bài giảng quản trị tài chính - chương 7 - chính sách phân chia lợi tức và giá trị doanh nghiệp

Chöông 7Chöông 7
CHÍNH SA
Ù
CH PHA
Â
NCHIALÔITÖ
Ù
CCHÍNH SA
Ù
CH PHA
Â
NCHIALÔITÖ
Ù
C
CHÍNH

SACH

PHAN

CHIA

LÔ
Ï
I

TÖCCHÍNH

SACH

PHAN

CHIA

LÔ
Ï
I

TÖC
VAØ GIAÙ TRÒ DOANH NGHIEÄPVAØ GIAÙ TRÒ DOANH NGHIEÄP
I. Một số thảo luận
hlh á
áháhihkhhhih
@ T
h
eo
l
ý t
h
uye
á
t: Cơ ca
á
u nợ vay, t
h
ue
á
; C
hi
p
h

í
kh
án
h
tận, c
hi
p
h
í trung
gian;….có tác động đến giá trò DN
Qua nghie
â
ncư
ù
u thưc tie
ã
nva
ø
ly
ù
thuye
á
tcu
õ
ng cho tha
á
y:
Chính sa
ù
ch pha

â
n
Qua

nghien

cưu

thư
ï
c

tien

va

ly

thuyet

cung

cho

thay:

Chính

sach

phan

chia lợi tức có ảnh hưởng đến giá trò của DN
@ Chính sách phân chia lợi tức: Thể hiện cách phân chia lợi nhuận ròng
hè đ đ iâ û DN
n
h
a
è
m
đ
ạt
đ
ược mục t
i
e
â
u cu
û
a
DN
.
@ Hướng sử dụng lợi nhuận ròng:
* Dùng toàn bộ để tăng vốn
*Du
ø
ng 1 pha
à
nđe
å

chia co
å
tư
ù
c 1 pha
à
nđe
å
ta
ê
ng vo
á
n
*

Dung

1

phan

đe

chia

co

tưc
,
1

phan

đe

tang

von
.
* Dùng toàn bộ để chia cho cổ đông .
Doanh nghiệp ne
â
n chon chính sa
ù
ch na
ø
o?
Doanh

nghiệp

nen

cho
ï
n

chính

sach

nao?

Chính sách được chọn phải mang lại cho lợi ích cao nhất cho cổ đông và
cho DN (tạo điều kiện tăng giá trò DN)
II. Chính sách phân chia lợi tức ứng với lợi ích cổ đông và công ty
Cí ù i i ù ø ií
1.
C
h
í
nh sa
ù
ch phân ch
i
a lợ
i
tư
ù
c va
ø
lợ
i

í
ch DN
a. Khi lợi nhuận ròng được giữ lại nhiều.
* Nếu DN có cơ hội mở rộng qui mô sxỈKhông phải huy động vốn bên ngoài
Ỉ Giảm được CP huy động; CP khánh tận; CPtrung gian
Ỉ

Tao đie
à
ukiệngiata
ê
ng gia
ù
trò DN
Ỉ
Ta
ï
o

đieu

kiện

gia

tang

gia

trò

DN
* Nếu cơ hội đầu tư không nhiềLãng phí vốnỈ Ảnh hường đến giá trò DN
b. Khi lợi nhuận ròng giữ lại ít
* Nếu DN có cơ hội đầu tư ỈPhải huy động vốn từ bên ngoài
Ỉ Tăng CP huy động vốn, CPkhánh tận; CP trung gian
Ỉ Ảnh hưởng đến giá trò doanh nghiệp

