SKKN giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ văn học thông qua đọc thơ diễn cảm”.

MỤC LỤC

NỘI DUNG

Trang

I. Phần mở đầu
1. Lý do chọn đề tài

2

2. Mục đích nghiên cứu

3

3. Đối tượng nghiên cứu:

3

4. Kế hoạch nghiên cứu:

3

5. Phương pháp nghiên cứu

4

II. NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận của sáng kiến:

4

2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến:

6

3. Sáng kiến đã được sử dụng để giải quyết vấn đề (Bài học kinh
nghiệm):
4. Hiệu quả của sáng kiến đối với hoạt động giáo dục, với bản thân,
đồng nghiệp và nhà trường:

8

12

III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận:

14

2. Kiến nghị

14

I. MỞ ĐẦU
1 Lý do chọn đề tài
Giáo dục mầm non là mầm mống đầu tiên nhằm hình thành
nhân

cách

con

người và mang lại hiểu biết về thế giới xung quanh. Trang bị cho
1


trẻ

vốn

tri

thức

tồn diện để thơng qua các mơn học. Đặc biệt bộ mơn văn học
giữ

một

vai

trị

quan trọng trong giáo dục mầm non. Đây là một hoạt động thiết
thực

góp

phần

tích cực vào việc giáo dục tồn diện cho trẻ.
Văn học là món ăn tinh thần không thể thiếu đối với trẻ thơ
nhất là lứa tuổi mẫu giáo. Nó đem lại cho trẻ những hiểu biết đầu
tiên

về

cuộc

sống

xung

quanh.

Văn học nuôi dưỡng và phát triển ở trẻ trí tưởng tượng, óc
sáng tạo. Vì vậy việc đem tác phẩm văn học đến cho trẻ là một
việc rất quan trọng và cần thiết. Đặc biệt khi dạy trẻ làm quen
với những câu chuyện, bài thơ, phải dạy trẻ từ dễ đến khó, từ đơn
giản đến phức tạp, trẻ phải thuộc chuyện, thơ, hiểu các nhân vật
trong câu chuyện để từ đó giúp trẻ bộc lộ khả năng của mình và
đọc

thơ

diễn

cảm, kể chuyện được tốt hơn. Khả năng kể chuyện, đọc thơ là
giúp

trẻ

phát

triển: Nhận thức - ngơn ngữ - tình cảm xã hội. Tuy nhiên khi dạy
cho

trẻ

đọc

thơ, kể chuyện đòi hỏi người giáo viên phải có những phương
pháp,

những

suy

nghĩ sáng tạo và lựa chọn những tác phẩm phù hợp với đặc điểm
tâm

sinh

lý,

điều kiện thực tế của trường, lớp và lứa tuổi mình đang dạy. Qua
đó

nhằm

giúp

trẻ phát triển tốt khả năng cảm thụ tác phẩm văn học trong quá
trình

giảng

dạy

cũng như việc truyền thụ những kiến thức kỹ năng cho trẻ đọc
thơ được tốt hơn. Trong quá trình dạy trẻ làm quen với tác phẩm
2


văn học tôi thấy: Khả năng của trẻ nhà trẻ vẫn còn nhiều hạn
chế, trẻ phát âm còn chưa rõ, đang còn nhút nhát, rụt rè chưa
mạnh dạn, giọng đọc chưa lưu lốt.
Với những vấn đề trên bản thân tơi thấy mình cần có những
biện pháp cụ thể nhằm giúp trẻ phát triển tốt hơn khi dạy trẻ đọc
thơ. Đó là lý do tôi chọn đề “Những biện pháp giúp trẻ nâng
cao khả năng cảm thụ văn học tại nhóm 24-36 tháng tuổi A
trường mầm non Hoa Sen thông qua đọc thơ diễn cảm”.

2 Mục đích nghiên cứu
Với mục đích để nâng cao khả năng cảm thụ văn học tại nhóm
24-36 tháng tuổi A trường mầm non Hoa Sen thơng qua đọc thơ diễn
cảm nhằm phát huy tích cực, chủ động, sáng tạo phù hợp với
mục đích giáo dục và trình độ nhận thức của trẻ. Nghiên cứu
những vấn đề lý luận về biện pháp dạy trẻ 24-36 tháng tuổi đọc
thơ diễn cảm.

