SKKN Xay dung truong hoc than thien hoc sinh tich cuc tu viec cai thien chat luong hoat dong doi

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO MƯỜNG NHÉ
TRƯỜNG PTDTBT THCS LENG SU SÌN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực
từ việc cải thiện chất lượng hoạt động đội

Tác giả: Nguyễn Minh Văn
Đơn vị công tác : Trường PTDTBT THCS Leng Su Sìn

Leng Su Sìn, tháng 5 năm 2019
1


Danh mục các chữ viết tắt
Chữ viết tắt
HS
TPT
CB,GV,NV
PTDT BT
THCS
TNTP
TNCS
BCH

Nguyên nghĩa
Học sinh
Tổng phụ trách
Cán bộ, giáo viện, nhân viên
Phổ thông dân tộc bán trú
Trung học cơ sở

Thiếu niên tiền phong
Thanh niên cộng sản
Ban chỉ huy

Phụ lục
Trang
4
6
7

A. Mục đích, sự cần thiết
B. Phạm vi triển khai thực hiện
C. Nội dung
2


a) Tình trạng giải pháp đã biết
b) Nội dung giải pháp
c) Khả năng áp dụng của giải pháp
d) Hiệu quả, lợi ích thu được
e) Phạm vi ảnh hưởng của giải pháp
g) Kiến nghị đề xuất
D. Danh sách đồng tác giả

7
9
15
16
17
17

18

A. Mục đích sự cần thiết
Để đáp ứng yêu cầu về giáo dục con người, mục tiêu giáo dục đào tạo nói
chung và giáo dục học sinh THCS nói riêng có nhiệm vụ đào tạo ra những con
người có tính tự chủ, năng động, sáng tạo, có kiến thức văn hoá, đặc biệt phải có
lòng nhân ái, yêu đất nước. Trong đó giáo dục là nền tảng nhằm giúp học sinh
hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn, lâu dài về đạo đức,
trí tuệ, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản để học tiếp lên phổ thông trung học hoặc
học nghề.
3


Để đạt được mục tiêu trên, chúng ta phải giáo dục cho HS trong một môi
trường đồng bộ nghĩa là phải có sự phối kết hợp chặt chẽ giữa các lực lượng
giáo dục trong nhà trường.Trong số các lực lượng giáo dục cần đặc biệt chú y
đến tổ chức Đội TNTP Hờ Chí Minh vì nó có vị trí rất quan trọng, Đội là một tổ
chức hỡ trợ tích cực với nhà trường, cùng nhà trường thực hiện nội dung, mục
tiêu giáo dục. Đội là tổ chức nòng cốt trong các phong trào thiếu nhi, là thể hiện
vai trò chủ động tập hợp thiếu nhi vào các hoạt động do Đội tổ chức. Nhiều năm
nay, các phong trào của Đội thực sự đã thu hút đông đảo các thế hệ thiếu nhi
tham gia và đã trở thành truyền thống của Đội như: Phong trào “Nghìn việc
tốt”, “Công tác Trần Quốc Toản”, phong trào “Kế hoạch nhỏ”, các hoạt động
văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao ... Hoạt động Đội còn là cầu nối giữa nhà
trường và xã hội Một trong những vấn đề cần thiết để nâng cao chất lượng hoạt
động Đội là cần phải nâng cao chất lượng nghi thức Đội. Bởi vì nghi thức Đội là
một hoạt động giáo dục đặc trưng của Đội TNTP Hờ Chí Minh. Thông qua hoạt
động này tổ chức Đội được củng cớ phát triển và khẳng định vị trí vai trò của
mình đới với xã hội.
Nghi thức Đội còn góp phần giáo dục toàn diện cho các em Đội viên mà

trước hết là giáo dục y thức tổ chức kỷ luật, tinh thần trách nhiệm trước tập thể,
tạo nên tình cảm gắn bó đoàn kết, thương yêu giúp đỡ lẫn nhau để cùng tiến bộ.
Hoạt động nghi thức Đội giúp các em Đội viên có thể lực cường tráng,
khoẻ mạnh, nhanh nhẹn, tháo vát. Góp phần tạo nên vẻ đẹp của người Đội viên,
đẹp trong lời nói và đẹp trong hành động.
Hoạt động nghi thức Đội tốt sẽ tạo thành thói quen, nề nếp tốt trong sinh
hoạt hàng ngày cho tập thể và cá nhân Đội viên như: Trang phục đẹp, gọn, sạch
sẽ, ra vào lớp đúng giờ, trật tự, vệ sinh ngăn nắp.
Những năm gần đây được sự lãnh đạo của Đảng, sự dìu dắt của Đoàn
TNCS Hờ Chí Minh, phong trào thiếu nhi của cả nước ngày càng phát triển
mạnh mẽ, hoạt động Đội đã thực sự trở thành nơi hội tụ của thiếu niên, nhi đồng
trong nhà trường, xứng đáng là lực lượng tích cực, góp phần rất lớn vào sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tuy nhiên trên địa bàn miền núi hiện nay
4


