Báo cáo " Khái niệm văn bản quy phạm pháp luật nhìn từ góc độ lí luận và thực tiễn " pot

nghiên cứu - trao đổi
tạp chí luật học số 11/2009 55







Ths. Đoàn Thị Tố Uyên *
õy dng v ban hnh vn bn quy phm
phỏp lut (VBQPPL) l hot ng quan
trng ca cỏc c quan nh nc cú thm
quyn, to tin hỡnh thnh h thng phỏp
lut hon thin ỏp ng yờu cu iu chnh
cỏc quan h xó hi phong phỳ, a dng phỏt
sinh trong cuc sng. Mc dự ó quy nh
trong Lut ban hnh VBQPPL nm 1996,
sa i, b sung nm 2002 v c thay th
bi Lut nm 2008 nhng cho n nay, khỏi
nim VBQPPL vn l vn gõy nhiu
tranh cói gia cỏc nh khoa hc cng nh
nhng ngi lm cụng tỏc thc tin. Trong
quỏ trỡnh trin khai thc hin Lut ban hnh
VBQPPL t nm 1996 n nay, khỏ nhiu
vn ny sinh t vic cha hiu rừ v khỏi
nim VBQPPL, c bit l nhn din c
õu l VBQPPL, õu l vn bn ỏp dng
phỏp lut (VBADPL) v vn bn hnh

chớnh. iu ny ó nh hng ti quỏ trỡnh
thc hin Lut vỡ nu l VBQPPL thỡ th
tc ban hnh phi tuõn theo quy nh ca
Lut ban hnh VBQPPL, t hot ng lp
chng trỡnh, ỏnh giỏ tỏc ng, thnh lp
ban son tho, thm nh, thm tra, n vic
t chc ly ý kin úng gúp kim tra sau
khi vn bn c ban hnh, nu l
VBADPL hay vn bn hnh chớnh thỡ
khụng phi tuõn theo quy nh ca Lut
ny. Vỡ lớ do ú, bi vit ny xin c bn
lun v khỏi nim VBQPPL nhỡn t gúc
lớ lun v thc tin.
1. Khỏi nim vn bn quy phm phỏp
lut di gúc lớ lun
T trc ti nay khỏi nim VBQPPL ó
c khỏ nhiu nh khoa hc nghiờn cu.
Nhỡn mt cỏch tng th cho thy cỏc nh
khoa hc ó tip cn khỏi nim VBQPPL
nhng khớa cnh khỏc nhau, vi nhng du
hiu c trng cú nột khỏc nhau. Hu ht cỏc
nh ngha u cho rng VBQPPL l vn
bn do c quan nh nc cú thm quyn ban
hnh, theo trỡnh t, hỡnh thc phỏp lut quy
nh, cú ni dung l quy tc x s chung
nhng cng cú nhng quan im cho rng
VBQPPL l hỡnh thc th hin ca cỏc
quyt nh phỏp lut,
(1)
hoc VBQPPL

l mt hỡnh thc th hin ca quyt nh quy
phm phỏp lut.
(2)
Ngoi ra, cỏc du hiu
c trng ca VBQPPL cng c cỏc nh
khoa hc tip cn nhng khụng thng nht.
Trc ht, a s cỏc quan im cho rng ch
th ban hnh VBQPPL l c quan nh nc
cú thm quyn nhng cú quan im khng
nh VBQPPL c ban hnh bi c quan
nh nc v t chc xó hi,
(3)
hoc ngi cú
chc v.
(4)
Khi cp c trng tip theo,
X

* Ging viờn Khoa hnh chớnh-nh nc
Trng i hc Lut H Ni


nghiªn cøu - trao ®æi
56 t¹p chÝ luËt häc sè 11/2009

mỗi định nghĩa thể hiện với những công thức
khác nhau, đó là VBQPPL được ban hành
theo trình tự, nguyên tắc do luật định;
(5)
theo

