải biết chăm chỉ lao
động, theo như lời dạy của Bác Hồ: “Tuổi nhỏ làm việc nhỏ, tùy theo sức của
mình”. Bên cạnh đó trẻ biết giữ gìn và bảo vệ mơi trường mình đang sống. Và
cứ thế, mỗi tuần tơi kể cho trẻ nghe một câu chuyện, qua câu chuyện trẻ tự điều
chỉnh hành vi của mình về ý thức bảo vệ môi trường.
- Nếu chúng ta chỉ giáo dục trẻ bằng lý thuyết thôi, trẻ sẽ mau quên nhưng
qua hình ảnh nhân vật của chuyện trẻ sẽ khắc sâu được việc nên làm và khơng
nên làm. Từ đó, trẻ có hành động đúng trong việc giữ gìn và bảo vệ mơi trường
ngày càng tốt hơn.
Khơng dừng lại ở hình thức khen tặng, nêu gương, mượn hình ảnh nhân
vật trong truyện, tơi cịn ln giáo dục kiến thức giữ gìn và bảo vệ mơi trường
vào những giờ hoạt động ngồi trời, trong giờ ăn hoặc ở mọi lúc, mọi nơi… có
như vậy mỗi trẻ mới tự nguyện, tự giác có nhận thức và hành vi đúng, đã có thói
quen thì không thể quên được; công việc làm đúng và thường xuyên sẽ nâng cao
thành nhận thức, đã có nhận thức đúng thì ta khơng cịn lo sợ trẻ làm sai. Vì thế,
nhận thức đúng ở trẻ là điều kiện cần cho trẻ, hành vi đúng là điều kiện đủ để trẻ
có kiến thức hồn thiện, đó là nhiệm vụ của mỗi chúng ta trong xã hội cơng
nghiệp hố, hiện đại hố ngày nay.
* Giáo dục bảo vệ mơi trường thơng qua hoạt động vệ sinh cá nhân
và lao động tự phục vụ
Đối với các cháu trong độ tuổi mẫu giáo thì hoạt động vệ sinh là hoạt
động làm cho trẻ rất thích thú vì đây là cơ hội để trẻ được chơi đùa với nước và
chơi với bong bóng của xà phòng nên khi làm vệ sinh trẻ hay mở nước văng
tung tóe, đánh răng rửa mặt xong khơng khóa vòi nước lại. Nắm được đặc điểm
tâm lý trên của trẻ nên để cho trẻ nhận thức được cần sử dụng tiết kiệm nước tơi
thường xun trị chuyện và nhắc nhở trẻ: Tôi hỏi trẻ cách rửa tay, rửa mặt như
thế nào để tiết kiệm nước ? Qua đó tơi giáo dục trẻ biết tiết kiệm nước.
Trong quá trình giáo dục tơi cịn chú ý tới việc giáo dục thêm cho một số
cá nhân trẻ, vì khơng phải trẻ nào cũng có trình độ nhận thức giống nhau, có một
số trẻ do tính cịn hiếu động, hay tinh nghịch, một số cháu còn nhút nhát, e dè

chưa để ý, ghi nhớ và ít tham gia hoạt động cùng cơ. Do đó để trẻ có những ý
thức, hành động tốt về bảo vệ môi trường tôi thường xuyên quan tâm chú ý hơn
như vào những giờ trả trẻ tôi thường gọi trẻ lại bên tơi cùng trị chuyện, tơi kể
các câu chuyện, đọc các bài thơ về bảo vệ môi trường, đặt câu hỏi và gợi mở để
6


