TUAN 8 LS8 TIET 15

Tuần: 8
Tiết: 15

Ngày soạn: 06/10/2018
Ngày dạy: 08/10/2018

Bài 10. TRUNG QUỐC GIỮA THẾ KỶ XIX ĐẦU THẾ KỶ XX
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
- Nhận biết những nét chính về q trình phân chia, xâu xé Trung Quốc của các nước đế quốc từ
giữa thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX.
- Biết được những nét chính: tên phong trào, thời gian, người lãnh đạo, kết quả và ý nghĩa.
- Biết về Tơn Trung Sơn, học thuyết Tam dân, trình bày được nguyên nhân, diễn biến, ý nghĩa của
cuộc cách mạng Tân Hợi.
2. Thái đợ:
- Phê phán triều đình Mãn Thanh trong việc để Trung Quốc thành miếng mồi cho các nước đế
quốc xâu xé. Khâm phục tinh thần đấu tranh của nhân dân Trung Quốc đặc biệt là lãnh tụ Tôn
Trung Sơn.
3. Kỹ năng:
- Bước đầu biết nhận xét, đánh giá, biết đọc và sử dụng bản đồ Trung Quốc để trình bày các sự
kiện tiêu biểu.
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên: Giáo án, lược đồ: Các nước đế quốc xâu xé Trung Quốc, bài giảng điện tử.
2. Học sinh: Vở ghi, vở soạn, sách giáo khoa.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định lớp: (1 phút)
Kiểm tra sĩ số lớp học:
Lớp 8A1………………………………………………Lớp 8A2……………………………………
2. Kiểm tra bài cũ: (4 phút)
- Thực dân Anh đã thống trị nhân dân Ấn Độ như thế nào?
3. Giới thiệu bài: (1 phút) Cho học sinh xem tranh “Cái bánh ngọt Trung Quốc”  Vì sao Trung

Quốc lại trở thành cái bánh ngọt cho các nước đế quốc xâu xé? Nhân dân Trung Quốc đã làm gì
trước sự xâu xé đó?  Vào bài mới. Bài 10.
4. Bài mới: (35 phút)
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung kiến thức cần đạt
Hoạt đợng 1: Tìm hiểu quá trình Trung Quốc bị các I. Trung Quốc bị các nước đế quốc
nước Đế quốc chia sẻ. (10 phút)
chia xẻ
GV: Xác định vị trí của Trung Quốc trên bản đồ thế
giới.
? Vì sao có nhiều nước đế quốc tranh nhau xâu xé 1. Nguyên nhân:
Trung Quốc?
HS trả lời:
- Trung Quốc là nước lớn, giàu tài
? Sự kiện nào mở đầu cho sự xâm lược Trung Quốc nguyên khoáng sản.
của các nước đế quốc?
- Thế kỉ XIX chế độ phong kiến suy
HS: Dựa vào sgk trả lời.
yếu.
? Em hãy cho biết quá trình chia sẻ Trung Quốc của 2. Quá trình xâm chiếm:
các nước đế quốc?
- 1840 – 1842 Anh gây ra cuộc chiến
GV: Thuật lại diễn biến trên lược đồ.
tranh thuốc phiện, mở đầu quá trình xâm


HS: đọc đoạn chữ nhỏ SGK/59.
? Vì sao Trung Quốc không trở thành thuộc địa mà chỉ
phụ thuộc?
HS: Đế quốc muốn lợi dụng sự nhu nhược hèn yếu của

chế độ phong kiến Mãn Thanh để bóc lột nhân dân
GV kết luận và giải thích về “nửa thuộc địa, nửa phong
kiến”.
Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh lập niên biểu về
phong trào đấu tranh của nhân dân TQ cuối thế kỷ
XIX đầu thế kỷ XX. (8 phút)
? Hãy nêu các phong trào đấu tranh tiêu biểu của nhân
dân Trung Quốc cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX?
- GV hướng dẫn hs lập niên biểu
Thời gian
Sự kiện
1840- 1842
1851-1864

chiếm, biến Trung Quốc thành nước nửa
thuộc địa, nửa phong kiến.
- Cuối thế kỉ XIX: Đức chiếm Sơn
Đông; Anh chiếm châu thổ sông Dương
Tử; Pháp chiếm Vân Nam, Quảng
Đông, Quảng Tây; Nga, Nhật chiếm
vùng Đông Bắc.