*
Ná häiđà khâ hià
Ỉ
Tùhlõ hí á
*

N
e
á
u cơ
h
o
äi

đ
a
à
u tư
kh
o
â
ng n
hi
e
à
u
Ỉ
T
ra
ù

n
h

l
a
õ
ng p
hí
vo
á
n
2. Chính sách phân chia lợi tức và lợi ích của cổ đông
a. Khi dùng nhiều lợi nhuận ròng để chia cổ tức
* Cổ đôn
g
có cơ hội đa da
ï
n
g
hoá danh mu
ï
c đầu t
ư
của ho
ï
.
g
ïg ï
ï
* Dấu hiệu thể hiện tính hiệu quả trong hoạt động của DN (thu lợi nhiều

nên chia lời nhiề Tăng giá trò cổ phiế Ảnh hưởng đến giá trò DN).
* Cổ đông phải chòu thuế thu nhập trên cổ tức được chia
b. Khi dùng ít lợi nhuận ròng để chia cổ tức
*Co
å
đo
â
ng co
ù
đie
à
ukiện
trì hoa
õ
n khoa
û
nthue
á
thu nhập ca
ù
nha
â
n
*

Co

đong

co

đieu

kiện

trì

hoan

khoan

thue

thu

nhập

ca

nhan
.
* Dấu hiệu thể hiện DN hoạt động đạt hiệu quả không cao (nên không chia
hay chia cổ tức ít)
Tóm lại
@ Chính sách phân chia lợi tức có ảnh hưởng đến giá trò DN .
@ Cần xây dựng chính sách trên cơ sở: Có lợi cho DN và cổ đông.
III. Các hình thức chi trả lợi tức cổ phần
ùi ù
1. Kha
ùi

qua
ù
t
Việc chi trả cổ tức có 2 dạng: Bằng tiền mặt và không bằng tiền mặt
1.1. Chia cổ tức bằng tiền mặt.
aChiaco
å
tư
ù
cthươ
ø
ng ky
ø
a
.
Chia

co

tưc

thương

ky
.
* 1 mức cổ tức được chia ổn đònh qua các kỳ.
* Kỳ chia cổ tức : Tháng, qúi, nữa năm hay cuối năm
b. Lợi tức cổ phần chia thêm.
* Là hình thức chia thêm cổ tức, có tính đột xuất ở 1 kỳ nào đó.
* Nguyên nhân: Do khả năng tích lũy vốn từ các kỳ trước nhiề DN có thể

i ø ìh “h hù à øi híhSl h”
rơ
i
va
ø
o t
ì
n
h
trạng
“
p
h
ong p
h
u
ù
ve
à
ta
øi
c
hí
n
h

Sl
ac
h”
Ỉ Tình trạng giá trò cổ phiếu tăng cao, giao dòch không thuận lợi

Ỉ Lãng phí vốn nếu cơ hội đầu tư của DN không nhiều
c. Lợi tức cổ phần đặc biệt: Là hình thức chia thêm cổ tức, có tính cách đột
xuất, là 1 hình thức thưởng cho vốn cổ phần.
1.2. Chia cổ tức không bằng tiền mặt.
a. Chia cổ tức bằng cổ phần
Côn
g
t
y
phát hành thêm cổ phiếu và phân phối cho cổ đôn
g
.
Ỉ Số lượng cổ phiếu tăngỈ Giá cổ phiếu giảm
b. Phân chia cổ phần
Là hình thức chia nhỏ
g
iá trò cổ phiếu hiện hành ha
y
chu
y
ển
đổi cổ phiếu củ ra cổ phiếu mới
Ỉ
So
á
lương co
å
phie
á
uta

ê
ng
Ỉ
Gia
ù
co
å
phie
á
ugia
û
m
Ỉ
So

lươ
ï
ng

co

phieu

tang
Ỉ
Gia

co

phieu

giam
Việc phân chia cổ phần được thực hiện thông qua công bố:
m cổ phiếu mới = n số cổ phiếu củ
IV. Những vấn đề cần lưu ý khi ra quyết đònh
àhâ hi å ù
ve
à
p
h
a
â
n c
hi
a co
å
tư
ù
c
Quyết đònh phân chia cổ tức chòu tác động của
các
y
ếu tố
y
@ Tính pha
ù
ply
ù
@

