Tieu luan mon Văn hóa Chính trị Văn hóa chính trị của cán bộ ở xã a , huyện c , tỉnh ST hiện nay

1

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ KHU VỰC IV

TIỂU LUẬN
MƠN: VĂN HĨA CHÍNH TRỊ

TÊN NỘI DUNG

VĂN HĨA CHÍNH TRỊ CỦA CÁN BỘ Ở XÃ A…
HUYỆN C…., TỈNH ST HIỆN NAY

Họ và tên học viên: NGÔ .........
Mã số học viên: MP22...............
Lớp: Cao học Xây dựng Đảng và CQNN,

HÀ NỘI - 2021
ST
– 202...
MỞ
ĐẦU


2
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Văn hóa được hiểu như là cái cốt lõi của bản lĩnh, bản sắc và những
truyền thống tốt đẹp, là tinh hoa, là yếu tố xuyên suốt toàn bộ lịch sử, tạo nên
sức trường tồn của dân tộc. Trong bối cảnh hiện nay, văn hóa cịn được hiểu là
một tập hợp bao gồm hệ thống các giá trị: tư tưởng và tình cảm, đạo đức và trí

tuệ, phẩm chất và tài năng, sức nhạy cảm tiếp thu cái mới từ bên ngoài, bản lĩnh
và ý thức bảo vệ bản sắc của cộng đồng dân tộc, sức đề kháng và sức chiến đấu
để tự bảo vệ mình, để khơng ngừng lớn mạnh. Trong giai đoạn cách mạng mới
hiện nay là giao lưu, hội nhập quốc tế, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội
chủ nghĩa, phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa địi hỏi đội
ngũ cán bộ phải có bản lĩnh chính trị, đạo đức cách mạng, năng lực tư duy, trí
tuệ …phù hợp với yêu cầu mới. Trong đó, văn hóa chính trị là một động lực
quan trọng thúc đẩy tính tích cực của các chủ thể chính trị nhằm thực hiện mục
tiêu chung. Nó quy định tầm tư duy, trình độ hành động thực tiễn và kỹ năng
lãnh đạo quản lý của tất cả các đối tượng cán bộ lãnh đạo, đặc biệt là đội ngũ
cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp xã. Đối với đội ngũ cán bộ, thì đội ngũ cán bộ cấp
xã giữ một vị trí hết sức quan trọng, đóng vai trị nền tảng, quyết định sự thành,
bại mọi chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước,
nhiệm vụ cấp trên giao phó. Bởi vì, trong hệ thống chính quyền bốn cấp ở Việt
Nam thì cấp xã có vai trị nền tảng trong hệ thống đó, là nơi tuyệt đại bộ phận
nhân dân sinh sống, nơi trực tiếp diễn ra mọi hoạt động của đời sống xã hội; là
nơi phát huy sức mạnh đại đoàn kết và quyền làm chủ của nhân dân; là cầu nối
liền giữa Đảng với nhân dân, tạo sức mạnh tổng hợp thực hiện thắng lợi mọi chủ
trương, đường lối, chính sách, pháp luật, mọi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã
hội ở địa phương. Đồng thời là nơi cung cấp những kinh nghiệm thực tiễn, phát
hiện, kiến nghị góp phần tích cực vào việc điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện
đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Do vậy,
cần phải làm cho văn hóa chính trị thấm sâu vào nội dung, phương thức lãnh đạo


3
của Đảng trên mọi mặt, tức là phát triển văn hóa chính trị trong Đảng, trong đội
ngũ cán bộ, đảng viên nhất là đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở. Nhờ nâng cao
văn hóa chính trị mà cán bộ phát huy được tiềm năng sáng tạo, đấu tranh chống
quan liêu, tham nhũng để bảo vệ Đảng, bảo vệ Nhà nước và chế độ khỏi sự tha

hóa biến chất. Xây dựng một nền chính trị hiện đại trên cơ sở đỉnh cao của các
giá trị văn hóa phải bắt đầu từ những con người chính trị, đặc biệt là những thủ
lĩnh chính trị, những cán bộ lãnh đạo, quản lý. Trong những năm qua, đội ngũ
cán bộ chủ chốt các xã A...., huyện C....., tỉnh ST đã được chú trọng rất nhiều về
văn hóa chính trị như xây dựng văn hóa cơng sở, văn hóa lãnh đạo, quản lý, văn
hóa ứng xử, tiếp dân…..tạo phong trào hành động sơi nổi, nâng cao nhận thức
chính trị, hình thành niềm tin và tham gia lãnh đạo, quản lý. thực hiện thắng lợi
các nhiệm vụ chính trị - xã hội tại địa phương cơ sở. Tuy nhiên, trong quá trình
thực hiện nhiệm vụ chính trị, trước u cầu của cơng cuộc đổi mới đặt ra, đội
ngũ cán bộ chủ chốt các xã vẫn cịn bộc lộ một số yếu kém về trình độ lý luận
chính trị, phẩm chất đạo đức, năng lực trong tổ chức thực hiện và vận động quần
chúng nhân dân. Một số có tư tưởng phe phái, cục bộ, nhận thức về vai trò, trách
nhiệm chưa đầy đủ, xa rời quần chúng nhân dân…. Do vậy, việc nâng cao, phát
triển văn hóa chính trị trong đội ngũ cán bộ cấp xã, nhất là đội ngũ cán bộ chủ
chốt các xã là một nhiệm vụ cần thiết nhằm khắc phục những hạn chế, yếu kém
đó và đáp ứng được yêu cầu mới đặt ra trong giai đoạn hiện nay. Do đó, bản
thân chọn đề tài thu hoạch là “Văn hóa chính trị của cán bộ ở xã A...., huyện
C....., tỉnh ST hiện nay”.
2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
Trên cơ sở làm rõ những vấn đề lý luận về văn hố chính trị, tiểu luận phân
tích thực trạng văn hố chính trị của đội ngũ cán bộ chủ chốt xã A...., huyện
C....., tỉnh ST hiện nay, từ đó đề xuất những giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao
văn hố chính trị cho đội ngũ cán bộ này nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính
trị giai đoạn mới.
- Nhiệm vụ nghiên cứu là làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận về văn hoá


4
chính trị, phân tích, đánh giá thực trạng văn hố chính trị của đội ngũ cán bộ ở
xã A...., huyện C....., tỉnh ST hiện nay từ đó đề xuất phương hướng và giải pháp

chủ yếu nhằm nâng cao văn hoá chính trị cho đội ngũ cán bộ chủ chốt này trong
thời gian tới.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng: Văn hóa chính trị của đội ngũ cán bộ
- Phạm vi nghiên cứu: Tại xã A...., huyện C....., tỉnh ST
4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
Tiểu luận được thực hiện dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối, chính sách của Đảng và
Nhà nước Việt Nam về cán bộ cơ sở, về văn hố chính trị.
Các phương pháp cụ thể: Lơgíc và lịch sử; Phân tích và tổng hợp; So sánh,
kết hợp với nghiên cứu lý luận và khảo sát thực tiễn.
5. Ý nghĩa thực tiễn và lý luận của đề tài
Tiểu luận đề xuất một số giải pháp cơ bản nhằm nâng cao văn hố chính
trị cho đội ngũ cán bộ chủ chốt xã A...., huyện C....., tỉnh ST hiện nay. Những
giải pháp đó có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo cho các Huyện uỷ, Tỉnh uỷ
ST trong việc đánh giá và xây dựng chiến lược cán bộ, góp phần nâng cao văn
hố chính trị cho đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã ở tỉnh ST cũng như cán bộ
trong phạm vi cả nước.
6. Kết cấu tiểu luận

PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG I


5
CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ VĂN HĨA CHÍNH TRỊ
1.1NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ VĂN HĨA CHÍNH TRỊ
1.1.1. Một số khái niệm
1.1.1.1. Khái niệm văn hóa
Theo quan niệm của Hồ Chí Minh văn hố được định nghĩa: “Vì lẽ sinh
tồn cũng như mục đích của cuộc sống, lồi người mới sáng tạo và phát minh ra

ngôn ngữ, chữ viết, đạo đức, pháp luật, khoa học, tôn giáo, văn học, nghệ thuật,
những công cụ sinh hoạt hàng ngày về ăn, mặc, ở và các phương thức sử dụng.
Toàn bộ những sáng tạo và phát minh đó tức là văn hố.”1
Người ta hay quan niệm theo cách thơng thường văn hố giống như học
vấn, xem văn hoá như phong tục tập quán, xem văn hoá như các giá trị đạo đức.
văn hoá được hiểu theo nghĩa khái quát: chỉ những sáng tạo của lồi người mà
có giá trị đó là văn hố.
Hiện nay có trên 400 định nghĩa về văn hóa, điều này để chứng tỏ khái
niệm này được nhìn nhận đa nghĩa như thế nào. Ở đây, trên phương diện chính
trị học, có thể hiểu: Văn hóa là phạm trù kết tinh những giá trị vật chất và tinh
thần do loài người sáng tạo nên trong lịch sử, là sự thể hiện trình độ phát triển
nhất định của xã hội, trình độ phát triển năng lực và khả năng sáng tạo của con
người biểu hiện trong các phương thức tổ chức đời sống xã hội, quan hệ xã
hội…, phản ánh toàn bộ đời sống của con người trong quan hệ với thế giới bên
ngồi.
1.1.1.2. Chính trị
Chính trị là một lĩnh vực của đời sống xã hội kể từ khi xã hội phân chia
thành giai cấp và tổ chức thành Nhà nước; Là lĩnh vực phức tạp, nhạy cảm nhất
và có vai trị ngày càng tăng, từ thời cổ đại, chính trị đã được nhiều nhà tư tưởng
quan tâm nghiên cứu. Cho đến nay vẫn còn nhiều quan điểm khác nhau về phạm
trù chính trị. Tuy nhiên, theo cách hiểu chung nhất: Chính trị là hoạt động trong
1

Hồ Chí Minh (1995), Toàn tập, tập 3, Nxb CTQG, Hà Nội, tr431.


6
lĩnh vực quan hệ giữa các giai cấp, cũng như giữa các dân tộc và các quốc gia
với vấn đề giành, giữ, tổ chức và sử dụng quyền lực nhà nước; là sự tham gia
của nhân dân vào công việc của nhà nước và xã hội; là hoạt động chính trị thực

tiễn của các giai cấp, của các đảng chính trị, các nhà nước nhằm tìm kiếm những
khả năng thực hiện đường lối và những mục tiêu đề ra nhằm thoả mãn lợi ích.
1.1.1.3. Văn hóa Chính trị
Văn hóa chính trị là một bộ phận, một phương diện của văn hố trong xã
hội có giai cấp (có chính trị), nhưng điều đó khơng có nghĩa Văn hóa chính trị là
phép cộng giản đơn giữa văn hố với chính trị, mà đó là sự thẩm thấu, xâm nhập
vào nhau, chuyển hố lẫn nhau giữa văn hố với chính trị, chính trị với văn hố.
Văn hóa chính trị là một khái niệm được các nhà nghiên cứu quan tâm. Có thể
tiếp cận và tìm hiểu vấn đề này theo nhiều giác độ khác nhau. Cho đến thời điểm
hiện nay thì chưa có một định nghĩa thống nhất về Văn hóa chính trị. Việc đưa ra
quan niệm về Văn hóa chính trị tùy thuộc vào mục đích nghiên cứu và cách tiếp
cận khác nhau.
Theo quan niệm của Chủ nghĩa Mác - Lênin:
Các nhà kinh điển sáng lập ra chủ nghĩa Mác - Lênin, tuy chưa đưa ra
định nghĩa cụ thể về văn hóa chính trị, nhưng trong hệ thống lý luận của các ông
đã hàm chứa nhiều quan điểm cơ bản về văn hóa chính trị, như vấn đề đấu tranh
giành quyền lực, vấn đề cải tạo xã hội cũ, xây dựng xã hội mới; vấn đề xây dựng
con người XHCN, vấn đề xây dựng Nhà nước XHCN….Lênin đặc biệt nhấn
mạnh tính chất quan trọng của việc dùng văn hóa chính trị mới để đả phá, đấu
tranh chống lại những thói quen do xã hội cũ để lại và xây dựng một nhà nước
kiểu mới: “Mục đích của văn hóa chính trị, của nền giáo dục chính trị là đào
tạo nên những người cộng sản chân chính, có khả năng thắng được sự dối trá
cùng với các thiên kiến và khả năng giúp đỡ quần chúng lao động thắng được
chế độ cũ để lại và xây dựng một nhà nước khơng có bọn tư bản, bọn bóc lột và
bọn địa chủ” 2
2

V.I.Lênin (1977), Toàn tập, tập 41, Nxb Tiến bộ, Matxcơva., tr479.

7
Đây là một trong những định hướng mang tầm chiến lược, có ý nghĩa về
mặt lý luận và thực tiễn để xác định và xây dựng văn hóa chính trị XHCN,
khơng chỉ có ý nghĩa trong thời kỳ đầu của cách mạng mà còn đặc biệt quan
trọng trong thời kỳ quá độ lên CNXH. Theo “Từ điển chính trị rút gọn” của Liên
Xơ, “văn hóa chính trị là trình độ và tính chất của những hiểu biết chính trị,
những nhận định, những hành vi của công dân, cũng như nội dung, chất lượng
của những giá trị xã hội, của những chuẩn mực xã hội và sự hoàn thiện của hệ
thống tổ chức quyền lực, phù hợp với sự phát triển và tiến bộ xã hội, góp phần
điều chỉnh những hành vi và quan hệ xã hội”3
Dựa trên quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh,
các nhà nghiên cứu Việt Nam đã đưa ra một số quan niệm về văn hóa chính trị:
GS.TS Hồng Chí Bảo quan niệm: “Văn hố chính trị là chất lượng tổng hồ
của tri thức, tình cảm, niềm tin chính trị, tạo thành ý thức chính trị cơng dân,
thúc đẩy họ tới những hành động chính trị tích cực phù hợp với lý tưởng chính
trị của xã hội, là thói quen và nhu cầu tham gia một cách tự giác chủ động vào
các quan hệ chính trị xã hội của cơng dân, góp phần hướng dẫn họ trong cuộc
đấu tranh vì lợi ích chung của xã hội vì tiến bộ và phát triển”4.
Căn cứ vào phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ
Chí Minh, kế thừa các quan niệm về văn hóa chính trị của các nhà nghiên cứu
trước đó, có thể hiểu một cách khái quát về văn hóa chính trị như sau:
Văn hóa chính trị là một lĩnh vực, một phương diện của văn hóa trong
xã hội có giai cấp, là trình độ phát triển của con người thể hiện trình độ hiểu biết
về chính trị, vấn đề tổ chức hệ thống tổ chức quyền lực theo một chuẩn giá trị xã
hội nhằm điều hòa các quan hệ lợi ích giữa các tầng lớp, giai cấp và bảo vệ lợi
ích của giai cấp cầm quyền, nói lên chất lượng tổng hợp những giá trị vật chất
và tinh thần với hạt nhân là các giá trị nhân văn được con người sáng tạo và sử
dụng trong thực tiễn chính trị, sự tham gia một cách tự giác của các chủ thể
3

