Giáo án Văn 9

Ngày soạn: 23/8/2018
TIẾT 6
VĂN BẢN ĐẤU TRANH CHO MỘT THẾ GIỚI HỒ BÌNH
G.G. Mác-két
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức
- HS hiểu biết về tình hình thế giới những năm 1980 liên quan đến văn bản .
- Hệ thống luận điểm, luận cứ, cách lập luận trong văn bản .
- Thấy được nghị luận chủ yếu của tác giả : chứng cứ cụ thể xác thực, cách so sánh rõ
ràng giàu sức thuyết phục lập luận chặt chẽ.
- Tích hợp tư tưởng Hồ chí Minh.
2. Kĩ năng
- Kĩ năng bài dạy: Rèn kĩ năng đọc - hiểu văn bản nhật dụng bàn luận về một vấn đề
có liên quan đến nhiệm vụ đấu tranh vì hồ bình của nhân loại.
- Kĩ năng sống: Tư duy; phê phán; Giao tiếp; Ra quyết định.
3. Thái độ
- Có ý thức giữ gìn, bảo vệ đất nước.
4. Định hướng phát triển năng lực
- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực hợp tác, năng lực tự quản
bản thân, năng lực giao tiếp và sử dụng tiếng Việt, năng lực thưởng thức văn học/cảm
thụ thẩm mĩ.
II. CHUẨN BỊ
- GV: Nghiên cứu soạn giảng, sưu tầm những bài báo, tranh ảnh về bom nguyên tử và
chiến tranh hạt nhân, nạn đại hồng thuỷ, khủng bố…lan tràn khắp thế giới.
- HS: Đọc - hiểu văn bản, sưu tầm những tư liệu về chiến tranh…
III. PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Phương pháp:Đọc sáng tạo, thuyết trình, tái hiện, gợi tìm, nghiên cứu…
- Kĩ thuật dạy dạy học: Động não, đặt câu hỏi, giao nhiệm vụ, nhóm....
IV. TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG
1.Ổn định tổ chức (1’)
- Kiểm tra sĩ số học sinh

- Kiểm tra vệ sinh, nề nếp
Lớ
Ngày giảng
Vắng
Ghi chú
p
9A
9B
2. Kiểm tra bài cũ:(5’)
? Hãy chứng minh những nét đẹp trong lối sống của Hồ Chí Minh.
? Tại sao khi tiếp xúc với văn hố phương Tây Bác không bị lệ thuộc?
? Em học được điều gì từ nét đẹp văn hố trong lối sống của Bác?


Dự kiến trả lời:
1- Nơi ở, làm việc: nhà sàn nhỏ bằng gỗ, cạnh ao - chỉ vẻn vẹn vài phòng, đồ đạc
mộc mạc đơn sơ.
- Trang phục giản dị.
- Ăn uống đạm bạc : cá kho rau luộc, dưa ghém, ... món ăn dân tộc,lối sống giản dị,
đạm bạc vô cùng thanh cao.
- Bác được hưởng chế độ đặc biệt nhưng Bác đã tự nguyện chọn cho mình một lối
sống vơ cùng giản dị. Sống thanh cao, sống có văn hố đậm chất Á Đơng với quan
niệm thẩm mĩ, cái đẹp là sự giản dị tự nhiên =› Khẳng định tính dân tộc truyền thống
trong lối sống của Bác.
3. Giảng bài mới: (1’)
Tuy chúng ta đang được sống trong hồ bình nhưng trên thế giới hịên nay các
cuộc chiến, xung đột vẫn ln xảy ra và có chiều hướng gia tăng. Đặc biệt là cuộc
chạy đua vũ khí hạt nhân tốn kém của các nước không chỉ gây tốn kém cho ngân sách
của bản thân mỗi nước mà nó cịn là hiểm hoạ chung đối với tồn nhân loại. Bài viết
của nhà văn Gác-xi-a Mác-két đã nói lên một hồi chuông cảnh tỉnh nhân loại về mặt

trái của sự phát triển khoa học như vũ bão kia.
Hoạt động của GV- HS
Nội dung kiến thức
* Hoạt động 1: (5’) Hướng dẫn HS tìm hiểu chung về tác giả, tác phẩm.
PP vấn đáp tái hiện, thuyết trình,kt động não.
? Em hãy trình bày hiểu biết của mình về I.Giới thiệu chung
tác giả G.G. Mác-két?( HS Trung bình)
HS phát biểu:
1. Tác giả
- G.G. Mác-két(1928) nhà văn Cơ-lơm-bi-a,
là người có nhiều đóng góp cho nền hịa bình - G.G. Mác-két(1928) nhà văn Cơnhân loại thông qua hoạt động xã hội và sáng lôm-bi-a.
tác thơ văn .
- Là tác giả chuyên viết tiểu thuyết
- Là người chuyên viết tiểu thuyết và truyện và truyện ngắn theo lối hiện thực
ngắn theo lối hiện thực huyền ảo.
huyền ảo.
- Ơng đã được nhận Giải thưởng Nơ-ben văn - Ơng đã được nhận Giải thưởng
học năm 1982.
Nơ-ben văn học năm 1982.
GV bổ sung: G. G. Mác-két có một sự
nghiệp sáng tác đồ sộ, nhưng nổi tiếng nhất là
cuốn Trăm năm cô đơn (1967) tiểu thuyết
được Pháp công nhận là cuốn sách nước
ngoài hay nhất trong năm, được giới phê bình
văn học ở Mĩ xếp là một trong 12 cuốn sách
hay nhất trong những năm sáu mươi của thế
kỉ XX.
Toàn bộ sáng tác của G. G. Mác-két xoay
quanh trục chủ đề chính: sự cơ đơn - mặt trái

của tình đồn kết, lịng thương u giữa con
người.
? Đoạn trích trên được trích trong tác phẩm
nào? Hồn cảnh sáng tác?(HS Trung bình,
Khá)
- Văn bản được trích trong bản tham luận
Thanh gươm Đa-mô-clét của G.G. Mác-két
đọc trong cuộc họp sáu nước để bàn về việc
chống chiến tranh hạt nhân, bảo vệ hồ bình
thế giới vào tháng 8 năm 1986.

