GIÁO ÁN LỊCH SỬ 7 TIẾT 17 18

Ngày soạn: 19/10/2018
Tiết 17
Bài 12

ĐỜI SỐNG KINH TẾ VĂN HÓA
I – ĐỜI SỐNG KINH TẾ
A. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức
- Dưới thời Lý, đất nước được ổn định lâu dài, nơng nghiệp, thủ cơng nghiệp đã có
nhiều chuyển biến và đạt được một số thành tưụ nhất định. Việc bn bán với bên
ngồi phát triển .
2. Kĩ năng
- Quan sát và phân tích tranh ảnh các nét đặc sắc của một cơng trình nghệ thuật.
3.Thái độ
- GD lịng tự hào dt, ý thức XD & bảo vệ văn hóa dân tộc cho HS
- Khâm phục ý thức vươn lên trong công cuộc xây dựng đất nước độc lập của dân
tộc ta vào thời Lý.
Giáo dục đạo đức: Vân Đồn là nơi buôn bán sầm uất. Năm 1070, Văn Miếu được
xây dựng ở Thăng Long. Năm 1076 mở Quốc Tử Giám. Có ý thức trách nhiệm
trong việc xây dựng quê hương. Ý thức trách nhiệm trong việc phát huy truyền
thống hiếu học của dân tộc.
4. Định hướng phát triển năng lực
- Năng lực tự chủ, tự học; giao tiếp hợp tác; giải quyết vấn đề và sáng tạo.
- Năng lực tái hiện sự kiện, hiện tượng, nhân vật; xác định mối liên hệ, tác động
giữa các sự kiện, hiện tượng; so sánh, phân tích, khái qt hóa;
B. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
1. Giáo viên
+ Sách giáo khoa, giáo án, sách giáo viên, tài liệu tham khảo, máy chiếu,…
+ Các tranh ảnh mô tả các hoạt động kinh tế thời Lý.
+ Tư liệu về thành tựu kinh tế,văn hoá thời Lý.
2. Học sinh

- Sách giáo khoa, vở ghi, chuẩn bị bài ở nhà….
C. PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Phương pháp dạy học: thuyết trình, đàm thoại, vấn đáp, ...
- Kĩ thuật dạy học: đặt câu hỏi, trình bày 1 phút, ...
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định tổ chức(1p)
Lớp
Ngày dạy
Vắng
Ghi chú
7A
7B
2. Kiểm tra bài cũ(Kiểm tra trong quá trình học bài)
3. Bài mới(40p)


*. Giới thiệu bài mới :
Thời Lý đã đạt được những thành tựu gì trong lĩnh vực : kinh tế. Do đâu mà
có những thành tựu đó. Đó là nội dung bài học hôm nay
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
Hoạt động 1
- Thời gian: 20p
- Mục tiêu: Trình bày được sự chuyển biến
trong nền kinh tế nông nghiệp của nước ta
thời Lý
- Phương pháp dạy học: thuyết trình, đàm
thoại, vấn đáp,...
- Kĩ thuật dạy học: đặt câu hỏi, trình bày 1
phút...
GVG: Như chúng ta đã biết, nông nghiệp là

nền tảng kinh tế chủ yếu của nước Đại Việt
GV: Ruộng đất trong cả nước thuộc quyền
sở hữu của ai?
HS: -> của nhà vua

NỘI DUNG BÀI HỌC
1. Sự chuyển biến của nền nông
nghiệp

- Ruộng đất thuộc quyền sở hữu của
nhà vua, nông dân canh tác & nộp
thuế

GV: Nêu những biện pháp nhà Lý khuyến
khích phát triển nơng nghiệp.
- Biện pháp khuyến khích nông
nghiệp phát triển :
HS: đọc “Năm 1038 .... noi theo” và trả lời + Vua cày lễ tịch điền
+ Khai khẩn đất hoang
GV: Việc cày ruộng tịch điền của nhà vua + Chú trọng thủy lợi
+ Ban hành luật bảo vệ sức kéo
có ý nghĩa như thế nào?
HS:  Vua khuyến khích nhân dân sản xuất
HS đọc “ năm 1051 .... (1192)”
GV: Em có nhận xét gì về các chính sách
nông nghiệp của nhà Lý ?
HS: Nhà nước quan tâm đến sản xuất nông
nghiệp, nhân dân chăm lo sản xuất → Nông
nghiệp phát triển, được mùa liên tục.
GV: Kết quả của các chính sách đó? Tại

sao nơng nghiệp thời Lý phát triển mạnh
như vậy?
→ Nông nghiệp phát triển, được mùa
HS: Đó là những chính sách tiến bộ…..
liên tục.
……………………………………………...


