MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ PHONG CÁCH LÃNH ĐẠO CỦA NGƯỜI CÁN BỘ LÃNH ĐẠO, QUẢN LÝ Ở THANH TRA SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

PHẦN MỞ ĐẦU
Giáo dục là sự nghiệp trồng người. Môi trường giáo dục là môi trường
làm việc với con người, một mơi trường nhạy cảm và mang tính nhân văn sâu
sắc. Phong cách lãnh đạo của người cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp phịng của
Sở có vai trị rất quan trọng, ảnh hưởng sâu sắc đến kết quả hoạt động của tồn
Ngành. Vì vậy, để đạt được hiệu quả cao trong lãnh đạo, quản lý thì phong
cách lãnh đạo của người cán bộ, quản lý đóng vai trị quan trọng.
Do đó, là một học viên được học lớp bồi dưỡng cán bộ quản lý cấp
phòng, được trang bị những kiến thức cơ bản về một số kỹ năng trong lãnh
đạo, quản lý, tôi chọn đề tài: “Một số giải pháp nâng cao hiệu quả phong
cách lãnh đạo của người cán bộ lãnh đạo, quản lý ở Thanh tra Sở Giáo dục
và Đào tạo tỉnh A” làm đề tài nghiên cứu cuối khóa nhằm tìm hiểu về thực
trạng phong cách lãnh đạo của người cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp phịng, từ
đó đề xuất giải pháp hồn thiện phong cách lãnh đạo nhằm nâng cao hiệu lực,
hiệu quả công tác quản lý.
* Mục tiêu nghiên cứu: Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện
phong cách lãnh đạo của người cán bộ lãnh đạo, quản lý ở Thanh tra Sở Giáo
dục và Đào tạo tỉnh A.
* Nhiệm vụ nghiên cứu
Khái quát hóa những vấn đề lý luận về phong cách lãnh đạo của người
cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp phòng. Khảo sát thực trạng phong cách lãnh đạo
của người cán bộ lãnh đạo, quản lý ở Thanh tra Sở, Sở Giáo dục và Đào tạo
tỉnh A. Đề xuất một số giải pháp để hoàn thiện phong cách lãnh đạo của người
cán bộ lãnh đạo, quản lý ở Thanh tra Sở, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh A trong
giai đoạn hiện nay.
* Đối tượng, phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu phong cách lãnh đạo
của người cán bộ lãnh đạo, quản lý ở Thanh tra Sở, Sở Giáo dục và Đào tạo
tỉnh A.
* Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp thu thập thơng tin, chứng
minh, tổng hợp, phân tích, so sánh.

2

PHẦN NỘI DUNG
Chương 1
LÝ LUẬN CHUNG VỀ PHONG CÁCH LÃNH ĐẠO
CỦA NGƯỜI CÁN BỘ LÃNH ĐẠO, QUẢN LÝ
1. Khái niệm và phân loại phong cách lãnh đạo
1.1. Khái niệm phong cách và phong cách lãnh đạo của người cán bộ
lãnh đạo, quản lý
Theo từ điển tiếng Việt, Nxb Từ điển Bách Khoa năm 2010, “phong
cách” được hiểu một cách tổng quát “là những lối, những cung cách sinh hoạt,
làm việc, hoạt động, xử sự tạo nên cái riêng của một người hay một loại người
nào đó”. Mỗi cá nhân khi thực hiện bất kỳ một hành động nào đó đều theo
một phong cách nhất định. Mỗi tình huống khác nhau, con người thường đi
theo một hướng ứng xử nhất định mà bản thân người đó đã định hướng rõ ràng
để thực hiện mục tiêu và dần trở thành lối sống cho riêng mình, tạo ra phong
cách riêng.
Cho đến nay, có nhiều cách tiếp cận khác nhau về phong cách lãnh đạo.
Theo cách tiếp cận phong cách lãnh đạo là tác phong lãnh đạo, phong cách lãnh
đạo là tác phong của người lãnh đạo, là tổng thể những phương pháp đặc thù
nhất và ổn định nhất nhằm giải quyết những nhiệm vụ tiêu biểu và những vấn
đề nảy sinh trong quá trình thực hiện chức năng lãnh đạo. Với cách tiếp cận
phong cách lãnh đạo là cách thức lãnh đạo thì phong cách lãnh đạo được hiểu là
hình thức diễn ra một hành động của người lãnh đạo. Những người tiếp cận
phong cách lãnh đạo đồng nhất với biện pháp, phương pháp lãnh đạo thì cho
rằng phong cách lãnh đạo là hệ thống những biện pháp, phương pháp tác động
của người lãnh đạo tới tập thể nhằm nâng cao hiệu quả và chất lượng của công
tác lãnh đạo. Cách tiếp cận phong cách lãnh đạo từ hành vi lại cho rằng phong
cách lãnh đạo là một dạng (mẫu) hành vi. Theo cách tiếp cận khái quát về

