Sáng kiến kinh nghiệm giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường tiểu học

Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

Phụ Lục
1.Gáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường tiểu học bùi thị
xuân.
2.Một số biện pháp duy trì sĩ số học sinh dân tộc thiểu số vùng đặc biệt
khó khăn ở trường th hoàng văn thụ.
3.Biện pháp rèn luyện và giáo dục học sinh cá biệt.

Thư Viện Điện Tử.doc

1


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

MỤC LỤC
TT

NỘI DUNG

TRANG

1

Phần mở đầu

3

2

Lý do chọn đề tài

3

3

Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài

5

4

Đối tượng, phạm vi và phương pháp
nghiên cứu

5

5

Cơ sở lý luận

6

6

Thực trạng

8

7

Giải pháp, biện pháp

10

8

Kết quả

20

9

Kết luận, kiến nghị

21

Thư Viện Điện Tử.doc

2


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KRÔNG ANA
TRƯỜNG TIỂU HỌC BÙI THỊ XUÂN

Tên đề tài: Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong
trường Tiểu học Bùi Thị Xuân
Lĩnh vực: Quản lý

Họ và tên tác giả: …………………
Đơn vị: Trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

………….., tháng… năm 20…..

Thư Viện Điện Tử.doc

3


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

I. Phần mở đầu
"Kỷ luật là tự do". Có thể nhiều người khơng đồng ý với câu nói
này, chắc chắn là như thế bởi với hầu hết mọi người, kỷ luật là một
điều gì đó gị bó, nặng nề và nó đồng nghĩa với việc thiếu tự do.
Nhưng trên thực tế, điều ngược lại mới đúng. Stephen R. Covey
từng nói: “Những người khơng có kỷ luật là nô lệ cho cảm xúc, dục
vọng, và đam mê“. Và xét về lâu dài, những người khơng có kỷ luật
sẽ khơng có được sự tự do đi kèm với một số kỹ năng và năng lực cụ
thể nào cả.
Vì sao lại như thế? Bởi hiện nay, nhiều người, nhiều thầy cô hiểu
rằng kỷ luật là trừng phạt. Kỷ luật học sinh là trừng phạt các em. Trừng
phạt thân thể, trừng phạt tinh thần. Trừng phạt thân thể thì đánh, véo, tát,
dùng thước, roi để đánh, bắt quỳ gối, úp mặt vào tường,...Trừng phạt
tinh thần thì nạt nộ, la mắng, chưởi rủa, làm cho nhục, làm cho bị tổn
thương, làm cho khó xử,...
Tất cả các biện pháp trên đều đưa học sinhvào một trạng thái cảm
xúc vô cùng xấu, khiến các em đau đớn, mặc cảm, buồn chán, căm phẫn,
tức giận,...

Nhưng nếu khơng có kỷ luật, nếu lớp học, trường học khơng áp
dụng bất cứ hình thức kỷ luật nào tì làm sao để giáo dục học sinh. Thế
kỷ luật là gì? Kỷ luật tích cực là gì và làm sao để áp dụng kỷ luật với học
sinh chúng ta vừa hiệu quả, vừa nhẹ nhàng và phù hợp với học sinhTiểu
học?
Kỷ luật trong trường học hiện nay là vấn đề nhức nhối, đó cũng là
vấn đề mn thuở và cấp bách. Làm sao để giáo dục học sinh hiệu quả,
nhẹ nhàng và phù hợp nhất với các em mà không dùng đến bạo lực. Làm
sao để tất cả các em có kỷ luật và tự giác chấp hành kỷ luật. Làm sao để
giáo viên lên lớp nhẹ nhàng mà không phải trừng phạt, không phải dùng
bạo lực với học sinh và vẫn có được những tiết dạy hiệu quả nhẹ nhàng
và để lại nhiều kỷ niệm tốt đẹp trong lòng các em.
Lịch sử phát triển của giáo dục và nhà trường đã chứng minh giáo
dục có vai trị to lớn trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội đối với sự
hình thành và phát triển nhân cách của con người. Thế nhưng làm sao để
giáo dục tất cả các đối tượng học sinh có hiệu quả, điều đó ln là câu
Thư Viện Điện Tử.doc

4


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

hỏi khiến nhiều giáo viên trăn trở, đặc biệt đối với những em thường
được coi là bướng bỉnh, hay mắc lỗi. Trong nhiều trường hợp học sinh
mắc lỗi giáo viên thường dùng các hình phạt hà khắc như đánh đập,
trách mắng để mong muốn các em thay đổi, sửa chữa. Thế nhưng kết
quả lại hoàn tồn ngược lại, khơng như mong muốn của giáo viên. Thay
vì làm theo ý của giáo viên thì các em trở nên khó bảo hơn, chống đối,
khép mình hơn hoặc trầm cảm, thiếu tự tin. Kết quả các em thường học

tập kém, phát triển khơng tồn diện về thể chất và tinh thần. Mối quan hệ
giữa học sinh và giáo viên ngày càng trở nên căng thẳng. Nhiều khi các
em bị dồn ép gây tâm lý chống đối, bỏ học.
Từ thực tiễn những chú trọng gần đây của ngành Giáo dục và Đào
tạo về sự quan tâm đổi mới phương pháp giáo dục cũng như đi tìm kiếm
những phương pháp giáo dục học sinh hiệu quả. Thì việc giáo dục học
sinh bằng phương pháp kỷ luật trách phạt khơng cịn phù hợp nữa khi mà
nó khơng tạo ra kỹ năng xã hội, kỹ năng sống cho học sinh mà chỉ làm
các em thiếu tự tin vào giá trị bản thân mình. Thực tế hiện nay trong nhà
trường đã có một số học sinh nảy sinh những hành vi tiêu cực mà nhà
giáo dục cần có biện pháp để phịng ngừa, ngăn chặn kịp thời nhằm nâng
cao chất lượng và hiệu quả giáo dục. Vậy phải làm thế nào để giáo dục
học sinh một cách tồn diện mà khơng làm tổn thương đến thể xác và
tinh thần đang trở thành mối quan tâm lớn của ngành giáo dục nói
chung, của mỗi trường, mỗi thầy cơ giáo nói riêng.
Trường Tiểu học Bùi Thị Xuân đảm nhận công tác giáo dục học
sinh trong địa bàn buôn ÊCăm và Thôn I thị trấn Buôn Trấp, học sinh
trong trường gồm con em người Kinh và người Êđê bản địa. Ngoài việc
truyền thụ kiến thức, việc quan trọng khơng kém đó là giáo dục nhân
cách và đạo đức, giáo dục các truyền thống dân tộc để đảm bảo các em
phát triển tồn diện. Mơi trường sống của các em khơng được tốt đẹp, an
tồn như một số địa bàn trong Thị trấn. Hiện tượng anh chị đi trước hư
hỏng, thiếu ý thức kỷ luật còn nhiều, bố mẹ thiếu sự quan tâm chăm sóc
và dạy dỗ con cái. Việc định hướng phát triển nhân cách và nghề nghiệp
cho con cái khơng được tồn diện. Giáo dục từ môi trường ảnh hưởng
không tốt đến sự phát triển của đa số các em.
Giáo viên trường Tiểu học Bùi Thị Xn khơng đồng đều về trình
độ chun mơn cũng như nhận thức. Nhiều giáo viên có kỹ năng sư
Thư Viện Điện Tử.doc

