Giáo án Đại số 7
HÀM SỐ
I.Mục tiêu
- Kiến thức: Học sinh biết được khái niệm hàm số
- Kĩ năng: Nhận biết được đại lượng này có là hàm số của đại lượng kia hay
không trong những cách cho cụ thể và đơn giản (bằng bảng, bằng cơng thức)
Tìm được giá trị tương ứng của hàm số khi biết giá trị của biến số.
- Thái độ: Tập suy luận
II.Chuẩn bị
- Thầy: Bảng phụ
- Trị : Bảng nhỏ
- ƯDCNTT và dự kiến PPDH: p dụng PP vấn đáp gợi mở
III.Các hoạt động dạy và học:(45’)
1. ổn định.
2.Kiểm tra:(4’)
Phát biểu định nghĩa, tính chất của đại lượng tỉ lệ thuận, đại lượng tỉ
lệ nghịch
3.Bài mới:(35’)
Các hoạt động của thầy và trò
Nội dung
HĐ1: Một số ví dụ về hàm số15’
Gv:Trong thực tiễn và trong toán học ta
thường gặp các đại lượng thay đổi phụ
thuộc vào sự thay đổi của các đại lượng
khác.
Gv:Đưa ra bảng phụ có ghi sẵnVD1
1.Một số ví dụ về hàm số
Hs:Đọc bảng và cho biết
Theo bảng này nhiệt độ trong ngày cao
*VD1: Nhiệt độ T (0C) tại các thời điểm
nhất khi nào? thấp nhất khi nào?
t (giờ) trong cùng 1 ngày được cho trong
Gv:Đưa tiếp ví dụ 2 lên bảng phụ
bảng sau:
Hs:Đọc và thực hiện ?1/SGK
Gv:Gọi 1Hs lên bảng điền
t (giờ) 0
4
8
12 16 20
T (0C) 20 18 22 26 24 21
Hs:Còn lại cùng làm bài và ghi kết quả
vào bảng nhỏ
Gv:Chữa bài cho Hs
*VD2: SGK/63
?1.
Gv:Đưa tiếp ví dụ 3 lên bảng phụ
Hs:Đọc và thực hiện ?2/SGK
Gv:Yêu cầu Hs làm bài tại chỗ và thông
V(m3) 1
2
3
4
m (g)
15,6
23,4
31,2
7,8
báo kết quả
Hs: Đọc kết quả
Gv:Ghi kết quả vào bảng sau khi đã sửa
*VD3: SGK/63
sai cho Hs (nếu cần)
?2.
Gv:Nhìn vào bảng ở VD1 em có nhận
xét gì?
Hs: Suy nghĩ – Trả lời
v(km/h) 5
10
25
50
t(h)
5
2
1
10
Gv:Chốt lại vấn đề bằng cách đưa ra
bảng phụ có ghi sẵn nhận xét/ SGK
*Nhận xét: SGK
Vậy: Hàm số là gì: phần 2/SGK
+ T là hàm số của t
HĐ 2: Khái niệm hàm số 10’
+ m là hàm số của V
Gv:Đưa khái niệm hàm số/SGK lên
+ t là hàm số của v
bảng phụ và lưu ý cho Hs
Để y là hàm số của x cần có các điều
kiện sau:
+ x và y đều nhận các giá trị số
+Đại lượng y phụ thuộc vào đại lượng x
2. Khái niêm hàm số : SGK/63
+Với mỗi giá trị của x khơng thể tìm
được nhiều hơn 1 giá trị tương ứng của
y
Gv:Giới thiệu tiếp cho Hs phần chú ý
/SGK
Hs: Nhắc lại phần chú ý vài lần
Gv: Xét hàm số y = f(x) = 3x. Hãy tính
* Chú ý: SGK/63
f(1) = ? ; f(-5) = ? ; f(0) = ?
12
Xét hàm số y = g(x) = x . Hãy tính
g(2) = ? ; g(- 4) = ?
