Bài tiểu luận môn phương pháp điền dã

TIỂU LUẬN CUỐI KỲ

TÌM HIỂU NGHỀ LÀM MUỐI CỦA NGƯỜI
VIỆT Ở LONG SƠN, THÀNH PHỐ VŨNG
TÀU


Bình Dương, ngày 05 tháng 10 2021

Mục lục
1. Mở đầu...............................................................................................................3
1.1. Lý do chọn đề tài...................................................................................3
1.2. Mục đích nghiên cứu...........................................................................3
1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...............................................3
2. Đề cương nghiên cứu và bảng câu hỏi định hướng phỏng
vấn.............................................................................................................................. 3
2.1. Lịch sử vùng đất Long Sơn..............................................................3
2.2. Nghề làm muối tại Long Sơn..........................................................4
2.3. Quy trình chế biến hạt muối...........................................................4
2.4. Đời sống của diêm dân......................................................................4
2.5. Đời sống tinh thần................................................................................4
3. Kế hoạch nghiên cứu.................................................................................4
3.1. Thời gian – địa điểm – đối tượng..................................................4
3.2. Mục tiêu nghiên cứu............................................................................4
3.3. Nội dung nghiên cứu...........................................................................4
3.4. Lộ trình nghiên cứu.............................................................................5
4. Danh sách thơng tín viên dự kiến......................................................6
5. Chuẩn bị những vật dụng cần thiết..................................................6
5.1. Hành lý tư trang....................................................................................6
5.2. Giấy giới thiệu điền dã.......................................................................7
5.3. Bảng chi phí dự tính............................................................................8

6. Tìm hiểu đề tài..............................................................................................9
6.1. Sách..............................................................................................................9
6.2. Internet.......................................................................................................9

2


1. Mở đầu
1.1.
Lý do chọn đề tài
Muối, một khoáng chất rất cần thiết trong đời sống con người.
Muối dùng trong mỗi bữa ăn hàng ngày, trong các ngành công
nghiệp thực phẩm, cơng nghiệp hóa chất và y tế… Tuy vậy, những
thế kỷ gần đây con người mới biết cách làm ra hạt muối.
Trước kia, khi cầu Ba Nanh, cầu Gò Găng và cầu Chà Và chưa được
xây dựng thì xã Long Sơn cịn cách biệt hồn tồn với đất liền. Sự
biệt lập về môi trường sống khiến cho cư dân trên đảo hạn chế tiếp
xúc, trao đổi với các nhóm cư dân bên ngồi.
Khi giao thơng liền mạch, trao đổi thông thương với các vùng đất
khác trở nên dễ dàng thì cơ hội kinh tế của diêm dân cũng tăng lên.
Những dự án quy hoạch tổng thể sẽ làm thay đổi cơ cấu nghề
nghiệp. Khi đất làm muối giảm đi, nghề muối và người làm muối sẽ
đứng trước những thách thức mới. Trăn trở với những thực trạng và
những câu hỏi trên chính là lý do để lựa chọn đề tài này.
1.2.

Mục đích nghiên cứu

Nội dung nghiên cứu tập trung tìm hiểu mùa vụ, dụng cụ, kinh
nghiệm làm muối và đời sống của diêm dân Long Sơn nhằm hiểu rõ

hơn về nghề làm muối theo phương pháp thủ công truyền thống.
Ngồi ra, thơng qua những dự án quy hoạch của địa phương, chúng
tôi sẽ nêu lên khuynh hướng nghề muối nơi đây.
1.3.
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
 Đối tượng nghiên cứu là diêm dân và nghề làm muối của người


Việt ở Long Sơn, thành phố Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu.
Phạm vi nghiên cứu về thời gian: Từ khi thành lập vùng đất



Long Sơn
Phạm vi nghiên cứu về không gian: tại xã Long Sơn, thành phố
Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu.

3


2. Đề cương nghiên cứu và bảng câu hỏi định hướng phỏng
vấn
2.1.
Lịch sử vùng đất Long Sơn
 Nguồn gốc người dân nơi đây
 Quá trình khai hoang
 Thời gian hình thành
2.2.
Nghề làm muối tại Long Sơn
 Nghề làm muối ở Long Sơn có từ khi nào?

