Quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu mặt hàng máy bơm từ thị trường trung quốc của công ty tnhh dvkt bơm năm sao
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (410.86 KB, 72 trang )
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
KHOA KINH TẾ & KINH DOANH QUỐC TẾ
KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP
QUẢN TRỊ QUY TRÌNH THỰC HIỆN HỢP ĐỒNG
NHẬP KHẨU MẶT HÀNG MÁY BƠM TỪ THỊ
TRƯỜNG TRUNG QUỐC CỦA CÔNG TY TNHH
DVKT BƠM NĂM SAO
Giáo viên hướng dẫn:
Sinh viên thực hiện:
TH.S NGUYỄN VI LÊ
VŨ HƯƠNG QUÊ
Lớp: K55E4
Mã sinh viên: 19D130245
HÀ NỘI - 2022
LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan: Khóa luận tốt nghiệp với đề tài: “Quản trị quy trình thực hiện
hợp đồng nhập khẩu mặt hàng máy bơm từ thị trường Trung Quốc của Công Ty TNHH
DVKT Bơm Năm Sao” là công trình nghiên cứu của cá nhân tơi, khơng sao chép của
bất kỳ ai.
Tôi xin chịu mọi trách nhiệm về công trình nghiên cứu của riêng mình.
Hà Nội, ngày 25 tháng 11 năm 2022
Người cam đoan
LỜI CẢM ƠN
Để có thể hồn thành khóa luận một cách hoàn chỉnh, bên cạnh sự nỗ lực cố gắng
của bản thân cịn có sự hướng dẫn nhiệt tình của quý thầy cô, cũng như sự ủng hộ,
động viên của gia đình và bạn bè trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu và thực hiện
khóa luận tốt nghiệp đại học.
Em xin chân thành bày tỏ lòng biết ơn đến cô ThS. Nguyễn Vi Lê. Với kinh
nghiệm và kiến thức của mình, cơ đã hết lịng hướng dẫn và tạo điều kiện tốt nhất cho
em hồn thành khóa luận này. Một lần nữa em xin được gửi lời tri ân chân thành nhất
của em đối với những điều mà cô đã dành cho em.
Em cũng xin cảm ơn sự quan tâm giúp đỡ của các cô chú lãnh đạo, anh chị Công
Ty TNHH DVKT Bơm Năm Sao đã tạo mọi điều kiện hướng dẫn và đóng góp ý kiến
quý báu trong q trình hồn thành khóa luận tốt nghiệp.
Mặc dù đã cố gắng hồn thành khóa luận với tất cả nỗ lực của bản thân, nhưng do
hạn chế về mặt thời gian, trình độ, kiến thức và kinh nghiệm nên bài khóa luận khơng
tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong nhận được sự chỉ bảo và đóng góp của thầy cơ
để bài khóa luận này hồn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 25 tháng 11 năm 2022
Sinh viên thực hiện
MỤC LỤC
CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU......................................5
1.1
Tính cấp thiết của vấn đề nghiên cứu.......................................................5
1.2
Tổng quan vấn đề nghiên cứu..................................................................6
1.3
Mục đích nghiên cứu................................................................................7
1.4
Đối tượng nghiên cứu..............................................................................7
1.5
Phạm vi nghiên cứu..................................................................................8
1.5.1 Về không gian.......................................................................................8
1.5.2 Về thời gian..........................................................................................8
1.6
Phương pháp nghiên cứu..........................................................................8
1.6.1 Phương pháp thu thập dữ liệu..............................................................8
1.6.2 Phương pháp xử lý dữ liệu...................................................................8
1.7
Kết cấu của khóa luận..............................................................................9
CHƯƠNG 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN TRỊ QUY TRÌNH THỰC HIỆN HỢP
ĐỒNG NHẬP KHẨU...................................................................................................................................9
2.1
Khái quát về hợp đồng TMQT.................................................................9
2.1.1 Khái niệm hợp đồng TMQT.................................................................9
2.1.2 Đặc điểm của hợp đồng TMQT..........................................................10
2.1.3 Nội dung của hợp đồng TMQT..........................................................10
