Nghiên cứu lựa chọn một số bài tập phát triển thể lực cho đội tuyển nam bóng đá Futsal trường THPT Vĩnh Hải, thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng

NGHIÊN CỨU LỰA CHỌN MỘT SỐ BÀI TẬP PHÁT TRIỂN
THỂ LỰC CHO ĐỘI TUYỂN NAM BÓNG ĐÁ FUTSAL
TRƯỜNG THPT VĨNH HẢI, THỊ XÃ VĨNH CHÂU,
TỈNH SÓC TRĂNG
TS. Đặng Thị Kim Qun1, ThS. Ngơ Khén2
1
Trường Đại học Cần Thơ
TĨM TẮT
Bóng đá là một trong những môn được quan tâm đầu tư và phát triển mạnh mẽ ở
Thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng. Qua nghiên cứu chúng tơi đã chọn lựa và ứng dụng một
số bài tập phát triển thể lực vào cơng tác huấn luyện đội tuyển Bóng đá nam, gồm 5 test
đánh giá thể lực và 19 bài tập phù hợp để tiến hành thực nghiệm; đồng thời đây cũng là cơ
sở để đổi mới về nội dung và phương pháp huấn luyện của trường trong những năm về sau.
Từ khóa: Bài tập thể lực; Phát triển thể lực; Bóng đá Futsal; THPT Vĩnh Hải

1.

ĐẶT VẤN ĐỀ

Bóng đá là một trong những môn được quan tâm đầu tư và phát triển mạnh
mẽ ở Thị xã Vĩnh Châu nói riêng và tỉnh Sóc Trăng nói chung. Trong tình hình hiện
nay, ở Trường THPT Vĩnh Hải phong trào Bóng đá trong nhà phát triển rất mạnh và
đội Bóng đá nam của trường đã đạt được nhiều thành tích đáng khích lệ ở các giải
Bóng đá cấp Thị xã, cấp thành phố và giải hội khỏe phù đổng tỉnh như: hạng nhất
giải bóng đá học sinh sinh viên Thị xã Vĩnh Châu các năm 2016, 2017, hạng ba giải
bóng đá hội khỏe phù đổng tỉnh Sóc Trăng năm 2018 ở nội dung nam THPT.
Tuy nhiên do các em chưa được huấn luyện thể lực và kỹ thuật một cách hoàn chỉnh
nên ở giải thi đấu cấp cao hơn đội tuyển Bóng đá nam của Trường THPT Vĩnh Hải
chưa đạt thành tích như mong đợi.
Bản thân chúng tôi là những thành viên trong ngành, tham gia công tác giảng
dạy, huấn luyện trong lĩnh vực TDTT nói chung, là trợ lý huấn luyện viên đội tuyển

Bóng đá nam của Trường THPT Vĩnh Hải nói riêng từ năm 2016 đến nay rất mong
muốn góp một phần nhỏ vào việc phát triển thành tích cho đội bóng đá nam của
trường trong thời gian tới, đặc biệt là đối với việc nâng cao thể lực chuyên môn và
kỹ thuật cơ bản cho các em, chúng tơi tìm hiểu và lựa chọn đề tài: “Nghiên cứu lựa
chọn một số bài tập phát triển thể lực cho đội tuyển nam bóng đá Futsal trường
THPT Vĩnh Hải, Thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng”.
Trong q trình thực hiện, đề tài đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu
thường quy trong Thể dục thể thao như: phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu,
phương pháp phỏng vấn, phương pháp kiểm tra sư phạm, phương pháp thực nghiệm
sư phạm, phương pháp toán học thống kê.

59


2.

