Tài liệu tai lieu thuyet trinh dan so moi truong pptx

Chào m ng các b n đ n ừ ạ ế
v i cu c trao đ iớ ộ ổ
S c kh e sinh s n tu i v thành niênứ ỏ ả ổ ị

S tr ng thành v tâm lý là c m t quá ự ưở ề ả ộ
trình dài mà ai cũng ph i đi qua. Đ n ả ế
tu i d y thì, tâm lý c a các b n có nhi u ổ ậ ủ ạ ề
bi n chuy n, th hi n trong nh ng m i ế ể ể ệ ữ ố
quan h cu c s ng, rõ nét nh t là trong ệ ộ ố ấ
quan h v i cha m , v i b n bè và các ệ ớ ẹ ớ ạ
m i quan h xã h i. B n cũng nh n th y ố ệ ộ ạ ậ ấ
mình có ý th c h n v gi i tính, mu n ứ ơ ề ớ ố
khám phá b n thân mình và nh ng ng i ả ữ ườ
khác gi i S thay đ i tâm lý này đem ớ ự ổ
đ n cho cu c s ng c a b n nhi u ni m ế ộ ố ủ ạ ề ề
vui, nh ng cũng có khi khi n b n g p ư ế ạ ặ
ph i nhi u đi u r c r i. ả ề ề ắ ố

•
M t đ c đi m tâm lý ph bi n tu i d y thì là ộ ặ ể ổ ế ở ổ ậ
“mu n làm ng i l n và t coi mình là còn là ố ườ ớ ự
m t cô bé, c u bé mà đã d n tr thành nh ng ộ ậ ầ ở ữ
chàng trai, cô gái xinh đ p r i. Và b n đã b t ẹ ồ ạ ắ
đ u có nh ng c m nh n riêng v c th mình. ầ ữ ả ậ ề ơ ể
M i ng i có nh ng ng i l n”. Đôi lúc b n ỗ ườ ữ ườ ớ ạ
th t v ng, m c vì "hình nh " cha m ch a ấ ọ ấ ứ ư ẹ ư
nh n th y b n “đã l n”, v n coi b n là đ a tr ậ ấ ạ ớ ẫ ạ ứ ẻ
con bé b ng. B n c m th y d ng nh cha m ỏ ạ ả ấ ườ ư ẹ
không hi u nh ng tâm t , suy nghĩ, tình c m ể ữ ư ả
c a mình. B n cũng không còn tâm s nhi u ủ ạ ự ề

v i cha m nh h i còn bé. Nh ng s th c là ớ ẹ ư ồ ư ự ự
lúc này b n m i c n đ n s h ng d n c a ạ ớ ầ ế ự ướ ẫ ủ
cha m nhi u nh t.ẹ ề ấ

Ý th c v gi i tính tr nên rõ r t h n tr c. B n ứ ề ớ ở ệ ơ ướ ạ
không đ c đi m riêng v hình dáng c th bên ặ ể ề ơ ể
ngoài, nh màu da, màu m t, vóc dáng, thân ư ắ
hình Đi u đó là do b nhi m s c th c a c ề ộ ễ ắ ể ủ ơ
th quy đ nh cũng nh do ch đ dinh d ng, ể ị ư ế ộ ưỡ
t p luy n hình thành nên. Khi nói chuy n, b n ậ ệ ệ ạ
thích "bàn lu n" v gi i kia. Ý th c v gi i ậ ề ớ ứ ề ớ
len l i vào m i quan h b n bè và m t s b n ỏ ố ệ ạ ộ ố ạ
b t đ u đ ý đ n nh ng ng i b n khác gi i. ắ ầ ể ế ữ ườ ạ ớ
Đó là nh ng rung đ ng trong sáng c a tu i ữ ộ ủ ổ
m i l n. T nhiên chúng ta b t đ u mu n tìm ớ ớ ự ắ ầ ố
hi u v c th c a mình và c a ng i khác ể ề ơ ể ủ ủ ườ
gi i. Có th ch “tình d c” hay nh ng câu ớ ể ữ ụ ữ
chuy n "yêu đ ng" vô tình l t vào tai khi n ệ ươ ọ ế
b n ph i tò mò đôi chút.ạ ả

