Một số biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp - Copy

tai lieu, document1 of 66.

1. PHẦN MỞ ĐẦU:
1.1.Lý do chọn đề tài:
Giáo dục là q trình tồn vẹn hình thành nhân cách, được tổ chức có mục
đích, có kế hoạch, thông qua hoạt động và quan hệ giữa nhà giáo dục và người
được giáo dục nhằm chiếm lĩnh kinh nghiệm xã hội của lồi người. Giáo dục là
q trình tác động tới thế hệ trẻ về đạo đức, tư tưởng, hành vi nhằm hình thành
niềm tin, lý tưởng, động cơ, thái độ, hành vi, thói quen ứng xử đúng đắn trong
xã hội. Khi bàn về vai trò yếu tố giáo dục trong sự phát triển nhân cách con
người, Bác Hồ đã nói :
“Hiền dữ phải đâu là tính sẵn
Phần nhiều do giáo dục mà nên”
Theo quan niệm của Hồ Chí Minh con người ta khi mới sinh ra vốn bản chất
là tốt, nhưng chỉ sau do ảnh hưởng của giáo dục và môi trường sống cùng sự
phấn đấu, rèn luyện của mỗi cá nhân mà hình thành những con người thiện, ác
khác nhau. Câu nói của người xưa trong Tam Tự Kinh: “Nhân chi sơ, tính bản
thiện” đã từng được Người nhắc lại nhiều lần trong các bài viết, bài nói chuyện.
Theo Người con người sinh ra bản chất là tốt, sống trong xã hội ln có thiện và
có ác nên trong bản thân mỗi con người cũng có thiện và ác. Cái ác có là do ảnh
hưởng của xã hội và sự biến đổi của mỗi người. Do đó, giáo dục làm một nhiệm
vụ vô cùng cần thiết là rèn luyện, biến đổi dần dần tính cách con người, hướng
người ta đến sự hoàn thiện của một nhân cách tốt đẹp, xây dựng một xã hội với
những con người có ích và hướng thiện.
Như chúng ta đã biết, từ xưa đến nay giáo dục là một vấn đề rất quan trọng
trong xã hội và nhất là trong xã hội ngày nay, sự nghiệp giáo dục của nước ta
đang đứng trước những thử thách lớn, đòi hỏi giáo dục phải thay đổi, chuyển
mình để hướng tới xây dựng một nền giáo dục cho tất cả mọi người do đó nền
giáo dục phải toàn diện, nhân văn và hiện đại. Đảng và Nhà nước ta đã xác định
sự nghiệp trồng người khơng chỉ là sự nghiệp của tồn nhân loại nói chung mà
cịn của tồn Đảng, tồn dân ta nói riêng. Đối với nước ta, giáo dục được xác

định là “quốc sách hàng đầu”, là vô cùng quan trọng và cấp thiết bởi sự thành
luan van, khoa luan 1 of 66.

1


tai lieu, document2 of 66.

đạt của một con người, sự phát triển của một thế hệ, sự hưng thịnh của đất nước
đều phụ thuộc vào kết quả của hoạt động giáo dục “Vì lợi ích mười năm trồng
cây, vì lợi ích trăm năm trồng người”. Hơn thế, trong một thời đại hội nhập kinh
tế, thời đại công nghệ thông tin phát triển như vũ bão hiện nay thì giáo dục lại
vô cùng cần thiết. Làm thế nào để những người chủ tương lai của đất nước có đủ
đức lẫn tài? Làm thế nào để sự nghiệp giáo dục mang lại hiệu quả tốt? Đây
chính là trách nhiệm chung của tồn xã hội, của tất cả những người làm công tác
giáo dục, đặc biệt là của người giáo viên chủ nhiệm lớp – người trực tiếp và
thường xuyên nhất tiếp xúc với các em học sinh.
Ngay từ trường tiểu học, học sinh phải biết tự tin, chủ động, sáng tạo
trong quá trình học tập và hoạt động để hồn thành các mơn học và hình thành
được một số phẩm chất và năng lực theo mục tiêu giáo dục tiểu học đặt ra.
Giáo viên tiểu học là người chịu trách nhiệm về công tác giáo dục trẻ
trước Nhà nước và nhân dân. Bước đầu các em chưa biết hành động độc lập,
chưa có tinh thần hợp tác để hồn thành nhiệm vụ học tập và hoạt động. Vì vậy,
giáo viên phải là người tổ chức, hướng dẫn để mỗi học sinh bộc lộ được khả
năng đó.
Như vậy, giáo viên tiểu học có vai trị rất quan trọng trong việc giúp học
sinh hình thành những cơ sở ban đầu của sự phát triển đúng đắn và lâu dài về
đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng sống cơ bản để học sinh tiếp
tục học lên. Đặc biệt, giáo viên chủ nhiệm lớp là người gần gũi, theo sát các em
nên phải gánh vác trọng trách lớn lao.

Chủ nhiệm lớp không phải là công việc đơn giản. Để làm tốt việc đó thì
các vấn đề đặt ra là:
- Làm thế nào để xây dựng được một tập thể vững mạnh phù hợp với lứa
tuổi học sinh?
- Nhân cách học sinh được hình thành và phát triển như thế nào?

luan van, khoa luan 2 of 66.

2


tai lieu, document3 of 66.

- Làm thế nào để nâng cao chất lượng học tập và hình thành được những
phẩm chất và năng lực cần thiết cho trẻ?
Xuất phát từ những lí do trên, tơi đã chọn nội dung nghiên cứu: “Một số
biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp”.
1.2. Điểm mới của sáng kiến:
- Đề xuất các biện pháp để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp ở cấp tiểu học
trong giai đoạn hiện nay.

2. PHẦN NỘI DUNG
2.1. Thực trạng của nội dung nghiên cứu:
Trường tơi đóng trên địa bàn xã thuộc phía Nam của huyện, nằm ở ven
đường quốc lộ 1A, phần đa dân còn nghèo, rải rác trên chiều dài khoảng 12 km.
Nhân dân vốn thuần tuý làm nông từ trước nhưng khi chuyển sang cơ chế thị
trường nhân dân trong xã đã có nhiều chuyển biến. Có nhiều hộ gia đình bỏ
nghề làm ruộng, chăn ni chuyển sang bn bán; kinh tế có khá giả hơn và
điều đó làm cho ý thức của người dân được cải thiện hơn, ai ai cũng từ chỗ “no
cơm ấm áo” dần dần tiến tới “ăn ngon mặc đẹp”, chăm lo cho tương lai con cái

nhiều hơn. Điều đó đã tác động ít nhiều đến sự nhận thức, hiểu biết của các học
sinh chúng ta. Cho nên ta dễ dàng nhận thấy rằng học sinh ngày nay thông minh,
nhanh nhẹn, sáng tạo và hiểu biết hơn. Đúng như ông cha ta đã từng nói: “Hậu
sinh khả uý”. Đây là một điều rất đáng mừng vì: “Con hơn cha là nhà có phúc”.
Tuy nhiên ta khơng thể khơng bàn tới mặt trái của nền kinh tế thị trường.
Những cái xấu đã và đang len lỏi vào thế hệ trẻ chúng ta. Nó làm lu mờ lí trí, bơi
đen nhân cách khiến những người làm công tác giáo dục, các bậc phụ huynh
phải băn khoăn, lo lắng. Qua thực tế, ta nhận thấy phẩm chất học sinh đang trên
đà đi xuống, đạo hiếu, truyền thống “Tôn sư trọng đạo” dường như bị xem nhẹ.
Mà trường đóng trên địa bàn trải dài có đường quốc lộ 1a là điểm có nguy cơ
xâm nhập tệ nạn xã hội như lưu truyền, tiếp xúc văn hóa phẩm đồi trụy, cờ bạc,
…có thể nói là đầy rẫy trước mắt. Đau lịng hơn nữa là có những học sinh xem
thường, vơ lễ, thậm chí chống đối lại thầy cơ giáo đang dạy mình ….mà đằng
luan van, khoa luan 3 of 66.

