Tải bản đầy đủ (.doc) (25 trang)

skkn một số kinh nghiêm xây dựng các món ăn giàu dinh dưỡng từ tôm, cá cho trẻ trong trường mầm non”

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.33 MB, 25 trang )

MỤC LỤC
I. ĐẶT VẤN ĐỀ................................................................................................. 1
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ................................................................................ 1
1. Cơ sở lý luận................................................................................................... 2
2. Cơ sở thực tiễn............................................................................................... 2
a. Thuận lợi.......................................................................................................... 4
b. Khó khăn......................................................................................................... 5
3. Các biện pháp thực hiện............................................................................... 5
Biện pháp 1: Xây dựng một số món ăn giầu dinh dưỡng kết hợp từ tôm cá....... 5
Biện pháp 2: Chia sẻ kinh nghiệm với đồng nghiệp về các món ăn giầu dinh
dưỡng từ tơm, cá trong các buổi sinh hoạt tổ...................................................... 8
Biện pháp 3: Tham mưu với phó hiệu trưởng phụ trách ni dưỡng đưa món ăn
mới chế biến từ tôm, cá vào thực đơn của nhà trường........................................ 9
Biện pháp 4: Theo dõi đánh giá kết quả chất lượng món ăn...............................15
Biện pháp 5: Tuyên truyền các món ăn từ tôm, cá đến phụ huynh.....................17
4. Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm..................................................................21
III.KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ..............................................................22
1. Kết luận
.....................................................................................................23
2. Bài học kinh nghiệm........................................................................................
23
3. Đề xuất và khuyến nghị...................................................................................23

1


Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tôm, cá cho trẻ trong trường MN

I.ĐẶT VẤN ĐỀ
"Trẻ em hôm nay - Thế giới ngày mai". Trẻ em là nguồn hạnh phúc của mỗi gia
đình, là tương lai của đất nước, là lớp người kế tục sự nghiệp của cha anh, gánh


vác mọi công việc xây dựng và bảo vệ tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Vì một tương
lai tươi sáng trẻ em sẽ trở thành chủ nhân hữu ích của tương lai thì ngay từ thủa
ấu thơ trẻ phải được hưởng nền giáo dục phù hợp hiện đại và tồn diện về mọi
mặt Đức, Trí, Thể, Mỹ. Chính vì vậy cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ mầm non
có một vị trí đặc biệt quan trọng trong sự nghiệp giáo dục và đào tạo con người.
Song song với việc chăm sóc là việc ni dưỡng trẻ mà ăn uống là một nhu cầu
không thể thiếu được của mỗi con người. Nấu ăn là một công việc hết sức gần
gũi và quen thuộc trong mỗi gia đình và trường mầm non. Trong mỗi chúng ta ai
cũng có thể nấu ăn được nhưng nấu như thế nào để đảm bảo đầy đủ chất dinh
dưỡng một cách an toàn và hợp lý nhất, điều này khơng dễ bởi nó ln ln địi
hỏi chúng ta phải có những sáng kiến và hiểu biết về nấu ăn nói chung và đặc
biệt là nấu ăn cho các cháu ở nhà trẻ và mẫu giáo nói riêng. Nếu trẻ em được
ni dưỡng tốt sẽ có một sức khoẻ tốt và đó là tiền đề cho sự phát triển của trẻ
sau này. Vì vậy công tác nuôi dưỡng trong trường mầm non là một việc hết sức
quan trọng.
Bản thân tôi là một cô nuôi trường mầm non lại được phân công phụ trách bếp
ăn của nhà trường tôi thật sự băn khoăn trăn trở trước thực tế thị trường nhạy
cảm hiện nay, làm thế nào để có được một thực đơn cân đối hợp lý, đảm bảo
calo, cân đối tỷ lệ 3 chất P – L – G, Can xi, B1, Vitamin... thay đổi theo mùa với
nhiều loại thực phẩm phong phú đa dạng. Hiểu được việc xây dựng thực đơn
cho trẻ mầm non có tầm quan trọng như vậy. Cùng với sự giúp đỡ của ban giám
hiệu, sự kết hợp của các bạn đồng nghiệp trong tổ nuôi và giáo viên trên lớp đã
giúp đỡ tôi mang lại những bữa ăn hàng ngày thật ngon miệng cho trẻ. Do vậy
tôi đã mạnh dạn chọn đề tài: "Một số kinh nghiêm xây dựng các món ăn giàu
dinh dưỡng từ tơm, cá cho trẻ trong trường Mầm Non”
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Dinh dưỡng là việc cung cấp các chất cần thiết (theo dạng thức ăn) cho
các tế bào và các sinh vật để hỗ trợ sự sống. Nó bao gồm các hoạt động ăn uống;
hấp thu, vận chuyển và sử dụng các chất dinh dưỡng; bài tiết các chất thải. Chế

độ ăn uống của một sinh vật, phụ thuộc phần lớn vào độ ngon của thức ăn.
2


Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tôm, cá cho trẻ trong trường MN

Chất dinh dưỡng hay dưỡng chất là những chất hay hợp chất hóa học có vai
trị duy trì sự sống và hoạt động của cơ thể thơng qua q trình trao đổi chất và
thường được cung cấp qua đường ăn uống. Đối với con người, chất dinh dưỡng
được cung cấp chính qua bữa ăn hàng ngày.
*Căn cứ vào các tài liệu khoa học chứng minh cho thấy:
Giá trị dinh dưỡng của tôm là:
- Thành phần dinh dưỡng của tôm nõn khô:
Thành phần dinh dưỡng trong 100 g thực phẩm ăn được
Calories Canxi L
G
Cholesterol Sodium Protien Omega-3
347
2000
75.6
3.8 90mg
185mg 11,4g
0
(Nguồn: Viện dinh dưỡng quốc gia Việt Nam).
- Cung cấp protein dồi dào: Theo phân tích, trong 100g nguồn dinh
dưỡng trong tơm tươi có tới 11.4g protein. Cùng với trứng, thịt, cá thì tơm cũng
là nguồn cung cấp đạm quan trọng đáp ứng nhu cầu protein hàng ngày cho cơ
thể.
- Đối với tôm, vitamin B12 giữ vai trò quan trọng trong tổng hợp nucleotic,
protein, biến dưỡng carbohydrat và chất béo. Tôm là thực phẩm tốt nhất khi cơ

thể cần bổ sung vitamin B12.
- Bổ sung chất sắt
- Cung cấp canxi: Trong 100g tơm có đến 2000 mg canxi. Khoa học đã
chứng minh canxi là yếu tố thiết yếu trong cấu tạo mô xương để hệ xương khỏe
mạnh.
Có nhiều người cho rằng, vỏ tơm cứng nên chứa nhiều canxi. Tuy nhiên,
nguồn canxi chính của tơm chủ yếu ở thịt, chân và càng.
- Chứa nhiều omega – 3: Dinh dưỡng trong tôm chứa rất nhiều omega – 3,
chất có tác dụng chống lại cảm giác mệt mỏi, buồn chán và trầm cảm. Ngoài ra
các axit béo omega -3 cịn giúp chống oxy hóa, đẩy lùi q trình lão hóa.
Giá trị dinh dưỡng của tơm, cá là:
- Tơm đóng vai trị quan trọng trong bữa ăn vì nó giàu dinh dưỡng, nhiều
protein và ít chất béo. Cụ thể:
Tên thực phẩm

Năng
lượng
(kcal)

Nước
(g)

Đạm
(g)

Béo
(g)

Bột
(g)



(g)

Tôm lớp

199

65.1

20.3

13.1

0.0

0.0

Tôm nõn khô

347

72.8

19.0

7.0

0.0


0.0

118
74.4
21.0
3.8
(Nguồn: Viện dinh dưỡng quốc gia Việt Nam).