……………………………………………...
Hoạt động 2
- Thời gian: 20p
- Mục tiêu: Trình bày được những chuyển
biến về nền thủ công nghiệp và thương
nghiệp thời Lý.
- Phương pháp dạy học: thuyết trình, đàm
thoại, vấn đáp,...
- Kĩ thuật dạy học: đặt câu hỏi,trình bày 1
phút,...
GV: Nghề thủ công nghiệp phát triển như
thế nào?
HS: Nghề chăn tằm, ươm tơ, làm đồ gốm,
xây dựng đền đài, cung điện, nhà cửa phát
triển
GV: Em nghĩ gì về hàng tơ lụa của Đại
Việt thời đó? Vì sao nhà Lý khơng dùng
gấm vóc của nhà Tống?
HS: Lụa thời Lý rất tốt và phát triển, nhà Lý
khơng dùng gấm vóc của nhà Tống bởi nhà
Lý muốn nâng cao giá trị hàng trong nước.
LHVN hiện nay “Người Việt ưu tiên dùng

hàng Việt”
GV: Bước phát triển mới của thủ cơng
nghiệp là gì?
HS: -> nghề làm đồ trang sức bằng vàng
bạc, nghề giấy, nghề in bản gỗ… được mở
rộng
GV cho Hs quan sát H.22 / tr.44 và H.23 /
tr.45. Qua đó GV giáo dục tinh thần tự hào
dân tộc và bảo vệ các cổ vật lịch sử.

2. Thủ công nghiệp và thương
nghiệp

a) Thủ công nghiệp:
- Các nghề thủ công cổ truyền trong
nhân gian : nghề dệt, nghề làm
gốm… phát triển mạnh.

- Các nghề làm đồ trang sức bằng
vàng bạc, đúc đồng… đều được mở
rộng.
- Tạo ra nhiều sản phẩm mới, kĩ
thuật ngày càng cao.
- Có nhiều cơng trình nổi tiếng do
thợ thủ cơng dựng nên như chông
Quy Điền, tháp Báo Thiên, vạc Phổ
Minh…
GV: Việc trao đổi, buôn bán phát triển b) Thương nghiệp:
như thế nào?
- Hoạt động trao đổi buôn bán ở

HS: được phát triển, mở rộng
trong và ngoài nước được mở mang
GV: Thăng Long – thành thị duy nhất của hơn trước.
nước ta hồi ấy, gồm 2 bộ phận:
- Khu vực chính trị bao gồm kinh thành và
các cơ quan nhà nước


- Khu vực nhân dân, bao gồm các phường
thủ công của nhà nước và nhân dân, các
chợ.
GV: Tại sao nhà Lý chỉ cho người nước
ngồi bn bán ở hải đảo, vùng biên giới - Vân Đồn trở thành trung tâm buôn
mà không tự do đi lại ở nội địa ?
bán sầm uất.
HS: trả lời theo ý hiểu.
GV: Việc thuyền buôn nước ngoài vào
trao đổi với Đại Việt đã phản ánh tình
hình thương nghiệp của nước ta hồi đó
như thế nào?
HS: Rất phát triển
GV: Cho biết nguyên nhân phát triển kinh
tế?
- Ngun nhân của sự phát triển:
HS: đất nước hịa bình, có ý thức dân tộc.
Đất nước độc lập, hịa bình & ý thức
GV: Sự phát triển của thủ công nghiệp và dân tộc là động lực to lớn thúc đẩy
thương nghiệp thời Lý chứng tỏ điều gì?
sự phát triển
HS: nhà Lý quan tâm tới đời sống nhân dân.

