MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài:
Trong sự nghiệp đổi mới toàn diện đất nước theo định hướng xã hội
chủ nghĩa khi bàn và đánh giá lĩnh vực nào, chúng ta cũng đều quan tâm đến
vấn đề hiệu quả, nhất là hiệu quả hoạt động chính trị tư tưởng. Vậy, muốn làm
rõ quan niệm về hiệu quả công tác chính trị tư tưởng phải làm rõ quan niệm
về chính trị tư tưởng, làm rõ nội hàm của quan niệm này. Chúng ta đánh giá
hiệu quả chính trị tư tưởng của Đảng cũng cần phải bắt đầu thống nhất quan
niệm về chính trị tư tưởng của Đảng nhằm: Phát triển hệ tư tưởng của Đảng
hình thành phát triển cương lĩnh, đạo luật, cơ sở của Đảng trong từng giai
đoạn, từng thời kỳ. Truyền bá hệ tư tưởng, truyền bá cương lĩnh, đường lối,
cơ sở của Đảng trong xã hội để xây dựng thế giới quan khoa học. Nhân sinh
quan cộng sản, xây dựng niềm tin cho cán bộ, Đảng viên trong nhân dân vào
mục tiêu lý tưởng cách mạng, niềm tin vào đường lối, cơ sở, vào sự lao động
của Đảng và nhân dân. Cổ vũ, đông viên, giai cấp tự giác, chủ động, tích cực
thực hiện nhiệm vụ của Đảng. Xây dựng đời sống xã hội tỉnh nhà cao đẹp mà
điều cốt lõi là bồi dưỡng con người mới XHCN. Cùng vời công tác tổ chức,
xây dựng Đảng mạnh về chinh trị, tư tưởng và tổ chức. Đó cũng là 5 nội
dung chủ yếu là thước đo cơ bản để đánh giá hoạt động của công tác tư tưởng
của Đảng. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng khẳng định: “Muốn có CNXH
phải có con người CNXH”. Ngày nay, trong sự nghiệp công nghiệp hoá hiện
đại hoá đất nước, xây dựng đất nước cán bộ Đảng viên vững vàng về chính trị
có trình độ chuyên môn cao là đòi hỏi tất yếu. Đối với Đảng và nhà nước ta,
giáo dục là cách tốt nhất để nâng cao trình độ nhân thức của cán bộ Đảng
viên, cũng là nâng cao trình độ, trí tuệ của toàn Đảng. Như những điều biết
không có trí tuệ thì không thể lao động được. Ngay từ buổi đầu cách mạng,
việc truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam thông qua những buổi
học của: “Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí Hội” một hình thức của
giáo dục lý luận chính trị do Chủ tịch Hồ Chí Minh mà chúng ta đã có những
lớp cán bộ đầu tiên rất kiên cường va hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được
giao. Nội dung giáo dục lực lượng chính trị là giáo dục chủ nghĩa Mác –
1
Lênin, tư tương Hồ Chí Minh, cương lĩnh, điều lệ trong các nghị quyết của
Đảng, cuộc sống pháp luật, pháp lệnh nhân dân. Đảng ta đã xác định chủ
nghĩa Mác - Lênin tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam
hành động của Đảng và cách mạng. Mọi thắng lợi hay vấp váp tổn thất của
cách mạng đều liên quan trực tiếp đến việc Đảng ta có nhận thức và vận dụng
đúng đắn chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh hay không? Vì vậy
của chủ nghĩa Mác - Lênintư tưởng Hồ Chí Minh là nhiệm vụ quan trọng
hàng đầu của công tác CTTT, cũng là yêu cầu của sự nghiệp cách mạng. Chủ
tịch Hồ Chí Minh đã dạy :“Đối với công tác kháng chiến và kiến quốc lý luận
là rất quan trọng. Không hiểu lý luận như người mù đi đêm”;“Đảng muốn
đứng vững thì phải có chủ nghĩa làm cốt, trong Đảng ai cũng phải hiểu,theo
chủ nghĩa ấy”. Mục đích của giảng dạy lý luận công tác tư tưởng là nhằm
giúp cho cán bộ, Đảng viên không ngừng nâng cao trình độ thế giới quan chủ
nghĩa Mác - Lênin, người sĩ quan cách mạng, phương pháp luận đúng đắn, từ
đó củng cố niềm tin vững chắc vào mục tiêu lý tưởng vào sự nghiệp của
Đảng, năng lực tư duy lý luận và nhằm “Làm cho thế giới quan chủ nghĩa
Mác - Lênin và tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh giữ vị trí chủ đạo trong đời
sống”. Tuy nhiên để đạt được những mục đích như vậy đòi hỏi sự nỗ lực của
cả hai phía: Phía chủ thể giáo dục và phía đối tượng giáo dục; phải coi việc
giảng dạy, học tập lý luận chính trị là nhu cầu là trách nhiệm, nghĩa vụ của
cán bộ Đảng viên. Đây cũng là thước đo về phẩm chất chính trị, phẩm chất
đạo đức của người cán bộ đảng viên. Ngày nay tuy đời sống vật chất dần dần
được nâng cao, cuộc sống cơ bản được cải thiện. Cùng với nó là sự ảnh
hưởng của mặt trái của thị trường, ảnh hưởng của các trào lưu văn hoá phi vô
sản. Vì vậy một số cán bộ đảng viên tha hoá về đạo đức, phai nhạt về lý tưởng
cộng sản, người đó thường mơ hồ về chính trị và đặc biệt hạn chế về tư duy
đến việc xử lý các công việc mang tính khách quan, duy y chí… Tình hình
công tác tư tưởng của đội ngũ cán bộ Đảng viên ở huyện Tứ Kỳ cũng không
nằm ngoài thực trạng chung đó. Do vậy trước yêu cầu nhiệm vụ đổi mới của
cách mạng hơn bao giờ hết, công tác giáo dục lý luận giáo dục, lý luận chính
trị với việc hình thành tư duy lý luận cho đội ngũ cán bộ cơ sở là nhiệm vụ
2
cấp bạch hiện nay. Chúng ta cần phải đặt công tác giáo dục lý luận chính trị
trong điều kiện hiện nay trở thành nếp sinh hoạt hàng ngày ở mọi lúc mọi nơi,
là tiêu chí đánh giá, xếp loại cán bộ đảng viên. Bên cạnh đó chúng ta cũng
nhận thấy: công cuộc đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo đã đi vào
chiều sâu chúng ta .Sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá, phát triển kinh
tế và hội nhập kinh tế, do đó yêu cầu năng lực tư duy trong trình độ tri thức
nhằm phát huy những mặt mạnh, khắc phục mặt yếu để phát triển nhanh, hiệu
quả và bền vững là một vấn đề rất bức thiết. Thực tiễn đó đặt ra những vấn
đề mới mẻ và phức tạp cho huyện Tứ Kỳ, đòi hỏi đội ngũ cán bộ, đảng viên
phải có khả năng tư tưởng đúng đắn các qui luật phát triển kinh tế không chỉ
của huyện nhà mà cả của đất nước phù hợp với thời đại và ý chí nguyện vọng
của nhân dân, đồng thời có khả năng quản lý, điều hành qua thời phát triển
kinh tế xã hội, đề ra được những giải pháp đánh dấu đưa nước nhà hoà chung
vào con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của cả nước. Với tầm quan trọng của
công tác giáo dục lý luận chính trị cho cán bộ đảng viên, em lựa chọn đề tài
“Giáo dục lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ đảng viên huyện Tứ Kỳ tỉnh Hải Dương trong thời kỳ mới” làm đề tài tiểu luận kết thúc môn học
Cơ sở lý luận công tác tư tưởng của Đảng. Trong khuôn khổ của một bài tiểu
luận, việc nghiên cứu còn hạn chế, em rất mong nhận được sự đánh giá, nhận
xét, góp ý của các thầy cô để đề tài được hoàn chỉnh hơn.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu đề tài
2. 1. Mục đích:
Trên cơ sở nghiên cứu về mặt lý luân và thực tiễn công tác giáo dục lý
luận chính trị từ yêu cầu nâng cao tư duy lý luận để đề xuất giải pháp nâng
cao hiệu quả giáo dục lý luận chính trị nhằm hình thành tư duy lý luận cho
cán bộ đảng viên cơ sở ở Tứ Kỳ trong thời kỳ hiện nay.
