Skkn một số giải pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm lớp của giáo viên trong trường tiểu học

I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Trong các trường tiểu học nói chung, Trường Tiểu học Hợp Thành nói
riêng, lực lượng trực tiếp tham gia thực hiện nhiệm vụ, mục tiêu, kế hoạch của
nhà trường là các lớp học. Trường học được đánh giá là đạt chất lượng cao hay
thấp phụ thuộc vào chất lượng giảng dạy và giáo dục của các lớp bởi vì lớp học
chính là tế bào cấu thành nên nhà trường. Lớp học là nơi thực hiện trực tiếp
nhiệm vụ, mục tiêu kế hoạch của nhà trường. Do đó để có chất lượng tốt của
một nhà trường thì tất cả các lớp học trong nhà trường phải đạt kết quả tốt. Mà
muốn có một lớp học tốt, có chất lượng cao thì mỗi tập thể học sinh phải là một
tập thể học sinh đoàn kết, vững mạnh về mọi mặt như: Năng lực, Phẩm chất và
các hoạt động khác. Đồng thời thầy cô giảng dạy ở các lớp phải có chun mơn
vững vàng và năng lực sư phạm tốt.
Để có một lớp học tốt, học sinh ngoan, học tốt thì cơng tác chủ nhiệm là
một khâu then chốt không thể thiếu được trong mỗi nhà trường vì giáo viên chủ
nhiệm là người thay mặt Hiệu trưởng, thay mặt cha mẹ học sinh quản lí tồn
diện về mọi mặt của lớp mình phụ trách, lớp học có đồn kết được hay khơng,
có vững mạnh được hay khơng thì vai trị của giáo viên chủ nhiệm là vơ cùng
quan trọng vì giáo viên chủ nhiệm là người tổ chức mọi hoạt động học tập, nền
nếp của lớp và có vai trị quan trọng trong việc hình thành nhân cách cho mỗi
học sinh. Người giáo viên giỏi phải là người tổ chức xây dựng được cho lớp
mình chủ nhiệm thành một tập thể đoàn kết, thân ái, biết yêu thương nhau, giúp
đỡ lẫn nhau và thông qua tập thể lớp để hình thành nhân cách cho mỗi học sinh
của lớp mình. Khi giáo viên chủ nhiệm đã xây dựng được một tập thể lớp vững
mạnh nền nếp thì nó có tác dụng rất lớn đến việc học tập, tu dưỡng của mỗi học
sinh. Tập thể lớp tốt sẽ thúc đẩy mỗi học sinh vươn lên trong học tập, tu dưỡng
và thực hiện tốt nội quy của nhà trường.
Không thể có chất lượng học tập tốt trong một giờ học mà học sinh ồn,
không tập trung hướng về giáo viên hoặc lớp trưởng, nhóm trưởng trong những
giờ hoạt động tập thể, giờ giáo viên cho học sinh hoạt động nhóm… Trái lại một
giờ học có nền nếp, mọi học sinh chú ý lắng nghe thầy cơ giảng bài, tích cực

phát biểu ý kiến, phát huy tính tích cực, tự giác học tập ở mỗi học sinh thì chắc
chắn chất lượng giờ học sẽ tốt. Mặt khác một lớp học có nền nếp tốt là mơi
trường thuận lợi để học sinh hình thành và phát triển nhân cách của người học
sinh. Muốn có một lớp học tốt, có nền nếp, kỉ luật thì người giáo viên chủ nhiệm
phải xây dựng được đội ngũ cán sự lớp vững mạnh, giúp việc đắc lực cho mình.
Trong nhà trường tiểu học giáo viên chủ nhiệm đồng thời là người chịu
trách nhiệm giảng dạy chính trong lớp, do đó vai trị của người giáo viên chủ
nhiệm lại càng quan trọng hơn trong việc thực hiện nhiệm vụ, mục tiêu kế hoạch
của nhà trường. Từ những lí do trên nên tơi chọn đề tài: “ Một số giải pháp chỉ
đạo công tác chủ nhiệm lớp của giáo viên trong trường tiểu học ” trong năm
học 2021 - 2022 góp phần hồn thành tốt mục tiêu giáo dục đề ra.
2. Mục đích nghiên cứu:

skkn


2
- Tìm hiểu nội dung và phương pháp làm cơng tác chủ nhiệm trong nhà
trường tiểu học.
- Nghiên cứu làm rõ một số khó khăn, tồn tại và các nguyên nhân của nó
trong q trình làm cơng tác chủ nhiệm lớp của giáo viên.
- Trên cơ sở đó đề ra một số biện pháp cụ thể nhằm góp phần chỉ đạo
công tác chủ nhịêm lớp của giáo viên trong trường tiểu học được tốt.
3. Đối tượng nghiên cứu:
Nghiên cứu về các biện pháp chỉ đạo làm tốt công tác chủ nhiệm nhằm
nâng cao chất lượng và hiệu quả trong công tác giáo dục.
4. Phương pháp nghiên cứu:
- Nghiên cứu tài liệu:
Mục đích: Nghiên cứu để nắm vững Luật giáo dục, quyền và bổn phận trẻ
em.

