Bai 29 Chinh sach khai thac thuoc dia cua thuc dan Phap va nhung chuyen bien ve kinh te xa hoi o Viet Nam

Ngày soạn: 09 /04 /2018
Ngày dạy: 12/04/2018
Lớp: 8A
Tuần: 30
Tiết 47:

Chương II: XÃ HỘI VIỆT NAM TỪ NĂM 1897 ĐẾN NĂM 19
Bài 29: CHÍNH SÁCH KHAI THÁC THUỘC ĐỊA CỦA THỰC DÂN PHÁP
VÀ NHỮNG CHUYỂN BIẾN VỀ KINH TẾ, XÃ HỘI VIỆT NAM
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức: Sau bài học HS cần:
- Trình bày được các chính sách khai thác lần thứ nhất của thực dân Pháp ở Việt
Nam: Kế hoạch, nội dung, cách tiến hành.
- Phân tích được mục đích của các chính sách khai thác đó.
2.Thái độ:
- Căm ghét kẻ xâm lược, thống trị, căm ghét sự áp bức, bóc lột
- Bồi dưỡng cho HS ý chí chống xâm lược
3. Kỹ Năng:
- Biết mô tả , khái quát, phân tích
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên:
- Giáo án, sơ đồ bộ máy thống trị của Pháp ở Đông Dương
2. Học sinh:
- SGK, chuẩn bị bài mới
III. PHƯƠNG PHÁP
- Sử dụng hệ thống câu hỏi, trao đổi, thảo luận, trình bày, đánh giá...
IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định(1’):
2. Kiểm tra bài cũ (6’)
Hãy cho biết nguyên nhân thất bại và ý nghĩa lịch sử của các đề nghị cải cách nửa
cuối thế kỉ XIX?

3. Giới thiệu bài mới:
Sau khi xâm chiếm được nước ta thực dân Pháp tiến hành khai thác bóc lột nước ta
trên quy mơ lớn ở tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo dục. Đó là cuộc khai
thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp. Vậy kế hoạch, nội dung, cách tiến hành và
mục đích của chính sách khai thác của thực dân Pháp như thế nào bài học hôm nay thầy và
trị chúng ta cùng tìm hiểu.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
I. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA
LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN
PHÁP (1897-1914):
Hoạt động 1: (Cá nhân, nhóm)

1. Tổ chức bộ máy nhà nước


Tìm hiểu về chính sách cai trị về tổ chức bộ
máy nhà nước của thực dân Pháp đối với nước
ta (10’)
- Gv: Sử dụng sơ đồ khái quát quá trình xâm
lược, bình nước ta của thực dân Pháp.
- Gv: Sử dụng tranh ảnh về viên toàn quyền Paul
Doumer người cho tiến hành chương trình khai
thác thuộc địa làn thứ nhất và câu nói nổi tiếng
của ơng “Khơng một xứ sở nào trên cái thế giới
này lại có nhiều nguồn lợi như cái xứ Bắc Kì.
Biết bao nhiêu ngành kĩ nghệ cần phái thiết
lập. Biết bao chiến dịch xán lạn cần phải vạch
ra. Xứ Bắc Kì giàu có. Nơi đây chính quốc tha
hồ mà bòn rút đầy tay đưa của cải về nước.

Ngành xuất cảng của nước Pháp cũng sẽ thấy
nơi đây là một nguồn tiêu thụ hàng hóa rất có
lợi cho mình. Vậy thì hãy tiến lên, tiến lên”
- Gv: Sử dụng lược đồ trống trên màn hình học
học sinh nghiên cứu sách giáo khoa và hoàn
thiện vào sơ đồ bộ máy nhà nước

- Gv: Nhận xét và so sánh kết quả trên sơ đồ có
sẵn trong giáo án powerpoint rút ra kết luận.
? Nhìn vào sơ đồ chúng ta thấy Pháp chia
nước ta thành mấy xứ. chế độ cai trị ở các xứ
như thế nào?
- Hs: Quan sát trả lời câu hỏi.
- Gv: nhận xét kết luận.
? Em hãy nhận xét về tổ chức bộ máy cai trị
của thực dân Pháp?
- Hs: + Chặt chẽ, với tay xuống tận nông thôn
+ Kết hợp giữa nhà nước thực dân và quan

- Thực dân Pháp chia nước ta thành ba
xứ (nằm trong liên bang Đông Dương)
với ba chế độ cai trị khác nhau.
- Bộ máy chính quyền từ trung ương đến
địa phương do Pháp chi phối


lại phong kiến
Gv: Mục đích của Pháp chia rẽ dân tộc ta trong
sự thống nhất giả tạo, xóa tên nước ta trên bản đồ
thế giới để bóc lột, kìm kẹp được nhiều hơn.