Dương Xuân Ngọc (chủ biên) (1999), Chính trị học đại cương, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, tr223.
Viện khoa học chính trị, Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (1994) Chính trị học, đề cương bài giảng,
Hà Nội. Tr115-tr116.
4


8
chính trị trong đời sống xã hội Trải qua thực tiễn lịch sử chính trị của nhân loại
từ trước tới nay các khái niệm, định nghĩa, quan niệm về văn hóa chính trị ngày
càng được nghiên cứu kỹ hơn và sâu rộng hơn, có sự thống nhất hơn. văn hóa
chính trị được hình thành từ các giá trị văn hóa truyền thống trong lịch sử tư
tưởng chính trị và hình thành thông qua con đường giáo dục.
1.1.2. Cấu trúc của văn hóa chính trị
Văn hóa chính trị có cấu trúc phức tạp, được tạo thành trong sự thống
nhất, tác động qua lại lẫn nhau của các yếu tố. Theo quan điểm của các nhà
nghiên cứu, cấu trúc của văn hóa chính trị bao gồm những yếu tố sau: Tri thức
chính trị, Niềm tin chính trị, Hành động chính trị.
Tri thức chính trị là yếu tố đầu tiên, đồng thời cũng là nền tảng của văn
hóa chính trị được biểu hiện ở trình độ học vấn, sự hiểu biết về chính trị, kinh
nghiệm và những giá trị thực tiễn được tích lũy nhờ thực tiễn chính trị của mỗi
người.
Trong cấu trúc của văn hóa chính trị nếu chỉ xem xét và dừng lại ở tri
thức chính trị, dù là tri thức lý luận hay tri thức kinh nghiệm cũng chưa đem lại
một chất lượng mới cho văn hóa chính trị nếu nó chưa biến thành niềm tin. Nhân
tố thứ hai cấu thành nên văn hóa chính trị, phải kể đến đó là niềm tin chính
trị.Nó là kết quả của q trình nhận thức sâu sắc, đúng đắn về tri thức chính trị
và lý tưởng chính trị đã lựa chọn. Niềm tin chính trị được hình thành từ hai con
đường chủ yếu đó là: niềm tin và sự thuyết phục về chính trị có thể được hình
thành một cách tự phát, mang nặng tính chất cảm tính. Hoặc nó là kết quả của
một nhận thức đúng đắn, sâu sắc về lý tưởng chính trị đã lựa chọn. Niềm tin

chính trị khi được hình thành, mang tính tự giác sẽ giúp con người định hướng
đúng trước những quan hệ chính trị phức tạp, thường xuyên biến đổi, thúc đẩy
con người hành động phù hợp với lý tưởng chính trị đã lựa chọn và những chuẩn
mực chính trị mà xã hội đã đặt ra. Niềm tin và sự thuyết phục chính trị được
hình thành bằng con đường thứ hai sẽ mang tính ổn định và bền vững hơn ngay
cả khi xuất hiện những tình huống chính trị khơng thuận chiều. Niềm tin và sự


9
thuyết phục về chính trị mang tính khoa học hồn toàn xa lạ với sự áp đặt và
cưỡng bức. Bởi vì, một khi nhận thức và tình cảm của chủ thể khơng thể chấp
nhận một xu hướng chính trị nào thì sự thuyết phục và niềm tin đó chỉ là hình
thức mà thơi. Ngược lại, niềm tin chính trị được hình thành khơng chỉ do nắm
vững những tri thức chính trị được trang bị, mà còn là sự kết hợp những tri thức
đó với tình cảm và ý chí cách mạng; không chỉ là kết quả của sự nhận thức,
niềm tin chính trị mà cịn là kết quả của q trình hoạt động chính trị thực tiễn,
sự tham gia vào đời sống chính trị đất nước, vào việc quản lý nhà nước và xã
hội; không chỉ là kết quả của q trình giáo dục mà niềm tin chính trị cịn là kết
quả của quá trình tự giáo dục của mỗi cá nhân. Do đó, niềm tin chính trị khơng
thể thiếu được trong cấu trúc của văn hóa chính trị.
Tri thức, lý tưởng và niềm tin chính trị chỉ trở thành văn hóa chính trị cao
khi chúng thể hiện trong hành động thực tiễn của cuộc đấu tranh nhằm hiện thực
hóa lý tưởng, niềm tin đó. Vì lẽ đó, văn hóa chính trị cịn là nhu cầu và thói quen
tham gia một cách tự giác, chủ động, sáng tạo vào các hoạt động chính trị - xã
hội vì mục tiêu chính trị đặt ra. Tuy nhiên, khái niệm hoạt động chính trị thực
tiễn trong quan niệm mác xít khơng chỉ bao gồm hoạt động của giai cấp, đảng
phái, các tổ chức chính trị và của giới lãnh đạo chính trị….nhằm truyền bá tư
tưởng giai cấp và tầng lớp xã hội nào đó gây ảnh hưởng chính trị và trong điều
kiện có thể thì tham gia vào quyền lực nhà nước mà hoạt động chính trị thực tiễn
cần được hiểu là tồn bộ hoạt động cách mạng của quần chúng tham gia vào đời

sống chính trị của đất nước.
1.1.3. Chức năng của văn hố chính trị
Là một hoạt động của văn hóa, văn hóa chính trị là kết quả hoạt động
sáng tạo của con người trong q trình hiện thực hóa mục tiêu, lý tưởng chính
trị. Văn hóa chính trị giữ vị trí quan trọng trong việc tổ chức xã hội, định hướng,
điều chỉnh các hành vi và quan hệ xã hội; cổ vũ, động viên, thúc đẩy các cá
nhân, giai cấp trong hoạt động chính trị, góp phần nâng cao chất lượng và hiệu


10
quả hoạt động chính trị. Xét một cách khái quát, văn hóa chính trị có một số
chức năng cơ bản sau:
Thứ nhất, tổ chức và quản lý xã hội
Thứ hai, định hướng, điều chỉnh các hành vi của con người và các quan
hệ xã hội
Thứ ba, đẩy mạnh xã hội hóa về chính trị, làm cho mọi cơng dân quen
với hoạt động chính trị
Thứ tư, cổ vũ, động viên thúc đẩy hoạt động sáng tạo của con người
1.2. Sự cần thiết phải nâng cao văn hố chính trị của đội ngũ cán bộ
hiện nay
1.2.1. Xuất phát từ yêu cầu đối với vị trí, vai trị của cán bộ
V.I.Lênin từng khẳng định: “Trong lịch sử, chưa hề có một giai cấp nào
giành được quyền thống trị, nếu không đào tạo ra được trong hàng ngũ của
mình những lãnh tụ chính trị, những đại biểu tiền phong có đủ khả năng tổ chức
và lãnh đạo phong trào”5. Sau năm năm trực tiếp lãnh đạo xây dựng và bảo vệ
Nhà nước Xô viết non trẻ, V.I.Lênin càng thấy rõ vai trò quan trọng của đội ngũ
cán bộ. Người nhấn mạnh: nếu khơng có đội ngũ cán bộ tốt “thì tất cả mọi mệnh
lệnh và quyết định sẽ chỉ là mớ giấy lộn’’6
Ở nước ta, Chủ tịch Hồ Chí Minh dạy rằng: “ cán bộ là cái gốc của mọi
công việc”, “công việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hay kém” 7.