5


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

phạm hạn chế dẫn đến việc quản lý lớp học không tốt, không biết áp
dụng hình thức kỷ luật tích cực với học sinh, khơng rèn học sinh vào nề
nếp tốt dẫn đến bức xúc trong lúc dạy và đã áp dụng các hình thức trừng
phạt khơng hợp lý đối với học sinh mình.
Là người làm công tác quản lý nhà trường, bản thân tôi vô cùng bức
xúc với các hành động trừng phạt học sinh không phù hợp này. Tôi cũng
đã nhắc nhở, điều chỉnh nhiều lần. Rất trăn trở với vấn đề áp dụng kỷ
luật thế nào để hiệu quả hơn, phù hợp hơn mà không phải là trừng phạt
học sinh. Làm sao để khơng cịn bất kỳ em nào bị làm cho đau cả về tinh
thần và thể xác. Làm sao để những tháng ngày tuổi thơ bên thầy cô, bạn
bè trường lớp là khoảng thời gian đẹp nhất, đáng nhớ nhất đối với tuổi
thơ của mỗi em. làm sao để các em thấy rằng, bản thân mình, cá nhân
mình là niềm vui của ba mẹ, thầy cô, là mầm xanh đáng yêu của đất
nước để các em có động lực phấn đấu làm tốt mọi việc trên cả khả năng
của mình. Làm sao để khi rời xa mái trường Tiểu học, các em thấy yêu
bạn, yêu thầy cô, yêu mái trường mình đã gắn bó và quan trọng hơn, các
em được lớn lên, mang trong mình một hành trang đầy ắp kỷ niệm tuôit
thơ ngọt ngào để bước vào đời.
Với thực tế một số ít giáo viên áp dụng khơng đúng phương pháp kỷ
luật học sinh cũng đã dẫn đến nhiều hệ lụy xấu trong trường, trong cộng
đồng phụ huynh, Bản thân tôi đã trực tiếp xử lý, nhắc nhở, hướng dẫn và
phổ biến Kỷ luật tích cực trong dạy học đến toàn thể giáo viên. Thời
gian áp dụng cũng chưa phải đã triệt để, cũng chưa được như mong
muốn nhưng trong giáo viên đã có nhiều chuyển biến tích cực về nhận
thức và hành động. Tình trạng bạo lực học sinh khơng cịn, việc la hét,

chưởi mắng học sinh giảm đáng kể và thay vào đó là việc các thầy cơ đã
áp dụng hiệu quả các hình thức kỷ luật tích cực. Các biện pháp, hình
thức đã áp dụng chắc chắn khơng tránh khỏi thiếu sót và hạn chế. Tơi
cũng mong muốn phổ biến để nhiều người, nhiều giáo viên rút kinh
nghiệm cũng như bổ sung nhiều cách làm hay hơn, hiệu quả hơn. Chính
vì thế, lần này tơi mạnh dạn chọn đề tài Giáo dục học sinh bằng kỷ luật
tích cực để làm đề tài nghiên cứu và phổ biến chút kinh nghiệm mình đã
tích lũy và áp dụng hiệu quả.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
Mục tiêu: Giáo viên áp dụng hiệu quả các kỷ luật tích cực trong
Thư Viện Điện Tử.doc

6


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

trường học để thay thế kỷ luật trừng phạt học sinh.
Nhiệm vụ:
Chỉ ra được điểm hạn chế của việc dùng bạo lực và trừng phạt học
sinh dẫn đến những hệ lụy đáng tiếc trong giáo dục.
Phân tích được thế nào là kỷ luật tích cực trong giáo dục. Các hình
thức kỷ luật tích cực có thể áp dụng hiệu quả trong dạy học. Các kỹ năng
cơ bản cần có để áp dụng hiệu quả nhất các hình thức kỷ luật tích cực
để thay thế kỷ luật trừng phạt học sinh.
3. Đối tượng nghiên cứu
- Các biện pháp kỷ luật tích cực.
- Một số kỷ luật tích cực áp dụng hiệu quả trong nhà trường.
- Mối quan hệ giữa kỷ luật tích cực và sự phát triển nhân cách học
sinh.

- Các kỹ năng áp dụng biện pháp kỷ luật tích cực trong dạy học.
4. Giới hạn của đề tài
Học sinh trường Tiểu học Bùi Thị Xuân các năm học 2015-2016,
2016-2017 và 2017-2018.
Giáo viên trường Tiểu học Bùi Thị Xuân các năm học 2015-2016,
2016-2017 và 2017-2018
5. Phương pháp nghiên cứu.
- Phương pháp phân tích - tổng hợp tài liệu;
- Phương pháp khái quát hóa các nhận định độc lập;
- Phương pháp điều tra, khảo sát;
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục;
- Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động;
II. Phần nội dung
1. Cơ sở lý luận
Kỷ luật là các quy tắc, quy định, luật lệ mà con người phải chấp
hành và tuân theo. Chủ nghĩa Mác – Lênin coi kỷ luật là hiện tượng xã
hội
đặc
biệt;
các
Thư Viện Điện Tử.doc

7


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

yêu cầu về kỷ luật của xã hội và các tổ chức là khách quan; song mức độ
giáo
dục và duy trì nó phụ thuộc vào ý muốn chủ quan của từng giai cấp.

Chính thế, kỷ luật là điều cần áp dụng với tất cả mọi người, mọi lứa tuổi.
Với trẻ, một biện pháp , một hình thức kỷ luật phù hợp sẽ rèn giũa cho
trẻ nhiều thói quen tốt.
Đã có nhiều nhà nghiên cứu, nhiều tác giả đề cập nghiên cứu về trẻ
em, tâm lý lứa tuổi, tác dụng tiêu cực của việc trừng phạt trẻ em và trang
bị cho họ những kiến thức, kỹ năng nhằm giáo dục, kỷ luật trẻ em một
cách tích cực và hiệu quả. Và đề ra các cách thức giúp phụ huynh, giáo
viên làm thế nào để con em, học sinh của mình trở nên ngoan ngỗn,
học giỏi
mà
khơng
phải
dùng
tới
các
hình
phạt.
Tác giả Maria Montessori đã có những nghiên cứu về vấn đề này. Ở
đây tác giả tập trung nghiên cứu phương pháp tôn trọng sự khám phá
độc
lập,
thử nghiệm ở trẻ tạo điều kiện cho trẻ tự do trong học tập và bình đẳng.
Bà
coi đây là nguyên tắc chỉ đạo trong phương pháp giáo dục vì nó vận
dụng sự sáng tạo của trẻ chính là sự bổ sung cho hoạt động tổ chức của
người
lớn.
Nhìn chung các tác giả đều đưa ra các kiến thức, kỹ năng nhằm giáo dục
trẻ
một

cách hiệu quả mà không sử dụng kỷ luật trừng phạt. Coi trọng việc học
qua
hành động và tôn trọng sự khám phá độc lập của trẻ.
Trẻ em được gia đình, Nhà nước và xã hội tơn trọng, bảo vệ tính
mạng, thân thể, nhân phẩm và danh dự; thực hiện các biện pháp phòng
ngừa tai nạn cho trẻ em. Mọi hành vi xâm phạm tính mạng, thân thể,
nhân phẩm, danh dự của trẻ em đều bị xử lý kịp thời, nghiêm minh theo
quy định của pháp luật.
Việt Nam là nước đầu tiên ở Châu Á và là nước thứ hai trên thế
giới phê chuẩn Công ước về Quyền trẻ em, vào ngày 20/2/1990. Từ đó
đến nay, mặc dù cịn nhiều khó khăn, Việt Nam đã đạt nhiều tiến bộ
trong việc đưa tinh thần và nội dung của Công ước vào chiến lược phát
triển kinh tế - xã hội và luật pháp quốc gia. Ví dụ: như Luật Bảo vệ,
Thư Viện Điện Tử.doc

