tiểu luận tac phẩm kinh điển nội DUNG cơ bản của tác PHẨM “TUYÊN NGÔN ĐẢNG CỘNG sản” của c mác và PH ĂNG GHEN LIÊN hệ với CÔNG tác xây DỰNG ĐẢNG của nước TA HIỆN NAY

1

TIỂU LUẬN
MÔN: TÁC PHẨM KINH ĐIỂN
VỀ XÂY DỰNG ĐẢNG VÀ CHÍNH QUYỀN NHÀ NƯỚC
ĐỀ TÀI :
NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA TÁC PHẨM “TUYÊN NGÔN ĐẢNG CỘNG
SẢN” CỦA C.MÁC VÀ PH ĂNG-GHEN. LIÊN HỆ VỚI CÔNG TÁC XÂY
DỰNG ĐẢNG CỦA NƯỚC TA HIỆN NAY

1


2

PHẦN MỞ ĐẦU
1 Tính cấp thiết của đề tài
Với trên 160 năm tồn tại và trải qua biết bao thăng trầm của lịch sử
“Tuyên ngôn của Đảng cộng sản “ do C.Mác và Ph.Ăng-Ghen khởi thảo
vẫn luôn là cơ sở lý luận khoa học ,kim chỉ nam cho hành động của
phong trào cộng sản và công nhân quốc tế ,vẫn rực sáng với tư tưởng vĩ
đại của nó –tư tưởng giải phóng các giai cấp và tầng lớp cần lao, và nói
rộng ra là giải phóng tồn bộ xã hội , giải phóng lồi người khỏi mọi sự
bất cơng. Tun ngơn, ngay từ lúc ra đời và kể từ đó trở đi, luôn luôn là
bản hiệu triệu hào hùng và ngọn cờ chiến đấu đầy khí phách cho tư
tưởng vĩ đại ấy.Tuyên ngôn đã trải qua hơn một thế kỷ rưỡi mà vẫn tồn
tại, không chỉ như một văn kiện có tính lịch sử mà cịn là ngọn đuốc soi
đường cho cả hiện tại và tương lai. Thức tỉnh, tập hợp giai cấp công
nhân và những người lao động làm thuê khác thành một lực lượng to lớn
chống áp bức, bóc lột, giành được những quyền lợi và quyền lực ngày
càng quan trọng. Nếu như giữa thế kỉ XIX, chủ nghĩa cộng sản cịn là

một “bóng ma” ám ảnh châu Âu, như các thế lực của Châu Âu cũ từng
rêu rao, thì với sự ra đời của Tun ngơn, C.Mác và Ph.Ăng ghen đã chỉ
rõ rằng, cái “bóng ma” ấy thực sự trở thành một thế lực cụ thể, và cái thế
lực ấy ngày một lớn dần lên, trở thành những phong trào cách mạng khí
thế hừng hực, những cuộc cách mạng bùng nổ dữ dội và cả những quyền
lực nhà nước được thiết lập trên hành tinh chúng ta.

2


3

Là một sinh viên của khoa xây dựng Đảng - Học viện báo chí và
truyền, việc nghiên cứu đề tài này giúp cho bản thân nâng cao nhận thức
về công tác xây dựng Đảng của Đảng, cũng thông qua tác đề tài này tạo
lập cho bản thân một cách làm việc linh hoạt, khoa học, đảm bảo tính
khách quan, góp phần xây dựng đất nước ta ngày càng giàu đẹp, văn
minh hơn.
Từ những vấn đề nêu trên và trước yêu cầu địi hỏi mới đối với
cơng tác xây dựng Đảng cho thấy cần thiết phải tiếp tục nghiên cứu cả
về lý luận và thực tiễn để đề ra các giải pháp góp phần tiếp tục hồn
thiện cơng tác xây dựng Đảng.Với những lý do đó tơi đã chọn đề tài:
Nội dung cơ bản của tác phẩm “Tuyên ngôn Đảng cộng sản” làm đề tài
tiểu luận kết thúc học phần môn Giới thiệu các tác phẩm kinh điển về
xây dựng Đảng của mình.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Nghiên cứu về nội dung cơ bản của tác phẩm “Tun ngơn Đảng
cộng sản” của Mác-Ăngghen
Trên cơ sở đó, rút ra ý nghĩa thực tiễn và sự vận dụng của Đảng
Cộng sản Việt Nam trong vấn đề xây dựng Đảng và xây dựng chủ nghĩa

xã hội trong giai đoạn hiện nay.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
3.1 Mục đích nghiên cứu

3


4

Đề tài nghiên cứu làm sáng tỏ hoàn cảnh ra đời và những nội dung
cơ
bản của tác phẩm “Tuyên ngôn Đảng cộng sản”
Tìm hiểu những vấn đề lý luận về Xây dựng Đảng, đặc biệt chú
trọng làm rõ tính cấp thiết của công tác xây dựng đảng.
3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu
Nội dung cơ bản của tác phẩm
Đánh giá đúng thực trạng xây dựng Đảng trong thời gian qua,
phân tích nguyên nhân từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao
hiệu quả xây dựng Đảng trong thời gian tới.
Từ đó rút ra ý nghĩa lý luận và thực tiễn để vận dụng vào sự nghiệp
đổi mới đất nước hiện nay.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
4.1 Đối tượng nghiên cứu
Nội dung cơ bản trong tác phẩm “Tuyên ngôn Đảng cộng sản”.
4.2 Phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu trong tác phẩm “Tuyên ngôn đảng cộng sản”.
5. Cơ sở lý luận và Phương pháp nghiên cứu của đề tài
5.1 Cơ sở lý luận của đề tài
Dựa vào những nguyên tắc phương pháp luận chủ nghĩa Mác-Lê
nin