0.0

0.0

Tôm đồng

3


Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tôm, cá cho trẻ trong trường MN

Ngày nay, các nhà khoa học đã chứng minh trong cá, nhất là cá biển có 2
chất dinh dưỡng quý đối với sức khoẻ con người, đó là axit béo omega 3 (EPA
và DHA).
- Thịt cá chứa nhiều hàm lượng axit béo rất tốt cho sự điều hoà phát triển
thần kinh, tim mạch.
- Omega 3 trong cá có tác dụng làm giảm căng thẳng, mệt mỏi hay trầm
cảm. Axit béo trong cá giúp cơ thể thay đổi “vùng hạnh phúc” của hệ thần kinh
trung ương. Trẻ em hay người lớn thường xuyên ăn cá ln có cảm giác u đời.
- Thịt cá chứa ít cholesterol so với các loại thịt bị, thịt lợn, đó cũng là lý
do khiến cá giúp giảm nồng độ cholesterol trong máu trong cơ thể. Ăn cá thường
xuyên có thể tránh được bệnh tim, làm cho mạnh máu có tính đàn hồi cao dễ tiêu

hóa.
2. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
Trường mầm non nơi tôi công tác nằm trên địa bàn phường Đại Kim
thuộc quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội. Trường có 2 điểm khang trang sạch
đẹp, trong đó một điểm trường chính được thiết kế 12 phịng học và các phòng
chức năng, hai điểm lẻ gồm 7 phòng học và các phòng chức năng, cả 2 điểm
trường đều có bếp ăn được sắp xếp theo quy trình bếp 1 chiều.
Trường có 857 cháu ra lớp. 100% trẻ ăn bán trú tại trường.
Tổng số cán bộ giáo viên nhân viên: 70 đồng chí.
Năm học 2018 – 2019 tơi được phân cơng làm việc ở điểm trường chính
a. Thuận lợi:
- Nhà trường đã trang bị đầy đủ các thiết bị phục vụ cho nhà bếp như: tủ
cơm, tủ sấy bát, tủ lạnh, máy xay thịt - cá,… thuận lợi phục vụ cho công việc sơ
chế, chế biến thực phẩm hàng ngày.
- Ban giám hiệu nhà trường có sự định hướng khuyến khích chị em phát
huy trí tuệ, tìm tịi sáng tạo trong việc cải tiến chế biến các món ăn mới đồng
thời trang bị đầy đủ cơ sở vật chất phục vụ cho cơng tác ni dưỡng.
- Có 2 cơ ni, có trình độ cao đẳng kỹ thuật nấu ăn, nhiều đồng chí đã
tham gia thi nấu ăn cấp trường, cấp quận.
- Bản thân có 5 năm kinh nghiệm làm cô nuôi tại trường 3 năm liên tiếp
đạt giải cô nuôi giỏi cấp trường. Năm học 2018-2019 tôi tham gia hội thi Ngày
hội dinh dưỡng cấp quận đạt giải nhất.
Luôn tích cực tìm tịi học hỏi đồng nghiệp, chú ý lắng nghe và tiếp thu ý
kiến góp ý của cấp trên. 100% trẻ ăn bán trú tại trường.
b. Khó khăn:
4


Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tôm, cá cho trẻ trong trường MN


- Kinh nghiệm trong chế biến của các cô nuôi không đồng đều.
- Tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng cao đầu năm Tháng 9 năm 2018 : 3,5%, thấp
còi: 5,5%
- Kiến thức về chế biến cá của phụ huynh, một số cô ni cịn chưa đầy đủ
dẫn đến chưa tối đa hố được giá trị dinh dưỡng có trong cá, tơm.
- Một số trẻ cịn chưa quen với một số món ăn mới làm từ cá, tơm.
Trước đặc điểm tình hình thuận lợi và khó khăn trên, tơi xác định nhiệm
vụ trọng tâm của bản thân trong năm học này là tìm ra những biện pháp thiết
thực để chế biến các món ăn từ cá, tôm phù hợp với trẻ nhằm giúp trẻ ăn ngon
miệng, bổ sung chất dinh dưỡng phòng chống suy dinh dưỡng ở trẻ. Đồng thời
làm phong phú thêm cho thực đơn của nhà trường.
3. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN:
Biện pháp 1: Nghiên cứu tìm hiểu các tài liệu để xây dựng các món ăn
giàu dinh dưỡng từ tơm, cá..
* Mục đích:
- Tự bồi dưỡng kiến thức về giá trị dinh dưỡng của tôm, cá đối với sức
khoẻ của con người nói chung và sự phát triện của trẻ em nói riêng để trau dồi
kiến thức bản thân trên cơ sở đó có kinh nghiệm và chia sẻ những món ăn giàu
dưỡng chất từ tơm, cá..
- Tìm ra các thực phẩm, nhóm thực phẩm khơng nên chế biến hoặc ăn
kèm với tôm, cá và những điểm lưu ý khi chế biến tơm gà bị nhằm tránh làm
mất đi chất dinh dưỡng có trong tơm, cá..
- Tìm hiểu cách rã đông tôm, cá đúng phương pháp đảm bảo sạch sẽ, an
toàn và giữ được các thành phần dinh dưỡng của chúng.
- Chia sẻ với đồng nghiệp các kiến thức khoa học, kinh nghiệm chế biến
món ăn giàu dinh dưỡng từ tơm, cá qua đó hồn thiện hơn nữa q trình chế
biến, nâng cao chất lượng và hiệu quả công việc.
- Tham khảo, tập hợp các món ăn được chế biến từ tơm, cá từ đó chắt lọc
ra các món ăn phù hợp với trẻ.
* Cách thực hiện:

- Sử dụng mạng internet, sách báo, đọc các bài viết nghiên cứu khoa học
của các nhà khoa học, bác sĩ chuyên ngành dinh dưỡng để tìm hiểu kiến thức.
- Dựa trên kiến thức khoa học thu nhận được qua quá trình nghiên cứu các
tài liệu khoa học, tôi lập bảng thực phẩm nên/không nên sử dụng khi chế biến
tôm, cá.
5


Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tôm, cá cho trẻ trong trường MN