Cách thức tiến hành: Tìm đọc các văn bản, các tài liệu và sáng kiến về
công tác chủ nhiệm lớp.
- Phương pháp điều tra:
Mục đích: Đi sâu vào tìm hiểu tình hình thực tế học sinh trong lớp về đặc
điểm tâm sinh lý học sinh, học sinh năng khiếu, học sinh cá biệt. Tìm hiểu về
điều kiện, kinh tế gia đình học sinh để phối hợp chặt chẽ cơng tác kết hợp giũa
gia đình nhà trường và xã hội để có biện pháp giáo dục cho từng em.
Cách tiến hành: Điều tra thông qua Ban đại diện phụ huynh của lớp, Ban
dân số của xã; điều tra bằng việc gặp gỡ trực tiếp với phụ huynh học sinh
(những trường hợp cần thiết)
- Phương pháp Thảo luận:
Mục đích: Nhằm nghiên cứu thực trạng và thu thập tư liệu, thông tin về
học sinh của lớp, về kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm, về các hoạt động
phong trào của trường và của địa phương.
Cách thức tiến hành: Thảo luận, trao đổi trực tiếp với đồng nghiệp, Ban
đại diện Hội cha mẹ học sinh, các tổ chức đoàn thể trong nhà trường và địa
phương.
- Phương pháp thống kê:
Sử dụng thống kê để xử lí các tài liệu, số liệu thu thập được.
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lý luận:
Trước hết, giáo viên chủ nhiệm là người quản lý giáo dục toàn diện
học sinh một lớp.
Cần hiểu quản lý giáo dục không chỉ là nắm được những chỉ số của quản
lý hành chính như là tên, tuổi, số lượng, hồn cảnh gia đình, trình độ năng lực và
phẩm chất của học sinh... mà còn phải dự báo xu hướng phát triển nhân cách
của học sinh trong lớp để có phương hướng tổ chức hoạt động giáo dục, dạy học

skkn

3
phù hợp với điều kiện, khả năng của mỗi học sinh. Muốn thực hiện chức năng
quản lý giáo dục toàn diện, giáo viên chủ nhiệm phải có những trí thức cơ bản
về tâm lý học, giáo dục học và phải có hàng loạt kỹ năng sư phạm như: kỹ năng
tiếp cận đối tượng học sinh, kỹ năng nghiên cứu tâm lý lứa tuổi, xã hội, kỹ năng
đánh giá, kỹ năng lập kế hoạch chủ nhiệm lớp và phải có nhạy cảm sư phạm để
có dự đốn đúng, chính xác sự phát triển nhân cách của học sinh ..., định hướng
và giúp các em lường trước những khó khăn, thuận lợi, vạch ra những dự định
để chúng tự hoàn thiện về mọi mặt.
Hai là, giáo viên chủ nhiệm là người tố chức tập thể học sinh tự quản
nhằm phát huy tiềm năng tích cực của mọi học sinh.
Đây là một đặc điểm riêng biệt của giáo viên chủ nhiệm mà các giáo
viên khác (giáo viên dạy các môn đặc thù) không có. Giáo viên chủ nhiệm cần
lưu ý xây dựng đội ngũ tự quản xuất phát từ đặc điểm, nhiệm vụ từng năm học
và tính chất phát triển của từng tập thể học sinh. Nhiều giáo viên chủ nhiệm chỉ
căn cứ vào một số tiêu chuẩn cán bộ lớp như: học giỏi, đạo đức tốt... mà ít để ý
đến các yếu tố quan trọng khác như: có uy tín với bạn bè, biết quan tâm đến
người khác, gương mẫu, biết cảm hóa các bạn... Để phát huy tốt vai trị của
người tổ chức, người giáo viên chủ nhiệm cần có năng lực dự báo chính xác khả
năng của học sinh trong lớp, phải biết khêu gợi tiềm năng sáng tạo của các em.
Giáo viên chủ nhiệm là người giúp học sinh tự tổ chức các hoạt động đã được kế
hoạch hoá, nhưng khơng được khốn trắng, đứng ngồi hoạt động của tập thể
học sinh lớp học mà nên cùng hoạt động, điều chỉnh hoạt động, kịp thời giúp đỡ
các em tháo gỡ những khó khăn trong q trình hoạt động, đặc biệt là trong các
hoạt động học tập.
Ba là, giáo viên chủ nhiệm lớp là chiếc cầu nối giữa tập thể học sinh
với các tổ chức xã hội trong và ngoài nhà trường, là người tổ chức phối hợp
các lực lượng giáo dục.
Giáo viên chủ nhiệm là nhà quản lý, nhà sư phạm, đại diện cho Hiệu

trưởng truyền đạt những yêu cầu đối với học sinh, với phương pháp thuyết phục,
thái độ nghiêm túc để mỗi học sinh và tập thể lớp ý thức đầy đủ trách nhiệm
phải tuân thủ, tự giác thực hiện. giáo viên chủ nhiệm cũng là người đại diện cho
quyền lợi chính đáng của học sinh trong lớp, bảo vệ học sinh về mọi mặt một
cách hợp lý, phản ánh với Hiệu trưởng, với các giáo viên khác, với gia đình và
đồn thể trong hoặc ngồi nhà trường về nguyện vọng chính đáng của học sinh,
để có giải pháp giải quyết phù hợp, kịp thời, có tác dụng giáo dục. Huy động có
hiệu quả tiềm năng của xã hội vào giáo dục là công việc không đơn giản, đòi hỏi
giáo viên chủ nhiệm lớp chẳng những phải có trách nhiệm cao, say sưa với nghề
nghiệp, yêu thương học sinh mà còn đòi hỏi giáo viên chủ nhiệm là một nhà
hoạt động xã hội, có hiểu biết rộng, biết vận động quần chúng, có năng lực thực
hiện các mục tiêu, nội dung giáo dục. Giáo viên chủ nhiệm phải là người có trí
tuệ, có lương tâm, có uy tín, sống mẫu mực, biết tự kiềm chế, có ý chí vượt khó,
kiên định thực hiện hồi bão, ước mơ, lý tưởng giáo dục thế hệ trẻ.

