Quản lý thiết bị dạy học ở các trường phổ thông dân tộc bán trú trung học cơ sở huyện tu mơ rông tỉnh kon tum

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

TRẦN MẠNH THÙY

QUẢN LÝ THIẾT BỊ DẠY HỌC Ở CÁC TRƢỜNG
PHỔ THÔNG DÂN TỘC BÁN TRÚ TRUNG HỌC CƠ SỞ
HUYỆN TU MƠ RÔNG TỈNH KON TUM

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

ĐÀ NẴNG, NĂM 2022


ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

TRẦN MẠNH THÙY

QUẢN LÝ THIẾT BỊ DẠY HỌC Ở CÁC TRƢỜNG
PHỔ THÔNG DÂN TỘC BÁN TRÚ TRUNG HỌC CƠ SỞ
HUYỆN TU MƠ RÔNG TỈNH KON TUM

Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 814 01 14

LUẬN VĂN THẠC SĨ

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. BÙI VIỆT PHÚ

ĐÀ NẴNG, NĂM 2022

iv

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................... i
TÓM TẮT .....................................................................................................................ii
MỤC LỤC ..................................................................................................................... iv
DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT..................................................................vii
DANH MỤC CÁC BẢNG......................................................................................... viii
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ ............................................................................................ x
MỞ ĐẦU......................................................................................................................... 1
1. Lý do chọ đề tài................................................................................................... 1
2. Mục đíc
ê cứu............................................................................................. 4
3. K ác t ể v đố tư
ê cứu ...................................................................... 5
4. N ệ vụ
ê cứu ............................................................................................ 5
5. Phạm vi nghiên cứu............................................................................................... 5
6. G ả t uyết oa ọc .............................................................................................. 5
7. P ươ
á
ê cứu ...................................................................................... 5
8. Cấu trúc luậ vă .................................................................................................. 6
CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ THIẾT BỊ DẠY HỌC Ở
TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ ................................................................................ 7

1.1. Tổ qua
ê cứu vấ đề .................................................................................. 7
1.1.1. Các
ê cứu ước o ............................................................................... 7
1.1.2. Các
ê cứu tro
ước ............................................................................. 9
1.2. Các á ệ c í của đề t ............................................................................... 11
1.2.1. Quả lý .......................................................................................................... 11
1.2.2. Quả lí áo dục ............................................................................................ 16
1.2.3. T ết bị dạy ọc ............................................................................................ 17
1.2.4. Quả lý t ết bị dạy ọc ................................................................................ 17
1.3. Lý luậ về t ết bị dạy ọc ở trườ PT T T T CS đá ứ c ươ tr
GDPT 2018 .................................................................................................................... 19
1.3.1. C ươ tr
G áo dục ổ t ô 2018 v yêu cầu đố vớ T
ở
trườ T CS ................................................................................................................. 19
1.3.2. P â loạ t ết bị dạy ọc .............................................................................. 22
1.3.3. Yêu cầu đố vớ T
ở trườ PT T T T CS ...................................... 26
1.4. Quả lý t ết bị dạy ọc ở trườ T CS ............................................................... 28
1.4.1. Va trò của quả lý t ết bị dạy ọc ở trườ tru
ọc cơ sở ..................... 28
1.4.2. Quả lý T
ở trườ PT T T T CS.................................................. 31


v
1.5. Các yếu tố ả

ưở đế quả lý t ết bị dạy ọc tro trườ T CS ............... 35
1.5.1. Yếu tố ác qua ........................................................................................ 35
1.5.2. Yếu tố c ủ qua ............................................................................................ 35
T ểu ết c ươ 1 .......................................................................................................... 35
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ THIẾT BỊ DẠY HỌC Ở CÁC
TRƢỜNG PHỔ THÔNG DÂN TỘC BÁN TRÚ TRUNG HỌC CƠ SỞ
HUYỆN TU MƠ RÔNG, TỈNH KON TUM ............................................................ 37
2.1. K á quát quá tr
ảo sát ................................................................................... 37
2.1.1. Mục t êu ảo sát đố tư
ảo sát .......................................................... 37
2.1.2. Nộ du
ảo sát ......................................................................................... 37
2.1.3. P ươ
á v cô cụ ảo sát ................................................................. 37
2.2. K á quát đ ều ệ tự
ê - xã ộ v G áo dục-Đ o tạo uyệ Tu Mơ Rô
tỉ Ko Tu ................................................................................................................. 38
2.2.1. Đ ều ệ tự
ê ......................................................................................... 38
2.2.2. K
tế - Xã ộ uyệ Tu Mơ Rô ............................................................ 39
2.2.3. Về G áo dục các trườ PT T T T CS uyệ Tu Mơ Rô .................. 41
2.3. T ực trạ T
ở các trườ PT T T T CS uyệ Tu Mơ Rô ............... 48
2.3.1. T ực trạ v ệc đá ứ T
ở các trườ PT T T T CS uyệ
Tu Mơ Rơ .................................................................................................................. 48
2.3.2. T ực trạ về tí đồ bộ của T
ở các trườ PT T T T CS

uyệ Tu Mơ Rơ ....................................................................................................... 50
2.3.3. T ực trạ về tí
ệ đạ của T
ở các trường PTDT BT THCS
uyệ Tu Mơ Rô ....................................................................................................... 53
2.4. T ực trạ quả lý T
ở các trườ PT T T T CS uyệ Tu Mơ Rô ... 56
2.4.1. T ực trạ quả lí đầu tư ua sắ tra t ết bị dạy ọc ........................... 56
2.4.2. T ực trạ quả lí a t ác sử dụ tra t ết bị dạy ọc ........................ 58
2.4.3. T ực trạ quả lí v ệc bảo quả duy tu bảo dưỡ T
...................... 60
2.5. Đá
á c u trạ quả lý T
ở các trườ PT T T T CS uyệ Tu
Mơ Rô ........................................................................................................................ 62
2.5.1. N ữ ưu đ ể ............................................................................................. 62
2.5.2. N ữ
ạ c ế .............................................................................................. 63
2.5.3. N uyê
â của ữ
ạ c ế .................................................................. 64
T ểu ết c ươ 2 .......................................................................................................... 66
CHƢƠNG 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ THIẾT BỊ DẠY HỌC Ở CÁC
TRƢỜNG PTDT BT THCS HUYỆN TU MƠ RÔNG, TỈNH KON TUM............ 68
3.1. N uyê tắc c u đề xuất các b ệ
á ............................................................... 68


vi
3.1.1. Đả bảo tí đồ bộ của các b ệ

á ..................................................... 68
3.1.2. Đả bảo tí t ực t ễ của các b ệ
á .................................................... 68
3.1.3. Đả bảo tí
ả t của các b ệ
á ....................................................... 68
3.1.4. N uyê tắc đả bảo tí
ệu quả................................................................ 69
3.1.5. N uyê tắc đả bảo ết
o các l íc .......................................... 69
3.1.6. N uyê tắc đả bảo tí c u
ơ ố ................................................... 69
3.1.7. Ngun tắc sử dụ
ố
các ươ
á quả lý .............................. 70
3.2. ệ
á quả lý T
ở các trườ PT T T T CS uyệ Tu Mơ Rô .... 70
3.2.1. N ó các b ệ
á â cao ậ t ức t á độ c o GV NV v S về
ý
ĩa tầ qua trọ của T
tro quá tr
dạy ọc ........................................ 70
3.2.2. N ó các b ệ
á quả lý đầu tư T
.................................................. 72
3.2.3. N ó các b ệ
á quả lý v ệc sử dụ T