3


tai lieu, document4 of 66.

sau đó là một sự bao che dung túng của gia đình. Thực trạng này ln là rào cản,
gây khó khăn cho những người làm cơng tác chủ nhiệm lớp nhất là lớp cuối của
bậc tiểu học. Bởi vì người giáo viên chủ nhiệm đâu chỉ là quản lí các em mà cịn
phải dạy dỗ, phải chịu trách nhiệm về tất cả các mặt. Tôi thường nói với các em
rằng: Các em là những cái cây còn non, còn người giáo viên chủ nhiệm – thay
mặt nhà trường (cùng với cha mẹ các em) là người uốn nắn, định hướng cái cây
ấy để cây được lớn lên thẳng thớm, đủ độ cứng cáp, vững chãi, bản lĩnh để
chống chọi lại vô vàn thử thách, bão táp của cuộc đời. Do đó, chủ nhiệm lớp
khơng chỉ dừng lại trên sổ sách mà đó là một cơng việc khó khăn nhưng vơ cùng
nghiêm túc và rất cần những công việc.

Công tác chủ nhiệm là một công việc thường xun, khá gắn bó với người giáo
viên. Vì vậy, đối với mỗi nhà giáo trong quá trình đảm nhiệm trọng trách này
đều tích luỹ cho mình một số kinh nghiệm riêng. Hơn nữa trong thời đại ngày
nay, cùng với sự tiến bộ của xã hội, sự giao lưu văn hoá, kinh tế,… rộng rãi như
đã nói ở trên thì vấn đề làm sao để đáp ứng tốt vai trò một giáo viên chủ nhiệm
là vấn đề không hề cũ. Kéo theo, những kinh nghiệm mà giáo viên chủ nhiệm
tích luỹ được cần được quan tâm, chia sẻ, bồi dưỡng thêm nhằm mục đích làm
tốt cơng tác chủ nhiệm, làm tốt nhiệm vụ mà Đảng và nhân dân đã tin tưởng
giao phó là giáo dục, rèn luyện các em ngày càng tốt hơn, giúp các em trở thành
những con người lao động “vừa hồng, vừa chun”, sống hồn thiện, có ích
trong tương lai.
* Kết quả điều tra.
- Tổng số có 35 em trong đó có 19 em nữ.
- 2 em có sức khoẻ yếu, 08 em hộ nghèo, 6 hộ cận nghèo
* Năng lực:
- Nhiều em tiếp thu quá chậm; nhiều em chưa biết tự học; chưa biết hợp
tác với bạn trong nhóm…
* Phẩm chất :
- Có 4 em hay nghịch khó bảo ( Khang, Đạt, Thành, Bình), một số em quá
nhút nhát( Huyền, Như, Lợi, Huyền Trang..). Còn lại các em ngoan, lễ phép.
luan van, khoa luan 4 of 66.

4


tai lieu, document5 of 66.

* Hoạt động học tập:
- Một số em viết chữ chưa đep như: Khang, Bình, Tiến,Thành,…
- Một số em chưa nắm cách cộng, trừ phân số khác mẫu số…

- Nhiều em giải tốn cịn chậm và chưa biết cách giải toán tổng – hiệu; tổng tỉ; hiệu – tỉ….
2.1.1 Thuận lợi
Qua phân tích đặc điểm tình hình, tơi nhận thấy có một số thuận lợi:
- Một số phụ huynh rất quan tâm đến việc học tập của con em mình, ln động
viên nhắc nhở và hướng dẫn các em trong học tập.
- Đa số học sinh ở gần nhà nhau nên việc xây dựng đôi bạn cùng tiến rất thuận
lợi.
- Các em học sinh ngoan, lễ phép, biết vâng lời; năng nổ, sáng tạo trong học tập
và hoạt động
- HS trong lớp có ý thức xây dựng lớp tự quản .
- Giữa GVCN, phụ huynh học sinh và BGH ln phối hỵp chặt chẽ trong cơng
tác giáo dục.
- GVCN có tay nghề vững vàng, có tinh thần trách nhiệm cao. Lớp được sự
quan tâm tận tình của Ban giám hiệu nhà trường, giáo viên bộ môn, các đoàn
thể trong nhà trường và hội cha mẹ học sinh cũng như các cấp chính quyền ở địa
phương.
2.1.2.Khó khăn:
- Lớp tơi có số lượng học sinh đơng nhất trường ( 35 em – 19 nữ) nên việc quản
lí số lượng cũng như giáo dục chất lượng, hoàn thành các loại hồ sơ, giáo dục
phẩm chất, năng lực để trở thành một tập thể vững mạnh là một vấn đề khó
khăn. Trong lớp có một số em chưa tự giác học tập; một số phụ huynh chưa
quan tâm đến việc học tập và rèn luyện của con em mình; một số phụ huynh
quan tâm nhưng chưa biết cách hướng dẫn các em học tự học; một vài phụ
huynh ngại đi họp phụ huynh do con em mình cị hạn chế về học tập nên chưa
nắm bắt được cách đổi mới đánh giá theo thông tư 30 của Bộ giáo dục; một số
luan van, khoa luan 5 of 66.

5

tai lieu, document6 of 66.

học sinh trong lớp gặp hoàn cảnh khó khăn như bố mẹ ly hơn, cha (mẹ) bị bệnh
tật, kinh tế khó khăn khơng ni nổi con cái phải gửi cho ông bà nuôi hộ.… nên
ảnh hưởng rất lớn đến công tác chủ nhiệm của bản thân.
Hơn nữa trường tơi đóng trên địa bàn trải dài, có quốc lộ 1A chạy qua, là
điểm có nguy cơ nhiều tệ nạn xã hội thâm nhập học đường như ma túy, tai
nạn giao thơng, trị chơi trực tuyến, văn hóa phẩm đồi trụy trên mạng
internet,..Hơn nữa một số em là con của gia đình thường tiếp xúc với văn hóa
đồi trụy nên có cách cư xử thơ lỗ, hay nói tục chưỡi thề….
2.1.3. Ngun nhân:
Qua điều tra tơi thấy nhìn chung các em đều có phẩm chất tốt, đều mong
muốn xây dựng lớp mình thành lớp tiến tiến. Riêng một số em có biểu hiện sai
về mặt phẩm chất đều rơi vào những em còn hạn chế về năng lực học tập; Số
còn lại là do những yếu tố ảnh hưởng bởi những tác động xấu, chưa có ý thức
tiếp thu một cách có chọn lọc.
Hơn nữa học sinh tiểu học trong độ tuổi rất hiếu động, cịn thích ham chơi, ý
thức định hướng chưa rõ ràng. Sự thiếu quan tâm từ phía gia đình, do cha mẹ
các em q bận rộn lo công việc, đi làm ăn xa không có điều kiện thời gian để
chăm sóc con cái.
Tình cảm gia đình cũng ảnh hưởng rất lớn đến các em như cha mẹ bỏ nhau, cha
mẹ khơng hịa thuận khiến các em thiếu thốn tình yêu thương, nghe lời rủ rê của
những kẻ xấu, xa lánh những người bạn tốt từ đó trở nên hư hỏng.
Một số em có hồn cảnh khó khăn, khơng có điều kiện vật chất đầy đủ như các
bạn bè khác trong lớp mà không vượt lên được hồn cảnh sinh ra tự ty, co mình
lại, khơng chịu nhận sự giúp đỡ từ phía bạn bè và nhà trường. Những em này
thường có biểu hiện rất đa dạng.
Trăn trở trước tình đó, bản thân tơi là một giáo viên chủ nhiệm lớp 5C cũng
là giáo viên làm công tác tổ khối càng thấy rõ trọng trách giáo dục để học sinh
lớp mình phát triển một cách tồn diện có kiến thức - kỹ năng; năng lực và phẩm

chất theo yêu cầu của thời đại.

luan van, khoa luan 6 of 66.

6


tai lieu, document7 of 66.

