Thực trạng và đề xuất các giải pháp phát triển phong trào bóng chuyền cho người đồng bào dân tộc H’Re trên địa bàn huyện Sơn Hà tỉnh Quảng Ngãi

THỰC TRẠNG VÀ ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP
PHÁT TRIỂN PHONG TRÀO BÓNG CHUYỀN
CHO NGƯỜI ĐỒNG BÀO DÂN TỘC H’RE
TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN SƠN HÀ-TỈNH QUẢNG NGÃI
TS. Nguyễn Ngọc Long1, ThS. Nguyễn Thị Thuận2
1
Trường Đại học TDTT Đà Nẵng
2
Trường Đại học Quảng Nam
TÓM TẮT
Bằng những phương pháp nghiên cứu thường quy, trên cơ sở tìm hiểu thực trạng và
xác định những nguyên nhân cơ bản ảnh hưởng đến phong trào Bóng chuyền cho người đồng
bào dân tộc H’re trên địa bàn Huyện Sơn Hà-Tỉnh Quảng Ngãi. Từ đó làm căn cứ để lựa chọn
và đề xuất các giải pháp phù hợp với điều kiện thực tế ở địa phương nhằm định hướng phong
trào bóng chuyền cho người đồng bào dân tộc H’re ngày càng được phát triển.
Từ khóa: Bóng chuyền, Người đồng bào dân tộc H’re, Huyện Sơn Hà -Tỉnh Quảng Ngãi...

ABSTRACT
By methods of routine research, based on finding out the current situation and
identifying the basic causes affecting the volleyball movement for ethnic Hre people on the
table, Son Ha District, Quang Ngai Province. Since then, as a basis for selecting and proposing
solutions suitable to local real conditions in order to orient the volleyball movement for ethnic
H’re ethnic minority people to be increasingly developed.
Keywords: Volleyball, H’re ethnic minority, Son Ha District, Quang Ngai Province ..

1.

ĐẶT VẤN ĐỀ

Huyện Sơn Hà là một huyện Miền núi của tỉnh Quảng Ngãi. Người đồng bào
dân tộc thiểu số chiếm hơn 70% dân số của huyện. Phong trào bóng chuyền ở đây tuy

phát triển nhưng cịn hạn chế. Đã có một số xã trong huyện thành lập đội bóng chuyền
và thường xuyên tập luyện, tuy nhiên, qua khảo sát thực tế chúng tơi thấy rằng mơn
bóng chuyền của huyện vẫn chưa được sự quan tâm đầu tư đúng mức. Hầu hết các đội
được thành lập là do sự yêu thích và đam mê của một bộ phận quần chúng nhân dân
nên chỉ mới dừng lại ở mức tự phát. Tuy nhiên việc phát triển phong trào bóng chuyền
cho người đồng bào dân tộc H’re còn gặp nhiều khó khăn, việc thiếu thốn cơ sở vật
chất, sân bãi, dụng cụ, số lượng và chất lượng đội ngũ cán bộ TDTT cịn thiếu và chưa
chuẩn về trình độ..., đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến phong trào tập luyện mơn bóng
chuyền. Từ thực tế trên cần nghiên cứu tìm ra những nguyên nhân cơ bản. Trên cơ sở
đó đề ra các giải pháp hữu hiệu nhằm phát triển phong trào bóng chuyền cho người
đồng bào dân tộc thiểu số.

672


PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.

Đề tài sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau: Phương pháp phân tích tổng
hợp tài liệu; phương pháp phỏng vấn, tọa đàm; phương pháp quan sát sư phạm;
phương pháp điều tra xã hội học; phương pháp toán học thống kê.
3.