thủ tục, trình tự luật định;
(6)
ban hành theo
trình tự và dưới hình thức nhất định.
(7)
Dấu
hiệu quan trọng nhất của VBQPPL đó là nội
dung của văn bản đó có chứa đựng quy
phạm pháp luật hay không? Về đặc điểm này
các nhà khoa học đã có quan điểm khá thống
nhất nhưng diễn đạt cụ thể có sự khác biệt
nhất định, điển hình như: VBQPPL là văn
bản… “có các quy tắc xử sự chung”; “quy
định những quy tắc xử sự chung” hoặc “có
chứa đựng các quy phạm pháp luật”. Cũng
chính vì có nội dung chứa đựng những quy
phạm pháp luật mà VBQPPL mới có tính bắt
buộc chung và được Nhà nước bảo đảm thực
hiện trên thực tế.
Điểm qua những quan điểm khoa học
trên đây cho thấy khái niệm VBQPPL vẫn
là vấn đề cần được bàn luận và nghiên cứu
thấu đáo hơn. Tất nhiên, lí luận chỉ giải
quyết những vấn đề mang tính phổ biến,
điển hình mà không thể giải quyết được
toàn bộ các vấn đề đa dạng, phong phú nảy
sinh trong cuộc sống. Nhưng nó là cơ sở để
các nhà lập pháp nghiên cứu thể hiện thành
quy định của pháp luật. Chính vì vậy, lần
đầu tiên trong lịch sử lập pháp của Việt

Nam, vào năm 1996 Quốc hội đã ban hành
Luật ban hành VBQPPL, tại Điều 1 đã định
nghĩa: “VBQPPL là văn bản do cơ quan nhà
nước có thẩm quyền ban hành theo thủ tục,
trình tự luật định, trong đó có các quy tắc xử
sự chung, được Nhà nước bảo đảm thực hiện
nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội theo
định hướng xã hội chủ nghĩa”. Đến Luật sửa
đổi, bổ sung một số điều của Luật ban hành
VBQPPL năm 2002, nhà làm luật bỏ đi một
từ duy nhất là từ “các” trong định nghĩa này.
Luật ban hành VBQPPL năm 2008 đã bổ
sung dấu hiệu “hình thức”, “có hiệu lực bắt
buộc chung” vào định nghĩa VBQPPL tại
Điều 1. Có thể nói việc chính thức định
nghĩa VBQPPL trong Luật là bước tiến quan
trọng trong việc tạo lập cơ sở pháp lí cho
hoạt động xây dựng và ban hành VBQPPL,
giúp phân biệt giữa VBQPPL và VBADPL
cũng như văn bản hành chính thông thường.
Từ phân tích trên đây cho thấy dưới góc
độ lí luận VBQPPL là văn bản hội tụ đủ
những dấu hiệu sau: Do các chủ thể có thẩm
quyền ban hành; tuân theo thủ tục, trình tự
và hình thức Luật định; có nội dung là quy
phạm pháp luật; có tính bắt buộc chung,
được Nhà nước bảo đảm thực hiện; được áp
dụng nhiều lần trong thực tiễn.
2. Khái niệm văn bản quy phạm pháp
luật dưới góc độ thực tiễn

Sau thời gian thực hiện Luật ban hành
VBQPPL, có khá nhiều vấn đề vướng mắc
đã nảy sinh mà một trong những nguyên
nhân là do chưa nhận diện và hiểu đúng về
khái niệm VBQPPL. Xét về mặt lí luận, khó
có thể quy định cụ thể hơn nữa định nghĩa
VBQPPL tại Điều 1 Luật năm 1996 cũng
như Luật sửa đổi, bổ sung năm 2002 và Luật
năm 2008 nhưng dấu hiệu mà Luật nêu vẫn
chưa làm thoả mãn những người làm công
tác thực tiễn. Họ cần những tiêu chí cụ thể,
rõ ràng để phân biệt được VBQPPL,
VBADPL và văn bản hành chính thông
thường bởi thực tế khá nhiều trường hợp họ
chưa phân biệt được. Điều này đã ảnh hưởng


nghiên cứu - trao đổi
tạp chí luật học số 11/2009 57

ti quỏ trỡnh xõy dng, ban hnh cng nh
kim tra VBQPPL trờn thc t. Trong phm
vi bi vit ny, chỳng tụi xin c im qua
nhng trng hp cỏc ch th ban hnh vn
bn cú s nhm ln gia VBQPPL v vn
bn qun lớ nh nc khỏc ang tn ti trong
h thng phỏp lut hin hnh t ú cú gii
phỏp khc phc hiu qu.
- Trng hp th nht: Vn bn cú ni
dung l ch trng, ng li, chớnh sỏch