- Tập hợp các món ăn chế biến từ tơm, cá tham khảo trên các phương tiện
truyền thơng, phân tích các thành phần gia vị nấu kèm từ đó loại bỏ các món ăn
có gia vị khơng phù hợp với trẻ như: ớt, tiêu… loại bỏ các món ăn có cách thức
chế biến không phù hợp với trường mầm non: chạo tôm mực bọc xả, tơm
nướng… những món ăn có thể chế biến tại bếp ăn trường mầm non dành cho trẻ
từ đó lập thành một thực đơn. Trên thực đơn tơi ghi chú rõ từng món nào cần cải
tiến về cách sơ chế, chế biến nhằm thuận lợi cho việc tiến hành thực nghiệm.
* Kết quả đạt được:
- Bản thân tôi nắm vững kiến thức giá trị dinh dưỡng của tôm, cá đối với
con người nói chung và sự phát triển của trẻ nói riêng và nắm được kiến thức về
các loại thực phẩm không nên chế biến hoặc ăn kèm với tơm, gà , bị. Có nhiều
loại thực phẩm khi kết hợp với tôm, cá không những không đem lại giá trị dinh
dưỡng mà còn gây hại cho cơ thể. Tôi đã xây dựng được bảng Một số lưu ý khi
kết hợp thực phẩm với tôm, cá.
- Với tôm:
Tên
Tên
thực
thực
Không

Lý do
nên
phẩm phẩm
kết hợp
Tôm
Thịt gà và tôm khi kết hợp với nhau sẽ gây nên hiện
tượng động phong - ngứa ngáy khắp người. Vì cả hai
x
thực phẩm này đều thuộc tính ơn. Thịt bị và tơm khơng
nên kết hợp với nhau vì thành phần dinh dưỡng có thể
gây phản ứng với nhau.

x

Trong thịt bị chứa nhiều phosphor rất cần cho việc hình
thành xương còn trong hải sản rất giàu calci và magie. Vì
vậy khi dùng chung 2 loại thực phẩm này với nhau sẽ tạo
ra sự kết tủa muối. Dạng muối này khơng những cản trở
hấp thu phosphor mà cịn làm giảm tốc độ hấp thu

x

Tôm là thức ăn bổ thận tráng dương, có tác dụng phịng
trị rất nhiều đối với bệnh thận hư liệt dương, xuất tinh
sớm, di tinh, đau lưng mỏi gối, tứ chi mệt mỏi, thiếu sữa
sau khi sanh, lở da, mụn độc. Ăn chung với cà chua sẽ
sinh ra hợp chất arsenious (arsenic), vì vậy khơng kết
hợp với nhau.

Thịt bò


Cà chua

6


Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tôm, cá cho trẻ trong trường MN

Trái
kiwi
x

Oliu
x

Súp lơ

Rau củ
giàu
vitamin
C

Oliu chứa dinh dưỡng phong phú, ăn tươi có lợi cho sức
khỏe cơ thể, đặc biệt là chứa rất nhiều calcium, giúp trẻ
phát triển xương. Nhưng oliu kị tôm, ăn chung sẽ gây
trúng độc, đừng ăn chung.

X

Cũng giống như khổ qua, súp lơ cũng là thức ăn có hàm

lượng vitamin c rất cao, cũng khổng thể ăn chung với
tôm.

X

Nấu chung tơm với các loại rau, củ giầu vitamin C thì sẽ
tạo ra asen hóa trị 5 (chất này khơng gây độc cho cơ thể).

X

Sau khi ăn tôm mà uống vitamin C hoặc ăn các loại thực
phẩm chứa nhiều vitamin C như cam, chanh, cà chua,
nho, mướp đắng, rau ngót.. sẽ làm cho asen hóa trị 5
chuyển thành asen hóa trị 3 (tức chất thạch tín) là chất rất
độc có thể gây chết người.

Các loại
trái cây
giàu
vitamin

C

Kiwi mịn, nước nhiều, thơm mát, chua ngọt vừa phải,
dinh dưỡng rất phong phú. Nhưng Kiwi là loại quả giàu
vitamin C. Vitamin C khi kết hợp với tôm sẽ tạo thành
asen, chất độc gây hại cho cơ thể.

- Các thực phẩm nên kết hợp với tôm, cá:
Tên thực phẩm Tôm Cá hồi Cá thu Cá rô phi

Rau cải bó xơi
X
Đậu phụ
X
Dứa
X
Đậu quả xanh
X
Cải xoong
Cà rốt
X
Rau cải xanh
x
Nấm mèo

7

Cá trắm

Cá quả

x

X
X

x


Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tôm, cá cho trẻ trong trường MN


Biện pháp 2: Chia sẻ kinh nghiệm với đồng nghiệp về các món ăn giàu
dinh dưỡng từ tơm, cá trong các buổi sinh hoạt tổ.
* Mục đích: - Chia sẻ với đồng nghiệp các món ăn qua đó các đồng
nghiệp trong tổ góp ý, xây dựng giúp món ăn chế biến từ tơm, cá được hồn
thiện hơn. Từ đó xây dựng được kho dữ liệu món ăn phục vụ cho thực đơn của
nhà trường.
- Chia sẻ với đồng nghiệp về cách sơ chế, chế biến các món ăn từ tơm, cá
từ đó cùng các chị em đồng nghiệp trong tổ cùng nắm chắc những điều cần lưu ý
khi chế biến tôm, cá. Qua đó trong tổ cùng thống nhất các cơng đoạn trong quy
trình chế biến.
* Cách thực hiện:
- Trước mỗi buổi sinh hoạt tổ tôi chuẩn bị đầy đủ các tài liệu về món ăn
chế biến từ tơm, cá..
- Chia sẻ với đồng nghiệp từng ý rõ ràng, mạch lạc, có dẫn chứng kèm
theo để giúp các đồng nghiệp nhận thấy những ý kiến của tôi đưa ra là kết quả
của các nghiên cứu khoa học. Qua đó sẽ thuyết phục được đồng nghiệp thay đổi
suy nghĩ và đề xuất thay đổi cách sơ chế tôm, cá. Cụ thể :
+ Trước đây rã đông tôm, cá thường để tôm, trong bồn xả nước ấm nóng
để giã đơng. Tuy nhiên, cách làm này lại khiến vi khuẩn có hại phát triển nhanh,
gây hại cho sức khoẻ. Theo các nhà khoa học dinh dưỡng, rã đơng tơm cđúng
cách là đóng kín tơm vào túi kín ngâm trong bồn nước lạnh, cứ 10 phút thay
nước một lần. Tôm rã đông vẫn giữ được nguyên giá trị dinh dưỡng.
+ Khử mùi tanh, hôi ở tôm: Tôm sau khi cắt bỏ râu, đuôi, rửa sạch với
nước muối pha lỗng rồi vớt ra để ráo nước. Ln rút bỏ chỉ đen ở sống lưng
tôm trước khi chế biến. Bằng cách này, món tơm khơng chỉ loại bỏ được mùi
tanh mà còn mang lại cảm giác giòn rụm.
+ Trước khi bóc lấy thịt tơm, dùng một ít phèn chua hịa tan vào trong
nước rồi cho tơm vào ngâm một lúc. Làm vậy khi bóc vỏ tơm sẽ rất dễ dàng, thịt
tơm cũng khơng bị dính vào vỏ.