2.2 Các giải pháp:
2.2.1.Giải pháp 1: Những công việc đầu tiên khi làm công tác chủ nhiệm.
2.2.1.1. Nắm bắt tình hình học sinh:
Đây là một việc làm hết sức quan trọng, quyết định sự thành công trong công
tác chủ nhiệm lớp. Nên ngay từ tháng 8 nhận lớp, tơi đã nắm tình hình học sinh
điều đó giúp các em tiến bộ và nâng cao hiệu quả giáo dục. Tôi nắm bắt thông
tin cá nhân của học sinh, lựa chọn những em có khả năng quản lí lớp tốt. Tơi đã
biết được vị trí nhà ở của các em, đặt biệt tôi đã quan tâm các em, gần gũi thấu
hiểu và nắm chắc các hoàn cảnh của từng học sinh trong lớp về những thuận lợi
và những khó khăn trong đó quan tâm đến học sinh có hồn cảnh đặc biệt ( bố
mẹ li hơn, mồ cơi, ở với ông bà, học sinh thuộc hộ nghèo, con thương binh, bệnh
binh, con nhà khá giả, học sinh còn hạn chế về năng lực học tập, học sinh có
năng khiếu, chuyên biệt...) Ở lứa tuổi tiểu học các em thích khen hơn chê, thích
làm người lớn nên giáo viên tơi đã gần gũi, tiếp xúc, trị chuyện với các em
nhiều hơn, tạo sự thân thiện, tin tưởng để các em bộc lộ tình cảm, giúp chúng ta
kịp thời ngăn chặn các nhược điểm ở các em.
Tìm hiểu đối thượng học sinh có thể thơng qua hồ sơ học bạ, qua giáo viên chủ
nhiệm cũ, qua phụ huynh trong lớp, người quen, chính quyền địa phương, đến
thăm gia đình một số học sinh. Từ q trình khảo sát, tơi tiến hành phân loại đối
tượng để đưa vào sổ kế hoạch cơng tác chủ nhiệm. Có thể chia học sinh lớp
thành các đối tượng cụ thể đó là: học sinh giỏi chăm ngoan, học sinh thơng

minh, học sinh có hồn cảnh khó khăn, học sinh khuyết tật, học sinh mồ
cơi....Tùy vào đối tượng học sinh tôi đưa ra những biện pháp phù hợp từng đối
tượng.
+ Đối với học sinh có khả năng về học tập, học sinh năng khiếu, chuyên biệt:
Với đối tượng này trong quá trình giảng dạy cần kết hợp ra các câu hỏi, bài tập
nâng cao, nhất là tốn và tiếng việt để các em khơng nhàm chán, hứng thú học
tập. Bên cạnh các môn học tôi chú ý đến rèn chữ viết, giữ gìn sách vở của HS.
+ Đối với học sinh có hồn cảnh khó khăn, tôi quan tâm gần gũi động viên để
các em khắc phục khó khăn, phấn đấu vươn lên học tập tốt. Tôi đã phát động
luan van, khoa luan 7 of 66.

7


tai lieu, document8 of 66.

phong trào “Giúp bạn nghèo vượt khó”, “ Lá lành đùm lá rách” ... để tranh thủ
sự giúp đỡ của các bạn trong lớp. Ngoài ra tôi cũng gặp riêng phụ huynh để bàn
bạc và khuyên phụ huynh khắc phục khó khăn để tạo điều kiện cho con em học
tập tránh tình trạng bỏ học. Đặc biệt tôi tham mưu với ban giám hiệu nhà trường
và các đồn thể địa phương để có kế hoạch hỗ trợ, giúp đỡ....
+ Đối với học sinh học còn hạn chế về năng lực học tập:
Tơi đã tìm hiểu nghun nhân vì sao và các em đó hạn chế về mơn nào. Có thể
là ở gia đình các em đó khơng có thời gian học tập vì phải làm nhiều việc hoặc
em đó có lỗ hỗng kiến thức nên cảm thấy chán nản. Khi biết được nguyên nhân
tôi lập kế hoạch giúp đỡ bằng các việc làm cụ thể như sau:
*Giảng lại bài mà các em còn mù mờ vào thời gian ngoài giờ lên lớp hoặc
trong sinh hoạt 15 phút, giờ ra chơi.
*Đưa ra các câu hỏi từ dễ đến khó nhằm tạo hứng thú và củng cố niềm tin cho
các em.

*Tổ chức dạy học theo nhóm đúng thực chất khơng mang tính hình thức và
lập đơi bạn cùng tiến để các em cố gằng, tiến bộ hơn.
*Gặp gỡ phụ huynh học sinh trao đổi về tình hình học tập cũng như sự tiến bộ
của con em.
*Tránh thái độ miệt thị, so sánh, phân biệt làm cho các em nhụt chí, xấu hổ
trước bạn bè.
+ Đối với học sinh cá biệt, nghịch ngợm, mất trật tự lớp học....
Tơi tìm hiểu nguyên nhân qua gia đình: Thường những học sinh này vì gia đình
có sự mâu th̃n, gia đình thiếu sự quan tâm, hoặc các em ảnh hưởng của văn
hóa đồi trụy trên mạng intenet hay từ gia đình hay bị bạn bè, kẻ xấu lơi
kéo...Hoặc các em có những tính xấu mà gia đình chưa giáo dục được. Dùng
phương pháp tác động tình cảm, nghiêm khắc đối với học sinh nhưng không
cứng nhắc, chú ý không trách phạt mà luôn gần giũ động viên nhắc nhỡ các em
kịp thời.
* Dù là đối tượng nào tôi cũng dùng phương pháp tác động tình cảm, động viên
khích lệ kịp thời, phối hợp với gia đình để giáo dục các em.
luan van, khoa luan 8 of 66.

8


tai lieu, document9 of 66.

2.2.1.2 Bầu Hội đồng tự quản và xây dựng Hội đồng tự quản làm việc tốt.
Giáo viên chủ nhiệm là người tổ chức thực hiện mọi quá trình giáo dục.
Người giáo viên chủ nhiệm lớp phải có năng lực chun mơn để có uy tín với
học sinh và phụ huynh học sinh.
-Việc bầu chọn Hội đồng tự quản( HĐTQ) là một công việc rất quan trọng mà
người giáo viên chủ nhiệm nào cũng cần phải làm ngay sau khi nhận lớp mới.
- Trước hết, người giáo viên chủ nhiệm cần phải xác định mình chỉ đóng vai trò

là người hỗ trợ cho các em từ bước chuẩn bị thành lập HĐTQ đến cả quá trình
HĐTQ hoạt động. HĐTQ sẽ đảm nhiệm toàn bộ các hoạt động của lớp. Hội
đồng tự quản sẽ có những quyết định giúp cả lớp tham gia một cách dân chủ,
tích cực vào các hoạt động tại trường, phát triển tính tự chủ, sự tơn trọng, bình
đẳng, tinh thần hợp tác và đoàn kết của học sinh, giáo viên chủ nhiệm cũng sẽ
không can thiệp vào hoạt động của HĐTQ trừ khi thật sự cần thiết...
- Do đó giáo viên chủ nhiệm cần phải cùng HS trong lớp có kế hoạch chu đáo
trước khi bầu lãnh đạo HĐTQ, phải tạo cơ hội cho học sinh được cùng nhau
thảo luận về các vấn đề có liên quan đến HĐTQ, thấy rõ tầm quan trọng của
HĐTQ đối với các hoạt động của lớp, tại sao mình lại nên tham gia HĐTQ,
những lợi ích có thể có của HĐTQ học sinh tới cuộc sống của chính các em
trong nhà trường và những vai trị, trách nhiệm mà các em sẽ gánh vác, cũng
như các em cần phải thấy sự cần thiết của việc gắn kết chặt chẽ của các thành
viên trong HĐTQ, trong các ban,…
Như chúng ta đã biết xây dựng một đội ngũ Tự quản giỏi là việc rất quan
trọng. Hơn nữa, để đội ngũ tự quản lớp cùng giáo viên chủ nhiệm đôn đốc, nhắc
nhở việc thực hiện nề nếp học tập của các bạn là cơng việc cần thiết và có ích.
- Khi đã thành lập Hội đồng tự quản, giáo viên phân công nhiệm vụ cho Hội
đồng tự quản.
+ Nhiệm vụ của Chủ tịch HĐTQ là người điều hành, quản lý toàn bộ các hoạt
động của lớp và từng thành viên trong lớp.
+ 02 PCTHĐTQ và 05 ban ( ban häc tËp; ban văn nghệ; Lao động-vệ sinh;Thư
viện; Đối ngoại) và các nhóm trưởng, tiến hành cơng việc của mình như sau:
luan van, khoa luan 9 of 66.

9


tai lieu, document10 of 66.