phong cách lãnh đạo thì phong cách lãnh đạo gắn liền với kiểu người lãnh đạo,


3

nghệ thuật lãnh đạo; thể hiện chí hướng, tài năng, tính độc đáo và nghệ thuật tác
động, ảnh hưởng của người lãnh đạo đến người khác trong hệ thống quản lý.
Từ các cách tiếp cận nêu trên, có thể đưa ra khái niệm chung về phong
cách lãnh đạo như sau: “Phong cách lãnh đạo của cán bộ lãnh đạo, quản lý là
mẫu hành vi mà người lãnh đạo, quản lý lựa chọn nhằm tác động một cách có
hiệu quả đến đối tượng lãnh đạo, quản lý nhằm thực hiện những mục tiêu và
nhiệm vụ lãnh đạo, quản lý đã đề ra”.
Từ khái niệm chung về phong cách lãnh đạo của cán bộ lãnh đạo quản
lý nói chung, đối với cán bộ lãnh đạo cấp phòng ở Sở trong hoạt động lãnh
đạo, quản lý cũng có nét chung nhưng cũng có nét đặc thù. Vì cấp phịng là
nơi trực tiếp tổ chức triển khai và thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng
và chính sách, pháp luật của Nhà nước; chỉ đạo chun mơn của Ngành. Để
hồn thành nhiệm vụ được giao, người lãnh đạo, quản lý cấp phòng phải gần
gũi, lắng nghe, sâu sát và am hiểu cán bộ cấp dưới đồng thời phải có khả năng
tuyên truyền, vận động, tập hợp, thuyết phục và thu hút cán bộ thuộc cơ quan
thực hiện tốt kịp thời, có hiệu quả nhiệm vụ được giao.
1.2. Phân loại phong cách lãnh đạo
Phong cách lãnh đạo là kiểu hoạt động đặc thù của người lãnh đạo được
hình thành trên cơ sở kết hợp chặt chẽ và tác động qua lại biện chứng giữa yếu
tố tâm lý chủ quan của người lãnh đạo và yếu tố môi trường xã hội trong hệ
thống quản lý. Do vậy, trong xã hội tồn tại nhiều kiểu phong cách lãnh đạo
khác nhau, trong đó có 5 loại cơ bản sau:
* Phong cách lãnh đạo độc đoán
Người lãnh đạo sử dụng phong cách này tập trung quyền lực, nắm bắt
tất cả các quan hệ và thông tin. Các quyết định và mệnh lệnh đưa ra chỉ dựa

trên cơ sở kiến thức, khả năng, kinh nghiệm của người lãnh đạo, không quan
tâm ý kiến người dưới quyền, buộc cấp dưới thực hiện một cách tập trung,
chính xác, nghiêm ngặt. Bản thân người lãnh đạo trực tiếp kiểm tra việc thi


4

hành của cấp dưới. Dịng thơng tin trong tổ chức chỉ có một chiều từ trên
xuống dưới ít có sự phản hồi ngược lại.
* Phong cách lãnh đạo dân chủ
Người lãnh đạo có phong cách này khơng quyết theo chủ quan của mình
mà ln mở rộng dân chủ, tranh thủ, động viên mọi người tham gia góp ý vào
các quyết định quản lý và các nhiệm vụ của đơn vị, của mỗi cá nhân. Bản thân
người lãnh đạo cũng biết phân quyền phù hợp, không ôm đồm. Công việc
được phân cơng, giải quyết, đánh giá đều có sự tham gia của tập thể. Dịng
thơng tin trong tổ chức tồn tại cả hai chiều: Từ trên xuống và từ dưới lên.
* Phong cách lãnh đạo tự do
Người lãnh đạo có phong cách này thường giao hầu hết quyền hạn, trách
nhiệm cho mọi người trong tổ chức (phòng), bản thân tham gia ít nhất vào công
việc của tập thể. Thông tin trong tổ chức được cung cấp hết cho mọi người và
cho phép mọi người tự do hành động theo suy nghĩ, theo cách thức mà mình
cho là tốt nhất và cá nhân đó phải chịu trách nhiệm về cơng việc và kết quả
được giao.
* Phong cách lãnh đạo định hướng mục tiêu
Phong cách lãnh đạo định hướng mục tiêu có thể chia nhỏ thành các
phong cách lãnh đạo sau:
Phong cách chỉ đạo trực tiếp: Giải thích, định hướng cho cấp dưới về
những gì mà người lãnh đạo mong đợi ở họ. Người lãnh đạo đưa ra những chỉ
dẫn, luật lệ, kế hoạch và mục tiêu cụ thể để cấp dưới thực hiện.
Phong cách hỗ trợ: Đối xử công bằng và thân thiện với những người cấp

dưới trong khi theo đuổi sự hoàn thiện các hoạt động của họ. Quan tâm tới nhu
cầu khuyến khích họ tạo ra bầu khơng khí hợp tác và thân thiện.
Phong cách tham gia: Tham vấn với những người dưới quyền, theo đuổi
những đề nghị của họ, quan tâm đặc biệt tới những đề nghị đó khi ra quyết định.


5

Phong cách lãnh đạo theo kết quả đạt được: Đặt ra mục tiêu, thách thức
và khuyến khích cấp dưới làm việc tốt , thể hiện sự tin tưởng và năng lực của
nhóm.
* Phong cách lãnh đạo Lêninnit
Phong cách lãnh đạo Lêninnit là phong cách lãnh đạo của đảng cộng
sản cầm quyền. Cơ sở của phong cách lãnh đạo này là phương pháp biện
chứng macxit, là quan điểm cách mạng phê phán. Phong cách lãnh đạo
Lêninnit gắn với tư tưởng - chính trị; đạo đức - tâm lý; nghiệp vụ - tổ chức của
người lãnh đạo. Phong cách này nhấn mạnh đến tinh thần trách nhiệm đối với
công việc được giao, sự lịch thiệp, tế nhị trong xử thế, thái độ tôn trọng, ân
cần của người lãnh đạo đối với cấp dưới.
Tóm lại, khơng có kiểu phong cách lãnh đạo nào hồn tồn tốt hay hồn
tồn xấu nhìn ở góc độ nhân văn và hiệu quả, cũng khơng có kiểu phong cách
lãnh đạo nào duy nhất đem lại thành công trong mọi trường hợp. Phong cách
lãnh đạo của cá nhân cũng khơng phải là cố định mà nó có thể thay đổi và có
thể rèn luyện được phụ thuộc vào thái độ, năng lực, tâm lý của mỗi người.
2. Những biểu hiện đặc trưng và yêu cầu cơ bản của phong cách lãnh đạo
2.1. Những biểu hiện đặc trưng của phong cách lãnh đạo
Một là, tác phong làm việc dân chủ: Là đặc trưng cơ bản của phong
cách lãnh đạo của người cán bộ lãnh đạo, quản lý ở cơ sở; nó sẽ khơi dậy được
sự tham gia nhiệt tình và những đóng góp sáng tạo của quần chúng trong việc
tạo ra các quyết định, chỉ thị, trong việc tổ chức thực hiện đường lối, chủ

trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước.
Hai là, tác phong làm việc khoa học: Người lãnh đạo, quản lý phải có
nhiệt tình cách mạng, trình độ chun mơn, năng lực tổ chức, kỹ năng giao
tiếp, am hiểu con người và sử dụng con người đúng việc, đúng chỗ.
Ba là, tác phong làm việc hiệu quả, thiết thực: Là tiêu chí đánh giá tài
- đức của người lãnh đạo, do vậy tác phong làm việc của cán bộ lãnh đạo,