- Tơi đưa ra các bài báo dinh dưỡng, các nghiên cứu về thực phẩm kết hợp
tôm, cá chia sẻ với đồng nghiệp về các thực phẩm không nên kết hợp với tơm, cá.
Ví dụ:
+ Tơm sú thịt lợn sốt chanh leo: Trong chanh leo có chứa nhiều vitamin C.
Khi tơm kết hợp với thực phẩm có chứa nhiều vitamin C thì trong tơm chứa chất
asen 5 sẽ chuyển thành asen hố trị 3 là chất độc gây hại cho cơ thể nhất là với
trẻ nhỏ.
8


Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tôm, cá cho trẻ trong trường MN

- Trong các buổi sinh hoạt chuyên môn, bên cạnh việc chia sẻ với đồng
nghiệp các kiến thức về các món ăn chế biến từ tôm, cá tôi đã mạnh dạn đưa ra ý
kiến với phó hiệu trưởng phụ trách ni dưỡng về những vấn đề cịn tồn tại
trong q trình chế biến các món ăn từ tơm. Từ đó đề xuất thay đổi, bổ sung một
vài khâu trong quá trình sơ chế và chế biến. Ví dụ: khi sơ chế tơm bổ sung thêm
việc rút dây đen ở sống lưng tôm nhằm giảm mùi tanh và hôi ở tôm. Hay cần
ngâm tơm vào nước phèn lỗng trước khi bóc vỏ sẽ giúp cho việc bóc vỏ nhanh
và thịt tơm khơng bị dính vào vỏ.
* Kết quả :
- Tơi đã chia sẻ thành công với đồng nghiệp về kiến thức chế biến món ăn
từ tơm.
- Tơi và các đồng nghiệp đã rút kinh nghiệm trong q trình thực hiện dây
chuyền làm tơm.
Biện pháp 3: Tham mưu với phó hiệu trưởng phụ trách ni dưỡng
đưa món ăn mới chế biến từ tơm, cá vào thực đơn của nhà trường.
* Mục đích:
- Đưa các món ăn chế biến từ tơm, cá mới vào thực đơn của nhà trường
nhằm giúp thực đơn phong phú.

* Cách thực hiện:
- Trong các buổi sinh hoạt tổ, ngoài việc chia sẻ với các đồng nghiệp tôi
cũng mạnh dạn đề xuất với đồng chí hiệu phó chun mơn thay đổi một số món
ăn chế biến từ tơm, cá trong thực đơn của nhà trường, đưa một số món ăn mới
vào thực đơn.
- Đề xuất với đồng chí hiệu phó phụ trách ni dưỡng cho nấu thử các
món ăn mới chế biến từ tơm, cá. Qua đó đánh giá chất lượng thực tế của món ăn
xem mùi vị, món ăn có phù hợp với trẻ hay khơng. Từ đó bổ sung món ăn mới
vào thực đơn của nhà trường.
Tháng 9: Món Cá quả, thịt lợn sốt hành nấm

a. Nguyên liệu
- Cá quả
9


Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tôm, cá cho trẻ trong trường MN

- Thịt nạc vai
- Hành tây, tỏi tây
- Cà rốt, nấm hương
- Rau mùi, thì là, hành khơ
- Dầu hào
- Bột đao
b. Cách sơ chế
- Cá quả đánh vẩy rửa sạch, lọc lấy thịt thái hạt lựu, ướp với gia vị.
- Thịt nạc vai rửa sạch thái miếng xay nhỏ, ướp chút hạt tiêu.
- Hành tây bóc vỏ rửa sạch thái hạt lựu. Tỏi tây cắt rễ, rửa sạch cắt khúc nhỏ.
- Nấm hương ngâm nở, rửa sạch, thái nhỏ.
- Cà rốt gọt vỏ, rửa sạch, thái hạt lựu

- Hành khơ bóc vỏ, rửa sạch, đập dập, băm nhỏ.
- Rau mùi, thìa là nhặt bỏ rễ rửa sạch thái nhỏ.
c. Cách chế biến
- Cá ướp với dầu hào, xóc qua bột mỳ, chao qua dầu để riêng.
- Nấm hương, cà rốt xào chín tới cho hành tây, tỏi tây đảo đều (chế nước xâm
xấp)
- Xào thịt chín tới, đun thịt chín 2/3 cho cá vào đun nhỏ lửa 5 phút xuống bột
đao tạo độ sánh (đun bột trắng đều tắt bếp) cho rau mùi, thìa là vào.
d. Yêu cầu thành phẩm
- Cá chín đều sốt sánh, vị vừa ăn mùi thơm của hành hoa, thìa là, cá khơng tanh
Tháng 10: Cháo cá lăng bí đỏ đậu xanh hạt
1 .Nguyên liệu
- Gạo nếp, gạo tẻ
- Cá lăng, đậu xanh
- Xương cục
- Hành khô,gừng
- Hành lá,thìa là
- Dầu ăn ,gia vị,nước mắm
2. Cách sơ chế
- Cá lăng lọc lấy thịt, rửa sạch, cho xay nhỏ. Xương đầu cá rửa sạch để riêng.
- Bí đỏ nạo vỏ ,rửa sạch, thái miếng.
-Vo gạo nếp, gạo tẻ, đậu xanh sau đó để ráo nước.
- Hành lá, thìa là bỏ rễ rửa sạch thái nhỏ
- Gừng củ cạo vỏ, rửa sạch đập dập
10


Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tôm, cá cho trẻ trong trường MN

- Hành khơ bóc vỏ rửa sạch, đập dập, băm nhỏ

3. Cách chế biến.
- Xương cá cho vào ninh để lấy nước nấu cháo ( cho gừng củ vào đun cùng để
bớt mùi tanh của cá)
- Bí đỏ cho vào đun chín rồi xay nhuyễn.
- Phi thơm hành khô cho cá vào xào cùng gia vị nước mắm rồi để riêng.
- Xương hom cho vào ninh lấy nước dùng. Sau khi có nước dùng xương hom và
nước xương cá, đổ cùng vào với nhau đun sôi, đổ gạo,đậu xanh vào ninh nhừ.
Trong khi đun cần chú ý nồi cháo đun vừa nhỏ lửa để tránh trường hợp cháo bị
trào ra ngoài. Kiểm tra nồi cháo khi các hạt gạo nở bung, cháo sánh thì ta cho
thịt cá, bí đỏ vào đảo đều đến khi cháo nhuyễn sánh, nêm gia vị nước mắm cho
vừa cho hành thì là rồi tắt bếp.

.
Yêu cầu thành phẩm:
Cháo quánh mịn. cháo có vị ngọt của gà, thơm của hạt sen
Tháng 11. Món Canh cá thả giá nấu chua
Ngun liệu:
-Cá trắm
-Cà chua
-Giá
-Hành khơ, hành hoa, thì là, dầu ăn, gia vị, dấm bỗng
Cách chế biến:
Cá trắm đánh vảy, mổ bỏ ruột, rửa sạch, luộc chin tới, gỡ lấy thịt
Cà chua rửa sạch, cắt múi cau, xay nhỏ
Giá rửa sạch, thái nhỏ.
Hành khơ bóc vỏ băm nhỏ, hành thì là cắt bỏ rễ rửa sạch thái nhỏ
Cho nước vào nồi đủ với số lượng của trẻ rồi đun sôi
Phi thơm hành cho cá đã ướp gia vị vào xào
Cho cà chua vào đun thành nước sốt
11



Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tôm, cá cho trẻ trong trường MN

Cho phần thịt cá và nước sốt cà chua vào nồi nước đun sôi. Nêm gia vị
vừa ăn, vặn nhỏ lửa cho canh sôi từ từ.Thả giá,cho dấm bỗng cân chỉnh
gia vị, cho hành thì là vào rồi tắt bếp.