4


5

5.2 Phương pháp nghiên cứu của đề tài
Người viết sử dụng các phương pháp chủ yếu như: phương pháp
logicnghiên cứu tư liệu, phương pháp nhận thức, phân tích,biện chứng
duy vật, chọn lọc tổng hợp các tư liệu, hệ thống hóa các tri thức...
6. Ý nghĩa luận và thực tiễn của đề tài
Hệ thống lại những nội dung cơ bản trong tác phẩm “Tun ngơn
Đảng cộng sản”. Đề tài có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo phục vụ
cho nghiên cứu và học tập.
7 Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu và kết luận , đề tài được chia làm ba chương :
Chương 1: Những nét sơ lược nhất về tác giả, tác phẩm
Chương 2: Nội dung cơ bản trong tác phẩm“Tuyên ngôn Đảng
cộng sản”
Chương 3: Ý nghĩa thực tiễn về Xây dựng Đảng trong tác phẩm
“Tuyên ngôn Đảng cộng sản” hiện nay.

Chương 1
NHỮNG NÉT SƠ LƯỢC NHẤT VÀ TÁC GIẢ, TÁC PHẨM

1.1

Vài nét về tác giả
1.1.1 C.Mác (1818-1883)

5

6

C.Mác sinh ngày 5/5/1818 ở thành phố Tơriơ trong gia đình luật
sư Heinrich marx. C. Mác qua đời ngày 14/3/1883 ở Luân
đôn. .Sức học của C. mác thuộc loại giỏi, đặc biệt nổi bật ở những lĩnh
vực địi hỏi tính độc lập sáng tạo, có năng lực về tốn học Các Mác là
người thầy vĩ đại không chỉ của cách mạng Việt Nam nói riêng mà là của
tồn thể giai cấp vơ sản, tồn thể loại người tiến bộ nói chung. Trong
điều kiện thời đại ngày nay đã có nhiều biến dổi sâu sắc, nhiều diểm
khác nhau về con đường và xu thế phát triển của từng dân tộc cũng như
nhân loại, song con đường mà C.Mác đã vạch ra cho sự nghiệp giải
phóng các dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người mãi mãi là
chân lý của loài người tiến bộ. C.Mác là một thiên tài tư tưởng mà năng
lực trí tuệ của ơng xứng đáng được coi là trí tuệ của một người khổng lồ
của thời đại mình. Tư tưởng và sự nghiệp của ơng đã vượt qua mọi thử
thách của thời gian, được nhiều thế hệ nhắc đến với tất cả sự khâm phục,
ngưỡng mộ và tôn vinh. Bước sang thế kỷ XXI, nhân loại chứng kiến
bao nhiêu sự thay đổi nhưng tư tưởng có tính chất vạch thời đại của Mác
vẫn sống mãi, có giá trị và sức sống trường tồn. Tư tưởng, lý luận của
C.Mác và chủ nghĩa Mác là một kho tàng vô giá, mãi mãi cần phải khám
phá, vận dụng và phát triển.
Ph.Ăngghen ( Friedrich Engels, 1829-1895)
Sinh ngày 28/11/1820 tại Barmen, tỉnh Ranh Vương quốc Phổ
trong một gia đình chủ xưởng dệt. Trái tim của nhà bác học, người thầy
lỗi lạc bậc nhất của giai cấp vô sản hiện đại trong toàn thế giới văn minh
6

7

đã vĩnh viễn ra đi vào ngày 5/8/1895 .Ph.Ăngghen được sinh ra, để sau
đó trở thành một trong những nhà hoạt động cách mạng lỗi lạc nhất
trong lịch sử xã hội lồi người.Tuy xuất thân từ một gia đình thuộc tầng
lớp trên, thuộc giai cấp tư sản nhưng ông đã dành cả con tim, khối óc,
tình cảm và trí tuệ cho giai cấp công nhân, nhăm mục tiêu, lý tưởng cao
đẹp là giải phóng nhân dân lao dộng khỏi ách ấp bức, bóc lột. Sau bạn
ơng là C.Mác , Ph.Ăng ghen là một nhà bác học và người thầy vĩ đại
nhất của giai cấp vơ sản hiện đại trên tồn thế giới văn minh
C.Mác đánh giá cao những kiến thúc bách khoa của Ăng-ghen, trí
nhớ kỳ lạ, tầm nhìn xa trơng rộng, nhưng ham thích inh thần về nhiều
mặt. khơng chỉ là nhà tư tưởng vĩ đại, cũng như C.Mác, Ăng-ghen đã
đem nghị lực sơi sục, trí tuệ sang suốt và trái tim nồng cháy của mình
tham gia phong trào cách mạng. Tài năng của Ăng-ghen với tư cách một
nhà chiến lược và sách lược cách mạng. Ph Ăng-ghen được ngưỡng mộ,
kính trọng khơng chỉ bởi trí tuệ của một nhà bác học, long dũng cảm,
nhiệt huyết của một chiến sĩ cách mạng vĩ đại, mà còn bởi phẩm chất
cao cả trong tình bạn, tình đồng chí khăng khít, thủy chung,cảm động,
hiếm có với C.Mác
Mặc dù đã qua đời hơn 1 thế kỷ nhưng đến nay Ăng-ghen vẫn luôn
là một vị lãnh tụ cách mạng vĩ đại, một bậc thầy trong lịch sử nhân loại.
Cùng vơi Mác-Lê Nin- Hồ Chí Minh-Ăng-ghen sống mãi trong sự
nghiệp cách mạng của Đảng ta, của nhân dân ta và của cả nhân dân
nhiều nước trên thế giới.
7