skkn


4
Bốn là, giáo viên chủ nhiệm phải là người đánh giá khách quan kết
quả học tập, rèn luyện của mỗi học sinh và phong trào chung của lớp.
Đây là một công việc rất quan trọng của giáo viên chủ nhiệm đối với quá
trình học tập, rèn luyện, phát triển nhân cách của mỗi học sinh, vì sự đánh giá
khách quan, chính xác, đúng mực là một điều kiện để thầy – trò điều chỉnh mục
tiêu, kế hoạch... cho các hoạt động của cả lớp và mỗi thành viên. Giáo viên chủ
nhiệm cần tránh cách nhìn thiên vị và chỉ chú ý đến một số nội dung nhất định.
Khi đánh giá từng cá nhân học sinh nên căn cứ vào năng lực, điều kiện cụ thể
của từng em, cần tránh quan điểm khắt khe, định kiến, thiếu quan điểm động và
phát triển, nhất là đối với những học sinh có hồn cảnh khó khăn, có đặc điểm
tâm sinh lý đặc biệt... thì giáo viên chủ nhiệm cần tham khảo. Điều quan trọng là

sau khi đánh giá, cần nêu ra những yêu cầu với thái độ nghiêm túc, tôn trọng
nhân cách học sinh và với tấm lòng thương yêu các em như con em mình. Yêu
cầu của giáo viên chủ nhiệm đặt ra phải được học sinh tự giác chấp nhận, phải
có nỗ lực, vượt khó, có quyết tâm thực hiện, khi đó mục tiêu mới đạt được.
2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
2.1 Thuận lợi:
Trong những năm gần đây, cơng tác chủ nhiệm lớp có nhiều thuận lợi do
sự phát triển kinh tế - xã hội, do được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, các tổ
chức chính trị xã hội đặc biệt là sự quan tâm của các bậc phụ huynh học sinh tới
công tác giáo dục vì vậy mọi điều kiện như cơ sở vật chất, trang thiết bị giáo dục
của nhà trường ngày một khang trang, đầy đủ, đảm bảo cho việc dạy và học.
Điều kiện kinh tế ngày được nâng cao đã tạo thuận lợi cho trẻ em được quan tâm
và chăm sóc tốt hơn. Bên cạnh đó, sự phát triển của khoa học công nghệ, đặc
biệt là công nghệ thông tin đã hỗ trợ cho giáo viên và phụ huynh trong việc liên
lạc, trao đổi, nắm bắt nhanh những thông tin cần thiết trong phối hợp giáo dục;
đồng thời hỗ trợ tích cực cho hoạt động dạy của giáo viên trong những giờ lên
lớp, trong những hoạt động tập thể khiến học sinh thấy hứng thú hơn. Sự phối
kết hợp giữa các tổ chức đoàn thể trong và ngoài nhà trường ngày càng trở nên
chặt chẽ đó là những thuận lợi mà giúp cho giáo viên hoàn thành được mục tiêu,
nhiệm vụ của mình.
2.2. Khó khăn:
Bên cạnh những thuận lợi kể trên, cơng tác chủ nhiệm lớp cũng cịn gặp
khơng ít những khó khăn, thách thức đó là: Trong thời đại khoa học công nghệ
và kinh tế thị trường hiện nay, ngồi những tiện ích to lớn mà nó mang đến cho
nhân loại thì kèm theo đó là hàng loạt những tác động tiêu cực đến đối tượng
học sinh như phim ảnh khơng lành mạnh, các trị chơi điện tử mang tính bạo lực,
kích động mà học sinh là đối tượng thích ứng rất nhanh, thích bắt chước, thích
khám phá, thích thể hiện với bạn bè nên đã ảnh hưởng khơng ít đến việc học tập,
việc hình thành nhân cách, đạo đức của học sinh đặc biệt là đối với học sinh lớp
3,4,5. Điều này đã trở thành khó khăn cho các giáo viên trong công tác giáo dục

đạo đức học sinh.

skkn


5
Ngồi những ảnh hưởng trên thì điều kiện gia đình như: do đa phần cha
mẹ học sinh cò trẻ, trong độ tuổi lao động chính của gia đình nên tập trung đi
làm kinh tế khơng có thời gian để theo dõi con cái; một phần do nuông chiều
nên đáp ứng mọi nhu cầu của trẻ mà không cần biết sẽ mang lại hậu quả như thế
nào. Tất cả gần như phó mặc cho nhà trường và xã hội. Trẻ thiếu thốn tình cảm,
thiếu sự quan tâm của gia đình nên dễ bị cuốn vào những thứ gây nghiện như:
game, điện thoại, các trang mạng xã hội khiến cho các em lơ là, chểnh mảng
việc học tập, tiếp thu những cái không tốt làm lệch chuẩn đạo đức. Khả năng
tiếp thu của học sinh không đồng đều.
Công tác phối hợp giữa giáo viên chủ nhiệm và cha mẹ học sinh chưa
được thường xuyên và chặt chẽ.
Do dịch bệnh bùng phát nên việc tổ chức cho các em học sinh các tiết trải
nghiệm thực tế hay các hoạt động tập thể ở trường còn hạn chế.
3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề:
Thực tế cho thấy công tác chủ nhiệm lớp hoàn toàn phụ thuộc vào năng
lực, kinh nghiệm của bản thân mỗi giáo viên. Những thiếu sót như chỉ lo dạy
kiến thức, thiếu kinh nghiệm, chưa làm hết vai trị trách nhiệm của mình, thiếu
quan tâm sâu sát, thiếu nghiêm khắc, quá dễ dãi, buông lỏng trong cơng tác quản
lý học sinh, chưa có biện pháp tích cực, máy móc, thiếu linh hoạt…cộng với
điều kiện gia đình, xã hội như trên nên trong mỗi trường học đều khơng tránh
khỏi những vấn đề cịn tồn tại như đạo đức, thói quen sinh hoạt, nền nếp học
tập, tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái, các hoạt động tập thể v.v…khơng
có kỷ cương nền nếp, hiệu quả cơng việc của lớp thấp. Tất cả những vấn đề trên
sẽ tốt hơn, đạt mức độ chuẩn làm nền tảng cho sự phát triển nhân cách một cách