2. 2. Nhiệm vụ nghiên cứu đề tài:
Để thực hiện được nhiệm vụ trê, đề tài phải giải quyết được vấn đề
sau:
Làm rõ về một số vấn đề cơ bản về giáo dục lý luận chính trị và vai trò
của nó trong việc hình thành tư duy lý luận cho đội ngũ cán bộ đảng viên cơ
3
sở ở Tứ Kỳ hiện nay. Khảo sát thực trạng, hiệu quả công tác giáo dục lý luận
chính trị xuất phát từ yêu cầu hình thành tư duy lý luận cho đội ngũ án bộ
đảng viên cơ sở ở Tứ Kỳ hiện nay.
3. Phương pháp và phạm vi nghiên cứu:
3. 1. Phương pháp nghiên cứu:
Đề tài sử dụng một số phương pháp cụ thể:
Một số phương pháp CNDVBC Lịch sử
Phương pháp phân tích
Phương pháp logic lịch sử
Phương pháp sử dụng kiến thức liên ngành chính trị, lịch sử, triết học
3. 2. Phạm vi nghiên cứu:
Do thời gian và điều kiện chưa cho phép đề tài chỉ trong tìm hiểu quan
sát thực trạng hiệu quả giáo dục lý luận chính trị và thực trạng tư duy lý luận
cho đội ngũ cán bộ đảng viên cơ sở ở huyện Tứ Kỳ hiện nay.
4. Kết cấu đề tài:
Ngoài phần mục đích, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, đề tài còn
có 3 chương:
Chương I: Một số lý luận chung về hiệu quả giáo dục lý luận chính trị
với việc hình thành tư duy lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ, đảng viên cơ
sở ở huyện Tứ Kỳ hiện nay.
Chương II: Thực trạng hiệu quả giáo dục lý luận chính trị với việc hình
thành tư duy lý luận cho đội ngũ cán bộ đảng viên ở huyện Tứ Kỳ hiện nay.
Chương III: Một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác giáo dục lý
luận chính trị nhằm hình thành tư duy lý luận cho đội ngũ cán bộ cơ sở ở Tứ
Kỳ hiện nay.
NỘI DUNG
4
CHƯƠNG I
MỘT SỐ LÝ LUẬN CHUNG VỀ HIỆU QUẢ GIÁO DỤC CHÍNH
TRỊ VỚI VIỆC HÌNH THÀNH TƯ DUY LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ CHO
ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, ĐẢNG VIÊN Ở HUYỆN TỨ KỲ HIỆN NAY
1. 1. Hiệu quả giáo dục chính trị – khái niệm và tiêu chí
1.1.1. Khái niệm hiệu quả giáo dục lý luận chính trị:
Lý luận là một hệ thống tri thức khái quát tạo ra một quan niệm hoàn
chỉnh về các qui luật và mối liên hệ cơ bản về hiện thực lý luận gắn bó một
cách biện chứng với thực tiễn là cơ sở và là tiên đề của nhau, trong đó thực
tiễn là thước đo chân lý của lý luận.
Theo từ
điển từ và ngữ Hán Việt do giáo sư Nguyễn Lân biên
soạn:”Giáo dục là một quá trình hoạt động có ý thức,có mục đích, có kế
hoạch, có tổ chức nhằm bồi dưỡng cho người ta có những phẩm chất đạo đức
và những cần thiết để người ta có khả năng tham gia mọi mặt của đời sông xã
hội “.Giáo dục lý luận chính trị là một công tác quan trọng trong công tác tư
tưởng của Đảng. Đó là việc truyền bán những nguyên lý của chủ nghĩa Mác
– Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; đường lối, quan điểm của Đảng, cơ sở của
phương pháp luận của nhân dân cho cán bộ, Đảng viên và giai cấp nông dân.
Đồng thời nó tác động vào đối tượng của giáo dục bằng cách trình bày, giải
thích một cách khoa học những khái niệm, những qui luật, những quan điểm
nhằm làm cho cán bộ, Đảng viên và nhân dân nhất thiết đúng đắn của nguyên
lý chủ nghĩa Mác – Lênin, kiên định mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc gắn
liền với CNXH, nhất trí cao với đạo luật, qui định của Đảng, nâng cao phẩm
chất cách mạng và năng lực hoạt động thực tiễn của họ, hướng dẫn họ vận
dung những tri thức lý luận vào thực tiễn cuộc sống. Công tác giáo dục lý
luận chính trị là hoạt động có chủ định của Đảng cộng sản nhằm xác lập thế
giới quan khoa học trên cơ sở hệ tư tưởng, lập trường của giai cấp công nhân
và của chủ nghĩa Mác – Lênin. Khi nói đến hiệu quả chúng ta thường đề cập
5
đến 3 vấn đề : Là sự so sánh kết quả đạt được và mục đích đặt ra. Là sự so
sánh giữa kết quả có trước và kết quả sẽ có sau khi tiến hành một hoạt động.
Và sự so sánh kết quả đạt được và chi phí về nhân lực, vật lực, tài lực để dạy
được kết quả đó. Vậy hiệu quả của giáo dục lý luận chính trị là tương quan
giữa kết quả đạt được với mục đích của giáo dục lý luận chính trị được đạt ra
và vốn chi phi để đạt được kết quả đó trong một điều kiện xã hội nhất định.
1.1.2. Tiêu chí đánh giá hiệu quả giáo dục lý luận chính trị
- Phải có trình độ năng lực phương pháp tư duy lý luận của cán bộ Đảng
viên và nhân dân. Muốn phát triển chủ nghĩa Mác, muốn hoàn thiện tư tưởng
Hồ Chí Minh và muốn vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác, tư tưởng Hồ Chí
Minh vào chủ nghĩa xã hội đúng đắn thì đòi hỏi mỗi cán bộ Đảng viên phảI có
trình độ năng lực tư duy lý luận.
- Có khả năng vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ
Chí Minh điều kiện của Đảng vào thực tiễn xã hội
- Đội ngũ cán bộ Đảng viên phải có hứng thú đối với nội dung giáo dục
lý luận chính trị.
- Phải có những khả năng đánh giá đúng và định hướng trước những diễn
biến phức tạp của hiện thực xã hội.
- Có ý chí vững vàng trong cuộc sống đấu tranh chống lại ảnh hưởng
của hệ tư tưởng tự ràn và các quanh điểm phi khoa học
- Có sự thống nhất giữa lời nói và việc làm giữa quan điểm và hoạt
động.
- Có sự mong muốn tham gia tích cực vào hoạt động thực tiễn xây dựng
đường lối, cơ sở của Đảng và hiến pháp, pháp luật của nhà nước…
1.2. Tư duy lý luận và con đường hình thành tư duy lý luận:
Tư duy là đặc tính hoạt động của bộ óc con người là một trong những
đặc điểm cơ bản phân biệt con người với động vật. Do đó, nó là một hiện
tượng xã hội gắn liền với sự vận động, phát triển lịch sử phát triển của loài
người…Tư duy gắn liền với ngôn ngữ, tư duy phát triển từ thấp đến cao, từ
6
đơn giả đến phức tạp. Người ta có thể phân tích tư duy theo nhiều bình diện,
nhiều cấp độ. Tư duy lý luận là trình độ cao của tư duy, tư duy lý luận dựa
trên các phương tiện là những khái niệm, phạm trù và qui luật. Vậy con
đường hình thành tư duy lý luận đó là:
Tư duy lý luận là tư duy khoa học, là trình độ cao của ý thức con người.