•
Nhu c u c a b n tr mu n tìm hi u v tâm ầ ủ ạ ẻ ố ể ề
sinh lý và gi i tính là chính đáng nh ng ớ ư
đáng ti c là nh ng thông tin t b n bè cùng ế ữ ừ ạ
trang l a không ph i lúc nào cũng đúng, ứ ả
nh ng cu n sách giúp cho các b n tr có ữ ố ạ ẻ
đ c nh n th c đúng đ n v gi i tính, tình ượ ậ ứ ắ ề ớ
d c còn ch a nhi u, bên c nh đó l i có r t ụ ư ề ạ ạ ấ
nhi u sách báo, băng hình l u hành trái ề ư
phép làm sai l ch ý ni m c a chúng ta v ệ ệ ủ ề

v n đ này. Vì v y, các b n c n h t s c th n ấ ề ậ ạ ầ ế ứ ậ
tr ng khi l a ch n "kênh thông tin" giúp ọ ự ọ
tăng c ng hi u bi t v v n đ này. Và nhóm ườ ể ế ề ấ ề
chúng tôi quy t đ nh tham gia tìm hi u v đ ế ị ể ề ề
tài này. Mong s giúp các b n tr có them ẽ ạ ẻ
hi u bi t v v n đ “ s c kh e sinh s n”.ể ế ề ấ ề ứ ỏ ả

1/ m t s đ nh nghĩaộ ố ị
•
S c kh e sinh s nứ ỏ ả : Theo t ch c Y ổ ứ
t th gi i, SKSS là tr ng thái ế ế ớ ạ
tho i mái v th ch t, tinh th n và ả ề ể ấ ầ
xã h i c a t t c nh ng gì liên ộ ủ ấ ả ữ
quan t i b máy sinh s n ch ớ ộ ả ứ
không ph i là không có b nh hay ả ệ
khuy t t t c a b máy đó.ế ậ ủ ộ
•
Nh v y SKSS bao hàm ý nghĩa là ư ậ
m i ng i đ u có th có m t cu c ọ ườ ề ể ộ ộ
s ng tình d c đ c th a mãn, có ố ụ ượ ỏ
trách nhi m và an toàn đ ng th i ệ ồ ờ
h ph i có kh năng sinh s n và s ọ ả ả ả ự
t do l a ch n vi c có sinh con ự ự ọ ệ
hay không, th i đi m sinh con và ờ ể
s con. Đ nh nghĩa này cũng bao ố ị
hàm c quy n c a ph n và nam ả ề ủ ụ ữ
gi i ph i đ c thông tin, t v n ớ ả ượ ư ấ
đ y đ và đ c ti p c n v i các ầ ủ ượ ế ậ ớ
bi n pháp k ho ch hóa gia đình ệ ế ạ
an toàn, hi u qu , phù h p v i kh ệ ả ợ ớ ả

năng và ch p nh n đ c theo s ấ ậ ượ ự
l a ch n c a b n thân h , và ự ọ ủ ả ọ
quy n ti p c n các d ch v chăm ề ế ậ ị ụ
sóc s c kh e phù h p cho ng i ứ ỏ ợ ườ
ph n mang thai cũng nh sinh đ ụ ữ ư ẻ
an toàn.
•
S c kh e tình d cứ ỏ ụ : Theo t ch c Y ổ ứ
t th gi i, SKTD là tr ng thái ế ế ớ ạ
tho i mái v th ch t, tình c m, ả ề ể ấ ả
tinh th n và xã h i c a t t c ầ ộ ủ ấ ả
nh ng gì liên quan t i ho t đ ng ữ ớ ạ ộ
tình d c ch không ph i ch là ụ ứ ả ỉ
không có b nh, ho t đ ng b t ệ ạ ộ ấ
th ng hay y u t. SKTD đòi h i ườ ế ớ ỏ
cách ti p c n tích c c và tôn ế ậ ự
tr ng đ i v i ho t đ ng tình d c và ọ ố ớ ạ ộ ụ
các m i quan h gi i tính, cũng ố ệ ớ
nh kh năng có đ c cu c s ng ư ả ượ ộ ố
tình d c an toàn và khoái c m, ụ ả
không b c ng b c, phân bi t và ị ưỡ ứ ệ
b o l c. Đ có và duy trì SKTD, ạ ự ể
các quy n v tình d c c a t t c ề ề ụ ủ ấ ả
m i ng i ph i đ c tôn tr ng, b o ọ ườ ả ượ ọ ả
v và đ m b o.ệ ả ả