……………………………………………...
……………………………………………...
4. Củng cố(3p)
- GV khái quát nội dung bài học
- Trình bày mối quan hệ giữa nông nghiệp, thủ công nghiệp và thương nghiệp:
5. Hướng dẫn về nhà(1p)
- HS học bài cũ, trả lời các câu hỏi trong SGK
- Tìm hiểu tiếp mục:
“II – Đời sống kinh tế, văn hóa”


Ngày soạn: 19/10/2018
Tiết 18
Bài 12

ĐỜI SỐNG KINH TẾ VĂN HÓA
II – SINH HOẠT XÃ HỘI VÀ VĂN HÓA
A. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức
- Thời Lý có sự phân hố mạnh mẽ về giai cấp và các tầng lớp trong xã hội.
- Văn hố giáo dục phát triển mạnh, hình thành văn hoá Thăng Long.
2. Kĩ năng
- Rèn luyện kĩ năng lập bảng so sánh.
3. Thái độ
- Giáo dục lòng tự dào truyền thống văn hiến của dân tộc, ý thức xây dựng nền văn
hoá dân tộc.
Giáo dục đạo đức: Vân Đồn là nơi buôn bán sầm uất. Năm 1070, Văn Miếu được
xây dựng ở Thăng Long. Năm 1076 mở Quốc Tử Giám. Có ý thức trách nhiệm
trong việc xây dựng quê hương. Ý thức trách nhiệm trong việc phát huy truyền
thống hiếu học của dân tộc.

4. Định hướng phát triển năng lực
- Năng lực tự chủ, tự học.
- Năng lực tái hiện sự kiện, hiện tượng, nhân vật; so sánh, phân tích, khái qt hóa;
nhận xét, đánh giá, rút ra bài học lịch sử;...
B. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
1. Giáo viên
+ Sách giáo khoa, giáo án, sách giáo viên, tài liệu tham khảo, máy chiếu,….
+ Tranh ảnh các thành tựu văn hoá thời Lý
2. Học sinh
- Sách giáo khoa, vở ghi, vở bài tập, chuẩn bị bài trước ở nhà…


C. PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Thuyết trình, vấn đáp, đàm thoại…
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định tổ chức: (1p)
Lớp
Ngày dạy
Vắng
Ghi chú
7A
7B
2. Kiểm tra bài cũ(5p)
a. Nhà Lý đã làm gì để đẩy mạnh SX nơng nghiệp?
b. Nêu tình hình thủ cơng nghiệp và thương nghiệp thời Lý?
3. Bài mới(35p)
*Giới thiệu bài mới:
Bên cạnh việc phát triển đời sống kinh tế thì văn hố xã hội thời Lý cũng đạt được
nhiều thành tựu rực rỡ. Bài học hôm nay cho chúng ta tìm hiểu điều đó.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG BÀI HỌC
Hoạt động 1
1. Những thay đổi về mặt xã hội
- Thời gian: 15p
- Mục tiêu: Trình bày được những chuyển
biến về mặt xã hội thời Lý
- Phương pháp dạy học: thuyết trình, đàm
thoại, vấn đáp, dạy học nhóm,...
- Kĩ thuật dạy học: đặt câu hỏi, chia nhóm,
trình bày 1 phút,...
GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm
GV: Hãy nêu các tầng lớp dân cư trong xã XH có 2 giai cấp cơ bản :
hội thời Lý? Đời sống của họ trong xã hội - Giai cấp thống trị: Vua, quan là
như thế nào?
bộ phận chính trong Giai cấp
HS: tiến hành thảo luận, mỗi nhóm tìm hiểu thống trị, một số quan lại, một số ít
một tầng lớp và trình bày kết quả vào bảng nơng dân có nhiều ruộng -> địa chủ
phụ và trình bày trước lớp
- Giai cấp bị trị:
+Nông dân là thành phần chủ yếu
trong XH, họ phải làm các nghĩa
vụ cho nhà nước & nộp tô cho địa
chủ; một số đi khai hoang lập
nghiệp ở nơi khác.
+ Những người thợ thủ công &
buôn bán sống rãi rác ở các làng xã
phải nộp thuế & làm nghĩa vụ với
nhà vua.