6

quản lý cấp cơ sở phải đảm bảo tính hiệu quả và thiết thực khi đưa ra các
quyết định quản lý và tổ chức thực hiện hợp lý vì cái chung, tốt cho tập thể và
công việc.
Bốn là, tác phong đi sâu đi sát quần chúng: Có đi sâu đi sát quần chúng
mới có được tác phong khoa học, dân chủ, tác phong hiệu quả và thiết thực.
Năm là, tác phong tôn trọng và lắng nghe ý kiến quần chúng: Dân là
gốc, dân là chủ, mọi nguồn sức mạnh, trí tuệ, sáng tạo đều từ nhân dân mà ra;
do vậy, tác phong tôn trọng và lắng nghe quần chúng là nguyên tắc làm việc,
nguyên tắc ứng xử của người lãnh đạo.
Sáu là, tác phong khiêm tốn học hỏi và thực sự cầu thị: Khiêm tốn
học hỏi sẽ giúp cho cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp cơ sở tiến bộ, có thêm kinh
nghiệm, tri thức, kỹ năng để hồn thành tốt nhiệm vụ được giao. Khiêm tốn
học hỏi và thực sự cầu thị sẽ giúp người lãnh đạo dễ gần được dân chúng,
chiếm được cảm tình của cán bộ cấp dưới và quần chúng.
Bảy là, tác phong làm việc năng động và sáng tạo: Người lãnh đạo
phải nhạy bén trong việc phát hiện cái mới, ủng hộ những cái mới tích cực,
nhân nó lên thành diện rộng, thành phong trào để cải thiện đời sống vật chất,
tinh thần của nhân dân.
Tám là, tác phong làm việc gương mẫu và tiên phong: Tính gương
mẫu, tiên phong của người lãnh đạo sẽ tạo được sự tín nhiệm, niềm tin của cấp

dưới, dẫn dắt cấp dưới tự giác làm theo.
2.2. Những yêu cầu về phong cách lãnh đạo của người cán bộ lãnh
đạo, quản lý cấp phịng
Để hồn thành chức năng, nhiệm vụ được giao, người Lãnh đạo cơ quan
Thanh tra phải gần gũi, sâu sát và am hiểu cán bộ, thanh tra viên của cơ quan
Thanh tra Sở, có khả năng tuyên truyền, vận động, tập hợp, thu hút quần
chúng. Người Lãnh đạo cơ quan Thanh tra mở rộng dân chủ, bàn bạc, hợp tác,
tạo điều kiện cho mọi thành viên cùng tham gia vào việc quyết định, giải


7

quyết những vấn đề mới phát sinh thậm chí những vấn đề bức xúc nảy sinh thì
mới có thể có được hiệu quả.
Quán triệt quan điểm phục vụ nhân dân, nâng cao tinh thần trách nhiệm,
hợp tác, chú trọng mở rộng quy chế dân chủ, thực sự gần dân, đi sâu, đi sát
dân chúng, khiêm tốn học hỏi, cầu thị, nâng cao tính khoa học, tính thiết thực
và tính hiệu quả.
Thanh tra Sở, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh A là cơ quan của Sở Giáo
dục và Đào tạo, giúp Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tiến hành thanh tra
hành chính và thanh tra chuyên ngành giáo dục; giải quyết khiếu nại, tố cáo,
phòng, chống tham nhũng theo quy định của pháp luật. Thanh tra Sở có con
dấu và tài khoản riêng. Thanh tra Sở chịu sự chỉ đạo, điều hành của Giám đốc
Sở; chịu sự chỉ đạo về công tác thanh tra và hướng dẫn về nghiệp vụ thanh tra
hành chính của Thanh tra tỉnh, về thanh tra chuyên ngành giáo dục của Thanh
tra Bộ.
Thanh tra Sở thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được quy định tại Điều 24
Luật Thanh tra và các nhiệm vụ, quyền hạn sau: Thanh tra hành chính và
chuyên ngành giáo dục; hướng dẫn, tập huấn nghiệp vụ thanh tra chuyên
ngành giáo dục cho Thanh tra viên, công chức làm công tác thanh tra thuộc Sở

Giáo dục và Đào tạo và cộng tác viên thanh tra giáo dục ở địa phương; tổng
hợp, báo cáo kết quả về công tác thanh tra thuộc phạm vi quản lý của Sở Giáo
dục và Đào tạo; tổng kết, rút kinh nghiệm về công tác thanh tra trong phạm vi
quản lý nhà nước của Sở Giáo dục và Đào tạo; thực hiện các nhiệm vụ, quyền
hạn khác theo quy định của pháp luật hoặc do Giám đốc Sở giao.
Đối với Chánh Thanh tra Sở, thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được quy
định tại Điều 25 Luật thanh tra và các nhiệm vụ, quyền hạn: Thanh tra trách
nhiệm của Thủ trưởng cơ quan, đơn vị thuộc quyền quản lý của Sở Giáo dục
và Đào tạo trong việc thực hiện pháp luật về thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố
cáo và phòng, chống tham nhũng; báo cáo Giám đốc Sở, Chánh Thanh tra
tỉnh, Chánh Thanh tra Bộ về công tác thanh tra trong phạm vi trách nhiệm của