mang tớnh nh hng ca Nh nc. Phỏp
lut theo ngha rng bao gm cỏc yu t cu
thnh: chớnh sỏch phỏp lớ, hc thuyt phỏp lớ,
t tng phỏp lớ v quy phm phỏp lut.
Theo ngha hp, phỏp lut ch cú cỏc quy
phm phỏp lut, õy l yu t mang tớnh ph
bin, l n v c s, t bo ca phỏp lut.
Nh vy, qun lớ xó hi, Nh nc trc
tiờn cn cú nhng ch trng, chớnh sỏch
mang tớnh nh hng, lm nn tng cỏc
c quan cú thm quyn chuyn ti thnh cỏc
quy phm phỏp lut iu chnh hnh vi ca
con ngi. Trờn thc t, cỏc ch th hay b
nhm ln gia quy phm phỏp lut v ch
trng, chớnh sỏch. V nguyờn tc, ch
trng, chớnh sỏch cú vai trũ quan trng
nhng khụng trc tip lm thay i c
hnh vi ca con ngi nh cỏc quy phm
phỏp lut. õy chỳng ta cn phi phõn bit
rừ hai trng hp:
Mt l vn bn ch cú ni dung l ch
trng, ng li, chớnh sỏch ca Nh nc.
Cú th k n vn bn in hỡnh cho trng
hp ny ú l: Ngh quyt ca Quc hi s
35/2009/NQ-QH12 ngy 19/6/2009 v ch
trng, nh hng i mi mt s c ch
ti chớnh trong giỏo dc v o to t nm
hc 2010 - 2011 n nm hc 2014 - 2015.
V hỡnh thc, vi du hiu nm ban hnh
cho thy õy l VBQPPL, nhng v ni

dung, ton b Ngh quyt ny l ch trng,
nh hng v i mi c ch ti chớnh m
Quc hi a ra lm tin Chớnh ph
ban hnh ngh nh t ra cỏc quy phm
phỏp lut c th. Theo quy nh ti khon 3
iu 11 Lut ban hnh VBQPPL nm 2008
thỡ ngh quyt ca Quc hi c ban
hnh quyt nh nhim v phỏt trin kinh
t-xó hi; d toỏn ngõn sỏch nh nc v
phõn b ngõn sỏch trung ng; iu chnh
ngõn sỏch nh nc; phờ chun quyt toỏn
ngõn sỏch nh nc. Ngh quyt s
35/2009/NQ-QH12 trờn õy mc dự cú ni
dung i mi c ch ti chớnh, liờn quan
n phõn b ngõn sỏch nh nc v l vn
quan trng nhng xột v bn cht thỡ t
khoỏ quyt nh li l t ch trng, nh
hng. Vỡ vy, cú th khng nh õy l
ngh quyt ch o m khụng phi l ngh
quyt cú quy phm phỏp lut.
Hai l vn bn va cú ni dung l ch
trng, ng li, chớnh sỏch, va cú quy
phm phỏp lut (ch cn cú mt quy
phm phỏp lut) thỡ ng nhiờn l
VBQPPL. Vớ d: Ngh quyt ca Chớnh ph
s 30a/2008/NQ-CP ngy 27/12/2008 v h
tr gim nghốo nhanh v bn vng i vi
61 huyn nghốo. Ni dung Ngh quyt ny
khụng ch l chớnh sỏch xoỏ úi gim nghốo
m cũn cha ng quy phm tu nghi ti

im b phn 1, mc A ca Ngh quyt H
gia ỡnh c giao rng sn xut
- Trng hp th hai: Ban hnh vn bn
ADPL di hỡnh thc VBQPPL. Trờn thc