Sau một thời gian thực hiện đường lối đổi mới, chúng ta đã đạt được những
thành tựu to lớn, đất nước bước vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại
hóa. Để thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ của thời kỳ này, Đảng ta đã xây
dựng chiến lược cán bộ. Trong đó, Đảng khẳng định: “Cán bộ là nhân tố quyết
định sự thành bại của cách mạng, gắn liền với vận mệnh của Đảng, của đất nước

5

V.I.Lênin(1974), Toàn tập, tập 4, Nxb.Tiến bộ,Matxcơva.
V.I.Lênin (1978), Toàn tập, tập 44, Nxb Tiến bộ, Matxcơva.
7
Hồ Chí Minh (2002),Tồn tập, tập 5, Nxb.Chính trị quốc gia, Hà Nội. tr.269-273
6


11
và chế độ, là khâu then chốt trong công tác xây dựng Đảng” 8. Đội ngũ cán bộ có
vai trị quan trọng, đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý ở các cấp, các ngành lại
càng có vai trị quan trọng hơn. Thực tiễn phong trào cộng sản, công nhân quốc
tế và thực tiễn cách mạng nước ta cũng khẳng định điều đó. Nay thực hiện
đường lối đổi mới của Đảng gần 30 năm, Đảng ta vẫn luôn khẳng định vai trị
quan trọng của cán bộ trong q trình thực hiện đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện
đại hóa đất nước.
Tư tưởng của C.Mác, Ph.Ăngghen và V.I.Lênin, Hồ Chí Minh và quan
điểm của Đảng ta nêu trên cũng đúng với cán bộ cơ sở và khẳng định vai trò
quan trọng của cán bộ cơ sở. Tuy nhiên, vai trò của cán bộ cơ sở còn được quy
định bởi những yếu tố sau: Cơ sở là cấp chủ yếu đưa đường lối, chủ trương của
Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước vào nhân dân và tổ chức thực hiện,
làm cho đường lối, chủ trương, chính sách thành hiện thực. Đó là nơi kiểm
nghiệm khẳng định tính đúng đắn của đường lối, chính sách, đóng góp những

kinh nghiệm để Đảng bổ sung, hồn chỉnh đường lối, chính sách. Cơ sở cịn là
nơi tiến hành các hoạt động xây dựng nội bộ Đảng. Những cơng việc đó đều do
cán bộ, nhất là cán bộ chủ chốt cơ sở tiến hành. Chất lượng thực hiện các cơng
việc đó phụ thuộc và được quyết định bởi chất lượng đội ngũ cán bộ cơ sở.
Xã, phường, thị trấn là hình ảnh thu nhỏ của xã hội, mọi mặt hoạt động
của xã hội đều diễn ra hằng ngày ở đó. Chủ thể trực tiếp lãnh đạo, điều hành các
hoạt động ở xã, phường, thị trấn chính là đội ngũ cán bộ cơ sở. Họ là hạt nhân,
là lực lượng nịng cốt bảo đảm sự đồn kết thống nhất trong chi bộ, Đảng bộ và
trong nhân dân, thôn, xóm, bản ấp, khu phố. Thơng qua đội ngũ cán bộ cơ sở,
vai trị lãnh đạo và uy tín của Đảng được thể hiện và nâng lên. Thực tiễn cách
mạng nước ta cho thấy, ở nơi nào có đội ngũ cán bộ tốt, nhất là cán bộ chủ chốt
thì ở đó phong trào cách mạng quần chúng phát triển mạnh mẽ, kinh tế - xã hội
phát triển, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được cải thiện và nâng
lên. Vì thế, bước vào thời kỳ đổi mới, Đảng ta khẳng định: Đổi mới cán bộ lãnh
8

Đảng Cộng sản Việt Nam (1997), Nghị quyết Hội nghị lần thứ ba BCH Trung ương Đảng khoá VIII về chiến
lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hoá đất nước, Nxb CTQG, Hà Nội.


12
đạo các cấp là mắt xích quan trọng nhất mà Đảng ta phải nắm chắc để thúc đẩy
những cuộc cải cách có ý nghĩa cách mạng”[5, tr.132]. Đồng thời Đảng nhấn
mạnh vai trò quan trọng của cán bộ cơ sở, nhất là đội ngũ cốt cán và chỉ rõ cần
dành kinh phí thỏa đáng cho việc đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ cơ sở và
chú ý kiện toàn, tăng cường đội ngũ cốt cán. Tại Hội nghị lần thứ năm Ban
Chấp hành Trung ương khóa IX, Đảng đã ra nghị quyết về đổi mới nâng cao
chất lượng hệ thống chính trị ở cơ sở xã, phường, thị trấn. Trong đó nhấn mạnh
vai trị của đội ngũ cán bộ cơ sở trong điều kiện hiện nay và đề ra một loạt chủ
trương, giải pháp để xây dựng đội ngũ cán bộ xã, phường, thị trấn đáp ứng yêu

cầu nhiệm vụ cách mạng. Đặc biệt, tại Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành
Trung ương khóa X, Đảng ta nhấn mạnh: Thực hiện mạnh mẽ chủ trương trẻ
hóa, thể chế hóa và từng bước nhất thể hóa chức danh cán bộ; tạo bước chuyển
có tính đột phá về xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức ở cơ sở. Trên quan điểm
của Đảng, việc nâng cao văn hóa chính trị cho đội ngũ cán bộ nói chung và đội
ngũ cán bộ cơ sở đóng vai trị vơ cùng quan trọng, quyết định sự thành, bại mọi
nhiệm vụ chính trị diễn ra tại cơ sở.
1.2.2. Xuất phát từ thực tế của đội ngũ cán bộ
Trong mọi thời kỳ cách mạng đội ngũ cán bộ cơ sở nói chung và đội ngũ
cán bộ chủ chốt cấp xã nói riêng là lực lượng quan trọng trong việc thực hiện
thắng lợi mọi đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà
nước tại cấp xã. Họ là những người giữ chức vụ quan trọng, là lực lượng nòng
cốt trong tổ chức thuộc hệ thống chính trị cấp cơ sở; là những người giữ cương
vị chính phụ trách trong một tổ chức, một tập thể, có ảnh hưởng chính, quyết
định, chi phối việc chấp hành, tổ chức thực hiện các chủ trương, chính sách của
Đảng, pháp luật của Nhà nước và tổ chức thực hiện nhiệm vụ, kế hoạch phát
triển kinh tế - xã hội ở địa phương đã đề ra, đồng thời là những người: “đứng
mũi chịu sào”, chịu trách nhiệm chính trước Đảng, trước nhân dân.
Hiện nay, một số cán bộ chưa nhận thức đầy đủ vị trí chiến lược của cấp
xã và vai trò của cán bộ cấp xã, nên khơng ít người đã coi cấp xã là thấp kém.


