Vai trò của công cụ lao động trong một cơ sở sản xuất "than tổ ong" của Bà Phan Thị Lễ - Văn Chương - Khâm Thiên - Hà Nội

Tiểu luận Kinh tế chính trị
LỜI MỞ ĐẦU
Ănghen đã từng nói: "Lao động là yếu tố tất yếu quyết định sự chuyển
hoá biến vượn thành người chứ không phải sự thay đổi của môi trường hoàn
cảnh. Mà trong lao động thì công cụ lao động đóng vai trò quan trọng hàng
đầu. Không những thế, công cụ lao động quyết định trình độ của xã hội, của
đất nước. Tác động mạnh mẽ nên nền kinh tế.
Vì vậy việc nghiên cứu vai trò của công cụ lao động cho ta một cái nhìn
toàn diện, sâu sắc về sự phát triển, tầm quan trọng của nó đối với xã hội loài
người.
Trong bài viết này chắc chắn không thể không mắc những khuyết điểm,
hạn chế cũng như chưa thể hiện được tính logic trong việc trình bày tiểu luận
về kinh tế chính trị. Bởi vậy em mong nhận được sự góp ý, sửa chữa và bổ

sung của thầy cô để bài viết được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
1
Đào Ngọc Dũng - Lớp 839
Tiểu luận Kinh tế chính trị
PHẦN I: CÔNG CỤ LAO ĐỘNG RA ĐỜI VÀ GẮN LIỀN CÙNG
SỰ PHÁT TRIỂN CỦA LOÀI NGƯỜI
1. Định nghĩa công cụ lao động
Công cụ lao động là một bộ phận quan trọng nhất của tư liệu lao động.
Nó thay bàn tay con người trực tiếp tác động vào vật chất vào đối tượng lao
động. Trình độ công cụ lao động cho thấy sự khác nhau giữa các thời kỳ kinh
tế.

2. Công cụ lao động gắn liền cùng sự phát triển của loài người
Khoa học lịch sử mác xit đã chứng minh loài người chúng ta có nguồn
gốc là loài vượn cao cấp. Giống vượn này sống trong các vùng nhiệt đới vào
cuối thế kỷ đệ tam (cách đây vài chục triệu năm). Thông qua quá trình đấu
tranh lâu dài với thiên nhiên, thông qua lao động sáng tạo chúng ngày càng
phát triển và dần tự biến đổi bản thân để trở thành một giống mới, một loài
mới: "Loài người".
Thuở ban đầu khai sinh con người nguyên thuỷ chỉ biết sử dụng cây
gậy, hòn đá có sẵn trong thiên nhiên để kiếm ăn tự vệ. Hành động đó chưa
phải là lao động thực sự. Cây gậy và hòn đá chưa phải là công cụ lao động.
Nhưng dù sao điều đó cũng chứng minh rằng người nguyên thuỷ đã nhận thức
được phần nào công dụng thuộc tính của khí cụ mà họ cầm trong tay. Dần dần

với bộ óc, trí khôn phát triển họ đã có thể tạo ra thêm những vật bằng đá, gỗ,
xương… hay kết hợp chúng với nhau để tạo ra những chiếc rỉu, con dao, giáo
mác, đá. Và đó chính là những công cụ lao động thuở ban đầu. Chính lúc này
đây khả năng của con người nguyên thuỷ đã được bộc lộ. Họ biết chế tác ra
những công cụ phục vụ cho cuộc sống, chống lại thú dữ…
Trải qua 6,9 triệu năm của thời kỳ đồ đá cũ, kinh nghiệm sống của họ
được nâng cao hơn, họ nhận ra rằng những hòn đá sắc, nhọn có thể giúp cho
công việc của họ tốt hơn nhiều so với những viên đá sần sùi, thô kệch. Nên họ
2
Đào Ngọc Dũng - Lớp 839
Tiểu luận Kinh tế chính trị
đã đẽo gọt, cải tiến nó sao cho thật sắc, thật bén, thật nhọn. Lịch sử loài người

