Tài liệu Đề Tài: " Nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay " pptx

Luận văn


Đề Tài:


Nền kinh tế thị trường-định
hướng xã hội chủ nghĩa ở
nước ta hiện nay

Đề tài: Nền Kinh tế thị trờng định hớng XHCN ở nớc ta hiện nay


Li gii thiu

T nm 1975, khi c nc c lp. Cỏch mng dõn tc dõn ch hon
thnh trờn phm vi c nc thỡ c nc cựng tin hnh cỏch mng xó hi ch
ngha xó hi. ng ta ó ch trng gi vng quan im cng nh con ng
m ch tch H Chớ Minh ó la chn l tin lờn ch ngha xó hi, quyt tõm
a t nc tr thnh mt nc giu mnh v kinh t, n nh v kinh t
chớnh tr, xó hi cụng bng vn minh. t c nh vy, ng ta ó ch
trng phi u tiờn phỏt trin kinh t v coi ú l vn sng cũn v mt
trong s ú l xõy dng kinh t th trng nh hng xó hi ch ngha.

Trờn thc t vn nh nc v th trng l mi quan tõm hng u
ca nhiu nh kinh t trong nhiu thp k qua. Do ú m nc ta cng nh
cỏc nc khỏc trờn th gii mun tỡm tũi mụ hỡnh qun lý kinh t v mụ thớch
hp v hiu qu hn. Trong bỏo cỏo chớnh tr ca Ban chp hnh Trung ng
khoỏ VIII trỡnh i hi IX ca ng ta cú cp : Nh nc qun lý kinh t
bng phỏp lut, chin lc, qui hoch, k hoch, chớnh sỏch nhm phỏt huy
mt tớch cc, hn ch mt tiờu cc ca nn kinh t th trng, bo v li ớch
ca nhõn dõn lao ng
Chớnh vỡ vy m xõy dng nn kinh t th trng nh hng xó hi ch
ngha l mt yu t tt yu c bn ca quỏ trỡnh i mi qun lý kinh t
nc ta, v nh cú ng li ỳng n kinh t nc ta ó thoỏt khi nhng
khng hong t tc tng trng nhanh, i sng nhõn dõn c ci thiờn
ỏng k, chớnh tr xó hi n nh, quc phũng an ninh quc gia c gi
vng. Nc ta t mt noc cú nờn kinh t quan liờu, bao cp ó tng bc
chuyn sang nn kinh t th trng nh hng xó hi ch ngha da trờn quy
lut giỏ tr v tớn hiu cung cu ca th trng.

Đề tài: Nền Kinh tế thị trờng định hớng XHCN ở nớc ta hiện nay

I/ NGHIấN CU C S Lí LUN V NN KINH T NH
HNG X HI CH NGHA NC TA:

1) Khỏi nim v nn kinh t th trng:

Theo quan im ca Samuelson trớch trong kinh t hc thỡ: Mt nn
kinh t th trng l mt c ch tinh vi phi hp mt cỏch khụng t giỏc
nhõn dõn v doanh nghip thụng qua h thng giỏ c v th trng. Nú l mt
phng tin giao thụng tp hp tri thc v hnh ng ca hng triu cỏ
nhõn khỏc nhau, khụng cú b nóo trung tõm nú vn gii c bi toỏn m mỏy
tớnh ln nht hin nay cng khụng th gii ni. Khụng ai thit k ra nú. Nú t

xut hin v nú ang thay i cng nh xó hi loi ngi.
Theo quan im ca ng ta, mt nn kinh t m trong ú nhng vn
c bn ca nú do th trng quyt nh c xem l nn kinh t th trng.
Núi cỏch khỏc nn kinh t th trng chớnh l nn kinh t hng hoỏ chu s
iu khin ca c ch th trng. Nn kinh t ny khỏc vi nn tp trung
ch th xỏc nh cỏc vn c bn ca nn kinh t m nn kinh t tp trung
ch th ny l nh nc thụng qua cỏc mnh lnh hnh chớnh. Chớnh s khỏc
bit ny to ra sc mnh v l ng lc cho nn kinh t phỏt trin.
Ti Vit Nam k t i hi ng ton quc ln th VI, chỳng ta ó xỏc
nh xõy dng nn kinh t th trng nhng theo nh hng xó hi ch
ngha. Tc l cú s can thip ca nh nc vo nn kinh t nhng khụng phi
can thip vo nn kinh t theo kiu mnh lnh hnh chớnh m can thip thụng
qua cỏc chớnh sỏch kinh t v mụ nhm n nh nn kinh t v to iu kin
cho mi thnh phn kinh t tham gia vo sn xut v kinh doanh. S can thip
ny c xem l cn thit nhm thit lp khuụn kh phỏp lut phự hp, sa
cha nhng khuyt tt ca th trng, m bo s cụng bng xó hi v n
nh nn kinh t v mụ ( Kinh t hc Samuelson). õy l lý thuyt nn kinh
t hn hp ó c Samuelson a ra/ Theo ụng phỏt trin kinh t phi da
Đề tài: Nền Kinh tế thị trờng định hớng XHCN ở nớc ta hiện nay

trờn hai bn tayl c ch th trng v nh nc: iu hnh mt nn kinh t
khụng cú c chớnh ph ln th trng thỡ cng nh nh v bng mt bn tay.
Tuy nhiờn trong hon cnh nc ta thỡ s can thip ca nh nc cũn úng
vai trũ gi cho nn kinh t i theo ỳng nh hng xó hi ch ngha.

