Bai 45 Axit axetic

KIỂM TRA BÀI CŨ
1, Viết công thức cấu tạo của rượu etylic?
2, Nêu tính chất hóa học của rượu etylic? ( viết các
phương trình phản ứng)


ĐÁP ÁN
1, Công thức cấu tạo của rượu etylic
H H
H – C – C – OH

hoặc CH3 – CH2 – OH

H H
2, Tính chất hóa học
- Tác dụng với oxi
C2H6O + O2

to

CO2 + H2O

- Tác dụng với natri

2C2 H 5OH  2 Na  
 2C2 H 5ONa  H 2 
- Phản ứng với axit axetic


Tiết 56

Bài 45

Công thức phân tử:C2H4O2
Phân tử khối: 60

4


BÀI 45 : AXIT AXETIC
Công thức phân tử: C2H4O2 Phân tử khối : 60
I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ

Axit axetic là chất lỏng,
không màu, vị chua, tan vô
hạn trong nước.
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ:

Vận dụng kiến thức
Kết đã
luận
tínhcơng
chất
các
biếtgìởvề
mơn
vật lí kết
củahợp
axitthực
axetic?
nghệ,

tế
Cho biết vị của axit axetic?

5


BÀI 45 : AXIT AXETIC
Công thức phân tử: C2H4O2 Phân tử khối : 60
I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
- Công thức cấu tạo:
H
O
H–C–C
O- H
H
thu gọn: CH3 - COOH
Đặc điểm cấu tạo: Trong
phân tử axit axetic, có nhóm –
OH liên kết với nhóm C = O
tạo thành nhóm –COOH.
Chính nhóm này làm cho
phân tử có tính axit

a, Dạng rỗng

b, Dạng đặc


Chỉ ra điểm giống nhau trong công thức cấu tạo

của rượu etylic và axit axetic?
H

H

H
O

H–C–C–O–H

H–C–C
O–H

H H
Rượu etylic

H
Axit axetic


BÀI 45 : AXIT AXETIC
Công thức phân tử: C2H4O2 Phân tử khối : 60
I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ:
II. CÂU TẠO PHÂN TỬ:
III. TÍNH CHẤT HỐ HỌC
1. Axit axetic có tính chất của axit
khơng?

Nhớ lại kiến
đã học,

em
*Tínhthức
chất hóa
học chung
hãy cho biết tính
của axit
chất
học
- Làm quỳ
tímhố
hóa đỏ
chung của
- Tác dụng với
axit?
bazơ

- Tác dụng với oxit bazơ
- Tác dụng với kim loại
- Tác dụng với muối

8


STT

1
2

Cách tiến hành thí
nghiệm

Kết luận - PTHH (nếu có)

Nhỏ 1-2 giọt dd axit
axetic lên giấy quỳ tím

Quỳ tím chuyển sang
màu đỏ

Làm đổi màu chất chỉ thị

Cho 1-2 ml dd axit
axetic vào ống nghiệm
chứa 1-2ml dd NaOH
có phenolphatlein

Màu hồng của dung
dịch nhạt dần rồi mất
màu

Tác dụng với bazơ
PTHH
CH3COOH + NaOH
CH3COONa + H2O
Tác dụng với oxit bazơ
PTHH
2CH3COOH + CuO
(CH3COO)2Cu + H2O
Tác dụng với kim loại
PTHH

2CH3COOH + Zn
(CH3COO)2Zn + H2
Tác dụng với muối cacbonat
PTHH:
2CH3COOH + Na2CO3
2CH3COONa + H2O + CO2

3

Cho 1-2ml dd axit
axetic vào ống nghiệm
chứa sẵn bột CuO

4

Nhỏ 1-2ml dd axit
axetic vào ống nghiệm
có chứa 1-2 viên Zn

5

Hiện tượng

Nhỏ từ từ 1-2 ml dd
axit axetic vào ống
nghiệm có chứa
Na2CO3

Bột CuO tan dần, dung
dịch khơng màu chuyển

thành màu xanh
Viên kẽm tan dần, có
bọt khí thốt ra

Có bọt khí thốt ra


BÀI 45 : AXIT AXETIC
Công thức phân tử: C2H4O2 Phân tử khối : 60
I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ:
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III.TÍNH CHẤT HỐ HỌC
1. Axit axetic có tính chất của axit khơng?
- Axit axetic là một axit yếu, có đầy đủ tính chất hóa học của một axit
*Làm quỳ tím hóa đỏ
*Tác dụng với bazơ
axit axetic + bazơ
muối axetat + nước
PTHH: CH3COOH + NaOH
CH3COONa + H2O
*Tác dụng với oxit bazơ
axit axetic + oxit bazơ
muối axetat + nước
PTHH: 2CH3COOH + CuO
(CH3COO)2Cu +H2O
*Tác dụng với kim loại
axit axetic+kim loại
muối axetat+khí hiđro
PTHH: 2CH3COOH + Zn
(CH3COO)2Zn + H2