đã bắt đầu bước sang một trang mới. Chính nhờ có công cụ tốt hơn đó mà
lãnh thổ của loài người mở rộng ra thêm. Từ việc sống chui rúc trong hang, lỗ
mà họ đã có thể xây dựng nhà cửa, vườn trại. Năng suất lao động cũng tăng
lên một cách đáng kể. Từ việc hái lượm hoa quả có sẵn trong thiên nhiên dần
dần con người biết được cách tự trồng trọt trong thiên nhiên dần dần con
người biết được cách tự trồng trọt lấy các thứ cây công nghiệp. Nghề nông
nguyên thủy xuất hiện. Nhờ đó, thức ăn của con người được đảm bảo hơn.
Ngoài ra, họ còn chế tạo ra cung nỏ cũng là một bước ngoặt quan trọng trong
việc cải tiến công cụ sản xuất. Cung tên, nỏ giúp cho nghề săn bắn phát triển,
thú vật săn bắt về được nhiều thì dần dần nảy sinh ra nghề chăn nuôi nguyên
thuỷ. Từ đây, con người có được thức ăn bằng thịt thường xuyên hơn. Sau
này, họ còn biết dùng súc vật làm sức kéo trong nông nghiệp.

Việc phát hiện ra lửa trong thiên nhiên và biết được cách lấy lửa có ý
nghĩa cực kỳ quan trọng. Lửa dùng để nấu chín thức ăn, do đó ảnh hưởng tốt
đến sự phát triển của cơ thể con người. Lửa lại dùng để chế tạo ra công cụ sản
xuất, đốt rừng, phá rẫy, chống thú dữ, giá rét. Lửa giúp cho con người chuyển
dần đến sống ở những vùng khí hậu lạnh hơn, những vùng lưu vực các con
sông. Như vậy nhờ có lửa mà co người nguyên thuỷ tách hẳn khỏi thế giới
động vật. Nhưng lực lượng sản xuất xã hội nguyên thuỷ đạt tới điểm cao nhất
khi mà có người dùng lửa để luyện quặng, trước nhất là đồng (thời đại đồ
đồng), rồi đến sắt (thời đại đồ sắt) tạo ra những công cụ hoàn hảo hơn đồng
thời nó cũng làm cho năng suất lao động tăng lên, đưa lực lượng sản xuất phát
triển tới một giai đoạn mới, cao hơn. Trước kia, khi trồng trọt bằng cây gậy
nhọn thì phải hàng chục người làm mới được. Nhờ có công cụ bằng kim khí

(cày, cuốc, dao… bằng đồng, sắt), lại biết dùng súc vật kéo nên mỗi gia đình
đã có thể tự cày cấy riêng một mảnh. Và lao động chung, tập thể không còn
cần thiết nữa. Công cụ được cải tiến thì thúc đẩy nghề nông, chăn nuôi phát
3
Đào Ngọc Dũng - Lớp 839
Tiểu luận Kinh tế chính trị
triển hơn. Tình hình đó dẫn đến sự phân công lao động xã hội lớn đầu tiên:
nghề chăn nuôi tách khỏi nghề nông từ đó hình thành nên những bộ lạc
chuyên chăn nuôi, chuyên trồng trọt. Bên cạnh đó các nghề thủ công cũng rất
phát triển: nghề dệt, nghề rèn, nghề làm đồ gốm… Đến lượt các nghề thủ
công tách khỏi nghề nông. Đó là sự phân công lao động xã hội lớn thứ hai.
Qua hai lần phân công lao động xã hội năng suất lao động được tăng lên rõ

rệt, người ta không chỉ sản xuất ra đủ ăn mà còn có thêm những sản phẩm dư
thừa. Điều này đã tạo nên một xã hội mới, lần đầu tiên trong lịch sử xã hội bị
phân chia thành hai gia cấp: giai cấp bóc lột và giai cấp bị bóc lột.
Thời gian như thúc đẩy sự tiến hoá, phát triển của xã hội loài người. Xã
hội ngày càng phát triển thì con người cũng ngày càng tiến bộ. Họ trở nên
thông minh hơn, mạnh mẽ hơn… rồi kéo theo sự phát triển song hành của
công cụ lao động. Con người ngày càng phát minh ra nhiều thứ phục vụ cho
cuộc sống mà chủ yếu là công cụ để phục vụ cho việc sản xuất. Trình độ phát
triển của xã hội càng cao thì công cụ lao động được tạo ra ngày càng tinh xảo,
hoàn mỹ. Máy móc do con người tạo ra có thể thay thế nhiều công nhân, lại
tạo ra năng suất cao hơn (thời kỳ tư bản chủ nghĩa, chủ nghĩa xã hội) thu được
lợi nhuận cao. Do đó, mà con người luôn tìm cách phát triển công cụ lao động