nghiªn cøu - trao ®æi
58 t¹p chÝ luËt häc sè 11/2009

tế, nhiều văn bản được các chủ thể có thẩm
quyền ban hành để giải quyết những công
việc cụ thể nhưng lại được thể hiện thông
qua hình thức VBQPPL. Điển hình cho
trường hợp này là cơ quan có thẩm quyền
ban hành văn bản để bãi bỏ văn bản khác. Ví
dụ, Quyết định của Thủ tướng Chính phủ số
36/2009/QĐ-TTg ngày 05/3/2009 về việc
bãi bỏ Quyết định của Thủ tướng Chính phủ
số 875/TTg ngày 21/11/1996 về việc giải
quyết cho công dân Việt Nam định cư ở
nước ngoài hồi hương về Việt Nam. Toàn
bộ nội dung của Quyết định này chỉ có ba
điều khoản với mệnh lệnh cụ thể, đối tượng
cũng là văn bản cụ thể, xác định và không
hề có quy phạm pháp luật nào nhưng lại
được thể hiện dưới hình thức VBQPPL vì
có dấu hiệu năm ban hành. Dù Luật năm
2008, tại khoản 1 Điều 9 quy định:
“VBQPPL chỉ được sửa đổi, bổ sung, thay
thế, huỷ bỏ hoặc bãi bỏ bằng VBQPPL của

chính cơ quan nhà nước đã ban hành văn
bản đó hoặc bị đình chỉ việc thi hành, huỷ
bỏ hoặc bãi bỏ bằng văn bản của cơ quan
nhà nước có thẩm quyền” nhưng theo
chúng tôi quy định này của luật chỉ đúng
với biện pháp sửa đổi, bổ sung, thay thế,
còn huỷ bỏ, bãi bỏ không đúng như vậy.
Ngoài ra, trên thực tế hiện nay tồn tại
khá nhiều những văn bản có nội dung chỉ
đạo, đôn đốc, giao nhiệm vụ cụ thể cho cấp
dưới, phê duyệt, phê chuẩn đề án, kế hoạch,
chương trình… do cấp dưới trình lên. Đây
là những công việc áp dụng pháp luật
nhưng cũng được ban hành với hình thức
VBQPPL. Chúng thường được ban hành
thông qua hình thức văn bản có tên gọi là
chỉ thị, quyết định, điển hình là quyết định
do Thủ tướng Chính phủ ban hành. Mặc dù
khoản 2 Điều 61 Nghị định của Chính phủ
số 24/2009/NĐ-CP ngày 05/3/2009 quy
định chi tiết và biện pháp thi hành Luật ban
hành VBQPPL năm 2008 quy định: “Các
quyết định của Thủ tướng Chính phủ về phê
duyệt chương trình, đề án; giao chỉ tiêu
kinh tế-xã hội cho cơ quan, đơn vị; thành
lập trường đại học… thì không phải là
VBQPPL” nhưng trên thực tế Thủ tướng
Chính phủ đã ban hành khá nhiều quyết
định phê duyệt, phê chuẩn đề án, kế hoạch,
chương trình, quy chế do cấp dưới trình lên.

Ví dụ: Quyết định của Thủ tướng Chính phủ
số 84/2009/QĐ-TTg ngày 04/6/2009 phê
duyệt kế hoạch hành động quốc gia về trẻ
em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS đến năm
2010 và tầm nhìn đến năm 2020… Về ngữ
nghĩa, phê duyệt được hiểu là sự đồng ý,
cho phép của cấp trên với những vấn đề mà
cấp dưới đề xuất, chứ không phải đặt ra quy
tắc xử sự để điều chỉnh hành vi trong chính
Quyết định này. Trên cơ sở quyết định phê
duyệt của Thủ tướng Chính phủ, các bộ, cơ
quan ngang bộ triển khai thực hiện đề án
bằng cách ban hành VBQPPL thuộc thẩm
quyền. Nhìn vào hình thức (phần số, kí
hiệu), Quyết định trên đây có năm ban
hành, điều này được hiểu là VBQPPL
nhưng thực chất trong nội dung không có
quy phạm pháp luật. Trong Quyết định số
84/2009/QĐ-TTg chỉ có nội dung chính là
phê duyệt kế hoạch hành động, mục tiêu của
hành động và tầm nhìn đến năm 2020, giải
pháp thực hiện kế hoạch đó. Do vậy, văn bản
này đã không tuân thủ quy định tại khoản 2