2/ m t s v n đ liên ộ ố ấ ề
quan t i s c kh e sinh ớ ứ ỏ
s nả

2.1:N o phá thai tu i ạ ở ổ
v thành niênị :
•
Chuy n đau lòng!ệ
•
Th c tr ng n o phá thai (NPT) tu i ự ạ ạ ở ổ
v thành niên (VTN) gây ra bi t bao ị ế
chuy n đau lòng, nh h ng n ng n ệ ả ưở ặ ề
đ n tâm sinh lý c a tr . Trong khi ế ủ ẻ
đó, v n đ giáo d c gi i tính ch a ấ ề ụ ớ ư
đ c các b c cha m cũng nh các ượ ậ ẹ ư
nhà giáo d c, các nhà qu n lý xã h i ụ ả ộ
quan tâm đúng m c và đây cũng là ứ
m t trong nh ng nguyên nhân không ộ ữ
nh d n t i tình tr ng này ỏ ẫ ớ ạ
•
Không ch có “n i đau” tr c m tỉ ỗ ướ ắ
•
Tr v thành niên (t 10-17 tu i) ẻ ị ừ ổ ở
n c ta có kho ng 23,8 tri u ng i, ướ ả ệ ườ
chi m 31% dân s . Theo th ng kê ế ố ố
c a H i K ho ch hóa gia đình thì ủ ộ ế ạ
Vi t Nam là m t trong ba n c có t ệ ộ ướ ỷ
l phá thai cao nh t th gi i (1,2-1,6 ệ ấ ế ớ
tri u ca m i năm), trong đó 20% ệ ỗ
thu c l a tu i VTN, th m chí có em ộ ứ ổ ậ
m i 12 tu i. Đi u tra qu c gia v ớ ổ ề ố ề
VTN và thanh niên Vi t Namcho ệ
th y, 7,6% trong đ tu i này có quan ấ ộ ổ
h tình d c tr c hôn nhân. Đó là ệ ụ ướ

ch a k t i r t nhi u ca NPT t i ư ể ớ ấ ề ạ
nh ng c s y t t nhân nh ng ữ ơ ở ế ư ư
không th ki m soát và th ng kê ể ể ố
đ c.ượ

•
Nh ng g ng m t non ữ ươ ặ
n t xu t hi n t i các ớ ấ ệ ạ
trung tâm k ho ch ế ạ
hóa gia đình ngày m t ộ
nhi u. Nh ng “h u ề ư ậ
qu ” c n gi i quy t ả ầ ả ế
thì không h “non ề
n t”, có khi cái thai ớ
đã tháng th 5-6. Có ở ứ
nh ng em đ c đích ữ ượ
thân ph huynh “áp ụ
t i” đ n các c s y t ả ế ơ ở ế
l n v i đ y đ chuyên ớ ớ ầ ủ
gia, thu c men và ố
trang thi t b . Song ế ị
không ít cô âm th m ầ
t i các phòng khám t ớ ư
“gi i quy t” cho êm.ả ế

Theo Trung tâm B o vả ệ s c kh e bà m tr em và K ho ch ứ ỏ ẹ ẻ ế ạ
hóa gia đình An Giang, “Trong s các tr ng h p đ n trung ố ườ ợ ế
tâm trút b “h u qu ” thì có t 10-16% là d i 19 tu i và ỏ ậ ả ừ ướ ổ
ch a l p gia đình. Nhi u tr ng h p, không ch phá thai m t ư ậ ề ườ ợ ỉ ộ
l n mà nhi u l n, nhi u nh t là thai kho ng 2 tháng tu i”. ầ ề ầ ề ấ ả ổ