8


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

chăm sóc và giáo dục trẻ em, Luật phổ cập giáo dục, Luật lao động, Luật
dân sự, Luật tố tụng hình sự... được ban hành hay sửa đổi đều quan tâm
thích đáng đến quyền lợi của trẻ em. Một số nội dung cụ thể đã thực hiện
như quyền được tơn trọng, bảo vệ tính mạng, thân thể nhân phẩm và
danh dự trẻ em đã và đang góp phần tích cực trong việc bảo vệ trẻ em.
Nhà trường và các cơ sở giáo dục khác có trách nhiệm thực hiện
giáo dục toàn diện về đạo đức, tri thức, thẩm mỹ, thể chất, giáo dục lao
động hướng nghiệp cho trẻ em; chủ động phối hợp chặt chẽ với gia đình
và xã hội trong việc bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em.
Giáo dục khơng chỉ vạch ra chiều hướng cho sự hình thành và phát

triển nhân cách mà cịn tổ chức dẫn dắt sự hình thành và phát triển nhân
cách của Học sinh theo chiều hướng đó. Thực tiễn giáo dục cũng đã
chứng minh sự phát triển tâm lý của trẻ em chỉ có thể diễn ra một cách
tốt đẹp trong những điều kiện của dạy học và giáo dục.
Đảng và nhà nước ta đã khẳng định “giáo dục đào tạo là quốc sách
hàng đầu, là sự nghiệp của Nhà nước và toàn dân”. Theo Luật giáo dục
tháng
12 năm 1999 quy định ở điều 2 đã nêu rõ: “Mục tiêu giáo dục là đào tạo
con người Việt Nam phát triển tồn diện, có đạo đức, tri thức, sức khỏe,
thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng dân tộc và chủ nghĩa
xã hội; hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của
công dân, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.
Điều 23 Luật giáo dục năm 1999 cũng nêu rõ: “Phương pháp giáo
dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo
của học sinh; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học; bồi
dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào
thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho
Học sinh”.
Khơng có trẻ em hư, chỉ có người lớn đã thành công hay chưa
thành công trong công tác giáo dục mà thơi. Điều đó cho thấy việc áp
dụng đúng đắn các biện pháp giáo dục có vai trị rất quan trọng quyết
định đến hiệu quả của quá trình giáo dục. Xuất phát từ bối cảnh xã hội
hiện nay đang có những biến đổi mạnh mẽ, việc giáo dục Học sinh ở nhà
trường đang ngày càng đặt ra nhiều khó khăn và thách thức đối với
nhà giáo dục. Đa số phụ huynh và giáo viên đều mong muốn học sinh có
Thư Viện Điện Tử.doc

9

Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

ý thức kỷ luật, giữ gìn nề nếp tốt, tự tin chủ động học giỏi…Tuy nhiên
làm thế nào để đạt được điều đó là cả một quá trình.
Chỉ thị số 2737/CT – BGDĐT cũng đã bàn về vấn đề này và được
nhấn
mạnh trong nhiệm vụ trọng tâm của giáo dục phổ thông năm học 2012 –
2013, Bộ trưởng bộ GD – ĐT chỉ thị về nâng cao chất lượng và hiệu quả
hoạt
động giáo dục đã nêu “Tăng cường công tác quản lý, phối hợp đảm bảo
an
ninh, trật tự trường học, phòng chống tội phạm, bạo lực, tệ nạn xã hội
trong
học sinh, sinh viên. Áp dụng phương pháp kỷ luật tích cực, xây dựng
mối
quan hệ thân thiện giữa thầy và trò”.
John Medina chỉ ra rằng: não bộ của trẻ chỉ có thể phát triển tối ưu
khi trẻ cảm nhận được rằng mình "an tồn". Khi trẻ bị trừng phạt và đe
dọa, chức năng “học hỏi” của não bị tắt đi; thứ duy nhất trong não trẻ
phát triển là sự đối phó để bảo vệ bản thân, trong đó có cả việc hình
thành sự chống đối, nói dối, hoặc lầm lì.
Vậy để giáo dục học sinh đạt kết quả như mong muốn thì khơng thể
khơng có kỷ luật. Nếu khơng có bất cứ mọt hình thức kỷ luật nào áp
dụng trong trường, trong lớp thì rõ ràng giáo viên không thể nào tổ chức
được lớp học, nhà trường không thể nào vận hành. Nhưng nếu áp dụng
các biện pháp, các hình thức kỷ luật trừng phạt thì rõ ràng phản tác dụng
giáo dục. Vì thế, một hình thức kỷ luật phù hợp, hình thức kỷ luật tích
cực, hiệu quả, nhẹ nhàng mà tất cả học sinh để chấp nhận và mong muốn
thực hiện là điều vô cùng quan trọng để thực hiện thành công công tác
giáo dục trong nhà trường.

2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu
Số học sinh và giáo viên trường Tiểu học Bùi Thị Xuân những năm
gần đây ổn định và có dao động nhẹ khoảng từ 300- 330 em và từ 20-22
giáo viên. Số học sinh hư, học sinh cá biệt không nhiều. Đa số các em
học sinh người Kinh rất ngoan và gương mẫu, một số em học sinh người
Ê- đê chưa ngoan, lý do chủ yếu là do gia đình. Hầu hết những em này
rơi vào các gia đình có cha mẹ đã ly dị, ly thân hay cha hoặc mẹ mất,
Thư Viện Điện Tử.doc

10


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

cha mẹ đi làm ăn xa,...Các em thiếu sự chỉ bảo trực tiếp của bố mẹ và
hay bị ảnh hưởng xấu từ bên ngoài. Trong lớp học, các em thường có
biểu hiện thiếu lễ phép với thầy cô dẫn đến việc không được thầy cô
thương yêu. Hay nghịch nên hay bị la mắng.
Một số em có khả năng tiếp thu chậm hơn bạn bè. Trong lớp học ít
chú ý nghe giảng, hay làm việc riêng, hay chọc phá bạn, nói chuyện gây
mất trật tự trong lớp, nhiều em có khả năng chú ý kém, khả năng hợp tác
với bạn chưa tốt nên việc chú ý và tập trung vào bài gảng không được
như giáo viên mong muốn nên thường bị giáo viên áp dụng các kỷ luật
trừng phạt.
Một số giáo viên kỹ năng tổ chức lớp học và thu hút học sinh chú ý
hạn chế, ngơn ngữ nói thiếu cuốn hút, khó nghe nên khơng làm cho học
sinh hứng thú trong việc xây dựng bài học. Từ đó học sinh khơng hợp
tác trong giờ học dẫn đến bị giáo viên áp dụng hình thức kỷ luật nặng
nhẹ khác nhau.
Phần lớn giáo viên vẫn còn ảnh hưởng tư tưởng phong kiến rằng đã

dạy dỗ là phải địn roi. "nếu khơng phạt học sinh thì làm thế nào để học
sinh nghe lời?", thậm chí cịn cho rằng khơng có biện pháp nào ngồi
trừng phạt, nếu khơng phạt thì học sinh sẽ nhờn, coi thường thầy cơ giáo,
cho rằng, đối với học sinh mà không nghiêm khắc là khơng thể nào dạy
được. Có thầy cơ cịn thở dài: Bây giờ dạy học nhiều áp lực quá, nếu đi
dạy mà khơng được đánh học sinh thì chịu, khơng thể nào dạy được, nói
khơng ai nghe, học sinh khơng sợ cô sẽ không chú ý nghe giảng, học
sinh không sợ cô về nhà sẽ không học bài, học sinh mà khơng sợ cơ thì
khơng bao giờ khá lên được,...Nhưng chưa chịu khó tìm cách làm thế
nào các em vẫn sợ nhưng vẫn thương yêu và nghe lời chứ không ghét
bỏ, thù ốn cơ.
Một số giáo viên đổ lỗi việc học sinh hư hỏng do bố mẹ chiều,
không cho cô phạt,... Nhiều giáo viên lẫn nhiều phụ huynh đang thiếu
kiến thức và công cụ để giải quyết các vấn đề về mối quan hệ với học trị
và phụ huynh. Trong đó, giáo viên vừa phải cân bằng các vấn đề trong
cuộc sống riêng với gia đình, đồng nghiệp, nhưng lại vừa phải cân bằng
với hàng trăm em học sinh, phụ huynh với nhiều tính cách, nhiều hồn
cảnh, nhiều vấn đề khác nhau nên việc xử lý trong nhiều tình huống sư
phạm không được khéo léo.
Thư Viện Điện Tử.doc