*Tác dụng với muối cacbonat
axit axetic + muối cacbonat
muối axetat + nước + khí cacbonic
PTHH: 2CH COOH + Na CO
2CH COONa + H O + CO


Bài 1: Cho axit axetic tác dụng với canxi cacbonat. Hãy lựa chọn
phương trình hóa học đúng?
1,
2,
3,
4,

2CH3COOH + CaCO3
CH3COOH + CaCO3
CH3COOH + CaCO3
2CH3COOH + CaCO3

(CH3COO)2Ca + CO2 + H2O
CH3COOCa + CO2 + H2O
(CH3COO)2Ca + CO2 + H2O
2CH3COOCa + 2CO2 + H2O

Bài 2: Cho axit axetic tác dụng với đồng (II) oxit. Hãy lựa chọn
phương trình hóa học đúng?
1,
2,
3,
4,

CH3COOH + CuO
CH3COOH + CuO
2CH3COOH + CuO
CH3COOH + CuO

(CH3COO)2Cu + H2O
(CH3COO)2Cu + H2
(CH3COO)2Cu + H2O
CH3COOCu + H2O


BÀI 45 : AXIT AXETIC
Công thức phân tử: C2H4O2 Phân tử khối : 60
I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III.TÍNH CHẤT HỐ HỌC
1. Axit axetic có tính chất của axit
khơng?
2. Axit axetic có tác dụng với rượu
etylic khơng?

Thí nghiệm: Axit axetic tác
dụng với rượu etylic
Dụng cụ: ống nghiệm, kẹp gỗ,
pipet, đèn cồn, bật lửa,cốc thủy
tinh, ống dẫn chữ L, giá đỡ
Hóa chất: rượu etylic, axit
axetic, dung dịch axit sunfuric
đặc, natri clorua, nước

Cách tiến hành: Cho vào ống
nghiệm thứ nhất 2ml rượu
etylic khan, 2ml axit axetic, sau
đó nhỏ thêm từ 1-2 giọt axit
sunfuric đặc rồi lắc đều, tiến
hành lắp thí nghiệm lên giá. Sau
đó đun nóng ống nghiệm một.



BÀI 45 : AXIT AXETIC
Công thức phân tử: C2H4O2 Phân tử khối : 60
I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III.TÍNH CHẤT HỐ HỌC
1. Axit axetic có tính chất của axit khơng?
2. Axit axetic có tác dụng với rượu etylic khơng?
a) Thí nghiệm
b) Hiện tượng
- Có chất lỏng khơng màu, mùi thơm, không tan
trong nước, nổi trên mặt nước tạo thành
c) Phương trình phản ứng
CH3COOH +C2H5OH

dd H2SO4 đặc to

CH3COOC2H5 +H2O
(etyl axetat)

Phản ứng giữa axit axetic và rượu etylic là phản

ứng este hóa và etyl axetat là este

14


BÀI 45 : AXIT AXETIC
Công thức phân tử: C2H4O2 Phân tử khối : 60
I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III.TÍNH CHẤT HỐ HỌC
1. Axit axetic có tính chất của axit khơng?
2. Axit axetic có tác dụng với rượu etylic
không?
IV. ỨNG DỤNG


Chất dẻo
Dược phẩm
Tơ nhân tạo

CH3COOH
Phẩm nhuộm

Pha giấm ăn

Thuốc diệt côn trùng


BÀI 45 : AXIT AXETIC
Công thức phân tử: C2H4O2 Phân tử khối : 60

I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III.TÍNH CHẤT HỐ HỌC
1. Axit axetic có tính chất của axit khơng?
2. Axit axetic có tác dụng với rượu etylic
không?
IV. ỨNG DỤNG

- Axit axetic là nguyên liệu trong
công nghiệp: dược phẩm, tơ nhân tạo,
chất dẻo, thuốc diệt côn trùng,......
- Axit axetic dùng để pha giấm ăn.



BÀI 45 : AXIT AXETIC
Công thức phân tử: C2H4O2 Phân tử khối : 60

I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III.TÍNH CHẤT HỐ HỌC
1. Axit axetic có tính chất của axit khơng?
2. Axit axetic có tác dụng với rượu
etylic không?
IV. ỨNG DỤNG
V. ĐIỀU CHẾ


V. ĐIỀU CHẾ:
1.Trong công nghiệp:

2C4H10 + 5O2
Butan

Xúc tác
Nhiêt độ

4CH3COOH + 2H2O
Axit axetic

2. Trong thực tế: Sản xuất giấm ăn, lên men dung
dịch rượu etylic loãng tạo thành axit axetic và nước
CH3 – CH2- OH + O2
rượu etylic

Men giấm

CH3 – COOH + H2O