2) S cn thit tn ti kinh t th trng:

Vit Nam ang tn ti cỏc iu kin cn thit l c s tn ti ca nn
kinh t hng hoỏ. Phõn cụng lao ng ang phỏt trin c v chiu rng ln
chiu sõu. nhiu ngnh ngh mi ó ra i, c bit l nhng ngnh cụng

nghip cú hm lng k thut kt tinh trong sn phm cao nh in t, tin
hc Bờn cnh ú cỏc lng ngh c truyn cng ang phỏt trin mnh m.
Cỏc sn phm ca ngnh ang tng bc khng nh thng hiu trờn th
trng trong nc v quc t. õy chớnh l nhng th mnh caVit Nam
trong quỏ trỡnh hi nhp kinh t th gii.S phỏt trin ny ó kộo theo s phỏt
trin nhanh chúng ca lc lng sn xut.
K t sau i hi ng ton quc ln VI. Vit Nam ó chớnh thc tha
nhn s tn ti ca cỏc thnh phn kinh t ngoi quc doanh. Nh ú cỏc
thnh phn kinh t ny ó cú nhng iu kin cn thit phỏt trin. T ú
xut hin s khỏc bit gia cỏc hỡnh thc s hu v t liu sn xut v sn
phm lao ng. õy chớnh l iu kin nn kinh t hnh hoỏ cú c s ra
i. Khỏc bit v s hu v t liu sn xut v sn phm lao ng ó to ra
ng lc to ln thỳc y kinh t phỏt trin mc dự mt trỏi ca nú l s
phõn hoỏ v giu v nghốo.
Sau mt thi gian di duy trỡ c ch kinh t k hoch hoỏ tp trung ó
n lỳc chỳng ta cn mt s chuyn i phỏt trin kinh t. C ch th
trng vi nhng u th khụng th chi cói l mt s la chn hp lý v cn
thit. C ch qun lý c cng knh, kộm nng lc ó khụng cũn phự hp vi
tỡnh hỡnh trong nc v quc t. Nhng cn bnh c trng ca c ch c nh
Đề tài: Nền Kinh tế thị trờng định hớng XHCN ở nớc ta hiện nay

bo th, trỡ tr, kộm nng lc hỡnh thnh nờn b mỏy qun lý thiu chuyờn
mụn nghip v nhng li cú thỏi quan liờu, ca quyn cn phi c thay
i. Thc t cho thy tri qua gn hai mi nm i mi gõy dng nhng
chỳng ta vn phi thc hin cỏc cuc chnh n ng, ci cỏch b mỏy hnh
chớnh chng t nhng quan nim c sai lm ó n sõu bỏm r nh th no.
Vic xoỏ b hon ton khụng d dng, khụng th hon thnh trong mt sm
mt chiu nhng ú l vic cn thit thỳc y kinh t phỏt trin. Cựng vi
c ch c cng l s bt cp khi nh nc can thip quỏ sõu vo sn xut kinh
doanh,

iu hnh khụng tuõn theo cỏc qui lut kinh t m theo cm tớnh dn
n s tht bi trong thc hin cỏc mc tiờu kinh t xó hi ó ra. Chuyn
sang c ch mi s to iu kin cho cỏc thnh phn kinh t phỏt trin theo
ỳng nhng qui lut kinh t khỏch quan.
Thc tin nhng nm i mi ch ra rng vic chuyn i sang mụ hỡnh
kinh t th trng ca ng ta l hon ton ỳng n. Nh mụ hỡnh kinh t ú
chỳng ta ó bc u khai thỏc c tim nng trong nc i ụi vi thu hỳt
vn v k thut nc ngoi, gii phúng c nng lc sn xut trong xó hi,
phỏt trin lc lng sn xut, gúp phn quyt nh bo m nhp tng
trng GDP bỡnh quõn hng nm trong nhng nm 2000 l 7%. Trong ú
nụng nghip phỏt trin liờn tc, c bit l sn xut lng thc a Vit Nam
tr thnh nc th ba trờn th gii v xut khu lng thc. Giỏ tr sn xut
cụng nghip tng bỡnh quõn hng nm 13,5%. H thng kt cu h tng k
thut v xó hi c tng cng. i sng nhõn dõn c ci thin, nõng cao
tớch lu xó hi, to tin cho s phỏt trin trong tng lai.

3) Bn cht kinh t th trng nh hng xó hi ch ngha:

Nn kinh t th trng nh hng xó hi ch ngha nc ta cú mt s
im nh sau:
Đề tài: Nền Kinh tế thị trờng định hớng XHCN ở nớc ta hiện nay

Th nht , quỏ trỡnh chuyn nn kinh t nc ta sang nn kinh t th
trng ng thi cng l quỏ trỡnh thc hin nn kinh t m, nhm ho nhp
vi th trng th gii.
Th hai, bn cht ca quỏ trỡnh chuyn nn kinh t nc ta sang nn
kinh t th trng theo nh hng xó hi ch ngha l quỏ trỡnh chuyn nn
kinh t cũn mang nng tớnh cht t cung t cp sang nn kinh t hng hoỏ tin
ti nn kinh t th trng v qua trỡnh chuyn c ch tp trung quan liờu bao
cp sang c ch th trng cú s qun lý ca nh nc.

S phỏt trin ca ch ngha t bn ó khng nh nn kinh t hng hoỏ
ó lm cho th trng dõn tcgn bú v ho nhp vi th trng th gii,
Chớnh giao lu hng hoỏ ó lm cho quan h quc t c m rng khi
phm vi quc gia, thỳc y nn kinh t phỏt trin mt cỏch nhanh chúng.
Trong quan h quc t chỳng ta cú nhiu i mi quan trng. Chỳng ta
ó chuyn quan h quc t t n phng sang a phng, quan h vi tt c
cỏc nc khụng phõn bit ch chớnh tr, theo nguyờn tc ụi bờn cựng cú
li v khụng can h vo chuyn ni b ca nhau.

