Nghiên cứu giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo tại các cơ sở dạy nghề tỉnh Quảng Ninh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỎ - ĐỊA CHẤT

VŨ ĐỨC MINH

NGHIÊN CỨU GIẢI PHÁP NÂNG CAO
CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO TẠI CÁC CƠ SỞ DẠY NGHỀ
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG NINH

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

HÀ NỘI - 2022


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỎ - ĐỊA CHẤT

VŨ ĐỨC MINH

NGHIÊN CỨU GIẢI PHÁP NÂNG CAO
CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO TẠI CÁC CƠ SỞ DẠY NGHỀ
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG NINH

Ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 9.310110

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

1. TS Bùi Thị Thu Thủy

2. PGS.TS Nguyễn Cảnh Nam

HÀ NỘI - 2022


i
LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tơi; các số
liệu có trích dẫn rõ ràng, kết quả nghiên cứu của luận án là trung thực và
chưa từng được công bố trong bất kỳ cơng trình khoa học nào trước đây!

Hà Nội, ngày….. tháng….. năm 2022
Tác giả

Vũ Đức Minh


ii
MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa
Lời cam đoan ............................................................................................................... i
Mục lục ....................................................................................................................... ii
Danh mục các chữ viết tắt .......................................................................................... v
Danh mục các bảng ................................................................................................... vi
Danh mục các hình, ảnh .......................................................................................... viii
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN CÁC CƠNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN
ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN ........................................................................................... 8
1.1. Nghiên cứu trong nước .................................................................................... 8

1.1.1. Các nghiên cứu đề cập đến tiêu chí đánh giá chất lượng đào tạo của các
cơ sở giáo dục ..................................................................................................... 8
1.1.2. Các nghiên cứu về tiêu chí đánh giá và nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng
đào tạo của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp .................................................... 11
1.1.3. Những kết quả nghiên cứu về giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nghề
.......................................................................................................................... 15
1.2. Nghiên cứu nước ngoài .................................................................................. 16
1.2.1. Nghiên cứu về các tiêu chí đánh giá chất lượng đào tạo của cơ sở giáo dục 17
1.2.2 Nghiên cứu về cấp độ, phương pháp và tiêu chí để đánh giá chất lượng đào
tạo ..................................................................................................................... 18
1.2.3. Nghiên cứu về các tiêu chí đánh giá và các nhân tố ảnh hưởng đến chất
lượng đào tạo nghề ........................................................................................... 21
1.2.4. Những nghiên cứu về giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nghề....... 22
1.3. Những khoảng trống và vấn đề luận án tiếp tục nghiên cứu ......................... 23
1.4. Câu hỏi nghiên cứu ........................................................................................ 25
Tiểu kết chương 1 ................................................................................................. 25
CHƯƠNG 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO CỦA CÁC CƠ SỞ
DẠY NGHỀ ............................................................................................................. 27
2.1. Khái niệm, đặc điểm của đào tạo (dạy) nghề................................................. 27


iii
2.1.1. Khái niệm ............................................................................................... 27
2.1.2. Đặc điểm của hoạt động đào tạo tại các cơ sở dạy nghề ........................ 28
2.2. Nội dung, loại hình và các hình thức đào tạo nghề ....................................... 32
2.2.1. Nội dung đào tạo nghề............................................................................ 32
2.2.2. Loại hình đào tạo nghề ........................................................................... 35
2.2.3. Các hình thức đào tạo nghề .................................................................... 36
2.3. Cơ sở lý luận về chất lượng đào tạo của các cơ sở dạy nghề ....................... 38
2.3.1. Khái niệm về chất lượng và chất lượng đào tạo nghề ............................ 38

2.3.2. Xây dựng tiêu chí đánh giá chất lượng đào tạo nghề ............................. 45
Tiểu kết chương 2 ................................................................................................. 49
CHƯƠNG 3 MƠ HÌNH VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................. 50
3.1. Mơ hình nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo nghề của
các cơ sở giáo dục nghề nghiệp ............................................................................ 50
3.1.1. Các mơ hình lý thuyết ............................................................................ 50
3.1.2. Mơ hình nghiên cứu đề xuất ................................................................... 55
3.2. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................... 61
3.2.1. Phương pháp nghiên cứu định tính ........................................................ 63
3.2.2. Phương pháp nghiên cứu định lượng ..................................................... 67
Tiều kết chương 3 ................................................................................................. 75
CHƯƠNG 4 THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO CỦA CÁC CƠ SỞ DẠY
NGHỀ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG NINH..................................................... 76
4.1. Khái quát về hoạt động đào tạo nghề trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh ............. 76
4.1.1.Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Ninh ...................... 76
4.1.2. Mạng lưới các cơ sở dạy nghề trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh ................ 85
4.2. Phân tích chất lượng đào tạo nghề của các cơ sở dạy nghề trên địa bàn tỉnh
Quảng Ninh ........................................................................................................... 87
4.2.1. Kết quả tốt nghiệp .................................................................................. 87
4.2.2. Việc làm cho người học sau tốt nghiệp .................................................. 89
4.2.3. Chất lượng đào tạo nghề dưới góc độ người sử dụng lao động ............. 91
4.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo nghề của các cơ sở dạy nghề
trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh ................................................................................ 93


iv
4.3.1. Kiểm định mơ hình các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo nghề
của các cơ sở dạy nghề trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh ..................................... 93
4.3.2. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo nghề của các cơ
sở dạy nghề trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh ..................................................... 107

4.4. Đánh giá chung về chất lượng đào tạo nghề của các cơ sở dạy nghề trên địa
bàn tỉnh Quảng Ninh ........................................................................................... 118
4.4.1. Các kết quả đạt được ............................................................................ 118
4.4.2. Các tồn tại, hạn chế .............................................................................. 120
Tiểu kết chương 4 ............................................................................................... 122
CHƯƠNG 5 GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO TẠI CÁC CƠ
SỞ DẠY NGHỀ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG NINH ................................... 124
5.1. Bối cảnh trong nước và quốc tế ảnh hưởng đến hoạt động đào tạo nghề .... 124
5.2. Định hướng phát triển các cơ sở đào tạo nghề trên địa bàn tỉnh Quảng
Ninh .................................................................................................................... 127
5.2.1. Định hướng phát triển các cơ sở đào tạo nghề quốc gia đến năm
2030 ................................................................................................................ 127
5.2.1. Định hướng phát triển các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh
Quảng Ninh đến năm 2030 ............................................................................. 127
5.2. Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo tại các cơ sở dạy nghề trên địa bàn tỉnh
Quảng Ninh ......................................................................................................... 129
5.2.1. Nhóm giải pháp về nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên ............... 129
5.2.2. Nhóm giải pháp về tăng cường các dịch vụ hỗ trợ người học ............. 131
5.2.3. Nhóm giải pháp về nâng cao chất lượng các chương trình đào tạo ..... 133
5.2.4. Giải pháp đối với người học nghề ........................................................ 138
5.2.5. Giải pháp về tăng cường cơ sở vật chất các cơ sở dạy nghề ................ 141
Tiểu kết chương 5 ............................................................................................... 142
KẾT LUẬN ............................................................................................................ 143
CÁC CƠNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