Hs: Làm bài theo nhóm cùng bàn và
thơng báo các kết quả trên bảng nhỏ
Gv:Chữa bài cho Hs
HĐ3: Luyện tập 10’
Gv:Đưa ra bảng phụ có ghi sẵn đề bài
24/SGK
Hs:Đọc bài và trả lời có giải thích
Gv:Nhấn mạnh
Với mỗi giá trị của x có 1 giá trị tương
ứng của y
Gv:Cho Hs làm tiếp bài 25/SGK
3.Luyện tập
3Hs: Lên bảng lần lượt tính
1
f( 2 ) = ?
Bài 24/63SGK
f(1) = ?
f(3) = ?
Hs: Còn lại cùng làm bài tại chỗ và so
sánh kết quả
Gv:Chữa bài cho Hs
x
-4
-3
-2 -1 1
2
3
4
y
16
9
4
4
9
16
1
1
Đại lượng y có là hàm số của đại lượng x
vì với mỗi giá trị của x chỉ có 1 giá trị
tương ứng của y.
Bài 25/63SGK
Cho hàm số y = f(x) = 3x2 + 1
Ta có:
1
1
1
3
+) f( 2 ) = 3.( 2 )2 + 1 = 3. 4 + 1 = 1 4
+) f(1) = 3.12 + 1 = 3.1 + 1 = 4
+ f(3) = 3.32 + 1 = 3.9 + 1 = 28
4 Củng cố:(4’)
Gv: - Khi nào thì đại lượng này được gọi là hàm số của đại lượng kia?
- Lấy ví dụ về hàm số
5. Hướng dẫn học ở nhà:(1’)
- Nắm vững khái niệm hàm số, vận dụng các điều kiện để y là một
hàm số của x
a.
Làm bài 26 30/ SGK
* Rút kinh Nghiệm:
LUYỆN TẬP
I.Mục tiêu
- Kiến thức: Củng cố khái niệm hàm số
- Kĩ năng: Rèn luyện khả năng nhận biết đại lượng này có phải là hàm số
của đại lượng kia hay không (theo bảng, công thức, sơ đồ)
- Thái độ : Học sinh tìm được giá trị tương ứng của hàm số theo biến số và
ngược lại
II.Chuẩn bị
- Thầy:Bảng phụ
- Trò : Bảng nhỏ
III.Các hoạt động dạy và học:(45’)
1. ổn định
2.Kiểm tra:(4’)
- Khi nào thì đại lượng y được gọi là hàm số của đại lượng x?
- Làm bài 26/64SGK
3.Bài mới:(35’)
Các hoạt động của thầy và trò
Nội dung
Hoạt động1: Nhận biết hàm số theo bảng Dạng1:Nhận biết hàm số theo bảng cho
cho trước
trước.
Gv:Đưa ra bảng phụ có ghi sẵn đề bài tập Bài 27/64SGK
27/64SGK
Hs:Quan sát cả 2 bảng a và b sau đó trả
lời có giải thích
Gv:Nếu có hãy viết cơng thức liên hệ
giữa 2 đại lượng x và y
Hs:Viết công thức vào bảng nhỏ
Gv:Có nhận xét gì về các giá trị của y?
y có là hàm số của đại lượng x
khơng? Nếu có thì đây là hàm gì? Tại
sao?
Hs:Quan sát bảng – Suy nghĩ và trả lời
Gv:Chốt lại các ý kiến Hs đưa ra
Hoạt động2: Nhận biết hàm số qua cơng
thức đã cho
a)
x
-3
-2
-1
y
-5 -7,5 -15 30
1
2
1
2
15
7,5
Đai lượng y có là hàm số của đại lượng x vì
y phụ thuộc theo sự biến đổi của x, với mỗi
giá trị của x chỉ có một giá trị tương ứng
của y.