Yêu câù thành phẩm:
Màu đỏ của cà chua, vị dịu mát của giá, ngon của thịt cá, thơm của rau
khiến cho bé không thể từ chối món ăn này

Tháng 12. Tơm đồng nấu rau cải xanh
Nguyên liệu:
- Tôm đồng
- Rau cải ngọt
-Dầu ăn, gia vị, nước mắm
Cách sơ chế:
Nhặt rửa sạch rau cải ngọt, để ráo nước rồi đem thái nhỏ. Tôm đồng rửa
sạch cho vào máy xay nhỏ lọc lấy nước. Cho nước và nước tôm đã lọc cho đủ số
lượng của trẻ, đun sôi thả rau cải ngọt nêm gia vị nước mắm, để rau sôi chin đều
rồi tăt bếp
Yêu cầu thành phẩm
Canh ngọt vị tơm, Canh có màu xanh của rau cải, rau vừa chin tới, không chin
quá tránh mùi nồng của rau cải.

12


Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tôm, cá cho trẻ trong trường MN


Tháng 1.i Ruốc tôm thịt
Nguyên liệu:
-Tôm
-Thịt thăn
-Gia vị, nước mắm
Cách chế biến:
Thịt trần qua nước sôi, thái miếng mỏng dài thớ, đun với bột canh, nước mắm,
cho một ít nước đun gần cạn. Xay bằng cối xay thịt
Tơm rửa sạch, bóc vỏ, bỏ đầu, bỏ chỉ đen, cho bột canh, nước mắm, đun gần
cạn nước, xay thịt tôm.
Cho thịt vào đảo đều trên chảo chống dính tầm 15' khi thịt cịn ẩm tay cho tiếp
tôm vào đảo cho đến độ khô của ruốc

Tháng 2. Tôm thịt sốt chanh leo
Nguyên liệu:
-Tôm lớp
-Thịt nạc vai
-Chanh leo
-Hành lá, hành khô, đường, bột năng
Cách chế biến:
Tôm rửa sạch trần qua,bóc vỏ lấy phần thịt xay nhỏ, ướp chút gia vị
Thịt nạc vai rửa sạch thái miếng, xay nhỏ ướp chút gia vị
Chanh leo cắt đôi, lấy ruột và nước chanh lọc lấy nước
Hành khơ bóc vỏ, rửa sạch băm nhỏ
Hành lá cắt bỏ rễ rửa sạch
Bắc chảo lên bếp cho chút dầu ăn, cho hành khô phi thơm, cho tôm vào chảo
xào săn cho ngấm gia vị, thịt nạc vai xào săn cho ngấm gia vị. Cho dầu vào
chảo, cho nước cốt chanh leo vào đun sơi, them đường gia vị khuấy đều, sau đó
cho bột năng vào khuấy đều đến khi nước sốt sánh là được

Trộn đều tất cả các nguyên liệu với nhau, đun sôi trở lại cho các nguyên liệu
quyện vào nhau, cho hành hoa vào rồi tắt bếp.
Yêu cầu thành phẩm:
13


Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tơm, cá cho trẻ trong trường MN

Món tơm thịt sốt chanh leo có vị thanh thanh của chanh leo, quyên với
tôm thịt xào săn thơm ngon sẽ khiến trẻ ăn rất ngon miệng.

Tháng 3. Canh tôm nõn nấu bí xanh

Ngun liệu:
- Tơm nõn
- Bí xanh
- Gừng
- Dầu ăn, gia vị, nước mắm
Cách chế biến:
Bí xanh nạo vỏ bỏ ruột, rửa sạch nạo nhỏ.
Tôm nõn khô cho vào ngâm nước nóng khoảng 20’ rồi rửa sạch cho vào
giã .Cho tôm vừa giã vào nước đun sôi, cho thêm một chút gừng, cho gia
vị vào đun đến khi tôm tạo thành vầng thì cho bí xanh vào. Đun đến khi bí
xanh chín, nêm vừa tắt bếp .

u cầu thành phẩm:Món canh ngọt của tơm, thanh mát của bí xanh.
Khi có món mới chế biến từ tơm, cá tơi đề xuất với ban giám hiệu nhà trường có
sự phối hợp giữa tổ nuôi và giáo viên trên lớp. Các cô nuôi cần giới thiệu món
ăn, thành phần, giá trị dinh dưỡng của món ăn với giáo viên một cách đầy đủ chi
tiết. Từ đó khi tổ chức cho trẻ ăn giáo viên sẽ giới thiệu với trẻ về món ăn một

cách hấp dẫn, đầy đủ. Chính như vậy, trẻ sẽ nắm bắt được ý nghĩa của món ăn và
có sự yêu thích hứng thú với món ăn, ăn hết xuất.
* Kết quả:
14


Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tơm, cá cho trẻ trong trường MN

- Món ăn mới chế biến từ tôm, cá trước khi đưa vào thực đơn chính của
nhà trường đã được thử nghiệm và đánh giá nên đạt hiệu quả cao. Món ăn phù
hợp với trẻ, đảm bảo vệ sinh thực phẩm, hương vị, tính thẩm mỹ.
- Thực đơn các món ăn chế biến từ tôm, cá của nhà trường phong phú, đa dạng.
- Tổ ni và tổ dậy có sự phối hợp nhịp nhàng trong bữa ăn của trẻ.
- Trẻ hứng thú, ăn ngon miệng.
Biện pháp 4: Theo dõi đánh giá kết quả chất lượng món ăn.
* Mục đích:
- Đánh giá chất lượng món ăn và sự hứng thú u thích của trẻ đối với
món ăn trên cơ sở đó điều chỉnh thay đổi giúp trẻ hứng thú với món ăn, góp
phần nâng cao chất lượng chăm sóc ni dưỡng trẻ.
* Cách thực hiện:
- Để đánh giá một món ăn ngon trước tiên cần có tiêu chí cụ thể. Dựa trên
kiến thức tìm tịi học hỏi từ các chun gia dinh dưỡng tơi đã đúc rút ra được các
tiêu chí cụ thể để đánh giá món ăn chế biến từ tơm, cá dành cho trẻ mầm non
như sau:
+ An toàn vệ sinh thực phẩm.
+ Chất dinh dưỡng.
+ Độ mềm của thực phẩm.
+ Hương vị.
+ Tính thẩm mỹ.
+ Sự phù hợp với đối tượng sử dụng.