13
Vì thế, họ khơng tâm huyết, phấn khởi nhiệt tình khi được thuyên chuyển, luân
chuyển đi công tác tác ở cấp cơ sở, thậm chí họ cịn né tránh, thối thác khi được
tổ chức phân công đến công tác tại xã, phường, thị trấn.
Trong mọi giai đoạn cách mạng vai trò của đội ngũ cán bộ chủ chốt đã
quan trọng, đứng trước yêu cầu phát triển của xã hộ hiện nay, vị trí, vai trị của
đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã lại đóng vai trị quan trọng hơn, điều đó được thể
hiện trên các phương diện sau:

Một là, đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã giữ vai trò quyết định trong việc
triển khai tổ chức thực hiện và đưa chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật
của Nhà nước vào đời sống xã hội tại cơ sở. Là những người có trách nhiệm
nắm vững đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước
tuyên truyền, phổ biến, tổ chức cho quần chúng thực hiện mà cịn phải có khả
năng nắm bắt, am hiểu đặc điểm tình hình của cơ sở để đề ra những nhiệm vụ,
giải pháp cụ thể hóa đường lối, chủ trương, chính sách đó cho phù hợp với điều
kiện, đặc điểm từng cơ sở đi vào cuộc sống nhằm tổ chức thực hiện đạt hiệu quả
cao.
Hai là, là những người trực tiếp, gắn bó với nhân dân, có mối quan hệ
chặt chẽ với nhân dân. Họ là người thường xuyên, trực tiếp triển khai, hướng
dẫn và vận động nhân dân thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng
và pháp luật Nhà nước. Trong q trình đó, họ đã tạo ra “cầu nối” giữa Đảng,
Nhà nước với nhân dân thành một khối thống nhất, gắn bó máu thịt, đồng thời
trực tiếp củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ. Mặt
khác, qua phong trào cách mạng của quần chúng, giúp cho cán bộ cơ sở rút kinh
nghiệm, tổng kết thực tiễn góp phần vào xây dựng và hồn thiện đường lối, chủ
trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Vì vậy, xây dựng đội ngũ
cán bộ chủ chốt cấp xã vững mạnh hiện nay là một mắt xích quan trọng góp
phần thúc đẩy q trình CNH, HĐH nơng nghiệp - nơng thơn.
Ba là, đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã có vai trò quan trọng trong việc
xây dựng, củng cố tổ chức, bộ máy trong Hệ thống chính trị ở cơ sở. Cán bộ cấp


14
xã có vai trị nền tảng, quyết định đến năng lực và sức chiến đấu của tổ chức cơ
sở Đảng; năng lực quản lý, điều hành của bộ máy chính quyền và mọi hoạt động
của đoàn thể quần chúng của cơ sở. Do vậy, cần xây dựng đội ngũ cán bộ chủ
chốt cấp xã có đầy đủ phẩm chất, năng lực ngang tầm với nhiệm vụ mới là điều
vô cùng quan trọng nhằm xây dựng, củng cố, tăng cường vai trò lãnh đạo của

Đảng; điều hành, hoạt động của Nhà nước, đoàn thể quần chúng ở cấp xã và
phát huy mạnh mẽ quyền làm chủ xã hội của quần chúng nhân dân, góp phần
thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội địa phương.
Bốn là, Cán bộ chủ chốt cấp xã là một trong những lực lượng cán bộ dự
nguồn quan trọng cung cấp cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện và
tương đương trong tương lai.
1.2.3. Xuất phát từ nhận thức về vai trị của văn hố chính trị trong
việc xây dựng đội ngũ cán bộ
văn hóa chính trị góp phần khơng nhỏ trong việc định hướng phẩm chất
của người cán bộ chủ chốt vào các giá trị lý tưởng đã lựa chọn. Mọi vật chất và
tinh thần trong xã hội đều xuất phát từ những suy nghĩ, hành động của con
người. Hơn nữa, văn hóa chính trị được hình thành và phổ biến, phát triển trong
cuộc sống giao tiếp của người cán bộ được tổ chức thành cộng đồng. Trình độ
văn hóa chính trị cao là khẳng định các cá nhân trong tổ chức cùng tồn tại với
trình độ văn hóa chính trị cao, với niềm tin sâu sắc, khoa học vào lý tưởng chính
trị đã lựa chọn, người ta sẽ không ngại ngần vượt qua mọi khó khăn và thử thách
để vươn tới lý tưởng sống cao đẹp. Trong một xã hội có văn hóa chính trị cao,
một mặt người cán bộ chủ chốt ý thức rõ vị trí của mình trong đời sống chính trị;
Mặt khác xã hội cũng hình thành và hồn thiện cơ chế để mỗi cá nhân công dân
tham gia một cách tích cực và tự giác vào cơng việc của nhà nước và xã hội. Và
lúc đó, văn hóa chính trị đã trở thành giá trị xã hội của công dân, góp phần
hướng dẫn họ trong cuộc đấu tranh vì lợi ích chung của xã hội, vì tiến bộ và phát
triển. văn hóa chính trị giúp cán bộ chủ chốt nâng cao khả năng nhận thức để thể
kịp thời phát hiện và giải quyết những mâu thuẫn, tình huống chính trị phức tạp,


15
làm dịu bớt xung đột tổ chức và xung đột xã hội vốn tồn tại như một thuộc tính
của quá trình phát triển. Ngược lại nếu thiếu trình độ văn hóa chính trị người ta
có thể làm cho quan hệ chính trị - xã hội vốn bình thường lại trở nên căng thẳng,

và những quan hệ căng thẳng trở thành xung đột, mà tác động tiêu cực của nó
gây ảnh hưởng xấu tới sự ổn định chính trị. văn hóa chính trị cịn là điều kiện để
cán bộ chủ chốt cấp xã nhận thức và lựa chọn các hình thức, phương pháp tuyên
truyền, vận động cũng như tổ chức các phong trào quần chúng một cách linh
hoạt, trên cơ sở phù hợp với từng đối tượng lãnh đạo, quản lý có trình độ nhận
thức, ý thức và mức độ tự giác, nhu cầu, sở thích, tâm lý, tình cảm khác nhau.
Điểm định hướng cốt lõi của văn hóa chính trị trong mỗi thời kỳ là hệ tư tưởng
thống trị. Nếu hệ tư tưởng mang tính cách mạng và khoa học thì các chủ thể
chính trị sẽ tạo nên được các giá trị và khuôn mẫu khoa học, hướng sự phát triển
của xã hội theo những quy luật khách quan phù hợp, nếu ngược lại nó sẽ gây ra
những hậu quả xấu. Qua đó ta thấy, văn hóa chính trị đóng vai trò to lớn đối với
sự phát triển xã hội nói chung, đối với việc hình thành các chủ thể chính trị tích
cực trong đó có đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã.
Trong thời đại ngày nay, văn hóa chính trị với tư cách là cơ sở tạo nên
nguồn vốn con người và nguồn vốn xã hội là một nguồn lực to lớn trong phát
triển đất nước. Không được chỉ dẫn về văn hóa chính trị, đội ngũ cán bộ chủ
chốt có thể rơi vào tình trạng tự phát, gây nên những hậu quả xấu, làm tổn hại
đến mục đích chính trị, làm méo mó biến dạng cả nhân cách, gây ra những phát
triển lệch lạc về hành động và tư tưởng chính trị. Do vậy, đội ngũ cán bộ chủ
chốt cấp xã phải không ngừng rèn luyện nâng cao trình độ văn hóa chính trị góp
phần hồn thiện nhân cách và nhiệm vụ chính trị do nhân dân giao phó.