8

mình; trưng tập cộng tác viên thanh tra giáo dục ở địa phương, cơng chức của
cơ quan, đơn vị có liên quan tham gia hoạt động thanh tra; xử phạt vi phạm
hành chính trong lĩnh vực giáo dục theo quy định của pháp luật về xử lý vi
phạm hành chính và thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định
của pháp luật hoặc do Giám đốc Sở giao.
Do đó phong cách lãnh đạo của người cán bộ lãnh đạo, quản lý cơ quan
Thanh tra Sở cần phải đảm bảo các yêu cầu sau:
Một là, phong cách dân chủ nhưng quyết đoán. Người cán bộ lãnh đạo,
quản lý cần phải biết lắng nghe, ý kiến của cán bộ, thanh tra viên trong phịng,
sau đó phải biết phân tích những ưu, nhược điểm của các ý kiến đó; trên cơ sở
đó đưa ra các quyết định phù hợp. Người lãnh đạo vừa phải biết tôn trọng tập
thể, thực hành dân chủ, vừa phải quyết đoán, dám ra quyết định, dám làm,
dám chịu trách nhiệm.
Hai là, phong cách lãnh đạo sâu sát. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ thanh
tra giáo dục mà các cấp và Ngành đề ra, người cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp

phòng (cơ quan thanh tra) phải nắm chắc yêu cầu nhiệm vụ, đặc điểm công
việc, thuận lợi, khó khăn của cơ quan Thanh tra mình, nắm được năng lực, ý
thức trách nhiệm, tâm tư, nguyện vọng của từng cán bộ, thanh tra viên thì mới
có thể phân công chỉ đạo đúng người, sát việc; phải thường xuyên kiểm tra,
giám sát việc thực hiện nhiệm vụ của cấp dưới; từ đó có thể có những điều
chỉnh thích hợp trong quá trình chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ để đạt kết quả tốt
nhất cho tổ chức.
Ba là, khéo dùng người. Người cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp phòng
dùng người phải hợp lý, đúng người, đúng việc, đúng chun mơn nghiệp vụ
thì mới phát huy được năng lực sở trưởng của cấp dưới. Thực hiện phân cấp
quản lý, ủy thác, ủy quyền, giao nhiệm vụ, động viên cấp dưới nhiệt tình, trách
nhiệm sẵn sàng vui vẻ nhận nhiệm vụ được giao.


9

Bốn là, phong cách cách mạng, khoa học, năng động, sáng tạo. Người
lãnh đạo cấp phịng phải có mục tiêu, lý tưởng thì mới say mê, tận tụy với
cơng việc, tìm tịi sáng tạo, đề xuất được những ý kiến hay, những phương án
tối ưu để chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ đạt hiệu quả cao. Ngồi ra, trong q
trình lãnh đạo, quản lý , người cán bộ lãnh đạo cũng cần phải mềm dẻo, linh
hoạt, phù hợp với thực tế để có thể đạt kết quả cao nhất.


10

Chương 2
THỰC TRẠNG PHONG CÁCH LÃNH ĐẠO CỦA NGƯỜI CÁN BỘ LÃNH
ĐẠO, QUẢN LÝ Ở CƠ QUAN THANH TRA SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TỈNH A

1. Tình hình cơ quan Thanh tra Sở GDĐT tỉnh A (tính đến tháng
7/2021)
1.1. Về cơ cấu tổ chức, chuyên môn nghiệp vụ của Thanh tra Sở:
Tính đến tháng 7 năm 2021, Thanh tra Sở có 07 cán bộ, thanh tra viên, trong
đó nữ: 04 người, chiếm 57,1%. 100% là thanh tra viên trở lên (có 01 thanh tra
viên chính), đều có trình độ chun mơn nghiệp vụ đạt chuẩn trở lên theo các
vị trí việc làm; trong đó có 04 người có trình độ Cao học, 03 người có trình độ
Đại học.
1.2. Về tổ chức đảng, trình độ lý luận chính trị: Cơ quan Thanh tra Sở
có chi bộ trực thuộc Đảng ủy Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh A, gồm 07 đảng
viên, cấp ủy có 02 đồng chí (01 Bí thư và 01 Phó Bí thư).
Chi bộ ln được đánh giá là cơ sở Đảng trong sạch, vững mạnh. Có 02
người có trình độ Cao cấp Lý luận chính trị; 05 người có trình độ Trung cấp
Lý luận chính trị.
1.3. Về chức năng, nhiệm vụ của cơ quan Thanh tra Sở: Tham mưu
giúp lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo quản lý nhà nước về công tác thanh tra
thuộc phạm vi quản lý của Sở Giáo dục và Đào tạo; thực hiện thanh tra hành
chính và thanh tra chuyên ngành giáo dục; giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng,
chống tham nhũng theo quy định của pháp luật, thanh tra các kỳ thi và thực
hiện các nhiệm vụ khác khi được giao.
2. Thực trạng phong cách lãnh đạo của người cán bộ lãnh đạo,
quản lý ở Thanh tra Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh A
2.1. Ưu điểm và nguyên nhân
2.1.1. Ưu điểm
Thứ nhất, dân chủ trong lãnh đạo, chỉ đạo và điều hành - Đây chính
là biểu hiện phong cách lãnh đạo dân chủ: Trước khi xây dựng kế hoạch triển