*Đầu giờ: Các trưởng ban kiểm tra theo chức trách của mình. Ví dụ :
soạn sách vở theo đúng thời khóa biểu, mang đầy đủ đồ dùng học tập ,có ý thức
xem bài trước, đi học đúng giê, không mang dép lê, khăn quang, mũ ca lô, ra
vào lớp …
*Trong giờ ra chơi: Các trưởng ban theo dõi việc ăn quà vặt hay xả rác
không đúng qui định….
*Trong giờ học: Trưởng ban theo dõi các bạn trong tổ thái độ học tập,
phát biểu xây dựng bài...
2.2.1.3. Lập sơ đồ tổ chức lớp học.
Nhằm tiếp tục đẩy mạnh nâng cao chất lượng dạy học ở năm học này và
các năm học tiếp theo, trường tiểu học chúng tơi đã vận dụng dạy học theo mơ
hình trường học mới Việt Nam (VNEN) ở mức độ 1 đó là gì? Là thay đổi khơng
gian lớp học. Là một giáo viên chủ nhiệm, tôi đã tiếp cận với nhiệm vụ này nên
tơi khơng sắp xếp phịng học theo kiểu các em ln ngồi hàng ngang nhìn lên
bảng lớp với tư thế ln chuẩn bị nghe cơ giảng bài gây khó khăn cho việc
tương tác giữa HS với HS và giữa HS với GV. Vây việc sắp xếp phòng học tạo
ra môi trường sư phạm thuận lợi cho việc dạy học của thầy và trị.HS được bố trí
ngồi theo nhóm ( 5-6 em) nhờ vậy ác sản phẩm học tập đã có khơng gian thơng
thống dễ dàng cho việc đi lại của thầy và trị trong học; HS giữa các nhóm có
thể qua lại trao đổi, xem và so sánh đối chiếu các kết quả học tập của nhau khi
cần thiết; Gv đến được các nhóm một cách thuận lợi để kiểm tra việc học của
từng học sinh trong nhóm. Cách sắp xếp theo nhóm tạo ta được tâm lí nhẹ
nhàng, thoải mái khơng có cảm giác bị áp đặt , học mà chơi, chơi mà hoc; giữa
thầy và trò, trò với trị có mối quan hệ gần gũi, u thương nhau; mà ở độ tuổi
này học sinh q mến cơ giáo thì càng thích học và chăm học hơn.
* Căn cứ để lập sơ đồ lớp:
- Căn cứ vào khả năng học tập của HS: HS còn hạn chế về học tập, chưa ngoan
ngồi cùng nhóm với HS có khả năng học tập tốt để trao đổi,kÌm cỈp lÉn nhau.
- Căn cứ vào tình trạng sức khỏe, thể lực của HS: HS thấp ngồi nhóm trước,
HS cao ngồi nhóm sau hoặc nhóm 2 bên của sổ;

luan van, khoa luan 10 of 66.

10


tai lieu, document11 of 66.

- Căn cứ vào nhiệm vụ của Hội đồng tự quản để ngồi đúng công việc.
- Nhưng với việc ngồi học theo nhóm tơi đã u cầu các em ln phiên thay đổi
vị trí trong nhóm theo từng ngày để tránh tình trạng cong vẹo cột sống và ảnh
hưởng về mắt.
2.2.2.Giải pháp 2: GVCN trong việc phối hợp các lực lượng giáo dục Nhà
trường - gia đình - Xã hội
Việc thực hiện các nhiệm vụ giáo dục học sinh tiểu học là một cơng việc
khó khăn, phức tạp. Bởi lẽ, trong quá trình giáo dục học sinh tiếp nhận những
tác động từ nhiều phía: Nhà trường - Gia đình - Xã hội. Cơng tác giáo dục chỉ
đạt hiệu quả cao khi phối hợp thống nhất được tác động theo hướng tích cực.
Đối với học sinh Tiểu học thì tác động giáo dục của nhà trường, gia đình, xã hội
có vai trị quan trọng. Vì vậy, sự kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình, xã
hội trong lĩnh vực này có tác dụng to lớn về nhiều mặt đó là: Làm cho các tác
động giáo dục đến với học sinh được thực hiện theo những yêu cầu thống nhất;
Giúp cho cha mẹ học sinh và giáo viên hiểu đầy đủ hơn về nội dung giáo dục
của mình, nhờ đó đề ra được những biện pháp giáo dục phù hợp. Tạo ra sự hỗ
trợ lẫn nhau trong cơng tác giáo dục. Với ý nghĩa đó, sự kết hợp giáo dục giữa
nhà trường, gia đình, xã hội từ lâu đã được xem là nguyên lý cơ bản của giáo
dục. Song làm thế nào để sự kết hợp này đáp ứng được những yêu cầu của công
tác giáo dục vẫn đang là vấn đề chưa có lời giải đáp. Ở lớp tôi chủ nhiệm việc
kết hợp giáo dục cho học sinh giữa nhà trường, gia đình, xã hội đã được thực
hiện theo cơ chế phân công - Hợp tác bằng việc làm cụ thể, thiết thực của cha
mẹ học sinh, giáo viên và địa phương. Cụ thể là:

- Xác định rõ nhiệm vụ của nhà trường, gia đình dựa trên cơ sở vai trò, chức
năng và thế mạnh của mỗi bên. Nhà trường là cơ quan chuyên trách về giáo dục.
Vì vậy,giáo viên chủ nhiệm thay mặt cho nhà trường có nhiệm vụ thơng báo kết
quả học tập, rèn luyện của học sinh ở trường, thông báo chủ trương, kế hoạch
công tác của nhà trường cho cha mẹ học sinh. Chủ động thu hút cha mẹ học sinh
tích cực tham gia công tác giáo dục. Nhà trường phải chú ý đúng mức đến một
số nội dung liên quan đến việc giáo dục cho học sinh như trao đổi về ưu, nhược
điểm ở nhà trường, ở gia đình hay những đổi mới đánh giá học sinh theo thông
tư 30 để đưa ra biện pháp giáo dục phù hợp và phối kết hợp để đánh giá học
sinh. Đặc biệt, nội dung bồi dưỡng kiến thức sư phạm, kiến thức gia đình cho
cha mẹ học sinh đã trở thành mối quan tâm của cả hai phía.
luan van, khoa luan 11 of 66.

11


tai lieu, document12 of 66.

- Xây dựng quy định nếp sống hằng ngày ở nhà, ở trường, ở địa phương của
học sinh làm cơ sở cho việc thống nhất yêu cầu, nội dung giáo dục cũng như
việc đánh giá kết quả giáo dục. Nội dung của bản quy định bao gồm các việc
làm và các quan hệ hằng ngày của học sinh ở nhà, ở trường, ở địa phương;
Nội dung của từng việc làm, yêu cầu cần đạt được khi thực hiện. Các việc
làm đó được sắp xếp theo một trật tự nhất định tùy điều kiện cụ thể của gia
đình, nhà trường, địa phương và trình độ phát triển của học sinh từng lớp.
Quy định này là do giáo viên cùng cha mẹ học sinh xây dựng từ đầu năm học
trong phiên họp cha mẹ học sinh đầu năm. Những điều chỉnh cần thiết sẽ
được hai bên thông báo kịp thời cho nhau trong suốt năm học.
- Xác định những hình thức phối hợp nhằm đảm bảo mối quan hệ thường
xuyên giữa gia đình, nhà trường, xã hội.

+ Hình thức trao đổi trực tiếp được thực hiện qua việc giáo viên đến thăm gia
đình học sinh, qua các cuộc họp cha mẹ học sinh, qua điện thoại. Những cuộc
gặp gỡ, trao đổi trực tiếp nêu trên cho phép được đề cập nhiều vấn đề và đi
sâu vào từng trường hợp cụ thể, tạo được mối quan hệ thân mật hiểu biết lẫn
nhau giữa giáo viên và cha mẹ học sinh, giúp giáo viên hiểu rõ hoàn cảnh của
từng học sinh, nhờ đó đưa ra những lời khuyên phù hợp cho gia đình.
+ Hình thức trao đổi gián tiếp như thông qua sổ liên lạc, qua đại diện hội cha
mẹ học sinh hoặc đại diện cộng đồng dân cư nơi gia đình học sinh cư trú.
Trong các hình thức này, việc trao đổi qua sổ liên lạc có tính khả thi hơn cả.
Song, sổ liên lạc phải được sử dụng một cách thường xuyên khi cần chứ
không phải theo định kỳ hàng tháng. Đồng thời, cần cải tiến hoạt động của
cha mẹ học sinh. Hội cha mẹ học sinh phải thực sự trở thành lực lượng hỗ trợ
đắc lực cho việc phối hợp giáo dục giữa nhà trường, gia đình, xã hội. Vì vậy,
về mặt tổ chức, bên cạnh Hội trưởng cần có tổ phụ huynh (của lớp) theo địa
bàn học sinh cư trú. Tổ trưởng phụ huynh sẽ hoạt động theo tư cách là cầu nối
trao đổi thông tin giữa nhà trường và gia đình.
Nếu nhà trường, gia đình, xã hội tác động đến học sinh theo cùng hướng trên
những quan điểm, nguyên tắc đúng đắn và thống nhất thì việc hình thành chuẩn
mực phẩm chất cho học sinh sẽ có hiệu quả. Nếu các yếu tố đó tác động lệch
hướng đến từng học sinh thì sẽ vơ hiệu hóa lẫn nhau, gây ảnh hưởng xấu đến
phẩm chất của trẻ. Để có được sự thống nhất, tạo ra sự cộng hưởng giữa nhà
trường, gia đình, xã hội nhà trường cần trở thành trung tâm văn hóa giáo dục, trở
thành nơi chỉ đạo thống nhất tác động của các lực lượng giáo dục.

luan van, khoa luan 12 of 66.