4) c trng ca kinh t th trng nh hng xó hi ch ngha
nc ta:

Mc ớch ca nn kinh t th trng nh hng xó hi ch ngha l
phỏt trin lc lng sn xut, phỏt trin kinh t xõy dng c s vt cht k
thut ca ch ngha xó hi, nõng cao i sng nhõn dõn lao ng v tt c cỏc
thnh viờn trong xó hi. Phỏt trin lc lng sn xut hin i gn lin vi
xõy dng quan h sn xut mi phự hp trờn c ba mt: s hu, qun lý v
phõn phi.
V s hu s phỏt trin theo hng cũn tn ti nhiu hỡnh thc s hu
khỏc nhau, nhiu thnh phn kinh t khỏc nhau trong ú kinh t nh nc gi
vai trũ ch o. Tiờu chun cn bn ỏnh giỏ hiu qu xõy dng quan h
Đề tài: Nền Kinh tế thị trờng định hớng XHCN ở nớc ta hiện nay

sn xut theo nh hng xó hi ch ngha l thỳc y phỏt trin lc lng
sn xut, ci thin i sng nhõn dõn v thc hin cụng bng xó hi nờn phi
tng bc xỏc lp v phỏt trin ch s hu cụng cng v t liu sn xut
ch yu mt cỏch vng chc, trỏnh núng vi xõy dng t m khụng tớnh n
hiu qu nh trc õy.
V qun lý trong kinh t th trng ng hng xó hi ch ngha phi
cú s qun lý ca nh nc xó hi ch ngha. Nh nc xó hi ch ngha s

qun lý nn kinh t bng phỏp lut, chin lc, k hoch, chớnh sỏch ng
thi s dng c ch th trng, cỏc hỡnh thc kinh t v phng thc qun lý
kinh t th trng kớch thớch sn xut, gii phúng sc sn xut, phỏt huy
tớnh tớch cc v hn ch nhng mt tiờu cc, khuyt tt ca c ch th trng,
bo v li ớch nhõn dõn lao ng v ton th qun chỳng nhõn dõn.
V phõn phi kinh t th trng nh hng xó hi ch ngha thc hin
phõn phi ch yu theo kt qu lao ng v hiu qu kinh t, ng thi phõn
phi theo mc úng gúp vn v cỏc ngun lc khỏc vo sn xut kinh doanh
v thụng qua phỳc li xó hi. C ch phõn phi ny va to ng lc kớch
thớch cỏc ch th kinh t nõng cao hiu qu hot ng sn xut kinh doanh,
ụng thi hn ch nhng bt cụng trong xó hi.Thc hin tng trng kinh t
gn lin vi cụng bng xó hi ngay trong tng bc phỏt trin.
Tớnh nh hng xó hi ch ngha ca nn kinh t th trng nc ta
cũn th hin ch tng trng kinh t phi i ụi vi phỏt trin vn hoỏ, giỏo
dc xõy dng nn vn hoỏ Vit Nam tiờn tin, m bn sc dõn tc, lm
cho ch ngha Mỏc Lờnin, t tng H Chớ Minh gi vai trũ ch o trong
i sng tinh thn ca nhõn dõn, nõng cao dõn trớ, giỏo dc v o to con
ngui, xõy dng v phỏt trin ngun nhõn lc ca t nc.
Ch trng xõy dng v phỏt trin nn kinh t th trng, nh hng
xó hi ch ngha cú s qun lý ca nh nc th hin trỡnh t duy v vn
dng ca ng ta v qui lut s phự hp gia quan h sn xut vi tớnh cht
Đề tài: Nền Kinh tế thị trờng định hớng XHCN ở nớc ta hiện nay

v trỡnh phỏt trin ca lc lng sn xut. õy l mụ hỡnh kinh t tng quỏt
ca nc ta trong thi k quỏ lờn ch ngha xó hi.

II/THC TRNG VIC HèNH THNH V PHT TRIN NN
KINH T TH TRNG NH HNG X HI CH NGHA NC
TA:

1)Trc i mi:

T nm 1975 t nc Vit Nam hon ton c lp v thng nht, cỏch
mng Vit Nam hon ton chuyn sang giai on mi, c nc xõy dng ch
ngha xó hi. t nc i lờn ch ngha xó hi t im xut phỏt rt thp li
chu nh hng nng n do chin tranh kộo di. Trong 15 nm nhõn dõn ta ó
khụng ngng phn u vot qua bao khú khn th thỏch mi ginh c c
lp thng nht t nc. Chỳng ta ó cú nhiu c gng trong vic hn gn vt
thng chin tranh, khụi phc nn kinh t b tn phỏ nng n, tng bc xỏc
lp quan h sn xut mi bc u xõy dng c s vt cht k thut ca ch
ngha xó hi, phỏt trin s nghip vn hoỏ giỏo dc y t, thit lp cng c
chớnh quyn nhõn dõn trong c nc. Tuy nhiờn, nn kinh t vn trong tỡnh
trng kộm phỏt trin, sn xut nh l ph bin v nng n tớnh t cung t cp.
Trỡnh
trang thit b k thut trong sn xut cng nh trong kt cu h tng
kinh t vn hoỏ xó hi lc hu, mt cõn i, cha to c tớch lu trong nc
v l thuc nhiu vo bờn ngoi. C ch qun lý tp trung quan liờu bao cp
li nhiu hu qu tiờu cc do ú nn kinh t hot ng vi hiu qu thp.
Khng hong kinh t xó hi din ra nhiu vi c trng sn xut chm
v khụng n nh, lm phỏt lờn n 774,7% nm 1986. Ti nguyờn thit b lao
ng v ti nng mi c s dng thp. i sng nhõn dõn thiu thn, np
Đề tài: Nền Kinh tế thị trờng định hớng XHCN ở nớc ta hiện nay

sng vn hoỏ tinh thn v o c kộm lnh mnh, trt t an ton xó hi
khụng c m bo, tham nhng nhiu v t nn xó hi phỏt trin.
Trờn thc t nn kinh t nc ta t ngh quyt hi ngh ln th 6 ban
chp hnh Trung ng khoỏ IV (nm 1979) cỏc quan h hng hoỏ tin t ó
c chp nhn nhng mi mc th yu. ú l do qua nhiu thp k
qua, t tng kinh t xó hi ch ngha mang nng thnh kin coi quan h
hng hoỏ v c ch th trng l biu hin thuc tớnh ca ch t hu v t

bn. Mt khỏc l do chỳng ta xõy dng ch ngha xó hi theo mụ hỡnh dp
khuụn giỏo iu ch quan duy ý chớ cỏc mt b trớ c cu kinh t thiu v phỏt
trin cụng nghip nng, quy mụ ln vi xoỏ b cỏc hỡnh thc kinh t da trờn
ch t hu v t liu sn xut, phỏt trin kinh t quc doanh v kinh t tp
th, nng n hỡnh thc ph nhn nn kinh t hng hoỏ theo c ch th trng,
b mỏy quan liờu cng knh kộm hiu qu. Nhng sai lm ú ó dn n vic
kỡm hóm lc lng sn xut v nhiu ng lc phỏt trin, cuc ci cỏch kinh
t b y lựi. T tng Lờnin trong chớnh sỏch kinh t Mỏc b xem nh bc
lựi tm thi bt c d.