do nhiều lí do khác nhau (chủ quan cũng như khách quan) nên công tác Đội
chưa được đẩy mạnh, một số Liên đội hoạt động cầm chừng không đạt hiệu quả
cao. Công tác giáo dục truyền thống cách mạng, giáo dục truyền thống “Tôn sư
trọng đạo” một số nơi còn xem nhẹ. Tình hình đạo đức học sinh đang x́ng
cấp, nhiều nơi đã đến mức báo động; tình trạng học sinh vi phạm pháp luật
thường thấy ở nhiều nơi như trộm cắp tài sản, đánh lộn, vi phạm Luật giao thông
đường bộ…
Đội viên ở tuổi thiếu niên, nhất là đội viên ở miền núi chưa có nhiều kinh
nghiệm trong cuộc sống, kĩ năng sống còn hạn chế, đặc biệt còn thiếu hiểu biết
trong lĩnh vực chính trị và xã hội, thiếu sân chơi an toàn và lành mạnh. Vì vậy,
các em rất cần có một môi trường giáo dục thân thiện, lành mạnh, một sân chơi
bổ ích. Vì vậy hoạt động Đội ở một ngôi trường miền núi cần được quan tâm,
đẩy mạnh. Hoạt động Đội sẽ trang bị cho các em những kĩ năng sống cần thiết
và đặc biệt giáo dục các em trở thành con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt, cháu

ngoan Bác Hồ và sau này sẽ trở thành người cơng dân tớt có ích cho xã hội.
Chính vì những ly do khách quan trên mà bản thân tôi là một giáo viên – TPT
trong trường THCS tôi thấy để hoạt động Đội trong nhà trường được nâng cao
thì vai trò của nghi thức Đội khơng phải là nhỏ. Vì vậy phải nâng cao chất lượng
nghi thức Đội ở nhà trường nói chung , bậc THCS nói riêng. Bởi vì nghi thức
Đội là những quy định mang tính điều lệ của tổ chức Đội TNTP Hờ Chí Minh,
vì vậy nghi thức Đội phải có sự thớng nhất, chính xác trong tập luyện, sinh hoạt
hàng ngày của cá nhân và tập thể Đội.
Địa bàn huyện Mường Nhé là một huyện nghèo vùng cao, phần lớn các
đội viên đều là con ,em dân tộc thiểu số, nên Hoạt động Nghi thức Đội ở các cơ
sở còn có nhiều hạn chế, hiệu quả chưa cao.
Đứng trước thực tế như đã nêu trên đòi hỏi người giáo viên Tổng phụ trách
Đội (TPT Đội) phải phấn đấu không ngừng để hoạt động Đội trở thành môi
trường giáo dục lành mạnh có tác dụng giáo dục sâu rộng đến học sinh, thu hút
đông đảo học sinh tham gia. Đặc biệt TPT Đội phải nhạy bén, thông minh, linh
hoạt tổ chức các hoạt động trong nhà trường. Song, một mình giáo viên TPT Đội
5


không thể làm hết được công việc này, mà TPT Đội phải biết phối kết hợp, tranh
thủ sự hỗ trợ ở mọi điều kiện, mọi lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường,
phải xây dựng đội ngũ phụ trách Đội trong nhà trường có kĩ năng, nghiệp vụ
công tác Đội. Phải biết tuyên truyền, lôi cuốn các lực lượng cùng tham gia giáo
dục các em học sinh, tổ chức tớt các hoạt động vui chơi, nhiều hình thức sinh
hoạt, vui chơi cho các em. Đồng thời phải xây dựng đội ngũ Ban chỉ huy Chi
đội, Ban chỉ huy Liên đội “vừa hồng, vừa chuyên”.
Rèn luyện cho Đội viên y thức tổ chức, kỷ luật tinh thần trách nhiệm trước
tập thể, các em có tình cảm và tinh thần đoàn kết, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ,
ngoài ra nghi thức Đội còn giúp các em có thể lực, khoẻ mạnh, nhanh nhẹn, tháo
vát góp phần tạo nên vẻ đẹp của người Đội viên. Từ các hoạt động đội các em sẽ

thấy hào hứng với các hoạt động giáo dục khác. Tao môi trường thân thiện là
tiền đề nâng cao chất lượng giáo dục.
Tầm quan trọng của nghi thức đội và các hoạt động đội trong trường học
đối với các em Đội viên đã được nhấn mạnh nhiều ở phần trên cho nên có thể
khẳng định một lần nữa nếu giải quyết vấn đề tớt thì lợi ích của nó vơ cùng lớn.
Là một giáo viên TPT thì việc nghiên cứu để tìm ra các phương pháp hoạt
động Đội để liên đội vững mạnh đặc biệt là nâng cao nghi thức Đội trong nhà
trường là rất cần thiết. Đây cũng là một ly do quan trọng để tôi tiến hành nghiên
cứu đề tài này.
B. Phạm vi triển khai thực hiện
Nghiên cứu áp dụng tại trường PTDTBT THCS Leng Su Sìn, năm học
2018-2019
C. Nội dung
a) Tình trạng giải pháp đã biết
Tình hình về vấn đề đạo đức học sinh đang xuống cấp, nhiều nơi đã đến
mức báo động; tình trạng học sinh nghiện game, trốn học, vi phạm pháp luật
thường thấy ở nhiều nơi như trộm cắp tài sản, đánh lộn, vi phạm Luật giao thông
đường bộ… Các hoạt động giáo dục trong nhà trường đã giáo dục, có nhiều biện
6