bền vững nếu như mỗi giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp, giáo dục các
em đi đúng hướng.
Đối với Trường Tiểu học Hợp Thành, mặc dù Nhà trường khơng có những
vấn đề nổi cộm về đạo đức của học sinh, khơng có những học sinh vi phạm lớn
nội quy nhà trường nhưng để đánh giá một cách toàn diện ở mọi phương diện
cho thấy vẫn còn một số giáo viên làm chưa tốt công tác chủ nhiệm lớp cho nên
nền nếp lớp không ổn định, hàng tuần vẫn có những học sinh của lớp vi phạm
nội quy trường lớp, thực hiện các phong trào thi đua, các cuộc vận động kết quả
thấp so với mặt bằng chung của trường, chưa đáp ứng được mong muốn của các
bậc phụ huynh học sinh. Mấy năm gần đây dao động khoảng 19 → 24 % số lớp
cịn tồn tại trong cơng tác chủ nhiệm dẫn đến kết quả mọi hoạt động của lớp
chưa cao. Ví dụ như các lớp: 1B, 1C, 2C, 3A.
Chính vì vậy để Nhà trường phát triển bền vững, đạt hiệu quả cao trong
phong trào xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực và để khắc phục
tình trạng nêu trên tơi đã đưa ra một số giải pháp “ Chỉ đạo nâng cao chất lượng
công tác chủ nhiệm lớp của giáo viên ở trường tiểu học” trong năm học 2021 2022 góp phần hồn thành tốt mục tiêu giáo dục đề ra.
Giải pháp 1: Chỉ đạo xây dựng nền nếp lớp học.

skkn


6
Giáo viên chủ nhiệm có vị trí, vai trị quan trọng, có trách nhiệm cao đối
với việc quản lý và giáo dục học sinh, phát hiện mặt mạnh, mặt yếu của học sinh
cũng như tập thể học sinh. Bồi dưỡng năng lực và phương pháp cơng tác cho
học sinh tích cực, giáo dục, uốn nắn, giúp đỡ các đối tượng học sinh.
Vậy để hoàn thành xứ mệnh của một giáo viên chủ nhiệm lớp điều đầu
tiên phải xây dựng được nền nếp lớp học thông qua các hoạt động sau:
Thứ nhất: Cơng tác với tập thể học sinh.
- Tìm hiểu và phân loại học sinh: Người giáo viên chủ nhiệm cần nắm

vững đối tượng học sinh lớp mình phụ trách về lí lịch, hồn cảnh, đặc điểm tâm
sinh lí của từng em nhất là điểm nổi bật về tính cách, năng khiếu hay hạn
chế ...Ngoài ra giáo viên cần phải tìm hiểu phong tục tập qn, trình độ dân trí
của dân cư nơi trường đóng.
- Xây dựng và phát triển tập thể học sinh: Giáo viên chủ nhiệm cần tuân
thủ các quy luật của quá trình phát triển tập thể học sinh, đề ra các yêu cầu cụ
thể đối với tập thể học sinh đối với lớp mình phụ trách, bồi dưỡng những nhân
tố tích cực, chú trọng cơng tác giáo dục học sinh cá biệt. Tổ chức các phong trào
thi đua tự giác, tích cực trong các phong trào của học sinh theo các chủ đề cụ thể
của năm học: Giáo dục phẩm chất đạo đức cho học sinh, giáo dục lao động
hướng nghiệp cho học sinh, tổ chức các hoạt động vui chơi, rèn luyện thể lực
bảo vệ sức khoẻ cho tập thể học sinh lớp mình. Để thực hiện nội dung này, giáo
viên chủ nhiệm có nhiệm vụ tập hợp học sinh thành một tập thể đoàn kết yêu
thương giúp đỡ lẫn nhau cùng phấn đấu vì mục tiêu chung để tập thể lớp trở
thành một môi trường và phương tiện giáo dục học sinh.
Thứ hai: Tổ chức bầu Ban cán sự lớp và phân công nhiệm vụ.
Bầu ban cán sự lớp là việc cần làm ngay từ đầu năm, đây là một trong
những điều kiện để các em thể hiện mình, có ý thức tự quản tốt, có ý thức đi vào
nền nếp. Do đó giáo viên chủ nhiệm cần sắp xếp thời gian hợp lý nhất, cho các
em tổ chức bầu ban cán sự lớp theo quy định, chọn ra những em có năng lực tốt
để đảm nhận nhiệm vụ của lớp giao phó, sau đó phân cơng nhiệm vụ cụ thể cho
từng thành viên trong ban cán sự. Ở đây, giáo viên cần phân tích để các em hiểu
rõ trách nhiệm của từng chức danh: Lớp trưởng làm gì? phải là người như thế
nào? Lớp phó phụ trách học tập làm gì? Lớp phó phụ trách lao động làm gì?
Trách nhiệm ra sao? thơng qua việc này giúp các em thể hiện tinh thần dân chủ
và đồng thời giáo dục các em về ý thức trách nhiệm của bản thân đối với tập thể.
Cuối mỗi tuần, trong giờ Sinh hoạt lớp, từng thành viên trong Ban cán sự
lớp nhận xét, đánh giá về hoạt động nền nếp của các bạn trong lớp. Bắt đầu từ
Tổ trưởng nêu nhận xét về từng bạn, nêu xếp loại và lấy ý kiến của tổ. Cuối
cùng, căn cứ vào các tiêu chí của lớp, Lớp trưởng đánh giá, xếp loại tổ: A,B,C.