8

1.2

Hoàn cảnh ra đời

Vào những năm 40 của thế kỷ XIX, phương thức sản xuất tư bản
chủ
nghĩa đã thống trị ở Anh, Pháp và trong một chừng mực nào đó ở
Đức.
Ở nhiều nước Tây Âu, quá trình phát triển của chủ nghĩa tư bản
diễn ra khá mạnh mẽ.Những mâu thuẫn vốn có của chủ nghĩa tư bản
ngày càng gây gắt. Mâu thuẫn cơ bản của phương thức sản xuất TBCN
đã trở nên khơng thể điều hịa được. Những mâu thuẫn giai cấp vốn có
của CNTB mà trước hết là mâu thuẫn giữa giai cấp vô sản và giai cấp tư
sản ngày càng gay gắt, . Do đó thời kỳ này, phong trào vô sản đã phát
triển mạnh mẽ và giai cấp vô sản ngày càng chứng tỏ là một lực lượng
xã hội to lớn, đóng một vai trị quan trọng trong đời sống chính trị - xã
hội của quốc gia. Giữa những năm 40 của thế kỷ XIX, trung tâm của
phong trào cách mạng Đức. Giai cấp vô sản Đức tiến hành cuộc đấu
tranh của mình nhưng sự chuyển sang nước giác ngộ của họ cịn yếu
kém. Giữa lúc đó, Mác và Ăng-ghen nhận thức sâu sắc rằng: cần phải
làm cho giai cấp vô sản trở thành một lực lượng độc lập và làm cho họ
tiến gần tới việc thực hiện những mục đích của cộng sản chủ nghĩa. Tại
Luân Đôn (thủ đô nước Anh) tổ chức "Liên minh những người chính
nghĩa" ra đời năm 1836 và cuối năm 1847 họp Đại hội lần thứ hai. Mác
và Ăng-ghen được ủy nhiệm soạn thảo Cương lĩnh dưới hình thức một
bản tuyên ngôn. Tuyên ngôn đã được xuất bản bằng nhiều thứ ở nhiều
nước khác nhau và mỗi lần tái bản được dịch sang một thứ tiếng
khác .Mác và Ăng-ghen đã tập trung sức lực,trí tuệ để hồn thành
"Tun ngơn Đảng cộng sản" trong một thời gian rất ngắn và lần đầu
tiên được xuất bản tại Ln Đơn. Ít lâu sau, Tun ngôn được xuất bản

bằng nhiều thứ đều được tác giả viết lời tựa mới. Tác phẩm này do Các
8


9

Mác và Phê-đê-rích Ăng-ghen soạn thảo vào cuối năm 1847, được
công bố vào tháng 02 năm 1848 và xuất bản vào tháng 3/1848.
Tác phẩm có ý nghĩa lịch sử vơ cùng lớn lao.Đó là một văn kiện có
tính chất cương lĩnh đầu tiên của Đảng cộng sản. soi sáng cho giai cấp
công nhân ở tất cả các nước con đường đấu tranh thốt khỏi ách nơ lệ Tư
bản chủ nghĩa, tiến tới một xã hội Cộng sản chủ nghĩa văn minh và tốt
đẹp hơn.
1.3 Nội dung chính
Lý luận về sứ mệnh lịch sử thế giới của giai cấp vô sản khẳng định
rằng, giai cấp vơ sản khơng thể giải phóng mình nếu khơng đồng thời
giải phóng tồn xã hội. Song, giai cấp vơ sản khơng thể hồn thành sứ
mệnh lịch sử nếu khơng tổ chức thành chính đảng của giai cấp, Đảng
được hình thành và phát triển xuất phát từ sứ mệnh lịch sử của giai cấp
vô sản. Quan điểm cơ bản về chủ nghĩa duy vật lịch sử, về đấu tranh giai
cấp, về sứ mệnh lịch sử thế giới của giai cấp vơ sản, về xây dựng chính
đảng của giai cấp cơng nhân được Mác và Ăngghen trình bày rõ trong
tác phẩm Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản.
.CHƯƠNG

2

NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA TÁC PHẨM “TUN NGƠN
ĐẢNG CỘNG SẢN”
Tun ngơn của Đảng cộng sản" là bản cương lĩnh cách mạng đầu

tiên của phong trào cộng sản và công nhân thế giới, là tác phẩm lý luận
9


10

tổng kết tồn bộ q trình hình thành chủ nghĩa Mác, trình bày những
quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác, thế giới quan khoa học của giai
cấp vô sản. Tun ngơn được trình bày làm 4 chương với nội dung rất
phong phú và cô đọng.
2.1 Tư sản và vô sản. Luận giải làm rõ sứ mệnh lịch sử và vai trị
của giai cấp vơ sản
2.2 Những người vơ sản và những người cộng sản : Thể hiện mối
quan hệ giữa Đảng cộng sản với giai cấp công nhân , qua đó để xác định
nhiệm vụ của Đảng và những biện pháp để thực hành nhiệm vụ ấy, đồng
thời chống lại sự vu khống của giai cấp tư sản đối với đảng cộng sản
2.3 Văn học xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa : Phân biệt
chủ nghĩa xã hội khoa học với các trào lưu chủ nghĩa xã hội khác
2.4 Thái độ của những người cộng sản với các đảng đối lập: Trình
bày làm rõ những tư tưởng cách mạng không ngừng , tinh thần cách
mạng triệt để, lien minh giai cấp , sự đoàn kết , đấu tranh của những
người cộng sản đối với các đảng phái dân chủ trong cuộc đấu tranh
chống các thế lực phản động đương thời.