pháp khác nhau nhưng hiệu quả chua cao. Số lượng hs vi phạm vẫn chiếm tỉ lệ
cao.
Học sinh không có hứng thú với trường lớp, thiếu các hoạt động vui chơi
bổ ích tạo sự lơi ćn hứng thú cho học sinh. Tỉ lệ chuyên cần của hs thấp, chỉ
đạt 70-80%
Bên cạnh đó nghi thức Đội TNTP Hờ Chí Minh là một phương tiện giáo
dục của Đội, bởi trong các nghi lễ thủ tục hàng ngày và trong các ngày hoạt
động quy mô, kỷ niệm những ngày lễ lớn trọng đại như: ngày khai trường, ngày
20/11, ngày 22/12, ngày 3/2, ngày 26/3, ngày 30/4, ngày 19/5.

Nghi thức Đội được thực hiện thường xuyên, nghiêm túc và đã góp phần
khẳng định vai trò của nghi thức Đội trong sự nghiệp giáo dục.
Đội viên muốn thực hiện tốt nghi thức Đội trước hết phải có thái độ đúng
đắn, nghiêm túc, kiên trì.
Nhưng trên thực tế địa bàn mà tôi áp dụng sáng kiến này là một vùng khó
khăn, nhận thức được các Đội viên còn nhiều hạn chế do điều kiện kinh tế còn
nhiều khó khăn ngoài giờ lên lớp các em chỉ mong về nhà để giúp đỡ gia đình
hoặc gia đình chưa tạo điều kiện để các em tích cực tham gia. Nhiệm vụ của
người giáo viên- TPT phải là biết lơi kéo, động viên, khuyến khích các em tham
gia bằng nhiều hình thức, tập chung tuyên truyền, giáo dục các em nhận thức rõ
hơn về tổ chức Đội và hiểu rõ vai trò và y nghĩa của nghi thức Đội trong hoạt
động Đội.
Do điều kiện địa phương nhà trường còn thiếu thốn về cơ sở vật chất nên
cũng phần nào bị ảnh hưởng.
Cũng do điều kiện người giáo viên TPT ở khu vực trên địa bàn huyện
Mường Nhé còn thiếu phần lớn giáo viên TPT chỉ là kiêm nhiệm (Bán chuyên)
chứ không phải chuyên trách bởi vậy vấn đề đầu tư thời gian cho công tác nghi
thức Đội là chưa tốt chưa sâu, chưa thật sự theo bài bản, Đội ngũ GV TPT Đội ở
một số trường thường biến đổi. Chính vì vậy ảnh hưởng rất lớn đến phong trào
hoạt động của liên Đội và trong công tác giáo dục thanh thiếu niên trong nhà
trường dẫn đến chất lượng giáo dục toàn diện không được nâng cao. Khi tổ chức
7


các hoạt động thì GV TPT Đội là người phải lo từ khâu nội dung, công tác
chuẩn bị và tổ chức các hoạt động. GV phụ trách chi đội chưa quan tâm nhiều
đến công tác Đội và do mới ra trường phải lên công tác tại miền núi nên kỹ năng
và kinh nghiệm trong công tác Đội còn rất khiêm tốn; học sinh là người dân tộc
thiểu số chưa y thức hết y nghĩa của hoạt động Đội cũng như việc học tập nên
ngại tham gia hoặc nếu có tham gia thì chỉ qua loa mang tính đới phó; BCH Chi

đội, BCH Liên đội kỹ năng còn yếu do chưa được thường xuyên tập huấn và
tham gia các hoạt động, chưa phát huy hết năng lực, chưa sáng tạo trong công
việc; vai trò tự quản của Đội cũng chưa được phát huy nên chất lượng hoạt động
cũng chưa cao; phụ huynh học sinh thì khốn trắng cho nhà trường việc học tập
của con em mình nên hoạt động Đội cũng không quan tâm đến.
Từ Tiểu học chuyển lên cấp THCS đây là một bước ngoạt lớn về tâm sinh
ly của các em do vậy người giáo viên – TPT không chỉ đơn thuần là hướng dẫn
để các em thực hiện mà phải biết giúp cho các em hiểu tổ chức Đội là tổ chức
của các em mà đã là người Đội viên phải nắm vững nghi thức Đội hơn nữa còn
nhằm mục đích giáo dục toàn diện cho các em Đội viên, để các em luôn có y
thức tổ chức kỷ luật, có tinh thần tập thể cao, không bị sa đà, lôi kéo, dụ dỗ bởi
những kẻ xấu, sa đà vào những tệ nạn xã hội, như nghiện hút, cờ bạc….đang là
mối đe doạ tới toàn thể xã hội.
Vậy muốn đạt được điều đó người TPT phải biết gây hứng thú cho Đội viên
để các em tích cực tham gia hoạt động Đội và có y thức học tập nghi thức Đội.
Thực trạng của vấn đề đã được đề cập nhiều năm song vấn đề vẫn chưa được
coi trọng, chưa được đánh giá đúng mức.
Như đã nói ở trên do điều kiện cơ sở vật chất của địa phương, nhà trường
mới được thành lập cơ sở vật chất còn nhiều thiếu thốn khó khăn, do phụ huynh
của nhiều em chưa nhận thức rõ về công tác Đội trong nhà trường đặc biệt là
nghi thức Đội , cho nên việc đầu tư thời gian cũng như động viên các em tham
gia tập luyện nghi thức Đội là chưa có, mà hầu hết các em Đội viên của trường
THCS Leng Su Sìn là con em dân tộc thiểu sớ,thuộc xã vùng biên giới còn nhiều
khó khăn, gia đình các em chủ yếu làm nông nghiệp, thời gian để đầu tư vào
8