12


tai lieu, document13 of 66.

2.2.3.Giải pháp 3: Tổ chức lớp học và hoạt động học tập tích cực của học
sinh:
Vân dụng Mơ hình trường học mới theo VNEN ở mức độ 1 là đổi mới không
gian lớp học. Nên môi trường, cấu trúc lớp học theo nhóm góp phần hỗ trợ đáng
kể trong việc nâng cao chất lượng học tập và giáo dục học sinh. Học sinh được
tự chủ, tự khẳng định vai trị cá nhân của mình trong tập thể lớp học; bước đầu
hình thành nhân cách, giá trị dân chủ, ý thức tập thể theo xu hướng thời đại.
- Nội dung hoạt động – đặc trưng về tổ chức lớp học theo nhóm cũng góp phần
khơng nhỏ trong việc phát triển năng lực tổ chức, điều khiển, lãnh đạo, các kĩ
năng hợp tác, giao tiếp, trình bày, giải quyết vấn đề,…cho học sinh, đồng thời
tạo ra môi trường học tập thân thiện, hiệu quả.
- Học theo nhóm, tương tác trong các nhóm là điều kiện tối ưu để phát triển các
phẩm chất không nhỏ trong việc phát triển phẩm chất năng lực cơ bản cho học
sinh. Những nhóm nhỏ có tác dụng thiết thực trọng việc củng cố sự tôn trọng
quyền và nghĩa vụ của mỗi cá nhân, khởi tạo q trình học tập mang tính hợp
tác và có sự tham gia của tất cả học sinh. Nếu coi giao tiếp là cái vỏ của tư duy,
thì mơi trường học theo nhóm là điều kiện tốt nhất để học sinh phát triển năng
lực giao tiếp, tự tin, tự chủ và khả năng trình bày các ý kiến cá nhân của mình.
Vậy làm thế nào để quản lí học sinh học tập tốt theo hình thức nhóm học tập?
Trả lời câu hỏi đó tơi đã thực hiện các việc làm như sau:
+ Xây dựng và duy trì mối quan hệ tốt giữa giáo viên và học sinh, tạo bầu
không khí vui vẻ, thân thiện trong lớp học, giúp các em hạnh phúc và có hứng
thú học tập.
+ Khen ngợi kịp thời những hành vi tốt của học sinh. Biểu dương và khen ngợi
học sinh học sinh có hành vi tốt. Đặt ra những nội quy cụ thể của lớp học để các
em làm theo.

luan van, khoa luan 13 of 66.

13


tai lieu, document14 of 66.

+ Không sử dụng biện pháp tiêu cực khi học sinh chưa có ý thức học tập tốt,
như: quát mắng; có lời lẽ, hành động, nét mặt thể hiện sự tức giận, dọa nạt bằng
lời, bằng hành động,….
+ Hướng dẫn và bồi dưỡng nhóm trưởng có khả năng lãnh đạo, thu hút cả nhóm
vào hoạt động tập thể, có tổ chức. Cụ thể:
*Chọn nhóm trưởng có khả năng cùng giáo viên triển khai các nội dung học
tập.
*Xác định nhiệm vụ và phân cơng nhóm thật cụ thể và rõ ràng( dùng câu lệnh
ngắn gọn và dễ hiểu)
*Tạo ra và quan tâm tới các nhóm trọng tâm, tức các nhóm cần hỗ trợ đặc biệt
của giáo viên( Ví dụ: Nhóm những học sinh thường xun hồn thành được ít
nhiệm vụ học tập, hoặc nhóm có những học sinh xuất sắc,…)
* Tơi đứng ở vị trí thuận lợi để dễ dàng quan sát các nhóm học sinh hoặc khẩn
trương đi tới các nhóm học sinh có yêu cầu hỗ trợ, giúp đỡ một cách kịp thời.
Khi đã phát hiện nhóm nào đó thực hiện sai lệnh, tơi tới hướng dẫn để điều
chỉnh lại hoạt động và chỉ nên nói nhỏ, đủ nghe trong nhóm đó.
* Tơi khơng dành thời gian làm việc ở một nhóm q lâu, khơng đúng một chỗ
trên khu vực bàn giáo viên hoặc bục giảng mà phải phối hợp di chuyển vừa
hướng dẫn học tập cho một nhóm vừa kết hợp quan sát đánh giá và thúc đẩy
các nhóm khác làm việc.
* Coi trọng hướng dẫn học sinh tìm tịi trong q trình học tập.Vận dụng đổi
mới đánh giá học sinh theo quá trình học tập.
* Hướng dẫn học sinh vận dụng kiến thức đã học vào thực tế gia đình và cộng
đồng.
2.2.4. Giải pháp 4: GVCN giúp học sinh hình thành năng lực tự học.

Hình thành và phát triển năng lực tự học là mục tiêu quan trọng số một trong
dạy học giai đoạn hiện nay. Khi nghiên cứu về đặc điểm phát triển trí tuệ của
học sinh tiểu học các chuyên gia giáo dục đều có chung nhận định: học sinh ở
luan van, khoa luan 14 of 66.

14


tai lieu, document15 of 66.

độ tuổi này bắt đầu hình thành bắt đầu hình thành những phẩm chất mới về trí
tuệ, nhân cách phù hợp cho việc bồi dưỡng năng lực tự học của các em. Học
sinh tiểu học ( nhất là giao đoạn lớp 4, lớp 5) đã có khả năng đánh giá, phân
tích, tổng hợp, liên tưởng từ đơn giản đến phức tạp. Trí nhớ của học sinh tăng
cường, tạo cho các em khả năng lưu giữ thông tin có tính trừu tượng hơn. Ghi
nhớ máy móc đã chuyển dần sang ghi nhớ có tính logic và ghi nhớ ý nghĩa. Tư
duy trừu tượng và tư duy độc lập dần dần hình thành và phát triển ở các em.Các
em biết suy nghĩ và không muốn chấp nhận yêu cầu học thuộc lòng của giáo
viên. Đặc điểm phát triển nhân cách của học sinh tiểu học đã có tính tích cực xã
hội, thể hiện trong lĩnh hội tri thức, tiếp nhận các giá trị và xây dựng các quan
hệ với người lớn, bạn học nhằm đáp ứng cho mình những mong muốn, nhu cầu
một cách độc lập. Chính vì vậy, đây là lứa tuổi thích hợp cho việc bồi dưỡng,
bước đầu hình thành năng lực tự học của học sinh. Để đáp ứng điều đó là một
giáo viên chủ nhiệm trong q trình giảng dạy, tơi khuyến khích sự phát triển
nội lực của học sinh sẽ kích thích quá trình lĩnh hội tri thức và phát triển trí tuệ.
Với năng lực nghề nghiệp, nghệ thuật dạy học, tôi khơi dậy hứng thú và niềm
vui trong hoạt động học tập để từ đó kích thích học sinh tự tìm tịi, khám phá và
tin tưởng khả năng tự học của mình. Học sinh khơng thể tự học nếu các em
khơng có nhu cầu vươn lên, không làm chủ học tập và khơng có có niềm tin vào
chính mình.

Tơi đã xây dựng góc thư viện lớp học tổ chức cho các em đọc sách. Trang trí
các góc học tập, góc cộng đồng đó là cơng cụ và phượng tiện giúp học sinh tự
tìm hiểu tri thức theo cách tự học của mình.
Điều quyết định sự thành cơng của những biện pháp kích thích tự học này là
khả năng giáo viên lơi cuốn học sinh vào những hoạt động bổ ích trên thay vì
những hoạt động khơng có tính học tập. Khi các em có các hoạt động mang ý
nghĩa tìm tịi, dù đạt kết quả nhỏ nhất, tôi cũng khen ngợi, động viên kịp thời.
Đương nhiên học sinh không thể tự học nếu khơng có sự hướng dẫn của giáo
viên. Để hình thành năng lực tự học của học sinh bên cạnh vai trị quyết định
của giáo viên, việc tạo mơi trường thuận lợi để các em tự học cũng có ảnh
luan van, khoa luan 15 of 66.