2)Sau i mi:

Khi chuyn sang kinh t th trng chỳng ta ng trc thc trng l
t nc ó v ang tng bc quỏ lờn ch ngha xó hi, t mt xó hi vn
l thuc a na phong kin, trỡnh phỏt trin ca lc lng sn xut xó hi
thp. Khụng nhng th, t nc ta li tri qua hng chc nm chin tranh,
hu qu li vụ cựng nng n, nhng tn d thc dõn phong kin cũn nhiu,
li chu nh hng nng n ca c ch tp trung quan liờu bao cp.
T nhng c im trờn ta cú th nhn xột rng: nn kinh t nc ta
khụng cũn hon ton l nn kinh t t cung t cp nhng cng cha phi l
nn kinh t hng hoỏ theo ý ngha y . Mt khỏc do cú s i mi v mt
kinh t nn kinh t nc ta khi chuyn sang kinh t th trng l nn kinh t
§Ò tµi: NÒn Kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN ë níc ta hiÖn nay

hàng hoá kém phát triển, còn mang nặng tính chất tự cấp là ảnh hưởng nặng
nề của cơ chế tập trung quan liêu bao cấp. Thực trạng đó được thể hiện ở các
mặt sau:
-Thứ nhất, kinh tế hàng hóa kém phát triển, nền kinh tế còn mang nặng
tính tự cung tự cấp, cơ cấu kinh tế còn mất cân đối và kém hiệu quả, chưa có
thị trường theo đúng nghĩa của nó và năng suất lao động xã hội và thu nhập

quốc dân tính theo đầu người còn thấp.
Nền kinh tế nhiều thành phần ở nước ta đã được hình thành và phát
triển, vì vậy thị trường nước ta cũng được hình thành và phát triển. Xem xét
khái quát về thị trường nước ta trong những năm qua vẫn thấy còn là thị
trường ở trình độ thấp, tính chất của nó vẫn còn hoang sơ, dung lượng còn
yếu và có phần rối loạn. Chúng ta mới có thị trường hàng hoá nói chung,
trước hết là thị trường hàng tiêu dùng thông thường với hệ số giá cả và quan
hệ mua bán bình thường. Về cơ bản chúng ta chưa có thị trường sức lao động,
thị trường tiền vốn trong khu vực kinh tế nhà nước. Thực trạng này của thị
trường nước ta là do kết quả của nhiều nguyên nhân khác nhau. Về mặt khách
quan là do trình độ phát triển của phân công lao động xã hội còn thấp, nền
kinh tế còn mang nặng tính tự cấp tự túc. Về mặt chủ quan là do những nhận
thức chưa đúng đắn của nền kinh tế xã hội chủ nghĩa, là do sự phân biệt duy ý
chí giữa thị trường có tổ chức và thị trường tự do.
Điều cần thiết phải rút ra từ thực trạng của thị trường trên đây là: với tất
cả tính phức tạp và các mặt tiêu cực xảy ra trên thị trường, việc chuyển nền
kinh tế nước ta sang kinh tế thị trường vẫn đưa tới mức tiến bộ về mật kinh tế
hơn hẳn trước đây và tạo khả năng dẫn tới bước ngoặt quyết định. Nhiệm vụ
đặt ra hiện nay là phải tiếp tục thúc đẩy quá trình hình thành và phát triển của
thị trường ngày càng đầy đủ và thông suốt, thống nhất trên phạm vi cả nước,
phải gắn thị trường trong nước với thị trường quốc tế.
Thứ hai về thực trạng của nền kinh tế nước ta khi chuyển sang nền kinh
tế thị trường là ảnh hưởng của mô hình kinh tế chỉ
Đề tài: Nền Kinh tế thị trờng định hớng XHCN ở nớc ta hiện nay

huy vi c ch tp trung quan liờu bao cp. Hai c ch kinh t c v
mi ( c ch tp trung quan liờu bao cp v th trng) cú nhiu c im
khỏc nhau, im khỏc nhau c bn nht l: c ch c hỡnh thnh trờn c s thu
hp hoc gn nh xoỏ b quan h hng v tin t, lm cho nn kinh t b
hin vt hoỏ cũn c ch mi hỡnh thnh trờn c s m rng quan h hng hoỏ

tin t.
Quy lut tn ti trong c ch giao np v cp phỏt ch l hỡnh thc, vic
m rng sn xut v lu thụng hng hoỏ l mt tt yu lch s cho nờn hn
ch quuan h hng hoỏ tin t v quy lut giỏ tr tr thnh s cn tr tin b
kinh t, kỡm hóm nhõn t mi. Do ú lm cho nh nc khụng th lm ch
nhng quỏ trỡnh kinh t khỏch quan mc dự trong tay nh nc cú thc lc
kinh t to ln. Vỡ vy, i hi ln th VII ng ta ó khng nh: Xoỏ b trit
c ch qun lý tp trung quan liờu bao cp hỡnh thnh c ch th trng cú
s qun lý ca nh nc bng phỏp lut, k hoch chớnh sỏch v cỏc cụng c
khỏc. Xõy dng v phỏt trin ng b hng tiờu dựng, vt t, dch v sc lao
ng thc hin kinh t thụng sut trong c nc v vi th trng th gii.
Xut phỏt t nhim v bao trựm v chớnh sỏch i ngoi v quan im:
Vit Nam mun l bn ca tt c cỏc nc trong cng ng th gii, phn
u vỡ ho bỡnh, c lp v phỏt trin, chớnh sỏch knh t i ngoi ca nn
kinh t hng hoỏ nc ta hin nay c thc hin theo nhng nh hng
sau:
a dng hoỏ, a phng hoỏ kinh t vi mi qu gia, mi t chc kinh
t khụng phõn bit ch chớnh tr trờn nguyờn tc tụn trong c lp ch
quyn bỡnh ng v cựng cú li. Cng c v tng cng v trớ ca Vit Nam
cỏc th trng quen thuc v vi bn hng truyn thng, tớch cc thõm nhp
v to ch ng th trng mi, phỏt trin cỏc mi quan h di mi hỡnh
thc.
Kinh t i ngoi l mt trong cỏc cụng c kinh t bo m cho vic
thc hin cỏc mc tiờu kinh t xó hi ra cho tng giai on lch s c th
Đề tài: Nền Kinh tế thị trờng định hớng XHCN ở nớc ta hiện nay