Tính

phap

ly
.
@ Các cơ hội đầu tư.
@ Tính ổn đònh của thu nhập.
@ Thuế
,
…
,
1. Tính pháp lý
@ Trong môi trường kinh doanh, có các quy đònh mang tính
luật đối với hoạt động và các mối quan hệ của DN với nền
kinh te
á
kinh

te
.
Các quy đònh thường nhằm bảo vệ quyền lợi của chủ nợ
á
@ Một so
á
các qui đònh
* DN khôn
g
đươ
ï

c làm ca
ï
n kie
ä
t n
g
uồn vốn của nó thôn
g

q
ua
åàå
à
gï ï äg gq
việc chia co
å
tức quá nhie
à
u cho co
å
đôn
g
(Ỉqui đònh ve
à
mức
chia cổ tức tối đa).
Tu
y
nhiên cũn
g

có
q
ui đònh: DN khôn
g
được
p
hé
p
chia cổ tức
áá
ygq gpp
quá ít (vì làm ảnh hưởn
g
đe
á
n thue
á
)
* DN khôn
g
đươc đầu tư vốn vào các lãnh vưc
q
uá rủi ro.
g
ïï
q
2. Các cơ hội đầu tư
@ Nếu DN có nhiều cơ hội đầu tưỈMức chia cổ tức
khôn
g

nên
q
uá cao
gq
@ Nếu DN có ít cơ hội đầu tưỈMức chia cổ tức nên
ơ
û
mư
ù
ccao
ơ

mưc

cao

@Co
ù
quan đie
å
mchora
è
ng:
Kho
â
ng ne
â
n huy động vo
á
n

@

Co

quan

điem

cho

rang:

Khong

nen

huy

động

von

từ bên ngoài vì có những bất lợi như sau:
*Gi hihøløiûiùò
*

Gi
a tăng c
hi
p

h
í va
ø

l
a
ø
m g
i
a
û
m g
i
a
ù
tr
ò
DN
* Chia xẻ quyền lực
*Co
â
ng ty pha
û
ico
â
ng bo
á
nhie
à
utho

â
ng tin ve
à
đơn vò 1
*

Cong

ty

phai

cong

bo

nhieu

thong

tin

ve

đơn

vò

1

cách không cần thiết.
3. Tính chất ổn đònh về thu nhập cổ phần
éé
ûá
* Tươn
g
lai khôn
g
cha
é
c cha
é
nỈthu nhậ
p
cu
û
a DN luôn bie
á
n độn
g

Ỉ ảnh hưởng đến mức chia cổ tức
* Mức chia cổ tức có ảnh hưởng đến giá cổ phiếu và giá trò công
t
ty
.
* Nếu chia cổ tức nhiều Ỉ Khó bảo đảm mức này được duy trì
trong thời gian dài.
*N
á

hi
å
tư
ùù
ít
Ỉ
C
ùù á
đ
ààá
tí h l
õõ
*

N
eu c
hi
a co
tư
c
q
ua
ít

Ỉ
C
o cac van
đ
e ve von
tí

c
h

l
u
y
cun
g

như nêu các biểu hiện không tốt của công ty trên thò trường
Vä
N â ù1 ứ hi åtứ å đò h ù k ø(t ê đ à h
V
a
äy
:
N
e
â
n co
ù

1
m
ứ
c c
hi
a co
å

tứ
c o
å
n
đò
n
h

q
ua ca
ù
c
kỳ(t
a
ê
n
g

đ
e
à
u
h
a
y

tăng giảm đều).
4Tíh hát àth á
4
.

Tí
n
h
c
h
a
át
ve
à

th
ue
á
Thuế thu nhập DN và thuế thu nhập cá nhân có ảnh hưởng đến
lơi í h th đươ û ù h ø đ à tư
ứ ới từ l i hì h đ à
lơ
ï
i

í
c
h

th
u
đươ
ïc cu
û
a ca

ù
c n
h
a
ø

đ
a
à
u
tư
ứ
n
g
v
ới

từ
n
g

l
oạ
i

hì
n
h

đ

a
à
u
tư vốn vào DN( đầu tư vào cổ phiếu hay trái phiếu)
5. Những vấn đề khác
åå
@ Mức phân chia co
å
tức là 1 tín hiệu the
å
hiện
Tính thanh khoa
û
nva
ø
sư
ù
cmanhta
ø
i chính to
å
ng hơp cu
û
aco
â
ng
Tính