Về các tiêu chí xếp loại cá nhân hay tập thể, giáo viên chủ nhiệm cùng với lớp
phải xây dụng theo một tiêu chuẩn nhất định ngay từ đầu năm học để học sinh
áp dụng tránh để học sinh cãi nhau trong việc xếp loại.
Việc giao nhiệm vụ rõ ràng, cụ thể là giúp học sinh thấy rõ được chức

skkn


7
năng, nhiệm vụ và trách nhiệm của bản thân đối với công việc.
Giải pháp 2: Xây dựng “Lớp học thân thiện, học sinh tích cực”
Cơng tác “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” nhằm nâng
cao giáo dục toàn diện, đặc biệt là giáo dục đạo đức, nhân cách, kĩ năng sống
cho học sinh. Vì vậy đây là công việc mà nhà trường phải làm thường xuyên và
liên tục. Mà để xây dựng được “Trường học thân thiện, học sinh tích cực” thì
mỗi giáo viên chủ nhiệm lớp phải xây dựng “Lớp học thân thiện, học sinh tích
cực”. Để làm tốt công việc này giáo viên phải thực hiện những nhiệm vụ sau:
Thứ nhất: Trang trí lớp học thân thiện:
Phòng học là nơi các em học tập, vui chơi. Bởi thế mà ngồi việc có một
phịng học khang trang, thống mát, đầy đủ tiện nghi, cịn cần có phịng học
trang trí đẹp, thân thiện, gần gũi với các em, tạo cho các em sự thích thú, say
mê, niềm phấn khởi khi ngồi vào lớp học. Cho nên ngay từ đầu năm giáo viên
chủ nhiệm cùng các em đã trang trí lớp học rất đẹp, với nhiều nội dung, hình ảnh
phong phú, đa dạng phục vụ cho việc học tập tốt hơn, mang lại nhiều niềm vui
hơn cho các em mỗi ngày đến lớp. Để làm được điều này giáo viên cần có đầy

đủ ảnh Bác Hồ, pa-nơ, khẩu hiệu, đồng hồ treo tường theo quy định ngoài
ra giáo viên chịu trách nhiệm hướng dẫn học sinh sưu tầm một số tranh ảnh
liên quan đến các môn học và chọn một số bài vẽ đẹp nhất của lớp để trưng
bày hai bên tường lớp học.

Mỗi lớp có một chậu cây xanh trong lớp, hai chậu cây xanh ngoài
hiên lớp và bồn hoa trước lớp phải được chăm sóc thường xun, khơng để
cỏ mọc, khơng để thiếu nước, khơng có cành gãy và lá khô. Tổng phụ trách
Đội chịu trách nhiệm đôn đốc, kiểm tra và đánh giá, xếp loại.
Thứ hai: Xây dựng mối quan hệ Thầy – trò, bạn bè trong và ngồi lớp:
Mối quan hệ giữa thầy-trị: 
Trong q trình đổi mới phương pháp dạy và học, quan hệ thầy – trò đã
trở thành thân thiện, gần gũi như là những người bạn thực sự, người thầy chỉ là
người tổ chức, hướng dẫn cho các em trong quá trình dạy học, đồng thời giáo
viên chủ nhiệm là người trực tiếp giải quyết những khúc mắc, những mâu thuẫn
giữa học sinh với nhau. Cụ thể là giáo viên luôn tạo cho các em mối quan hệ mật
thiết, gần gũi, nói năng nhỏ nhẹ, dịu dàng, không để các em phải sợ sệt khi đứng
trước mặt giáo viên. Trong lớp có vấn đề xảy ra giữa các học sinh với nhau, giáo
viên phải từ từ giải quyết cơng bằng, hợp tình, hợp lý. Khen, thưởng những học
sinh có thành tích cũng như phạt, răn đe rõ ràng đối với những học sinh phạm
lỗi, nhưng trong quá trình răn đe, giáo dục, giáo viên ln ln động viên,
khuyến khích tìm những điểm tốt của các em để nêu gương, sau đó mới đưa ra
những lỗi phạm và yêu cầu các em không được vi phạm nữa. Đối với những học
sinh khuyết tật và cá biệt thì giáo viên cần phải giáo dục nhẹ nhàng, chỉ bày tỉ
mỉ, thể hiện sự cảm thông, chia sẻ, sự nhân ái, bao dung sẵn sàng tha thứ, bỏ qua
những lỗi lầm mà các em đã vi phạm.