v phc v c lc mc tiờu c lp dõn tc v ch ngha xó hi, thc hin
cụng nghip hoỏ hin i hoỏ theo nh hng xó hi ch ngha.
Tng cng hi nhp vo nn kinh t th gii, phỏt huy ý chớ t lc t
cng; kt hp sc mnh dõn tc vi sc mnh thi i, da vo ngun lc

trong nc l chớnh, i ụi vi tranh th ti a ngun lc bờn ngoi.
Theo nhng nh hng trờn, my nm qua, hot ng kinh t i
ngoi nc ta ó lp li quan h bỡnh thng vi cỏc quan h ti chớnh, tin
t quc t, bc u ó thu oc nhng thnh tu quan trng v kinh t i
ngoi.
Ngoi ra nn kinh t th trũng phỏt trin theo nh hng xó hi ch
ngha cn cú s qun lý v mụ ca nh nc. õy l c im c bn nht ca
kinh t th trng nc ta khỏc vi nn sn xut hng hoỏ gin n troc
õy, cng nh khỏc vi nn kinh t th trng cỏc nc t bn ch ngha.
c im ny cng chớnh l mụ hỡnh kinh t khỏi quỏt trong thi k quỏ
lờn ch ngha xó hi nc ta. Mụ hỡnh kinh t ú cú nhng c trng riờng ,
lm cho nú khỏc vi kinh t th trng cỏc nc t bn ch ngha.

3)Hn ch trong phỏt trin kinh t

Mc dự nc ta ó t c nhng thnh tu nht nh trong phỏt trin
kinh t v n nh tỡnh hỡnh chớnh tr xó hi nhng khụng phi khụng cũn
nhng tn ti cn c gii quyt nht l nhng tn ti trong vic iu hnh
nn kinh t v gii quyt cỏc vn thng mi .Tuy nhng khú khn ny ch
l tm thi nhng chỳng ta vn phi gii quyt lm lnh mnh hoỏ nn
kinh t v y nhanh cụng cuc phỏt trin kinh t nc nh .
Mt trong nhng hn ch ln hin nay l Vit Nam cũn thiu quỏ nhiu
thụng tin , c bit l thụng tin trong lnh vc kinh t. Khụng cú cỏc thụng tin
cn thit v th trng , v Lut kinh t dn n nhiu tht bi. ỏng chỳ ý l
vn thng hiu v gn õy l nhng khú khn trong vic thõm nhp th
Đề tài: Nền Kinh tế thị trờng định hớng XHCN ở nớc ta hiện nay

trng M. Chớnh t hai nguyờn nhõn ny m Vit Nam tht bi trong v kin
cỏ ba sa.V mt no ú v kin ny cú mt thiờn v cho Hip hi ch tri cỏ
nheo M nhng phi tha nhn chỳng ta ó khụng cú nhng thụng tin cn

thit v cng khụng tin hnh nhng hot ng m ỏng ra chỳng ta phi thc
hin trc khi thõm nhp v thnh cụng trờn th trng khú tớnh ny. Mt hn
ch khỏc l chỳng ta vn cũn tn ti nhng nghnh kinh t cũn quỏ yu kộm
khi m chỳng ta ó v ang d b mt s hn ngch thu quan cho mt s mt
hng chun b cho quỏ trỡnh tham gia t chc thng mi quc t WHO.
Nguyờn nhõn ca s khú khn ny mt phn l do cũn cú nhng ngnh kinh
t hot ng khụng hiu qu c bit trong s dng vn. Mt phn l do mt
phn nhng ngnh khỏc cú t l ni a hoỏ thp. Ngoi ra vn phi tha nhn
l cỏc ngnh kinh t Vit Nam phỏt trin phn ln l da vo s tng lờn v
vn. Theo thng kờ gn õy thỡ trong c cu mt ng sn phm tng lờn thỡ
cú ti 74% l do tng v vn , 14% do lao ng v ch cú 12% l do s tng
lờn v nng sut thụi. Trong nhng nghnh cú t l ni a hoỏ thp thỡ cú th
k n ngnh ụ tụ v cụng ngh tin hc, phn ln hng hoỏ sn xut trong
nc mi dng mc lp rỏp sn phm linh kin nhp t nc ngoi v.Vớ
d ngnh ụ tụ t l ni a hoỏ mi mc 8%, cao nht l Toyota Vit Nam
t l ny cung ch t 14%. Hin nay mt trong nhng vn m cỏc nh
qun lý khụng th gii quyt mõu thun gia vic gim kớch thớch tiờu
dựng cỏc loi hng hoỏ ng thi phi tng thu buc cỏc doanh nghip
tng t l ni a hoỏ.
ú l trờn sõn nh, cũn trờn th trng th gii thỡ sao? Núi chung hng
hoỏ Vit Nam vn cũn ch yu cnh tranh bng giỏ. Núi chung cụng ngh sn
xut ca Vit Nam cũn khỏ lc hu nờn hng hoỏ cú giỏ tr thp, hm lng
khoa hc khụng cao. Kt qu d thy l li nhun s thp. Trong khi ú, Vit
Nam li cha vn ti nhng th trng d tớnh nh chõu Phi, ụng u m
ch yu hng hoỏ xut sang EU, Nht v M vn l nhng th trng khú tớnh
ũi hi nhng tiờu chun kht khe. Cỏc tham tỏn thng mi cng cha hot
Đề tài: Nền Kinh tế thị trờng định hớng XHCN ở nớc ta hiện nay