Đề ra một số giải pháp cụ thể để nâng cao chất lượng tổ
chức

các

hoạt

động dạy trẻ đọc thơ diễn cảm.
Đánh giá kết quả và có ý kiến đề nghị để nâng cao chất
lượng

trong

công

tác dạy trẻ 24-36 tháng tuổi đọc thơ diển cảm.
3 Đối tượng nghiên cứu:
nhóm 24-36 tháng tuổi A Bắc Trung Trường mầm non Hoa Sen huyện Sơn Dương- tỉnh Tuyên Quang
4 Kế hoạch nghiên cứu:
TT
1

Thời gian
thực hiện
Từ 5/9 đến

Nội dung công việc

Sản phẩm

Lựa chọn đề tài, viết đề cương cho

Viết bản đề cương

3


20/10/2019
Từ 21/10
2

đến
15/11/2018

Từ 16/11
3

đến
15/02/2020

sáng kiến
- Nghiên cứu tài liệu về giáo dục

chi tiết
- Tập tài liệu lý

MN tham khảo

thuyết

- Khảo sát thực trạng, triển khai

- Số liệu khảo sát đã

công việc, tổng hợp số liệu thực tế

được thông kê
- Thu thập các ý

- Trao đổi với đồng nghiệp đề xuất

kiến đóng góp của

các biện pháp của sáng kiến

giáo

- Áp dụng thử nghiệm

trường

viên

trong

- Hoạt động cụ thể
Từ 16/02
4

đến

10/4/2020
Từ 11/4

5

đến

- Bổ sung các ý kiến của giáo
viên, viết báo cáo cho hoàn thiện

Bản nháp sáng kiến

Hoàn thiện sáng kiến, nộp Hội

Bản sáng kiến chính

đồng Sáng kiến cấp trường
20/5/2020
5. Phương pháp nghiên cứu.

thức

Giáo dục văn học ở mọi lúc, mọi nơi.
Nghiên cứu nắm vững phương pháp hình thức tổ chức cho trẻ
làm quen tác phẩm văn học thơng qua sinh hoạt tổ chun mơn.
Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý trẻ.
Nghiên cứu tài liệu.
Phương pháp đàm thoại và sử dụng đồ dùng dạy học.
Tạo môi trường cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học.
Phối hợp với các bậc phụ huynh trong quá trình cho trẻ làm quen với tác

phẩm văn học.
II. NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận của sáng kiến.
Văn học là bộ môn rất quan trọng đối với trẻ mầm non, là
phương

tiện

phát

triển ngơn ngữ, đủ vốn từ để nói năng lưu lốt, diễn đạt gãy gọn,
4


biết

sử

dụng

từ

đúng lúc, đúng chỗ, khơng những thế văn học cịn giúp trẻ phát
triển

trí

tưởng

tượng, óc quan sát, khả năng tư duy độc lập trong suy nghĩ và

hình

thành

phát

triển nhân cách con người.
Thơng qua nội dung bài thơ nhằm giáo dục trẻ biết u q
người hiền lành, biết ơn và kính u ơng bà, bố mẹ, anh chị, bạn
bè, biết nhường nhịn em nhỏ và các

hiện tượng xung quanh

trong cuộc sống con người.
Xuất phát từ những vai trị cụ thể đó cho nên hoạt động dạy
trẻ

làm

quen

với đọc thơ là môn học không thể thiếu trong chương trình chăm
sóc giáo dục trẻ. Vì vậy việc nâng cao chất lượng dạy trẻ làm
quen với đọc thơ là vấn đề quan trọng trong đổi mới hình thức tổ
chức giáo dục mầm non.
Làm quen với bài thơ chỉ ra mức độ, giới hạn, yêu cầu của
việc cho trẻ tiếp xúc với bài thơ thông qua việc đọc của giáo
viên. Hoạt động này nhằm dẫn dắt, hướng dẫn trẻ cảm nhận
những giá trị nội dung nghệ thuật phong phú trong tác phẩm,
khơi gợi ở trẻ sự rung động, hứng thú đối với văn học, có ấn

tượng về những cái hay cái đẹp của tác phẩm và thể hiện sự cảm
nhận đó qua các hoạt động mang tính chất văn học góp phần
hình thành và phát triển tồn diện nhân cách trẻ.
Trong những bài thơ thế giới mới của cuộc sống thực tại bao
gồm thiên nhiên, xã hội, con người được diễn tả, biểu đạt, truyền
đạt trong những hình thức đa dạng độc đáo. Văn học nói về thế
giới loài vật, cỏ cây, hoa lá, mọi hiện tượng thiên nhiên, vũ trụ
mà trẻ nhìn thấy được, cũng nói về những gì gần gũi trong mơi
trường sống của trẻ như làng q, cánh đồng, dịng sơng, phiên
5