Lời mở đầu nêu lên mục đích, nguyện vọng của những người cộng
sản:
“ Hiện nay, đã đến lúc những người cộng sản phải cơng khai
trình bày trước tồn thế giới những quan điểm, mục đích, ý đồ của
mình; và phải có một Tun ngơn của đảng của mình để đập lại
10

11

câu chuyện hoang đường về bóng ma cộng sản. Vì mục đích đó,
những người cộng sản thuộc các dân tộc khác nhau đã họp ở Luân
Đôn và thảo ra bản "Tuyên ngôn" dưới đây, công bố bằng tiếng
Anh, tiếng Pháp, tiếng Đức, tiếng I-ta-li-a, tiếng Phla-măng và
tiếng Đan Mạch ” [1]

2.1

Tư

sản

và

vơ

sản

Tun ngơn cũng nêu lên sự hình thành của giai cấp tư
sản và giai cấp vô sản cùng sự mâu thuẫn, đối kháng giữa
hai giai cấp này:
“Xã hội ngày càng chia thành hai phe lớn thù địch với
nhau, hai giai cấp lớn hoàn toàn đối lập nhau: giai cấp tư
sản và giai cấp vô sản” [2]
Tuyên ngôn cho rằng, trong cuộc đấu tranh của giai
cấp vô sản chống lại giai cấp tư sản thì thắng lợi cuối

cùng sẽ thuộc về giai cấp vô sản:
“ Sự sụp đổ của giai cấp tư sản và thắng lợi của giai
cấp
A.

vơ
Sự

sản
phát

đều

là

triển

tất

yếu

của

xã

như
hội

nhau”

lồi

[3]

người:

Khái qt lại quy luật phát triển của lịch sử xã hội loài
người là đấu tranh giai cấp :
“ Lịch sử tất cả các xã hội tồn tại từ trước đến ngày
nay chỉ là lịch sử đấu tranh giai cấp. Người tự do và người
11


12

nơ lệ, q tộc và bình dân, chúa đất và nơng nơ, thợ cả
phường hội và thợ bạn, nói tóm lại, những kẻ áp bức và
những người bị áp bức, luôn luôn đối kháng với nhau, đã
tiến hành một cuộc đấu tranh không ngừng, lúc công
khai, lúc ngấm ngầm, một cuộc đấu tranh bao giờ cũng
kết thúc hoặc bằng một cuộc cải tạo cách mạng toàn bộ
xã hội, hoặc bằng sự diệt vong của hai giai cấp đấu tranh
với nhau ” [4]
Lịch sử phát triển của xã hội loài người từ khi chế độ cộng sản
nguyên
thủy tan rã cho tới nay là lịch sử đấu tranh giai cấp, đấu tranh giữa
các giai cấp bị áp bức bóc lột và giai cấp bóc lột.
Đến xã hội tư bản hiện đại cũng phân chia thành hai giai cấp lớn
thù địch với nhau , đó là giai cấp tư sản và giai cấp vô sản. Nội dung cơ
bản của sự vận động của lịch sử xã hội hiện đại là cuộc đấu tranh giữa

giai cấp vô sản và giai cấp tư sản. Cuộc đấu tranh đó đưa tới sự diệt
vong tất yếu của chủ nghĩa tư bản và thắng lợi của chủ nghĩa cộng sản .
B.

Vị

trí

lịch

sử

của

giai

cấp

tư

sản

Nhờ áp dụng những thành quả mới của khoa học kỹ thuật vào sản xuất,
những công trường thủ cơng được thay thế bằng những xí nghiệp hiện
đại, những chủ công trường thủ công đã trở thành những chủ xí nghiệp
tức là những nhà tư sản hiện đại.
12


13

Khi mới ra đời, giai cấp tư sản là lực lượng cách mạng
có một vai trị hết sức to lớn trong lịch sử. Đại diện cho sự
phát triển của lực lượng sản xuất đang lên, giai cấp tư sản
đã làm cuộc cách mạng lật đổ giai cấp phong kiến quý
tộc,

giành

địa

vị

thống

trị.

Sau khi nắm được chính quyền nhà nước, giai cấp tư sản
liền phá hủy những quan hệ sản xuất phong kiến, gia
trưởng, thuần phác, thiết lập hệ thống trị của quan hệ sản
xuất tư bản chủ nghĩa, mở đường cho lực lượng sản xuất
phát triển. Chưa đầy một thế kỷ, giai cấp tư sản thống trị
đã tạo ra được một lực lượng sản xuất nhiều hơn và đồ sộ
hơn lực lượng sản xuất của tất cả các thế hệ trước kia gộp
lại.
Để đáp ứng yêu cầu của sản xuất và trao đổi, giai cấp tư
sản đã thẳng tay xóa bỏ tình trạng cát cứ, phong kiến.
Trên cơ sở đó, đưa đến sự tập trung về kinh tế chính trị,
hình thành một quốc gia dân tộc thống nhất, phục vụ cho
lợi ích của bản thân giai cấp tư sản. Giai cấp tư sản thiết

lập thị trường thế giới. Đồng thời chúng buộc các dân tộc
chậm phát triển phải du nhập cái gọi là văn minh tư sản,
làm

nảy

nở

nền

văn

hóa

thế

giới.