15
Cơng thức: Từ x.y = 15 y = x
Vậy: y và x tỉ lệ nghịch với nhau
b)
x
0
1
2
3
4
y
2
2
2
2
2
Y là một hàm hằng. Vì với mỗi giá trị của x
chỉ có một giá trị tương ứng của y bằng 2.
Gv:Đưa ra bảng phụ có ghi sẵn đề bài
28/64SGK
Dạng2: Nhận biết hàm số qua công thức
Bài 28/64SGK
Hs1:Lên bảng thực hiện câu a
12
Cho hàm số y = f(x) = x
Hs2: Lên bảng thực hiện câu b
12
2
2
5
a) f(5) = 5
12
f(-3) = 3 - 4
Hs:Còn lại cùng làm bài vào bảng nhỏ
b) Điền các giá trị tương ứng của hàm số
theo nhóm cùng bàn
vào bảng.
Gv+Hs:Cùng chữa bài
Gv:Cho Hs làm tiếp bài 29/SGK
x
-6
-4
-3 2
Hs:Làm bài tại chỗ vào bảng nhỏ
12
F(x)= x
-2
-3
- 4 6 12
Gv:Chữa 1 số bài đại diện
5
6 12
2
1
5
Bài 29/64SGK
Cho hàm số y = f(x) = x2 – 2
Gv:Đưa ra bảng phụ có ghi sẵn đề bài tập f(2) = 22 – 2 = 2
30/SGK và hỏi Để trả lời được bài tập
f(1) = 12 – 2 = -1
này ta phải làm thế nào?
1
Hs:Ta phải tính f(-1); f( 2 ) và f(3) rồi đối
f(-1) = (-1)2 – 2 = -1
f(-2) = (-2)2 – 2 = 2
f(0) = 02 – 2 = -2
Bài 30/64SGK
chiếu với các kết quả đã cho ở đề bài
Cho hàm số y = f(x) = 1 – 8x
Hs:làm bài và tră lời tại chỗ
a) f(-1) = 9
Đúng
Vì f(-1) = 1 – 8.(-1) = 9
Gv:Đưa tiếp đề bài 31/SGK lên bảng phụ
và đặt câu hỏi:
1
b) f( 2 ) = - 3
Đúng
Biết x tính y như thế nào và ngược lại ?
2
x
Hs:Từ y = 3 3y = 2x
1
1
Vì f( 2 ) = 1 – 8.( 2 ) = - 3
c) f(3) = 25
3y
Vậy x = 2
Sai
Vì f(3) = 1 – 8.3 = - 23
Hoạt động 3:Nhận biết hàm số qua sơ đồ Bài 31/65SGK
2
x
Cho hàm số y = 3 . Điền số thích hợp
Gv:Giới thiệu cho Hs cách cho tương
vào ơ trống trong bảng sau:
ứng bằng sơ đồ ven.
x
Giải thích cho Hs rõ a tương ứng với
m,......; b tương ứng với p,.....
y
- 0,5
1
3
-3
0
4,5
9
-2
0
3
6
Gv:Lưu ý cho Hs
Dạng3: Nhận biết hàm số qua sơ đồ
Tương ứng xét theo chiều x
Bài tập a)
tới y
Hs:Quan sát kĩ 2 sơ đồ và trả lời có giải
thích
Có biểu diễn một hàm số vì với mỗi giá trị
của x ta chỉ xác định được một giá trị tương
ứng của y
b)
Khơng biểu diễn một hàm số vì với mỗi giá
trị của x(3) ta xác định được 2 giá trị của y
là 0 và 5
4.Củng cố:(4’)
- Khi nào thì đại lượng y được gọi là hàm số của đại lượng x?
- Kĩ năng nhận biết đại lượng này có phải là hàm số của đại lượng
kia không? theo (công thức, bảng , sơ đồ)
5.Dặn dò – Hướng dẫn học ở nhà:(1’)
- Làm bài 36 43/SBT
- Đọc trước bài “Mặt phẳng toạ độ”
* Rút kinh Nghiệm: