Bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ, giảng viên ở học viện kỹ thuật quân sự hiện nay

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA
HỒ CHÍ MINH

HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN

VŨ VĂN ĐẶNG

BẢN LĨNH CHÍNH TRỊ
CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, GIẢNG VIÊN
Ở HỌC VIỆN KỸ THUẬT QUÂN SỰ HIỆN NAY

LUẬN VĂN THẠC SĨ
XÂY DỰNG ĐẢNG VÀ CHÍNH QUYỀN NHÀ NƯỚC

HÀ NỘI - 2016


1

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA
HỒ CHÍ MINH

HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN

VŨ VĂN ĐẶNG

BẢN LĨNH CHÍNH TRỊ

CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, GIẢNG VIÊN
Ở HỌC VIỆN KỸ THUẬT QUÂN SỰ HIỆN NAY

Chuyên ngành : Xây dựng Đảng và Chính quyền Nhà nước
Mã số

: 60310203

LUẬN VĂN THẠC SĨ
XÂY DỰNG ĐẢNG VÀ CHÍNH QUYỀN NHÀ NƯỚC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS Trương Ngọc Nam

Hà Nội - 2016


2

Luận văn đã được chỉnh sửa theo khuyến nghị của Hội đồng chấm luận
văn thạc sĩ.
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG

PGS,TS. Lương Khắc Hiếu


3

LờI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Luận văn đ-ợc
hoàn thành d-ới sự h-ớng dẫn khoa học của PGS,TS. Tr-ơng Ngọc Nam. Các số
liệu trong luận văn là trung thực, đáng tin cậy. Những kết luận khoa học của
luận văn ch-a từng công bố trong công trình nghiên cứu khoa học nào khác.

TáC GIả LUậN VĂN

Vũ Văn Đặng


1

Mục lục

Mở đầu
Ch-ơng 1: Bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ,

Trang
1
10

giảng viên ở Học viện Kỹ thuật quân sự - những vấn
đề lý luận và thực tiễn
1.1. Bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ, giảng viên ở Học viện
Kỹ thuật quân sự
1.2. Nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ, giảng viên ở
Học viện Kỹ thuật quân sự

10

Ch-ơng 2: Bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ,

44

28

giảng viên ở Học viện Kỹ thuật quân sự hiện nay Thực trạng và kinh nghiệm
2.1. Thực trạng bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ, giảng viên ở
Học viện Kỹ thuật quân sự hiện nay
2.2. Những kinh nghiệm trong việc nâng cao bản lĩnh chính trị của
đội ngũ cán bộ, giảng viên ở Học viện Kỹ thuật quân sự hiện
nay

44

Ch-ơng 3: Yêu cầu và một số giải pháp cơ bản nâng

66

59

cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ, giảng
viên ở Học viện Kỹ thuật quân sự hiện nay
3.1. Yêu cầu nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ, giảng
viên ë Häc viƯn Kü tht qu©n sù hiƯn nay
3.2. Mét số giải pháp cơ bản nâng cao bản lĩnh chính trị của đội
ngũ cán bộ, giảng viên ở Học viện Kỹ thuật quân sự hiện
Kết luận

66

72
99

Danh mục Tài liệu tham kh¶o

101

Phơ lơc

106


2

DANH MụC CáC CHữ VIếT TắT
- QĐNDVN

: Quân đội nhân dân Việt Nam

- KTQS

: Kỹ thuật quân sự

- BLCT

: Bản lÜnh chÝnh trÞ


1

Mở đầu
1. Lý do chọn đề tài
Nhân tố chính trị tinh thần, đặc biệt là BLCT có vai trò rất quan trọng
đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng, là nhân tố quyết định sức mạnh chiến
đấu và chiến thắng của QĐNDVN. Lênin đà từng nói: Trong mọi cuộc chiến
tranh, rốt cuộc thắng lợi đều tuỳ thuộc vào tinh thần của quần chúng đang đổ
máu trên chiến tr-ờng. Hồ Chí Minh thì khẳng định Nhiệm vụ quân sự phải
phục tùng nhiệm vụ chính trị và Quân sự mà không có chính trị nh- cây
không có gốc, vô dụng lại có hại [24, tr. 318].
Ngày nay, d-ới sự lÃnh đạo của Đảng, đất n-ớc ta đang vững b-ớc trên
con đ-ờng đổi mới, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa; phát triển nền
kinh tế thị tr-ờng định h-ớng xà hội chủ nghĩa và tham gia tích cực vào quá
trình hội nhập quốc tế, vì mục tiêu dân giàu, n-ớc mạnh, xà hội dân chủ, công
bằng, văn minh. Bối cảnh đó vừa mở ra nhiều cơ hội, vừa đặt ra rất nhiều
thách thức cho quá trình xây dựng và phát triển đất n-ớc, đồng thời cũng đặt
ra những yêu cầu mới đòi hỏi Đảng ta phải tiếp tục giữ vững BLCT, phát huy
trí tuệ, nâng cao năng lực lÃnh đạo và sức chiến đấu, hoàn thành thắng lợi mọi
nhiệm vụ của cách mạng. Đại hội XII của Đảng đà xác định: Chú trọng xây
dựng Đảng về chính trị, trên cơ sở Kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tt-ởng Hồ Chí Minh, vận dụng sáng tạo và phát triển phù hợp với thực tiễn
Việt Nam; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xà hội. Nâng cao
BLCT, trình độ trí tuệ, tính chiến đấu của toàn Đảng và của mỗi cán bộ đảng
viên, tr-ớc hết là cán bộ lÃnh đạo, quản lý chủ chốt các cấp; không dao động
trong bất cứ tình huống nào... [12, tr.199].
Trải qua hơn 70 năm chiến đấu d-ới lá cờ vinh quang của Đảng,
QĐNDVN luôn thể hiện sự vững vàng về BLCT, thực sự là lực l-ợng chính trị
- lực l-ợng chiến đấu trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà n-ớc xà hội chủ
nghĩa và của nhân dân. Tr-ớc mọi biến cố của tình hình quốc tế, khu vực và