- Nhờ giáo viên kết hợp khảo sát đánh giá.
- Xây dựng phương pháp đánh giá:
+ Phương pháp đánh giá theo bảng điểm: Tôi xây dựng bảng điểm đánh
giá theo các tiêu chí cụ thể: An tồn vệ sinh thực phẩm, tính thẩm mỹ, hương vị,
độ mềm thực phẩm. Sau đó tổng hợp lại, đưa ra đánh giá chung về món ăn.
+ Phương pháp phê bình lưu giữ: ghi lại những ý kiến đóng góp của ban
giám hiệu, đồng nghiệp, giáo viên, trẻ hay những ý kiến tốt của món ăn. Do đó,
những món ăn rất tốt hoặc không tốt sẽ được đánh giá riêng. Đối với những món
ăn đã có những đóng góp rút kinh nghiệm sẽ lưu ý kiểm tra lại món ăn để khắc
phục.
+ Phương pháp phê bình lưu giữ sẽ nhắc nhở cơ ni nhớ về những điểm
yếu, những sai sót của món ăn và có biện pháp điều chỉnh trong q trình chế
biến, kết hợp thực phẩm.
15


Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tôm, cá cho trẻ trong trường MN

+ Phương pháp quan sát: Quan sát trẻ ăn trong bữa ăn để đánh giá mức độ
ngon miệng, sự hứng thú của trẻ đối với món ăn.

- Với 3 phương pháp: chấm điểm, phê bình lưu giữ tơi mời ban giám hiệu,
đồng nghiệp, giáo viên tham gia nhận xét đánh giá. Đối với phương pháp quan
sát, trị chuyện tơi thực hiện trực tiếp trên trẻ. Trong các bữa ăn có món ăn chế
biến từ tôm, cá tôi trực tiếp đến từng lớp quan sát trẻ ăn và trò chuyện cùng trẻ.
Hỏi trẻ về món ăn ngày hơm nay như thế nào? Con có thích ăn khơng? Nếu có
trẻ bỏ bã tơi sẽ hỏi trẻ nguyên nhân….Qua đó tổng hợp kết quả món ăn trẻ u
thích, món ăn nào trẻ chưa thích và nguyên nhân. Từ đó có hướng điều chỉnh
phù hợp với trẻ.
* Kết quả:

- Tôi đã xây dựng được biểu mẫu đánh giá món ăn. Cụ thể:
- Tơi đã nhận được sự đánh giá, góp ý của ban giám hiệu nhà trường, các
đồng nghiệp, giáo viên về chất lượng các món ăn chế biến từ tơm, gà, bị. Những
ý kiến khách quan về món ngon, chưa ngon cũng như các đánh giá nhận xét về
tính thẩm mỹ, hương vị của món ăn, sự phù hợp với trẻ mầm non giúp tôi có
được cái nhìn tổng qt hơn, tồn diện hơn về các món ăn chế biến từ tơm, cá do
mình chế biến.
- Qua thực tế quan sát bữa ăn của trẻ và cùng trị chuyện với trẻ tơi nắm
bắt được sở thích, tâm lý của trẻ về món ăn; về đặc điểm riêng của từng nhóm
tuổi qua đó có điều chỉnh phù hợp trong q trình chế biến. Ví dụ: với trẻ nhà
trẻ, mẫu giáo bé tơm, gà, bị cần được làm nhỏ, mềm giúp trẻ dễ ăn. Đối với trẻ
lớp lớn tơm, gà, bị chế biến vừa chín tới khơng quá nhừ như vậy giúp cho món
ăn ngon, thơm và trẻ ăn khơng có cảm giác bã khiến trẻ ăn ngon miệng hơn.
- Tôi đã tổng hợp được các ý kiến đánh giá đóng góp của ban giám hiệu,
đồng nghiệp, giáo viên, cảm nhận của trẻ về món ăn. Cụ thể:
+ Cá quả thịt lợn xào ngũ sắc: trẻ không thích ăn nhiều đậu hà lan vì trẻ
khơng thích mùi của quả đậu.
+ Canh cá trắm nấu chua: chú ý độ chua phù hợp với trẻ,
16


Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tôm, cá cho trẻ trong trường MN

+ Cá thu sốt cà chua: chú ý thành phẩm món ăn không bị nhiều váng dầu
mỡ gây ngấy cho trẻ.
Biện pháp 5: Tun truyền các món ăn từ tơm, cá đến phụ huynh.
* Mục đích:
- Tuyên truyền đến phụ huynh các món ăn được chế biến từ tơm, cá
* Cách thực hiện:
- Đề xuất với ban giám hiệu nhà trường, phối kết hợp với giáo viên các

lớp đưa kiến thức dinh dưỡng từ tơm, gà, bị; thực đơn và cách chế biến các món
ăn từ tơm, gà, bị lên góc tun truyền của các lớp và của nhà trường. Ví dụ:
Bài tun truyền
Giá trị dinh dưỡng của cá:
Cá đóng vai trị quan trọng trong bữa ăn vì giàu dinh dưỡng, nhiều protein
và ít chát béo.
Phân loại:
Cá có giá trị dinh dưỡng cao, giàu protein và các vitamin A, B và D, chất khống
như phốt-pho và I-ốt. Cá chứa ít chất béo hơn thịt nên dễ tiêu hóa.
Cá thường được chia làm 2 loại: cá trắng và cá dầu.
Cá trắng:
- Đa số thịt đều trắng.
- Có rất ít mỡ trong thịt, mỡ chỉ có trong gan.
- Thịt cá trắng ăn dễ tiêu, thích hợp với trẻ em và những người vừa mới bình
phục sau cơn bệnh.
Ví dụ: Cá chim, cá mú, cá đồng, cá hồng
Cá dầu:
- Thịt có màu thẫm hơn.
- Trong thịt có nhiều mỡ hơn cá trắng, do đó hương vị cá cũng hấp dẫn hơn, loại
cá này có nhiều vitamin A và D
- Thịt cá dầu không dễ tiêu như thịt cá trắng vì nó có nhiều mỡ, khơng thích hợp
với người vừa bệnh xong.
Ví dụ: Cá thu, cá ba-sa,...

17


Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tôm, cá cho trẻ trong trường MN

Cách chọn cá tươi

- Vảy: mịn và ép vào da.
- Mắt: trong suốt và nhơ ra.
- Thịt: chắc, có độ đàn hồi khi chạm vào, khơng có mùi hơi.
- Mang cá: màu đỏ tươi.
- Da: màu tươi và óng.
Tuy nhiên, cần lưu ý để tránh sử dụng những loại cá có ướp hóa chất dùng trong
bảo quản tươi lâu hoặc các loại cá tự thân có độc tố gây ngộ độc chết người
thường xảy ra trong các hộ gia đình nơng thơn.
+ Cá nóc: khơng có vảy rõ như các loại cá khác. Thân cá nóc thơ ráp, sần sùi, có
nhiều đốm màu khác nhau. Mình cá ngắn với lưng lởm chởm đầy gai. Con dài
nhất không quá 25cm và nặng không q 1kg và thường dưới 0,5kg. Bụng cá
phình trịn ra, than trịn, đi nhỏ dần
Bảo quản lạnh cá
Nếu biết cách, cá ướp lạnh cũng bổ dưỡng như cá tươi.
- Làm sạch và rửa cá cẩn thận.
- Nên cắt con cá lớn thành những lát nhỏ, bọc cá lại trong giấy sáp và đặt trong
hộp chứa cẩn thận (có nắp đậy kín hoặc để trong bao nhựa tổng hợp).
- Ướp lạnh cá ngay tức khắc.
- Khi rã đôgn, không để cá tan đá trong nước, nên để cá mềm lại trong ngăn bớt
lạnh hơn ở trong tủ lạnh.
Bảo quản lạnh cá
Nếu biết cách, cá ướp lạnh cũng bổ dưỡng như cá tươi.
- Làm sạch và rửa cá cẩn thận.
- Nên cắt con cá lớn thành những lát nhỏ, bọc cá lại trong giấy sáp và đặt trong
hộp chứa cẩn thận (có nắp đậy kín hoặc để trong bao nhựa tổng hợp).
- Ướp lạnh cá ngay tức khắc.
- Khi rã đôgn, không để cá tan đá trong nước, nên để cá mềm lại trong ngăn bớt
lạnh hơn ở trong tủ lạnh.
- Không ướp lạnh phần cá đã được xả đông.
Làm sạch cá