II. Phong trào đấu tranh của nhân dân
Trung Quốc cuối thế kỷ XIX đầu TK
XX

Thời gian
1840-1842

Cuộc kháng

chống Ah

1851-1864

Nông dân Thái bình
Thiên quốc

1898

Cuộc vận động Duy
Tân

1898
Cuối TK XIX
đầu TK XX
HS: Thảo luận nhóm vào bảng phụ
GV: Bao quát, hướng dẫn, kết luận, nhận xét, cho điểm
Hoạt đợng 3: Tìm hiểu về cách mạng Tân Hợi năm
1911. (17 phút)
GV: phân tích tình hình Trung Quốc đầu thế kỷ XX.
GCTS tập hợp lực lượng nắm vai trò lãnh đạo cách
mạng tiêu bểu là Tơn Trung Sơn
? Em biết gì về Tơn Trung Sơn?
GV: giới thiệu về Tôn Trung Sơn (1866 - 1925).
? Mục tiêu của Trung Quốc Đồng minh hội?
HS: Tam dân: Dân tộc độc lập, dân quyền tự do, dân
sinh hạnh phúc.

GV: Khái quát nguyên nhân cách mạng Tân Hợi: Thực
chất của sắc lệnh là trao quyền kinh doanh đường sắt

cho đế quốc, bán rẻ lợi ích dân tộc, sự kiện này châm
ngịi cho cách mạng Tân Hợi
? Em hãy trình bày diễn biến của cách mạng Tân Hợi
trên lược đồ?
GV: Sử dụng lược đồ (H45 trang 61 SGK) tường thuật
diễn biến của cuộc cách mạng Tân Hợi.

Tên phong trào
chiến

Cuối XIX- Nghĩa hịa đồn
đầu XX
III. Cách mạng Tân Hợi 1911
1. Tơn Trung Sơn và học thuyết tam
dân
- Tôn Trung Sơn là đại diện ưu tú và là
lãnh tụ của phong trào cách mạng theo
khuynh hướng dân chủ tư sản ở Trung
Quốc.
- 8/1905 Tôn Trung Sơn thành lập
Trung Quốc Đồng minh hội và đề ra học
thuyết “Tam dân” nhằm đánh đổ Mãn
Thanh, khôi phục Trung Hoa, thành lập
dân quốc.
2. Cách mạng Tân Hợi
a. Nguyên nhân:
- Nguyên nhân: 9/5/1911, chính quyền
Mãn Thanh ra sắc lệnh “Quốc hữu hóa
đường sắt”
b. Diễn biến:

- 10/10/1911 CM bùng nổ và giành
thắng lợi ở Vũ Xương  lan rộng ra cả


? Nhận xét diễn biến, phạm vi của cách mạng Tân
Hợi?
HS: Lật đổ chế độ phong kiến hơn 2000 năm tồn tại.
- Là cuộc cách mạng tư sản đầu tiên ở Trung Quốc. Mở
đường cho cách mạng tư sản phát triển ở Trung Quốc.

nước.
- 29/12/1911 thành lập Trung Hoa Dân
quốc, bầu Tôn Trung Sơn làm tổng
thống.
- 2/1912 Viên Thế Khải thay Tôn Trung
Sơn làm Tổng thống.
? Ý nghĩa của cách mạng Tân Hợi?
c. Ý nghĩa:
HS trả lời:
- Là cuộc cách mạng dân chủ tư sản
? Hạn chế của cuộc cách mạng này như thế nào?
- Ảnh hưởng đến phong trào giải phóng
HS trả lời:
dân tộc ở châu Á, trong đó có Việt Nam.
GV: giải thích, khơng nêu vấn đề đánh đuổi đế quốc, - Tuy nhiên cách mạng còn nhiều hạn
khơng tích cực chống phong kiến (thương lượng với chế: không nêu vấn đề đánh đổ đế quốc,
Viên Thế Khải), khơng giải quyết vấn đề ruộng đất cho khơng tích cực chống phong kiến,
nông dân
không giải quyết vấn đề ruộng đất cho
nhân dân.

5. Củng cố: (3 phút)
- GV khái quát toàn bộ bài học
6. Hướng dẫn học tập ở nhà: (1 phút)
- Học bài kết hợp vở ghi và sgk.
- Chuẩn bị bài 11- nghiên cứu lược đồ các nước Đông Nam Á (SGK).
IV. RÚT KINH NGHIỆM
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………