2. Tác phẩm
- Văn bản được trích trong bản tham
luận Thanh gươm Đa-mô-clét của
G.G. Mác- két tại hội nghị 6 nước
tuyên bố kêu gọi chấm dứt chạy đau
vũ trang, thủ tiêu vũ khí hạt nhân để
đảm bảo an ninh và hịa bình thế
giới (8/ 1986)

Điều chỉnh, bổ sung
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
* Hoạt động 2: (12’) Mục tiêu: HDHS đọc, tìm hiểu chú thích và bố cục văn bản
PP: đọc diễn cảm, vấn đáp, động não
GV nêu yêu cầu đọc văn bản.
II. Đọc – hiểu văn bản
- Cách đọc: chậm rãi, biết nhấn mạnh vào 1. Đọc và tìm hiểu chú thích
những chi tiết nói về thảm hoạ của chiến

tranh ; đọc chính xác, chú ý làm rõ từng luận
cứ của tác giả.
- Tìm hiểu các chú thích quan trọng: tên viết
tắt của các tổ chức quốc tế và một số điển
tích.
? Đoạn trích trên thuộc kiểu văn bản nào?
(HS Khá)
- Nghị luận
? Bố cục của bài được chia ra thành mấy
phần? ( HS Trung bình)
- Bố cục 4 phần
2.Bố cục: 4 phần
- Là bố cục của 1 bài văn nghị luận, chia theo - Kiểu văn bản: Nghị luận
các luận điểm và luận cứ.
? Em hãy nêu luận điểm và hệ thống luận
cứ trong bài ?( HS Giỏi)
- Luận điểm : Chiến tranh hạt nhân là hiểm
hoạ khủng khiếp đe doạ toàn thể loài người
và mọi sự sống trên trái đất, vì vậy cần đấu
tranh loại bỏ nguy cơ ấy cho một thế giới hịa
bình.
Luận cứ: + Kho vũ khí hạt nhân đang được
tàng trữ có khả năng hủy diệt cả trái đất và
các hành tinh khác trong hệ mặt trời.


+ Cuộc chạy đua vũ trang đã làm
mất đi khả năng cải thiện đ/sống cho hàng tỉ
người(y tế, giáo dục,xã hội…)với những chi
phí khổng lồ cho chạy đua vũ trang đã cho

thấy tính chất phi lí của việc đó.
+ Chiến tranh hạt nhân đi ngược
lại lí trí của con người và tự nhiên.
+ Tất cả chúng ta đều đấu tranh
ngăn chặn cuộc c/tranh hạt nhân, bảo vệ thế
giới hịa bình
Điều chỉnh, bổ sung
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
Hoạt động 3 (14’) Mục tiêu: HDHS phân tích nội dung và nghệ thuật văn bản;
PP: đàm thoại, giảng bình, phân tích
HS đọc phần 1 và nêu nội dung đoạn 1
3. Phân tích
a. Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đe
? Để thấy được tính chất hiện thực và sự dọa loài người và toàn bộ sự sống
khủng khiếp của nguy cơ chiến tranh hạt trên trái đất.
nhân, tác giả đã làm gì?( HS Khá)
- Xác định cụ thể thời gian.(8/ 8/ 1986)
- Xác định cụ thể thời gian.(8/ 8/
- Đưa ra số liệu cụ thể về đầu đạn hạt nhân 1986)
với 1 phép tính đơn giản: “ Nói nôm na…trên
- Đưa ra số liệu cụ thể về đầu
trái đất”.
đạn hạt nhân với 1 phép tính đơn
=> Tính chất hiện thực và sự khủng khiếp của giản: “ Nói nơm na…trên trái đất”.
nguy cơ chiến tranh hạt nhân.
=> Tính chất hiện thực và sự khủng
? Hãy liệt kê những tính tốn lí thuyết mà khiếp của nguy cơ chiến tranh hạt
tác giả nêu trong bài?(HS Trung bình)
nhân.

- “Về lí thuyết có thể tiêu diệt tất cả các
hành tinh đang quay xung quanh mặt
trời...của hệ mặt trời”
? Theo em cách dưa lí lẽ và chứng cớ trong
đoạn văn này có gì đặc biệt?( HS Giỏi)
- Lí lẽ kết hợp với chứng cớ.
- Lí lẽ, chứng cớ đều dựa trên sự tính tốn
khoa học.
- Lí lẽ và chứng cớ kết hợp với sự bộc lộ trực
tiếp thái độ của tác giả.

- Lí lẽ kết hợp với chứng cớ.
- Lí lẽ, chứng cớ đều dựa trên sự
tính tốn khoa học.
- Lí lẽ và chứng cớ kết hợp với sự
bộc lộ trực tiếp thái độ của tác giả.