nghiên cứu - trao đổi
tạp chí luật học số 11/2009 59

iu 61 Ngh nh s 24/2009/N-CP.
Ngoi ra, ch th do u ban nhõn dõn

(UBND) ban hnh cng cn c bn lun
v khớa cnh cú phi l VBQPPL theo ỳng
ngha hay l vn bn ch o, iu hnh qun
lớ trờn a bn a phng.
Hin nay, theo quy nh ca Lut nm
2008, ch th do Th tng Chớnh ph,
Chỏnh ỏn To ỏn nhõn dõn ti cao, Vin
trng Vin kim sỏt nhõn dõn ti cao, b
trng, th trng c quan ngang b khụng
cũn l VBQPPL, duy nht cũn li ch th do
UBND cỏc cp ban hnh l VBQPPL. Xột
v ng ngha, ch th c hiu l s ra
lnh, hay ra v quyt nh cho cp di
thi hnh.
(8)
Cũn theo quy nh ti iu 14
Lut ban hnh VBQPPL ca hi ng nhõn
dõn (HND) v UBND nm 2004: Ch th
ca UBND tnh c ban hnh quy nh
bin phỏp ch o, phi hp hot ng, ụn
c v kim tra hot ng ca cỏc c quan,
n v trc thuc v ca HND, UBND cp
di trong vic thc hin vn bn ca c
quan nh nc cp trờn. Dự ch th c
ban hnh gii quyt cụng vic no thỡ suy
cho cựng ni dung chớnh ca chỳng cng l
a ra cỏc gii phỏp (gii phỏp õy c
hiu l) cỏch gii quyt mt vn .
(9)
Vớ

d: Ch th ca U ban nhõn dõn thnh ph
H Ni s 22/2009/CT-UBND ngy 08/7/2009
v vic tng cng cỏc c s kinh doanh
dch v trờn a bn thnh ph H Ni trong
tỡnh hỡnh mi. Xột v hỡnh thc v thm
quyn ban hnh l VBQPPL nhng v bn
cht ch th ch l VBADPL iu hnh,
qun lớ ch khụng t ra quy phm phỏp
lut. Vỡ vy, va qua Lut nm 2008 ó
b i thm quyn ban hnh ch th vi t
cỏch VBQPPL ca mt s ch th l hon
ton hp lớ.
- Trng hp th ba: Ban hnh vn bn
hnh chớnh cú ni dung cha quy phm phỏp
lut. Hin nay, mt s c quan nh nc ban
hnh vn bn hnh chớnh cú ni dung cha
ng quy phm phỏp lut tn ti khỏ ph
bin m nguyờn nhõn chớnh li xut phỏt t
vic khụng nhn din c õu l quy phm
phỏp lut, õu khụng phi l quy phm phỏp
lut la chn hỡnh thc cho phự hp. in
hỡnh l cỏc ch th ban hnh cụng vn, thụng
bỏo, k hoch, chng trỡnh cú ni dung
cha ng quy phm phỏp lut. Theo quy
nh ti khon 1 iu 26 Ngh nh s
135/2003/N-CP v hng dn ti Thụng t
s 01/2004/TT-BTP ngy 16/6/2004, vn
bn cú cha quy phm phỏp lut thuc i
tng kim tra bao gm hai loi:
+ Loi th nht, vn bn cú cha quy

phm phỏp lut nhng khụng c ban
hnh bng hỡnh thc VBQPPL, mc dự ch
th ban hnh cú thm quyn. Vớ d, B vn
hoỏ-thụng tin ban hnh Cụng vn s
5234/BVHTT-BC ngy 19/1/2006 v vic
cp phộp hot ng truyn hỡnh cỏp ti cỏc
a phng cú ni dung: trỏnh tỡnh
trng cnh tranh khụng lnh mnh v u t
lóng phớ, B vn hoỏ - thụng tin thng nht
quan im ch cho phộp trin khai mt mng
truyn hỡnh cỏp trờn mt a bn khụng
xem xột cho bt kỡ n v, c quan no k c
cỏc c quan n v trung ng trin khai
thờm mng truyn hỡnh cỏp ti a bn