•
Các bác sĩ s n khoa luôn tâm ni m r ng NPT thông th ng ả ệ ằ ườ
ch dùng cho nh ng tr ng h p b t kh kháng. B i l nh ng ỉ ữ ườ ợ ấ ả ở ẽ ữ
tai bi n tr c m t do NPT d x y ra nh : băng huy t, nhi m ế ướ ắ ễ ả ư ế ễ
khu n, sót nhau, th ng t cung, t c ng d n tr ng, rách ẩ ủ ử ắ ố ẫ ứ
bàng quang, nhi m trùng máu và có th gây t vong nh t là ễ ể ử ấ
nh ng tr ng h p các em mang thai đ tu i t 13-15 tu i. ữ ườ ợ ở ộ ổ ừ ổ
H u qu v sau n a là các em s có nguy c : nhi m đ c thai ậ ả ề ữ ẽ ơ ễ ộ
nghén, s y thai, đ non, b s n gi t, chuy n d kéo dài, sang ả ẻ ị ả ậ ể ạ
ch n th ng n ng đ ng sinh d c, có khi ph i ti n hành m ấ ươ ặ ườ ụ ả ế ổ
ho c c t n i âm h đ l y thai. Còn n u gi thai thì d g p ặ ắ ớ ộ ể ấ ế ữ ễ ặ
ph i nguy c v nhi m đ c thai, tăng huy t áp, thi u máu, ả ơ ề ễ ộ ế ế
sinh non và nhau ti n đ o. ề ạ

•
Đ c bi t, bi n ch ng lâu dài và nguy ặ ệ ế ứ
hi m h n - dù n o phá thai an toàn đi ể ơ ạ
n a thì sau n o thai cũng d có nguy ữ ạ ễ
c b viêm t c hai vòi tr ng ho c dính ơ ị ắ ứ ặ
bu ng t cung (m t hay nhi u ph n). ồ ử ộ ề ầ
Đây là nguyên nhân gây vô sinh đang
làm đau đ u các bác sĩ đi u tr .ầ ề ị
•
Còn t i BV Ph s n qu c t Sài Gòn, ạ ụ ả ố ế
năm 2004 và tám tháng c a 2005 đã ủ
có 5.741 ca đ n NPT, trong đó có 171 ế
em d i 20 tu i.ướ ổ
•
l a tu i y, quãng đ i còn l i đang Ở ứ ổ ấ ờ ạ
ch đ i các em v i không ít n i đau ờ ợ ớ ỗ

Nguy c t vongơ ử
•
Riêng t i Vi t Nam, theo s li u th ng kê ạ ệ ố ệ ố
ch a đ y đ , m i năm có t 1,2 đ n 1,5 tri u ư ầ ủ ỗ ừ ế ệ
ca n o hút thai. Có đ n 30% là ph n tr ạ ế ụ ữ ẻ
ch a l p gia đình, trong s đó có 53% tr ng ư ậ ố ườ
h p phá thai mu n, không an toàn và phá thai ợ ộ
trên 1 l n. Riêng vi c phá thai không an toàn ầ ệ
là nguyên nhân chính gây ra 5% ca t vong ử ở
s n ph . ả ụ
•
Nguyên nhân các em s d ng ph ng pháp ử ụ ươ
tránh thai không an toàn là do m c c m x u ặ ả ấ
h , ng i g p ng i quen khi đ n b nh vi n hay ổ ạ ặ ườ ế ệ ệ
trung tâm y t và thi u ki n th c v s c kh e ế ế ế ứ ề ứ ỏ
sinh s n.ả

2.2- S c kh e sinh s n ứ ỏ ả
sau này và h u qu th ậ ả ể
ch t tinh th nấ ầ
•
Th ng kê cho bi t, có kho ng 55% s ố ế ả ố
ng i đi phá thai cho mình là có l i, ườ ỗ
44% b r i lo n th n kinh trong m t ị ố ạ ầ ộ
th i gian dài, 36% th ng xuyên b ờ ườ ị
m t ng , 31% c m th y ân h n và có ấ ủ ả ấ ậ
đ n 11% ph i đ n bác sĩ tâm th n.ế ả ế ầ
•

Và cu i cùng là nh h ng r t l n v ố ả ưở ấ ớ ề
m t tâm linh, h mang m c c m nh ặ ọ ặ ả ư
là đã mang t i sát nhân.ộ