11

khai thực hiện nhiệm vụ thanh tra năm học và ban hành các quyết định, kế
hoạch, ... quan trọng trong năm, lãnh đạo cơ quan Thanh tra đều đưa ra bàn
bạc, lấy ý kiến từ các cán bộ, thanh tra viên của cơ quan Thanh tra. Dân chủ
trong điều hành cịn thể hiện ở việc trước khi phân cơng nhiệm vụ cho cán bộ,
thanh tra viên, Lãnh đạo cơ quan Thanh tra còn gợi ý đề nghị cán bộ căn cứ và
năng lực sở trường đăng ký nguyện vọng; từ đó, trên cơ sở xem xét trình độ
chun mơn, năng lực, sở trường, hoàn cảnh, tâm tư nguyện vọng của từng
cán bộ, thanh tra viên, Lãnh đạo cơ quan Thanh tra quyết định phân công
nhiệm vụ đảm bảo phù hợp nhất có thể.
Thứ hai, có tinh thần làm việc năng động, sáng tạo, cẩn trọng: Đặc
trưng này trong lãnh đạo chính là biểu hiện của phong cách tự do và phong
cách định hướng mục tiêu của người cán bộ lãnh đạo, quản lý. Riêng đối với
lĩnh vực nhiệm vụ công tác thanh tra còn đòi hỏi người lãnh đạo phải rất chú ý
đến tính cẩn trọng trong đánh giá, phát ngôn về nội dung thanh tra, trong các
quyết định, kế hoạch, kết luận thanh tra theo đúng trình tự, thủ tục của pháp
luật.
Thứ ba, tác phong làm việc hiệu quả, thiết thực: Cả 03 đồng chí Lãnh
đạo cơ quan Thanh tra đều có trình độ chun mơn từ chuẩn trở lên, đều được
bồi dưỡng kiến thức về quản lý giáo dục, lý luận chính trị, có tinh thần học
hỏi, bồi dưỡng nâng cao trình độ chun mơn, nghiệp vụ. Lãnh đạo cơ quan
Thanh tra xây dựng bộ máy phù hợp, có hiệu quả; xây dựng vị trí việc làm cụ
thể; có năng lực tổ chức thực hiện nhiệm vụ, có phân công nhiệm vụ rõ ràng;
mặt bằng lao động tương đối đồng đều, phát huy được năng lực sở trường của
từng đồng chí trong Phịng.
Thứ tư, ln đi sâu đi sát quần chúng: Tác phong lãnh đạo sâu sát
giúp cho Lãnh đạo cơ quan Thanh tra nắm chắc được tình hình của Phịng,
những thuận lợi, khó khăn, ưu điểm, hạn chế các mặt hoạt động để kịp thời có
các biện pháp điều chỉnh, uốn nắn cho phù hợp, đạt hiệu quả. Đây là một trong

12

những biểu hiện của phong cách lãnh đạo Lêninit của cán bộ lãnh đạo, quản
lý.
Thứ năm, có cách thức tổ chức quản lý công việc khoa học: Khi giao
việc cho cấp dưới, Lãnh đạo cơ quan Thanh tra thường giải thích cụ thể những
gì mà họ mong đợi ở cấp dưới bằng việc đưa ra kế hoạch, mục tiêu cụ thể cho
những người được giao nhiệm vụ. Từ kế hoạch và mục tiêu ấy, những cán bộ,
thanh tra viên được giao nhiệm vụ tự xây dựng kế hoạch riêng cho mình để
thực hiện những mục tiêu mà Lãnh đạo đề ra.
Thứ sáu, có tinh thần tiên phong, gương mẫu: Lãnh đạo cơ quan
Thanh tra ln thể hiện tính tiền phong, gương mẫu trên mọi phương diện,
mọi lúc, mọi nơi. Biểu hiện đầu tiên là ở lập trường tư tưởng, chính trị vững
vàng, luôn là người định hướng tư tưởng cho cán bộ, thanh tra viên của cơ
quan Thanh tra, đặc biệt trước những thông tin tuyên truyền sai lệch. Sự tiền
phong, gương mẫu của Lãnh đạo cơ quan Thanh tra còn thể hiện ở phẩm chất
đạo đức, lối sống, tác phong, nói đi đơi với làm.
2.1.2. Ngun nhân của ưu điểm
Có được kết quả như trên là do Lãnh đạo Thanh tra Sở nghiêm túc chấp
hành, thực hiện tốt các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, quy định, hướng dẫn của
cấp trên: Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về “Đẩy
mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, Nghị
quyết Trung ương 4 khóa XII về “tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn
chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu
hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”; Quy định số 101-QĐ/TW
ngày 07/6/2012 của Ban Bí thư Trung ương Đảng quy định về “nêu gương của
cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp”.
Lãnh đạo cơ quan Thanh tra có ý thức tổ chức kỷ luật, tôn trọng pháp
luật, chấp hành tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của

Nhà nước; đã xây dựng và chỉ đạo thực hiện nghiêm túc nội quy, quy chế làm


13

việc của Thanh tra Sở, của Sở, đạo đức công vụ; xây dựng được mơi trường
làm việc thân thiện, đồn kết.
Lãnh đạo cơ quan Thanh tra có ý thức tự học tập, tự bồi dưỡng nâng cao
phẩm chất chính trị, phẩm chất đạo đức, kiến thức chuyên môn nghiệp vụ nhất
là kiến thức pháp luật về thanh tra; đã được bồi dưỡng kiến thức quản lý giáo
dục, lý luận chính trị; biết vận dụng kiến thức khoa học, lý thuyết vào thực
tiễn công tác lãnh đạo, quản lý về công tác và nhiệm vụ thanh tra.
Một nguyên nhân không nhỏ mang lại thành công trong phong cách
lãnh đạo của cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp phòng là Lãnh đạo cơ quan Thanh
tra ln có ý thức phối hợp với các phòng, ban của Sở, các phòng chức năng,
nghiệp vụ của Thanh tra Tỉnh trong quá trình xây dựng kế hoạch thanh tra
hàng năm và triển khai thực hiện nhiệm vụ về thanh tra đối với các cơ sở giáo
dục trong toàn ngành.
2.2. Hạn chế và nguyên nhân
2.2.1. Hạn chế
Trong lãnh đạo, chỉ đạo có nhiệm vụ chưa thật kịp thời, vẫn có việc cịn
chậm; chỉ đạo cơng tác thanh tra chuyên đề đối trường đại học trực thuộc tỉnh
(theo Thơng tư số 39/2013/TT-BGDĐT) cịn ít; cơng tác tham mưu với Giám
đốc Sở xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra nội bộ đối với các phòng ban
của cơ quan Sở Giáo dục và Đào tạo còn hạn chế.
Việc phối hợp với một số phòng ban của Sở để thực hiện cơng tác thanh
tra dạy thêm, học thêm ngồi nhà trường, công tác phối hợp với Thanh tra
huyện (thành phố) trong việc tham mưu với lãnh đạo các cấp thanh tra, kiểm
tra chấn chỉnh các khoản thu trong trường học nhằm ngăn chặn các vi phạm,
tiêu cực trong một số cơ sở giáo dục chưa thật quyết liệt.