chợ, lớp học, khu phố. Qua tác phẩm văn học, trẻ bắt đầu nhận
ra trong xã hội những mối quan hệ, những tình cảm gia đình, tình
bạn, tình cơ cháu.
Trẻ cũng dần nhận ra có một xã hội ràng buộc con người với
nhau trong lịch sử đấu tranh cách mạng, trong tình làng nghĩa
xóm. Văn học có thể cần đề cập đến những lực lượng siêu nhiên
như thần linh, ông bụt, cô tiên, phù thủy, quỷ sứ và cả những
phép màu còn tồn đọng trong tâm thức dân tộc. Đây cũng là đối
tượngmiêu tả của văn học làm nên sự phong phú, hấp dẫn của
đời sống tinh thần. Nhờ được nghe, tiếp xúc với một số lượng văn
học,

có

những

hiểu

biết

sơ

đẳng về văn học, đó là khả năng mơ tả cuộc sống xung quanh
phong

phú,

hấp

dẫn bằng những dạng thức khác nhau. Bước đầu trẻ sẽ nhận biết
được

sự

khác

nhau về nội dung và hình thức giữa các thể loại thơ. Không
những giúp trẻ cảm nhận được cái đặc sắc của cách diễn đạt
hình tượng, nhà sư phạm cịn cần giúp trẻ phân biệt được hình
tượng

nghệ

thuật

với

hiện

thực,

hình

thành

một

số khái niệm văn học như: thơ, chuyện, nhân vật, hình ảnh, giúp
trẻ

trao

đổi

những điều đã được nghe và bộc lộ những suy nghĩ của mình về
tác

phẩm,

nhằm

phát triển đời sống tinh thần của trẻ.
Tác phẩm văn học là một chỉnh thể nghệ thuật, cần giúp trẻ
nhận

biết

các

mối quan hệ biểu hiện giữa hoàn cảnh, trạng thái, tình huống và
nhân

vật;

giữa

lời kể, lời thuật, lời bạch trữ tình và ngơn ngữ nhân vật; Giữa
khơng

khí,

âm
6

sắc,


giọng điệu chung của tác phẩm văn học và hành động văn học.
Chưa yêu cầu trẻ phải nhớ hết mối quan hệ phức tạp và chưa địi
hỏi

trẻ

phân

biệt

quan

hệ

chính

phụ trong truyện mà chỉ nhằm giúp trẻ nhận ra tính liên tục của
cốt

truyện

trong

các mối liên quan đến nhân vật trung tâm của tác phẩm.
Khi cho trẻ làm quen với tác phẩn văn học góp phần mở
rộng

nhận

thức,

phát triển trí tuệ, giáo dục đạo đức, giáo dục thẩm mĩ, phát triển
ngôn

ngữ,

phát

triển ở trẻ hứng thú “đọc sách” kỹ năng đọc và kể tác phẩm. Đó
vận

dụng

những

kiến thức có sẵn, qua học hỏi nghiên cứu và áp dụng phương
pháp

vào

mơn

văn

học nhằm phát huy tích cực, chủ động phù hợp với mục đích giáo
dục

và

trình

độ nhận thức của trẻ.
2 Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến
a. Tình hình khảo sát điều tra thực trạng:
* Khảo sát chất lượng trẻ đầu năm cho thấy kết quả như sau:
Tổn

Trẻ phát

Trẻ u

Trẻ biết đọc

Trẻ đọc thơ

g

âm

thích

thơ

diễn cảm

số

rõ ràng

mơn văn

trẻ

mạch lạc
Số
Tỉ lệ

học
Số
Tỉ lệ

Số

trẻ

trẻ

trẻ

trẻ

đạt

đạt

đạt

đạt

25

13/25

52%

10/25

40%

13/25

7

Tỉ lệ

52%

Số

7/25

Tỉ lệ

28%


Qua khảo sát chất lượng đầu năm cho thấy tình hình học
tập

bộ

mơn

văn

học của trẻ cịn rất thấp như trẻ u thích bộ mơn cịn ít, nói chưa
rõ

ràng,

số

trẻ

biết đọc thơ cịn hạn chế, đặc biệt là số trẻ biết đọc diễn cảm còn
chiếm tỉ lệ quá thấp. Khi nắm bắt được tâm lý của trẻ, tôi tiến
hành nghiên cứu tài liệu tự tìm tịi cho mình nhiều giải pháp khác
nhau để đưa chất lượng giảng dạy tốt hơn.
b. Thuận lợi.
Được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của phòng giáo dục đào
tạo huyện nhà, cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương cùng với
ban giám hiệu nhà trường năng động, sáng tạo có tinh thần trách
nhiệm

cao,

đội

ngũ

giáo

viên

nhiệt

tình,

u

trẻ.