Tư duy lý luận là kết quả sự kết hợp biện chứng giữa hai quá trình nghiên cứu
hoạt động nghiêm túc và quá trình tự dèn luyện trong quá trình thực tiễn một
cách kiên trì “Chủ thể công tác tư tưởng nhất thiết phải không ngừng trau dồi
tư duy lý luận chính trị” bởi không có tư duy lý luận thì khó mà thực hiện có
hiệu quả nhiệm vụ công tác chính trị ( quá trình học tập chủ nghĩa Mác –
Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh…). Người làm công tác chính trị hiện nay nhất
thiết phải nắm vững chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh phải
nắm vững lịch sử Đảng và lịch sử Cách mạng chủ nghĩa. Nắm vững cương
lĩnh, đường lối cách mạng của Đảng ta trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã
hội và có tri thức cần thiết về lịch sử phong trào cộng sản và công nhân quốc
tế. Nhưng không có những vốn kiến thức đó thì phải có văn hoá chung khá
phong phú, phải am hiểu nhất định các lĩnh vực lý luận khoa học khác. Đặc
biệt phải có những tri thức thực tiễn cần thiết. Chủ nghĩa Mác – Lênin, là một
khoa học lý luận đó dựa trên trên một cấu trúc hoàn chỉnh, vững chắc. Một bộ
phận trên một cấu trúc hoàn chỉnh vững chắc. Một bộ môn hợp thành cấu
trúc lại có một hệ thống kinh nghiệm phạm trù, qui luật nhất định.Tư duy lý
luận nhất thiết phải nắm lấy các phương tiện lôgic, tức là hệ thông kinh
nghiệm, phạm trù, qui luật suy nghĩ. Cần chú y rằng các khái niệm trong khoa
học và trong cuộc sống đời thường phải luôn luôn trùng nhau. Đặc biệt cần
chú ý trong khoa học xã hội do sự khác nhau về hệ tư tưởng cho nên nội hàm
và ngoại diện của cùng một thuật ngữ có khi khác, thậm chí đối lập nhau. Khi
tư duy lý luận tồn tại bắt buộc phải ý thức rõ nội hàm và ngoại diện của thuật
ngữ, khái niệm đó, đồng nhất phải ý thức được những quan niệm khác trong
thuật ngữ do bị chi phối bởi ý thức của hệ. Như chúng ta đã biết quan niệm
7
về dân chủ, nhân quyên giữa nước ta và phương tây là khác nhau. Chỉ có
được những kết luận đúng đắn với những điều kiện và có những điều kiện
chính xác và phương pháp suy luận biện chứng duy vật.Phương pháp rèn
luyện tư duy lý luận chủ yếu là gắn lý luận với thực tiễn. Mặt khác, lấy thực
tiễn, hệ quả và kinh nghiệm thực tiễn làm tiêu chuẩn để kiểm nghiệm lý luận,
phát triển và hoàn thiện tư duy. Trong học tập và rèn luyện tư duy lý luận cần
phải đặc biệt chú ý khắc phục thói tự biện, khái niệm chỉ quanh quẩn tới lui
trong các thuật ngữ khái niệm quen thuộc, xa rời cuộc sống sinh động. Không
phải ngẫu nhiên là xuất hiện khuynh hướng nhân danh đời mới chống giáo
điều bảo thủ (đối với chủ nghĩa Mác - Lênin), nhưng thực chất là sao chép từ
sách vở. Quá trình rèn luyện trong thực tiễn là một biện pháp cơ bản trong
hoạt động lý luận nói chung và cho rèn luyện tư duy lý luận nói riêng. Bởi vì
xét cho cùng lý luận tư tưởng thực tiễn mà kết quả nên tổng hợp kết quả thực
tiễn là biện pháp có hướng chống cả hai khuynh hướng cơ hội, xét lại trong
giáo điều, bảo thủ trong tư duy lý luận. Do đó tổng kết thực tiễn là con đường
cơ bản để phát triển tư duy lý luận sáng tạo kinh nghiệm cách mạng chủ nghĩa
đã chỉ ra rằng, lúc nào chúng ta độc lập tự chủ và sáng tạo tư duy lý luận, lấy
thực tiễn đất nước làm xuất phát điểm để hoạch định đường lối, cuộc sống thì
chúng ta danh được thuận lợi, lúc nào chúng tao cũng sao chép một cách máy
móc kinh nghiệm của nước ngoài thì cách mạng nếu như khó khăn tổn thất.
Tóm lại con đường hình thành tư duy lý luận nói chung và ở mỗi cán bộ
Đảng viên nói riêng nhất thiết phải trải qua hai quá trình: Quá trình học tập
chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nắm vững hệ thống khái
niệm, phạm trù khoa học lý luận, tích luỹ cho được hệ thống tri thức nhất
định về tự nhiên xã hội và tư duy… mặt khác là quá trình rèn luyện trong
thực tiễn… rèn luyện lập trường, phương pháp và nhân cách tiếp cận, xem xét
nghiên cứu những vấn đề do cuộc sống đạt ra, qua thực tiễn và qua tổng kết
thực tiễn không ngưng được nâng cao khả năng tư duy lý luận,tư duy lý
8
luận phải thường xuyên mài sắc, bổ xung, phát triển không ngừng, đó là công
việc thường xuyên của người làm công tác tư tưởng.
1.3. Sự cần thiết phải nâng cao hiệu quả giáo dục lý luận đạo đức
với việc hình thành tư duy lý luận cho đội ngũ cán bộ đảng viên cơ sở
hiện nay
- Cán bộ là khái niệm chỉ những người có chức vụ, và cương vị nòng cốt
trong một tỏ chức, có tác động ảnh hưởng đến hoạt động của tổ chức và các
quan hệ trong lãnh đạo, chỉ huy quản lý, điều hành, góp phần định hướng hoạt
động tổ chức.
- Đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam là người chiến sĩ cách mạng
trong đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt Nam, suốt đời phấn đấucho
mục đích, lý tưởng của Đảng, đạt lợi ích của tổ Quốc, của giai cấp công nhân
và nhân dân lao động lên trên lợi ích của cá nhân; chấp hành nghiêm cương
lĩnh chính trị, điều lệ Đảng, các nhiệm vụ của Đảng và pháp luật của nhà
nước, có lao đông không có bóc lột, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, có
đạo đức và lối sống lành mạnh; gắn bó mật thiết với nhân dân, phục vụ tổ
chức; kỷ luật của Đảng, giữ gìn đoàn kết thống nhất trong Đảng.
1.3.1. Vai trò của việc nâng cao hiệu quả giáo dục lý tưởng chính trị với
việc hình thành tư duy lý luận cho đội ngũ cán bộ - Đảng viên ở cơ sở hiện nay.