13


14

Giai cấp tư sản đã thiết lập nền dân chủ tư sản. Tuy là nền
dân chủ cắt xén, nhưng so với chế độ qn chủ chun
chế thì đó là một tiến bộ trong lịch sử.
Giai cấp tư sản đã tạo điều kiện cho sự phát triển của khoa học - kỹ
thuật. Đồng thời sẽ xóa bỏ tất cả những gì khơng phù hợp với lợi ích của
bản thân giai cấp tư sản. Giai cấp tư sản đã đóng vai trị hết sức cách
mạng trong lịch sử. Chính giai cấp tư sản là giai cấp đầu tiên chỉ ra cho

chúng ta thấy rõ lồi người có khả năng làm được những gì.
Vốn có bản chất là một giai cấp tư hữu và bóc lột nên vai trị cách mạng
của giai cấp tư sản bị hạn chế ngay từ đầu. Giai cấp tư sản chỉ làm đơn
giản hóa giai cấp và đối kháng giai cấp mà thơi. Nó phân chia xã hội ra
làm hai phe thù địch với nhau, hai giai cấp hồn tồn đối lập nhau: giai
cấp vơ sản và giai cấp tư sản đấu tranh nảy sinh ngay từ khi chủ nghĩa tư
bản

ra

đời.

Giai cấp tư sản không những đã rèn vũ khí để giết mình “Trước hết , giai
cấp tư sản sản sinh ra những người đào huyệt chơn chính nó” [5] nó cịn
tạo ra những người sử dụng vũ khí ấy - những cơng nhân hiện đại,
những người vơ sản.
14


15

C. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp vô sản và sự ra đời của Đảng
Cộng sản
Giai cấp vô sản hiện đại là người có sứ mệnh đào huyệt chơn chủ
nghĩa tư bản và sáng tạo ra một xã hội mới tốt đẹp hơn. Theo các ông :
“Trong tất cả các giai cấp hiện đang đối lập với giai cấp tư sản thì chỉ có
giai cấp vơ sản là giai cấp thực sự cách mạng. Tất cả các giai cấp khác
đều suy tàn và tiêu vong cùng với sự phát triển của đại cơng nghiệp, cịn
giai cấp vơ sản lại là sản phẩm của bản than nền đại công nghiệp” [6] Đó
là điều mà C.Mác và Ph.Ăngghen đã khẳng định trong Tuyên ngôn của

Đảng Cộng sản. Sứ mệnh lịch sử thế giới của giai cấp vơ sản do vị trí
kinh tế - xã hội của giai cấp vô sản trong lịch sử quy định.
Giai cấp vô sản là sản phẩm của nền đại công nghiệp. Cùng với sự
phát triển của nền đại công nghiệp, các giai cấp khác đều dần dần bị
phân hóa, suy tàn và tiêu vong. Chỉ có giai cấp vô sản là lớn lên cùng
với sự phát triển của công nghiệp. Giai cấp vô sản được tuyển lựa trong
tất cả các giai cấp trong dân cư. Sự tiến bộ của đại cơng nghiệp cịn đẩy
từng bộ phận trong giai cấp thống trị vào hàng ngũ giai cấp vô sản, bộ
phận ấy cũng đem lại cho giai cấp vô sản những yếu tố tiến bộ. Hơn nữa,
khi đấu tranh chống chế độ phong kiến, giai cấp tư sản buộc phải kêu
gọi sự giúp đỡ của giai cấp vô sản, và do đó, đã lơi cuốn giai cấp vơ sản
vào cuộc vận động chính trị, nghĩa là đã cung cấp cho giai cấp vô sản
những yếu tố tri thức chính trị phổ thơng, những vũ khí mà sau này giai
cấp vô sản sẽ sử dụng để chống lại giai cấp tư sản.
15


16

Giai cấp vơ sản khơng có tài sản, phải bán sức lao động cho tư sản,
họ phải chịu hết mọi sự may rủi của cạnh tranh, mọi sự lên xuống của thị
trường. Những người vơ sản chẳng có cái gì là của mình để bảo vệ, họ
phải phá hủy hết thảy những cái gì từ trước tới nay vẫn bảo đảm và bảo
vệ cho chế độ tư hữu.
Giai cấp vô sản là giai cấp thực sự cách mạng, còn các giai cấp
trung gian mang tính bảo thủ, hơn thế họ cịn là phản động, tìm cách làm
cho bánh xe lịch sử quay ngược trở lại. Đoàn kết thống nhất là một thuộc
tính cơ bản của giai cấp vơ sản để đấu tranh chống giai cấp tư sản.
Giai cấp vô sản luôn bị áp bức cùng cực bởi giai cấp tư sản. Giai
cấp tư sản đã không đảm bảo cho giai cấp vô sản những điều kiện sinh

hoạt tối thiểu cho họ có thể sống được trong vịng nơ lệ. Như vậy, có
nghĩa là, sự tồn tại của giai cấp tư sản khơng cịn tương dung với sự tồn
tại và phát triển của xã hội. Do đó, “Sự sụp đổ của giai cấp tư sản và
thắng lợi của giai cấp vô sản là tất yếu như nhau” [3] . Song, để bảo đảm
bảo cho sự thắng lợi đó, giai cấp vơ sản phải có những điều kiện đảm
bảo cho cơng cuộc tự giải phóng mình. Trong Lời tựa viết cho bản tiếng
Anh xuất bản năm 1888, Ph.Ăngghen đã chỉ ra điều đó: Chính do bản
thân các sự biến và do những thành bại trong cuộc đấu tranh chống tư
bản - do những thất bại nhiều hơn là do những thành công - mà công
nhân không thể không cảm thấy rằng tất cả các môn thuốc vạn ứng của
họ đều vô dụng, họ không thể không đi tới chỗ nhận thấy tường tận
16