2.1.4 Vai trò của hợp đồng TMQT..............................................................11
2.2
Khái quát về quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu.............12
2.2.1 Khái niệm về quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu.....................12
2.2.2 Khái niệm quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu............12
2.2.3 Vai trò của hoạt động quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập
khẩu
13
2.3
Nội dung quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu..................14
2.3.1 Lập kế hoạch thực hiện hợp đồng nhập khẩu....................................15
2.3.2 Tổ chức thực hiện hợp đồng nhập khẩu.............................................16
2.3.3 Giám sát và điều hành thực hiện hợp đồng nhập khẩu......................18
2.4
Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động quản trị quy trình thực hiện hợp
đồng nhập khẩu..........................................................................................................19
2.4.1 Các nhân tố chủ quan........................................................................19
2.4.2 Các nhân tố khách quan.....................................................................21
CHƯƠNG 3 PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG VỀ QUẢN TRỊ QUY TRÌNH THỰC
HIỆN HỢP ĐỒNG NHẬP KHẨU MẶT HÀNG MÁY BƠM CỦA CÔNG TY
TNHH DVKT BƠM NĂM SAO.................................................................................23
3.1
Tổng quan về công ty TNHH DVKT Bơm Năm Sao............................23
3.1.1 Giới thiệu chung về công ty TNHH DVKT Bơm Năm Sao.................23
3.1.2 Khái quát hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty TNHH DVKT
Bơm Năm Sao.........................................................................................................25
3.1.3 Khái quát hoạt động nhập khẩu của công ty TNHH DVKT Bơm Năm
Sao
26
3.2
Thực trạng quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu mặt hàng máy bơm
từ thị trường Trung Quốc của công ty TNHH DVKT Bơm Năm Sao.......................29
3.2.1 Thực trạng lập kế hoạch thực hiện hợp đồng nhập khẩu máy bơm từ
thị trường Trung Quốc của công ty TNHH DVKT Bơm Năm Sao.........................29
3.2.2 Thực trạng tổ chức thực hiện hợp đồng nhập khẩu mặt hàng máy bơm
từ Trung Quốc của công ty THNN DVKT Bơm Năm Sao......................................31
3.2.3 Thực trạng giám sát và điều hành thực hiện hợp đồng nhập khẩu
máy bơm từ Trung Quốc...............................................................................44
3.3
Các nhân tố ảnh hưởng đến quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu mặt
hàng máy bơm từ thị trường Trung Quốc của công ty TNHH DVKT Bơm Năm Sao
46
3.3.1 Nhân tố chủ quan...............................................................................47
3.3.2 Nhân tố khách quan...........................................................................49
3.4
Đánh giá quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu mặt hàng máy bơm từ
thị trường Trung Quốc của công ty TNHH DVKT Bơm Năm Sao...........................51
3.4.1 Thành công.........................................................................................51
3.4.2 Tồn tại................................................................................................53
3.4.3 Nguyên nhân......................................................................................55
CHƯƠNG 4 ĐỊNH HƯỚNG QUẢN TRỊ VÀ ĐỀ XUẤT NÂNG CAO HIỆU QUẢ
QUẢN TRỊ QUY TRÌNH THỰC HIỆN HỢP ĐỒNG NHẬP KHẨU MẶT HÀNG
MÁY BƠM TỪ THỊ TRƯỜNG TRUNG QUỐC CỦA CÔNG TY TNHH DỊCH
VỤ DVKT BƠM NĂM SAO.......................................................................................56
4.1
Định hướng phát triển quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu
mặt hàng máy bơm từ thị trường Trung Quốc của công ty TNHH Dịch Vụ DVKT
Bơm Năm Sao............................................................................................................56
4.1.1 Mục tiêu và phương hướng phát triển chung.....................................56
4.1.2 Phương hướng nâng cao cơng tác quản trị quy trình thực hiện hợp