Vai trò của cán bộ - Đảng viên thể hiện qua bốn mối quan hệ: Một là đối
với đường lối, chính sách, hai là với bộ máy (các cơ quan, tổ chức lãnh đạo,
quản lý ); ba là với công việc; bốn là với giai cấp.Chỉ khi nào hoàn thành
được sứ mạng do mối quan hệ đó đòi hỏi người cán bộ - Đảng viên mới thực
hiện đúng vai trò của mình. Hồ Chí Minh đã chỉ ra rằng: “Cán bộ là người
đem chính sách của Đảng, chính phủ giải thích cho dân chúng hiểu rõ và thi
hành và đem tình hình của nhân dân báo cho Đảng, chính phủ hiểu rõ để đặt
ra chính sách cho đúng” cán bộ - Đảng viên là “ cầu nối” giữa Đảng chính
phủ với giai cấp, nhưng không phải là “vật mang” là “dây dân”, là sự chuyển
tải cơ học mà họ chính là những người đủ tư chất, tài năng đạo đức để làm
9
việc đó. Bởi lẽ, để đem chủ chính sách của Đảng và chính phủ giải thích cho
nhân dân được rõ và thi hành đòi hỏi người cán bộ - Đảng viên phải có trình
độ, trí tuệ nhất định. Nếu không người cán bộ Đảng viên sẽ không quán triệt
hết, thậm chí còn lam sai lệch tính chất, nội dung của chính sách thì thật là
nguy hiểm. Ngoài điều kiện có trình độ nhất định, người cán bộ Đảng viên
phảI có một bản lĩnh chính trị, một phẩm chất đạo đức cách mạng, giải thích
được chủ trương chính sách của Đảng và chính phủ là một việc khó, nhưng
khó khăn và phức tạp hơn nhiều đó là là năm rõ được tâm tư, nguyện vọng
chính đáng của giai cấp, cung như phản ánh đúng thực chất của tình hình để
làm căn cứ cho việc hoạch định chính sách. Công việc này đòi hỏi người cán
bộ phải có trình độ tổng kết thực tiễn, khái quát để nâng lên thành lý luận.
Đây là công việc không đơn giản, nó đòi hỏi sự thống nhất của bản thân
người cán bộ Đảng viên với tư cách vừa là một nhà khoa học vừa là một
người chiến sỹ cách mạng nhiệt thành.
Trong bất kỳ một giai đoạn nào của cách mạng, cán bộ Đảng viên luôn giữ
vai trò đặc biệt quan trọng, đảm bảo vai trò của Đảng đối với cách mạng vô sản.
Ngày nay khi dân tộc ta cùng nhân loại bước sang thế kỷ XXI, hội nhập với thế
giới, thì cán bộ Đảng viên nước ta sẽ như một “tổ lái” có nhiệm vụ “lái cỗ xe”
với hơn 80 triệu dân bước vào thế kỷ mới, hội nhập với thế giới hiện đại đầy
biến động do đó vai trò của cán bộ Đảng viên là đặc biệt quan trọng.
1.3.2. Vai trò của hoạt động giáo dục lý luận chính trị với việc hình
thành tư duy chính trị cho cán bộ Đảng viên cơ sở
Bàn về mục đích giáo dục và học tập lý luận, chính trị, chủ tịch HCM đã
chỉ rõ “Học để sửa chữa tư tưởng. Hăng hái theo cách mạng điều đó rất hay.
Những tư tưởng chưa thật đúng là những tư tưởng cách mạng, vì thế cần học
tập để sửa chữa cho đúng thì hành động mới khỏi bị sai lạc và mới làm tròn
nhiệm vụ của cách mạng được”.
Học để tu dưỡng đạo đức cách mạng: “có đạo đức cách mạng thì mới hi
sinh tận tuỵ với cách mạng, mới lãnh đạo được giai cấp cách mạng đến
10
thắng lợi hoàn toàn”. Học để tin tưởng vào: Đoàn thể, tin tưởng vào nhân
dân, tin tưởng vào tương lai của dân tộc tin tưởng vào tương lai của cách
mạng. Có tin tưởng thì lúc ra thực hành mới vững chắc hăng hái, lúc gặp khó
khăn mới kiên quyết hy sinh.Học để hành : Học với hành phải đi đôi. Học mà
không hành thì vô ích. Học mà không hành thì không trôi chảy. Công tác giáo
dục chính trị là một bộ phận của công tác tư tương. Hiên nay, công tác tư
tưởng có một vai trò hết sức quan trọng. Như chúng ta đã biết trên thế giới
hiện nay tồn tại hai tư tưởng: Vô sản và tư sản không có hệ tư tưởng chung
gian, nếu ta không làm tốt công tác tư tưởng, giáo dục lý luận chính trị trong
giai đoạn hiện nay thì tự chúng ta để cho tư tưởng Tư sản có mảnh đất hoạt
động, công tác giáo dục lý luận chính trị luôn đồng hành với sự nghiệp cách
mạng của Đảng ta hơn 80 năm qua. Ngày nay các thế lực thù địch đang tìm
mọi cách chống phá các nước XHCN chúng cho rằng sự sụp đổ của Liên Xô
đánh dấu chấm hết cho: Việt Nam, Trung Quốc, Cộng hoà dân chủ nhân dân
Triều Tiên, Cu Ba đứa con của chủ nghĩa Mác. Cuộc đối đầu trực diện giữa
hai bên chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa tư bản mà chủ yếu là cuộc đối đầu Xô Mỹ không còn nữa nhưng chiến tranh tư tưởng không phải lã đã kết thúc ngày
càng quyết liệt nhưng âm thâm bằng chiến lược “diễn biến hoà bình”. Các thế
lực thù địch coi Việt Nam là một trọng điểm để chống phá, nhưng chúng nghĩ
rằng bước sang thế kỷ XXI, Việt Nam, Trung Quốc không những không bị
tiêu diệt mà ngày càng mạnh mẽ và đạt được những thành tuỵ hết sức to lớn
hơn lúc nào hết công tác giáo dục lý luận chính trị phải được đạt lên hàng đầu
trong toàn bộ hệ thống chính trị của Đảng. Tầm quan trong đó bắt nguồn từ
chủ nghĩa Mác - Lênin đối với quá trình phát triển của chủ nghĩa xã hội, hệ tư
tưởng toàn dân trong chế độ XHCN. Vấn đề nâng cao trình độ Mác - Lênin
cho cán bộ, Đảng viên là một vấn đề thường xuyên của Đảng, bởi những vấn
đề của chủ nghĩa Mác - Lênin soi đường chỉ lối cho Đảng và công tác lãnh
đạo cách mạng. Không có lý luận thì không thể có phong trào cách mạng, cho
nên công tác giáo dục là một vấn đề quan trọng bậc nhất của Đảng chủ nghĩa
11
Mác – Lênin. Hiện nay toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đang tập chung học
tập tư tưởng Hồ Chí Minh. Mỗi cán bộ, Đảng viên phải thấy rõ vai trò của
mình đối với học tập và nghiên cứu chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh chính là một vấn đề thuộc về chính Đảng, một vấn đề có quan hệ đến
sinh mạng của Đảng. Đối với Đảng, nhà nước ta coi giáo dục lý luận chính trị
là nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết khẳng định giáo dục lý luận chính trị là
một bộ phận quan trọng của công tác tư tưởng của Đảng là truyền bá những
nguyên lý của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan
điểm của Đảng cho cán bộ đảng viên và các tầng lớp nhân dân. Đó là quá
trình tác động đối tượng bằng giáo dục bằng cách trình bày, giải thích một
cách khoa học những khái niệm những định luật, những quan điểm… nhằm
làm cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân nhận thức đúng đắn
những nguyên lý của chủ nghĩa Mác – Lênin, kiên định mục tiêu lý tưởng,
đường lối, gắn liền với chủ nghĩa xã hội, nhất trí cao đường lối quan điểm của
Đảng, nâng cao phẩm chất cách mạng và năng lực hoạt động thực tiễn hướng
dẫn họ vận dụng những hiểu biết ấy vào cuộc sống giáo dục lý luận chính trị
của đảng viên không phải là một công việc trừu tượng, càng không phải là
một thuyết giáo xa xôi với cuộc sống mà là những yêu cầu nhiệm vụ cần thiết
nhất của cách mạng. Vì vậy mà giáo dục lý luận chính trị không được lý luận
chính trị thành công thức vững chắc, trừu tượng mà phải trình bày một cách
khoa học, dễ hiểu sinh động và có sức thuyết phục cao với những quan điểm
của Đảng, củng cố niềm tin ý chí cách mạng để thực hiện thuận lợi đường lối
chính sách của Đảng. Lý luận chính trị là một vấn đề quan trọng của toàn
Đảng, do vậy việc truyền đạt tư tưởng chính trị thuộc về các cơ quan ban
ngành có chức năng, các cơ quan giáo dục lý luận chính trị. Đồng thời các lực
lượng khác trong xã hội là các cán bộ đảng viên, quản lý ở các giai cấp, các
ngành phải quan tâm đến học tập nhằm nâng cao trình độ lý luận vận dụng lý
luận vào thực tiễn, tổng kết thực tiễn để rút ra những vấn đề thực lý luận, đó
là những cấp độ khác trong hoạt động tư duy và hoạt động của con người.