skkn


8
Mối quan hệ bạn bè trong và ngoài lớp: 
Để xây dựng tốt mối quan hệ bạn bè trong và ngoài lớp giáo viên chủ
nhiệm cần giáo dục các em những điểm sau:
– Trong học tập, các em phải biết giúp đỡ, hợp tác với nhau, bạn học giỏi

chỉ bài cho bạn học yếu, bạn học chưa giỏi nên hỏi, trao đổi với bạn biết hơn
mình. Các em khơng được ích kỉ, hẹp hịi.
– Trong giao tiếp các em phải nói năng lịch sự, dễ nghe, nói từ tốn, nói lời
hay ý đẹp, khơng được xúc phạm bạn, có điều gì khơng hài lịng hay bạn phạm
lỗi với mình thì nói cho bạn hiểu để bạn sửa sai, hoặc nữa là trình với giáo viên
chủ nhiệm để cùng nhau giải quyết.
– Trong cuộc sống các em cần phải biết đoàn kết, chia sẻ giúp đỡ những
bạn cịn khó khăn hơn mình, chia sẻ nỗi buồn, niềm vui cùng bạn,…thương yêu
nhau như anh, chị em cùng một nhà.
– Tuyệt đối không được chọc bạn, đánh nhau với bạn, xúc phạm bạn,
khơng nói tục, chửi thề. Khơng được nói xấu về bạn, khơng chia rẽ, chia bè phái
hoặc không chơi với bạn này, bạn kia,…
Thứ ba: Tổ chức, tham gia các hoạt động tập thể: 
Tham gia các hoạt động tập thể giúp cho các em rất nhiều về kĩ năng
sống, các em có cơ hội thể hiện mình trước đám đơng, thể hiện những tài năng,
năng lực và kĩ năng giao tiếp của mình. Qua đó giáo dục các em về sự hiểu biết
nhiều lĩnh vực của cuộc sống, phẩm chất, nhân cách, đạo đức,…Ngồi các tiết
học chính khóa, chỉ đạo thực hiện các hoạt động giáo dục NGLL theo chủ đề,
chủ điểm tạo cơ hội cho các em thể hiện khả năng, năng khiếu của mình như
múa hát, kể chuyện, làm thơ, trổ tài khéo léo của cá nhân, tập thể.
Mục đích của việc thường xuyên tổ chức các hoạt động sinh hoạt tập thể
và các trò chơi là để giúp các em tự tin, năng động, sáng tạo và chủ động trong
cơng việc, giúp các em có tinh thần thoải mái, thân thiện, tích cực hơn.
Giải pháp 3: Tăng cường cơng tác giáo dục kỹ năng sống cho học sinh
Giáo viên chủ nhiệm là người Quyết định đến thành công hay thất bại
công tác giáo dục trong nhà trường.
Để đạt được mục tiêu đề ra về chất lượng cùng các hoạt động giáo dục thì
cần tăng cường giáo dục kỹ năng sống cho học sinh và người tổ chức, hướng
dẫn, giáo dục các em trước hết là giáo viên chủ nhiệm. Qua những năm thực
hiện giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tiểu học tôi thấy rằng việc đưa GDKNS

lồng ghép vào trong giảng dạy là rất cần thiết bởi học sinh cần phải được rèn
luyện song song cả kiến thức và kỹ năng, nếu chỉ có kiến thức khơng thì các em
sẽ gặp khó khăn trong cuộc sống, dễ bị vướng vào tệ nạn xã hội. Tình trạng bạo
lực học đường cũng một phần do các em thiếu các kỹ năng sống như kỹ năng
kiềm chế cảm xúc, kỹ năng giải quyết mâu thuẫn, kỹ năng đoàn kết... 
Một trong những kỹ năng sống cần giáo dục học sinh tiểu học đó là:
Nhóm kỹ năng nhận thức:
- Kỹ năng khám phá bản thân

skkn


9
- Tư duy tích cực và tư duy sáng tạo
- Kỹ năng xác định mục tiêu
- Kỹ năng quyết định vấn đề- ra quyết định
- Nhóm kỹ năng xã hội
- Kỹ năng giao tiếp- ứng xử
- Kỹ năng thuyết trình và nói được đám đơng
- Kỹ năng lãnh đạo ( làm thủ lĩnh )
- Kỹ năng hợp tác, làm việc nhóm hiệu quả
- Kỹ năng MC (dẫn chương trình)
- Nhóm kỹ năng quản lý bản thân
- Kỹ năng quản lý thời gian
- Kỹ năng làm chủ cảm xúc
- Kỹ năng rèn luyện sức khỏe.
- Kỹ năng bảo vệ bản thân
- Kỹ năng học tập hiệu quả
- Kỹ năng vượt qua áp lực học hành - thi cử
- Kỹ năng kiềm chế khi tức giận

- Kỹ năng giải trí lành mạnh
Các phương pháp để giáo dục:
- Học qua trải nghiệm.
- Các hoạt động ngoài giờ lên lớp.
- Chú trọng thực hành, tổ chức các hoạt động nhóm, học qua các trị chơi,
đóng vai, kịch, kể chuyện…
- Những vấn đề nêu ra theo hướng mở, khơng mang bất cứ tính áp đặt
nào; có tính khả thi.
- Gắn với Phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh
tích cực”
Như vậy việc tăng cường giáo dục kỹ năng sống cho học sinh thông qua
môn học, các hoạt động tập thể sẽ giúp học sinh tích cực, chủ động, hài hịa,
lành mạnh, có kỷ luật, có kế hoạch phù hợp với các chuẩn mực đạo đức, pháp
luật.
Giải pháp 4: Coi trọng liên kết các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà
trường trong việc giáo dục học sinh.
- Người giáo viên chủ nhiệm cần kết hợp và giúp đỡ tổ chức Đội TNTP
Hồ Chí Minh thực hiện tốt Năm điều Bác Hồ dạy.