nghiên cứu - trao đổi
60 tạp chí luật học số 11/2009

ú. õy l quy phm bt buc v quy
phm cm thc hin hnh vi.
+ Loi th hai: Vn bn cú cha quy
phm phỏp lut nhng do c quan khụng cú
thm quyn ban hnh VBQPPL ban hnh.
Vớ d: Cụng vn s 283/NTBD-PQL ngy
08/5/2007 ca Cc ngh thut biu din
thuc B vn hoỏ - thụng tin v vic khụng
cho phộp sinh viờn tham gia biu din ti v
trng, quỏn karaoke, cú ni dung: Khụng
cho phộp cỏc hc sinh, sinh viờn tham gia

biu din ngh thut ti quỏn bar, v trng,
quỏn karaoke v cỏc t im d ny sinh t
nn xó hi. õy l quy phm cm thc
hin hnh vi.
Trờn õy l nhng trng hp khỏ in
hỡnh ang tn ti trờn thc t. Nguyờn nhõn
c bn dn ti s nhm ln ny, theo chỳng
tụi ch yu l do trỡnh , nhn thc ca i
ng cụng chc tham mu cho ch th ban
hnh vn bn cũn thp; Lut nm 2008 v
Lut ban hnh VBQPPL ca HND v
UBND cng nh cỏc Ngh nh chi tit cũn
chung chung, nng v lit kờ m khụng ch
dn c th du hiu quan trng ca VBQPPL
l cha quy tc x s chung. T vic phõn
tớch nhng vng mc ny sinh trong quỏ
trỡnh ban hnh vn bn qun lớ nh nc trờn
õy, gii phỏp cn thit hin nay l:
- C quan cú chc nng cn thng
xuyờn bi dng, tp hun v nhn din
VBQPPL cho i ng cỏn b, cụng chc
thc hin hot ng xõy dng VBQPPL t
trung ng n a phng. Trong cỏc du
hiu c trng ca VBQPPL, cn phõn tớch
ch rừ du hiu quan trng v then cht
nht ca VBQPPL l ni dung cú cha ng
quy phm phỏp lut (quy tc x s chung).
Tt nhiờn, nhn din VBQPPL thỡ khụng
cú ngha ch cn cú quy phm phỏp lut m
vn bn ú phi ng thi ỏp ng c nhng

du hiu khỏc nh: Do c quan cú thm
quyn ban hnh; theo th tc, trỡnh t, hỡnh
thc m Lut nm 2008, Lut ban hnh
VBQPPL ca HND, UBND nm 2004 quy
nh; cú tớnh bt buc chung, c Nh nc
bo m thc hin; c thc hin nhiu ln
vi mi i tng hoc mt nhúm i tng.
Vi cỏc c im v ch th ban hnh, th
tc, hỡnh thc cú th núi l khỏ d dng
nhn bit bi Lut quy nh rt rừ nhng c
im v ni dung cú cha quy tc x s
chung thỡ khụng phi l n gin. Bi nu
vn bn cú quy tc x s chung thỡ vn bn
ú mi cú tớnh bt buc chung, c thc
hin nhiu ln v i tng thi hnh mi l
khỏi quỏt. Vy lm th no nhn din
c cỏc quy phm phỏp lut (quy tc x s
chung) trong cỏc vn bn cho chớnh xỏc?
Quy phm l danh t gc Hỏn cú ngha en
l khuụn thc (quy l thc, phm l
khuụn), tc l mc thc, khuụn mu. Nh
vy, danh t quy phm dựng ch cỏi
khuụn, cỏi mu, cỏi thc m ngi ta núi v
lm theo.
(10)
Ngoi ra quy phm cũn cú
ngha nh quy tc (phộp tc) nhng vi
ngha y hn ú l khuụn mu, chun
mc ó c hp phỏp hoỏ mi ngi i
chiu v la chn cỏch x s phự hp. V c

cu ca quy phm phỏp lut, a s cỏc quan
im u cho rng quy phm phỏp lut thụng
thng cú ba b phn: gi nh, quy nh,