- Cạo vảy.
- Xẻ dọc dưới bụng.
- Bỏ mang và ruột.
Sau khi sơ chế, có thể chế biến cá:
- Cá phi lê: Lát cá dài cắt dọc từ xương sống, với rất ít xương ở trong thịt.
- Cá lát: miếng cá được cắt ngang, trong đó có một phần của xương sống.
18


Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tôm, cá cho trẻ trong trường MN

- Cá viên: Là các sản phẩm từ thịt cá băm nhỏ, ướp gia vị và trộn với bột, nhồi
mịn.
- Cá muối: bảo quản cá bằng muối và phơi khô.
Chú ý khi nấu món cá
- Các món nấu ăn với cá đều làm nhanh vì có ít mơ liên kết hơn thịt nên dễ chín,
mềm.
- Cá nấu chín quá, đặc biệt với cá nướng, cá chiên... ăn sẽ dai và khô.
- Cá chín, thịt sẽ đục và mềm.
Bài tuyên truyền:
Giá trị dinh dưỡng của tôm với sức khỏe & những điều bạn nên biết giúp
mọi người có thêm nhiều thơng tin hữu ích. Tôm là một trong những loại thực
phẩm quen thuộc với mọi người, mọi gia đình và có thể chế biến theo nhiều cách
khác nhau, tạo nên món ăn ngon hấp dẫn được nhiều người u thích. Trong tơm
chứa nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể nên được rất sử dụng rộng rãi
trong các bữa ăn gia đình. Vậy nguồn dinh dưỡng trong tơm mang lại những lợi
ích gì cho sức khỏe, giá trị dinh dưỡng của tơm gồm những gì,….mời mọi người
cùng theo dõi bài viết dưới đây để giải đáp những thắc mắc của bản thân nhé. 1.
Ăn nhiều tơm có làm tăng cholesterol trong máu?
Từng có thời gian người ta ngại ăn tơm vì sợ tăng hàm lượng cholesterol xấu

(LDL) trong cơ thể. Bởi trong một khẩu phần tơm trung bình chứa 189 mg
cholesterol. Hàm lượng này chiếm 60% khuyến nghị về dung nạp cholesterol
mỗi ngày. Như vậy thực hư thế nào?
Theo một nghiên cứu gần đây, các nhà khoa học cho rằng ăn tôm khơng làm
tăng LDL. Bởi trong tơm khơng có chất béo chuyển hóa, ít chất béo bão hịa.
Ngược lại, ăn tơm giúp làm tăng hàm lượng HDL (cholesterol tốt) trong máu ở
mức an tồn.
Các nhà khoa học cịn khẳng định tơm khơng làm tăng LDL mà chính phương
pháp chế biến mới làm tăng LDL. Chúng ta thấy hầu hết những món ngon từ
tơm đều là món chiên, sốt bơ, kem, nhiều muối…Nếu ăn quá nhiều chúng sẽ
không hề tốt cho sức khỏe tim mạch. Vì vậy, đối với món tơm cách chế biến tốt
nhất nên hấp, luộc, nướng hoặc nấu súp.

19


Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tôm, cá cho trẻ trong trường MN







2. Giá trị dinh dưỡng của tôm
2.1. Bổ sung chất sắt
Sắt là thành phần dinh dưỡng thiết yếu cần có cho tất cả các cơ quan và mô
trong cơ thể. Nếu thiếu sắt, cơ thể dễ gặp tình trạng thiếu máu, mệt lả và khó
thở. Để giải quyết những vấn đề sức khỏe đó, hấp thu dinh dưỡng trong tơm là
cách tốt nhất. Vì tơm là một trong những thực phẩm cung cấp nhiều chất sắt

nhất.
2.2. Cung cấp canxi
Khơng có gì q ngạc nhiên khi người ta thường chọn tôm trong bữa ăn hàng
ngày để bổ sung lượng canxi cần thiết cho cơ thể. Vì cứ trong 100g tơm có đến
2000 mg canxi. Khoa học đã chứng minh canxi là yếu tố thiết yếu trong cấu tạo
mơ xương, góp phần hệ xương khỏe mạnh.
Có nhiều người cho rằng, vỏ tơm cứng nên chứa nhiều canxi. Tuy nhiên, nguồn
canxi chính của tơm chủ yếu ở thịt, chân và càng. Do đó nếu cố gắng ăn cả vỏ
tôm, cơ thể cũng chỉ bài tiết ra ngồi. Chúng khơng hề giàu canxi như một số
người đã nhầm tưởng.
2.3. Cung cấp protein
Thật khó có thể tìm được thực phẩm nào chứa ít calo nhưng lại chứa nhiều chất
dinh dưỡng quan trọng như tôm. Trước hết phải kể đến nguồn protetin gần như
tinh khiết có trong tơm. Theo phân tích, trong 100g nguồn dinh dưỡng trong tơm
tươi có đến 18,4g protein. Cùng với trứng, thịt, cá thì tôm cũng là nguồn cung
cấp đạm quan trọng trong khẩu phần ăn của người Việt.