hoạt động Đội là chưa có, nên nhiều em chưa tích cực tham gia, nếu tham gia
vẫn chưa nhiệt tình, còn mang tính chớng đới do vậy việc thực hiện nghi thức
Đội trong Liên đội còn nhiều hạn chế kết quả chưa cao, giáo viên – TPT mới

vào nghề chưa có nhiều kinh nghiệm trong các hoạt động Đội.
b) Nội dung giải pháp
1. Đối với nghi thức đội
Khi muốn nâng cao chất lượng nghi thức Đội ở bậc THCS người giáo viên
– TPT phải đưa ra những yêu cầu của người học tập nghi thức Đội và yêu cầu
đối với người hướng dẫn nghi thức Đội và phải tuân thủ theo các phương pháp
sau.
- Phương pháp thuyết trình kết hợp với trực quan (Làm mẫu, sử dụng mẫu).
- Phương pháp tập luyện tập thể và cách chia nhóm.
- Phương pháp ôn tập : Nhóm, cá nhân.
- Phương pháp kiểm tra đánh giá.
- Phương pháp tổ chức hội thi nghi thức đội.
Để có thể hướng dẫn đội viên về nghi thức Đội người hướng dẫn nhất thiết
phải là người thành thục và giỏi nghi thức Đội. Bản thân cần được đào tạo có
trình độ sư phạm và khả năng tiếp cận với đới tượng thiếu nhi, yếu quy thiếu
nhi và thích làm việc với thiếu nhi.,
Để nâng cao chất lượng nghi thức Đội trong nhà trường thì người giáo viên
Tổng phụ trách khi hướng dẫn nghi thức Đội phải biết chọn các phương pháp
giảng giải, diễn giảng kết hợp chặt chẽ với trực quan phải nắm chắc đối tượng
thiếu nhi mà mình hướng dẫn để đưa nội dung cần trang bị cho phù hợp. Khi
hướng dẫn nghi thức Đội cho các em Đội viên, người hướng dẫn (GV – TPT)
không được nóng vội phải có thái độ ôn tồn, hoà nhã, vui vẻ nhưng dứt khốt
theo một quy trình từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp… Phải trang bị
những nhận thức,y nghĩa tầm quan trọng của môn học. Phải giúp các em hiễu rõ
được các biểu trưng của nghi thức Đội như : Huy hiệu Đội, cờ đội, khăn quàng
đỏ; Đội ca, cấp hiệu chỉ huy , huy hiệu chuyên môn, đồng phục của đội viên,
trống kèn, sổ sách đội, phòng truyền thống, phòng Đội. Yêu cầu đối với đội
9

viên, đội hình đội ngũ đơn vị, nghi lễ thủ tục, nghi thức dành cho TPT. Phải giúp
các em biết các kỹ năng cơ bản của người Đội viên như:
- Động tác tháo thắt khăn quàng đỏ.
- Động tác chào theo kiểu thiếu niên tiền phong.
- Hát đúng và thuộc các bài Quốc ca, Đội ca.
- Hô đáp tốt khẩu hiệu của Đội.
- Thực hiện tốt các động tác cầm cờ, giương cờ, vác cờ, kéo cờ.
- Thực hiện tốt các động tác cá nhân tại chỗ và di động.
- Đánh được 3 bài trống quy định của Đội: Chào cờ, hành tiến, chào mừng.
- Ngoài ra đội viên có thể tập thêm các bài trống : Quốc ca, Đội ca….
- Người hướng dẫn nghi thức Đội là người quyết định chất lượng hoạt động
này đối với các em đội viên. Bởi vậy để nâng cao chất lượng Nghi thức Đội
trong nhà trường người GV – TPT phải luôn trau dồi nghiệp vụ công tác Đội.
Tham gia các lớp tập huấn do Hội Đồng Đội Tỉnh, Huyện tổ chức. Không ngừng
học hỏi đồng nghiệp và những người có kinh nghiệm trong hoạt động Đội và
GV – TPT phải biết kết hợp và sử dụng các phương pháp sau:
- Phương pháp thuyết trình kết hợp với trực quan (có nghĩa là ngoài việc
thuyết minh ra người hướng dẫn thực hiện mẫu các động tác).
- Phương pháp tập luyện tập thể.
- Phương pháp ôn tập: Nhóm, cá nhân.
- Phương pháp kiểm tra đánh giá.
- Phương pháp tổ chức hội thi nghi thức Đội.
Người GV-TPT Đội thực hiện được những yêu cầu trên thì nghi thức Đội
mới có thể nâng cao về chất lượng và có bước đổi mới hơn.
2. Đối với các hoạt động đội
2.1 Cơng tác tham mưu
Bác Hờ kính u của chúng ta đã nói “Cán bộ là cái gốc của công việc”,
“Cán bộ tốt là có tất cả”. Điều này hoàn toàn đúng với người GV Tổng phụ trách
Đội đặc biệt là vai trò tham mưu của GV TPT Đội. Muốn giải quyết được vấn đề
này trước hết GV TPT Đội phải xây dựng mối quan hệ tốt với chi ủy chi bộ