........................................ 74
3.2.4. N ó các b ệ
á tổ c ức các đ ều ệ
tr ........................................ 80
3.2.5. N ó b ệ
á t ực ệ tốt v ệc đầu tư ua sắ tra bị T
tạ
các trườ PT T T T CS trê địa b
uyệ ........................................................... 82
3.2.6. N ó b ệ
á quả lý a t ác sử dụ
ệu quả T
tạ các
trườ PT T T T CS trê địa b
uyệ ................................................................. 84
3.3. Mố qua ệ ữa các b ệ
á ............................................................................. 86
3.4. K ảo
ệ tí cấ t ết v tí
ả t của các b ệ
á đã đề xuất ............. 87
3.4.1. Quy ô t ế
.......................................................................................... 87
3.4.2. Nộ du v ỹ t uật t ế
..................................................................... 87
3.4.3. Kết quả ảo
ệ .................................................................................... 88
T ểu ết c ươ 3 .......................................................................................................... 92
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................................. 93
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................... 97

PHỤ LỤC

QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI LUẬN VĂN (Bản sao)


vii
DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT
Cụ

từ viết tắt

BGH

Viết đầy đủ
a

á

ệu

CBQL

Cá bộ quả lý

GV

Giáo viên

CSVC

Cơ sở vật c ất

G &ĐT

G áo dục v Đ o tạo

GDPT

G áo dục

ổt ô

HS

ọc s

HT

ệu trưở

NV

Nhân viên

PTDT BT THCS

P ổt ô

dâ tộc bá trú tru

SGK

Sách giáo khoa

UBND

Ủy ba

QL

Quả lý

QLGD

Quả lý

TBDH

T ết bị dạy ọc

THCS

Tru

â dâ
áo dục

ọc cơ sở

ọc cơ sở

viii

DANH MỤC CÁC BẢNG
Số hiệu
bảng

Tên bảng
t a

để

tru

Trang

2.1.

Quy ước tí

b

2.2.

Số lư
cá bộ quả lý ở các trườ
ọc 2019-2020

2.3.

Tr
độ c uyê
THCS

2.4.

Thâm niên CBQL các trườ
2019-2020

2.5.

C ất lư
độ
ũ
ă
ọc 2019-2020

2.6.

Số ọc s
v T
ă
ọc 2019-2020 (Số l ệu tổ
3 trườ : á Trú uyệ Đă Sao Đă Rơ Ô )

44

2.7.

Kết quả xế loạ

ạ

45

2.8.

Kết quả xế loạ

ọc lực ở 3 trườ

2.9.

Cá bộ quả lý ở 3 trườ
2020

2.10.

Tr
độ c uyê
THCS

2.11.

Thâm niên CBQL ở 3 trườ
2019-2020

2.12.

C ất lư
độ
ũ
ă
ọc 2019-2020

2.13.

Loạ
t ết bị dạy ọc của trườ
trườ : PT T T T CS Tu Mơ Rơ
Rơ Ơ PT T T T CS Đă Sao)

2.14.

Đá
trườ

2.15.

Đá
á của S về tí đồ bộ của T
PT T T T CS uyệ Tu Mơ Rô

2.16.

Đá
trườ

2.17.

Đá
á của S tí
ệ đạ của T
T T CS uyệ Tu Mơ Rô

ô độ

38
PT T

ũ C QL các trườ
PT T

ở 3 trườ

ô độ

PT T

ă
ă

PT T

PT T

T T CS ă

áo v ê các trườ

ể

T T CS ă

42
T

ọc

T T CS

ọc 2019-2020
ọc 2019-2020

T T CS ă

ũ C QL ở 3 trườ
PT T

ọc 2019PT T

PT T

T
ọc

T T CS

PT T T T CS (03

PT T T T CS Đă

á của C QL GV về tí đồ bộ của T
PT T T T CS uyệ Tu Mơ Rơ

ở các

ở các trườ

á của C QL GV tí
ệ đạ của T
PT T T T CS uyệ Tu Mơ Rô
ở các trườ

42
43

45

T T CS ă

áo v ê ở 3 trườ

42

ở các
PTDT

45
46

46
47

48

50
51
53
55


ix
Số hiệu
bảng

Tên bảng

2.18.

T ực trạ

quả lí v ệc

ua sắ

2.19.

T ực trạ

quả lí v ệc

a t ác sử dụ

2.20.

T ực trạ

quả lí v ệc bảo quả duy tu sửa c ữa T

3.1.

Quy ước tí

3.2.

Tí cấ t ết của các b ệ
á quả lý T
PT T T T CS uyệ Tu Mơ Rơ

ở các trườ

3.3.

Tí
ả t của các b ệ
á quả lý T
PT T T T CS uyệ Tu Mơ Rô

ở các trườ

để

tru

tra

Trang
bị T

57

T

58

b

60
87
88
90


x

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
Số ệu
sơ đồ

Tê sơ đồ

1.1.

Mố qua

ệ

1.2.

K á

quả lí

1.3.

Cấu trúc ệ t ố

1.4.

Mức độ t ế t u tro

ệ

ữa các c ức ă

tro

Trang
c u tr

quả lý

15
17

cơ sở vật c ất trườ
dạy ọc

ọc.

ụ t uộc PP

25
v TBDH

27


1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Đị
ướ cơ bản của công cuộc đổi mới giáo dục, Vă
ện Nghị quyết Đại
hộ Đảng lần thứ IX của Đảng về giáo dục v đ o tạo tiếp tục khẳ định: "Tiếp tục
nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đổi mới nội dung, phương pháp dạy và học,
hệ thống trường lớp và hệ thống quản lý giáo dục; thực hiện chuẩn hóa,hiện đại hóa,
xã hội hóa...Thực hiện phương châm: học đi đơi với hành, giáo dục kết hợp với lao
động sản xuất, nhà trường gắn liền với đời sống xã hội".