12
Theo tiến trình V.I Lênin, chúng ta hiểu rằng thái độ không quan tâm
đến lý luận, coi thường lý luận nhất điểm sẽ dẫn đến sai lạc, dẫn đến lẫn lộn
và sai lầm của người quản lý, lãnh đạo. Mọi sự hạn chế về lý luận đều có thể
làm cho con người dừng lại ở chủ nghĩa kinh nghiệm, dễ đi đến những kinh
nghiệm không đúng đắn hoặc vội vàng thậm chí có thể rơi vào cạm bẫy của
những thói đời dối trá của bọn cơ hội. Vì vậy, mục đích của công tác giáo dục
lý luận chính trị là xây dựng thế giới quan khoa học, phương pháp luận đúng
đắn, những sản phẩm cộng sản cho cán bộ đảng viên của giai cấp nông dân,
giúp họ khắc họ khắc phục những tư tưởng lạc hậu, những tàn tích của hệ tư
tưởng cũ, nâng cao trình độc chính trị, nhiệt tình cách mạng, tính tự giác, tích
cực trong quá trình cải tạo xã hội cũ, xây dựng xã hội mới.
13
CHƯƠNG II
THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ GIÁO DỤC LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ
VỚI VIỆC HÌNH THÀNH TƯ DUY LÝ LUẬN CHO ĐỘI NGŨ CÁN
BỘ, ĐẢNG VIÊN Ở HUYỆN TỨ KỲ HIỆN NAY
2.1. Tình hình công tác giáo dục lý luận chính trị với việc hình thành
tu duy lý luận chính trị cán bộ Đảng viên ở Tứ Kỳ hiện nay:
Để cán bộ, Đảng viên được nâng cao trình độ, năng lực tư duy lý luận thì
Đảng và nhà nước cần có những chủ trương chính sách đồng bộ, thiết thực
trong công tác giáo dục nói chung và công tác giáo dục lý luận chính trị nói
riêng. Trong thời gian qua Đảng ta đã có nhiều nghị quyết, quyết định quan
trọng về công tác giáo dục lý luận chính trị trong Đảng. Nghị quyết số 210
của Ban bí thư khoá III ngày 29/12/1970 “Về công tác giáo dục lý luận chính
trị và tư tưởng đối với cán bộ, Đảng viên” là nghị quyết đầu tiên đề cập một
cách toàn diện, sâu sắc về công tác giáo dục lý luận chính trị. Nghị quyết đề
ra những nhiệm vụ biên soạn và tiến hành giáo dục cán bộ đảng viên theo 4
cấp chương trình cơ bản: cơ sở, sơ cấp, trung cấp và cao cấp; tổ chức hệ thống
trong Đảng (trường Nguyễn ái Quốc trung ương các trường Đảng trung cấp
theo ngành, các trường lớp tại chức) đề ra nhiệm vụ quy hoạch cán bộ với nội
dung quan trọng và tiêu chuẩn hoá trình độ lý luận của mỗi cán bộ ở mỗi chức
vụ. Tiếp theo đó ngày 25/12/1974 Ban chấp hành Trung Ương Đảng khoá III
có nghị quyết về công tác xây dựng Đảng, nghị quyết này đề ra mục tiêu đến
năm 1980 cán bộ đảng viên học chương trình giáo dục lý luận chính trị theo
qui định. Sau đó hầu như các kỳ đại hội Đảng ta đều đề cập đến công tác giáo
dục chính trị, công tác trong Đảng. Đại hội VIII chỉ rõ: “Mọi cán bộ, đảng
viên trước hết là cán bộ lao đông chủ chốt phải có kế hoạch thường xuyên
học tập, nâng cao trình độ lý luận chính trị, kiến thức và năng lực hoạt động
Đảng thực tiễn. Đại hội IX khẳng định thêm : từ nay đến năm 2005 phần lớn
cán bộ lao động chủ chốt từ cấp huyện trở lên học xong chương trình cao cấp
14
về lý luận chính trị và có trình độ đại học về một chuyên ngành cụ thể nhất
định. Thực hiện những văn bản trên của Đảng, những năm qua phong trào
phong trào học tập lý luận chính trị của Đảng ngày càng phát triển và thu
được nhiều hiệu quả tích cực, góp phần nâng cao trình độ lý luận chính trị
của cán bộ đảng viên, phát triển cùng sự nhận thức trong Đảng, ổn định tư
tưởng chính trị trong mọi cấp,mọi ngành,mọi bộ phận. Cùng với các địa
phương trong cả nước thực hiện chủ trương kế hoạch đào tạo lý luận chính trị
cho cán bộ đảng viên, nhất là cán bộ Đảng viên cơ sở Tứ Kỳ đã đạt được
những thành tựu nhất định.
2.1.1. Thành tựu và nguyên nhân
Trong những năm qua, các trọng tâm bồi dưỡng tỉnh đã đào tạo được
nhiều lớp lý luận chính trị cho hàng vạn lượt cán bộ cơ sở. Ban tuyên giáo các
cấp, các trường chính trị, các phương tiện thông tin đạI chúng, cơ quan văn
hoá thông ti các cấp trong tỉnh…. đã trang bị cho đội ngũ cán bộ cơ sở những
tri thức vật lý về chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng HCM, đường lối chính
sách cua Đảng, những tri thức về xây dựng phát triển kinh tế xã hội. Trường
chính trị của huyện là công cụ sắc bén quan trọng của các cấp uỷ Đảng trong
việc triển khai công tác giáo dục lý luân chính trị. Với chức năng nhiệm vụ
chủ yếu là đào tạo cán bộ đảng viên, cơ quan và đoàn thể nhân dân, bồi
dưỡng ngắn về lý luân chính trị, công tác Đảng, quản lý công tác vận động
quá trình trong trường chính trị huyện đã phối hợp cùng cơ quan tổ chức
chính quyền huyện chỉ đạo và xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ.
Năm 2011 đến nay đã tiến hành khai giảng được hai lớp trung cấp chính trị
cho 120 học viên trên địa bàn huyện. Đồng thời nhà trường còn mở được các
lớp bồi dưỡng lý luận chính trị ngắn hạn cán bộ cơ sở. Đội ngũ này sau khi
được học chương trình lý luận trở về công tác tại cơ sở cơ bản công tác tốt.