Vẫn cịn tình trạng có đảng viên chưa thật sự tập trung vào cơng việc;
tính tự giác chưa cao; trong thực hiện nhiệm vụ được giao có lúc cịn chậm;


14

trong thanh tra, kiểm tra, nhận xét, đánh giá vẫn cịn biểu hiện nể nang; trong
giải quyết, xử lý cơng việc có lúc chưa thật kiên quyết.
2.2.2. Nguyên nhân của hạn chế
Trong lãnh đạo, có lúc chưa thật chủ động bổ sung kế hoạch, giải pháp
kịp thời để thực hiện, giải quyết những vấn đề mới phát sinh trong khi thực
hiện nhiệm vụ. Lãnh đạo, chỉ đạo, việc nắm bắt, phát hiện xử lý một số vi
phạm phát sinh mới trong ngành có việc, có nơi cịn chậm; vẫn cịn có một số
cá nhân và cơ sở giáo dục chấp hành chưa nghiêm, thực hiện chưa đúng các
quy định của pháp luật trong lĩnh vực giáo dục.
Công tác kiểm tra, giám sát chưa thật thường xuyên, chưa kịp thời chấn
chỉnh, yêu cầu cán bộ, thanh tra viên thực hiện đúng chức trách nhiệm vụ
được giao; trong nhận xét đánh giá, phê bình cịn nể nang, nhất là đánh giá xếp
loại đảng viên cuối năm, vì vậy phần nào ảnh hưởng tới động cơ phấn đấu và
ý thức trách nhiệm của những đồng chí có tinh thần trách nhiệm cao trong
cơng tác.
Có thể nói, những năm qua, lãnh đạo cơ quan Thanh tra Sở Giáo dục và
Đào tạo tỉnh A đã lãnh đạo cơ quan Thanh tra hoàn thành tốt nhiệm vụ chính
trị cấp trên giao, góp phần thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về giáo
dục, chỉ đạo các cơ sở giáo dục trong tỉnh thực hiện tốt các nhiệm vụ giáo dục.
Tuy nhiên, trong quá trình lãnh đạo triển khai thực hiện nhiệm vụ, đội ngũ
lãnh đạo, quản lý vẫn còn một số tồn tại, khuyết điểm, hạn chế trong phong
cách lãnh đạo cần khắc phục như đã nêu ở trên.

15

Chương 3
MỘT SỐ GIẢI PHÁP
HOÀN THIỆN PHONG CÁCH LÃNH ĐẠO CỦA NGƯỜI CÁN BỘ
LÃNH ĐẠO, QUẢN LÝ Ở THANH TRA SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TỈNH A GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
1. Mục tiêu
Để đạt được phương hướng chung đề ra, mục tiêu của Thanh tra Sở
trong những năm tiếp theo đặt ra đối với đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý đó
là:
- Thực hiện đúng các quy định của pháp luật, lãnh đạo tốt nhiệm vụ
chính trị của cơ quan Thanh tra Sở; hoàn thành đạt hiệu quả cao về công tác và
các hoạt động thanh tra trong lĩnh vực giáo dục; thực hiện tốt và đạt các tiêu
chí Thanh tra do Bộ Giáo dục và Đào tạo đề ra.
- Hàng năm, có 100% cán bộ, thanh tra viên của Thanh tra Sở được
đánh giá từ hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên.
- Lãnh đạo xây dựng cơ quan Thanh tra Sở hàng năm đạt tập thể Lao
động Tiên tiến trở lên.
- Về chuyên môn, nghiệp vụ, lý luận chính trị: Trong thời gian tới phấn
đấu có ít nhất 2/3 đạt 66,6% cán bộ lãnh đạo, quản lý có trình độ Cao học về
quản lý giáo dục; 100% lãnh đạo Thanh tra Sở có trình độ cao cấp chính tri.
- Phấn đấu hàng năm có 70% cán bộ, thanh tra viên được tặng giấy
khen, bằng khen của các cấp.
2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện phong cách lãnh đạo của
người cán bộ lãnh đạo, quản lý ở cơ quan Thanh tra Sở Giáo dục và Đào
tạo tỉnh A
Xuất phát từ thực trạng phong cách lãnh đạo của người cán bộ lãnh đạo,
quản lý ở cơ quan Thanh tra Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh A; từ yêu cầu đổi