Hoạt động 2: (Nhóm, cá nhân)
Tìm hiểu về chính sách khai thác bóc lột về 2. Chính sách kinh tế
kinh tế của thực dân Pháp (16’)
Gv: Chia lớp thành 4 nhóm, thảo luận các chính
sách khai thác về kinh tế của thực dân Pháp đối
với nước ta
- Nhóm 1: Tìm hiểu về chính sách của Pháp trên
lĩnh vực Nơng nghiệp?
- Nhóm 2: Tìm hiểu về chính sách của Pháp trên
lĩnh vực Thủ cơng nghiệp?
- Nhóm 3: Tìm hiểu về chính sách của Pháp trên
lĩnh vực Giao thơng vận tải?
- Nhóm 4: Tìm hiểu về chính sách của Pháp trên
lĩnh vực Thương nghiệp và tài chính?
HS: Thảo luận nhóm lần lượt 4 nhóm, 4 nội dung
trên, trong 3 phút.
GV: Hướng dẫn HS thảo luận theo bảng cho sẵn
trong phiếu học tập.
HS: Các nhóm lần lượt trình bày kết quả thảo
luận của mình, nhóm khác bổ sung hồn thiện.
GV: Nhận xét, bổ sung, chốt
- Nông nghiệp: Pháp cướp đoạt ruộng,
lập đồn điền.duy trì chế độ phát canh thu
tơ.
- Cơng nghiệp: tập trung khai thác than,
kim loại và một số ngành: Xi măng, điện,
chế biến gỗ,…
- Giao thông vận tải: Xây dựng hệ thống
vận tải đường bộ, đường sắt để bóc lột
kinh tế và phục vụ mục đích quân sự

- Thương nghiệp: Độc quyền thị trường
- Tài chính: Đề thêm hàng loạt thứ thuế
mới
? Các chính sách trên của thực dân nhằm mục
đích gì?
=> Mục đích của các chính sách trên là
HS: Suy nghĩ trả lời
nhằm vơ vét sức người sức của của nhân
Gv: Phân tích cụ thể mục đích của các chính dân Đơng Dương.
sách kinh tế của Pháp nhằm vơ vét sức người sức
của của nhân dân Đông Dương. Chúng tập trung
chủ yếu là khai thác những ngành kinh tế nước ta
có nhiều nguồn lợi và phục vụ cho lợi ích của tư
bản Pháp, chúng đánh thuế nặng vào hàng hóa


nước ngồi cịn hàng hóa của chúng thì miễn
hoặc đánh thuế thấp, độc ác hơn nữa chúng đề ra
hàng trăm loại thuế, nặng nhất là thuế muối, sắt,..
những mặt hàng thiết yếu.
- Gv: Em hãy quan sát hình 98- Ga Hà Nội
(năm 1900). và 1 số hình ảnh về các cơng trình
được xây dựng từ thời pháp thuộc trên giáo án
powerpoint.
? Qua đó em có nhận xét gì về những chuyển
biến về kinh tế nước ta dưới tác động của
chương trình khai thác thuộc địa lần thứ
nhất ?
- HS: Suy nghĩ trả lời
- GV: chốt

+ Mặc dù mục đích của Pháp là vơ vét,
bóc lột vậy nhưng nền kinh tế nước ta đã có
bước chuyển biến, nhiều ngành nghề ra đời hơn,
giao thơng vận tải có bước tiến đáng kể.
+ Những yếu tố tích cực, tiêu cực đan xen
đường lối nô dịch của thực dân Pháp.
Hoạt động 3: (Cá nhân) Tìm hiểu về chính
sách cai trị về văn hóa, giáo dục của thực dân 3. Chính sách văn hóa, giáo dục
Pháp đối với nước ta (10’)
? Em hãy cho biết chính sách văn hóa, giáo
dục của thực dân Pháp đối với nước ta?
HS: Dựa vào SGK, trả lời ngắn gọn
- Đến năm 1919, Pháp vẫn duy trì chế độ
GV: Chốt
giáo dục thời phong kiến.
- Về sau, bắt đầu mở trường học nhằm
- Gv: Sử dụng tranh ảnh powerpoint về 1 số đào tạo lớp người bản xứ phục vụ việc
trường học, cơ sở văn hóa y tế trình chiếu cho cai trị và một số cơ sở văn hóa, y tế.
học sinh xem, .
- Gv: Tích hợp thêm kiên thức văn học nói về
giáo dục thi cử thời kì này thơng qua nhà thơ Tú
Xương
? Theo em, chính sách văn hóa giáo dục của
thực dân Pháp có phải để “khai hóa văn minh”
cho người Việt Nam hay khơng? Vì sao?
HS: Suy nghĩ, trả lời
- Khơng, vì thực dân Pháp vẫn duy trì chế độ
giáo dục phong kiến, và chỉ mở một số trường,
cơ sở văn hóa y tế để phục vụ cho mục đích đào
tạo tay sai để thống trị nước ta được nhiều nhất.

GV: phân tích rõ mục đích thi hành nền văn


hóa, giáo dục của thực dân.
- Thơng qua giáo dục phong kiến, thực dân
muốn tạo ra lớp người chỉ biết phục tùng sử dụng
chính sách dùng người Việt trị người Việt
- Kìm hãm dân ta trong vịng ngu dốt để dễ bề
cai trị
- Ngồi ra chúng cịn dùng sách báo độc hại
để tuyên truyền, theo hướng bần cùng hóa và ngu
dân.
- Tiếp tục duy trì thói hư tật xấu trong xã hội.
Gv: Sử dụng trích dẫn của Bác trong bản "Tuyên
ngôn độc lập" về thủ đoạn tàn ác của Pháp.
4. Củng cố: (1’)
- GV khái quát toàn bộ nội dung đã học.
- Bài tập củng cố trên giáo án powerpoint.
5. Hướng dẫn học tập ở nhà: (1’)
- Làm bài tập 1, 143 SGK, chuẩn bị phần II
V. RÚT KINH NGHIỆM
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................

Ngày ....... tháng .......năm 2018
DUYỆT TỔ XÃ HỘI

..........................................

Ngày 08 tháng 3 năm 2018
NGƯỜI THỰC HIỆN

Phạm Văn Quang

Ngày ....... tháng .......năm 2018
DUYỆT BGH

…………………………………….