? Những tính tốn lí thuyết được đưa ra ở
trên nêu được những tác hại gì?(HS Khá)
- Đưa ra những tính tốn lí thuyết: kho vũ khí
ấy có thể “tiêu diệt tất cả các hành tinh xoay
quanh mặt trời…hệ mặt trời” để thể hiện sức
tàn phá ghê gớm của kho vũ khí hạt nhân.
? Hãy nhận xét cách vào đề và tác dụng của
nó đối với việc làm sáng tỏ luận điểm?(HS
Giỏi)
- Cách vào đề trực tiếp bằng những dẫn
chứng xác thực đã thu hút người đọc và gây
ấn tượng mạnh mẽ về tính chất hệ trọng của

vấn đề đang được nói tới.
? Qua các p/tiên thơng tin đại chúng, em có
thêm chứng cớ nào về nguy cơ c/tranh hạt
nhân vẫn đe dọa cuộc sống trái đất?(Tất cả
HS) HS: Trao đổi
VD: Các cuộc thử bom nguyên tử, các lò
phản ứng hạt nhân, tên lửa đạn đạo...
GV: Lấy dẫn chứng phân tích tác hại của
việc thử bom ngun tử, các lị phản ứng
hạt nhân
- HS Theo dõi một số đoạn phim tư liệu
? Từ lí lẽ và dẫn chứng trên em thấy nguy
cơ về c/tranh hạt nhân nguy hiểm như thế
nào?( HS Khá)
HS: Trả lời.
*GV : Tác giả đã sử dụng phép so sánh với
điển tích cổ phương Tây- thần thoại Hy-lạp:
Thanh gưom Đa-mô-clet và bệnh dịch hạch
để người đọc thấy rằng sử dụng vũ khí hạt
nhân là nguy cơ thảm hoạ lớn nhất đe dọa
đến sự sống của con người và mn lồi .
Thực tế ở Hi-zơ-si-ma và Na-ga-sa-ki (Nhật
Bản) tháng 8 năm 1945 là minh chứng hùng
hồn nhất về hậu quả của vũ khí nguyên tử.
Hiện nay chưa ai dám cả gan sử dụng sau sự
kiện đó vì tất cả thế giới sẽ hoang tàn. Mục
đích tàng trữ để đe doạ, thách thức nhau.


Nhưng vô cùng tốn kém phi lý.

Với cách kết hợp lí lẽ và chứng cớ,
cách vào đề trực tiếp, tác giả đã cho
? Qua việc phân tích trên em nhận định người đọc thấy được chiến tranh
như thế nào về nguy cơ của chiến tranh? hạt nhân đang là mối đe dọa lớn
(HS Giỏi)
nhất, là hiểm họa kinh khủng nhất
Vậy vấn đề tiếp theo sẽ là gì? Chúng ta sẽ tìm đối với lồi người và mọi sự sống
hiểu ở tiết sau.
trên trái đất.
Điều chỉnh, bổ sung
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
4 . Củng cố: (2’)
? Cuộc chiến tranh hạt nhân để lại cho loài người những nguy cơ gì?
5. Hướng dẫn về nhà : (5’)
- Đọc lại văn bản và trả lời các câu hỏi trong SGK.
PHIẾU HỌC TẬP
Hướng dẫn HS chuẩn bị tiết 2 của văn bản :
? Để luận điểm có sức thuyết phục, tác giả đã đưa ra những dẫn chứng gì? Nội
dung cụ thể của các dẫn chứng đó?
? Biện pháp nghệ thuật nào đã được sử dụng trong bài viết? nêu tác dụng của biện
pháp nghệ thuật đó?
? Em có nhận xét gì về những con số trên?
? Qua các p/tiện thông tin đại chúng, em biết nhân loại đã tìm cách nào để hạn chế
chạy đua c/tranh hạt nhân?
? Chiến tranh hạt nhân để lại hậu quả như thế nào cho con người?
?Tại sao chạy đua vũ trang lại đi ngược lại lí trí của con người và phản lí trí tự
nhiên?
? Hãy chỉ rõ tính thuyết phục trong lập luận của tác giả?

- Đưa ra những bằng chứng khoa học của bộ môn cổ sinh học, địa chất học.
? Em hãy khái quát lại nội dungChiến tranh hạt nhân chẳng những đi ngược lại lí
trí của con người mà cịn đi ngược lại với lí trí tự nhiên, phản lại sự tiến hoácủa
nhân loại?
HS chú ý phần cuối văn bản.
? Điều mà tác giả hướng người đọc tới sau khi đã trình bày các hiểm hoạ của
chiến tranh hạt nhân là gì?


Ngày soạn: 23/8/2018
TIẾT 7
VĂN BẢN ĐẤU TRANH CHO MỘT THẾ GIỚI HỒ BÌNH
G.G. Mác-két
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC – Như tiết 1
II. CHUẨN BỊ - Như tiết 1
III. PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC– Như tiết 1
IV. TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG
1.Ổn định tổ chức (1’)
- Kiểm tra sĩ số học sinh
- Kiểm tra vệ sinh, nề nếp
Lớ
Ngày giảng
Vắng
p
9A
9B