skkn


10
- Phối hợp với các giáo viên khác trong nhà trường: Lắng nghe ý kiến của
đồng nghiệp nhận xét về lớp mình đồng thời cũng quan tâm giúp đỡ các giáo
viên khác phối hợp với họ trong công tác giáo dục học sinh trong toàn trường.
- Cộng tác với Hội cha mẹ học sinh trong công tác giáo dục học sinh ở
bậc tiểu học nói chung và mỗi khối lớp nói riêng. Thường xun thơng báo kịp
thời kết quả học tập và rèn luyện của từng học sinh tới gia đình để phối hợp giáo
dục. Tổ chức các buổi họp phụ huynh nhằm thống nhất nội dung, phương hướng

giáo dục, thiết lập mối quan hệ tốt với cha mẹ học sinh.
Nội dung công tác chủ nhiệm ở bậc tiểu học rất đa dạng phong phú và
phức tạp. Điều đó địi hỏi người giáo viên tiểu học phải có nhận thức đúng đắn
về vị trí tầm quan trọng cũng như nội dung, hình thức, phương pháp để tổ chức
tốt cơng tác trường học, người Quản lí cần quan tâm thích đáng đến đội ngũ giáo
viên và công tác chủ nhiệm lớp của họ nhằm mục đích nâng cao chất lượng giáo
dục trong nhà trường thực hiện tốt mục tiêu giáo dục tiểu học.
Giải pháp 5: Tích cực kiểm tra giám sát, động viên kịp thời.
Công tác kiểm tra giám sát là nhiệm vụ vô cùng quan trọng của người
quản lý, mọi kế hoạch đề ra đã triển khai và tổ chức thực hiện thì phải kiểm tra
để nắm rõ các vấn đề đưa ra có thực hiện hay khơng.
Giáo viên chủ nhiệm làm cơng tác quản lý tồn diện một lớp học vậy phải
kiểm tra để nắm bắt tình hình thực tế, để thấy được những yếu kém, những vấn
đề làm đúng hay làm chưa đúng của học sinh đồng thời cũng là để đánh giá một
cách đầy đủ, đúng đắn việc thực thi nhiệm vụ của học sinh từ đó cá nhân nào
làm tốt hoặc làm chưa tốt để biểu dương, uốn nắn, trấn chỉnh kịp thời chứ không
phải giáo viên chủ nhiệm khoán trắng cho em lớp trưởng rồi rầy la em khi khơng
hồn thành nhiệm vụ.
Kiểm tra là để xem các vấn đề đưa ra có thực hiện hay không, thực hiện
như thế nào và đến đâu, ở mức độ nào, phù hợp hay chưa, có khó khăn gì để
cùng các em khắc phục.
Cơng tác kiểm tra phải được tiến hành thường xun, nghiêm túc nó đóng
vai trị như một biện pháp đôn đốc thúc đẩy trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
Một số biện pháp kiểm tra đó là:
- Kiểm tra việc ghi chép thể hiện trong sổ sách.
- Kiểm tra bằng cách phỏng vấn (Đối thoại trực tiếp với lớp trưởng, lớp
phó, đối thoại trực tiếp với học sinh trong lớp để nắm bắt thông tin)
- Kiểm tra từ xa thông qua việc quan sát theo dõi
- Kiểm tra thông qua Tổng phụ trách Đội, Đội cờ đỏ.
- Kiểm tra thông qua giáo viên bộ môn.

Bằng các phương pháp trên giáo viên đã nắm được kết quả thực hiện các
nhiệm vụ cơ bản của học sinh một cách cụ thể từ đó tiếp tục trấn chỉnh, động

skkn


11
viên các em thực hiện tốt hơn tạo ra được khơng khí thoải mái, thân thiện.
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm:
Kinh nghiệm để làm tốt công tác chủ nhiệm đã được triển khai tới toàn
thể Hội đồng sư phạm và được tất cả các giáo viên chủ nhiệm lớp áp dụng phù
hợp vào lớp của mình.
- 100% giáo viên nắm vững đầy đủ thông tin học sinh đáp ứng được yêu
cầu đề ra.
- Việc xây dựng nền nếp lớp học qua kinh nghiệm trên đã giúp các em
phấn khởi và tích cực tham gia. Đặc biệt là các phong trào học tập, xây dựng
“ Lớp học thân thiện- Học sinh tích cực” điển hình là các lớp 1A,1D,2A, 2B, 2E,
3A,3C, 4A, 4C, 5B, 5C, các lớp có tiến bộ rõ rệt như lớp 2D, 3B, 4D, 5A.
- 100% giáo viên quan tâm đến việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh,
trong đó kỹ năng giao tiếp, ứng xử với thầy cô, ông bà, cha mẹ, bạn bè, và
những người xung quanh được học sinh thực hiện rất tốt. Các em tích cực tham
gia các hoạt động tập thể trong đó hoạt động bảo vệ mơi trường, chăm sóc bồn
hoa cây cảnh được giữ gìn lớp học sạch sẽ, ngăn nắp thực hiện một cách tự giác.
- Một số kỹ năng được đánh giá tốt đó là: kỹ năng thuyết trình, nói trước
đám đơng (Được học sinh thể hiện thơng qua các trị chơi, các hội thi rất tốt).
Kỹ năng hợp tác, làm theo nhóm... Kỹ năng vận động. Kỹ năng kiềm chế; Kỹ
năng giải trí lành mạnh (Các em thực hiện khơng nói tục, chửi bậy, khơng đánh
nhau, khơng chơi các trị chơi nguy hiểm, mỗi khi có bạn mắc lỗi các em đều
phát hiện báo cáo thầy cô giải quyết).
Công tác phối kết hợp đặc biệt là đối với cha mẹ học sinh giáo viên khơng