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

3.1

Đánh giá thực trạng phong trào tập luyện các mơn thể thao nói chung và
bóng chuyền nói riêng của đồng bào dân tộc H’re trên địa bàn Huyện Sơn

Hà - tỉnh Quảng Ngãi

3.1.1 Thực trạng về phong trào tập luyện các môn thể thao của người đồng
bào dân tộc H’re trên địa bàn Huyện Sơn Hà - tỉnh Quảng Ngãi
Huyện Sơn Hà là một huyện Miền núi của tỉnh Quảng Ngãi. Với dân số 75.000
người (thống kê năm 2018), trong đó người đồng bào dân tộc thiểu số chiếm hơn 70%
dân số của huyện. Huyện Sơn Hà có 14 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc, gồm 13
Xã và 1 thị trấn. Để tìm hiểu thực trạng phong trào tập luyện các mơn thể thao nói
chung và bóng chuyền nói riêng của người đồng bào dân tộc H’re trên địa bàn Huyện
Sơn Hà - tỉnh Quảng Ngãi. Chúng tôi tiến hành khảo sát đánh giá thông qua số lượng
người tham gia tập luyện các mơn thể thao nói chung và bóng chuyền nói riêng, số
giải tổ chức. Kết quả được trình bày ở bảng 1.
Bảng 1: Thực trạng phong trào tập luyện các môn thể thao của người đồng bào dân tộc H’re
trên địa bàn huyện Sơn Hà
TT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Các mơn
thể thao
Điền kinh
Bóng đá

Bắn nỏ
Cầu lơng
Bơi lội
Bóng chuyền
Võ thuật
Bóng bàn
Kéo co
Đẩy gậy
Tổng

Số lượng người
tập luyện
Số lượng
Tỷ lệ %
85
3.34
760
29.86
60
2.35
150
5.90
250
9.82
680
26.72
175
6.87
45
1.77

265
10.42
75
2.95
2545
100%

Số lần giải tổ chức (cấp cơ sở,
cấp huyện)
Số lượng
Tỷ lệ %
3
13.7
5
22.7
1
4.55
4
18.2
1
4.55
4
18.2
2
9.1
0
0
1
4.55
1

4.55
22
100%

Qua kết quả điều tra ở bảng 1 cho thấy, phong trào tập luyện các môn thể thao
nói chung và bóng chuyền nói riêng của người đồng bào dân tộc H’re trên địa bàn
huyện Sơn Hà rất đa dạng và phong phú. Với 10 môn thể thao và có 2545 người tham
gia tập luyện với 22 giải được tổ chức. Tuy nhiên qua thống kê cho thấy mơn bóng
chuyền có đơng người tham gia tập luyện nhưng lại chủ yếu là người kinh, còn người
đồng bào dân tộc H’re ít người tham gia tập luyện. Bên cạnh đó các giải thi đấu tổ
chức hàng năm nhiều nhưng hiệu quả các giải chưa cao. Vì vậy, địi hỏi ngành TDTT

673


của huyện cần tìm ra những mặt cịn tồn tại và hạn chế để từ đó đưa ra những giải
pháp khả thi thúc đẩy phong trào TDTT của huyện nói chung và phong trào tập luyện
bóng chuyền nói riêng cho người đồng bào dân tộc H’re là vấn đề cần được quan tâm.
3.1.2 Thực trạng về nhu cầu tập luyện mơn bóng chuyền người đồng bào
dân tộc H’re trên địa bàn huyện Sơn Hà tỉnh Quảng Ngãi.
Để có cơ sở xác định nhu cầu tập luyện mơn bóng chuyền của người đồng bào
dân tộc H’re trên địa bàn huyện Sơn Hà tỉnh Quảng Ngãi. Chúng tôi tiến hành phỏng
vấn 960 người tham gia tập luyện mơn bóng chuyền ở các lứa tuổi khác nhau. Kết quả
phỏng vấn được trình bày ở bảng 2.
Bảng 2: Nhu cầu tập luyện mơn bóng chuyền của người đồng bào dân tộc H’re trên địa bàn
Huyện Sơn Hà- Tỉnh Quảng Ngãi. (n=960)
TT
1
2
3

4

Nhóm đối tượng
Học sinh
(n=320)
Cán bộ công nhân viên
chức và Lực lượng vũ trang
(n=110)
Công nhân, nông dân
(n=350)
Thành phần khác
(n=180)