2

trong n-ớc, QĐNDVN luôn kiên định lý t-ởng chiến đấu vì độc lập dân tộc
gắn liền với chủ nghĩa xà hội, v-ợt qua mọi khó khăn gian khổ lập nên những
chiến công vang dội trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc và bảo vệ
vững chắc Tổ quốc Việt Nam xà hội chủ nghĩa.
Xây dựng cho cán bộ, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị vững vàng, ý chí
quyết tâm cao, là một trong những nội dung cơ bản, cốt lõi để xây dựng, hoàn
thiện nhân cách quân nhân, góp phần xây dựng quân đội vững mạnh về chính
trị. Hiện nay, toàn quân đang đẩy mạnh học tập và làm theo t- t-ởng, đạo đức,
phong cách Hồ Chí Minh, thực hiện Cuộc vận động Phát huy truyền thống,
cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ", trọng tâm là thực hiện 5 nội
dung xứng danh "Bộ đội Cụ Hồ" trong thời kỳ mới; trong đó, việc xây dựng,
nâng cao bản lĩnh chính trị của quân nhân là một nội dung cơ bản, có ý nghĩa
quyết định nhằm tạo động lực để quân nhân v-ợt qua khó khăn, thử thách,
hoàn thành xuất sắc nhiệm đ-ợc giao. Mặt khác trong tình hình hiện nay, chủ
nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch, phản động trong n-ớc và trên thế giới
đang đẩy mạnh âm m-u diễn biến hòa bình , phi chính trị hóa quân đội , thì
việc xây dựng bản lĩnh chính trị cho cán bộ, chiến sĩ trong quân đội lại càng
đ-ợc quan tâm lÃnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ hơn nữa.
Đối với Học viện Kỹ thuật Quân sự, một nhà tr-ờng có truyền thống, uy
tín trong giáo dục, đào tạo và nghiên cứu khoa học kỹ thuật quân sự, một tr-ờng
trọng điểm quốc gia và quân đội thì việc xây dựng bản lĩnh chính trị cho đội
ngũ cán bộ, giảng viên là một việc làm th-ờng xuyên và cấp bách. Mỗi cán bộ,
giảng viên phải là một tấm g-ơng tự học và đạo đức cách mạng để học viên,
chiến sĩ học tập và làm theo, vừa là yêu cầu, vừa là động lực để nhà tr-ờng thực
hiện tốt việc xây dựng bản lĩnh chính trị cho đội ngũ cán bộ, giảng viên.
Cán bộ, giảng viên của Học viện Kỹ thuật quân sự là nh÷ng ng-êi trùc
tiÕp tỉ chøc thùc hiƯn nhiƯm vơ chÝnh trị trung tâm của Học viện là giáo
dục - đào tạo và nghiên cứu khoa học; lÃnh đạo, tổ chức thực hiện thắng lợi

3

mọi đ-ờng lối, chủ tr-ơng chính sách của đảng, pháp luật của Nhà n-ớc, nghị
quyết, chỉ thị của cấp trên, của Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện góp phần
vào giáo dục, xây dựng các phẩm chất, nhân cách, bồi d-ỡng tay nghề trong
đào tạo cán bộ khoa học kỹ thuật cho quân đội và quốc gia, đồng thời là lực
l-ợng nòng cốt xây dựng tổ chức Đảng, tổ chức quần chúng, Hội đồng quân
nhân ở các khoa giáo viên, xây dựng Học viện vững mạnh.
Cán bộ, giảng viên của Học viện Kỹ thuật quân sự là một bộ phận trong
đội ngũ cán bộ của Đảng nói chung, quân đội nói riêng, mang đầy đủ các nội
dung, biểu hiện của phẩm chất cách mạng, BLCT của đội ngũ cán bộ quân
đội. BLCT của đội ngũ cán bộ, giảng viên ở Học viện KTQS đ-ợc xây dựng,
gìn giữ, phát huy 50 năm qua. Nhờ vậy, mà trong quá trình phát triển, tr-ởng
thành, đội ngũ cán bộ, giảng viên ở Học viện KTQS đà v-ợt qua muôn vàn
khó khăn, thử thách, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ đ-ợc Đảng và Quân
đội giao phó, tụ đẹp thêm truyền thống của Quân đội.
Hiện nay, tr-ớc sự tác động của mặt trái của kinh tế thị tr-ờng, sự
chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch và sự chuyển biến chậm của một
số mặt công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính chính trị cũng nhtình trạng suy thoái về t- t-ởng chính trị, đạo đức lối sống của một bộ phận
cán bộ, đảng viên mà một bộ phận cán bộ, giảng viên, nhất là số có tuổi đời
còn trẻ nhận thức về chủ nghĩa Mác - Lênin, t- t-ởng Hồ Chí Minh, đ-ờng lối
quan điểm của Đảng ch-a sâu sắc; ch-a thực sự kiên định lập tr-ờng giai cấp
công nhân; niềm tin vào lý t-ởng cộng sản chủ nghĩa cũng nh- niềm tin vào
thắng lợi của sự nghiệp đổi mới ch-a thật sự vững chắc. Một bộ phận cán bộ,
giảng viên ch-a có ý thức rèn luyện phấn đấu v-ơn lên về mọi mặt, bằng lòng
với bản thân, ch-a tích cực tự học nâng cao kiến thức, trình độ chuyên môn;
ngại nghiên cứu; chậm đổi mới ph-ơng pháp giảng dạy; hạn chế trong đấu
tranh phê bình và tự phê bình... đà gây cản trở đến sự tiến bộ của bản thân, ảnh
h-ởng đến truyền thống đạo đức nhà giáo. Để đáp ứng với yêu cầu, nhiệm vụ

4

của Học viện KTQS trong tình hình mới, góp phần xây dựng quân đội chính
quy, tinh nhuệ, từng b-ớc hiện đại, đòi hỏi phải nâng cao BLCT của cán bộ,
giảng viên. Tuy nhiên, việc nâng cao BLCT của đối t-ợng này đà và đang có
một số vấn đề đặt ra nh- những đòi hỏi thiết thực, cấp bách cần phải nghiên
cứu, tìm ra những giải pháp khả thi.
Cho đến nay, ch-a có đề tài, công trình khoa học trong và ngoài n-ớc
nào nghiên cứu, giải quyết vấn đề này. Có thể khẳng định rằng, đây là
khoảng trống cần nghiên cứu. Vì vậy, đề tài: Bản lĩnh chính trị của đội
ngũ cán bộ, giảng viên ở Học viện Kỹ thuật quân sù hiƯn nay” cã ý nghÜa
lý ln vµ thùc tiƠn không chỉ nhằm giải quyết những vấn đề cấp bách tr-ớc
mắt mà còn là vấn đề cơ bản, lâu dài góp phần xây dựng Học viện KTQS vững
mạnh toàn diện, giữ vững ví thế một trung tâm đào tạo, nghiên cứu khoa học chất
l-ợng cao của Nhà n-ớc và Quân đội, là tr-ờng đại học trọng điểm quốc gia.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
BLCT là một phẩm chất có ý nghĩa đặc biệt quan trọng và là một yếu tố
cấu thành không thể thiếu trong hệ thống các phẩm chất của mỗi cán bộ, đảng
viên. Việc rèn luyện, nâng cao BLCT là một nhu cầu tất yếu, là việc làm cần
thiết đối với mỗi cán bộ, đảng viên trong quá trình xây dựng và hoàn thiện
nhân cách, ph-ơng pháp, tác phong công tác. Bởi vậy, vấn đề BLCT và nâng
cao BLCT là một vấn đề đ-ợc nhiều sách, báo, tạp chí và công trình khoa học
nghiên cứu, đề cập d-ới những phạm vi, góc độ khác nhau, tiêu biểu nh-:
* Một số sách đà xuất bản:
- Phạm Thanh Ngân (1999), Bản lĩnh chính trị Bộ đội Cụ Hồ trong thời
kỳ mới, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội.
- Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam (2000), Xây dựng đội
ngũ cán bộ Quân đội đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn cách mạng

mới, L-u hành nội bội, Hà Nội.
- Viện Khoa học xà hội nhân văn Quân sự (2007), Xây dựng Quân ®éi