 Tỉ lệ người dân trên đảo theo nghề làm muối?
 Môi trường tự nhiên có ảnh hưởng đến nơi đây khơng?
2.3.
Quy trình chế biến hạt muối
 Thời điểm thuận lợi bắt đầu làm muối?
 Các dụng cụ cần trong quá trình chế biến ra hạt muối?
 Để tạo ra hạt muối cần bao lâu?
 Các bước, quy trình cụ thể?
2.4.
Đời sống của diêm dân
 Thu nhập ngày, tháng, mùa vụ?
 Công việc làm muối ảnh hưởng như thể nào?
 Có nghề phụ nào khơng?
 Có thờ cúng hay khơng?
2.5.
Đời sống tinh thần
 Theo đạo nào?
 Các tập tục như thờ cúng, cưới hỏi, mai táng?
 Ngày để thờ cúng diễn ra vào ngày nào?
 Hiện nay, có bao nhiêu phần trăm người trên đảo theo đạo?
3. Kế hoạch nghiên cứu
3.1.
Thời gian – địa điểm – đối tượng
 Địa điểm: xã Long Sơn, thành phố Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa Vũng
Tàu.
3.2.
Mục tiêu nghiên cứu
 Tìm hiểu những yếu tố tác động đến nghề làm muối.
 So sánh những nét tương đồng và dị biệt về nghề làm muối
xưa và nay tại xã Long Sơn.

 Nghiên cứu sâu hơn về cách để tạo ra những hạt muối.
3.3.
Nội dung nghiên cứu
 Nghề làm muối ở Long Sơn
 Đặc điểm về đời sống của diêm dân
 Hoạt động sinh kế, văn hóa, xã hội và sinh hoạt tơn giáo – tín
ngưỡng của diêm dân và người dân địa phương.

4




Những tác động của biến đổi khí hậu, dịch bệnh, tổ chức xã
hội… đã tác động đến mùa vụ cũng như cuộc sống của các

diêm dân.
3.4.
Lộ trình nghiên cứu
Thời Gian

Nội Dung
17h00: Đón Taxi từ chung cư The Mira Hotel ra bến xe Bình Dương.

09/06/2022

17h30: Đến bến xe Bình Dương, mua vé đi Vũng Tàu
21h00: Đến Vũng Tàu, nhận phòng và nghỉ ngơi
Sáng:
Đi taxi đến xã Long Sơn.

Thuê xe máy đi nghiên cứu địa hình cũng như thời tiết, khí hậu
Trưa: Ăn trưa và nghỉ ngơi.
Chiều:

10/06/2022

Di chuyển đến địa điểm làm muối, tìm hiểu, ghi lại những hình ảnh
và hỏi những người dân xung quanh về vấn đề địa bàn nghiên cứu.
Xin phỏng vấn những người lãnh đạo tìm hiểu vấn đề lịch sử hình
thành xã Long Sơn. Sau khi phỏng vấn xong tặng và, cảm ơn thơng
tín viên và xin chụp hình lưu niệm
Tối: Về khách sạn ăn tối và nghỉ ngơi.
Sáng: Thức dậy chuẩn bị, đến địa điểm tổ chức lễ hội để tham gia
hoạt động trong lễ hội
Xin phỏng vấn tại chỗ những người làm muối để tìm hiểu về vấn đề
những cốt lõi. Sau đó tặng quà và chụp hình lưu niệm

11/06/2022

Trưa: Về khách sạn ăn trưa và nghỉ ngơi
Chiều: trực tiếp tham gia để trải nghiệm, qua đó hiểu rõ hơn sự vất
vả của người làm muối. Xin phỏng vấn những người quản lí, thu
mua muối. Sau đó tặng q và xin chụp hình lưu niệm.

12/06/2022

Tối: Về khách sạn ăn tối và nghỉ ngơi
Sáng: đi ăn sáng và di chuyển đến địa điểm đền, chùa, miếu … , tìm
thơng tín viên phỏng vấn về vấn đề tâm linh. Sau đó tặng q và
xin chụp hình lưu niệm và hẹn gặp lại mn vào một ngày gần nhất.

Trưa: Về khách sạn ăn trưa và làm thủ tục trả phịng.
Chiều: Đón taxi ra bến xe Vũng Tàu và di chuyển về lại Bình Dương.
Kết thúc hành trình điền dã “em sửa lại như vầy xem sao nhé: Tìm

5


hiểu nghề làm muối của người Việt ở Long Sơn, Thành phố Vũng
Tàu”.

4. Danh sách thơng tín viên dự kiến
 Số lượng: 20 người
 Tiêu chí lựa chọn:
 Những người sinh sống tại xã Long Sơn, thành phố Vũng
Tàu, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, Việt Nam.
 Người tại xã Long Sơn, thành phố Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa –
Vũng Tàu, Việt Nam.
 Cư dân và ngư dân tại địa phương và các vùng lân cận
 Khách tham quan, du lịch
5. Chuẩn bị những vật dụng cần thiết
5.1.
Hành lý tư trang
 Tư trang: quần áo ( thoải mái, không cần quá cầu kì), giày dép,
áo mưa ( đi trong tháng 10 nên mưa nhiều),nón, khẩu trang...
đem những dụng cụ cá nhân cần thiết ( bàn chải đánh răng,


kem đánh răng, khăn,...).
Thuốc men: hộp dụng cụ y tế ( bơng gịn, thuốc sát khuẩn,
băng cá nhân,...), thuốc paranol, thuốc đau bụng, nước xịt




khuẩn....
Quà biếu: Bánh, trà,...
Công cụ, thiết bị cần thiết: giấy, viết , máy ảnh, điện thoại, sạc
dự phòng, dây sạc điện thoại,máy ghi âm...

5.2.

Giấy giới thiệu điền dã

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÌNH

CỘNG HỒ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT

DƯƠNG
KHOA KINH TẾ

NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

Số:

/GGT-KKT

Bình Dương, ngày....tháng....năm....

GIẤY GIỚI THIỆU

6


Kính gửi: Ban quản lí xã Long Sơn
Nhằm cho sinh viên trường Đại học Bình Dương có kiến thức
thực tế, nâng cao trình độ chun mơn và làm đề tài khố
học. Nay hiệu trưởng Trường Đại học Bình Dương giới thiệu:
Anh:
Năm sinh:
Là: sinh viên.

Ngành: Việt Nam học.

Tên đề tài: Tìm hiểu nghề làm muối của người Việt ở Long Sơn, Thành phố Vũng Tàu
Đến Quý cơ quan để: cho phép sinh viên có cơ hội được trải nghiệm và học hỏi về
nghề làm muối của người dân tại nơi đây.
Kính mong quý cơ quan tạo điều kiện cho sinh viên hồn thành nhiệm vụ.
Trân trọng
HIỆU

TRƯỜNG

ĐẠI

HỌC

BÌNH

DƯƠNG

7


5.3.
STT

Bảng chi phí dự tính

NỘI DUNG

ĐƠN GIÁ

LƯỢT

THÀNH TIỀN

Phương tiện
1

Xe khách

100,000

2

200,000

2

Taxi

100,000

2

200,000

3

Xe máy

100,000

3

300,000

250,000

4

1,000,000

thuê
Lưu trú
1

Khách sạn

Ăn uống

1

Sáng

30,000

3

90,000

2

Trưa

50,000

3

150,000

3

Tối

70,000

3

210,000

4

Nước suối

5,000

6

30,000

5

Qùa biếu

200,000

7

1,400,000

Tổng chi

3,580,000

8


6. Tìm hiểu đề tài
6.1.
Sách

[1].
Cục chế biến, thương mại nơng lâm thủy sản và nghề
muối (2013), Dự thảo báo cáo tổng hợp quy hoạch phát triển
ngành muối đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030, Hà Nội.
[2].
Thạch Phương - Nguyễn Trọng Minh (Chủ biên),2005, Địa
chí Bà Rịa - Vũng Tàu, Nxb.Khoa học xã hội, Hà Nội.
[3].
UBND xã Long Sơn, Báo cáo tình hình sản xuất muối niên
vụ 2016 – 2017.
[4].
UBND xã Long Sơn, Báo cáo tình hình sản xuất muối niên
vụ 2017 – 2018.
6.2.
Internet
[1]. TicoTravel (2020), cánh đồng muối long điền – nghề muối trăm
năm ở vũng tàu, />[2]. Phạm Văn Dục (2017), Nghề làm muối của người Việt ở Long
Sơn,

/>
muoi-cua-nguoi-viet-o-long-son/

9