17

những điều kiện thực sự của cơng cuộc giải phóng giai cấp cơng nhân .
Điều kiện đó là sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản.
C. Mác và Ph. Ăng-ghen khẳng định, trong cuộc đấu tranh của
mình chống quyền lực liên hợp của các giai cấp có của, giai cấp cơng
nhân chỉ khi được tổ chức thành một chính đảng độc lập, đối lập với tất
cả các chính đảng cũ do các giai cấp có của lập nên thì mới có thể hành
động với tư cách là một giai cấp. “Sự tổ chức như vậy của những người
vô sản thành giai cấp và do đó thành chính đảng” [7] .Sự ra đời của
Đảng Cộng sản là tất yếu để đảm bảo cho giai cấp vơ sản hồn thành sứ
mệnh lịch sử.
Những cuộc đấu tranh đã tạo điều kiện cho giai cấp vơ sản đồn
kết thành tổ chức. Sự tổ chức như vậy thành chính Đảng. Sự tồn tại, phát
triển của Đảng vì sứ mệnh của giai cấp vơ sản. Đảng kết thúc vai trò khi
sứ mệnh lịch sử thế giới của giai cấp vơ sản hồn thành.

Trong cuộc đấu tranh, Đảng Cộng sản khơng chỉ tập hợp trong
hàng ngũ của mình giai cấp vô sản mà cả các tầng lớp trung gian, những
nhà tiểu công nghiệp, tiểu thương, thợ thủ công, nông dân. Song, khi sắp
rơi vào hàng ngũ vô sản họ đã tự nguyện từ bỏ quan điểm của chính họ
để đứng trên quan điểm của giai cấp vô sản, bảo vệ lợi ích tương lai của
họ. Hơn nữa, khi cuộc đấu tranh giai cấp tiến gần tới giờ quyết định, giai
cấp thống trị bị phân hóa, một bộ phận nhỏ tách ra khỏi giai cấp này đi
theo giai cấp vơ sản. Đó là bộ phận những nhà tư tưởng tư sản vươn lên
17


18

nhận thức được về mặt lý luận toàn bộ cuộc vận động. Thực tiễn đó đã
khẳng định rằng, các tầng lớp trung gian và cả giai cấp thống trị trên
của xã hội cũng có thể từ bỏ lập trường giai cấp của mình để tham gia
hàng ngũ của giai cấp vô sản.

2.2 Những người vô sản và những người cộng sản
Chương này C.Mác và Ph.Ăngghen trình bày tính tiên phong của
Đảng Cộng sản, mối quan hệ giữa Đảng Cộng sản và giai cấp, những
nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa xã hội khoa học, một số nguyên lý chiến
lược, sách lược cách mạng.
Chương này nêu lên mối quan hệ giữa giai cấp vô sản và những
người cộng sản:

“Những người cộng sản không phải là một đảng riêng biệt, đố

bảo vệ những lợi ích khơng phụ thuộc vào dân tộc và chung cho tồ
A :Tính tiên phong của Đảng

Sự trưởng thành của giai cấp vô sản được đánh dấu bằng sự ra đời
của Đảng Cộng sản. Song, Đảng Cộng sản khác với tồn bộ giai cấp vơ
sản ở tính tiên phong. Tính tiên phong của Đảng thể hiện: tiên phong
trong hành động thực tiễn, tiên phong về mặt lý luận. Tuyên ngơn của
Đảng Cộng sản đã trình bày: những người cộng sản là bộ phận kiên
quyết nhất trong các đảng công nhân ở tất cả các nước, là Vì thế, đảng
18


19

tiên phong cả về lý luận và thực tiễn. “về mặt lý luận, họ hơn bộ phận
còn lại của giai cấp vô sản ở chỗ là họ hiểu rõ những điều kiện, tiến trình
và kết quả chung của phong trào vô sản” [9] . “Về mặt thực tiễn, những
người cộng sản là bộ phận kiên quyết nhất trong các đảng công nhân ở
tất cả các nước, là bộ phận luôn luôn thúc đẩy phong trào tiến
lên”[10] .Bộ phận luôn luôn thúc đẩy phong trào tiến lên về mặt lý luận,
họ hơn bộ phận cịn lại của giai cấp vơ sản ở chỗ là họ hiểu rõ những
điều kiện, tiến trình và kết quả chung của phong trào vô sản. Vai trò tiên
phong của Đảng đảm bảo cho Đảng tập hợp được giai cấp vô sản. Sự
lãnh đạo của Đảng là điều kiện đảm bảo cho giai cấp vơ sản hồn thành
sứ mệnh lịch sử toàn thế giới. Nhưng Đảng Cộng sản không phải là một
đảng riêng biệt, Đảng là một bộ phận gắn liền với giai cấp. Lợi ích của
Đảng thống nhất với lợi ích giai cấp: “Họ tuyệt nhiên khơng có một lợi
ích nào tách khỏi lợi ích của tồn thể giai cấp vơ sản” [11] Mục đích của
Đảng là mục đích của giai cấp,
Đảng là đại biểu cho lợi ích của tồn bộ phong trào vơ sản.
Kết quả của phong trào vô sản không dừng lại ở sự ra đời của
chính Đảng mà cịn biểu hiện ở chỗ giai cấp vô sản biết hành động theo
sự lãnh đạo của Đảng.