trẻ trả lời, sau đó trẻ nêu lên ý kiến của mình. Dần dần trẻ sẽ hiểu và có thái độ
đúng đắn đối với mơi trường xung quanh.
Bên cạnh đó tơi cịn sưu tầm và sáng tác một số bài thơ, vè, câu đố về bảo
vệ môi trường để vào những giờ hoạt động tự do, hoạt động chiều tôi đọc thêm
cho trẻ nghe.
Lao động tự phục vụ sẽ rèn cho trẻ tính tự lập, quyết đốn, u lao động
và biết giúp đỡ người khác. Do đó tơi ln khuyến khích trẻ lao động tự phục vụ
với những cơng việc vừa sức bao gồm các dạng lao động sau :
+ Lao động tự phục vụ: Trẻ tự phục vụ tốt là việc làm có lợi cho mơi
trường: Trẻ đi đại tiện, tiểu tiện đúng chỗ và sau khi đi xong biết dội nước; các
đồ dùng vệ sinh được dùng và để ngăn nắp là một hành vi tốt; lớp học gọn gàng;
trẻ biết ăn hết xuất và khi ăn không rơi vãi là một hành vi tiết kiệm – bảo vệ mơi
trường... Điều này giúp trẻ tự khẳng định mình, nhận thức được khả năng của
mình, góp phần tham gia vào lao động thực sự của người lớn và các bạn cùng
tuổi nhằm bảo vệ mơi trường gia đình và trường lớp mầm non sạch, đẹp.
+ Lao động chăm sóc vật ni, cây trồng: Đây chính là việc làm tốt cho
mơi trường; ngồi ra cịn hình thành lịng tự hào ở trẻ khi được đóng góp cơng
sức của mình vào việc làm cho môi trường xanh, sạch, đẹp.
+ Lao động vệ sinh môi trường: Lau chùi đồ chơi, xếp gọn đồ dùng ngăn
nắp, nhặt rác, thu gom lá ở sân trường... đều là những việc làm tốt đáng khích lệ
vì góp phần làm cho mơi trường sạch đẹp.
3.4.2. Biện pháp 2: Lồng ghép nội dung giáo dục môi trường vào các
chủ đề trong năm học:

Tùy vào nội dung của từng chủ đề, tôi khéo léo lựa chọn các nội dung để
lồng ghép tích hợp giáo dục trẻ.
+ Chủ đề : Trường mầm non
- Bảo vệ môi trường trong trường mầm non, lớp ln sạch sẽ, thống mát,
sắp xếp đồ dùng đồ chơi gọn gàng, không vứt rác bừa bãi.
- Biết tiết kiệm trong ăn uống và sử dụng trang phục phù hợp với thời tiết.
+ Chủ đề : Bản thân
- Giáo dục và hình thành khả năng lao động phục vụ, lao động cụ thể, vệ
sinh cá nhân chủ yếu là giữ gìn thân thể sạch sẽ, biết rửa mặt, chân tay, đánh
răng, không khạc nhỗ bừa bãi, đi tiêu đi tiểu đúng nơi qui định và trẻ có thói
quen uống nước đã đun sôi. Trẻ biết dọn dẹp đồ dùng đồ chơi, biết thu dọn đồ
dùng sau khi làm xong và sắp xếp ngăn nắp…
+ Chủ đề : Gia đình

7


- Cho trẻ biết môi trường đối với sức khoẻ con người, mơi trường trong
sạch, khơng bị ơ nhiễm thì con người sẽ ít bị bệnh tật, khoẻ mạnh… cuộc sống
hạnh phúc hơn.
+ Chủ đề : Nghề nghiệp
- Giáo dục cho trẻ biết một số nghề bảo vệ môi trường như nghề trồng
rừng, kiểm lâm, nghề chăm sóc cây hay nghề công nhân vệ sinh đường phố…
- Liên hệ với một số nghề gần gũi góp phần bảo vệ mơi trường, ví dụ:
nghề cấp dưỡng trong trường, nghề giáo viên .
+ Chủ đề : Thế giới động vật
- Giáo dục cho trẻ biết môi trường sống của động vật, động vật với môi
trường, con người với các con vật.
- Trẻ biết chăm sóc các con vật ni gần gũi ( như cho ăn, uống nước, làm
vệ sinh…)