đồng nhập khẩu tại thị trường Trung Quốc...........................................................57
4.2
Các đề xuất nâng cao hiệu quả quản trị quy trình thực hiện hợp đồng
nhập khẩu mặt hàng máy bơm từ thị trường Trung Quốc của công ty TNHH DVKT
Bơm Năm Sao............................................................................................................58
4.2.1 Đối với doanh nghiệp.........................................................................58
4.2.2 Kiến nghị đối với Nhà nước và các bộ ngành liên quan....................60
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ
STT
1
2
3
4
Danh mục bảng biểu
Bảng 3.1: Thông tin khái quát về công ty TNHH DVKT
23
Bơm Năm Sao
Bảng 3.2: Doanh thu và lợi nhuận sau thuế của công ty
25
TNHH DVKT Bơm Năm Sao 2019-2021
Bảng 3.3: Cơ cấu các mặt hàng máy bơm nhập khẩu của
27
công ty TNHH DVKT Bơm Năm Sao 2019-2021
Bảng 3.4: Thị trường nhập khẩu của công ty TNHH DVKT
28
Bơm Năm Sao 2019-2021
Bảng 3.5: Các phương thức vận chuyển mặt hàng máy
5
Trang
34
bơm nhập khẩu từ thị trường Trung Quốc của công ty
TNHH DVKT Bơm Năm Sao 2019-2021
6
Bảng 3.6: Năng lực tài chính của công ty TNHH DVKT
47
Bơm Năm Sao 2019-2021
1
STT
1
2
3
4
Danh mục sơ đồ, hình vẽ
Sơ đồ 2.1: Quy trình quản trị quy trình thực hiện hợp đồng
14
nhập khẩu
Sơ đồ 2.2: Quy trình tổ chức thực hiện hợp đồng nhập
16
khẩu
Biểu đồ 3.1: Doanh thu nhập khẩu của công ty TNHH
26
DVKT Bơm Năm Sao 2019-2021
Biểu đồ 3.2: Số báo cáo bảng kê chi phí được duyệt của
30
cơng ty TNHH DVKT Bơm Năm Sao 2019-2021
Biểu đồ 3.3: Biểu đồ thể hiện tỷ lệ xảy ra sai sót trong q
5
Trang
33
trình mở L/C khi nhập khẩu máy bơm từ thị trường Trung
Quốc của của công ty TNHH DVKT Bơm Năm Sao 20192021
Biểu đồ 3.4: Phân luồng hải quan các lô hàng nhập khẩu
6
38
máy bơm từ thị trường Trung Quốc của công ty TNHH
DVKT Bơm Năm Sao 2019-2021
Biểu 3.5: Số lô hàng máy bơm giao không đúng thời gian
7
40
và nhầm hàng từ thị trường Trung Quốc của công ty
TNHH DVKT Bơm Năm Sao 2019-2021
Biểu đồ 3.6: Tỷ lệ xảy ra sai sót trong q trình kiểm tra
8
42
máy bơm từ Trung Quốc của công ty TNHH DVKT Bơm
Năm Sao 2019-2021
2
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TIẾNG VIỆT
Từ viết tắt
Nghĩa
Từ viết tắt
Nghĩa
DN
Doanh nghiệp
TNHH
Trách nhiệm hữu hạn
DVKT
Dịch vụ kỹ thuật
TMQT
Thương mại quốc tế
NK
Nhập khẩu
TCKT
Tài chính kế tốn
PGS.TS
Phó giáo sư. Tiến sĩ
VND
Việt Nam Đồng
STT
Số thứ tự
XNK
Xuất nhập khẩu
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TIẾNG ANH
Từ viết tắt
ASEAN
ACFTA
Nghĩa Tiếng Anh
Association of Southeast Asian
Nations
ASEAN-China Free Trade Area
Nghĩa Tiếng Việt
Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á
Hiệp định Thương mại hàng
hóa ASEAN – Trung Quốc
3
B/L
Bill of lading
Vận đơn
C/O
Certificate of Origin
Chứng nhận xuất xứ
C&F
Cost and Freight
Giá thành và cước phí
CIF
Cost, Isurance & Freight
Giá thành, bảo hiểm và cước
D/O
Delivery Order
Lệnh giao hàng
D/A
Documents Against Acceptance
Thanh toán trao đổi chứng từ
D/P
Documents against payment
Thanh toán trả ngay
EXW
Ex Works
Giá xuất xưởng
FOB
Free on board
Giao lên tàu
Harmonized Commodity
Hệ thống hài hịa mơ tả và mã hóa
Description and Coding System
hàng hóa
L/C
Letter of credit
Thư tín dụng
TT
Telegraphic Transfer
Chuyển khoản điện báo
USD
United States dollar
Đồng đơ la Mỹ
HS
4
CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1.1
Tính cấp thiết của vấn đề nghiên cứu
Trong xu thế phát triển của hội nhập kinh tế, khu vực hóa và tồn cầu hóa, hoạt
động thương mại quốc tế ngày càng giữ một ý nghĩa to lớn và vô cùng quan trọng đối
với sự phát triển của bất kỳ một quốc gia nào. Không chỉ là một trong những yếu tố
thúc đẩy sự tăng trưởng và phát triển kinh tế của mỗi quốc gia mà cịn góp phần nâng
cao uy tín và vị thế của mỗi nước trên trường quốc tế: tạo nguồn vốn cho nhập khẩu,
phục vụ cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tại Việt Nam, kim ngạch xuất nhập
khẩu trong những năm gần đây đều có sự tăng trưởng ổn định và mở rộng về thị trường
và có nhiều đóng góp to lớn cho nền kinh tế nước nhà.