5

nhân dân Việt Nam về chính trị, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội.
Các cuốn sách tập trung vào làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn
xây dựng đội ngũ cán bộ của Đảng và của Quân đội nhân dân Việt Nam. Tuy
không bàn sâu về vấn đề xây dựng bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ,
nh-ng nội dung của cuốn sách đà đề cập đến vai trò, vị trí của đội ngũ cán bộ.
Khẳng định, trong quá trình xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam về chính
trị, nhân tố chủ yếu, quyết định sức mạnh chiến đấu của Quân đội, việc xây
dựng yếu tố con ng-ời có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Đảng Cộng sản Việt
Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm chăm lo công tác giáo dục
chính trị, lÃnh đạo t- t-ởng, bồi d-ỡng, rèn luyện bộ đội cả về bản lĩnh chính
trị và trình độ khoa học kỹ thuật quân sự, kiên quyết đấu tranh chống mọi biểu
hiện tách rời hoặc đối lập giữa chính trị và kỹ thuật. Để xây dựng Quân đội
nhân dân Việt Nam về chính trị trong giai đoạn cách mạng mới, cần đặc biệt
coi trọng xây dựng đội ngũ cán bộ, trong đó có xây dựng đội ngũ cán bộ chính
trị có phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống thực sự tiền phong, g-ơng mẫu.
Cần nâng cao chất l-ợng giáo dục chÝnh trÞ t- t-ëng.
* Một số bài báo khoa học liờn quan n ti:
- Bộ Quốc phòng (2004), Nâng cao bản lĩnh chính trị, năng lực hoạt
động thực tiễn của cán bộ chủ trì CTĐ, CTCT ở đơn vị cơ sở, Đề tài khoa học
cấp Bộ Quốc phòng, Hà Nội.
- Trần Thị Anh Đào (2005), Giữ vững và nâng cao bản lĩnh chính trị
của cán bộ, đảng viên, Tạp chí Báo chí và tuyên truyền, Hà Nội.
- Lê Văn Dũng (2007), Đảng bộ Quân đội phấn đấu thực hiện tốt cuộc
vận động Học tập và làm theo tấm g-ơng, đạo đức Hồ Chí Minh, Tạp chí

Quốc phòng toàn dân, số 2/2007, Hà Nội.
- PGS, TS Phạm Văn Nhuận (2007), Giáo dục, rèn luyện bản lĩnh chính
trị của cán bộ Quân đội trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế, Báo điện tử
Đảng Cộng sản Việt Nam, Hà Néi.


6

- PGS, TS Phùng Hữu Phú (2007), Nâng cao bản lĩnh chính trị và trình
độ trí tuệ của Đảng tr-ớc yêu cầu mới, Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam,
Hà Nội.
- GS, TS Nguyễn Văn Huyên (2015), Bản lĩnh chính trị của cán bộ chủ
chốt trong hệ thống chính trị tr-ớc yêu cầu mới , Tạp chí Lý luận chính trị, số
10/2015, Hà Nội.
- ThS. Lê Thị Minh Hà, ThS. Nguyễn Thị Ph-ơng Chi (2016), Tiếp tục
nâng cao bản lĩnh chính trị cho cán bộ, đảng viên , Báo điện tử Tạp chí Cộng
sản, Hà Nội.
Các bài báo trên đà đề cập đến vai trò, vị trí của yếu tố chính trị, tinh
thần, trong đó trực tiếp là bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ đảng viên của
đảng, nhân tố đảm bảo cho vai trò lÃnh đạo của Đảng; chỉ ra một số quan
điểm của Đảng về xây dựng bản lĩnh chính trị cho cán bộ, đảng viên; nội dung
nâng cao bản lĩnh chính trị cho cán bộ, đảng viên trong điều kiện cách mạng
mới và đề xuất một số giải pháp để tiếp tục giữ vững và nâng cao bản lĩnh
chính trị cho cán bộ, đảng viên nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của cách
mạng Việt Nam trong tình hình hiện nay.
* Một số luận văn, luận án có liên quan đến đề tài:
- Trần Ngọc Vinh (2007), Bản lĩnh chính trị của ng-ời lÃnh đạo trong
sự nghiệp đổi mới ở n-ớc ta, Luận văn Thạc sĩ Chính trị học, Học viện CT HCQG Hồ Chí Minh, Hà Nội: Luận văn làm sáng tỏ về khái niệm, bản chất và
cơ sở hình thành của bản lĩnh chính trị, tác giả phân tích rất sâu về bản lĩnh.
Nh-ng tác giả chỉ đi sâu vào bản lĩnh chính trị nhất là bản lĩnh chính trị của

ng-ời lÃnh đạo chủ chốt. Tác giả đà đề xuất các nhóm giải pháp nhằm nâng
cao xây dựng bản lĩnh chính trị ng-ời lÃnh đạo đáp ứng yêu cầu trong sự
nghiệp đổi mới.
- Nguyễn Thị Tố Uyên (2008), Bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ
khoa học Viện KHXH Việt Nam giai đoạn hiện nay, Luận văn Thạc sĩ KH


7

Chính trị, Học viện CT- HCQG Hồ Chí Minh, Hà Nội: Tác giả đà phân tích kỹ
các mặt thể hiện bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ, đảng viên; chỉ ra quan
niệm bản lĩnh chính trị của đội ngị c¸n bé khoa häc ViƯn Khoa häc x· héi
ViƯt Nam; đề cập nội dung nâng cao bản lĩnh chính trị cho đội ngũ cán bộ
nghiên cứu khoa học ở Viện Khoa học xà hội Việt Nam và đề xuất bốn nhóm
giải phát chủ yếu nhằm nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ khoa
học làm công tác nghiên cứu Viện Khoa học xà hội Việt Nam.
- Nguyễn Văn Thành (2009), Bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu
đoàn ở Quân khu I, QĐNDVN giai đoạn hiện nay, Luận văn Thạc sĩ KH
Chính trị, Học viện CT- HCQG Hồ Chí Minh, Hà Nội: Tác giả đà khai quát về
bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ tiểu đoàn ở Quân khu 1; nêu lên những
-u điểm, những khuyết điểm, hạn chế, nguyên nhân hoạt động nâng cao bản
lĩnh chính trị của đội ngũ này thời gian qua để phân tích, lý giải giải pháp
nhằm nâng cao bản lĩnh chính trị cho đội ngũ cán bộ này.
Tóm lại, các đề tài, bài viết của các tác giả đà từng công bố có h-ớng
nghiên cứu, tiếp cận nhiều góc độ, nhiều phạm vi khác nhau xoay quanh vấn
đề bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ, nh-ng ch-a có công trình nào nghiên
cứu một cách chuyên sâu, có hệ thống về bản lĩnh chính trị đội ngũ cán bộ,
giảng viên ở Học viện KTQS hiện nay. Bởi vậy, tác giả luận văn chọn vấn
đề là độc lập, không trùng lặp.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu

3.1. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu một số vấn đề lý luận và thực tiễn về BLCT và nâng cao bản
lính chính trị của đội ngũ cán bộ, giảng viên ở Học viện KTQS, trên cơ sở đó
đề xuất một số một số giải pháp cơ bản có tính khả thi đối với việc nâng cao
BLCT chính trị của đội ngũ cán bộ đó, thiết thực góp phần xây dựng Học viện
KTQS vững mạnh toàn diện, là trung tâm đào tạo và nghiên cứu khoa học
hàng đầu của Quân đội, sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ mà Đảng,
Nhà n-ớc và Bộ Quốc phòng giao.


8

3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Luận giải, làm rõ quan niệm BLCT của đội ngũ cán bộ, giảng viên ở
Học viện KTQS, những yếu tố cấu thành và con đ-ờng hình thành, phát triển
BLCT của đội ngũ cán bộ này;
- Quan niệm và nội dung, hình thức, biện pháp nâng cao BLCT của đội
ngũ cán bộ, giảng viên ở Học viện KTQS;
- Khảo sát thực trạng và chỉ ra một số bài học kinh nghiệm trong việc
nâng cao BLCT của đội ngũ cán bộ, giảng viên ở Học viện KTQS hiện nay;
- yêu cầu và một số giải pháp cơ bản nhằm nâng cao BLCT của đội ngũ
cán bộ, giảng viên ở Học viện KTQS hiện nay.
4. Đối t-ợng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối t-ợng nghiên cứu của luận văn: BLCT của đội ngũ cán bộ,
giảng viên ở Học viện KTQS hiện nay.
4.2. Phạm vi nghiên cứu của luận văn: BLCT của đội ngũ cán bộ,
giảng viên ở các khoa, viện, trung tâm nghiên cứu (sau đây gọi là các khoa
giáo viên) của Học viện KTQS từ 2005 đến nay, những giải pháp của luận văn
có giá trị đến năm 2030.
5. Cơ sở lý luận và ph-ơng pháp nghiên cứu của luận văn

5.1. Cơ sở lý luận
Luận văn thực hiện trên cơ sở lý luận khoa học của chủ nghĩa Mác Lênin, t- t-ởng Hồ Chí Minh, đ-ờng lối, quan điểm của Đảng, các nghị quyết,
chỉ thị của Quân ủy Trung -ơng, Bộ Quốc phòng có liên quan đến vấn đề
BLCT và nâng cao BLCT của đội ngũ cán bộ, giảng viên ở Học viện KTQS.
Luận văn dựa vào số liệu thống kê, các báo cáo tổng kết, đánh giá
BLCT của đội ngũ cán bộ, giảng viên của Đảng uỷ Học viện KTQS và các cơ
quan chức năng của Học viện; kết quả điều tra, khảo sát thực tế về thực trạng
BLCT của đội ngũ cán bộ đó ở một số đơn vị trong Học viện.


9

5.2. Ph-ơng pháp nghiên cứu
Luận văn đ-ợc thực hiện trên cơ sở vận dụng tổng hợp ph-ơng pháp
luận của chủ nghÜa duy vËt biƯn chøng vµ chđ nghÜa duy vËt lịch sử cùng một
số ph-ơng pháp nghiên cứu khác nh- ph-ơng pháp lôgic và lịch sử, phân tích
và tổng hợp, trừu t-ợng hoá và khái quát hoá, ph-ơng pháp điều tra xà hội
học, ph-ơng pháp chuyên gia và đặc biệt là tổng kết thực tiễn...
6. Cái mới của luận văn
Luận văn đà phân tích và làm rõ đ-ợc quan niệm về bản lĩnh chính trị
của đội ngũ cán bộ, giảng viên; đồng thời chỉ rõ đ-ợc yếu tố cấu thành, con
đ-ờng hình thành, phát triển bản lĩnh chính trị của cán bộ, giảng viên ở Học
viện KTQS từ đó làm rõ vai trò và nội dung nâng cao bản lĩnh chính trị của
đội ngũ cán bộ, giảng viên ở Học viện KTQS.
Luận văn đà xác định đúng đắn yêu cầu và đề xuất một số giải pháp cơ
bản nhằm nâng cao BLCT của đội ngũ cán bộ, giảng viên ở Học viện KTQS
hiện nay. Hệ thống giải pháp có tính đồng bộ, toàn diện sát với đặc điểm
nhiệm vụ của Học viện KTQS và có tính khả thi. Trong các giải pháp, tác giả
đà luận giải và làm rõ cơ sở khoa học, nội dung, yêu cầu và các biện pháp tiến
hành cụ thể.

7. ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể làm tài liệu tham khảo phục vụ
việc rèn luyện BLCT cho đội ngũ cán bộ nói chung, cán bộ, giảng viên và cán
bộ làm công tác nghiên cứu khoa học nói riêng. Luận văn cũng có thể đ-ợc
dùng làm tài liệu tham khảo phục vụ việc nghiên cứu, giảng dạy về công tác tt-ởng, chính trị ở các nhà tr-ờng trong và ngoài quân đội.
8. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn
đ-ợc kết cấu gồm 03 ch-ơng, 06 tiÕt vµ 03 phơ lơc.