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

2.1

Xác định test đánh giá thể lực của đội tuyển nam bóng đá futsal trường
THPT Vĩnh Hải, Thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng

Cơ sở để chúng tôi lựa chọn các test đánh giá thể lực cho đối tượng nghiên
cứu là hệ thống các test của Viện khoa học Thể dục thể thao, các test đánh giá thể
lực đã được sử dụng trong thực tiễn giảng dạy và huấn luyện của các tác giả khác
trong những công trình nghiên cứu khoa học đã được cơng nhận…Căn cứ vào u
cầu cần có sự đánh giá tồn diện về trình độ thể lực của đối tượng nghiên cứu, căn
cứ vào điều kiện thực tiễn của trường, chúng tôi đã chọn 5 test đánh giá trình độ thể
lực cho đội tuyển nam bóng đá futsal trường THPT Vĩnh Hải, Thị xã Vĩnh Châu,

tỉnh Sóc Trăng. Gồm: Chạy 20m XPC (s), bật xa tại chỗ (cm), bật cao tại chỗ (cm),
chạy 1000m (phút), chạy chữ T (s).
2.2.

Lựa chọn một số bài tập nhằm nâng thể lực cho đội tuyển nam bóng đá
futsal trường trung học phổ thông Vĩnh Hải, Thị xã Vĩnh Châu, tỉnh
Sóc Trăng

Để lựa chọn được hệ thống bài tập phát triển thể lực cho đội tuyển nam bóng
đá futsal trường THPT Vĩnh Hải, Thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng, đề tài tiến hành
theo các bước: tiến hành lựa chọn sơ bộ các bài tập qua các tài liệu tham khảo và
quan sát sư phạm, lựa chọn sàng lọc qua phỏng vấn và các lần kiểm tra sư phạm, xây
dựng cách thức tập luyện, phù hợp với giáo trình, giáo án giảng dạy và khoa học
trong huấn luyện.
Trên cơ sở vấn đề lý luận đã phân tích, dựa trên những cơ sở khoa học của quá
trình giảng dạy – huấn luyện bóng đá vận động viên tại các địa phương, trung tâm,
chúng tôi nhận thấy: để lựa hệ thống các bài tập phát triển thể lực ứng dụng trong quá
trình giảng dạy – huấn luyện cho đội tuyển nam bóng đá futsal trường THPT Vĩnh
Hải, Thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng phải đảm bảo các nguyên tắc sau:
- Dựa vào thời gian và chương trình giảng dạy để xây dựng hệ thống bài tập.
- Hệ thống các bài tập được lựa chọn phải đảm bảo có chỉ tiêu đánh giá cụ thể.
Hình thức tập luyện đơn giản, phù hợp với đặc điểm của đối tượng, điều kiện thực
tiễn của công tác giảng dạy – huấn luyện cho đội tuyển nam bóng đá futsal trường
THPT Vĩnh Hải, Thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng.
- Hệ thống các bài tập được lựa chọn phải đảm bảo tính định hướng phát triển
toàn diện cho các bộ phận cơ thể tham gia vào hoạt động thể lực trong tập luyện và
thi đấu bóng đá.
- Việc lựa chọn các bài tập phải đảm bảo độ tin cậy và mang tính thơng tin
cần thiết đối với đối tượng nghiên cứu.
Để thực hiện được mục đích xây dựng hệ thống bài tập phát triển thể lực cho

đối tượng nghiên cứu, chúng tôi tiến hành phỏng vấn bằng phiếu 25 giáo viên, huấn
luyện viên, các nhà chuyên môn và các chuyên gia liên quan.
Từ kết quả phỏng vấn thu được, chúng tôi lựa chọn bao gồm 19 bài tập ứng
dụng vào mục đích phát triển thể lực cho đối tượng nghiên cứu (trình bày ở bảng 1).

60


Bảng 1: Tổng hợp hệ thống các bài tập phát triển thể lực cho đối tượng nghiên cứu được
lựa chọn

STT

TEST

1
2
3
4
5
6
7
8

Nhảy tiến lùi qua bóng
Bài tập chạy tốc độ
Nhảy từ độ cao xuống
Gánh tạ bật nhảy
Bật bục
Bật xa tại chỗ

Chạy 30m XPC
Bật nhảy trên hố cát
Ngồi xổm bật nhảy đánh
đầu
Tâng bóng, bật nhảy,
nhảy qua vật cản
Sút bóng liên tục 5 quả
chạy đà 5m
Bài tập phối hợp
Hai người phối hợp sút
cầu môn
Bài tập vịng trịn
Trị chơi nhảy cừu
Trị chơi theo tơi
Cõng nhau thi đấu sân
nhỏ
Thi đấu có điều kiện
Trị chơi đá bóng “Con
nhện”