Nhiệm vụ trước hết của Đảng là: Giai đoạn thứ nhất, tổ chức
những người vô sản thành giai cấp, lật đổ sự thống trị của giai cấp tư
sản, giai cấp vơ sản giành lấy chính quyền; giai đoạn thứ hai, dùng sự
19


20

thống trị chính trị của mình để từng bước đoạt lấy toàn bộ tư bản trong
tay giai cấp tư sản để tập trung tất cả những công nhân sản xuất vào
trong tay nhà nước. Mác - Ăngghen đã định nghĩa: Nhà nước tức là giai
cấp vô sản được tổ chức thành giai cấp thống trị. Với tư cách là giai cấp
thống trị, giai cấp vô sản dùng bạo lực tiêu diệt chế độ sản xuất cũ; đồng
thời tiêu diệt những điều kiện của sự đối kháng giai cấp. Nó tiêu diệt các
giai cấp nói chung và cũng tiêu diệt cả sự thống trị của chính ngay giai
cấp mình. Giai cấp vô sản không cố chấp về quyền lợi, về vai trị tồn tại
của mình. Đấu tranh giai cấp của giai cấp vơ sản để đưa đến xóa bỏ giai
cấp và xóa bỏ mình. Đó là giai đoạn cao của chủ nghĩa cộng sản và sứ
mệnh lịch sử của giai cấp vơ sản hình thành. Đảng khơng cịn tồn tại
cùng với sự mất đi của các giai cấp là tất yếu khách quan.
B. Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa cộng sản khoa học
Để đập tan luận điệu xuyên tạc chủ nghĩa cộng sản của giai cấp
tư sản, Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản đã khẳng định và bảo vệ một
loạt những nguyên lý của chủ nghĩa cộng sản khoa học. Lý luận của
những người cộng sản là sự phản ánh hiện thực khách quan của phong
trào vô sản. Tuyên ngôn đã khẳng định: lý luận của những người cộng
sản tuyệt nhiên không dựa trên những ý niệm, những nguyên lý do một
nhà cải cách thế giới nào phát minh hay phát hiện ra
Những nguyên lý ấy chỉ là biểu hiện khái quát những điều kiện
thực tại

20


21

của một cuộc đấu tranh giai cấp hiện có, của một phong trào lịch
sử đang diễn ra.
Vấn đề sở hữu:
Lý luận của người cộng sản là xóa bỏ sở hữu tư bản, xóa bỏ chế độ
tư hữu tư bản. Giai cấp tư sản xuyên tạc rằng, người cộng sản xóa bỏ cái
riêng của cá nhân. Tư bản không phải là lực lượng cá nhân, nó là một
lực lượng xã hội, nhưng nó chỉ có thể vận động được là nhờ sự hoạt
động chung của toàn xã hội. Người sở hữu thì khơng lao động, người lao
động thì khơng được quyền sở hữu, xã hội vận động trong hai cực đối
lập ấy, chỉ có xóa bỏ chế độ tư hữu mới giải quyết được sự đối lập trong
xã hội.
Vấn đề tự do cá nhân:
Mác và Ăngghen khẳng định rằng, trong xã hội tư bản chỉ có nhà
tư sản có tính đối lập và cá tính, cịn cá nhân người lao động thì mất độc
lập và cá tính. Do đó, phải xóa bỏ cá tính tư sản, tính độc lập tư sản, và
tự do tư sản, thứ tự do buôn bán và bóc lột sức lao động của người khác
để hình thành xã hội mới trong đó sự phát triển tự do của mỗi người là
điều kiện cho sự phát triển tự do của tất cả mọi người.
Chế độ gia đình:
Người cộng sản chủ trương xóa bỏ gia đình tư sản, khi chế độ tư
bản bị xóa bỏ thì quan hệ gia đình tư sản cũng tiêu tan. Bởi vì quan hệ
21


22

gia đình tư sản dựa trên tư bản, lợi nhuận cá nhân nhà tư sản, người phụ
nữ coi như một công cụ sản xuất, dựa trên chế độ cộng thể, nạn mãi dâm
chính thức và khơng chính thức. Tư sản đã chà đạp mối liên hệ gắn bó
người vơ sản với gia đình.
Vấn đề giáo dục:
Người cộng sản khơng bịa ra tác động của xã hội đối với giáo dục
vì nó là cái vốn sẵn có mà chỉ thay đổi tính chất của sự tác động ấy và
kéo giáo dục ra khỏi ảnh hưởng của giai cấp tư sản mà thôi.
Vấn đề dân tộc, tổ quốc và quốc tế:
Dưới chủ nghĩa tư bản, người cộng sản khơng có tổ quốc, giai cấp
tư sản nắm quyền đại diện cho tổ quốc, dân tộc, lợi ích của tổ quốc và
dân tộc mà cơ bản là lợi ích của giai cấp tư sản cho nên giai cấp vô sản
mỗi nước trước hết phải giành lấy chính quyền, phải tự xây dựng thành
một giai cấp dân tộc, phải tự mình trở thành dân tộc, tuy hồn tồn
khơng phải theo cái nghĩa mà giai cấp tư sản hiểu.
Vấn đề tôn giáo:
Giai cấp nào thống trị xã hội thì quan điểm, ý thức tư tưởng của xã
hội là của giai cấp đó. Dưới chủ nghĩa tư bản, những tư tưởng về tự do
tín ngưỡng, tự do tơn giáo chẳng qua chỉ nói lên thời kỳ cạnh tranh tự do
trong lĩnh vực tri thức mà thôi. “Cách mạng cộng sản chủ nghĩa là sự
đoạn tuyệt triệt để nhất với những quan hệ sở hữu kế thừa của quá khứ;
22