Phần đa các bậc phụ huynh tạo điều kiện cho trẻ đến trường
đúng

độ

tuổi.

Cơ sở vật chất nhà trường ngày càng đầy đủ hơn nên chất
lượng chăm sóc giáo dục trẻ ngày càng được nâng lên và nhận
được nhiều sự quan tâm hơn của các cấp, các ngành và của các
bậc phụ huynh. Nên trong nhiều năm qua trường đã đạt được
nhiều thành tích cao trong huyện .Trường có đội ngũ giáo viên có
trình độ chun mơn đạt chuẩn, yêu nghề, mến trẻ, có nhiều giáo
viên tham gia giáo viên giỏi các cấp.
Trong nhiều năm qua được ban giám hiệu nhà trường phân
cho tôi làm tổ trưởng tổ nhà trẻ và phụ trách nhóm 24-36 tháng
tuổi A. Độ tuổi đồng đều cũng là một thuận lợi cho việc truyền
thụ kiến thức cho trẻ, các cháu đều rất ngoan, ham học, bố mẹ
học sinh cũng biết được nhu cầu của con em mình ở độ tuổi nhà
trẻ rất cần được phát triển ngôn ngữ và hiểu tầm quan trọng của
việc đưa trẻ đến trường.
8


Đặc biệt môn văn học là môn ngành giáo dục đã nhiều năm
chỉ đạo chuyên đề vì vậy giáo viên nắm vững phương pháp dạy bộ
môn này nên kết quả trên trẻ tương đối cao.
c. Khó khăn.
Trường chúng tơi nằm ở khu vực miền núi, đa số là con em

gia đình nơng nghiệp, bố mẹ là lo động tự do nên đời sống của
nhân dân cũng gặp nhiều khó khăn, một số gia đình chưa thực sự
quan tâm đến việc học hành của con cái vì thế việc phối hợp giữa
giáo viên và phụ huynh có phần hạn chế nên ảnh hưởng đến chất
lượng dạy và học.
Mặc dù nhà trường đã mua sắm trang thiết bị đồ dùng đồ
chơi

nhưng

vẫn

chưa đầy đủ số lượng theo quy định, có những loại đồ dùng mới
được đủ về danh mục nhưng chưa đủ về số lượng.
Một số trẻ chưa đi học đều khả năng hồ nhập với các bạn
cịn

rụt

rè,

nhút nhát, chưa thuộc các bài thơ, câu chuyện và các hoạt động
cũng

chưa

được

mạnh dạn, sử dụng tiếng địa phương nhiều, nói ngọng, nói lặp,
nói

khơng đủ câu, nhiều câu nói khơng có nghĩa, nên rất khó khăn
trong

q

trình

dạy trẻ. Vì thế dẫn đến các tiết học trầm, chưa sôi nổi, rời rạc trẻ
chưa

hoạt

bát,

tư duy sáng tạo của trẻ cũng yếu, phát âm chưa hết câu, phát âm
cũng lặp. Khi dạy đọc các bài thơ, ca dao, hò vè trẻ chưa đọc diễn
cảm và thể hiện được từng đoạn thơ, câu thơ, các bài ca dao một
cách hay hấp dẫn phù hợp với âm điệu, sắc thái của từng bài thơ,
câu ca dao.
9


3. Sáng kiến đã được sử dụng để giải quyết vấn đề (Bài học kinh
nghiệm):
3.1.Giáo dục văn học ở mọi lúc mọi nơi.
Thực tế giáo dục văn học ở nhà trẻ cho ta thấy rằng năng lực cảm thụ văn học
của trẻ khơng thể tự nó mà phát triển được, mà phải qua một quá trình: Học, chơi
và mọi lúc mọi nơi.
Mọi lúc mọi nơi cũng cần cho trẻ làm quen với văn học. Vào buổi sáng giờ
đón trẻ tơi cho trẻ được chơi theo ý thích trong đó góc sách truyện tơi ln khuyến