+ Chủ đề : Thế giới thực vật
- Giáo dục cho trẻ biết điều kiện sống của thực vật, cây xanh với môi
trường, con người với cây cối.
- Trẻ biết chăm sóc cây trồng như: tưới cây, nhặt lá, bắt sâu, lau rửa lá, xới
đất…
+ Chủ đề : Nước và hiện tượng tự nhiên
- Giáo dục cho trẻ biết nước và khơng khí rất cần cho sự sống, nếu khơng
có nước, khơng khí thì con người sẽ bị chết.
- Vấn đề ô nhiễm nước, khơng khí; tác hại của ơ nhiễm nước và khơng
khí, cần giữ cho khơng khí trong lành, khơng bị ơ nhiễm (khói bụi, tiếng ồn..)
+ Chủ đề : Giao thơng
- Giáo dục trẻ biết khói của các phương tiện giao thơng làm ơ nhiễm mơi
trường, ơ nhiễm khơng khí…
+ Chủ đề : Quê hương - Đất nước – Bác Hồ
Giáo dục trẻ có ý thức chăm sóc, bảo vệ các cảnh quan, di tích, nơi cơng
cộng…
+ Chủ đề: Trường tiểu học
Giáo dục trẻ có ý thức bảo vệ mơi trường, không vứt rác, khạt nhổ bừa
bãi, không ngắt hoa, bẻ cành ..
3.4.3. Biện pháp 3: Nâng cao nhận thức cho trẻ về việc bảo vệ môi
trường thông qua việc xây dựng môi trường lớp học:
* Tạo môi trường giáo dục nhằm hình thành ý thức, tính tích cực bảo
vệ mơi trường cho trẻ
8


- Mơi trường trong và ngồi lớp giữ vai trị vô cùng quan trọng giúp trẻ
được khám phá, lĩnh hội các kiến thức về thế giới xung quanh. Ngay từ đầu năm
học để tạo cảnh quan môi trường cũng như làm cho lớp học thêm sinh động, tạo
cho trẻ hứng thú và ham muốn đến trường, bản thân tôi cùng các giáo viên trong

trường cũng đã cùng nhau tổng dọn vệ sinh và tận dụng những nguồn nguyên
vật liệu phế thải để làm những đồ dùng đồ chơi trên sân trường. Đây là cơ sở để
tuyên truyền đến phụ huynh vừa là môi trường trực quan cụ thể để trẻ hoạt động,
thực hiện việc bảo vệ môi trường
* Giáo dục bảo vệ môi trường từ việc sử dụng các nguyên vật liệu phế
thải:
Đây là một biện pháp mà mang lại hiệu quả việc giáo dục bảo vệ môi
trường đến trẻ rất cao vì cơng việc này rất gần gũi và thiết thực đối với trẻ. Làm
các đồ chơi từ các nguyên vật liệu phế thải một mặt là nhằm để phục vụ nhu cầu
vui chơi học tập của trẻ mặt khác nó góp phần to lớn vào việc bảo vệ mơi
trường.
Với mong muốn cho trẻ có cơ hội được khám phá những cái mới lạ, cho
trẻ được tự trải nghiệm với chính những đồ chơi của mình theo hướng mở tôi đã
tận dụng nguyên vật liệu, phế liệu từ thiên nhiên có sẵn ở địa phương để tạo ra
các đồ dùng đồ chơi đẹp mắt, sáng tạo phục vụ cho việc học và chơi ở các góc
của trẻ, các loại đồ chơi tơi tự làm đảm bảo an tồn tính mạng cho trẻ, không
gây độc hại, không nặng nề với trẻ. Từ một đồ chơi có sẵn trẻ có thể sáng tạo ra
được nhiều trò chơi, qua những đồ dùng mang tính mở tạo cơ hội cho trẻ được
chủ động khám phá, thực hành, trải nghiệm, phát triển khả năng sáng tạo ở trẻ.
Ví dụ: Từ những lá cây khơ trẻ có thể tạo nên những bức tranh về các con
vật nghộ nghĩnh, thuyền buồm, ngơi nhà, thiệp trang trí..
Ví dụ: Từ những viên đá cuội, những viên sỏi trẻ có thể tơ màu, vẽ hoặc
gắn thêm những vật liệu trang trí khác để tạo nên những con vật ngộ nghĩnh,
hoặc tạo ra những bức tranh đá đẹp mắt.
Khu vực trước lớp học, tơi bố trí góc thiên nhiên với những chậu cây,
chậu hoa, cỏ cho trẻ hoạt động, trẻ có thể tưới nước, chăm sóc cây cối, nhặt lá,
nhổ cỏ… Ngồi ra, tơi cịn bố trí khu vực để cho trẻ tự trồng cây, trồng hoa,
quan sát sự lớn lên của một số cây. Qua những hoạt động đó giúp trẻ được trải
nghiệm với thế giới thiên nhiên nhiều hơn, hình thành và ni dưỡng cho trẻ ý
thức bảo vệ mơi trường ngay khi cịn nhỏ.