Ghi chú

2. Kiểm tra bài cũ:(3’) - Kiểm tra sách vở, bài soạn của HS.

? Hãy liệt kê những tính tốn lí thuyết mà tác giả nêu trong bài?
? Theo em cách dưa lí lẽ và chứng cớ trong đoạn văn này có gì đặc biệt?
* Dự kiến trả lời, đáp án:
Lí lẽ kết hợp với chứng cớ.
- Lí lẽ, chứng cớ đều dựa trên sự tính tốn khoa học.
- Lí lẽ và chứng cớ kết hợp với sự bộc lộ trực tiếp thái độ của tác giả.
3. Bài mới: (1’)
Hoạt động của GV- HS
Nội dung kiến thức
* Hoạt động 1: (27’) Mục tiêu: HDHS phân tích nội dung và nghệ thuật văn bản,
pp thuyết trình, vấn đáp, tái hiện, động não, tư duy, động não....
3. Phân tích
? Để luận điểm có sức thuyết phục, tác giả b. Cuộc chạy đua vũ trang chuẩn bị
đã đưa ra những dẫn chứng gì? Nội dung cho chiến tranh hạt nhân đã làm
cụ thể của các dẫn chứng đó? (HS Giỏi)
mất đi khả năng để con người sống
- Tác giả đưa ra những dẫn chứng về các lĩnh tốt đẹp hơn.
vực xã hội, y tế, tiếp tế thực phẩm, giáo dục.
+ Xã hội : Cứu trợ trẻ em nghèo: 100 tỉ $,
gần bằng chi phí cho 100 máy bay ném bom
chiến lược và gần 7000 tên lửa vợt đại châu.
+ Y tế: Giá của 10 tàu sân bay mang vũ khí
hạt nhân đủ thực hiện 1 chương trình phịng
bệnh trong 14 năm, bảo vệ hơn 1 tỉ người


khỏi sốt rét, cứu hơn 14 triệu trẻ em cho
riêng Châu Phi.
+ Tiếp tế thực phẩm:149 tên lửa MX đủ
cung cấp dinh dưỡng cho 575 triệu người

thiếu ca lo, ..
+ Giáo Dục: 2 chiếc tàu ngầm mang vũ
khí hạt nhân đủ tiền xố mù chữ cho tồn thế
giới.
? Biện pháp nghệ thuật nào đã được sử
dụng trong bài viết? nêu tác dụng của biện
pháp nghệ thuật đó?(HS Giỏi)
- Tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật so
sánh để tăng thêm tính thuyết phục cho vấn
đề cần nói tới.
? Em có nhận xét gì về những con số trên?
(HS Trung bình)
- Đó là những con số biết nói, nó khiến người đọc ngạc nhiên, bất ngờ, trước những sự
thật hiển nhiên mà vơ cùng phi lí.
? Đoạn văn này gợi cho em cảm nghĩ sâu
sắc nào về c/tranh hạt nhân ? Qua các
p/tiện thông tin đại chúng, em biết nhân
loại đã tìm cách nào để hạn chế chạy đua
c/tranh hạt nhân?( HS Giỏi)
HS: - Cuộc chạy đua c/tranh hạt nhân là cực
kì vơ lí vì tốn kém nhất, đắt đỏ nhất và vô
nhân đạo nhất.
- Cần loại bỏ c/tranh hạt nhân vì c/sống hịa
bình hạnh phúc trên thế giới này.
- HS liên hệ: các hiệp ước cấm thử vũ khí hạt
nhân, hạn chế số lượng đầu đạn hạt
nhân...trên TG.
=> Cuộc chạy đua vũ trang chuẩn bị cho
chiến tranh hạt nhân đã và đang cướp đi của
nhân loại nhiều điều kiện để cải thiện cuộc

sống của con người , nhất là ở các nước
nghèo. Nghệ thuật lập luận của tác giả thật
đơn giản mà có sức thuyết phục cao, khơng
thể bác bỏ .

Bằng hàng loạt dẫn chứng với
cách so sánh thuyết phục trong các
lĩnh vực xã hội, y tế, tiếp tế thực
phẩm, giáo dục, tác giả khẳng định
cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân là
vô cùng tốn kém, đã và đang cướp đi
của thế giới nhiều điều kiện để cải
thiện cuộc sống của con người, nhất
là ở các nước nghèo.


? Chiến tranh hạt nhân để lại hậu quả như
c. Chiến tranh hạt nhân chẳng
thế nào cho con người?( HS Trung bình)
những đi ngược lại lí trí của con
người mà cịn đi ngược lại với lí trí
GV hướng dẫn HS tìm hiểu phần tiếp
tự nhiên, phản lại sự tiến hố...
? Phần VB này có 3 đoạn, mỗi đoạn đều nói
đến 2 từ “trái đất’’. Em cảm nhận được
điều gì khi t/giả liên tục nhắc đến danh từ
này ?( HS Khá)
HS : -Trái đất là thứ thiêng liêng cao cả, đáng
được chúng ta yêu quý, trân trọng.
- Không được xâm phạm hủy diệt trái đất…

?Tại sao chạy đua vũ trang lại đi ngược lại
lí trí của con người và phản lí trí tự nhiên?
(HS Khá)
HS thảo luận nhóm trả lời
- Thời gian hình thành và phát triển của trái
đất và sự sống trên trái đất là 1 khoảng thời
gian vô cùng dài và có nhiều biến động phức
tạp. Để có được 1 xã hội văn minh như ngày
hôm nay, chúng ta đã phải trải qua 1 quá trình
hàng trăm triệu năm với sự đấu tranh không
ngừng để sinh tồn và phát triển. Q trình ấy
hồn tồn có thể bị chơn vùi, bị tiêu huỷ bởi
chiến tranh hạt nhân chỉ trong vòng chốc lát.
Như vậy, cả 1 quãng thời gian đã qua là vơ
ích. Thế giới mà chúng ta dày cơng xây dựng
và đấu tranh để bảo vệ lại trở về với thời kì
ngun sơ của nó. Điều này hồn tồn trái với
quy luật của tự nhiên.
? Hãy chỉ rõ tính thuyết phục trong lập luận
của tác giả?(HS Giỏi)
- Đưa ra những bằng chứng khoa học của bộ
môn cổ sinh học, địa chất học.
? Từ đây em hiểu như thế nào về lời bình
luận của t/g ở cuối phần VB này:(HS Khá)
“Trong thời đại hồng kim này của khoa học,
trí tuệ con người chẳng có gì để tự hào vì đã
phát minh ra 1 biện pháp, chỉ cần nhấn nút 1
cái là đưa cả q/trình vĩ đại và tốn kém đó của
hàng bao nhiêu triệu năm trở lại điểm xuất
phát của nó”?