23

khơng có gì đáng ngạc nhiên khi thấy rằng trong tiến trình phát triển của
nó, nó đoạn tuyệt một cách triệt để nhất với những tư tưởng kế thừa của
quá khứ”.[12]

C. Những nguyên lý chiến lược và sách lược của Đảng
Cách mạng phát triển qua hai giai đoạn:
Giai đoạn l: Xây dựng giai cấp vô sản thành giai cấp thống trị,
giành lấy dân chủ, giành lấy chính quyền. Con đường giành chính quyền
bằng bạo lực.
Giai đoạn 2: Giai cấp vơ sản sử dụng quyền lực chính trị của mình
để cải tạo xã hội cũ, xây dựng xã hội mới, tước đoạt kẻ đi tước đoạt.
Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản còn nêu mười biện pháp cụ thể mà Mác
- Ăngghen cho rằng có thể áp dụng ở những nước tư bản phát triển nhất
lúc bấy giờ nhằm cải tạo xã hội cũ xây dựng xã hội mới. Mười biện
pháp đó thể hiện chuyên chính trong hành động.
Vấn đề chính quyền nhà nước.
Chính quyền nhà nước là vấn đề cơ bản của mọi cuộc cách mạng.
Trong Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản, C.Mác và Ph. Ăngghen chưa
dùng đến thuật ngữ chuyên chính vơ sản nhưng tư tưởng về chun
chính vơ sản đã được hai ông diễn đạt một cách rõ ràng như: “Giai cấp
vô sản biến thành giai cấp thống trị, là giành lấy dân chủ”[13]

23


24

3.3: Văn học xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ
nghĩa
Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản ra đời là sự cáo chung đối với tất
cả các trào lưu xã hội chủ nghĩa phi vơ sản trước đó. Các trào lưu xã hội
chủ nghĩa xuất hiện như là một tất yếu lịch sử. Tuyên ngôn xác định thái
độ cụ thể với từng trào lưu: Phê phán các trào lưu xã hội chủ nghĩa phản
động của phong kiến tiểu tư sản. Tuyên ngơn dành sự đánh giá thích

đáng chủ nghĩa xã hội. Tất cả các trào lưu xã hội chủ nghĩa phi vô sản
đều là trở ngại cho việc ra đời của chính Đảng. Tun ngơn phê phán
những trào lưu đó nhằm bảo đảm thắng lợi cho việc truyền bá học
thuyết của chủ nghĩa xã hội khoa học và phong trào công nhân.

3.4: Thái độ của những người cộng sản đối với các đảng
độc lập
Phương hướng và sách lược của những người cộng sản:
“Những người cộng sản coi là điều đáng khinh bỉ nếu giấu giếm
những quan điểm và ý định của mình. Mục tiêu cuối cùng của họ là lật
đổ tồn bộ trật tự xã hội hiện hành. Mặc cho các giai cấp thống trị run sợ
trước một cuộc Cách mạng cộng sản chủ nghĩa! Trong cuộc cách mạng
ấy, những người vơ sản chẳng mất gì hết, ngồi những xiềng xích trói
buộc họ. Họ sẽ giành được cả thế giới” [14]

24


25

Khẳng định lập trường kiên định của Đảng Cộng sản về những vấn
đề
chiến lược và sách lược mềm dẻo của Đảng.
Nguyên tắc có ý nghĩa chiến lược của người cộng sản là: Chiến
đấu cho mục đích trước mắt của giai cấp vô sản, nhưng đồng thời trong
phong trào hiện tại, họ cũng bảo vệ và đại biểu cho tương lai của phong
trào.
Xuất phát từ thực tế lịch sử của nước Đức và một số nước ở Châu
Âu lúc đó, những mục đích và lợi ích trước mắt của giai cấp vô sản bấy
giờ là đấu tranh đánh đổ chế độ quân chủ chuyên chế thực hiện quyền tự

do dân chủ; còn tương lai của phong trào là đấu tranh chống lại ách áp
bức bóc lột của giai cấp tư sản. Ở tất cả các nước, những người cộng sản
ủng hộ mọi phong trào cách mạng , và trong những phong trào ấy, họ
vẫn đưa vấn đề sở hữu lên hàng đầu, coi đó là vấn đề cơ bản của phong
trào.
Trong khi liên hợp với các đảng phái để chống lại thế lực phản
động đang thống trị, Đảng Cộng sản xác định rằng: giành độc lập, liên
minh nhưng phải có đấu tranh, có thỏa hiệp. Tất nhiên bao giờ Đảng
cũng phải giữ vững nguyên tắc và giữ vững lập trường của giai cấp công
nhân. Đảng Cộng sản tuyên bố quan điểm cách mạng khơng ngừng, mục
đích của họ chỉ có thể đạt được bằng cách dùng bạo lực lật đổ toàn bộ
trật tự xã hội hiện có. Trong cuộc cách mạng ấy, những người vô sản
25