Nhu cầu tập luyện
Trên 3 lần/tuần Từ 2 - 3 lần/tuần
45
96
14.06%
30%

1 lần/tuần
179
55.94%

15
13.65%

37
33.63%

58
52.72%

40
11.42%
27
15%

75
21.43%
35
19.45%

235
67.15%
118
65.55%

Qua kết quả điều tra ở bảng 2 cho thấy, nhu cầu tham gia tập luyện mơn bóng
chuyền của người đồng bào dân tộc H’re trên địa bàn Huyện Sơn Hà- Tỉnh Quảng
Ngãi chưa cao. Chủ yếu là học sinh, công nhân, nông dân. Qua phỏng vấn 320 học
sinh thì có 45 người thường xun tham gia tập luyện từ 3 lần/tuần trở lên với tỷ lệ
14.06%, phỏng vấn 350 người cơng nhân, nơng dân thì có 40 người tham gia tập luyện
thường xuyên với tỷ lệ 11.42%, thành phần khác phỏng vấn 180 người thì có 62 người
tập từ 2-3 lần trở lên chiếm tỉ lệ 34,45%. Còn tập luyện 1 buổi/tuần chiếm tỉ lệ cao từ
52.72% đến 67.15%. Nguyên nhân là do người đồng bào chưa nhận thức đầy đủ về
lợi ích tập luyện mơn bóng chuyền nhằm nâng cao sức khỏe cũng như thi đấu, bên
cạnh đó cơ sở vật chất và sân bãi còn thiếu, kém chất lượng chưa gây được hứng thú
cho người tập.
3.1.3 Thực trạng đội ngũ cán bộ TDTT thuộc trung tâm VHTT huyện Sơn

Hà tỉnh Quảng Ngãi.
Đội ngũ cán bộ TDTT là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng
không nhỏ đến sự phát triển phong trào TDTT nói chung và bóng chuyền nói riêng
trên địa bàn huyện. Vì vậy chúng tơi tiến hành tìm hiểu thực trạng đội ngũ cán bộ
TDTT của trung tâm VHTT huyện Sơn Hà tỉnh Quảng Ngãi. Kết quả điều tra được
trình bày ở bảng 3.

674


Bảng 3: Kết quả điều tra đội ngũ cán bộ TDTT thuộc trung tâm VHTT huyện Sơn Hà tỉnh
Quảng Ngãi
TT
1
2
3
4

Thành phần
Giám đốc
Phó giám đốc
Nhân viên
Cộng tác viên

Số lượng
1
1
10
16

Trình độ
Đại học
Đại học
Đại học và cao đẳng
Đại học và cao đẳng

Qua kết quả ở bảng 3 cho thấy đội ngũ cán bộ TDTT của huyện với 28 người,
trong đó có 10 cán bộ là trong biên chế, 02 hợp đồng và 16 cộng tác viên là những
giáo viên dạy môn thể dục trên địa bàn huyện. Với số lượng như vậy cũng phần nào
đáp ứng được phong trào TDTT nói chung và bóng chuyền nói riêng của huyện, tuy
nhiên những cán bộ này khơng chun về bóng chuyền nên cũng ảnh hưởng phần nào
đến phong trào tập luyện bóng chuyền trên địa bàn huyện.
3.1.4 Thực trạng về cơ sở vật chất tập luyện mơn bóng chuyền cho người
đồng bào dân tộc H’re trên địa bàn huyện Sơn Hà tỉnh Quảng Ngãi
Cơ sở vật chất là yếu tố quan trọng đảm bảo cho tập luyện. Vì vậy chúng tơi
tiến hành nghiên cứu tìm hiểu thực trạng về cơ sở vật chất tập luyện mơn bóng chuyền
ở các xã, thị trấn cho người đồng bào dân tộc H’re trên địa bàn huyện Sơn Hà tỉnh
Quảng Ngãi. Kết quả được trình bày ở bảng 4.
Bảng 4: Kết quả điều tra sân bãi tập luyện môn bóng chuyền cho người đồng bào dân tộc H’re
trên địa bàn huyện Sơn Hà tỉnh Quảng Ngãi
TT
1
2
3
4
5
6
7
8
9