Ví dụ: Góc thiên nhiên: Tôi đã tận dụng vỏ chai nhựa làm thành hình các
con vật ngộ nghĩnh để làm chậu cây và vận động phụ huynh đóng góp cây cảnh
để trồng tạo ra một góc thiên nhiên thật sự hấp dẫn cho trẻ khi chơi.
Để trang bị tốt cho việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ từ
những nguyên vật liệu phế thải, tơi ln tìm tịi và nghiên cứu, sáng tạo để tạo ra
những sản phẩm đẹp, đảm bảo tính khoa học, thẩm mỹ và an tồn cho trẻ. Đặc
biệt là khả năng áp dụng các sản phẩm đó vào hoạt động giáo dục cho trẻ đem
lại hiệu quả cao. Tôi chọn lọc những sản phẩm phù hợp với trẻ và phù hợp với
9


mục đích sử dụng các sản phẩm đó.
Ví dụ:
+ Bàn ủi làm từ can nước rửa chén
+ Bàn ghế làm từ que kem
+ Tơ nhựa làm đèn ngủ
+ Bình thủy làm từ các chai nhựa đã qua sửa dụng
+ Bếp gas làm từ vỏ hộp đựng thức ăn
Song song với việc làm các đồ dùng đồ chơi cho trẻ từ những ngun vật
liệu phế thải, ở góc thư viện tơi đã làm một bộ sưu tập về cách làm những đồ
dùng đơn giản mà trẻ có thể làm được. Chỉ cần đến góc thư viện và xem nội
dung này, trẻ sẽ tận dụng các nguyên vật liệu để tự làm đồ dùng đồ chơi cho
mình. Từ đó tơi giáo dục để trẻ hiểu được có một số nguyên vật liệu sau khi sử
dụng rồi ta có thể tận dụng để làm các đồ dùng đồ chơi. Dần dần trẻ sẽ ý thức
được rằng thay vì việc vứt rác bừa bãi chúng ta có thể tận dụng làm được rất
nhiều đồ dùng đị chơi có ích và góp phần bảo vệ môi trường.
3.4.4. Biện pháp 4: Công tác tuyên truyền phối hợp với phụ huynh.
Nhận thức của trẻ về bảo vệ môi trường của trẻ chịu tác động không nhỏ
từ phụ huynh. Thực tế cho thấy phần lớn phụ huynh chưa quan tâm đến việc
giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ. Đa số phụ huynh thường chỉ nhắc

nhở trẻ giữ gìn vệ sinh trong gia đình mình, ở nơi cơng cộng thì mặc cho trẻ làm
gì ảnh hưởng đến mơi trường phụ huynh cũng khơng quan tâm. Chính vì vậy,
cơng tác tun truyền phối kết hợp với phụ huynh là một trong những nhiệm vụ
quan trọng trong việc giáo dục trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động bảo vệ
môi trường.
Để nâng cao hiệu quả các nội dung này tôi đã trao đổi với phụ huynh vào
các buổi họp và vào các giờ đón, trả trẻ. Tơi đã tuyên truyền với phụ huynh về
tầm quan trọng của việc giáo dục bảo vệ môi trường, giới thiệu với phụ huynh
một số nội dung cần giáo dục cho trẻ thơng qua các hoạt động hằng ngày tại gia
đình như: Tập cho trẻ thói quen lao động tự phục vụ, các hành vi văn minh trong
ăn uống và sinh hoạt, chăm sóc cây cảnh, con vật ni, qt dọn, lau chùi đồ
dùng trong gia đình…
Bên cạnh đó, Ngun vật liệu thiên nhiên là một trong những vật liệu
quan trọng tạo nên mơi trường an tồn thân thiện cho trẻ hoạt động. Nhận thức
được điều này tôi đã phối hợp với phụ huynh để họ đóng góp nguyên vật liêu
thiên nhiên, để tơi có thể sử dụng vào hoạt động trang trí mơi trường bên trong
và ngồi lớp học cho trẻ hoạt động hiệu quả. Để huy động được sự đóng góp của
phụ huynh hiệu quả tơi đã tổ chức một buổi triển lãm trưng bày các loại đồ dùng
đồ chơi mà tôi đã làm bằng vật liệu thiên nhiên sẵn có ở địa phương thật hấp dẫn
để phụ huynh tin tưởng và cùng đóng góp tham gia với tơi.
10