v
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt

Chữ viết đầy đủ

CBQL

Cán bộ quản lí

CLĐT

Chất lượng đào tạo

CLĐTN

Chất lượng đào tạo nghề

CSDN

Cơ sở dạy nghề

CSĐT

Cơ sở đào tạo

ĐBCL

Đảm bảo chất lượng

ĐTN

Đào tạo nghề

GDĐT

Giáo dục và Đào tạo

GV

Giáo viên

HV

Học viên

LĐTBXH

Lao động, Thương binh và Xã hội

QLCL

Quản lí chất lượng

TTDN

Trung tâm dạy nghề


vi
DANH MỤC CÁC BẢNG
TT

Tên bảng

Trang

Bảng 2.1. Các tiêu chí đánh giá chất lượng đào tạo từ góc độ người sử dụng lao động
................................................................................................................. 49
Bảng 3.1. Mô tả mẫu phỏng vấn định tính ................................................................ 64
Bảng 3.3. Thang đo chương trình đào tạo ................................................................. 68
Bảng 3.4. Thang đo cơ sở vật chất ............................................................................ 69
Bảng 3.5. Thang đo đội ngũ giảng viên .................................................................... 69
Bảng 3.6. Thang đo dịch vụ hỗ trợ ............................................................................ 70
Bảng 3.7. Thang đo người học nghề ......................................................................... 71
Bảng 3.8. Thang đo chất lượng đào tạo nghề............................................................ 71
Bảng 4.1. Mạng lưới các cơ sở dạy nghề giai đoạn 2015 - 2020 .............................. 85
trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh .................................................................................... 85
Bảng 4.2. Phân bố các cơ sở dạy nghề trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh năm 2020 .... 87
Bảng 4.3. Kết quả tốt nghiệp và số lượng học viên có việc làm sau đào tạo ............ 88
Bảng 4.4. Kết quả tốt nghiệp các CTĐT nghề theo trình độ đào tạo giai đoạn 2015 2020 trên địa bàn Quảng Ninh ................................................................. 90
Bảng 4.5. Đánh giá về chất lượng đào tạo nghề của các DN được khảo sát ............ 91
Bảng 4.6. Cơ cấu mẫu theo cơ sở giáo dục nghề nghiệp .......................................... 93
Bảng 4.7. Cơ cấu mẫu theo trình độ đào tạo nghề .................................................... 93
Bảng 4.8. Thống kê mô tả các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo nghề ..... 94
Bảng 4.9. Hệ số Cronbach’s Alpha nhân tố Chương trình đào tạo ........................... 97
Bảng 4.10. Hệ số Cronbach’s Alpha nhân tố Cơ sở vật chất .................................... 97
Bảng 4.11. Hệ số Cronbach’s Alpha nhân tố Đội ngũ giảng viên ............................ 98
Bảng 4.12. Hệ số Cronbach’s Alpha của nhân tố Dịch vụ hỗ trợ ............................. 98
Bảng 4.13. Hệ số Cronbach’s Alpha của nhân tố Người học nghề .......................... 99
Bảng 4.14. Hệ số Cronbach’s Alpha của nhân tố Chất lượng đào tạo nghề ............. 99
Bảng 4.15. Kết quả phân tích EFA các biến độc lập .............................................. 100

Bảng 4.16. Ma trận xoay nhân tố ............................................................................ 101


vii
Bảng 4.17. Các thành phần của thang đo sau khi phân tích nhân tố ....................... 102
Bảng 4.21. Mơ hình hồi quy.................................................................................... 106
Bảng 4.18. Hệ số hồi quy ....................................................................................... 106
Bảng 4.19. Số lượng đội ngũ giáo viên dạy nghề giai đoạn 2015 - 2020 ............... 108
Bảng 4.20. Cơ cấu đội ngũ giáo viên dạy nghề giai đoạn 2015 - 2020 .................. 109
Bảng 4.21. Đội ngũ giáo viên dạy nghề theo trình độ chuyên môn ........................ 110
Bảng 4.22. Kết quả khảo sát thang đo đội ngũ giảng viên dạy nghề ...................... 111
Bảng 4.23. Kết quả giải quyết việc làm sau đào tạo giai đoạn 2015-2020 ............. 112
Bảng 4.24. Kết quả khảo sát thang đo nhân tố dịch vụ hỗ trợ ................................ 112
Bảng 4.25. Số lượng CTĐT, số lượng giáo trình được biên soạn mới ................... 113
Bảng 4.26. Kết quả khảo sát nhân tố chương trình đào tạo .................................... 114
Bảng 4.27. Kết quả khảo sát nhân tố người học nghề............................................. 115
Bảng 4.28. Kết quả khảo sát nhân tố cơ sở vật chất ............................................... 117
Bảng 4.29. Kết quả khảo sát chất lượng dạy nghề của các CSDN trên địa bàn tỉnh
Quảng Ninh ............................................................................................ 119


viii
DANH MỤC CÁC HÌNH, ẢNH
TT

Tên hình, ảnh

Trang

Hình 1.1. Mơ hình đảm bảo chất lượng CIPO .......................................................... 18

Hình 3.1. Mơ hình các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng dạy và học của Lundahl &
Sander (1998)........................................................................................... 50
Hình 3.2. Mơ hình các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo .......................... 53
Hình 3.3. Mơ hình các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo nghề ................. 55
Hình 3.4. Quy trình nghiên cứu định tính ................................................................. 63
Hình 3.5. Quy trình nghiên cứu định lượng .............................................................. 67
Hình 4.1. Tỷ lệ số doanh nghiệp đánh giá về người học nghề đáp ứng ngay được các
u cầu của cơng việc .............................................................................. 92
Hình 4.2. Đồ thị phân tán phần dư .......................................................................... 104
Hình 4.3. Biểu đồ tần số Historgram ...................................................................... 105