10


Đảng, BGH nhà trường. Trước hết Giáo viên TPT Đội có trách nhiệm tham mưu
cho BGH bớ trí, sắp xếp những giáo viên đủ năng lực, nhiệt tình vừa có thể làm
chủ nhiệm lớp vừa có thể đảm nhận vai trò người phụ trách chi đội. Đồng thời
GV TPT Đội phải dự kiến các kế hoạch hoạt động thật tỉ mĩ, có tính khả thi cao
sau đó tham mưu về chủ trương đối với chi ủy chi bộ và tham mưu kế hoạch
hoạt động, kinh phí hoạt động đới với BGH nhà trường và hội cha mẹ học sinh.
Khi đã được thống nhất về chủ trương, được hỗ trợ kinh phí tơi đã ban hành các
kế hoạch hoạt động đến các chi đội. Như vậy việc tổ chức các hoạt động đã
thành công được một nửa và chắc chắn sẽ mang lại hiệu quả cao. Trước đây, khi
chưa thực hiện tớt việc này thì sẽ chưa được ủng hộ về chủ trương, kinh phí mà
kinh phí đóng một vai trò không nhỏ trong việc tổ chức các hoạt động nên các
hoạt động gần như là cầm chừng, chưa thu hút đông đảo đội viên tham gia. Khi
tổ chức sẽ gặp rất nhiều lúng túng trong khâu chỉ đạo và quá trình thực hiện các
kế hoạch.
Ví du, trong kế hoạch hoạt động tháng 3, có ngày thành lập Đoàn TNCS
Hờ Chí Minh 26/3. Khi TPT Đội đã dự kiến tổ chức các hoạt động như thi bắn
nỏ, chạy điền kinh với nhiều nội dung, thi đẩy gậy cho học sinh (đây là một hoạt
động lớn, rất khó thực hiện ở một trường THCS vùng cao như Mường Nhé) thì
trước hết TPT Đội phải xin chủ trương của chi ủy chi bộ đảng. Sau khi đã được
thớng nhất về chủ trương thì TPT Đội tham mưu cho BGH trường xây dựng kế
hoạch tổ chức, trong kế hoạch phải thể hiện rõ các nội dung, các hoạt động sẽ
được tổ chức trong các nội dung thi, phân công Ban tổ chức, các tiểu ban các hội
thi… Đờng thời dự trù kinh phí tổ chức (khoảng 4-5 triệu đồng). Thực tế trong
2018-2019 nhà trường đã tổ chức thành công cuộc thi thu hút đông đảo học sinh
tham gia, góp phần hạn chế học sinh vắng học, bỏ học. Từng bước nâng cao chất
lượng giáo dục của nhà trường
2.2 Công tác phối hợp

Nhân tố quyết định xây dựng Liên đội mạnh, thực hiện tốt các hoạt động
của Liên đội đó chính là tranh thủ sự phối hợp của của các lực lượng giáo dục
11


khác trong nhà trường; phát huy vai trò của những đội viên ưu tú, phát huy hết
khả năng của Ban chỉ huy Liên đội.
Sau khi đã xây dựng được kế hoạch năm học, kế hoạch các hoạt động, nhất
là các hoạt động lớn như tổ chức hội trại, hội diễn văn nghệ, các hội thi, các hoạt
động tuyên truyền GV TPT Đội chủ động làm việc với các ban tổ nhằm bàn bạc
việc triển khai thực hiện kế hoạch. Cụ thể là phối hợp việc kêu gọi vận động
đoàn viên trong công đoàn nhà trường, các tổ chuyên môn giúp đỡ về con người,
giúp đỡ việc thực thi kế hoạch các hoạt động như tham gia vào thành phần ban
tổ chức, ban giám khảo, các tiểu ban của các hoạt động; các chi đội thì tích cực
ch̉n bị về nội dung, cơ sở vật chất để thực hiện kế hoạch. Khi đã được sự đồng
thuận thống nhất của các ban, tổ; sự nhất trí của các chi đội thì “khó trăm lần
dân liệu cũng xong”, dân ở đây chính là toàn thể học sinh nhà trường dưới sự
hướng dẫn, dìu dắt của các thầy cô giáo. Nếu không làm được việc này thì TPT
Đội khơng thể nào qn xuyến hết công việc, GV TPT Đội dù giỏi đến mấy mà
không được sự đờng tình ủng hộ và khơng có sự phối hợp tốt của các lực lượng
giáo dục trong nhà trường thì sẽ khơng thể nào triển khai thực hiện tốt các kế
hoạch đã đặt ra.
Khi thực hiện được như vậy thì khi triển khai chương trình hoạt động trong
năm học và khi triển khai các kế hoạch hoạt động thì sẽ được sự đờng tḥn
phới hợp tớt của các ban, tổ trong nhà trường; sự tích cực tham gia của đội viên
bởi chính họ là người đã tham gia bàn bạc, xây dựng các kế hoạch này. Cụ thể,
năm học 2018-2019 liên đội đã tham mưu cho nhà trường tổ chức một số hoạt
động đó là tổ chức thi báo tường, thi văn nghệ, đường lên đỉnh Olympia cho các
khới lớp, thi tìm hiểu bảo vệ mơi trường, tìm hiểu luật biên giới,...thi đua điểm
tốt và tổ chức đêm giao lưu văn nghệ chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam đây