10

Ch-ơng 1
BảN LĩNH CHíNH TRị CủA ĐộI NGũ CáN Bộ, GIảNG VIÊN
ở HọC VIệN Kỹ THUậT QUÂN Sự - NHữNG VấN Đề Lý LUậN
Và THựC TIễN
1.1. Bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ, giảng viên ở Học viện Kỹ
thuật quân sự
1.1.1. Quan niệm về bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ, giảng viên
ở Học viện Kỹ thuật quân sự
1.1.1.1. Cán bộ, giảng viên và đặc điểm của đội ngũ cán bộ, giảng viên
của Học viện Kỹ thuật quân sự
* Cán bộ, giảng viên của Học viện Kỹ thuật quân sự:
Học viện KTQS là tr-ờng kỹ thuật đầu tiên trong Quân đội đ-ợc thành
lập ngày 28/10/1966. Hiện nay, c¬ cÊu tỉ chøc cđa Häc viƯn bao gåm: Ban
Giám đốc Học viện; các phòng, ban chức năng; 13 khoa giáo viên, 3 viện, 3
trung tâm (gọi chung là các Khoa giáo viên) có chức năng đào tạo, nghiên cứu
khoa học và các đơn vị quản lý học viên. Đảng bộ Học viện là tổ chức đảng
trực thuộc Quân uỷ Trung -ơng, Đảng bộ Học viện hiện nay có 14 chi bộ cơ
sở và 26 đảng bộ cơ sở (cã trªn 200 chi bé trùc thc) víi trªn 3000 đảng viên

các loại hình th-ờng xuyên sinh hoạt.
Học viện KTQS có nhiệm vụ: Đào tạo, bồi d-ỡng cán bộ khoa học kỹ
thuật quân sự có trình độ đại học và sau đại học, trong đó chú trọng đào tạo
đội ngũ c¸n bé khoa häc kü thuËt cÊp chiÕn thuËt, chiÕn dịch; Đào tạo kỹ squân sự cho n-ớc Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào, V-ơng quốc Cam-PuChia; Nghiên cứu khoa học kỹ thuật quân sự, phục vụ yêu cầu chiến đấu, xây
dựng quân đội và sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nớc; Tham gia
tổng kết kinh nghiệm, nghiên cứu khoa học kỹ thuật, biên soạn tài liệu, sách
giáo khoa về khoa học kỹ thuật để giảng dạy trong toàn quân.


11

Trải qua 50 năm xây dựng và tr-ởng thành, Học viện KTQS luôn phát
huy tốt vai trò tr-ờng đại học kỹ thuật đầu tiên của Quân đội, đà trở thành một
trung tâm đào tạo, nghiên cứu khoa học hàng đầu của Nhà n-ớc và Quân đội,
là tr-ờng đại học trọng điểm quốc gia, đà đào tạo đ-ợc hàng chục nghìn kỹ squân sự, cán bộ chỉ huy tham m-u kỹ thuật đa ngành; hàng nghìn thạc sỹ,
hàng trăm tiến sỹ; nghiên cứu và áp dụng thành công nhiều đề tài khoa học,
góp phần quan trọng trong sự nghiệp giải phóng đất n-ớc, xây dựng và bảo vệ
vững chắc Tổ quốc ViƯt Nam x· héi chđ nghÜa, trong x©y dùng Qu©n đội cách
mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng b-ớc hiện đại trong tiến trình công nghiệp
hoá, hiện đại hoá đất n-ớc.
Với hàng nghìn cán bộ, nhân viên và hàng chục nghìn học viên, sinh
viên các loại hình đào tạo. Suốt chặng đ-ờng 50 qua, các thế hệ cán bộ, giảng
viên của Học viện KTQS đà không ngừng đổi mới nội dung, ch-ơng trình và
ph-ơng pháp dạy học, nâng cao chất l-ợng giáo dục đào tạo nhằm đào tạo ra
đội ngũ cán bộ khoa học kỹ thuật nói chung và đội ngũ cán bộ khoa học
KTQS nói riêng vừa hồng, vừa chuyên. Hàng ngàn cán bộ khoa học KTQS tốt
nghiệp ra tr-ờng đều yên tâm nhận công tác, họ đi bất cứ nơi đâu theo sự phân
công của tổ chức; đang góp phần quan trọng vào công tác đảm bảo kỹ thuật
cho quân đội, nâng cao hiệu quả công tác bảo quản, giữ gìn, chống sự xuống
cấp của các loại vũ khí, trang bị KTQS hiện có; đồng thời, đẩy mạnh công tác

nghiên cứu, từng b-ớc chế tạo các loại vũ khí trang bị quân sự phù hợp với
trình độ và cách đánh của chúng ta, xây dựng nền khoa học KTQS Việt Nam
độc lập, tự chủ. Mặt khác, hiện nay, họ đang tham gia tích cực nghiên cứu,
phát triển khoa học kỹ thuật dân sinh, không ngừng nâng cao tiềm lực khoa
học, công nghệ Việt Nam. Có thể nói rằng, mỗi b-ớc tr-ởng thành của
QĐNDVN đà và đang có sự đóng góp của Học viện KTQS.
Dựa vào đặc điểm hoạt động nghề nghiệp có thể đ-a ra quan niệm: Cán
bộ, giảng viên của Học viện KTQS là những cán bộ của Đảng, của Quân đội;


12

có quân hàm theo quy định của Luật sỹ quan QĐNDVN; có trình độ học vấn
từ đại học đến tiến sĩ, tiến sỹ khoa học, hoạt động chủ yếu trên lĩnh vực giáo
dục - đào tạo và nghiên cứu khoa học góp phần quan trọng vào việc thực hiện
thắng lợi những nhiệm vụ của Học viện, xây dựng QĐNDVN cách mạng,
chính quy, tinh nhuệ, từng b-ớc hiện đại và sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện
đại hóa đất n-ớc.
* Đặc điểm đội ngũ cán bộ, giảng viên của Học viện Kỹ thuật quân sự:
Một là, cán bộ, giảng viên của Học viện KTQS là cán bộ của Đảng, của
Quân đội nhân dân Việt Nam. Tuyệt đại đa số đ-ợc đào tạo cơ bản tại Học
viện, các tr-ờng đại học trong và ngoài n-ớc, có trình độ vấn và chuyên môn
cao về lĩnh vực khoa học nhất định, trực tiếp gắn bó với thực tiễn quá trình
giảng dạy và nghiên cứu khoa học, có năng lực t- duy sáng tạo và khả năng
năng hành động tốt, có sự kế thừa và phát huy kinh nghiệm của các thế hệ cán
bộ, giảng viên, cán bộ khoa học kỹ thuật đàn anh, đà và đang có nhiều đóng
góp vào sự nghiệp xây dựng và chiến đấu của quân đội. Hiện nay đội ngũ này
tiếp tục đ-ợc bổ sung những thế hệ cán bộ trẻ míi tèt nghiƯp ë chÝnh Häc viƯn
KTQS vµ mét sè tr-ờng đại học ngoài quân đội tuyển chọn về. Nhìn chung thế
hệ giáo viên trẻ này có phẩm chất chính trị và năng lực chuyên môn tốt, đáp

ứng đ-ợc yêu cầu giảng dạy và nghiên cứu khoa học của Học viện.
Đ-ợc rèn luyện trong quân đội, cán bộ, giảng viên ở Học viện KTQS đÃ
có sự tr-ởng thành về tổ chức, kỷ luật, sự chịu đựng gian khổ, khó khăn; ý
thức tiếp thu có chọn lọc, có định h-ớng các chuẩn mực và các giá trị xà hội
nói chung, các chuẩn mực của các nhóm xà hội nói riêng. Họ th-ờng dành
phần lớn thời gian và tâm trí cho học tập, nghiên cứu, cùng nhau tạo nên một
tiểu văn hoá riêng phù hợp với lứa tuổi và môi tr-ờng hoạt động của mình. Họ
năng nổ, nhiệt tình, sôi nổi muốn thể hiện năng lực trong thực hiện nhiệm vụ
đ-ợc giao.