CHƯƠNG II
VĂN HĨA CHÍNH TRỊ CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ XÃ A....,
HUYỆN C....., TỈNH ST HIỆN NAY


16
2.1. Những đặc điểm cơ bản ảnh hưởng đến văn hóa chính trị của
đội ngũ cán bộ xã A...., huyện C....., tỉnh ST

2.1.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội
2.1.1.1. Đặc điểm vị trí địa lý, tự nhiên
Xã A.... nằm ở phía đơng huyện C....., có vị trí địa lý: Phía đơng và phía
bắc giáp tỉnh Trà Vinh qua sơng Hậu, Phía tây giáp thị trấn C..... và các xã An
Thạnh Tây, An Thạnh 2, Phía nam giáp xã An Thạnh 2. Xã có diện tích
41,96 km², dân số năm 2002 là 9.159 người, mật độ dân số đạt 218 người/km².
Xã A.... có địa giới hành chính bao gồm toàn bộ cù lao Cồn Cộc, được bao bọc
bởi sông Hậu và sông Cồn Cộc.
2.1.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội
Xã A.... chủ yếu canh tác nông nghiệp trồng mía, cây ăn trái và ni tơm
cá. Đời sống người dân tương đối ổn định Tổng thu ngân sách
99.964.946/227.000.000 đồng đạt 44,03% KH (Trong đó: Thuế GTGT:
44.618.916 đồng; Thuế TNCN: 43.896.030 đồng; Lệ phí mơn bài: 11.450.000
đồng). Tiếp tục rà soát, thống kê lập bộ thu thuế và triển khai kế hoạch vận
động các nguồn quỹ theo Nghị quyết của Hội đồng nhân dân xã.
Công tác an sinh xã hội: Cơng tác chăm lo các gia đình chính sách, các hộ
nghèo, các đối tượng đặc biệt khó khăn được các cấp, các ngành tiếp tục quan tâm
thực hiện tốt, quốc phịng an ninh ổn định, cải cách hành chính được quan tâm
thực hiện. Cán bộ xã có 20 đồng chí.
2.2. Thực trạng văn hố chính trị của đội ngũ cán bộ
2.2.1. Những thành tự đạt được
Thứ nhất, về tri thức chính trị
Trình độ chun mơn, nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ chủ chốt xã hiện nay
cơ bản đáp ứng được yêu cầu lãnh đạo các lĩnh vực đời sống xã hội như chính
trị, kinh tế, văn hóa, xã hội. Nhiều cán bộ có trình độ chun mơn trung cấp, cao
đẳng, đại học, một số đồng chí đã được đào tạo sau đại học chuyên ngành cần
thiết cho hoạt động lãnh đạo, quản lý trên cương vị công tác.


17

Trình độ học vấn và trình độ lý luận chính trị - hành chính của đội ngũ cán
bộ có sự tăng lên và dần hoàn thiện đáp ứng đúng tiêu chuẩn cán bộ đặt ra. Hàng
năm tổ chức rà soát, bổ sung quy hoạch cán bộ nhiệm kỳ 2015 - 2020 và nhiệm kỳ
2020-2025. Đưa đi đào tạo Đại học 13 đồng chí, Trung cấp chính trị 10 đồng chí,
bồi dưỡng chun mơn, nghiệp vụ 232 lượt đồng chí. Thực hiện chế độ hỗ trợ
nghỉ việc cho 12 cán bộ, đảng viên9.
Trình độ, kiến thức và năng lực quản lý kinh tế, quản lý xã hội ngày càng
được nâng cao, nhiều đồng chí thể hiện tinh thần dám nghĩ, dám làm. 100% đội
ngũ cán bộ chủ chốt được bồi dưỡng về kiến thức quản lý nhà nước.
-Về trình độ quản lý hành chính:
Theo thống kê năm 2020 xã có 20 cán bộ và điều có trình độ đại học
Cùng với quá trình đổi mới, đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã đã có những
chuyển biến tích cực. Phần đơng cán bộ đã ý thức được việc nâng cao và hồn
thiện dần về trình độ chun mơn nghiệp vụ, cũng như trình độ Lý luận chính trị
nhằm nâng cao tri thức chính trị bằng nhiều hình thức và biện pháp với nội dung
phong phú như:
- Nâng cao nhận thức về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh,
các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cho đội
ngũ cán bộ.
- Nâng cao nghiệp vụ trong cơng tác Đảng, chính quyền, đồn thể cho đội
ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã.
- Nâng cao nhận thức về lý tưởng cách mạng, truyền thống cách mạng
của dân tộc, cũng như truyền thống cách mạng trên quê hương A.... cho đội ngũ
cán bộ. Đặc biệt thường xuyên lao động tại Đền thờ Chủ Tịch Hồ Chí Minh là di
tích lịch sử cấp quốc gia ngay gần trụ sở của xã.
Kết quả đạt được trong công tác giáo dục tri thức chính trị đó là: 100%
cán bộ chủ chốt cấp xã đều tích cực tham gia học tập nâng cao trình độ lý luận
chính trị, chun mơn nghiệp vụ cũng như tham gia đầy đủ các buổi học tập,
triển khai Nghị quyết của Đảng, hội nghị thông tin thời sự. Tỉnh ủy đã chỉ đạo
9

Đảng ủy xã A...., Báo cáo của Ban Chấp hành Đảng bộ xã khoá XIII, trình Đại hội Đảng bộ xã khóa XIV, nhiệm kỳ 2020-2025.