là một hoạt động có thể nói không phải là mới, nhưng cách thức tổ chức và nội
dung các hoạt động để các em có hứng thú tham gia, để hiểu y nghĩa ngày Nhà
giáo Việt Nam và các em phải có suy nghĩ gì, phải làm gì thì đây là điều khơng
dễ. Chính vì vậy, từ khâu xây dựng kế hoạch đến khâu tổ chức thì GV TPT Đội
chủ động tham mưu, tham khảo y kiến từ các ban tổ trong nhà trường, kêu gọi
12


sự phới hợp của các ban tổ trong q trình chuẩn bị và tổ chức. (Cách thức tổ
chức, Ban giám khảo, tổ chuẩn bị sân khấu, phông bạt, ánh sáng, cũng như các
nhiệm vụ quan trọng khác.) Thực tế, qua tìm hiểu tơi được biết nhiều liên đội
khi tổ chức các hoạt động thì hầu như là TPT Đội là người quán xuyến tất cả,
các lực lượng giáo dục trong nhà trường tham gia khơng tích cực bởi TPT Đội
chưa xây dựng được mối quan hệ và chưa tham mưu tốt với các lực lượng này.
Nhiều trường hợp giáo viên trong nhà trường không biết nội dung cụ thể của các
kế hoạch, lí do là các kế hoạch chưa được triển khai rộng rãi. Chính những điều
này ảnh hưởng lớn đến kết quả hoạt động của một liên đội.
2.3 Công tác tập huấn kĩ năng
Thường xuyên tập huấn kỹ năng công tác Đội cho đội ngũ giáo viên nhà
trường đồng thời với việc tổ chức tập huấn kỹ năng sinh hoạt Đội cho BCH liên
đội, BCH chi đội. Đối với đội ngũ giáo viên nhà trường thì hầu hết là mới ra
trường nên việc thường xuyên được tập huấn về kĩ năng nghiệp vụ thì rất là
quan trọng. Việc tổ chức tập huấn phải được thường xuyên, nghiên cứu chuẩn bị
kĩ về nội dung tập huấn nhất là các kĩ năng cần thiết, sát với việc tổ chức thực
hiện kế hoạch hoạt động Đội. Vì sao phải tổ chức tập huấn trang bị kĩ năng cho
các lực lượng này? Bởi vì đây là người sẽ hướng dẫn, dìu dắt các chi đội thực
hiện các kế hoạch hoạt động. Nếu thiếu kĩ năng cần thiết thì sẽ bị lúng túng
trong quá trình tham gia phụ trách các chi đội. Các nội dung đó là: Kĩ năng tổ
chức sinh hoạt Đội, kĩ năng hướng dẫn các em học sinh thực hiện các kế hoạch,
kĩ năng múa hát tập thể, kĩ năng nghi thức Đội, kĩ năng trại, kĩ năng tổ chức các

trò chơi dân gian, kĩ năng viết bài tuyên truyền măng non… Đây là những kĩ
năng hết sức cần thiết với đội ngũ giáo viên phụ trách chi đội, nếu thực hiện
được điều này thì việc tổ chức hoạt động Đội sẽ được thuận tiện và có hiệu quả
hơn, giảm bớt gánh nặng cho TPT Đội.
2.4 Tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, mang nhiều y nghĩa và tạo khơng
khí gần gũi, thân thiện với học sinh:
Với đối tượng là học sinh miền núi, dân tộc thiểu sớ thì việc tham gia các
hoạt động sinh hoạt vui chơi ở địa bàn dân cư hầu như là không có, được đến
13


trường tham gia các hoạt động Đội các em cảm thấy được vui chơi, được hưởng
một môi trường giáo dục thân thiện, lành mạnh, thật sự thấy rằng “mỗi ngày đến
trường là mợt ngày vui” thì các em sẽ ham thích đến trường hơn góp phần hạn
chế việc học sinh bỏ học giữa chừng và học sinh thường xuyên vắng học, đây là
một vấn đề nan giải với giáo dục miền núi nói chung và giáo dục Mường Nhé
nói riêng. Các hoạt động cần được tổ chức đó là: Hội trại thiếu nhi hội diễn văn
nghệ, các hội thi múa hát tập thể, hội thi nghi thức Đội, hội thi nét đẹp đội viên,
các trò chơi dân gian, phát thanh măng non, thực hiện cơng trình măng non, sinh
hoạt các câu lạc bộ toán học, lịch sử, vật ly,.... Đây là những hoạt động qua thực
tiễn thấy rằng đã thu hút đông đảo học sinh tham gia. Khi tham gia các hoạt
động này thì các em sẽ thấy được vui chơi, được phát huy vai trò tự quản và
quyền tham gia của các em, thầy cô lúc này như là một người bạn, người anh,
người chị đang dìu dắt, giúp đỡ và tham gia vui chơi, sinh hoạt cùng các em, các
em cảm thấy được gần gũi, được yêu thương, được quan tâm, chăm sóc. Qua các
hoạt động thì các em sẽ tích lũy được nhiều kĩ năng hoạt động, kĩ năng sống…,
việc tham gia hội trại thiếu nhi hay các buổi ngoại khóa thì các em sẽ được giáo
dục kĩ năng sinh hoạt có tính kỉ luật cao, là sân chơi sáng tạo, ở đó mỗi cá nhân
được giao lưu trao đổi học hỏi kinh nghiệm, rèn luyện kĩ năng làm việc nhóm;
gắn kết mỗi cá nhân, tập thể xích lại gần nhau hơn. Hội diễn văn nghệ và các hội