Cách mạng khoa học công nghệ diễn ra từ nhữ
ă 50 của thế kỷ XX, cho
đế ay đư c đá dấu bởi một loạt các cuộc cách mạng kế tiế
au ư các
ạng
công nghệ mới, cách mạng thông tin, cách mạng công nghệ sinh học, cách mạng công
nghiệp 4.0 ngày nay đa diễn ra tác động mạnh mẽ, sâu sắc tới mọi mặt của đời sống
xã hội của chúng ta nói chung và quá trình giáo dục nói riêng. Các cuộc cách mạng
y đa tạo ra những cơ ội, khả ă to lớn của việc tạo ra sản phẩm cho toàn xã
hội, của việc ứng dụng công nghệ- thông tin và truyền thông vào quá trình dạy học,
những ứng dụ đã v đa l
t ay đổi vị trí của thiết bị dạy học (TBDH). TBDH
vừa là công cụ giúp giáo viên chuyển tả t ô t đ ều khiển hoạt động nhận thức của
học sinh, vừa là nguồn tri thức đa dạng và phong phú.
Nghị quyết số 29-NQ/TW tại Hội nghị Tru ươ 8 ( óa XI) đã c ỉ rõ: “Giáo
dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn
dân. Trang bị cho giáo dục là trang bị phát triển, được ưu tiên đi trước trong các
chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội… Đổi mới căn bản, toàn diện giáo
dục và đào tạo là đổi mới những vấn đề lớn, cốt lõi, cấp thiết, từ quan điểm, tư tưởng
chỉ đạo đến mục tiêu, nội dung, phương pháp, cơ chế, chính sách, điều kiện bảo đảm
thực hiện; đổi mới từ sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lí của Nhà nước đến hoạt động
quản trị của các cơ sở giáo dục - đào tạo và việc tham gia của gia đình, cộng đồng, xã
hội và bản thân người học; đổi mới ở tất cả các bậc học, ngành học”.
Chiế lư c phát triển Giáo dục a đoạn 2020-2025 đã êu: “Tiếp tục đổi mới
phương pháp dạy học và đánh giá kết quả học tập, rèn luyện theo hướng phát huy tính
tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo và năng lực tự học của người học. Đẩy mạnh ứng
dụng công nghệ thông tin và truyền thơng trong dạy và học...Từng bước chuẩn hóa,
hiện đại hóa CSVC kỹ thuật, đảm bảo đủ nguồn lực tài chính và phương tiện dạy học
tối thiểu của tất cả các cơ sở giáo dục(lớp học, sân chơi, bãi tập, phịng thí nghiệm,
máy tính nối mạng Internet, thiết bị giảng dạy và học tập hiện đại, thư viện...).

Nhằm cụ thể hóa các chủ trươ của Đả v N
ước, Bộ G &ĐT đã ba


2
C ươ tr
ồ dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho viên chức làm công tác thiết
bị dạy học (TBDH) ở cơ sở giáo dục phổ thông theo t ô tư số 13/2020/TT- G ĐT
của Bộ Giáo dục v Đ o tạo : a
Quy định tiêu chuẩ cơ sở vật chất các trường
mầm non, tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ t ơ v trường phổ thơng có nhiều
cấp học, T ô tư 44/2020/TT- G ĐT
y 03 t á 11 ă 2020 của Gộ Giáo dục
v Đ o tạo Ban hành Danh mục thiết bị dạy học tối thiểu lớp 6 và tr ể
a ột các
đồ bộ v ệc đổ ớ cả các c ươ tr
áo dục tro tất cả các cấ độ đ o tạo
v đã đư c đô đảo cá bộ quả lý (CBQL), giáo viên (GV), nhân viên (NV) trong
to
áo dục ưở ứ t a
a ột các tíc cực v đã đạt đư c ột số
t
tựu ất đị . ê cạ đó
áo dục cũ đã ậ đư c sự qua tâ đầu
tư của các cấ c í quyề tro v ệc xây dự cơ sở vật c ất (CSVC)
trườ
tra bị T
t eo ướ c uẩ óa ệ đạ óa.
Cơ sở vật chất, thiết bị dạy học là một trong những thành tố quan trọng của hoạt
động dạy học. Trong thờ đại khoa học công nghệ, thiết bị dạy học ngày càng phát

triển nhiều về số lư ng, chất lư
đa dạng về mẫu mã và chủng loạ đá ứng ngày
c
đầy đủ ơ c o các oạt động dạy học. Tuy nhiên, vấ đề đặt ra là công tác tổ
chức quản lí thiết bị dạy học phải hiệu quả góp phần nâng chất lư ng giáo dục. Đây l
nhiệm vụ quan trọ đối với các cấp quản lí giáo dục, mà trực tiếp là những cán bộ
quản lí thiết bị dạy học ở các cơ sở giáo dục cần phải triển khai thực hiện một cách có
hiệu quả.
C ươ tr
v sách giáo khoa (SGK) THCS đư c viết t eo ướng tổ chức
hoạt động nhận thức tích cực cho học sinh, theo tinh thầ đổi mớ
ươ
á dạy và
ươ
á ọc. TBDH là một thành tố quan trọng quyết định sự thành công của
việc đổi mới nộ du c ươ tr
SGK bậc phổ thơng nói chung và bậc THCS nói
riêng.
Tiếp tục đá ứng yêu cầu đổi mới về nộ du c ươ tr
ươ
á dạy
học cần thiết phải có các thiết bị dạy học. N ười ta nhận thấy các thiết bị dạy học có ý
ĩa to lớn trong việc giúp cho giáo viên tổ chức các hoạt động học tập nhằm phát
huy tính tích cực, say mê học tập của học sinh, góp phần nâng cao hiệu quả của việc
dạy học.
Nhằm phục vụ tốt cho công tác dạy và học, thời gian qua Phòng Giáo dục- Đ o
tạo Huyệ Tu Mơ Rô đã luô c ú trọ đến việc t a
ưu với các cấp có thẩm
quyền quan tâm đầu tư mua sắm trang thiết bị phục vụ cho công tác dạy và học, cụ thể
ư tro

ă
ọc 2020-2021 đã ua sắ c o 3 trường (nghiên cứu Đề tài) gồm: 20
Bộ dụng cụ thí nghiệm, 6 bả tươ tác 14 đĩa
26 bộ bả đồ lư c đồ, 16 tranh
ả
22 bă
đĩa
…. ục vụ cho việc dạy và học của các nhà