nghiên cứu - trao đổi
tạp chí luật học số 11/2009 61

ch ti. B phn gi nh ca quy phm phỏp
lut xỏc nh iu kin, hon cnh cú th xy
ra trong cuc sng m khi gp iu kin,
hon cnh ú, cỏc ch th s x s theo cỏch
thc Nh nc t ra; nú tr li cõu hi: Cỏ
nhõn no? t chc no? Khi no? Trong iu
kin, hon cnh no?
B phn quy nh ca quy phm phỏp
lut nh hng hnh vi x s ca cỏ nhõn,
t chc theo hng ch rừ nhng hnh vi
c thc hin, hnh vi khụng c thc
hin v cỏch thc thc hin hnh vi ú. õy
chớnh l t ra cỏch x s cho ch th m ni
dung l quyn v ngha v ca ch th.
B phn ch ti l b phn xỏc nh bin
phỏp tỏc ng m Nh nc d kin ỏp dng
i vi ch th khụng thc hin ỳng mnh
lnh c nờu trong phn quy nh ca quy
phm phỏp lut.
Trong quỏ trỡnh son tho VBQPPL, cỏc
quy phm phỏp lut cú th c trỡnh by
bng nhiu cỏch khỏc nhau m ụi khi b

phn no ú ca quy phm phỏp lut c
trỡnh by n, thm chớ khụng cú b phn ch
ti khi xem xột iu lut c th (Vớ d trong
trng hp phn quy nh ch xỏc nh
quyn ca ch th hoc quy phm quy nh
v th tc phỏp lớ ). Túm li, quy phm phỏp
lut cú th cú c ba b phn nhng cng cú
th ch gm hai b phn tu theo s biu t
ca nú trong cỏc iu lut. Trờn thc t cú
rt nhiu cỏch din t quy phm phỏp
lut nhng u xoay quanh mụ hỡnh ngụn
ng chung ú l nu thỡ. Cú ngha:
Nu cỏ nhõn, t chc no ri vo iu kin,
hon cnh no thỡ phi x s theo cỏch thc
sau Ngoi ra, chỳng ta cũn cú th nhn
din c ú l quy phm phỏp lut thụng
qua mt s yu t ngụn ng in hỡnh nh:
Khụng c, cm, nghiờm cm; cú ngha v,
phi, cú trỏch nhim, cn, buc; cú quyn,
c quyn, c, c hng
- Thng xuyờn t chc tp hun v k
nng son tho, hoch nh chớnh sỏch cho
i ng cỏn b phỏp ch cỏc b, ngnh, a
phng. Hin nay, hot ng kim tra
VBQPPL ó c t chc tp hun khỏ
nhiu v bi bn v nghip v nhng k nng
son tho v hoch nh chớnh sỏch cha
c quan tõm t chc.
- Ban hnh vn bn hng dn c th v
du hiu ca VBQPPL; th thc v k thut

trỡnh by VBQPPL./.

(1).Xem: Khoa lut, Trng i hc tng hp H Ni,
Giỏo trỡnh lớ lun chung v nh nc v phỏp lut,
H Ni, 1993.

(2).Xem: TS. Nguyn Cu Vit, V khỏi nim vn
bn quy phm phỏp lut, Tp chớ nh nc v phỏp
lut, s 11/1998.
(3).Xem: Phan Mnh Hõn, K thut lp phỏp, Nxb.
phỏp lớ, H Ni, 1985.
(4).Xem: Trng hnh chớnh trung ng, Giỏo trỡnh
lp bi dng cỏn b qun lớ cp huyn, H Ni, 1977.
(5).Xem: Phan Mnh Hõn, Sd.
(6).Xem: Trng i hc Lut H Ni, Giỏo trỡnh lớ
lun nh nc v phỏp lut, Nxb. Cụng an nhõn dõn,
H Ni, 1997.
(7).Xem: Khoa lut, Trng i hc tng hp H
Ni, Sd.
(8).Xem: Nguyn Nh í (ch biờn), i t in ting
Vit, Nxb. Vn hoỏ thụng tin, H Ni, 1998.
(9).Xem: Nguyn Nh í (ch biờn), Sd.
(10).Xem: TS. Nguyn Minh oan, Bn thờm v c
cu ca quy phm phỏp lut, Tp chớ lut hc, s
3/2000.