thi sẽ là một sân chơi bổ ích, phát huy năng khiếu của các em học sinh. Đây
cũng là một lớp học, một môi trường giáo dục mang lại hiệu quả cao và thu hút
đông đảo học sinh tham gia. Đồng thời các Hội thi sẽ hát huy kĩ năng làm việc,
học tập có tính kỉ luật cao, rèn luyện những kĩ năng sống cần thiết mà hiện nay
học sinh nói chung và học sinh miền núi nói riêng còn thiếu nhiều (như kĩ năng
giao tiếp, kĩ năng ứng xử, kĩ năng hoạt động trước đám đông, kĩ năng hợp
tác…).
Cụ thể, hằng năm liên đội luôn tham mưu cho nhà trường tổ chức các Hội
thi “Nghi thức Đội”, “Các buổi ngoại khóa”, trong đó đưa vào nội dung kĩ thi
các trò chơi dân gian, múa hát tập thể, thuyết trình trước đám đơng…Phong trào
thi đua kế hoạch nhỏ giữa các chi đội không chỉ phát động trong 1 vài tháng mà
14


là suốt cả năm học, phong trào trồng rau xanh cải thiện bữa ăn (các hoạt động
này rèn cho các em y thức bảo vệ môi trường, yêu lao động, đoàn kết, tiết kiệm
và quan trọng hơn là giúp các em rèn luyện kĩ năng sống).
Khi tham gia các hoạt động thì đây sẽ là những sân chơi bổ ích, giải trí
cho các em sau những giờ học căn thẳng trên lớp, ở đây các em sẽ có cơ hội
được tập luyện, tích lũy được kĩ năng, các em có cơ hội tham gia giao lưu học
hỏi, trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau. Đồng thời đây cũng là một “lớp tập huấn” sẽ
phát huy cao độ tinh thần tự giác, tích cực, sáng tạo của các em học sinh.
c) Khả năng áp dụng của giải pháp
Phương pháp này có thể áp dụng ở tất cả các đơn vị trường trên địa bàn
miền núi. Nhận thức được các Đội viên còn nhiều hạn chế do điều kiện kinh tế
còn nhiều khó khăn ngoài giờ lên lớp các em chỉ mong về nhà để giúp đỡ gia
đình hoặc gia đình chưa tạo điều kiện để các em tích cực tham gia.
Sau khi áp dụng đúng những yêu cầu và phương pháp này tại cơ sở Đội của
trường PTDTBT THCS Leng Su Sìn đã đem lại hiệu quả chuyển biến cao hơn
hẳn so với khi chưa áp dụng đúng những yêu cầu và phương pháp này, cụ thể.

Khi học tập cũng như khi thực hiện Đội viên có thái độ đúng đắn, nghiêm
túc hơn và biết kiên trì luyện tập, trang phục cá nhân, từ đầu tóc, quần áo, tác
phong có nhiều thay đổi. Gọn gàng, nhanh nhẹn, đặc biệt nâng cao được sự hiểu
biết của các em về công tác Đội thu hút được các em tham gia và tập luyện nghi
thức Đội nhiệt tình.
Tình hình nề nếp của liên đội đi vào khuôn khổ. Ý thức tự quản của các Chi
đội và đội viên đáp ứng được yêu cầu chung của Liên đội. Vệ sinh cá nhân và vệ
sinh công cộng sạch sẽ; cảnh quan sư phạm trong khuôn viên nhà trường đảm
bảo, chưa đáp ứng được yêu cầu của cuộc vận động “Trường học thân thiện,
học sinh tích cực”.
Các hoạt động đội là những sân chơi bổ ích, giải trí cho các em sau những
giờ học căn thẳng trên lớp, ở đây các em sẽ có cơ hội được tập luyện, tích lũy
được nhiều kĩ năng khác nhau, các em có cơ hội tham gia giao lưu học hỏi, trao
đổi kinh nghiệm lẫn nhau.
15


Bản thân tôi là GV-TPT khi áp dụng tôi thấy hiệu quả công việc được nâng
cao hơn.
d) Hiệu quả lợi ích thu được
Phong trào thi đua chào mừng năm học mới (tháng 9) kết quả kiểm tra
chuyên hiệu “Nghi thức Đội” .
Tổng số chi đội tham gia : 10 chi đội.
Loại A : 4
Loại B : 4
Loại C : 2
+ Khi thực hiện những yêu cầu và phương pháp cụ thể trong đợt thi đua chào
mừng ngày nhà giáo Việt Nam 20/11.
Loại A : 6
Loại B : 3