1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Đào tạo nghề là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhằm tạo nguồn nhân
lực có khả năng thích ứng với những biến đổi nhanh chóng của thị trường lao động,
đáp ứng các yêu cầu của hội nhập quốc tế, góp phần phát triển nhanh và bền vững đất
nước. Chất lượng đào tạo luôn là vấn đề được quan tâm hàng đầu và là mục tiêu mà
tất cả các cơ sở dạy nghề cần hướng tới. Việc nâng cao chất lượng đào tạo luôn được
xem là nhiệm vụ quan trọng nhất trong công tác quản lý của các cơ sở đào tạo nói
chung, các cơ sở dạy nghề nói riêng bởi chất lượng của người học tốt nghiệp ra trường
có vai trị quyết định trong việc đáp ứng nhu cầu lao động của người sử dụng lao
động, góp phần nâng cao uy tín của các cơ sở đào tạo.
Xét về mặt lý luận, trong những năm gần đây chủ đề chất lượng dạy nghề đã
được rất nhiều nhà nghiên cứu trong và ngoài nước quan tâm. Các nghiên cứu này đã
hệ thống hóa được các vấn đề lý luận về chất lượng, chất lượng đào tạo và chất lượng
đào tạo trong các cơ sở giáo dục nói chung và dạy nghề nói riêng như: khái niệm, các
tiêu chí đánh giá chất lượng đào tạo, các yếu tố cấu thành chất lượng đào tạo, các mơ
hình quản lý chất lượng đào tạo. Tuy nhiên, qua tổng quan nghiên cứu, tác giả nhận

thấy: (i) Các nghiên cứu về tiêu chí đánh giá chất lượng thường tiếp cận chủ yếu dựa
trên quan điểm của cơ sở đào tạo, và thường đánh giá trên quan điểm của hệ thống
đảm bảo chất lượng của cơ quan quản lý nhà nước chứ không phải dựa trên quan
điểm đánh giá chất lượng của người sử dụng sản phẩm đào tạo; (ii) Chưa có nghiên
cứu nào xây dựng hệ thống tiêu chí đánh giá chất lượng đào tạo nghề và đo lường
chúng một cách độc lập theo quan điểm của người sử dụng sản phẩm đào tạo của các
cơ sở dạy nghề trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh (bao gồm người sử dụng lao động và
người học sau khi tốt nghiệp tự tạo được việc làm); và (iii) Chưa có nghiên cứu nào
đánh giá được tác động của các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo của các cơ
sở dạy nghề cơng lập có cơ sở khoa học xét trong bối cảnh cụ thể của Việt Nam nói
chung và tỉnh Quảng Ninh nói riêng.
Xét về mặt thực tiễn, ở Việt nam, trong những năm gần đây, hệ thống cơ sở dạy
nghề đã phát triển rộng khắp trong cả nước, đã phần nào đáp ứng được nhu cầu của


2
người học và người sử dụng lao động. Chiến lược phát triển dạy nghề giai đoạn 20112020 chỉ rõ: “Đến năm 2020, dạy nghề đáp ứng được nhu cầu của thị trường lao động
cả về số lượng, chất lượng, cơ cấu nghề và trình độ đào tạo; chất lượng đào tạo của
một số nghề đạt trình độ các nước phát triển trong khu vực ASEAN và trên thế giới;
hình thành đội ngũ lao động lành nghề, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc
gia” [5]. Tuy nhiên, đứng trước một thị trường lao động năng động và thay đổi nhanh
chóng trong q trình phát triển kinh tế và hội nhập quốc tế, hệ thống các cơ sở dạy
nghề ở Việt Nam vẫn chưa đổi mới theo kịp với các yêu cầu về chất lượng nhân lực
của thị trường lao động.
Cùng với quá trình hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng của cả nước, sự phát triển
không ngừng của khoa học công nghệ, đặc biệt là cuộc cách mạng cơng nghiệp 4.0
địi hỏi chất lượng nguồn nhân lực ngày càng cao để đáp ứng đa dạng nhu cầu ngày
càng cao của các doanh nghiệp trong nước và quốc tế đến đầu tư tại Việt Nam.
Quảng Ninh là một trong những tỉnh có tốc độ phát triển kinh tế hàng đầu cả
nước, là tỉnh có sức hấp dẫn rất lớn đối với các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Trong

4 năm liên tiếp (2017 - 2020), Quảng Ninh luôn đứng vị trí số 1 của cả nước về chỉ
số Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), trong đó Chỉ số đào tạo lao động năm 2020
của Tỉnh là 8,41 đứng đầu cả nước về chỉ số đào tạo lao động [23].
Tuy nhiên, chất lượng đào tạo nghề trong Tỉnh hiện nay vẫn còn chưa đáp ứng
yêu cầu ngày càng cao trong bối cảnh đẩy mạnh CNH, HĐH, Công nghiệp 4.0 và hội
nhập kinh tế. Nguyên nhân là do cơ cấu tuyển sinh còn bất cập, chủ yếu vẫn là trình
độ sơ cấp và dưới 3 tháng (chiếm 88%), trình độ trung cấp, cao đẳng chỉ chiếm khoảng
12%. Tình trạng mất cân đối trong cơ cấu ngành nghề đào tạo, giữa các khu vực trong
Tỉnh chậm được khắc phục; các hoạt động triển khai đào tạo nghề chất lượng cao
như: phát triển nghề trọng điểm, trường nghề chất lượng cao và thí điểm đào tạo nghề
cấp độ quốc tế, khu vực theo chương trình chuyển giao từ nước ngồi... cịn chậm.
Bên cạnh đó, chương trình, giáo trình đào tạo nghề cịn nhiều nội dung mang tính
hình thức, chưa được thường xuyên cập nhật, bổ sung, phát triển cho phù hợp với yêu
cầu của thị trường lao động. Chất lượng, hiệu quả đào tạo của nhiều cơ sở dạy nghề


3
cịn thấp, chưa gắn bó hữu cơ với nhu cầu nhân lực của từng ngành; mối quan hệ giữa
cơ sở và doanh nghiệp còn lỏng lẻo; việc xây dựng và phát triển đội ngũ nhà giáo và
cán bộ quản lý trong cơ sở dạy nghề chưa được quan tâm đúng mức cũng như cơ sở
vật chất, thiết bị của nhiều cơ sở trong Tỉnh chưa đáp ứng được yêu cầu.
Trước yêu cầu ngày càng cao về chất lượng nguồn nhân lực của thị trường lao
động, của các nhà đầu tư đòi hỏi các cơ sở dạy nghề trên địa bàn Tỉnh phải không
ngừng nâng cao chất lượng đào tạo để cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho
thị trường, thực hiện thành công chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của Tỉnh thời
kỳ 2021 - 2025 và sau năm 2025.
Trên cơ sở các phân tích ở trên, tác giả đã lựa chọn đề tài "Nghiên cứu giải
pháp nâng cao chất lượng đào tạo của các cơ sở dạy nghề trên địa bàn tỉnh
Quảng Ninh" cho luận án của mình là cấp thiết, có tính thời sự, ý nghĩa khoa học
và thực tiễn.

2. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu của đề tài luận án là đề xuất các giải pháp có cơ sở khoa học và tính khả
thi để nâng cao chất lượng đào tạo của các cơ sở dạy nghề trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh
nhằm đáp ứng nhu cầu lao động chất lượng cao ngày càng tăng trên địa bàn Tỉnh.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận án là chất lượng đào tạo của các cơ sở dạy
nghề
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi về nội dung và không gian nghiên cứu: Luận án nghiên cứu chất lượng
đào tạo của các cơ sở dạy nghề trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, trong đó tập trung
nghiên cứu sâu cho các cơ sở dạy nghề công lập bao gồm: trường cao đẳng nghề,
trường trung cấp nghề và các trung tâm giáo dục nghề nghiệp với 3 cấp độ đào tạo:
sơ cấp, trung cấp, cao đẳng nghề do đây là các cơ sở dạy nghề có số lượng học viên
theo học nhiều nhất hiện nay trên địa bàn Tỉnh và thuộc hệ thống các trường dạy nghề
theo quy định của Tổng cục dạy nghề Việt Nam.


4
- Chất lượng đào tạo được nghiên cứu từ quan điểm của người sử dụng sản phẩm
đào tạo (bao gồm người sử dụng lao động và người học khi tốt nghiệp ra trường tự
tạo việc làm cho mình hoặc khi nâng cao trình độ nghề nghiệp).
- Phạm vi thời gian:
+ Số liệu thứ cấp về chất lượng đào tạo nghề được thu thập trong giai đoạn 2015
- 2020.
+ Số liệu sơ cấp: được thu thập qua hình thức điều tra bằng bảng hỏi trong năm
2020.
+ Các giải pháp được đề xuất cho giai đoạn 2021 - 2025 và định hướng cho giai
đoạn tiếp theo.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài luận án

Để đạt được mục tiêu nghiên cứu và giải quyết các vấn đề nêu trên, nhiệm vụ
nghiên cứu của đề tài luận án gồm có:
- Tổng quan các cơng trình nghiên cứu ở trong và ngồi nước về chất lượng đào
tạo và chất lượng đào tạo nghề của các cơ sở dạy nghề, qua đó làm rõ các khoảng
trống nghiên cứu làm cơ sở cho việc xác định nội dung, nhiệm vụ nghiên của đề tài
luận án.
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận về chất lượng đào tạo, chất lượng đào tạo của
các cơ sở dạy nghề, làm rõ các tiêu chí đánh giá chất lượng đào tạo của các cơ sở
dạy nghề; chỉ ra các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo của các cơ sở dạy
nghề.
- Phân tích, đánh giá thực trạng chất lượng đào tạo của các cơ sở dạy nghề trên
địa bàn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2015 - 2020 thông qua phân tích định tính và phân
tích định lượng, trong đó có xác định và đo lường các nhân tố ảnh hưởng đến chất
lượng đào tạo của các cơ sở dạy nghề trên địa bàn này.
- Trên cơ sở các đánh giá về tiêu chí chất lượng, yếu tố ảnh hưởng, nguyên nhân
rút ra ở trên và đặc điểm tình hình, định hướng phát triển các cơ sở dạy nghề trên địa
bàn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn tới, đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo
của các cơ sở dạy nghề trên địa bàn này.


5
5. Quy trình nghiên cứu đề tài luận án
Nghiên cứu khoa học là một chuỗi các hoạt động hướng vào việc tìm kiếm
những điều mới của kiến thức, phát hiện mới về bản chất sự vật, hiện tượng và sáng
tạo ra những phương pháp, kỹ thuật mới nhằm cải tạo thế giới (Nguyễn Văn Thắng,
2014). Trong luận án này, tác giả đã lựa chọn cách tiếp cận vấn đề nghiên cứu theo 9
bước cơ bản sau:
Bước 1: Nghiên cứu lý thuyết và tổng quan về chất lượng đào tạo và chất lượng
đào tạo nghề của các cơ sở dạy nghề;
Bước 2: Xác định khoảng trống nghiên cứu và hướng tiếp cận về chất lượng đào

tạo của các cơ sở dạy nghề;
Bước 3: Xác định các phương pháp nghiên cứu phù hợp để đạt mục tiêu nghiên
cứu, bao gồm nghiên cứu định tính và nghiên cứu định lượng;
Bước 4: Xây dựng các tiêu chí, nội dung phục vụ cho nghiên cứu định tính;
Bước 5: Xây dựng mơ hình nghiên cứu và các giả thuyết nghiên cứu cho vấn đề
nghiên cứu phục vụ cho nghiên cứu định lượng;
Bước 6: Thu thập dữ liệu định tính và dữ liệu định lượng qua phỏng vấn và điều
tra bằng phiếu hỏi;
Bước 7. Xây dựng hàm hồi quy đa biến nhằm xác định mức độ ảnh hưởng của các
nhân tố đến chất lượng đào tạo của các cơ sở dạy nghề trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh;
Bước 8. Kết hợp với dữ liệu thứ cấp và kết quả nghiên cứu định lượng để bàn
luận và phân tích thực trạng chất lượng đào tạo nghề của các cơ sở dạy nghề trên địa
bàn tỉnh Quảng Ninh;
Bước 9. Đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo nghề của các
cơ sở dạy nghề trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.
6. Những kết quả đạt được và đóng góp mới của luận án
6.1. Những kết quả đạt được của luận án
- Luận án đã tổng quan các cơng trình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án,
chỉ ra những kết quả đạt được và làm rõ những khoảng trống của các cơng trình này,
qua đó nhận diện hướng nghiên cứu và dự định những đóng góp của đề tài luận án;


6
- Lựa chọn cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu phù hợp (bao gồm cả
nghiên cứu định tính và nghiên cứu định lượng) nhằm làm rõ bản chất của đối tượng
nghiên cứu, gắn trong điều kiện cụ thể của phạm vi nghiên cứu;
- Xác định khung lý thuyết về chất lượng đào tạo của các cơ sở dạy nghề; trong
đó đáng kể là đã xây dựng các tiêu chí đánh giá và xác định các nhân tố ảnh hưởng
đến chất lượng đào tạo của cơ sở dạy nghề theo quan điểm của người sử dụng sản
phẩm đào tạo;