ng hiu qu trong vic h tr doanh nghip tỡm kim th trng. Mt vn
na l hng hoỏ Vit Nam vn hay b mt s nc mua li, dỏn nhón mỏc

khỏc bỏn ra th trng. õy l mt thit thũi ln cho chỳng ta khụng ch l
li nhun m cũn liờn quan n nhng quyn li v ti sn vụ hỡnh khỏc.
Khụng ch vy, trong lnh vc qun lý nh nc chỳng ta cng cũn tn
ti khụng ớt nhng hn ch c bit trong lnh vc qun lý hnh chớnh v ch
ti chớnh cụng. Phi tha nhõn rng b mỏy hnh chớnh ca Vit Nam cũn
rt cng knh v cũn quỏ nhiu khõu trựng lp. Mc dự chỳng ta ó cú nhng
ci cỏch trong rỳt gn th tc hnh chớnh nhng vn cũn khỏ phc tp, cha
thc s thụng thoỏng. Tiờu biu l vic ci thin ch hi quan ti cỏc cng
bin nc ta. Theo ỏnh giỏ ca cỏc nh kinh doanh nc ta õy l mt tin
b ln nhng sau mt thi gian kim im li chớnh chỳng ta cng phi tha
nhn nhng khim khuyt vn cũn tn ti. ng thi vi vic
nng n trong th tc hnh chớnh thỡ vn liờn h gia cỏc thnh phn
tham gia gii quyt cng cha thụng sut. H thng lut Vit Nam cng cha
thc s hon thin v thiu s n nh. c bit l h thng lut kinh t núi
chung luụn thay i gõy khụng ớt khú khn cho doanh nghip. Gn õy cỏc
phng tin thụng tin i chỳng liờn tc a ra nhng kin ngh ca cỏc
doanh nghip xung quanh vn mua hoỏ n GTGT. Theo ý kin ca cỏc
chuyờn gia nc ngoi tham gia giỳp Vit Nam trong vic son tho cỏc
vn bn lut thỡ nguyờn nhõn chớnh l do Vit Nam cú quỏ nhiu vn bn
chng chộo. Ngoi lut cũn cú thụng t, ch th, hng dn.ụi khi chớnh
nhng vn bn ny li hn ch ln nhau, mõu thun vi nhau. B mỏy hnh
chớnh cũn cng knh cng hn ch kh nng hot ng ca cỏc nh u t.
Cỏi khú nht õy l b mỏy hnh chớnh cng cng knh cng to ra nhiu
khõu trung gian, cng lm mt thi gian ca doanh nghip trong khi ú cú
khụng ớt khõu cũn cú s chng chộo nhau khụng phõn nh rừ phm vi hot
ng.

§Ò tµi: NÒn Kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN ë níc ta hiÖn nay

III/ MỘT SỐ GIẢI PHÁP CƠ BẢN TIẾP TỤC PHÁT TRIỂN KINH
TẾ THỊ TRƯÒNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA:

Muốn phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở
Việt Nam, cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp.

1.Thực hiện nhất quán chính sách kinh tế nhiều thành phần:

Thừa nhận trên thực tế tồn tại nhiều thành phần kinh tê trong thời kỳ
quá độ là một trong những điềukiện cơ sở để thúc đẩy kinh tế hàng hoá phát
triển, nhờ đó mà sử dụng có hiệu quả sức mạnh tổng hợp của mọi thành phần
kinh tế.
Cùng với việc đổi mới, củng cố kinh tế nhà nước và kinh tế hợp tác,
thừa nhận việc khuyến khích các thành phần kinh tế cá thế, tư nhân phát triển
là nhận thức quan trọng về xây dựng chủ nghĩa trong thời kỳ quá độ. Theo
hướng đó mà khu vực kinh tế nhà nước, kinh tế tập
thể, kinh tế cá thể và các hình thức kinh tế hỗn hợp khác đều được
khuyến khích phát triển theo định hướng tiến lên chủ nghĩa xã hội. Tất cả các
thành phần kinh tế đều bình đẳng trước pháp luật, tuy vị trí, quy mô, tỷ trọng,
trình độ có khác nhau nhưng tất cả đều là nội lực của nền kinh tế phát triển
theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

2.Mở rộng phân công lao động, phát triển kinh tế vùng, lãnh thổ, tạo
lập đồng bộ các yếu tố thị trường:

Phân công lao động là cơ sở của việc trao đổi sản phẩm. Để đẩy mạnh
phát triển kinh tế hàng hoá, cần phải mở rộng phân công lao động xã hội,
Đề tài: Nền Kinh tế thị trờng định hớng XHCN ở nớc ta hiện nay

phõn b li lao ng v dõn c trong phm vi c nc cng nh tng a
phng, tng vựng theo hng chuyờn mụn hoỏ, hp tỏc hoỏ nhm khai thỏc
mi ngun lc, phỏt trin mi ngnh ngh, s dng cú hiu qu c s vt cht
- k thut hin cú v to vic lm cho ngi lao ng. Cựng vi m rng
phõn cụng lao ng xó hi trong nc, phi tip tc m rng quan h kinh t
vi nc ngoi nhm gn phõn cụng lao ng trong nc v phõn cụng lao
ng quc t, gn th trng trong nc v th trng quc t. Nh ú m th
trng trong nc tng bc c m rng, tim nng v lao ng, ti
nguyờn, c s vt cht hin cú c khai thỏc cú hiu qu. Th trng c
khai thụng trờn khp mi min ca t nc, gn lin vi th trng th gii.
Cn phi tip tc phỏt trin mnh th trng hng hoỏ v dch v, hỡnh
thnh th trng sc lao ng cú t chc, qun lý cht ch t ai v th
trng nh ca, xõy dng th trng vn, tng bc hỡnh thnh th trng
chng khoỏn.
khai thỏc cú hiu qu tim nng v vn, sc lao ng, cụng ngh, ti
nguyờn, thc hin m rng phõn cụng lao ng xó hi, cn phi tng bc
hỡnh thnh ng b cỏc loi th trng tin t, vn, sc lao ng, cht xỏm,
thụng tin, t liu sn xut v t liu tiờu dựng iu ny s m bo cho
vic phõn b v s dng cỏc yu t u vo, u ra ca quỏ trỡnh sn xut phự
hp vi nhu cu ca s phỏt trin kinh t th trng nh hng xó hi ch
ngha.