nhằm thúc đẩy sản xuất, rút ngắn công đoạn và thời gian tạo ra sản phẩm.
Tóm lại quá trình phát triển công cụ lao động luôn gắn liền cùng sự phát
triển của loài người. Ban đầu, con người là người chế tạo ra nó rồi chính nó
làm cho con người thoát khỏi cuộc sống hoang dã của thú vật.
3. Công cụ lao động có tác dụng, ảnh hưởng tới nền kinh tế thế giới nói
chung và Việt Nam nói riêng
Như chúng ta đã biết, công cụ lao động quyết định trình độ của xã hội,
của một đất nước. Tác động mạnh mẽ đến nền kinh tế. Điều này đã được thực
tế chứng minh rất rõ ràng. Việt Nam chúng ta là một minh chứng cụ thể.
4
Đào Ngọc Dũng - Lớp 839
Tiểu luận Kinh tế chính trị

Trong hơn thập kỷ chịu sự đô hộ của thực dân Pháp và bọn tay sai đồng
minh, kinh tế Việt Nam luôn bị kìm hãm, chìm đắm trong tình trạng nghèo
nàn lạc hậu, nhân dân Việt Nam phải sống trong cảnh nô lệ và nghèo đói. Đến
năm 1945, nền kinh tế Việt Nam vẫn là nền kinh tế nông nghiệp, lạc hậu và
manh mún. Những ngành sản xuất công nghiệp thì nhỏ bé, què quặt. Cả nước
chỉ có vài trăm nhà máy, xí nghiệp nhỏ với trang bị cũ kỹ mà phần lớn là khai
thác mỏ. Công nghiệp không có các cơ sở luyện kim, chế tạo máy móc, hoá
chất. Hay ngành sản xuất hàng tiêu dùng cũng chỉ có một số nhà máy: đường,
rượu, xay xát, lương thực, vải giấy mà lại là những cơ sở ít vốn đầu tư, tận
dụng được tài nguyên có sẵn, lao động rẻ mạt. Cho đến ngày nước ta giành
được độc lập thì nền kinh tế vẫn còn chậm phát triển. Các máy móc, công
xưởng mà thế hệ trước để lại đã trở nên cũ kỹ, lạc hậu so với ngành nghề của

nước ngoài.
Nhưng trong những năm trở lại đây, nền kinh tế nước ta đang trên đà
phát triển mạnh mẽ, điều này có được một phần là nhờ chính sách mở cửa ta
cho nước ngoài đầu tư vốn vào Việt Nam. Qua đó chúng ta cũng nhập thêm
những máy móc tân tiến để thay thế cho bộ máy cũ kỹ lạc hậu kia. Nhờ có
máy móc tân tiên hiện đại mà nước ta đã từ một nước nghèo, lạc hậu, nền
kinh tế nông nghiệp (trong những năm 1938-1939 tỷ trọng công nghiệp chiếm
10% trong giá trị tổng sản lượng nông - công nghiệp) để trở thành một nước
đang phát triển, một nước tiên tiến.
Không chỉ có Việt Nam mà ngay trên thế giới cũng có rất nhiều nước
từng bị coi là chậm phát triển nhưng qua thời gia họ đã cố gắng đưa nước
mình trở thành cường quốc. Đó là Hàn Quốc.

Hàn Quốc cũng là một nước được đánh giá là phát triển khá nhanh.
Thành công đó được thể hiện ở nhiều mặt: kết cấu kinh tế thay đổi, chuyển từ
nền kinh tế nông nghiệp sang nền kinh tế công nghiệp. Hàn Quốc dã thoát
5
Đào Ngọc Dũng - Lớp 839