- Chỉ ra những thành tựu, tồn tại trong chất lượng đào tạo tại các cơ sở dạy nghề
trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh và xác định mức độ tác động của các nhân tố ảnh hưởng
đến chất lượng đào tạo của các cơ sở dạy nghề trên địa bàn Tỉnh;
- Đề xuất 5 nhóm giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo của các cơ sở
dạy nghề trên địa bàn Tỉnh Quảng Ninh thông qua: (i) Cải thiện các tiêu chí đánh giá
chất lượng đào tạo và (ii) Tác động vào các nhân tố ảnh hưởng chất lượng đào tạo.
6.2. Những đóng góp mới về mặt lý luận và thực tiễn
(1) Luận án đã bổ sung một số nhân tố vào 3 thang đo các nhân tố tác động đến
chất lượng đào tạo nghề của các cơ sở dạy nghề, đó là nhân tố "CTĐT được tích hợp
các module thực hành nâng cao và chuyên sâu", “Chất lượng CTĐT được quản lý
hiệu quả” vào thang đo "Chương trình đào tạo"; nhân tố "Số lượng thiết bị dạy nghề
đáp ứng yêu cầu thực hành theo CTĐT" vào thang đo "Cơ sở vật chất"; nhân tố “ Nhà
trường trang bị tốt hạ tầng CNTT phục vụ cho đào tạo trực tuyến“ vào thang đo Dịch
vụ hỗ trợ; nhân tố "Có năng lực mềm (tư duy, thích nghi, biến đổi)" vào thang đo
"Người học nghề".
(2) Kết quả nghiên cứu của luận án đã làm rõ các tiêu chí đánh giá chất lượng
cũng như thêm các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo nghề của các cơ sở
dạy nghề đứng trên góc độ của người sử dụng sản phẩm đào tạo, chỉ ra 5 nhân tố
tác động đến chất lượng đào tạo nghề của các cơ sở dạy nghề trên địa bàn tỉnh
Quảng Ninh theo mức độ tác động giảm dần, gồm: Chất lượng đội ngũ giảng viên;
Chương trình đào tạo; Dịch vụ hỗ trợ người học; Người học nghề và Cơ sở vật
chất của cơ sở dạy nghề.


7
(3) Để nâng cao chất lượng đào tạo nghề của các cơ sở dạy nghề trên địa bàn
tỉnh Quảng Ninh, luận án đề xuất các cơ sở đào tạo cần chú trọng đầu tư vào 3 yếu
tố, đó là: đội ngũ giảng viên, chương trình đào tạo và dịch vụ hỗ trợ người học nghề.
Kết quả này có giá trị tham khảo cho tỉnh Quảng Ninh và các bộ, ngành có cơ sở dạy
nghề trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.

7. Kết cấu nội dung của luận án
Ngoài phần mở đầu, kết luận, nội dung luận án được kết cấu thành 5 chương
như sau:
Chương 1. Tổng quan các cơng trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài luận án
Chương 2. Cơ sở lý luận về chất lượng đào tạo của các cơ sở dạy nghề
Chương 3. Mơ hình và phương pháp nghiên cứu
Chương 4. Thực trạng chất lượng đào tạo của các cơ sở dạy nghề trên địa bàn
tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2015 - 2020
Chương 5. Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo của các cơ sở dạy nghề trên
địa bản tỉnh Quảng Ninh


8
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN CÁC CƠNG TRÌNH NGHIÊN CỨU
CĨ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
1.1. Nghiên cứu trong nước
1.1.1. Các nghiên cứu đề cập đến tiêu chí đánh giá chất lượng đào tạo của các cơ
sở giáo dục
Để đánh giá chất lượng đào tạo của cơ sở giáo dục, các nghiên cứu đã tập trung
sâu vào quản lý chất lượng, trong đó chất lượng đào tạo và chất lượng đào tạo của
các CSGD tại Việt Nam là mối quan tâm của khá nhiều nhà nghiên cứu trong nước.
Hầu hết các tiêu chí đánh giá được xác định thơng qua bộ tiêu chí đảm bảo chất lượng
do cơ quan quản lý nhà nước ban hành. Một số cơng trình nghiên cứu điển hình có
thể kể đến như:
Nghiên cứu về chất lượng đào tạo và quản lý chất lượng đào tạo trong các cơ sở
giáo dục, các tác giả Phạm Thành Nghị (2000), Vũ Quốc Bình (2003), Nguyễn Văn
Ly (2009), Vũ Duy Hiền (2013), Nguyễn Tiến Hùng (2014), Bùi Quang Chuyện
(2014), Đỗ Trọng Tuấn (2014), Nguyễn Đức Chính (2015), Trần Khánh Đức (2015),
Trịnh Thị Diệu Hằng (2016), Phạm Anh Tuấn (2016), Nguyễn Thị Kim Nhung (2017)

đã hệ thống hóa được các khái niệm về chất lượng đào tạo, các mơ hình QLCL, các
tiêu chí đánh giá chất lượng đào tạo của các CSGD, kinh nghiệm của các quốc gia
trong QLCL đào tạo ...; đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo của
các CSGD.
Phạm Thành Nghị (2000) trong công trình nghiên cứu “Quản lý chất lượng giáo
dục đại học” đã nêu lên những vấn đề cơ bản về chất lượng và quản lý chất lượng
đào tạo đại học. Tác giả đã phân tích tổng hợp các trường phái lý thuyết về chất lượng
giáo dục: lý thuyết về sự khan hiếm của chất lượng, lý thuyết về sự gia tăng giá trị và
lý thuyết về chất lượng xét theo nhiệm vụ và mục tiêu đào tạo. Đồng thời cũng đã
nêu ra những tiêu chí, chuẩn mực, quy trình đánh giá (trong và ngoài) đảm bảo chất
lượng giáo dục đại học [22].
Nguyễn Văn Ly (2009), trong cơng trình nghiên cứu “Quản lý chất lượng đào
tạo trong các học viện, trường công an nhân dân”, tác giả đã nghiên cứu các vấn đề


9
lí luận, trong đó bao gồm các tiêu chí đánh giá về CLĐT và QLCL đào tạo trong và
ngoài nước để vận dụng vào QLCL đào tạo trong các học viện, cơ sở giáo dục Công
an nhân dân; xây dựng hệ thống QLCL đào tạo đại học và đề xuất các giải pháp triển
khai nhằm nâng cao CLĐT trong các học viện, trường Công an Nhân dân [20].
Vũ Duy Hiền (2013) trong nghiên cứu “Quản lý quá trình đào tạo đại học vừa
học vừa làm theo tiếp cận đảm bảo chất lượng” đã đề xuất các giải pháp QLCL hệ
đại học vừa làm vừa học theo tiếp cận đảm bảo chất lượng theo bộ tiêu chí nhằm nâng
cao chất lượng và hiệu quả đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh
tế, xã hội của đất nước [17].
Nguyễn Tiến Hùng (2014) trong cơng trình nghiên cứu “Quản lý chất lượng
trong giáo dục” dựa trên một số nghiên cứu của tác giả và các cơng trình nghiên cứu
tiêu biểu, cập nhật về chất lượng và quản lý chất lượng giáo dục trong những năm
gần đây ở trên thế giới, với những nội dung cụ thể về phản ánh những nội dung cơ
bản từ các khái niệm, tầm quan trọng, các kiểu/hình thức đến nguyên tắc và bản chất