Tôi thu hút sự tham gia của phụ huynh vào các hoạt động của trường lớp,
bằng cách phối hợp cùng với nhà trường tạo điều kiện cho phụ huynh được tham
dự chun đề của trường tổ chức, thơng qua đó phổ biến kiến thức, phương pháp
giáo dục trẻ ở trường để phụ huynh có cơ sở phối hợp cùng nhà trường giáo dục
trẻ một cách khoa học, đúng hướng. Ngoài ra, tơi cịn vận động phụ huynh của
lớp tham gia làm khu vui chơi với cát, sỏi , nước, khu thư viện ngoài trời cho trẻ,
làm đồ chơi vận động ngồi trời, trồng vườn rau, cây cảnh... tạo mơi trường cho

trẻ hoạt động và tham gia hội thi “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm – Khu vui chơi với cát, nước, sỏi” do phòng giáo dục và đào tạo
huyện tổ chức. Việc làm đó đã giúp cho các bậc phụ huynh nâng cao nhận thức
về vấn đề bảo vệ môi trường, sử dụng các đồ dùng tái chế trong sinh hoạt từ
những nguyên vật liệu phế thải.
3.5 Chứng minh khả năng áp dụng sáng kiến
Qua một thời gian tơi đã tìm hiểu và áp dụng các biện pháp đã trình bày ở
trên vào hoạt động giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ tại trường, từ việc lồng
ghép, tích hợp vào các hoạt động của trẻ đến việc tuyên truyền và phối hợp với
phụ huynh giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ, tôi nhận thầy rằng “Một số biện
pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trường Mẫu giáo Tây Hồ tích cực tham gia bảo
vệ mơi trường” đã thực sự có tác động đến các trẻ và đặc biệt là đến với phụ
huynh.
Sáng kiến kinh nghiệm “Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi
trường Mẫu giáo Tây Hồ tích cực tham gia bảo vệ môi trường” được áp dụng
thành công tại tất cả các lớp mẫu giáo Lớn và đang nhân rộng ở tất cả các lớp
khác trong trường Mẫu giáo Tây Hồ, có thể áp dụng trong các cơ sở giáo dục
mầm non khác.
4. Những thông tin cần được bảo mật: Khơng có
5. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng
sáng kiến theo ý kiến của tác giả:
Qua thời gian nghiên cứu và thực các biện pháp nêu trên trong thời gian
ngắn nhưng tôi đã nhận thấy những kết quả như sau:
- Trẻ biết tự lao động phục vụ bản thân bằng một số cơng việc đơn giản
như bảo vệ chăm sóc các bộ phận cơ thể, các giác quan…
- Trẻ được trải nghiệm nhiều qua các trò chơi, các hoạt động thực tiễn nên
sự hiểu biết về bảo vệ môi trường của trẻ càng rộng hơn.
- Trẻ có nề nếp thói quen tốt, hành vi văn minh trong ăn uống, giữ vệ sinh
môi trường. Trẻ thực hiện đúng các qui định vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi
trường, bỏ rác đúng nơi quy định, biết chăm sóc cây xanh và các con vật nuôi.