Trong những năm qua hoạt động của ban tuyên giáo huyện uỷ Tứ Kỳ được
tiếp tục triển khai có hiệu quả. Ban tuyên giáo đã tiến hành tham mưu chỉ đạo
kiểm tra rát rao công tác giáo dục lý luân chính trị, chủ động đưa chủ trương,
15
đạo luật, chính trị, chủ động đưa chủ trương, chính sách, đường lối của Đảng
cho cán bộ Đảng viên. Ban tuyên giáo đã chỉ đạo, phối hợp với các cơ quan
truyền thông để truyền tin kịp thời, có ảnh hưởng đáp ứng đủ yêu cầu thông tin
ngày càng cao của cán bộ đảng viên, tích cực chống lại âm mưu, hành động
“diễn biến hào bình của các thế lực thù địch, kiên quyết chống lại các tệ nạn xã
hội trên địa bản huyện. Đồng thời phối hợp với các cấp các ngành thực hiện một
số phong trào lớn: Đền ơn đáp nghĩa, xáo đói giảm nghèo… phấn đấu huyện Tứ
Kỳ giàu đẹp, phát triển.
Nhìn chung công tác giáo dục chính trị đối với cán bộ
Đảng viên cơ sở trong huyện đã chuyển biến một cách mạnh mẽ trong nhận thức
tổng quát của quá trình chỉ đạo các cấp uỷ Đảng, các ngành các cấp từ huyện đến
cơ sở tạo ra sự nhất quán trong chỉ đạo nội dung và phương pháp thực hiện.
Chính vì vậy cán bộ đảng viên phấn khởi tiếp nhận, và đồng tình ủng hộ chủ
trương, đường lối của Đảng, thừa nhận và đánh giá cao các thành tựu của công
cuộc đổi mới trên các mặt đời sống, kinh tế, chính trị, xã hội. Đại đa số cán bộ
đảng viên hăng hái thực hiên các chủ trương chính sách của nhà nước và địa
phương, vững tin vào con đường đi lên chủ nghĩa xã hội và sự nghiệp công
nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước, để xây dựng một đất nước văn minh giàu đẹp
thực sự là nhà nước của dân, do dân và vì dân.
Từ năm 2010 đến nay đã cử được hơn 20 lượt cán bộ đi đào tạo các lớp
đại học, trên đại học, trung cấp về chuyên môn, các cán bộ đi đào tạo cử nhân,
cao cấp trung cấp lý luận chính trị và hơn 50 lượt cán bộ đi bồi dưỡng kiến
thức quản lý nhà nước, công tác xây dựng Đảng, công tác vận động giai cấp
và kiến thức quốc phòng. Để chủ động thực hiện được kế hoạch đào tạo, bồi
dưỡng cán bộ, Trung ương đã quan tâm sắp xếp lại hệ thống các cơ sở đào
tạo thuộc huyện quản lý. Đầu tư đội ngũ giáo viên, phát triển cơ sở vật chất và
kinh phí đào tạo bồi dưỡng đáp ứng yêu cầu đặc thù bồi dưỡng cán bộ trước
mắt và lâu dài. Năm 2012 toàn huyện đã mở được 02 lớp bồi dưỡng cho hơn
100 đối tượng cảm tình Đảng, kết nạp được 59 đảng viên mới. Nâng cao chất
lượng công tác giáo dục lý luận chính trị với việc hình thành năng lực tư duy
16
lý luận cho đội ngũ cán bộ cơ sở ở Tứ Kỳ hiện nay là một việc làm hết sức
quan trọng và cần thiết. Bởi chỉ có tư duy lý luận và tư duy khoa học, thì mới
hạn chế, khắc phục được lối tư duy kinh nghiệm, theo lối mòn. Bước vào thời
kỳ đổi mới và những năm gần đây, tầm nhìn của đội ngũ cán bộ nhất là các
đồng chí lãnh đạo ở cấp huyện, đã mở rộng và sâu hơn. Tầm nhìn ấy, trước
hết là có sự đột phá đổi mới tư duy do Đảng phát động, đồng thời do trình độ
học vấn được nâng cao hơn và có sự thông tin nhiều chiều, không chỉ là thông
tin gián tiếp mà cả thông tin trực tiếp từ thực tế ở nhiều nơi trong và ngoài
nước, đặc biệt là đời sống thực tiễn đơn vị, địa phương trong tỉnh. Có thể
khẳng định trong thời gian qua thông qua những gì đã học, những lớp bồi
dưỡng lý luận chính trị đã trang bị cho cán bộ đảng viên cơ sở những tri thức
quý báu, rất cần thiết, cần thiết cho công tác. Đồng nhất quá trình qua những
năm chương trình giáo dục lý luận chính trị này đội ngũ cán bộ cơ sở phần
nào khắc phục được lối tư duy kinh nghiệm của hình thành năng lực tư duy lý
luận. Đó là năng lực tư duy tổng hợp, kết quả, phương pháp tư duy khoa học,
cấp trừu tượng và tư duy trừu tượng đến thực tiễn. Năng lực xử lý tình huống
được nêu lên. Có được các thành tựu cơ bản trên đây là nhờ: Các cấp uỷ cùng
các ban ngành đoàn thể trong huyện luôn luôn coi trọng giáo dục lý luận
chính trị cho cán bộ đảng viên, bên cạnh đó là: Sự tu dưỡng, phấn đấu học
tập, rèn luyện của bản thân mỗi cán bộ, đảng viên và sự ủng hộ nhiệt thành
của giai cấp nhân dân.
2.1.2. Hạn chế và nguyên nhân
- Một số các cấp Đảng uỷ vẫn nhân thức đầy đủ tâm quan trọng của
công tác giáo dục chính trị cho cán bộ Đảng viên, một số nơi có quan tâm đến
nhưng chỉ mang tính tình thế, chiếu lệ.
- Công tác giáo dục chính trị tư tưởng chưa kiên quyết phê phán và đấu
tranh chống chủ nghĩa cá nhân, tư tưởng cơ hội thực dụng, những quan điểm
mơ hồ sai trái.
17
- Trong đội ngũ cán bộ cơ sở một bộ phận vẫn còn nặng nề lối tư duy
mang tính kinh nghiệm vì vậy khi giải quyết công việc còn mang tính chủ
quan, duy y chí. Cũng phải thấy một số mặt trên đây là do :
+ Ở cơ sơ cơ cấu kinh tế vẫn còn mang nặng tính tự cấp tự túc chủ
yếu vẫn là cây lúa nước.
+ Do tàn dư phong kiến, chế độ gia trưởng nghìn năm còn lưu lại.
+ Do ảnh hưởng cách nghĩ, cách làm của mấy chục năm ở thời bao
cấp.Hơn nữa+ Do điều kiên địa lý chủ yếu sinh ra và phát triển nên và
lớn lên ở vùng nông nghiệp kinh tế còn kém phát triển, ít có điều kiện tiếp
thu giao lưu với các vùng miên khác.
+ Do những tác động tiêu cực của cơ chế thị trường.
* Nguyên nhân chủ quan:
+ Do ảnh hưởng của tàn dư của chế độ phong kiến, vì vậy ý thức về
tâm lý, tính gia trưởng còn tồn tại.
+ Một bộ phận cán bộ, Đảng viên chưa tâm sự say xưa trong học tập,
nghiên cứu lý luận chính trị, chưa chú trọng đến công tác tổng kết thực tiễn
đúc rút hình thành kinh nghiệm quí báu cho bản thân và cho cả tập thể, chưa
quan tâm đến vấn đề đội mới tư duy nhất là tư duy lý luận.
18
CHƯƠNG III
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC GIÁO
DỤC LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ NHẰM HÌNH THÀNH TƯ DUY LÝ
LUẬN CHO ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CƠ SỞ Ở TỨ KỲ HIỆN NAY
3.1. Thiết lập điều kiện xã hội kết quả thuận lợi cho việc nâng cao hiệu
quả giáo dục chính trị với việc hình thành tư duy lý luận đội ngũ cán bộ đảng
viên cơ sở ở huyện Tứ Kỳ.