3.y mnh cụng tỏc nghiờn cu ng dng khoa hc cụng ngh, y
mnh cụng nghip hoỏ, hin i hoỏ
Trong kinh t th trng, cỏc doanh nghip ch cú th ng vng trong
cnh tranh nu thũng xuyờn i mi cụng ngh h chi phớ, nõng cao cht
lng sn phm. Mun vy phi y mnh cụng tỏc nghiờn cu v ng dng
cỏc thnh tu mi ca cuc cỏch mng khoa hc vo quỏ trỡnh lu thụng hng
hoỏ. So vi th gii, trỡnh cụng ngh sn xut ca ta cũn thp kộm, khụng
Đề tài: Nền Kinh tế thị trờng định hớng XHCN ở nớc ta hiện nay

ng b do vy kh nng cnh tranh ca hng hoỏ nc ta so vi hng hoỏ
nc ngoi trờn th trng c ni a v th gii cũn kộm. Bi vy, phỏt
trin kinh t hng hoỏ, chỳng ta phi y mnh cụng nghip hoỏ hin i hoỏ.
H thng kt cu h tng c s v dch v hin a, ng b cng úng
vai trũ quan trng cho s phỏt trin kinh t xó hi. H thng ú nc ta ó
quỏ lc hu, khụng ng b mt cõn ụớ nghiờm trng nờn ó cn tr nhiu
n quyt tõm ca cỏc nh u t trong c nc ln nc ngoi, cn tr phỏt
trin hng hoỏ mi min t nc. Vỡ th cn gp rỳt xõy dng v cng c
cỏc yu t ca h thng kt cu ú. Trc mt, nh nc cn tp trung u tiờn
xõy dng nõng cp mt s yờu t thiờt yu nh ng sỏ, cu cng, bn cng,
sõn bay, in, nc h thng thụng tin liờn lc, ngõn hng dch v bo him

4.Gi vng n nh chớnh tr, hon thin h thng lut phỏp, i mi
cỏc chớnh sỏch ti chớnh tin t giỏ c

S n nh chớnh tr bao gi cng l nhõn t quan trng phỏt trin.
Nú l iu kin cỏc nh sn xut kinh doang trong nc v nc ngoi yờn
tõm u t. Gi vng n nh chớnh tr nc ta hin nay l gi vng vai trũ
lóng o ca ng Cng sn Vit Nam, tng cng hiu lc v hiu qu qun
lý ca nh nc, phỏt huy y vai trũ lm ch ca nhõn dõn.
H thng phỏp lut ng b l cụng c rt quan trng qun lý nn
kinh t hng hoỏ nhiu thnh phn. Nú to nờn hnh lang phỏp lý cho tt c
mi hot ng sn xut, kinh doanh ca cỏc doanh nghip trong v ngoi
nc. Vi h thng phỏp lut ng b v phỏp ch nghiờm ngt, cỏc doanh
nghip ch cú th lm giu trờn c s tuõn th lut phỏp.
i mi chớnh sỏch ti chớnh tin t, giỏ c nhm mc tiờu thỳc y
phỏt trin, huy ng v s dng cú hiu qu cỏc ngun lc, bo m qun lý
thng nht nn ti chớnh quc gia, gim bi chi ngõn sỏch, gúp phn khng
Đề tài: Nền Kinh tế thị trờng định hớng XHCN ở nớc ta hiện nay

ch v kim soỏt lm phỏt; x lý ỳng n mi quan h gia tớch lu v tiờu
dựng.
5.Xõy dng v hon thin h thng iu tit kinh t v mụ, o to i
ng qun lý kinh t v cỏc nh kinh doanh gii:

H thng iu tit kinh t v mụ phi c kin ton, phự hp vi nhu
cu kinh t th trng, bao gm iu tit bng chin lc v k hoch kinh t,
phỏp lut chớnh sỏch v cỏc ũn by kinh t, hnh chớnh giỏo dc, khuyn
khớch, h tr v c rn e, trng pht, ngn nga, iu tit thụng qua b mỏy
nh nc, cỏc on th
Mi c ch qun lý kinh t cú i ng cỏn b qun lý kinh doanh tng
ng. Chuyn sang phỏt trin nn kinh t hng hoỏ nhiu thnh phn theo nh
hng xó hi ch ngha ũi hi chỳng ta phi y mnh s nghip o to v
o to li i ng qun lý kinh t, cỏn b kinh t, cỏn b kinh doanh cho phự
hp vi mc tiờu phỏt trin kinh t trong thi k mi. i ng ú phi cú
nng lc chuyờn mụn gii, thớch ng mau l vi c ch th trng, dỏm chu
trỏch nhim. chu ri ro v trung thnh vi con ng xó hi ch ngha m
ng v nhõn dõn ta ó chn. Song song vi o to v o to li, cn phi
cú phng hng s dng, bi dng, ói ng ỳng n vi i ng ú, nhm
kớch thớch hn na vic khụng ngng nõng cao trỡnh nghip v, bn lnh
qun lý, ti nng kinh doanh ca h. C cu ca i ng cỏn b cn phi c
chỳ ý m bo c phm vi v mụ cng nh ln c vi mụ, c cỏn b qun lý
cng nh kinh doanh.

6.Thc hin chớnh sỏch i ngoi cú li cho phỏt trin kinh t th
trng nh hng xó hi ch ngha

Thc hin cú hiu qu kinh t i ngoi chỳng ta phi a dng hoỏ hỡnh
thc, a phng hoỏ i tỏc. Phi quỏn trit nguyờn tc ụi bờn cựng cú li,

Đề tài: Nền Kinh tế thị trờng định hớng XHCN ở nớc ta hiện nay

khụng can thip vo ni b ca nhau v khụng phõn bit ch chớnh tr - xó
hi. Ci cỏch c ch qun lý xut khu, thu hỳt rng rói ngun vn u t t
nc ngoi, thu hỳt k thut, nhõn ti v kinh nghim qun lý.