thanh

khoan

va

sưc

ma
ï
nh

tai

chính

tong

hơ
ï
p

cua

cong

ty
* Mức cổ tức ổn đònh và tăngỈ Tạo niềm tin cho các cổ đông
hie
ä
n hữu và sư
q

uan tâm của các nhà đầu tư tiềm năn
g
ä
ï
qg
* Mức cổ tức biến độngỈ gây tâm lý bất ổn đối ở nhà đầu tư
hiện hư
õ
uva
ø
sư hoa
ø
i nghi cu
û
aca
ù
c nha
ø
đa
à
u tư tie
à
mna
ê
ng ve
à
hiện

hưu

va

sư
ï
hoai

nghi

cua

cac

nha

đau

tư

tiem

nang

ve

lợi ích của vốn đầu tư
@Ca
ù
cba
ù
oca

ù
ota
ø
i chính co
ù
lie
â
n quan đe
á
n trie
å
n vong tương lai
@

Cac

bao

cao

tai

chính

co

lien

quan

đen

trien

vo
ï
ng

tương

lai

của công ty và là cơ sở để đánh giá lợi tức cổ phần
Ỉ
Khi ra quye
á
t đònh pha
â
nchialơitư
ù
cco
å
pha
à
n nha
ø
qua
û
n trò
Ỉ

Khi

ra

quyet

đònh

phan

chia

lơ
ï
i

tưc

co

phan
,
nha

quan

trò

cần quan tâm đến tính liên tục của chính sách này,
V. Mua lại cổ phần

@ Mua lại cổ phần là hoạt động giảm bớt lượng cp của công ty
trên thò trường.
@ Hoạt động này tạo ra các đánh giá từ thò trường về công ty
như sau
* Công ty có tình trạng tài chính khá mạnh(tình trạng Slack)
nên công ty đã chi trả cổ tức bằng tiền mặt.
* Công ty có khuynh hứơng thay đổi cơ cấu vốn (tăng nợ vay).
* Côn
g
t
y
đan
g
thu hẹp sx, nên
g
iảm vốn thôn
g
qua mua lại cổ
phần.
VI. Chia lợi tức cổ phần không bằng tiền mặt
Cổ tức được chia ở dạng: Bằng cổ phiếu hay phân chia cổ phần
1Chialơitư
ù
cba
è
ng co
å
phie
á
u

1
.
Chia

lơ
ï
i

tưc

bang

co

phieu
@ Công ty phát hành thêm cổ phiếu mới và phân phối cho cổ đông
Ỉ
co
å
đo
â
ng sơ
û
hư
õ
uthe
â
mcp
Ỉ
co

đong

sơ

hưu

them

cp
@ Việc phân chia lợi tức theo hình thức này có các đặc điểm
+ Lượng cp của công ty tăngỈ Giá cp giảm thuận lợi cho giao dòch
+EPSgia
û
m
+

EPS

giam
2. Chia nhỏ cổ phần
@ Là hoạt động mà qua đó DN phát hành cp mới và công bố việc chuyển
đổi cổ phiếu mới và củ
@H tđ ä ơ
ù
iti
â
Gi t
ê
hi

û
bơ
ù
ti
ù
tò
ûå
hi
á
@

H
oạ
t

đ
o
ä
ng v
ơi
mục
ti
eu:
Gi
a
t
ang
h
ay g
i

am
bơt
g
i
a
t
r
ò
cua co p
hi
eu
* Công bố việc chuyển đổi theo cách “k for 1”
Cổ phiếu mới chuyển đổi theo tỉ lệ: k cp mới = 1 cp củ.
Ỉ Số cổ phiếu công ty sẽ tăng Ỉ giá trò cổ phiếu và EPS sẽ giảm.
Thí du: “2 for 1” ha
y
2 c
p
mới đổi lấ
y
1 c
p
củ.ï
yp yp
* Công bố việc chuyển đổi: “1 for k”
Cổ phiếu mới chuyển đổi theo tỉ lệ: 1 cp mới = k cp củ
Ỉ Số cp sẽ giảmỈ giá trò cp và EPS sẽ tăng.
Thí dụ: “1 for 3” hay 1 cp mới đổi lấy 3 cp củ