cịn xem nhẹ, thực hiện thường xuyên liên lạc, trao đổi thông tin, vận động phụ
huynh để làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục, thu hút được các tầng lớp phụ
huynh tham gia hoạt động giáo dục.
Qua đánh giá của chuyên môn và công tác Đội của nhà trường trong tháng
4 đã có 20/21 lớp đạt tỉ lệ 95,2% được đánh giá làm tốt cơng tác chủ nhiệm. Cịn
lại 01 lớp (lớp 2C) cần tích cực hơn nữa trong cơng tác phối hợp với cha mẹ
học sinh tìm biện pháp giúp đỡ học sinh học tập tốt hơn.
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ:
1. Kết luận:
Giáo viên chủ nhiệm lớp có một vị trí quan trọng trong cơng việc thực
hiện các nhiệm vụ giáo dục toàn diện học sinh, là người góp phần quan trọng
trong việc hình thành và ni dưỡng nhân cách học sinh bởi giáo viên chủ
nhiệm không chỉ dạy chữ mà còn dạy học sinh nhiều điều tốt đẹp khác đồng thời
cũng là người hiểu được tâm tư, tình cảm của học sinh nhiều nhất và được học
sinh tin tưởng nhất. Chính vì vậy người giáo viên chủ nhiệm phải đảm bảo được
các yêu cầu cơ bản sau:
Thứ nhất: Nắm vững mục tiêu, nội dung, chương trình giáo dục. Phải biết

skkn


12
biến những chủ trương, kế hoạch của Nhà trường thành chương trình hành động
cụ thể của tập thể lớp và của mỗi học sinh.
Thứ hai: Giáo viên chủ nhiệm phải thật sự có tâm với nghề, phải yêu
trường, yêu học sinh như những người thân trong gia đình, khơng ngại khổ, ngại
khó trong mọi cơng việc, thường xun quan tâm đến mọi hoạt động của lớp;
biết thâm nhập qua các hoạt động của học sinh để cảm hóa, giáo dục học sinh,
nhất là học sinh cá biệt từ đó hình thành và phát triển nhân cách cho học sinh.
Thứ ba: Giáo viên chủ nhiệm phải có năng lực tổ chức điều hành, xây

dựng được một tập thể lớp đoàn kết tạo cho học sinh thói quen, niềm tin, hứng
thú trong học tập và rèn luyện cũng như bồi dưỡng năng lực và phương pháp
làm việc cho các nhân tố tích cực trong lớp để xây dựng tập thể học sinh tốt.
Thứ tư: Giáo viên chủ nhiệm phải biết phối hợp với các lực lượng trong
và ngoài Nhà trường nhằm thực hiện tốt công tác giáo dục học sinh.
Thứ năm: Giáo viên chủ nhiệm phải trung thực, thật công tâm và khách
quan trong báo cáo, đánh giá, xếp loại rèn luyện của học sinh, khơng ích kỷ hẹp
hịi, khơng tư lợi cá nhân. Bản thân giáo viên chủ nhiệm phải không ngừng rèn
luyện, phấn đấu tự hoàn thiện bản thân về mọi mặt, nhất là nâng cao không
ngừng rèn luyện phẩm chất đạo đức nâng cao trình độ chun mơn, nghiệp vụ,
phải là người gương mẫu, tích cực, tự giác trong mọi hoạt động.
Thứ sáu: Người lãnh đạo, người quản lý cần quan tâm đến cơng tác kiểm
tra, có các hình thức khen- chê kịp thời tạo động lực thúc đẩy quá trình vận động
của giáo viên chủ nhiệm.
2. Kiến nghị:
Giáo viên làm làm tốt công tác chủ nhiệm lớp là một trong những nhân tố
quan trọng góp phần nâng cao chất lượng đào tạo của nhà trường, đồng thời rèn
luyện phẩm chất đạo đức, lối sống … để giúp các em trở thành người người lao
động mới, có bản lĩnh, có năng lực, chủ động sáng tạo, dám nghĩ dám làm và
thích ứng được với thực tiễn xã hội ln thay đổi và phát triển như hiện nay.
Chính vì vậy trong mỗi nhà trường Hiệu trưởng cần quan tâm đến công tác bồi
dưỡng nghiệp vụ, các biện pháp hỗ trợ để giáo viên làm tốt cơng tác chủ nhiệm
lớp góp phần xây dựng nhà trường vững mạnh.
Thanh Hóa, ngày 18 tháng 4 năm 2022
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ.
Tôi xin cam đoan đây là SKKN
của mình viết, khơng sao chép
nội dung của người khác.
Người viết:

Lê Đăng Chiến

skkn