2.3- L i s ng, ý th c ố ố ứ
gi i trớ ẻ
•
Vi t Nam bây gi , có nh ng em Ở ệ ờ ữ
bé còn là h c sinh, m i 15 -16 ọ ớ
tu i, đi phá thai b ng cách tr n ổ ằ ố
m t ti t h c nhà tr ng đ ch y ộ ế ọ ở ườ ể ạ
đi phá thai.
•
Nh ng có m t th c t x y ra ư ộ ự ế ả ở
nhi u n i, đó là r t nhi u các em ề ơ ấ ề
v thành niên khi đ n các trung ị ế
tâm hay b nh vi n đ “gi i quy t ệ ệ ể ả ế
h u qu ” thì d b đ i x nh m t ậ ả ễ ị ố ử ư ộ
“t i đ ”, b coi th ng, th m chí b ộ ồ ị ườ ậ ị
n t n , s nh c b i nhân viên y t .ạ ộ ỉ ụ ở ế
•
G n 1/3 s ph n đi phá thai đã ầ ố ụ ữ
không đ c nhân viên y t t v n ượ ế ư ấ
gì c , s khác ch đ c bác sĩ d n ả ố ỉ ượ ặ
dò s s v vi c ngh ng i, trong ơ ơ ề ệ ỉ ơ
khi không ít ng i ph i c g ng ườ ả ố ắ
g n h i thì m i đ c bác sĩ t v n. ạ ỏ ớ ượ ư ấ
Đây là m t trong nh ng nguyên ộ ữ
nhân chính c a vi c ph i n o hút ủ ệ ả ạ
thai r t nhi u l n nhi u b n gái ấ ề ầ ở ề ạ

tr . Nhi u b n vì thi u v n ki n ẻ ề ạ ế ố ế
th c v gi i tính và s c kh e sinh ứ ề ớ ứ ỏ
s n nên r t m h trong vi c gi ả ấ ơ ồ ệ ữ
mình sau khi đã trót l d i m t ỡ ạ ộ
l n.ầ

Trên m t di n đàn dành cho các b n tu i ộ ễ ạ ổ
“teen”, m t b n gái đã có ti n s 2 l n ộ ạ ề ử ầ
phá thai k l i n i s hãi, ám nh c a cô ể ạ ỗ ợ ả ủ
v l n đ u tiên đi n o phá thai đã đ l i ề ầ ầ ạ ể ạ
nh ng v t th ng tâm lý nh th nào. Th ữ ế ươ ư ế ế
mà ch m t th i gian ng n, b n gái y l i ỉ ộ ờ ắ ạ ấ ạ
đi vào v t xe cũ, l i có thai. Và l n này, ế ạ ầ
b n đã quy t đ nh dùng thu c u ng đ ạ ế ị ố ố ể
phá b gi t máu c a mình, nh ng quá ỏ ọ ủ ư
trình thai xu t ra đã khi n cho b n đau ấ ế ạ
đ n và ho ng h t đ n t t cùng…ớ ả ố ế ộ

•
Tr l i cho v n đ n o phá thai nhi u l n ả ờ ấ ề ạ ề ầ ở
gi i tr , Bác Sĩ s n ph khoa thu c Trung ớ ẻ ả ụ ộ
Tâm Y T Lao Đ ng Hà N i cho r ng: ế ộ ở ộ ằ “T l ỷ ệ
thanh thi u niên n phá thai nhi u, nh t là ế ữ ề ấ
phá thai liên ti p vài l n, ngoài vi c do công ế ầ ệ
tác t v n ch a đ y đ còn vì ý th c và l i ư ấ ư ầ ủ ứ ố
s ng c a m t b ph n gi i tr ”.ố ủ ộ ộ ậ ớ ẻ

•
“Nói tóm l i, v n đ n o hút thai không an ạ ấ ề ạ
toàn đang làm cho r t nhi u ph n m t đi ấ ề ụ ữ ấ

thiên ch c làm m , th m chí t vong. Nhi u ứ ẹ ậ ử ề
b n tr sau khi phá thai đã nói: “ c gì mình ạ ẻ Ướ
đ ng làm chuy n đó!” Vì v y, có l gi i quy t ừ ệ ậ ẽ ả ế
v n đ này không ch là chuy n t v n cách ấ ề ỉ ệ ư ấ
phá thai mà thôi.

•
c gì mìnhƯớ đ ngừ
làm chuy n đóệ

2.4- S ng thố ử




•
Theo b n, có nên s ng th không?ạ ố ử

Chúng tôi th yấ
•
Theo k t qu thì có 13,611 ng i cho ý ki n, và 56.3% tr l i "có", 36.3% tr ế ả ườ ế ả ờ ả
l i "không" và 7.4% không có ý ki n. Phe ng h (tr c ti c hay gián ti p) ờ ế ủ ộ ự ế ế
cũng nh phe ph n đ i đã đ a ra r t nhi u lý do đ b o v cho quan đi m ư ả ố ư ấ ề ể ả ệ ể
c a h .ủ ọ

Không ng h vi c s ng ủ ộ ệ ố
thử
•
-