16

mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo; để nâng cao hiệu lực, hiệu quả
công tác lãnh đạo, quản lý trong giai đoạn hiện nay và thời gian tới, đội ngũ
lãnh đạo, quản lý Thanh tra Sở cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, trong
đó cần tập trung thực hiện tốt một số giải pháp chủ yếu sau:
2.1. Nâng cao nhận thức, giáo dục đạo đức, lối sống; rèn luyện bản
lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý
Căn cứ hướng dẫn hàng năm của Ban Tuyên giáo Trung ương về học
tập các chuyên đề, nhất là chuyên đề về “Xây dựng phong cách, tác phong
công tác của người đứng đầu, của cán bộ, đảng viên” gắn với thực hiện Nghị
quyết Trung ương 4 khóa XII về “tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn
chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu
hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ” cùng với thực hiện chủ đề
công tác năm 2021 của Tỉnh ủy A về: “Kỷ cương, trách nhiệm, đẩy mạnh cải
cách hành chính”; để xây dựng phong cách, tác phong công tác, đội ngũ cán
bộ lãnh đạo, quản lý Phòng cần phải tăng cường việc học tập, bồi dưỡng về
chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của
Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước; các tri thức khoa học và kỹ
thuật, chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng lãnh đạo, quản lý hiện đại.
Trong quá trình học tập cần gắn với nhiệm vụ chính trị của cơ quan
Thanh tra. Thông qua việc học tập, quán triệt, bồi dưỡng và tu dưỡng về mọi
mặt, năng lực nhận thức, trình độ hiểu biết sâu sắc về chủ nghĩa Mác - Lênin,
tư tưởng Hồ Chí Minh; đảm bảo sự kiên định mục tiêu, lý tưởng của chủ nghĩa
xã hội, có ý chí, năng lực để giải quyết những vấn đề, những khó khăn, thử
thách trong thực tế cơng tác,... Có như vậy mới góp phần trực tiếp vào việc đổi
mới phong cách công tác, nâng cao hiệu quả hoạt động lãnh đạo, quản lý của
Lãnh đạo Thanh tra Sở, nhất là năng lực, phẩm chất của người đứng đầu cơ
quan Thanh tra.

17

2.2. Giữ vững nguyên tắc “tập trung dân chủ” trong lãnh đạo, điều hành
Luôn giữ vững nguyên tắc “tập trung dân chủ” trong làm việc và tuân
thủ nghiêm việc “tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách” trong lãnh đạo, quản lý.
Tăng cường phát huy dân chủ để khơi dậy tính sáng tạo, tập trung trí tuệ tập
thể. Đồng thời, tăng cường trách nhiệm, phát huy vai trò tiền phong gương
mẫu, tinh thần dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm của Chánh Thanh tra;
đề cao tinh thần trách nhiệm, quyền làm chủ của cán bộ, thanh tra viên khi
được giao thực thi các công vụ. Tăng cường đấu tranh tự phê bình và phê
bình, kiên quyết phê phán các hiện tượng mất dân chủ, dân chủ hình thức.
Xây dựng quy định về trách nhiệm, quyền hạn của người đứng đầu cơ
quan Thanh tra trong quản lý điều hành cán bộ, thanh tra viên, ..; trong quy
định, cần nêu rõ những yêu cầu về phong cách làm việc, phong cách lãnh đạo
của từng vị trí. Trên cơ sở đó, cán bộ lãnh đạo, quản lý cần thường xuyên tự
kiểm điểm, tự liên hệ theo chức trách, nhiệm vụ được giao, tự phê bình và phê
bình thẳng thắn, dân chủ, nghiêm túc, chân thành, gắn với việc thực hiện
nhiệm vụ theo cương vị công tác; gương mẫu thực hiện nguyên tắc tập trung
dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách, tự phê bình và phê bình, nói đi
đơi với làm, nêu gương về đạo đức, lối sống.
Tránh giáo điều khi thực hiện nguyên tắc tập thể lãnh đạo, đối với
những việc vụn vặt, nhỏ nhặt, một người vẫn có thể giải quyết được thì khơng
nên đưa ra bàn bạc, mất thời gian. Trong lãnh đạo phải biết kết hợp tập thể
lãnh đạo với cá nhân phụ trách, dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm.
2.3. Nâng cao trách nhiệm của Chi ủy chi bộ, tập thể cơ quan Thanh
tra, cá nhân đồng chí Chánh Thanh tra trong xây dựng phong cách theo tư
tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh
Đối với cấp ủy, Lãnh đạo cơ quan Thanh tra tập trung chỉ đạo, tổ chức

xây dựng các quy chế, nội quy trong thực thi nhiệm vụ và thực hiện nghiêm
túc các quy định về công tác quản lý cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh


18

đạo, người đứng đầu về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, phong cách làm
việc, phong cách lãnh đạo; giáo dục cho cán bộ, thanh tra viên nắm vững các
nội dung, yêu cầu về phong cách Hồ Chí Minh nhất là những đặc trưng cơ bản
trong phong cách làm việc của Người và cách thức, phương pháp tu dưỡng,
rèn luyện bản thân theo các yêu cầu, nội dung, đặc trưng phong cách đó; làm
cơ sở cho việc xác định chương trình, kế hoạch tu dưỡng, rèn luyện bản
thân đạt chất lượng, hiệu quả cao nhất.
Sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên của Lãnh đạo cơ quan
Thanh tra là yếu tố quan trọng, tạo sự thống nhất cao trong tổ chức thực hiện
kế hoạch, nội dung bồi dưỡng học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh cho
cán bộ, thanh tra viên. Chủ động làm tốt công tác kiểm tra, tổng kết, rút kinh
nghiệm thường xuyên; chỉ đạo, điều hành việc phối hợp chặt chẽ giữa các
thanh tra viên. Bên cạnh đó, Lãnh đạo cơ quan Thanh tra thường xuyên kiểm
tra, đánh giá kết quả quá trình xây dựng phong cách làm việc của từng cán bộ,
thanh tra viên để có chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo phù hợp, đạt kết
quả cao.
Đưa nội dung thực hiện tự phê bình và phê bình, “tự soi, tự sửa” theo
Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII và việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo
đức, phong cách Hồ Chí Minh vào sinh hoạt định kỳ chi bộ; tiếp tục thực hiện
Quy định số 101-QĐ/TW ngày 07/6/2012 của Ban Bí thư Trung ương Đảng
về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ
chốt các cấp; tổ chức cho cán bộ, đảng viên xây dựng kế hoạch tu dưỡng, rèn
luyện, ký cam kết thực hiện theo các chuyên đề đã được nghiên cứu, học tập.
Thực hiện nghiêm Quy định số 109-QĐ/TW, ngày 03/01/2018 của Ban

Chấp hành Trung ương quy định về công tác kiểm tra của tổ chức đảng đối với
việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên.