10
11
12
13
14

Tên các đơn vị, khối

Số lượng sân
tập BC

Thị Trấn Di Lăng
Xã Sơn Thượng
Xã Sơn Bao
Xã Sơn Trung
Xã Sơn Hải
Xã Sơn Thủy
Xã Sơn Kỳ
Xã Sơn Ba
Xã Sơn Cao
Xã Sơn Linh
Xã Sơn Giang
Xã Sơn Hạ
Xã Sơn Thành
Xã Sơn Nham
Tổng cộng

3
2
3

2
3
2
3
2
1
1
2
3
3
2
32

Chất lượng
Đạt
Không đạt
2
1
1
1
0
3
0
2
1
2
1
1
1
2

1
1
0
1
0
1
1
1
1
2
1
2
0
2
10
22

Qua kết quả điều tra ở bảng 4 có thể nhận thấy rằng, sân bãi phục vụ cho tập
luyện mơn bóng chuyền tương đối đầy đủ, tuy nhiên chất lượng chưa đảm bảo nên
cũng ảnh hưởng không nhỏ đến nhu cầu tập luyện của người đồng bào dân tộc H’re
trên địa bàn huyện Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi.
675


3.1.5 Những nguyên nhân cơ bản ảnh hưởng đến phong trào tập luyện mơn
bóng chuyền của người đồng bào dân tộc H’re trên địa bàn Huyện Sơn Hà- Tỉnh
Quảng Ngãi.
Nhằm xác định các nguyên nhân cơ bản ảnh hưởng đến phong trào tập luyện
mơn bóng chuyền cho người đồng bào dân tộc Hre trên địa bàn huyện Sơn Hà – tỉnh
Quảng Ngãi, chúng tôi xây dựng phiếu hỏi và tiến hành phỏng vấn với 25 cán bộ quản

lý, các nhà chun mơn, HLV, HDV, cộng tác viên để tìm ra những nguyên nhân cơ
bản nhất ảnh hưởng đến phong trào tập luyện mơn bóng chuyền của người đồng bào
dân tộc H’re trên địa bàn huyện Sơn Hà, Tỉnh Quảng Ngãi. Kết quả phỏng vấn được
trình bày ở bảng 5.
Bảng 5: Kết quả phỏng vấn những nguyên nhân ảnh hưởng đến phong trào tập luyện mơn bóng
chuyền cho người đồng bào dân tộc Hre trên địa bàn huyện Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi (n=25)

TT

1
2
3
4
5
6
7
8
9

Nguyên nhân
Thiếu sự quan tâm chỉ đạo, lãnh
đạo của các cấp
Điều kiện cơ sở vật chất, kinh phí
hoạt động cịn hạn chế
Cơng tác tun truyền và hình thức
tổ chức chưa tốt
Đội ngũ cán bộ hướng dẫn viên
còn thiếu và yếu về chuyên môn
Hứng thú người tập.
Thiếu sự quan tâm chặt chẽ giữa các

cơ sở trên địa bàn huyện
Điều kiện thời gian tập luyện và an
toàn tập luyện
Do nhận thức, thái độ của của người
dân với phong trào tập luyện TDTT
Những ngun nhân khác.