Dưới tác động của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, các doanh nghiệp xuất nhập
khẩu, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và lớn có nhiều cơ hội để phát triển nhưng cũng
phải đối mặt với áp lực cạnh tranh ngày càng lớn từ các doanh nghiệp toàn cầu, khi mà
miếng bánh lợi ích chỉ được chia đều cho những ai biết nắm bắt cơ hội. Các doanh
nghiệp nhập khẩu của Việt Nam ln tìm cách để nâng cao hiệu quả nhập khẩu, năng
lực cạnh tranh và đạt được mục tiêu doanh thu. Là một doanh nghiệp có hoạt động kinh
doanh nhập khẩu lâu năm, Công ty TNHH DVKT Bơm Năm Sao cũng không phải là
ngoại lệ. Công ty hiện nay đang thực hiện nhập khẩu các loại loại Bơm công nghiệp &
Máy thổi khí từ các nước Trung Quốc, Hàn Quốc, Italia, Mỹ, Nhật Bản.. sau đó cung
cấp chúng cho nhà máy sản xuất và các cơng trình xử lý nước thải ở Việt Nam. Trong
q trình thực tập tại cơng ty, em đã nhận thấy rằng: công ty thường ký kết nhiều hợp
đồng nhập khẩu hàng hóa từ nước ngồi, sau mỗi hợp đồng thương mại được ký kết,
hoạt động quản lý và thực hiện hợp đồng nhập khẩu của Bơm Năm Sao diễn ra tương
đối ổn định, tuy nhiên giai đoạn gần đây, cơng ty cịn gặp một số hạn chế, trong vấn đề
nguồn hàng cũng như việc vận chuyển hàng hoá quốc tế, đặc biệt là trong đợt dịch
Covid -19. Nhận thức được tầm quan trọng của hoạt động quản trị quy trình thực hiện
hợp đồng nhập khẩu, cũng như địi hỏi thực tế của việc hồn thiện, nâng cao hiệu quả
hoạt động này cùng với những kiến thức được trang bị tại nhà trường và những tìm
5
hiểu thực tế khi thực tập tại công ty Bơm Năm Sao, em đã đề xuất đề tài: “Quản trị
quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu mặt hàng máy bơm từ thị trường Trung Quốc
của Công Ty TNHH DVKT Bơm Năm Sao” làm đề tài nghiên cứu khoá luận tốt nghiệp
của mình.
1.2
Tổng quan vấn đề nghiên cứu
Xuất nhập khẩu là hoạt động thương mại quan trọng đối với nền kinh tế và rất
được quan tâm trong các vấn đề nghiên cứu kinh tế từ trước tới nay. Thông qua khảo
cứu các nghiên cứu liên quan, đã có nhiều đề tài, cơng trình nghiên cứu của sinh viên,
giảng viên từ các trường đại học, cán bộ từ viện nghiên cứu liên quan đến vấn đề quản
trị quy trình nhập khẩu hàng hoá. Đặc biệt là trong những năm trở lại đây, với các luận
văn của khoa Kinh tế và Kinh doanh quốc tế - Trường Đại học Thương Mại cũng có
đóng góp lớn trong việc nâng cao hiệu quả quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập
khẩu. Có thể kể đến một số đề tài nghiên cứu nổi bật như:
-
Luận văn: “Quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu thiết bị, vật tư cho
ngành công nghiệp khai khống từ thị trường Nhật Bản tại cơng ty Cổ phần xuất
nhập khẩu Hàng không - Airimex “ - sinh viên thực hiện: Hoàng Thị Quỳnh
Oanh - K41E4 - Đại học Thương Mại.
