Phương pháp và bài tập tổng hợp về Đặc điểm của ánh sáng và gương môn Vật Lý 7 năm 2021

nan

HOC

e cờ

4 :

-

h4

À4 a

\ R=

Vững vàng nên tảng, Khai sáng tương lai

——

PHUO'NG PHAP VA BAI TAP TONG HOP VE

DAC DIEM CUA ANH SANG VA GUO'NG

4. PHƯƠNG PHÁP GIẢI

a. Ánh sáng
a.1. Định luật truyền thẳng của ánh sáng: Trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng
truyền đi theo đường thẳng.
* Hiện tượng Nhật thực, Nguyệt thực xảy ra khi Mặt Trời, Mặt Trăng, Trái Đất cùng nằm trên
một đường thẳng.

a.2. Định luật phản xạ ánh sáng:

* Tia phan xạ IR nằm trong mặt phẳng chứa tia tới SI và pháp tuyến tại điểm tới IN.

* Góc phản xạ bằng góc toi: i’ = i.

b. Gương

Gương
Gương phẳng

Tính chất ảnh qua gương
Ảnh ảo, lớn bằng vật

Ứng dụng
Gương soi

Trang | l


Vững vàng nên tảng, Khai sáng tương lai

Gương cầu lôi

Ảnh ảo, nhỏ hơn vật

Vùng nhìn thầy rộng nên
được dùng làm gương chiếu
hậu

Gương cầu lõm

Ảnh ảo, lớn hơn vật

Chế tạo pha đèn để chiêu ánh
sáng di xa

2. BÀI TÂP VÍ DU

Bài 1: Một điểm sáng S đặt trước một gương phẳng G có định và chuyên động với vận tốc v
đối với gương. Xác định vận tốc của ảnh S' đối với gương và đối với S trong trường hợp.
a) S chuyên động song song với gương

b) S chuyển động vuông góc với gương.
c) S chuyển động theo phương hợp với mặt phẳng gương một góc ơ
Hướng dẫn giải
S'

v'

S'

v'
S

V

G

G

V
S
a) Trường hợp S chuyên động song song với gương.
Vì S' đối xứng với S qua gương nên vận tốc của S' đối với gương cócùng độ lớn, song song và

cùng chiều với v đối với gương. Còn vận tốc của S' đối với S bằng 0.

II): P2


Vững vàng nên tảng, Khai sáng tương lai

b) Trường hợp S chun động vng góc với gương.

Vận tốc của S' đối với gương có cùng độ lớn, cùng phương và ngược chiều với v. Vận tốc của
S' đối với S cùng phương và ngược chiều và có độ lớn bằng 2v.
c) S chuyển động theo phương hợp với mặt phẳng gương một góc ơ
Lúc này có thể coi S vừa chuyển động song song với gương (với vận tốc v¡), vừa chun động
vng góc với gương (với vận tốc va)
Ta co Vi = V.COSd va v2 = v.sina

Vậy vận téc cua S’ déi vei guong Ia vi = v.cosa con van tốc của S' đối với S là 2.va = 2v.sinơ
theo phương vng góc với gương.

Bài 2: Thám tử Sherlock Holmes được mời đến dự một buổi tiệc. Nhiệm vụ của anh là quan sát tất cả
những người dự tiệc. Tuy nhiên để giữ bí mật trong lúc dự tiệc, anh khơng được nhìn trái, phải hoặc
nhìn ra sau. Sherlock Holme đã nghĩ ra một cách, dùng các vật trên bàn tiệc, để quan sát khắp gian
phòng. Theo em, Sherlock Holmes đã dùng những dụng cụ nào vậy?

Hướng dẫn giải
Gương cầu lồi có vùng nhìn thay réng nén Sherlock Holmes da quan sát khắp gian phịng
thơng qua một số vật dụng có tác dụng như một phần của gương cầu lồi: mặt ngồi nhẫn bóng
của những chiếc cốc, thìa,...