7.Gii quyt nhng hn ch cũn tn tai ca kinh t th trng:

Th trng Vit Nam hin nay hot ng cũn yu, nú cha mc
bỏo hiu nhng co hi mi. Khu vc t nhõn cũn thiu k nng v kinh
nghim cn thit ỏp ng cỏc tớn hiu v thi c m h nhn c. Do ú
s liờn lc cú hiu qu gia nh nc v t nhõn l cn thit, lm cho cỏc
chiộn lc phỏt trin nn kinh t nc nh cú th thc hin c.
Nh nc ta cn xõy dng c h thng phỏp lut hon chnh v cú
tớnh ng b . H thng phỏp lut cn c b sung v hon thin trờn cỏc
lnh vc: s dng, chuyn nhng v cho thuờ t ai, th trng bt ng
sn, th trng vn B sung, iu chnh b lut thu trỏnh b chng chộo,
khuyn khớch u t trong nc, xỏc nh rừ thm quyn v trỏch nhim ca
cỏ nhõn, xõy dng b lut thng mi, lut ngõn sỏch, lut hnh chớnh nh
nc
Ci cỏch gn lin vi i mi kinh t l mt nhõn t quyt nh m
bo nn kinh t tng trng nhanh v n nh, bn vng nc ta.
i mi c ch qun lý v sỏp xp li doanh nghip Nh nc ng
thi xỏc nh li mc tiờu chin lc phỏt trin kinh t xó hi phự hp vi
kinh t xó hi nc ta trong bi cnh quc t hin nay.

Nhng gii phỏp núi trờn tỏc ng qua li vi nhau, s to nờn sc
mnh thỳc y nn kinh t hng hoỏ nc ta phỏt trin theo nh hng xó hi
ch ngha.

Đề tài: Nền Kinh tế thị trờng định hớng XHCN ở nớc ta hiện nay


KT LUN

Túm li a t nc cú th ui kp cỏc nc phỏt trin trờn th
gii trong mt tng lai khụng xa ng thi cng khụng chch hng theo
con ng xó hi ch ngha m ng v nhõn dõn ta ó chn thỡ nht thit
chỳng ta phi xõy dng c mt nn kinh t th trng vng mnh theo nh
hng xó hi ch ngha v mang bn sc ca ngi Vit Nam. Nhng vn
c cp trờn õy mi ch l mt vi bin phỏp m chỳng ta cn lm trong
thi gian trc mt tip tc n nh v khc phc nhng hn ch ca nn
kinh t th trng v sau ny trong quỏ trỡnh phỏt trin lõu di ca t nc.

Nht l trong quỏ trỡnh hi nhp nn kinh t th gii theo xu hng ton
cu hoỏ nn kinh t th gii thỡ khi ú s m ra rt nhiu c hi cng nh
nhng thỏch thc ũi hi chỳng ta phi tht sỏng sut nu khụng mun b lõm
vo tỡnh th b ng trc nhng din bin ca nn kinh t th trng. Nú cú
th gõy ra nhng hu qu nghiờm trng nh: s phõn hoỏ giu nghốo ngy
cng ln, t nn xó hi ngy cng tng v phc tp, cỏc truyn thng b
thng mi hoỏ, nn lm phỏt gia tng

Chớnh vỡ vy, chỳng ta cn phi trau di kin thc cho tht tt, bờn cnh
ú l nhõn phm ca mt ngi sinh viờn, l tng lp trớ thc trong xó hi s
i u trong mi vic m ng v nh nc tin hnh gúp phn vo vic
hon thin nn kinh t th trng tin ti vic xõy dng thnh cụng ch ngha
xó hi Vit Nam.

§Ò tµi: NÒn Kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN ë níc ta hiÖn nay

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1) Giáo trình kinh tế chính trị_Đại học Kinh tế Quốc dân

2) Xây dựng nền kinh tế thị trường địng hướng xã hội chủ
nghĩa_Nguyễn Nhâm

3) Giáo trình Kinh tế chính trị Mác-Lênin _ NXB Chính trị quốc gia

4) Vai trò của nhà nước trong nền kinh tế thị trường định hướng xã
hội chủ nghĩa ở Việt Nam_GS - TS Chu Văn Cấp.

5) Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa mâu thuẫn và
phướng giảI quyết_TS Nguyễn Tấn Hùng

6) Dự thảo các văn kiện trình đại hội IX của Đảng.

MỤC LỤC
Đề tài: Nền Kinh tế thị trờng định hớng XHCN ở nớc ta hiện nay


Li gii thiu1
I/ Nghiờn cu c s lý lun v nn kinh t th trng nh hng xó hi
ch ngha Vit Nam 2
1. Khỏi nim v nn kinh t th trng 2
2. S cn thit tn ti kinh t th trng 3
3. Bn cht kinh t th trng nh hng xó hi ch ngha 4
4. c trng ca kinh t th trng nh hng xó hi ch ngha. 5
II/ Thc trng vic hỡnh thnh v phỏt trin nn kinh t th trng nh
hng xó hi ch ngha nc ta 7
1. Trc i mi 7
2. Sau i mi 8
3. Nhng hn ch 10
III/ Gii phỏp c bn tip tc phỏt trin kinh t th trng 13
1. Thc hin nht quỏn kinh t nhiu thnh phn 13
2. M rng phõn cụng lao ng. 13
3. y mnh cụng tỏc nghiờn cu ng dng khoa hc cụng ngh, y
mnh cụng nghip hoỏ, hin i hoỏ 14
4. Gi vng n dnh chớnh tr 15
5. Xõy dng v hon thin h thng iu tit kinh t v mụ15
6. Thc hin chớnh sỏch i ngoi 16
7. Gii quyt nhng hn ch 16
Kt lun 18
Ti liu tham kho 19