9
10
11
12
13
14
15
16
17
18

19

2.3

Kết quả trả lời phỏng vấn bài tập
KQPV lần 1 (n=25)
KQPV lần 2 (n=21)
SỐ PHIẾU
SỐ PHIẾU
Sử dụng Không sử dụng Sử dụng Không sử dụng
(a)
(b)
(a)
(b)
21
4
18
3
19
6
18
3
20
5
19
2
23
2
19
2

22
3
20
1
24
1
21
0
23
2
19
2
21
4
19
2

x2

p

0.03
0.70
1.00
0.03
0.78
0.94
0.03
0.43

>0.05
>0.05
>0.05
>0.05
>0.05
>0.05
>0.05
>0.05

20

5

18

3

0.26 >0.05

22

3

19

2

0.07 >0.05

23

2

20

1

0.20 >0.05

21

4

18

3

0.03 >0.05

19

6

18

3

0.70 >0.05

23

21
22

2
4
3

19
19
20

2
2
1

24

1

20

1

0.03 >0.05
0.43 >0.05
0.78 >0.05
>0.05
0.02

21

4

19

2

0.43 >0.05

23

2

18

3

0.46 >0.05

Xây dựng tiến trình huấn luyện, giảng dạy và ứng dụng hệ thống bài tập
phát triển thể lực cho đội tuyển nam bóng đá futsal trường THPT Vĩnh
Hải, Thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng trên cơ sở hệ thống các bài tập đã
lựa chọn

Sau khi lựa chọn được 19 bài tập trình bày ở trên. Để đánh giá hiệu quả các
bài tập, chúng tôi tiến hành ứng dụng vào quá trình thực nghiệm.
* Thời gian: 06 tháng
Thành phần của đội: Hiện nay đội bóng đá nam futsal trường THPT Vĩnh
Hải, với số lượng tập trung chính thức được 14 vận động viên. Trong đó có 08 vận
động viên học lớp 10, 06 vận động viên học lớp 11.

Trong quá trình tổ chức các buổi tập, với điều kiện về sân bãi tập luyện. Thời
gian chỉ có 01 buổi lên lớp và 01 buổi học văn hóa.

61


2.3.1 Phân chia thời gian của chương trình
1
Nội dung

Lứa tuổi
15 – 17

Số
tuần
huấn
luyện
trong
năm
24

2
Số buổi huấn luyện
trong tuần
1buổi/ngày

3
(T2, T4, T6)

Tổng

số

3

4

Thời
Thời
gian HL
gian HL
trong ngày trong năm
(phút)
(phút)

3

90’-120’

6.480’8.640’

5
Số trận
thi đấu
Thi
Thi đấu
đấu
giải
chính
giao
thức

hữu
20-25

20

2.3.2 Phân bố thời gian của nội dung huấn luyện
Nội dung

Lứa tuổi
15 – 17

1
Thời gian
huấn
luyện về
KT- CT-TL
29.400’

2
Huấn
luyện
kỹ
thuật
25%
(7.100’)

3
Huấn
luyện
chiến

thuật
15%
(4.260’)

4
Huấn
luyện
sức
mạnh
15%
(4.260’)

5
Huấn
luyện
sức
nhanh
20%
(5.690’)

6
Huấn
luyện
sức bền

7
Huấn
luyện
khéo léo
linh hoạt

15%
10%
(4.260’) (2.940’)