khích trẻ tham gia. Trẻ sẽ được “đọc”, xem các câu chuyện mà trẻ thích, được chơi
với các con rối trẻ yêu, được nghe các câu chuyện bài thơ mà trẻ cảm thấy hứng
thú. Khi trẻ được tiếp xúc nhiều lần trẻ sẽ dàn dần cảm nhận được những cái hay
cái đẹp trong các tác phẩm đó và sẽ càng ngày càng thích thú hơn với các hoạt
động văn học. Hoạt động ngoài trời cũng cần cho trẻ làm quen với văn học: Trẻ
được cùng cô và các bạn đọc thơ, đọc đồng dao (Cô giáo lưu ý hướng trẻ đọc thật
diễn cảm theo nội dung và nhịp điệu của tác phẩm). Qua hoạt động dạo chơi này cơ
giáo cịn có thể cung cấp cho trẻ nhiều từ ngữ về cảnh vật cây cối xung quanh.
3.2 Nghiên cứu năm vững phương pháp hình thức tổ
chức cho trẻ làm quen tác phẩm văn học thông qua sinh
hoạt tổ chuyên môn.
Hàng năm tham gia chuyên đề do Sở và phòng tổ chức, sắp
xếp tham gia dự hội thảo chuyên đề “Cho trẻ làm quen tác phẩm
văn học” Bản thân tôi đã cùng với các giáo viên khác tham gia
trao đổi thảo luận, bàn bạc những nét độc đáo, các kỹ năng tổ
chức và vận dụng đưa tác phẩm văn học đến với trẻ một cách
hiệu quả. Thông qua sinh hoạt tổ chuyên môn, kiến tập thao giảng
tổ... chúng tôi đã cùng trao đổi thảo luận về phương pháp đọc, kể,
cách lựa chọn nội dung của câu chuyện, bài thơ trong và ngồi
chương trình, cách lựa chọn hình thức tổ chức, cách lồng ghép
tích hợp, cách làm và sử dụng đồ dùng, đồ chơi, tranh ảnh, tranh
động Cách hướng dẫn trẻ làm quen tác phẩm văn học trong hoạt
10


động chung và hướng dẫn tại các hoạt động góc sao cho có hiệu
quả.
Hàng tháng thơng qua sinh hoạt tổ chúng tôi đã đưa ra thảo
luận và bổ sung cho nhau về phương pháp, hình thức tổ chức,
cách lựa chọn nội dung, cách tổ chức cho trẻ họat động ở góc

sách,

cách

tạo

mơi

trường

văn

học

cho

trẻ

làm

quen. Đồng thời tổ chức đánh giá và xem xét các hoạt động, để
tìm

ra

những

ưu

điểm và những tồn tại và cách khắc phục để đạt hiệu quả cao.

3.3. Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý trẻ.
Vào đầu năm học tôi thường xun gần gũi trị chuyện, gợi mở
nắm

bắt

những cá tính riêng của trẻ, động viên thu hút trẻ tham gia vào
các

nhóm

bạn.

Tơi đã phát hiện ra trẻ rất hiếu động, thích khám phá, tìm tịi, trẻ
dễ

nhớ

chóng

qn, sự chú ý có chủ định phụ thuộc vào sự hứng thú và điều
kiện

mới

lạ,

trẻ

thích nghe động viên, thích nghe đọc thơ, thích chơi các trị chơi,

qua trò chơi trẻ tiếp thu bài một cách thoải mái, chủ động và kết
quả cao, tôi đã cho trẻ chọn nhóm học và chơi để tìm hiểu những
sở thích, khả năng của trẻ. Nếu trẻ có khả năng về đọc thơ tốt thì
tơi có kế hoạch bồi dưỡng cho trẻ để trẻ phát triển năng khiếu của
mình và ngược lại trẻ phát âm chưa chuẩn, nói ngọng, nói lắp
nhiều thì tơi có kế hoạch bồi dưỡng bố trí cho những trẻ đó tiếp
xúc nhiều hơn với những bạn có năng khiếu nhằm giúp trẻ mạnh
dạn, tự tin và phát triển tồn diện hơn về mọi mặt. Vì thế khi nắm
bắt được tâm lý của trẻ, tơi tự tìm tịi cho mình nhiều giải pháp
khác nhau để đưa chất lượng giảng dạy tốt hơn.
11


Hàng ngày tự tìm tịi nghiên cứu nắm vững chương trình nội
dung

của

các

bài thơ câu đố, ca dao, đồng dao đã có trong sách tuyển tập sách
tham khảo khác ngồi chương trình để đưa vào dạy trẻ cho phù
hợp, tạo nên sự phong phú về thể loại khi cho trẻ làm quen, tránh
nhàm chán đối với trẻ.
3.4. Nghiên cứu tài liệu.
Nhận thức rõ việc nâng cao trình độ chun mơn nghiệp vụ là
một việc làm hết sức quan trọng và cần thiết đầu tiên để nâng
cao chất lượng dạy và học đặc biệt đối với giờ đọc thơ đạt hiệu
quả tốt thì bản thân phải chủ động, sáng tạo, tích cực từ đó tơi đã
đầu tư nghiên cứu tài liệu sách báo về giáo dục, tài liệu nghiên