Loại C : 1
Kết quả rõ nét nhất được khảo sát và kiểm tra đánh giá về nghi thức Đội
của các chi đội được tiến bộ rõ rệt.
+ Sĩ số của các chi đội được duy trì đảm bảo với tỉ lệ cao so với các đơn vị
trường trong huyện. Tỉ lệ chuyên cần luôn đảm bảo từ 88-96%.
+ Chất lượng giáo dục được nâng cao
Kết quả hs thi văn hóa các cấp:
Năm học
2018-2019

Giỏi cấp trường
32 HS = 11,3%

Học lực
Giỏi cấp huyện
9hs = 3,1 %

Ghi chú
Giỏi cấp tỉnh
0 HS =0 %

Xếp loại học lực:
Năm học
2018-2019

Học lực

Ghi chú

Giỏi

Khá
TB
Yếu
7HS= 2,5% 102= 36,3% 172HS=61,2% 0HS =0 %

Đối với đơn vị trường 100% hs là con em dân tộc thiểu sớ vùng đặc biệt khó
khăn thì đó là 1 kết quả đáng khích lệ.
e) Phạm vi ảnh hưởng của giải pháp
16


Giải pháp có ảnh hưởng sâu rộng không những ở 1 đơn vị trường PTDTBT
THCS Leng Su Sìn mà các hoạt động còn ảnh hưởng đến các trường khu vực
xung quanh trên địa bàn huyện Mường Nhé.
g) Kiến nghị đề xuất
1. Đối với Phòng GD&ĐT, Hội đồng Đội huyện
- Xem xét bớ trí lực lượng TPT Đội đảm bảo đúng đối tượng, tiêu chuẩn
tuyển chọn và thời gian làm TPT Đội
- Hằng năm nên tổ chức hội thi “TPT Đội giỏi” cấp huyện để nâng cao kĩ
năng nghiệp vụ của đội ngũ GV TPT Đội.
- Kiến nghị với các cấp, các ngành về định mức tiết dạy đối với TPT Đội ở
trường hạng 2 và hạng 3 bởi ở trường hạng 2 và hạng 3 thì chức trách, nhiệm vụ
vẫn như trường hạng 1, vẫn phải tổ chức đầy đủ các hoạt động như trường hạng
1 nhưng phải dạy 1/3 hay 1/2 sớ tiết thì khơng có nhiều thời gian để đầu tư cho
hoạt động Đội.
2. Đối với nhà trường:
- Tiếp tục quan tâm, hỡ trợ kinh phí cho các hoạt động Đội; tham mưu với
các cấp dầu tư cơ sở vật chất như: trang thiết bị hoạt động Đội, Phòng truyền
thống Đội…
- Chi ủy chi bộ và BGH nhà trường chỉ đạo các lực lượng giáo dục trong

nhà trường phối hợp chặc chẽ hơn nữa với liên đội trong việc tổ chức các hoạt
động Đội.
3. Đối với đội ngũ giáo viên:
- Trước tiên là GV-TPT là người tổ chức chỉ đạo cấp liên đội và chi đội đòi
hỏi người phụ trách Đội và giáo viên phụ trách phải là người có sự hiểu biết về
công tác Đội và nghi thức Đội, có trình độ sư phạm và khả năng tiếp cận với
thiếu nhi, yêu quy thiếu nhi.
- Có thái độ ôn tồn, hoà nhã khi tập luyện khi hướng dẫn khơng được nóng
vội, phải theo một quy trình từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp.
- Biết sử dụng các phương pháp một cách uyển chuyển, sáng tạo.
- Tổ chức khen thưởng kịp thời.
17


- Trong khi tổ chức các hoạt động của Đội thì người TPT Đội phải xác
định rõ những nhiệm vụ chính của mình, trước hết đó là chức năng tham mưu
cho cho chi ủy chi bộ và BGH nhà trường; phải chủ động lên kế hoạch và phải
biết kêu gọi sự phối kết hợp của các lực lượng giáo dục. Kêu gọi các tổ chức
giáo dục trong và ngoài nhà trường tạo mọi điều kiện thuận lợi để tổ chức tốt các
hoạt động của Đội. Đồng thời phải xây dựng đội ngũ giáo viên phụ trách chi đội
có kĩ năng, năng lực, nhiệt tình, u trẻ; đờng thời phải nâng cao chất lượng của
đội ngũ BCH chi đội, BCH liên đội, các đội kĩ năng… Làm được như vậy mới
nâng cao được chất lượng hoạt động của Liên đội.
D. Danh sách đồng tác giả (Không)
Mường Nhé, ngày 04 tháng 05 năm 2019
Người viết đề tài:

Nguyễn Minh Văn

Xác nhận của HĐKH nhà trường

Xếp loại:

Xác nhận của HĐKH phòng GD-ĐT
Xếp loại:

18


Xác nhận của HĐKH huyện Mường Nhé
Xếp loại:

19