15


tai lieu, document16 of 66.

hưởng quan trọng. Hình thức tổ chức học nhóm như đã nói trên là điều kiện tốt
để các em phát triển năng lực tự học. Việc trao đổi, tranh luận giúp đỡ nhau
trong học tập nhằn vượt qua những khó khăn làm nảy nở những sánh kiến, có
thêm niềm vui và từ đó củng cố niềm tin vào chính bản thân mình.
2.2.5.Giải pháp 5: Giáo dục những phẩm chất cho học sinh:
- Phẩm chất của học sinh được hình thành và phát triển trong quá trình học tập,
rèn luyện, hoạt động trải nghiệm cuộc sống trong và ngồi nhà trường. Vì thế
hàng ngày, hàng tuần, giáo viên quan sát biểu hiện trong các hoạt động của học
sinh để nhận xét sự hình thành và phát triển phẩm chất. Việc giáo dục phẩm chất
cho học sinh không phải chỉ dừng ở nhà trường mà cịn có sự phối hợp giữa
giáo viên nhất là giáo viên chủ nhiệm với gia đình. Cho nên hàng tháng hoặc
thời gian trong tháng thích hợp giáo viên trao đổi ý kiến với cha mẹ, gia đình
các em để có thơng tin cụ thể nhằm đánh giá học sinh chính xác. Từ đó động

viên, khích lệ giúp học sinh khắc phục những khó khăn, phát huy ưu điểm và
các phẩm chất riêng, điều chỉnh hoạt động, ứng xử kịp thời để tiến bộ.
Chính sự quan trọng của của cả gia đình và giáo viên chủ nhiệm trong việc
đánh giá, giáo dục phẩm chất của học sinh nên ngay từ buổi họp mặt với cha mẹ
học sinh đầu năm, tôi đã phổ biến thông tư 30 của Bộ giáo dục cho phụ huynh,
để phụ huynh nắm bốn nhóm phẩm chất (chăm học, chăm làm, tích cực tham gia
hoạt động giáo dục; Tự tin, tự trọng, tự chịu trách nhiệm; trung thực, kỉ luật,
đoàn kết; Yêu gia đình, bạn và những người khác). Và chúng tôi đã cùng nhau
thảo luận và đi đến thống nhất những tiêu chí để đánh giá phẩm chất HS.
Như vậy GVCN phải thật sự gắn bó, quan tâm tới lớp mới nắm rõ đặc điểm tâm
sinh lý và tình hình học tập của từng em. Từ kết quả học tập, năng khiếu, tính
cách của mỗi HS mà GVCN góp ý kiến với từng HS. Tôi luôn dạy các em cách
học làm người, cách sống, cách ứng xử với mọi người. Có những hơm tơi khơng
nói gì cả mà chỉ kể cho các em nghe một mẩu chuyện trong sách, báo, internet
mà tôi sưu tầm được để các em tự rút ra bài học cho mình.
2.2.6: Giải pháp 6: Tổ chức các hoạt động vui chơi:
luan van, khoa luan 16 of 66.

16


tai lieu, document17 of 66.

“Học mà chơi - chơi mà học” : Học sinh tiểu học rất thích tham gia các trị
chơi. Chính vì vậy việc tổ chức cho các em tham gia vào các trò chơi là một việc
làm hết sức cần thiết. Tham gia trò chơi giúp các em rèn luyện thể chất, sự khéo
léo, nhanh nhẹn, hoạt bát, tạo sự hịa đồng, thân thiện, đồn kết…Những phút
vui chơi thoải mái, lành mạnh sẽ giúp các em thêm hứng thú để học tập và sống
hồn nhiên hơn. Hơn nữa, việc vui chơi lành mạnh còn tạo ra nhiều đức tính tốt
đẹp, hạn chế những tật xấu, đồng thời rèn luyện thể chất và tâm hồn các em theo

chiều hướng tốt hơn.
Chính vì vậy mà đã nẩy sinh bao nhiêu vấn đề làm cho người làm công tác chủ
nhiệm phải hết sức quan tâm, tìm ra những giải pháp phù hợp để giờ chơi thực
sự trở thành một giờ chơi lành mạnh và bổ ích. Qua nhiều năm làm cơng tác chủ
nhiệm tơi đã xây dựng cho mình kế hoạch để hướng dẫn các em có giờ chơi thật
thoải mái, lành mạnh bổ ích cụ thể như sau :
Ngay từ đầu năm tôi đã kết hợp với nhà trường và ban phụ huynh của lớp
chuẩn bị cho các em một số vật dụng cần thiết phục vụ cho giờ chơi như : Cầu
lông, dây nhảy, quả cầu, giấy vẽ, bút màu, phấn màu, bộ xếp hình, que tính ,
sách, báo, truyện, ....
Đến giờ chơi tôi cho các em tự chọn các vật dụng để phục vụ trò chơi mà các
em thích . Với trị chơi mà các em chưa biết cách chơi tôi đã hướng dẫn và chơi
cùng các em .
Ví dụ : Với những trị chơi đá banh, đá cầu, cầu lông hay nhảy dây hầu như các
em đã biết nên các em có thể tự chơi. Nhưng với các trị chơi như xếp hình , sử
dụng que tính , bút màu , phấn màu , giấy vẽ ….tơi sẽ hướng dẫn và có thể gợi
mở ý tưởng cho các em .
Với bút màu, phấn màu và giấy vẽ: các em có thể vẽ những tranh mình u thích
trên giấy hoặc trên bảng lớp….Giáo viên có thể định hướng cho các em vẽ theo
chủ điểm hàng tháng như tháng 9 về ngôi trường thân yêu, tháng 10 vẽ về chủ
đề an tồn giao thơng, tháng 11 vẽ về ngày nhà giáo Việt Nam, Tháng 12 vẽ về
chú bộ đội …

luan van, khoa luan 17 of 66.

17


tai lieu, document18 of 66.

Hay trong tiết sinh hoạt cuối tuần tơi đã tổ chức cho các em chơi trị chơi: “Hái
hoa dân chủ” với các câu hỏi xoay quanh những kiến thức các em đã học nhằm
giúp các em hứng thú và khắc sâu kiến thức hơn.
+ Trước đợt kiểm tra cuối kì 1 và cuối năm, tơi đã tổ chức “Đố vui để học” giữa
các nhóm trong lớp để tạo một sân chơi bổ ích, giúp các em nắm bắt các kiến
thức đã học một cách nhẹ nhàng thoải mái để các em làm bài kiểm tra được tốt
hơn.
Thơng qua các trị chơi như vậy các em được thả tâm hồn mình vào các trị
chơi , các em say sưa hứng thú , thỏa sức sáng tạo , thư giãn đầu óc sau các giờ
học. Qua đó các em được giao lưu, học hỏi và biết thêm bao điều mới lạ .Từ đó
ý thức và nhân cách của các em dần hình thành và phát triển theo một chiều
hướng tốt.
2.2.7. Giải pháp 7:Đầu tư các phong trào mũi nhọn nhà trường tổ chức.
- Từ đầu năm học GVCN dựa vào kế hoạch của nhà trường và các đoàn thể
trong trường phải đề ra chỉ tiêu cụ thể cho lớp cùng phấn đấu trong các phong
trào chung của nhà trường như:vở sạch chữ đẹp, vẽ tranh, kể chuyện, Hội khỏe
phù đổng, Ngày Hội Trung thu …..
- Điều quan trọng là tôi phải phát hiện những năng lực đặc biệt ở học sinh về
văn hoá văn nghệ, thể dục thể thao, hội hoạ…
- Phối hợp với phụ huynh lập kế hoạch bồi dưỡng thường xuyên cho các học
sinh có năng khiếu nói trên.
- Bồi dưỡng, khơi dậy ở các em lịng say mê hứng thú học tập thơng qua những
hội thi. Tổ chức các sân chơi ở lớp như: Rung chuông vàng, đối mặt trong các
tiết HĐNGLL để phát huy và chọn lọc những HS có năng khiếu để tham gia các
hội thi do nhà trường tổ chức.
2.2.8. Giải pháp 8: Phối hợp vơi Tổng phụ trách.
- GVCN lớp phải tiếp nhận chủ trương, kế hoạch và những định hướng cho
từng hoạt động cụ thể của Liên đội mà GV Tổng phụ trách phổ biến.

luan van, khoa luan 18 of 66.