-
Khóa luận tốt nghiệp: “Quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu máy
móc thiết bị ngành than từ thị trường Trung Quốc tại Công ty Xuất nhập khẩu
và Hợp tác đầu tư thuộc Tổng công ty Công nghiệp mỏ Việt Bắc -Vinacomin”Sinh viên thực hiện: Thái Thúy Hà - K43E4 - Đại học Thương Mại.
-
Khóa luận tốt nghiệp: “Quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu thiết
bị vật tư tiêu hao từ thị trường Nhật Bản của công ty Cổ phần công nghiệp
Dutus” - sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Dịu (2017) - Đại học Thương Mại.
-
Luận văn: “Quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu sản phẩm máy
tính, linh kiện điện tử của Công ty TNHH phân phối Synnex FPT” – sinh viên
thực hiện: Nguyễn Hồng Ngọc (2019) - Đại học Thương Mại.
-
Khóa luận tốt nghiệp: “Quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu ô tô
6
từ thị trường Thái Lan tại Công ty Cổ phần Văn hóa & Thương mại Bình Dương
- FABICO”, sinh viên thực hiện: Trần Thị Mai Tuyết (2021) - Đại học Thương
Mại.
Nhìn chung các cơng trình nghiên cứu đã đều đề cập đến cơ sở lý luận chung về
quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu, phân tích vào thực trạng quy trình của doanh
nghiệp và đưa ra những giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện, nâng cao hiệu quả
quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu cho doanh nghiệp mình nghiên cứu.
Tuy nhiên, với doanh nghiệp cụ thể là Công ty TNHH DVKT Bơm Năm Sao vẫn chưa
có đề tài nào đưa ra để nghiên cứu. Do vậy có thể khẳng định đề tài nghiên cứu :
‘’Quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu mặt hàng máy bơm từ thị trường
Trung Quốc của Công Ty TNHH DVKT Bơm Năm Sao’’ là hồn tồn mới.
1.3
Mục đích nghiên cứu
- Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về nhập khẩu nói chung, quy trình thực
hiện hợp đồng nhập khẩu nói riêng và các yếu tố ảnh hưởng đến quy trình thực
hiện hợp đồng nhập khẩu hàng hóa.
- Phân tích và đánh giá thực trạng quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu
mặt hàng máy bơm của Công ty TNHH DVKT Bơm Năm Sao.
- Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản trị quy trình thực hiện hợp đồng
nhập khẩu mặt hàng bơm từ thị trường Trung Quốc của Công ty TNHH DVKT Bơm
Năm Sao.
1.4
Đối tượng nghiên cứu
-
Quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu mặt hàng máy bơm của Công ty TNHH
DVKT Bơm Năm Sao.
1.5
-
Sản phẩm NK: mặt hàng máy bơm.
-
Thị trường NK: Trung Quốc.
Phạm vi nghiên cứu
7
1.5.1 Về không gian
Không gian nghiên cứu của đề tài tại Công ty TNHH DVKT Bơm Năm Sao và đi
sâu nghiên cứu thị trường nhập khẩu Trung Quốc.
1.5.2 Về thời gian
Pham vi nghiên cứu về thời gian: Thu thập và tổng hợp số liệu trong 3 năm từ
năm 2019-2021.
1.6
Phương pháp nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu được thực hiện thông qua việc vận dụng lý thuyết đã học, kết hợp
với quan sát tình hình thực tế và sử dụng cơ sở các nguồn dữ liệu có liên quan. Đồng
thời phối hợp các phương pháp: phương pháp thu thập dữ liệu, phương pháp xử lý
dữ liệu:
1.6.1 Phương pháp thu thập dữ liệu
Nguồn dữ liệu được thu thập chủ yếu từ các nguồn sau:
- Nguồn dữ liệu nội bộ của doanh nghiệp: Báo cáo tài chính; Báo cáo kết quả sản
xuất kinh doanh của các năm 2019, 2020, 2021.