3
trường, đặc biệt là sau khi triển khai thực hiệ c ươ tr
SGK ới vấ đề này càng
đư c quan tâm chú trọ
ơ đến việc trang bị TBDH cần thiết đế các
trường.
Bên cạ đó để nâng cao chất lư ng dạy và học hầu hết các trường PTDT BT THCS
huyệ Tu Mơ Rô đã xây dựng kế hoạch tự đầu tư ua sắm, tự làm đồ dùng dạy học
cần thiết phục vụ cho việc dạy và học, bình quân m
ă các trườ có 5 đến 6 bộ
dùng tự làm của cán bộ, giáo viên và học sinh. Trong ă
ọc, phòng GD-ĐT uyện
đã t a
ưu c o U N
uyệ qua tâ đầu tư ới 31 phòng học thay thế những
dãy phòng học đã cũ quy các
ô đảm bảo t eo quy định, xây mới 7 phịng học bộ
ơ 1
t đấu đa ă
sửa sang lạ

uô v ê c o 3 trườ v đổ trên 3.500 m2
sân bê tông, xây dựng bồn hoa, cây cả … tạo khuôn viên của các
trường xanh,
sạc đẹp. Có thể nói rằ
c o đến nay về cơ bản hầu hết các trường PTDT BT THCS
huyệ Tu Mơ Rô đã có ột số lư ng TBDH cần thiết phục vụ cho công tác dạy và
học. Đ ều y đã ó
ầ đá
ể vào việc từ bước nâng cao chất lư ng giáo dục
v đ o tạo huyệ Tu Mơ Rô .
Tuy nhiên, việc quả lý T
vẫn còn những vấ đề bất cập, hạn chế
ất l
quả lý tra bị v sử dụ
ư: Có
ều loại tranh ảnh, bả đồ đư c mua sắm nhiều
ă
ư sử dụng khơng hiệu quả, có 1 máy chiếu đa ă
2 bả tươ tác ới sử
dụ b
quâ 2 ă đã ư ỏng, sữa chữa nhiều lầ
ư đến nay vẫn khơng sử
dụ đư c có 9 đè c ếu mới mua sắ b
quâ ơ 1 ă đã ư ỏn c ưa sữa
chữa gây lãng phí; thiết bị â t a
ư: loa rad o cassette t ết bị nghe nhìn Tivi,
đầu V deo loa d độ …với số lư
tươ đối nhiều ở 3 trườ
ư c ưa đư c
t ường xuyên duy tu, bảo dưỡ v đưa v o sử dụng có hiệu quả gây lãng phí nguồn

đầu tư từ nhữ
ă trước. Thiết bị dạy học tự làm của giáo viên, học sinh do kinh phí
đầu tư ạn chế ê độ bền không cao, việc đưa v o dạy học của áo v ê c ưa át
huy hiệu quả. Có GV c ưa t ường xuyên sử dụng TBDH, hay sử dụ
ơ đú
quy trình, khơng hết tí
ă tro các t ết học, nhất là ở một số TBDH mang tính kỹ
thuật cao và chuyên ngành. Số lư ng TBDH còn thiếu, chất lư
c ưa đảm bảo và
c ưa đồng bộ
ư Trườ PT T T T CS Tu Mơ Rơ có số học s
đơ (524
HS/16 lớ )
ư
ị học bộ mơn chỉ 1 phịng, diệ tíc
ị t ư v ệ c ưa đá
ứ đư c việc tìm kiế đọc sách của giáo viên, học s ; Trường PTDT BT THCS
Đă Sao d ệ tíc sâ c ơ bã tập thể dục cho học sinh hạn chế (150 2) v c ưa có
t đấu đa ă để sử dụng lúc nắ
ưa. V ệc giữ gìn, bảo quản, bảo dưỡ
sửa
c ữa
a t ác sử dụ c ưa ết tí
ă
c ưa t ống nhất c ưa đồng bộ; việc đổi
mớ t tò để khai thác TBDH của GV tuy có nhiều chuyển biến tích cực ư c ưa
mạnh mẽ. Những yếu kém về công tác quả lý v sử dụng TBDH là một trong những
uyê
â cơ bản làm cho việc đổi mới, nâng cao chất lư ng giáo dục đ o tạo c ưa

4
thực sự hiệu quả. V ệc tra bị v sử dụ có lúc có ơ c ưa đá ứ đư c yêu cầu
dẫ đế c ất lư ng dạy và học có lúc có ơ cị c ưa ù
c ưa đá ứng yêu cầu
của việc đổi mới giáo dục phổ thơng nói chung và bậc THCS nói riêng trong thời gian
qua.
Chính vì vậy, việc bồ dưỡng chun mơn nghiệp vụ cho viên chức làm công
tác TBDH ở cơ sở giáo dục bậc THCS là hết sức cần thiết giúp cán bộ làm cơng tác
thiết bị hệ thố
óa đư c TBDH, hiểu đư c vị trí, vai trị của cơng tác TBDH, nhiệm
vụ của viên chức làm công tác TBDH. Nắm vững các quy trình, cách thức tổ chức hoạt
động của công tác TBDH; xây dự đư c kế hoạch và lập hồ sơ quản lý hệ thống
T
t a
ưu c o Lã đạo
trường về công tác TBDH; thực hiệ đư c việc
tiếp nhận, sắp xếp, bảo quản, bảo dưỡng, sửa chữa nhỏ các TBDH; bố trí và lắ đặt
đú yêu cầu kỹ thuật của các T
có tro
trường; biết phịng chống cháy nổ,
an tồn phịng thí nghiệm; có ý thức giữ gìn và bảo vệ hệ thống TBDH; h tr , h p tác
với các cán bộ, GV, học sinh (HS) trong việc bảo quản và sử dụng TBDH; chấp hành
ê túc các quy định về a to lao động, vệ sinh học đườ tro lĩ vực thiết bị
dạy học.
Từ thực tế trên, lại nảy sinh vấ đề mà nhiều cán bộ quản lý giáo dục đa
ết
sức quan tâm, bức xúc. Đó l , T
ít đư c giáo viên quan tâm sử dụng hoặc sử
dụ c ưa đú

ục đíc c ưa phát huy hiệu quả và tác dụng còn thấp khi sử dụng
hiệ đa cò d ễn ra phổ biến. Làm sao quản lý, khai thác, sử dụng và sử dụng phát
huy hiệu quả của TBDH là vấ đề
đa đư c các cấp quản lý giáo dục Huyện Tu
Mơ Rô qua tâ ; đây cũ l vấ đề cơ bản và cốt lõi của tồn bộ cơng tác quản lý
TBDH ở các trường PTDT BT THCS trê địa bàn. Ngoài ra, bản thân nhận thấy c ưa
có chế tài cụ thể khi cán bộ, giáo viên không sử dụ đồ dùng dạy học mà mơn học
đó t ết học đó ải bắt buộc sử dụng TBDH…Mặt khác, hiệ ay trê địa bàn c ưa có
tác giả nào nghiên cứu vấ đề này ở phạm vi tỉnh Kon Tum nói chung và Huyện Tu
Mơ Rơ
ó rê .
Từ những lý do trên, tác giả chọ đề tài: “Quản lý thiết bị dạy học ở các
trường phổ thông dân tộc bán trú trung học cơ sở huyện Tu Mơ Rông tỉnh Kon
Tum” để nghiên cứu làm luậ vă T ạc sĩ quản lí giáo dục.
2. Mục đích nghiên cứu
Trê cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn quản lý TBDH ở các trường PTDT
BT THCS đề tài đề xuất các biện pháp quản lý TBDH tạ các trường PTDT BT THCS
Huyệ Tu Mơ Rô , tỉnh Kon Tum đá ứ C ươ tr
G PT 2018.