18


tai lieu, document19 of 66.

- Xây dựng kế hoạch và chỉ đạo triển khai thực hiện kế hoạch cho phù hợp với
tình hình của lớp chủ nhiệm. Trong quá trình xây dựng và triển khai kế hoạch,
nếu xuất hiện những khó khăn hoặc những tình huống đột biến khơng thể hoặc
khơng thuộc quyền xử lý thì cần báo cáo kịp thời với Tổng phụ trách để lấy ý
kiến chỉ đạo, bổ sung, điều chỉnh kế hoạch hoặc thay đổi phương pháp, hình
thức tổ chức hoạt động, tận dụng sự hỗ trợ về tinh thần và vật chất.
- Ngoài ra phối hợp với Tổng phụ trách để nắm bắt các chủ điểm của từng tháng
để xây dựng kế hoạch dạy ngoài giờ lên lớp hay để tổ chức các buổi ngoại khóa
hoặc tham quan học tập, sinh hoạt tập thể thích hợp để tạo mọi điều kiện cho
Đội thiếu niên thực hiện các hoạt động tự quản một cách tốt nhất.
2.2.9.Giải pháp 9: GVCN với việc giáo dục học sinh cá biệt.
Công tác chủ nhiệm là một nhiệm vụ quan trọng trong cơng tác giáo dục
của nhà trường và góp phần to lớn trong việc xây dựng và rèn luyện hình thành
nhân cách của HS. Có một thực tế trong dạy học nói chung và cơng tác chủ
nhiệm nói riêng là GV thường áp đặt HS tức là chỉ yêu cầu các em phải làm và
chịu ảnh hưởng những điều mình dạy mà ít khi để ý xem HS đang suy nghĩ gì,
mong muốn điều gì. Điều này dẫn đến nhà trường và GV trở nên xa lạ, siêu thực
tế với HS. Các em bắt đầu khơng cịn hứng thú với môn học, không muốn đến
trường, thờ ơ lạnh nhạt thậm chí là thù ghét, chống đối …
GV đã khơng tơn trọng sự “đa dạng” của HS và chưa coi HS là đối tượng
để “phục vụ”. GV phải xác định nhà trường tiểu học nhằm giúp học sinh hình
thành cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể
chất, thẫm mĩ và các kĩ năng sống cơ bản. Công tác chủ nhiệm là một nhiệm vụ
không hề dễ dàng. Công tác này địi hỏi ở người thầy khơng chỉ có “tâm” mà

phải có sự tinh tế, khéo léo và nghệ thuật để ứng xử cho phù hợp. Trong đó,
cơng tác giáo dục HS cá biệt lại là nhiệm vụ khó khăn nhất, địi hỏi sự tỉ mỷ, nỗ
lực của thầy cơ chủ nhiệm.
Khi giáo dục HS cá biệt, bản thân các em HS cá biệt cũng có những điểm
mạnh, những mặt tích cực, có những ý kiến, nhận xét nhanh, tinh ý …. Tuy
nhiên, những em HS này thường phải chịu nhiều áp lực thiệt thịi từ chính thầy
luan van, khoa luan 19 of 66.

19


tai lieu, document20 of 66.

cô và các bạn trong lớp. GVCN lớp có khi chỉ dựa vào cảm tính mà trách mắng
phạt tội. Chỉ cần một lời nói, mơt hành động mà thầy cơ cho là khơng đúng thì
HS cá biệt lại bị ấn tượng, quy chụp … Các em đã kém lại càng kém hơn và
khơng thể hồ đồng được cùng các bạn trong lớp như một vết thương không
được chữa lành, các em sẽ chán nản và tiếp tục vi phạm.
Giáo dục HS cá biệt có một ý nghĩa rất to lớn đối với xã hội; thành công
trong giáo dục HS cá biệt sẽ góp phần quan trọng trong việc giữ gìn an ninh trật
tự xã hội và cung cấp cho xã hội những công dân tốt. Đối với gia đình, CMHS,
giáo dục HS cá biệt sẽ đem lại nguồn hạnh phúc lớn lao cho họ, giúp họ tránh
được nỗi bất hạnh lớn nhất là con cái hư hỏng. Đối với tập thể lớp đó là điều
kiện đảm bảo cho lớp ổn định, trật tự, nề nếp, các thành viên trong lớp sẽ cùng
nhau tu dưỡng và học tập đạt kết quả tốt.
Ở đây, chúng ta cần làm rõ khái niệm “học sinh cá biệt” để thống nhất về
cách hiểu, cũng như xác định đối tượng để nghiên cứu. Khi ta gọi “HS cá biệt”
thường để ám chỉ những HS có những khuyết điểm về học tập, rèn luyện nhân
cách. Tuy nhiên “cá biệt” còn bao hàm để chỉ những HS có thành tích cao nổi
bật, những HS có sáng kiến trong lớp. Vì thế cần thống nhất cách hiểu HS cá

biệt là những em chưa ngoan, có nhiều vi phạm và những HS thường tự ti, trầm
cảm trong lớp.
2.2.10. Giải pháp 10: Xử lí tình huống sư phạm.
Công tác chủ nhiệm lớp của người giáo viên chủ nhiệm là hoạt động mang
tính chủ động, sang tạo. Người GVCN phải ln ln dự tính những cơng việc
của học sinh và tập thể học sinh phù hợp với sự vận động, phát triển của thực tế
khách quan, nhưng trên thực tế người giáo viên chỉ dự tính được những đường
hướng cơ bản, những vấn đề có tính tất yếu, tính quy luật, khơng thể dự tính hết
được những sự kiện khơng bình thường, những “cái ngẫu nhiên”
- Để giải quyết tình huống đó địi hỏi nhà giáo dục phải nhanh chóng phản ứng,
phát hiện đúng tình hình, tìm ra những biện pháp giải quyết tối ưu tình hình đó

luan van, khoa luan 20 of 66.

20


tai lieu, document21 of 66.

nhằm hình thành và phát triển nhân cách người được giáo dục và xây dựng tập
thể người được giáo dục đó vững mạnh".
Để giải quyết tình huống sư phạm có thể điểm qua một số qui trình sau:
Bước 1: Xác định vấn đề
Bước 2: Thu thập thơng tin và dữ kiện thích hợp
* Xem xét các thơng tin và các dữ kiện có sẵn. Thu thập thêm dữ kiện
mới qua khảo sát….
* Sắp xếp, phân tích xử lý dữ kiện
- Nhận biết chứng cứ cần thiết; Thu thập chứng cứ; Sắp xếp chứng cứ
(chuyển dịch, giải thích, phân loại)
- Phân tích chứng cứ

Bước 3: Xây dựng các giả thuyết và chọn giải pháp
Tìm tịi các mối quan hệ khác nhau để đưa ra các suy luận logic; Phát biểu
các giả thuyết
Bước 4: Lựa chọn giải pháp
Tìm kiếm các mối quan hệ có liên quan trong tình huống; tìm điểm giống
và khác nhau giữa các giải pháp và lựa chọn giải pháp tốt nhất
Bước 5: Đánh giá kết quả, đưa ra kết luận và áp dụng
Đưa ra kết luận, thử nghiệm để xem xét chứng cứ mới và khái qt hóa
kết quả.
- Như vậy trước mỗi tình huống có vấn đề tơi nghĩ người giáo viên phải bình
tĩnh thì việc xử lí mới có hiệu quả. Và luôn khắc ghi cách ứng xử với cộng đồng,
đồng nghiệp đúng phong cách nhà giáo.
2.2.11.Giải pháp 11: Sự gương mẫu của giáo viên là yếu tố vô cùng quan
trọng:
- Giáo viên luôn là “Thần tượng” của các em nhỏ là tấm gương sáng để các em
noi theo. Do đó mỗi lời nói, mỗi cử chỉ, hành động của giáo viên phải hết sức tế
nhị, dịu dàng.
luan van, khoa luan 21 of 66.

21


tai lieu, document22 of 66.