- Nguồn dữ liệu từ internet và website của công ty: Các văn bản, bản kế hoạch, mục
tiêu, sứ mệnh và phương hướng phát triển của công ty...
- Dữ liệu tại thư viện của trường Đại học Thương Mại: gồm giáo trình liên quan và
các luận văn chuyên đề về đề tài quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu hàng
hố trong những năm trước.
1.6.2 Phương pháp xử lý dữ liệu
- Phương pháp thống kê mơ tả kết hợp với phân tích: sử dụng các mơ hình, sự biểu
diễn để sắp xếp dữ liệu và đưa ra cái nhìn một cách tổng quát, ngắn gọn nhất.
- Phương pháp phân tích, so sánh: Qua các số liệu cụ thể được thu thập, khoá luận
tiến hành phân tích, so sánh giữa các năm với nhau để thấy những thay đổi trong quá
trình hoạt động của cơng ty.
1.7
Kết cấu của khóa luận
8
Ngoài các phần như: lời cảm ơn, mục lục, các danh mục bảng biểu, từ viết tắt và các
tài liệu tham khảo, kết cấu của khóa luận tốt nghiệp bao gồm 4 chương như sau:
Chương 1: Tổng quan về đề tài nghiên cứu
Chương 2: Cơ sở lý luận về quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu
thương mại quốc tế.
Chương 3: Phân tích thực trạng quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu mặt hàng
máy bơm từ thị trường Trung Quốc của công ty TNHH DVKT Bơm Năm Sao.
Chương 4: Định hướng quản trị và đề xuất nâng cao hiệu quả quản trị quy trình
thực hiện hợp đồng nhập khẩu mặt hàng máy bơm từ thị trường Trung Quốc của công ty
TNHH DVKT Bơm Năm Sao.
9
CHƯƠNG 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN TRỊ QUY TRÌNH THỰC HIỆN HỢP
ĐỒNG NHẬP KHẨU
2.1
Khái quát về hợp đồng TMQT
2.1.1 Khái niệm hợp đồng TMQT
Hợp đồng TMQT là kết quả của một quá trình nghiên cứu thị trường, xác
định nhu cầu, lựa chọn đối tác, lập phương án kinh doanh tiến hàng giao dịch đàm phán
và ký kết hợp đồng. Thực hiện hợp đồng TMQT là tự nguyện thực hiện các điều mà
các bên đã thỏa thuận và cam kết tức là khi đó các bên cần thực hiện các nghĩa vụ và
quyền lợi của mọi bên. Việc tổ chức thực hiện tốt hợp đồng TMQT có ý nghĩa rất quan
trọng đối với mọi bên.
( PGS.TS. Dỗn Kế Bơn (2009), giáo trình Quản trị tác nghiệp Thương Mại Quốc
Tế, trang 258)
2.1.2 Đặc điểm của hợp đồng TMQT
Do có sự tham gia của các yếu tố nước ngoài nên hợp đồng nhập khẩu có các
đặc điểm khác biệt so với hợp đồng mua bán trong nước. Đó là:
-
Chủ thể tham gia hợp đồng: Các bên tham gia ký kết hợp đồng (bên xuất khẩu và
bên nhập khẩu) có trụ sở kinh doanh ở các quốc gia khác nhau.
-
Đối tượng của hợp đồng: Là hàng hóa hoặc dịch vụ nhưng khác với các hợp đồng
mua bán trong nước, chúng phải được di chuyển qua biên giới các quốc gia khác nhau.
Hàng hóa NK phải là hàng hóa khơng thuộc danh mục cấm nhập khẩu của Nhà nước,
nếu hàng hóa thuộc diện quản lý bằng hạn ngạch thì phải có Quota.
-
Đồng tiền thanh tốn: Là ngoại tệ đối với ít nhất một bên tham gia (yếu tố này có
thể khơng cịn ý nghĩa khi các quốc gia sử dụng đồng tiền chung). Theo đó, các bên có
thể chọn đồng tiền thanh tốn là ngoại tệ của nước xuất khẩu, nước nhập khẩu hoặc
một nước thứ ba. Các bên cần chú ý ghi rõ đồng tiền thanh toán theo ký hiệu của đồng
tiền quốc gia mà các bên đã lựa chọn.