cứu cuốn sách hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục mầm
non cho trẻ 24-36 tháng tuối, sách bồi dưỡng thường xuyên, sách
tuyển tập trò chơi và kể chuyện cho trẻ 24-36 tháng tuổi, các tạp
chí, báo họa mi, hay các tập tranh thơ, truyện theo chủ đề cho trẻ
24-36 tháng tuối của bộ giáo dục và đào tạo. Các cuộc chuyên đề
cụm, trường, các tiết thao giảng đó là nơi tơi được học hỏi, đúc rút
kinh nghiệm sau các tiết dạy dự giờ của đồng nghiệp.
Đặc biệt sau những đợt học hỏi xem các tiết dạy giáo viên
giỏi cấp trường, cấp huyện cùng với giảng dạy thực tế ở lớp học
tôi đã lên kế hoạch từng chủ đề, kế hoạch tuần, ngày một cách
phù hợp với tình hình thực tế của trường, lớp và đặc điểm của
từng trẻ để áp dụng vào tình hình thực tế ở các chủ đề trong năm
một cách phù hợp. Tôi đã áp dụng vào các cuốn sách hướng dẫn
thực hiện chương trình giáo dục mầm non cho trẻ 24-36 tháng
tuổi và kế hoạch thực hiện chương trình để rà soát đưa các bài
học vào các chủ đề, chủ điểm một cách phù hợp với tình hình thực
tế của lớp, trường một cách phù hợp vào trong dạy học nhằm giúp
trẻ có hứng thú tham gia học tập, tạo cho trẻ không bị nhàm
12


chán, phát triển tồn diện và u thích bộ mơn văn học, giúp trẻ
cảm nhận được cái hay cái đẹp trong cuộc sống hàng ngày.
Ngồi ra tơi ln học hỏi tìm các tài liệu liên quan đến giáo
dục mầm non qua các sách báo, băng đĩa, ti vi và các thông tin
đại chúng để áp dụng vào giáo dục trẻ. Đồng thời các đồ dùng đồ
chơi giúp trẻ học mà chơi, chơi mà học và còn giúp trẻ thỏa mãn
nhu cầu giao tiếp. Hàng ngày trẻ được trò chuyện cùng búp bê,
gấu bơng, từ đó ngơn ngữ của trẻ được phát triển và kích thích sự
hứng thú của trẻ giúp trẻ dễ nhớ, lâu qn và tạo khơng khí buổi

học thoải mái, vui vẻ đạt kết quả cao nhưng với điều kiện cô giáo
phải sử dụng đồ dùng đồ chơi đó sao cho đúng lúc đúng chỗ phù
hợp với nội dung bài dạy, lứa tuổi trẻ.
3.5. Phương pháp đàm thoại và sử dụng đồ dùng dạy
học.
Tôi nhận thấy đưa đồ dùng dạy học và đưa ứng dụng công
nghệ

thông

tin

vào trong tiết học là rất quan trọng. Vì vậy, tơi đã tìm tòi sưu tầm
tranh

ảnh

về

nội dung bài thơ, các băng đĩa băng hình, sử dụng tivi, rối để minh
hoạ nội dung chuyện gây hứng thú cho trẻ.
Đọc thơ diễn cảm kết hợp cho trẻ xem trên màn hình hình
ảnh động minh hoạ cho bài thơ. Từ đó giúp trẻ tập chung chú ý để
trẻ nhớ và hiểu được một cách sâu sắc hơn.Với hình thức này trẻ
sẽ được nghe lại bài thơ, một lần nữa và trẻ không chỉ biết cách
sử dụng ngơn ngữ mà cịn biết cách thể hiện cử chỉ, tính cách
nhân vật.
3.6. Tạo mơi trường cho trẻ làm quen với tác phẩm văn
học
Để giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ văn học thì việc tạo

cơ hội cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học phải thường xuyên.
13