5
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu: Thiết bị dạy học tạ trường THCS.
3.2. Đối tượng nghiên cứu: Quản lý TBDH tạ các trường PTDT BT THCS
Huyệ Tu Mơ Rô , tỉnh Kon Tum
4. Nhiệ vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý TBDH ở trường THCS .
- Khảo sát đá
á thực trạng quản lý TBDH ở các trường PTDT BT THCS

huyệ Tu Mơ Rô , tỉnh Kon Tum.
- Đề xuất các biện pháp quản lý TBDH ở các trường PTDT BT THCS huyện
Tu Mơ Rô .
5. Phạm vi nghiên cứu
- Đề tài nghiên cứu thực trạng tạ 3 trường PTDTBT THCS huyệ Tu Mơ Rô
- Chủ thể nghiên cứu: Biện pháp quản lý của Hiệu trưởng.
- Thời gian nghiên cứu: thực hiện khảo sát trong ă
ọc 2021-2022 để đề
xuất biệ
á c o a đoạn 2022-2025.
6. Giả thuyết khoa học
T ực tế ệ ay cô tác quả lý t ết bị dạy ọc ở các trườ PT T T
T CS uyệ Tu Mơ Rô tỉ Ko Tu c ưa t ực sự ệu quả cò
ều bất cậ
ạ c ế c ưa đá ứ các yêu cầu của C ươ tr
áo dục ổ t ô 2018. Nếu
xây dự v t ực ệ đư c ệ t ố các b ệ
á quả lý t ết bị dạy ọc ù
,
ả t , thì sẽ ó
ầ â cao đư c ệu quả của cô tác quả lý của ệu trưở
ở các trườ PT T T T CS trê địa b
uyệ đá ứ các yêu cầu của C ươ
tr
áo dục ổ t ô 2018.
7. Phƣơng pháp nghiên cứu
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết
Sử dụ các ươ
á : phân tích, tổng h p, khái quát hố các vấ đề lý
luận tro các cơ tr

l ê qua đế đề tà ; các vă
ện của Đảng, pháp luật của
N
ước các vă bản chỉ đạo của ngành giáo dục địa
ươ
tạp chí, sách
báo …l ê qua đến vấ đề nghiên cứu để xây dự cơ sở lý luận của đề tài
7.2. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Bao gồ : ươ
á đ ều tra bằng bảng hỏ
ươ
á qua sát, ươ
pháp nghiên cứu hồ sơ ươ
á
ỏng vấn, ươ
á
ảo nghiệm.
7.3. Phương pháp thống kê toán học
ù
ươ
á toá t ống kê toán học để xử lý kết quả đ ều tra, khảo
nghiệm.


6
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, tài liệu tham khảo, phụ lục, nội
dung chính của luậ vă đư c tr
b y tro 3 c ươ :
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về quản lý thiết bị dạy học ở trường PTDT BT THCS.

Chƣơng 2: Thực trạng quản lý thiết bị dạy học ở các trường PTDT BT THCS
huyệ Tu Mơ Rô .
Chƣơng 3: Biện pháp quản lý thiết bị dạy học ở các trường PTDT BT THCS
huyệ Tu Mơ Rô , tỉnh Kon Tum.


7

CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ THIẾT BỊ DẠY HỌC
Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Các nhiên cứu nước ngoài
Nhà giáo dục l i lạc ười Thụy Sỹ J. H.Pestalossi (1746-1827) đã át tr ển
nguyên tắc dạy học trực quan của Kômensky vớ tư tưởng chỉ rõ mối quan hệ hữu cơ
giữa tri giác cảm tính với sự phát triể tư duy. Ơng đư c thơi thúc bởi các cơng trình
của Jean-Jacques Rousseau – phát triể
ươ
á dạy học dựa trên thế giới tự
ê v ác qua đã át tr ể qua đ ểm dạy học trực qua để đạt hiệu quả cao. Nội
dung của qua đ ểm dạy học trực quan này là thay lối dạy học cũ
v ện, nhồi nhét
tri thức bằng lối dạy học mớ có că cứ khoa học, thơng qua các sự vật hoặc hình ảnh
của c ú v đư c học viên chứng thực trê cơ sở cảm nhận của các giác quan.
Lotx Kl bơ cũ
ấn mạnh tầm quan trọng của thiết bị dạy học (cò đư c gọi
l đồ dùng dạy học, thiết bị dạy học, dụng cụ dạy học...) “T
l tất cả những
ươ t ện vật chất cần thiết cho giáo viên và học sinh tổ chức và tiến hành h p lý,
có hiệu quả quá tr

áo dưỡng và giáo dục ở các môn học, cấp học” [42].
T eo Xu ô l x đã đề cậ đến tầm quan trọng của việc vận dụ đồ dùng
dạy học trong tổ chức hoạt động dạy học “N ệ thuật giáo dục là ch không chỉ giáo
dục bằng các quan hệ giữa ười vớ
ười, bằ
ươ g sáng và lời nói của nhà giáo
dục, bằng những truyền thố đư c trân trọng giữ gìn trong tổ chức mà cịn giáo dục
bằ các đồ vật, những của cải vật chất và tinh thần, giáo dục bằ
ơ trường và
cảnh trí do chính học sinh xây dự
ê đó l các l
o g phú cuộc sống tâm hồn
của học s ” [8].
Tổ chức lao động quốc tế ADB/ILO (Evaluation Rating criteria for the VTE
Institution, ADB/ILO – a o 1997) đưa ra 9 t êu c uẩ v đ ể đá
á cơ sở
giáo dục – đ o tạo để kiể đị các ước thuộc tiểu vù sơ Mê ơ . Tro đó các
đ ều kiệ cơ sở hạ tầng của
trườ : K uô v ê cơ sở vật chất – kỹ thuật v t ư
viện chiếm 125/500 tổ đ ểm chung.
Dựa trên quan niệm của phép duy vật biện chứng lịch sử thì TBDH là những
công cụ lao độn l
ươ t ện trực quan trong hoạt động dạy và học của thầy và trò.
Nhờ có T
“làm dài thêm” cơ qua cảm giác của co
ười, cho phép con
ườ đ sâu v o t ế giới vật chất nằm sau giới hạn tri giác của các giác quan thông
t ường - Từ thế giớ vĩ mô (thiên hà, mặt trờ sao...) đến thế giới vi mô (nguyên tử,
rôto ơtrô quac...).