+Nơ tì phục vụ trong cung điện,
GV: So với thời Đinh – Tiền Lê, sự phân các nhà quan
biệt giai cấp ở thời Lý như thế nào?
HS: Sự phân biệt giai cấp sâu sắc hơn. Số địa
chủ nhiều hơn, số nơng dân tá điền bị bóc lột
cũng tăng thêm
……………………………………………...
……………………………………………...
Hoạt động 2
- Thời gian: 20p
2. Giáo dục và văn hóa
- Mục tiêu: Trình bày được những chuyển
biến về mặt văn hóa, giáo dục thời Lý
- Phương pháp dạy học: thuyết trình, đàm
thoại, vấn đáp,...
- Kĩ thuật dạy học: đặt câu hỏi, trình bày 1
phút,...
GV: Văn miếu được xây dựng năm nào?
HS:
GV: Hãy nêu những nét cơ bản về nền giáo
dục thời Lý?
HS: Tuy nhiên giáo dục và thi cử còn hạn
chế, chỉ con nhà giàu và con quan lại mới có
điều kiện đi học.
GV: Giáo dục thời Lý bắt đầu phát triển. Nội
dung học tập chủ yếu là chữ Hán và một số
sách Nho giáo. Học trò cũng phải học thêm
kinh phật và Đạo giáo, song không nhiều.
Bấy giờ nước ta đã có chữ Nơm. Trong lúc
đó việc dạy chữ Hán và đạo Nho đã được tổ

chức từ thời Bắc thộc, cho nên sử dụng chữ
Hán, học sách Nho trở thành một việc làm
thuận tiện đối với giai cấp thống trị.
- Sự phát triển của giáo dục tạo cơ sở thuận
lợi cho sự phát triển của văn học, lịch sử, luật
pháp… Việc xuất hiện bài thơ nổi tiếng –
Nam quốc sơn hà đã khẳng định quyền tồn
tại độc lập của nhân dân ta.
GV: Nêu vị trí đạo Phật ở thời Lý? Nêu
những dẫn chứng chứng tỏ đạo Phật được

a) Giáo dục:
- Năm 1070, nhà Lý xây dựng Văn
Miếu ở Thăng Long.
- Năm 1075, mở khoa thi đầu tiên.
Nhà nước quan tâm giáo dục, khoa
cử
- Năm 1076, Quốc Tử Giám được
thành lập
=>Việc xây dựng Văn Miếu & mở
khoa thi đánh dấu sự ra đời của nền
GD VN
- Văn học chữ Hán bước đầu phát
triển


sùng bái ở thời Lý?
HS: Hình thức theo đạo: ở nhà, đi lễ chùa,
hoặc tu ở chùa
GV: Kể tên các hoạt động văn hóa dân gian

và các mơn thể thao được nhân dân ta ưu
thích?
b) Văn hóa:
HS: Hát chèo, múa rối, đá cầu, vật, đua - Các vua Lý rất sùng đạo Phật.
thuyền.
Phật giáo phát triển rộng khắp
GV: Nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc thời trong nhân dân
Lý như thế nào?
HS: Kiến trúc điêu khắc rất phát triển.
Quan sát H.25 tr.48, H.26 / tr 49, SGK, hãy
miêu tả vài nét về các cơng trình kiến trúc và
điêu khắc thời Lý?
GV giới thiệu thêm về sự tích chùa Một Cột
GV cho HS quan sát một số tranh ảnh về
nghệ thuật thời Lý.
GV: Em có nhận xét gì về văn hóa, giáo - Các ngành nghệ thuật: kiến trúc,
dục thời Lý?
điêu khắc, ca nhạc, lễ hội… rất
HS quan sát H.24 / tr .47, H.25 / tr.48 và phát triển, với phong cách nghệ
H.26 / tr.49, qua đó giáo dục cho HS ý thức thuật đa dạng, độc đáo và linh hoạt
gìn giữ các di tích, hiện vật lịch sử - văn hóa mang đậm tính dân tộc
của đất nước và ở địa phương.
…………………………………………….....
…………………………………………….....
4. Củng cố(3p)
- GV khái quát nội dung bài học
- Cho HS làm BT trắc nghiệm: Khoanh tròn chữ cái đầu câu trước ý trả lời đúng:
+ Trong xã hội thời Lý có những tầng lớp dân cư nào cùng sinh sống?
A . Địa chủ, nông dân, thị dân
B . Địa chủ, nơng dân, nơ tì

C . Địa chủ, nơng dân, thợ thủ cơng, nơ tì
+ Trường Đại học đầu tiên của quốc gia Đại Việt tên là gì?
A . Khuê Văn Các
B . Quốc Tử Giám
C . Trường quốc học
5. Hướng dẫn về nhà(1p)
- HS học bài cũ, trả lời các CH trong SGK, soạn bài 13:
“NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII” phần I. Nhà Trần thành lập.
- Đọc kĩ những dòng chữ nhỏ, trả lời các câu hỏi trong SGK tr 50 – 52