18
các cấp cơ sở phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ chủ chốt triển khai, phổ biến
tạo sức lan tỏa đến toàn bộ đội ngũ cán bộ trong tồn tỉnh bằng nhiều hình thức
khác nhau như: tổ chức sinh hoạt chuyên đề hay lồng ghép trong các buổi sinh
hoạt chi bộ, sinh hoạt chun mơn, từ đó giúp đội ngũ cán bộ nói chung và đội
ngũ cán bộ chủ chốt nói riêng nâng cao trình độ văn hóa chính trị nhằm góp
phần quan trọng trong cơng cuộc đổi mới, tạo nên những chuyển biến tích cực
và những thành tựu to lớn về kinh tế, chính trị, xã hội của tỉnh trong những năm
qua.
Thứ hai, về niềm tin chính trị
Nhận thức đầy đủ về vị trí, vai trị và yêu cầu, nhiệm vụ của đội ngũ cán
bộ nói chung, đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã nói riêng, xuất phát từ thực trạng
niềm tin vào chế độ xã hội chủ nghĩa của đội ngũ cán bộ trong thời kỳ mới.
Đảng ủy xã đã chú trọng nhiều hơn trong cơng tác chính trị - tư tưởng, đổi mới
nâng cao nhận thức về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường
lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cho đội ngũ cán
bộ chủ chốt cấp xã. Đây chính là cơ sở góp phần xây dựng, hình thành và phát
triển niềm tin chính trị, niềm tin xã hội chủ nghĩa cho đội ngũ cán bộ chủ chốt
tạo sức lan tỏa trong cán bộ, đảng viên và nhân dân tại cơ sở từ đó giúp họ giữ
vững lập trường chính trị trước những âm mưu, thủ đoạn và hành động chống
phá của kẻ thù đối với cách mạng nước ta, đồng thời thôi thúc họ ra sức phấn
đấu học tập, rèn luyện, công tác, sẵn sàng cống hiến cho quê hương đất nước.
Thứ ba, hành động chính trị
Hành động được biểu hiện thơng qua năng lực và phong cách thực hiện
nhiệm vụ chính trị trong thực tiễn của đội ngũ cán bộ chủ chốt các xã. Thể hiện
ở năng lực tiếp thu, vận dụng và cụ thể hóa nghị quyết của Đảng, của Tỉnh ủy,

Huyện ủy, Đảng ủy vào địa phương, đơn vị để lãnh đạo, tổ chức thực hiện. Các
chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội được xây dựng cụ thể, chi tiết,
phong cách lãnh đạo, quản lý, tư duy khách quan, khoa học và mang tính cách
mạng.


19
Ở mỗi cán bộ đều toát lên một phong cách làm việc dân chủ, trực tiếp đối
thoại với cán bộ và nhân dân, thể hiện rõ ở phong cách lãnh đạo, quản lý khoa
học, phương pháp tư duy đổi mới, giải quyết công việc một cách dứt điểm, khẩn
trương, luôn sâu sát cơ sở, phát hiện được những vấn đề trọng tâm, nổi cộm và
tập trung giải quyết những vấn đề cụ thể thuộc chức trách, nhiệm vụ được giao
trên cơ sở kết hợp hài hòa giữa lý luận và thực tiễn. Việc chấp hành nguyên tắc
tập trung dân chủ, nguyên tắc tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách luôn được đội
ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã coi trọng và thực hành nghiêm, thể hiện thông qua
việc ra Nghị quyết và thực hiện Nghị quyết, phát huy sức mạnh tổng hợp của đội
ngũ cán bộ và quần chúng nhân dân, có sự phân cơng cơng việc rõ ràng trên
từng vị trí cơng tác. Đồng thời tiến hành lồng ghép kiểm điểm, phê bình trong
sinh hoạt cấp ủy và sinh hoạt chi bộ cơ quan định kỳ. Thông qua đó kịp thời
khắc phục hạn chế, thiếu sót và phát huy được sức mạnh tổng hợp của đội ngũ
cán bộ và nhân dân.
2.2. 2. Những hạn chế
Bên cạnh những ưu điểm nêu trên đối với việc nâng cao tri thức chính trị
trong văn hóa chính trị của đội ngũ cán bộ vẫn cá biệt có đồng chí hạn chế trong
nhận thức về tri thức chính trị, chưa cập nhật những thơng tin mới để thực hiện
nhiệm vụ chính trị. Trong những năm gần đây, trình độ học vấn của đội ngũ này
đã được chú ý và nâng lên rất nhiều nhưng chưa được đào tạo căn bản, khoa
học, đúng chuyên môn, chất lượng không cao. Một bộ phận cán bộ học theo
chương trình bổ túc kiến thức, hệ vừa làm, vừa học để hợp thức hóa về bằng
cấp, đủ tiêu chuẩn cán bộ theo quy định để đề bạt, bổ nhiệm vào vị trí cơng

tác.Về kiến thức ngoại ngữ, tin học đa phần đội ngũ cán bộ chủ chốt các xã có
trình độ ở các cấp độ khác nhau, tuy nhiên, văn bằng chứng chỉ mang tính hình
thức, nhận thức về vai trị của ứng dụng cơng nghệ thơng tin, khả năng sử dụng
trên thực tế rất hạn chế của một số cán bộ lãnh đạo xã. Đây là một cản trở lớn
trong việc cập nhật thông tin, giao lưu phát triển tồn diện trong bối cảnh tồn
cầu hóa nhất là trên lĩnh vực khoa học cơng nghệ. Chính vì nhận thức chưa đầy
đủ, từ tâm lý “ngại” sử dụng máy vi tính nên việc sử dụng phần mềm dùng


20
chung không hiệu quả. Một số cán bộ lý do sức khỏe yếu, tuổi cao hay kinh tế
gia đình khó khăn đã nảy sinh tâm lý ngại học, dẫn đến trình độ thấp, thiếu và
yếu về kiến thức khoa học, chun mơn.
Chính những yếu kém về tư duy lý luận, tư duy lôgic mà trong nhận
thức, xử lý các vấn đề chính trị - kinh tế - xã hội của một số cán bộ còn lúng
túng, bị động. Khi vận dụng, triển khai tổ chức thực hiện đường lối, chủ trương,
chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước vào thực tiễn ở mỗi địa phương
không thống nhất, thậm chí cịn trái ngược nhau dẫn tới vi phạm pháp luật.
Nhiều tình huống, sự kiện xảy ra khơng có khả năng xử lý, đùn đẩy lẫn nhau dẫn
đến tình trạng chậm trễ.
2.3. Những giải pháp nâng cao văn hóa chính trị cho đội ngũ cán bộ
trong thời gian tới
Một là, nâng cao nhận thức về vai trị của văn hóa chính trị đối với
đội ngũ cán bộ xã
Để đạt được hiệu quả trong việc nâng cao văn hóa chính trị cho đội ngũ
cán bộ xã, trước hết phải có sự quan tâm lãnh, chỉ đạo từ Tỉnh ủy, Huyện ủy,
Đảng ủy. Thông qua việc tổ chức các lớp tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng về chính
trị dành riêng cho đội ngũ cán bộ và đội ngũ cán bộ xã giúp họ có được nhận
thức đúng đắn trước những diễn biến về chính trị tại địa phương, trong nước và
quốc tế, từ đó giúp họ nâng cao ý thức, trách nhiệm của mình trước vận mệnh

nước nhà, trước nhân dân. Đồng thời với sự giúp đỡ của tổ chức thì mỗi cán bộ
phải tự ý thức về việc nâng cao văn hóa chính trị.
Cần nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của văn hóa chính trị và vai
trị của cán bộ cho đội ngũ cán bộ trong toàn bộ Hệ thống chính trị cấp xã nói
chung và đội ngũ cán bộ chủ chốt nói riêng. Về lâu dài cần có kế hoạch tạo
nguồn, tuyển chọn, đào tạo đội ngũ kế cận theo hướng chính quy, lựa chọn
những cán bộ đang cơng tác có kinh nghiệm, có khả năng phát triển, thu hút
những sinh viên tốt nghiệp loại khá, giỏi được đào tạo chuyên ngành phù hợp
với hoạt động Đảng, Chính quyền, Đoàn thể.