Trên đây là kế hoạch huấn luyện năm 2019 – 2020. Từ đó Ban huấn luyện đưa
ra kế hoạch cụ thể như: Giáo án tháng, Giáo án tuần.
- Một tuần có 03 ngày huấn luyện.
- Phân bổ thời gian cho các nội dung huấn luyện của chương trình được xác
định theo yêu cầu và đặc điểm của nội dung với lứa tuổi 15 và 17 (Ví dụ: Thời gian
đầu, các nội dung huấn luyện về kỹ thuật, về khéo léo, linh hoạt có tỷ lệ cao, càng về
sau càng giảm; Ngược lại: các nội dung huấn luyện về kỹ chiến thuật, sức nhanh và
sức mạnh, sức bền sẽ tăng dần).
Đánh giá hiệu quả hệ thống bài tập phát triển thể lực cho đối tượng
nghiên cứu sau 6 tháng tập luyện

2.4

2.4.1 Kết quả nghiên cứu trước thực nghiệm
Trước khi tiến hành quá trình thực nghiệm, chúng tơi kiểm tra thành tích ban
đầu của đội tuyển bằng các test đánh giá đã được lựa chọn.
Kết quả được trình bày ở bảng sau:
Bảng 2: Kết quả nghiên cứu trước thực nghiệm
STT
1
2
3
4
5

62

TEST
Bật xa tại chỗ (cm)
Bật cao tại chỗ (cm)
Chạy 20m xuất phát cao (s)
Chạy 1000m (s)
Test chạy chữ T (s)

X

σ

CV %

ε

258.7
57.5
3.18
295.9
11.4

8.88
2.67
0.124
12.42
0.16

3.4
4.6

3.9
4.2
1.4

0.02
0.02
0.02
0.02
0.01


Căn cứ vào bảng 2, ta thấy rằng: Tập hợp mẫu có độ đồng nhất cao do hệ số
biến thiên Cv<10%. Giá trị trung bình các test đều có thể đại diện cho tập hợp mẫu
vì có hệ số ε=0.02<0.05.
2.4.2 Đánh giá sự tăng trưởng về thể lực đội tuyển nam bóng đá futsal
trường THPT Vĩnh Hải, Thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng sau 6 tháng tập luyện
Sau 6 tháng tập luyện, để có cơ sở đánh giá sự phát triển, chúng tơi tiến hành
tính sự tăng trưởng về thể lực chun mơn của đội tuyển nam bóng đá futsal trường
THPT Vĩnh Hải, Thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng, được thể hiện qua bảng sau:
Bảng 3: Sự tăng trưởng về thể lực của đội tuyển nam bóng đá futsal trường THPT Vĩnh Hải,
Thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng sau 6 tháng tập luyện
Tham số
TT
1
2
3
4
5

TEST

Bật xa tại chỗ (cm)
Bật cao tại chỗ (cm)
Chạy 20m xuất phát cao (s)
Chạy 1000m (s)
Test chạy chữ T (s)

X

bđ

231.7
55.7
3.28
323.4
12

σ bđ
10.86
3.52
0.036
6.52
0.26

X

σ

6 tháng

6 tháng

258.7
57.5
3.18
295.9
11.4

8.88
2.67
0.124
12.42
0.16

W%

t

p

11.01
3.12
2.8
8.9
4.5

6.95
60.4
2.7
7.07
7.19

<0.05
<0.05
<0.05
<0.05
<0.05

Số liệu ở bảng 3 cho thấy, ở tất cả các test đều có sự tăng trưởng tốt, dao
động từ 2.8 (test Chạy 20m xuất phát cao) -11.01 (test Bật xa tại chỗ). Sự khác biệt
có ý nghĩa thống kê với ttính > tbảng, với ngưỡng xác suất p<0,05.
Chứng tỏ, thành tích test chạy chữ T của các VĐV có sự tiến bộ rõ rệt sau
6 tháng tập luyện.
Để thấy rõ hơn sự tăng trưởng về thể lực của đội tuyển nam bóng đá futsal
trường THPT Vĩnh Hải, Thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng sau 6 tháng tập luyện
được thể hiện qua biểu đồ:

Biểu đồ: Sự tăng trưởng về thể lực của đội tuyển nam bóng đá futsal
Trường THPT Vĩnh Hải, Thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng sau 6 tháng tập luyện