8
Thế kỷ XXI trong xu thế tồn cầu hố, hội nhập quốc tế, sự bùng nổ của KHKT và sự phát triể
ư vũ bão của CNTT đặt ra tính trực quan trong dạy học đảm bảo
c o ười học nhận biết sâu sắc, nhanh chóng các sự vật, hiệ tư
quá tr
… â
tích, tổng h p tri thức một cách khoa học, dễ d
ơ do đó T
yc
có va
trị quan trọng trong quá trình dạy học tro
trường.
Nhà giáo dục ười Nga Usinsky (1824-1870) và các học trị của ơng tiếp tục
phát triển nguyên tắc dạy học trực quan dựa trên các thành tựu mới về tâm lý học và
sinh lý học. Ông khẳ định trực qua l cá ba đầu, là nguồn gốc của tri thức, cảm
giác cung cấp tài liệu cho hoạt động trí tuệ. Usinsky viết: “Khơng có cái gì có thể giúp
anh san bằng bức tường ngăn cách giữa giáo viên và học sinh như là việc anh đưa
cho học sinh xem một bức tranh và giải thích nó, đứa trẻ suy nghĩ bằng hình dạng,
bằng màu sắc, âm thanh và bằng cảm giác nói chung”.
Cùng với sự phát triển của các tư tưở tro lĩ vực tâm lý, giáo dục học, lý
thuyết về dạy học trực qua cũ có ữ bước tiến mớ . N ườ ta đã ận thức đư c
rằng vai trò của ươ t ện trực quan trong dạy học không chỉ dừng ở việc giúp học
sinh nhận biết hiệ tư ng mà còn nắ đư c bản chất của sự vật hiệ tư ng. Một trong
nhữ đại diện của tư tưởng này, có thể kể đến tâm lý học Xô -Viết hiệ đại. Trong hệ
thố tư tưởng của mình về hoạt động và hoạt động trí óc (bên trong và bên ngồi),
Leo t ev đã đưa ra qua đ ểm về cơ sở tâm lý học của nguyên tắc dạy học trực quan.
Lê nin khi phân tích bản chất của q trình nhận thức cũ đã c ỉ ra quy luật
nhận thức của co
ười là: “Từ trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng và từ tư

duy trừu tượng đến thực tiễn, đó là con đường biện chứng của sự nhận thức chân lí,
của sự nhận thức thực tại khách quan”[28].
Từ nhận thức trên của Lê Nin, nhiều nhà khoa học cho rằng mức độ ả
ưởng
của các giác quan trong quá trình truyền thông dạy học đối với việc tiếp thu tri thức đa
số là qua nghe nhìn; cịn qua nếm, sờ, ngử l
ô đá
ể.
Trê t ế ớ v ệc sử dụ các loạ
ươ t ệ
e
ệ đạ
ả
đã sớ
át tr ể v có va trị tíc cực tro
â cao c ất lư
ả dạy. Ở N a đã
xây dự đư c
bộ
ục vụ r ê c o ọc tậ về tất cả các ô ọc ở
trườ . Ở Mỹ có xây dự
ữ
ục vụ ọc tậ có è t eo ữ đ ều
ướ dẫ v ệc v
ữ c dừ lạ để t ực ệ
ữ
độ
ất đị . Ở
P á có Tru tâ Quốc a Rad o v Truyề
dạy ọc. Ở N ật có ạ lướ

truyề
ộ bộ trườ
ọc. Ở I -đô- ê-x -a ướ dẫ các trườ
ổ t ô sả
xuất sao c
â
ố sử dụ c ươ tr
v bă
â c o các trườ
phổ thơng (Tạp chí số 2/2015 Khoa học và Công nghệ).


9
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước
Chủ tịch Hồ C í M
da
â vă óa của Việt Nam và Thế giớ đã ó
“ ọc phả đ đô vớ
.”
Thừa kế và phát huy những lý luận về giáo dục của nền giáo dục học thế giới,
Việt Na cũ có
ều nghiên cứu về TBDH và quản lý việc TBDH. Về vấ đề này,
có thể kể đến các nhà khoa học Việt Nam tiêu biểu đã át tr ển và truyền bá lý luận
về nguyên tắc dạy học trực qua đó l các
tâ lý ọc Phạm Minh Hạc, Hồ Ngọc
Đại; các nhà giáo dục học Tô Xuâ G á Vũ Trọng Rỹ, Trầ K á Đức… các tác
giả này cho ta thấy đư c vấ đề chung về T
ư va trò của TBDH trong hoạt
động dạy học và những yêu cầu sư ạm khi lựa chọn và sử dụng TBDH.
Theo tác giả Đặng Quốc Bảo, trong nhữ

ă
ầ đây
G áo dục đã có
những cải tiế đá
ể về đổi mớ
ươ
á dạy và học ở tro
trường và
trong m
áo. Đổi mớ để không ngừng nâng cao kiến thức c uyê
ô đổi mới
để át uy đư c ă lực của học sinh. Học s
đã trở thành trung tâm trong từng
tiết học. G áo v ê đã t ay đổ tro tư duy đó l : “ ạy những gì học sinh cần, chứ
khơng dạy những gì giáo viên có”[3].
Trong cuố “ Quản lý giáo dục - Một số vấ đề lý luận và thực tiễ ” do tác ả
Nguyễn Thị Mỹ Lộc làm chủ biên có phần nghiên cứu về “Quản lý tài chính và thiết bị
giáo dục” đã c ỉ ra cách phân loại và các nguyên tắc quản lý TBGD ở trường phổ
thông.
Nă 2005 C ủ nhiệ đề t N ô Qua Sơ đã bảo vệ thành cô đề tài cấp
Bộ về: “Một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng thiết bị giáo dục,
ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông tại các trung tâm GDTX và trung tâm
học tập cộ đồ ” ã số B 2004 -53 -17; tác giả khẳ định vai trò quan trọng của
TBDH trong các hoạt động giảng dạy, giáo dục và học tậ đó l “… T
l ột bộ
phận, là một thành tố, vừa là một ươ t ện, một ươ
ướng, vừa hàm chứa nội
dung của quá trình dạy học đồng thời tạo hứng thú nhận thức cho học viên. TBDH là
một trong nhữ đ ều kiện giúp giáo viên và học viên thực hiện tốt ươ c â dạy
học phát huy tính tích cực của học viên, tích cực hóa q trình nhận thức q tr

tư
duy của học viên lớn tuổ … ”[42] đồng thời tác giả đã đưa ra ệ thống 8 giải pháp
quản lý nhằm nâng cao hiệu quả của việc trang bị, sử dụng và bảo quản TBDH.
Luận án Tiế sĩ của nghiên cứu s
Lê Đ
Sơ “Quả lý cơ sở vật chất phục
vụ đ o tạo của trườ đại học t eo qua đ ểm quản lý chất lư ng tổng thể ”.
Đề tài cấp Bộ mã số B2005-80-20 của tác giả Đặng Thị Thu Thủy (2006):
“T ết kế sư ạm cho phần mềm công cụ tr giúp giáo viên phục vụ việc giảng dạy ở
trường phổ t ô ” cho thấy đư c sự cần thiết của phần mềm h tr trong công tác