GV bình: C/tranh hạt nhân khơng chỉ tiêu
diệt nhân loại mà cịn hủy diệt mọi sự sống
trên trái đất. Vì vậy nó phản tiến hóa, phản lí
trí tự nhiên(quy luật tự nhiên). Để làm rõ luận
cứ này, t/g đã đưa ra những chứng cớ khoa
học địa chất và cổ sinh học cho thấy sự sống
ngày nay và con người trên trái đất là k/quả
của 1 q trình tiến hóa hết sức lâu dài của tự
nhiên. Từ đó dẫn đến 1 nhận thức thật rõ ràng
về tính chất phản tiến hóa, phản tự nhiên của
c/tr hạt nhân: Nếu nổ ra, nó sẽ đẩy lùi sự tiến
hóa trở về điểm xuất phát ban đầu, tiêu hủy
mọi thành quả của q/trình tiến hóa sự sống
trong tự nhiên. Với luận cứ này, hiểm họa
chiến tranh hạt nhân đã được nhận thức sâu
hơn ở tính chất phản tự nhiên, phản tiến hóa
của nó.
? Em hãy khái quát lại nội dungChiến
tranh hạt nhân chẳng những đi ngược lại lí
trí của con người mà cịn đi ngược lại với lí
trí tự nhiên, phản lại sự tiến hốcủa nhân
loại?( HS Giỏi)
HS chú ý phần cuối văn bản.

Bằng những chứng cứ khoa học, tác
giả cho thấy sự sống có được trên
trái đất ngày nay phải trải qua một
quá trình tiến hố hết sức lâu dài và

vơ cùng phức tạp. Chiến tranh hạt
nhân xảy ra sẽ đẩy lùi sự tiến hố về
vị trí ban đầu, đó là điều phản tiến
? Điều mà tác giả hướng người đọc tới sau hoá, phản lại lí trí của tự nhiên.
khi đã trình bày các hiểm hoạ của chiến
d. Nhiệm vụ ngăn chặn cuộc
tranh hạt nhân là gì?
- Là thái độ đấu tranh tích cực chống chiến chiến tranh hạt nhân, đấu tranh cho
một thế giới hồ bình.
tranh hạt nhân cho 1 thế giới hồ bình.
? Nhận xét về giọng điệu của đoạn văn?(HS
Khá)
HS chú ý đoạn cuôi văn bản.
? Lời đề nghị của tác giả trong phần cuối
bài là gì? Em hiểu lời đề nghị này như thế
nào ?(HS Trung bình)
- Nhân loại cần gìn giữ kí ức của mình, lịch
sử sẽ lên án những thế lực hiếu chiến, đẩy Với giọng điệu vừa tha thiết vừa
nhân loại vào thảm hoạ chiến tranh hạt nhân. mạnh mẽ, tác giả kêu gọi mọi người


? Suy nghĩ của em về vai trò của mỗi cơng cần tích cực đấu tranh ngăn chặn và
dân trên trái đất đối với thảm hoạ chiến xóa bỏ hiểm hoạ hạt nhân vì một thế
tranh hạt nhân?( Tất cả HS)
giới hồ bình
Điều chỉnh, bổ sung
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.
* Hoạt động 2: (6’) Mục tiêu: HDHS tổng kết văn bản

PP: nêu và giải quyết vấn đề
? Những thông điệp nào được gửi tới chúng 4. Tổng kết
ta qua văn bản vừa học?
a. Nội dung
- Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đe
doạ toàn bộ sự sống trên trái
đất,cuộc chạy đua vũ trang cực kì
phi lí.Chúng ta cần đấu tranh để
ngăn chặn chiến tranh hạt nhân.
? Với những lập luận sắc bén như vậy là b. Nghệ thuật
nhờ những biện pháp nghệ thuật gì? (HS
Bài viết có lập luận chặt chẽ,
Khá)
chứng cứ cụ thể, xác thực, sử dụng
*GVK.L: Đây là một bài văn nghị luận thật nghệ thuật so sánh giàu sức thuyết
thống thiết mà cũng thật hùng hồn có tác phục nêu được tác hại của cuộc
dụng kêu gọi loài người đấu tranh cho một chiến tranh hạt nhân đối với nhân
thế giới hoà bình, ngăn chặn và xố bỏ nguy loại.
cơ chiến tranh hạt nhân. Tiếng gọi hồ bình
qua cách nói ấy đã trở nên có sức mạnh…
HS đọc phần ghi nhớ trong SGK
c. Ghi nhớ : SGK
? Sau khi học xong văn bản này em định sẽ
làm gì để tham gia vào bản đồng ca này?
Điều chỉnh, bổ sung
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
..
4. Củng cố:(2’)
- GV và HS hệ thống lại toàn bộ nội dung bài học.

5. Hướng dẫn về nhà :(5’)
- Đọc lại văn bản, nắm chắc nội dung bài học.
- Sưu tầm thêm tài liệu về chiến tranh để hiểu rõ hơn.
- Viết đoạn văn ngắn phát biểu cảm nghĩ của em sau khi học xong bài học.