11


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

Đã có nhiều giáo viên đem cả bực tức với chồng, với con, với hàng
xóm hay thậm chí với đồng nghiệp lên trút hết vào học sinh. Có cơ, vì
bực tức mà buổi học đó đã đánh nhiều em, khơng giảng, khơng nói,
khơng tổ chức hoạt động để học sinh tham gia. Nhiều cô, sau khi nóng

nảy, ra tay với học sinh rồi phân bua, đỗ lỗi do bức xúc chồng, bức xúc
việc gia đình nên khơng kìm chế được.
Tồn trường có 22 giáo viên trực tiếp làm cơng tác giảng dạy, trong
đó giáo viên bộ môn là 06, giáo viên tiểu học là 16.
Hầu hết giáo viên bộ mơn là giáo viên trẻ, có trình độ đào tạo tốt, có
trình độ chun mơn vững vàng, có kỹ năng sư phạm xuất sắc và khả
năng xử lý các tình huống sư phạm phù hợp, được học sinh yêu thương,
gần gũi.
Trong 16 giáo viên tiểu học thì độ tuổi trên 45 tuổi có 7 giáo viên,
chiếm 43,8%. Độ tuổi 40 đến 45 là 4 giáo viên, chiếm 25%. Số giáo
viên trẻ dưới 40 là 5 giáo viên, chiếm 31,2%. Khả năng ứng xử và mức
độ áp dụng khéo léo các hình thức kỷ luật học sinh phân định rõ ràng
theo độ tuổi.
Tất cả các giáo viên trẻ dưới 40 tuổi đều chưa lần nào bị cha mẹ học
sinh phàn nàn về cách đối xử với học sinh. Khả năng làm cơng tác chủ
nhiệm lớp ở nhóm giáo viên này rất tốt. Học sinh thường gần gũi và thân
thiện với thầy cô, giữa giáo viên và học sinh có sự chia sẻ, giúp đỡ, yêu
thương.
Nhóm giáo viên có độ tuổi từ 40 đến 45 là những giáo viên có
chun mơn vững vàng. Có khả năng ứng xử tốt. Các giáo viên này
thường nghiêm khắc với học sinh nhưng rất quan tâm, gần gũi học sinh.
Đặt biệt nhóm giáo viên này rất được cha mẹ học sinh và cộng đồng tín
nhiệm. Họ đủ chín mùi về chun mơn, đủ khéo léo trong ứng xử và đủ
yêu thương, cảm thơng sâu sắc từng hồn cảnh học sinh mình chủ
nhiệm. Các thầy cơ ở nhóm lứa tuổi này là các thầy cơ cốt cán trong
trường. Nhóm thầy cơ này khơng hịa đồng lắm với học sinh nhưng là
nhóm giáo viên rất được học sinh tin yêu, cảm mến.
Trong số các thầy cơ ở lứa tuổi trên 45 thì có một số thầy cơ có khả
năng chun mơn tốt, vững vàng nhưng cũng có nhiều người cịn hạn
chế về năng lực sư phạm. Đa số có khả năng áp dụng các hình thức kỷ

Thư Viện Điện Tử.doc

12


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

luật học sinh không phù hợp. Nhiều người hay dùng hình thức kỷ luật
trừng phạt hay thậm chí là bạo lực. Cá biệt có một số ít thầy cơ thường
xun vi phạm, thường bị cha mẹ học sinh phàn nàn về cách thức đối xử,
trách phạt con họ. Về việc làm cho học sinh bị tổn thương, bị sợ không
dám đến lớp, bị chán nản khơng muốn học hay thậm chí ghét thầy cơ đó,
khơng muốn đến trường, không muốn vào lớp lúc thầy cô đó dạy.
Đặc biệt, đối với học sinh là người Ê-đê thì biện pháp giáo dục cần
phải nhẹ nhàng và khéo léo hết sức bởi các em khơng có bất kỳ một
nguồn động viên hay một áp lực nào từ phái gia đình là phải đi học. Chỉ
cần có một điều phật ý, các em sẵn sàng bỏ học. Các em bỏ học ở nhà,
cha mẹ khơng bao giờ có ý kiến. Các em thường thích các hoạt động vận
động, vui chơi, giải trí bên cạnh việc học. Từ thực tế đội ngũ giáo viên
và học sinh trường mình, tơi đã bố trí hài hịa các giáo viên nhiều độ tuổi
vào một khối lớp để có sự chia sẻ kinh nghiệm giảng dạy với nhau.
Trong việc vận dụng, mỗi người cũng đã có những cố gắng nhất định để
việc dạy học đạt được hiệu quả cao nhất, để nhà trường có đội ngũ giáo
viên và học sinh có ý thức kỷ luật tốt nhất.
3. Nội dung và hình thức của giải pháp
a. Mục tiêu của giải pháp
Đưa ra được các hình thức kỷ luật tích cực để thay thế kỷ luật trừng
phạt học sinh. Tất cả các giải pháp đều nhằm một mục tiêu là giáo viên
có kỹ năng áp dụng các hình thức kỷ luật tích cực trong giáo dục học
sinh. Học sinh có ý thức kỷ luật tốt.

b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp.
Biện pháp 1. Thay đổi nhận thức của giáo viên
Muốn thay đổi hành động, trước hết phải thay đổi nhận thức của
giáo viên. Rất nhiều giáo viên phàn nàn: nếu không đánh, làm sao học
sinh nghe lời hay “thương cho roi cho vọt”. Có đánh, có la thì mới dạy
được. Trước đây khi đi học, cơ thầy đánh mình như thế giờ mình mới
nên người. Khơng đánh học sinh thì các em coi thường mình, nhờn mặt
lắm. Khơng đánh học sinh thì khơng thể nào dạy được.
Hiện nay, bạo hành trong nhà trường hay tâm lý “thương cho roi cho
vọt” là không sai hay không phương hại của nhiều người, nhiều thầy cô
vẫn tồn tại. Một số thầy cơ cịn thiếu hiểu biết về pháp luật, nhất là nghĩa
Thư Viện Điện Tử.doc

13


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

vụ và quyền hạn của thầy cơ giáo trong việc giáo dục chăm sóc trẻ em đã
được quy định trong các chính sách, luật pháp.
Vấn đề đạo đức nghề nghiệp còn được một số giáo viên coi nhẹ.
Một số giáo viên không quan tâm nhiều đến cảm xúc của học sinh, cho
mình được quyền đánh, mắng, la, hét, dọa nạt học sinh.
Vì vậy, vấn đề quan trọng là phải thay đổi nhận thức của giáo viên
về việc kỷ luật học sinh, phải làm sao cho giáo viên tự nhận thấy được
rằng bản thân mình cần phải thay đổi các hình thức kỷ luật để đạt hiệu
quả tích cực nhất trong dạy học.
Để thay đổi nhận thức của giáo viên, trước hết tôi đã tổ chức các
buổi chuyên đề về các vấn đề liên quan đến bạo lực học đường, kỷ luật
trừng phạt học sinh, về các vấn đề liên quan đến kỹ năng tổ chức dạy

học và các vấn đề về đạo đức nhà giáo.
Qua các buổi chuyên đề, giáo viên nhận thức sâu sắc các việc làm
của mình là đúng hay sai. Từ việc đưa ra các ví dụ thực tế đã được lan
truyền trên mạng, các vấn đề nóng đã gây nhiều bức xúc trong dư luận,
các vấn đề bạo lực học sinh đã bị xã hội lên án để so sánh với việc giáo
viên thường làm từ đó các cơ thầy rút kinh nghiệm cho bản thân.
Trước tiên, giáo viên sẽ cùng xem và nhận xét về những hành động
bạo lực học sinh mà mọi người đã vơ tình hay cố ý ghi lại được và đưa
lên mạng internet. 100% người xem đều lên án các tình huống như dùng
dép đánh vào đầu học sinh, dùng thước, roi, cây vụt vào mông, tay, chân
gây thâm, bầm tím các em, tát và mặt, véo tai, kéo tai học sinh,...
Sau đó giáo viên sẽ được liên hệ bản thân. Nhớ lại một số hành
động, một số biện pháp kỷ luật trừng phạt mình đã áp dụng với học sinh
mình. Mặc dù khơng có hành động nào quá đáng như một số hình ảnh đã
nêu nhưng nếu các việc làm của mình đều được ghi lại và được đưa lên
mạng xã hội liệu hậu quả mang lại cho các thầy cô giáo chúng ta sẽ thế
nào. Phân tích xem bản thân mình làm như thế đúng hay sai.
Tiếp theo, giáo viên sẽ được thảo luận và đưa ra cách giải quyết các
tình huống mà mọi người đã và đang lên án gay gắt đó. Mỗi người sẽ
được đưa ra nhận định và nêu cách giải quyết các tình huống tái hiện. Ví
dụ như có một em học sinh nói chuyện riêng trong lớp bị cơ giáo vụt
thước làm cho tím bầm mơng, nếu là bản thân mình trong trường hợp đó,
Thư Viện Điện Tử.doc