13

Hai là, vừa là cán bộ giảng dạy vừa là cán bộ nghiên cứu khoa học, cán
bộ, giảng viên của Học viện KTQS có tinh thần làm việc say mê, lao động
sáng tạo, năng động trong hoạt động nghề nghiệp, khát khao tìm kiếm những
tri thức khoa học mới của nhân loại. Kết quả tìm tòi, khám phá đem lại những
niềm đam mê cho họ, làm cho cán bộ, giảng viên càng say s-a tìm tòi, khám
phá, quyết tâm, hoàn thành tốt công việc của mình. ý nghĩa chính trị của
những kết quả trong giảng dạy và nghiên cứu khoa học đà góp phần kích thích
làm cho cán bộ, giảng viên tiến bộ, tr-ởng thành. Nhờ đó, tri thức nghề nghiệp
của họ ngày càng đ-ợc bồi đắp, củng cố và phát triển, năng lực hoạt động thực
tiễn ngày càng đ-ợc nâng cao. Đây là một đặc điểm nổi bật, đồng thời là một
tố chất quan trọng cần thiết của một cán bộ giảng viên. Tuy nhiên, chính từ
đặc điểm này mà nhìn chung cán bộ, giảng viên, đặc biệt là cán bộ, giảng viên
thuộc các chuyên ngành KTQS ít có thời gian để quan tâm đến các vấn đề
chính trị - xà hội. Do đó, cần phải đặc biệt quan tâm giáo dục, bồi d-ỡng và
định h-ớng chính trị, t- t-ởng cho đội ngũ này.
Ba là, cơ cấu cán bộ, giảng viên của Học viện KTQS rất đa dạng. Sự đa
dạng đó đ-ợc biểu hiện ở nhiều khía cạnh khác nhau: chuyên môn đảm

nhiệm, học hàm, học vị, lứa tuổi, quân hàm, nguồn đào tạo... Sự đa dạng đó
đ-ợc biểu hiện ở trong mỗi Khoa giáo viên và trong toàn Học viện. Bởi vậy,
trong quá trình giáo dục chính trị t- t-ởng cần chú ý đến từng đối t-ợng để lựa
chọn hình thức, ph-ơng pháp, nội dung giáo dục phù hợp.
Bốn là, đ-ợc đào tạo cơ bản, cán bộ, giảng viên của Học viện KTQS có
trình độ toàn diện về khoa häc kü thuËt, khoa häc tù nhiªn, khoa häc xà hội và
nhân văn...; có khả năng tiếp nhận thông tin từ nhiều nguồn khác nhau, đặc
biệt là trên các ph-ơng tiện thông tin kỹ thuật hiện đại. Họ có khả năng đánh
giá mức độ chính xác, tin cậy những thông tin đó dựa trên những căn cứ khoa
học và thực tiễn xác đáng. Bởi vậy, trong quá trình giáo dục chính trị, t- t-ởng
phải lựa chọn những thông tin chính xác, có độ tin cậy cao; thiết thực; tránh


14

tình trạng các bài giảng chính trị, t- t-ởng mang tính lý luận thuần túy, giáo
điều, hô hào chung chung. Đồng thời, phải đặc biệt coi trọng công tác bảo vệ
chính trị nội bộ trong công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, giảng viên và ngăn
chặn kịp thời những luồng t- t-ởng độc hại, phản động nhằm vào đội ngũ này.
Năm là, lao động của cán bộ, giảng viên của Học viện KTQS là lao
động đặc biệt. Do đặc điểm của hoạt động quân sự và chế độ quy định của
quân đội, nên mỗi cán bộ, giảng viên luôn có ý thức kỷ luật cao, chấp hành
nghiêm điều lệnh, ®iỊu lƯ qu©n ®éi, tut ®èi phơc tïng mƯnh lƯnh cấp trên;
lợi ích của cán bộ, giảng viên luôn phải phù hợp với các chế độ, chính sách mà
quân đội đà quy định. Đặc điểm này thể hiện sự khác biệt cơ bản giữa cán bộ,
giảng viên của Học viện KTQS với cán bộ, giảng viên của các tr-ờng đại học
khác ngoài quân đội. Điều đó, đòi hỏi cán bộ, giảng viên phải có phẩm chất
chính trị, đạo đức tốt, tuyệt đối trung thành với Đảng, với quân đội, có năng
lực và chuyên môn cao; đồng thời, cũng đặt ra những yêu cầu về tuyển chọn,
đào tạo, bồi d-ỡng, rèn luyện phấn đấu và thực hiện các chế độ chính sách đối

với đội ngũ này, đảm bảo sự công bằng giữa cống hiến và h-ởng thụ.
Các đặc điểm trên đây cho thấy, việc nắm vững đặc điểm nhân cách của
cán bộ, giảng viên là vấn đề hết sức quan trọng để lÃnh đạo, chỉ huy các cấp;
đặc biệt là lÃnh đạo, chỉ huy các cấp trong Học viện đề ra các giải pháp phù
hợp nhằm xây dựng và không ngừng nâng cao BLCT của họ đáp ứng với yêu
cầu, nhiệm vụ của Học viện và Quân đội trong giai đoạn mới của cách mạng.
1.1.1.2. Bn lnh chớnh tr ca i ngũ cán bộ, giảng viên ở Học viện
Kỹ thuật quân s
Bản lĩnh là một yếu tố cấu thành phẩm chất của mỗi cá nhân. Bản lĩnh
là nhân tố cơ bản, quyết định trong việc hình thành, phát triển nhân cách con
ng-ời, góp phần vào sự thành công trong cuộc sống và sự nghiệp của mỗi
ng-ời. Nhìn chung các ý kiến đều thống nhất cho rằng: Bản lĩnh là đức tính
(phẩm chất) tự quyết định một cách độc lập, sáng tạo suy nghĩ, thái độ, hành