- Soạn bài : Tuyên bố thế giới về sự sống còn, quyền được bảo vệ và phát triển
của trẻ em.
+ Đọc văn bản.
+ Trả lời các câu hỏi trong SGK.
PHIẾU HỌC TẬP
Hướng dẫn HS học bài : « Các phương châm hội thoại »
? Thành ngữ “ơng nói gà, bà nói vịt” chỉ tình huống hội thoại như thế nào ?.
? Hãy đặt câu có sử dụng thành ngữ ấy.
? Điều gì sẽ xảy ra nếu xuất hiện những tình huống hội thoại như vậy?.
? Có thể rút ra bài học gì trong giao tiếp?
- Tìm hiểu 2 thành ngữ:“dây cà ra dây muống”, “lúng búng như ngậm hột thị”.
? Hai thành ngữ này dùng để chỉ những cách nói như thế nào?
? Những cách nói đó ảnh hưởng đến giao tiếp như thế nào?
- Hậu quả : người nghe khó tiếp nhận hoặc tiếp nhận khơng đúng nội dung.
? Qua đó, em rút ra cho mình được bài học gì khi giao tiếp?

Ngày soạn : 24/8/2018
TIẾT 8
TIẾNG VIỆT CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI (tiếp)
I. MỤC TIÊU Giúp học sinh
1. Kiến thức: HS nắm được mối quan hệ giữa phương châm hội thoại với tình huống
giao tiếp.
- Những trường hợp không tuân thủ phương châm hội thoại .
2. Kĩ năng: Lựa chọn đúng phương châm hội thoại trong quá trình giao tiếp.

Hiểu đúng ngun nhân của việc khơng tn thủ các phương châm hội thoại.
- Kĩ năng sống: Giao tiếp, tư duy,kiên định...
3. Thái độ: Có ý thức giữ gìn, sử dụng các phương châm này trong giao tiếp hàng
ngày.
4. Định hướng phát triển năng lực
- Năng lực tự học, giải quyết vấn đề, sáng tạo.
- Năng lực giao tiếp, hợp tác.
- Năng lực giao tiếp tiếng Việt.
II. CHUẨN BỊ
- GV: Nghiên cứu soạn giảng , bảng phụ
- HS: Soạn bài, trả lời các câu hỏi…
III. PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT
- Phương pháp: định hướng giao tiếp, phân tích ngơn ngữ…
- Kĩ thuật dạy học: Động não, nhóm, đặt câu hỏi,...


IV. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG
1.Ổn định tổ chức (1’)
- Kiểm tra sĩ số học sinh
- Kiểm tra vệ sinh, nề nếp
Lớ
Ngày giảng
Vắng
Ghi chú
p
9A
9B
2. Kiểm tra bài cũ:(5’)
Câu hỏi: Hãy trình bày phương châm về lượng và phương châm về chất. Mỗi loại cho
1 VD?

Chữa bài tập 4 (SGK)
Dự kiến trả lời:
Tuân thủ phương châm về lượng và phương châm về chất là: Khi giao tiếp phải nói
đúng nội dung giao tiếp, khơng thiếu, khơng thừa, nói điều xác thực.
3. Giảng bài mới:(1’)
* Giới thiệu bài: GV liên kết với bài học trước để giới thiệu
Hoạt động của GV- HS
Nội dung kiến thức
* Hoạt động 1: (7’) Mục tiêu: HDHS tìm hiểu phương châm quan hệ
Phương pháp: phân tích mẫu, vấn đáp, kt động não, đặt câu hỏi


Gọi học sinh đọc VD trong SGK.
? Thành ngữ “ông nói gà, bà nói vịt” chỉ
tình huống hội thoại như thế nào ?(HS
Khá)
- Mỗi người nói một đề tài khác nhau,
không thống nhất, không ăn nhập với nhau.
? Hãy đặt câu có sử dụng thành ngữ ấy.
*VD:
- Hai bạn nói chuyện với nhau nhưng mỗi
người nói về 1 chủ đề.
- Bố mẹ nói mỗi người một kiểu nên con
khơng biết theo bên nào.
? Điều gì sẽ xảy ra nếu xuất hiện những
tình huống hội thoại như vậy?( HS Giỏi)
- Nói lạc chủ đề, gây hiểu lầm..
- Gây sự khó hiểu đối với người khác.
- Con người sẽ không giao tiếp được với
nhau, xã hội trở nên rối loạn.

? Có thể rút ra bài học gì trong giao tiếp?
- Khi giao tiếp cần nói đúng chủ đề mà hội
thoại đang đề cập, tránh nói lạc đề.
GV cho HS đọc ghi nhớ 1 SGK .

I. Phương châm quan hệ
1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu.
Thành ngữ ơng nói gà, bà nói vịt.
ý nghĩa: Mỗi người một phách,
không thống nhất, không ăn nhập
với nhau.
Hậu quả: con người sẽ không giao
tiếp được với nhau, xã hội rối loạn.

2.Ghi nhớ 1: SGK

Điều chỉnh, bổ sung
.......................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
* Hoạt động 2: (7’) Mục tiêu: HDHS tìm hiểu phương châm cách thức
PP: phân tích mẫu, vấn đáp, nêu vấn đề, pt . Kt động não, đặt câu hỏi, nhóm.
a.Tìm hiểu 2 thành ngữ:“dây cà ra dây II. Phương châm cách thức:
muống”, “lúng búng như ngậm hột thị”.
1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu.
Gọi học sinh đọc hai thành ngữ SGK.
? Hai thành ngữ này dùng để chỉ những
cách nói như thế nào?(HS Giỏi)
HS: Thành ngữ 1:“Dây cà ra dây muống ”.
Thành ngữ 2 : “ Lúng búng như ngậm
hột thị ”.