-
Nguồn luật điều chỉnh: Do có yếu tố nước ngồi nên nguồn luật điều chỉnh hợp
10
đồng NK bao gồm: Luật quốc tế, luật quốc gia và tập quán thương mại quốc tế.
2.1.3 Nội dung của hợp đồng TMQT
Hợp đồng TMQT gồm hai phần: phần trình bày chung và nội dung chính của hợp
đồng:
Phần trình bày chung gồm có:
-
Số hiệu hợp đồng
-
Địa điểm và ngày tháng ký hợp đồng
-
Tên và địa chỉ của các bên tham gia ký kết hợp đồng
-
Số điện thoại, số fax
-
Số tài khoản và tên ngân hàng đơn vị tài khoản giao dịch thường xuyên
-
Người đại diện ký kết hợp đồng
-
Các định nghĩa trong hợp đồng
-
Cơ sở pháp lý để ký kết hợp đồng
Nội dung chính: bao gồm các điều khoản chính của hợp đồng mà các bên đã
thoả thuận
-
Điều 1: Điều khoản về tên hàng (Commodity)
-
Điều 2: Điều khoản về chất lượng (Quality)
-
Điều 3: Điều khoản về số lượng (Quantity)
-
Điều 4: Điều khoản về bao bì, ký mã hiệu (Packing and Marking)
-
Điều 5: Điều khoản về giá cả (Price)
-
Điều 6: Điều khoản về thanh toán (Payment)
-
Điều 7: Điều khoản về giao hàng (Shipment/ Delivery)
-
Điều 8: Điều khoản về trường hợp miễn trách nhiệm (Force majeure/ Act of
god)
-
Điều 9: Điều khoản khiếu nại (Claim)
-
Điều 10: Điều khoản bảo hành (Warranty)
-
Điều 11: Phạt và bồi thường thiệt hại (Penalty)
-
Điều 12: Điều khoản về trọng tài (Arbitration)
11
2.1.4 Vai trò của hợp đồng TMQT
Bản chất của hợp đồng TMQT là các hợp đồng mua bán hàng hóa và dịch vụ,
là sự thỏa thuận của các bên ký kết hợp đồng. Điều cơ bản là hợp đồng phải thể hiện ý
chí thực sự thỏa thuận khơng được cưỡng bức, lừa dối lẫn nhau và có những nhầm
lẫn khơng thể chấp nhận được. Do đó, hợp đồng TMQT giữ một vai trị quan trọng
trong kinh doanh TMQT. Nó xác nhận những nội dung giao dịch mà các bên đã thỏa
thuận và cam kết thực hiện các nội dung đó. Nó xác nhận quyền lợi và trách nhiệm của
các bên trong q trình giao dịch thương mại.
Do đó, hợp đồng nhập khẩu là cơ sở để các bên thực hiện các nghĩa vụ của mình,
đồng thời yêu cầu bên đối tác thực hiện các nghĩa vụ của họ. Hợp đồng còn là cơ sở
pháp lý quan trọng để khiếu nại khi bên đối tác khơng thực hiện tồn bộ hay từng phần
nghĩa vụ của mình đã thỏa thuận trong hợp đồng. Hợp đồng càng quy định chi tiết, rõ
ràng, dễ hiểu
2.2
càng dễ thực hiện và ít xảy ra tranh chấp.
Khái quát về quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu
2.2.1 Khái niệm về quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu
“Quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu (hợp đồng TMQT) là thực hiện một
chuỗi các công việc kế tiếp được đan kết chặt chẽ với nhau mà các bên đã thỏa thuận
và cam kết có nghĩa là thực hiện các nghĩa vụ và quyền lợi của mọi bên”.
( PGS.TS. Dỗn Kế Bơn (2009), giáo trình Quản trị tác nghiệp Thương Mại Quốc
Tế, trang 258)
2.2.2 Khái niệm quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu
“Quản trị là q trình tác động có tổ chức, có định hướng của chủ thể quản trị
lên đối tượng quản trị nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các tiềm năng, các cơ hội của tổ
chức để đạt được mục tiêu đề ra.