Mặt ngồi của
thìa bạc

\

(Gương
cáu lồi)

Trang | 3


Vững vàng nên tảng, Khai sáng tương lai

Bài 3: Để quan sát các phần bị che khuất của răng, các nha sĩ thường dùng một dụng cụ hình trịn
bằng kim loại (hình 4.22). Theo em đó là một gương phẳng, gương cầu lồi hay gương cầu lõm? Giải
thích vì sao?

Hiên thị đáp án
Đó là gương cầu lõm, dùng để tạo ảnh lớn hơn vật dé dễ quan sát chỉ tiết nhỏ trong răng.

3. BÀI TẬP TRÁC NGHIÊM
Câu

1: Tia sáng tới gương

phẳng

hợp với tia phản xạ mọt góc 88o. Hỏi góc tới có giá trị bao

nhiêu?

A. 449

B. 46°

C. 88°

D. 2°

Câu 2: Hứng mặt phản xạ của gương cầu lõm về phía ánh sáng Mặt Trời ta thu được chùm tia
phản xạ là chùm gì?
A. Chum

hội tụ

C. Cả 2 chùm hội tụ và phân kì

B. Chùm

phân kì

D. Cả 3 phương án trên.

Câu 3: Khi hiện tượng nhật thực xảy ra có hai người đứng ở hai nơi trên trái đất, một người cho
rằng đã xảy ra hiện tượng nhật thực tòan phần

, người kia lại cho là xảy ra hiện tượng nhật thực

một phần. Vì sao ?

II)


Vững vàng nên tảng, Khai sáng tương lai

A. Đứng trong vùng bóng tối của Mặt Trăng trên Trái Đất sẽ quan sát được nhật thực tồn
phần

B. Đứng trong vùng bóng nửa tối của Mặt Trăng trên Trái Đất sẽ quan sát thấy nhật thực
một phần

C. Cả 2 đều đúng

D. Cả 2 đều sai
Câu 4: Những đặc điểm chung về ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng là:
A. Ảnh ảo, khơng hứng được trên màn chắn.
B. Ảnh có kích thước bằng vat.
C. Khoảng cách từ gương đến ảnh và vật bằng nhau.
D. Tất cả đều đúng
Câu 5: Chùm sáng hội tụ là chùm sáng mà
A. Các tia sáng không giao nhau trên đường truyền của chúng.
B. Các tia sáng giao nhau trên đường truyền của chúng
C. Các tia sáng loe rộng trên đường truyền của chúng.
D. Các tia sáng loe rộng ra, kéo dài gặp nhau.

Câu 6: Một vật như thế nào (điều kiện về vật) thì mắt ta mới có thể nhìn thấy nó? Chọn câu trả
lời sai
A. Vật phát ra ánh sáng

B. Vật phải được chiếu sáng
Trang | 5


Vững vàng nên tảng, Khai sáng tương lai

C. Vật không phá sáng mà cũng không được chiếu sáng
D. Vật phải đủ lớn và không cách mắt quá xa
Câu 7: Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi là:
A. Ảnh ảo nhỏ hơn vật

B. Ảnh ảo lớn hơn vật

C. Ảnh thật nhỏ hơn vật

D. Ảnh thật lớn hơn vật

Câu 8: Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:
Khi Trái Đất ở giữa Mặt Trời và Mặt Trăng thì mặt trăng đi vào ... của Trái Đất nên không được

Mặt Trời chiếu sáng

A. Trong suốt

B. Vùng bóng tối

Câu 9: Một tia sáng chiếu tới gương

A. 159

C. Đồng tính

phẳng và hợp với mặt gương

B. 30°

C. 45°

D. Vùng bóng nửa tối
một góc 30°. góc phản xạ

D. 60°

Câu 10: Ta nhìn thấy trời đang nắng ngoài cánh đồng khi
A. Mặt Trời chiếu ánh sáng thẳng vào cánh đồng.
B. Mắt hướng ra phía cánh đồng.
C. Cánh đồng nằm trong vùng có ánh sáng.
D. Cánh đồng hắt ánh sáng Mặt Trời vào mắt ta.
Câu 11: Vật nào dưới đây không phải là nguồn sáng?
A. Mặt Trời