2.5. Bổ sung vitamin B12

20


Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tôm, cá cho trẻ trong trường MN















Vitamin B12 (Cobalamin) là loại vitamin phức tạp nhất tham gia vào q trình
sinh hóa và chuyển hóa năng lượng trong cơ thể con người. Vitamin B12 giữ vai
trò quan trọng trong tổng hợp nucleotic, protein, biến dưỡng carbohydrat và chất
béo. Nếu cơ thể thiếu hụt loại vitamin này có thể dẫn đến mệt mỏi, chóng mặt,
cơ bắp trở nên yếu ớt. Trường hợp nặng hơn là bị tổn hại thần kinh, dễ mắc các
bệnh thiếu máu và mất trí.
Tơm được xem là một trong những thực phẩm tuyệt vời nhất khi cơ thể cần bổ
sung vitamin B12. Theo phân tích, cứ trong 100g tôm chứa 11.5μg vitamin B12.
Trong các loại tôm, tôm hùm đất giàu lượng vitamin B12 nhất.
2.6. Chứa nhiều omega – 3
Dinh dưỡng trong tôm chứa rất nhiều omega – 3, chất có tác dụng chống lại cảm
giác mệt mỏi, buồn chán và trầm cảm. Ngoài ra các axit béo omega-3 cịn giúp
chống oxy hóa, đẩy lùi q trình lão hóa.
3. Những lưu ý khi ăn tơm cần biết
Khơng chỉ riêng tôm, kể cả các loại hải sản khác khơng nên ăn tái vì rất dễ
“rước” giun sán và ký sinh trùng vào người, thậm chí gây ngộ độc.
Đừng cho trẻ con ăn cả vỏ tôm, nếu không trẻ rất dễ bị hóc.
Phụ nữ sau sinh khơng nên ăn tơm nhiều có thể gây khó tiêu hóa, hình
thành sẹo lồi.
Nếu là người bị dị ứng tôm, tuyệt đối không nên ăn hoặc ăn với số lượng
ít.
Khi bị ho khơng nên ăn tôm bởi hệ hô hấp đang rất nhạy cảm với mùi
tanh của tơm, chỉ khiến bệnh tình càng lâu khỏi.

Không kết hợp tôm cùng các rau, củ, quả giàu vitamin C. Vì khi vitamin
C gặp các độc tố có sẵn trong tơm dẫn đến ngộ độc nghiêm trọng.
4. Hiệu quả sáng kiến
Đối với giáo viên: Khi tổ chức cho trẻ ăn trên lớp các cô giới thiệu cho trẻ
những món ăn được chế biến từ tơm cá rất đa dạng, đồng thời lồng ghép để giáo
dục trẻ về dinh dưỡng thông qua các giờ tổ chức cho trẻ ăn .
1. Đối với trẻ: Trẻ được ăn những món ăn chế biến từ tơm cá thì rất thích
thú, trẻ ăn ngon miệng hơn, ăn hết xuất, ăn nhanh và nhiều trẻ tăng cân.
2. Đối với phụ huynh: bản thân đã phối hợp với với giáo viên ở các lớp
tuyên truyền đến phụ huynh thông qua các buổi họp phụ huynh của năm học,
thơng qua các giờ đón trả trẻ chính vì vậy mà các bậc phụ huynh đã nắm được
sâu hơn ý nghĩa dinh dưỡng từ tôm, cá đối với sức khoẻ và sự phát triển của
21


Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tơm, cá cho trẻ trong trường MN

trẻ.Các món ăn mới chế biến từ tôm, cá được giới thiệu đến 100% phụ huynh
trong trường.
KẾT QUẢ CÂN ĐO
Theo dõi cụ thể
Nội dung
Tháng 9
Tháng 4
TS trẻ đi học
871
871
Toàn Trường
TS trẻ được cân
871

871
%
Kênh BT
728
728
%
96.5%
98.2%
Kênh SDD
15
4
Cân nặng
%
3.5%
1.8%
- Điều này đã tạo được niềm tin lớn ở phụ huynh học sinh. Phụ huynh gửi
con đến trường ngày càng đông.
4. Đối với bản thân và đội ngũ nhân viên nuôi dưỡng:
Qua thực hiện áp dụng các biện pháp trong q trình chế biến các món ăn
cho trẻ trong trường mầm non
Bản thân tôi và các đồng nghiệp rút ra một số kinh nghiệm hữu ích thiết
thực q báu trong q trình chế biến các món ăn từ tôm
III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận:
Việc cải tiến bữa ăn hàng ngày cho trẻ nói chung và bữa ăn chính cho trẻ
ở trong các trường mầm non nói riêng là rất cần thiết. Tích cực cải tiến bữa ăn
nhằm đảm bảo dinh dưỡng trẻ em là nhiệm vụ then chốt trong các trường mầm
non. Chính thực hiện tốt nhiệm vụ này đã mang lại sự tin tưởng đối với các bậc
phụ huynh học sinh và góp phần giảm tỷ lệ trẻ SDD. Vì sự quan tâm chăm sóc
ni dưỡng trẻ -Thế hệ mầm non tương lai của đất nước. Góp phần tạo sự phát

triển thể lực, sức khỏe tạo nền móng phát triển nhận thức…Giúp trẻ phát triển
tồn diện về đức-trí-thể -mĩ
2.Bài học kinh nghiệm:
Từ những kết quả trên tôi nhận thấy bản thân tôi cũng như các cô nuôi cần
chú ý:
- Luôn thực hiện tốt trong nguyên tắc đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm
khi giao nhận thực phẩm, sơ chế và chế biến.Thực hiện tốt nội quy, quy chế nuôi
dạy trẻ - Luôn tự nghiên cứu tài liệu, sách báo liên quan đến dinh dưỡng, sự kết
hợp thực phẩm và các món ăn mới.
22


Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tôm, cá cho trẻ trong trường MN

- Luôn học tập trao đối kinh nghiệm với chị em đồng nghiệp những kinh
nghiệm đảm bảo món ăn ngon, an tồn, cung cấp dinh dưỡng cho trẻ hài hoà,
cân đối.
- Tham gia đầy đủ các buổi tập huấn, kiến tập do phòng giáo dục và đào
tạo huyện và nhà trường tổ chức.
3. Đề xuất và khuyến nghị
Qua đây rất mong các cấp lãnh đạo tạo điều kiện cho tôi đi kiến tập các
bếp ăn có những món ăn mới để tơi có thêm kinh nghiệm hơn trong cơng tác
ni dưỡng trẻ
Trên đây là một số kinh nghiệm chế biến món ăn từ tôm, cá tôi đã đúc rút
được kinh nghiệm trong q trình cơng tác. Rất mong các cấp lãnh đạo giúp đỡ
tạo điều kiện đóng góp ý kiến để tơi có thêm nhiều kinh nghiệm trong cơng tác
chăm sóc ni dưỡng trẻ mầm non nói chung và cơng tác chế biến món ăn ngon
cho trẻ tại trường nói riêng.
Tơi xin chân thành cảm ơn!


Hiệu trưởng
(Ký tên, đóng dấu)

Tơi xin cam đoan SKKN này là của
tôi. Nếu sai tôi xin chịu hoàn toàn
trách nhiệm.
Hà Nội, ngày 23 tháng 3 năm 2019
Người viết

Đinh Thị Nga

23


D. TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bảng thành phần dinh dưỡng món ăn Việt Nam
Tác giả: Viện dinh dưỡng Việt Nam.
2.Trang web
/>3. ĐỀ TÀI: So sánh giá trị dinh dưỡng của các loại thủy sản.
Tác giả: Phạm Thanh Quang, Nguyễn Thanh Sang, Ngô Ngọc Hùng
Đơn vị: Khoa Công nghệ thực phẩm – Trường đại học Bách Khoa TP Hồ Chí
Minh.
4. Những điều tối kỵ khi ăn tôm – Báo Đất Việt.
5. Tôm hợp và kỵ những thực phẩm nào? – Tạp chí Thế giới nghiêng.

1


Một số kinh nghiệm xây dựng món ăn giàu dinh dưỡng từ tôm, cá cho trẻ trong trường MN


25


×