Ngay từ đầu năm học tôi đã sưu tầm các sách văn học, các hoạ
báo, tập chí, lịch cũ, nguyên liệu cho trẻ tự làm sách để xây dựng
một “Góc thư viện” mang nội dung văn học, tại “Góc thư viện” trẻ
được xem các tranh truyện, tạp chí, hoạ báo.
Trong góc chơi với các tác phẩm văn học đó, tơi có chú ý sưu tầm nhiều
nguyên vật liệu khác nhau cho trẻ làm rối cho chính trẻ biểu diễn.
Các tác phẩm văn học dân gian như ca dao, tục ngữ, vè cũng luôn được các
trẻ trong lớp biểu diễn tại góc chơi này. Trong q trình trẻ biểu diễn, thể hiện đó
tự trẻ đã cảm nhận được nhịp điệu, câu từ trong các tác phẩm đó
3.7. Phối hợp với các bậc phụ huynh trong quá trình cho trẻ làm quen
với tác phẩm văn học.
Phối hợp với phụ huynh giáo viên thơng báo thực hiện chủ đề, chương trình
của lớp. Mỗi khi thực hiện chủ đề mới tôi thường thông báo tới phụ huynh nhằm
kết hợp với phụ huynh cùng thực hiện đóng góp nguyên liệu cho giáo viên làm đồ
dung đồ chơi phục vụ tiết dậy.
Ví dụ: Trước khi thực hiện chủ đề giao thông tôi trao đổi với phu huynh mong
phụ huynh cùng hợp tác: Phu huynh mang phế liệu đến để cô làm đồ dùng về giao
thông, khi ở lớp cô giáo dạy các cháu đọc thơ về nhà cha mẹ dạy lại con đọc bài
thơ đó.
Hay với chủ đề gia đình: Tơi trao đổi với phụ huynh và yêu cầu phụ huynh
cung cấp trước cho trẻ địa chỉ gia đình, các thành viên trong gia đình và cơng việc
của mọi người trong gia đình. Có các bài thơ nói về gia đình của bé phụ huynh cho
các bé đọc ở nhà.
Kết hợp trong việc cung cấp, củng cố kiến thức, kỹ năng, thái độ: trong góc tuyên
truyền của lớp tơi ln có một góc giới thiệu cho phụ huynh biết “Bé học gì hơm
nay?” , phụ huynh sẽ xem và về nhà ôn lại bài học cùng trể với hình thức trị chuyện

xem trẻ học gì ở lớp, bé học như thế nào? Sau đó sẽ ơn tập cùng trẻ.
Phối hợp huy động làm đồ dùng đồ chơi: Trước khi thực hiện chủ điểm mới
tôi luôn kết hợp với phụ huynh và trẻ cùng sưu tầm tranh ảnh, đồ dùng phế liệu,
sách báo cũ để phục vụ cho chủ điểm mới, đồng thời tôi tiến hành cho phụ huynh
14


xem các sản phẩm của trẻ ở chủ điểm trước, sự kết hợp giữa gia đình và nhà trường
như vậy sẽ làm tăng thêm hiêu quả học tập của trẻ.
4. Hiệu quả của sáng kiến đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, đồng
nghiệp và nhà trường:
Sau khi nghiên cứu và thực hiện đề tài tôi thấy trẻ hứng thú, tích cực tham
gia vào hoạt động làm quen với văn học. Trẻ đọc thơ nhiêu hơn, trẻ hứng thú và
hưởng ứng khi tham gia vào các hoạt động. Hơn nữa với hình thức này tạo cho trẻ
cảm giác vui vẻ, đồn kết nhóm, trẻ học mà chơi, chơi mà học.
Nội dung

Trước khi chưa thực
hiện
Tổng số trẻ
33

Dự kiến sau khi thực hiện

Tỷ lệ %

Số trẻ

Tỷ lệ %

52%

21/25 trẻ

84%

Trẻ phát âm rõ ràng
mạch lạc.
Trẻ u thích mơn

13/25 trẻ

10/25 trẻ
40%
23/25 trẻ
92%
văn học
Trẻ biết đọc thơ
13/25 trẻ
52%
23/25 trẻ
92%
Trẻ đọc thơ diễn cảm
7/25 trẻ
28%
20/25 trẻ
80%
Sau khi áp dụng một số biện pháp cho trẻ cảm thụ văn học trong năm học đã
cho thấy:
+ Trẻ thông minh sáng tạo hơn khi học các tiết văn học.

+ Trẻ đọc thơ diễn cảm hơn và có sắc thái biểu cảm hơn
+ Trẻ thích đọc thơ kể truyện.
+ Trẻ ghi nhớ thuộc thơ truyện lâu hơn.
+ Trẻ có khả năng tự sáng tạo và thể hiện tính cách nhập vai linh hoạt.
Bản tôi rút ra bài học kinh nghiệm khi dạy trẻ làm quen tác
phẩm văn học.
Giáo viên cần nâng cao trình độ ngơn ngữ của chính bản
thân mình, coi ngơn ngữ là một phương tiện giáo dục chủ đạo.
Giáo viên cần tham gia các lớp học như: đại học tại chức, bồi
dưỡng thường xuyên, tập huấn về chuyên ngành, học hỏi đồng
15