Nhiều
Số
Tỷ lệ
phiếu
%

Mức độ ảnh hưởng
Trung bình
Ít
Số
Tỷ lệ
Số
Tỷ lệ
phiếu
%
phiếu
%

20

80%

3

12%

2

8%

21

84%

2

8%

2

8%

21

84%

1

4%

3

12%

23

92%

1

4%

1

4%

14

56%

6

24%

5

20%

22

88%

2

8%

1

4%

3

12%

18

72%

16

52%

21

84%

3

12%

1

8

32%

8

32%

9

4%
36%

Qua kết quả phỏng vấn của bảng 5 cho thấy, các nguyên nhân chính ảnh hưởng
nhiều đến phong trào tập luyện bóng chuyền của đồng bào dân tộc Hre trên địa bàn
huyện Sơn Hà được các nhà chuyên môn, CBQL, hướng dẫn viên... đánh giá mức độ
ảnh hưởng chiếm tỉ lệ từ (80%) trở lên, gồm các nguyên nhân sau:
(1) Thiếu sự quan tâm chỉ đạo, lãnh đạo của các cấp
(2) Điều kiện cơ sở vật chất, kinh phí hoạt động cịn hạn chế
(3) Cơng tác tun truyền và hình thức tổ chức chưa tốt
(4) Đội ngũ cán bộ hướng dẫn viên cịn thiếu và yếu về chun mơn
(5) Thiếu sự quan tâm chặt chẽ giữa các cơ sở trên địa bàn huyện.
(6) Do nhận thức, thái độ của của người dân với phong trào tập luyện TDTT.

676


3.2

Đề xuất các giải pháp nhằm phát triển phong trào tập luyện mơn bóng chuyền
cho đồng bào dân tộc H’re trên địa bàn huyện Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi

3.2.1 Cơ sở lí luận và thực tiễn để lựa chọn các giải pháp phát triển phong
trào tập luyện mơn bóng chuyền cho đồng bào dân tộc H’re trên địa bàn huyện Sơn
Hà, tỉnh Quảng Ngãi.
Để lựa chọn giải pháp nhằm phát triển phong trào tập luyện mơn bóng chuyền
cho đồng bào dân tộc H’re trên địa bàn huyện Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi. Chúng tơi
tiến hành nghiên cứu, phân tích tổng hợp các tài liệu liên quan để xác định các nguyên
tắc khi lựa chọn giải pháp. Trên cơ sở đó chúng tơi xác định 4 ngun tắc đó là:
- Ngun tắc tính thực tiễn: Các giải pháp đưa ra phải sát với đối tượng nghiên
cứu và phù hợp với điều kiện của địa phương.
- Nguyên tắc tính đồng bộ: Các giải pháp đưa ra phải đa dạng nhiều mặt và trực
diện giải quyết các vấn đề thực tiễn.
- Nguyên tắc tính khả thi: Các giải pháp đưa ra phải thực thi căn cứ vào điều
kiện môi trường và đặc điểm tâm lý lứa tuổi để xây dựng những giải pháp phù hợp.
- Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học: Các giải pháp phải mang tính khoa học
để giải quyết vấn đề một cách có quy luật, hợp tình hợp lý và mang lại hiệu quả nhất.
Trên cơ sở lý luận và thực tiễn, căn cứ vào các nguyên tắc, chúng tôi đã đưa ra
được 09 giải pháp phát triển phong trào bóng chuyền cho đồng bào dân tộc H’re trên
địa bàn huyện Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi. Để lựa chọn các giải pháp có tính khả thi và
đảm bảo cơ sở khoa học, chúng tôi tiến hành phỏng vấn 25 chuyên gia, cán bộ quản
lý, HLV, HDV, Cộng tác viên. Kết quả phỏng vấn được trình bày ở bảng 6.
Bảng 6: Kết quả phỏng vấn các giải pháp phát triển phong trào bóng chuyền cho người đồng
bào dân tộc Hre trên địa bàn huyện Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi (n=25)
STT
1

2

3

4

Nội dung các giải pháp
Tăng cường sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo
của các cấp chính quyền, các ban ngành trong
Huyện.
Đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị
tập luyện, kinh phí phục vụ cho phong trào
tập luyện mơn bóng chuyền của người đồng
báo dân tộc H’re trên địa bàn huyện Sơn Hà,
tỉnh Quảng Ngãi
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao
nhận thức của người đồng bào dân tộc Hre
trên địa bàn huyện Sơn Hà tỉnh Quảng Ngãi
về lợi ích và sự quan trọng của tập luyện mơn
bóng chuyền
Bổ sung, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công
tác chuyên mơn về bóng chuyền