của chất lượng và quản lý chất lượng trong giáo dục. Tiếp đến tác giả tập trung phân
tích mơ hình và khung quản lý chất lượng trong giáo dục, từ khái qt các mơ hình
quản lý chất lượng bên trong, bên ngồi và mơ hình tương lai đến khung quản lý cũng
như quy trình đảm bảo chất lượng của cơ sở giáo dục. Tác giả trình bày và phân tích
về chỉ số và đánh giá chất lượng trong giáo dục, thông qua việc phân loại các chỉ số,
khung chỉ số và đo/đánh giá chất lượng trong giáo dục của nhà trường phổ thông, cơ
sở đào tạo nghề và cơ sở giáo dục đại học và một số nội dung khác. Đây được xem là
giáo trình rất hữu ích phục vụ cho tham khảo và nghiên cứu khi thực hiện kiểm định
chất lượng các cơ sở giáo dục [5].
Bùi Quang Chuyện (2014) trong cơng trình nghiên cứu “Đánh giá việc quản lý
chất lượng đào tạo các cơ sở giáo dục trực thuộc Bộ Công Thương” đã tập trung
nghiên cứu, khảo sát thực tế đối với cán bộ quản lý, giáo viên, sinh viên các cơ sở
giáo dục thuộc Bộ Công Thương về bộ tiêu chuẩn cơ bản để đánh giá chất lượng đào
tạo. Đó là sứ mệnh và mục tiêu, chương trình giáo dục, hoạt động đào tạo, quản lý
đội ngũ giảng viên, ứng dụng phát triển nghiên cứu khoa học chuyển giao công nghệ,


10
trang thiết bị dạy học. Kết quả khảo sát cho thấy trong 6 tiêu chuẩn nêu trên, tiêu
chuẩn về sứ mệnh và mục tiêu là quan trọng nhất. Nghiên cứu cũng đã đưa ra nguyên
tắc lựa chọn và các giải pháp để phát triển, nâng cao việc quản lý chất lượng đào tạo
của các cơ sở giáo dục thuộc Bộ Cơng Thương [4].
Đỗ Trọng Tuấn (2014) trong cơng trình nghiên cứu “Quản lý chất lượng đào
tạo tại các cơ sở giáo dục tư thục khu vực Miền Trung Việt Nam”. Tác giả đã hệ
thống hóa những vấn đề lý luận về CLĐT và QLCL đào tạo tại các cơ sở giáo dục,
đại học tư thục trên thế giới và tại Việt Nam; xác định những bất cập của các cơ sở
giáo dục tư thục hiện nay; đề xuất các giải pháp QLCL đào tạo ở các cơ sở giáo dục
tư thục bằng việc hoạch định hoàn thiện, nâng cao CLĐT theo AUN; hồn thiện
QLCL theo mơ hình đảm bảo chất lượng của AUN. Với nội dung của luận án này,
tác giả đã tiếp cận theo hướng đáp ứng yêu cầu CĐR cho sinh viên [28].

Nguyễn Đức Chính (2015) trong cơng trình nghiên cứu "Quản lý chất lượng
trong giáo dục" cho rằng: “QLCL trong GD là một phương thức có cơng cụ chủ yếu
là Bộ chuẩn bao gồm các tiêu chuẩn, tiêu chí, chỉ báo và các quy trình thực hiện các
tiêu chuẩn đó”. Tác giả cho rằng QLCL thực chất bao gồm các hoạt động sau [6]:
+ Thiết lập chuẩn;
+ Đối chiếu thực trạng so với chuẩn;
+ Xây dựng các biện pháp nâng thực trạng ngang chuẩn.
Ba hoạt động này được tiến hành đồng thời, liên tục thông qua một hệ thống
QLCL. Hệ thống QLCL bao gồm các bộ phận cấu thành bởi:
+ Danh mục các lĩnh vực cần quản lý (tiêu chuẩn, tiêu chí, chỉ báo);
+ Những quy trình thực hiện các công việc để đạt được các chỉ báo, tiêu chí,
tiêu chuẩn (danh mục các cơng việc và bản hướng dẫn thực hiện các cơng việc). Các
tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thành các bước trong quy trình thực hiện các cơng
việc. Từ đó, tác giả đưa ra quan niệm: “QLCL trong GD là xây dựng và vận hành một
hệ thống quản lý (trên cơ sở các tiêu chuẩn, tiêu chí) nhằm tác động vào các điều kiện
đảm bảo chất lượng trong tất cả các giai đoạn của quá trình giáo dục, cho tất cả các
sản phẩm của cả hệ thống chứ không nhằm vào chất lượng của từng giai đoạn hay
từng sản phẩm đơn lẻ”.


11
Trần Khánh Đức (2015) trong cơng trình nghiên cứu "Kinh nghiệm và những
xu hướng Quốc tế về chất lượng, quản lý cải thiện chất lượng giáo dục đại học tại
một số nước Châu Á" đã phân tích kinh nghiệm QLCL của các cơ sở giáo dục của
Hoa Kỳ, Thái Lan, Hàn Quốc. Những kinh nghiệm về xây dựng khung đánh giá,
chuẩn mực chất lượng, định hướng mục tiêu và trách nhiệm của nhà nước về thực
tiễn QLCL [11].
Trịnh Thị Diệu Hằng (2016) trong cơng trình nghiên cứu “Quản lý q trình
đào tạo đại học liên kết Quốc tế tại Đại học Quốc gia Hà Nội theo tiếp cận quản lý
chất lượng tổng thể” đã đề xuất một số biện pháp hồn thiện hệ thống quản lý q