15

động của mình và không dao động tr-ớc bất cứ tác động nào từ bên ngoài. Nói
cách khác, bản lĩnh là tính kiên định để đạt mục tiêu tr-ớc mọi hoàn cảnh.
Theo Đại Từ điển tiếng Việt: Bản lĩnh là khả năng và ý chí kiên định tr-ớc
mọi hoàn cảnh [10, tr.93].
Nh- vậy, bản lĩnh thể hiện ở tính kiên định và khả năng quyết định một
cách độc lập thái độ, hành vi (hành động) của chủ thể (ng-ời); không vì tác
động, áp lực bên ngoài làm thay đổi quan điểm, chí h-ớng của mình; bằng ý
chí và với năng lực của chính mình, quyết tâm thực hiện mục đích của tổ chức,
của xà hội.
Rõ ràng, bản lĩnh không chỉ thể hiện ở một số yếu tố riêng biệt nào ®ã
trong phÈm chÊt ng-êi mµ lµ mét chØnh thĨ tỉng hòa tất cả các yếu tố của một
con ng-ời năng động - sáng tạo - hiệu quả, mà nổi trội nhất là sự cứng rắn,
tính kiên định, độc lập khẳng định quan điểm, quyết định của chính mình. Các

yếu tố hợp thành cơ bản nhất của bản lĩnh đó là: khí chất, phẩm chất, năng lực.
Khí chất là nền tảng bản chất sinh lý - tâm lý của con ng-ời - nó xây
dựng nên mặt vật chất của cấu trúc bản lĩnh. Khí chất mạnh mẽ, cứng rắn,
kiên quyết - cái tạo cơ sở cho ý chí quyết tâm, không nghiêng ngả tr-ớc những
tác động của ngoại cảnh, những xáo trộn của thời cuộc, tr-ớc những thách
thức của đời sống.
Phẩm chất đ-ợc hình thành cơ bản trên nền tảng của khí chất, nh-ng do
điều kiện chính trị - xà hội quyết định và phát triển. Khí chất cứng rắn, kiên
quyết, kiên định đ-ợc nuôi d-ỡng trong môi tr-ờng chính trị - xà hội - văn hóa
tốt sẽ làm nở rộ các phẩm chất tốt đẹp ở con ng-ời. Phẩm chất con ng-ời là
những yếu tố có giá trị xà hội, do các yếu tố dân tộc - quốc gia - giai cấp quy
định. Phẩm chất con ng-ời trong xà hội là sống theo các quy định xà hội nhphong tục, tập quán, pháp luật, các chuẩn mực văn hóa, đạo ®øc, thÈm mü cđa
céng ®ång, giai cÊp, d©n téc. Nh-ng phÈm chÊt con ng-êi cßn thĨ hiƯn cơ thĨ
ë viƯc thực hiện tốt nghĩa vụ xà hội, yêu cầu công tác của tập thể, cơ quan, các


16

tỉ chøc chÝnh trÞ, x· héi. PhÈm chÊt biĨu hiƯn cao và đầy đủ ở nhân cách thực hiện mục tiêu của sự phát triển xà hội theo lý t-ởng x· héi - chÝnh trÞ, lý
t-ëng cđa mét tỉ chøc, một đảng mà mình theo đuổi, phấn đấu v-ơn tới.
Phẩm chất là nền tảng cơ bản của bản lĩnh. Nh-ng đặc tr-ng nổi bật của
bản lĩnh là năng lực - khả năng mỗi chủ thể có thể nhìn nhận, đánh giá để độc
lập kiên định quan điểm, chủ kiến của mình, hy sinh, phấn đấu nhằm đáp ứng
tốt yêu cầu xà hội - chính trị và thực hiện tốt mục tiêu, lý t-ởng của mình - tập
thể - tổ chức.
Trong một chủ thể ng-ời mà thiếu các yếu tố, thiếu sự kết hợp, sự thống
nhất, sự hài hòa giữa khí chất, phẩm chất và năng lực thì không thể nói tới chủ
thể ng-ời có bản lĩnh. Một ng-ời có đủ phẩm chất nh-ng thiếu năng lực thì
không thể có đ-ợc những quyết định sáng suốt, đúng đắn; khi đó ý chí quyết
tâm (hay bản lĩnh) sẽ dẫn tới hành vi sai lầm, có hại cho tổ chức. Có phẩm

chất tốt, có năng lực cao, nh-ng khí chất tầm th-ờng thì không thể quyết đoán,
không dám bảo vệ cái đúng, loại bỏ cái sai, không dám chịu trách nhiệm tr-ớc
một quyết định nào đó.
Trong hoạt động của con ng-ời có một lĩnh vực đặc thù, đó là lĩnh vực
chính trị. Thông qua việc tham gia trực tiếp hay gián tiếp vào quá trình hoạt
động chính trị mà mỗi ng-ời bộc lộ BLCT của mình. Theo Từ điển Bách khoa
quân sự Việt Nam: BLCT là phẩm chất chính trị của một ng-ời đà phát triển
đến mức có thể tự quyết định một cách độc lập, sáng tạo, làm chủ hành vi
chính trị của mình tr-ớc những b-ớc ngoặt và những tình huống phức tạp về
chính trị; không dao động, chùn b-ớc tr-ớc gian khổ, khó khăn, kiên quyết
thực hiện thắng lợi mục tiêu, lý t-ởng đà định . BLCT phản ánh trình độ giác
ngộ lợi ích giai cấp, dân tộc, lòng tin vào sự tất thắng của sự nghiệp chính
nghĩa. Biểu hiện bằng việc tích cực, tự giác tham gia các hoạt động chính trị xà hội, nhạy cảm, giải quyết mau lẹ những vấn đề chính trị - thực tiễn theo
quy luật khách quan, phù hợp với điều kiện lịch sử cụ thể. BLCT đ-ợc hình


17

thành từng b-ớc trong quá trình giáo dục, rèn luyện và hoạt động thực tiễn.
Bản lĩnh chính trị của cán bộ, đảng viên là tổng hợp các phẩm chất đạt
đến trình độ có thể tự quyết định một cách độc lập, sáng tạo, làm chủ hành vi
chính trị của mình tr-ớc những b-ớc ngoặt và tình huống phức tạp về chính trị,
thực hiện tốt nhất nhiệm vụ đ-ợc giao. Bản lĩnh chính trị của cán bộ, đảng
viên biểu hiện ở các ph-ơng diện sau: sự vững vàng, kiên định và nhạy cảm
tr-ớc những biến động chính trị - xà hội; tích cực tham gia vào các quá trình
chính trị - xà hội trên c-ơng vị, chức trách đ-ợc giao; giải quyết chính xác,
nhanh chóng và có hiệu quả những vấn đề nảy sinh ở cơ quan, đơn vị theo
thẩm quyền.
BLCT là cốt lõi của phẩm chất chính trị, đạo đức của ng-ời chiến sĩ
cách mạng nói chung, quân nhân cách mạng nói riêng đ-ợc hình thành và