B. Mặt Trăng

C. Ngọn nén đang cháy

D. Cục than gỗ đang nóng đỏ

Trang |6


Vững vàng nên tảng, Khai sáng tương lai

Câu 12: Chọn câu trả lời đầy đủ nhất Gương cầu lõm có thể tạo ra:
A. Ảnh ảo, lớn hơn vật
B. Ảnh thật

C. Ảnh ảo lớn hơn vật khi đặt gần sát gương, ảnh hật khi vật ở xa gương
D. Ảnh hứng được trên màn chắn
Câu 13: Tia phản xạ trên gương phẳng nằm trong cùng mặt phẳng với
A. Tia tới và đường vng góc với tia tới.

B. Tia tới và pháp tuyến với gương.
C. Đường

pháp tuyến với gương và đường vng góc với tia tới.

D. Tia tới và pháp tuyến của gương tại điểm tới.
Câu 14: Khi nói về ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lõm. Câu kết luận đúng là
A. Ảnh nhìn thấy trong gương ln nhỏ hơn vật.

B. Ảnh nhìn thấy trong gương là ảnh ảo bằng vật.
C. Ảnh nhìn thấy trong gương là ảnh ảo ln lớn hon vat.
D. Ảnh nhìn thấy trong gương hứng được trên màn.
ĐÁP ÁN

A

9

11

13

B

10

12

14


Vững vàng nên tảng, Khai sáng tương lai

HOC24; :
oe

°

@

Vững vàng nên tảng, Khai sáng tương lai

Website HOC247 cung cấp một mơi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thông minh, nội
dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh nghiệm, giỏi

về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và các trường chuyên danh

tiếng.

I.

Luyén Thi Online

Học mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bi — Tiết kiệm 90%
- _ Luyên thi ĐH, THPT QG: Đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng
xây dựng các khóa luyện thi THPTQG các mơn: Tốn, Ngữ Văn, Tiêng Anh, Vật Lý, Hóa Học và
Sinh Học.
- - Luyện thi vào lớp 10 chun Tốn: Ơn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các
trường P7NK, Chuyên HCM (LHP-TDN-NTH-OĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An Và các trường
Chuyên khác cùng 7S.Trán Nam Dũng, TS. Phạm Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyên Đức
Tán.

II.

Khoa Hoc Nang Cao va HSG

Học Toán Online cùng Chuyên Gia
- - Toán Nâng Cao THCS: Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Tốn Chun dành cho các em HS

THCS lớp 6, 7, 8, 9 u thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ở trường và đạt

điểm tốt ở các kỳ thi HSG.

- - Bồi dưỡng HSG Toán: Bồi dưỡng 5 phân mơn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp

dành cho học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: 7S. Lê Bá Khánh

Trình, TS. Trần Nam Dũng, TS. Phạm Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc
Bá Cẩn cùng đôi HLV đạt thành tích cao HSG Quốc Gia.
Ill.

Kênh học tập miễn phí
HOC247 NET cộng đồng học tập miễn phí

HOC247 TV kênh Video bài giảng miễn phí
- - HOC247 NET: Website hoc miễn phí các bài học theo chương trình SGK từ lớp 1 đến lớp 12 tat cả
các môn học với nội dung bài giảng chỉ tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư
liệu tham khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

- - HOC247 TV: Kênh Youtube cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ơn tập, sửa bài tập, sửa dé thi
miễn phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các môn Toán- Lý - Hoá, Sinh- Sử - Địa, Ngữ Văn, Tin Học và
Tiếng Anh.

Trang | 8