- Trẻ biết tiết kiệm, bảo vệ nguồn nước sạch khi sử dụng.
11


- Không những ở trong lớp hay sân trường mà lúc ở nhà hay ở mọi lúc
mọi nơi ý thức của trẻ đã được nhiều phụ huynh khen ngợi. Phụ huynh rất hài
lịng với sự dạy dỗ nhiệt tình ở trường của cơ giáo đã giúp trẻ có tính sạch sẽ,
ngăn nắp
- Đặc biệt là trẻ biết tận dụng những nguyên vật liệu để phục vụ cho việc
làm đồ dùng đồ chơi, trang trí lớp và quan trọng là đã hình thành cho trẻ ý thức
để trở thành kỹ năng bảo vệ mơi trường.
Bên cạnh đó các bậc phụ huynh lớp tôi biết làm tăng vẻ đẹp môi trường
nơi con họ đang học, tạo cho môi trường “Xanh- sạch- đẹp” bằng cách luôn ủng
hộ những chậu hoa, chậu cây cảnh để làm cho cảnh quan môi trường thêm đẹp.
Mỗi khi các bậc phụ huynh có ý tưởng gì hay về bảo vệ mơi trường đều trao đổi
đóng góp ý kiến với cơ giáo, có những tranh ảnh bảo vệ mơi trường đẹp thì họ
ủng hộ để cơ làm tư liệu dạy học.
- Và kết quả rõ rệt nhất là môi trường học tập của lớp tôi khang trang,
ngăn nắp và sạch sẽ, những cành cây đâm chồi nảy lộc ở góc thiên nhiên của lớp
… tất cả những điều đó là kết quả cho những nổ lực vì một mơi trường xanh –
sạch – đẹp cho cô cháu chúng tôi.
- Lợi ích kinh tế: Qua áp dụng tơi nhận thấy giáo viên đã có thêm nhiều
kinh nghiệm cơng tác giáo dục trẻ bảo vệ mơi trường. Trẻ đã có hiểu biết và ý
thức tham gia bảo vệ môi trường trong, ngoài lớp. Việc tận dụng nguyên vật
liệu, các nguyên vật liệu làm đồ dùng đồ chơi vừa mang lại hiệu quả giáo dục
cao, nhưng vừa tiết kiệm được kinh phí của giáo viên.
- Lợi ích xã hội: Sáng kiến của tôi đã khơi dậy ý thức tự giác trong việc
bảo vệ môi trường cho trẻ và mọi người xung quanh. Trẻ hứng thú tham gia vào
các hoạt động bảo vệ mơi trường và vận động người lớn trong gia đình (Anh,
chị, ba, mẹ..) làm theo. Đây quả là một việc làm vô cùng hiệu quả trong việc

chung tay bảo vệ mơi trường và góp phần vào việc hình thành nhân cách cho trẻ.
6. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng
sáng kiến theo ý kiến của tổ chức, cá nhân đã tham gia áp dụng sáng kiến
lần đầu, kể cả áp dụng thử
Bảng 1: Khảo sát 5 giáo viên áp dụng sáng kiến của tôi.
S
TT

Biện pháp

Mức độ sử dụng (%)
Thường
xuyên

12

Thỉnh thoảng Không sử
dụng


1 Hình thành ý thức,
5/5
tính tích cực bảo vệ
1
mơi trường cho trẻ TL: 100%
thông qua tổ chức các
hoạt động hằng ngày.

2 Lồng ghép nội dung
4/5

giáo dục môi trường
2
vào các chủ đề trong TL: 80%
năm học.
3 Nâng cao nhận thức
5/5
cho trẻ về việc bảo vệ
3
môi trường thông TL: 100%
qua việc xây dựng
môi trường lớp học.
4
4

Phối kết hợp giữa
5/5
nhà trường và gia
TL: 100%
đình.

0/5

0/5

TL: 0%

TL: 0%

1/5

0/5

TL: 20%

TL: 0%

0/5
TL: 0%

0/5
TL: 0%

0/5
TL: 0%

0/5
TL: 0%

Qua bảng khảo sát giáo viên, tôi dễ dàng nhận thấy đa số giáo viên thường
xuyên sử dụng những biện pháp của tôi để tuyên truyền các kiến thức về giáo
dục bảo vệ mơi trường giúp phụ huynh có ý thức tự giác và làm gương cho trẻ,
hình thành cho trẻ thói quen, ý thức về bảo vệ môi trường để giúp môi trường
ngày càng xanh, sạch, đẹp hơn và giảm được thiên tai… Điều đó là minh chứng
cho lợi ích của sáng kiến tôi đem lại hiệu quả cho trường tôi nói chung và khả
năng áp dụng cho ngành giáo dục nói riêng.

13