63


Tóm lại, các tố thể lực của đội tuyển nam bóng đá futsal trường THPT Vĩnh
Hải, Thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng trong giai đoạn tập luyện diễn ra sự phát
triển bình thường, có sự phát triển từ lứa tuổi này sang lứa tuổi khác, có sự tác động
của quá trình huấn luyện, đồng thời cũng là kết quả của quá trình phát triển tự nhiên
của quy luật sinh trưởng phát dục. Như vậy, trong giai đoạn huấn luyện này,
huấn luyện thể lực là nền tảng không chỉ để thực hiện tốt các động tác kỹ thuật mà
còn là cơ sở để đạt được những thành tích thể thao cao trong tương lai và kích thích
sự sinh trưởng phát dục bình thường của VĐV trẻ.

3.

KẾT LUẬN

1. Đề tài đã xác định được 5 test về thể lực thông qua các bước tiến hành tổng
hợp test phỏng vấn chuyên gia và kiểm nghiệm độ tin cậy, gồm:
- Test: Chạy 20m XPC (s).
- Test: Bật xa tại chỗ (cm).
- Test: Bật cao tại chỗ (cm)
- Test: chạy 1000m (phút)
- Test: chạy chữ T (s)
2. Đề tài đã lựa chọn được 19 bài tập và tiến hành thực nghiệm trong 6 tháng
từ tháng 9/2019 đến tháng 03/2020, nhằm ứng dụng trong huấn luyện phát triển thể
lực cho 14 VĐV nam của đội tuyển bóng đá futsal trường THPT Vĩnh Hải, Thị xã
Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng,
3. Sau 6 tháng thực nghiệm ứng dụng 19 bài tập thể lực của 14 nam VĐV đội
tuyển bóng đá futsal trường THPT Vĩnh Hải, Thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng đều
có sự phát triển rõ rệt. Trong đó, test thể lực chun mơn có sự phát triển tốt nhất là
test bật xa tại chỗ có sự tăng trưởng cao nhất W = 11.01%, nhịp tăng trưởng ít nhất
là test bật cao tại chỗ cụ thể là 2.8 %.
Điều này cho thấy các bài tập được lựa chọn có tác dụng tốt đến sự phát triển
thể lực cho các nam VĐV bóng đá futsal trường THPT Vĩnh Hải, Thị xã Vĩnh Châu,
tỉnh Sóc Trăng.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

Dietricks Harse (1995), “Học thuyết huấn luyện” NXB TDTT Hà Nội.

2.

Trịnh Trung Hiếu (1997), “Lý luận và phương pháp giáo dục thể dục thể thao trong nhà
trường”, NXB TDTT Hà Nội.

3.

Phạm Thanh Nghị (2010), “Nghiên cứu xác định hệ thống các bài tập phát triển sức
mạnh tốc độ cho đội bóng đá nữ TP.HCM lứa tuổi 17”, Luận văn Thạc sĩ ĐH TDTT
TP HCM.

4.

Nguyễn Hữu Hoàng Phúc (2010), Nghiên cứu đánh giá sự phát triển về thể lực và kỹ
thuật của nam vận động viên bóng đá fusal lứa tuổi 17 -18 tại câu lạc bộ bóng đá fusal
Thái Sơn Nam sau một năm tập luyện", Khóa luận tốt nghiệp.

64


5.

Lâm Quang Thành và Bùi Trọng Toại (2002), "Tính chu kỳ trong Huấn luyện TDTT",
NXB TDTT Hà Nội.

6.

Nguyễn Thiệt Tình (1997), "Huấn luyện và giảng dạy Bóng đá", NXB TDTT Hà Nội.

7.

Nguyễn Toán (1998), "Cơ sở lý luận và phương pháp đào tạo vận động viên", NXB

TDTT Hà Nội.

8.

Lý Vĩnh Trường và cộng sự (2015), "Giáo trình Bóng đá Futsal", NXB ĐHQG
TP HCM.

9.

Huỳnh Thị Vân (2011), "Nghiên cứu đánh giá trình độ tập luyện của nữ VĐV đội dự
tuyển bóng đá Futsal thành phố Hồ Chí Minh sau một năm tập luyện”, Luận văn
Thạc sĩ.

65