14


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

giáo viên sẽ xử lý thế nào? Ví dụ một em quay sang nói cuyện với bạn

trong lúc cô đang giảng bài, cô đã bắt em đó quỳ suốt buổi học. Hay một
em rất nghịch và đã lấy trộm tiền của bạn bị cô dọa sẽ gọi cơng an đến,
vì q sợ chú cơng an, em đó đã bỏ học, cơ xử lý thế nào?
Giáo viên phải phân tích được đúng sai, nêu lên, phân tích sau đó
cùng thống nhất một số cách thức xử lý tình huống, cách giải quyết tối
ưu, hiệu quả để không làm tổn thương học sinh. Sau mỗi lần chuyên đề,
sau các tình huống thực tế đã áp dụng hiệu quả và tạo chuyển biến tích
cực trong suy nghĩ, hành động của học sinh đối với mình, mỗi giáo viên
đã có nhận thức đúng, có chuyển biến mạnh mẽ tích cực trong nhận thức
và tình cảm đối với học sinh. Mọi người đều nhận thấy rằng, các em học
sinh đáng yêu hơn là đáng trách. Tất cả các hành động, việc làm của các
em là tấm gương phản chiếu cách giáo dục của mỗi chúng ta. Nếu được
yêu thương, các em sẽ đáp lại bằng tình yêu thương, nếu được tơn trọng,
sẽ nhận được ở các em sự kính u, nếu được quan tâm chăm sóc, giúp
đỡ tận tình, chúng ta sẽ nhận lại được ở các em một tình yêu thương
trong sáng, quan tâm đặt biệt, nếu bị đối xử bằng bạo lực, sẽ nhận lại từ
các em một tính cách lầm lì, ngang bướng, nếu bị bỏ rơi, sẽ nhận lại
được ở các em một sự lạnh nhạt, xa lánh.
Mỗi ngày như thế, giáo viên sẽ tìm thấy vơ vàn niềm vui bên học trị
của mình. Giáo viên sẽ nhận thấy, khơng phải chỉ có la mắng, đánh đập,
gây áp lực,... thì người khác mới chú ý lắng nghe mình. Khơng phải chỉ
có phải đánh thì mới dạy được, không phải roi vọt mới giải quyết được
vấn đề mà trong việc giáo dục một con người thì điều quan trọng là phải
khéo léo, phải có những kỷ luật tích cực phù hợp hơn.
Vấn đề đạo đức nghề nghiệp cũng phải được liên tục nhắc đi nhắc
lại, các giáo viên phải ký cam kết mỗi năm học về việc không sử dụng
bạo lực đối với học sinh. Không thể nói đây là việc biết rồi, nói mãi vì rõ
ràng là với giáo viên lâu năm, nhiều kinh nghiệm là những giáo viên hay
mắc phải sai lầm nhất.
Trong không gian sư phạm của nhà trường, giáo dục đạo đức nhà

giáo phải được đặt lên hàng đầu, trọng tâm và thường xun... Giải
quyết tốt cơng tác này chính là thiết thực góp phần đẩy mạnh thực hiện
nhiệm vụ “dạy tốt, học tốt”.
Ngồi ra, tơi cịn ln quan tâm tới vấn đề tâm lý nghề nghiệp, góp
Thư Viện Điện Tử.doc

15


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

phần định hướng, giải tỏa cho giáo viên trong các buổi họp cơ quan, trao
đổi kinh nghiệm về các tình huống sư phạm.
Biện pháp 2. Thay đổi thói quen. Áp dụng kỷ luật tích cực thay
thế cho kỷ luật trừng phạt học sinh
Các tình huống rất nhiều, rất đa dạng và gần gũi với tình huống giáo
viên gặp hằng ngày và hầu như tất cả các tình huống đều được giáo viên
xử lý một cách khéo léo và hợp lý nhưng vì sao khi áp dụng thực tế, các
thầy cô chúng ta lại không làm được như thế?
Vấn đề nảy sinh tiếp theo ở đây là thói quen hành động. Thói quen
hành động liên quan đến nhiều yếu tố. Trước hết, nói đến thói quen là
phải nói đến việc luyện tập thường xuyên, liên tục, tạo cho mình nhận
thức đúng và buộc mình phải làm theo hằng ngày, hằng giờ. Tạo cho
mình một thói quen tốt trong hành xử với học sinh và bỏ các thói quen tự
mình thấy khơng phù hợp.
Thực tế đã có một số giáo viên, cứ khơng bằng lịng, bực tức học
sinh là ra tay đánh, tát, miệng chửi, nạt, hăm dọa,...Để thay đổi được thói
quen đó, giáo viên cũng cần phải cố gắng nhiều và phải bình tỉnh, kiên
trì, kìm nén để giải quyết. Giáo viên phải thay đổi cách cư xử trong lớp
học dựa trên cơ sở động viên, khuyến khích, nêu gương, tìm hiểu nhằm

thúc đẩy học sinh, khiến cho học sinh tự giác chấp hành và hình thành ở
các em thói quen tích cực.
Tất cả giáo viên đều khơng có khó khăn gì để phân biệt đâu là kỷ
luật tích cực, đâu là kỷ luật khơng tích cực và mọi người đều nhận biết
rằng, kỷ luật trừng phạt hay dùng bạo lực đối với học sinh đều mang đến
kết quả không như mong muốn. Hơn nữa, việc dùng kỷ luật trừng phạt
học sinh đang bị xã hội lên án. Hầu hết hiện nay không ai sinh nhiều con
kể cả là người Kinh hay người Ê-đê. Vì vậy, nếu thấy con có biểu hiện bị
bạo hành, họ sẽ phản ứng rất quyết liệt. Mọi hậu quả tiếp theo đối với
giáo viên đều sẽ rất khó lường. Thế nên, tất cả giáo viên đều mong muốn
mình có kỹ năng áp dụng các biện pháp kỷ luật tích cực trong giáo dục
học sinh.
Đầu tiên, phải xây dựng các hình thức kỷ luật tích cực. Các hình
thức kỷ luật tích cực đối với học sinh sau đây là các biện pháp mà tôi đã
hướng dẫn giáo viên phổ biến, áp dụng có hiệu quả tại trường.
Thư Viện Điện Tử.doc

16


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

a) Xây dựng những quy tắc rõ ràng và nhất quán
Vào đầu năm học, sau khi phổ biến cho học sinh quy tắc ứng xử
trong trường, kỷ luật của nhà trường,... Giáo viên sẽ cùng học sinh xây
dựng một số quy tắc, thảo luận và thống nhất thực hiện. Giáo viên phải
kiên trì áp dụng, phải linh hoạt đối với từng đối tượng học sinh và phải
kiên quyết trong các tình huống. Quy định chế độ thưởng và phạt rõ
ràng.
Giáo viên phải để cho học sinh đươc thảo luận, xây dựng quy chế.

Phải cho các em nêu lên điều gì các em thích hay khơng thích trong cách
ứng xử của cơ.
Đầu năm học, tơi đã cho học sinh điền mẫu có sẵn, kết quả thu được khá
đáng yêu. Qua đây cũng có thể giúp mọi người điều chỉnh ứng xử của
mình để phù hợp hơn.
PHIẾU THĂM DÒ Ý KIẾN HỌC SINH
Hãy điền điều em yêu cầu, mong muốn vào ô tương ứng.
thầy cô
chủ
nhiệm

các thầy thầyTPTĐ, các bạn
cơ khác cơHT,PHT

trường
chúng
ta

thư viện
y tế

Ý kiến
khác

Sau khi khuyến khích các em bày tỏ u cầu, mong muốn của mình,
tơi thu được nhiều ý kiến khá dễ thương, có nhiều ý kiến rất ngây ngô
như mong muốn cô không kiểm tra bài cũ, khơng muốn làm việc với
nhóm,... thì có khá nhiều ý kiến trùng lặp lại rất thiết thực và đáng yêu
như:
* Về thầy cô, các bạn:

- Em mong cô chủ nhiệm hiền hơn, hay cười với chúng em hơn.
- Em mong cô dạy dễ hiểu hơn.
- Em mong giờ ra chơi cô ở lại chơi với chúng em.
- Em mong các thầy cô yêu thương chúng em hơn.

Thư Viện Điện Tử.doc

17


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

- Em mong thầy cô hiểu em, mong thầy cơ tổ chức nhiều trị chơi
hơn và chơi với chúng em.
- Em mong cô ....( Xin phép không ghi tên) không đánh các bạn,
hiền hơn.
- Em mong cơ..... đừng có lúc nào cũng nói to.
- Em mong các bạn đừng ăn quà vặt, các bạn không đánh nhau, các
bạn phải biết giữ vệ sinh lớp,... Mong các bạn không làm phiền các thầy
cô khác khi đang dạy.
* Về Tổng phụ trách đội và Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng:
- Em mong muốn thầy An tổ chức nhiều trị chơi hơn. Mong được
vào đội bóng đá. Em mong được chơi trị chơi cùng các thầy cơ.
- Em mong cơ Hiệu trưởng/ Phó hiệu trưởng dạy lớp em nhiều hơn.
Khi nào cũng cười với chúng em, vào lớp em và nhắc nhở các bạn nhiều
hơn,...
- Em mong cô Hiệu trưởng tổ chức nhiều buổi văn nghệ hơn.
* Về trường chúng ta, về thư viện:
- Em mong trường chúng ta xây mới, to hơn, đẹp hơn.
- Em mong muốn xây thêm nhà vệ sinh nam/ nữ cho chúng em.

- Em mong trường ta trồng nhiều cây xanh hơn, nhiều hoa hơn.
- Em muốn có nhiều bộ bàn để ngồi sân để ra chơi chúng em họp
nhóm.
- Em mong thư viện có nhiều truyện tranh hơn,...
Tất cả điều các em bày tỏ đều rất thiết thực. Trong đó, nhóm yêu cầu
mong muốn về thầy cô là nhiều nhất và tha thiết nhất. Hầu hết, em nào
cũng muốn thầy cô hiền lành hơn, nhẹ nhàng hơn. Các em muốn có một
mơi trường học tập lành mạnh, muốn được vui chơi, muốn được mọi
người yêu thương, gần gũi và tôn trọng.
Từ những mẫu như trên, giáo viên có thể thăm dị ở học sinh một số
nội dung khác để phục vụ cho việc dạy học của mình và để xây dựng
quy chế làm việc chung cho lớp. Với từng lớp, giáo viên cần dành thời
gian để các em được thảo luận nhiều rồi mới thống nhất.
Thư Viện Điện Tử.doc

18


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

Sau khi thống nhất, giáo viên sẽ ban hành nội quy, thông báo/dán
công khai ở nơi học sinh ln nhìn thấy với hình thức hấp dẫn.
Giáo viên cũng nên thông báo đến phụ huynh học sinh để cùng giám
sát việc thực hiện. Trong việc thực hiện nội quy, học sinh được tham gia,
học sinh được cung cấp thông tin, được bày tỏ ý kiến, ý kiến của các em
được lắng nghe và tôn trọng. Sự tham gia của học sinh trong việc xây
dựng nội quy lớp học là cần thiết vì điều đó sẽ giúp các em hiểu, tôn
trọng và thực hiện tốt nội quy do chính các em đề ra. Ngồi ra, đây cũng
là cơ hội giúp mọi học sinh rèn cho mình kỹ năng g giao tiếp, bày tỏ ý
kiến và tham gia quá trình ra quyết định vấn đề. Phát huy tinh thần tập

thể, nâng cao tinh thần trách nhiệm của mỗi người.
Quy chế phải phù hợp với điều kiện từng lớp và sẽ được thay thế, bổ
sung khi cần thiết. Các quy tắc phải phù hợp dựa vào các năng lực và
phẩm chất cần đạt của mỗi lớp. Ví dụ một số điều sau:
- Phải lắng nghe khi người khác nói.
- Khơng bao giờ nói dối.
- Sẵn sàng giúp đỡ các bạn.
- Giữ gìn bàn học và khu vực xung quanh luôn gọn gàng, ngăn nắp.
- Giữ vệ sinh cá nhân và vệ sinh trường lớp sạch sẽ.
Sau khi xây dựng được các quy tắc, giáo viên và học sinh phải cùng
thực hiện. Giáo viên phải khéo léo động viên các em thực hiện. kịp thời
khen ngợi động viên học sinh. Đặc biệt là phải nhất quán thực hiện các
quy tắc đã thực hiện.
Việc đề ra được quy tắc và tự giác thực hiện nhất quán các quy tắc
đó đã rèn luyện cho học sinh thói quen kỷ luật và chấp hành kỷ luật. Xây
dựng được ở học sinh việc sống, học tập và làm việc có ngun tắc,
khơng tùy tiện.
b) Khuyến khích, nêu gương, động viên tích cực
Tất cả mọi học sinh đều có mong muốn được tiến bộ, được khen.
Điều này là chắc chắn và giáo viên nào cũng biết. Giáo vên cần thường
xuyên áp dụng việc khuyến khích, nêu gương, đông viên học sinh để các
em tiến bộ.
Thư Viện Điện Tử.doc

19


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

Phải nghiêm khắc và nhất quán thực hiện các cam kết, quy tắc lớp

đã xây dựng dựa trên nguyên tắc sau:
- Dựa trên cơ sở động viên, khuyến khích, nêu gương, nhằm thúc
đẩy học sinh có thái độ cư xử, hành vi đúng.
- Khen bằng nhiều hình thức như: một nụ cười, một cái xoa đầu, một
lời khen, lời động viên trước lớp, khen trước cờ; tặng phiếu khen; thư
khen gửi về gia đình, cá nhân, ghi lời nhận xét tốt về bạn, hộp thư vui,
cơng nhận và khuyến khích các đặc điểm tốt,…
- Ngồi việc giáo viên khen ngợi học sinh, phải lưu ý khuyến khích
những đối tượng khác như Cha mẹ, thầy cơ khác, người thân, bạn bè, …
của học sinh cùng hợp tác.
- Việc khen thưởng, động viên có hiệu quả nhất khi học sinh có hành
vi tốt được hưởng một số quyền lợi, còn những HS mắc lỗi nhiều lần bị
tước bỏ quyền hưởng quyền lợi đó.
- Những quyền lợi phải là những điều học sinh thích và trân trọng.
- Cần khen thưởng động viên từng tiến bộ nhỏ nhất của học sinh.
- Việc khen thưởng, động viên phải kịp thời và được mọi em khác
thấy, muốn được như bạn mình.
- Khen ngợi ngay sau khi các em hoàn thành nhiệm vụ. Khi một bạn
nào đó làm được điều gì tốt đẹp, có ý nghĩa thì lời khen của bạn mới thật
sự chân thành. Nó khiến học sinh vui thích và mong muốn được làm tốt
hơn sau đó.
- Miêu tả cụ thể quá trình và việc mà học sinh đã nỗ lực. Khi học
sinh làm được một việc mà bản thân cảm thấy rất tốt, trong lịng sẽ có
cảm giác rất vui và hy vọng người khác sẽ khen ngợi mình. Vì vậy hãy
thừa nhận sự cố gắng của các em từ những điều nhỏ nhặt nhất. Như vậy,
tất cả học sinh chứ khơng phải chỉ có những em giỏi giang mới được
khen.
c) Áp dụng những hình thức phạt phù hợp, công bằng và nhất
quán
- Phải cương quyết với học sinh mắc lỗi, nghiêm khắc nhưng mềm

dẻo chỉ ra cho các em biết đã mắc lối gì, mắc lỗi như thế nào và lần sau
cần phải làm gì để sửa chữa.
Thư Viện Điện Tử.doc

20


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

- Khi phạt, giáo viên cần nói rõ sai phạm của học sinh với thái độ
khoan dung, nhân ái, độ lượng và bình tĩnh. Các biện pháp xử phạt phải
giúp học sinh biết rằng thái độ/hành vi của các em là sai, trái như thế
nào. Chỉ ra được nên làm thế nào mới đúng.
- Tuyệt đối khơng sử dụng hình phạt mang tính bạo lực.
- Các hình phạt phải phù hợp với mức độ vi phạm
- Tránh gây căng thẳng, đối đầu với học sinh.
- Áp dụng hình thức xử phạt một cách cơng bằng.
- Khơng phạt học sinh vì những lỗi do những ngun nhân khách
quan.
- Khơng phạt học sinh vì những quy định chưa được thỏa thuận
trước.
Trong việc thực hiện các kỷ luật, phải có thưởng, có phạt, có khen,
có chê nhưng việc phạt học sinh, chê học sinh là điều cần phải cẩn thânh
hơn cả. Hình thức phạt ở đây là hình thức làm cho học sinh tự nhận thức
được việc làm sai của mình để tự giác sửa. Việc chê học sinh hồn tồn
khơng thể tùy tiện. hạn chế nhất có thể việc buông lời chê bai. Cẩn trọng
với những lời chê trách học sinh. Vì ai trong chúng ta đều có thể diện
của mình, và ln dễ dàng bị tổn thương lòng tự trọng với những lời chê
trách. Nên thay thế việc chê bằng các hình thức khác có thể.
d. Hãy thay việc chê bằng những lời khen ngợi

Việc này cũng rất khó, trong gia đình, các bà mẹ áp dụng với một,
hai đứa con chính mình sinh ra đã khó huống gì áp dụng cho một lớp
mấy chục học sinh. Thế nhưng khơng có quả ngọt nào mà khơng cần có
sự chăm sóc đặt biệt. Kết quả ngọt ngào sẽ đến sau những nổ lực và cố
gắng.
Không phải một học sinh bị phạm lỗi mà bạn thay vì chê lại khen,
như vậy là phản tác dụng. Thay chê bằng khen ở đây tương tự biện pháp
nêu gương. Một học sinh lớp một không thể ngồi yên nghe giảng, cứ ngọ
nguậy. Thực ra, nếu cứ la, nhắc em nhiều lần, giáo viên cũng mệt, em đó
chưa chắc thực hiện tốt mà lại ảnh hưởng đến cả lớp. Thay vì mất thời
gian nhắc, la, sửa từng em bạn chỉ cần khen một số em khác. Như Cô
thấy bạn Nam hôm nay thật ngoan, bạn ngồi yên nghe giảng, Bạn Nam
Thư Viện Điện Tử.doc

21


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

sẽ được ghi tên trong sổ bạn bè gương mẫu. Ai ngoan như bạn Nam hơm
nay sẽ được như thế. Lập tức sẽ có rất nhiều em chú ý ngay và mong
muốn được cô thấy mình cũng ngoan.
Khơng chê một số em chưa giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ, đầu giờ, cô
sẽ khen, gọi lên lớp một số bạn ăn mặc sạch, đẹp. Yêu cầu các bạn nêu
nhận xét, cảm nghĩ khi đứng trước một bạn ăn mặc gọn gàng, sạch sẽ.
sau đó cơ khen, nhân rộng những hình ảnh bạn bè biết ăn mặc sạch đẹp
cho cả lớp noi theo.
Khen một học sinh nghĩa là chúng ta đã công nhận các em, điều đó
làm cho các em tự tin. Các em khác vì muốn được thầy cơ cơng nhận, vì
muốn chứng tỏ mình cũng có thể như thế hoặc hơn như thế nên luôn cố

gắng.
Chúng ta ai chẳng muốn nhận những lời khen, những đánh giá tích
cực từ mọi người xung quanh. Hoan hỷ khi thấy mọi người hài lịng với
cơng việc của mình và khi đón nhận lời khen là điều hết sức tự nhiên.
Hơn nữa, khi được khen, học sinh cảm nhận mình được u thương,
được thuộc về, được tơn trọng và có động lực hồn thiện bản thân hơn.
e) Phải quan tâm đến hoàn cảnh của học sinh
Tất cả học sinh trong lớp khơng thể giống nhau về gia đình, điều
kiện sống, điều kiện dạy dỗ và mỗi em là một cá thể khác nhau nên giáo
viên cần quan tâm đến từng cá thể trong lớp. Phải chấp nhận một điều
rằng, ngoài việc học trên lớp, ngoài việc được hấp thu giáo dục nhà
trường thì các em cịn được hấp thu giáo dục từ nhiều kênh như từ gia
đình, cộng đồng xã hội.
Việc tìm hiểu những khác biệt trong hồn cảnh, khó khăn trong cuộc
sống, học tập và những khó khăn về mặt tâm lí sẽ giúp giáo viên hiểu và
tìm ra biện pháp giáo dục thích hợp. Bởi những hành vi tiêu cực/mắc lỗi
của học sinh thường do những khó khăn mà học sinh gặp phải trong
cuộc sống gây ra, tác động đến hành vi của học sinh.
Khó khăn của học sinh có thể bao gồm những khó khăn trong học
tập, những vấn đề trong gia đình, những bức xúc mà học sinh gặp phải
khi bị đối xử tàn tệ, bị tổn thương tâm lý, bị hiểu lầm,...