Những điều kiện xã hội kết quả đó là môi trường sống, điều kiện kinh tế,
chính trị văn hoá, xã hội, tồn tại xã hội nói chung. Thực chất biện pháp nhằm
tạo ra môi trường mang tính tư tưởng các để giáo dục tư tưởng bởi vì “Những
con người là sản phẩm của hoàn cảnh thì cần phải tạo ra sản phẩm có tính
người”. Những điều kiện xã hội kết quả ấy tạo khả năng thuận lợi cho việc
tiến hành các công tác giáo dục lý luận chính trị, tạo điều kiện nâng cao hiệu
quả công tác giáo dục chính trị với việc hình thành tư duy lý luận cho đội ngũ
cán bộ Đảng hiện nay.
3.2. Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp uỷ Đảng đối với công tác giáo
dục lý luận chính trị:
Nâng cao trách nhiệm của cấp uỷ Đảng, trước hết là trách nhiệm của
đồng chí bí thư cấp uỷ, đồng chí thủ trưởng cơ quan, đơn vị lãnh đạo, chỉ đạo
quản lý công tác tư tưởng. Thực hiện chế độ giao ban định kỳ, đột xuất trong
các ngành trực tiếp hoạt động trên mặt trận tư tưởng văn hoá theo qui chế
làm việc. Coi trọng nắm bắt tư tưởng bằng các hình thức phù hợp (như phát
phiếu thăm dò, toạ đàm đối thoại trực tiếp trên cơ sở đó phân tích dự báo
diễn biến tư tưởng để có biện pháp xử lý kịp thời các tình huống tư tưởng.
Phát triển kiểm tra các hoạt động tư tưởng văn hoá ở cơ sở, ngăn chặn những
biểu hiện tiêu cực trong hoạt động kinh doanh văn hoá, kiên quyết xử lý
những vi phạm pháp luật trên lĩnh vực này. Nêu cao vai trò gương mẫu của
cán bộ, đảng viên là một giải pháp quan trọng trong công tác chính trị tư
19
tưởng. Nâng cao chất lượng tự phê bình và phê bình của Đảng. Các lực lượng
làm công tác tuyên truyền chính trị tư tưởng. Đặc biệt là lực lượng có chức
năng đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị ngoài việc truyền bá nội dung tri
thức chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối
chính sách của Đảng cần chú trọng đến việc giáo dục sâu ý thức hệ của
phương pháp tư duy lý luận trên nền tảng khoa học Mác – Lênin.
3.3. Nâng cao đội ngũ cán bộ làm công tác giáo dục lý luận chính trị
Đối với đội ngũ giảng viên lý luận chính trị phải là người có tính Đảng
cao là người chiến sĩ trên mặt trân tư tưởng. Lẽ sống của giảng viên là say sưa
trau rồi kinh nghiệm trong thực tiễn để truyền bá thế giới quan Mác - Lênin
và đường lối quan điểm của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước trong
cán bộ đảng viên nhân dân. Đấu tranh không khoan nhượng với những tư
tưởng sai lầm và phản động. Việc bảo vệ, truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin
và quan điểm của Đảng vào giai cấp vừa là nghĩa vụ, vừa là vinh dự của
người giảng viên. Đồng thời thời đòi hỏi người giảng viên phải có vốn sống,
vốn hiểu biết sâu, giỏi một chuyên ngành, biết và làm được nhiều ngành, cần
chú ý lựa chọn những cán bộ có khả năng viết, nói, biết đối thoại. Giảng viên
lý luận chính trị phải có nhiệm vụ giảng dạy, nghĩa là có phương pháp sư
phạm tốt, vì giảng viên dạy lý luận chính trị khô khan đôi khi trở nên cứng
nhắc. Do vậy, có phương pháp truyền đạt tốt thì trong khi học tập nghiên cứu
(với nội dung, biết tổng kết thực tiễn để bố trí làm công tác tư tưởng) mới
tiếp thu dễ dàng hơn.
3.4. Đổi mới nội dung, phương pháp giáo dục lý luận chính trị trong học
tập để hình thành tư duy lý luận.
Đối với người học tập cần phải khắc phục thói tư duy kinh nghiệm, tự
biện chỉ quanh quẩn trong các thuật ngữ, kinh nghiệm quen thuộc xa rời sự
sống động của chính sách. Chủ nghĩa Mác - Lênin là một khoa học, lý luận đó
dựa trên một cấu trúc hoàn chỉnh, vững chắc. Mỗi yếu tố, mỗi bộ phận hợp
thành cấu trúc có một hệ thống khai niệm, phạm trù, qui luật nhất định. Tư
20
duy lý luận nhất thiết phải nhất thiết nắm lấy các phương tiện logic, tức là hệ
thống kinh nghiệm, phạm trù, qui luật để suy nghĩ. Phương pháp rèn luyện tư
duy lý luận chủ yếu là gắn lý luận với thực tiễn. Dùng lý luận bao gồm cả
cương lĩnh, phương hướng chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của
nhà nước làm căn cứ ban đầu để phân tích thực tiễn. Đồng thời đến lượt nó
thực tiễn cơ bản là hiệu quả kinh tế – xã hội của hoạt động chung, làm tiêu
chuẩn kiểm nghiệm lý luận và hoàn thiện lý luận theo V.I. Lênin, con đường
của nhận thức là: Từ trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng, từ tư duy
trừu tượng đến thực tiễn. Mở rộng hình thành đối thoại trong hoạt động tuyên
truyền giáo dục tăng cường công tác nắm bắt, dự báo tình hình, diễn biến tư
tưởng trong xã hội.
3.5. Không ngừng nâng cao đời sống vật chất – tinh thần cho nhân dân
huyện Tứ Kỳ.
Hồ Chí Minh Khẳng định: “…Chủ nghĩa xã hội trước hết nhằm làm cho
nhân dân lao động thoát khỏi sự bần cùng, làm cho mọi người có công ăn việc
làm, được ấm no và một cuộc sống hạnh phúc”.
Tứ Kỳ đang đẩy mạnh phát triển khoa học kỹ thuật theo hướng công
nghiệp - nông nghiệp – dịch vụ từng bước công nghiệp hoá hiện đại hoá
nông nghiệp nông thôn đẩy mạnh sự phát triển văn hoá - xã hội nâng cao đời
sống vật chất tinh thần.
3.6. Nâng cao hiệu quả công tác thông tin, truyền bá công tác giáo dục lý
luận chính trị qua các phương tiện thông tin đại chúng, báo, đài, phát thanh
huyện và đài truyền thanh cơ sở.
Giáo dục lý luận chính trị phải toàn diện đảm bảo tính hệ thống bằng
những hình thành khác và phương tiện thông tin đại chúng là một hình thức
quan trọng góp phần nâng cao khả năng nhạy bén của người cán bộ đảng
viên. Qua đó thúc đẩy sự phát triển năng lực tư duy lý luận trong tình hình
mới. Các cấp uỷ của chính quyền gồm có những chủ trương chính chính sách
để khai thác thế mạnh của các đài phát thanh truyền hình trong tỉnh và cơ sở
21
tăng cường đầu tư đầu tư có hiệu quả cơ sở vật chất và phương tiện kỹ thuật,
trang bị tạo điều kiện cho các đài phát thanh tăng thời lượng một cách thích
đáng cho việc tuyên truyền giáo dục lý luận chính trị.