19

2.4. Chú trọng bồi dưỡng chuyên môn, nâng cao năng lực tổ chức,
rèn luyện những phẩm chất, đạo đức cho đội ngũ lãnh đạo, quản lý cấp
Phịng
Tích cực tự học, tự bồi dưỡng rèn luyện để có được quan điểm khoa
học, tính tổng hợp, tầm nhìn xa, kỹ năng tổ chức, kiểm tra, giám sát. Trong
giai đoạn đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục đào tạo hiện nay, Lãnh đạo
cấp Phịng, đặc biệt là đồng chí thủ trưởng (Chánh Thanh tra) được xem như
người thuyền trưởng, dẫn dắt, định hướng cho đội ngũ cán bộ, thanh tra viên
của cơ quan Thanh tra; là người giám sát việc quản lý chỉ đạo công tác thanh
tra đối với các cơ sở giáo dục trong tỉnh. Do vậy, họ phải có năng lực phân
tích và dự báo tầm nhìn chiến lược, thiết kế và triển khai, có bản lĩnh đổi mới.
Để làm tốt công tác điều hành, tổ chức thực hiện nhiệm vụ thanh tra,
kiểm tra, giám sát thì người lãnh đạo phải có kiến thức chun mơn vững
vàng, nắm vững các quy định của pháp luật, thành thạo nghiệp vụ trong cơng
tác thì mới có thể lãnh đạo, chỉ đạo cấp dưới tuân theo yêu cầu, mệnh lệnh một
cách tâm phục, khẩu phục.
Quan tâm rèn luyện kỹ năng đánh giá và sử dụng đúng cán bộ. Chú
trọng rèn luyện các phẩm chất tâm lý - đạo đức của người cán bộ lãnh đạo,
quản lý bao gồm tính trung thực, độc lập, kiên quyết, cương nghị và linh hoạt,
đòi hỏi cao, thái độ ân cần, lịch thiệp, sự nhạy bén sáng tạo. Trong công tác,
phải nghiêm khắc đối với bản thân, sử dụng hợp lý thẩm quyền được giao, chú
trọng tạo dựng uy tín cho bản thân và có ý thúc đẩy người khác thực hiện các
nhiệm vụ được giao, phải là tấm gương sáng đối với cán bộ cấp dưới; phải thể
hiện được sự khiêm tốn và chân thành và cần có kỹ năng tiếp thu các kỹ thuật

hiện đại như công tác quản lý văn bản trực tuyến, ...
2.5. Tuyệt đối tránh sa vào phong cách lãnh đạo quan liêu
Tăng cường giáo dục, nâng cao nhận thức về đấu tranh chống bệnh
quan liêu thông qua việc không ngừng bồi dưỡng phẩm chất đạo đức; đề cao
liêm khiết, tự giữ mình; đề cao tinh thần trách nhiệm và quyền hạn được giao
phó, chỉ được làm những gì pháp luật cho phép; tuyệt đối không dùng quyền


20

lực, vị trí cơng tác của mình hách dịch, nhũng nhiễu, gây phiền hà cho nhân
dân, cán bộ, giáo viên, nhân viên dưới trường học và cha mẹ học sinh nhằm
mục đích vụ lợi cho cá nhân; khơng tự ý dùng tài sản, vật tư, tiền của cơ quan
Thanh tra để phục vụ mục đích cá nhân, đi cơng tác, đi du lịch nước ngoài,...
Tổ chức, điều chỉnh, sắp xếp cơ cấu tổ chức, cơ chế và phương thức
hoạt động của cơ quan Thanh tra theo hướng tinh giản, hợp lý và hiệu quả.
Phải rèn luyện phong cách dân chủ, khoa học, thiết thực, cụ thể, sâu sát; xây
dựng văn hóa lãnh đạo; tránh chỉ biết lo cho mình, khơng biết quan tâm người
khác, làm việc thiếu kế hoạch, thụ động chờ đợi chỉ đạo của cấp trên, thiếu sâu
sát, cụ thể, tỷ mỷ, thiếu gương mẫu.
3. Một số kiến nghị
- Tiếp tục mở các lớp đào tạo, bồi dưỡng cho đợi ngũ cán bợ lãnh đạo
quản lý cấp Phịng để nâng cao năng lực cho cán bộ nguồn và đương chức.
- Hằng năm tổ chức các lớp bồi dưỡng để cập nhật kiến thức mới, phù
hợp tình hình thực tiến cho cán bộ cấp Phòng để lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ
sát và hiệu quả hơn.
- Đối với cán bộ cấp Phòng nên tổ chức đánh giá thi tuyển các chức
danh (Trưởng, Phó lãnh đạo các phịng ban chun môn của Sở).
- Nhiệm kỳ bổ nhiệm cấp Trưởng là 5 năm, cấp Phó là 3 năm.
PHẦN KẾT LUẬN

Phong cách lãnh đạo, quản lý là nét đặc sắc, đặc trưng riêng và là sự
sáng tạo của mỗi cán bộ, thông qua quá trình học tập và rèn luyện thực sự
nghiêm túc và trách nhiệm, trên cơ sở sự chuyển hóa từ nhận thức đến hành
động, thấm sâu lời nói đi đôi với việc làm, sự thống nhất giữa cách nghĩ, cách
làm và cách sống. Phong cách lãnh đạo của người cán bộ lãnh đạo, quản lý
của một phịng có ảnh hưởng sâu sắc đến các thành viên cũng như sự hiệu quả
trong cơng việc của tổ chức đó. Tùy thuộc vào các tình huống khác nhau, một
nhà lãnh đạo có thể áp dụng một trong nhiều phong cách khác nhau sao cho
phù hợp, mang lại hiệu quả công việc cao nhất.