10
giảng dạy của giáo viên.
Nă 2008, tác giả Nguyễn Sỹ Đức đã bảo vệ t
cô đề tài nghiên cứu
khoa học mã số B2007-37-44 “T ết kế t ư v ện và tuyển chọ T
đ ện tử cấp
trung học phổ t ô ” đã c ỉ ra cách thiết kế t ư v ện chuẩn và cách tuyển chọn những
T
đ ện tử phục vụ cho việc giảng dạy ở phổ thông”[14].
Hiện nay, ngoài chủ trươ ưu t ê tă cường trang bị thiết bị dạy học cho tất
cả các cơ sở giáo dục, nhiều nhà khoa học cũ đã qua tâ
ê cứu xây dựng hệ
thống lý luận về vai trò TBDH, coi TBDH là một trong những thành tố cơ bản trong
quá trình dạy học - giáo dục. Giố
ư các oạt độ
ác tro
trường, hoạt
động quản lí TBDH diễn ra liên tục trong suốt ă

ọc. Chính vì vậy, quản lí cơng tác
T
cũ l ội dung chủ yếu của ười cán bộ quản lí. Làm thế o để quản lí tốt
cơng tác thiết bị dạy học tro đ ều kiệ đổi mớ c ươ tr
áo dục hiện nay là
vấ đề cấp thiết
ười làm công tác giáo dục luô qua tâ tră trở.
Đị
ướ cơ bản của công cuộc đổi mới giáo dục đã đư c chỉ rõ trong Nghị
quyết của Tru ươ Đảng –Khóa VIII đó l : “Đổi mới mạnh mẽ ươ
á
áo
dục v đ o tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện nế tư duy sá tạo của
ười học. Từ bước áp dụ các ươ
á tê tế v
ươ t ện hiệ đại vào
quá trình dạy học đảm bảo đ ều kiện và thời gian tự học, tự nghiên cứu của sinh viên,
nhất l s
v ê đại học. Phát triển mạnh phong trào tự học, tự đ o tạo t ường xuyên
và rộng khắ tro to dâ ”[1].
Trong Luật Giáo dục 2019 Đ ều 24.2 qu đị : “P ươ
á
áo dục phổ
thơng phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động sáng tạo của sinh viên phù h p với
đặc đ ểm từng lớp học, môn học; bồ dưỡ
ươ
á tự học, rèn luyện kỹ ă
vận dụng kiến thức vào thực tiễ tác độ đến tình cả đe lại niềm vui, hứng thú
học tậ c o s
v ê ”[35].

Tro t l ệu: “Một số vấ đề lí luậ v t ực t ễ của v ệc xây dự sử dụ
cơ sở vật c ất v T
ở trườ
ổ t ô V ệt Na ” tác ả Trầ Quốc Đắc đã đưa
ra các qua đ ể l
cơ sở c o v ệc sử dụ T
xác đị vị trí va trị của cơ sở
vật c ất T
ở trườ
ổ t ô . Các tác ả tro cô tr
ê cứu trê đã
ậ đị : “T
ả đư c sử dụ
ệu quả sử dụ l ục t êu cơ bả
ất v l
ục t êu duy ất của to bộ cơ tác t ết bị trườ
ọc. Sử dụ có ệu quả
T
l
ột
ệ vụ ặ
ề
ó ă của ườ t ầy áo. Đ ều y đị ỏ
ườ t ầy áo ả có tr
độ c uyê
ô
ệ vụ cao vớ yêu cầu sử dụ
T
. N ườ GV ô
ữ cầ

ểu b ết về T
về ỹ t uật sử dụ c ú
cò
ểu sâu về ươ
á dạy ọc vớ yêu cầu sử dụ T
: sử dụ T
vớ ục đíc
lúc o l ều lư
bao
êu đặc đ ể tâ lí GV ra sao; GV cầ


11
t a
a oạt độ
ưt ế o
dạy ọc có sử dụ T
sử dụ T
ư
t ế o để ơ dậy lò say ê ọc tậ
át uy tí tíc cực ă lực sá tạo v
bồ dưỡ
â các c o ọc s ”[5].
Tuy nhiên, ở ước ta TBDH còn thiếu nhiều so với yêu cầu. Chính vì thế, vấ đề
đặt ra cho các nhà QLGD là cần thiết phải nghiên cứu thực trạng TBDH của đơ vị
mình, xây dựng kế hoạch đầu tư ua sắm TBDH và quản lý có hiệu quả việc sử dụng,
bảo quản TBDH phù h p vớ đ ều kiện vùng miề v địa ươ .
Trong bối cảnh chung của tình hình GD của cả ước thời hội nhập và tồn cầu
hố, huyệ Tu Mơ Rơ , tỉnh Kon Tum có nhữ đặc đ ểm và nét đặc thù riêng về
đ ều kiện lịch sử KT - XH, VH - GD. Trong nhữ

ă qua, ở huyệ Tu Mơ Rô
việc đ ều tra khảo sát đá
á về công tác quản lý TBDH ở các trường PTDT BT
THCS c ưa đư c qua tâ đú
ức v c ưa có cơ tr
o
ê cứu cụ thể.
1.2. Các khái niệ chính của đề tài
1.2.1. Quản lý
Hiện nay, có nhiều qua đ ể
ác au về quản lý.
Ở óc độ quản lý vớ tư các l ột chức ă xã ộ dưới dạng chung nhất thì
quả lý đư c xác đị l cơ c ế để thực hiện sự tác động có mục đíc
ằ đạt đư c
những kết quả nhất định.
Quản lý là một trong những loạ
lao động quan trọng nhất trong các hoạt
động của co
ười. Nói về sự quản lý K.Marx đã v ết: “Tất cả hoạt độ lao động xã
hội trực tiế ay lao động chung nào tiế
trê quy ơ tươ đối lớn, thì ít nhiều
cũ cầ đến một sự chỉ đạo để đ ều hoà những hoạt động cá nhân. Một ườ độc tấu
vĩ cầm tự
đ ều khiển lấy mình, cịn một dàn nhạc thì cần phải có nhạc trưở ”
[27].
K.Marx, coi việc xuất hiện của quả lý ư ột dạng hoạt động đặc thù của con
ườ đư c gắn liền với sự phân công và h tác lao động; quản lý là kết quả tất yếu
của sự chuyển nhữ quá tr
lao động cá biệt, tản mạ độc lập với nhau thành một
quá tr

lao động xã hộ đư c tổ chức lại: Trong tất cả những cơng việc mà có nhiều
ười h p tác với nhau thì mối liên hệ chung và sự thống nhất của quá trình tất phải
thể hiện ra ở trong một ý c í đ ều khiển và trong những chức ă
ơ có qua ệ
với những cơng việc bộ phận, mà quan hệ với tồn bộ hoạt động của cơ xưở cũ
giố
ư trường h p nhạc trưởng của một dàn nhạc vậy. Đó l
ột thứ lao động sản
xuất cầ đư c tiến hành trong một ươ t ức sản xuất có tính chất kết họ.
Theo F.W.Taylo (1856-1915), ười Mỹ đư c co l c a đẻ của Thuyết quản lý
khoa học, là một trong nhữ
ười mở ra kỷ nguyên vàng trong quả lý đã t ể hiện
tư tưởng cốt lõi của mình trong quản lý là: m i loại cơng việc dù nhỏ nhất đều phải