( PGS.TS Trần Anh Tài (2017), giáo trình Quản Trị Học, trang 12 )
“Quản trị quá trình thực hiện hợp đồng là một quá trình phức tạp các bên đều
phải có kế hoạch tổ chức thực hiện, đặc biệt là hệ thống giám sát, điều hành chặt chẽ để
12
tối ưu hố q trình thực hiện’’
( PGS.TS. Dỗn Kế Bơn (2009), giáo trình Quản trị tác nghiệp Thương Mại Quốc
Tế, trang 259)
Cụ thể, quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu là quá trình bao gồm
hoạch định, lập kế hoạch; tổ chức thực hiện và giám sát, điều hành các hoạt động trong
quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu nhằm đạt được mục tiêu đề ra một cách hiệu
quả nhất. Nó đảm bảo việc thực hiện hợp đồng được diễn ra đúng quy định và đúng
thời hạn của hợp đồng. Quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu bao gồm:
- Hoạch định, lập kế hoạch thực hiện hợp đồng nhập khẩu
- Tổ chức thực hiện hợp đồng nhập khẩu
- Giám sát và điều hành thực hiện hợp đồng nhập khẩu.
2.2.3 Vai trò của hoạt động quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập
khẩu
Quản trị là hoạt động không thể thiếu trong mọi doanh nghiệp, mọi tổ chức.
Quản trị quy trình thực hiện hợp đồng TMQT hàng hóa là cơ sở tổ chức tốt từng mắt
xích cơng việc của một hợp đồng, theo một trình tự logic kế tiếp nhau.
Quản trị thực hiện hợp đồng tốt sẽ là một yếu tố góp phần vào thành công,
sự phát triển và bền vững của một doanh nghiệp nhập khẩu. Bên cạnh đó cơ sở để
giảm thiểu những rủi ro trong hoạt động nhập khẩu của doanh nghiệp dẫn đến sẽ tiết
kiệm được chi phí cho doanh nghiệp và góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của
doanh nghiệp.
Hoạt đồng quản trị khơng chỉ có ý nghĩa quan trọng mà từng nội dung của quản
trị quy trình thực hiện hợp đồng cũng có vai trị xác định:
-
Lập kế hoạch là nội dung khởi đầu và trọng yếu đối với q trình thực hiện hợp
đồng vì nó có tác dụng định hướng cho tất cả các hoạt động trong quá trình thực hiện
hợp đồng của doanh nghiệp; phân tích và dự báo trước những thời cơ, thách thức, khó
khăn, thuận lợi trong q trình thực hiện hợp đồng từ đó chủ động giải quyết để nắm
13
bắt cơ hội, hạn chế rủi ro. Lập kế hoạch còn là cơ sở để phân quyền, nhiệm vụ, thực
hiện sự phối hợp các yếu tố, các bộ phận trong tổ chức và là cơ sở để triển khai kiểm
tra, điều chỉnh các hoạt động sau này.
-
Tổ chức thực hiện hợp đồng là thực hiện một chuỗi các công việc kế tiếp được liên
kết chặt chẽ với nhau. Quá trình này có vai trị vơ cùng quan trọng bởi hợp đồng
TMQT có thành cơng hay khơng tùy thuộc vào hiệu quả của tổ chức thực hiện. Thực
hiện tốt một công việc là làm cơ sở để thực hiện các công việc tiếp theo và thực
hiện cả hợp đồng. Như vậy để tổ chức thực hiện hợp đồng là trên cơ sở tổ chức thực
hiện tốt từng mắt xích cơng việc theo một hợp đồng, theo một trình tự logic kế tiếp
nhau.
-
Giám sát và điều hành cũng có ý nghĩa lớn đến việc thực hiện hợp đồng TMQT.
Giám sát là một hệ thống báo động sớm, cảnh tỉnh về những công việc mà mỗi bên
phải thực hiện để từ đó đảm bảo cả hai bên sẽ không chậm trễ và kịp thời phát hiện ra
các sai sót để từ đó có thể đề ra các phương án giải quyết. Quá trình này giúp doanh
nghiệp thực hiện đúng nghĩa vụ trong hợp đồng, đạt hiệu quả cao và tối ưu hóa quy
trình thực hiện.
2.3
Nội dung quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu
Hoạt động quản trị quy trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu hàng hóa tập
trung vào 3
cơng tác cơ bản:
14