Thư Viện Điện Tử.doc

22


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

Việc tìm hiểu những trở ngại trong học tập và những khó khăn về

mặt tâm lý của học sinh sẽ giúp giáo viên không cần phải dùng đến trừng
phạt thân thể mà vẫn giáo dục học sinh có hiệu quả.
Việc hiểu rõ hồn cảnh từng em giúp giáo viên có cách giải quyết
phù hợp hơn với từng hồn cảnh. Có đến, có thấu hiểu các em, giáo viên
mới có thể đồng cảm, thương yêu và nhìn nhận các em một cách cơng
bằng hơn.
Để tìm hiểu nguyên nhân và giúp đỡ học sinh giải quyết khó khăn,
giáo viên cần lưu ý một số điểm sau:
Tránh đối đầu với HS, nhất là trước mặt những người khác. Lắng
nghe trẻ nói và đặt mình vào vị trí của học sinh. Cần tránh dọa nạt hoặc
chỉ trích học sinh trước khi tìm hiểu nguyên nhân. Cố gắng giúp học sinh
tìm ra giải pháp phù hợp với các em.
Biện pháp 3. Chú trọng bồi dưỡng kỹ năng dạy học cho giáo
viên
Người thầy, ngoài tài năng phải hội đủ những đức tính như sự mực
thước trong cuộc sống, lịng u nghề, tận tâm tận lực với sự nghiệp. Ở
góc độ đạo đức, thầy, cơ giáo phải là những người vừa có tình u
thương, vừa nghiêm khắc với trị và với chính cả bản thân mình. Để hạn
chế việc học sinh khơng chú ý trong lớp thì kỹ năng sư phạm của giáo
viên là điều quan trọng nhất.
Tôi đã từng dự giờ học sinh cùng một lớp với hai giáo viên khác
nhau dạy. Một tiết Tập đọc, học sinh học vô cùng ể oải, đa số các em
không tập trung, không chú ý xây dựng bài. Nhiều em còn làm việc
riêng. Đa số các em đọc nhỏ, nhiều em đọc dưới lớp cịn khơng nghe
được. Giáo viên phải rất vất vả để ổn định lớp và giảng bài. Khi tổ chức
hoạt động nhóm nhỏ, các em hầu như khơng hợp tác để làm việc với
nhau, giáo viên thì gần như phải hét lên để dạy, để nhắc em này, để nạt
em kia, giáo viên rất vất vả mà hiệu quả tiết dạy không như mong muốn.
Mọi người đánh giá học sinh lớp này yếu q, lì q. Thế nhưng điều
hồn tồn ngược lại với một tiết Tiếng Anh ngay sau đó. Giáo viên Tiếng

Anh trường tơi là một người có kỹ năng sư phạm tốt. Cô giáo rất sáng
tạo trong bài dạy, tất cả các hoạt động dạy học đều được cô thiết kế một
cách hợp lý. Học sinh lúc này thật sự thích thú. Các em linh hoạt hẳn lên.
Thư Viện Điện Tử.doc

23


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

Các em phối hợp với bạn, với cô vô cùng tốt. Tất cả các em tham gia tiết
học một cách hứng thú, sôi nổi và đầy sáng tạo. Các em đọc bài, trả lời
câu hỏi to, rõ và rất hay, rất đúng. Các em làm việc theo nhóm và cặp đơi
hiệu quả trong hoạt động thực hành. Tiết học đã kết thúc mà dường như
em nào cũng đang đầy hứng thú và muốn học mãi. Tôi nhận thấy tất cả
các em đều ngoan, đều vui và đều giỏi. Không một em nào không bị
cuốn vào các hoạt động học tập và các yêu cầu cô đưa ra. Các em làm gì
có thời gian để nói chuyện riêng, để chọc phá bạn, để quay lên quay
xuống. Các em tích cực, tự giác để khai thác bài học và chủ động bày tỏ
ý kiến, hỏi, nói, đối thoại với cô. Tiết học đã làm cho tất cả các thầy cô
đều thấy vui và đều nhận ra rằng. Kỹ năng dạy học là một điều vô cùng
quan trọng.
Sau hai tiết dạy, mọi người đều nhận ra rằng, khả năng học tập của
học sinh phụ thuộc vào vấn đề giáo viên đã tổ chức, khai thác. Kỹ năng
sư phạm tốt đã thu hút được học sinh học tập. Như thế, sẽ khơng có việc
phải vừa dạy vừa nhắc nhở, la mắng, đánh đập học sinh vì tội học sinh
ồn, nói chuyện hay làm việc riêng trong lớp. Học sinh hứng thú trong
học tập sẽ tránh được việc làm cho cơ bực tức hay nặng nề. Để làm được
điều đó, người giáo viên cần được bồi dưỡng thường xuyên về kỹ năng
sư phạm.

Ngoài việc tổ chức thao giảng, dự giờ thường xuyên thì các tiết
chuyên đề theo định hướng cho trước là vơ cùng quan trọng. Các tình
huống dạy học được đưa ra và sẽ cùng nhau nhìn nhận, đưa ra hướng
giải quyết. Giáo viên có kỹ năng sư phạm tốt sẽ trao đổi, chia sẻ kinh
nghiệm với các giáo viên khác. Các kỹ năng tổ chức lớp học, đa dạng
hình thức dạy học hay sử dụng đồ dùng học tập phù hợp, sử dụng cơng
nghệ thơng tin như hình ảnh, âm thanh,... đều là những hỗ trợ đắc lực
cho giao viên trong việc thu hút học sinh.
So với các năm học trước, năm học 2017-2018, kỹ năng dạy học của
hầu hết giáo viên được nâng cao, việc tạo hứng thú học tập cho học sinh
được chú trọng. Học sinh hầu hết tích cực hơn trong giờ học, từ đó học
sinh ít phạm lỗi hơn trong giờ học, từ đó, giáo viên cũng ít phải sử dụng
các hình thức xử phạt đối với học sinh trong lớp.
Biện pháp 4. Quan tâm hơn nữa đến đời sống vật chất và tinh
thần của giáo viên
Thư Viện Điện Tử.doc

24


Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Bùi Thị Xuân

Xác định rõ tầm quan trọng của công tác giáo dục, đào tạo thế hệ trẻ
cho đất nước. Đảng, Nhà nước và toàn xã hội ta những năm qua đã dành
cho ngành giáo dục - đào tạo sự quan tâm đặc biệt. Trên địa bàn cả nước,
tuy nơi này nơi kia vẫn cịn những khó khăn nhưng nhìn chung đời sống
giáo viên đã được cải thiện. Tuy nhiên, so với mặt bằng chung thì với
mức lương cơ bản của giáo viên hiện nay là thấp. Đa số giáo viên rất khó
khăn khi chỉ sống bằng đồng lương, nhiều người phải dạy thêm ngoài
giờ hoặc đi làm thêm các công việc khác nhau để cải thiện đời sống và

đây là áp lực rất lớn đối với họ. Do đó, để giảm áp lực và tạo điều kiện
cho giáo viên chuyên tâm công tác trước hết đời sống vật chất và tinh
thần của giáo viên cần phải được đảm bảo.
Với giáo viên trường Tiểu học Bùi Thị Xn thì cơng việc dạy học
khơng phải là cơng việc duy nhất để trang trải cuộc sống. Đa số giáo
viên đều phải làm thêm ruộng, rẫy hoặc các nghề thủ cơng khác để tăng
thu nhập. Mỗi người một hồn cảnh, điều kiện sống. Nhiều cơ rất vất vả
vì chồng mất sớm, chồng đi làm ăn xa hay chồng khơng có công việc.
Điều này cũng ảnh hưởng trực tiếp đến sức cống hiến của mỗi người.
Qua nhiều năm, nhà trường luôn quan tâm đến đời sống vật chất và
tinh thần của giáo viên. Động viên, tìm và giới thiệu việc làm cho một số
người nhà giáo viên để tăng thu nhập. Giúp đỡ nhau trong việc định
hướng, sắp sếp việc nhà. Bảo lãnh cho giáo viên vốn để làm ăn,...
Việc quan trọng hơn cả là quan tâm đến đời sống tinh thần giáo
viên. Đã có trường hợp giáo viên bức xúc và dùng bạo lực với học sinh
vì những bức xúc dồn nén từ gia đình. Vì vậy, tạo được sự tin tưởng,
chia sẻ ở giáo viên là điều quan trọng. Được ban giám hiệu, cơng đồn,
đồng nghiệp quan tâm chia sẻ, giáo viên cũng vơi bớt những lo toan
phiền muộn hay giải tỏa được những bức xúc dồn nén, nhìn nhận vấn đề
một cách đúng đắn hơn, nhẹ nhàng hơn.
Mỗi người giáo viên là tổng hòa các mối quan hệ xã hội. Ở trường,
cho dù cuộc sống còn nhiều bộn bề lo âu họ cũng đã có đồng nghiệp, có
người sẵng sằn lắng nghe, chia sẻ. Từ đó, những ngày lên lớp của mỗi
người sẽ nhẹ nhàng hơn. Mỗi giáo viên cũng ý thức hơn trong việc thực
hiện kỷ luật và giáo dục học sinh thực hiện kỷ luật.
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp.
Thư Viện Điện Tử.doc

25