Bai 27 Cac yeu to anh huong den sinh truong cua vi sinh vat

Bài 27:Các yếu tố ảnh hưởng đến
sinh trưởng của vi sinh vật

ChÊt ho¸ häc

ChÊt dinh dìng
ChÊt øc chÕ sinh trëng
NhiƯt ®é

Ỹu tè lÝ häc

Ðé Èm
pH
¸p st thÈm thÊu
¸nh s¸ng


I/ CHẤT HÓA HỌC:
1/ Chất dinh dưỡng

Chất dinh dưỡng: Là những chất giúp cho
VSVđồng hóa và tăng sinh khối hoặc
thu năng lượng,giúp cân bằng áp
suất thẩm thấu,hoạt hóa aa.
VD: Các loại Cacbohiđrat, prôtêin, lipit,
các nguyên tố vi lượng như Zn, Mn, Bo…


- Nhân tố sinh trưởng: Là chất dinh dưỡng
cần sinh trưởng của vi sinh vật với một
lượng nhỏ nhưng chúng không tự

tổng hợp được.
-Vi sinh vật khuyết dưỡng: Là vi sinh vật
không tự tổng hợp được nhân tố
sinh trưởng.
-Vi sinh vật nguyên dưỡng: Là vi sinh vật
tự tổng hợp được các chất.


Vì sao có thể dùng VSV khuyết dưỡng
để kt thực phẩm có tríptophan hay
không?
-Dùng vi khuẩn Triptophan âm có thể
kiểm tra được thực phẩm.
-Cách làm: Đưa vi khuẩn này vào trong
thực phẩm,nếu vi khuẩn mọc được tức
là thực phẩm có Tritophan.


Một số chất hoá học ức chế sinh trưởng của VSV thường dùng

Ứng dụng

Các chất hóa học

Cơ chế tác động

Các hợp chất phenol

Biến tính các protein các loại Khử trùng phịng thí
màng tế bào

nghiệm , bệnh viện

Các loại cồn
(etanol,izopropanol 7080%)
Iot, rượu iot(2%)
Clo(natrihipoclorit)clor
amin
Các hợp chất kim loại
nặng
Các anđehit
(phocmandehít 2%)
Các loại khí etilen
ôxít(10-20%)
Chất kháng sinh

Thay đổi khả năng cho đi
qua của lipit ở màng sinh
chất

Thanh trùng trong y tế,
phịng thí nghiệm

Ơxy hóa các thành
phần của tế bào
Sinh oxi nguyên tử có tác
dụng oxi hóa mạnh

Diệt khuẩn trên da, tẩy trùng
trong bệnh viện
Thanh trùng nước máy, các

bể bơi…

Làm prooteein bất hoạt

Diệt bào tử đang nảy mầm

Bất hoạt các Pr

Thanh trùng

Oxihóa các thành phần tb

Khử trùng các dụng cụ
nhựa, kim loại

Diệt khuẩn có tính chọn lọc

Dùng trong y tế, thú y...



Vì sao khi rửa rau sống nên ngâm nước muối hay thuốc tím
pha loãng 5 – 10 phút ?
Chất ngun sinh

Thành tế
bào

Hiện tượng co nguyên sinh

Chất
nguyên
sinh


Xà phịng có tác dụng tiêu diệt vsv khơng?

-> Xà phịng khơng phải là chất diệt khuẩn


Liên hệ thực tế:
- Các chất diệt khuẩn thông thường: Cồn,
nước GiaVen, thuốc tím, thuốc kháng sinh.
+ Nước muối gây co ngun sinh nên
vi sinh vật khơng có khả năng phân chia.
+Xà phịng khơpng phải là chất diệt vi khuẩn
mà chỉ loại vi khuẩn nhờ bọt và khi rửa
thì vi sinh vật bị rửa đi.


II – CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC:

Nhiệt độ
Các yếu tố
vật lí

pH
Độ ẩm
Ánh sáng
Áp suất thẩm thấu

II/ CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC
1/ Nhiệt độ:

Đun sơi nước uống có tác dụng gì? Tại sao muốn bảo
quản thực phẩm được lâu người ta lại để thực phẩm trong
tủ lạnh?


1/ Nhiệt độ:
*Ảnh hưởng:
- Nhiệt độ ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng trong tế
bào
- Ảnh hưởng đến hoạt tính enzim
- Nhiệt độ quá cao: tiêu diệt vi sinh vật
- Nhiệt độ quá thấp: làm chậm sinh trưởng
-> Mỗi VSV sinh trưởng tốt trong một khoảng nhiệt độ
nhất định


Căn cứ vào khả năng chịu nhiệt, người ta chia
VSV thành mấy nhóm, là những nhóm nào?

Thang nhiệt độ
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110

Ưa nhiệt

Ưa lạnh

Ưa ấm

Ưa siêu
nhiệt

Nhiệt độ nào thích hợp cho VSV kí sinh trên động vật?


1/ Nhiệt độ:
* Ứng dụng:
hãy nêu ứng dụng nhiệt độ trong
- Tạo nhiệtEm
độ
thích hợp cho các vi sinh vật có lợi
điều kiển sinh trưởng của VSV?
sinh trưởng.

VD: Vi khuẩn lactic (làm sữa chua) và vi khuẩn etilic (lên men
rượu) ở 400C; nấm penicillium (sx kháng sinh penicillium) ở
250C, nấm rơm 300C -320C , nấm linh chi…..

- Tạo nhiệt độ bất lợi để kìm hãm vi sinh vật có
hại.
VD: Dùng nhiệt độ cao để thanh trùng (dụng cụ y tế, đồ
hộp…), dùng nhiệt độ thấp để bảo quản thực phẩm.


Bảo quản thức ăn trong tủ lạnh

Nấu chín thức ăn

2/ Độ ẩm

Em hãy giải thích vì sao để bảo
quản thóc, ngơ, sắm, vải thiều...
nguời ta phải phơi hoặc sấy khô?

Phơi khô làm giảm độ ẩm -> VSV không sinh trưởng được


2/ Độ ẩm

-Hàm lượng nước trong môi trường quyết
định độ ẩm.
+ Nước là dung mơi của các chất khống
dinh dưỡng.
+ Nước là yếu tố hóa học tham gia vào
các quá trình thủy phân các chất.
Vi khuẩn địi hỏi độ ẩm cao.
 Nấm men địi hỏi ít nước.
Nấm sợi cần độ ẩm thấp.
Ứng dụng : Nước dùng để khống chế
sự sinh trưởng của từng nhóm VSV.


Mứt mốc

Bánh kẹo mốc

Dựa vào nhu cầu về độ ẩm hãy giải thích tại sao
mứt, bánh kẹo khi để lâu thì nấm, mốc xuất hiện
sớm hơn vi khuẩn? Và vì sao thức ăn nhiều nước
dễ bị nhiễm vi khuẩn?


Phơi khô lúa

Sản xuất bia


3/ Độ pH:
* Độ pH là đại lượng đo tính axit hay bazơ của mơi trường.

Độ pH là gì?

Vì sao trong sữa chua có rất nhiều vi
khuẩn Lactic nhưng hầu như khơng
-> Mỗicó
VSV
trưởng
mơi trường có độ pH nhất định
vi sinh
khuẩn
gâytrong
bệnh?