hoàn thiện trong quá trình hoạt động thực tiễn quân sự, là thái độ, dũng khí, ý
chí, niềm tin quyết đánh và quyết thắng kẻ thù xâm l-ợc. BLCT của quân
nhân, đặc biệt là BLCT của đội ngũ cán bộ lÃnh đạo, chỉ huy là nhân tố trực
tiếp quyết định thành bại, thắng thua trong hoạt động của mỗi đơn vị; đến mức
độ tổn thất, x-ơng máu của đồng đội. BLCT của cán bộ, chiến sĩ QĐNDVN
không hình thành một cách tự phát mà là một quá trình tự giác, thông qua hoạt
động thực tiễn công tác, huấn luyện, chiến đấu của bộ đội. Cho nên xây dựng,
nâng cao BLCT của QĐNDVN là yêu cầu khách quan. Sự nghiệp đổi mới toàn
diện đất n-ớc và chiến l-ợc bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới đặt ra nhiệm vụ
hàng đầu phải nâng cao BLCT của QĐNDVN và các tổ chức đơn vị trong toàn
quân là nhiệm vụ cấp bách, th-ờng xuyên và lâu dài.
Từ những cơ sở lý luận trên có thể đ-a ra quan niệm: BLCT của cán bộ,
giảng viên Học viện KTQS là một phẩm chất tinh thần, t- t-ởng, một phẩm
chất xà hội chủ đạo, cơ bản trong nhân cách, phản ánh mặt giác ngộ giai cấp,
giác ngộ dân tộc của ng-ời cán bộ, giảng viên; là phẩm chất chính trị đà phát
triển cao làm cho cán bộ, giảng viên tự quyết định một cách độc lập, sáng tạo


18

trong ý nghĩ và hành vi chính trị của mình, không dao động lay chuyển tr-ớc
những tác động bên ngoài, tËp trung toµn bé trÝ lùc vµ thĨ lùc phơc vụ sự
nghiệp giáo dục đào tạo và khoa học công nghệ.
Nói cách khác, BLCT của đội ngũ cán bộ, giảng viên Học viện KTQS là
tổng hòa nhận thức, tình cảm và hành vi chính trị đà phát triển đạt đến trình độ
tự giác, tạo nên năng lực làm chủ về chính trị của họ, tập trung ở sự vững vàng
kiên định; đồng thời, nhạy cảm tr-ớc những biến động chính trị - xà hội, ở
tính tích cực tham gia vào các quá trình chính trị - xà hội, ở sự giải quyết
chính xác và mau lẹ những vấn đề chính trị thực tiễn đúng với quy luật khách
quan và phù hợp với điều kiện lịch sử cụ thể trên c-ơng vị chức trách của

ng-ời cán bộ, giảng viên.
BLCT của đội ngũ cán bộ, giảng viên Học viện KTQS và BLCT của
Đảng Cộng sản Việt Nam có mối quan hệ biện chứng với nhau. BLCT của
Đảng Cộng sản có tác dụng chỉ đạo, quy định sự tồn tại, vận động, phát triển
BLCT của đội ngũ cán bộ, giảng viên. Ng-ợc lại, BLCT của đội ngũ cán bộ,
giảng viên Học viện KTQS lại là sự biểu hiện, sự cụ thể hóa BLCT của Đảng
Cộng sản cho phù hợp với hoạt động quân sự và chức trách, nhiệm vụ của ng-ời
giáo viên. BLCT là phẩm chất xà hội chủ đạo, cơ bản, nên luôn ảnh h-ởng, chi
phối đến sự vận động, biến đổi phát triển của các phẩm chất khác của nhân cách.
1.1.2. Những yếu tố cấu thành bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ,
giảng viên ở Học viện Kỹ thuật quân sự
BLCT của đội ngũ cán bộ, giảng viên ở Học viện KTQS đ-ợc cấu thành
bởi những yếu tố cơ bản sau đây:
Một là, hệ thống tri thức của đội ngũ cán bộ, giảng viên bao gồm toàn
bộ những hiểu biết, những tri thức tự nhiên, xà hội và con ng-ời; những kinh
nghiệm trong giảng dạy và nghiên cứu khoa học của mỗi cán bộ, giảng viên
trong thực tiễn.


19

Hệ thống tri thức khoa học là yếu tố cơ bản cấu thành BLCT của đội
ngũ cán bộ giáo viên. Nắm vững hệ thống tri thức khoa học toàn diện là khâu
đầu tiên, là điểm xuất phát cho việc chuyển những tri thức ấy thành niềm tin
của họ. Không thể nói rằng, một cán bộ, giảng viên có BLCT vững vàng khi
trong họ không có một khối l-ợng kiến thức nhất định về chuyên môn nghiệp
vụ, về lý t-ởng cộng sản. Sở dĩ tr-ớc đây khi trình độ của con ng-ời còn thấp
kém, không đủ khả năng nhận thức một cách đầy đủ, đúng đắn bản chất của
sự vật, hiện t-ợng, con ng-ời bất lực tr-ớc các hiện t-ợng tự nhiên và xà hội,
do đó niềm tin của họ chỉ dừng lại ở niềm tin cảm tính hay niềm tin tôn giáo.

Tin nh-ng không trên cơ sở khoa học, đó mới chỉ là niềm tin trên cơ sở trực
giác thông th-ờng mà thôi.
Cán bộ, giảng viên của Học viện KTQS đ-ợc đào tạo cơ bản, chuyên
sâu tại Học viện KTQS và các tr-ờng đại học trong, ngoài n-ớc. Họ đ-ợc
trang bị một hệ thống kiến thức toàn diện về khoa học tự nhiên, khoa học xÃ
hội và nhân văn, khoa học quân sự, khoa học kỹ thuật. Mặt khác, phần lớn
trong số đó là những học viên tiêu biểu đ-ợc giữ lại, hoặc là những sinh viên
của các tr-ờng đại học trong hệ thống giáo dục quốc dân tốt nghiệp loại khá
trở lên có nguyên vọng đ-ợc tuyển chọn vào làm giáo viên của Học viện. Bởi
vậy, họ là những ng-ời ham học hỏi, ham hiểu biết, chịu khó nghiên cứu, tìm
tòi, sáng tạo cho nên họ nắm khá vững hệ thống tri thức của nhân loại, trong
đó có những tri thức của chủ nghĩa Mác - Lênin, t- t-ởng Hồ Chí Minh, quan
điểm, đ-ờng lối lÃnh đạo của Đảng.
Sự hiểu biết có hệ thống và sâu sắc về lí luận Chủ nghĩa Mác - Lênin, tt-ởng Hồ Chí Minh, quan điểm đ-ờng lối của Đảng là cơ sở cho sự hình
thành, phát triển t- duy chính trị nhạy bén, năng lực giải quyết đúng đắn
những vấn đề chính trị phức tạp nảy sinh trong thực tiễn công tác, bảo đảm
cho đội ngũ cán bộ, giảng viên ở Học viện KTQS đủ sức hoàn thành tốt nhiệm
vụ mà Đảng và quân đội giao cho.