trình đào tạo đại học theo TQM nhằm đảm bảo và góp phần nâng cao chất lượng đào
tạo đại học liên kết Quốc tế tại đại học Quốc gia Hà Nội [16].
Phạm Anh Tuấn (2016) trong cơng trình nghiên cứu “Cơ sở lý luận và thực tiễn
của tự đánh giá trong QLCL ở trường trung học phổ thông” tác giả đã xác định, làm
rõ bản chất tự đánh giá trong đảm bảo chất lượng; chỉ ra các điều kiện thực hiện và
tiêu chí, nội dung cơ bản của tự đánh giá trong đảm bảo chất lượng ở trường trung
học phổ thông; đề xuất một số biện pháp đổi mới tự đánh giá ở trường trung học phổ
thông Việt Nam [35].
Nguyễn Thị Kim Nhung (2017), trong cơng trình nghiên cứu “Quản lý đào tạo
theo hướng đảm bảo chất lượng ở các trường cao đẳng khu vực Tây Bắc”, tác giả
nghiên cứu cơ sở lý luận về CLĐT và QLĐT theo hướng đảm bảo chất lượng ở trường
cao đẳng; đánh giá thực trạng về đào tạo và QLĐT theo hướng đảm bảo chất lượng ở
các trường cao đẳng khu vực Tây Bắc; đề xuất các biện pháp QLĐT theo hướng đảm
bảo chất lượng ở các trường CĐ khu vực Tây Bắc [21].
1.1.2. Các nghiên cứu về tiêu chí đánh giá và nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng
đào tạo của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp
Chất lượng đào tạo nghề và QLCL đào tạo nghề cũng được nhiều tác giả trong
nước nghiên cứu. Nghiên cứu của các tác giả Nguyễn Đức Trí (2008), Lê Quang Sơn
(2009), Nguyễn Đức Trí, Phan Chính Thức (2010), Đồn Đức Tiến (2012), Ngô Phan
Anh Tuấn (2013), Nguyễn Thị Hằng (2013), Nguyễn Chí Trường (2013), Khổng Hữu


12
Lực (2017), Nguyễn Minh Hải (2019), Nguyễn Thanh Khanh (2019) đã hệ thống hóa
cơ sở lý luận về đào tạo nghề trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, đánh giá thực
trạng chất lượng đào tạo nghề, xây dựng các tiêu chí đánh giá chất lượng đào tạo nghề
và đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nghề của các cơ sở dạy nghề là
đối tượng nghiên cứu.
Nguyễn Đức Trí (2008) trong cơng trình “Giáo dục nghề nghiệp đáp ứng thị
trường lao động”, đã nêu một hệ thống đảm bảo chất lượng đào tạo thường phải đáp

ứng 3 yêu cầu chính sau: Xây dựng được một sơ đồ các vấn đề cần quản lí (chuỗi các
cơng đoạn/qui trình); Xây dựng được các qui trình, thủ tục thực hiện cho từng cơng
đoạn/qui trình đó và đảm bảo điều kiện cho việc thực hiện được và có thể kiểm định
khi cần thiết; Có những tiêu chí cần thiết để đối chiếu kết quả đạt được so với các tiêu
chuẩn đã qui định trong mục tiêu ở đầu vào và đầu ra của mỗi cơng đoạn/qui trình
[33].
Lê Quang Sơn (2009) trong cơng trình "Những kinh nghiệm của các nước Mỹ,
Trung Quốc, Singapore, Nhật Bản về chính sách đào tạo nghề, trong đó có đào tạo
cơng nhân kĩ thuật". Kết quả nghiên cứu đã chỉ ra rằng chỉ tiêu đánh giá chất lượng
đào tạo nghề, thường được thể hiện qua kết quả đánh giá chất lượng sản phẩm sau
khi kết thúc khóa học, khóa đào tạo cụ thể ở 3 chỉ tiêu: Trình độ kiến thức; Kỹ năng
nghề; Thái độ/hành vi.
Đánh giá trình độ kiến thức: Chỉ tiêu này nhằm đánh giá kiến thức, hiểu biết về
chun mơn nghề; q trình đánh giá thường thông qua phương pháp kiểm tra viết
hoặc kiểm tra phỏng vấn, hoặc thi trắc nghiệm. Việc đánh giá này phụ thuộc rất nhiều
vào tiêu chuẩn đề ra đối với kiến thức phải đạt được của bộ tiêu chuẩn kiến thức;
đồng thời cũng phụ thuộc rất nhiều vào người đánh giá (người thầy), rất nhiều kết
quả kiểm chứng cho thấy việc đánh giá cịn mang tính chất cảm tính, như vậy kết quả
về đánh giá khơng được chính xác.
Đánh giá kỹ năng tay nghề: Chỉ tiêu này hoàn toàn phụ thuộc vào kỹ năng của
người thầy; sự cảm nhận của người thầy qua thao tác của học viên, tuy nhiên vẫn có
phần đánh giá về kết quả sản phẩm nhưng phụ thuộc rất nhiều vào quan điểm đánh


13
giá của hội đồng về chất lượng sản phẩm và các tiêu chí đặt ra đối với sản phẩm; bên
cạnh đó khơng phải bất cứ bài kiểm tra tay nghề nào cũng có thể thực hiện đến khi có
sản phẩm do điều kiện kinh tế, kinh phí đào tạo...
Đánh giá thái độ/hành vi khóa học: Chỉ tiêu này cho chúng ta biết kết quả của
quá trình học tập của học viên bằng cách thể hiện ở thái độ làm việc và hành vi làm

việc của học viên; việc đánh giá này chỉ thể hiện được ở nơi thực tập và nơi sản xuất
của đơn vị sau khi đào tạo; tuy nhiên có nhiều chương trình đào tạo có những mơn
học khơng phù hợp, có những mơn học cịn rất thiếu trong chương trình đào tạo nghề,
ví dụ như: kỹ năng làm việc nhóm, đạo đức nghề nghiệp, văn hóa doanh nghiệp...
Nguyễn Đức Trí và Phan Chính Thức (2010) trong cơng trình “Một số vấn đề
về quản lí cơ sở dạy nghề”, các tác giả đã cho rằng hiện nay trên thế giới đang áp
dụng 03 cách thức đảm bảo chất lượng chủ yếu, đó là: đánh giá, kiểm tốn và kiểm
định. Trong các cách thức này, kiểm định chất lượng được sử dụng rộng rãi và hữu
hiệu nhất ở các nước trong khu vực và trên thế giới [33].
Đoàn Đức Tiến (2012) trong cơng trình “Nghiên cứu chất lượng đào tạo công
nhân kỹ thuật trong công nghiệp điện lực Việt Nam”, tác giả đã phân tích các nhân tố
ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo công nhân kỹ thuật công nghiệp Điện lực như: Các
yếu tố bên ngoài bao gồm những tác động của chính sách vĩ mơ của Nhà nước, hệ
thống đào tạo nghề, các nhân tố bên trong như mục tiêu, chiến lược đào tạo; thể chế
về đội ngũ công nhân kỹ thuật; cơ sở vật chất thiết bị; chất lượng giảng viên; chương
trình đào tạo …[29].
Ngơ Phan Anh Tuấn (2013) trong cơng trình “Đảm bảo chất lượng đào tạo của
trung tâm dạy nghề công lập vùng Đông Nam bộ”, tác giả đã hệ thống được cơ sở lí
luận về đảm bảo chất lượng đào tạo ở các trung tâm dạy nghề công lập; đưa ra được
những đánh giá khách quan về thực trạng, chỉ rõ những ưu điểm, hạn chế và đề xuất
được các giải pháp đảm bảo chất lượng đào tạo, nhằm duy trì và từng bước nâng cao
chất lượng đào tạo ở trung tâm dạy nghề công lập vùng Đông Nam bộ. Bước đầu
khẳng định được tính đúng đắn của giả thuyết khoa học: “Đảm bảo chất lượng là
cấp độ quản lí chất lượng phù hợp với các trung tâm dạy nghề công lập. Nếu đánh
giá đúng thực trạng và triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp theo một hệ