- Dây cà ra dây muống: chỉ cách nói
- Ý nghĩa 1 : Nói dài dịng rườm rà.
dài dịng, rườm rà.
- Ý nghĩa 2: Nói ấp úng không thành lời, - Lúng búng như ngậm hột thị: chỉ
khơng rành mạch.
cách nói ấp úng, khơng thành lời,
? Những cách nói đó ảnh hưởng đến giao khơng rành mạch.
tiếp như thế nào? (HS Khá)
Hậu quả:


- Hậu quả : người nghe khó tiếp nhận hoặc
tiếp nhận khơng đúng nội dung.
? Qua đó, em rút ra cho mình được bài
học gì khi giao tiếp? (HS Trung bình)
HS:- Kết luận : Khi giao tiếp cần nói ngắn
gọn rành mạch.
Đọc VD sau :
- Tôi đồng ý với những nhận định của ơng
ấy.
? Có thể hiểu câu này theo mấy cách?( HS
Khá)
HS thảo luận nhóm:
HS: - Cách hiểu 1 : Tôi đồng ý với những
nhận định của ông ấy về truyện ngắn.
- Cách hiểu 2 : Tôi đồng ý với những nhận
định (của ai đó) về truyện ngắn của ông ấy
sáng tác.
? Để người nghe không hiểu lầm người nói
phải nói như thế nào?

HS: - Cần viết lại :
Tơi đồng ý với những nhận định của ông ấy
về truyện ngắn.
Gv chốt : Khi giao tiếp tránh cách nói mơ
hồ.
GV lấy thêm một số VD khác -> ghi nhớ.
HS đọc chậm rõ ghi nhớ 2 trong SGK.

- Làm cho người nghe khó tiếp nhận
hoặc tiếp nhận khơng đúng nội dung
truyền đạt.
- Giao tiếp không đạt kết quả mong
muốn.

2.Ghi nhớ 2: SGK

Điều chỉnh, bổ sung
.......................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
Hoạt động 3 (7’) Mục tiêu: HDHS tìm hiểu phương châm lịch sự;
Phương pháp: Phân tích mẫu, vấn đáp, kt động não, đặt câu hỏi.
? HS đọc truyện và thảo luận câu hỏi III. Phương châm lịch sự
SGK?
1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu.
HS trả lời cá nhân.
? Vì sao người ăn xin và cậu bé đều nhận
thấy đã nhận được từ người kia một cái gì
đó?
- Ơng lão ăn xin nhận từ cậu bé tấm
- Tuy cả hai người đều khơng có của cải, lịng nhân ái, sự tôn trọng và quan

tiền bạc nhưng cả hai đều cảm nhận được tâm đến người khác.
tình cảm của người kia dành cho mình. Đặc - Cậu bé nhận từ ơng lão lịng biết


biệt, đối với 1 người lâm vào tình cảnh như
của ông lão ăn mày thì thái độ của cậu bé đã
gây cho ông 1 sự xúc động lớn. Cậu bé
không hề tỏ ra khinh miệt, xa lánh mà vẫn
có thái độ và lời nói hết sức chân thành , thể
hiện sự tơn trọng và quan tâm đến ngời
khác.
? Có thể rút ra bài học gì trong giao tiếp?
- Trong giao tiếp, dù địa vị và hoàn cảnh của
ngời đối thoại như thế nào thì người nói
cũng phải chú ý đến cách nói tơn trọng đối
với người đó .
GV cho HS đọc ghi nhớ 3 SGK.
? P/c lịch sự chủ yếu được thực hiện bằng
cách nào ? ( Cách xưng hô )

ơn chân thành.
-> Kết luận : Khi giao tiếp cần tôn
trọng người đối thoại.
Cả hai đều cảm nhận được sự chân
thành và tôn trọng của nhau.

2.Ghi nhớ 3: SGK

Điều chỉnh, bổ sung
.......................................................................................................................................

.....................................................................................................................................
Hoạt động 4 (10’) Mục tiêu: HDHS luyện tập;
Phương pháp vấn đáp, nêu và giải quyết vấn đề; kt động não, nhóm..
Bài tập 1
IV. Luyện tập
HS đọc yêu cầu BT1
- GV nêu câu hỏi, học sinh đứng tại chỗ trả 1. Bài tập 1: SGK
lời
- Những câu ca dao, tục ngữ khẳng
- Học sinh khác nhận xét, đánh giá.
vai trò của ca dao tục ngữ trong đời
- GV nhận xét, chốt kiến thức.
sống và khuyên ta trong giao tiếp
( Kim vàng ai nỡ uốn câu: Kim vàng: 1 vật nên dùng những lời lẽ lịch sự, nhã
rất quý và có giá trị, lưỡi câu: một vật rất nhặn.
tầm thường và khơng có giá trị. => Khơng ai
dùng 1 vật quý để làm 1 vật không tương
xứng với giá trị của nó.)
- Chim khơn kêu tiếng rảnh rang
Người khơn nói tiếng dịu dàng dễ nghe.
- Vàng thì thử lửa thử than
Chuông kêu thử tiếng, người ngoan thử lời.
- Chẳng được miếng thịt miếng xơi
Cũng được lời nói cho ngi tấm lịng.
- Một lời nói quan tiền thúng thóc, một lời
nói dùi đục cẳng tay.


- Một câu nhịn là chín câu lành.
Bài tập 2

HS: Đọc yêu cầu BT1
- HS tư duy nhanh và trả lời, lấy ví dụ.
- Phép tu từ từ vựng có liên quan trực tiếp
với
phương châm lịch sự là nói giảm và nói
tránh.
- Học sinh tự lấy VD minh hoạ.
Bài tập 3: ( HS trình bày vào phiếu học tập)
Chọn từ ngữ thích hợp để điền vào chỗ
trống:
a. nói mát
b. nói hớt
c. nói móc
d. nói leo
e. nói ra đầu ra đũa
Các từ ngữ liên quan đến phương châm lịch
sự là a,b, c, d và phương châm cách thức là
e.
Bài tập 4 :
GV chia lớp thành 3 nhóm, mỗi nhóm thực
hiện một yêu cầu của bài tập ở phiếu học tập
Thời gian: 3 phút
Gv nhận xét, đánh giá.
a. Để hỏi về một vấn đề không đúng vào đề
tài mà hai người đang trao đổi, tránh để
người nghe hiểu là mình khơng tn thủ
phương châm quan hệ .
b. Để giảm nhẹ ảnh hưởng, không làm tổn
thương thể diện người đối thoại và thể hiện
sự tuân thủ phương châm lịch sự.

c. Dùng để báo hiệu cho người đối thoại biết
là người đó đã khơng tuân thủ phương châm
lịch sự và phải chấm dứt sự khơng tn thủ
đó.