21
Hai là, Cụ thể hóa tiêu chuẩn cán bộ thành tiêu chuẩn các chức danh
cán bộ chủ chốt cấp xã
Về tư tưởng chính trị là phải có bản lĩnh chính trị vững vàng trên cơ sở
lập trường giai cấp công nhân, tuyệt đối trung thành với lý tưởng cách mạng.
Hiểu sâu sắc được các nguyên lý của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh, chủ trương đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Về phẩm chất đạo đức, lối sống, phong cách làm việc: Có phẩm chất
đạo đức trong sáng, lối sống giản dị, khiêm tốn, trung thực; không cơ hội, tham
vọng cá nhân, bè phái, lợi dụng chức quyền để mưu lợi cho cá nhân, cục bộ trái
với chế độ, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; không vi phạm quy
định những điều đảng viên khơng được làm. Có kiến thức, năng lực thực tiễn, có
sức khỏe. Cần có tiêu chuẩn riêng cho từng chức danh cụ thể để có cách bố trí
tập huấn nghiệp vụ phù hợp.
Ba là, xây dựng và thực hiện tốt quy hoạch đội ngũ cán bộ xã
Việc quy hoạch đội ngũ cán bộ xã phải được thực hiện trên cơ sở Nghị
quyết, kết luận, hướng dẫn của cấp ủy cấp trên và phải đảm bảo: quy hoạch cán
bộ là công tác phát hiện sớm nguồn cán bộ trẻ có đức, có tài, có triển vọng về
khả năng lãnh đạo, quản lý để có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, tạo nguồn các

chức danh lãnh đạo, quản lý đáp ứng nhiệm vụ chính trị trước mắt và lâu dài của
địa phương cơ sở; quy hoạch cán bộ phải xuất phát từ yêu cầu, nhiệm vụ chính
trị và thực tế đội ngũ cán bộ địa phương, phải gắn với các khâu trong công tác
cán bộ, đảm bảo sự liên thơng quy hoạch của đội ngũ cán bộ trong tồn bộ hệ
thống chính trị; phải thực hiện đánh giá cán bộ trước khi đưa vào quy hoạch.
Bốn là, Tạo lập mơi trường kinh tế, chính trị, văn hóa xã hội lành
mạnh, có chất lượng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc hồn thiện và nâng cao
văn hóa chính trị cho đội ngũ cán bộ xã
Tập trung cho phát triển khoa học - công nghệ ở khu vực nông nghiệp nông thôn ở tỉnh ngay từ đầu, đồng thời sự hỗ trợ phải đủ mạnh và phù hợp để
tạo ra một lực kích cần thiết, tạo đà cho sự đổi mới công nghệ đúng định hướng,
như: công nghệ sinh học (giống cây, con…) trong sản xuất nông nghiệp; công


22
nghệ mới trong chế biến nông sản, công nghệ sau thu hoạch như cơng nghệ bảo
quản. Chú trọng phịng chống, giảm nhẹ tác hại của thiên tai, khống chế và và
kiểm soát chặt chẽ dịch bệnh. Thực hiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế cần tơn
trọng tính khách quan, dựa trên sự nhận thức đầy đủ các quy luật, triển khai
đúng định hướng CNH, HĐH. Nâng cao chất lượng chính trị các tổ chức trong
Hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của cấp uỷ Đảng nhằm bảo đảm sự vận hành
đúng đắn cơ chế Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ.
Cần giữ gìn và phát huy mơi trường truyền thống lành mạnh, tích cực
khai thác những giá trị văn hóa nghệ thuật truyền thống của dân tộc và của địa
phương, kết hợp với tiếp thu văn hóa tiến bộ thế giới đáp ứng nhu cầu hưởng thụ
văn hóa ngày càng phong phú đa dạng của nhân dân trong tỉnh; Tăng cường
công tác quản lý nhà nước nhằm bảo tồn phát triển các di sản văn hóa, văn hóa
phi vật thể, lịch sử cách mạng. Xây dựng mơi trường văn hóa lành mạnh, tích
cực tạo điều kiện cho mỗi cán bộ rèn luyện, phấn đấu, có thể phát huy tốt mọi
sức mạnh và tiềm năng của mình.

KẾT LUẬN


23
Văn hóa chính trị ln là vấn đề quan trọng, có tính quyết định trực tiếp
trong xây dựng con người chính trị cho một chế độ xã hội nhất định. Vì vậy, việc
nâng cao văn hóa chính trị cho đội ngũ cán bộ xã A...., huyện C....., tỉnh ST hiện
nay đang là một vấn đề hết sức cần thiết. Để tận dụng được thời cơ, những yếu
tố thuận lợi, vượt qua khó khăn, thách thức, hóa giải các nguy cơ trong quá trình
phát triển cần phải tiến hành nhiều biện pháp, trong đó đặc biệt chú trọng vào
cơng tác cán bộ, xây dựng và phát huy Văn hóa chính trị cho đội ngũ cán bộ nói
chung và đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã nói riêng. Xuất phát từ thực trạng
những vấn đề còn tồn tại, hạn chế về văn hóa chính trị của đội ngũ cán bộ cho
thấy phải xây dựng, thực hiện tốt phương hướng và đồng bộ các giải pháp, từ
việc nâng cao nhận thức về chính trị và vai trị của văn hóa chính trị trong tình
hình mới cho đội ngũ cán bộ, đến việc tạo cơ chế, mơi trường thuận lợi cho hoạt
động chính trị phát triển, cùng với ý thức chủ động, tự giác của đội ngũ cán bộ
chủ chốt cấp xã. Đồng thời phát huy vai trò lãnh đạo của Đảng, chức năng quản
lý của Nhà nước, sự tích cực tham gia hoạt động chính trị cả về lý luận và thực
tiễn của các đồn thể chính trị - xã hội và toàn thể đội ngũ cán bộ cấp xã nhằm
nâng cao và hoàn thiện.

TÀI LIỆU THAM KHẢO


24
1. Đảng Cộng sản Việt Nam (1997), Nghị quyết Hội nghị lần thứ ba BCH
Trung ương Đảng khoá VIII về chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp
hố, hiện đại hoá đất nước, Nxb CTQG, Hà Nội.
2. Đảng ủy xã A.... (2021), Báo cáo của Ban Chấp hành Đảng bộ xã khố

XIII, trình Đại hội Đảng bộ xã khóa XIV, nhiệm kỳ 2020-2025.
3. Dương Xuân Ngọc (chủ biên) (1999), Chính trị học đại cương, Nxb Chính
trị Quốc gia, Hà Nội.
4. Hồ Chí Minh (2002),Tồn tập, tập 5, Nxb.Chính trị quốc gia, Hà Nội.
5. Hồ Chí Minh (1995), Tồn tập, tập 3, Nxb CTQG, Hà Nội.
6. V.I.Lênin (1977), Toàn tập, tập 41, Nxb Tiến bộ, Matxcơva..
7. V.I.Lênin(1974), Toàn tập, tập 4, Nxb.Tiến bộ,Matxcơva.
8. V.I.Lênin (1978), Toàn tập, tập 44, Nxb Tiến bộ, Matxcơva.
9. Viện khoa học chính trị, Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (1994)
Chính trị học, đề cương bài giảng, Hà Nội.