- Phát huy tính tích cực, hoạt động sáng tạo lý luận chính trị, sự nỗ lực
cao của người cán bộ Đảng viên. Chủ tịch Hồ Chí Minh là một mẫu hình tiêu
biểu nhất của người cách mạng, người cộng sản đã để lại cho chúng ta tấm
gương tự học, học bất kỳ lúc nào, học suốt đời, không ngừng rèn luyện nâng
cao năng lực, bản lĩnh, phong cách tư duy và trí tuệ với năng lực tổ chức thực
tiễn tuyệt vời. Cần hiểu được điều đó để chúng ta học tập rèn luyện trau dồi lý
luận phát triển tư duy, trí tuệ và tư tưởng của mình để phục vụ sự nghiệp cách
mạng hiện nay. “ Học, học nữa, học mãi, học qua thực tiễn, học qua nghề
nghiệp bằng sự nỗ lực của mình chắc chắn người cán bộ, đảng viên sẽ có điều
kiện nâng cao trình độ lý luận chính trị của mình.
3.7. Phát huy các phong trào thi đua tổng kết thực tiễn
Tổ chức tốt phong trào thi đua xã hội chủ nghĩa trong hệ thống chính trị
( Đảng, chính quyền, mặt trận và các đoàn thể ) tạo không khí trao đổi sôi
nổi và liên tục trong các cơ sở. Việc tổ chức các phong trào thi đua này
nhằm nâng cao hiệu quả lý luận chính trị để hình thành năng lực lý luận của
cán bộ đảng viên được tiến hành một cách chủ động, từ đó nhằm nâng cao
hiệu quả dạy và học lý luận chính trị.
Tổng kết thực tiễn rút ra những bài học quý báu là một biện pháp cơ bản
của hoạt động lý luận nói chung và hoạt động và hoạt động tư duy nói riêng.
Bởi vì xét cho cùng lý luận là từ thực tiễn khái quát lên. Tổng kết thực tiễn là
biện pháp hiệu quả chống các khuynh hướng cơ hội xét lại giáo điều, bảo thủ
trong tư duy lý luận. Chú trọng khâu tổng kết thực tiễn đúc rút ra nhưng bài
học thành công quí báu là con đường cơ bản để phát triển tư duy lý luận.
22
KẾT LUẬN
Sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước bước đầu đã có
nhiều thành công. Những thành quả đầu tiên gặp hái được đã khẳng định sự
lao động của Đảng là hết sức đúng đắn đóng góp một phần vào thắng lợi đó
phải kể đến vai trò của công tác tư tưởng, đặc biệt là hiệu quả công tác giáo
dục lý luận chính trị trong thời gian qua. Hiệu quả của công tác giáo dục lý
luận chính trị cho cán bộ Đảng viên trong bối cảnh hiện nay hiện nay là rất
quan trọng khi tình hình thế giới có nhiều biến động, các thế lực đang ra sực
chống phá sự nghiệp đổi mới của dân tộc ta; chính điều đó chúng ta phải đặt
hiệu quả của công tác giáo dục chính trị lên hàng đầu để không nhằm mục
đích làm cho cán bộ, Đảng viên tin vào đường lối của Đảng, niềm tin khoa
học vào sự tất thắng của sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội mà Đảng, Bác
Hồ, dân tộc đã lựa chọn. Để hình thành tư duy lý luận cho cán bộ cơ sở hiện
nay phải đòi hỏi phải trải qua hai bước thử thách: Bước một là tích cực học
tập chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nắm vững hệ thống phạm
trù thuật ngữ, tiếp thu cho được hệ thống tri thức nhất định về tự nhiên, xã hội
và tư duy… Bước hai là quá trình rèn luyện trong thực tiễn, rèn luyện phương
pháp luận,rèn luyện phong cách, tác phong xem xét, nghiêm cứu những vấn
đề cuộc sống đặt ra, tự bồi dưỡng tình cảm cách mạng, qua thực tiễn tiếp thu
những lý tưởng hình thành ngay trong cuộc sống thực tiễn. Qua thực tiễn
nghiên cứu vấn đề khảo sát hiệu quả giáo dục lý luận chính trị với việc hình
thành tư duy lý luận cho đội ngũ cán bộ hiện nay yêu cầu:
Một là: Hiệu quả công tác giáo dục chính trị phải luôn luôn đứng vững
trên nền tảng tư tưởng Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, kiên định mục
tiêu đường lối dân tộc, chủ nghĩa xã hội và sự lãnh đạo của Đảng. Bám sát
những quan điểm cơ bản của đường lối chính sách giữ vững niềm tin vào sức
mạnh chân lý của hệ tư tưởng cách mạng của khoa học, vào tính đúng đắn
của đường lối và sự lãnh đạo của Đảng.
23
Hai là: Kết hợp hiệu quả công tác giáo dục chính trị với công tác giáo
dục văn hoá, khoa học kỹ thuật, nhiệm vụ, bảo đảm cho các mặt cho các mặt
giáo dục đó phát triển cân đối.
Ba là: Kết hợp giáo dục một cách có hệ thống những nguyên lý cơ bản
của chủ nghĩa Mác - Lênin với việc giáo dục những vấn đề thời sự,
cuộc sống đang đặt ra trong thực tiễn.
Bốn là: Kết hợp việc nâng cao những kiến thức lý luận chính trị, kinh tế
với việc nâng cao phẩm chất đạo đức cách mạng, phát huy tác dụng của việc
phê bình và tự phê bình của cán bộ cơ sở.
Năm là: Kết hợp giáo dục chính trị của Đảng với việc giáo dục trong
giai cấp nhằm làm sao mọi cán bộ, Đảng viên, giai cấp đều nắm vững lý
luận Mác – Lênin, quan điểm đường lối của Đảng.
Sáu là: Yêu cầu của hiệu quả công tác giáo dục chính trị là đặc biệt quan
tâm đến đội ngũ giảng viên cả về bản lĩnh, phẩm chất và năng lực. Đồng thời phải
kết hợp đòi hỏi hiệu quả chất lượng của đội ngũ giảng viên đi đôi với thực hiện
chế độ đãi ngộ thảo đáng phù hợp với điều kiện chung của cả nước.
Các giải pháp trên cần phải được thực hiện một cách đồng bộ
trong một thể thống nhất bổ sung hỗ trợ cho nhau. Việc thực hiện đồng
bộ các giai cấp này chẳng những góp phần qui định vào việc nâng cao
hiệu quả giáo dục lý luận chính trị hình thành năng lực tư duy lý luận
cho đội ngũ cán bộ Đảng viên mà còn phải góp phần xây dựng phát
triển xã hội của huyện Tứ Kỳ xứng đáng với vị trí và vai trò của mình
trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hóa đất nước.
24
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Ban tư tưởng văn hoá Trung Ương: Nâng cao chất lượng công tác tư
tưởng văn hoá góp phần đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước,
Nhà xuất bản công tác quốc gia, Hà Nội,1997, tập 13.
2. Đảng cộng sản Việt Nam: Văn kiện nghị lần thứ 3 Ban chấp hành
Trung Ương (khoá VIII ), nhà xuất bản chính trị quốc gia, Hà Nội, 1996.
3. Tiến sỹ Lương Khắc Hiếu, Nguyên lý công tác tư tưởng, Học viên chính
trị quốc gia Hồ Chí Minh, Học viện báo chí – tuyên Truyền, Hà Nội, 2004.
4. V.I. Lênin: Toàn tập, Nhà xuất bản tiến bộ, 1975, tập sáu trang 30 đến 32.
5. Nghị quyết Trung Ương 6 (lần II): “Đổi mới công tác giáo dục trong
Đảng và trong xã hội về công nghiệp hoá hiện đại hoá và tư tưởng Hồ Chí
Minh, quan điểm đường lối của Đảng, pháp luật của nhà nước”.
6. Hồ Chí Minh: Về công tác tư tưởng, nhà xuất chính trị quốc gia, Hà
Nội, 1995, tập 2, trang167.
7. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nhà xuất bản chính trị quốc gia, Hà Nội,
1995, tập 2, trang 2 đến trang 268.
25