2. Bài tập 2: SGK
- Nói giảm nói tránh.
VD:
- Bài viết rất dở.
- Bài viết chưa được hay.

3. Bài tập 3: SGK

4. Bài tập 4 : SGK

Điều chỉnh, bổ sung
.......................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
4. Củng cố : (2’)
- GV hệ thống toàn bài ? Khi nói ta nên chú ý những gì để cuộc giao tiếp có kết quả
tốt đẹp?
5. Hướng dẫn về nhà: (5’)


- Làm bài tập số 5/ SGK.
- Nghiên cứu bài tiếp theo về phương châm hội thoại.
- Chuẩn bị tiết sau: sử dụng yếu tố miêu tả trong văn thuyết minh
Xem trước bài và trả lời một số câu hỏi trong SGK.
PHIẾU HOC TẬP
Yêu cầu HS đọc văn bản SGK.

? Nhan đề văn bản nói lên điều gì?
? Bài văn này có thể chia làm mấy đoạn? Nội dung chính của từng đoạn là gì?
? Hãy tìm những câu văn miêu tả về chuối?
HS: Làm ra phiếu học tập.
? Những câu văn ấy thuyết minh những đặc điểm về những khía cạnh nào của
chuối ?
- Đặc điểm sinh trưởng.
- Cơng dụng của cây chuối.
- Cơng dụng của quả chuối.
→ Trình bày đúng, khách quan các đặc điểm chính.
? Tác dụng của những yếu tố miêu tả trên là gì?
? Theo em, đây có phải là một bài văn thuyết minh hồn chỉnh khơng? Cần phải
thêm những thơng tin nào để bài thêm hồn chỉnh?
? Tác giả có nên tả chi tiết một cây chuối cụ thể khơng? Vì sao?
? Em rút ra bài học gì khi tạo lập văn bản thuyết minh?
Yêu cầu HS đọc trước bài tập.


Ngày soạn: 24/8/2018
TIẾT 9
TLV SỬ DỤNG YẾU TỐ MIÊU TẢ TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH
I. MỤC TIÊU: Giúp học sinh
1. Kiến thức
- Tác dụng của yếu tố miêu tả trong văn thuyết minh: làm cho đối tượng thuyết minh
hiện lên cụ thể, gần gũi, dễ cảm nhận hoặc nổi bật, gây ấn tượng.
2. Kĩ năng
- Vai trò của miêu tả trong văn bản thuyết minh : phụ trợ cho việc giới thiệu nhằm gợi
lên hình ảnh cụ thể của đơi tượng cần thuyết minh.
Quan sát các sự vật, hiện tượng.
- Sử dụng ngôn ngữ miêu tả phù hợp trong việc tạo lập văn bản thuyết minh.

- Kĩ năng sống: Giao tiếp, tư duy, hợp tác, lắng nghe, kiên định...
3. Thái độ: Giáo dục lịng u thích mơn học.
4. Định hướng phát triển năng lực
- Năng lực tự học, giải quyết vấn đề, sáng tạo.
- Năng lực giao tiếp, hợp tác.
- Năng lực giao tiếp tiếng Việt.
II. CHUẨN BỊ: Nghiên cứu soạn giảng, bảng phụ…
- HS: Soạn bài, trả lời các câu hỏi…
III. PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Phân tích mẫu, phát vấn, nêu vấn đề thảo luận.
- Kĩ thuật dạy học: Nhóm, động não, đặt câu hỏi...
IV. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1.Ổn định tổ chức (1’)
- Kiểm tra sĩ số học sinh
- Kiểm tra vệ sinh, nề nếp
Lớ
Ngày giảng
Vắng
Ghi chú
p
9A
9B
2. Kiểm tra bài cũ:(5’) Kiểm tra sách vở, bài soạn của HS
* Câu hỏi ? Nhắc lại việc sử dụng các BP NT trong văn bản thuyết minh?
? Trình bày bài tập?
* Gợi ý trả lời: Muốn cho văn bản thuyết minh được sinh động, hấp dẫn, người ta
vận dụng thêm một số biện pháp nghệ thuật như kể chuyện, tự thuật, đối thoại theo lối
ẩn dụ, nhân hóa hoặc các hình thức vè, diễn ca...
3. Giảng bài mới: (1’)

* Giới thiệu bài: các VB thuyết minh loài cây, di tích thắng cảnh, thành phố, mái
trường, nhân vật...bên cạnh việc TM rõ ràng, mạch lạc các đặc điểm, giá trị, quá trình
hình thành của đối tượng TM cũng cần vận dụng biện pháp miêu tả để làm cho đối
tượng hiện lên cụ thể, gần gũi, dễ hiểu, dễ cảm nhận.
Hoạt động của GV- HS
Nội dung kiến thức
* Hoạt động 1: (11’) Mục tiêu: HDHS tìm hiểu yếu tố miêu tả trong văn bản
thuyết minh
PP: phân tích mẫu, thuyết trình, vấn đáp; KT động não