Ví dụ: Muốn học sinh cẩn thận, khơng cẩu thả thì khi trình bày bảng giáo
viên cần lưu ý viết chữ rõ ràng, sử dụng thước khi gạch chân bất kỳ trường hợp
nào. Hoặc một khi giáo viên đã phê bình những học sinh đi học muộn thì bản
thân giáo viên cũng khơng đến lớp muộn.
Hay muốn các em giữ lời hứa thì GV phải thực hiện nếu GV đã hứa với
các em……

HS tiểu học được chúng ta dạy từ cái nhỏ nhất như cách cầm bút, cách
chào hỏi, các kĩ năng sống, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng tự phục vụ, kỹ năng học
tập …vì thế GV phải là gương mẫu để các em noi theo. Có như vậy thì giá trị
của việc giáo dục mới có giá trị lâu dài, có tính quyết định, vì thế làm tốt cơng
tác giáo dục là đảm bảo phát triển bền vững của đất nước.
2.3. Kết quả thực hiện:
- Do làm tốt công tác chủ nhiệm lớp, trong năm học qua, lớp tôi chủ nhiệm đã
đạt được những kết quả như sau:
* Số lượng:
- Đầu năm: Tổng số: 35/19 nữ
- Cuối năm: Tổng số :35/19 nữ
* Chất lượng cuối năm:
Kiến thức – kỹ năng
Năng lực
Số lượng
Tỉ lệ
Số lượng
Tỉ lệ
35
100%
35
100%

Phẩm chất
Số lượng
Tỉ lệ
35
100%

- Hồn thàh chương trình tiểu học: 35 em – đạt 100%

- Về thi đua – khen thưởng:
+ Khen thưởng toàn diện ( cả 3 nội dung): 20 em đạt: 57,1 %
+ Khen thưởng 1 mặt: 8 em đạt : 22,9 %
- Lớp đạt “Vững mạnh xuất sắc”;
- Đạt chuẩn “Vở sạch, chữ đẹp”.
- Chi đội đạt “Chi đội vững mạnh xuất sắc”.
- Ngày hội viết chữ đẹp có 2 em đạt giải Nhất và Nhì.
- Ngày Hội Trung thu lớp có mâm cỗ đẹp đạt giải Nhất
- Hội thi kể chuyện Bác Hồ cấp trường đạt giải Nhì.
- Có 01 em được tham dự Đại hội Cháu ngoan Bác Hồ cấp Huyện.
luan van, khoa luan 22 of 66.

22


tai lieu, document23 of 66.

- Có nhiều học sinh tham gia lớp bồi dưỡng học sinh IOE của trường.
- Trong các đợt kiểm tra cuối kì 1 và cuối năm, lớp tôi luôn đạt chất lượng
cao.
Năm học vừa qua việc nâng cao chất lượng học tập và GD năng lực, phẩm
chất, cho các em có chiều hướng tốt. Có nhiều em đã biết giữ vệ sinh thân thể áo
quần gọn gàng ... Đi học đều, yêu trường, yêu lớp, có ý thức vươn lên trong học
tập...
- Các em có ý thức tự giác trong việc học cũng như trong mọi hoạt động và
Theo thời gian, những bài học về đạo đức, nhân cách trong trong các câu
chuyện giúp HS luôn nhớ, vững bước hơn trước những khó khăn trong cuộc
sống
Việc phân công nhiệm vụ rõ ràng cho từng HS trong Hội đồng tự quản đã đem
lại hiệu quả trong việc quản lí nề nếp và chất lượng học tập. Gần 60 % các em

thực hiện xuất sắc nhiệm vụ học tập với tinh thần trách nhiệm cao. Cùng với
việc duy trì nề nếp sinh hoạt 15 phút đầu giờ đã giúp HS chủ động trong học tập.
- Tôi đã trao đổi các biện pháp này với các giáo viên trong tổ, đã triển khai và
cùng thực hiện có kết quả tốt.
3. PHẦN KẾT LUẬN
3.1. Ý nghĩa của đề tài:
Công tác chủ nhiệm lớp là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu
của sự nghiệp giáo dục. Làm tốt công tác chủ nhiệm sẽ có tác dụng nâng cao
giáo dục toàn diện cho học sinh, giúp học sinh phát triển đầy đủ “Đức - trí – thể
–mĩ ”
GVCN ngồi việc giảng dạy còn là cầu nối giữa nhà trường với học sinh và
phụ huynh học sinh, giữa giáo viên bộ mơn với HS, cịn là người cha, người mẹ
thứ hai của các em, là chỗ dựa tinh thần cho các em. Thầy cơ làm chủ nhiệm lớp
địi hỏi phải có tâm và có tài. Tâm là xem các em như con cháu, không ngại tốn
thời gian, công sức cho lớp mình phụ trách. Tài là tùy đặc điểm tình hình lớp mà
có biện pháp phù hợp để quản lý giáo dục. Công tác chủ nhiệm lớp quả là nặng
nề và phức tạp. Người giáo viên vừa là người mẹ dịu dàng, vừa là người thầy
luan van, khoa luan 23 of 66.

23


tai lieu, document24 of 66.

nghiêm khắc, người bạn gần gũi, trọng tài phân minh. Thành công của giáo viên
chủ nhiệm là làm cho học sinh tơn trọng, tin tưởng, kính yêu, là xây dượng một
tập thể lớp gắn bó. Muốn làm được điều đó giáo viên phải là điểm sáng, là thần
tượng của các em. Các em dễ tin, dễ nghe theo lời dạy bão thì giáo viên phản
gần gũi, quan tâm đến hoàn cảnh sống( nhất là học sinh có hồn cảnh đặc biệt).
Bên cạnh đó giáo viên chủ nhiệm luôn phối hợp chặt chẽ với phụ huynh, tổng

phụ trách, ban đại diện cha mẹ học sinh của trường, lớp, vận động cha mẹ có
những hành động thiết thực hỗ trợ học tập sẽ giúp cho hoạt động học tập hiệu
quả hơn. Nắm được những thuận lợi, khó khăn, hiểu rõ thực tế trường mình,
khéo léo tìm cách bỏ đi rào cản của trong mối quan hệ với phụ huynh, đề ra
những biện pháp hữu hiệu, tiếp cận gần với các em, tôi nghĩ rằng tất cả các giáo
viên đều sớm trở thành người bạn của trẻ. Ngoài hoạt động học là chủ đạo, cần
thu hút các em vào các hoạt động tập thể của lớp, của Liên đội. Phải bầu và xây
dựng Hội đồng tự quản giỏi là “cánh tay phải” của mình. Để giúp cho các em
hoạt động có hiệu quả, tích cực, chính xác người giáo viên cần thiết kế hệ thống
sổ sách theo dõi phù hợp và thường xuyên kiểm tra để có cách điều chỉnh phù
hợp.
2. Các đề xuất và kiến nghị :
Là một giáo viên dạy cấp Tiểu học không tránh khỏi công tác chủ nhiệm
lớp. Thực tế để làm được công tác chủ nhiệm lớp tốt, thì khơng phải ai cũng có
thể làm được. Qua nhiều năm giảng dạy và làm công tác chủ nhiệm lớp, tôi
mạnh dạn đưa ra một số đề xuất sau:
+ Đối với giáo viên:
Giáo viên chủ nhiệm lớp phải thực sự là người có năng lực tổ chức lớp, có
kiến thức, kĩ năng sư phạm vững vàng, phải tạo được mỗi quan hệ tốt giữa thầy
và trò, với phụ huynh học sinh.
Người giáo viên phải có bịên pháp giáo dục, có kế hoạch giảng dạy cụ thể,
sát thực với tình hình của lớp, với phụ huynh học sinh.
Kết hợp chặt chẽ với các đoàn thể, Ban giám hiệu, đồng chí, đồng nghiệp
để làm tốt cơng tác chủ nhiệm lớp. .
luan van, khoa luan 24 of 66.

24


tai lieu, document25 of 66.

+ Đối với phụ huynh.
Các bậc phụ huynh cần quan tâm hơn nữa đối với con em mình, đối với sự
nghiệp giáo dục. Phải thực sự là tấm gương mẫu mực cho con em mình noi theo
, cần phối kết hợp chặt chẽ, thường xuyên với cơ giáo chủ nhiệm lớp. Có như
vậy chất lượng giáo dục mới ngày càng đi lên. Các em học sinh ngày càng chăm
ngoan, học giỏi và sau này trở thành người có ích cho xã hội.
Trong những năm học tiếp theo cũng với sáng kiến này bản thân sẽ áp dụng vào
lớp mình giảng dạy.Trong khi áp dụng giáo viên sẽ có những lựa chọn, điều
chỉnh nhằm phù hợp với thực tế của lớp mình chủ nhiệm và hi vọng cũng sẽ
đạt được những kết quả như mong muốn./.

luan van, khoa luan 25 of 66.

25