Đồng
ý
22

Tỷ lệ
%
88%

Khơng
đồng ý
03

Tỷ lệ
%
12%

23

92%

02

8%

20

80%

05

23

92%

02

20%

8%

677

5

6
7
8

9

Phối hợp với các ban ngành có liên quan
trọng việc phát triển phong trào bóng chuyền
trên địa bàn huyện.
Mở thêm các lớp tập huấn để trang bị kiến
thức, luật thi đấu … cho đơng đảo những
người tham gia tập luyện.
Có hình thức động viên khen thưởng kịp thời
các đơn vị, cá nhân đạt thành tích
Kêu gọi, xã hội hóa các chủ doanh nghiệp,
các tổ chức xã hội tài trợ, hỗ trợ để tổ chức
tập luyện và thi đấu
Tăng cường tổ chức các trận đấu, giải đấu
giao lưu giữa các Xã, thơn xóm trong và
ngồi Thị trấn

10

40%

15

60%

11

44%

14

56%

5

20%

20

80%

24

96%

01

4%

25

100%

0

0%

Qua kết quả phỏng vấn ở bảng 6 cho thấy: Các chuyên gia, cán bộ quản lý,
HLV, HDV, Cộng tác viên đã lựa chọn được 6 giải pháp chiếm tỉ lệ đồng ý cao từ 80%
trở lên để phát triển phong trào bóng chuyền cho đồng bào dân tộc H’re trên địa bàn
huyện Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi gồm các giải pháp sau:
Giải pháp 1: Tăng cường sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp chính
quyền, các ban ngành trong Huyện.
Giải pháp 2: Đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị tập luyện, kinh phí
phục vụ cho phong trào tập luyện mơn bóng chuyền của người đồng báo dân tộc H’re
trên địa bàn huyện Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi.
Giải pháp 3: Tăng cường tổ chức các trận đấu, giải đấu giao lưu giữa các Xã,
thơn xóm trong và ngồi Thị trấn.
Giải pháp 4: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức của người
đồng bào dân tộc Hre trên địa bàn huyện Sơn Hà tỉnh Quảng Ngãi về lợi ích và sự
quan trọng của tập luyện mơn bóng chuyền.
Giải pháp 5: Kêu gọi, xã hội hóa các chủ doanh nghiệp, các tổ chức xã hội tài
trợ, hỗ trợ để tổ chức tập luyện và thi đấu.
Giải pháp 6: Bổ sung, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác chun mơn về
bóng chuyền.
4.

KẾT LUẬN
Từ những kết quả nghiên cứu của đề tài, cho phép rút ra các kết luận sau:

- Qua kết quả đánh giá thực trạng về phong trào tập luyện mơn bóng chuyền
cho đồng bào dân tộc H’re trên địa bàn huyện Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi. Chúng tôi đã

đưa ra được 6 nguyên nhân cơ bản nhất ảnh hưởng đến phong trào tập luyện mơn bóng
chuyền cho đồng bào người dân tộc H’re trên địa bàn huyện Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi.
- Kết quả nghiên cứu của đề tài đã lựa chọn và đề xuất được 6 giải pháp nhằm
phát triển phong trào bóng chuyền cho người đồng bào dân tộc H’re trên địa bàn huyện
Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi. Những giải pháp này đã được chúng tơi phân tích cụ thể
trong đề tài.
678


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

Ban bí thư trung ương Đảng, chỉ thị số 17CT/TW ngày 23/10/2002 về phát triển TDTT
đến năm 2020.

2.

Báo cáo tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 08- NQ/TW, ngày 01/12/2011 của Bộ
Chính trị về việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, tạo bước phát triển mạnh mẽ về thể
dục, thể thao đến năm 2020 trên địa bàn huyện Sơn Hà.

3.

Chính phủ, Nghị quyết số 05/2005 NQ-CP ngày 18/04/2005 về đẩy mạnh các hoạt động
văn hóa giáo dục và y tế và TDTT.

4.

Nghị quyết số 08-NQ/TW, ngày 01/12/2011 của Bộ Chính trị về việc tăng cường sự lãnh
đạo của Đảng, tạo bước phát triển mạnh mẽ về thể dục, thể thao đến năm 2020.

5.

Phạm Đình Bẩm, Đặng Đình Minh (1998) – “Giáo trình quản lí TDTT” – Trường đại học
TDTT I – nhà xuất bản TDTT Hà Nội.

679