14
thống đảm bảo chất lượng đào tạo phù hợp với đặc điểm và điều kiện cụ thể của
trung tâm dạy nghề cơng lập, thì sẽ duy trì và từng bước nâng cao được chất lượng

đào tạo ở các trung tâm dạy nghề cơng lập vùng Đơng Nam bộ” [31].
Nguyễn Chí Trường (2013) trong cơng trình "Phân tích các yếu tố ảnh hướng
đến công tác dạy nghề Việt Nam: Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giai
đoạn 2013 - 2020". Tác giả đã xác định và phân tích các yếu tố có ảnh hưởng đến
chất lượng dạy nghề, gồm: Đặc tính cá nhân; Trình độ giáo viên dạy nghề; Cơ sở vật
chất giảng dạy; Năng lực quản lý; Cơ hội việc làm; Thông tin thị trường lao động;
Hỗ trợ chính sách về dạy nghề. Đã phân tích những mơ hình điển hình, các kinh
nghiệm hay của một số nước phát triển có mơ hình dạy nghề hiện đại đáp ứng hiệu
quả nhu cầu của ngành công nghiệp trên thế giới và đề xuất mơ hình mới nhằm gắn
kết dạy nghề với thực tiễn ngành công nghiệp cho Việt Nam, gồm: mơ hình trường
trung học đào tạo nghề cao cấp; mơ hình Cơ quan quản lý đánh giá kỹ năng nghề
quốc gia; mơ hình Hội đồng nghề; khung trình độ quốc gia [32].
Khổng Hữu Lực (2017) với cơng trình “Quản lý q trình đào tạo nghề cơng
nghệ thơng tin trình độ cao đẳng tiếp cận đảm bảo chất lượng”, tác giả đã hệ thống
hóa lý luận về QLCL trong đào tạo, vận dụng vào việc quản lý quá trình đào tạo nghề
Cơng nghệ thơng tin trình độ cao đẳng theo tiếp cận đảm bảo chất lượng; xây dựng
mơ hình đảm bảo chất lượng, khung tham chiếu quản lý quá trình đào tạo, đặc biệt là
khung lý thuyết về quản lý q trình đào tạo nghề Cơng nghệ thơng tin theo tiếp cận
đảm bảo chất lượng [19].
Nguyễn Minh Hải (2019), trong nghiên cứu "Nâng cao chất lượng và hiệu quả
đào tạo nghề thông qua liên kết giữa cơ sở đào tạo và doanh nghiệp tại Hưng Yên"
đã hệ thống hóa những vấn đề lý luận về chất lượng đào tạo nghề, hiệu quả đào tạo
nghề và liên kết giữa CSĐT với DN trong việc nâng cao chất lượng và hiệu quả đào
tạo nghề; Phân tích, đánh giá thực trạng chất lượng và hiệu quả đào tạo nghề thông
qua sự liên kết giữa CSĐT với DN tại Hưng Yên; tìm ra nguyên nhân của những hạn
chế, những vấn đề đặt ra cần giải quyết trong những năm tới; Đề xuất quan điểm và
giải pháp nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả đào tạo nghề thông qua liên kết giữa
CSĐT với DN ở tỉnh Hưng Yên [13].

15
Nguyễn Thanh Khanh (2019) trong cơng trình "Hồn thiện cơng tác quản lý
chất lượng đào tạo nghề lái xe ô tô trong các cơ sở đào tạo nghề ở khu vực Bình Trị
Thiên", tác giả đã: Hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực tiễn về quản lý chất
lượng đào tạo nghề lái xe ô tô; Đánh giá thực trạng công tác quản lý chất lượng đào
tạo nghề lái xe ô tô trong các cơ sở đào tạo nghề ở khu vực Bình Trị Thiên giai đoạn
2013-2017; Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến kết quả cơng tác quản lý chất lượng
đào tạo nghề lái xe ô tô trong các cơ sở đào tạo nghề ở khu vực Bình Trị Thiên và Đề
xuất một số giải pháp nhằm hồn thiện cơng tác quản lý chất lượng đào tạo nghề lái
xe ô tô trong các cơ sở đào tạo nghề ở khu vực Bình Trị Thiên đến năm 2025 [18].
1.1.3. Những kết quả nghiên cứu về giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nghề
Đã có nhiều tác giả trong nước nghiên cứu về các giải pháp nâng cao chất lượng
đào tạo nghề. Một số nghiên cứu điển hình của các tác giả trong nước như:
Chu Bá Chín (2014) trong cơng trình: "Nghiên cứu thực trạng quản lý chất
lượng đào tạo của các trường dạy nghề trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh: Đề xuất chương
trình can thiệp", tác giả đã đề xuất các nhóm giải pháp gồm: giải pháp về tổ chức và
quản lý, nhóm giải pháp về hoạt động dạy và học, nhóm giải pháp về giáo viên và
cán bộ quản lý, nhóm giải pháp về chương trình và giáo trình, nhóm giải pháp về cơ
sở vật chất và nhóm giải pháp về các dịch vụ cho sinh viên nhằm nâng cao chất lượng
đào tạo nghề của các trường dạy nghề trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh.
Ngô Phan Anh Tuấn (2013) trong cơng trình: "Đảm bảo chất lượng đào tạo của
trung tâm dạy nghề công lập vùng Đơng Nam bộ". Trên cơ sở phân tích chất lượng
đào tạo ở các trung tâm dạy nghề công lập vùng Đông Nam bộ, tác giả đã đánh giá
thực trạng và đề xuất được các giải pháp đảm bảo chất lượng đào tạo, nhằm duy trì
và từng bước nâng cao CLĐT ở các trung tâm dạy nghề công lập vùng Đông Nam
bộ. Nhóm giải pháp này bao gồm: Xây dựng chuẩn đầu ra của các chương trình nghề
đào tạo phù hợp với yêu cầu của doanh nghiệp và thực tiễn sản xuất; Đảm bảo các
điều kiện giảng dạy thực hành nghề; Tổ chức thực hiện tốt hoạt động giám sát giảng
dạy; Quản lí thực hiện nội dung và qui trình thi tốt nghiệp đã đề ra; Thiết lập, duy trì
và cũng cố mối quan hệ với cộng đồng và doanh nghiệp; Thường xuyên tự kiểm tra,

đánh giá hệ thống đảm bảo chất lượng đào tạo.