12
c u
ơ óa v đều phải quản lý chặt chẽ. Ông cho rằng: quản lý là biết đư c
c í xác đ ều bạn muốn ườ
ác l
v sau đó ểu đư c rằng họ đã o t
công việc một cách tốt nhất, rẻ nhất.
Theo ơng, có bốn ngun tắc quản lí khoa học (The Principles of Scientific
Management):
- Nghiên cứu một cách khoa học m i yếu tố của một công việc và xác định
ươ
á tốt nhất để hoàn thành;
- Tuyển chọ
ười và huấn luyện họ hoàn thành nhiệm vụ bằ
ươ

á
khoa học;
ười bị quản lí để đảm
- N ười quản lí phải h tác đầy đủ, toàn diện vớ
bảo chắc chắn rằng họ làm theo ươ
á đú đắn;
- Có sự phân cơng trách nhiệm rõ ràng giữa ười quả lí v
ười đư c quản lí.
Cịn ở Việt Nam, các nhà nghiên cứu về khoa học quả lý cũ b
ều về
khái niệm quản lý.
Theo tác giả Trần Quốc T
“Quản lý là sự tác động của chủ thể quả lý để
chỉ uy đ ều khiể
ướng dẫn các quá trình xã hội, hành vi và hoạt động của con
ười nhằ đạt đư c mục đíc đú với ý chí nhà quản lý, phù h p với quy luật
ác qua ”[5].
Tác giả Đặng Quốc Bảo cho rằng: "Quản lý là quá trì tác động gây ảnh
ưởng của chủ thể quả lý đến khách thể quản lý nhằ đạt đư c mục tiêu chung"[2].
Hai tác giả Nguyễn Quốc Chí và Nguyễn Thị Mỹ Lộc nhấn mạnh khía cạnh
quản lý là chức ă đặc biệt của mọi tổ chức: “ oạt động quả lý l tác độ có định
ướng, có chủ đíc của chủ thể quả lý ( ười quả lý) đến khách thể quả lý ( ười
bị quản lý) trong một tổ chức làm cho tổ chức vậ
v đạt đư c mọi mục đíc của
tổ chức”[6].
Theo tác giả Trần Kiể t : “Quản lý là nhữ tác động của chủ thể quản lý
trong việc uy động, phát huy, kết h p, sử dụ
đ ều chỉ
đ ều phối các nguồn lực
(nhân lực, vật lực, tài lực) trong và ngoài tổ chức một cách tố ưu ằ đạt đư c mục

đíc của tổ chức với hiệu quả cao nhất”[23].
T eo tác ả tác ả ù M
ề : “Quả lí l sự tác độ có tổ c ức có
ướ đíc của c ủ t ể quả lí tớ đố tư
quả lí ằ đạt ục đíc đề ra” [5].
Mặc dù tr
b y ác au so các á ệ trê có ữ dấu ệu c ủ
yếu sau đây:
- oạt độ quả lí đư c t ế
tro
ột tổ c ức ay ột ó xã ộ .
- oạt độ quả lí l
ữ tác độ có tí
ướ đíc .
- oạt độ quả lí l
ữ tác độ
ố
lực của các cá â
ằ


13
t ực

ệ
ục t êu của tổ c ức.
Trong giáo trình Khoa học tổ chức và quản lý – một số vấ đề lí luận và thực
tiễn, các tác giả cho rằ “Quản lý là một quá trình lập kế hoạch, tổ chức ướng dẫn
và kiểm tra những n lực của các thành viên trong một tổ chức và sử dụng các nguồn
lực của tổ chức để đạt đư c những mục tiêu cụ thể”[5].

Đề cậ đến vấ đề quản lý, tác giả Đặ Vũ oạt và tác giả Hà Thế Ngữ cho
rằ “Quản lý là một quá tr
đị
ướng, quá trình có mục tiêu, quản lý một hệ
thống nhằ đạt đư c những mục tiêu nhất đị ”[5].
Những quan niệm về quả lý trê đây tuy có các t ếp cậ
ác au
ư có
thể nhận thấy c ú đều bao hàm một
ĩa c u đó l :
- Quản lý là các hoạt động thiết yếu đảm bảo phối h p những n lực cá nhân,
đảm bảo hồn thành các cơng việc v l
ươ t ức tốt nhất để đạt đư c mục tiêu
chung của tập thể.
- Quả lý l quá tr
tác độ có đị
ướng, có tổ chức của chủ thể quản lý
lê đố tư ng quả lý t ô qua các cơ c ế quản lý, nhằm sử dụng có hiệu quả cao
nhất các nguồn lực tro đ ều kiệ
ô trường biế độ để hệ thống ổ định phát
triể đạt đư c những mục t êu đã định.
Tóm lại, quản lý là sự tác động có ý thức nhằ đ ều khiể
ướng dẫn các quá
trình xã hội, những hành vi hoạt động của co
ườ uy động tố đa các nguồn lực
ác au để đạt tới mục đíc t eo ý c í của nhà quản lý và phù h p với quy luật
khách quan.
Quản lý bao giờ cũ tồn tại vớ tư các l
ột hệ thống bao gồm: Chủ thể
quản lý, khách thể quả lý cơ c ế quản lý, mục tiêu chung.

Quản lí có 4 chức ă :
- Kế hoạch hố.
- Tổ chức.
- Chỉ đạo (đ ều khiển).
- Kiể tra đá
á.
* Kế hoạch hoá
L quá tr
l xác định các mục tiêu và quyết định những biện pháp tốt nhất để
đạt đến mục tiêu của tổ chức.
N ư vậy, kế hoạch hoá là chức ă đầu tiên của mơt q trình quản lí, có vai
trị đị
ướng cho tồn bộ các hoạt động của quá trính quả lí l cơ sở uy động tối
đa các uồn lực cho việc thực hiện các mục t êu v l că cứ để kiể tra đá
á quá
trình thực hiện mục tiêu của đơ vị, bộ phận, cá nhân; trong kế hoạch chỉ rõ c ươ
tr
độ
xác định từng lộ trình, biệ
á đ ều kiệ
ươ t ện cần thiết