nghiệp đẻ có kiến thức hiểu biết về chun mơn, kịp thời cập nhật
các thơng tin một cách nhanh chóng.
Giáo viên phải biết luyện giọng đọc, kể diễn cảm kết hợp với
ánh mắt cử chỉ phù hợp với nôi dung của tác phẩm.
Biết lồng ghép các nội dung hợp lý trên các tiết học và hoạt
động trong ngày một cách nhẹ nhàng không áp đặt trẻ.
Chú ý thường xuyên rèn kỹ năng nghe đọc cho trẻ.
Phải biết xử lý tốt các tình huống sư phạm ln tìm cách tạo
tình huống cho trẻ để trẻ có cơ hội bộc lộ năng khiếu sở thích của
mình.
Tạo cơ hội để trẻ được sữa sai những điều trẻ chưa thực hiện
được.
Giáo viên phải thực sự yêu trẻ và nhẫn nại, có tâm huyết với
nghề nghiệp, biết nắm bắt được tình hình tâm sinh lý của trẻ.
Sưu tầm tranh ảnh có nội dung phù hợp, trao đổi kiến thức tự
học qua sách báo, internet, qua giáo viên đồng nghiệp, giáo viên
đang trực tiếp dạy trường lớp mình đang theo học.

Giáo viên làm những đồ dùng phế thải có ở góc thiên nhiên
tạo gần gũi, hấp dẫn để gây hứng thú cho trẻ.
Phối hợp với phụ huynh để động viên giáo dục trẻ thực hiện
tốt yêu cầu cần đạt của giáo viên.
Thường xuyên rèn kỹ năng nghe đọc cho trẻ.
Khuyến khích trẻ mạnh dạn tự tin nói những ý nghĩ của mình
qua nội dung của bài thơ nào đó nhằm giúp trẻ luyện cách trình
bày diễn đạt lời nói mạnh lạc rõ ràng.
Cho trẻ tham quan hướng dẫn từ quan sát sự vật hiện tượng
nhằm mở rộng vốn hiểu biết cho trẻ kết hợp đàm thoại để trẻ hiểu
sâu bản chất của sự vật hiện tượng và nói lên nhận xét của mình.
Mở rộng vốn từ cho trẻ và khuyến khích trẻ sử dụng vốn từ
trẻ

học
16

được


qua các hoạt động khác nhau đặc biệt qua các bài thơ đàm thoại
giữa cô với trẻ và trẻ với trẻ.
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1 Kết luận
Nâng cao khả năng cảm thụ văn học cho trẻ là một vấn đề hết sức quan trọng
trong việc hình thành và phát triển nhân cách của trẻ sau này. Hình thức tổ chức
cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học phong phú, đa dạng sẽ giúp trẻ toàn diện về
mọi mặt như nhận thức, ngơn ngữ - tình cảm xã hội.
Qua những bài thơ câu chuyện trẻ biết yêu cái đẹp của tự nhiên và con người,
biết phân biệt cái thiện và cái ác, đem lại cho trẻ những hiểu biết đầu tiên về cuộc

sống xung quanh. Đồng thời trẻ biết nhập vai với những nhân vật trong câu
chuyện, bài thơ.
Ngoài ra văn học cịn giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng sáng tạo nghệ thuật
và là một trong những hoạt động cần thiết trong việc hình thành nhân cách cho trẻ.
2 Kiến nghị
Bản thân tôi xin kiến nghị đề xuất với cấp trên một số vấn đề sau:
Phòng giáo dục tăng cường hơn nữa việc tổ chức những buổi hội thảo về cách
thực hiện chương trình đổi mới giáo dục mầm non và thăm quan các trường bạn để
cùng nhau trao đổi học tập về những kinh nghiệm chăm sóc giáo dục trẻ.
Muốn đảm bảo việc dạy học tốt tiết làm quen với văn học thì u cầu địi hỏi
phải đầy đủ đồ dùng trang thiết bị dạy học.
Tham mưu với các cấp, chính quyền địa phương đầu tư cơ sở trang thiết bị đồ
dùng để cho trẻ hoạt động.
Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm "Những biện pháp giúp trẻ nâng cao khả
năng cảm thụ văn học tại nhóm 24-36 tháng tuổi A trường mầm non Hoa Sen thông
qua đọc thơ diễn cảm" của tôi rất mong được sự giúp đỡ của các cấp lãnh đạo, hội
đồng khoa học nhà trường xem xét giúp đỡ.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

17


CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG

NGƯỜI VIẾT SÁNG KIẾN

HIỆU TRƯỞNG
...............................................................................
...............................................................................

Đinh Thị Ánh

...............................................................................
...............................................................................
..............................................................................

Trần Thị Thu Hương

ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN CẤP TRƯỜNG
NĂM HỌC 2019 - 2020
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………….

18